© copyright 2013 Praktijkcentrum voor onderzoek en dienstverlening in de kerken

Alle rechten voorbehouden

Tekstwijzer

Hoe vind ik als werker in de kerk de weg in de Bijbel?

Jan Kuiper <27 september 2013>

1. Inleiding 2

2. De bijbel mee op bezoek 3

3. Voorbereiding Bijbellezing 4

4. Andere manieren 5

5. Zorg goed voor jezelf 5

6. Tekstwijzer 6

Geloof en twijfel 6

Gemeente 8

Gevoelens 10

Maatschappij 13

Relaties 14

Ziekte en ouderdom 20

Toekomst 21

7. Voor wie meer wil 22

pagina 2 v. 23 | Tekstwijzer

1. Inleiding

Waar staat ook weer iets in de Bijbel over…. Een geheugensteuntje om voor

in je bijbeltje te leggen is al jaren in gebruik. Dit artikel geeft dezelfde

teksten weer, met een mogelijkheid om gelijk door te klikken naar de

aangeduide gedeelten op www.biblija.net.

De teksten zijn gerangschikt volgens een aantal onderwerpen1. Dit artikel is

bedoeld als ondersteuning voor deze tekstwijzer. Bij de diverse onderwerpen

vind u ook een verwijzing naar artikelen op deze site.

We beginnen met ook een aantal opmerkingen over het gebruik van de bijbel

tijdens de pastorale en diaconale bezoeken. Het gevaar van de tekstwijzer is

immers dat je tijdens een gesprek geconfronteerd wordt met een

onverwachte situatie, even de tekstwijzer pakt en onopvallend deze als

spiekbriefje gebruikt om vervolgens te merken dat dit uiteraard niet werkt.

De Bijbel is geen kookboek en de tekstwijzer geen thematische

inhoudsopgave.

Aan de andere kant is het voordeel van de tekstwijzer dat je je ervan bewust

bent dat de Bijbelse boodschap in pastorale situaties veel breder en

gevarieerder is dan bijvoorbeeld dat je je moet schikken naar Gods weg met

je in dit leven.

1 De tekstwijzer is te bestellen bij het Praktijkcentrum te Zwolle.

pagina 3 v. 23 | Tekstwijzer<hoofdstuktitel handmatig invullen>

2. De bijbel mee op bezoek

Het is beslist geen vanzelfsprekende zaak dat de Bijbel meegaat op bezoek.

Er is een tijd geweest dat een bezoek als ‘ambtelijk’ gold wanneer de Bijbel

open ging aan het einde daarvan en samen gebeden werd. Inmiddels komt

niet meer alleen de ambtsdrager namens de kerk op bezoek en zal wie op

bezoek komt niet automatisch aan het einde daarvan het bijbeltje pakken

voor een passend gedeelte. Dat hangt mede af van het doel van het bezoek

en van het verloop van het gesprek. Er lijkt zelfs soms een soort allergie te

bestaan voor het in de loop van het gesprek samen lezen uit de Bijbel.

Uiteraard wil dat niet zeggen dat het gesprek daarmee niet over de Bijbelse

inhoud zou gaan. Wanneer ons spreken niet zouteloos mag zijn (dit geldt

voor iedereen in de gemeente), komt de Bijbelse boodschap van bevrijding

ook aan de orde zonder de zakbijbel te pakken. (Hoe lang kennen we die

handige uitgave trouwens? Honderd à tweehonderd jaar? Hoe deden de

ambtsdragers dat voor die tijd?)

Maar het hoort wel tot het doel van het gesprek om rechtstreeks of indirect

die Bijbelse boodschap te laten klinken. Dat is het unieke van de werker in de

kerk tegenover de andere hulpverleners professioneel of vrijwillig. Uiteraard

mogen zij ook gebruik maken van de Bijbelse wijsheid, maar het doel van

hun gesprek ligt anders. Pastoraat is wel omschreven als: mensen helpen op

de weg van God. Dan heb je de wegwijzer daarvoor, de Bijbel, hard nodig.

Waarom dan toch een overweging of het zinnig is? Soms is het verloop van

het gesprek er niet naar. Het gaat over heel andere zaken. Soms komen er

dingen aan de orde, waarop niet zomaar een antwoord gegeven kan worden

en dan kan het beter zijn om die verlegenheid maar aan de Heer voor te

leggen, in overleg met de bezochte mensen. In een ziekenzaal kan er teveel

rumoer zijn, of te weinig medewerking van de zaalgenoten. Wie bijvoorbeeld

depressief is, kan zelfs de mooiste woorden en de meest troostvolle

gedeelten als een bedreiging zien. Misschien is je komst in die situatie alleen

al een boodschap: er kijkt iemand vanuit de gemeenschap naar mij om.

Tegelijk is het ook je kracht als werker in de kerk dat je mensen mag

opzoeken met het woord van God, dat naar zijn aard evangelie is, goed

nieuws. Misschien wel vooral als het mensen helpen op de weg van God

betekent dat je ze moet terugroepen van verkeerde wegen. Wie ben ik dat ik

me bemoei met de levenswijze van anderen bijvoorbeeld? Je mag God op je

blote knietjes danken dat je met zijn Woord op stap mag gaan en dat je het

niet allemaal zelf hoeft te bedenken.

Op deze manier houdt je je ogen ook open voor het gevaar van Bijbellezen

tijdens een bezoek. Als je goed thuis bent in de Bijbel, kan de ander jouw

kennis als bedreigend ervaren. Vooral omdat je spreekt met autoriteit. Maar

niet voor niets heet werken met het Woord in de Bijbel vaak zaaien. In je

werk in de kerk maak je ruim baan voor de heilige Geest die op zijn manier

en in zijn eigen tempo zijn werk doet.

pagina 4 v. 23 | Tekstwijzer

Een ander gevaar is dat je denkt de situatie al door te hebben en met een

Bijbels klinkend antwoord komt, dat echter geen verband heeft met de

besproken situatie. Je hebt misschien zelf een voldaan gevoel omdat Gods

woord geklonken heeft, maar de mensen die je gesproken hebt, blijven

ontmoedigd achter. Wat als bevrijding is aangediend, blijkt helemaal geen

bevrijdende boodschap te zijn.

