Studiegids Wetenschap & Technologie · Studeren aan Kulak 4 Wetenschap & Technologie studeren 8...

100
2012-2013 Studiegids Wetenschap & Technologie Bacheloropleidingen: Biologie Chemie Biologie of chemie, optie biochemie en biotechnologie Fysica Informatica Wiskunde Doorstroomopties: Chemie doorstroomoptie farmaceutische wetenschappen Chemie doorstroomoptie bio-ingenieurswetenschappen Fysica/wiskunde doorstroomoptie ingenieurswetenschappen Rubik’s Cube® used by permission of Seven Towns Ltd. www.rubiks.com

Transcript of Studiegids Wetenschap & Technologie · Studeren aan Kulak 4 Wetenschap & Technologie studeren 8...

2012

-201

3

Studiegids Wetenschap & TechnologieBacheloropleidingen:• Biologie• Chemie• Biologie of chemie, optie

biochemie en biotechnologie• Fysica• Informatica• Wiskunde

Doorstroomopties:• Chemie doorstroomoptie

farmaceutische wetenschappen• Chemie doorstroomoptie

bio-ingenieurswetenschappen• Fysica/wiskunde doorstroomoptie

ingenieurswetenschappen

Rubik’s Cube® used by permission of Seven Towns Ltd. www.rubiks.com

BA

CH

ELO

R-

BE

UR

S Infodagen gemist?Extra infomomenten op

5 mei en 8 september 2012

OP

EN

-

LES

WE

EK

Tijdens herfst- en

krokusvakantie

www.kuleuven.be/

openlesweek

INFO

DA

G 29 februari en 2 maart 2012 www.kuleuven-kulak.be/infodag

www.kuleuven-kulak.be/start

K.U.Leuven … Ontdek jezelf. Begin bij de wereld.

Studeren aan de universiteit, het voelt aan als een avontuur: spannend en ookeen beetje onzeker. Maar ongerust hoef je niet te zijn. Op Kulak, de Kortrijkse campusvan de K.U.Leuven laten we je niet aan je lot over. Wij geven je de ruimte en demiddelen om zelf op ontdekking te gaan, maar bieden je tegelijkertijd een vertrouwdeomgeving waar je altijd bij iemand terecht kunt. Enerzijds maak je deel uit van eengrote universiteit in een brede Europese context. Anderzijds studeer en werk je ineen hechte studentengroep, op een campus die overzichtelijk en gezellig wil blijven.

Waarom begint de wereld aan Kulak?

Heel simpel: Kulak heeft je heel wat te bieden! Op en rond de campus bruisthet studentenleven. Er wordt gedebatteerd, gesport, georganiseerd, gefuifd, ...En vooral: je kunt zelf snel initiatief nemen en inspraak hebben in de studenten -activiteiten. Daarvoor hoef je niet te wachten tot je laatstejaars bent.

Op onze campus hangt een ongedwongen, persoonlijke sfeer. Professoren enassistenten zijn gemakkelijk aanspreekbaar. Je kunt na de les gerust met hen bijeen koffie blijven napraten. Bovendien trek je automatisch op met medestudenten uitalle studierichtingen. Op die manier leer je het leven vanuit vele invalshoeken bekijken.

En er is meer. Onze campus staat voor persoonlijk onderwijs.‘Persoonlijk’, omdat de groepen klein zijn en omdat professoren en medewerkerser een punt van maken tussen de studenten te werken en te leven. ‘Persoonlijk’ ook,omdat studie-inhoud en studietempo, indien nodig, aan de student aangepast worden.Je kunt altijd rekenen op advies en begeleiding, op remediëring van problemen ofop heroriëntering. Dit alles resulteert in hoge slaagcijfers aan onze campus.

Trek er dus op uit en sla je basiskamp op aan Kulak!Wij wensen je alvast een schitterend avontuur!

Studeren aan Kulak 4

Wetenschap & Technologie studeren 8

Opleidingen Wetenschap & Technologie 17n Biologie 19

n Biologie of chemie optie biochemie & biotechnologie 25

n Chemie, doorstroomoptie bio-ingenieurs wetenschappen 31

n Chemie 37

n Chemie, doorstroomoptie farmaceutische wetenschappen 43

n Fysica 49

n Informatica 55

n Wiskunde of fysica doorstroomoptie ingenieurswetenschappen 61

n Wiskunde 67

Vakken W&T Kulak 73n Voorbeeld van een uurrooster 74

n Overzicht van alle vakken W&T in de eerste fase 78

Begeleiding op de campus 88

Studeren is meer dan studeren 91

Nuttige adressen en links 93

3

4

Je studies starten aan de universiteit betekent alvast een kennismaking met een heel nieuwe en eigen onderwijsstructuur en de daarbij horende terminologie.We maken je alvast wat wegwijs.

