Thesis Partnergeweld

44
VRIJE MIDDELBARE SCHOOL ROESELARE EINDWERK ZESDE JAAR HUMANE WETENSCHAPPEN Adeline Bataillie 6HWc, Nr.1 Mevrouw V. Buyse Mevrouw M. Meire Mevrouw A. Castelein De Heer J. Vanhecke De Heer L. Verstraete 2007-2008 WAT IS DE KENNIS OVER PARTNERGEWELD BIJ PARTNERS TUSSEN 30 EN 40 JAAR IN ZUID-WEST- VLAANDEREN?

description

Deze thesis handelt over de kennis van parnergeweld in Zuid-West-Vlaanderen.

Transcript of Thesis Partnergeweld

Page 1: Thesis Partnergeweld

VRIJE MIDDELBARE SCHOOL

ROESELARE

EINDWERK ZESDE JAAR HUMANE WETENSCHAPPEN

Adeline Bataillie 6HWc, Nr.1 Mevrouw V. Buyse Mevrouw M. Meire Mevrouw A. Castelein De Heer J. Vanhecke De Heer L. Verstraete

2007-2008

WAT IS DE KENNIS OVER PARTNERGEWELD BIJ

PARTNERS TUSSEN 30 EN 40 JAAR IN ZUID-WEST-

VLAANDEREN?

Page 2: Thesis Partnergeweld
Page 3: Thesis Partnergeweld

VRIJE MIDDELBARE SCHOOL ROESELARE

EINDWERK ZESDE JAAR HUMANE WETENSCHAPPEN

WAT IS DE KEIS OVER PARTERGEWELD BIJ PARTERS TUSSE 30 E 40

JAAR I ZUID-WEST-VLAADERE?

Adeline Bataillie 6HWc, nr. 1

Mevrouw V. Buyse Mevrouw M. Meire Mevrouw Castelein De Heer J. Vanhecke De Heer L. Verstaete

2007 – 2008

Page 4: Thesis Partnergeweld

Pagina | IV

Woord vooraf

Dit eindwerk over partnergeweld schreef ik in het kader van de lessen Seminarie-uur eindwerk. Ik heb het onderwerp partnergeweld gekozen omdat ik er nog niet veel over wist. Ik hoop dan ook om veel bij te leren over partnergeweld.

Bij deze wil ik mijn promotors, mevrouw Virginie Buyse en mevrouw Mieke Meire, bedanken voor de feedback en de nodige bijsturing tijdens het opstellen van dit eindwerk.

Mevrouw Ann Castelein wil ik bedanken voor de taalgerichte hulp. De heer Jan Vanhecke bedank ik voor het computergerichte werk en de heer Lieven Verstraete wil ik bedanken voor de wiskundige zaken zoals statistieken.

Dezelfde personen wil ik danken voor de begeleiding tijdens het uitwerken van mijn eindwerk.

Ik wil ook Line Defraye bedanken voor haar bereidwilligheid om enkele vragen te beantwoorden tijdens het interview in het CAW van Roeselare.

Veerle Holsteyns, Pieter-Jan Debever en Jean-Claude Remacle wil ik bedanken om dit werk na te lezen.

Ten slotte wil ik ook mijn familie en vrienden bedanken. Ook al hebben deze niet rechtstreeks met mijn eindwerk te maken, toch wil ik hen bedanken voor de steun die ze me gegeven hebben tijdens de opstelling van dit eindwerk. Maar ook hen wil ik bedanken voor het nalezen van mijn eindwerk.

Page 5: Thesis Partnergeweld

Pagina | V

Inhoudstafel

Woord vooraf ......................................................................................................................... IV

Inhoudstafel .............................................................................................................................. V

Inleiding ................................................................................................................................. 1

1 Partnergeweld ........................................................................................................ 2

1.1 Begripsdefiniëring ................................................................................................... 2

1.2 Soorten partnergeweld ............................................................................................. 2

1.2.1 Psychisch of emotioneel geweld ............................................................................. 2

1.2.2 Seksueel geweld ....................................................................................................... 3

1.2.3 Fysiek of lichamelijk geweld ................................................................................... 3

1.2.4 Economisch geweld ................................................................................................ 3

1.2.5 Omgevingsgericht geweld ...................................................................................... 3

1.3 Prevalentie van partnergeweld ................................................................................. 4

1.4 Type dader en – slachtoffer ..................................................................................... 5

1.4.1 Profiel van het slachtoffer ........................................................................................ 5

1.4.2 Profiel van de dader ................................................................................................. 6

1.5 Risicofactoren .......................................................................................................... 7

1.5.1 Risicofactoren voor zowel dader als slachtoffer ...................................................... 8

1.5.2 Een omgevingsgebonden risicofactor ..................................................................... 8

1.5.3 Risicofactoren voor de slachtoffers ........................................................................ 9

1.5.4 Risicofactoren voor de daders ................................................................................ 9

1.6 Gevolgen van partnergeweld ................................................................................... 9

1.6.1 Gevolgen die gelden voor alle soorten van partnergeweld ..................................... 9

1.6.2 Directe gevolgen van fysiek geweld ....................................................................... 9

1.6.3 Indirecte gevolgen van fysiek geweld .................................................................. 10

1.6.4 Gevolgen van seksueel geweld ............................................................................. 10

1.6.5 Gevolgen van psychisch geweld ........................................................................... 10

1.7 Besluit .................................................................................................................... 11

2 Wat is de kennis over partnergeweld bij partners tussen 30 en 40 jaar in

Zuid-West-Vlaanderen? ......................................................................................................... 12

Page 6: Thesis Partnergeweld

Pagina | VI

2.1 Motivatie en aanpak ............................................................................................... 12

2.1.1 Motivatie ................................................................................................................ 12

2.1.2 Aanpak ................................................................................................................... 12

2.2 Verslag onderzoeksresultaten ................................................................................ 13

2.3 Besluit .................................................................................................................... 16

Besluit ............................................................................................................................... 17

Bibliografie .............................................................................................................................. 18

Bijlagen ............................................................................................................................... 20

Bijlage 1: Interview met Line Defraye in CAW Roeselare ...................................................... 20

Bijlage 2: Enquête .................................................................................................................... 21

Bijlage 3: Partnergeweld in de actualiteit ................................................................................. 23

Bijlage 4: De cirkel van geweld .............................................................................................. 25

Bijlage 5: Verschillende types van daders ............................................................................... 26

Bijlage 6: Onderzoeksresultaten voor 47 enquêtes ................................................................... 27

Bijlage 7: Betrouwbaarheidsintervallen voor mannen en vrouwen samen .............................. 32

Bijlage 8: Betrouwbaarheidsintervallen voor mannen ............................................................. 34

Bijlage 9: Betrouwbaarheidsintervallen voor vrouwen ............................................................ 36

Bijlage 10: Getuigenissen ........................................................................................................ 38

Page 7: Thesis Partnergeweld

Pagina | 1

Inleiding

Dit eindwerk handelt over het onderwerp partnergeweld en bestaat uit twee delen.

Het eerste deel is een verslag van de literatuurstudie en het interview. Hierin worden alle gegevens die relevant zijn voor mijn onderzoek besproken. Eerst wordt een duidelijke definitie van partnergeweld geschetst en vervolgens worden vijf verschillende soorten van partnergeweld besproken. Daarna worden de typologieën en de risicofactoren voor dader en slachtoffer uiteen gezet. En ten slotte worden de gevolgen van partnergeweld gelinkt aan de verschillende soorten van partnergeweld.

Het eerste deel van dit werk vormt de basis voor het eigenlijke onderzoek naar de kennis over partnergeweld bij partners tussen 30 en 40 jaar in Zuid-West-Vlaanderen.

In het tweede deel van dit werk wordt de motivatie van mijn onderzoeksvraag en de aanpak van het onderzoek besproken. Na de motivatie en de aanpak volgt een verslag van mijn onderzoeksresultaten.

Na het tweede deel kan je nog een algemeen besluit terugvinden. De bibliografie en een aantal bijlagen kan u achteraan dit eindwerk terugvinden.

Page 8: Thesis Partnergeweld

Pagina | 2

1 Partnergeweld

1.1 Begripsdefiniëring

Het woord partnergeweld spreekt voor zich. Het gaat dus om geweld tussen partners. Maar er duiken enkele vragen op, namelijk ‘om welke partners gaat het’ en ‘wat is geweld’.

De volgende definitie moet duidelijkheid scheppen: “Partnergeweld is geweld dat plaatsvindt in een intieme relatie, waarin het geheel van gedragingen, handelingen en houdingen van één van de partners of ex-partners erop gericht is de andere te controleren en te domineren.”1

Het gaat hier om fysieke, psychische, seksuele en economische agressie. Het zijn bedreigingen of geweldplegingen die zich herhalen of mogelijks kunnen herhalen in de toekomst. Die verschillende vormen van agressie kunnen er op zich dan weer voor zorgen dat de sociale en de professionele omgeving van de mishandelde partner aangetast wordt.2

1.2 Soorten partnergeweld

Bij de begripsdefiniëring werd al duidelijk dat er verschillende soorten geweld voorkomen. Als het over partnergeweld gaat, kan men onderscheid maken tussen vijf verschillende soorten. Deze kunnen zowel op zich als gecombineerd voorkomen. In een relatie waar partnergeweld voorkomt, kan je dus bijvoorbeeld zowel met seksueel als met psychisch geweld te maken krijgen.

Maar er zijn ook erg uiteenlopende en complexere vormen van geweld die onder meerdere soorten thuishoren. Een voorbeeld daarvan is het ontzeggen van de basisbehoeftes. Deze vorm van geweld komt zowel onder fysiek als onder psychisch geweld voor.

1.2.1 Psychisch of emotioneel geweld 3

Psychisch geweld is onder andere het uitoefenen van psychische druk, bedreiging, en verwaarlozing. De dader ontneemt op die manier macht van het slachtoffer, omdat hij/zij het slachtoffer wil controleren en manipuleren. Daardoor ontstaat een ongelijke machtsverhouding tussen dader en slachtoffer.

Psychisch geweld is dus een strategie om macht te verwerven, maar ook om macht te behouden. Doordat macht verworven en uitgeoefend wordt, blijft de al reeds bestaande ongelijke machtsverhouding dus onderhouden. Dit wil dus ook zeggen dat het geweld blijft aanhouden.

1 STEUNPUNT ALGEMEEN WELZIJNSWERK, Definitie partnergeweld, internet, vrijdag 10 februari. (http://www.steunpunt.be/xcms/lang__nl-BE/5076/default.aspx) en RAMAULT, N., Partnergeweld: Een onderzoek naar het verschil in partnergeweld tussen holibi’s en

hetero’s, niet-gepubliceerd eindwerk, Kortrijk, KATHO Kortrijk, 2006-2007, pg 6-7. 2 Ibidem, pg 6-7. 3 WINNE, G., Partnergeweld: De rol van CAW Stimulans afdeling vrouwenopvang in ‘begeleide terugkeer’ van

cliënten naar hun partner, niet-gepubliceerd eindwerk, Kortrijk, KATHO Kortrijk, 2005-2006, pg 17. en VANDER STUYFT, A., Wat is het profiel van vrouwen die het slachtoffer zijn van partnergeweld wanneer

zij naar de hulpverlening stappen?, internet, 2006-2007, pg 3-4. (http://www.vub.ac.be/wetenschapswinkel/publicaties/2006-2007/thesis_AVdStuyft_ZIJN.pdf)

Page 9: Thesis Partnergeweld

Pagina | 3

Enkele voorbeelden van psychisch geweld zijn; De partner vernederen, bedreigen en uitputten. Maar ook minder voor de hand liggende zaken, zoals het contact met familie en/of vrienden verbieden, het gedrag van de partner constant controleren en het opzettelijk vernielen van bezittingen behoren onder deze soort van partnergeweld. Sinds kort wordt ook stalking onder deze vorm gerekend.

