Taaltoets aan de KHLeuven

Anne Decellelector Taal en Nederlands

Presentatie op de uitwisselingsvoormiddag instaptoetsen

Woensdag 2 maart 2011

Inhoud presentatie

• Het grote kader

• De taaltoets

• Implementatie: situatie 2008-2009, 2009-2010

• Implementatie: situatie 2010-2011

• Toekomstdromen: 2011-2012?

Achtergrond: situatie tot 2007• Probleemstelling

• Belang van taal in de decretale basiscompetenties voor leerkrachten => 13 doelen in een dozijn (Nederlandse Taalunie 2006)

• Echter: toenemende klachten over taalvaardigheid van instromende studenten in de lerarenopleiding

• Veel studenten halen de eindtermen secundair onderwijs op het vlak van taalvaardigheid niet

• Gevolg:• Nood aan grondige hervorming leerlijn taalvaardigheid in de

lerarenopleiding• Nood aan in kaart brengen van de beginsituatie met het oog op

gerichte remediëring

Taalcompetenties vertaald (bis)• Vernieuwing dankzij projectwerking SoE

• Taalcompetenties vertaald (2007-2008)• Taalcompetenties vertaald bis (2008-2009)• Partners: KHLeuven, HUB, GroepT, KHMechelen, CVO Antwerpen Noord, TSM

Mechelen

• Doelen van deze SoE-projecten• Leerlijn uittekenen voor taalvaardigheid in de opleiding BASO

– Eerste opleidingsjaar: eigen taalvaardigheid– Tweede opleidingsjaar: professionele taalcompetenties, taalontwikkelend lesgeven

• Ontwikkelen cursusmateriaal vakken Taal en Communicatieve vaardigheden– Concretisering en operationalisering ‘dertien doelen’– Afstemming op doelgroep leerkrachten secundair onderwijs

• Ontwikkelen van kijkwijzers en checklists voor de hele opleiding BASO• Instaptoets voor alle eerstejaarsstudenten secundair onderwijs

=> www.dertiendoelenvertaald.be

Instaptoets taal (KH Leuven)• Voor wie?

• Alle eerstejaarsstudenten van de Bachelor Secundair onderwijs Algemene Vakken / Voeding-Verzorging/Lichamelijke opvoeding

• 1ste weken academiejaar

• Doel• De beginsituatie van de instromende studenten in kaart brengen• Startpunt voor gerichtere remediëring

• Mondelinge taalvaardigheid• Individuele beoordeling bij lector• Evaluatiefiche met aandachtspunten

• Schriftelijke taalvaardigheid• Digitale instaptoets ontwikkeld in Question Mark Perception

Instaptoets schriftelijke taalvaardigheid in QMP

• Onderdelen: • Spelling: aaneenschrijven, hoofdletters, werkwoordspelling, woordbeeld• Woordniveau: collocaties, contaminatie, beheersing schooltaal, voegwoorden,

voorzetsels, woordgeslacht• Zinsniveau: samentrekking

• Waarom QMP?• Onmiddellijke scores voor de student, lector kan overzicht voor alle studenten

raadplegen• Programma kiest ad random vragen uit databank. Elke student krijgt dus andere

vragenreeks. Bij meerdere toetsingsmomenten ook nooit zelfde vragenreeks• Werken in digitale omgeving motiverend voor studenten• Lage verbeterlast voor de lector• Mogelijkheid tot werken in beveiligde omgeving• Mogelijkheid tot differentiatie:

» Sterke studenten: korte toets met één batterij vragen» Zwakke studenten: tweede (langere) batterij vragen om gokken uit te sluiten

• Veel mogelijkheden tot interpretatie van de toetsresultaten» Toetsvaliditeit, verschil klassen, ...

filmpje

De ‘service’

• Vragen over de meer technische (ICT-) kant:jelledekeersmaecker@hotmail.com

Implementatie 2008-2009, 2009-2010• Instaptoets mondelinge taalvaardigheid:

• Evaluatiefiche met onmiddellijke feedback van de lector• Alleen bij zeer ernstige problemen doorverwijzing naar een logopedist

• Instaptoets schriftelijke taalvaardigheid:• Week 1: eerste instaptoets, norm: 75% • 2 weken tijd voor zelfstandige remediëring m.b.v. remediëringpakketten op

Toledo• Week 3: tweede instaptoets, norm: 75%

• Remediëring / implementatie • Monitoraten spelling: verplicht indien minder dan 75% bij tweede afname• Portfolio als onderdeel van de evaluatie voor het vak:

