TIJDSCHRIFT VAN DE FACULTEIT INGENIEURSWETENSCHAPPEN EN VILv - KU Leuven · 2018. 4. 15. · ALUMNI...

24
ALUMNI INGENIEURS K.U.LEUVEN TIJDSCHRIFT VAN DE FACULTEIT INGENIEURSWETENSCHAPPEN EN VILv Te beleven in Leuven: toetsen, studeren, fotograferen, fablabben, doctoreren, onderwijzen, acteren, dansen, feesten en ingenieuren! Nr. 21 april 2013 Afgiftekantoor 3000 Leuven 1 P802104

Transcript of TIJDSCHRIFT VAN DE FACULTEIT INGENIEURSWETENSCHAPPEN EN VILv - KU Leuven · 2018. 4. 15. · ALUMNI...

Page 1: TIJDSCHRIFT VAN DE FACULTEIT INGENIEURSWETENSCHAPPEN EN VILv - KU Leuven · 2018. 4. 15. · ALUMNI INGENIEURS K.U.LEUVEN TIJDSCHRIFT VAN DE FACULTEIT INGENIEURSWETENSCHAPPEN EN VILv

ALUMNI INGENIEURSK.U.LEUVEN

TIJDSCHRIFT VAN DE FACULTEIT INGENIEURSWETENSCHAPPEN EN VILv

Te beleven in Leuven: toetsen, studeren, fotograferen, fablabben, doctoreren,onderwijzen, acteren, dansen, feesten en ingenieuren!

Nr. 21 • april 2013 Afgiftekantoor 3000 Leuven 1 • P802104

Page 2: TIJDSCHRIFT VAN DE FACULTEIT INGENIEURSWETENSCHAPPEN EN VILv - KU Leuven · 2018. 4. 15. · ALUMNI INGENIEURS K.U.LEUVEN TIJDSCHRIFT VAN DE FACULTEIT INGENIEURSWETENSCHAPPEN EN VILv

Beste collega-ingenieurs, beste medewerkers en vrienden van de faculteit, beste toekomstige studenten,

Na de lange winter een GeniaaL om je aan op te warmen: met plezier kunnen we je talrijke prijzen en onder -scheidingen melden die onze collega’s welverdiend behaald hebben. We kunnen zelfs een eredoctoraataankondigen voor één van onze collega’s, Sabine Van Huffel. Een welgemeende en dikke proficiat.

In dit nummer ook een weerspiegeling van een zeer geslaagde infodag voor de jonge geïnteresseerdeir(a)-studenten. Na vele jaren van werk en inspanningen aan de middelbare school kunnen deze studenteneen ijkingstoets afleggen. Het is een gezamenlijke inspanning met de andere universiteiten in Vlaanderenmet de bedoeling dat de studenten hun voorkennis op een vrijblijvende manier kunnen toetsen.

De geslaagde studenten kunnen op deze manier zelfs een eerste studiepunt verdienen, en voor de anderen kunnen we gerichterbegeleiding en opvang voorzien. Een win-win voor iedereen...

In dit nummer willen we ook FabLab eens in the picture zetten: opgestart drie jaar geleden en nu al zeer succesvol gezien de echte door -braak van 3D-printing volop aan het gebeuren is. Een overzicht van de onbeperkte mogelijkheden: ‘het maken van dingen simpel maken’...

Volgend academiejaar is het 150 jaar geleden dat de zogenaamde ‘speciale scholen’ en dus de ingenieursopleiding in Leuvenopgestart zijn. Een gelegenheid om alles eens in de verf te zetten. Het wordt een heel jaar lang 'vieren' met talrijke ludieke en academische plechtigheden. Een voorsmaakje van het programma vind je al in dit nummer. We kijken ernaar uit je te mogen ontmoeten op een van deze momenten en ingenieuren zullen we: KU Leuven ingenieurt 150 jaar!

Tot binnenkort,

Michiel Steyaert, decaan Faculteit Ingenieurswetenschappen

BESTe collega – alumni,

Een belangrijke vereiste om uitdagende projecten tot een goed einde te brengen is doorzettingsvermogen- je BEST doen. Zonder deze instelling hadden we ons diploma wellicht niet behaald. Deze levens les nemenwe dan ook verder mee in de rest van onze carrière, en telkens weer komt dit ons van pas om een volgenddoel te bereiken. Het lijkt me dan ook een belangrijke verantwoordelijkheid voor ons, ingenieurs, om dit aande toekomstige generaties te kunnen doorgeven, want ook zij zullen dit nodig hebben om Vlaanderen,België, Europa welvarend te houden.

Wie alvast blijk gaf op het goede spoor te zitten, zijn de ingenieursstudenten die – succesvol – deelnamenaan de BEST-competitie. Je leest hier meer over verder in dit blad. Ook kan ik niet nalaten een bijzonderstudent even in de schijnwerpers te plaatsen, hij zette namelijk zijn BESTe beentje voor (of liever allebei)

in het snelschaatsen: Bart Swings combineert zijn zware studies aan onze faculteit maar eventjes met glansprestaties als topsporter– proficiat! In een volgend nummer lees je hier meer over.

Wat VILv betreft, ook wij geven het BESTe van onszelf, onder andere voor de organisatie van alweer twee druk bijgewoonde forumavonden, maar dit jaar ook met een nieuw initiatief – een VILv-studentenprijs. Hierover later meer.

En ten slotte wil ik nog het allerBESTe toewensen aan de drie vicerectoren uit onze faculteit die zich kandidaat stelden voor de rectorverkiezingen!

Gegroet en tot gauw.

Gert Sablon, voorzitter VILv – Alumni Ingenieurs KU Leuven

nieuws uit de faculteit 3KU Leuven ingenieurt 150 jaar 4infodag ingenieurswetenschappen 5een ijkingstoets, wa’s da? 6-7studievoortgang bij ingenieurswetenschappen 8-9FabLab 10Leuvense ingenieurscompetitie 11betrouwbare detectie van nachtelijke epilepsieaanvallen 12-13

Faculty STAR Hannelore Veelaert 14-15oproep voor de VILv vzw - Algemene Ledenvergadering 165 oktober 2013: dag van de ingenieur 17forumavond ‘Engineering your Health: utopie of realiteit’ 18revue 2013: ‘Dierckx Never Dies’ 19onderwijs in de toekomst: open en beter 20starters aan het woord 22-23

INHOUD

Voorwoord

Page 3: TIJDSCHRIFT VAN DE FACULTEIT INGENIEURSWETENSCHAPPEN EN VILv - KU Leuven · 2018. 4. 15. · ALUMNI INGENIEURS K.U.LEUVEN TIJDSCHRIFT VAN DE FACULTEIT INGENIEURSWETENSCHAPPEN EN VILv

Nieuws

3

Prijzen, onderscheidingen, …• Peter Van Puyvelde, gewoon hoogleraar aan het Departement Chemische Ingenieurs -

technieken, is bekroond met de Morand Lambla Award van de Polymer ProcessingSociety. De prijsuitreiking heeft plaatsgevonden bij de Annual Meeting van de PPSin december 2012 in Thailand. De Polymer Processing Society bekroont een jonge,excellente onderzoeker op het gebied van de verwerking van polymeren. Deze prijswil originaliteit, excellente prestaties en potentieel voor de voortzetting van creativiteitonder jonge onderzoekers stimuleren en erkennen, in de wetenschap en de technologievan kunststofverwerking en aanverwante gebieden.

• Aan Michiel Steyaert, gewoon hoogleraar aan het Departement Elektrotechniek,werd op 18 februari 2013 tijdens de 60e editie van de International Solid-State CircuitsConference (ISSCC) in San Francisco, de Top Contributors Award toegekend. Hij isde enige Europese onderzoeker die zowel bij de 50e als de 60e editie een Top ContributorsAward heeft ontvangen. ISSCC is de wereldwijde vlaggenschip conferentie van deSolid-State Circuits Society en het belangrijkste forum waar ontwikkelingen in ditgebied worden voorgesteld.

• Veertig jonge toponderzoekers zijn onlangs lid geworden van de Jonge Academievan de Koninklijke Vlaamse Academie van België voor Wetenschappen en Kunsten.Zij werden geselecteerd uit maar liefst 146 kandidaten die reageerden op de oproeptot lidmaatschap. Deze jonge onderzoekers hebben drie doelstellingen voor ogen:interdisciplinair werken, nadenken over het huidige wetenschapsbeleid, en weten-schap communiceren naar de jeugd. Voor de Faculteit Ingenieursweten schappenwerden volgende ZAP-leden geselecteerd: Jan Aerts, Michaël De Volder, LiesbetGeris, Johan Meyers, Giovanni Samaey en Marian Verhelst.

• Doctoraatsstudenten Hans De Clercq, Jeroen Lecoutere en Piet Callemeyn(Afdeling ESAT MICAS Micro-elektronica en Sensoren) hebben de 2012 EngibousPrize For Innovation In Analog en 10.000 dollar ontvangen voor hun eerste plaats inde European Texas Instruments Analog Design Contest. Het winnende ontwerpwas een werkend prototype van een babypyjama waarmee van op afstand signalenkunnen worden opgevangen met het oog op monitoring.

• De ‘Impact and interaction of emission trading and deployment of renewables regardingCO2 emissions in the European electricity sector’ van Kenneth Van den Bergh sleepteeen nominatie in de wacht voor de Vlaamse Scriptieprijs 2012. De jury selecteerde5 werken uit een totaal van 297 inzendingen. Aan juriste Lynn Verrydt (UGent) werdde Vlaamse Scriptieprijs 2012 toegekend tijdens de prijsuitreiking in het stadhuisvan Gent op 18 december 2012.

• ie-netprijzen 2012: volgende afgestudeerden vielen in de prijzen:- categorie processen - producten - diensten: Gokula Krishna Muralidharan met

‘Metallic Ceramics - MAX Phase Ceramics’;- publieksprijs beste oplossing: Laurens Coox en Mathijs Vivet met ‘Numerieke evaluatie

van de invloed van koetswerkflexibiliteit op de voertuigdynamische performantie’;- Persprijs: Maaike Mercelis met ‘BIM2SIM: van digitaal gebouwmodel naar simulatie’.

• Bart Swings, bachelorstudent ingenieurswetenschappen, sinds twee jaar overgeschakeldvan skeeleren naar de olympische discipline snelschaatsen, behaalde in het NoorseHamar half februari een persoonlijk record op de 500 m, werd derde op de 5 kilometer,derde op de 1.500 m en tweede op de 10 km. Hij won brons in de eindstand vanhet WK allround. Op 9 en 10 maart 2013 eindigde Bart Swings achtste in de 5.000 men eerste in de 1.500 m met een nieuw Belgisch record. De eerste zege in eenmanche van een wereldbeker is een feit. Dankzij deze zege schuift Bart Swings op naar de tweede plaats in de eindrangschikking van de wereldbeker.

• Alumna Sophie Vandebroek, afgestudeerd als burgerlijk elektrotechnisch-werktuig kundigingenieur, richting elektrotechniek aan de Faculteit Ingenieurswetenschappen KU Leuven,nu Chief Technological Officer en voorzitter van de innovatieafdeling binnen Xerox,ontving een Outstanding Career Award.

• AFC Leuven en Humasol zijn de laureaten van de eerste ‘Stichting Leuven.Inc Prijs’.Die bekroont projecten die op innovatieve wijze de maatschappelijke impact vanondernemerschap kunnen vergroten en bedraagt 12.500 euro. AFC Leuven(Academics for Companies) kreeg de prijs toegekend vanwege zijn bijzondere verdiensten voor de bevordering van ondernemerschap bij studenten. Humasolmocht de prijs in ontvangst nemen voor de innovatieve wijze waarop zij ingenieurs-studenten inzetten in ontwikkelingssamenwerking.