3. Voorbereiding Bijbellezing

Dit vergt wel de nodige zorgvuldigheid. Die zijn we verplicht aan God die

mensen in dienst neemt om zijn boodschap door te geven. Je moet dan ook

leren onderscheiden tussen de boodschap van hem en je eigen visie.

Natuurlijk is dat lastig, maar alleen al het besef dat je eigen leven en beleven

Gods boodschap kleurt, maakt bescheiden. Als je eindigt met Bijbellezing en

gebed, laat je dus ook iets van jezelf zien; in de keuze van het Bijbelgedeelte

en in de manier waarop je dat toepast op het leven van de mensen.

Het houdt ook in dat je van te voren nadenkt: wat wil ik kwijt aan de mensen

die ik bezoek. Welk Bijbelgedeelte past daarbij? Ben ik een zuiver

doorgeefluik van Gods woorden? Heb ik misschien bijbedoelingen die een rol

spelen? Dit alleen al maakt dat de tekstwijzer geen spiekbriefje kan zijn,

alleen een hulpmiddel om terug te vinden waar ook maar iets staat over het

te bespreken onderwerp. Het is de bedoeling dat Gods woord heel specifiek

klinkt in de situatie van de mensen die je spreekt.

Vroeger maakten mensen met veel geduld een concordantie; tegenwoordig

kun je snel op woorden zoeken in een digitale publicatie van de bijbel,

bijvoorbeeld via www.biblija.net. Sommige dingen kom je daarmee op het

spoor. Waar vind ik iets over verkiezing bijvoorbeeld. Andere dingen juist

weer niet. De Bijbelse tijden kenden bijvoorbeeld geen in vitro fertilisatie. Je

zult dan op een andere manier moeten proberen te achterhalen wat God

daarover zegt. Als je dan op bezoek gaat bij mensen die op die manier

proberen toch een kind te krijgen, vraagt dat wat meer speurwerk en vooral

meer gebed om fijngevoeligheid om te onderscheiden waarop het aankomt.2

2 Zie hierover breder het artikel Omgaan met de Bijbel

pagina 5 v. 23 | Tekstwijzer<hoofdstuktitel handmatig invullen>

4. Andere manieren

De tekstwijzer noemt een groot aantal teksten en situaties/gevoelens die met

elkaar in verbinding te brengen zijn. Als je ze doorploegt, dan zal opvallen

dat een aantal teksten meer dan één keer genoemd wordt. Kennelijk kun je

met één gedeelte uit de Bijbel dus diverse kanten uit. Dat hoort bij het eigen

karakter van de Bijbel die opvoedt tot mondigheid, volwassenheid in het

geloof.

Dat betekent ook dat heel andere manieren mogelijk zijn om de Bijbel te

laten spreken tijdens een bezoek. Iedereen heeft wel van die Bijbelgedeelten

die hem of haar bijzonder aanspreken, op verschillende momenten van je

leven. Je kunt ook daarmee aan het werk gaan en proberen zo’n gedeelte uit

te diepen voor diverse situaties.

Als je regelmatig iemand gaat opzoeken, kun je ook een plan voor de

Bijbellezing maken. Predikanten gebruiken wel eens de tekst waar ze over

gaan preken bijvoorbeeld. Maar je kunt ook achtereenvolgens een hele brief

lezen, of een aantal hoofdstukken. 1 Petrus leent zich bijzonder goed

daarvoor bijvoorbeeld. Of een serie psalmen.

5. Zorg goed voor jezelf

Als Paulus afscheid neemt van de oudsten van Efeze op het strand, geeft hij

ze een advies mee: Zorg voor uzelf en voor de hele kudde waarover de

heilige Geest u als herder heeft aangesteld. (Handelingen 20: 28) De

woorden waarmee hij begint, zijn opvallend. Je kunt alleen maar voor de

kudde zorgen, als je jezelf niet vergeet. Je hoeft niet net zolang te poetsen

aan je eigen verhouding met God tot je de volmaaktheid bereikt hebt; dat

lukt toch niet en als dat al zou lukken, houdt dat wel in dat je vanuit een

gevoel van superioriteit de mensen benadert3. Het gaat erom dat je jezelf

leert kennen in je eigen zwakheid en behoefte aan Gods genade. Alleen

daarmee kun je ook naast de mensen gaan staan. Onze Heiland kon in zijn

eigen zondeloosheid solidair zijn, zie Filippenzen 2 en de brief aan de

Hebreeën; voor ons is het nodig je eigen hulpbehoevendheid te ervaren in

het contact met anderen. Dan komen de Bijbelse woorden die je mag

brengen ook niet als goedkope oplossingen, waarmee je je als werker in de

kerk van de ander afmaakt

3 Zie het artikel: de spiritualiteit van de werker in de kerk en www.josdouma.nl voor manieren van bijbellezen.

pagina 6 v. 23 | Tekstwijzer

Intussen houdt dit wel in dat je het te druk hebt om niet Bijbel te lezen en te

bidden. Je gaat eerst zelf drinken uit de bron van levend water. Natuurlijk

doe je dat in de voorbereiding van je eigen bezoek, maar ook los daarvan.

Laat Bijbelstudie een geïntegreerd onderdeel van je leven zijn. Daarbij hoort

de overdenking van het gelezene. Je kunt daar speciaal voor gaan zitten,

maar het kan ook als je in bad zit, het gras maait of naar je werk fietst of

rijdt.

Tegelijk heeft dit mogelijkheden voor je eigen ‘tekstwijzer’. Op die manier

kom je veel gedeelten tegen waarmee je aan het werk kunt. Het is goed die

voor jezelf te noteren in een eigen lijst.