1.2.2 Seksueel geweld

Seksueel geweld is iedere interactie waarin iemand onder dwang seksuele handelingen lijdzaam moet ondergaan of uitvoeren. 4

Onder seksueel geweld verstaat men dus onder andere;·De partner ongewenst betasten, de partner dwingen naar porno te kijken en verkrachting. Maar ook seksuele handelingen met derden en het verzwijgen van SOA’s zijn vormen van partnergeweld. Verder is er ook seks met geweld … . 5

1.2.3 Fysiek of lichamelijk geweld

Wanneer de dader als doel heeft om direct of indirect schade toe te brengen bij zijn partner en als hij/zij daarbij het lichaam van het slachtoffer raakt, dan gaat het om fysiek geweld. 6

Enkele voorbeelden van fysiek geweld zijn; Slaan, schoppen en bijten, maar ook het door elkaar schudden en aan de haren trekken zijn vormen van fysiek geweld. Het van de trap duwen en uit de slaap houden zijn ook vormen die hier frequent voorkomen. 7

1.2.4 Economisch geweld 8

Economisch geweld is een minder gekende vorm van partnergeweld. Bij deze soort van geweld richt de dader zich op het controleren en het al dan niet ter beschikking stellen van financiële middelen voor de partner. De dader beslist dus welke financiële middelen het slachtoffer al dan niet kan gebruiken.

Voorbeelden van economisch geweld zijn; Het slachtoffer financieel afhankelijk maken en daar misbruik van maken, maar ook het besteden van geld dat aan de partner toebehoort zonder daar toestemming voor te vragen is economisch partnergeweld. Weigeren geld te geven aan de partner is ook een vorm van dit soort geweld.

1.2.5 Omgevingsgericht geweld 9

Bij deze soort van geweld richt de dader zich op de omgeving van het slachtoffer of op iets dat verband houdt met de achtergrond ervan. Dat komt doordat de dader een gebrek aan respect heeft, jaloers is en/of het gedrag van de partner verdacht vindt. De dader stort zich daardoor dus met geweld op de omgeving van het slachtoffer.

4 RAMAULT, N., op. cit., pg 17. 5 WINNE, G., op. cit., pg 17. en VANDER STUYFT, A., op. cit., pg 4. 6 RAMAULT, N., op. cit., pg 16-17. 7 VANDER STUYFT, A., op. cit., pg 4. 8 RAMAULT, N., op. cit., pg 16-17. 9 VANDER STUYFT, A., op. cit., pg 4. en RAMAULT, N., op. cit., pg 13.

Page 10: Thesis Partnergeweld

Pagina | 4

Net zoals bij de andere vormen van partnergeweld, wordt de autonomie van het slachtoffer beperkt, waardoor hij/zij minder goed kan functioneren in de leefomgeving.

Voorbeelden van omgevingsgericht geweld zijn; De etnische afkomst belachelijk maken, of met andere woorden gedraagt de partner zich racistisch tegenover het slachtoffer. Maar ook lachen met de sociale klasse en het vervelend doen tegen familie en vrienden zijn omgevingsgericht geweld.

1.3 Prevalentie van partnergeweld

Het is niet evident om concrete cijfers over partnergeweld weer te geven, omdat je nooit zeker weet of ze wel kloppen. Dat komt doordat niet alle slachtoffers hulp zoeken en waardoor dus niet alle slachtoffers van partnergeweld geregistreerd zijn.10

Het feit dat niet alle daders/slachtoffers hulp zoeken berust erop dat partnergeweld nog steeds een taboe is. Want zowel slachtoffers als daders schamen zich voor het geweld. Maar ook het feit dat de dader nog steeds de partner is van het slachtoffer kan een reden zijn om niet naar de hulpverlening toe te stappen. Hoe vreemd het ook klinkt voor de buitenwereld, dader en slachtoffer zien elkaar nog steeds graag en ze willen de relatie dus vaak niet opgeven.11

Volgens de cijfers van de Wereld Gezondheidsorganisatie wordt 1 vrouw op 4 ooit met partnergeweld geconfronteerd. Maar volgens de raad van Europa zou dat ‘slechts’ 1 vrouw op 6 zijn. In Vlaanderen spreekt men doorgaans van 1 op 5.12

Uit een onderzoek van de Universiteit gent bleek dat 3 procent van de vrouwen tijdens de zwangerschap slachtoffer wordt van fysiek of seksueel partnergeweld. 13

In 2007 kreeg de politie 6800 meldingen binnen in verband met partnergeweld. En uit onderzoek zou blijken dat slechts 12% van de incidenten effectief bekend raakt. Partnergeweld blijft doodsoorzaak nummer 1 in Europa bij 16 tot 44 jarigen. En vorig jaar stierven maar liefst 70 vrouwen aan de gevolgen van partnergeweld in België. 14

Cijfers van partnergeweld waar de man het slachtoffer is, zijn moeilijk terug te vinden in de literatuur. Toch zijn er zeker ook veel mannen die te maken krijgen met fysisch, economisch of fysiek geweld. Zowel mannen als vrouwen kunnen dus met het probleem te maken krijgen. Maar toch stelt men dat vrouwen een hogere risicofactor hebben om slachtoffer te worden van partnergeweld.15

Uit het interview met CAW Roeselare kon worden afgeleid dat de cijfers die in de literatuur beschreven staan, niet veel afwijken van de werkelijkheid. Één vrouw op vier krijgt dus wel degelijk te maken met relationeel geweld in haar leven. Deze cijfers zijn verontrustend en er

10 PROOT, S., Huiselijk geweld, Project partnergeweld binnen de politiezone Arro-Ieper, niet-gepubliceerd eindwerk, Kortrijk, KATHO Kortrijk, 2005-2006, pg 16-17. 11 WINNE, G., op. cit., pg 17-18. en DEFRAYE, L., Interview met , CAW Roeselare, 14 november 2007. 12 BEEL, V., ‘Een op de vijf vrouwen mishandeld door partner’, Het 4ieuwsblad, 17 en 18 november 2007. 13 ‘Drie procent zwangere vrouwen slachtoffer van geweld’, internet, De Tijd, 21 november 2007. (http://www.tijd.be/nieuws/telex/artikel.asp?Id=3398339) 14 Koppen: Huwelijksterreur, tv-programma, Brussel, TV1, 6 maart 2008. 15 VERSTREPEN, M., De hulpverlening aan slachtoffers van geweld binnen de partnerrelatie, internet,2005-2006, pg 3.

Page 11: Thesis Partnergeweld

Pagina | 5

komt dan ook steeds meer reactie vanuit de overheid. Ook startte de Europese Raad een sensibiliseringscampagne op rond partnergeweld. Met deze campagnes wil men zowel daders als slachtoffers bereiken (zie bijlage 3). 16

Partnergeweld komt ook steeds meer voor in de actualiteit (zie bijlage 3).

1.4 Type dader en – slachtoffer

Relationeel geweld is een probleem dat zich vaak herhaalt. Waarmee bedoeld wordt dat mannen/vrouwen die in een vorige partnerrelatie mishandeld werden, vaak opnieuw bij een mishandelende partner terechtkomen. En ook dat mannen/vrouwen die in een vorige relatie hun partner mishandelden, meer kans maken om dit in latere relaties opnieuw te doen.

1.4.1 Profiel van het slachtoffer17

Er zijn verschillende types van slachtoffers te onderscheiden wanneer we het over slachtoffers van partnergeweld hebben. Zo zijn er de incidentiële en de chronische slachtoffers.

Incidentiële slachtoffers worden slechts eenmalig door hun partner mishandeld. Bij deze slachtoffers zijn er niet altijd specifieke risicofactoren voor partnergeweld aanwezig, het kan dus gaan om een eenmalig uit de hand gelopen conflict.

Chronische slachtoffers daarentegen worden herhaaldelijk door hun partner mishandeld. Deze slachtoffers hebben meestal al verschillende relaties gehad waarin hun partner zich gewelddadig opstelde. Chronische slachtoffers kunnen nog verder opgedeeld worden in traumarepeterende, afhankelijke, verslaafde, psychologisch agressieve slachtoffers en slachtoffers van het borderline-type. De verschillende chronische slachtoffers zal ik even kort bespreken.

• Traumarepeterende slachtoffers

Deze slachtoffers werden in hun kindertijd ook al mishandeld. Daardoor kiezen ze bewust of onbewust voor potentieel mishandelende en/of gewelddadige partners. Bovendien lokken ze in die relatie zelf (on-) bewust gewelddadig gedrag uit, zodat ze het trauma van in hun kindertijd herbeleven. Op deze manier probeert het slachtoffer een verwerkingsmethode voor het trauma te vinden.

• Afhankelijke slachtoffers

Deze slachtoffers stellen zich afhankelijk op ten opzichte van de partner. Ze ondergaan geweld en intimidatie en daardoor wordt de dader nog meer aangemoedigd om gewelddadig gedrag te stellen. Het zelfbeeld van deze slachtoffers wordt afgebroken door het geweld. Met als gevolg dat hun zelfvertrouwen eveneens beetje bij beetje afbrokkelt.

16 BEEL, V., ‘Een op de vijf vrouwen mishandeld door partner’, Het 4ieuwsblad, 17 en 18 november 2007. en DEFRAYE, L., Interview met , CAW Roeselare, 14 november 2007. 17 VERSTREPEN, M., op. cit., pg 59-60.

Page 12: Thesis Partnergeweld

Pagina | 6

• Psychologisch agressieve slachtoffers

Deze slachtoffers gebruiken een specifieke conflicthanteringstijl in de partnerrelatie. Door die conflicthanteringstijl maken ze hun eigen grenzen, behoeftes en opvattingen niet op tijd duidelijk aan de partner. Dit lokt negatieve gevoelens - zoals frustraties - uit bij de partner. De slachtoffers treiteren of vernederen hun partner of ze zetten hem/haar psychisch onder druk. Maar door dit gedrag van het slachtoffer wordt hun partner agressief en bestaat de kans dat hij/zij dader wordt van partnergeweld. Dit slachtoffer start dus eerst vanuit de positie van dader, maar de rollen worden omgewisseld doordat hun partner hun gedrag niet langer tolereert. Het slachtoffer wordt vanaf dat moment dus effectief slachtoffer, omdat hij/zij gewelddadig gedrag uitlokte bij hun partner.

• Slachtoffers van het borderline-type

Deze slachtoffers hebben te maken met een psychische stoornis, namelijk de borderline persoonlijkheidsstoornis. Daardoor zoeken ze heftige, emotionele confrontaties op en zijn ze psychisch of fysiek agressief tegenover hun partner. Door het gedrag van de persoon met de borderline persoonlijkheidsstoornis, kan zijn/haar partner dader worden van relationeel geweld, omdat hij/zij het gedrag niet tolereert. Hier lokt het slachtoffer door de persoonlijkheidsstoornis dus partnergeweld uit door het gestelde gedrag.

• Verslaafde slachtoffers

Deze slachtoffers zijn verslaafd aan alcohol en/of drugs en kiezen vaak bewust of onbewust een mishandelende partner. Het gedrag dat het slachtoffer stelt door het middelengebruik, kan een risico vormen voor partnergeweld. Vaak blijven ze naar middelen grijpen omdat ze van hun problemen willen wegvluchten. Bij deze slachtoffers moeten we wel kritisch blijven, omdat de buitenwereld deze slachtoffers soms als stereotiep hanteert. Niet alle slachtoffers van partnergeweld hebben dus te maken met het gebruik van stimulerende middelen.

