T.C.GIDA TARIM VE HAYVANCILIK BAKANLIĞI

Gıda ve Kontrol Genel Müdürlüğü

2015-NEVŞEHİR

AVIAN INFLUENZA(TAVUK VEBASI)

ACİL EYLEM PLANI

1

İÇİNDEKİLER Sayfa

Giriş……………………………………………………………………………………..5

1. Yasal Yetki………………………………………………………………………..6

2. Mali Hükümler…………………………………………………………….............7

3. Komuta Zinciri…………………………………………………………………….8

4. Ulusal Hastalık Kriz Merkezi……………………………………………………...9

5. Yerel Hastalık Kriz Merkezi……………………………………………………...10

6. Uzman Grubu.………………………………………………………………........13

7. Kaynaklar, özellikle personel, materyal …………………….…………...............14

8. Uygulama Kılavuzu ……………………………………………………………...15

9. Hayvan ve Hayvansal Ürünlerin İmhası……………………………………….. 30

10. Temizlik ve Dezenfeksiyon……………….……………………………………..33

11. Personel Eğitimi…………………………………………………………………35

12. Hastalık Bilinci ve Halkla İlişkiler………………………………………………36

2

EK LİSTESİ

EK 1 : UHKM’nin adresi

EK 2 : Lüzumlu Telefon ve e-posta adresleri EK 3 :İl Haberleşme Listesi

EK 4 : Komuta Zinciri

EK 5 : Haritalar

EK 6 :Kesimhanelerin/Mezbahaların listesi

EK 7 : Kaynakların Listesi

EK 8 : RV için gerekli Ekipman Listesi

EK 9 : Örnekleme metotları

EK 10 : El Koyma Tutanağı Örneği

EK 11 : Taahhüt Beyanı Örneği

EK 12 : Marazi Madde Gönderme Protokolü

EK 13 : Hastalık Çıkış Raporu

EK 14 :Hastalık Sönüş Raporu

EK 15 :Epidemiyolojik Araştırma Formu

3

KISALTMALAR

AB Avrupa Birliği AGID Agar Jel Immünodifüzyon Testi AI Avian Influenza VKAE Veteriner Kontrol ve Araştırma Enstitüsü CBS Coğrafi Bilgi SistemiEB Enfekte Mekanlar ELISA Enzim Bağlantılı Immünosorbent Testi FAO Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım ÖrgütüGB Gözetim BölgesiHA Hemaglütinasyon HI Hemaglütinasyon İnhibisyon HSYSÜŞ Hayvan Sağlığı Yetiştiriciliği ve Su Ürünleri ŞubesiVHBSGYK Veteriner Hizmetleri Bitki Sağlığı Gıda ve Yem Kanunu İMHHBİYBHHMUGHİY

İhbarı Mecburi Hayvan Hastalıkları ve Bildirimine İlişkin YönetmelikBulaşıcı Hayvan Hastalıkları İle Mücadelede Uygulanacak Genel Hükümlere İlişkin Yönetmelik

HTB Hastalık Temas Mekanları IVPI İntravenöz Patojenite Endeksi KIB GB ve KB yi Kapsayan AlanKKGM Koruma ve Kontrol Genel Müdürlüğü KB Koruma Bölgesi LV Laboratuar Veteriner Hekimi MVKAE Merkez Veteriner Kontrol ve Araştırma Enstitüsü OIE Dünya Hayvan Sağlığı TeşkilatıPBS Fosfat Buffer (Tamponlanmış) Salin PCR Polimeraz Zincir Reaksiyonu RV Resmi Veteriner Hekim SKN Sınır Kontrol Noktası SPA Spesifik Patojenden AriŞB Şüpheli Bölgeler GTHBİM Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı İl Müdürlüğü GTHB Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı UHKM Ulusal Hastalık Kriz Merkezi URL Ulusal Referans Laboratuarı OB Operasyon BirimiYHKM Yerel Hastalık Kriz MerkeziYPAI Yüksek Patojenik Avian Influenza

4

Giriş:

Bu acil eylem planı, Nevşehir genelinde Avian Influenza (AI) hastalığı ile ilgili yüksek düzeyde bilinç ve hazırlığın idamesi ve çevresel korumanın sağlanması için gerekli yerel önlemleri tanımlamak ve herhangi bir AI salgını karşısında uygulamak için hazırlanmıştır.

Acil eylem planı ile ihbarı mecburi Avian influenza (NAI) salgınının ortaya çıkması durumunda hızlı ve etkin bir şekilde salgının ortadan kaldırılması için gerekli bütün imkanlar, ekipman, personel ve diğer malzemeye uygun erişim sağlanacak, gerektiğinde kamu ve özel kurumların da işbirliği ile etkin bir mücadele programı yapılacaktır.

5

1- YASAL YETKİ Tavuk Vebasının ( AI ) kontrolü için yasal yetkiler aşağıda belirtilen mevzuatta yer

almaktadır

5996 Sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu (VHBSGYK,

13.06.2010 tarih ve 27610 Sayılı Resmi Gazete)

İhbarı Mecburi Hayvan Hastalıkları ve Bildirimine İlişkin Yönetmelik (İMHHBİY

22.01.2012 tarih ve 27823 sayılı Resmi Gazete)

Bulaşıcı Hayvan Hastalıkları ile Mücadelede Uygulanacak Genel Hükümlere İlişkin

Yönetmelik (BHHMUGHİY, 20.01.2012 tarih ve 28179 sayılı Resmi Gazete)

Avian influenza Hastalığına Karşı Korunma ve Mücadele Yönetmeliği (10.04.2008

tarih ve 26843 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.)

Avian Influenza (AI) Hastalığına Karşı Korunma ve Mücadele Talimatnamesi

GKGM 2015/04 no’lu Hayvan Hastalıkları ile Mücadele ve Hay. Hark. leri Kont.

Genelgesi

1593 sayılı Umumi Hıfzıssıhha Kanunu

3359 sayılı Sağlık Hizmetleri Temel Kanunu

663 Karar Sayılı Sağlık Bakanlığı ve Bağlı Kuruluşlarının Teşkilat ve Görevleri

Hakkında Kanun Hükmünde Kararname

1.1. AI İhbarı

5996 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu ’nun 4 üncü maddesinin altıncı fıkrasında “Bir yerde bulaşıcı hayvan hastalığı ya da sebebi belli olmayan hayvan ölümlerinden haberdar olan ilgililer, durumu Bakanlığa ihbar etmekle yükümlüdür” denilmektedir. Bir hastalığın ihbarı ile ilgili ayrıntılı kurallar İhbarı Mecburi Hayvan Hastalıkları ve Bildirimine İlişkin Yönetmelik’ in 5. maddesinde açıklanmıştır.

1.2. Salgın bölgesinde alınacak genel önlemler

Kordon ve karantina Hareketlerin Kontrolü Aşılama Hayvanların öldürülmesi ve imhası Temizlik ve dezenfeksiyon

Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu ’nun 4. maddesinin (1.)

fıkrasının b) bendi ve Bulaşıcı Hayvan Hastalıkları ile Mücadelede Uygulanacak

Genel Hükümlere İlişkin Yönetmelik’ nin 5.-29. maddeleri, salgın bölgesinde gerekli

önlemleri almak için yasal dayanak oluşturmaktadır.

6

Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu ’nun 4. maddesinin (1.)

fıkrasının b) bendi, hastalığın kontrol altına alınması için şüpheli mekanların

çevresinde kordon oluşturulması ve hastalığı kordon dışına yayabilecek insan

hareketlerinin kısıtlanması veya yasaklanması, hayvan ve hayvansal ürünler, yem, alet,

ekipman ve diğer maddelerin hareketlerinin kısıtlanması için yasal dayanak

sağlamaktadır.

1.3. Tazminat

• Tavuk Vebası Hastalığı çıkması durumunda; 11/6/2010 tarihli ve 5996 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanununun 5 inci maddesine dayanılarak hazırlanan 14.01.2012 tarih 28173 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Hayvan Hastalıkları Tazminat Yönetmeliği kapsamında imha edilen kümes hayvanları ve kümes hayvanı maddeleri tazminat bedelleri belirlenerek yapılacaktır. (Hayvansal ürün, yem, madde ve malzemeler, nakliye ve dezenfeksiyon masraflarının tamamı)

1.4. Diğer Kurumların desteği

5996 sayılı sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanununun Madde 4 (5)’e göre Bakanlık, Sağlık Bakanlığı ve konu ile ilgili diğer kurum ve kuruluşlar, işbirliği içerisinde, insan ve hayvan sağlığını korumak amacıyla, belirlenen zoonoz hastalık ve zoonotik etkenler ile antimikrobiyal direncin izlenmesi veya gıda yoluyla bulaşan zoonoz hastalıkların araştırılması için epidemiyolojik incelemeler yapılmasını, izleme planlarının hazırlanmasını ve uygulanmasını sağlar.

Madde 4 (8)’e göre İl özel idareleri ve belediyeler, hayvan hastalıkları ile mücadele ve kontrollerde Bakanlığa yardımcı olmakla yükümlüdür.

Madde 43 (3)’e göre İçişleri Bakanlığı hayvan hastalıkları ve bitki hastalık ve zararlıları ile mücadelede, Çevre ve Orman Bakanlığı tarım alanlarına zarar veren yabanî hayvanlar ile hayvan hastalıklarına karşı yapılacak mücadelede yaban hayatını ilgilendiren hususlarda Bakanlığa yardımcı olur.

2. MALİ HÜKÜMLER

2.1. Personel ve seyahat giderleri Hayvan Hastalıkları Mücadele Programı bütçesinden ve Hayvan Hastalıkları Acil Fonundan karşılanır.

2.2. Küçük ekipman İlave küçük ekipman maliyetleri Hayvan Hastalıkları Mücadele Programı ve Hayvan Hastalıkları Acil Fonu bütçesinden karşılanır.

2.3. Kesim, karkasların ve bulaşmaya maruz kalmış (kirlenmiş) malzemenin imhası, sanitasyonBu maliyetler Hayvan Hastalıkları Mücadele Programı ve Hayvan Hastalıkları Acil Fonu bütçesinden karşılanır.

2.4. Acil aşılama

7

Acil aşılama maliyetleri Hayvan Hastalıkları Mücadele Programı ve Hayvan Hastalıkları Acil Fonu bütçesinden karşılanır.

3- KOMUTA ZİNCİRİ

3.1. AI’nin kontrolünden GTHB sorumludur.GTHB, AI’nin kontrol stratejilerinin yönetimi için GKGM’ne yetki verir.

3.2. GKGM, AI acil eylem planını Ulusal Hastalık Kriz Merkezi’nde (UHKM) görevli memurun yetkisine devretmiştir. (merkezin isim ve adresi EK 1’de verilmiştir). AI şüphesi ya da salgını durumunda bu merkez GKGM’nin genel yönetimi altında ulusal stratejiyi koordine eder. UHKM müdürü Yerel Hastalık Kriz Merkezlerinin (YHKM) acil hastalık stratejilerini yönetmekle sorumludur. 81 İl Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı İl Müdürlüğü (GTHBİM’leri) kendi bölgelerinde AI kontrol tedbirlerini almakla sorumludur. GTHBİM’leri ve Hayvan Sağlığı Şube Müdürlerinin isimleri ve irtibat bilgileri EK 2’de verilmiştir.

3.3.Hastalığın teşhisinden sorumlu 8 adet Bölge Veteriner Kontrol Araştırma Enstitüsü

mevcuttur.(Adana, Bornova, Elazığ, Etlik, Erzurum, Konya, Samsun ve Pendik)

3.4. Bornova Veteriner Kontrol Enstitüsü, Bakanlık tarafından AI hastalığının teşhisinde

Ulusal Referans Laboratuarı olarak belirlenmiştir.

3.5 Acil Eylem Planı komuta zinciri EK-4’te verilmiştir.(2 adet)

3.6. AI’ nin İl kontrolünden Nevşehir Valiliği sorumludur. Nevşehir Valiliği, AI’ nin kontrol

stratejilerinin yönetimi için Nevşehir İl Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü (GTHBİM)’ne

yetki verir. Gerekli görülmesi durumunda İlçe Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüklerinde

de bir Operasyon Ünitesi oluşturulabilir.

3.7. Nevşehir Valiliği, AI Acil Eylem Planını Yerel Hastalık Kriz Merkezi’nde (YHKM)

görevli memurun yetkisine devretmiştir. AI şüphesi ya da salgını durumunda bu merkez

GTHBİM’ nin genel yönetimi altında yerel stratejiyi koordine eder. (EK-4)

Gerekli görülmesi durumunda İlçe Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüklerinde de

Operasyon Üniteleri oluşturulabilir. YHKM Operasyon Ünitelerinin (OÜ) acil hastalık

stratejilerini yönetmekle sorumludur.Nevşehir Valiliği İl Gıda Tarım ve Hayvancılık

Müdürlüğü ve 7 İlçe Müdürlüğü kendi bölgelerinde AI kontrol tedbirlerini almak ve YHKM’

ni bilgilendirmekle sorumludur. Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı İlçe Müdürleri ve İlçe

Veteriner Hekimlerinin isimleri. Serbest Veteriner Hekimler ve irtibat bilgileri EK-3’de

verilmiştir.

3.8. GTHB İlçe Müdürlüğü Nevşehir’de 7 ilçeyi içine almaktadır. İlin bir haritası EK- 5’de

gösterilmiştir.

8

3.9. YHKM, GTHBİM’ nün yerel yanıtı (karşılığı) ile ilgili bütün faaliyetlerini koordine eder.

4. ULUSAL HASTALIK KRİZ MERKEZİ (UHKM)

4.1. UHKM adresi EK 1’de verilmiştir.

Hayvan Sağlığı Dairesi Başkanı, UHKM’nin ihbarı takiben kısa süre içinde, yada Veteriner Epidemiyoloji ve Enformasyon ve Hayvan Hastalıkları Mücadele Şubesi tarafından sağlanan risk verilerine göre harekete geçen bir merkez olmasını sağlamak için koordinatör olarak görevlendirilmiştir. Koordinatörün sorumlulukları içinde kişiler, ekipman ve imkanlarla ilgili takip ve kontrol listesinin tutulması da bulunmaktadır.

UHKM’nin sorumlulukları:

a) “Huzur zamanında” (hastalık bulunmadığı zamanlarda) hastalığa karşı hazırlıklı ve uyanık olma durumunun sağlanması;

Yerel Hastalık Kriz Merkezlerinin (YHKM) uygulamalarını yönetmek, izlemek ve talimatlara uyulmasını sağlamak,

Ulusal Referans Laboratuarı (URL) ile irtibat halinde bulunmak,

Tarımsal ve ticari kuruluşlar ve medya ile irtibat halinde bulunmak,

Acil eylem planının mali hükümlerini düzenlemek,

Eğitim programları düzenlemek,

Simülasyon-tatbikat uygulamaları düzenlemek,

Hastalık konusunda bilgilendirme çalışmaları yapmak,

SKN’ları, sınırlarda ve hava alanlarındaki kontrolleri yönetmek .

b) Hastalık şüphesi ya da salgın durumunda ulusal stratejinin yönetilmesi;

UHKM üyeleri derhal toplanmalı,

YHKM’lerinin uygulamalarını yönlendirmek, izlemek ve denetlemek,

Ulusal uzman grubunun tavsiyelerinden yararlanmak suretiyle AI kontrol stratejilerinin genel yönetimini şekillendirmek,

Personel ve diğer kaynakları YHKM’de plana uygun olarak yerleştirmek,

YHKM’nden, yerel uzman grubundan ve URL’ndan bilgi ve veri toplayarak bunları analiz edilmek üzere ulusal uzman grubuna ulaştırmak,

Yetkili çevre makam ve organları ile veterinerlik, tarımsal ve ticari kuruluş ve organlar dahil olmak üzere, OIE, FAO, AB’ye komşu ülkelerin ulusal makamlarına bilgi temin etmek,

Acil aşılama kampanyası düzenlemek, aşılama mıntıkalarının sınırlarını tayin etmek,

9

Veteriner hizmetleri ve çevre güvenliği ile ilgili işleri koordine etmek üzere yetkili makamlarla irtibat halinde bulunmak,

Basına verilen demeçler dahil çiftçi bilinci ve genel kamuoyu programlarını yönetmek ve basınla sürekli irtibat için halkla ilişkiler merkezi oluşturmak,

Eğitim programları düzenlemek,

Mali konuları düzenlemek,

Uluslararası hastalık raporları ve uygun zamanlarda bölgesel veya ulusal ölçekte hastalıktan ariliğin tanınması için durum raporları hazırlamak,

Mevcut personel ve diğer kaynaklar ile ilgili güncel listeleri ve temin edilebilecek ilave kaynaklara ait ayrıntıları tutmak,

Koruma bölgesi (KB), Gözetim Bölgesi (GB) ve gerektiğinde aşılama bölgeleri oluşturmada YHKM ile irtibat halinde olmak,

Kullanılması gerekiyorsa aşılar dahil olmak üzere gerekli malzemelerin siparişini vermek ve dağıtımını yapmak,

Acil Eylem Planının bir parçası olarak harekete geçirilebilecek gruplar dahil, acil durum ile ilgili diğer gruplarla bağlantı halinde olmak.

5.YEREL HASTALIK KRİZ MERKEZİ (YHKM)

Yerel seviyede AI’ye hazırlıklı olma ve operasyon (uygulama) kontrolü Gıda Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlüğü (GTHBİM)’nün Hayvan Sağlığı Yetiştiriciliği ve Su Ürünleri Şube Müdürlüğü’nün(HSYSÜŞM) sorumluluğundadır.

Bir AI salgınının başlangıç safhasında İl Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü Hayvan Sağlığı Yetiştiriciliği ve Su Ürünleri Şube Müdürlüğü YHKM olacaktır. Ancak AI salgınlarını kontrol altına almada güçlük çekilmesi ihtimaline karşı (birden fazla salgın olması, GTHBİM’den çok uzak mesafede enfekte mekanların bulunması gibi) YHKM’ne destek sağlamak üzere bir ya da birden fazla operasyon ünitesi kurulabilir.

5.1. FAALİYETLER VE İŞLEVLER: YHKM’nin sorumlulukları ve görevleri iki başlık altında toplanabilir:

a) Hazırlıklı olunmasını sağlayan görev ve sorumluluklar.

b) Gerçek durumlar esnasındaki görev ve sorumluluklar.

a) Hazırlıklı olunmasını sağlayan görev ve sorumluluklar; Bölgede hastalıkla ilgili bilinçlilik ve hazırlıklı olma durumunun UHKM’nin

talimatları doğrultusunda devamlılığının sağlanması, Hastalık kontrol uygulamalarını yerel olarak düzenlemek ve ulusal simülasyon

tatbikatına katılmak,

10

Ekipman ve personel temini için diğer devlet departmanları ile bağlantıları muhafaza etmek ve karkasların imhası,

Canlı hayvanların tamamının tanımlanması.

b) “Gerçek Zaman”-Hastalık Zamanı sorumlulukları; UHKM ile istişarede bulunarak bir salgın sırasında kontrol stratejisini yönetmek ve

uygulamak, Bildirilen hastalık şüphesi ile ilgili olarak hemen inceleme yapılmasını ve

yürürlükteki talimatlara uygun olarak örneklerin URL’na gönderilmesi işlemlerinin düzenlenmesini sağlamak,

Hastalık şüphesi raporlarını UHKM’ne bildirmek, Ulusal Uzman Grubu ile irtibat halinde bulunmak, Hastalık teyidinden sonra Enfekte Mekanları beyan etmek, UHKM ile irtibatlı olarak KB ve GB ölçülerinin tespiti ve bölgelerin sınırlarının

belirlenmesi, KB, GB’ndeki işletmeler ve epidemiyolojik olarak bağlantılı işletmelerde en kısa

zamanda bir hayvan sayımı yapmak, Enfekte Mekanlarda yapılan işlemleri denetlemek – mekanların karantinası,

hastalığa karşı hassas hayvanların değer tayini, kesim ve karkasların atılması (imhası), temizlik ve dezenfeksiyon,

KB ve GB’nde bulunan pazarların kapatılması ve hayvan hareketlerini kontrol amacı ile belediye zabıtası, polis, jandarma ve/veya silahlı kuvvetlerle irtibat sağlanması,

En yüksek hastalık riski bulunan yerlerdeki canlı hayvan birimlerini belirlemek için Yerel Uzman Grubu ile irtibat sağlamak ve UHKM’ne potansiyel enfekte birimlerin kesim işlemi için tavsiyede bulunmak,

KB ve GB’deki canlı hayvan birimlerini gözlem altında tutmak. Hastalık teyit edilir edilmez KB’deki bütün birimler denetlenmelidir. Ziyaretler Ulusal Uzman grubunun tavsiyelerine göre belirlenmelidir,

Enfekte mekanlara giriş çıkışların, gerektiğinde pazarların ve personel ve taşıt vs. hareketlerinin izlenmesi,

Gerekli eylem konusunda Ulusal Hastalık Kriz Merkezi ile irtibatta bulunmak,

Epidemiyolojik incelemeler sırasında toplanan verileri, verilen hayvan hareket izinlerini, kullanılan personel ve ekipmanı, enfekte işletmelerdeki ve YHKM’de vuku bulan olayları günlük şeklinde kayıt altına almak,

Karkasların atılması (imhası) ve dezenfektanların çevreye etkisini en aza indirme konusunda Yerel Makamla irtibatta bulunmak.