6. Tekstwijzer

Hieronder volgen de teksten, zoals ook in de gedrukte uitgave van de

tekstwijzer. Het verschil is dat ze hier direct te lezen zijn f via de hyperlink

direct leiden naar het bijbelgedeelte op www.biblija.net. Als op deze site een

artikel te lezen is dat gaat over het aangeduide onderwerp, is dat cursief

aangeduid.

Geloof en twijfel

Beproeving 1 Korintiërs 10:13: U hebt geen beproevingen te

doorstaan die niet voor mensen te dragen zijn. God is

trouw en zal niet toestaan dat u boven uw krachten

wordt beproefd; hij geeft u met de beproeving ook de

uitweg, zodat u haar kan doorstaan.

Jacobus 1:1-18

Jakobus 4: 7: Onderwerp u dus aan God, en verzet u

tegen de duivel, dan zal die van u wegvluchten

Hebreeërs 2: 18: Juist omdat hij zelf op de proef werd

gesteld en het lijden volbracht heeft, kan hij ieder die

beproefd wordt bijstaan.

Bidden Johannes 15:7: Als jullie in mij blijven en mijn

woorden in jullie, kun je vragen wat je wilt en het zal

gebeuren.

Matteüs 7:7-8

1 Johannes 1:9: Belijden we onze zonden, dan zal hij,

die trouw en rechtvaardig is, ons onze zonden vergeven

en ons reinigen van alle kwaad.

Matteüs 6

Lucas 11

Lucas 18:1-8

Psalm 116:1-2

pagina 7 v. 23 | Tekstwijzer<hoofdstuktitel handmatig invullen>

Jakobus 5:16-18

Bidden met

kinderen

Marcus 10:13-16

Psalm 23

Psalm 116

Niet kunnen

bidden

Romeinen 8:26: De Geest helpt ons in onze zwakheid;

wij weten immers niet wat we in ons gebed tegen God

moeten zeggen, maar de Geest zelf pleit voor ons met

woordloze zuchten.

Psalm 107

1 Johannes 2:1-2

1 Tessalonicenzen 5:16-28

1 Petrus 3:7: U, mannen, moet verstandig omgaan met

uw vrouw, die brozer is dan u. Behandel haar met

respect, want zij deelt samen met u in de genade van

het nieuwe leven. Dan staat niets uw gebeden in de

weg.

Hebreeërs 11:6b: Wie hem zoekt zal door hem worden

beloond.

Jakobus 1:5-8

Psalm 32

Bijbelstudie Efeziërs 3:14-21

1 Johannes 2:18-27

Handelingen 17:10-12

Efeziërs 4:16: dat hoofd krijgt het lichaam samenhang,

en wordt het ondersteund en bijeengehouden door alle

gewrichtsbanden. Ieder deel draagt naar vermogen bij

tot de groei van het lichaam, dat zo zichzelf opbouwt

door de liefde.

Evangelische

bewogenheid

Matteüs 9:35-38

Geloven:

verstand en

gevoel

Matteüs 22:37-40

1 Korintiërs 14

1 Tessalonicenzen 1:1-5

God vinden Handelingen 17:27-28

Jeremia 29:11-13

Hebreeërs 11: 6: Zonder geloof is het onmogelijk God

vreugde te geven; wie hem wil naderen moet immers

geloven dat hij bestaat, en wie hem zoekt zal door hem

worden beloond.

Jesaja 55: 6-9

God kennen Jesaja 40:18-26

1 Johannes 3: 1-3

God als

Hemelse

Vader

Psalm 103

Efeziërs 3:14-21

Jesaja 66:13: Zoals een moeder haar zoon troost,

zo zal ik jullie troosten;

in Jeruzalem zul je troost vinden.

Johannes 17

pagina 8 v. 23 | Tekstwijzer

Heilige Geest

kennen

1 Korintiërs 1:22: De Joden vragen om wonderen en

de Grieken zoeken wijsheid

Romeinen 8:9-11

Johannes 14:15-17

Jezus Christus

kennen

Johannes 1:1-14

Kolossenzen 1:15-19

Kolossenzen 2:13-14

Hebreeërs 1:3-8

Opnieuw

geboren

worden

Johannes 3:3: Jezus zei: ‘Waarachtig, ik verzeker u:

alleen wie opnieuw wordt geboren, kan het koninkrijk

van God zien.’

Johannes 5:7: De zieke antwoordde: ‘Heer, als het

water gaat bewegen is er niemand om mij erin te

helpen; ik probeer het wel, maar altijd is een ander al

vóór mij in het water.’

1 Petrus 1:3: Geprezen zij de God en Vader van onze

Heer Jezus Christus: in zijn grote barmhartigheid heeft

hij ons opnieuw geboren doen worden door de

opstanding van Jezus Christus uit de dood, waardoor wij

leven in hoop.

1 Johannes 3:9: Wie uit God geboren is zondigt niet,

want Gods zaad is blijvend in hem. Hij kán zelfs niet

zondigen, want hij is uit God geboren.

Ezechiël 36: 25-30

Opstandigheid Job 3:39-42

Psalm 145:14-21

Spreuken 16:1-9

Filippenzen 4:4-7

Psalm 73

Psalm 77

Job 42: 1-6

Twijfel aan

Gods liefde

1 Johannes 4:9-12

Psalm 77

Psalm 42

Hebreeërs 6:10: Want God is niet zo onrechtvaardig

dat hij vergeet wat u hebt gedaan, hoeveel liefde u aan

zijn naam hebt betoond door sinds jaar en dag steun te

verlenen aan de gelovigen.