In memoriamDe universitaire gemeenschap neemt afscheid van:

• Hans Verplancke, deeltijds docent aan hetDepartement Architectuur, Stedenbouw enRuimtelijke Ordening. Hij overleed inNederokkerzeel op 29 januari 2013.

• Jef Helsen, emeritus hoofddocent aan de Faculteit Ingenieurswetenschappen. Hij overleed in Kessel-Lo op 4 maart 2013.

Faculty STARsFotografie, beeldende kunst, literatuur, cabaret,dans en muziek: net als vorig jaar vormen deFaculty STARs een bont gezelschap. Na eenzoektocht van enkele maanden maakte deDienst Cultuur onlangs de namen bekend van deze huiskunstenaars. De rest van het academiejaar zijn ze ‘Student Artist in Residence’(STAR) aan hun faculteit. Fotografe HanneloreVeelaert, masterstudent architectuur, werd totFaculty STAR van de Faculteit Ingenieurs -wetenschappen uitgeroepen.

Annemie Caproens

Page 4: TIJDSCHRIFT VAN DE FACULTEIT INGENIEURSWETENSCHAPPEN EN VILv - KU Leuven · 2018. 4. 15. · ALUMNI INGENIEURS K.U.LEUVEN TIJDSCHRIFT VAN DE FACULTEIT INGENIEURSWETENSCHAPPEN EN VILv

Tijdens het feestjaar 2013-2014 willen we deze eerste stap naareen volwaardige ingenieursopleiding vieren onder het motto ‘KU Leuven ingenieurt 150 jaar’. We roepen ‘ingenieuren’ uit tot werkwoord: het opleiden van ingenieurs en het uitoefenenvan het beroep is immers een heel actieve en nuttige bezigheid.Het wordt tijd dat het Nederlands ook een werkwoord krijgtzoals het Engelse ‘engineering’.

De faculteit heeft een werkgroep opgericht met vertegenwoordigersvan het decanaat, alle departementen, VTK, Existenz, en de DienstCommunicatie van KU Leuven. Zij zijn al bijna een jaar aan hetbrainstormen en voorbereiden, sinds enkele maanden onder leidingvan professor-emeritus Herman Neuckermans. We willen van allegewone evenementen van dit jaar een feestelijke editie makenen bovendien nog enkele extra vieringen, feesten en ‘ingenieurs-evenementen’ eraan toevoegen.

We zullen u uiteraard in GeniaaL op de hoogte houden engeven hierbij al een summier overzicht:

september 2013 • Van 16 tot 20 september 2013: SEFI-congres 2013:

de Europese organisatie voor ingenieurs opleidingen (SociétéEuropéenne pour la Formation des Ingenieurs) viert haar 40everjaardag op haar oprichtingsplek, Leuven

oktober 2013• Opening feestjaar 2013-2014

- Vrijdag 4 oktober 2013: Academische zitting/receptie/walking dinner

- Zaterdag 5 oktober 2013: VILv Dag van de Ingenieur - Zondag 6 oktober 2013: Open Bedrijvendag - Zondag 6 oktober 2013: Feestavond voor studenten

• 22-23 oktober 2013: 24-urenloop

november 2013• Woensdag 27 november 2013: Arenbergsymposium in

het kader van de Prof. ir. R. Van Cauterenleerstoel

december 2013• Woensdag 4 december 2013: Viering Sint-Barbara:

academische zitting Honorary Professors • Vrijdag 6 december 2013: VTK Sinterklaasviering

januari 2014 • Nieuwjaarsrecepties in faculteit en departementen

februari 2014• Feestweek VTK

maart 2014• Revue VTK en proffentap• Infodag voor toekomstige studenten Ingenieurswetenschappen• Debatavond Wetenschap & Ethiek

april 2014• FabLab Event• Opening InnovationLab

mei 2014• Vrijdag 23 mei 2014: Ingenieursfeest voor personeel en alumni

juli 2014• Vrijdag 4 juli 2014: Promotieviering

We plannen ook extra lezingen (live en online) in dit kader en werkenaan een tijdlijn, een folder waarop de geschiedenis van de ingenieurs -opleiding is samengevat. Alles is voorlopig nog ‘work in progress’maar we hopen natuurlijk dat we er met heel wat ingenieurs,ingenieurs in spe en geïnteresseerden een schitterend jaar vankunnen maken. Zoals elke dag een nieuw begin is, maken wevan het hele academiejaar het begin van een hoopvolle toekomst.

Als je aan dit feestjaar je steun wil verlenen kun je een bedragnaar keuze schenken. Voor een gift vanaf 40 euro ontvang jeeen fiscaal attest van de KU Leuven. Voor giften vanaf 300 eurowordt je naam vermeld als ereschenker op de website.

Je kunt je schenking storten op de giftenrekening van de KU Leuvenmet ibannummer BE45 7340 1941 7789 en biccode KREDBEBBmet vermelding van de gestructureerde mededeling: 400/0008/34946.

Op eenvoudige vraag via [email protected] sturen we je hetsponsordossier.

Jelle De Borger

Vandaag kunnen we ons geen wereld meer voorstellen zonder ingenieurs of ingenieur-architecten.Ze staan immers aan de basis van ontelbare dingen die ons dagelijks omringen. Toch bestonden eroorspronkelijk enkel militaire ingenieurs. Hun uitvindingen hadden vooral strategische doelen. Door deindustriële revolutie ontstond er een nood aan hooggeschoolde technische mensen om onder anderestoommachines te kunnen ontwerpen en onderhouden, en de ‘burgerlijk ingenieur’ werd geboren. In het academiejaar 1864-1865 werden er in de Faculteit Wetenschappen van de Leuvense Universiteitvoor het eerst colleges opgenomen van de ‘Ecole des Mines et des Arts et Manufactures’.

4

KU Leuven ingenieurt 150 jaar

Page 5: TIJDSCHRIFT VAN DE FACULTEIT INGENIEURSWETENSCHAPPEN EN VILv - KU Leuven · 2018. 4. 15. · ALUMNI INGENIEURS K.U.LEUVEN TIJDSCHRIFT VAN DE FACULTEIT INGENIEURSWETENSCHAPPEN EN VILv

55

Infodag ingenieurswetenschappen

Op zaterdag 23 maart kwamen 1.200 bezoekers (bijna 600scholieren met hun ouders of familieleden) de sfeer opsnuivenbij de Faculteit Ingenieurswetenschappen op de campus inHeverlee: een infosessie van professoren, een bezoek aande infomarkt van de opleidingen, een gesprek met studentenof een demonstratie van studentenprojecten, uitleg over deijkingstoets, een rondleiding door de ontwerp ateliers van de architectuuropleiding in het Arenbergkasteel of door de departementen Elektrotechniek en Werktuigkunde,een kennismaking met het werkveld van ingenieurs in het UZ Leuven of imec, …

Je krijgt maar één kans om een eerste indruk te maken,maar we hopen dat die goed was: onze indruk van debezoekende jongeren was zeker positief!

We hopen volgend academiejaar deze gemotiveerde enenthousiaste nieuwe studenten te kunnen verwelkomen.

Foto’s Judith Van Puyvelde en Hannelore Veelaert

Page 6: TIJDSCHRIFT VAN DE FACULTEIT INGENIEURSWETENSCHAPPEN EN VILv - KU Leuven · 2018. 4. 15. · ALUMNI INGENIEURS K.U.LEUVEN TIJDSCHRIFT VAN DE FACULTEIT INGENIEURSWETENSCHAPPEN EN VILv

Hoezo?

De kogel is door de kerk: vanaf juli 2013 wordt elk jaar eenijkingstoets georganiseerd voor de studenten die een opleidingburgerlijk ingenieur of burgerlijk ingenieur-architect willen beginnen.Voor de opleiding burgerlijk ingenieur zal de toets en debeoordeling gemeenschappelijk zijn voor de drie faculteiteningenieurswetenschappen (UGent, VUB, en KU Leuven) inVlaanderen. Dezelfde toets zal aangeboden worden aan toekomstige studenten burgerlijk ingenieur-architect voor KU Leuven. Aan de KU Leuven past deze toets in de studenten -begeleiding die al bij het einde van het secundair onderwijs injuli start en de overgang van het secundair naar het hogeronderwijs moet vergemakkelijken. Zo willen we ervoor zorgendat er meer studenten slagen in het eerste jaar.

Wat en hoe? Vorm en modaliteiten van de toets

(zie ook webpagina’s: www.ijkingstoets.be/,eng.kuleuven.be/ijkingstoets)

De toets bestaat uit 40 meerkeuzevragen die peilen naar hetruimtelijk inzicht en naar wiskundige vaardigheden die nodigzijn om de lessen te kunnen volgen. De inhoud van de vragenis gebaseerd op de leerstof van de richtingen uit het secundaironderwijs met minimaal 6 uur wiskunde. De leerinhoud vanzowel de eerste, tweede als derde graad komt aan bod. De competenties die je nodig hebt om de ingenieursstudiesaan te vangen, gaan echter verder dan het beheersen vanwiskundige rekenregels. Kun je ook verschillende wiskundigetechnieken combineren? Kun je een toegepast probleeminter preteren en op splitsen in deelproblemen? Vind je de juiste

wiskundige technieken om de deelproblemen op te lossen? Kun je ten slotte je deel resultaten weer combineren om zo een antwoord te formuleren op de oorspronkelijke vraag stelling?Voorbeelden van modelvragenkun je vinden op de web -pagina eng.kuleuven.be/ijkingstoets.

Deelname aan de ijkingstoets is vrijblijvend, en het resultaat is niet bindend voor het aanvatten van de studies. Geslaagdestudenten kunnen aan de KU Leuven wel één studiepunt vrijstelling aanvragen in de eerste fase burgerlijk ingenieur enburgerlijk ingenieur-architect. Simultaan met de toets burgerlijkingenieur worden aan de KU Leuven en sommige andereVlaamse universiteiten nog ijkingstoetsen georganiseerd voorde opleidingen bio-ingenieur, wetenschappen en handelsingenieur,maar die zijn grotendeels verschillend van de ijkingstoets voorburgerlijk ingenieur en burgerlijk ingenieur-architect.

Waarom? Probleemstelling vanuit de historiek

Door de afschaffing van het toelatingsexamen 10 jaar geledenis de populatie studenten die aan de studies burgerlijk ingenieuren burgerlijk ingenieur-architect begint niet alleen groter, maarvooral heterogener geworden. Er zijn meer studenten aan destudies begonnen die niet over voldoende wiskundecapaciteitenbeschikken, en daardoor zijn de slaagcijfers in de eerste fasesterk gedaald. Deze groep van minder gekwalificeerde studentenhaken mentaal af in de loop van het jaar, maar blijven omdiverse redenen nog in het programma. Ondanks diverseinspanningen van begeleiding en bijwerking bij het begin vanhet academiejaar, stappen deze studenten pas na één jaar overop studierichtingen die beter bij hun mogelijkheden en interesseaansluiten. In een ander artikel in GeniaaL over de studie-voortgang bestudeert Kathleen Geraedts de populatie van de 466 generatiestudenten die aan de studies van burgerlijkingenieur begonnen zijn in het academiejaar 2009-2010. Een belangrijk percentage van deze populatie, namelijk 38%,volgt in 2012-2013 niet meer de opleiding burgerlijk ingenieur.Maar 10% veranderde van studierichting na het eerste semester,en 28% deed dit na één of twee jaar studie. Het is dus nood-zakelijk om al voor het begin van het academiejaar de studentenmet minder capaciteiten te kunnen identificeren en te begeleidenof door te verwijzen.