1.4.2 Profiel van de dader18

De daders van partnergeweld zijn over het algemeen mannen, maar de laatste jaren bleek dat vrouwen ook steeds meer en meer hun partner herhaaldelijk en in ernstige mate geweld kunnen aandoen.

Daders van partnergeweld kunnen worden onderverdeeld in 3 types en 8 soorten daders. De 3 types zijn onderverdeeld op basis van meerdere kenmerken, onder meer het soort geweld dat wordt gehanteerd door de dader. Bij de 8 soorten van daders wordt er meer naar de oorzaak van het gewelddadig gedrag gekeken.

Volgens een artikel in het tijdschrift voor psychotherapie zijn de daders van partnergeweld dus onder te verdelen in 3 types, namelijk; het psychopathische, het geremde en het emotioneel labiele type.19

18 Ibidem, pg 58.

Page 13: Thesis Partnergeweld

Pagina | 7

• Het psychopathische type Dit type is gewelddadig en is geneigd om wapens te gebruiken. En naast het geweld binnenshuis pleegt de dader in de meeste gevallen ook geweld buitenshuis. 90% van dit type dader heeft te maken met de antisociale persoonlijkheidsstoornis. De daders worden verondersteld dat ze geen intieme, veilige hechtingsrelatie hebben gekend in hun jeugd. Hierdoor zou hun vermogen om op het eigen handelen te reflecteren, onvoldoende ontwikkeld zijn.

• Het geremde type

Dit type vertoont een sterke vermijding en een passieve agressiviteit. De dader is geneigd om de partner te controleren en te isoleren van de sociale omgeving. De agressiviteit neemt bij dit type dader geleidelijk aan toe. Na enkele dagen, enkele weken of soms zelfs enkele jaren is er een escalatie van het geweld. Er kan nog verder onderscheid gemaakt worden tussen actieve en passieve geremde daders. Actieve geremde types zijn controlefreaks en worden gekenmerkt door een extreme behoefte om de partner te domineren. De passieve geremde daders nemen afstand van hun partner en hebben meestal ruzies over het gebrek aan emotionele contacten.

• Het cyclische/emotioneel labiele type Dit type interpreteert het gedrag van hun partner foutief, waardoor er allerlei verwijten volgen. De dader stelt het slachtoffer verantwoordelijk voor zijn eigen negatieve gevoelens. Bij dit type dader wordt meestal de diagnose gesteld van de borderline persoonlijkheidsstoornis. Overgevoeligheid voor afwijzingen en angst voor verlating en emotionele nabijheid zijn de duidelijkste kenmerken. Bij dit type dader kunnen we een cyclisch patroon van mishandeling waarnemen. Eerst is er een spanningsopbouw, daarna volgt de crisis waarin een explosie van het acute mishandelen plaatsvindt. Na de crisis volgt de ontkenning van het voorval en ten slotte is er de berouwvolle verzoening. Dit proces kan zich meerdere malen herhalen. Dit wordt schematisch voorgesteld in bijlage 4.

Maar net zoals bij de slachtoffers kan bij de daders onderscheid gemaakt worden tussen verschillende soorten daders. Er zijn namelijk verslaafde, getraumatiseerde, impulsief machteloze, antisociale, sadistische, extreem jaloerse, cultureel defensieve en habitueel gewelddadige, agressieve geweldplegers. De verschillende soorten daders worden overzichtelijk weergegeven in bijlage 5.

1.5 Risicofactoren

Risicofactoren zijn meebepalende omstandigheden waardoor je meer kans hebt op iets. Hier gaat het dus over omstandigheden of omgevingsfactoren die ervoor zorgen dat er een hogere kans op partnergeweld is.

19 KROES, S., TRIJSBURG, W., ‘Naar een integratieve behandeling op maat bij partnergeweld’, het tijdschrift

voor psychotherapie, augustus 2006, nr. 32, pg 397-398.

Page 14: Thesis Partnergeweld

Pagina | 8

1.5.1 Risicofactoren voor zowel dader als slachtoffer20

Er zijn een drietal gemeenschappelijke risicofactoren voor dader en slachtoffer. Een eerste risicofactor is een negatieve jeugdervaring. Wie als kind onaangename zaken, zoals emotionele verwaarlozing en andere vormen van kindermishandeling meemaakte, heeft een verhoogd risico om in het latere leven opnieuw met het probleem in aanraking te komen.

Een tweede risicofactor is het slachtofferschap. De gelijkenis met de negatieve jeugdervaring is dat dader/slachtoffer zelf matig tot zeer ernstig fysiek of seksueel misbruik meegemaakt moet hebben, waardoor er dus een verhoogd risico op geweldgebruik is. Het verschil met de negatieve jeugdervaring is dat het destructief recht hier een belangrijke rol speelt. Dit recht ontstaat doordat de persoon in kwestie als kind niet gekregen heeft waar hij/zij recht op had. De persoon in kwestie werd namelijk fysiek of seksueel misbruikt, wat ervoor zorgt dat de persoon bewust of onbewust de drang heeft om in zijn/haar latere levensjaren zelf ook destructief gedrag te stellen. Dit verschijnsel noemt men destructieve gerechtigdheid, wat wil zeggen dat de persoon ‘het recht heeft om zichzelf of iemand anders pijn te doen’. Dit is in de praktijk natuurlijk anders, want dit zou geen excuus mogen zijn om iemand te mishandelen.

Een derde en laatste gemeenschappelijke risicofactor is het sociaal isolement. Dit kan zowel bij daders als bij slachtoffers tot partnergeweld leiden. De dader of het slachtoffer sluit zich dan af van de maatschappij, wat wil zeggen dat ze weinig of geen betekenisvolle sociale contacten hebben. Het sociaal isolement kan een gevolg zijn van een ingrijpende levensgebeurtenis, zoals verlies van werk, een verhuizing en gezondheidsproblemen.

Mensen die zich in een dergelijk sociaal isolement bevinden, krijgen bij problemen geen ondersteunend kader van vrienden en familie. Waardoor ze zelf een zware last moeten meedragen. Deze mensen hebben vaak weinig controle op hun situatie, waardoor er een verhoogde kans op chronische verbale agressie ontstaat. Die verhoogde kans heeft te maken met de persoon die zich niet begrepen voelt en met de opgekropte gevoelens die plots kunnen escaleren en geuit worden in geweld.

1.5.2 Een omgevingsgebonden risicofactor 21

Een omgevingsgebonden risicofactor voor partnergeweld is stress. Stress kan veroorzaakt worden door een verandering in de leefomgeving. De veroorzaakte stress op zich kan dan weer tot geweld leiden. Maar het effectief leiden tot geweld door stress hangt vooral af van de persoon die met stress te maken krijgt en hoe dat de persoon op de situatie reageert. Stress leidt dus niet automatisch tot partnergeweld.

20 WINNE, G., op. cit., pg 7. en VAN ASBROECK, S., Partnergeweld: de risicofactoren, internet, 2004-2005, pg 38-41. (http://www.vub.ac.be/wetenschapswinkel/publicaties/2004-2005/thesis_SVanAsbroeck_Zijn.pdf) en Sociaal isolement, internet, 16 april 2008. (http://www.sociaalisolement.net/sir/index.php?table=knowledge&ID=1) 21 WINNE, G., op. cit., pg 7.

Page 15: Thesis Partnergeweld

Pagina | 9

1.5.3 Risicofactoren voor de slachtoffers 22

Het vrouw zijn op zich is een risicofactor om slachtoffer te worden van fysiek relationeel geweld. Meestal zijn vrouwen namelijk fysiek minder sterk dan mannen, met als gevolg dat ze kwetsbaarder zijn voor fysiek geweld. Ook het feit dat vrouwen in het algemeen een grotere verbale vaardigheid hebben dan mannen, kan een rol spelen bij partnergeweld. Deze sterkere vaardigheid kan tot partnergeweld leiden, omdat de man in een conflictsituatie onmondiger is dan de vrouw. En net daardoor zal de man sneller naar fysiek geweld grijpen, om zo zijn gelijk te krijgen.

1.5.4 Risicofactoren voor de daders 23

De dader van het geweld kan te maken hebben met een laag zelfbeeld. Daardoor kan hij/zij geweld gebruiken tegen de partner, omdat hij/zij zich wil verdedigen tegen gevoelens van frustratie en kwetsbaarheid.

De dader kan ook zijn toevlucht zoeken in stimulerende middelen, omdat hij/zij angstig en/of depressief is. Als het middelengebruik problematisch wordt, kan dit tot partnergeweld leiden. Vaak wordt gezegd dat alcohol een verhogende risicofactor met zich meebrengt om een dader van partnergeweld te worden, maar wetenschappelijk is hier nog steeds geen verband tussen gevonden. Er is dus nog geen zekerheid dat er een causaal verband bestaat tussen overmatig alcoholgebruik en partnergeweld. Dus net zoals bij de verslaafde slachtoffers, moeten we kritisch blijven, want ook hier krijgen we vaak te maken met een stereotypering van daders die door stimulerende middelen hun partner mishandelen.

1.6 Gevolgen van partnergeweld

1.6.1 Gevolgen die gelden voor alle soorten van partnergeweld 24

De slachtoffers van partnergeweld hebben een grote psychologische last te dragen. Daardoor kunnen ze last krijgen van allerlei geestelijke en/of lichamelijke klachten. De slachtoffers kunnen onder andere te maken krijgen met nachtmerries en andere slaapstoornissen. Andere veel voorkomende klachten zijn; een herbeleving van het trauma, depressies, verslavingen, PTSS (= een posttraumatische stressstoornis), zelfdestructief gedrag, psycho-seksuele disfuncties en angststoornissen.

1.6.2 Directe gevolgen van fysiek geweld 25

Slachtoffers van fysiek geweld kunnen te maken krijgen met directe fysieke aandoeningen, dit zijn letsels die direct tot uiting komen. Voorbeelden van directe fysieke aandoeningen zijn; miskramen, breuken, littekens, bloeduitstortingen, brandwonden, rijtwonden, verminking, interne letsels en zelfs overlijden.

22 LESAGE, J., Ervaringen van slachtoffers van partnergeweld naar aanleiding van de nieuwe aanpak volgens

de COL3 en de COL4, niet-gepubliceerd eindwerk, Kortrijk, KATHO Kortrijk, 2006-2007, pg 25-27. 23 VAN ASBROECK, S., Partnergeweld: de risicofactoren, internet, 2004-2005, pg 37-38. (http://www.vub.ac.be/wetenschapswinkel/publicaties/2004-2005/thesis_SVanAsbroeck_Zijn.pdf) 24 RAMAULT, N., op. cit., pg 54. 25 VANDER STUYFT, A., op. cit., pg 10-11. en RAMAULT, N., op. cit., pg 54.

Page 16: Thesis Partnergeweld

Pagina | 10

1.6.3 Indirecte gevolgen van fysiek geweld 26

In tegenstelling tot de directe gevolgen van fysiek geweld, komen indirecte gevolgen van fysiek partnergeweld pas na een langere periode tevoorschijn. Het slachtoffer kan dan onder andere te maken krijgen met lichamelijke klachten zoals; een slechte nachtrust, stress, gewichtsproblemen, menstruatieproblemen, hoofdpijn, huidklachten, abnormale eetlust, spijsverteringsproblemen en last van ogen, oren, neus en keel.

Maar naast de lichamelijke klachten zijn er ook psychische klachten waarmee het slachtoffer te kampen kan krijgen. Veel voorkomende psychische klachten zijn; eenzaamheid, depressie, onrust, opgejaagdheid, uitputting, woede, geestelijke pijn en verdriet.