11

5.2. YHKM Üyeleri (EK-4)Başkan: İl Vali Yardımcısı (Tarımdan sorumlu)

Başkan Vekili: Hayvan Sağlığı Yetiştiriciliği ve Su Ürünleri Şube Müdürü, Sağlık İl Müdürü, Çevre ve Orman İl Müdürü, Salgının belediye sınırları dışında vuku bulması durumunda İl Daimi Encümen

Temsilcisi, Salgının çıktığı yerin Belediye Başkanı/Başkanları İlçe/bölge ya da İl Mali Bölüm temsilcisi (Defterdar/Mal Müdürü) Belediye zabıtası temsilcisi (belediye sınırları içinde) Jandarma Komutanı ve/veya Emniyet Müdürü, Ziraat Odası Başkanı, Yetiştirici Birlikleri Başkanları,

Gerek görülmesi durumunda diğer kurum temsilcileri de YHKM’ne üye olarak alınabilir.

Operasyon Birimi: Aşağıdaki kriterleri dikkate alarak, YHKM kararı ile GTHB İlçe Müdürlüklerinde bir operasyon birimi oluşturulabilir.

Bir bölgede birden çok sayıda mihrakın bulunması,

Enfekte mekanların GTHBİM’den uzak mesafede olması,

Populasyon yoğunluğunun çok yüksek olması,

Populasyonun yoğun olduğu alanda işletmelerin çok yakın olması.

5.3. Faaliyetler ve İşlevler: Operasyon birimi YHKM’nce alınan kararlara uygun olarak aynı görevleri yerine

getirecektir.

5.4. YHKM’nde bulunacak imkanlar ve fiziksel kaynaklar:(EK-7-8)

a) Bütün izleme faaliyetlerinin tamamlanmasına kadar sadece bu amaç için kullanılmak üzere bir çalışma odası gereklidir,

b) Bu odada haritaların incelenmesi ve yuvarlak masa grup toplantılarının ve tartışmalarının yapılmasını mümkün kılacak ayrı bir masa mevcut olmalıdır,

c) Temin edilen odada en az iki kişi için yeterli masa alanı ile internet bağlantılı masa üstü bilgisayar ve telefon bulunmalıdır,

d) Tercihan bilgisayar tabanlı, UHKM ile ve diğer bütün gerekli veri tabanları, laboratuarlar ve diğer kuruluşlarla bağlantılı bir kayıt sistemi,

12

e) Bir AI’nin ortaya çıkışıyla ilgili bütün olayları kronolojik sırayla kaydetmek üzere, başka faaliyetlerle bağlantı kurulmasına ve koordinasyona imkan sağlayan ortak bir günlüğün tutulması,

f) Bir AI salgını çıkması durumunda temasa geçilecek ve olayla ilgili olabilecek, ildeki özel veteriner hekimler ve yerel kuruluşlar dahil, ilgili kişilerin güncel listeleri

g) Kesimhanelerin ve imha alanlarının bir listesi, kesimhanelerin listesi EK-6’de verilmiştir. Rutin olarak güncellenen listeye www.gkgm.gov.tr web sayfasından ulaşılabilinir.

h) Köy ve kasaba yerleşimlerinin, topoğrafik özellikleri, kamu yollarının gösterildiği ilçe veya daha geniş anlamda il veya bölgelerin ayrıntılı güncel haritaları (tercihan CBS formatında),

i) AI salgını çıkması durumunda temasa geçilmesi gerekli olan ve konuyla ilgili olabilecek il deki yetkili çevre makamları ile çevreyle ilgili diğer kurumların güncel listesi,

j) Karkasların, çevre ve özellikle yüzey ile yer altı suları için bir zarar riski oluşturmayacak uygun tasfiye ve gömme sahalarını belirten haritalar,

k) Hayvan karkaslarının ve hayvansal atıkların muamelesinde ihale edilebilecek işler ile bu işleri yapacak işletmelerin listesi, (atıkları- hayvan ve hayvan maddelerini imha yerlerine taşıyacak belediyelerin sağlayacağı

l) Dezenfektanın ve karkas dekompozisyonu (bozulması) sonucu vücut dokuları ve sıvılarının çevreye ve özellikle yüzey ve yer altı sularına yayılıp karışmasının izlenmesi ve kontrolü için önlemleri içeren liste,

m) AI aşılaması, hayvanların sahibi ve hareketlerle ilgili il/ilçe düzeyinde tutulan bütün kayıtlara kolayca erişilebilmesi,

(n) “Numune alma kitleri” bileşenleri (elemanları) ve koruyucu giysiler için gerekli depo alanı,

13

6. UZMAN GRUBU

6.1. Yerel Uzman Grubu AI teyit edildiğinde YHKM bünyesinde bir Yerel Uzman Grubu oluşturulur.

Grup: Bölge VKAE’nden 1 epidemiyoloji uzmanı (ETLİK VKMAE) GTHBİM’nden 2 veteriner hekim GTHBİM’nden1 teknik ve 1 idari personel’den teşekkül eder. 1 Grubun rolü: Şüpheli vakalarda söz konusu sahaya gitmek, Hastalığın muhtemel kaynağını ve yayılışını araştırmak, İşletmelerdeki muhtemel enfeksiyon süresinin tahmini, Enfekte işletmelerin durumu, hastalığa karşı hassas olanlar ile diğer canlı hayvanların

sayı ve türleri ile yetiştirme şeklinin belirlenmesi, Işletmenin büyüklüğü, yeri , diğer işletmelerle ve kamu yolları vs. ile ilişkisinin

belirlenmesi Risk değerlendirmesi yapmak ve temas edilen/edilecek işletmeleri kategorize etmek, Örnek toplamak ve göndermek, Ulusal Uzman Grubundan uzmanlarla irtibat kurmak ve gerektiğinde onları araştırma

için davet etmek, Gözlem/tetkik ve epidemiyoloji raporlarını incelemek ve değerlendirmek, YHKM, UHKM ve Ulusal Uzman Grubuna rapor ve tavsiyeleri iletmek, Koruyucu kesim ve/veya itlafla ilgili olarak YHKM’ne tavsiyelerde bulunmak, KB ve GB sınırları ve diğer kontrol tedbirleri hakkında tavsiyelerde bulunmak.

7. KAYNAKLAR (Yeterli Kaynaklar özellikle personel, laboratuar, Ekipman)

7.1. Bir AI salgını sırasında çok sayıda personel ve ekipmanın YHKM’ne sevk edilmesi gerekecektir. Bu konu GTHB’nin Personel Genel Müdürlüğü ve/veya GKGM’nün sorumluluğunda olacaktır. Gerektiğinde salgın çıkmayan diğer illerden personel temin edilebilir ve özel hekim yetkilendirilerek görevlendirilir.

7.2. YHKM herhangi bir AI salgını vuku bulması durumunda göreve çağırabileceği veteriner personelin bir listesini muhafaza edecektir.(EK-3-5,6,7 )

14

8. UYGULAMA KILAVUZU 8.1. GİRİŞ

8.1.1. Tanım Avian influenza, tavuk, hindi, gine tavuğu ve diğer kanatlı türlerinin ve özellikle göçmen su kuşlarının hafif ve hatta asemptomatik enfeksiyondan akut ve öldürücü boyuta kadar değişen viral etiyolojiye sahip bir hastalıktır.

8.1.2. Etiyoloji Avian influenza virusları Orthomyxoviridae ailesinin A tipi virusları içersinde yer alır. Tip A influenza virusları serolojik olarak 15 hemaglütinin (H1-H15) ve 9 nörominidaz (N1-N9) alt tipinde kategorize edilirler. Her virüsün görünür şekilde herhangi bir kombinasyon içinde bulunabilen bir HA ve bir nörominidaz antijeni vardır. Avian influenza tip A viruslarının alt tiplerinin muhtemel kombinasyonlarının çoğunluğu kanatlı türlerinden izole edilmiştir. Bugüne kadar yalnızca H5 ve H7 alt tiplerinin hastalığa karşı hassas türlerde YPAI’ye neden oldukları gösterilmiştir, ancak H5 ve H7 vıruslarının tamamı virülent değildir.

8.1.3. EpidemiyolojiDünya üzerinde yayılışı AI virusları dünya üzerinde hindi, tavuk, beç tavuğu, bıldırcın, keklik, sülün, kaz, ördek gibi bir çok evcil kanatlılarda ve yabani türlerde yaygın olarak bulunmaktadır.

AI virusları ekseriya dünyanın heryerinde sağlıklı görünüşlü göçmen su kuşları, kıyı kuşları ve deniz kuşlarında görülmektedir. YPAI A viruslarının H5 ve H7 alt tipleri Avrupada ve diğer yerlerde zaman zaman serbest yaşayan kanatlılardan izole edilmiştir. YPAI nedeniyle çıkan salgınlar 1983-84 yıllarında ABD’de Pensilvanya bölgesinde kaydedilmiştir.

Hastalık son yıllarda; 1997 yılında Çin’de, 2000 yılında İtalya’da, 2001 yılında Honduras’ta, 2002 yılında ABD(Virginia, Kuzey Carolina, Connecticut) ve Şili’de, 2003 yılında Hollanda, Belçika, Almanya ve Güney Kore’de, 2004 yılında Güney Afrika, Honduras, Endonezya, Honkong, Kamboçya, Laos, Malezya, Pakistan, Şili, Tayland, Tayvan, Vietnam’da, 2005 yılında ise Moğalistan, Kazakistan, Rusya Federasyonunda ve Türkiye’de çıkmıştır. Yaygınlığı hakkında detaylı bilgi için World Animal Health ve OİE bültenlerinin son yayınlarına bakılabilir.

Türkiye deki son durum Ülkemizde AI hastalığı ilk kez 07 Ekim 2005 tarihinde tespit edilmiştir.(?)

AI virüsünün Türkiye’ye girişi ile ilgili risk değerlendirmesi AI enfeksiyonunun problem teşkil ettiği ülkelerden enfekte canlı kanatlıların ya da

ürünlerin yasal ya da yasa dışı yollarla ithalatı Enfekte kanatlıların hareketleri Canlı kanatlı pazarları Göç yolları Yaban hayatı Doğa parkları ve göller Su kuşlarının dışkıları ile kontamine olmuş su birikintisi ve dereler Köy hayvanları

Epidemiyolojik mülahazalar

15

1. Hastalığa karşı hassas türlerAI virüsü hemen bütün ticari evcil ve yabani kanatlı türlerinde etkilidir... Maymun, domuz, ferret, at ve sığırlarda, foklarda ve balinalardan enfeksiyonlar bildirilmiştir; tavuklardan kaynaklanan ve insanlar için öldürücü olan virüs suşunun görülmesi 1997 yılında Hong Kong’tan bildirilmiştir.

2.Virüsün DayanıklılığıÇevrede: Influenza virusları çevresel ortamda ve özellikle serin ve nemli koşullarda uzun zaman sürelerinde canlılıklarını korurlar. Dışkı materyalinde enfektivite 4 0C’de 30-35 gün, 20 0C’de 7 gün sure ile muhafaza edilmiştir. Influenza virusları çok fazla su kuşlarının bulunduğu göllerden ve havuz sularından izole edilmiştir. Konakçıda (hastalığın patogenezi dahil): AI virusları tavuklar için olduğu kadar diğer türler için de çok çeşitli virulens özelliği göstermektedir. YPAI, gallinaseöz kanatlı türlerinde solunum ve mide barsak ve/veya sinirsel belirtilerin görüldüğü yüksek oranda mortaliteye neden olabilen son derece bulaşıcı ve genelleşmiş viral bir hastalıktır. Diğer kanatlı türlerinde YPAI virüs enfeksiyonu klinik olarak belirtisiz özellikten son derece öldürücü özelliğe kadar değişen aralıkta meydana gelebilir. Su kuşları ve deniz kuşları gibi yabani su kanatlıları AI virüsünün önemli rezervuarları olarak bilinmektedirler ancak bu hayvanlar enfeksiyonun klinik belirtilerini çok seyrek olarak gösterirler. Hastalığın klinik belirtileri virüsün solunum kanalında replikasyonu ve bunu müteakip iç organlarda ve beyinde sistemik replikasyonu sonucunda meydana gelir. Nonpatojenik virüs suşları yalnızca solunum ve barsak kanalı yüzeyinde replikasyon gösterirler.Karkaslar: AI virüsü karkaslarda ortam sıcaklıklarında yalnızca birkaç gün canlılığını koruyabilirken buzdolabı sıcaklıklarında 23 güne kadar canlı kalır. Viremik safhada işlenen kuşlar virüs içeren kanları veya dışkı materyali ile diğer karkasları bulaştırırlar. Paketleme ve depolama sırasında oluşabilen damlama da enfekte karkaslardan kontamine olmuş olmaları ihtimalinden dolayı önemlidir.Et ürünleri: Virüs kanatlı et ürünlerinde canlı kalabilir. Pişirilmiş tavuk için inaktivasyon süresi hakkında virüs suşlarına göre farklılıklar bulunmuştur. Pişirilmiş tavuk etinde AI viruslarıni öldürdüğü kabul edilen minimum sıcaklıklar; 70 0C’de en az 30 dakika; 75 0C’de en az 5 dakika veya, 80 0C’de en az 1 dakika Yemeklik yumurta ve yumurta ürünleri: Şiddetli şekilde etkilenen kanatlıların yumurtlamalarının durmasına karşılık salgının erken dönemlerinde yumurtlanan yumurtalar albuminde, sarıda ve/veya yüzeyde AI virüsü içerebilir. Virüs çatlak ya da sağlam kabuktan geçebilir, ya da daha önemlisi yumurta kaplarını bulaştırabilir. Yumurtalarda ve viyollerde canlı kalma süreleri geniş çapta yayılma için yeterli olmaktadır. Yumurta pulpu ürünleri diğer bir virüs kaynağıdır. Döllenmiş yumurtalar: AI virüsü enfekte damızlık tavukların yumurtladığı yumurtalardan izole edilmiştir. Kanatlı yan ürünleri :Kanatlı sakadat unu ve evde beslenen hayvan yemleri genellikle 1000C’nin üzerinde birkaç dakikadan bir saatten fazlasına kadar ısıtılmaktadır ve bu da AI virüsünü öldürmek için yeterlidir. Ancak eğer bu işlemler usulüne uygun olarak yapılmamış veya pişirilmiş ürün daha sonra işlenmemiş ürün tarafından kontamine edilmişse, AI virüsü yan ürünlerde birkaç hafta canlı kalabilmektedir.

16

Atık ürünler: AI virüsünün atık ürünlerde canlı kalma potansiyeli mevcuttur ve hareket öncesinde ürünler uygun işlmlere tabi tutulmadığı takdirde virüs bu ürünlerin naklinde kullanılan araçlarla çevreye yayılabilir.

8.1.4. Hastalığın yayılmasıAI vırüslarının bütün suşları kanatlılar için yüksek yayılma özelliğinde değildir, yüksek ve düşük virulensli virüsler düşük yayılma özelliğine sahip olabilir, fakat sürüler yoluyla geçiş sonrası konakçı için taşıyıcılık kadar patojenite de sahada artış gösterebilir. Yabani kuşlar: Göçmen su kuşları ile doğrudan ya da dolaylı temas kanatlılar için en önemli enfeksiyon kaynağıdır. Canlı kanatlılar: Kanatlılar arasında yayılabilirlik AI virüs suşları arasında çok büyük farklılıklar sergilemektedir. Dışkı ve solunum salgıları ile temas önemli olurken hava yolu ile yayılma önemli görülmemektedir. Saha salgınlarının direkt yayılma mı yoksa kişi ve araç gereçler yolu ile ikincil yayılma mı olduğu konusu karmaşıklık arz etmektedir.Yumurtalar: AI virüsünün yayılma potansiyelinin olduğunu gösterir şekilde yumurta kabuğunda ve yumurta sarısı ve albuminde tespit edilmesine rağmen enfekte yumurtalar yolu ile dikey bulaşma ispat edilebilmiş değildir. Embriyo gelişiminin erken döneminde optimal kuluçka sıcaklıkları 37.2 - 37.7 0C AI virüsü için öldürücü olabilir, ya da enfekte embriyolar kuluçka esnasında virüs tarafından öldürülebilirler. Kuluçka sürecinde virüsün kalıcılığı yumurta kabuğu kontaminasyonuyla yüksek bir olasılıktır.Araç gereçler: AI uzun mesafelere kuş kafesleri, peletler, yumurta doldurulan tepsiler, gübre yem bulaşık giysilerle, ekipman ve taşıtlarla süratli bir şekilde yayılabilmektedir.İnsanlar: Enfekte işletmelere giriş ve çıkışlarda, enfekte dışkı yada solunum yolu sekresyonları ile kontamine araç, ekipman, personel ve yem malzemelerinin hareketlerinde görevli insanlar etkenin taşınmasında rol oynayabilirler.Diğer taşıyıcılar: Omurgasızların yayılmanın epizootikler arası devamında rol oynadığına ilişkin herhangi bir bulgu mevcut değildir. Ancak düşük öneme sahip olmakla birlikte, omurgasız ya da omurgalı taşıyıcılarla mekanik taşınma ihtimali mevcuttur.

8.1.5. Hastalık Seyri Virüsün önceden temiz olan bir sürüye, bölgeye ya da ülkeye girmesinin hızlı bir şekilde yayılma gösteren yüksek morbidite ve ölümlülük oranına sahip salgına yol açması olasıdır.