What ’s in it for you and for me? Begeleidingstraject aan de KU Leuven voor destartende studenten ingenieurswetenschappen

Alle studenten met interesse voor de studies van burgerlijkingenieur en burgerlijk ingenieur-architect wordt sterk aangeradenom het begeleidings traject te volgen. Dit start met deelnemenaan de ijkingstoets wiskunde begin juli. Op basis van de piloot-

6

Een ijkingstoets, Hoe, hoezo, waarom, en what’s in it for you and

Op de infodag voor toekomstige studenten op 23 maart 2013 kregen de bezoekers al wat praktischeinformatie over de ijkingstoets: wat, wanneer en waar weten ze al: 40 meerkeuzevragen op 1 juli 2013in Heverlee. Het ‘hoe, hoezo, waarom, en what’s in it for you and for me’ lees je hier.

Page 7: TIJDSCHRIFT VAN DE FACULTEIT INGENIEURSWETENSCHAPPEN EN VILv - KU Leuven · 2018. 4. 15. · ALUMNI INGENIEURS K.U.LEUVEN TIJDSCHRIFT VAN DE FACULTEIT INGENIEURSWETENSCHAPPEN EN VILv

7

fase van 4 juli 2012, wordt er verwacht dat ongeveer 60% van de studenten zal slagen, (zie figuur conceptuele verdelingvan de populatie studenten met interesse in de opleiding). Deze geslaagde studenten kunnen dan via een EVK (EerderVerworven Kwalificatie) een vrijstelling krijgen voor 1 studiepunt,namelijk voor ‘wiskunde voor probleem oplossen’, een onderdeelvan het vak ‘Probleemoplossen en Ontwerpen’ (burgerlijk ingenieur)en ‘Architectuurontwerpen’ (burgerlijk ingenieur-architect).

De niet-geslaagde studenten wordt aangeraden om hun wiskunde bij te werken en ook de zomercursus wiskunde te volgen in september. Aansluitend op de zomercursus is er de mogelijkheid om te herkansen voor de ijkingstoets.Opnieuw krijgen geslaagden een EVK en aanmoediging omaan de studies te beginnen. Het doel is namelijk om meergoede studenten in de opleiding en in het beroep te krijgen,gezien de grote tekorten aan ingenieurs. Studenten die tweemaal heel zwak scoren, raden we een diepere analyse bij de Dienst Studieadvies aan. Studenten die niet slagen op de ijkingstoets en toch starten aan de opleiding, volgen hetopleidingsonderdeel ‘wiskunde voor probleemoplossen’, met een evaluatie in de eerste maanden van het academiejaar.Eind oktober krijgen alle studenten van de eerste bachelorfasetwee tussentijdse toetsen, waarmee ze hun studievooruitgangverder kunnen in kaart brengen. Deze tussentijdse toetsen zijnvrijblijvend maar toch wordt er massaal aan deelgenomen.Studenten kunnen er geen punten mee verliezen op het eindexamen maar wel een beperkte bonus mee opbouwen.Op deze manier wordt er al midden november een duidelijkbeeld gevormd van de prestaties van de studenten in het eerste jaar. Bij de Dienst Studentenbegeleiding kunnen de studenten ook steeds terecht voor vakinhoudelijke begeleidingof een individueel gesprek over verder studeren, herpakken ofveranderen van studierichting.

In de komende jaren zullen de verbanden tussen de prestatie op de ijkingstoets en de scores op de vakken van de eerste fasebestudeerd worden. Op basis daarvan hopenwe over enkele jaren aan nieuwe studenteneen indicatie te kunnen geven over de te verwachten studievoortgang aan de hand van hun resultaten op de ijkingstoets.

Riet Callens, Dienst Studentenbegeleiding van de Faculteit Ingenieurswetenschappen,Joos Vandewalle, voorzitter van de werk-groep ijkingstoets

wa’s da? for me.

De deelnemers aan de ijkingstoets in de pilootfaseop 4 juli 2012 aan de KU Leuven

Page 8: TIJDSCHRIFT VAN DE FACULTEIT INGENIEURSWETENSCHAPPEN EN VILv - KU Leuven · 2018. 4. 15. · ALUMNI INGENIEURS K.U.LEUVEN TIJDSCHRIFT VAN DE FACULTEIT INGENIEURSWETENSCHAPPEN EN VILv

8

Welke studierichting volgen zij nu?

62% zit nog in de opleiding tot burgerlijk ingenieur, 16% isover gestapt naar industrieel ingenieur, 9% studeert een andererichting. Hierbij is handelsingenieur/TEW het populairst, gevolgddoor wetenschappen zoals wiskunde, fysica, informatica, ...en profes sionele bachelors (bouw, auto mechanica, ...). Maar ook richtingen uit de humane en biomedische wetenschappen werden gekozen (o.a. communicatie -wetenschappen, geschiedenis en farmacie). Van 13% hebbenwe geen informatie, dit wil zeggen dat deze groep studentengeen studierichting aan de Associatie KU Leuven meer volgt.

38% van de generatiestudenten uit 2009-2010 volgt momenteelniet meer de opleiding Ingenieurswetenschappen. Tijdens hetacademiejaar 2009-2010 stopte ongeveer 10% van de studentenmet de opleiding bachelor in de ingenieurswetenschappen nade bekendmaking van de resultaten van de januari-examensen een groot deel hiervan begon het tweede semester aaneen nieuwe studierichting. De overige 28% kiest pas na éénof twee jaar voor een nieuwe richting. Opvallend is dat studentendie tijdens het jaar een nieuwe studierichting aanvatten ampergeneigd zijn om de richting bachelor in de industriële weten -schappen te kiezen. Quasi iedereen die anno 2013 na ingenieurswetenschappen de richting industrieel ingenieurvolgt, is pas na één of twee jaar overgestapt.

Hoe ver zijn de studenten gevorderd in hun opleiding?52% van alle destijds startende studenten, zal dit jaar (normaalgezien) het eerste masterjaar voltooien en heeft dus geen vertraging opgelopen in zijn/haar studies. Dit zijn voornamelijkstudenten die niet van studierichting zijn veranderd. 28% zal

met een jaar vertraging zijn/haar bachelordiploma behalen. 7% van de studenten heeft twee of meer jaren vertragingopgelopen. Zoals eerder vermeld is van 13% geen informatiebekend.

De studievoortgang bij ingenieurs -wetenschappen

Ten slotte kan nog vermeld worden dat 81% van de startendestudenten die niet overgestapt zijn naar een andere richting,normaal gezien zonder vertraging zijn/haar diploma burgerlijk ingenieur zal behalen. 17% heeft één jaar vertraging en 2%van de studenten heeft twee of meer jaar vertraging opgelopen.

Al bij al zijn dit bemoedigende cijfers voor wie gemotiveerdaan de studie begint. Deze cijfers liggen in de lijn van deandere faculteiten van de Groep Wetenschap & Technologie.Om studenten zo vroeg mogelijk te adviseren over hun potentiële slaagkansen voor de opleiding, organiseert de KU Leuven vanaf dit jaar een zogenaamde ijkingstoets diestudenten kunnen afleggen alvorens de opleiding te starten.Meer informatie hierover kan gevonden worden in het artikel‘Een ijkingstoets, wa’s da?’ van prof. Joos Vandewalle en dr. Riet Callens, in dit nummer van GeniaaL.

Cijfermateriaal over de studievoortgang (bekeken voor allegeneratiestudenten uit het academiejaar 2011-2012 en voor alle faculteiten van de KU Leuven) kun je vinden opwww.kuleuven.be/toekomstigestudenten/studievoortgang.html

Kathleen Geraedts

In het academiejaar 2009-2010 waren er 466 generatiestudenten bachelor in de ingenieurs weten -schappen (algemene richting). Een generatiestudent is een persoon die voor het eerst inschrijft inhet eerste jaar hoger onderwijs in de Vlaamse Gemeenschap. Wat is anno 2013 de studiesituatievan deze 466 studenten?

Studievoortgang bij ing

Page 9: TIJDSCHRIFT VAN DE FACULTEIT INGENIEURSWETENSCHAPPEN EN VILv - KU Leuven · 2018. 4. 15. · ALUMNI INGENIEURS K.U.LEUVEN TIJDSCHRIFT VAN DE FACULTEIT INGENIEURSWETENSCHAPPEN EN VILv

9

enieurswetenschappen

n Heeft bachelordiploma en volgt het volledige programma van een eerste masterfase

n Volgt het volledige programma van een eerste masterfase, maar moet bachelordiploma nog behalen

n Zal (normaal gezien) dit academiejaar zijn bachelordiploma halen

n Volgt voornamelijk vakken van een tweede fase

n Volgt voornamelijk vakken van een eerste fase

n Is geen student meer van de Associatie KU Leuven

n Heeft bachelordiploma en volgt het volledige programma van het eerste masterfase

n Volgt het volledige programma van het eerste masterfase, maar moet bachelordiploma nog behalen

n Zal (normaal gezien) dit academiejaar zijn bachelordiploma halen

n Volgt voornamelijk vakken van het tweede fase

n Volgt voornamelijk vakken van het eerste fase

n Studeert industrieel ingenieur

n Studeert burgerlijk ingenieur

n Studeert een andere studierichting aan de Associatie KU Leuven

n Zit niet meer in de Associatie KU Leuven

Figuur 1. Gevolgde studierichting anno 2013 van 466 generatiestudenten uit het academiejaar 2009 – 2010.

Figuur 2. Situatie anno 2013 van 466 generatiestudenten uit het academiejaar 2009 – 2010 op het gebied van studievoortgang.

Figuur 3. Situatie anno 2013 van 289 generatiestudenten uit het academiejaar 2009 – 2010 op het gebied van studievoortgangbij ingenieurswetenschappen.

Page 10: TIJDSCHRIFT VAN DE FACULTEIT INGENIEURSWETENSCHAPPEN EN VILv - KU Leuven · 2018. 4. 15. · ALUMNI INGENIEURS K.U.LEUVEN TIJDSCHRIFT VAN DE FACULTEIT INGENIEURSWETENSCHAPPEN EN VILv

10

Wat was het oorspronkelijke doel van FabLab?

Joost Duflou: Het doel van een FabLab is ‘het maken van dingensimpel maken’. FabLab ondersteunt innovatie door ervoor tezorgen dat een nieuw prototype simpel en goedkoop gemaaktkan worden. In FabLab vind je platte tweedimensionale lasersnijdersof graveerders en driedimensionale-laserprinters naast allerlei andermeer gangbaar gereedschap. Het 3D-laserprinten van een polymeeris momenteel een echte hype. Pixel per pixel wordt een materiaalin laagjes boven elkaar aangebracht. Zo kun je er, eventueel metbehulp van verbindingsmateriaal dat later weggenomen wordt,qua vorm quasi alles mee maken wat je kunt modelleren via decomputer, toch binnen bepaalde afmetingen. Momenteel zijn erwel nog beperkingen op het gebied van materiaal en kwaliteit;hierbij is er nog heel wat ruimte voor verdere verbeteringen.

Voor wie is het FabLab bedoeld?

Joost Duflou: Het FabLab is bedoeld voor alle creatief gedrevenmensen, zowel studenten, doctoraatsstudenten, afgestudeerdenals de uitvinder om de hoek. Het werkt met het principe van‘open innovatie’ wat wil zeggen dat alles wat je er ontwikkeltpubliek gemaakt wordt, iedereen profiteert mee van de uitvindingvan één iemand. Dit zorgt voor een creatieve boost. Het FabLabwordt gesubsidieerd door de KU Leuven en door de stad Leuvenen is relatief goedkoop. Als iemand een vondst niet publiek wilmaken, kan dat maar ligt het aangerekende tarief veel hoger. Marc Lambaerts: Ook krijgen we scholieren en mensen uit desociale economie over de vloer. Mensen die langdurig werklooszijn of leerlingen uit het secundair onderwijs met een time-outvan drie weken kunnen hier komen experimenteren en winnenaan zelfvertrouwen. Hier mogen ze fouten maken, iedereenmaakt hier fouten.