1.6.4 Gevolgen van seksueel geweld 27

De gevolgen van seksueel geweld zijn erg uiteenlopend. Enkele voorbeelden van klachten ten gevolge van seksueel geweld zijn; vermijding van seksuele intimiteit, verslavingen en drang naar isolement, maar ook verschillende somatische klachten en een negatief zelfbeeld komen voor. Verder zijn er nog ergere gevolgen zoals depressies en zelfdoding.

1.6.5 Gevolgen van psychisch geweld 28

Als iemand slachtoffer wordt van psychisch partnergeweld, ervaart hij/zij angst en bedreiging. Daardoor kan stress, onrust en opgejaagdheid ontwikkeld worden. Het slachtoffer heeft ook te maken met een erg wankel zelfvertrouwen dat nog versterkt kan worden door onder andere één of meerdere van de volgende psychische klachten; depressie, wanhoop, psychiatrische stoornissen en minder realistisch denken.

26 VANDER STUYFT, A., op. cit., pg 10-11. 27 RAMAULT, N., op. cit., pg 54. en VANDER STUYFT, A., op. cit., pg 10-11. 28 RAMAULT, N., op. cit., pg 55.

Page 17: Thesis Partnergeweld

Pagina | 11

1.7 Besluit

Uit het eerste deel van mijn eindwerk kan ik enkele zaken besluiten. Een eerste punt dat me opviel was dat je binnen relationeel geweld slechts in uitzonderlijke gevallen maar met één vorm van partnergeweld te maken krijgt. Dat is niet zo verwonderlijk aangezien je tussen de verschillende soorten van partnergeweld maar moeilijk een lijn kan trekken. Er zijn namelijk verschillende vormen van geweld die onder enkele soorten van partnergeweld thuishoren en omgekeerd.

Wat me ook opviel is dat partnergeweld heel frequent voorkomt in onze samenleving. De cijfers voor de vrouwelijke slachtoffers van partnergeweld liggen rond 1 op 5. Ook 3 procent van de zwangere vrouwen wordt met het probleem geconfronteerd. Door deze hoge cijfers komt er veel reactie vanuit de overheid in de vorm van campagnes.

Cijfers voor mannelijke slachtoffers kon ik niet terugvinden, ook al is het algemeen bekend is dat er ook mannelijke slachtoffers zijn. Maar de cijfers zijn nog maar het begin. Slachtoffers die niet naar de hulpverlening stappen worden niet in de statistieken meegerekend, dus kan het effectief aantal slachtoffers hoger liggen. Toch kan ik uit een interview afleiden dat de cijfers ongeveer moeten kloppen met de werkelijkheid.

Slachtoffers blijven vaak bij hun partner en zo kan het geweld jaren lang doorgaan. Het feit dat dader en slachtoffer elkaar nog steeds graag zien speelt daar een rol in, maar ook het feit dat ze zich beiden schamen voor het geweld kan een reden zijn om de relatie niet op te geven.

Iets wat ik ook heb bijgeleerd uit de literatuur is dat het slachtoffer vaak zelf het geweld uitlokt. Dit is zo bij traumarepeterende slachtoffers, psychologisch agressieve slachtoffers en slachtoffers van het borderline type.

Het geweld bij partners heeft heel uiteenlopende oorzaken. Zo zijn er verschillende “soorten” daders en slachtoffers. Zowel de risicofactoren als de typologieën spelen hierin een rol. Een persoon kan van nature uit een reële kans hebben om dader/slachtoffer te worden van relationeel geweld, omdat de risicofactoren en de typologieën min of meer samenhangen.

Ten slotte wil ik nog meedelen dat relationeel geweld matige tot zeer ernstige gevolgen met zich kan meebrengen. De ernst van de gevolgen kunnen, afhankelijk van het soort geweld, variëren.

Page 18: Thesis Partnergeweld

Pagina | 12

2 Wat is de kennis over partnergeweld bij partners tussen 30 en 40 jaar in

Zuid-West-Vlaanderen?

2.1 Motivatie en aanpak

2.1.1 Motivatie

Ik heb ervoor gekozen om een eindwerk over partnergeweld te maken, meer specifiek over de kennis van partnergeweld bij partners tussen 30 en 40 jaar in de regio Zuid-West-Vlaanderen. Het is een onderwerp waar ik nog niet zoveel over wist en net daarom leek het me interessant om er een onderzoek over te doen.

Ik vond het moeilijk om een goede onderzoeksvraag te vinden die echt onderzoekbaar is. Want het nadeel aan dit onderwerp is, dat het praktisch onmogelijk is om daders en slachtoffers te bevragen. Dit zou namelijk niet ethisch verantwoord zijn.

Ik heb verschillende pistes afgelopen en kwam uiteindelijk bij de kennis over partnergeweld in Vlaanderen terecht. De kennis over partnergeweld is bij mijn weten nog niet eerder onderzocht en dus leek het me net daarom interessant om eens naar de kennis te peilen.

Door de te grote populatie in Vlaanderen, heb ik mijn steekproef ingeperkt tot de regio Zuid-West-Vlaanderen. Mijn onderzoeksvraag is dus als volgt: “Wat is de kennis over partnergeweld bij partners tussen 30 en 40 jaar in Zuid-West-Vlaanderen?”.

2.1.2 Aanpak

Eerst heb ik een doelgerichte steekproef getrokken. Mijn steekproef bestaat namelijk uit mensen tussen 30 en 40 jaar die in de regio Roeselare-Kortrijk wonen. Ik heb dus op grond van die twee kenmerken beslist wie mijn enquête kreeg en wie niet.

Ik ben op zoek gegaan naar mensen die deze twee kenmerken hebben. Maar ik had niet verwacht dat dit zo’n moeilijke opdracht zou zijn. Doordat ik niet met zekerheid kon weten waar mijn doelpubliek woont, besefte ik dat ik onmogelijk een steekproef kon trekken die volledig representatief is voor Zuid-West-Vlaanderen. Door die reden heb ik geen enquêtes aselect verstuurd. Ik heb dan ook enkel enquêtes verstuurd naar de mensen waarvan ik zeker wist dat ze mijn doelpubliek waren.

Een tweede reden dat ik mijn steekproef niet aselect getrokken heb is de volgende: Partnergeweld is een gevoelig onderwerp en de mogelijkheid bestond erin dat ik aan iemand een enquête gaf die met het probleem te maken heeft/gehad heeft. Ik kan niet met zekerheid weten of iemand al dan niet met partnergeweld in aanraking komt. Enkele vrienden hadden me daarop gewezen.

Mijn steekproef is dus met andere woorden niet aselect en is dus automatisch ook niet representatief.

Op 7 januari 2008 begon ik mijn enquêtes te verspreiden. Ik heb 50 enquêtes rondgestuurd/rondgedeeld en daarnaast heb ik er nog een 25 tal via mail verstuurd.

Page 19: Thesis Partnergeweld

Pagina | 13

Op de volgende manieren heb ik mijn enquêtes verspreid:

1. Via mail (vooral Kortrijk) 2. Via de post (vooral Kortrijk) 3. Via vrienden, vrienden van vrienden, … 4. In de vakjes van leerkrachten in de muziekschool 5. In de leraarskamer 6. In de volkdans uitgedeeld en gevraagd om door te geven aan kennissen of vrienden 7. In de wereldwinkel 8. …

Ik heb geprobeerd om zo veel mogelijk via via mijn steekproef te trekken, omdat ik de vertekening dan zo klein mogelijk kon houden.

Ik heb een uiteindelijke respons van 47 enquêtes. En ook al was de terugstuurdatum 15 februari 2008, toch kreeg ik nog enkele enquêtes terug na deze datum.

Mijn steekproefgrootte is 47, dat wil dus zeggen dat het onderzoek een foutenmarge heeft van

47

100= 14.58%. Maar in de realiteit zal dit een groter percentage zijn, omdat mijn steekproef

niet aselect is getrokken.

2.2 Verslag onderzoeksresultaten

De onderzoeksresultaten van de enquête zal ik bespreken aan de hand van bijlage 6 en bijlage 7. De enquête zelf kan u terugvinden in bijlage 2.

Uit mijn onderzoek bleek dat 69% ± 14,91% vindt dat hij/zij niet veel informatie krijgt over partnergeweld. 31% ± 14,91% vindt dat hij/zij veel informatie krijgt over relationeel geweld. Vrouwen (48% ± 21,82%) denken ook meer informatie te krijgen dan mannen (17% ± 20,41%).

79% ± 14,59% denkt ook dat partnergeweld vooral voorkomt met een mannelijke dader en een vrouwelijk slachtoffer. Terwijl 4% ± 14,59% denkt dat partnergeweld vooral voorkomt met een vrouwelijk slachtoffer en een mannelijke dader. Slechts 4% ± 20,41% van de mannen en 5% ± 21,82% van de vrouwen denkt dat partnergeweld vooral voorkomt met een vrouwelijke dader en een mannelijk slachtoffer.

De meesten, 66% ± 14,59%, denken dat het slachtoffer het relationeel geweld zelf kan uitlokken. De mannen denken met 76% ± 20% dat het slachtoffer het geweld vaak zelf uitlokt, dat staat tegenover 55% ± 21,32% bij de vrouwen.

Page 20: Thesis Partnergeweld

54% ± 14,74% van de bevraagden hem/haar nog graag zien en 46% ± denkt 56% ± 20% dat het de reden is en bij de vrouwen denkt 52% ± 21,32 dat.

Op de vraag: ‘Volgens de cijfers van de Wereldgezondheidsorganisatie komt 1 vrouw op 4 ooit in aanraking met partnergeweld. Denkt u dat deze cijfers kloppen met de werkelijkheid?’, antwoordde 74% ± 14,59% dat de cijfers ongeveer moeten kloppen met de werkelijkheid en 26% ± 14,59% dat de cijfers afwijken. De meerderheid denkt dus kloppen. Ongeveer evenveel mannen als vrouwen denken dat de cijfers ongeveer kloppen met de werkelijkheid.

Seksueel geweld is volgens de meerderheid een vorm van partnergeweld, slechts 2% ± 14,59% antwoordde dat dit geen vorm van partnergeweld degene die nee antwoordden verwaarloosbaar klein is degelijk weet dat ook er ook relationeel geweld

De overgrote meerderheid, namelijk 89% ± 14,74%, weet dat opartnergeweld te maken kunnen krijgen.ook tijdens hun zwangerschap met partnergeweld te maken krijgen, bij vrouwen is dat percentage 91% ± 21,32%.

Man

19

3

Denkt u dat zwangere vrouwen ook

met partnergeweld te maken krijgen?

van de bevraagden denken dat de slachtoffers bij hun partnerraag zien en 46% ± 14,74% denkt dat dat niet de reden is.

de reden is en bij de vrouwen denkt 52% ± 21,32 dat.

Op de vraag: ‘Volgens de cijfers van de Wereldgezondheidsorganisatie komt 1 vrouw op 4 ooit in aanraking met partnergeweld. Denkt u dat deze cijfers kloppen met de werkelijkheid?’,

% dat de cijfers ongeveer moeten kloppen met de werkelijkheid en % dat de cijfers afwijken. De meerderheid denkt dus dat de cijfe

Ongeveer evenveel mannen als vrouwen denken dat de cijfers ongeveer kloppen met

Seksueel geweld is volgens de meerderheid een vorm van partnergeweld, slechts 2% ± % antwoordde dat dit geen vorm van partnergeweld is. Ik kan hieruit afleiden dat

degene die nee antwoordden verwaarloosbaar klein is en de overgrote meerderheid dus wel degelijk weet dat ook er ook relationeel geweld bestaat op seksueel vlak.

De overgrote meerderheid, namelijk 89% ± 14,74%, weet dat ook zwangere vrouwen met partnergeweld te maken kunnen krijgen. Bij de mannen denkt 87,5% ± 20,41% dat vrouwen ook tijdens hun zwangerschap met partnergeweld te maken krijgen, bij vrouwen is dat

Vrouw Totaal

18

412

5

Denkt u dat zwangere vrouwen ook

met partnergeweld te maken krijgen?