1. Sonuçlara) Halk Sağlığı Avian İnfluenza virüsünün, genetik materyalindeki değişiklikle (mutasyonla) insanlara yönelik olarak da hastalık yapıcı nitelik kazanabileceği ve salgınlara yol açabileceği ifade edilen bilgiler arasındadır. İnsandan insana bulaşmanın olmadığı virüsün, mutasyonla insandan insana bulaşma özelliğine de sahip olabileceği belirtilmektedir. H5N1 YPAI zoonotik bir hastalıktır. İnsanlar enfekte kuşlarla yakın temas ve yoğun şekilde YPAI virusları ile kontamine ortamlarda çalışma youluyla (enfekte kanatlıların kesimi, enfekte barınakların temizlik işlerinde çalışan kişiler) enfeksiyona yakalanabilirler. Enfeksiyon et ve yumurta gibi kanatlı ürünlerinin muamele edilmesi ya da tüketilmesi ile yayılmaz. Influenza vıruslarının kanatlılar içindeki dönüşümünün azaltılması ve eliminasyonunun sağlanması için acil tedbirler alınması tavsiye edilmektedir.Hastalıkta önemli olan korunma önlemleridir. Bunun için kanatlı çiftliklerinde çalışanların hijyen kurallarına uymaları, eldiven ve maske gibi ekipmanlarla gerekli diğer korunma önlemlerini almaları sağlanmalı ve bu kişilerin bilgilendirilmesi ve bilinçlendirilmesi

17

konusunda hassasiyet gösterilmelidir. Ayrıca, gerektiğinde virüslere etkili ilaçlarla korunma yoluna gidilebilir. b) Sosyo-ekonomik Başlıca kayıplar yüksek oranda mortalite ile yumurta ve et üretimindeki azalma ve verimlilik düşüşünden kaynaklanan kayıplardır. Salgını yok etme politikasına bağlı olarak uzayan süreler nedeniyle daha başka kayıplar da söz konusu olabilir. Ürün akışındaki aksaklıklar ve azalan tüketim, salgının kontrol altına alınabilmesi için gerekli süreye bağlı olarak çiftliklerde, hizmet sektöründe ve ilgili endüstrilerde iş kayıplarına neden olabilir. Küçük bir salgında dahi ensdüstrinin yer değiştirmesi normal pazarlama şekillerinin değişikliği söz konusudur. Büyük ebeveyn ve temel nitelikteki sürülerde çok değerli genetik kayıp oluşabilir. Salgın teyit edildiğinde ihracat pazarları kapanabilir, fakat bu süreç hastalıklı mıntıka politikası uygulanarak kısaltılabilir. Bir mıntıka politikasının uygulanması halinde, uygulamaya konması ve sıkı şekilde yürütülmesi gerekli olan yok etme (kökünü kazıma) stratejisi ve hareket kontrolleri yetiştirme programları ve yumurta, tavuk, kanatlı, piliç, hindi ve et kanatlılarının satışı dahil bir çok endüstri uygulamalarının şiddetli şekilde aksaması sonucunu doğuracaktır. Çeşitli malların pazarlama sürelerinin ötesindeki gecikmeler önemli üretim maliyet artışlarına ve kısa zaman içinde kayıplara yol açabilir ve salgınlara doğrudan maruz kalmayan üreticileri arz kaybı ve aksaklıkları nedeniyle kayba uğratabilir. Ev hayvanları mağazaları, kuşhaneler ve kuş satıcıları da hareket kontrollerinden olumsuz etkilenebilir.

8.2. TEŞHİS8.2.1. Klinik Belirtilerİnkübasyon periyodu 3-5 gündür. Klinik bulgular; iştahsızlık, şiddetli depresyon, yumurta veriminde ani düşme, yüzde ödem, ibik ve sakallarda siyanoz ve şişkinlik. Seröz mukozalarda peteşiyel kanamalar ve ani ölümler görülür.

8.2.2. İnkübasyon periyoduYPAI’de inkübasyon periyotları son derece değişkendir, birkaç saatten 2-3 güne kadar değişebilir. OIE Kodunda düzenleyici amaçlar için maksimum inkübasyon periyodu olarak 21 gün verilmektedir.

8.2.3. Klinik teşhis a) Semptomlar Şiddetli depresyon, iştahsızlık Yumurta veriminde önemli düşüş Şişkin ve siyanotik ibik ve gerdan ile birlikte yüzde ödem oluşması İç zar (membran) yüzeylerde peteşiyal kanamalar Ani ölümler (mortalite %100’e ulaşabilir) b) Lezyonlar

Tavuklar Ani ölüm olaylarında lezyonlara rastlanmayabilir Kaslarda şiddetli hiperemi Dehidrasyon Baş ve boyun bölgesinde subkütan ödemler Burun ve ağız boşluğunda akıntılar

18

Konjunktivada şiddetli hiperemi bazen peteşiler Trakea lümeninde fazla miktarda müköz eksudat veya şiddetli hemorajik trakeitis Sternumun iç tarafında, serozada ve abdominal yağda, seröz yüzeylerde ve vücut

boşluğunda peteşiler Böbreklerde şiddetli hiperemi, bazen hiperemi ile birlikte tubullerde ürat birikimleri Ovaryumlarda kanamalar ve dejenerasyon Proventrikülüsün mukozal yüzeyinde özellikle taşlık ile bağlantı noktasında kanamalar Taşlık hattında kanamalar ve erozyonlar Lenfoid dokularda ve bağırsak mukozasında kanamalı odaklar

Hindilerdeki lezyonlar tavuklardakine benzer, fakat tavuklardaki kadar belirgin değildir. YPAI ile enfekte olan virüs saçan ördekler klinik belirti veya lezyon göstermeyebilir.

8.2.4. Patolojia) Makroskopik lezyonlar

Birçok olguda hastalığın perakut formundan dolayı ölen kanatlılarda gözle görülebilen büyük lezyonlar bulunmaz; bu tür tavuklar enfeksiyonu müteakip 1 ya da 2 gün içinde ölürler. Tavukların tüyleri kabarık, ibik ve gerdan hiperemik ve siyanotik ve baş şişkindir. İbik ve gerdandaki değişiklikler ilerleyerek koyu kırmızıdan maviye kadar değişen iskemik nekroz oluşan çöküntülü alanları meydana getirirler. Kanamalar (peteşiyal ve ekimotik) abdominal yağ, seröz yüzeyler ve periton ve perikardiumu kaplar. 7-10 gün yaşayabilen kanatlılarda hava keselerindeki ve peritondaki şiddetli yangıya bağlı olarak periton boşluğu genellikle yırtılmış yumurtadan köken alan sarı ile doludur. Kanamalara proventrikülüste ve özellikle taşlık ile birleşme bölgesinde rastlanabilir.

b)Mikroskopik lezyonlar (histopatoloji)Histopatolojik lezyonlara yukarıda belirtilen makroskopik değişiklikler içinde rastlanır ancak beyinde ve diğer organlarda vazkulitisin hastalığın önemli belirtisi olabilmesine rağmen bunlar YPAI için kesin değildir.

8.2.5. Laboratuar teşhisia) Gerekli numuneler / nakil : Örnekler hem canlı ve klinik olarak hastalıktan etkilenen kanatlılardan, hem de yeni ölmüş kanatlılardan alınmalıdır. Canlı kanatlılardan kloakal ve trakeal svablar ve/veya taze dışkı ve serum alınmalıdır. Ölü kanatlılardan sindirim kanalı dokuları (proventrikülüs, ince bağırsak, sekal tonsil) ve solunum kanalı dokuları (trakea, akciğer) alınmalıdır. Örnek toplanması, taşınması, muhafazası ve işlenmesi ile ilgili ayrıntılı bilgiler için EK 9’ya bakınız.

b) Laboratuar testleri: Patolojik değişikliklerin hastalık için kesin tanımlayıcı olmamasından dolayı teşhisin hastalık etkeni virüsün izolasyonu ve karakterizasyonu ile teyit edilmesine ihtiyaç bulunmaktadır. Toplanan örnekler öncelikle Bölge VKAE’ne ve buradan da hastalığın çıktığı ildeki GKGM’ne yönlendirilir, etkenin izolasyonundan sonra ise daha ileri karakterizasyon için URL’na gönderilir. Nihai tanımlama ise genellikle Uluslararası AI referans laboratuarları ya da OIE influenza referans laboratuarı tarafından gerçekleştirilir.

8.2.6. Ayırıcı teşhis

19

AI enfeksiyonu tavuk ve hindilerde çeşitli patojenite düzeylerindeki klinik ve postmortem (ölüm sonrası) muayenelerde genellikle aşağıda sıralanan hastalıklarla karışabilir. Newcastle hastalığı, Avian pneumovirüs ve diğer paramyxovirüsler, Enfeksiyöz bronşitis, Enfeksiyöz laringotrakeitis, Tavuk kolerası, Başın Escherichia coli sellülitisi, Akut pastorellozis, Enfeksyöz koriza, Chlamydia, Akut zehirlenme, ya da Yüksek mortaliteye (ölüm oranına) neden olan olumsuzluklar (örneğin boğulma, sıcak stresi,

dehidrasyon)Şiddetli depresyon, iştah kaybı, sinirsel belirtiler, sulu ishal, şiddetli solunum belirtileri ve/veya yumurta veriminde önemli düşüş ve normal olmayan yumurtalar şeklindeki belirtilerle birlikte ani kanatlı ölümleri görüldüğünde YPAI’den şüphe edilmelidir. Yüzde deri altı ödem, şişkin ve siyanotik ibik ve sakal, seröz membranlarda peteşiyal kanamalar AI varlığı ihtimalini artıran belirtilerdir. Genç tavuklar ya da hastalığın perakut formundan ölen kanatlılarda herhangi bir lezyona rastlanmayabilir.

8.3. SALGIN YÖNETİMİ

20

Salgın yönetimi; Tavuk Vebası Hastalığına Karşı Korunma ve Mücadele Talimatnamesinin 6’ıncı Maddesinde yer alan Mücadele bölümü çerçevesinde ve bu bölümde yer alan açıklamalara göre yürütülür.

8.3.1.Hastalık Bildirimi ve Şüphesiyle İlgili Yönetim:

1. Sorumluluk:Kanatlı işletmelerinde AI hastalığından şüphelenildiği durumlarda ya da hastalık görüldüğünde 5996 sayılı VHBSGYK ’nun 4 üncü maddesinin altıncı fıkrasına göre hastalık ihbarını alan makamlar İl Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğüne veya İlçe Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğüne derhal bildirir.

Şüpheli durumların bildirilmesi RV’i bilgi temini açısından desteklemesi gereken şirket veteriner hekimi veya özel veteriner hekimler için de zorunludur. Eğer şüpheli durum RV’nin gelişinden önce bildirilmiş ise refakatçi veteriner hekim ya da özel pratisyen kendi yetkisi dahilinde enfeksiyonun yayılmasını önlemek için gerekli herşeyi yapmalıdır. Resmi veteriner hekim gelinceye kadar hastalık mahallindeki köy, kasaba, şehir, çiftlik ve işletmelerdeki görevli ve yetkililer tarafından aşağıdaki tedbirler alınır,

Hasta kanatlıların bulunduğu yere giriş ve çıkışlar önlenir,

Ölen hayvanlar muayene ve teşhis için muhafazaya alınır, kokuşma halinde ise herhangi bir ifrazatı akmayacak şekilde hayvan uğrağı olmayan bir yere sürüklenmeden nakledilir. İki metre derinlikteki çukurlara kireçlenerek gömülür,

Hastaların temas ettiği ve hastalara ait her çeşit eşya, hayvan yemi ve hayvan maddelerinin dışarıya çıkarılması yasaklanır,

Hasta hayvanların bakımı için yeterli sayıda kişiler görevlendirilir. Görevli kişinin dışında tecrit mahallerine hiç kimsenin girmesine izin verilmez. Hastaların bakımı ile görevlendirilenlerin, sağlam hayvanlarla ve bunlara ait malzeme ile temasları önlenir,.

Alınan tedbirlerin uygulanmasından, köylerde muhtarlar ve hayvan sahipleri, şehir ve kasabalarda belediyeler, mahalle muhtarı ve hayvan sahipleri, çiftlik ve işletmelerde ise hayvan sahipleri, işletme sorumlusu ve bakıcılar sorumludur.

AI şüphesi bildirilir bildirilmez resmi veteriner hekim (RV) hastalık şüphesini bildiren kişiyi

hemen tespit eder ve aşağıdaki konularda bilgi toplar:

Hastalık çıkan yer, çiftlikteki kanatlıların ve diğer hayvanların özellikleri ve sayıları,

Hastalık yerindeki personel ve taşıt varlığı,

Yakın geçmişe ait kişi, ekipman, taşıt ve hayvan hareketleri,

Olay yerinde dezenfektan ve ilgili mekanların dezenfeksiyonunda kullanılacak

ekipmanın bulunup bulunmadığı,

RV çiftlik düzeyinde şüpheli mekanlarda insanların, hayvanların, ekipman ve taşıtların

hareketlerini önlemek için gerekli işlemleri koordine eder ve o arada:

GTHBİM Hayvan Sağlığı Yetiştiriciliği ve Su Ürünleri Şube Müdürüne, Hayvan Sağlığı

Yetiştiriciliği ve Su Ürünleri Şube Müdürü de GKGM’ ne veya UHKM’ ne haber verir.

Bölge VKE’ ni AI şüphesi konusunda bilgilendirilir,

21

Mevcut kitten bir adet alır.(EK-8)

AI şüpheli çiftliğe en yakın görevli veteriner hekim birimini belirler.

2.Erişim Bulaşıcı Hayvan Hastalıkları ile Mücadelede Uygulanacak Genel Hükümlere İlişkin

Yönetmeliğinde hastalık ihbarını alan resmi veteriner hekimin her ne kadar en seri vasıta ile en geç 24 saat içinde hastalık yerine gitmesi gerektiği belirtilmiş olsa da “ilk vaka” senaryosunda 2 saat içerisinde, “gittikçe artan” senaryoda ise 1 saat içerisinde işletmeye ulaşmak için her türlü çaba sarf edilmelidir. İl yada İlçe Müdürü gerekli vasıtayı temin etmekle yükümlüdür. Hastalık yerine gidilmesi için İl veya İlçe Müdürlüğünün imkanlarının yeterli olmadığı durumlarda mülki ve mahalli idare ve zabıta makamları gereken her türlü kolaylığı ve yardımı göstermeye mecburdur,

İhbarı alan resmi veteriner hekim olay mahalline gitmeden önce gerekli hazırlıkları yaparak olay mahalline hareket eder ve gittiği aracı işletmenin dışına veya uygun bir mesafeye park ettirme konusunda gerekli titizliği göstermek zorundadır,

Enfekte mekanlara erişim bütün giyeceklerin değiştirilmesinden sonra sağlanmalıdır. Bir kullanımlık giysiler, şapkalar, ayakkabı galoşları, çiftliğe giriş yapan bütün personel tarafından giyilmelidir. Bir soyunma odası tespit edilmelidir, bu odada geniş plastik çantalar, mukavva kutular, lateks eldivenler, ve yeterli miktarda dezenfektan solusyonlar bulunmalıdır. 1 No’lu kit’in (EK-8) diğer bileşenleri kanatlı barınağı/kümesine girişten sonra içeride kullanılacaktır.

Konuyu araştırmak amacı ile görevlendirilen enstitü uzman veteriner hekimi sadece Avian influenza şüphesi olan işletmelere ziyarette bulunabilir. İl’de birden fazla vakada görevlendirilmiş ise şüphesi en az olan işletmeden şüphesi en güçlü olana doğru ziyaretlerini yapmalıdır. Bu uzman veteriner hekim şüpheli durum sona ermesine kadar veya şüpheli durumun teyit edilmesi halinde enfekte olmuş işletme ile son temas gününden sonra 3 gün boyunca diğer kanatlı işletmelerini başka nedenlerle dahi olsa ziyaret etmemelidir.

3.EkipmanResmi Veteriner Hekim (RVH ) ekipman listesi EK-8 de verilmiştir.

4. Şüpheli işletmede takip edecek prosedürler

a) Resmi Veteriner Hekimin Alması Gereken Önlemler:

Laboratuvar sonucu gelinceye kadar hastalığa geçici olarak el koymak için, el koyma tutanağı olan EK-10 doldurularak imzalattırılır.

Hastalığın kesin teşhisi ve gerekli tedbirler alınıncaya kadar hayvanların çevreyle teması kesilir.

Kümes hayvanlarının işletmeye giriş ve çıkışları yasaklanır,

Hastaların temas ettiği ve hastalara ait her çeşit eşya, hayvan yemi ve hayvan maddelerinin dışarıya çıkarılması yasaklanır,

Hayvan yeminin girişleri ise RVH’in iznine tabi olacaktır.

22

RVH geçici kordon altındaki hayvanları ve alınan tedbirleri inceler. Bu süre zarfında ölen ve kokuşmuş olan kanatlıların gömülmesi işlemine nezaret eder. Bunlar hayvanların uğrağı olmayan, akarsulardan uzak, yer altı sularını kirletmeyecek yerlere uygun bir şekilde nakledilir ve ölü kanatlılar en az iki metre derinliğindeki çukurlara kireçlenerek gömülür.

Hasta kanatlılar ile bulaşmadan şüpheli kanatlıların ayrı yerlerde bulundurulmasını sağlar.

Şüphe duyulan enfeksiyonun yayılmasını önlemeye yönelik tedbirler alınır. Kümes, yem ve su kaplarını dezenfekte ettirilir.

Hayvanların içme suyuna antiviral dezenfektanlar katılması sağlanır,

İşletmedeki personel sayısını sınırlandırır.

Bakıcıların diğer kümeslerle ilişkisini keser.

İşletmede bulunan personelden 3 gün boyunca diğer reseptif (hassas) türdeki hayvanlarla temas etmeme ile ilgili EK 11 örneği verilen bir taahhütname alır,

İşletme içerisine araçlar mümkünse alınmamalıdır. Eğer araç girecekse çıkışta araçların yıkanması ve dezenfeksiyonunu organize edebilmek için işletmedeki uygun yerleri belirler. İşletmeden çıkacak olan araçların dezenfeksiyonu için yıkama sularının, su yollarına karışmadığı bir yer belirlenir. İşletme araçlarının dış ve mümkün olan yerlerde iç dezenfeksiyonu gerçekleştirilmelidir,

İşletme ile kümes hayvanlarının barındırıldıkları binaların giriş ve çıkışlarında uygun dezenfeksiyon araçları dezenfeksiyon için kullanılacaktır.

Resmi veteriner hekim personelin çıkışta maruz kalmış olan bölümlerini yıkaması ve dezenfekte etmesi, ayakkabılarını yıkaması ve dezenfekte etmesi için talimatlar verir ve mümkün olması halinde, tulum giyilmesini sağlar. Söz konusu personel kendi evlerine ulaştıktan sonra işletmede giymiş olduğu giysileri derhal yıkamak zorundadır,

İşletmedeki tüm kümes hayvanlarının katogorilerinin hayvan sahibi/bakıcısı tarafından kayıt edilmesi sağlanacak, her katogoride ölmüş olan, klinik belirtileri gösteren ve göstermeyen hayvan sayısı belirlenecektir. Bu kayıt şüpheli durum devam ettiği sürece doğan ya da ölen kuşlarıda dahil ederek kanatlı sahibi veya bakıcılar tarafından güncel tutulacaktır. Güncel tutulacak bu kayıtlar istenildiğinde RVH gösterilecek, her ziyarette kontrol edilebilinecektir.

Hastalık şüphesinin bulunduğu kanatlı işletmesi ile temasları nedeniyle olası bulaşıklık şüphesi uyandıran diğer kanatlı işletmeleri de resmi kontrol altına alınır.

İşletmenin veteriner hekimleri ve teknik personelinin 3 gün süre ile başka kümeslere ya da işletmelere gitmesi yasaklanır.

c) Ön epidemiyolojik araştırma

Epidemiyolojik araştırmalar EK 15’de yer alan Epidemiyolojik Araştırma Formu kullanılarak yapılacaktır.

Epidemiyolojik araştırma ile ilgili önemli noktalar şunlardır:

- Hayvan hareketleri: hayvan hareketleri ilk klinik belirtilerin başlamasından 21 gün öncesine kadar kaydedilmiş olmalıdır

23

- Kişilerin hareketleri: Çiftliğe giriş çıkış yapan bütün kişiler (personel, akrabaları, hizmet personeli, veteriner hekimler) kaydedilmelidir,

- Taşıt hareketleri: hayvanlarla temas edip etmemelerine bakılmaksızın çiftliğe girmiş çıkmış bütün araçlar kaydedilmelidir.

- Aşı uygulamalarına özel olarak dikkat edilmelidir. - Her türe ait kanatlılar tespit edilmeli ve klinik belirtilerinin başladığı tarihi,

klinik belirtilerin tarifini ve bildirilen mortalite oranları kaydedilmelidir.