Romeinen 8:31-39

2 Korintiërs 4:17-18

Romeinen 5:1-11

Johannes 3:16-19

Jesaja 49:14-21

Zie ook het artikel over twijfel

Gemeente

Conflicten 1 Korintiërs 5-6

Matteüs 5:21-26

pagina 9 v. 23 | Tekstwijzer<hoofdstuktitel handmatig invullen>

Johannes 5:16-20

Matteüs 18

Diaconale gemeente Deuteronomium 24: 17-22

Handelingen 2:41-47

Galaten 6: 1-10

2 Korintiërs 1-:1-15

Gemeenschap der

heiligen

1 Korintiërs 12

Romeinen 12

Psalm 84

Hebreeërs 10:24-25

1 Petrus 1:22-25

1 Timoteüs 5:1-16

Kerkbezoek Lucas 4:16-30

Handelingen 2:42-46

Hebreeërs 10:23-25

Kerkverlating Jesaja 49

Hosea 11:7-11

1 Johannes 5:13-21

Efeziërs 4:1-6

Marcus 10:17-27

2 Timoteüs 3-4

Kinderen naar de kerk Nehemia 8:1-4

Ezra 10:1: En terwijl Ezra bad en schuld

beleed, en zich wenend neerwierp voor Gods

tempel, kwam er een zeer grote menigte

Israëlitische mannen en vrouwen en kinderen

om hem heen staan. Zij huilden bitter.

Marcus 10:13-16

2 Timoteüs 3:14-17

Matteüs 19:13-15

Psalm 8:3: met de stemmen van kinderen en

zuigelingen

bouwt u een macht op tegen uw vijanden

om hun wraak en verzet te breken.

Missionaire gemeente Psalm 87

1 Petrus 2:1-10

Matteüs 28:16-20

1 Tessalonicenzen 1

Vermanen en

vertroosten

1 Tessalonicenzen 5:12-28

2 Korintiërs 1:3-11

Matteüs 18

2 Tessalonicenzen 3

1 Timoteüs 5:1-2

Jakobus 5:12-20

1 Tessalonicenzen 4:18: Troost elkaar met

deze woorden.

Zie de artikelen Visie 1, verbonden met Christus, Visie 2, functies van de

kerk, Visie 3, roeping, Conflicten, Kerkverlating.

pagina 10 v. 23 | Tekstwijzer

Gevoelens

Angst Jesaja 43: 1-2

Psalm 73: 23-28

1 Johannes 4: 17-19

Blijdschap Sefanja 3: 14-20

Filippenzen 4: 4-7

Bezorgdheid Psalm 55

Jesaja 26:3-4

1 Petrus 5:7: U mag uw zorgen op hem

afwentelen, want u ligt hem na aan het hart.

Lucas 12:22-28

Boosheid Efeziërs 4:26-27

Jakobus 1:19-20

Hebreeërs 12:14-17

Dankbaarheid Jesaja 12: 1-3

Psalm 147

Matteüs 11: 25-26

1 Petrus 1

Depressie Psalm 34:17-19

Job 9

Psalm 130

Psalm 23

Psalm 40:2-3

Matteüs 11:28: Kom naar mij, jullie die

vermoeid zijn en onder lasten gebukt gaan,

dan zal ik jullie rust geven.

Psalm 13

Deuteronomium 33:27: Van oudsher is God

een schuilplaats, zijn armen dragen u voor

eeuwig.

Hij dreef uw vijand op de vlucht

en droeg u op: “Vernietig hem!”

Heerszucht Efeziërs 5:25-33

Efeziërs 6:4: Vaders, maak uw kinderen niet

verbitterd, maar vorm en vermaan hen bij het

opvoeden zoals de Heer dat wil.

1 Petrus 3:1-7

Genesis 3:16: Tegen de vrouw zei hij: ‘Je

zwangerschap maak ik tot een zware last,

zwoegen zul je als je baart. Je zult je man

begeren, en hij zal over je heersen.’

Jaloezie Jakobus 3:14-16

Psalm 49:16-17

Liefde van God Johannes 15:9-16

Johannes 3:16: Want God had de wereld zo

lief dat hij zijn enige Zoon heeft gegeven,

opdat iedereen die in hem gelooft niet

verloren gaat, maar eeuwig leven heeft.

1 Johannes 4:9-21

pagina 11 v. 23 | Tekstwijzer<hoofdstuktitel handmatig invullen>

Liefde voor God Psalm 63

Psalm 116

Liefde onderling Hooglied 1-8

1 Korintiërs 13

Efeziërs 5:33: Maar ook voor elk van u geldt

dat ieder zijn vrouw moet liefhebben als

zichzelf, en dat een vrouw ontzag moet

hebben voor haar man.

Minderwaardig-

heidsgevoelens

Genesis 1:27: God schiep de mens als zijn

evenbeeld, als evenbeeld van God schiep hij

hem, mannelijk en vrouwelijk schiep hij de

mensen.

Psalm 116

Romeinen 12:3-5

Jesaja 43: 1-7

Ongeduld Psalm 31: 1-6

Psalm 37:7: Blijf kalm en wacht op de

HEER,

erger je niet aan wie slaagt in het leven,

aan wie met listen te werk gaat.

Jakobus 5:7-8

Onrust Johannes 14:27: Ik laat jullie vrede na; mijn

vrede geef ik jullie, zoals de wereld die niet

geven kan. Maak je niet ongerust en verlies

de moed niet.

Filippenzen 4:6-7

Ontmoediging Johannes 14:1-3

Deuteronomium 31:6: Wees vastberaden en

standvastig. Er is geen enkele reden om bang

voor hen te zijn, want het is de HEER , uw

God, die met u meegaat. Hij zal niet van uw

zijde wijken en u niet verlaten.’

Jesaja 40

Onzekerheid Romeinen 8:31-32

Jesaja 41:13: Want ik ben de HEER, je God,

ik neem je bij je rechterhand en zeg je:

Wees niet bang, ik zal je helpen.

Hebreeërs 13:6: zodat we vol vertrouwen

kunnen zeggen: ‘De Heer is mijn helper, ik

heb niets te vrezen. Wat zouden mensen mij

kunnen doen?’

