STUDIEGROEP BEDRIJFSKRINGLOOP

VANDAAG:- Introductie en uitleg programma- Achtergronden kringloop - Voorbereiden bedrijfsscan cijfers! - Rantsoenen (waar zet u op in deze winter?)

Studiegroep Westerkwartier I & II www.duurzaamboerblijven.nl/groningen

STUDIEGROEP BEDRIJFSKRINGLOOP

PLANNING3 bijeenkomsten + 1 excursie t/m zomer 2010Bijeenkomst 1 (13 oktober)

huiswerk = invulsets analyse worden per post of email toegestuurd

Excursie (dinsdag 17 november 10:00 uur – 14:30 uur!!!)

Bijeenkomst 2 (bespreking cijfers - deel 1 dec/jan)

Bijeenkomst 3 (bespreking cijfers - deel 2 mrt/apr)

Vervolg via DBB Groningen

Implementeren

verbeterplannenImplementeren

verbeterplannen Verbeter-plannen

Verbeter-plannen

MetenMeten

EvaluerenEvalueren

Studiegroep Westerkwartier I & II www.duurzaamboerblijven.nl/groningen

Klara 34

Mest:123,6 kg N/jaar

(Kracht)voer:soja, raap, tarwe, etc. 1 hectare +1 hectare elders

Klara 34

Kunstmest:225 kg N/ha

11.500 kg melk/jaar 3,80 % vet 3,40 % eiwit22 ureum

MethaanKg CH4

lachgasKg N2

De optimale koe, het optimale bemestingsniveau, optimale grasland, etc.

Maar….Klara 34 graast hier:

Conflicten met natuur-en landschapsbeheer

of hier…

Conflicten met waterkwaliteit

of ze is vervangen …

Aankleding van het landschap

mee doen? mee doen? www.boerenverstand.orgwww.boerenverstand.orgHET DRAAIT NIET OM KLARA MAAR OM HET BEDRIJF!

Film: op eigen kracht!winst voor boer & milieu met de kringloopaanpak

Het draait ook om harde getallen! (monitoring provinciaal meetnet)

nitraat-gemiddeld 2009

100

26

0,9 0,50

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

110

meetnet provincie Bedreven BedrijvenDrenthe

NO

3 (m

g/l

)

grasland (zand)

grasland (veen)

nitraatnorm

Resultaten - kostprijs

Zelfde quotum:10ct winst = INKOMEN!

Een inkomen verschil tussen bedrijven met hetzelfde quotum

Resultaten - voerkosten

Hoge melkproductie per koe is leuk, maar niet als het zoveel kost!

Oudere dieren, minder voerkosten?

Oudere veestapel betekend niet automatisch minder kosten!

MINAS

BEX

Basis kringloopcertificaat

Ten grondslag liggen:- NRS dieraantallen- Melkfabriek jaaroverzicht- Hectares volgens BPR - Alle aan-en verkoopbonnen- ..

Basis kringloop certificaat

duurzame melkveehouderijKg N, P en C INPUT (krachtvoer, kunstmest)

Kg N, P en C OUTPUT (melk, vlees) MINAS

+ bedrijfsspecifieke N en P Excretie BEX

NFW+ Uitrijddagen

+ Deelname studiegroepen

VVBM+ Mestkwaliteit

+ Diergezondheid

Wester kwartier

duurzame melkvee-houderij

?

N overschot < 140 kg N Kunsmestgift < 125 kg N KM

beloning brons, zilver, goud

CRITEREA ?

?

?

Analyse economie en ecologieUREUM GEM. LEEFTIJD DIERENARTSKOSTEN

LAAG HOOG LAAG HOOG LAAG HOOG<25 >25 < 5 > 5 < 1,25 > 1,25

HA Totaal 39,3 37,5 39,5 44,5 40,0 36,8% grasland 77 83 79 83 80 79AantalKoeien 71 71 70 90 69 74Jongvee/10Koeien 5,6 6,0 6,0 6,0 6,0 5,9

kg afgeleverde melk 577822 576565 578260 733982 546970 620684kg melk geleverd/ha 14950 16394 15997 16937 14083 17786kg melk FPCM geleverd/koe 8648 8387 8713 8558 8288 8833vet % 4,43 4,32 4,37 4,41 4,40 4,36eiwit % 3,49 3,52 3,50 3,54 3,51 3,50

melkprijs 35,7 36,3 36,1 35,3 35,9 36,0omzet&aanwas 2,4 2,6 3,1 2,6 2,7 2,6overige opbrengsten 5,2 5,0 4,8 4,3 5,6 4,3kostprijs/kg melk 23,2 23,4 23,8 21,8 22,0 25,0-voerkosten 7,1 7,0 6,9 7,0 6,6 7,7-bemestingskosten 0,9 0,9 0,9 0,7 0,9 0,8-dierenartskosten 1,3 1,0 1,1 1,3 0,9 1,7OVERIG 13,9 14,5 14,8 12,8 13,6 14,8saldo/kg melk 30,6 31,6 31,5 30,3 32,3 29,6

KOERS OP KRINGLOOP

DEELNEMER GEMIDDELDha Totaal 72,2 37,8Aantal Koeien 114 71Jongvee/10Koeien 5,35 6,12Kg Afgeleverde Melk 883306 576329% grasland 75 80kg melk geleverd/ha 12267 15997kg melk FPCM geleverd/koe 8226 8566vet % 4,40 4,39eiwit % 3,53 3,50

ECONOMIEmelkprijs 41,02 35,96omzet&aanwas 1,16 2,66overige opbrengsten 3,88 5,06kostprijs/kg melk 29,40 23,18-voerkosten 7,29 7,02-bemestingskosten 1,11 0,88-dierenartskosten 1,29 1,19OVERIG 19,71 14,09saldo/kg melk 31,00 31,18

