Succesvol terminologiebeheer in bedrijven: de voordelen van

standaardisatie en validatie

Attila Görög

Steunpunt Nederlandstalige Terminologie Vrije Universiteit Amsterdam

Standaardisatie en Validatie

• Standaardiseren: brengen tot een standaard of eenheid in afmeting, vorm, inhoud, samenstelling enz.

(synoniem: normaliseren)

• Valideren: de geldigheid bepalen van

(Bron: Van Dale online versie)

Standaarden

• ISO 9000-reeks: kwaliteitszorg en kwaliteitsborging

• NEN 1010 veiligheidsbepalingen voor laagspanningsinstallaties

• Termen en definities in de norm zelf of in zn. terminologienormen

Normalisatie-instituten• International Standardisation Organisation

(ISO) - http://www.iso.org/iso/home.html

• EuroNorm - http://www.euronorm.net

• Belgisch Instituut voor Normalisatie (BIN) - http://www.nbn.be/

• Nederlands Normalisatie-instituut (NEN) - http://www.nen.nl

Standaardisatie, een kwestie van goede afspraken

Standaardisatie, een kwestie van goede afspraken?

Wat kan er misgaan?

Wat kan er misgaan?

• “underwriting and placement”• “negotiable instruments” • “claim settlement services” 

“Experts said the translation errors weremade by persons who appeared not to havemuch knowledge about free trade pacts oreconomic terms in general.”

Wat kan er misgaan?

Problemen in organisaties

• Interne communicatie– Medewerkers onderling– Opleiden nieuwe medewerkers

• Externe communicatie– Communicatie tussen organisatie en klanten– Vindbaarheid op het Internet

Oplossingen

• Een persoon aanstellen

• Termen vastleggen in termenbank

• Termen beschrijven

• Termenbank regelmatig updaten

Termenbanken

• Web-based

• Gebruiksvriendelijkheid

• Schaalbare en flexibele datavelden

• Filtermogelijkheden en statistieken

• Standaard formaten (.tbx)

• Geavanceerde import en exportfuncties

Trados Multiterm

TermStar

crossTerm Manager

Nog meer termenbanken

• i-Term www.i-term.dk/

• TermWeb www.interverbumtech.com/

• WebWordSystemwww.webwordsystem.com/

• Termwiki www.termwiki.com/

TermvalidatieDe geldigheid van termen bepalen in eentekst of in een termenbank

• Spelling• Definities• Bronnen• Vertaalequivalenten• Extra informatie• Synonymie sluitertijd<>belichtingstijd• Polysemie host -> 5 ICT betekenissen

De bedrijfscontext

• palmtop <> pda <> smartphone

De bedrijfscontext

De bedrijfscontext

De bedrijfscontext

BE NL

“aanraakscherm

van de iPhone”

1.110 7.060

“touchscreen

van de iPhone”

2.060 17.500

De bedrijfscontext

Termvalidatie

(Rijksbureau voor Kunsthistorische Documentatie )

Betrouwbare bronnen

• Specialisten & auteurs van vakteksten

• Terminologienormen (genormaliseerde woordenlijsten)

• Vakspecifieke naslagwerken

• Wetenschappelijke & technische uitgaven

(CEOV aanbevelingen voor terminologie)

Conclusie

• Standaardisatie bevordert het consistent gebruik van termen

• Normen dienen als referentie maar afwijken is mogelijk en soms wenselijk

• Termvalidatie is een complexe en kostbare taak toch onontbeerlijk voor het waarborgen van kwaliteit

• Betrouwbare bronnen en frequentie kunnen helpen in het kiezen van de juiste termvariant

Contact

Attila Görög

Steunpunt Nederlandstalige Terminologie

Vrije Universiteit Amsterdam

a.gorog@let.vu.nl

attila.exacterm.nl

www.nedterm.org