Bachelor-master

Aan de universiteit start je jouw studie met een academische bacheloropleiding. Deze studieomvat 180 studiepunten (dat is in principe drie jaar voltijdse studie). In tegenstelling tot eenprofessionele bachelor aan de hogeschool, waar je echt voorbereid wordt op de arbeidsmarkt,volg je na je academische bachelor normaalgezien een masteropleiding. Heb je al eenprofessioneel bachelordiploma, dan kun je ook naar sommige masteropleidingen overstappen.Je volgt een schakelprogramma als voorbereiding, waarna je kunt instappen in de master.

In de bacheloropleiding zul je kennis maken met de wetenschappelijke inzichten endenkkaders die in jouw studierichting centraal staan. In sommige richtingen zul je op eenbepaald moment ook al een aantal keuzemogelijkheden krijgen: een bepaalde specialisatie,een bijkomende keuzerichting of een major-minor combinatie …; dit zorgt voor een meerindividueel leertraject en een grotere flexibiliteit in doorstroming naar de masteropleidingen.

Je diploma van academische bachelor verleent je rechtstreekse toegang tot minstens één masteropleiding (vrijwel altijd bestaande uit 120 studiepunten). Daarnaast kun je meestalook nog aan andere masters beginnen, rechtstreeks of na een bepaald voorbereidings -programma. Centraal in de masteropleiding staat de masterproef (eindwerk). Je zult dus op meerdere momenten keuzes kunnen maken en een meer individuele leerweg afleggen.

Kortrijk

Van de opleidingen onderwijskunde, geneeskunde, biomedische wetenschappen, wiskunde,fysica, informatica, biologie (inclusief de optie biochemie en biotechnologie) en chemie(inclusief de optie biochemie en biotechnologie) kan je de volledige bachelor (180 studie -punten of 3 studiefasen) in Kortrijk afwerken. Andere opleidingen bieden 120 studiepunten (2 studiefasen) of 60 studiepunten (1 studiefase) aan op de campus waarna je je studie inLeuven verder zet voor de resterende studiepunten van de bachelor (en de aansluitende master).

Studeren aan Kulak

5

Ken je deze onderwijstermen al?

Elke opleiding in het hoger onderwijs is een geheel van opleidingsonderdelen (vakken). Het studieprogramma wordt in studiepunten uitgedrukt (en dus niet meer in jaren). Eén studiepunt of credit staat voor 25 à 30 uren studieactiviteit (colleges volgen,opdrachten uitvoeren, examens voorbereiden,…). Een pakket van 60 studiepunten komt in principe overeen met één jaar voltijdse studie. Een bacheloropleiding heeft een omvang van 180 studiepunten. Een masteropleiding heeft een omvang van 60 studiepunten of een veelvoud ervan.

Studiecontract

Bij je inschrijving aan de K.U.Leuven (en Kulak) sluit je een contract. Je hebt de keuze uit eendiploma contract (je wil een bachelordiploma behalen en volgt het onderwijs), een creditcontract(je wil slechts een creditbewijs halen voor 1 of meerdere afzonderlijke opleidingsonderdelen) en een examencontract (je wil een diploma of creditbewijzen halen en legt enkel examens af,maar volgt het onderwijs niet).

Wil je hierover graag meer informatie, surf dan naar

www.kuleuven.be/inschrijven

6

Het leerkrediet

Als student krijg je bij de start aan het hoger onderwijs een leerkrediet van 140 studiepuntentoegewezen. Bij je inschrijving gaat het aantal studiepunten waarvoor je je inschrijft van jeleerkrediet af. De studiepunten waarvoor je slaagt, krijg je terug. De studiepunten waarvoor je nietslaagt, verlies je. Omdat de overgang van secundair naar hoger onderwijs niet altijd even vlotverloopt, krijgt elke student bij het begin van de rit wat extra krediet. De eerste 60 studiepuntendie je verwerft, worden dubbel teruggeteld bij je leerkrediet.

Alle informatie omtrent de werking van het leerkrediet vind je op

Diplomacontracten, creditbewijzen en toleranties

Als je slaagt voor een opleidingsonderdeel (dit wil zeggen ten minste 10 op 20 behaalt), krijg jeeen creditbewijs. Dat is in principe onbeperkt geldig. Je hebt per academiejaar twee examenkansenper opleidingsonderdeel. Je behaalt je diploma als je voor alle opleidingsonderdelen waaruit jestudieprogramma bestaat een creditbewijs hebt behaald (of een vrijstelling hebt verkregen).Eventuele tekorten kunnen beperkt worden getolereerd (voor een programma van 180 studie -punten heb je bijvoorbeeld een tolerantiekrediet van 18 studiepunten). Je kunt een tolerantieinzetten indien jouw resultaat voor een opleidingsonderdeel niet lager is dan 8/20 en jouw studie-efficiëntie ten minste 50 % bedraagt. Dit laatste wil zeggen dat je voor minstens de helft van jeopgenomen studiepunten een creditbewijs verwerft.