Pijn Marcus 14:36: Hij zei: ‘Abba, Vader, voor u

is alles mogelijk, neem deze beker van mij

weg. Maar laat niet gebeuren wat ik wil, maar

wat u wilt.’

2 Korintiërs 4:7: Maar wij zijn slechts een

aarden pot voor deze schat; het moet

pagina 12 v. 23 | Tekstwijzer

duidelijk zijn dat onze overweldigende kracht

niet van onszelf komt, maar van God.

2 Korintiërs 12:7-10

Schuld 1 Johannes 1:9: Belijden we onze zonden,

dan zal hij, die trouw en rechtvaardig is, ons

onze zonden vergeven en ons reinigen van

alle kwaad.

Jesaja 44:22: Ik heb je misdaden als een

wolk doen verdampen, je zonden als de

ochtendnevel.

Keer terug naar mij: ik zal je vrijkopen.

Jesaja 1:18: De HEER zegt: Laten we zien

wie er in zijn recht staat.

Al zijn je zonden rood als scharlaken, ze

worden wit als sneeuw,

al zijn ze rood als purper, ze worden wit als

wol.

Efeziërs 1:7: In hem zijn wij door zijn bloed

verlost en zijn onze zonden vergeven, dankzij

de rijke genade.

Hebreeërs 8:12: Ik zal hun wandaden

vergeven en aan hun zonden zal ik niet meer

denken.’

Teleurstelling Hebreeërs 10:36: Blijf juist volharden, want

als u de wil van God doet, zult u ontvangen

wat u beloofd is.

Jesaja 26:3-4

Uitgerangeerd zijn Filippenzen 1:12-26

Handelingen 28

Verdriet Psalm 22

Psalm 27

Psalm 31

Psalm 56

Psalm 130

Vermoeidheid Jesaja 40:30-31

Matteüs 11:28-30

Vertrouwen Spreuken 3:5-6

Filippenzen 4:12-13

Wanhoop Psalm 22

Psalm 23

Psalm 42

Psalm 43

Psalm 73

Jesaja 40:27-31

Klaagliederen 1

Filippenzen 4:5-7

Hebreeërs 12:12-13

pagina 13 v. 23 | Tekstwijzer<hoofdstuktitel handmatig invullen>

Zie de artikelen over psychische moeiten, eenzaamheid.

Maatschappij

Arbeid en rust Genesis 2

Psalm 4

Jesaja 58

Astrologie, horoscopen Jesaja 8:19-20

Jesaja 47:12-14

Handelingen 19:13-20

Christelijke levensstijl Kolossenzen 3:5-17

Romeinen 12:1-12

Efeziërs 4-5

Filippenzen 4: 8- 9

Geldbeheer Filippenzen 4:19: God zal uit de overvloed

van zijn majesteit elk tekort van u aanvullen,

door Christus Jezus.

Prediker 5:9: Wie van geld houdt, kan er

niet genoeg van krijgen. Wie verzot op

rijkdom is, is altijd op meer gewin belust.

Ook dat is enkel leegte.

1 Timoteüs 6:6-10

Jakobus 5:1-6

Deuteronomium 14-15

Richtlijnen voor het

leven

Psalm 25:9-10

Jakobus 1:22-25

Psalm 119

Vrijetijdsbesteding Prediker 3:6: Er is een tijd om te zoeken

en een tijd om te verliezen,

een tijd om te bewaren

en een tijd om weg te gooien.

Prediker 11:7-12:7

1 Timoteüs 4:7-8

Werkloosheid 2 Tessalonicenzen 3

1 Korintiërs 15:58: Kortom, geliefde

broeders en zusters, wees standvastig en

onwankelbaar en zet u altijd volledig in voor

het werk van de Heer, in het besef dat door

de Heer uw inspanningen nooit tevergeefs

zijn.

Matteüs 6:25-34

Deuteronomium 24: 10-21

Wereld, betrokkenheid

op

Micha 6:6-8

Kolossenzen 1

Openbaring 4

Zie ook de artikelen over baanverlies, zondag,

pagina 14 v. 23 | Tekstwijzer

Relaties

Adoptie Genesis 17

Handelingen 2

Psalm 87:4

Deuteronomium 24:17-22

1 Korintiërs 7

Alleengaand 1 Korintiërs 12:12-28

Psalm 16

1 Korintiërs 7

Jesaja 56

Belediging Matteüs 5:10-12

Matteüs 5:44-45

1 Petrus 2: 21-25

Conflicten 1 Korintiërs 5-6

Matteüs 5:21-26

Johannes 5:16-20

Matteüs 18

Eenzaamheid 2 Korintiërs 12

Genesis 2

Psalm 73:25-28

Psalm 4:9: In vrede leg ik mij neer

en meteen slaap ik in,

want u, HEER, laat mij wonen

in een vertrouwd en veilig huis.

Jesaja 54:10: Al zouden de bergen wijken

en de heuvels wankelen,

mijn liefde zal nooit meer van jou wijken

en mijn vredesverbond is onwankelbaar

– zegt de HEER, die zich over je ontfermt.

Johannes 14:18: Ik laat jullie niet als

wezen achter, ik kom bij jullie terug.

Jesaja 40:27-31

Geboorte Psalm 8

Psalm 139

Psalm 128

Psalm 105

Matteüs 19: 13-15

Gehandicapte kinderen Psalm 139

Psalm 8

Romeinen 8:18-30

Matteüs 18:10: Waak ervoor ook maar

een van deze geringen te verachten. Want

ik zeg jullie: hun engelen in de hemel

aanschouwen onophoudelijk het gelaat van

mijn hemelse Vader

2 Korintiërs 5:17: Daarom ook is iemand

die één met Christus is, een nieuwe

schepping. Het oude is voorbij, het nieuwe

is gekomen.

pagina 15 v. 23 | Tekstwijzer<hoofdstuktitel handmatig invullen>

Openbaring 21:4: Hij zal alle tranen uit

hun ogen wissen. Er zal geen dood meer

zijn, geen rouw, geen jammerklacht, geen

pijn, want wat er eerst was is voorbij.’