Zijn jullie tevreden over de gang van zaken?

Joost Duflou: Toen ik vroeger rondliep op een projectvoorstellingvan P&O3 (het opleidingsonderdeel Probleemoplossen enOntwerpen waarin studenten van de tweede fase ingenieurs -wetenschappen een project mogen uitwerken, nvdr) en mooi-gemaakte dingen zag, bleek het altijd een vader, nonkel of buurmante zijn die het gemaakt had. Tegenwoordig krijg ik als antwoorddat ze het in FabLab gemaakt hebben. Dat stemt me zéér tevreden.Marc Lambaerts: Over het aantal bezoekers zijn we ruim tevreden,we zijn eerder overboekt. De uitbreiding is daarom erg welkom,al zou daarbij een verhoging van het aantal werknemers ookwelkom zijn. Meer toestellen brengen immers meer werk metzich mee en een brand afgelopen herfst heeft ons geleerd datwe een lasersnijder nooit alleen mogen laten, zelfs niet met eengeroutineerd programma. Het snijden gebeurt immers door wegte branden en we blijven dus met vuur werken.

Wat houdt de uitbreiding juist in en wanneerzal ze in werking treden?

Marc Lambaerts: De uitbreiding geeft plaats aan meer elektronica -werkstations, een extra lasersnijder en een grote kolomboor enzal hopelijk klaar zijn tegen juli 2013.

Aan welk project heb je de mooiste herinneringen?

Marc Lambaerts: Ik vind de jeugdkampen echt tof. Sterk watkinderen van 12-13 jaar op een week of minder kunnen realiseren.Zo maakte iemand een spaarpot die ‘dank u’ of ‘gierigaard’ endergelijke riep naargelang het muntstuk dat je erin stak. Een andermaakte een toestel om zijn mama te laten schrikken wanneer ze de kamerdeur opendeed. Mensen die beweren dat jongerenniet geïnteresseerd zijn in technologie, moeten hier maar eenskomen kijken: ze worden snel overtuigd van het tegendeel.

Welk project zou je nog graag realiseren?

Marc Lambaerts: Nu al zijn er een aantal mensen die hier werkenop het spanningsveld tussen kunst en technologie. Ze willeneen reeks kunstwerken maken die allemaal net iets verschillendzijn en proberen via een computerprogramma bijvoorbeeld toevalte creëren zonder inmenging van een mens. Ik zou graag een‘artist in residence’ hier huisvesten, een kunstenaar die voor een half jaar logies en toegang tot het FabLab krijgt om er teexperimenteren. De kunstenaar leert de mogelijkheden enbeperkingen van de technologie en ook wij leren veel van hemof haar doordat hij of zij de machines op de grenzen gaat aftasten.

Sigrid Maene

FabLab-Leuven, het laboratorium waar innovatieve toestellen je helpen nieuwe dingen te creëren,bestaat in mei drie jaar. Nu al is het aan uitbreiding toe. Een goede reden voor een dubbelinterviewmet Joost Duflou, voorzitter van de stuurgroep, en Marc Lambaerts, de dagelijkse manager.

FabLab: ‘Het maken van dingen simpel maken’

Enkele voorwerpen gemaakt met de 3D-laserprintero.a. een molecule, een citroenpers en siervoorwerpen

Page 11: TIJDSCHRIFT VAN DE FACULTEIT INGENIEURSWETENSCHAPPEN EN VILv - KU Leuven · 2018. 4. 15. · ALUMNI INGENIEURS K.U.LEUVEN TIJDSCHRIFT VAN DE FACULTEIT INGENIEURSWETENSCHAPPEN EN VILv

11

Studenten eerste bachelor winnen Leuvenseingenieurscompetitie EBEC Leuven!

Op zaterdag 2 maart 2013 vond EBEC Leuvenplaats, de Leuvense ronde van de Europeseingenieurscompetitie, aan de KU Leuven, op Campus Arenberg in Heverlee. In ruim 6 uur moesten 15 teams van 4 studenteneen praktische opdracht oplossen op de meestcreatieve manier, waarna ze die voorsteldenaan een jury. Studenten uit de eerste bacheloren uit de eerste master wisten zich een wegte banen naar de top. Beide teams stoottendoor naar EBEC Benelux, de laatste stapvóór de Europese finale in Warschau.

Voor de lokale ronde in Leuven bestond de opgave uit tweedelen. Enerzijds een Team Design, waarbij de studenten eenontwerp bedenken voor een gegeven probleem, dat ze ookbouwen en testen. Anderzijds ook een kleine Case Study,waarbij de deelnemers een theoretische vraag (die verbandhoudt met het Team Design) op papier oplossen.

In samenwerking met de NMBS is een onderwerp rondtrein verkeer uitgewerkt. Voor het Team Design moesten de 15 aanwezige ploegen een treinstel bouwen dat steviggenoeg was om langs een steile helling te dalen, op het laagstepunt door een opgespannen blad papier heen te geraken enop een andere helling weer zo hoog mogelijk te komen.Hierbij kregen ze een gelimiteerde hoeveelheid basismateriaalter beschikking, namelijk spaghetti, secondelijm, rijst en vierLego wielen (zonder de wielassen). Meer materiaal konden ze verkrijgen door vragen van de NMBS te beantwoorden. Bij wijze van Case Study werd de teams gevraagd om wiskundig te berekenen welke hoogte hun locomotief zouhalen op de opwaartse helling. Tijdens de hele wedstrijdwas het enthousiasme van de deelnemers en de spanningom een werkend ontwerp te verkrijgen duidelijk voelbaar.

Na het bouwen volgde een demonstratie- en presentatie-moment, waarin de groepen zich onderling konden meten.Het geheel werd geëvalueerd door een jury bestaande uitgemotiveerde professoren uit verschillende departementen van deFaculteit Ingenieurswetenschappen van de KU Leuven en ledenvan de NMBS. De belangrijkste criteria voor de beraadslagingwaren het materiaalgebruik, de robuustheid van de locomotief,de opnieuw bereikte hoogte, de Case Study en de presentatie.‘Team 404’, bestaande uit studenten uit de eerste fase

burgerlijk ingenieur, werd bekroond voor haar inventiviteit en mag Leuven vertegenwoordigen op EBEC Benelux in decategorie Team Design. Team ‘Nabla’, dat de tweede plaatsbehaalde, zal de Case Study uitwerken op EBEC Benelux.

EBEC Leuven: een competitie gesteund door de KU Leuven

Steunend op de wetenschap van vandaag bouwt de ingenieurverder aan de toekomst. Maar wie ver wil geraken, neemt best(goede) reisgezellen met zich mee, zegt een Afrikaans spreek -woord. Samenwerking is vaak de sleutel tot succesvolleideeën en ontwerpen.

Als deel van het EBEC Project (European BEST EngineeringCompetition) organiseert BEST Leuven (Board of EuropeanStudents of Technology) sinds 2009 een jaarlijkse ontwerp-wedstrijd voor studenten van de ingenieursopleiding, ongeachthun studiejaar of specialisatie(s), in samenwerking met deFaculteit Ingenieurswetenschappen van de KU Leuven.BEST Leuven en de Faculteit Ingenieurswetenschappen willen dus via ludieke ontwerpopgaven het gevoel voorinnovatie en teamwork aanscherpen.

De Europese Commissie steunt de 13 regionale ingenieurs-competities in Europa en de Finale in Warschau via ‘YouthIn Action’. De EBEC Final krijgt de steun van UNESCO! Meer informatie vind je op best.eu.org/leuven/nl/ebec-leuven-2013 of www.facebook.com/bestleuven

Over BEST

BEST, Board of European Students of Technology, is een groeiende, non-profit, niet-politieke organisatie voor technologiestudenten uit heel Europa. BEST voorzietcommunicatie, samenwerking en kennisoverdracht tussenEuropese studenten, bedrijven en universiteiten.

94 lokale BEST-groepen in 32 Europese landen, elk gelinkt aaneen lokale universiteit, organiseren jaarlijks samen meer dan 100internationale evenementen, zoals cursussen, ingenieurs compe -tities, symposia, enzovoort. De evenementen van BEST bereikenmeer dan 10.000 technologiestudenten over heel Europa.

Sinds 2000 heeft BEST een lokale groep verbonden aan deKU Leuven. BEST Leuven bestaat momenteel uit een 30-talactieve leden uit alle mogelijke studierichtingen (bachelor-,master- en doctoraatsstudenten) aan de Faculteit Ingenieurs -wetenschappen en Bio-ingenieurswetenschappen. BEST Leuvenstaat in voor het organiseren van talrijke activiteiten, met denadruk op het bevorderen van relaties tussen Europeseingenieursstudenten.

Voor meer informatie over BEST: http://best.eu.org of BESTLeuven: http://best.eu.org/leuven.

Benoît de Brabandère

Page 12: TIJDSCHRIFT VAN DE FACULTEIT INGENIEURSWETENSCHAPPEN EN VILv - KU Leuven · 2018. 4. 15. · ALUMNI INGENIEURS K.U.LEUVEN TIJDSCHRIFT VAN DE FACULTEIT INGENIEURSWETENSCHAPPEN EN VILv

Het is mogelijk de evolutie van deepileptische aandoening bij patiëntenop te volgen door middel van eenlangdurige monitoring van het aantalaanvallen dat de patiënt heeft, bijvoor -beeld tijdens de nacht. ’s Nachts iser echter een verminderde socialecontrole en kunnen de ouders ofzorg verleners sommige aanvallenmissen. Bij hevige aanvallen is hetnochtans noodzakelijk om gevaarlijkesituaties tijdens of na de aanval te

voorkomen (bijvoorbeeld het gevaar op verstikking door overgeven,een positie die het ademen bemoeilijkt of gevaar op verwondingtijdens de hevige bewegingen) en om het kind gerust te stellenna de aanval. De huidige gouden standaard voor het monitorenvan epilepsie maakt gebruik van de combinatie van video enEEG, die de elektrische hersenactiviteit opmeet. De opnamevan EEG wordt echter bemoeilijkt door de elektrodes diebevestigd moeten worden op de hoofdhuid. Dit is oncomfor-tabel voor de patiënt om mee te slapen en bovendien is hetbevestigen van de elektrodes arbeidsintensief waardoor eenlangdurige thuismonitoring onmogelijk wordt.

Om deze thuismonitoring mogelijk te maken onderzocht KrisCuppens in zijn doctoraat of sensoren die minder ingrijpen ophet comfort van de patiënt, namelijk accelerometers bevestigdin pols- en enkelbandjes en video, gebruikt kunnen wordenvoor de detectie van epileptische aanvallen waarbij er eenmotorische component aanwezig is. Hierbij werd gefocust optwee typen van aanvallen bij kinderen, namelijk de hypermotoreen de myoclone aanvallen. (Myoclonus is een korte, onvrijwilligesamentrekking van een spier of groep spieren, nvdr.) Voor hetregistreren van deze aanvallen werd er samengewerkt met hetrevalidatiecentrum Pulderbos en met de Afdeling Kinderneurologievan het UZ Leuven onder leiding van professor Lieven Lagae(UZ Leuven) en professor Berten Ceulemans (UZ Antwerpen).

Omdat ze met dit onderzoek de normale slaap bij een patiëntniet willen verstoren, wordt er geen gebruik gemaakt van markersof andere visuele hulp, en kan de patiënt onder de lakens blijvenliggen. Bovendien werd onderzocht of een geïntegreerde aanpak een beter resultaat kan opleveren. Hier worden devideo- en accelerometerdata samengevoegd, zowel op hetkenmerkniveau, als op het niveau van de uitvoer van eenalgoritme op de individuele modaliteiten.

