Tekstblok les 10

Postquam en ubi + perfectum

• Perfectum kan je op twee manieren vertalen- ovt- legi: ik las- vtt – legi: ik heb gelezen

• Postquam/ubi libros legi,

de magna materia gaudebam.

• Nadat/zodra ik de boeken gelezen had, was ik verheugd

perfectum

imperfectum

Dus niet: Nadat ik las of heb gelezen!

Nadat/zodra ge….had Postquam/ubi +(pf)

Hoofdwerkwoord: impf

POL (MO)-methode

• Dit is de kapstok waar je de rest van de zin aan op kunt hangen.

• Vervolgens kijk je of er eventueel een meewerkend voorwerp in de zin zit.Deze maak je groen of je verzint een ander streepje of kringeltje, bijvoorbeeld

• OVERIG (paars of wit)woordgroepen met voorzetsels; cum, pro….(onderstreept)

Ablativi (schuingedrukt)

Achtergrond

• Marcus Domitius is uitgenodigd voor een diner door zijn vriend Lucius Calpurnius Macer.

• De zoon van Calpurnius Macer, Lucius, komt binnen. Hij heeft een tragedie geschreven en zijn vader vraagt hem om een stuk voor te dragen: het verhaal van Coriolanus.

Achtergrond

• Verhaal over Coriolanus, 500 v.C.

• Geschreven door Livius, geschiedsschrijver

• Gnaeus Marcius Coriolanus: soldaat

• Romeinen hadden ruzie met een buurvolk, de Volsci

• De Romeinen belegerden een keer een stad van de Volsci, de Corioli.

• De Volsci trokken op om deze stad te bevrijden.

• Gnaeus bewijst een heldendaad: de bewoners van Corioli waren vergeten bewaking bij de poorten achter te laten Hij valt ze aan

• Voortaan wordt Gnaeus Coriolanus genoemd, naar de stad Corioli.

• Hij wilde een functie als consul, maar die kreeg hij niet van het Romeinse volk.

• Later: debat over graanuitdelingen voor het hongerlijdende volk in Rome:Coriolanus tegenstander hiervan

• Gevolg: volk beledigd, hij moest zich komen verantwoorden, maar kwam niet opdagen

• Ging naar Attius Tullius, aanvoerder van de Volsci.

• Samen met hem neemt hij wraak: hij wil Rome innemen.

• Maar: door het smeken van zijn moeder, vrouw en kinderen nam hij Rome uiteindelijk niet in.

• Gevolg: de Volsci vonden hem een verrader: hij wordt vermoord

Coriolanus en Veturia(moeder) en Volumnia (vrouw)

• Na het verhaal zijn de mannen onder de indruk van Lucius’ zoon.

• Marcus Domitius is nog steeds onder de indruk. Zou zijn zoon Marcus ook zo goed zijn?

r. 1

• Audi, Marce, audite, mater et Domitilla!

• Luister Marcus, luister moeder en Domitilla!

r. 2

• Lucius, Calpurnii Macri filius, tragoediam scripsit.

• Lucius, de zoon van Calpurnius Macer, heeft een tragedie geschreven.

r. 3

• Profecto sibi magnam sumpsit materiam

• Hij heeft werkelijk een belangrijk onderwerp gekozen

• Sumpsit = pf van sumere

r. 4

• De Coriolani superbia et nece hodie recitavit.

• Vandaag heeft hij voorgelezen over de hoogmoed en dood van Coriolanus.

nex necis neci necemnece etc.

r. 5

• Tu autem, Marce, audivistine iam de Coriolano?

• Maar jij, Marcus, heb jij al over Coriolanus gehoord?

Herhaling –ne en nonne

• 1. -ne is een vraagwoordje in een open vraag

• Antwoord kan ja of nee zijn.

• -ne staat achter een werkwoord van de zin, aan elkaar! Dus ‘audivistis-ne in regel 5

r. 6

• Audivi, pater, nam Livii libros legi,et apud Diodotum iam de Coriolano imperatore claro egimus.

• Ik heb het gehoord, vader, want ik heb de boeken van Livius gelezen,en bij Diodotus hebben we het al over de beroemde veldheer Coriolanus gehad.

r. 8

• Postquam copias Volscorum vicit, triumphum egit.

• Nadat hij de troepen van de Volsci had overwonnen, hield hij een triomftocht.

r. 9

• Tum cuncti victorem laetis clamoribus laudaverunt.

• Toen hebben allen de overwinnaar met een vrolijk geschreeuw geprezen.

r. 10• Sed ubi invidiam plebis

tribunorumque movit, patriam reliquit et Volscos adiuvit et bellum paravit.

• Maar zodra hij de haat van het volk en de tribunen had opgewekt, verliet hij zijn vaderland, hielp de Volsci en bereidde een oorlog voor.

r. 12

• Satis est, Marce; tu profecto de Coriolano bene narrare potes.

• Dat is genoeg, Marcus; jij kunt inderdaad goed vertellen over Coriolanus.

r. 13• Id modo vidi et gaudeo.

Sed quid apud Diodotum egistis?Quid declamavistis?

• Dat heb ik zojuist gezien en ik ben blij (daar om)Maar wat hebben jullie bij Diodotus gedaan?Wat hebben jullie voorgedragen?

r.16

• Titus Coriolanum accusavit, quod patriam prodidit, quod copiis Volscorum Romam circumdedit.

• Titus heeft Coriolanus aangeklaagd, omdat hij zijn vaderland heeft verraden, omdat hij Rome heeft omsingeld met de troepen van de Volsci.

r. 18

• Ego autem verba matris finxi et inter alia et haec dixi:

• Maar ik heb de woorden van zijn moeder bedacht en onder andere ook dit gezegd:

r. 19

• Tu legiones Romanas pepulisti, tu milites nostros cecidisti, tu…

• Jij hebt de Romeinse legioenen verslagen, jij hebt onze soldaten gedood, jij…

r. 20

• Te laudo, Marce, nam multa didicisti, multa comprehendisti.

• Ik prijs je, Marcus, want je hebt veel geleerd en begrepen.

r.21

• Filius bonus es, etiamsi tragoedias non scribis.

• Je bent een goede zoon, ook al schrijf je geen tragedies.

r. 22

• Tum ad Domitillam et matrem: ‘Nonne docus est Marcus noster?’

• Dan (zegt hij) tegen Domitilla en moeder: ‘Is onze Marcus niet knap?’

r.23

• Nonne gaudetis? Ecce! Hodie Marcus ridet, hodie maestus non est!

• Zijn jullie niet blij? Kijk! Vandaag lacht Marcus, vandaag is hij niet treurig!

r. 24

• Profecto Marcus, ubi verba patris audivit, laetus est et ‘Gaudeo,’ inquit, ‘quod tu me laudavisti, pater.

• Inderdaad, Marcus, zodra hij de woorden van zijn vader heeft gehoord, is hij blij en zegt:Ik ben blij, omdat je me geprezen hebt, vader.

r. 26

• Semper filius bonus esse studeo.

• Ik wil altijd een goede zoon zijn.

r. 27

• Tacitus autem: ‘Mea vota audivisti, Venus, et me adiuvisti.

• Maar stil voor zich (zegt hij): ‘

• Je hebt mijn gebeden verhoord, Venus, en je hebt mij geholpen.’

r. 28

• Iam pater me laudat, iam ridet. Fortasse amorem meum non iam vituperat, fortasse etiam pater Aemiliae…

• Mijn vader prijst me al, hij lacht al.Misschien keurt hij mijn liefde niet meer af, misschien zal ook de vader van Aemilia…