Ja Nee

Pagina | 14

dat de slachtoffers bij hun partner blijft, omdat ze dat dat niet de reden is. Bij de mannen

de reden is en bij de vrouwen denkt 52% ± 21,32 dat.

Op de vraag: ‘Volgens de cijfers van de Wereldgezondheidsorganisatie komt 1 vrouw op 4 ooit in aanraking met partnergeweld. Denkt u dat deze cijfers kloppen met de werkelijkheid?’,

% dat de cijfers ongeveer moeten kloppen met de werkelijkheid en dat de cijfers ongeveer

Ongeveer evenveel mannen als vrouwen denken dat de cijfers ongeveer kloppen met

Seksueel geweld is volgens de meerderheid een vorm van partnergeweld, slechts 2% ± is. Ik kan hieruit afleiden dat

meerderheid dus wel

ok zwangere vrouwen met Bij de mannen denkt 87,5% ± 20,41% dat vrouwen

ook tijdens hun zwangerschap met partnergeweld te maken krijgen, bij vrouwen is dat

Page 21: Thesis Partnergeweld

De meerderheid denkt met 70% ± 14,59%mishandeld werden, zelf meer kans hebben om dader/slachtoffer van partnergeweld te worden. Hier zijn er geen gevoelige verschillen tussen mannen en vrouwen.

0

5

10

15

20

25

30

35

Man

Ja 16

Nee 9

Denkt u dat daders/slachtoffers die in hun

kindertijd mishandeld werden, zelf ook meer

kans hebben om dader/slachtoffer te worden

denkt met 70% ± 14,59% dat daders/slachtoffers die in hun kindertijd mishandeld werden, zelf meer kans hebben om dader/slachtoffer van partnergeweld te

Hier zijn er geen gevoelige verschillen tussen mannen en vrouwen.

Vrouw Totaal

17 33

5 15

Denkt u dat daders/slachtoffers die in hun

kindertijd mishandeld werden, zelf ook meer

kans hebben om dader/slachtoffer te worden

van partnergeweld?

Pagina | 15

dat daders/slachtoffers die in hun kindertijd mishandeld werden, zelf meer kans hebben om dader/slachtoffer van partnergeweld te

Hier zijn er geen gevoelige verschillen tussen mannen en vrouwen.

Totaal

33

15

Denkt u dat daders/slachtoffers die in hun

kindertijd mishandeld werden, zelf ook meer

kans hebben om dader/slachtoffer te worden

Page 22: Thesis Partnergeweld

Pagina | 16

2.3 Besluit

Ik kan besluiten dat mijn onderzoek niet representatief is, omdat het ten eerste een veel te kleinschalig onderzoek was en ten tweede omdat ik geen aselecte steekproef heb. Maar ook al was het een klein onderzoek, toch ben ik tevreden over de respons, want ik had nooit verwacht dat ik zoveel enquêtes terug zou krijgen.

Uit mijn onderzoek blijkt dat de meerderheid vindt dat ze aan niet veel informatie over partnergeweld worden blootgesteld. Vrouwen denken meer informatie te krijgen dan mannen. Dit vond ik verbazende resultaten, omdat de overheid steeds meer en meer probeert om het onderwerp bespreekbaar te maken door campagnes.

Dat de overgrote meerderheid denkt dat partnergeweld vooral voorkomt met een mannelijke dader, was daarentegen geen verrassing. Ik kan uit de cijfers afleiden dat de meerderheid denkt dat er in verhouding meer mannelijke dan vrouwelijke daders zijn. Er zijn nog geen statistieken over mannelijke slachtoffers, dus ik kan niet bevestigen of dat al dan niet zo is.

De meesten denken dat het slachtoffer ook zelf het relationeel kan uitlokken. Dit kan volgens de literatuur bevestigd worden, want traumarepeterende slachtoffers, psychologisch agressieve slachtoffers en slachtoffers van het borderline type lokken vaak zelf het gewelddadig gedrag uit bij hun partner. Er zijn meer mannen dan vrouwen die denken dat het gewelddadig gedrag vaak uitgelokt kan worden door het slachtoffer zelf.

De meerderheid denkt dat de cijfers van de Wereldgezondheidsorganisatie ongeveer kloppen met de werkelijkheid. Er is geen opvallend verschil tussen mannen en vrouwen. Ik had een vermoeden dat de bevraagden zouden antwoorden dat dat niet zo is, omdat de slachtoffers die geen hulp zoeken niet in de statistieken worden meegerekend.

De resultaten zijn in het algemeen wat ik verwacht had, al zijn er enkele vragen die een ander resultaat opleverden dan ik verwachtte.

Page 23: Thesis Partnergeweld

Pagina | 17

Besluit

In dit algemeen besluit zal ik de link leggen tussen de literatuurstudie en het eigenlijke onderzoek. Ik wilde in mijn onderzoek vooral te weten komen wat de kennis is over partnergeweld bij partners tussen 30 en 40 jaar in Zuid-West-Vlaanderen.

In mijn literatuurstudie waren er een aantal zaken die ik toch wel opmerkelijk vond. Zoals bijvoorbeeld het geweld dat tijdens een zwangerschap gewoon doorgaat. De bevraagden wisten dit blijkbaar wel. Het is misschien wel logisch dat het geweld doorgaat, want het feit dat zowel dader als slachtoffer zich meestal schamen voor het geweld, kan een teken zijn dat het geweld ongecontroleerd gebeurt.

Partnergeweld komt heel frequent voor in de samenleving. Dat het onderwerp nog steeds een taboe is, kan ervoor zorgen dat de cijfers die bekend zijn afwijken van de werkelijkheid. Mij werd verteld dat dat niet zo zou zijn. De cijfers zouden dus niet afwijken van de werkelijkheid. Bij zowel mannen als vrouwen denkt de meerderheid van de bevraagden ook dat de resultaten van de gekende statistieken niet veel afwijken van de werkelijkheid.

Op de vraag of dat het slachtoffer soms zelf het gewelddadig gedrag uitlokt, antwoordden de mannen met een hoger percentage dan de vrouwen dat dit zo kan zijn. Het is ook een stelling die waar is, want traumarepeterende slachtoffers, psychologisch agressieve slachtoffers en slachtoffers van het borderline type lokken.

Dat dader en slachtoffer elkaar nog graag zien is een van de redenen waarom ze bij elkaar blijven. Van de bevraagden denkt ongeveer de helft dat dat zo is.

Tussen de kennis over partnergeweld bij vrouwen en de kennis bij mannen is niet echt een verschil te merken. Op de ene vraag scoren de mannen hoger en op de andere vraag de vrouwen. Ik kan dus stellen dat de kennis erover ongeveer gelijk is.

Tenslotte kan ik besluiten dat partners tussen 30 en 40 jaar in Zuid-West-Vlaanderen toch redelijk wat afweten van partnergeweld. Ook al denken ze dat ze niet zoveel informatie krijgen.

Page 24: Thesis Partnergeweld

Pagina | 18

Bibliografie

BEEL, V., ‘Een op de vijf vrouwen mishandeld door partner’, Het 4ieuwsblad, 17 en 18 november 2007.

BOLLAIN, I., Te doy mis ojos, film, Spanje, 2004.

‘Campagne tegen mishandeling zwangere vrouwen’, internet, 13 november 2007. (http://www.goedgevoel.be/gg/nl/12/Kinderen/article/detail/52136/Campagne-tegen-mishandeling-zwangere-vrouwen.dhtml)

‘Campagne tegen partnergeweld’, internet, Knack, 16 november 2007. (http://www.knack.be/nieuws/belgie/campagne-tegen-partnergeweld/site72-section24-article9801.html)

DEFRAYE, L., Interview met, CAW Roeselare, 14 november 2007.

‘Drie procent zwangere vrouwen slachtoffer van geweld’, internet, De Tijd, 21 november 2007. (http://www.tijd.be/nieuws/telex/artikel.asp?Id=3398339)

DUTTON, D.G., GOLANT, S.K., PIJNAKER, H., De partnermishandelaar, een

psychologisch profiel, Bohn Stafleu Van Loghum, Diegem, 2000, 214pg.

GOOVAERTS, E., Geweld en misbruik in de privésfeer: verschillende vormen van psychisch

geweld op mannen.’, internet, 2004-2005. (http://www.vub.ac.be/wetenschapswinkel/publicaties/2004-2005/thesis_EGoovaerts_Zijn.pdf) .

HORENZIENenPRATEN, Gevolgen van partnergeweld, internet, 2007. (http://www.horenzienenpraten.be/gevolgenpartner.htm)

HUYSMANS, L., Partnergeweld: strafrechtelijke en burgerrechterlijke gevolgen, internet, 2005-2006. (http://www.f4j.be/documenten/pdf/06_06_06_partnergeweld_strafrechterlijke_en_burgerlijke_gevolgen.pdf)

Koppen: Huwelijksterreur, tv-programma, Brussel, TV1, 6 maart 2008.

KROES, S., TRIJSBURG, W., ‘Naar een integratieve behandeling op maat bij partnergeweld’, Tijdschrift voor de psychotherapie, augustus 2006, nr. 32, pg 395-416.

NEUTRINFO, Partnergeweld, internet, oktober tot december 2004. (http://209.85.135.104/search?q=cache:Chw7IV2qhJwJ:www.mut206.be/cms/mut206/NeutrInfo/neutrinfo11NL.pdf+partnergeweld+definitie&hl=nl&ct=clnk&cd=1&gl=be)

PROOT, S., Huiselijk geweld, Project partnergeweld binnen de politiezone Arro-Ieper, niet-gepubliceerd eindwerk, Kortrijk, KATHO Kortrijk, 2005-2006, 75pg.

RAMAULT, N., Partnergeweld: Een onderzoek naar het verschil in partnergeweld tussen

holibi’s en hetero’s, niet-gepubliceerd eindwerk, Kortrijk, KATHO Kortrijk, 2006-2007, 111pg.

Page 25: Thesis Partnergeweld

Pagina | 19

RoSa, Huiselijk geweld, oorzaak en gevolgen, internet, 2002. (http://rosadoc.be/site/nieuw/pdf/factsheets/nr18.pdf)

RoSa, Partnergeweld gerelateerd thuisgeweld tegen volwassen vrouwen, internet, oktober 2002. (http://www.rosadoc.be/site/nieuw/pdf/factsheets/nr15.pdf)

STEUNPUNT ALGEMEEN WELZIJNSWERK, Definitie partnergeweld, internet, 10 februari 2006. (http://www.steunpunt.be/xcms/lang__nl-BE/5076/default.aspx)

STEUNPUNT HUISELIJK GEWELD, Persoonlijke verhalen’, internet, 2007. (http://shginfo.nl/persoonlijke-verhalen/)

VAN ASBROECK, S., Partnergeweld: de risicofactoren, internet, 2004-2005, 88pg. (http://www.vub.ac.be/wetenschapswinkel/publicaties/2004-2005/thesis_SVanAsbroeck_Zijn.pdf)

VANDER STUYFT, A., Wat is het profiel van vrouwen die het slachtoffer zijn van

partnergeweld wanneer zij naar de hulpverlening stappen?, internet, 2006-2007, 41pg. (http://www.vub.ac.be/wetenschapswinkel/publicaties/2006-2007/thesis_AVdStuyft_ZIJN.pdf)

VERSTREPEN, M., De hulpverlening aan slachtoffers van geweld binnen de partnerrelatie, internet,2005-2006, 111pg. (http://www.vub.ac.be/wetenschapswinkel/publicaties/2005-2006/thesis_MVerstrepen_ZIJN.pdf)

VRT, Campagnes over partnergeweld, internet, 16 november 2007. (http://www.vrtnieuws.net/cm/vrtnieuws.net/nieuws/binnenland/1.207685#)

WINNE, G., Partnergeweld: De rol van CAW Stimulans afdeling vrouwenopvang in

‘begeleide terugkeer’ van cliënten naar hun partner, niet-gepubliceerd eindwerk, Kortrijk, KATHO Kortrijk, 2005-2006, 65pg.