Epidemiyolojik araştırma tamamlandıktan sonra en kısa zamanda ve mümkünse faksla yetkili makamlara gönderilmelidir.

c)Klinik araştırma Klinik araştırmanın amacı hasta ve şüpheli kanatlılar dahil olmak üzere çiftlikteki klinik durumun ortaya konmasıdır. Klinik araştırmalar çiftlikteki hastalığa karşı hassas bütün türlerde yapılmalıdır ve şüphenin bulunduğu kümesten değil bu kümese en uzak olan kümesten başlamak gerekmektedir.

d)Patolojik numunelerin toplanmasıMarazi maddeyi alırken hastalığın zoonoz karakterde olduğunu dikkate alarak, başına şapka, gözüne gözlük, eline eldiven takılmalıdır. AI şüphesinin olduğu vakalarda teşhis için gerekli materyal EK 9 (örneklerin toplanması)’da belirtilen şekilde toplanır.

e) Şüpheli işletmeden çıkışKlinik ziyaret ve örneklerin toplanmasından sonra RV ve LV belirlenen soyunma

odasında, koruyucu giysilerini dezenfekte ederler ve sterilize edilebilen bütün malzemeleri dıştan dezenfekte edilen bir ikinci çanta içine konulup mühürlenen otoklav edilebilen bir çantaya doldururlar. Tek kullanımlık bütün malzemeler, kağıtlar, giysiler, ayakkabı koruyucuları, bir plastik çantaya konur ve imha edilmek üzere işletmede bırakılırlar.

İşletmede bulunan RV ve LV şüpheli durumun sona ermesine kadar veya şüphe durumunun teyit edilmesi halinde enfekte olmuş işletme ile son temas gününden sonra 3 gün boyunca diğer kanatlı çiftliklerini ziyaret etmemelidir.

8.3.2. Teşhis yönetimiResmi Veteriner Hekim tarafından bu Acil Eylem Planının EK 9’de belirtildiği şekilde

şüpheli hayvanlardan alınan uygun örnekler, en uygun koşullarda Laboratuar Acil Eylem Planında numune nakli ile ilgili Maddede belirtildiği şekilde EK 12 (Marazi Madde Gönderme Protokolü)’da yer alan form ile birlikte en kısa sürede laboratuara ulaştırılması sağlanmalıdır.

HSYSÜŞM olağan dışı teşhis işlemi için gerekli tedbirleri hemen alması amacıyla telekonferans yolu ile gönderilen numunenin nakli, zamanı ve yol ile ilgili bilgileri verir. HSYSÜŞM ayrıca teşhis imkanlarında hız kazanılması ve önceden yapılacak hazırlıkları koordine edebilecek olan GKGM’ deki ilgili anahtar şahıslara bilgi verir.

8.3.3. Şüphe Durumunun Onaylanmaması DurumundaAI hastalık şüphesinin laboratuarca onaylanmadığı durumlarda söz konusu hastalıktan dolayı işletmede alınan tüm tedbirler ortadan kaldırılır. Bakanlığa bilgi verilir.

8.3.4. Hastalığın Resmi Teyidinde Alınacak Önlemler:

24

8.3.4.1.Özel Tedbirler

a)Kısıtlı Bölgeler (KIB)

Hastalık yeri ilan edilirken enfekte olmuş işletmenin çevresinde, minimum 3 km.lik bir yarıçapa sahip koruma bölgesi ve bu 3 km. dahil olarak minimum 10 km.lik bir gözetim bölgesi sınırları belirlenecektir. Bu bölgelerin coğrafi sınırları belirlenirken idari (mülki) sınırlar, doğal engeller, gözetim imkanları ve AI hastalığı virüsünün hava ya da diğer yollarla muhtemel yayılışını tahmin etmeyi mümkün kılan teknolojik ilerlemeler dikkate alınacaktır. Bu şekilde bir sınır tespitinde gerektiğinde bu unsurlar göz önünde bulundurularak yeniden değerlendirme yapılacaktır. KB ve GB’ni gösteren şema

Koruma Bölgesi ve Gözetim Bölgesinin tamamı KIB’ı oluşturur. YHKM, KIB için temel önemde olan etkin karantina ve hareket kontrollerini sağlayacaktır. Hareket kontrolleri virüsün daha fazla yayılmasının önlenmesine katkı sağlayarak başarılı bir eradikasyonun hızını ve gerçekleşme ihtimalini artırır. Deklare edilen bölgelere dayalı olarak karantina ve hareket kontrolleri birkaç seviyede uygulanmalıdır.

Hastalığın eradike edilmesi kadar hareket kontrollerine bir ölçüde devam edilmelidir. Sıkı gözlem ve denetimler bir yandan sürerken bütün EB’ler, HTB’ları ve ŞB’lar karantina altına alınacak, EB’lere, HTB’larına ve ŞB’lara ve buralardan dışarıya hiçbir harekete izin verilmeyecektir. Enfekte ya da temas riski bulunan kanatlılara ait ürünlerin atılması ve şüpheli ürünlere el konulması için riskli işletmelerde karantina ve hareket kontrolleri uygulanacaktır. Yetkililer KIB dışında ve içinde hiçbir yasa dışı taşıma ya da ticaretin yapılmamasını sağlayacaklardır; bu durumun takip ve tesbiti için polis ve silahlı kuvvetlerden yardım isteyebilirler.

Koruma Bölgesi

3kmEB

10km

Gözetim Bölgesi

25

Özellikle EB’lara, HTB’larına ve ŞB’lara yakın ya da oralarda olup da KIB’den çıkış yapan kişiler virüsün mekanik yayılmasına neden olmamak için 3 gün süre ile canlı hayvanlarla temas etmemelidirler.

Yol üzerlerine hayvanların geçtiği yollara, meralara veya dere ve diğer akarsulara drenaj yolu ile hastalığın bulaşması önlenmelidir.

Yetkililer kısıtlı bölgelerde bütün kanatlı pazarlarının kapalı olmasını ve kanatlıların enfeksiyona maruz kalmış olabileceği bütün ticari yerlerin kapatılması ve dezenfekte edilmesini sağlayacaklardır.

Hastalığa karşı hassas kanatlı türleri resmi denetim altında doğrudan aynı koruma bölgesi içinde bulunan mezabahaya acil kesim için sevk edilebilir, ya da eğer bu bölgede hiç mezbaha yoksa temizlik ve dezenfeksiyona uyularak resmi denetim altında ve her taşıma hareketinin denetlenmesi şartı ile yetkili makam tarafından belirlenecek koruma bölgesi dışındaki bir mezabahaya acil kesim için sevk yapılabilir.

1. Mihrak:

Enfeksiyonun tespit edildiği ve laboratuvar bulguları ile teyit edildiği işletmeyi ifade eder. Burada aşağıdaki önlemler alınır.

a)İşletmede hastalığın varlığı laboratuar tarafından resmi olarak teyit edilir edilmez, işletmedeki bütün kümes hayvanları gecikmeden mahallinde öldürülmelidir.

b)Ölen veya öldürülen tüm kümes hayvanları ile tüm yumurtalar ve hayvan maddeleri (yem, gübre, saman, tüy, yumurtalar için violler gibi maddeler) imha edilmelidir.

c)Hastalığın inkübasyon dönemi sırasında işletmedeki kümes hayvanları kesilmişse, bu kümes hayvanlarından elde edilen etlerin izi sürülecek ve mümkünse imha edilecektir.

d)Hastalığın varsayılan inkübasyon dönemi sırasında çıkan ve işletmeden uzaklaşmış kuluçkalık yumurtaların izi sürülecek ve imha edilecektir. Ancak bu yumurtalardan civciv çıkmış ise bu hayvanlar resmi kontrol altına alınacaktır.

e) Hastalığın varsayılan inkübasyon dönemi sırasında elde edilen ve işletmeden uzaklaşmış sofralık yumurtalar uygun şekilde dezenfekte edilmemişlerse izi sürülecek ve mümkünse imha edilecektir.

f)Mihrakta daha sıkı temizlik ve dezenfeksiyon kuralları uygulanır.

g)Son imhadan(son temizlik ve dezenfeksiyondan sonra) 21 gün boyunca hiçbir hayvan sokulmayacaktır.

2. Koruma Bölgesi -Kontrol Bölgesi:

Enfeksiyonun görüldüğü işletme (mihrak), bu işletme ile teması olduğu varsayılan hastalıktan ve/veya bulaşmadan şüpheli işletmeleri bulunduran bölgedir.

Koruma bölgesi harita üzerinden 3 km.lik yarıçaplı bir çember çizildikten sonra bu çember, ilgili emirler dahilinde bol miktarda detaylar ile rapor edilecek olan otoyolların ve yolların, su yollarının, demiryollarının, doğal bariyerlerin, köprüler, sabit yapılar ve diğer referans unsurları gibi özel noktaların göz önüne alınması ile çizilecek olan ideal geometrik hat ile ilişkilendirilecektir. Enfeksiyonun potansiyel yayılma riski ile ilgili epidemiyolojik gözlemlerde ayrıca dikkate alınmalıdır.

26

Koruma bölgesinin belirlenmesinde;

-Kanatlı nüfusunun yoğunluğu,

-Doğrudan ve dolaylı temasların gözlenmesi (diğer işletmeler, tacirler, pazarlar v.b.),

-Servislerin kendi kendilerine yeterliliği (kesim, dönüşüm tesisleri, v.b.) gibi hususlar gözönüne alınır.

Koruma bölgesinde alınacak önlemler:

a) Kanatlı bulunan bütün işletmeler ve hayvan sayıları belirlenir,

b) Kanatlı bulunan bütün işletmelere 3 günde bir periyodik ziyaretler ve klinik incelemeler yapılır, gerektiğinde laboratuvar incelemeleri için numuneler alınır. Gerçekleştirilen ziyaretler ve incelemelerin sonuçları kaydedilir,

c) Bulundukları işletmelerde veya izole olarak tutulabildikleri herhangi başka bir yerde bütün kanatlılara el konulur,

d) İşletmelerin giriş veya çıkışlarında uygun dezenfeksiyon araçları kullanılır,

e) Kanatlıların, kanatlı karkaslarının ve yumurtaların bölge dahilinde taşınması için ayrılmış olan taşıtların ve bu işle görevli kişilerin hareketlerinin kontrolü yapılır,

f) Hava, demiryolu veya büyük yol bağlantıları üzerinden bölgeden transit geçiş durumları istisna olmak üzere kamu ve özel yollar üzerinde kanatlıların taşınması yasaklanır,

g) Kanatlılar veya diğer kuşlar ile ilgili fuarların, pazarların açılması, sergi ve yarışların düzenlenmesi yasaklanır,

h) Aşağıdaki varsayımlar hariç olmak üzere kanatlıların ve kuluçkalık yumurtaların bulundukları işletmenin dışına çıkma yasağı konulur.

3. Gözetim Bölgesi -Gözaltında Tutma Bölgesi:

Gözetim bölgesi; koruma bölgesini sınırlayan ve kapsayan, bölgenin coğrafi yapısı, işletme yoğunluğu, kesimhane, yem fabrikası ve diğer ekolojik ve epidemiyolojik faktörlere bağlı olarak mihraktan 3-10 km. yarıçaplı uzaklıktaki alandır. Bu bölgenin sınırlarına “BURADA TAVUK VEBASI HASTALIĞI VAR” yazılı levhalar asılır. Genel olarak kanatlıların sahipleri/bakıcıları tarafından günlük klinik inceleme için bilinçlendirilerek klinik inceleme onlara yaptırılır.

Gözetim bölgesinde alınacak önlemler:

a) Kanatlı bulunan bütün işletmeler ve hayvan sayıları belirlenir,

b) Bölge dahilinde kanatlıların ve kuluçkalık yumurtaların hareketlerine izinle müsaade edilir,

c) Bu bölgede bulunan kanatlıların gözaltı bölgesinin dışında yerleşik bulunan ve yetkili makam tarafından belirlenmiş olan bir kesimhaneye doğrudan taşınmaları halinin dışında bölgeden çıkarılması yasaktır, Bu kümes hayvanlarının etleri özel bir sağlık işareti taşımalıdır.

d) Yumurtaların ancak yetkili makam tarafından tesbit edilmiş olan kuluçka merkezlerine taşınmalarına izin verilebilir. Sevkiyat işleminden önce yumurtalar ve ambalajları dezenfekte edilmelidir,

e) Kullanılmış olan gübre ve kanatlı altlıklarının bölgeden çıkışı yasaktır,

f) Yem ve ekipmanların dışarı çıkarılmasına izinle müsaade edilir,

27

g) Bu bölgede de kanatlılar ve diğer kuşlar ile ilgili fuar, sergi, yarış ve pazar alanlarının kurulması yasaklanır,

h) Hava, kara yada demiryolu ile transit geçişlerde, orijin ve varış noktası, kontrol ve gözaltı bölgesinin dışında olduğunda ve ilan edilen alanlar içerisinde hayvanlar indirilmemek kaydıyla izinle müsaade edilir. Eğer gözetim bölgesinin içerisinde hayvanlar mecburi olarak alıkonacak olurlarsa bunlar şüpheli kabul edilir ve bunların daha sonraki hareketleri dikkatli bir şekilde tekrar değerlendirmeye alınır.

8.3.4.2. Epidemiyoloji

a) Uzman grup oluşturulmasıHastalığın erken döneminde deneyimli memurlardan oluşan küçük bir ekip oluşturulur. Bu ekibin görevi YHKM’e bilgi sağlamaktır..

YHKM’nin başkanı hastalığın kaynağına doğru izlenmesi amacına yönelik olarak ilk araştırma ekibi, klinik gözlem ekibi, bölge/mıntıka denetleme ve kontrol ekibi gibi farklı kategorilerde araştırma ekipleri ya da kişileri görevlendirir ve ilgili diğer tedbirlerin alınmasını sağlar.

b)Geriye ve ileriye doğru izleme

1. İzlemenin öncelikleri

Bu amaçla EK 15’de yer alan Epidemiyolojik Araştırma Formunda yer alan bilgiler kullanılır ve özellikle aşağıda belirtilen hususların tespitine yönelik çalışma yapılır.

İzleme çalışmalarında aşağıdaki bilgilere ihtiyaç duyulacaktır.

Sayım: İşletmede bulunan hayvanların sayısı, halihazırda ölmüş olan hayvanların sayısı, enfekte ya da kontamine olduğundan şüphe edilen hayvanların sayısı kaydedilir ve bu bilgiler sürekli güncel tutulur. Yine işletmedeki bütün yumurta stokları, et, et ürünleri, karkaslar, sıvı atık, gübre ve hayvan yemi ve çöplere ilişkin bilgiler kaydedilir ve bu bilgiler muhafaza edilir;

Bilgi toplama kontrol listesi : Toplanacak bilgiler ve yapılacak işlemler listelenir ve yazılı hale getirilir. Bu liste sürekli güncel tutularak tamamlanan ve yapılacak işlemler takip edilir.

Kesimhanelerin ve hayvan şatış yerlerinin izlenmesi: YHKM yetkilileri KB ve GB içinde ve çevresinde bulunan bütün kesimhanelerin ve hayvan satılan yerlerin geriye ve ileriye doğru izlenmesini sağlar, Klinik İzleme:Koruma Bölgesindeki ve Gözetim Bölgesindeki kanatlı hayvan bulunan bütün işletmeler ve hayvan sayıları belirlenir ve koruma bölgesindeki bütün işletmelere kontrol sıklığı 3 günü, gözetim bölgesindeki işletmelerde ise 10 günü geçmemek kaydıyla periyodik ziyaretler yapılarak hayvanlar AI semptomları yönünden incelenir ve bulgular düzenli kayıt altına alınır.

28

Hayvan bakıcı ve sahiplerine bu konuda detay bilgi verilerek günlük klinik inceleme yaptırılır, en ufak şüphe ve durum değişimi halinde irtibat kurulacak kişi ve iletişim bilgileri verilir. İncelemeler bölgedeki kordonun kaldırılmasına kadar devam ettirilmelidir.

8.3.4.3. İtlaf

İtlaf stratejisi Enfekte Mekanlar (EB’ler) ve Hastalık Temas Mekanlarında (HTB)’lerinde uygulanan bir stratejidir. Enfekte kanatlıların itlafı ve imhası mevcut yasalara uygun olarak enfeksiyonun yayılmasını önleyecek en kısa zaman içinde gerçekleştirilme ihtiyacı akılda tutularak yerine getirilmelidir. İtlaf stratejisi ancak diğer kontrol metotları ile birlikte uygulandığında başarılı olabilir, fakat bunlar stratejinin etkinliğini artırmak ve, enfekte sürülerin kontrol altına alınmalarını sağlamak için kullanılacak ve gereksiz kanatlı itlafına meydan verilmeyecektir. En fazla enfekte ya da risk altında olduğu düşünülen kanatlılara itlaf işleminde öncelik verilecektir.

Tür hassasiyeti ve daha çok virüs saçan dikkate alınarak; yetkililer önceliği en başta hastalığa karşı daha hassas türlere ve daha fazla virüs saçan türlere daha sonra da diğerlerine vermelidirler; örneğin önce tavuklar sonra diğer hayvanlar.

Ayrıca bu işlemlerin, yabani kuşların ve diğer hayvanların enfekte organik maddelere erişimini önleyecek şekilde hayvan barınaklarının kapıları kapalı tutularak yapılmasına ihtiyaç vardır. Genel anlamda mümkün olduğunda yakma veya rendering yerine enfekte kanatlıların yerinde gömülme işlemi tercih edilebilir, ancak bunun hastalığın çıkış yerine dayalı olarak değerlendirilmesi gerekmektedir.

a) İtlaf ve elden çıkarma işlemlerinde gerekli personel ve ekipman : Çiftlik giriş çıkışlarında enfekte mekanları tanımlamak için tahta direkler ve plastik

kırmızı-beyaz şeritler, Gezici dezenfeksiyon birimleri, Gece aydınlatma araçları, Her enfekte çiftlik için en az bir RV, Aşırı çalışmayı önlemek için yeterli sayıda personel (itlaf görevlileri ve diğer personel), Karkasları çiftlik dışına taşımak için gerekli taşıt sayısının hesaplanması, Ölü kanatlıları taşıyacak taşıtların güzergahının belirlenmesi, Kamyonların atık/imha alanına hareketlerine eşlik eden polis ya da diğer sosyal

güvenlik hizmet görevlileri, Sürüleri kontrol etmek, sakinleştirmek, bayıltmak ve öldürmek için gerekli gaz, ilaç ve

cihazlar(deve kuşları için yakalama revolverleri kullanılabilir) Enfekte materyalin atılmasında/imhasında kullanılan uygun konteynırlar.

b) İtlaf metotları ve kullanılacak gazlar Enfekte sürülerin öldürülmesi aşağıdaki metotlar/ilaçlar/sistemler kullanılarak yapılır:

Suya daldırarak elektronarkoz Kafanın koparılması ve boynun yerinden çıkarılması Karbondioksit gazı verme Vakum tankı Embriyolu yumurta ve civcivler için mekanik cihazlar

Kanatlıların diğer itlaf metotları şunlardır:

Az sayıda kanatlının bulunduğu sürülerde ev hayvanlarının ötenazisinde kullanılan intrapulmoner ilaçlar kullanılabilir,

29

Önemli sayıda kanatlı bulunan sürüler sıkıca kapatılmış konteynırlara alınarak gaz verilmesi ile öldürülebilir. Her m3 gaz için uygun kanatlı sayısı 150’yi geçmemelidir (ortalama ağırlık 1.8 kg).

Karbondioksit vererek asfeksi oluşturulması ördek ve kazlarda tavuklardaki kadar etkili değildir. Su kuşlarının insani yolla öldürülmeleri için sığır kastrasyon forsepsi kullanarak boyunda servik kaydırma gibi fiziksel metotlar tercih edilir.