Matteüs 6:25-34

1 Korintiërs 15:47-49

1 Korintiërs 1:26: Denk eens aan uw

roeping, broeders en zusters. Onder u

waren er niet veel die naar menselijke

maatstaf wijs waren, niet veel die machtig

waren, niet veel die van voorname afkomst

waren.

1 Korintiërs 2:5: want uw geloof moest

niet op menselijke wijsheid steunen, maar

op de kracht van God.

2 Korintiërs 12:7b-10

Gezag Efeziërs 5:21-6:4

Romeinen 13:1-7

Gezinsvorming Genesis 1:28: Hij zegende hen en zei

tegen hen: ‘Wees vruchtbaar en word

talrijk, bevolk de aarde en breng haar onder

je gezag: heers over de vissen van de zee,

over de vogels van de hemel en over alle

dieren die op de aarde rondkruipen.’

Genesis 2:24: Zo komt het dat een man

zich losmaakt van zijn vader en moeder en

zich hecht aan zijn vrouw, met wie hij één

van lichaam wordt.

Psalm 127

1 Korintiërs 7:1-7

1 Timoteüs 5:14: Daarom wil ik dat jonge

weduwen hertrouwen, kinderen krijgen, het

huishouden regelen en onze tegenstanders

geen aanleiding geven om kwaad van ons

te spreken.

Huwelijk Spreuken 2

Spreuken 5

1 Korintiërs 7

Matteüs 19:1-12

Matteüs 5:27-32

Efeziërs 5:22-33

Johannes 2:1-11

1 Timoteüs 4:1-5

Genesis 2:24: Zo komt het dat een man

zich losmaakt van zijn vader en moeder en

zich hecht aan zijn vrouw, met wie hij één

van lichaam wordt.

Maleachi 2:14: En jullie vragen je af:

Waarom toch? Omdat je de vrouw met wie

je je leven deelde trouweloos behandeld

pagina 16 v. 23 | Tekstwijzer

hebt, de vrouw met wie je in je jeugd een

verbintenis bent aangegaan, waarvan de

HEER getuige is geweest.

1 Petrus 3:1-7

Marcus 10:11-12

Huwelijksproblemen Efeziërs 5:22-33

Matteüs 19

Spreuken 2

Spreuken 5

Kinderloosheid Efeziërs 5

Marcus 10:28-31

Jesaja 54

Jesaja 56

Filippenzen 4:10-13

Psalm 113:5-9

1 Samuël 2:5: Die genoeg hadden,

verkopen zich voor brood,

en wie hongerden zijn verzadigd.

De onvruchtbare baart zeven zonen,

en wie veel kinderen heeft, verwelkt.

Man-vrouw- verhouding Efeziërs 5: 21-32

Genesis 3

1 Petrus 3

Filippenzen 2:1-11

Omgaan met niet

christenen

1 Petrus 3:13-4:6

1 Petrus 3:1-2

Kolossenzen 4:5-6

Matteüs 5:13-16

Psalm 56

Ongelovige partner 1 Korintiërs 7

1 Petrus 3:1-7

2 Korintiërs 6: 14-18

Ongelovige ouders Marcus 10:28-31

Psalm 27

Matteüs 10:34: Denk niet dat ik gekomen

ben om op aarde vrede te brengen. Ik ben

niet gekomen om vrede te brengen, maar

het zwaard.

Onrecht Psalm 7

1 Petrus 3:16-18

1 Petrus 5:10-11

Ontrouw en overspel Maleachi 2:10-16

Matteüs 5:27-32

Marcus 10:2-12

Deuteronomium 22:13: Het volgende kan

zich voordoen: Een man trouwt een vrouw,

slaapt met haar en krijgt dan een afkeer

van haar.

1 Korintiërs 6:12: U zegt: ‘Alles is mij

toegestaan.’ Maar niet alles is goed voor u.

pagina 17 v. 23 | Tekstwijzer<hoofdstuktitel handmatig invullen>

Zeker, alles is mij toegestaan, maar ik mag

me door niets laten beheersen.

1 Korintiërs 7:9: Maar wanneer ze dat niet

kunnen opbrengen, moeten ze trouwen,

want het is beter te trouwen dan te

branden van begeerte.

Opvoeden Psalm 78

Deuteronomium 6:4-9

Matteüs 18:1-6

Spreuken 1-31

Prediker 11

Prediker 12

Efeziërs 6:1-2

Hebreeërs 12

Ouders en kinderen Efeziërs 6:1-4

Relaties Genesis 2

Hooglied 1-8

Spreuken 18:24: Wie veel vrienden heeft,

raakt snel geruïneerd,

een echte vriend is meer waard dan een

broer.

1 Korintiërs 7

1 Tessalonicenzen 4:1-8

Spreuken 3

Spreuken 5

Spreuken 7

Deuteronomium 22

Exodus 22:16: Mocht haar vader weigeren

haar aan hem uit te huwelijken, dan moet

hij een bedrag betalen dat overeenkomt

met de bruidsprijs voor een maagd.

Lucas 1:34: Maria vroeg aan de engel:

‘Hoe zal dat gebeuren? Ik heb immers nog

nooit gemeenschap met een man gehad.’

Ruth 4

Relatie met iemand die

een andere

geloofsovertuiging heeft

1 Petrus 3:1-2

2 Korintiërs 6:14-7:1

1 Korintiërs 7:39: Een vrouw is gebonden

aan haar man zolang hij leeft, maar

wanneer hij is gestorven, is ze vrij om te

trouwen met wie ze wil, mits het een

huwelijk is in verbondenheid met de Heer.