Page 26: Thesis Partnergeweld

Pagina | 20

Bijlagen

Bijlage 1: Interview met Line Defraye in CAW Roeselare

Hoe vaak komt partnergeweld voor in Vlaanderen?

Dit varieert in de literatuur, maar het komt erop neer dat 1 op 4 vrouwen ooit te maken hebben met partnergeweld in hun leven. Zoveel zal dit dus niet afwijken.

Zijn er werkelijk meer vrouwelijk slachtoffers, of is dit een vertekend beeld?

Als het over fysiek geweld gaat zijn er zeker meer vrouwelijke slachtoffers. Uit ervaring zou ik zeggen dat er waarschijnlijk inderdaad wel meer vrouwelijke slachtoffers zijn dan mannelijke in fysiek geweld, omdat mannen een fysieke overmacht hebben dan vrouwen. Maar er zijn zeker ook mannelijke slachtoffers die met fysiek geweld te maken kregen, maar wat minder. Maar er zijn dus zeker ook veel mannelijke slachtoffers partnergeweld, zowel van fysiek, economisch of psychisch geweld

Sommige bronnen spreken ook van structureel geweld, kan je me daar iets meer over

vertellen?

Over structureel geweld kan ik geen antwoord geven, omdat het niet gekend is naar mijn mening.

4aar welke hulpverlening gaan de meeste daders/slachtoffers van partnergeweld?

Zowel daders als slachtoffers kunnen terecht in het CAW. Met daders gaan we meestal via daderinzicht tewerk, of ze kunnen ook in koppelbegeleiding gaan in het CAW voor intrafamiliaal geweld. Slachtoffers kunnen nog terecht bij slachtofferhulp of bij de politie of in het CAW. Via justitieel welzijnswerk kunnen ze ook terecht. Dus ik denk dat dit ook wel iets van informatie is dat je nodig hebt.

Waarom verzwijgen daders/slachtoffers het geweld? Is dit enkel omdat ze zich ervoor

schamen?

Enerzijds heb je zelf al aangegeven dat ze dit doen uit schaamte. Anderzijds denk ik ook dat dat is omdat het nog altijd je partner is en dat je die persoon nog altijd graag ziet op de een of andere manier. Ook al is dit soms moeilijk begrijpbaar voor de buitenwereld. Voor nog meer concretere informatie zou ik aanraden om nog naar CAW stimulans te gaan.

Page 27: Thesis Partnergeweld

Pagina | 21

Bijlage 2: Enquête

Adeline Bataillie Gitsestraat 142 8800 Roeselare 0486/387 981

«Adresblok»

Enquête over de kennis van partnergeweld in Zuid-West-Vlaanderen bij koppels tussen 30 en 40 jaar.

Geachte mevrouw, heer,

Als zesdejaar van VMS Roeselare kregen we de opdracht om een eindwerk te maken. Als onderwerp heb ik partnergeweld gekozen. In het kader van dat eindwerk doe ik aan de hand van een enquête onderzoek naar de kennis over partnergeweld.

Ik wil u alvast beloven dat deze enquête volledig anoniem en vertrouwelijk zal worden verwerkt.

Bij deze zou ik u vriendelijk willen vragen om een stukje van uw kostbare tijd te gebruiken om de bijgevoegde enquête in te vullen. Daarmee zou u mij een grote stap vooruithelpen bij mijn onderzoek naar de kennis over partnergeweld.

Ik zou zeer verheugd zijn als u deze enquête zou invullen en zou retourneren voor 15 februari 2008. De ingevulde enquête kunt u anoniem terugsturen in de bijgevoegde gefrankeerde envelop.

Met vriendelijke groet,

Adeline Bataillie

Page 28: Thesis Partnergeweld

Pagina | 22

1 Wat is uw kennis over partnergeweld?

Geslacht: man vrouw Leeftijd: ….

Heel veel dank voor de tijd en moeite om deze enquête in te vullen!!

Ja ee

1. Vindt u dat u veel informatie over partnergeweld krijgt via radio,

televisie, kranten, tijdschriften,…?

2. Denkt u dat partnergeweld vooral voorkomt met een mannelijke dader en

een vrouwelijk slachtoffer?

3. Denkt u dat partnergeweld vooral voorkomt met een vrouwelijke dader

en een mannelijk slachtoffer?

4. Denkt u dat het slachtoffer zelf partnergeweld kan veroorzaken?

5. Blijven slachtoffers volgens u bij hun partner omdat ze hem/haar nog

graag zien?

6. Volgens de cijfers van de Wereld Gezondheidsorganisatie komt 1 vrouw

op 4 ooit in aanraking met partnergeweld. Denkt u dat deze cijfers

kloppen met de werkelijkheid?

7. Denkt u dat partnergeweld in sommige gevallen te wijten is aan een

psychische stoornis?

8. Kan seksueel geweld volgens u ook een vorm van partnergeweld zijn?

9. Denkt u dat zwangere vrouwen ook met partnergeweld te maken krijgen?

10. Denkt u dat daders van partnergeweld veel stimulerende middelen zoals

drugs en alcohol gebruiken?

11. Denkt u dat daders/slachtoffers die in hun kindertijd mishandeld werden,

zelf ook meer kans hebben om dader/slachtoffer te worden van

partnergeweld?

Page 29: Thesis Partnergeweld

Pagina | 23

Bijlage 3: Partnergeweld in de actualiteit

Drie procent van de zwangere vrouwen wordt het slachtoffer van geweld. 29

Drie procent van de vrouwen wordt tijdens haar zwangerschap het slachtoffer van fysiek of seksueel geweld. Dit bleek uit een bevraging in Oost-Vlaamse ziekenhuizen op de afdeling Verloskunde & Vrouwenziekten. De bevraging ging uit van de Universiteit Gent.

Uit die bevraging bleek dat 27,6 procent van de vrouwen in de loop van hun leven ooit het slachtoffer was van geweld. Bij 3,9 procent was dat in het jaar voorafgaand aan de zwangerschap. In 53,8 procent ging het partnergeweld tijdens de zwangerschap gewoon door. Maar wat opviel was dat bij sommige vrouwen het geweld pas startte met de zwangerschap. We kunnen dus stellen dat de stress die door de zwangerschap ontstaat een uitlokker kan zijn van het geweld. Deze cijfers werden op woensdag 21 november 2007 bekendgemaakt.

Sensibiliseringscampagne rond partnergeweld. 30

Op 21 november ging de sensibiliseringscampagne tegen partnergeweld van start. Deze campagne gaat uit van de Beweging tegen Geweld, VZW Zijn. Deze organisatie vindt dat slachtoffers geholpen moeten worden en dat daders doorverwezen moeten worden naar de juiste hulpverlening.

Het initiatief voor de campagne kwam er omdat de organisatie aan de slachtoffers wil laten weten dat ze niet alleen staan met hun probleem. Vooral bij zwangere slachtoffers, want tijdens de zwangerschap komt de relatie tussen de partners hevig onder druk te staan en het is dan ook niet ondenkbaar dat juist dan partnergeweld in de relatie binnensluipt of dat het geweld nog verergert.

Men wil partnergeweld bespreekbaar maken door affiches op te hangen bij alle huisartsen,

29 ‘Drie procent zwangere vrouwen slachtoffer van geweld’, internet, De Tijd, 21 november 2007. (http://www.tijd.be/nieuws/telex/artikel.asp?Id=3398339) 30 ‘Campagne tegen mishandeling zwangere vrouwen’, internet, 13 november 2007.

(http://www.goedgevoel.be/gg/nl/12/Kinderen/article/detail/52136/Campagne-tegen-mishandeling-zwangere-vrouwen.dhtml) en VRT, Campagnes over partnergeweld, internet, 16 november 2007. (http://www.vrtnieuws.net/cm/vrtnieuws.net/nieuws/binnenland/1.207685#) ‘Campagne tegen partnergeweld’, internet, Knack, 16 november 2007. (http://www.knack.be/nieuws/belgie/campagne-tegen-partnergeweld/site72-section24-article9801.html) en ‘Campagne partnergeweld’, internet, 6 maart 2008. (http://www.caw.be/StopPartnergeweld/tabid/147/Default.aspx)

Page 30: Thesis Partnergeweld

Pagina | 24

gynaecologen, vroedvrouwen, ziekenhuizen, CAW’s en afdelingen van Kind & Gezin.

Sinds 19 november 2007 is er ook een Tv-spot te zien op één en Canvas. Deze campagne kwam er in samenspraak met de Europese Raad. Zowel de Belgische overheid als de Europese Raad vinden dus dat er iets moet gedaan worden tegen partnergeweld. Op 25 november is het de internationale dag tegen partnergeweld. Deze Tv-spot werd dus niet zomaar voor het eerst uitgezonden op de eerste dag van de week tegen geweld.

Mannen zijn vergeten slachtoffers van partnergeweld. 31

Één op vijf van de mensen die vorig jaar (2007) reageerden op de campagne tegen partnergeweld bleken mannen te zijn. Tot nu toe richtten de tv-spotjes en affiches zich bijna uitsluitend op vrouwen, maar in de toekomst zullen ze dus ook moeten rekening houden met mannen.

Via spotjes en duizenden affiches werden slachtoffers van partnergeweld gewezen op de mogelijkheid om zich te wenden tot de hulpverlening. De campagne bleek bijzonder effectief. Hoewel 1 op 5 van de bellers op het moment van de oproep al een of andere vorm van begeleiding genoot, belde een kwart van de mensen in een zware crisissituatie.

Een opvallende vaststelling was dat liefst 1/5e van de bellers mannelijk waren, wat tot nu toe een vergeten groep was bij partnergeweld.

Uit deze cijfers kan afgeleid worden dat ook mannen wel degelijk met het probleem te maken krijgen en dat het aantal slachtoffers niet te onderschatten is.

31 ‘Mannen zijn vergeten slachtoffers partnergeweld’, Metro, 22 februari 2008.

Page 31: Thesis Partnergeweld

Pagina | 25

Bijlage 4: De cirkel van geweld 32

Partnergeweld is een vicieuze cirkel met vier fasen.

• De eerste fase is de spanningsopbouw, hier komt emotioneel en verbaal geweld voor. Maar tijdens de spanningsopbouw komen er ook kleinere voorvallen van fysiek geweld voor die steeds ernstiger worden. Het slachtoffer probeert om het geweld goed te praten. Maar de spanning wordt meestal ondragelijk waardoor er een tweede fase ontstaat.

• De tweede fase is de fase van de crisis. Er wordt een machtsstrijd ontwikkeld tussen dader en

slachtoffer. Als het slachtoffer probeert om zijn/haar zeggenschap in de relatie te behouden, gaat de dader over tot woedeaanvallen waaruit geweld ontstaat.

• In de derde fase ontkennen beide partners het voorval. Er is sprake van ongeloof, ontkenning

en shock bij beide partners.

• In de vierde fase verzoenen de dader en het slachtoffer zich zodat de spanning afneemt. Ook het verschil in machtsverhouding verdwijnt hier opnieuw. De dader vraagt meestal om vergiffenis of probeert op de een of andere manier de schuld bij het slachtoffer te leggen. Meestal geloven zowel dader als slachtoffer dat er geen geweld meer zal voorkomen. Maar na de vierde fase keren de meeste koppels terug naar de eerste fase.