Kanatlıların öldürülmesinde kullanılacak gaz:

Bu amaçla en yaygın olarak kullanılan gaz Karbondioksit gazıdır.

Karbon dioksit (CO2) 17.5 kg/1000 m3: ortamı 30 dakikada doyurur ve 15 dakikada ölümler başlar,

Büyük kanatlı sürülerin itlafında kullanılabilen ilaçlar:

Alfa kloraloz, yeme %2 -%6 oranında karıştırılır, bilinç kaybına neden olur ve ve plastik poşetlere alınan kanatlılar boğularak öldürülür. Yalnızca eğer kanatlılar klinik olarak hastaysa ve iştah kaybı bulunmuyorsa kullanılabilir,

Sodyum fenobarbital, içme suyunda çözdürülür, (55 ml’de 80 mg), 4 saatte bilinç kaybına neden olur, yukarıdaki uygulama önerilir.

9.HAYVANLAR ve HAYVANSAL ÜRÜNLERİN İMHASI 1. Kanatlıların İmha Edilmesi

Kanatlıların imhasında en yüksek güvenlik garantisi veren bir karkas imha metodu kullanılması tercih olunur.

Bu nedenle hidrojeolojik şartların izin vermesi halinde ve diğer kanatlıların güvenliğini tehlikeye sokma durumu ile birlikte, karkasların yeteri kadar biyolojik güvenliliği olmayan şartlarda nisbeten uzun mesafelere taşınmasını gerektirmemesi halinde çukura gömme işlemine başvurulması tercih olunur.

Ateş üzerinde yerinde kül haline getirme işlemi tavsiye olunmaz. Kül haline getirme sadece buna uygun yapılarda gerçekleştirilebilir, bunun için atım dumanlarının kül haline getirilmesi için yakım sonrası cihazları ile donatılmış olan, karkas imhası için kapasiteye sahip kül edici fırınların mevcut olması gereklidir. Ayrıca yüksek riskli malzemeler için olan termo-imha tesislerinin de kullanılması mümkündür.

Çeşitli işlevlerde görev alan bütün personel, enfekte olmuş olan kanatlı hayvanlar ile son temastan sonra 3 gün boyunca ve aynı zamanda çalışmalar sırasında da olmak üzere, reseptif (hassas) hayvanların bulunduğu yerleri ziyaret etmemelidirler.

a)Çukura gömme ile ortadan kaldırma

Teşhis teyit edilir edilmez karkasların gömülmesi için çukur hazırlanmasına, mümkün olan en kısa sürede başlanmalıdır. Önceden seçilmiş olan yer muhtemelen enfekte olmuş olan merkezin yakınlarında veya mümkün olan en yakın yerde, tercihen yerleşimin olduğu yerlerden uzakta, hayvanların uğrağı olmayan, akarsulardan uzak, yer altı sularını kirletmeyecek yerlerde olmalıdır. Çukur en az 2 metre genişliğinde ve yine en az iki metre derinliğinde olmalıdır.

30

Bu derinlikte, her biri yaklaşık 1,8 kg ağırlığında olan 300 hayvan için 1,3 m 2’lik alan gerekli olur. Daha derine kazılması (3,6-6 metre) mümkün olduğunda, m2 başına hayvan sayısı her bir metre derinlik ile birlikte iki katına çıkabilir. Karkasların ve/veya malzemenin çukura gömülme işlemleri sona erdikten sonra, bunların üzeri deliği kapatmadan önce sönmemiş kireç ile kaplanır. Delik daha sonra, fazlaca bastırmamaya dikkat göstererek toprak ile doldurulmalıdır, çünkü daha sonraki ayrışma olayları ile gaz oluşumu çatlakların meydana gelmesine neden olabilir.

Dezenfekte edilebilir olmayan bütün malzeme (örnek olarak ahşap, kağıt, vb.) hayvanlar ile gömülür.

b)Rendering tesislerinde ortadan kaldırma

Karkasların trasformasyon veya yakma tesislerine taşınmaları halinde, tümüyle sızdırmaz olan (kapağıda dahil olarak), muhtemelen taşıma için uygun olan, büyük kasalı kamyonların kullanılması gereklidir. Hayvanlar kesinlikle canlı olarak taşınmamalıdır.

Et unlarının üretimi için olan dönüşüm tesislerinde gerçekleştirilen imha işlemi, ilgili uygulamanın yarım saat boyunca en az 120°C'lik bir ısıda karkasların kıyma haline getirilmesinden sonra kabul edilebilir. Çevrim ile ilgili uygun kontroller, en azından bitmiş ürünün enfektifliği hakkında kontroller ile gerçekleştirilecektir.

Bu tesisler aşağıdaki minimum niteliklere sahip olmalıdırlar.

a) Tesislere ulaşan yolların çimento yer döşemeleri olmalıdır, (atık su boşaltım yollarına ve arıtma tesisine maksimum dikkat gösteriniz.)

b) Karkasların hermetik (hava geçirmeyen) kasalardan boşaltım işleminin gerçekleştirildiği yer, kıyma yapıcılara ulaşım platoları veya yakıcı fırın ağızları gibi, kaplı ve yer döşemeli olmalı ve ulaşım kapatılabilir olmalıdır,

c) Platoların girişinde, iç kısma yerleştirilmiş olan bir yıkanma ve dezenfeksiyon noktası olmalıdır.

Tesisin normal faaliyeti, karkasların imhası için gerekli olan bütün süre boyunca durdurulur.

Ticari faaliyete yeniden başlanmadan önce ve detaylı dezenfeksiyonlardan sonra üretim yaptığı et, kemik unu, jelatin v.b. lerden numuneler alınarak tavuk vebası yönünden incelettirilir.

İmhada Karkas Taşıma

Topluca öldürülmüş olan hayvanların karkaslarının taşınması sızdırmaz ve hermetik (hava geçirmeyen) kapaklı kaplar ile gerçekleştirilmelidir.

Aracın sürücüsü kabinden inmemelidir ve eğer inmek zorunda kalırsa inmeden önce tek kullanımlık tulum ve ayakkabı giymelidir. Yeniden binerken, sürücü koltuğuna oturmadan önce giymiş olduğu tek kullanımlık giysileri teslim etmeyi sağlamalıdır.

Taşımada Dezenfeksiyon

a) İşletmenin girişinde, işletmeden çıkan bütün araçları dezenfekte eden mobil bir dezenfeksiyon ünitesi bulundurulur,

b) Personel girişte tümüyle giysilerini değiştirmeli ve bu amaçla hazırlanmış olan giysileri giymelidir. Personel, işini bitirdikten sonra giysilerini tümüyle değiştirmeli ve mobil duşlar noktasında çok titiz bir şekilde duş yapılmalıdır,

31

c) Yükleme evresinde karkaslar, kasalara konuldukça bölüm uygun bir dezenfektan ile uygulamaya tabii tutulur,

d) Yükleme işlemleri sona erdikten sonra, motorlu araç enfekte olmuş alanı terk etmeden önce büyük bir dikkat gösterilerek dezenfekte edilmeli, bu uygulamaya özellikle tekerlekler, kasalar ve araba gövdesinin alt tarafları tabi tutulmalıdır. Enfekte olmuş alandan çıkmadan önce araç üzerindeki damlaların düşmeye bırakılması önemlidir,

e) Karkasların boşaltım noktasında araç, kasaların içi de dahil olmak üzere, yıkanmalı ve dezenfekte edilmelidir, bu işlem platoların içine yerleştirilmiş olan dezenfeksiyon istasyonu tarafından gerçekleştirilir; kamyon bu alandan çıktıktan sonra, bu ortamda dezenfekte edilir. Kamyon tesisin girişine yerleşik olan dezenfeksiyon noktasında yeniden dışsal olarak dezenfekte edilir,

f) İşletmenin dezenfeksiyonu ile ilgili olarak ise, toplu olarak öldürme sona erdikten sonra, ilgili bölüm dahilinde belirtilmiş olan talimatlara uyulmalıdır.

2. Hayvansal Maddelerin İmhası

Hastalık çıkan kümes veya işletmedeki yumurta, tavuk gübresi, tüyü ve yemlerin dışarı çıkarılması yasaktır. Bu hayvan maddelerinin kullanımına izin verilmez. Karkasların gömülmesi sisteminin kullanılması halinde, aşağıdaki bahsi geçen maddeler de aynı çukura konulabilir ve üzeri toprak ile kaplanabilir veya enfekte olmuş olan karkasların taşınması için öngörülmüş olan aynı metodlar ile bu malzemelerin yakıcılara taşınarak imha edilmesi gerekir.

Hastalık çıkan işletmelerdeki gözönüne alınacak başlıca materyaller şunlardır:a) Kanatlı gübresi,b) Yumurtalar ve yumurta türevleri,c Saman,d Yem ve diğer besinler,e Tüyler,f Yumurtalar için viol, g İlaçlar ve aşılar.

10. TEMİZLİK VE DEZENFEKSİYON

32

Kanatlılar toptan imha edildikten sonra enfekte olmuş olan işletmelerin temizliği ve dezenfeksiyonu için uygulanması gereken prosedürler aşağıda belirtilmiştir.

a) İşletmeye veya kümese bağlı olan kısımlar (kuluçka merkezi, yumurta ve taşıyıcıların toplanma odası, yumurtaların seçilmesi ve ambalajı için olan mekan, pastörizasyon tesisleri) fiziksel olarak veya fonksiyonel olarak uygun şekilde dezenfekte edilmelidirler. Ayrıca canlı hayvanların veya kuluçka yada tüketim yumurtalarının, yem ve diğerlerinin taşınması için olan işletme taşıma araçlarıda aynı uygulamaya tabi tutulmalıdır,

b) Duvarlar, zemin, alanlar ve tavanların temizliği titiz bir şekilde yapılmalı, bütün dışkı kabuklaşmaları kazınmalı, gerçekten dezenfekte edilebilir olan yüzeyler hazırlayacak şekilde, bütün dezenfekte edilemiyen yapılar sökülmeli ve imha edilmelidir,

c) Kapalı olan yerlerin duvarları ve yerleri uygun dezenfekte edici solüsyon ile yıkanmalı, demir strüktürler ısı ile dekontamine edilmeli, eğer işlem riskli değilse aynı zamanda alevede maruz bırakılmalıdırlar,

d) Dış kısımlarda, mevcut her türlü organik kalıntının alınması ile detaylı bir temizlik yapıldıktan sonra, dezenfekte edici solüsyon ile yıkanmalıdırlar,

e) Çimentolanmamış olan açık alanlarda, birden fazla olmak üzere aynı dezenfekte edici solüsyon ile uygulamaya tabi tutulmalıdır. İşletmede mevcut olan bütün alet ve makinalar biraraya toplanmalı, titiz bir şekilde temizlenmeli ve dezenfekte edilmelidir. Bu evre sona erdikten sonra kümesler, açık alanlar vb. uygun dezenfekte edici madde ile uygulamaya tabi tutulur,

f) Su deposu, boru sistemleri , kanallar ve su içme araçları uygun bir dezenfekte edici solüsyon ile uygulamaya tabi tutulmalıdır ve solüsyon en az 48 saat boyunca dezenfekte edilecek olan yapılarda kalmalıdır,

g) Yem siloları boşaltılmalı ve yem kalıntılarını düşürmek için bu silolara vurulmalıdır, daha sonra yukarıdan sıcak sulu hidro temizleyicisi ile yıkanmalı ve daha sonrasında dumanlanmalıdırlar.Yemlikler ve yuvalar sökülmeli ve hidro temizleyici ile temizlenmeli ve daha sonrasında dezenfekte edilmelidir,

h) İzinli olarak işletmeye ulaşan bütün kişilerin dezenfeksiyona tabi tutulmasını sağlamak için, mobil bir dezenfeksiyon istasyonu bütün dezenfeksiyon evrelerinin sonuna kadar işletmenin girişinde kalmalıdır,

ı) Personel toptan imha evrelerinde olduğu gibi hareket etmeye devam etmelidir,

i) Temizlenmiş ve dezenfekte edilmiş olan mekanlar dumanlamaya tabi tutulmalıdır,

j) 15 gün sonra su ve yem dağıtım tesislerinin buharlanmasını ve dezenfeksiyon işlemleri tekrar edilmelidir.

-Ön Temizlik ve Dezenfeksiyon

a) Kanatlı karkasları imha edilmek üzere alınır alınmaz, kanatlı kümesleri ve ilgili bölümleri ve toptan imha ve ölüm sonrası muayene sırasında kontamine olmuş olan binaların, avluların vb.’nin bütün bölümleri uygun dezenfektanlar ile uygulamaya tabi tutulmalıdır.

33

b) Binaları, avluları, aletleri vb.’yi kontamine etmiş olma ihtimali olan her türlü kanatlı dokusu ve yumurtaları uygun şekilde alınmalı ve karkaslar ile birlikte ortadan kaldırılmalıdır.

c) Kullanılmış olan dezenfektan uygulamaya tabi tutulmuş olan yüzey üzerinde en az 24 saat boyunca kalmalıdır.

- Son Temizleme ve Dezenfeksiyon

a) Yağ ve pislikler yağ alıcı bir ürün uygulanarak bütün yüzeylerden silinmeli ve daha sonrasında su ile yıkanmalıdır.

b) Su ile yıkandıktan sonra yukarıda belirtilen yüzeyler yeniden bir dezenfektan ile uygulamaya tabi tutulmalıdır.c) Yedi gün sonra mekanlar yağ alıcı bir ürün ile uygulamaya tabi tutulmalı, soğuk su ile durulanmalı, bir dezenfektan kullanılmalı ve yeniden su ile durulanmalıdır.

- Taşıma araçlarında Temizlik ve DezenfeksiyonBarınaklara giren ve çıkan herhangi bir taşıt ya da romörkün gerek dış tarafları gerekse de alt kısımları temizlenip dezenfekte edilecektir [tekerlekler dahil (tekerleklerin bütün taban çeperi dahil), jantlar, çamurluklar]. Taşıt ya da romörkün kanatlı taşınan kısımları da temizlenmeli ve dezenfekte edilmelidir. Taşıtın içi de dahili gözle görülebilen bütün çamur, pislik, hayvan dışkısı, sıçramış atıklar ve diğer benzeri maddeler temizlenmeli ve giderilmelidir.

Bu temizlik ve dezenfeksiyon işlemleri KIB giriş ve çıkışlarında da uygulanmalıdır. KIB giriş ve çıkışlarında ekipman ve malzemeler aynı temizlik ve dezenfeksiyon işlemlerine tabi tutulmalıdır.

-Hastalığa Karşı Kullanılan Başlıca Dezenfektanlar

a) Sodyum Hipoklorit: Aktif klor içinde % 2’lik solüsyon.

Aletlerin, yapıların ve zooteknik araçların dezenfeksiyonu

b) Formalin+Permanganat: Kapalı ortamlarda dumanlama. 8.3.4.6. Hastalık Bölgesinin Kontrolü

Hastalığı takiple görevli Resmi Veteriner Hekimi (RV) hastalık tamamen sönünceye

kadar bölgeyi kontrol eder. Tavuk vebası insanlara da bulaşabileceğinden, Resmi Veteriner

Hekimi hastalık hakkında hayvan sahiplerine ve mahalli sağlık teşkilatına bilgi verir.

8.3.4.7. Hastalığın Sönüşü

Tavuk vebası hastalığında alınan karantina tedbirleri son imhadan 21 gün sonra gerekli

periyodik dezenfeksiyonlar yapıldıktan sonra kaldırılır.

11. PERSONELİN EĞİTİMİ

34

11.1. Personelin Eğitimi: Personel AI nın teşhis metotları ve hastalıkla mücadele konusunda düzenli olarak eğitilmelidir.

Personelin eğitiminde;

• AI nin klinik teşhisi

• KB ve GB’deki enfekte mekanlarda uygulanan prosedürler (sanitasyon ve imha)

Epidemiyolojik izleme

AI nin laboratuvar teşhisi

• YHKM’deki prosedürler

• UHKM’deki prosedürler

• Uygulamaların izlenmesi, kayıt tutulması• Bildirim ve yayım prosedürler

11.2. Farklı grupların eğitimi

Özel ve şirket veteriner hekimleri

Sahipler

Çiftçiler

Satıcılar

Polis, jandarma ve belediye zabıtaları

11.3. Eğitim programının uygulanması

Teorik Pratik

Hastalığın bir özeti (klinik belirtilerle ilgili resim ve video görüntüleri ve AI virüsü ile enfekte bir sürüdeki sağlık ve verim kayıtlarının nasıl değiştiğine ilişkin örnekler), günlük çalışma atölyeleri ve kurslar vs….

11.4. Bu programla ilgili sorumluluk

AI Acil Eylem Planı eğitim programlarının uygulanmasından GTHBİM sorumludur.

12. HASTALIK BİLİNCİ VE HALKLA İLİŞKİLER 12.1. Giriş

35

Hastalıkla ilgili bütün gizli bilgiler yalnızca seçilmiş sorumlu adreslere gönderilmelidir. Hastalıkla ilgili diğer bütün ekonomik, politik ve insan sağlığı için önemli bilgiler çok dikkatli bir şekilde hazırlanarak UHKM ya da YHKM yayım bölümü tarafından yayımlanır.

12.2. Raporlama şartı

Hastalık şüphesi, teşhisi ya da teyidi durumunda en kısa sürede GKGM’ne bilgi verilecektir.Form EK-17(Hastalık Çıkış Raporu) ve hastalığın sönüşünü takiben EK-18 (Hastalık Çıkış ve Sönüş Raporu) nolu formlar kullanılır.

Halkın bilgilendirilmesi GKGM’ nün bilgilendirmesi doğrultusunda Bakan veya Basın Müşavirliğince veya UHKM tarafından belirlenen bir sözcü tarafından yapılır.

12.3. Tanıtım

GTHB Bültenlerin yayımları, tarımla ilgili basın ve radyo yayımları ile kahvehane/kafe ziyaretleri ve TV kanalları yolu tanıtım yapılmalıdır. Çiftçileri ve sürüleri düzenli olarak ziyaret eden personeli hedef alan hastalık bilinci kampanyaları ihtiyaç olduğunda yapılır. Bu yayınlara ek olarak internet siteleri http://oie.int, http://.europa.eu.int, http://gthb.gov.tr, http://www.gkgm.gov.tr ve çiftçiler için düzenli eğitim programları ile çiftçiler için sohbet programları hastalık bilincinin muhafazası için kullanılmaktadır.

