Tips voor betere foto's Henk Hoedemaekers December 2006 Wanneer je alles net zo fotografeert als je in het voorbijgaan ziet, krijg je zelden interessante foto's. Door met de volgende tips rekening te houden, zien je foto's er net wat anders uit en trekken daardoor meer aandacht. De tips zijn bruikbaar voor diverse typen camera's. Een compactcamera met zoom- en macro biedt al heel wat mogelijkheden. Met de zoomfunctie kun je opnamen maken in de groothoekstand (wide), in de telestand en natuurlijk alles er tussenin. Met een macrostand kun je dichter bij je onderwerp komen, zodat je details beeldvullend kunt fotograferen. Wanneer bij de voorbeeldfoto's hierna een bijzondere camera-instelling is gebruikt, staat dat erbij. Bij elke van de 12 tips zijn twee voorbeelden gekozen.

2

Tip 1

Door de knieën Fotografeer eens van een ongebruikelijke hoogte. Ga laag op je knieën zitten voor een foto van onderen (kikkerperspectief). Of fotografeer van bovenaf (vogelperspectief).

Figuur 1 Door het lage standpunt is er vrijwel geen achtergrond en steken deze berken fraai af tegen de lucht.

Figuur 2 Bruggen worden vaak van onderaf gefotografeerd. Maar van bovenaf heeft ook wel wat. Uiteraard helpt het wanneer in de buurt een hoge toren staat.

3

Tip 2

Draai de camera Meestal worden foto's liggend (horizontaal) gemaakt. Kijk eens wat er in beeld komt wanneer je de camera een kwartslag draait (staand, vertikaal). Let er dan wel op dat er bovenin de foto niet een groot stuk met 'niets' erin ontstaat. Houd je camera eens expres wat scheef. Vooral op drukke plaatsen (in de stad) levert dat een levendiger beeld op.

Figuur 3 Een stilstaande staande foto van een dansles wordt door het kantelen wat levendiger. Dat gewerkt is met bestaand licht draagt bij aan de sfeer.

Figuur 4 Aan de huizen kun je zien dat de camera wat gedraaid is. Verder is ook deze foto vanuit een laag standpunt genomen; beetje groothoek.

4

Tip 3

Fotografeer iets op de voorgrond mee. Een landschap met iets op de voorgrond heeft meer diepte. Alles komt scherp op de foto door een klein diafragma te kiezen. Gebruik van groothoek geeft ook extra scherptediepte.

Figuur 5 De grote steen op de voorgrond is op zich niet interessant maar zorgt voor diepte in de foto.

Figuur 6 Dit heidestruikje is meer dan alleen maar voorgrond, het hoort er echt bij. Hier is tevens gekozen voor een laag standpunt om het struikje mooi in beeld te krijgen.

5

Tip 4

Oog voor detail Waneer je alleen overzichtsfoto's maakt, kan dat wat saai worden. Maak dan ook eens wat foto's van details. Dat doet het vooral goed wanneer ze samen met de overzichtfoto's vertoond worden, bijvoorbeeld in een album of opeen website.

Figuur 7 Op een grote rommelmarkt in Brussel, maar deze foto toont alleen wat oude camera's.

Figuur 8 Detailopname van een stronkje hout in het bos. Dat het op een monster lijkt geeft de foto iets grappigs.

6

Tip 5

Tegenlicht Fotograferen met de zon in de rug of van opzij is het gemakkelijkst. Maar foto's met tegenlicht zijn vaak veel interessanter. Zorg er wel voor dat je de zon niet mee fotografeert. Dat levert een onbruikbare belichting op. Het beste is het wanneer de zon helemaal niet op het lensoppervlak schijnt. Daarvoor kun je een lenskap gebruiken, maar afschermen met je hand of een stukje karton gaat ook heel goed. Bij een zonsondergang met wolken is het zonlicht vaak genoeg afgezwakt en kan in de lens schijnen geen kwaad. Wanneer bij tegenlicht gezichten te donker worden, kun je dat met een flitser verhelpen. Denk er wel aan dat ingebouwde flitsers buiten niet verder dan een meter of 2 komen.

Figuur 9 Het tegenlicht zorgt voor een sprookjesachtige sfeer in het bos.

Figuur 10 Een "zonsondergang" fotografeer je uiteraard bij tegenlicht. Met imposante silhouetten erbij wordt het extra mooi. Iets onderbelichten is goed in deze situatie, maar gaat vanzelf wanneer de camera vooral het licht van de lucht meet.

7

Tip 6

Ga door bij slecht weer en in het donker De meeste foto's worden gemaakt bij mooi weer. Maar foto's bij slecht weer (wind en regen) kunnen heel boeiend zijn, juist omdat je ze zo weinig ziet. Je moet natuurlijk wel je camera beschermen. Gebruik een paraplu of ga onder een afdak staan. Bij foto's in het (bijna) donker heb je een statief nodig. Bij een lichte camera kan dat ook een zakstatiefje zijn. Zorg wel voor onderwerpen die weer wat licht in de duisternis brengen.