• Zelfstandige remediëring schriftelijke en mondelinge taalvaardigheid• Bewijsmateriaal verzamelen voor de 13 talige basiscompetenties

Evaluatie na twee jaar

• M.b.t. de instaptoets • De digitale toets met invuloefeningen en meerkeuzevragen toetst

slechts geïsoleerde deelvaardigheden

• Nood aan toetsing in relevante communicatieve contexten– Rekening houdend met de noden van een student hoger onderwijs– Rekening houdend met de eisen van het latere beroep

• Echte feedback op schrijfvaardigheid m.b.t. teksten krijgen de studenten pas bij hun opdrachten, dus op momenten dat er reeds evaluatie aan gekoppeld is

• M.b.t. de implementatie • Te veel eisen aan de zelfremediëringsvaardigheid van de studenten

Implementatie: situatie 2010-2011• Instaptoetsen eerste weken academiejaar

• Behouden: mondelinge en schriftelijke instaptoetsen• Nieuwe instaptoets: essay als reactie op een stelling

• Remediëring• Behouden: monitoraten spelling + zelfstandig remediëring in portfolio• Nieuw: taalcoach voor elke eerstejaarsstudent gedurende sem. 1

• Taalcoach• alle derdejaarsstudenten Nederlands (ong. 12 eerstejaarsstudenten per taalcoach)• verbetert essays van zijn studenten + geeft feedback m.b.v. begeleidingsfiche• biedt remediëringsoefeningen aan• verbetert tweede opdracht schrijfvaardigheid• wordt zelf geëvalueerd op zijn taalcoachtraject binnen verplicht OOD Nederlands:

– geven van correcte en relevante feedback– uittekenen van zinvol remediëringstraject– in kaart brengen van / reflecteren op succes- en faalervaringen bij de remediëring

van ‘hun’ studenten

Evaluatie • M.b.t. taalcoach

• Zinvol, verrijking voor zowel eerste- als derdejaarsstudenten• Nood aan meer input voor derdejaars, o.a. respectvolle communicatie

feedback

• M.b.t. taaltoetsen en implementatie ervan• Luik leesvaardigheid ontbreekt• Blijvend pijnpunt: consequenties/gewicht instaptoetsen te beperkt:

– Studenten die goed scoren op de instaptoetsen zijn toch niet vrijgesteld van de vakken Taal en Communicatieve Vaardigheden

– Remediëring buiten de reguliere lestijd (zelfstandig, monitoraten, taalcoachbegeleiding)

binnen de lestijd zowel taalsterke als taalzwakke studenten in één klas, weinig ruimte voor differentiatie, voor gericht inspelen op resultaten instaptoetsen

Toekomstplannen (- dromen) vanaf 2011-2012

• Uitbreiden toetsonderdelen– Toevoegen van onderdeel leesvaardigheid (m.i.v. studievaardigheden):

• Hoofd- en bijzaken, structuren onderscheiden• Inzicht in typische (schoolse) vraag- en antwoordstructuren• Kunnen inzetten van relevante woordenschatstrategieën

– Verfijnen toetsvragen op woord- en zinsniveau• Verbeteren van onvolledige zinnen, te lange samengestelde zinnen, fout

gebruikte verwijswoorden, … – Behoud van huidige schriftelijke instaptoets spelling– Portfolio: verhuist naar tweede opleidingsjaar, niet langer remediëring,

enkel bewijsmateriaal professionele taalcompetenties• Verhogen gewicht instaptoets

– OOD Taal indelen in modules spelling, leesvaardigheid, schrijfvaardigheid, spreekvaardigheid

– Op basis van instaptoetsen vrijstellingen verlenen voor betreffende modulesBetere praktische organisatie– Halve dag per klas tijdens de onthaaldagen

Struikelblokken• Eisen aan de validiteit en betrouwbaarheid instaptoetsen

zeer hoog• => systeem met twee batterijen vragen wellicht niet meer gebruiken?

• => zeer veel vragen nodig in de vragenbank om te vermijden dat studenten 2 keer dezelfde vraag krijgen

• Niet haalbaar voor mondelinge taalvaardigheid• => evt. op vrijwillige basis?

• Eerste jaar volledig gereduceerd tot remediëring, professionele taalcompetenties pas in tweede opleidingsjaar

• Praktische bekommernissen: late instromers, afstemming op OER, …