EK 1

36

UHKM

Gıda ve Kontrol Genel MüdürlüğüEskişehir Yolu 9.km. Lodumlu/ANKARATÜRKİYE

Telefon: 0312 287 33 60Faks: 0312 286 10 28www.gkgm.gov.tr

37

EK 2

LÜZUMLU TELEFON ve E-POSTA ADRESLERİ

1. Gıda ve Kontrol Genel Müdürlüğü

2. Enstitü Müdürlükleri

3. İl Müdürlükleri

38

GENEL MÜDÜRLÜĞE AİT TELEFON VE FAKS NUMARALARI İLE E-POSTA ADRESLERİ

ADI- SOYADI TELEFON NO FAX NO E-Posta Adresi

Gıda ve Kontrol Genel Müdürü V. Prof.Dr.İrfan EROL 258 76 10 258 76 93 İrfan.erol@tarim.gov.tr

Genel Müdür Yardımcısı V. Süleyman ASLAN 258 76 11 258 76 82 süleyman.aslan@tarim.gov.tr

Hayvan Sağlığı ve Karantina Daire Başkanı Dr. Nahit YAZICIOĞLU 258 75 00 258 75 21 nahit.yazicioglu@tarim.gov.tr

Hayvan Hastalıkları ile Mücadele / Koordinatör Cihangir Gültekin GÜMÜŞTEPE 258 75 20 258 75 21 cihangir.gumustepe@tarim.gov.tr

Hayvan Hareketleri Kimliklendirme ve Kayıt / Koordinatör

Mustafa BEBEK 258 75 76 258 75 21 mustafa.bebek@tarim.gov.tr

Veteriner Hizmetleri / Koordinatör Tülay KURT 258 75 28 258 75 21 tulay.kurt@tarim.gov.tr

39

ENSTİTÜLERE AİT TELEFON VE FAKS NUMARALARI İLE E-POSTA ADRESLERİ VE AŞI ÜRETİMLERİ LİSTESİ

ENSTİTÜNÜN ADI FAX No TEL NoE-POSTA ADRESİ

ÜRETTİĞİ AŞILAR

Şap Enstitüsü MüdürlüğüEnstitü Müdürü V. Dr.Gülhan AYNAGÖZ 0 312 2873606 0 312 287 36 00 sap@gthb.gov.tr Şap Aşısı

Vet. Kont. Merkez Araşt. Enst. Müd.Enstitü Müdürü V.Uzman Vet.Hekim Kadir KAYA

0 312 3211755 0 312 326 00 90 etlik.vkmae@gthb.gov.tr Antrax, Koyun Vibrio Fötüs, Mavidil, PPR Aşısı

Bornova Vet. Kont. Enst.Müd.Enstitü Müdürü V.Necdet AKKOCA 0 232 3885052 0 232 388 10 62

0 232 388 00 10bornova.vke@gthb.gov.tr

Samsun Vet. Kont. Enst. Müd.Enstitü Müdürü V.İsmail AYDIN 0 362 4370399 0 362 437 08 36 Samsun.vke@gthb.

gov.tr Yanıkara Aşısı

Elazığ Vet. Kont. Enst. Müd.Enstitü Müdürü V.Ünal KILINÇ 0 424 2338720 0 424 218 19 58

0 424 218 18 34elazig.vke@gthb.gov.tr

Erzurum Vet. Kont. Enst. Müd.Ensitü Müdüdür V. Uzm.Vet.Hekim Ufuk DİNLER

0 442 31707330 442 315 93 75

0 442 316 81 42erzurum.vke@gthb.gov.tr

Pendik Vet. Kont. Enst. Müd.Enstitü Müdürü V. Dr. Muhammet AKSIN 0 216 3547692 0 216 390 12 80

0 216 390 06 00Pendik.vke@gthb.gov.tr

Enterotoxemi Enf. Hepatit Nekrozan, Basiller İkter.Hemogl. Botulismus, Koyun Keçi Çiçek, Ektima, Agalaksi, Keçi Ciğer Ağrısı, E.coli, Br.S-19 (Genç-Ergin,) Rev-1 (Genç-Ergin), Attenue Theleria Annulata

Adana Vet. Kont. Enst. Müd.Enstitü Müdürü V.Süleyman ASLAN 0 322 2390495 0 322 239 04 89

0 322 239 04 90Adana.vke@gthb.gov.tr

Konya Vet. Kont. Enst. Müd.Enstitü Müdürü Dr.Özhan TÜRKYILMAZ

0 332 3203798 0 332 320 03 320 332 322 47 33

Konya.vke@gthb.gov.tr

40

İL MÜDÜRLÜKLERİNİN TELEFON, FAX ve E-POSTA’larıİli Ünvanı Adı Soyadı Telefon No Fax No e-posta

ADANAİl Md. Fatih ASAK 0 322 344 17 17 344 15 15HSYSŞMd. Sonay ASLAN 0 322 359 09 22 359 09 22 01.haysag@gthb.gov.t

r

ADIYAMANİl Md. Adil ALAN 0 416 216 17 44 216 17 40HSYSŞMd. M. Nedim BAYBATMAZ 0 416 216 49 98 216 49 98 02.haysag@gthb.gov.t

r

AFYONİl Md. Hüseyin ARAP 0 272 213 71 00 212 04 49HSYSŞMd. Mahir KASNAK 0 272 213 71 00 212 04 49 03.haysag@gthb.gov.t

r

AĞRIİl Md. Murat DEMİRKIRAN 0 472 215 10 36 215 27 06HSYSŞMd. Kenan ANIĞI 0 472 215 11 24 215 11 24 04.haysag@gthb.gov.t

r

AMASYAİl Md. Lokman GÜLTEKİN 0 358 218 29 90 218 18 51HSYSŞMd. Erbil DİNÇ 0 358 218 11 61 218 20 16 05.haysag@gthb.gov.t

r

ANKARAİl Md. Muhsin TEMEL 0 312 344 59 90 315 60 07HSYSŞMd. Kadir KAYA 0 312 315 83 28 327 21 58 06.haysag@gthb.gov.t

r

ANTALYAİl Md. Ahmet DALLI 0 242 345 28 20 346 67 80HSYSŞMd. Gürsel COŞKUN 0 242 345 04 46 346 67 80 07.haysag@gthb.gov.t

r

ARTVİNİl Md. İshak HACIKAMİLOĞLU 0 466 212 14 05 212 27 05HSYSŞMd. Mikail KAYA 0 466 212 10 37 212 39 48 08.haysag@gthb.gov.t

r

AYDINİl Md. Mustafa BİRCAN 0 256 211 30 00 211 30 10HSYSŞMd. Aydın TARI 0 256 226 86 95 226 87 15 09.haysag@gthb.gov.t

r

BALIKESİRİl Md. Zekeriya ERDURMUŞ 0 266 246 26 70 246 26 74HSYSŞMd. Abdulkadir ŞAHİN 0 266 241 28 98 246 30 09 10.haysag@gthb.gov.t

r

BİLECİKİl Md. Hacı Dursun YILDIZ 0 228 212 10 11 212 12 33HSYSŞMd. Zekeriya AVCI 0 228 212 10 11 212 23 33 11.haysag@gthb.gov.t

r

BİNGÖLİl Md. Vahap ŞİMŞEK 0 426 213 10 25 213 45 00HSYSŞMd. Ömer ÖZTÜRK 0 426 213 10 08 213 10 08 12.haysag@gthb.gov.t

r

BİTLİSİl Md. Bülent KORKMAZ 0 434 228 70 80 228 70 91HSYSŞMd. Mesut ARABOĞA 0 434 228 52 64 228 52 67 13.haysag@gthb.gov.t

r

BOLUİl Md. İsmail TAŞ 0 374 215 51 86 215 17 70HSYSŞMd. Alparslan AKPINAR 0 374 215 17 70 215 17 70 14.haysag@gthb.gov.t

r

BURDURİl Md. Ş.Fırat ERKAL 0 248 233 10 45 233 10 35HSYSŞMd. Yusuf AKSU 0 248 325 10 14 233 10 35 15.haysag@gthb.gov.t

r

BURSAİl Md. Ömer ÇELİK 0 224 246 42 30 247 43 24HSYSŞMd. M. Serdar KAVASOĞLU 0 224 247 03 45 247 03 45 16.haysag@gthb.gov.t

r

ÇANAKKALEİl Md. Erdem KARADAĞ 0 286 217 30 19 217 15 53HSYSŞMd. Hakan BATIBEKİ 0 286 217 30 19 217 12 22 17.haysag@gthb.gov.t

r

ÇANKIRIİl Md. Osman ÇAKIR 0 376 213 15 17 213 15 09HSYSŞMd. Şahin ÇAKIR 0 376 213 76 17 213 15 80 18.haysag@gthb.gov.t

r

ÇORUMİl Md. Erkan EFLAZ ERMİŞ 0 364 213 83 26 213 27 40HSYSŞMd. Erkal GEDİKLİ 0 364 224 94 24 224 94 24 19.haysag@gthb.gov.t

r

DENİZLİİl Md. Sezgin KUTLU 0 258 212 54 80 212 54 87HSYSŞMd. Şükran ÇİZMECİOĞLU 0 258 212 54 96 212 54 87 20.haysag@gthb.gov.t

r

DİYARBAKIRİl Md. Mustafa Ertan ATALAR 0 412 223 49 72 224 51 04HSYSŞMd. Hamdullah GÜVEN 0 412 223 60 55 223 25 70 21.haysag@gthb.gov.t

r

EDİRNE İl Md. Orhan SARI 0 284 235 26 98 235 26 97HSYSŞMd. Nazan TÜRKARSLAN 0 284 235 26 99 235 26 97 22.haysag@gthb.gov.t

rELAZIĞ İl Md. İsmail GÜRBÜZ 0 424 241 16 16 241 10 72

41

HSYSŞMd. Mustafa GENÇ 0 424 241 10 76 241 10 76 23.haysag@gthb.gov.tr

ERZİNCANİl Md. Sırrı YILMAZ 0 446 214 26 61 214 31 20HSYSŞMd. Muhammed GÜLSEVEN 0 446 214 31 28 214 11 27 24.haysag@gthb.gov.t

r

ERZURUMİl Md. Osman AKAR 0 442 235 22 72 235 10 54HSYSŞMd. Cengiz CEYLAN 0 442 235 22 71 235 22 94 25.haysag@gthb.gov.t

r

ESKİŞEHİR İl Md. Mehmet SALİH 0 222 230 34 38 230 27 68HSYSŞMd. İlhami BEKTAŞ 0 222 310 17 17 230 27 68 26.haysag@gthb.gov.t

r

GAZİANTEPİl Md. Mehmet KARAYILAN 0 342 321 10 66 321 10 58HSYSŞMd. Emin KETEN 0 342 360 00 16 360 91 62 27.haysag@gthb.gov.t

r

GİRESUNİl Md. Dr.Muhammet ANGIN 0 454 215 16 72 215 15 59HSYSŞMd. Cengiz TAŞ 0 454 215 00 95 215 34 97 28.haysag@gthb.gov.t

r

GÜMÜŞHANEİl Md. Edip BİRŞEN 0 456 213 10 22 213 32 63HSYSŞMd. Necati CEYHAN 0 456 213 10 22 213 32 63 29.haysag@gthb.gov.t

r

HAKKARİİl Md. Mehmet YILDIRIM 0 438 211 20 28 211 60 16HSYSŞMd. Suat EREN 0 438 211 20 11 211 60 16 30.haysag@gthb.gov.t

r

HATAYİl Md. Aydın TÜFEKÇİ 0 326 221 34 57 221 34 78HSYSŞMd. Hasan ÖZYILMAZ 0 326 221 34 79 221 34 79 31.haysag@gthb.gov.t

r

ISPARTAİl Md. Cenk ŞÖLEN 0 246 228 53 80 228 53 88HSYSŞMd. Arif TAŞAGİREN 0 246 228 53 95 228 53 88 32.haysag@gthb.gov.t

r

MERSİNİl Md. Kadir ÇİFTEPALA 0 324 326 40 06 326 40 06HSYSŞMd. Hulki ÇATAK 0 324 325 43 15 325 43 15 33.haysag@gthb.gov.t

r

İSTANBULİl Md. Hamit AYGÜL 0 216 302 41 00 355 37 15HSYSŞMd. S.İrfan SOYSAL 0 216 467 76 92 462 76 91 34.haysag@gthb.gov.t

r

İZMİRİl Md. Ahmet GÜLDAL 0 232 435 10 02 462 17 67HSYSŞMd. Ali ERKUL 0 232 462 17 67 462 17 67 35.haysag@gthb.gov.t

r

KARSİl Md. Dr.Hüseyin DÜZGÜN 0 474 212 70 92 212 70 95HSYSŞMd. Reşat TAZEGÜL 0 474 212 70 98 212 70 98 36.haysag@gthb.gov.t

r

KASTAMONUİl Md. Osman YAMAN 0 366 212 86 89 214 31 70HSYSŞMd. Halis Turgut BAYDAR 0 366 214 10 72 214 31 70 37.haysag@gthb.gov.t

r

KAYSERİİl Md. Özkan KAYACAN 0 352 338 21 44 245 06 59HSYSŞMd. Ergün TUĞLUK 0 352 240 13 06 245 06 59 38.haysag@gthb.gov.t

r

KIRKLARELİİl Md. Dr.Hakan KEÇECİ 0 288 214 35 47 214 10 71HSYSŞMd. Ülkü ÇETİNKAYA 0 288 214 16 18 214 10 71 39.haysag@gthb.gov.t

r

KIRŞEHİRİl Md. Kenan ŞAHİN 0 386 213 11 02 213 65 74HSYSŞMd. Suat VEYİSOĞLU 0 386 213 11 02 213 65 74 40.haysag@gthb.gov.t

r

KOCAELİİl Md. İlhan ÖZEL 0 262 311 69 95 312 13 10HSYSŞMd. Ahmet YAVUZ 0 262 312 13 00 312 13 25 41.haysag@gthb.gov.t

r

KONYAİl Md. Seyfettin BAYDAR 0 332 322 34 60 322 43 15HSYSŞMd. Süleyman ÖZCAN 0 332 322 34 60 322 34 65 42.haysag@gthb.gov.t

r

KÜTAHYAİl Md. E.Muhammed GÜMÜŞ 0 274 231 16 85 231 16 90HSYSŞMd. Türker İNCELİ 0 274 231 16 81 231 08 53 43.haysag@gthb.gov.t

r

MALATYAİl Md. Ali SELVİ 0 422 238 01 48 238 14 35HSYSŞMd. Zeki SADAK 0 422 238 48 63 238 14 35 44.haysag@gthb.gov.t

r

MANİSAİl Md. Hasan ÇEBİ 0 236 231 46 05 231 46 42HSYSŞMd. Uğur Özgür İNCİ 0 236 231 46 06 231 18 99 45.haysag@gthb.gov.t

r

K.MARAŞİl Md. İhsan EMİRALİOĞLU 0 344 231 32 13 231 32 13HSYSŞMd. Salih İNAN 0 344 231 25 40 231 25 40 46.haysag@gthb.gov.t

rMARDİN İl Md. Bekir KILIÇ 0 482 212 37 81 212 64 34

42

HSYSŞMd. Özkan ÖNEN 0 482 212 34 97 212 34 97 47.haysag@gthb.gov.tr

MUĞLAİl Md. Nazif EKİCİ 0 252 214 12 50 214 12 42HSYSŞMd. Mehmet KURAY 0 252 214 12 21 214 12 54 48.haysag@gthb.gov.t

r

MUŞİl Md. Ergun ÇOLAKOĞLU 0 436 212 37 90 216 20 55HSYSŞMd. Ahmet MANAP 0 436 216 19 26 216 19 26 49.haysag@gthb.gov.t

r

NEVŞEHİRİl Md. Okan YILMAZ 0 384 215 20 50 215 20 55HSYSŞMd. Rukiye PINAR 0 384 215 20 50 215 20 55 50.haysag@gthb.gov.t

r

NİĞDEİl Md. Murat TÜRKMEN 0 388 211 31 00 211 31 03HSYSŞMd. Sadettin YILMAZ 0 388 211 31 47 211 31 47 51.haysag@gthb.gov.t

r

ORDUİl Md. Musa SAĞLAM 0 452 233 95 33 233 95 39HSYSŞMd. Ersin SOYDAN 0 452 233 43 16 233 95 39 52.haysag@gthb.gov.t

r

RİZEİl Md. Şafak BULUT 0 464 213 04 58 213 04 57HSYSŞMd. Mehmet TAŞKIN 0 464 213 04 58 213 04 57 53.haysag@gthb.gov.t

r

SAKARYAİl Md. Mehmet ERDEMİR 0 264 241 20 13 241 20 16HSYSŞMd. Yusuf YILDIRIM 0 264 241 20 10 241 20 09 54.haysag@gthb.gov.t

r

SAMSUNİl Md. Kadir GÜVEN 0 362 231 37 00 233 21 63HSYSŞMd. Bekir KARAOSMANOĞLU 0 362 231 30 83 231 30 83 55.haysag@gthb.gov.t

r

SİİRTİl Md. İzzet MURAT 0 484 223 23 31 223 47 60HSYSŞMd. Nurettin GÜL 0 484 223 23 38 223 23 38 56.haysag@gthb.gov.t

r

SİNOPİl.Md. Ahmet C.SULAOĞLU 0 368 261 44 90 261 15 08HSYSŞMd. M. Fatih ŞAHİN 0 368 261 44 90 261 15 08 57.haysag@gthb.gov.t

r

SİVASİl Md. İhsan ASLAN 0 346 215 17 23 215 17 21HSYSŞMd. Dr. Emine SEVER 0 346 215 17 21 215 17 21 58.haysag@gthb.gov.t

r

TEKİRDAĞİl Md. Zekeriya SARIKOCA 0 282 258 32 10 258 32 14HSYSŞMd. Nevin GÜLSEN 0 282 258 32 03 258 32 14 59.haysag@gthb.gov.t

r

TOKATİl Md. M.Ali YAVAŞ 0 356 228 07 00 228 07 07HSYSŞMd. Kemal GÜMÜŞ 0 356 228 07 00 228 07 12 60.haysag@gthb.gov.t

r

TRABZONİl Md. Cahit GÜLBAY 0 462 230 21 45 230 21 54HSYSŞMd. Erol SAYIN 0 462 230 21 52 230 21 54 61.haysag@gthb.gov.t

r

TUNCELİİl Md. Orhan KAYA 0 428 213 17 80 213 17 79HSYSŞMd. Ali Hıdır ERTAN 0 428 213 14 12 213 17 79 62.haysag@gthb.gov.t

r

Ş.URFAİl Md. Necip ÖZGÖKÇE 0 414 313 27 11 313 10 15HSYSŞMd. Abdullah AÇIKGÖZ 0 414 313 24 69 313 17 51 63.haysag@gthb.gov.t

r

UŞAKİl Md. Erkan KAHRAMAN 0 276 231 15 04 231 15 00HSYSŞMd. Ahmet GÜL 0 276 231 15 04 231 15 09 64.haysag@gthb.gov.t

r

VANİl Md. Fevzi ALTÜNER 0 432 223 04 66 222 00 67HSYSŞMd. İsmail Hakkı BEHÇET 0 432 222 00 40 212 00 67 65.haysag@gthb.gov.t

r

YOZGATİl Md. Ziyaettin ÖZDEMİR 0 354 212 27 41 212 15 61HSYSŞMd. Onur POLAT 0 354 212 15 61 212 15 61 66.haysag@gthb.gov.t

r

ZONGULDAK İl Md. Necmi ÇELİK 0 372 253 90 20 253 20 90 HSYSŞMd. Osman Nuri ÜNİVAR 0 372 253 90 20 253 20 90 67.haysag@gthb.gov.t

r

AKSARAYİl Md. Bestami ZABUN 0 382 213 10 21 212 38 39 HSYSŞMd. Harun ARIK 0 382 213 10 91 212 38 39 68.haysag@gthb.gov.t

r

BAYBURTİl Md. Abdulkadir KARABULUT 0 458 211 74 85 211 75 84HSYSŞMd. Emre BEKTAŞ 0 458 211 74 85 211 68 92 69.haysag@gthb.gov.t

rKARAMAN İl Md. Mehmet ÖZTİRYAKİ 0 338 213 15 05 213 49 80

43

HSYSŞMd. Ahmet ERAKDEMİR 0 338 213 16 53 213 49 80 70.haysag@gthb.gov.tr

KIRIKKALEİl Md. Recep KIRBAŞ 0 318 224 26 41 224 25 57HSYSŞMd. Orhan ÇETİN 0 318 224 25 92 224 25 92 71.haysag@gthb.gov.t

r

BATMANİl Md. Nurettin KIYAS 0 488 221 13 13 221 22 43HSYSŞMd A.Salih GÜLTEKİN 0 488 221 22 51 221 22 41 72.haysag@gthb.gov.t

r

ŞIRNAKİl Md. Altan ALTAN 0 486 216 10 04 216 20 84HSYSŞMd. Selman DEMİREL 0 486 216 10 37 216 20 84 73.haysag@gthb.gov.t

r

BARTINİl Md. Abdülsetter BAYRAM 0 378 227 02 23 227 12 52HSYSŞMd. Mehmet E.BAŞBAYRAK 0 378 228 50 01 227 12 52 74.haysag@gthb.gov.t

r

ARDAHANİl Md. Mustafa TANI 0 478 211 31 42 211 46 37HSYSŞMd. Mesut ŞİMŞEK 0 478 211 46 39 211 46 39 75.haysag@gthb.gov.t

r

IĞDIRİl Md. Hüseyin ERASLAN 0 476 227 63 44 227 67 25HSYSŞMd. Mehmet Ali AL 0 476 227 67 26 227 67 25 76.haysag@gthb.gov.t

r

YALOVAİl Md. Selim KARAHAN 0 226 814 10 58 814 11 58HSYSŞMd. Saffet YILDIZ 0 226 814 40 91 814 31 14 77.haysag@gthb.gov.t

r

KARABÜKİl Md. Cemalettin ÇATAKLI 0 370 424 35 28 424 46 43HSYSŞMd. Faruk ÜRESİN 0 370 424 69 71 424 46 43 78.haysag@gthb.gov.t

r

KİLİSİl Md. Songül KADIOĞLU 0 348 813 10 69 813 10 45HSYSŞMd. Seyfullah GENCER 0 348 814 32 43 813 10 45 79.haysag@gthb.gov.t

r

OSMANİYEİl Md. İbrahim SAĞLAM 0 328 813 58 77 812 50 01HSYSŞMd. Zeynel KARAHAN 0 328 812 43 50 812 50 01 80.haysag@gthb.gov.t

r

DÜZCEİl Md. Harun KABAOĞLU 0 380 514 32 47 514 24 27HSYSŞMd. Onur ÇOLAK 0 380 514 24 26 514 24 27 81.haysag@gthb.gov.t

r

44

İL HABERLEŞME LİSTESİ (EK-3-1)