KOERS OP KRINGLOOP

DIERGEZONDHEID DEELNEMER GEMIDDELDgem. Leeftijd veestapel 4,10 4,51lft (dgn) 1764 1796gem. levensproductie bij afvoer 30917 34092Celgetal 180 208

RANTSOENN Krachtvoer 132 164KrachtvoerPmovP2O5 49 59N benutting dier 23 24P2O5 benutting dier 33 30VEM BEX 954 963RE BEX 165 160VEM/RE BEX 5,78 6,04krachtvoer/100 kg melk 31,3 25,3aantal weidedagen melkvee 200 155ureum jaar gem. 27,9 24,9

ureum zomermaanden (mei-sept) 29,4 25,1ureum wintermaanden (nov-apr) 26,8 24,7

MEST DEELNEMER GEMIDDELDC/N 6,9 7,4% Norg 48 51kg N excretie/koe forfetair 146,8 149,7kg N excretie/koe BEX 134,9 134,9kg P2O5 excretie/koe forfetair 51,6 53,5kg P2O5 excretie/koe BEX 49,0 49,0

BODEMkVEM benutting totaal (incl. voedergewassen)/ha 7391 9088kg N kunstmest/ha 153 131kg P2O5 kunstmest/ha 7 8N benutting bodem 59 60P2O5 benutting bodem 86 108

MILIEU & KLIMAATN overschot bedrijf 192 198P2O5 overschot bedrijf 13 26N benutting bedrijf % 33 38P2O5 benutting bedrijf % 77 68CO2 uitstoot/kg melk 0,70 0,67

KOERS OP KRINGLOOP

Deelnemer GemiddeldECONOMIE 4,3 3,2DIERGEZONDHEID 2,5 2,9RANTSOEN 3,7 3,1MEST 4,1 2,3BODEM 3,5 2,5MILIEU & KLIMAAT 4,2 2,2

“Sjoppen” met een deugdelijk certificaat voor meer voordelen

Kringloopcertificaat is leuk, maar een beloning voor een goede score is leuker!- Een cent per liter melk extra voor een goede score?- Beloning van het drinkwaterbedrijf of waterschap voor een

aantoonbaar betere waterkwaliteit? - Het compenseren van de CO2 uitstoot via “carbon credits”

door investeren in duurzaam bodembeheer?- Een premie voor elke koe die ouder dan 5 jaar wordt?- Nieuwe groen/blauw/grijze diensten

www.dmsadvies.nl

Eiwitarm voeren = • eiwit in het gras/graskuilen beter benutten

• Meer DVE en lage OEB in de kuil

• suiker in de kuil!

• meer “prik” voor optimale penswerking

• meer onbestendige energie voeren

DURF!

Goedkoper en duurzamer melken!

Gehaltes in het rantsoen: g/kg ds

EiwitSuikerOnbestendig zetmeelBestendig zetmeelCelwanden (NDF)OEBDVE-dekking

1507014030 500 0100%

Rekenen aan een optimaal rantsoen

Goedkoper en duurzamer melken!

INGREDIENTEN VOOR GEZOND VOEREN“stop alleen gezonde ingrediënten in het rantsoen! producten waar boeren (op basis van ervaringskennis) een extra effect aan toeschrijven … dan moet het toch super melken?”

- Veel versgras/weidegang!- Hele jaar door 1e snede (bij)voeren? - Mais heeft negatief effect op CLA’s (hoeveelheid mais beperken, alleen korrelmais?)

- Structuur (smakelijk kruidenrijk hooi winnen)- Lijnzaad/koolzaadolie? Is dat trouwens goed zelf te verbouwen of combi met biodiesel?

- Bierbostel (extra effect)

- Grasbrok (meer CLA’s)

- rode klaver?- Zelf krachtvoer samenstellen!? - Geplette tarwe (en dan zelf grof of fijn pletten afhankelijk van de consistentie van de mest)

Stelling: werk met enkelvoudige grondstoffen en stop alleen gezonde ingrediënten in het rantsoen, ingrediënten die op basis van ervaringskennis goed melken!

Zet dit naast de gangbare manier: veel kuil maken, veel mais, veel op stal en dan met een (duur) brokje alles corrigeren….

Goedkoper en duurzamer melken!

winst voor boer & milieu met de kringloopaanpak

www.duurzaamboerblijven.nl

STUDIEGROEP BEDRIJFSKRINGLOOP

PLANNING3 bijeenkomsten + 1 excursie t/m zomer 2010Bijeenkomst 1 (13 oktober)

huiswerk = invulsets analyse worden per post of email toegestuurd

Excursie (17 november: Foppe Nijboer, Boelenslaan)

Bijeenkomst 2 (bespreking cijfers - deel 1 jan)

Bijeenkomst 3 (bespreking cijfers - deel 2 mrt/apr)

Vervolg via DBB Groningen

Implementeren

verbeterplannenImplementeren

verbeterplannen Verbeter-plannen

Verbeter-plannen

MetenMeten

EvaluerenEvalueren

Studiegroep Westerkwartier I & II www.duurzaamboerblijven.nl/groningen

Goedkoper en duurzamer melken!

Kosten verlagen?

Elk noemt 2 a 3 speerpunten waar hij deze winter mee aan de slag wil:

Denk aan:1. Aanschaffen van een voermengwagen2. Meer (onafhankelijk) inzicht in de voerkosten3. Koeien meer dan 5 jaar oud laten worden (ander fokkerijbeleid)4. Financiering ook bespreekbaar maken (de niet toegerekende kosten)5. Grasland niet meer ploegen6. Verkaveling optimaliseren7. Meer structuur voeren en minder eiwit (<15% RE in het rantsoen)8. ….