De aanvalsdetectiemethode met behulp van accelerometerskon meer dan 90% van de aanvallen bij patiënten met hyper-motore aanvallen detecteren. Hierbij waren gemiddeld minderdan 30% vals positieven, hoewel dit varieerde van patiënt totpatiënt. Uit het combineren van beide signalen bleek dat deaccelerometerdata een hogere performantie gaven in vergelijkingmet de videodata. Een voordeel van de detectie op basis vanvideo beelden is dan wel weer dat deze volledig contactlooskan werken.

Het uiteindelijke doel van het onderzoek is om te komen totalgoritmes die bruikbaar zijn in de praktijk. Dit heeft geleid toteen thuismonitoringsysteem dat zich op dit moment in eentestfase bevindt, waarbij patiënten telkens gedurende eenmaand gemonitord worden. Dit onderzoek probeert dan ookbij te dragen tot een verbetering van de opvolging en bijgevolgde levenskwaliteit van de patiënten.

Kris Cuppens voerde zijn doctoraat uit aan de OnderzoeksgroepMobilab aan Thomas More Kempen en de OnderzoeksgroepBioMed, Afdeling SCD, van het Departement Elektrotechniek(ESAT) van de KU Leuven, onder de begeleiding van zijn promotoren professor Bart Vanrumste en professor SabineVan Huffel. Het onderzoek kaderde binnen een lopend

Betrouwbare detectie van na

Epilepsie is een van de meest voorkomende neurologische aandoeningen, vooral bij kinderen. En hoewel het merendeel van de patiënten behandeld kan worden door middel van medicatie of een operatie (70% tot 75%), kan een aanzienlijke groep patiënten niet behandeld worden. Voor deze laatste groep is het aangewezen om de evolutie van de aandoening op te volgen doorhet automatisch monitoren van het aantal epilepsieaanvallen. In zijn doctoraatswerk aan ThomasMore Kempen en de KU Leuven (Departement Elektrotechniek (ESAT)) onderzocht Kris Cuppensof accelerometers dit mogelijk maken op een correcte en patiëntvriendelijke manier.

12

Figuur 1: Nachtelijke momentopname van een gemo-nitorde patiënt. De pijlen in de figuur duiden op deberekende beweging in de beelden (via optical flow).De extra kleurcomponent in de afbeelding dient omdeze beweging aanschouwelijk voor te stellen, waarbijde kleurtint en de saturatie respectievelijk wijzen opde richting en de sterkte van de beweging.

Page 13: TIJDSCHRIFT VAN DE FACULTEIT INGENIEURSWETENSCHAPPEN EN VILv - KU Leuven · 2018. 4. 15. · ALUMNI INGENIEURS K.U.LEUVEN TIJDSCHRIFT VAN DE FACULTEIT INGENIEURSWETENSCHAPPEN EN VILv

chtelijke epilepsieaanvallen

13

onderzoeksproject gefinancierd door het IWT om epileptischeaanvallen te detecteren uit accelerometersignalen, en eenIWT-doctoraatsbeurs over de aanvalsdetectie met behulp van videobeelden.

De verdediging van dit doctoraat op 21 december 2012 werdgecombineerd met een symposium over de niet-traditionelemethoden voor aanvalsdetectie. Hierbij gaven drie sprekers,die deel uitmaakten van de examencommissie, een uiteenzettingover verschillende aspecten van epilepsiemonitoring.Professor Berten Ceulemans van het UZ Antwerpen gaf uitlegover de klinische achtergrond. Professor Helge Sørensen van

de Technical University of Denmark presenteerde een onderzoekonder andere over aanvalsdetectie op basis van het meten vanspieractiviteit. Als laatste spreker gaf professor Hamid Aghajanvan Stanford University een uiteenzetting over het gebruik van videodata in verschillende (biomedische) toepassingen.

Op dit moment heeft Kris Cuppens een lesopdracht aan demasteropleiding in de industriële wetenschappen gecombineerdmet een onderzoeksfunctie binnen Mobilab.

Kris CuppensAnnelies Malfliet

Eredoctoraat TU Eindhoven toegekend aan professor Sabine Van Huffel

Op donderdag 25 april 2013 reikt de Technische Universiteit Eindhoven (TU/e) aan Sabine van Huffelvan het Departement Elektrotechniek (ESAT) een eredoctoraat uit voor haar expertise in de biomedischesignaalver werking. Als hoofd van de gelijknamige onderzoeksgroep heeft ze inter nationale faamopgebouwd in het domein van de (multi)lineaire algebra, de (niet-)lineaire signaalanalyse en declassificatie en identificatie van systemen met als voornaamste doelstelling de medische diagnostiekte verbeteren door het ontwikkelen van numeriek betrouwbare en robuuste algoritmes. Graag latenwe hier Sabine Van Huffel zelf aan het woord over deze verdiende erkenning voor haar wetenschap -pelijke en toepassingsgerichte bijdrage aan de biomedische signaalverwerking.

Sabine van Huffel: ‘Ik was zeerverrast toen ik eind november 2012het nieuws telefonisch vernam vanrector Hans van Duijn van de TU/e.Dat me een dergelijke eer te beurtzou vallen, had ik eerlijk gezegdnooit verwacht. Ik wil er dadelijkaan toevoegen dat mijn oeuvre nietenkel mijn eigen werk is maar hetresultaat van een excellente enjarenlange samenwerking met verschillende diensten uit het

UZ Leuven waaronder radiologie, pediatrie, neurologie engynaecologie, alsook Europese centra.

Het is steeds mijn droom geweest om als ingenieur te werkenin de gezondheidszorg en mijn talenten ten dienste te stellenvan de levenskwaliteit van de patiënt. Om deze droom waarte maken, heb ik ervoor gekozen mijn expertise uit te bouwenin de biomedische signaalverwerking ter bevordering van de medische diagnostiek. Een schakel mogen zijn in dezevooruitgang, alsook studenten en medewerkers kunnenbegeesteren in deze visie, is mijn drijfkracht en die van mijnonderzoeksgroep. Concrete toepassingen zijn onder meerdetectie en opvolging van epilepsieaanvallen, opvolging vanhersenschade bij pasgeborenen als gevolg van zuurstoftekort,preoperatieve voorspelling van kanker, herkenning van stress,slaap- en hartritmestoornissen.

De vergrijzing, de opmars van draadloze laagvermogen meettechnologie en de toenemende vraag van de patiëntenzelf om hun gezondheidstoestand te monitoren, onderstreept de nood aan geautomatiseerde en intelligente langetermijnpatiëntenmonitoring in hun thuisomgeving. Hier zijn belangrijkeuitdagingen weggelegd voor het domein van de biomedischesignaalverwerking waarop we onze aandacht willen richten de volgende jaren.

Ik heb de laatste 20 jaar een grote internationale en inter -disciplinaire groep uitgebouwd van enthousiaste en gedrevenmede werkers die meehelpen deze droom te realiseren. Dit eredoctoraat is zeker ook een bekroning van hun werk eneen stimulans om verder die weg op te gaan naar kwaliteits-verbetering in de intelligente gezondheidszorg.’

De uitreiking van het eredoctoraat aan Sabine Van Huffel vindtplaats op de 57e verjaardag van de TU/e op donderdag -middag 25 april 2013 tijdens de Diesviering in de Paterskerkin Eindhoven. Het persbericht over de uitreiking van het eredoctoraat van Sabine Van Huffel vind je op:www.tue.nl/universiteit/nieuws-en-pers/nieuws/06-12-2012-eredoctoraat-voor-sabine-van-huffel-ku-leuven/

Annelies Malfliet

Page 14: TIJDSCHRIFT VAN DE FACULTEIT INGENIEURSWETENSCHAPPEN EN VILv - KU Leuven · 2018. 4. 15. · ALUMNI INGENIEURS K.U.LEUVEN TIJDSCHRIFT VAN DE FACULTEIT INGENIEURSWETENSCHAPPEN EN VILv

Bij de start van dit academiejaar gingen de Dienst Cultuur en de dertien faculteiten voor de tweede keer op zoek naarstudenten die creatief bezig zijn met fotografie, schilderkunst,poëzie, dans, performance of een andere kunstvorm. De kandidaten konden tussen 24 september en 16 november2012 individueel of in groep een portfolio inzenden opwww.facultystars.be. Alle details rond deelname kun je nalezen in het wedstrijdreglement.

Uiteindelijk werden 85 portfolio’s ingediend en beoordeelddoor een professionele jury, voornamelijk uit de Leuvense culturele sector. Ook het publiek mocht een voorkeurstem uitbrengen via Facebook.

De selectie van de jury en de winnende publieksstem vormdenper faculteit (maximaal) een top vijf, waaruit de decaan, de culturelefaculteitsvertegenwoordiger en de cultuurverantwoordelijkenvan de kringen hun Faculty STAR kozen. Bij Ingenieursweten -schappen werd dat fotografe Hannelore Veelaert.

‘Al lang was ik ‘van op afstand’ geïnteresseerd in fotografie,tot ik vijf jaar geleden mijn eigen camera kocht. Toen nog een

eenvoudig toestelletje, maar na enkele maanden wist ik al datdat niet genoeg was en ben ik beginnen sparen voor iets datmij meer mogelijkheden bood. Ondertussen zijn we vijf jaarverder en is die investering meer dan de moeite waard gebleken.Mijn liefde voor fotografie is er alleen maar groter op geworden,en sinds een jaar ben ik zelfs fotografie beginnen studerenaan de kunstacademie in Leuven.

Toen ik vorig jaar voor het eerst hoorde van Faculty STARswas ik meteen enthousiast. Ik heb ook deelgenomen toen,maar moest het afleggen tegen Jean-Sébastien Bernaert. Dit jaar nam ik, op aandringen van de Dienst Cultuur van deuniversiteit, opnieuw deel en met succes! Het is enorm fijn om dankzij deze wedstrijd te weten dat je werk geapprecieerdwordt en dat er mensen geïnteresseerd zijn in wat je doet.

Bij mijn inschrijving voor Faculty STARs zag ik het als eenmooie kans om meer met mijn werk naar buiten te komen,maar ondertussen weet ik dat er veel meer bij komt kijken.Samen met vier andere fotografen word ik begeleid door Rob Stevens, de huisfotograaf van KU Leuven, die ons metraad en daad bijstaat tijdens dit proces. De Dienst Cultuur

De Faculteit Ingenieurswetepresents her Faculty STARCultuur heeft een prominente plaats bij de vorming van studenten aan de KU Leuven. We willendaarop inspelen met het project Faculty Student Artists in Residence of kortweg Faculty STARs.De vele studenten met een artistiek talent verdienen immers groeikansen en een podium.

14

Page 15: TIJDSCHRIFT VAN DE FACULTEIT INGENIEURSWETENSCHAPPEN EN VILv - KU Leuven · 2018. 4. 15. · ALUMNI INGENIEURS K.U.LEUVEN TIJDSCHRIFT VAN DE FACULTEIT INGENIEURSWETENSCHAPPEN EN VILv

organiseert ook verschillende workshops voor ons, zodat weuitgedaagd worden om nieuwe dingen te proberen en bij teleren. Daarnaast is het ook gewoon heel interessant omgeconfronteerd te worden met de andere Faculty STARs.Zoveel creativiteit en enthousiasme bijeen zorgen gegaran-deerd voor veel inspiratie en interessante samenwerkingen.