Ezra 9

Ezra 10

Rechters 14:3: Maar zijn ouders zeiden:

‘Waarom zoek je een bruid bij die

onbesneden Filistijnen? Er is onder de

dochters van je verwanten toch wel een

vrouw voor je te vinden, of in elk geval

onder de meisjes van ons eigen volk.’ ‘Nee,

pagina 18 v. 23 | Tekstwijzer

vader,’ antwoordde Simson. ‘Dit meisje

moet u voor me vragen, want zij bevalt

me.’

Rouwverwerking Psalm 73:21-28

Johannes 11:1-27

1 Tessalonicenzen 4:13-18

1 Korintiërs 15:51-55

1 Petrus 1:24-25

Openbaring 7:9-17

Openbaring 21:1-8

Deuteronomium 14:1-2

Samenwonen Genesis 2:24: Zo komt het dat een man

zich losmaakt van zijn vader en moeder en

zich hecht aan zijn vrouw, met wie hij één

van lichaam wordt.

Matteüs 1:18-25

Ruth 4:11-17

1 Korintiërs 6:1-11

1 Korintiërs 10:9: En laten we Christus

niet tarten, zoals anderen deden, want

daardoor werden ze door slangen

doodgebeten.

Matteüs 6:13: En breng ons niet in

beproeving, maar red ons uit de greep van

het kwaad.

Efeziërs 6:10-20

Matteüs 18:7: Wee de wereld met haar

valstrikken. Het is onvermijdelijk dat er

mensen ten val worden gebracht, maar wee

de mens die de valstrik zet!

Jakobus 1:14: Iedereen komt in verleiding

door zijn eigen begeerte, die hem lokt en

meesleept.

Lucas 11:4: Vergeef ons onze zonden,

want ook wijzelf vergeven iedereen

die ons iets schuldig is. En breng ons niet in

beproeving

Hebreeërs 2:18: Juist omdat hij zelf op de

proef werd gesteld en het lijden volbracht

heeft, kan hij ieder die beproefd wordt

bijstaan.

Seksualiteit Hooglied 1-8

Hebreeërs 13:4: Houd het huwelijk in ere,

in alle omstandigheden, en houd het

echtelijk bed zuiver, want overspeligen en

echtbrekers zal God veroordelen.

1 Timoteüs 4:4-5

Genesis 1

Genesis 2

pagina 19 v. 23 | Tekstwijzer<hoofdstuktitel handmatig invullen>

Genesis 3

1 Korintiërs 7:1-7

1 Tessalonicenzen 4:3-8

Spreuken 5

Deuteronomium 22:13: Het volgende kan

zich voordoen: Een man trouwt een vrouw,

slaapt met haar en krijgt dan een afkeer

van haar.

1 Korintiërs 6:1-20

Romeinen 1

Leviticus 18:22: mag niet het bed delen

met een man zoals met een vrouw, dat is

gruwelijk.

Trouw Spreuken 2

Spreuken 5

1 Korintiërs 7:3-5

Verlies partner Psalm 146

1 Korintiërs 15

1 Timoteüs 5:5: Een weduwe die helemaal

alleen staat, houdt haar hoop op God

gevestigd en blijft smeken en bidden, dag

en nacht.

Verlies kind D.L.L. 1, 17: Over de wil van God kunnen

wij ons alleen uitspreken op grond van zijn

eigen Woord. Dit verzekert ons ervan, dat

de kinderen van de gelovigen heilig zijn,

niet van nature, maar uit kracht van het

genadeverbond, waartoe zij met hun ouders

behoren. Daarom moeten godvrezende

ouders niet twijfelen aan de uitverkiezing

en het behoud van hun kinderen, die God

zeer jong uit dit leven wegneemt.

Handelingen 2:39: want voor u geldt deze

belofte, evenals voor uw kinderen en voor

allen die ver weg zijn en die de Heer, onze

God, tot zich zal roepen.

Jesaja 40:1-11

Psalm 8

Marcus 10:13-16

Matteüs 18:1-4

2 Samuël 12:15-25

Lucas 7:11-17

2 Koningen 4:32-37

Verlies ouders / familie Romeinen 8:18-30

1 Tessalonicenzen 4:13-18

Johannes 14:18: Ik laat jullie niet als

wezen achter, ik kom bij jullie terug.

Psalm 103:13: Zo liefdevol als een vader

is voor zijn kinderen, zo liefdevol is de

HEER voor wie hem vrezen.

pagina 20 v. 23 | Tekstwijzer

Vrienden Spreuken 13:20: Wie met wijzen omgaat,

wordt zelf wijs, wie met dwazen verkeert, is

er ellendig aan toe.

Filippenzen 2:3-4

Zie de artikelen over adoptie, singles, conflicten, eenzaamheid, mensen met

beperkingen, huwelijk en huwelijksmoeiten, kinderloosheid, opvoeden, rouw,

begeleiden van mensen in relaties en diverse over seksualiteit.

Ziekte en ouderdom

Aftakeling 2 Korintiërs 4:16-5:10

Prediker 11:7-12:8

Job 19:23-27

Bejaard zijn Psalm 71

Psalm 92

Hebreeërs 11:13-16

2 Timoteüs 4:6-8

Troost bij ziekte enz. Psalm 146

Deuteronomium 14:22-29

Deuteronomium 16:13-15

Deuteronomium 24:19-22

1 Korintiërs 7

1 Korintiërs 12

Romeinen 12:12-16

1 Petrus 4:8-11

Jakobus 1:27: Voor God, de Vader, is alleen

dit reine, zuivere godsdienst: weduwen en

wezen bijstaan in hun nood, en je in acht

nemen voor de wereld en onberispelijk

blijven.

Matteüs 10:42: En wie een van deze

geringe mensen een beker koel water te

drinken geeft alleen omdat het een leerling

van mij is, ik verzeker jullie: die zal zeker

beloond worden.

Psalm 31

Eeuwig leven Johannes 11:25-26

2 Korintiërs 5:1-5

Romeinen 8:18: Ik ben ervan overtuigd dat

het lijden van deze tijd in geen verhouding

staat tot de luister die ons in de toekomst zal

worden geopenbaard.