Figuur 11 De fotograaf zelf stond droog onder een viaduct; beetje tele.

Figuur 12 Deze zweeftrein in Wuppertal werd gefotografeerd vanaf statief met een belichtingstijd van 1/8 seconde. Dat de trein dan niet helemaal scherp is maakt de foto niet minder mooi.

8

Tip 7

Zorg voor een omlijsting Soms lukt het om een natuurlijke omlijsting mee te fotograferen. Dat levert diepte in de foto op en maakt het eigenlijke onderwerp los van de omgeving van de foto. Let op, net als bij andere trucjes: doe het niet te pas en te onpas.

Figuur 13 Vaak zijn bomen beschikbaar voor een passende omlijsting.

Figuur 14 Hier zijn twee spijlen van het hek gebruikt als omlijsting. Dat ze niet scherp op de foto staan is niet erg, ze hoeven alleen maar voor het doorkijkje te zorgen. En verder passen ze natuurlijk goed bij het kasteeltje op de foto.

9

Tip 8

Onderwerp niet in het midden Heel vaak zie je het onderwerp precies midden in de foto staan. Maar dat is wel erg saai. De beste plekken in de foto zitten op 1/3 van de zijkanten en van de boven en onderkant. Door mensen uit het midden te plaatsen geef je ze ook ruimte om te lopen of te kijken.

Figuur 15 Door de man niet in het midden te plaatsen laat deze foto ook beter zien waar hij mee bezig is.

Figuur 16 De hoofdpersoon op de foto (de enige die er scherp op staat) is express uit het midden geplaatst. Dat maakt de foto levendiger en bovendien ontstaat er voor hem zo ook ruimte om te kijken.

10

Tip 9

Let er op hoe de voorgrond combineert met de achtergrond Wanneer de aandacht alleen uitgaat naar het hoofdonderwerp op de foto, zie je vaak niet wat er op de achtergrond gebeurt. Dat kan dat heel storende effecten opleveren zoals een boom die uit iemands hoofd lijkt te groeien. Of een hoofd dat los op een auto ligt.

Figuur 17 Wacht een paar seconden en het hoofd dat op de auto 'ligt' is weg; beetje tele.

Figuur 18 Het verkeersbord staat hier wel niet precies achter de persoon op de foto, maar vraagt, ook door de rode kleur, te veel aandacht. Een iets ander standpunt had er voor kunnen zorgen dat het verkeersbord niet op de foto was gekomen.

11

Tip 10

Mensen brengen foto's tot leven Soms zie je op vakantie iemand met een fototoestel, die staat te wachten tot het onderwerp gefotografeerd kan worden zonder mensen erbij. Maar met mensen erbij wordt de foto vaak veel levendiger en spontaner! Je kan ook iemand vragen of hij of zij mee op de foto wil. Verassend veel mensen hebben daar geen enkel probleem mee.

Figuur 19 Deze beschilderde ramen in Avignon worden veel gefotografeerd.

Figuur 20 Juist de vrouw en het kind brengen de etalage tot leven.

12

Tip 11

Van dichtbij Heel dichtbij fotograferen heet macrofotografie en daar zijn speciale hulpmiddelen voor nodig. Maar met een macrostand op je camera kun je ook aardig dichtbij komen. Je hebt bij dichtbij-opnamen meestal veel controle over wat er allemaal wel en niet op de foto komt. Besteed daar aandacht aan!

Figuur 21 Voor deze foto moest ik wel op de grond gaan liggen. De achtergrond wordt bij dichtbij-opnamen vaak automatisch onscherp waardoor de bloem mooier uitkomt.

Figuur 22 Hier is er bewust voor gekozen om alleen de roos rechts scherp op de foto te zetten. De twee andere rozen zijn onscherp maar ze dragen wel bij aan een mooie vlakverdeling.

13

Tip 12

Leer kijken Wanneer je regelmatig foto's maakt, leer steeds beter zien wat de moeite van het fotograferen waard is. Dan denk je later, gek dat ik dat vroeger gewoon niet zag. Fotografeer daarom veel (digitaal kost dat niets extra), maar fotografeer bewust. Als je dat doet, kun je ook uitleggen waarom je een foto gemaakt hebt. Zo leer je steeds betere foto's maken.

Figuur 23 In een bepaalde wijk in Brussel zijn veel blinde muren versierd met afbeeldingen uit strips. Hier is een wel heel bijpassende striptekening gekozen!

Figuur 24 Bij deze foto is heel bewust het oude standbeeld en het hypermoderne gebouw op de achtergrond gecombineerd om de tegenstelling te benadrukken.