Mijn foto’s ontstaan meestal heel spontaan: onbewust ben ik altijd bezig met mooie beelden zoeken, en dus probeer ikaltijd een camera op zak te hebben. Zo niet, heb ik gegaran-deerd spijt achteraf. Ik hou er heel erg van om de mensen en de wereld om mij heen te observeren en vast te leggen.Het gebeurt maar zelden dat ik een geposeerde foto neem en ondertussen zijn de meesten onder mijn vrienden het ookwel gewend dat ik hen fotografeer. Als je er maar aandachtvoor hebt, kan je zoveel mooie beelden in het dagelijks leven ontdekken, en dan vind ik het niet echt nodig om nog iets in scène te gaan zetten.

Als architectuurstudent is architectuur uiteraard ook iets datheel vaak terugkomt in mijn foto’s. Ik hou van heel grafischebeelden die inzoomen op details, waardoor je misschien nietonmiddellijk ziet wat er precies op de foto staat. Schaduwenzijn hierbij ook iets waar ik enorm op let. Mijn grote voorbeeldqua architectuurfotografie is Hélène Binet. Zij maakt hele straffefoto’s die kunst op zich zijn en niet louter een foto om eengebouw te tonen. Het fotograferen van architectuur komt heel

natuurlijk voor mij. Door mijn studie ben ik er uiteraard heelveel mee bezig en het combineren van die twee interesses isiets onvermijdelijks voor mij, wat ook vaak terugkomt in mijnfoto’s van andere onderwerpen, te zien aan de rechte lijnen en grafische composities.

De foto’s in dit artikel en die ik inzond voor mijn portfolio, zijnallemaal gemaakt in Lissabon, waar ik het afgelopen half jaarmijn Erasmus heb doorgebracht. (Enkele zijn wel al anderhalfjaar geleden gemaakt tijdens een vakantie daar.) Zo’n mooiestad kon niet anders dan inspirerend werken en ik heb er danook heel wat foto’s gemaakt waar ik best wel trots op ben.Ronddwalen door een nieuwe stad vind ik heel stimulerend,het zorgt ervoor dat ik heel alert ben voor mijn omgeving enresulteert meestal in foto’s waar ik achteraf heel blij mee ben.’

Hannelore Veelaert

Wie de ervaringen van Hannelore en de andere FacultyStudent Artists in Residence wil volgen kan terecht opwww.facultystars.be. Op 16 mei 2013 vindt er een groots slotevent plaats. Alle Faculty STARs tonen dan hun werk in de Universiteitshal.

nschappen proudly Hannelore Veelaert

15

Page 16: TIJDSCHRIFT VAN DE FACULTEIT INGENIEURSWETENSCHAPPEN EN VILv - KU Leuven · 2018. 4. 15. · ALUMNI INGENIEURS K.U.LEUVEN TIJDSCHRIFT VAN DE FACULTEIT INGENIEURSWETENSCHAPPEN EN VILv

16

Oproep voor de VILv vzw -Algemene Ledenvergaderingop 17 mei 2013, 18 u.in Auditorium B (ELEC 00.24) van het Departement Elektrotechniek (ESAT), Kasteelpark Arenberg 10 te 3001 Heverlee

#Inschrijvingsformulier • Jaarvergadering & diner op 17 mei 2013

Inschrijven (graag vóór 3 mei) kan gemakkelijk en snel op onze website www.vilv.be, ga naar ‘Kalender’

Dit formulier kun je ook faxen, of je kunt inschrijven per post of per e-mail aan het VILv-secretariaatfax 016 32 19 82, e-mail: [email protected]

NAAM: ....................................................................................................................................................................................

PROMOTIE: ...................................................... SPECIALITEIT: ...........................................................................................

ADRES: ..................................................................................................................................................................................

TEL.: ................................. FAX:.................................... E-MAIL: ..........................................................................................

• Meldt .......... deelnemers aan voor de jaarlijkse algemene vergadering 2013

• Neemt deel aan het diner en stort hiervoor ...... X € 65,- = € ............ op rekening nr. 001-0980529-32van VILv - Kasteelpark Arenberg 1, 3001 Leuven (Heverlee) betalingsuittreksel geldt als inschrijvingsbewijs)

18 u. Opening door voorzitter ir. Gert Sablon

Agendapunten:• Activiteitenverslag 2012 - 2013 door secretaris-generaal ir. Bart Van Buggenhout• Goedkeuring van de jaarrekeningen van het voorbije boekjaar 2012 en goedkeuring van

de begroting van het lopende boekjaar 2013 door penningmeester ir. Johan Vanmarcke• Het verlenen van decharge aan de leden van de Raad van Bestuur• Vervanging van de bestuurders die aan het einde van hun mandaat zijn en aanstelling

van nieuwe leden van de Raad van Bestuur• Rondvraag • Besluiten door de voorzitter

19.30 u. VILv-aperitief en -diner

Page 17: TIJDSCHRIFT VAN DE FACULTEIT INGENIEURSWETENSCHAPPEN EN VILv - KU Leuven · 2018. 4. 15. · ALUMNI INGENIEURS K.U.LEUVEN TIJDSCHRIFT VAN DE FACULTEIT INGENIEURSWETENSCHAPPEN EN VILv

17

5 oktober 2013:Dag van de Ingenieur

’s Namiddags krijgen we de primeur om enkele departementenaan de faculteit te bezoeken, als voorsmaakje van de OpenBedrijvendag de dag erna.

Om de avond goed in te zetten worden we om 18 u. verwachtin de Universiteitshallen voor de receptie. Ook het traditionelediner zal gehouden worden op deze unieke locatie.

Bij het diner hebben we Rik De Nolf als spreker uitgenodigd. Hij zal het hebben over ‘de ir in/en de media’.

Rik De Nolf is CEO van de NV Roularta Media Group, uitgever van de weekbladen Knack, Le Vif/L’Express, Trends,Trends/Tendances, Sport Voetbal/Foot Magazine, Krant vanWest-Vlaanderen, De Streekkrant, De Zondag en de maand -bladen Plus, Industrie Technisch Management, Datanews,Steps, Style, Nest, Grande, Royals, Ik ga Bouwen.

Hij is eveneens voorzitter of gedelegeerd bestuurder van devennootschappen behorende tot de Roularta-groep en GroupeExpress/Roularta, voorzitter van de VMMa (VTM, 2BE, JIMTV,Q-Music, Joe FM), lid van de Raad van Beheer van The Ppress(Federatie van de Belgische Magazines) en lid van EBP(European Business Press).

Na het diner zal niemand op zijn honger blijven zitten. Zo houdenwe in Fakbar ’t ElixIr een ‘Ouwzakkenavond De Luxe’ waar ertot in de vroege uurtjes herinneringen kunnen opgehaald wordenop de muziek van vroeger en nu.

Het belooft een gezellige ingenieursdag te worden! Meer informatie op http://eng.kuleuven.be/AlumniVILv

Kim Proost

STIP DEZE DATUM ALVAST AAN IN JE AGENDA!

Page 18: TIJDSCHRIFT VAN DE FACULTEIT INGENIEURSWETENSCHAPPEN EN VILv - KU Leuven · 2018. 4. 15. · ALUMNI INGENIEURS K.U.LEUVEN TIJDSCHRIFT VAN DE FACULTEIT INGENIEURSWETENSCHAPPEN EN VILv

18

Prof. Jan Goffin startte de avond met een overzicht van de evolutiein de neurochirurgie zoals hij die in zijn lange carrière heeftondervonden. Volgens Jan Goffin is vooral de beeldvormingzeer spectaculair ontwikkeld en dit zowel voor diagnostiek als tijdens de ingreep zelf. Maar de decaan van de FaculteitGeneeskunde focuste zijn verhaal op het vastzetten van ruggen-wervels. Na een zware hernia kan het nodig zijn om de getroffenwervels te fixeren met behulp van metalen plaatjes. Verschillendesystemen zijn hiervoor op de markt gekomen. Vreemd genoeggebruikt Jan Goffin nog steeds het systeem dat als eerstebeschikbaar was. Dat bestaat uit een combinatie van een dunplaatje en lange schroeven die door het ingenieuze ontwerp het perfecte evenwicht vindt tussen stevigheid en flexibiliteit.Moderne tussenwervelschijfprothesen vereisen zeer complexeoperaties. Bovendien zijn ze niet 100% betrouwbaar: het polyure-thaanschuim durft er wel eens uit lekken, wat tot afstoting leidt.

Prof. Bart Nuttin, eveneens verbonden aan de dienst Neuro -chirurgie van het UZ Leuven, illustreerde hoe technologie kanhelpen bij neurologische aandoeningen zoals obsessive-compulsivedisorder (OCD). Patiënten met deze aandoening lijden aandwangmatig gedrag dat hun normaal functioneren in de maatschappij bemoeilijkt of soms zelfs onmogelijk maakt. In diegevallen waar gedragstherapie of medicatie niet werkt, is eenchirurgische ingreep een mogelijkheid. Hierbij wordt het deeltjevan de hersenen dat verantwoordelijk is voor OCD vernietigd.Een minder ingrijpend alternatief hiervoor is deep brain stimulation(DBS). Hierbij worden de symptomen van OCD onderdrukt doorhet toedienen van kleine elektrische impulsen aan de hersenen.Bart Nuttin is een pionier van DBS. Hij toonde aan dat dit effectiefwerkt voor de bestrijding van OCD. De ervaring die hij heeftopgedaan met hersenprobes voor DBS, wil hij nu inzetten omeen elektronisch systeem te ontwikkelen dat als een soortbypass voor beschadigde hersenzones zou moeten werken.Dat systeem moet hersensignalen kunnen registreren en verwerken en vervolgens de juiste impulsen kunnen genereren.De realisatie van zo’n systeem is Bart Nuttins grote droom,maar een utopie is het alleszins niet.

Prof. Sabine Van Huffel, verbonden aan de Afdeling SCD vanhet Departement Elektrotechniek, behandelde het thema van de dataverwerking. In alle aspecten van de geneeskunde wordtdit een steeds grotere uitdaging. Denk maar aan de medischebeeldverwerking of aan genetica en DNA-onderzoek. Sabine Van Huffel nam er het voorbeeld van epilepsiedetectie uit.Hierbij analyseert men meetdata van een elektro-encefalogram(EEG) en anticipeert men op een nakende epilepsieaanval. De groep van Sabine Van Huffel heeft hiervoor specifieke algoritmesontwikkeld. Het wordt o.a. gebruikt bij het monitoren van baby’sdie bij de geboorte met zuurstoftekort te kampen hebben gehad.

De laatste spreker van de avond was prof. Bart De Moor, ook vande Afdeling SCD van het Departement Elektrotechniek. Hij maakteduidelijk welke gigantische hoeveelheid data er wordt gegenereerdbij het analyseren van DNA-materiaal. De technologische voor-uitgang in dat domein heeft ervoor gezorgd dat men nu het volledige genetisch materiaal van een individu kan karakteriserenvoor een kostprijs van ongeveer 1.000 dollar. De grote uitdagingis om de nuttige informatie uit de datastroom te halen. Dit vereistniet alleen veel hardware, maar ook intelligente software om bijvoorbeeld bepaalde menselijke kenmerken te kunnen toewijzenaan een bepaalde DNA-sequentie. Bart De Moor belichtte ookde synthetische biologie. In deze discipline van de biologie wordenlevende wezens gemodelleerd als een systeem, zoals ingenieursdat kennen uit de klassieke systeemtheorie. Maar het gaat verderdan modelleren alleen. Men ontwerpt en realiseert kunstmatigeorganismen die specifieke taken kunnen uitvoeren, bijvoorbeeldhet aanmaken van een geneesmiddel op het juiste tijdstip en opde juiste plaats in het menselijk lichaam. De internationale wedstrijdiGEM promoot dergelijk werk. De KU Leuven heeft er al eenaantal keer een gouden medaille gewonnen.