Lijden en dood 1 Tessalonicenzen 4:13-14

Psalm 34:19: gebroken mensen is de

HEER nabij, hij redt wie zwaar wordt

getroffen.

1 Korintiërs 15:51-55

Romeinen 8

Ongeneeslijke ziekte Psalm 145

pagina 21 v. 23 | Tekstwijzer<hoofdstuktitel handmatig invullen>

Psalm 38

Psalm 39

Psalm 42

Psalm 43

Job 1

2 Korintiërs 4:16-5:10

Ziekte Job 19:23-27

Psalm 30

Psalm 37

Psalm 38

Psalm 39

Psalm 41

Psalm 121

Jakobus 5:14-15

Filippenzen 4:1-7

Zin van het lijden 2 Korintiërs 12:7-10

Hebreeërs 12:11: Een vermaning lijkt op

het moment zelf geen vreugde te brengen,

slechts verdriet, maar op den duur plukt wie

erdoor gevormd is er de vruchten van: een

leven in vrede en gerechtigheid.

Genesis 50:20: Jullie hadden kwaad tegen

mij in de zin, maar God heeft dat ten goede

gekeerd, om te bewerken wat er nu gebeurt:

dat een groot volk in leven blijft.

1 Petrus 1:3-9

Psalm 30

Romeinen 8:18-30

Lucas 13:1-5

Zonde en ziekte Psalm 38

Klaagliederen 3

Psalm 32

Jesaja 38:9: Een stil gebed

van koning Hizkia van Juda, toen hij ziek was

en van zijn ziekte herstelde.

Johannes 9:1-3

Lucas 13:1-9

Zinloosheid leven Psalm 34:16-20

Zie de artikelen over chronisch ziekzijn, dementie.

Toekomst

Doelloosheid 1 Korintiërs 15:58: Kortom, geliefde

broeders en zusters, wees standvastig en

onwankelbaar en zet u altijd volledig in voor

het werk van de Heer, in het besef dat door

de Heer uw inspanningen nooit tevergeefs

zijn.

Prediker 11:1-6

pagina 22 v. 23 | Tekstwijzer

Openbaring 14:13: Ik hoorde een stem uit

de hemel zeggen: ‘Schrijf op: “Gelukkig zijn

zij die vanaf nu in verbondenheid met de

Heer sterven.”’ En de Geest beaamt: ‘Zij

mogen uitrusten van hun inspanningen, want

hun daden vergezellen hen.’

Openbaring 22

Matteüs 25:31-46

Matteüs 10:42: En wie een van deze

geringe mensen een beker koel water te

drinken geeft alleen omdat het een leerling

van mij is, ik verzeker jullie: die zal zeker

beloond worden.

Eeuwig leven Johannes 11:25-26

2 Korintiërs 5:1-5

Romeinen 8:18: Ik ben ervan overtuigd dat

het lijden van deze tijd in geen verhouding

staat tot de luister die ons in de toekomst zal

worden geopenbaard.

Toekomst Psalm 105

Filippenzen 3-4

7. Voor wie meer wil

Zie op deze website ook de artikelen over Omgaan met de bijbel en

Helpen en zorgen

Het eerste gaat meer specifiek in op de manier waarop de Bijbel goed

gebruikt kan worden; het tweede geeft een aantal vuistregels voor de

ontmoetingen binnen de gemeente.

Over de tekst uit Handelingen 20 (zie toe op jezelf… )zie het artikel van

Marco Derks, Homoseksualiteit, deel II, pastorale en ethische handreikingen,

onderdeel 3.2.

In de tekstwijzer zijn veel onderwerpen genoemd, die op deze website ook

uitgebreider behandeld worden. In de desbetreffende artikelen zijn naar alle

waarschijnlijkheid meer of andere Bijbelse verwijzingen te vinden.

Hetzelfde geldt voor literatuur over de genoemde onderwerpen.

Op de website van het diaconaal steunpunt is ook een handleiding te vinden±

Diaconaat in gebed, een handleiding Bijbellezen en bidden door diakenen,

inclusief inlegvel ,met diaconale Bijbelteksten

Uit de verschenen literatuur noemen we de volgende boeken: G.Zomer, Geef me maar een kus, Woord en Wereld 2008,

pagina 23 v. 23 | Tekstwijzer<hoofdstuktitel handmatig invullen>

Zomer geeft een kleine handreiking voor een eenvoudig Bijbelgebruik

in het pastoraat , geeft nog meer teksten dan hierboven en

verantwoordt in veel gevallen zijn keuze voor die teksten. Ook schrijft

hij breder over de Bijbel in het pastoraat dan hierboven. Het boekje

wordt afgesloten met een nieuwe weergave van de Ziekentroost, die

vroeger bijgebonden werd bij de uitgaven van het gereformeerde

kerkboek

Jos Douma, In het doolhof van de rouw, Kampen 2008.

Van zijn website: “Als de dood ons leven binnenkomt, begint er een

proces dat we rouw noemen. Dat is een verwarrend proces met heel

uiteenlopende emoties zoals verdriet, ongeloof, opluchting, boosheid,

berusting, neerslachtigheid, wanhoop en toch ook weer nieuwe

levensvreugde.

Het beeld van het doolhof helpt om te accepteren dat rouwen een

complex proces is, waarin we de lege plaats onder ogen leren zien en

voor al onze gevoelens een plaats zoeken te geven.

De veertig korte overdenkingen in dit boek zijn met het oog daarop

geschreven: dat we ons laten troosten vanuit Gods eigen woord, dat

we ervaren dat we ons in al die complexe emoties geborgen mogen

weten bij onze Heer, en ook weer uitzicht vinden”. Zie ook

www.inhetdoolhofvanderouw.nl.

Zie ook www.pastorwijzer.nl een website met suggesties voor

bijbelgebruik in het pastoraar, achtergrondinformatie, aanbevolen

boeken, artikelen en pastoraat e-mailservice.