32 VERSTREPEN, M., op. cit., pg 5-6.

Page 32: Thesis Partnergeweld

Pagina | 26

Bijlage 5: Verschillende types van daders 33

• Verslaafde daders

Deze daders van partnergeweld hebben te maken met een problematisch gebruik van stimulerende middelen.

• Getraumatiseerde daders

Deze daders hebben een manifeste posttraumatische stressstoornis. Ze werden als kind zelf misbruikt of mishandeld.

• Impulsief machteloze daders

Deze plegers van partnergeweld hebben een groot gebrek aan sociale vaardigheden, waardoor er frustraties kunnen ontstaan tegenover een sociaal vaardigere partner.

• Antisociale daders

Een antisociale persoonlijkheidsstoornis of antisociale trekken in het gedrag van deze persoon, zorgt ervoor dat hij/zij geweld gebruikt tegen de partner.

• Sadistische daders Deze daders hebben een ziekelijke behoefte om anderen pijn te doen of om hen schade te berokkenen.

• Extreem jaloerse/ bezitterige daders

Deze daders hebben een negatief zelfbeeld en weinig zelfvertrouwen, daardoor vinden ze al het gedrag dat het slachtoffer stelt achterdochtig. Ze willen dan ook hun partner zoveel mogelijk controleren.

• Cultureel defensieve daders Deze daders hebben een zeer traditionele en conservatieve levenshouding. Dit zijn meestal mannelijke daders die door hun cultuur hun vrouw onderdrukken.

• Habitueel gewelddadige/agressieve daders Deze daders hebben in het eerste jaar van hun opvoeding een uiterst beperkte hechtingsmogelijkheid gekend. Daardoor kunnen deze personen de dader van partnergeweld worden.

33 VERSTREPEN, M., op. cit., pg 4.

Page 33: Thesis Partnergeweld

Bijlage 6: Onderzoeksresultaten

Leeftijd N Min. Max. Gem.

Geslacht

5

4

0

1

2

3

4

5

6

7

8

30 jaar 31 jaar 32 jaar

Aa

nta

l

47%

Bijlage 6: Onderzoeksresultaten voor 47 enquêtes

Man Vrouw

25 22

30 30 39 40 35 34

25 22

6

2

5 5

7

2

32 jaar 33 jaar 34 jaar 35 jaar 36 jaar 37 jaar 38 jaar

Leeftijd

53%

Geslacht

Pagina | 27

Totaal

43

30 40 35

/

7

2 2

38 jaar 39 jaar 40 jaar

man

vrouw

Page 34: Thesis Partnergeweld

Pagina | 28

Man

Vrouw Totaal

V1: Vindt u dat u veel informatie over partnergeweld krijgt via radio, televisie, kranten,

tijdschriften,…? N 24 21 45 1. Ja 4 (17%) 10 (48%) 14 (31%) 2. Nee 20 (83%) 11 (52%) 31 (69%)

V2: Denkt u dat partnergeweld vooral voorkomt met een mannelijke dader en een

vrouwelijk slachtoffer? N 25 22 47 1.Ja 16 (64%) 21 (95%) 37 (79%) 2.Nee 9 (36%) 1 (5%) 10 (21%)

V3: Denkt u dat partnergeweld vooral voorkomt met een vrouwelijke dader en een

mannelijk slachtoffer? N 24 21 45 1. Ja 1 (4%) 1 (5%) 2 (4%) 2. Nee 23 (96%) 20 (95%) 43 (96%)

V4: Denkt u dat het slachtoffer zelf partnergeweld kan veroorzaken? N 25 22 47 1. Ja 19 (76%) 12 (55%) 31 (66%) 2. Nee 6 (24%) 10 (45%) 16 (34%)

V5: Blijven slachtoffers volgens u bij hun partner omdat ze hem/haar nog graag zien? N 25 21 46 1. Ja 14 (56%) 11 (52%) 25 (54%) 2. Nee 11 (44%) 10 (48%) 21 (46%)

V6: Volgens de cijfers van de Wereldgezondheidsorganisatie komt 1 vrouw op 4 ooit in

aanraking met partnergeweld. Denkt u dat deze cijfers kloppen met de werkelijkheid? N 25 22 47 1. Ja 18 (72%) 17 (77%) 35 (74%) 2. Nee 7 (28%) 5 (23%) 12 (26%)

Page 35: Thesis Partnergeweld

V7: Denkt u dat partnergeweld in sommige gevallen te wijten is

stoornis? N 1. Ja 2. Nee V8: Kan seksueel geweld volgens u ook een vorm van partnergeweld zijn?N 1. Ja 2. Nee

V9: Denkt u dat zwangere vrouwen ook met partnergeweld te maken krijgen?N 1. Ja 2. Nee

Man

19

3

Denkt u dat zwangere vrouwen ook

met partnergeweld te maken krijgen?

Man Vrouw

V7: Denkt u dat partnergeweld in sommige gevallen te wijten is aan een psychische

24 22

15 (63%) 11 (50%) 8 (38%) 11 (50%)

V8: Kan seksueel geweld volgens u ook een vorm van partnergeweld zijn?25 22

24 (96%) 22 (100%)

1 (4%)

0 (0%)

V9: Denkt u dat zwangere vrouwen ook met partnergeweld te maken krijgen?24 22

21 (88%) 20 (91%) 3 (13%) 2 (9%)

Vrouw Totaal

18

412

5

Denkt u dat zwangere vrouwen ook

met partnergeweld te maken krijgen?

Ja Nee

Pagina | 29

Totaal

aan een psychische

46

26 (57%) 20 (43%)

V8: Kan seksueel geweld volgens u ook een vorm van partnergeweld zijn? 47

46 (98%)

1 (2%)

V9: Denkt u dat zwangere vrouwen ook met partnergeweld te maken krijgen? 46

41 (89%) 5 (11%)

Denkt u dat zwangere vrouwen ook

met partnergeweld te maken krijgen?

Page 36: Thesis Partnergeweld

Pagina | 30

Betrouwbaarheid van vraag 9:

Rekening houdende met een foutenmarge van 95%:

Ja: � ± � × ��×(��)� = �

�± 1,96 × �����×(���

��) �

Met een betrouwbaarheid van 95% kunnen we zeggen dat 89,13% ± 8,99% ja heeft geantwoord.

Betrouwbaarheidsinterval: [85.18%; 93,08%]

ee: � ± � × ��×(��)� = �

�± 1,96 × � ���×(� �

��) �

Met een betrouwbaarheid van 95% kunnen we zeggen dat 10.87% ± 8,99% nee heeft geantwoord.

Betrouwbaarheidsinterval: [-17%; 37,56%]

Man

Vrouw

Totaal

V10: Denkt u dat daders van partnergeweld veel stimulerende middelen zoals drugs en

alcohol gebruiken? N 25 21 46 Ja 16 (64%) 11 (52%) 27 (59%) Nee 9 (36%) 10 (48%) 19 (41%)

V11: Denkt u dat daders/slachtoffers die in hun kindertijd mishandeld werden, zelf ook

meer kans hebben om dader/slachtoffer te worden van partnergeweld? N 25 22 47 Ja 16 (64%) 17 (77%) 33 (70%) Nee 9 (36%) 5 (23%) 15 (30%)

Page 37: Thesis Partnergeweld

Betrouwbaarheid van vraag Rekening houdende met een foutenmarge van 95%:

Ja: � ± � × ��×(��)� = ��

�± 1 Met een betrouwbaarheid van 95% kunnen we zeggen dat 70,21% ± 13,33% ja heeft geantwoord. Betrouwbaarheidsinterval: [54,61%; 85,81]

Nee: � ± � × ��×(��)� = ��

�± Met een betrouwbaarheid van 95% kunnen we zeggen dat 29,79% ± 13,07% nee heeft geantwoord. Betrouwbaarheidsinterval: [6.65%; 52,93%]

0

5

10

15

20

25

30

35

Man

Denkt u dat daders/slachtoffers die in hun

kindertijd mishandeld werden, zelf ook

meer kans hebben om dader/slachtoffer te

worden van partnergeweld?

11: Rekening houdende met een foutenmarge van 95%:

1,96 × �����×(���

��) �

Met een betrouwbaarheid van 95% kunnen we zeggen dat 70,21% ± 13,33% ja heeft

Betrouwbaarheidsinterval: [54,61%; 85,81]

± 1,96 × �����×(���

��) �

Met een betrouwbaarheid van 95% kunnen we zeggen dat 29,79% ± 13,07% nee heeft

Betrouwbaarheidsinterval: [6.65%; 52,93%]

Vrouw Totaal

Denkt u dat daders/slachtoffers die in hun

kindertijd mishandeld werden, zelf ook

meer kans hebben om dader/slachtoffer te

worden van partnergeweld?

Ja Nee

Pagina | 31

Met een betrouwbaarheid van 95% kunnen we zeggen dat 70,21% ± 13,33% ja heeft

Met een betrouwbaarheid van 95% kunnen we zeggen dat 29,79% ± 13,07% nee heeft

Denkt u dat daders/slachtoffers die in hun

kindertijd mishandeld werden, zelf ook

meer kans hebben om dader/slachtoffer te

Page 38: Thesis Partnergeweld

Pagina | 32

Bijlage 7: Betrouwbaarheidsintervallen voor mannen en vrouwen samen

V1: Vindt u dat u veel informatie over partnergeweld krijgt via radio, televisie,

kranten, tijdschriften,…?

Ja: = ���� � = 14,91%

Betrouwbaarheid: 31% ± 14,91%

Nee: = ���� � = 14,91%

Betrouwbaarheid: 69% ± 14,91%

V2: Denkt u dat partnergeweld vooral voorkomt met een mannelijke dader en een

vrouwelijk slachtoffer?

Ja: = ���� � = 14,59%

Betrouwbaarheid: 79% ± 14,59%

Nee: = ���� � = 14,59%

Betrouwbaarheid: 21% ± 14,59%

V3: Denkt u dat partnergeweld vooral voorkomt met een vrouwelijke dader en een

mannelijk slachtoffer?

Ja: = ���� � = 14,91%

Betrouwbaarheid: 4% ± 14,91%

Nee: = ���� � = 14,91%

Betrouwbaarheid: 96% ± 14,91%

V4: Denkt u dat het slachtoffer zelf partnergeweld kan veroorzaken?

Ja: = ���� � = 14,59%

Betrouwbaarheid: 66% ± 14,59%

Nee: = ���� � = 14,59%

Betrouwbaarheid: 34% ± 14,59%

V5: Blijven slachtoffers volgens u bij hun partner omdat ze hem/haar nog graag zien?

Ja: = ���� � = 14,74%

Betrouwbaarheid: 54% ± 14,74%

Nee: = ���� � = 14,74%

Betrouwbaarheid: 46% ± 14,74%

V6: Volgens de cijfers van de Wereldgezondheidsorganisatie komt 1 vrouw op 4 ooit in

aanraking met partnergeweld. Denkt u dat deze cijfers kloppen met de werkelijkheid?

Ja: = ���� � = 14,59%

Betrouwbaarheid: 74% ± 14,59%

Nee: = ���� � = 14,59%

Betrouwbaarheid: 26% ± 14,59%

V7: Denkt u dat partnergeweld in sommige gevallen te wijten is aan een psychische

stoornis?

Ja: = ���� � = 14,74%

Betrouwbaarheid: 57% ± 14,74%

Nee: = ���� � = 14,74%

Betrouwbaarheid: 43% ± 14,74%

Page 39: Thesis Partnergeweld

Pagina | 33

V8: Kan seksueel geweld volgens u ook een vorm van partnergeweld zijn?