De avond werd afgerond met een debat waarin nog een aantalaspecten aan bod kwamen: de industrialisatie van deze innovaties,de regelgeving en de ethiek. Stof genoeg om geheel volgens de traditie nog verder na te praten bij een frisse pint op deafsluitende receptie.

David Maes

Forumavond 19 februari 2013 ‘Engineering your health: utopie of realiteit’

De bijdrage van de ingenieur aan de vooruitgang in de geneeskunde wordt niet altijd onderkend door de maatschappij. Om die reden focuste de afgelopen forumavond op de toekomstige technologischemogelijkheden en verwachtingen in de medische wereld, zowel vanuit het standpunt van de ingenieur alsvan de geneesheer. Deze forumavond werd trouwens georganiseerd met de steun van Alfagen, de alumni -vereniging van de Faculteit Geneeskunde.

Page 19: TIJDSCHRIFT VAN DE FACULTEIT INGENIEURSWETENSCHAPPEN EN VILv - KU Leuven · 2018. 4. 15. · ALUMNI INGENIEURS K.U.LEUVEN TIJDSCHRIFT VAN DE FACULTEIT INGENIEURSWETENSCHAPPEN EN VILv

Professor Creemers haalt bij deze revue het einde niet

Professor Joos Vandewalle, die de communicatie tussen de spionnen verzorgt, bezingt zijn dekmantel: als groenteboer op de markt staan.

Professoren Claude Creemers en Philip Dutré ontmoetenelkaar in een ietwat lugubere setting

Maandag 4 maart was het weer zo ver. Na eeneerste semester vol voorbereidingen, een nog drukkerbegin van het tweede semester en ten slotte zelfseen weekend volledig gewijd aan onze show stondiedereen klaar om drie dagen lang het beste van zich -zelf te geven. Zij zouden de proffen en medestudententrakteren op een revue vol spanning, ontroering enhumor. Dit jaar stond de revue met de titel ‘DierckxNever Dies’ duidelijk in het teken van zowel JamesBond als professor Dierckx en deze laatste bleekhier zelfs zo door gecharmeerd dat wij hem in dekomende weken een affiche en medewerkers-T-shirtmogen bezorgen!

Matthias van der Hallen

Professor Paul Dierckx neemt na de voorstelling even de tijd om te poseren met zijn imitator

19

Revue 2013: ‘Dierckx Never Dies’

Mark Peeters wordt opgepakt als verdachte door professoren Philip Dutré en Bart Blanpain

Page 20: TIJDSCHRIFT VAN DE FACULTEIT INGENIEURSWETENSCHAPPEN EN VILv - KU Leuven · 2018. 4. 15. · ALUMNI INGENIEURS K.U.LEUVEN TIJDSCHRIFT VAN DE FACULTEIT INGENIEURSWETENSCHAPPEN EN VILv

Al lang is hij actief op het gebied van onderwijsvernieuwing: hij was de oprichter en bezieler van de ARIADNE Foundation,waarin vandaag meer dan een miljoen ‘leerobjecten’ zijn op genomen (zie kader); in 2011 ontving hij de prijs van deOnderwijsraad KU Leuven voor zijn vernieuwende didactiek.Redenen te over dus om met hem een afspraak te maken.

Mijn eerste vraag is dan ook hoe jij het onderwijs aan de universiteit beoordeelt.

‘Ik sta vol bewondering voor de leergierigheid van jonge kinderen,voor hun motivatie, hun zelfvertrouwen en de inspanningen waar-toe ze bereid zijn om nieuwe dingen te leren en zich nieuwevaardigheden eigen te maken. Alle ouders maken de periodemee waarin hun kind voortdurend ‘waarom?’-vragen op henafvuurt, vaak tot vervelens toe. Ik herinner mij de dag waaroponze jongste dochter leerde fietsen: ik liep achter haar fietsjeaan, maar kon toch een val niet voorkomen. Met bloedendeknieën klauterde ze opnieuw op de fiets: ze zou het leren! En diezelfde avond kon ze fietsen.’

‘Wat een contrast met de houding van de meeste studentenaan de universiteit! Wat is er toch verkeerd gegaan tijdens hettwaalftal jaar dat ze school moesten lopen? Hoe komt het datleren en studeren plots is verworden tot een vervelende karwei?Die vraag houdt mij al jaren bezig. Ik denk dus dat het kwaad al in het basisonderwijs of secundair onderwijs is geschied –aan de universiteit is het vermoedelijk te laat om dit probleemaan te pakken ...’

‘Dit vind ik het fundamentele probleem waarvoor wij staan,maar ik zie er nog een ander. Tot vervelens toe wordt herhaalddat de evolutie van wetenschap en techniek tijdens de laatstevijftig jaar een ongekende versnelling heeft gekend, dat we vaneen statische naar een dynamische wereld zijn overgegaan.Maar in onze onderwijssystemen vind ik daar geen spoor vanterug: onderwijs wordt meestal beschouwd als ‘kennisoverdracht’,en de wijze waarop die gebeurt, is de laatste honderd jaar bijnaniet veranderd ... Nochtans zou ik een (ingenieurs)opleiding vandaag het liefst omschrijven als: ‘leren problemen op te lossendie we nog niet kennen met technologische middelen die we nogniet kennen’. Het moet duidelijk zijn dat zo’n opdracht de louterekennisoverdracht overstijgt. En dat het geen gemakkelijke taakis! Vanzelfsprekend wil ik, als informaticus, ook onderzoeken hoewij hiervoor informatietechnologie kunnen inschakelen. Je zultal begrepen hebben dat ik niet zo hoog oploop met de huidigeonderwijsmethodes: daarom heb ik er geen probleem meeom experimenten te wagen en risico’s te nemen ...’

De problemen heb je duidelijk gesteld; hoe wil je ze aanpakken?

‘Eerst en vooral, door open kaart te spelen, en dit op elk vlak:‘open standards, open content, open learning’. Al mijn lessenen didactisch materiaal zijn publiek toegankelijk, evenals allecommunicatie met de studenten en tussen de studenten onder-ling. Dit wordt vooraf duidelijk aan de studenten meegedeeld. Deze openheid heeft soms onverwachte gevolgen; daaroververtel ik graag de volgende anekdote. In het college ‘mens-machine interactie’ vraag ik aan de studenten om de gebruikers -interface van een informaticatoepassing kritisch te bekijken.Hun bevindingen worden publiek op het web geplaatst (als eenblog). Groot was hun verwondering toen een reactie kwam vande CEO van de softwarefirma die deze toepassing op de marktbrengt. Met sommige punten in hun beoordeling ging hij akkoorden gaf hij aan hoe hij die wou verbeteren, voor andere verdedigdehij zijn keuze. Zo ontstond een interessante discussie. Je begrijptbest dat zoiets voor de studenten zeer motiverend werkt: hun werkwas relevant, zij konden mee bepalen hoe een product in de reëlewereld eruit ziet! Op de blogs voor mijn vakken zijn 10 tot 20%van de commentaren afkomstig van mensen uit de buitenwereld.’

‘Die openheid biedt ook andere didactische voordelen: alle studenten kunnen mijn reacties lezen op het werk van hunmedestudenten; ze kunnen ook reageren op elkaars teksten: zo wordt leren een echte groepsactiviteit. Het gebruik van informatietechnologie leidt dus helemaal niet tot een situatiewaarbij elke student alleen in zijn kamer met de computerwerkt, wel integendeel! IT helpt om het sociale aspect van hetleren te benadrukken. Studenten worden trouwens aangepordom bij te dragen tot deze discussies: hun activiteit op het lesforum wordt automatisch bijgehouden en is een van deevaluatiecriteria bij de examenquotering. Ik gebruik ook regelmatig Twitter om de pols te voelen van mijn les en om thesisstudenten te volgen.’

Je gebruikt programma’s die de activiteit van elke studentcontroleren op de websites van je vakken. Is er geengevaar dat je op die manier hun privacy schendt?

‘Dat denk ik niet: de studenten worden hierover ingelicht. Alleen hun activiteiten op de lessites worden gevolgd! Ik vindtrouwens dat je niet moet overdrijven met de eis voor privacy:privacy heeft ook negatieve kanten. Daar kun je heel wat overlezen in een recent boek van Jeff Jarvis: ‘Public Parts’, waarin de auteur pleit voor meer ‘publiekheid’ (‘publicness’).Hij stelt dat de kwaliteit van ons werken en van ons leven veel kan verbeteren wanneer we informatie en emoties delenmet anderen.’

Onderwijs in de toekomst:Professor Erik Duval is een overtuigd gebruiker van de digitale sociale media. Je kunt hem volgenop Twitter, zijn profiel vinden op Facebook, LinkedIn en Google+, zijn blog lezen, te weten komenwaar hij naartoe reist op TripIt, al zijn publicaties en voordrachten terugvinden op het web (slideshare,mendeley, academia.edu, ...). Onlangs kon ik zijn verrassende les over deze en andere socialemedia volgen aan de Universiteit Derde Leeftijd Leuven, waar hij heel wat heilige huisjes omvergooide en vaste zekerheden in vraag stelde.

20

Page 21: TIJDSCHRIFT VAN DE FACULTEIT INGENIEURSWETENSCHAPPEN EN VILv - KU Leuven · 2018. 4. 15. · ALUMNI INGENIEURS K.U.LEUVEN TIJDSCHRIFT VAN DE FACULTEIT INGENIEURSWETENSCHAPPEN EN VILv

Je vermeldde ‘open learning’: de laatste tijd wordt daaroverheel wat geschreven, vooral in de VS.

‘Inderdaad, een reeks prestigieuze Amerikaanse universiteitenzijn nu erg actief met een nieuwe vorm van afstandsonderwijs:‘massive open online courses’ (MOOC), cursussen die onlineter beschikking staan, zich richten op een zeer talrijk publiek, en kosteloos toegankelijk zijn via het web. Het woord ‘massive’mag je heel letterlijk nemen: meer dan 160.000 studentenhebben zich ingeschreven voor een van de eerste initiatieven!Dat was een cursus over ‘artificiële intelligentie’ aan de StanfordUniversity (je kunt daarover een ‘TED talk’ door professorPeter Norvig vinden op het web). Heel wat commerciële firma’sbetoonden al interesse, hoewel het nog onduidelijk is hoe ergeld mee te verdienen valt: men is druk bezig om hiervoorbusinessmodellen te verzinnen.’

‘Studenten onderschatten vaak hoeveel tijd en inspanning een vak vereist: bij de MOOC’s voltooien minder dan 10% vande ingeschrevenen alle taken en opdrachten binnen de strikte tijdslimieten die hierbij worden opgelegd (om uitstelgedrag tegen te gaan). Meestal worden er op basis van een MOOCgeen credits of diploma’s afgeleverd: de eindevaluatie (en decontrole van de echte identiteit van de student) geven problemen.Maar ook daaraan wordt gewerkt: een aantal projecten doeneen beroep op commerciële firma’s die zich specialiseren inhet afnemen van testen wereldwijd.’

‘Het individueel volgen van meer dan honderdduizend studentenvormt natuurlijk ook een grote uitdaging. Hier wordt gebruikgemaakt van de ‘Google truc’: alle reacties van de studentenworden bijgehouden (hoeveel tijd spenderen ze aan elk didactischonderdeel, welke bijkomende uitleg wordt aangeklikt, welkevragen worden verkeerd beantwoord, over welke onderwerpenworden de meeste vragen gesteld, ...). Ook de sociale mediaworden hier ten volle benut, studenten worden aangezet omelkaars vragen te beantwoorden, en al deze interacties wordeneveneens bijgehouden. Zo verkrijgen de docenten zeer uitge-breide gegevens, die in databanken worden bijgehouden enmet de meest geavanceerde technieken worden onderzocht.Voor vele docenten vormt dit het meest vernieuwende en interessante aspect van dit model. Voor de eerste keer in de geschiedenis wordt het mogelijk om wetenschappelijkeexperimenten uit te voeren over didactische technieken en om statistische gegevens te verkrijgen. Dit geeft aanleiding tot een nieuw onderzoeksgebied, dat ‘learning analytics’wordt genoemd, en waarin onze onderzoeksgroep actief is. Van 8 tot 12 april 2013 organiseerden wij hier in Leuven dederde Conferentie over ‘Learning Analytics and Knowledge’(LAK 2013).’