YEREL HASTALIK KRİZ MERKEZİ (YHKM) ASİL ÜYELERİ İLETİŞİM LİSTESİ

ADI SOYADIGÖREVİ

(YHKM )UNVAN TELEFON NO FAX

Hasan KAYHAN Başkan Vali Yardımcısı 2131705 2131105

Rukiye PINAR Başkan Vekili Hay.Sağ.Yetiş. ve Su Ür.Şb.Müd. 2152050 2152055

Dursun ERTUĞRUL Üye İl Jandarma Komutanı 2131044 2128603

Rahim ÜNLÜBAY Üye İl Sağlık Müdürü 2131110 2123243

Mahmut AYDIN Üye İl Halk Sağlığı Müdürü 2128006 2128007

Hasan ÜNVER Üye Belediye Başkanı 2131030 2131991

Metin KALAYOĞLU Üye İl Emniyet Müdürü 2131078 2133919

Mehmet ÇİÇEK Üye Çevre ve Şehircilik İl Müdürü 2151054 2151056

Erol AKSOY Üye Orman ve Su İşleri Şube Müdürü 2129919 2129020

Hatice İŞÇEN ERCOŞMAN Üye Nevşehir Defterdarı 2131079 2139813

Hüseyin ALTINIŞIK Üye Ziraat Odası Başkanı 2131351 2142058

Yaşar KARAASLAN Üye Belediye Zabıta Daire Başkanı 2131990 2131991

Metin BAŞBUĞ Üye Belediye Veteriner İşl. Şb.Md. 213 12 20 213 19 91

Tekin KEÇECİ Üye Veteriner Hekimler Odası Başkanı 2152050 2152055

Murathan KAVAK Üye Nevşehir Yumurta Üreticileri Başkanı 05325279165

NOT : 1) Gerek görülmesi halinde diğer kamu kurum temsilcileri de YHKM’ ne üye olarak alınabilecektir.

2) Salgının çıktığı yerin Belediye Başkanı YHKM’ ne üye olarak alınacaktır.

45

İL HABERLEŞME LİSTESİ (EK-3-2)

KAYMAKAMLIKLAR

ADI SOYADI GÖREVİ TELEFON FAXMustafa ÇAKIR ACIGÖL 3112454 3115384Mustafa ELDİVAN AVANOS 5114019 5116915Salman KİBAROĞLU DERİNKUYU 3813005 3813069Murat ERTEKİN GÜLŞEHİR 4112577 4112576Ahmet İhsan ÇİĞİL HACIBEKTAŞ 4413895 4413810Kemal DURU KOZAKLI 4714003 4714155Alper BALCI ÜRGÜP 3414001 3414829

İL HABERLEŞME LİSTESİ (EK-3-3)

İLÇE BELEDİYE BAŞKANLIKLARI

İLÇE MÜDÜRLÜKLERİ (EK—3-4)

Murat Ali DURAN ACIGÖL 05054562613 3112451 3112444Bülent ÇİFÇİ AVANOS 05359630622 5114025 5114473

ACIGÖL Ercan ERTAŞ 3112002 3112375AVANOS İsmet İNCE 5114064 5114065DERİNKUYU Ahmet BALCI 3813003 3813069GÜLŞEHİR Vahdi ARISOY 4113003 4113905HACIBEKTAŞ Ali Rıza SELMANPAKOĞLU 4413017 4412721KOZAKLI Celalettin GÜVEN 4714210 4714293ÜRGÜP Fahri YILDIZ 3414048 3414224

46

Ahmet ŞAHİN DERİNKUYU 05058613932 3813016 3814010Recep KARAGÖZ GÜLŞEHİR 05333102523 4113222 4113401Hüseyin Cumhur ERYILMAZ HACIBEKTAŞ 05053991972 4413020 4413013

Fatih KOÇYİĞİT KOZAKLI 05543444248 4714033 4714287Ali GÜLEÇ ÜRGÜP 05364477593 3414083 3414007

47

NEVŞEHİR MERKEZ VE İLÇELERİNDEKİ SERBEST VETERİNER HEKİMLERSNo

İlçe Köy/Belde/Mahalle

Serbes Veteriner Hekimin Adı Soyadı Telefon No E –Mail Adresi

1 Acıgöl Merkez Mehmet PAMUK 0384 311 29 21 - 0542 537 74 70 mehmetpamuk50@hotmail.com2 Acıgöl Merkez Ersin DOĞAN3 Avanos Merkez Fatih PELİVAN 05322424828 fpelivan@hotmail.com.4 Avanos Merkez Adem SOYLU 0 544 831 58 57 - 0533 485 88 39 vetadems@hotmail.com5 Avanos Kalaba Nihat ÜNSAL 0539 814 66 66 nihatuns@hotmail.com6 Avanos Merkez Yaşar DEMİR 0384 511 35 36 - 0544 545 50 50 vet.hek.yasardemir@hotmail.com7 Derinkuyu Merkez Halil AKSÜT 0384 381 25 12 - 0532 642 88 51 nazaksut1@hotmail.com8 Derinkuyu Merkez İbrahim KARATAŞ 0384 381 25 95 - 0533 220 98 88 ibrahimkaratas1983@hotmail.com9 Derinkuyu Merkez İbrahim UZUN 0384 381 25 25 - 0532 785 85 71 vetibo@hotmail.com10 Derinkuyu Merkez Fatih BEDEL 0384 381 20 06 - 0530 656 68 12 fatihbedel@hotmail.com11 Derinkuyu Merkez Gökhan KARATAŞ

12 Derinkuyu MerkezMustafa Yusuf KARATAŞ

13 Derinkuyu Yazıhüyük Muhammed SELVİ 0539 588 05 10 muhammedselvi@hotmail.com14 Gülşehir Merkez Ali İhsan ERDOĞAN 0384 411 35 11 - 0538 701 85 00 aei.50@hotmail.com15 Gülşehir Merkez Cüneyt ÜNLÜSOY 0384 411 21 00 - 0535 571 32 12 cuneytunlusoy@hotmail.com16 Gülşehir Merkez Derviş ARISOY 0536 988 80 18 vetfenerim@hotmail.com17 Gülşehir Merkez Kürşat KOÇ 0384 411 30 63 - 0533 813 60 86 veterinerkursat@hotmail.com.18 Gülşehir Merkez Üstün TAŞKIN 0384 411 25 13 - 0532 497 49 64 taskinustun@hotmail.com19 Gülşehir Merkez Nuri KOÇAK20 Hacıbektaş Merkez Mustafa AKYOL 0384 441 27 87 - 0533 256 66 38 akyol1958@hotmail.com21 Hacıbektaş Merkez Tuncay KARATAŞ 0535 862 75 75 karatasveterinerlik@hotmail.com22 Hacıbektaş Merkez Ümit TURGUT 0384 441 21 40 - 0530 252 62 20 umitturgut@hotmail.com23 Hacıbektaş Merkez Yasin ATEŞ 0384 441 20 96 - 0537 623 60 78 yasinates38@hotmail.com24 Kozaklı Merkez Bekir ASLAN 0384 471 21 60 - 0533 269 73 88 vetbekiraslan@hotmail.com25 Kozaklı Merkez Murat COMART 0538 264 10 43 murat_comart79@hotmail.com26 Merkez Merkez Havva ŞAHİN 0384 212 22 11 - 0532 677 77 21 vethekhavva@hotmail.com27 Merkez Merkez İrfan AYKEMEZ 0384 212 29 00 - 0535 595 65 24 aykemezi@hotmail.com28 Merkez Merkez Murat Kemal TUNÇ 0532 477 33 88 muratkemaltunc50@hotmail.com29 Merkez Merkez Mustafa ULUTAŞ 0384 213 63 84 - 0507 140 34 88 mulutas5070@gmail.com30 Merkez Merkez A.Tuncay ŞİMŞEK 0532 646 40 14 tuncay_s84@hotmail.com31 Merkez Merkez Sefa ERASLAN32 Merkez Merkez Menekşe POLAT33 Merkez Merkez Bircan POLAT34 Merkez Merkez Osman KAÇMAZ

35 Merkez MerkezSercan Erdem ŞİMŞEK

36 Ürgüp Merkez M. Mete YARAR 0384 341 31 77 - 0532 588 68 48 meteyarar@hotmail.com37 Ürgüp Merkez Zekeriya KAYDOK 0532 497 28 87 - 0538 952 12 43 zkaydok@gmail.com

48

49

NEVŞEHİR İL VE İLÇE VETERİNER HEKİM VE VETERİNER SAĞ. TEKNİSYENLERİ TELEFON VE ADRES BİLGİLERİSIRA NO ADI SOYADI KURUM

SİCİL ÜNVANI İLÇESİ EV/CEP TELEFONU E-MAİL

1 Rukiye PINAR 01-1208 Şb. Md. (Vet. Hek.) MERKEZ 5534782362 rukiye.pinar@gthb.gov.tr 

2 NECMETTİN SAPMAZ 88-887 VetHek.(İl Md.Yrd.V.) MERKEZ 5053991972n_sapmaz@hotmail.com

3 A.KADİR SEVİMLİ 88-127 Vet. Hek. MERKEZ 5062734636 abdulkadir.sevimli@gthb.gov.tr4 RECEP CENGİZ 88-191 Vet. Hek MERKEZ 5334351488 cengizrecep@gthb.gov.tr5 İSMAİL BİKİR 02-1027 Vet. Hek MERKEZ 5332555274 ismail.bikir@gthb.gov.tr 6 İSHAK ÖZKAN 98-439 Vet. Hek MERKEZ 5326101094 ishak.ozkan@hotmail.com7 FATİH KUZUGÜDEN 02-128 Vet. Hek MERKEZ 5337491308 fatih.kuzugüden@gthb.gov.tr8 A.RAMİS GÜVEREN 90-203 Vet. Hek MERKEZ 5343368130 aliramis.güveren@gthb.gov.tr9 İSMAİL COŞKUN 88-183 Vet. Hek MERKEZ 5439438152 coskunismail@gthb.gov.tr10 ALİ ÇOPUR 84-3340 Vet. Hek MERKEZ 5425964574 ali.copur@gthb.gov.tr11 HASAN YARIMCA 85-1084 Vet.Sağ.Tek. MERKEZ 5547754466 hasan.yarimca@gthb.gov.tr12 SEBATİ ŞİMŞEK 87-1095 Vet.Sağ.Tek. MERKEZ 5325568952 sebati.simsek@gthb.gov.tr13 Tekin KEÇECİ 2011-3308 Vet. Hek(Tar-Gel) MERKEZ 532 6475895 tekin.kececi@gthb.gov.t  14 Yasin KIRTIL 2013-4171 Vet. Hek(Tar-Gel) MERKEZ 5366656270   15 Abdulkadir Oğuzhan ÖZER 2013-4175 Vet. Hek(Tar_Gel) MERKEZ 5303487200  

16 İBRAHİM OZAN KOCAOĞLAN 07-222 Vet.Sağ.Tek. MERKEZ 5445449249 İbrahimozan.kocaoglan@gthb.gov.tr 

17 Murat ŞEN 2011-5655 Vet. Hek(Tar-Gel) MERKEZ 5326201210 senmurat@gthb.gov.tr 18 M.Ali DURAN 98-1298 Vet.Hek.(İlçe Md.V.) ACIGÖL 5054562613 muratali.duran@gthb.gov.tr19 Ömür ÖZKAN 2015-415 Vet.Sağ.Tek. ACIGÖL 5076544362 efsanegs12@hotmail.com20 Taner DÜZGÜN 97-819 Vet. Hek ACIGÖL 5326847378 duzgunvet@hotmail.com21 İlter ÇİFTCİ 2011- Vet. Hek ACIGÖL 5394356046 ilter1982@hotmail.com22 Hüseyin ŞENER 87-650 Vet.Sağ.Tek. ACIGÖL 5344759498 memur2010@windows.live23 H.Hüseyin ALTUNTAŞ 2013-4167 Vet. Hek ACIGÖL 5355923654 altuntashasan@mynet.com24 Emre GÖĞÜŞ 2013-4184 Vet. Hek ACIGÖL 5389614237 gogus87@hotmail.com25 Bülent ÇİFTÇİ 95/111 Vet.Hek.(İlçe Md.V) AVANOS 5359630622 bulent.ciftci@gthb@gov.tr26 Ahmet AYDIN 2002-1305 Vet. Hek AVANOS 5053947136 aydinahmet@gthb.gov.tr

50

27 Aydın TAN 2002-378 Vet. Hek AVANOS 5324714803 aydin.tan@gthb.gov.tr

28 Ahmet BARIŞ DEMİRCİ 2007-266 Vet. Hek AVANOS 5395549221 ahmetbaris.demirci@gthb.gov.tr

29 Yavuz Selim MEMİŞ 2011-4089 Vet. Hek(Tar-Gel) AVANOS  5338103427 yavuzselim.memis@gthb.gov.tr

30 Ömer Tolga YILMAZ 2013-4676 Vet. Hek(Tar-Gel) AVANOS 532 7788281 o.tolga.yilmaz@gthb.gov.tr31 Arife TÜRK 2013-4168 Vet.Hekim(Tar-Gel) AVANOS  5078185489 arife.turk@gthb.gov.tr

32 Ahmet ÇAĞLI 96/221 Vet.Sağ.Tek. AVANOS 5424661260 ahmet.cagli@gthb.gov.tr

33 Can YAMAN 2013-4157 Vet.Hekim(Tar-Gel) AVANOS 5512389705  can.yaman@gthb.gov.tr

34 Ahmet ŞAHİN 98-1401 Vet.Hek.(İlçe Md.V.) DERİNKUYU 5058613932 ahmet-sahin@gthb.gov.tr35 Metin KOYUNCU 2006-879 Vet.Hekim DERİNKUYU 5377709805 metinkoyuncu@gthb.gov.tr36 Ömer ÖZYURT 2006-162 Vet.Hekim DERİNKUYU 5543048877 omer.ozyurt@gthb.gov.tr37 Alper TUTAL 2011-6841 Vet.Hekim DERİNKUYU 5056672470 alper.tutal@gthb.gov.tr38 Alpaslan İPEK 2011-9125 Vet.Hekim DERİNKUYU 5446261130 alpaslan.ipek@gthb.gov.tr39 Recep KARAGÖZ 2001/360 Vet.Hek. (İlçe Md.) GÜLŞEHİR 5333102523 recep.karagoz@gthb.gov.tr40 Metin İLHAN 98-708 Vet.Sağ.Tek GÜLŞEHİR 5324683092 metin.ilhan@gthb.gov.tr41 Fatma Zehra YILMAZER 2013-4153 Veteriner Hekim GÜLŞEHİR 5555966443 Fatmazehra.yilmazer@gthb.gov.tr42 Halit YILDIRIM 2011-3304 Veteriner Hekim GÜLŞEHİR 5063777756 yildirimhalit@gthb.gov.tr

43 Hasan Hüseyin DOĞANÇAY 06-792 Veteriner Hekim GÜLŞEHİR 5459111978hasanhuseyin.dogancay@gthb.gov.tr

44 Yüksel KARAMAN 2012-1313 Veteriner Hekim GÜLŞEHİR 5326856697yuksel.karaman@gthb.gov.tr 

45 Yakup ASİL 2013-4169 Veteriner Hekim GÜLŞEHİR 5058883711 yakup.asil@gthb.gov.tr 46 H.CUMHUR YILMAZER 94/644 Vet.Hek.(İlçe Md. V.) HACIBEKTAŞ 5555966444 hüseyin.cumhur.yılmazer@gthb.gov.tr

47 REFİK KETEN 2006-705 Vet.Sağ.Tek HACIBEKTAŞ 5358626950rketen50@hotmail.com 

48 KEMAL DALKILIÇ 2011-3307 Veteriner Hekim HACIBEKTAŞ 5063091280kemal.dalkilic@hotmail.com 

49 A.MÜCAHİT ÇİÇEKLİER 2013-4159 Veteriner Hekim HACIBEKTAŞ 5359863231karbunkel@hotmail.com 

50 İBRAHİM TEMEL 2013-4170 Veteriner Hekim HACIBEKTAŞ 5331392318ibrahimtemel@outlook.com 

51 MEHMET FIRAT 2006-242 Veteriner Hekim KOZAKLI 5306374516mehmet.firat@gthb.gov.tr 

52 OZAN EROL 2011-3305 Veteriner Hekim KOZAKLI 5342287158 ozan.erol@gthb.gov.tr 

51

53 H.İBRAHİM YÜKSEL 2011-2298 Veteriner Hekim KOZAKLI 5057634262 halilibrahim.yuksel@gthb.gov.tr 54 Ö.FARUK ÇİFTÇİ 2006-702 Vet.Sağ.Tek KOZAKLI 5372272815 Omerfaruk.ciftci@gthb.gov.tr 55 OSMAN CAMPOLAT 2013-4161 Veteriner Hekim KOZAKLI 5071947078 Osman.campolat@gthb.gov.tr56 Ali GÜLEÇ 2006-776 Veteriner Hekim(İlçe Md.) ÜRGÜP 5364477593 gulecali@gthb.gov.tr

57 SİNAN VICIL 94-449 Veteriner Hekim ÜRGÜP 5053890696dr.sinan.vicil@gthb.gov.tr  

58 ARZU AYAZ 2011-5130 Veteriner Hekim ÜRGÜP 5063360220 arzu.ayaz@gthb.gov.tr 59 HASAN BAŞ 2006-338 Vet.Sağ Tek ÜRGÜP 5416581355 hasan.bas@gthb.gov.tr 

60 KAZIM AÇIKGÖZ 88-1135 Veteriner Hekim ÜRGÜP 5426420331kazim.açikgoz@gthb.gov.tr  

61 Alaettin AYDIN 96-342 Vet.Sağ.Tek. ÜRGÜP 5325765585 alaettin.aydin@gthb.gov.tr

52

UHKM

UlusalReference

Laboratuvarı.