Ja: = ���� � = 14,59%

Betrouwbaarheid: 98% ± 14,59%

Nee: = ���� � = 14,59%

Betrouwbaarheid: 2% ± 14,59%

V9: Denkt u dat zwangere vrouwen ook met partnergeweld te maken krijgen?

Ja: = ���� � = 14,74%

Betrouwbaarheid: 89 % ± 14,74%

Nee: = ���� � = 14,74%

Betrouwbaarheid: 11% ± 14,74%

V10: Denkt u dat daders van partnergeweld veel stimulerende middelen zoals drugs en

alcohol gebruiken?

Ja: = ���� � = 14,74%

Betrouwbaarheid: 59 % ± 14,74%

Nee: = ���� � = 14,74%

Betrouwbaarheid: 41% ± 14,74%

V11: Denkt u dat daders/slachtoffers die in hun kindertijd mishandeld werden, zelf ook

meer kans hebben om dader/slachtoffer te worden van partnergeweld?

Ja: = ���� � = 14,59%

Betrouwbaarheid: 70% ± 14,59%

Nee: = ���� � = 14,59%

Betrouwbaarheid: 30% ± 14,59%

Page 40: Thesis Partnergeweld

Pagina | 34

Bijlage 8: Betrouwbaarheidsintervallen voor mannen

V1: Vindt u dat u veel informatie over partnergeweld krijgt via radio, televisie,

kranten, tijdschriften,…?

Ja: = ����" = 20,41%

Betrouwbaarheid: 17% ± 20,41%

Nee: = ����" = 20,41%

Betrouwbaarheid: 83% ± 20,41%

V2: Denkt u dat partnergeweld vooral voorkomt met een mannelijke dader en een

vrouwelijk slachtoffer?

Ja: = ����"� = 20,00%

Betrouwbaarheid: 64% ± 20,00%

Nee: = ����"� = 20,00%

Betrouwbaarheid: 36% ± 20,00%

V3: Denkt u dat partnergeweld vooral voorkomt met een vrouwelijke dader en een

mannelijk slachtoffer?

Ja: = ����" = 20,41%

Betrouwbaarheid: 4% ± 20,41%

Nee: = ����" = 20,41%

Betrouwbaarheid: 96% ± 20,41%

V4: Denkt u dat het slachtoffer zelf partnergeweld kan veroorzaken?

Ja: = ����"� = 20,00%

Betrouwbaarheid: 76% ± 20,00%

Nee: = ����"� = 20,00%

Betrouwbaarheid: 24% ± 20,00%

V5: Blijven slachtoffers volgens u bij hun partner omdat ze hem/haar nog graag zien?

Ja: = ����"� = 20,00%

Betrouwbaarheid: 56% ± 20,00%

Nee: = ����"� = 20,00%

Betrouwbaarheid: 44% ± 20,00%

V6: Volgens de cijfers van de Wereldgezondheidsorganisatie komt 1 vrouw op 4 ooit in

aanraking met partnergeweld. Denkt u dat deze cijfers kloppen met de werkelijkheid?

Ja: = ����"� = 20,00%

Betrouwbaarheid: 72% ± 20,00%

Nee: = ����"� = 20,00%

Betrouwbaarheid: 28% ± 20,00%

Page 41: Thesis Partnergeweld

Pagina | 35

V7: Denkt u dat partnergeweld in sommige gevallen te wijten is aan een psychische

stoornis?

Ja: = ����" = 20,41%

Betrouwbaarheid: 63% ± 20,41%

Nee: = ����" = 20,41%

Betrouwbaarheid: 38% ± 20,41%

V8: Kan seksueel geweld volgens u ook een vorm van partnergeweld zijn?

Ja: = ����"� = 20,00%

Betrouwbaarheid: 96% ± 20,00%

Nee: = ����"� = 20,00%

Betrouwbaarheid: 4% ± 20,00%

V9: Denkt u dat zwangere vrouwen ook met partnergeweld te maken krijgen?

Ja: = ����" = 20,41%

Betrouwbaarheid: 87,5% ± 20,41%

Nee: = ����" = 20,41%

Betrouwbaarheid: 12,5% ± 20,41%

V10: Denkt u dat daders van partnergeweld veel stimulerende middelen zoals drugs en

alcohol gebruiken?

Ja: = ����"� = 14,74%

Betrouwbaarheid: 64 % ± 14,74%

Nee: = ����"� = 14,74%

Betrouwbaarheid: 36% ± 14,74%

V11: Denkt u dat daders/slachtoffers die in hun kindertijd mishandeld werden, zelf ook

meer kans hebben om dader/slachtoffer te worden van partnergeweld?

Ja: = ����"� = 20,00%

Betrouwbaarheid: 64% ± 20,00%

Nee: = ����"� = 20,00%

Betrouwbaarheid: 36% ± 20,00%

Page 42: Thesis Partnergeweld

Pagina | 36

Bijlage 9: Betrouwbaarheidsintervallen voor vrouwen

V1: Vindt u dat u veel informatie over partnergeweld krijgt via radio, televisie,

kranten, tijdschriften,…?

Ja: = ����"� = 21,82%

Betrouwbaarheid: 48% ± 21,82%

Nee: = ����" = 21,82%

Betrouwbaarheid: 52% ± 21,82%

V2: Denkt u dat partnergeweld vooral voorkomt met een mannelijke dader en een

vrouwelijk slachtoffer?

Ja: = ����"" = 21,32%

Betrouwbaarheid: 95% ± 21,32%

Nee: = ����"" = 21,32%

Betrouwbaarheid: 5% ± 21,32%

V3: Denkt u dat partnergeweld vooral voorkomt met een vrouwelijke dader en een

mannelijk slachtoffer?

Ja: = ����"� = 21,82%

Betrouwbaarheid: 5% ± 21,82%

Nee: = ����" = 21,82%

Betrouwbaarheid: 95% ± 21,82%

V4: Denkt u dat het slachtoffer zelf partnergeweld kan veroorzaken?

Ja: = ����"" = 21,32%

Betrouwbaarheid: 55% ± 21,32%

Nee: = ����"" = 21,32%

Betrouwbaarheid: 45% ± 21,32%

V5: Blijven slachtoffers volgens u bij hun partner omdat ze hem/haar nog graag zien?

Ja: = ����"" = 21,32%

Betrouwbaarheid: 52% ± 21,32%

Nee: = ����"" = 21,32%

Betrouwbaarheid: 48% ± 21,32%

V6: Volgens de cijfers van de Wereldgezondheidsorganisatie komt 1 vrouw op 4 ooit in

aanraking met partnergeweld. Denkt u dat deze cijfers kloppen met de werkelijkheid?

Ja: = ����"" = 21,32%

Betrouwbaarheid: 74% ± 21,32%

Nee: = ����"" = 21,32%

Betrouwbaarheid: 26% ± 21,32%

Page 43: Thesis Partnergeweld

Pagina | 37

V7: Denkt u dat partnergeweld in sommige gevallen te wijten is aan een psychische

stoornis?

Ja: = ����"" = 21,32%

Betrouwbaarheid: 50% ± 21,32%

Nee: = ����"" = 21,32%

Betrouwbaarheid: 50% ± 21,32%

V8: Kan seksueel geweld volgens u ook een vorm van partnergeweld zijn?

Ja: = ����"" = 21,32%

Betrouwbaarheid: 100% ± 21,32%

Nee: = ����"" = 21,32%

Betrouwbaarheid: 0% ± 21,32%

V9: Denkt u dat zwangere vrouwen ook met partnergeweld te maken krijgen?

Ja: = ����"" = 21,32%

Betrouwbaarheid: 91% ± 21,32%

Nee: = ����"" = 21,32%

Betrouwbaarheid: 9% ± 21,32%

V10: Denkt u dat daders van partnergeweld veel stimulerende middelen zoals drugs en

alcohol gebruiken?

Ja: = ����"� = 21,82%

Betrouwbaarheid: 52% ± 21,82%

Nee: = ����"� = 21,82%

Betrouwbaarheid: 48% ± 21,82 %

V11: Denkt u dat daders/slachtoffers die in hun kindertijd mishandeld werden, zelf ook

meer kans hebben om dader/slachtoffer te worden van partnergeweld?

Ja: = ����"" = 21,32%

Betrouwbaarheid: 77% ± 21,32%

Nee: = ����"" = 21,32%

Betrouwbaarheid: 23% ± 21,32%

Page 44: Thesis Partnergeweld

Pagina | 38

Bijlage 10: Getuigenissen 34

Getuigenis van een pleger

Achteraf snap je niet dat je zo ver bent gegaan. Ik ben gewoon niet zo’n prater. Het begon met schreeuwen en is steeds erger geworden. En toen liep het echt uit de hand. Het gaat sluipend en je voelt je vreselijk machteloos. Ik snap nu ook wel dat ik fout zat. Ik schaamde me na elke razernij enorm en speelde daarna mooi weer. Niemand had het door. Dacht ik. Toen kwam de politie. De buren hadden gebeld. Met hulp van buiten gaat het nu weer vrij goed met ons. Dat was in het begin zwaar slikken voor mij. Ze houden je wel even een spiegel voor. Ik ben ontzettend blij dat we er samen uit konden komen op deze manier, ook voor de kinderen. We zijn wel verhuisd, om toch echt een nieuw begin te maken. We hebben nog wel eens woorden natuurlijk, maar ik ga niet meer door het lint.

Getuigenis van iemand die een slachtoffer hielp

Je hoort er wel eens over maar als het in je eigen buurt gebeurt, kijk je toch vreemd op. Ik had het ook lange tijd helemaal niet door; het was een leuke vent. Niemand had het eigenlijk door. Leuk stel, leuke kinderen, dacht je gewoon. Ja, je hebt toch allemaal ook je eigen ellende, dus je let er niet echt op. Maar ja, op een gegeven moment kwamen er toch verhalen in de buurt. En dan nog duurt het een hele tijd voor je het echt door hebt. Je gelooft het gewoon ook niet en je hebt toch zoiets van: waar bemoei ik me mee? Dus eerst praat de hele buurt erover, maar niemand die wat doet. Ik ook niet. Toen zag ik er een keer iets over op tv. Toen heb ik zo’n steunpunt gebeld. Vond ik best eng, terwijl ik natuurlijk niets te vrezen had! Maar ja, dat liep uiteindelijk allemaal goed. Het was wel heftig, want die man was niet meer te houden. Die hebben ze met een paar agenten moeten bedwingen. Die vrouw heeft zich toen dagen niet vertoond. Later waren ze allebei juist dankbaar dat de cirkel werd doorbroken.

Getuigenis van een slachtoffer

Je denkt: dat gebeurt bij ons soort mensen niet. Dus toen het wél gebeurde, schrok ik me kapot. Ik ben niet dom, maar het vreemde was dat je er langzaam in berust. Je schaamt je en je houdt de schone schijn maar op. Zelfs voor mijn beste vriendin hield ik het verborgen. En hij deed precies hetzelfde. Hij was natuurlijk als de dood voor zijn carrière. Hij had een behoorlijk hoge functie. Zo is het jaren doorgegaan. Op mijn werk hadden ze het uiteindelijk wel door. Ik was te vaak plotseling ziek. De personeelsmanager heeft me toen enorm geholpen en is meegegaan naar het steunpunt. De schaamte voel ik nog! Daar konden ze mij uit de nachtmerrie helpen; het komt in alle kringen voor. We zijn nu een paar jaar uit elkaar. Ik ben nu veel gelukkiger, maar het blijft pijn doen. Vooral omdat je het zo lang hebt laten duren. Ik heb gestudeerd, dan denk je niet dat je dit laat gebeuren.

34 STEUNPUNT HUISELIJK GEWELD, Persoonlijke verhalen’, internet, 2007. (http://shginfo.nl/persoonlijke-verhalen/)