‘Het spreekt voor zich dat dezelfde gegevens ook kunnengebruikt worden om aan elke individuele student feedback tegeven over zijn vooruitgang, om hem aan te moedigen of aante porren, zijn prestaties te vergelijken met de gemiddelden vande medestudenten of met zijn prestaties van de vorige week ...Ook dit kan zeer motiverend werken. Zo kan men een soortinstrumentenbord maken waarop het leertraject van de student zichtbaar gemaakt wordt. Mijn studenten hebben bijvoorbeeld een dergelijk ‘dashboard’ ontworpen, dat ze

‘streamy’ hebben gedoopt. Op die manier komen we eenstap dichter bij de droom waarover ik het bij het begin vanons gesprek had: ‘technology enhanced learning’ (TEL): informatie -technologie gebruiken om het leer proces te verbeteren.’

‘Bij het begin van dit gesprek ben ik misschien wat hard vanstapel gelopen met mijn kritiek op ons huidig onderwijs. Maar iksta niet alleen: ook anderen aan de KU Leuven zijn zich bewustvan de problemen. Onlangs startte onze universiteit met een‘project e-leren’. Er werd al een medewerker aangeworven, met wie ik al een gesprek had. Ik hoop haar en jou te hebbenovertuigd dat er veel wegen zijn naar beterschap!’

Yves Willems

open en beter

21

PROF. DR. IR. ERIK DUVAL

• ir. computerwetenschappen (KU Leuven, 1983)• doctoraat computerwetenschappen (KU Leuven, 1989)• gewoon hoogleraar, Departement

Computerwetenschappen• afdelingsverantwoordelijke Informatica• leidt de Onderzoeksgroep Mens-Machine Interactie• onderzoeksthema’s: visualisatie van informatie,

mobiele toegang tot informatie, multi-touch schermenen persoonlijke informatica

• typische toepassingen: technologieondersteundleren, toegang tot muziek en ‘research2.0’

• doceert colleges: mens-machine interactie, multimedia, probleemoplossen en ontwerpen

• stichter en vorig voorzitter (2003 – 2009) van de ARIADNE Foundation (stichting ter bevorderingvan het delen en hergebruik van digitaal leermateriaal)

• prijs Onderwijsraad KU Leuven (2011)

weblog: http://erikduval.wordpress.com/

Page 22: TIJDSCHRIFT VAN DE FACULTEIT INGENIEURSWETENSCHAPPEN EN VILv - KU Leuven · 2018. 4. 15. · ALUMNI INGENIEURS K.U.LEUVEN TIJDSCHRIFT VAN DE FACULTEIT INGENIEURSWETENSCHAPPEN EN VILv

22

Jana Coeckelberghs (1e bach burgerlijk ingenieur-architect):

Al sinds ik me kan herinneren ben ik verzot op tekenen, schilderen en huizen bouwen met Lego of met het computer spelletje ‘De Sims’.Een studiekeuze als deze kwam dus niet totaal onverwacht. De weten schaps vakken schrokken mij wel eerst wat af, waardoorik toch even getwijfeld heb. Om wat meer inzicht te krijgen in deopleiding ben ik naar de infodag getrokken, waar ik meteen eengrote dosis goesting kreeg om erin te vliegen! Het is serieushard blokken en zelfs nachtjes doorwerken voor de ontwerp-vakken, maar laat dat je zeker niet afschrikken! Samen tot middernacht in het prachtige atelier van het Kasteel vanArenberg zitten en pizza bestellen of superluid op muziekmeebrullen, het schept een band! De ontwerpbegeleiders zijn streng, zeer streng zelfs, veeleisend, maar rechtvaardig!Jammer genoeg kan ook ik het cliché beamen: er kruipt heelveel tijd in ontwerpen, waardoor de moeilijke wetenschaps-vakken niet aan hun aangewezen dagelijkse herhaalbeurtkomen. In deze richting MOET je er volledig voor willengaan en je tanden erin zetten, anders wordt het zeer moeilijk!Als ik afgestudeerd ben, zou ik me enorm graag specialiserenin renovatie, maar gewone huizen ontwerpen doe ik ook met veel plezier. Tot die tijd wordt het blokken, soms afzien en een echte Leuvense student zijn!

Nathalie Voeten (1e bach burgerlijk ingenieur-architect):

Mijn studiekeuze verliep niet van een leien dakje. Toegepastetaalkunde, handelsingenieur, geschiedenis, burgerlijk ingenieur-architect ... ik kon echt niet kiezen! Mijn voorkeur ging eerderuit naar die laatste richting, maar het drukke lessenroosteren het vele werk hielden me tegen. Met het einde van devakantie in zicht, werd het toch wel tijd om te beslissen.Uiteindelijk heeft mijn sterke interesse voor architectuur de doorslag gegeven. De vele uren en het zware werk kon ik wel aan, dacht ik.

De eerste weken verliepen niet zoals verwacht. In het ontwerpen kroop veel meer tijd dan ik gedacht had, ende andere vakken bijhouden lukte niet. Toch voelde ik me meteen thuis tussen alle archi’s op het kasteel! Ik wist dat ik de juiste keuze gemaakt had.

Na mijn studies zou ik graag wat ervaring opdoen in het buitenland. Maar tot het zover is, ga ik genieten van het Leuvense studentenleven.

Starters aan het woord

Page 23: TIJDSCHRIFT VAN DE FACULTEIT INGENIEURSWETENSCHAPPEN EN VILv - KU Leuven · 2018. 4. 15. · ALUMNI INGENIEURS K.U.LEUVEN TIJDSCHRIFT VAN DE FACULTEIT INGENIEURSWETENSCHAPPEN EN VILv

23

Olivier Selleslag, Pieter Reumers &Filip Reniers (1e bach burgerlijk ingenieur):

Beste lezer, dit is een kort, boeiend stukje over eerste bachburgies. Pieter, Olivier en Filip, drie viriele gasten en burgerlijkingenieurs in spe, die hun hand niet omdraaien voor gemalengerst en die het hebben gehaald met kerst. Maar waaromingenieur? Heel simpel: Pieter, omdat de rest hem niet inte -resseerde, Olivier, omdat het van moeten was, en Filip voorde meisjes. De motieven van anderen zijn voor ons helaas ein Unbekanntes.

Tussen de whisky en de Guinness door, op de Ierse avond inde gezellige bar van de Heilige Geestpeda, in een uiterst selectgezelschap, dachten we terug aan hoe het allemaal begon.Het schachtenweekend was een schot in de roos. Uit vreesom de eerste dag moedeloos alleen in de aula te moetendoorbrengen, zakten we af naar de weidse contreien van Bree.Ons stonden daar drie dagen vol Spaβ, (weinig) geen slaap, en een nieuw hoofdstuk in ons leven te wachten. Aangezienwij ons niet veel herinneren, moet het wel plezant geweest zijn.We zagen het al helemaal zitten.

Na enkele dagen bekomen konden we er dan echt aan beginnen:de eerste dag aan de alom gekende KU Leuven. Na de kennis-making met de campus, VTK, Theokot en het centrum opmaandag, startte dinsdagochtend de les mechanica van prof. Vander Sloten. Natuurlijk veel te vroeg. Alles die dag was‘de magische eerste keer’: het eten in de Alma, het geeuwenin de lessen, het rijden op onze kettelfietsen en het genietenvan de woordspelingen van prof. Creemers. We waren als snelhelemaal ingeBURGerd.

Gelukkig was er VTK om onze overvloed aan vrije tijd op tevullen. Drie uur doorbrengen op de cursusdienst hoorde hierook bij. Leren en studeren kwamen de eerste weken niet echtaan bod. In plaats daarvan schreven we ons in om ons te latendopen. Dit hield in dat we ons een paar weken ter beschikkingvan onze doopmeesters moesten stellen. Jammer genoeg werdenwe ‘aangekocht’ door leden van het presidium, die bekendstaan om hun hoge eisen. Midden tussen het afwas sen, het fak-kuisen en het koken voor onze kopers door, moestenwe voor onze tussentijdse toetsen studeren. Prof. Vander Slotenwas dan ook niet helemaal tevreden met het gemiddelde van3,4 op 20 voor de tussentijdse toets van zijn vak. Maar dit wasnog geen reden tot paniek, want zoals menig student wel weet:‘Snap je de leerstof echt nog niet, bekijk dan de tipclips van Riet’.

Dan kwam de doop: in één woord fantastisch. Een nieuw woordis nodig om het gevoel te beschrijven van deze once-in-a-lifetimeexperience die je enkel en alleen leert kennen wanneer je je laatdopen. Zoals de schachtenmeester het beloofde, werd het eenwaar genot voor iedereen.

Desondanks desalniettemin desniettegen staande was hetwaarschijnlijk toch iets leukerder

derder

der …voor de doopmeesters ... Gelukkig kregen we allerlei zelfgemaaktelekkernijen voorgeschoteld en dorstlessende sapjes aangebodenom het barre weer te verzachten.

Na de doopcantus en het zingen van enkele traditionele liederenwaren we dan officieel gedoopt (hoewel we ondertussen nogsteeds op ons doopcertificaat aan het wachten zijn ...).

We konden ons weer volledig concentreren op de lessen, die vanaf dan een versnelling hoger gingen. De examensleken plots akelig dichtbij. Gelukkig waren we naïef genoegom alles tot de blokperiode te laten liggen.

Laat ons kort de examens beschrijven, want het moet natuurlijk in het kadertje passen. Voor analyse presteerden weconstant, mechanica bleef inert, en algebra was (letterlijk) wortel schieten. Voor sommigen bleek wijsbegeerte nog hetmoeilijkste examen. De week vakantie was meer dan welkom. Maar tegen alle naïviteit in, begon in semester 2 heelde cirque weer opnieuw ...

Oliv

ier

Pie

ter

Filip

Page 24: TIJDSCHRIFT VAN DE FACULTEIT INGENIEURSWETENSCHAPPEN EN VILv - KU Leuven · 2018. 4. 15. · ALUMNI INGENIEURS K.U.LEUVEN TIJDSCHRIFT VAN DE FACULTEIT INGENIEURSWETENSCHAPPEN EN VILv

COLOFON

‘GeniaaL’ is een tijdschrift vande Faculteit Ingenieurs weten -schappen en VILv - AlumniIngenieurs KU Leuven, met bijdragen van medewerkers van de faculteit, alumni en studenten.

‘GeniaaL’ verschijnt viermaal per jaar: in januari, april, juli en oktober.

verantwoordelijke uitgever: Michiel Steyaert

redactie: Riet Callens, Annemie Caproens,Jelle De Borger, Kathleen Geraedts,Sigrid Maene, David Maes,Annelies Malfliet, Gert Sablon,Michiel Steyaert, Joos Vandewalle,Yves Willems, VTK-Communicatie

redactieadres:GeniaaLFaculteitIngenieurswetenschappenJelle De BorgerKasteelpark Arenberg 1 bus 22003001 HEVERLEEtel. + 32 16 32 16 89fax + 32 16 32 19 [email protected]

grafisch ontwerp:altera.be

drukwerk:ArtoosOudestraat 191910 KAMPENHOUTtel. + 32 16 61 83 59