Ulusal UzmanGrup

YHKM(81)

YerelUzmanGrup

Tavsiye

İdari

Bilgi

Uygulama Unitesi

EK 4

NEVŞEHİRVALİLİĞİ

53

54

55

56

EK-6: RUHSATLI KANATLI KESİMHANE/KOMBİNALARI LİSTESİSıra Ruh. Ruh. İzin İşletme Ticari Adı Adresi Kapasitesi Adet/Saat

No No Tarihi Tavuk Hindi

Kaz

Ördek Diğer Bıldırcın

1 K-501 06.07.2004 New Gıda Ltd. Şti.-Kazan Ankara 20002 K-502 29.09.2003 Şenpiliç A.Ş.-Geyve Sakarya 60003 K-503 29.09.2003 Yemsel A.Ş.-Kavak Samsun 20004 K-504 21.03.2000 C.P. A.Ş.-Turgutlu Manisa5 K-505 28.07.1997 Burcu Tavuk-Seyhan Adana6 K-506 04.04.2007 Şeker Piliç-Bandırma Balıkesir 80007 K-507 05.11.1997 EBK Kombinası Manisa Kapalı8 K-508 26.02.2004 Bak Piliç A.Ş.-Beypazarı Ankara 40009 K-509 28.04.2003 Beypi A.Ş. Bolu 1000010 K-511 05.04.2001 Köy-Tür A.Ş. Sakarya 5500 Kesimhane Kapalı11 K-512 21.08.2007 Bolca Kalite Hindi Bolu 100012 K-513 11.06.2003 Banvit-Kemalpaşa İzmir 6000 90013 K-514 30.11.2001 Gedik tav.-Eşme Uşak 600014 K-515 19.11.2007 Kılıç Ent. Tav. San. Tic. A.Ş. Bolu 900015 K-517 07.07.1998 Köy-Tür A.Ş.-Menemen İzmir16 K-518 15.03.2007 Banvit-Bandırma Balıkesir 1700017 K-519 06.07.2004 C.P. A.Ş.-İnegöl Bursa 4000

18 K-520 24.02.2006 Tad Piliç Gaziantep 1000

19 K-521 04.04.2007 Pınar-Kemalpaşa İzmir 90020 K-522 31.03.2003 Keskinoğlu-Akhisar Manisa 600021 K-528 01.05.2006 EBK Kombinası-Sincan Ankara 300022 K-529 12.11.2002 Köy-Tür A.Ş.-Akşehir Konya 1800

57

YHKM ‘DE BULUNMASI GEREKEN EKİPMAN VE KAYNAKLAR EK- 7

Haberleşme araçları (Telefon, faks) Ulaşım araçları. Bilgisayar, yazıcı ve gerekli bilgisayar yazılım programları. Bina bitişiğinde taşıt araçları için gerekli park yerleri. Herhangi bir AI salgınında temas kurulması gerekebilecek bütün yerel canlı hayvan

kuruluşlarının temas numaralarının listeleri. Acil durumda çağrılabilecek personelin listesi . Personelin, giyeceklerin ve taşıtların temizlik ve dezenfeksiyonu için imkanlar. Koruyucu giysiler. AI’ye karşı etkili dezenfektanlar, deterjanlar ve sabunlar. Kesim ekipmanı-trankilizan (sakinleştirici) ilaçlara da ihtiyaç duyulabilir. Otopsi ve numune alma ekipmanı. Enfekte alanların çevresinde kullanılmak için gerekli, üzerinde uyarı yazıları bulunan

işaret direkleri, Aşılama ekipmanı. Büro ekipmanı. Hastalık çıkışını araştırma formları. İzleme talep ve raporları (kontrol listeleri). Hareket izinleri. İlave taşıtlar. Yanıcı maddeler. Alev tabancaları.

-Kit No 1 ( RV için ekipman listesi) EK- 8

58

1) Kağıt ve kalemler2) Epidemiyolojik soru formları3) Klinik ziyaret ve örnekleme işlemleri için gerekli ekipman:

a. 2 adet atılabilir elbise b. 5 çift atılabilir ayakkabı koruyucu c. 2 çift lastik eldiven ve 5 çift lateks eldivend. Atılabilir şapkalar ve yüz maskelerie. Atılabilir tulumf. Koruyucu gözlükler (gözlüklerin her iki tarafı da kapalı olmalıdır)g. Dirençli ve geçirgen olmayan tıbbi atık çantaları h. Kağıt peçete ve havluları. 5 adet sızdırmaz kap j. 5 adet sızdırmaz ve suya dayanıklı plastik çanta k. Elektrikli meşalel. Aktif dezenfektan solüsyonm. 2 adet kalem ve not defteri n. 100 adet 2.5 ml. lik enjektör ve iğneleri o. Kan tüpleri ve tüp taşıyıcılar p. Nebuliser (püskürtücü)r. 100 adet ince küçük plastik çanta, (poşet)s. 2 adet cerrahi makas t. 2 çift forsepsu. Bantv. 2 adet keçe uçlu kalemy. 1 termik kapz. 5 dondurulmuş buz paketi

Bu kitlerden en az iki takım RV’in iş merkezinde her zaman hazır olarak bulundurulmalıdır.

59

ÖRNEKLEME METODLARI EK 9

Örneklerin toplanması ve işlenmesi

Örnekler: AI şüphesi durumunda aşağıda belirtilen patolojik örnekler alınmalı ve laboratuara

gönderilmelidir.

En az 5 adet ölmek üzere kanatlı (post mortem muayene için) veya,

En az 5 adet ölmek üzere kanatlıdan toplu trakeal ve akciğer numuneleri veya,

En az 5 adet ölmek üzere kanatlıdan toplu bağırsak numuneler ,

Sağlıklı kanatlılardan kloakal ve trakeal svablar (30 kanatlı örneğinden az olmamalıdır)

(ayrıca su kuşlarından ve uçamayan kuşlardan da),

Sürü büyüklüğü 20’den daha az ise bütün kanatlılardan kan örnekleri alınır. Daha büyük

sürülerden ise 20 kan örneği alınır (Böylece sürü büyüklüğüne bağlı olmaksızın sürünün

%25 ya da daha fazlasının pozitif olması durumunda %99 olasılıkla en az bir pozitif

serumun yakalanması mümkün olur). Kan pıhtılaşmaya bırakılmalı ve test için serumu

alınmalıdır.

Farklı organlardan numuneler bir arada aynı havuza alınmamalıdır. Enfeksiyon etkeninin

yayılmasını önlemek için uygun şekilde paketlenmeli, ambalajlanmalı (sızdırmaz kaplar, en az

iki plastik çanta ile sarılmış olarak), ve laboratuara soğutulmuş şartlarda ulaştırılmalıdır.

Kesilmiş hayvanlar izole edilmiş otoklav edilebilen plastik çantalarda taşınmalı ve benzer

ikinci bir çantaya konmalıdır. Bütün numuneler laboratuara içinde buz kutuları bulunan bir

polisitren kutu içerisinde ulaştırılmalıdır. Polisitren kutunun enfekte mekanlardan çıkışı öncesi

uygun şekilde dezenfekte edilmiş olması gerekmektedir. Numunelerle birlikte uygun numune

formları da mevcut olmalıdır.

Numunelerin ulaştırılmasından sorumlu sürücü hiç bir yerde durmadan doğruca

laboratuara gitmelidir.

60

EK 10

HASTALIK ŞÜPHESİ OLAN BİR HASTALIK MERKEZİNDE

EL KOYMA TUTANAĞI ÖRNEĞİ

 .............................. tarihinde .................. .................... ................... ................... ................... ..... ................. ............... ................. .................... ....................... .................. .................... adresinde oturan Bay/Bayan ................. .......... ........... ................. ..................... tarafından ileri sürülmüş olan .............. ................... .................. ...................... ............ kuşkusu durumunun mevcut olduğu ................... ..................... ................. ................. ............... ..................... ............... ........... .............. .......... adresinde kurulu kümeste var olan kanatlıların sahibi/sorumlusu ................. doğumlu bay/bayan .............. ............. .......... ’a Veteriner Hekim ................. ................. tarafından 3285 Sayılı Hayvan Sağlığı ve Zabıtası Kanunu’nun Ceza Hükümlerinden 47. Maddesinin hükümleri bildirilmiş ve yerel sağlık makamlarının ilgili önlemlerini bekleyerek aşağıdaki talimatları verilmiştir:

 1) İşletmede mevcut kanatlıların kayıt edilmesi ve epidemiyolojik araştırmada görevli veteriner hekimlere yardımcı olunması;

2) İşletmede mevcut kanatlılara ve diğer hayvan türlerine el konulması;

3) Şüphe altındaki kanatlıların, sağlıklı olanlardan ayrılarak ayrı ayrı muhafaza altına alınması;

4) Diğer önlemleri beklerken, ölü kanatlıların saklanması;

5) Köpeklerin, kedilerin ve avlu hayvanlarının sınırlanması;

6) İşletme dışına gübre çıkartılmasının yasaklanması:

7) Kanatlıların ve diğer hayvan türlerinin işletmeye girişinin yasaklanması;

8) Kanatlıların veya diğer hayvan türlerinin etlerinin veya karkaslarının ve ayrıca yemlerin, aletlerin, nesnelerin ve herhangi diğer malzemenin çıkışının önlenmesi;

9) İşletmede mevcut olan et ve karkasların korunması yükümlülüğü;

10) Kümesten kümese olmak üzere kişilerin, malzemelerin ve taşıtların hareketini durdurmak;

11) Koruma personelinin kümesteki hayvanlarla her türlü şekilde temas etmesini önlemek;

12) Kanatlıların bulundukları yerlerin ve bunların yakınında bulunan alanların titiz şekilde dezenfekte edilmesi.

 Bay/Bayan ............... ............... .............. ................ şüphe duyulan kanatlıların koruyucusu olarak tayin edilmiştir ve yukarıdaki hususların icra edilmesinden ve iş bu tutanağın kabulünden sorumludur.

 Mal sahibi/İşletme Sorumlusu Muhtar veya BelediyeBaşkanı

 

Hükümet

Veteriner Hekimi 

NOTLAR:

61

Tutanak hastalıktan şüphe duyulan işletme içinde var olan hayvanların sahibine veya herhangi bir şekilde buradan sorumlu olan kişiye tebliğ edilmelidir.

EK-11

 

TAAHHÜT BEYANI ÖRNEĞİ

 

Bay/Bayan ............ ............. ............ .........’ye ait işletmede tavuk vebası kuşkusu bulunduğundan ........ ........ .......  doğumlu .............. ............. ............. ............... .............. ............... ............... .......... ............. ........... .......... .......... ........... ........... ............ ................ ............... ......... ....... ........ adresinde ikamet eden Bay/Bayan ........... ............... ............. işine istinaden bugün tarihi itibariyle 3 gün boyunca kanatlı türlere ait olan diğer hayvanlar ile temas kurmayacağını, aynı zamanda muhtemel hastalık taşıyıcısı olan giymiş olduğu giysileri uygun araçlar ile yıkayacağını ve dezenfekte edeceğini taahhüt eder.  ..../..../........

 

 

İmza

62

EK-12

MARAZİ MADDE GÖNDERME PROTOKOLÜ

KURUM ADI : A-GÖNDERENİN :

Adı-Soyadı :..............................................................................................................Adresi :..............................................................................................................Tel-Fax :..............................................................................................................e-mail :..............................................................................................................

B-HAYVAN SAHİBİNİN :Adı-Soyadı :...............................................................................................................Adresi :...............................................................................................................Tel. No :...............................................................................................................

C-HAYVANA AİT BİLGİLER :1- Kulak No :...............................................................................................2- Türü :...............................................................................................3- Irkı-Cinsiyeti :...............................................................................................4- Yaşı :...............................................................................................5- Verilen Besin Maddeleri : Slaj(..........),Konsantre Yem(.........),Kaba Yem(............)6- Bakım ve Beslenme : Ahırda (............), Merada (...........)

D-NUMUNEYE AİT BİLGİLER :1- Gönderilen Numunenin Türü:................................................................................2- Numune Adedi :................................................................................3- Numunenin Alındığı Tarih :................................................................................4- Atık ise kaç günlük olduğu :................................................................................4- Uygulanan Aşılar :................................................................................5- Uygulanan Aşı Seri No’ları :................................................................................6- Aşı Uygulama Tarihleri :................................................................................7 – Numunenin gönderilme şekli : Formolde ( ), Dondurulmuş ( ), Soğuk şartlarda ( ) Taşıyıcı besi yeri içinde ( ), Normal şartlarda ( ), Diğer ( )

E-HASTALIK DURUMU :1- Sürüdeki hayvan sayısı (..........), hastalanan (.........), ölen (......), iyileşen (......),

sirayete maruz (........) 2- Hayvanın daha önce geçirdiği hastalık veya hastalıklar :.........................................................................

.........................................................................................................................................................

............................3- Daha önce yapılan tedavi ve tarihi:...............................................................................................

......................................................................................................................................................... 4- Hastalık Hakkında Bilgi :

( Klinik Belirtiler, l ezyonlar, süresi, etkilenen hayvan sayısı ve otopsi bulguları )..................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

4- ŞÜPHE EDİLEN HASTALIK : (..........................................................)

F- İSTENİLEN LABORATUVAR MUAYENELERİ: 1- Bakteriyolojik ( ), 2- Serolojik ( ), 3- Parazitolojik ( ), 4- Toksikolojik ( ) 5- Patolojik ( ), 6- Virolojik ( )

63

İMZA EK-13

HASTALIK ÇIKIŞ BİLDİRİMİ

Hastalık, Etkenin Tipi Ili KayseriBildirim No IlçesiMihrak Tipi Köyü ve MahallesiÇıkış (ilk enfeksiyon)Tarihi Haber Alma ŞekliHaber Alma Tarihi Hayvan SahibiVarış ve Kordon (şüphe)Tarihi

İşletmeNo

Teşhis/Nunune Alınan Yer N KoordinatıTeşhis Metodu Labaratuvar E Koordinatı

Lab. Adı M.Vet.Kon.Arş.E. Kısıtlanan Diğer Bölge/İşl.

Lab. Gön.Yaz.Tarih, No En Yakın İşl./Köye Uzaklığı

NTS Protokol No FilyasyonLab. Gel. Yaz. Tarih, No Kaynak Yer/ÜlkeTahmini Son İtlaf Tarihi Kaynak Mihrak NoTahmini Son İmha Tarihi Kaynaktan Sevk TarihiEtkilenen İnsan Sayısı ve Yaşı Kaynaktan Geliş Tarihi

Teşhis/Nunune Alınan Yer Kısıtlanan Diğer Bölge/İşl.Nev’i Tutulan Ölen Kesilen İmha/İtlaf Atık Test/Teşhis Şüpheli Aşılanan Maruz

Kanatlı

Kullanılan Aşı-Serum ve Biyolojik Madde (Hastalık Çıkışından Önce ve Sonra)

Adı Seri No Uygulama Tarihi

Alınan Kontrol Tedbirleri Kordon-Karantina-Duyuru-Dezenfeksiyon-Eğitim

Sahada yapılan çalışmalar ile bu çıkış bildirimindeki bilgilerin birbiri ile aynı olup veritabanında doğru bir şekilde kayıtlı olduğunu taahhüt ederim. İlçe Müdürlüğü tarafından yapılan hastalık çıkışına ait bilgilerin kontrol edildiğini ve veritabanında doğru bir şekilde kayıtlı olduğunu taahhüt ederim.

İMZA İMZA

(Hastalığı Takip Eden Veteriner Hekim) (Hayvan Sağ., Yet. ve Su Ürün. Şube Müdürü)

Bir örneği Merkez Etlik Vet.Kont.ve Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü’ne gönderilmiştir.64

EK-14

HASTALIK SÖNÜŞ BİLDİRİMİ

Hastalık, Etkenin Tipi Ili KayseriBildirim No IlçesiMihrak Tipi Köyü ve MahallesiÇıkış (ilk enfeksiyon)Tarihi Haber Alma ŞekliHaber Alma Tarihi Hayvan SahibiVarış ve Kordon (şüphe)Tarihi

İşletmeNo

Kordonun Kaldırıldığı Tarih N KoordinatıTeşhis/Numune Alınan Yer E KoordinatıTeşhis Metodu Labaratuvar Kısıtlanan Diğer Bölge/İşl.

Lab. Adı En Yakın İşl./Köye Uzaklığı

Lab. Gön.Yaz.Tarih, No FilyasyonNTS Protokol No Kaynak Yer/ÜlkeLab. Gel. Yaz. Tarih, No Kaynak Mihrak NoTahmini Son İtlaf Tarihi Kaynaktan Sevk TarihiTahmini Son İmha Tarihi Kaynaktan Geliş TarihiEtkilenen İnsan Sayısı ve Yaşı

Nev’i Tutulan Ölen Kesilen İmha/İtlaf Atık Test/Teşhis Şüpheli Aşılanan Maruz

Kullanılan Aşı-Serum ve Biyolojik Madde, İlaç ve Dezenfekan

Adı Seri No Uygulama Tarihi

Hastalık Yerine Yapılan Ziyaret Sayısı ve TarihleriAlınan Kontrol Tedbirleri Kordon-Karantina-Duyuru-Dezenfeksiyon-Eğitim

Sahada yapılan çalışmalar ile bu çıkış bildirimindeki bilgilerin birbiri ile aynı olup veritabanında doğru bir şekilde kayıtlı olduğunu taahhüt ederim. İlçe Müdürlüğü tarafından yapılan hastalık çıkışına ait bilgilerin kontrol edildiğini ve veritabanında doğru bir şekilde kayıtlı olduğunu taahhüt ederim.

İMZA İMZA

(Hastalığı Takip Eden Veteriner Hekim) (Hayvan Sağ., Yet. ve Su Ürün. Şube Müdürü)

Bir örneği Merkez Etlik Vet.Kont.ve Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü’ne gönderilmiştir.

65

EK-15

Avian Influenza Mihrak Araştırma Formu

Köy Tavukçuluğu, Köy Raporu

Köy/Belde  Mahalle  İlçe  İl  Harita koordinatları  

Araştıran Veterinerin Adı  Ziyaret tarihi  Hayv.Sahibinin ihbar tarihi  İlk bulguların görüldüğü tarih  Köydeki tavuk bulunan hane sayısı    Bugüne kadar etkilenen hane sayısı      Tavuk Hindi Kaz Ördek Güvercin DiğerKöydeki kanatlı hayvan            populasyonu            

Etkilenen Kümeslerdeki Mevcut Kanatlılar:  Tavuk Hindi Evcil Evcil Evcil Diğer      Kaz Ördek Güvercin EvcilŞu anda canlı            ve sağlıklı            

Şimdi Ölen            

Şimdi Hasta            Sahibince            öldürülen            Toplam Ölen            Hayvan Sayısı            

Etkilenen yabani kanatlılar, yabani veya evcil karnivor hayvanlarTürler Ölen sayısı Hasta sayısı

          

Köydeki klinik bulgular:Ani ölen / Ölü bulunan   Diğer bulgular (tarif ediniz)  İshal   1.  Solunum bulguları   2.  

66

OLASI KUŞ GRIBİ HASTALIĞINDA İMHA ,İTLAF ÇALIŞMALARINDA GÖREV ALACAKARAÇ VE ŞÖFÖR LİSTESİ

KURUMU ARAÇ CİNSİ PLAKASI ŞÖFÖRÜNevşehir Belediyesi Damperli Kamyon 50 FC336 Fatih ÇÖL

“ Yükleyici Kepçe 50 14 001 Murat ARI“ Grayder 50 14 004 Sıddık EKİCİ

Nevşehir İl Özel İdaresi Kamyon 50 EL 164 Metin TOPÇU“ “ 50 EL 169 Fayık TURGUT“ “ 50 EL 648 Burhan AYVAR“ “ 50 EL 649 Süleyman ÖZBEK“ Kamyın Yedek 50 ES 131 Murtaza KOCATÜRK“ “ 50 FK 083 Mustafa ACER“ “ 50 FK 224 Hüseyin EREZ“ “ 50 FK 225 Serdar BOYLU“ Yükleyici 15-31098 Ahmet YALÇIN“ Yükleyici Yedek 11-31098 Erdal ERYILMAZ“ Dozer 13-25401 Zeki YÜCEL“ Dozer Yedek 11-25400 Cihan AKYOKUŞ“ Grayder 15-21328 Ahmet AKBAŞ“ Grayder Yedek 15-21329 Hasan YAKUT

67