Voor meer informatie rond studieresultaten en tolerantiecriteria:

www.kuleuven.be/onderwijs/toekomstigestudenten/diplomaruimte/

www.studentenportaal.be

www.kuleuven.be/leerkrediet

7

Een academiejaar in vogelvlucht

Een academiejaar wordt aan onze campus opgesplitst in twee semesters, die beide afgeslotenworden met een definitieve examenreeks. Het academiejaar start op maandag 24 september. Na de eerste 13 weken college- en studietijd volgt de kerstvakantie. Aansluitend op de kerstvakantiekrijg je 1 week blok, gevolgd door 3 weken examens. Sommige examens zijn volledig mondeling,andere schriftelijk of onder de vorm van meerkeuzevragen. Voor sommige vakken is er permanenteevaluatie doorheen het jaar op basis van opdrachten, taken of papers.Na een lesvrije week begin je aan het tweede semester, dat eveneens 13 weken telt. Tijdens ditsemester kun je wel eventjes uitblazen tijdens de 2 weken paasvakantie. Na de 13 weken collegevolgen nu 2 weken blok, 3 weken examens en 1 week beraadslagingen. Dan wordt je studieresultaatvastgelegd en bekendgemaakt. Voor studenten die hun opleiding voleindigen valt dan ook debeslissing over het al dan niet geslaagd zijn. Indien je alle opleidingsonderdelen succesvol aflegt,kun je genieten van 11 weken zomervakantie. Anders start je na 6 weken je derde examenperiode.

In het eerste jaar kun je je op de examens voorbereiden door in het eerste semester deel tenemen aan de proefexamens (of tussentijdse toetsen met een paar representatieve vragen). Dit is een vrij aanbod dat niet meetelt in de eindbeoordeling maar waardoor je snel in staat bent om te oordelen of je op een juist spoor zit.

13 W

EKEN

COL

LEGE

13 W

EKEN

COL

LEGE

(OND

ERBR

OKEN

DOO

R 2

WEK

ENPA

ASVA

KANT

IE)

2 W

EKEN

KER

STVA

KANT

IE

1 W

EEK

BLOK

PERI

ODE

1 W

EEK

BERA

ADSL

AGIN

GEN

1 W

EEK

VERL

OF

3 W

EKEN

EXA

MEN

PERI

ODE

2 W

EKEN

BLO

KPER

IODE

3 W

EKEN

EXA

MEN

PERI

ODE

11 W

EKEN

VAK

ANTI

E OF

NA

6 W

EKEN

: 3e

EXAM

ENPE

RIOD

E

8

Brede bachelors wetenschappen

Haal je bachelordiploma te Kortrijk Biologie, chemie, optie biochemie en biotechnologie Fysica, informatica, wiskunde

Sinds september 2011 worden aan Kulak volledige bacheloropleidingen wetenschappen (180 studiepunten) aangeboden. Studenten die een van deze bacheloropleidingen aanvangen zullen deze opleiding dus volledig kunnen doorlopen te Kortrijk om daarna rechtstreeks door te stromen naar een aansluitende masteropleiding aan een universiteit naar keuze.

Structuur van de brede bachelors

Deze “brede bachelors” combineren een aantal bijzondere sterktes waardoor ze een profielkrijgen dat uniek is in Vlaanderen, zelfs ten opzichte van de programma’s te Leuven.

De persoonlijke aandacht en brede ondersteuning voor een efficiënte overgang van hetsecundair naar het universitair onderwijs is sinds decennia een gewaardeerd kenmerk vanKulak. Binnen onze bacheloropleidingen W&T wordt deze ondersteuning, voor wie er effectiefnood aan heeft, nu nog verstevigd met een ingroeimodule. Dit kan een ietwat vroegere startbetekenen, of het opnemen van een opleidingsonderdeel met focus op intensief begeleid oefenengedurende het gehele academiejaar. Voor meer details zie pagina 12.

60 studiepuntengeen keuze

50 studiepunten+ keuze profiel (deel 1)

30 studiepunten + keuze profiel(vervolg) + aanvullende keuze

Communicatieen vorming

FASE 1 FASE 2 FASE 3

of

Economie en management

of

Technologie

Verplichte vakken(details vanaf pagina 17,

+/-140 sp.)

Keuze profiel(zie pagina 9, 15 sp.)

1. Inleiding tot wiskunde en redeneren2. Wiskunde en fysica: intens oefenen

OPTIONEEL: Ingroeimodule(zie pagina 12, max. 8 sp.)

Studieverblijf buitenland

of

Projectstage

of

Coherente bundel

Aanvullende keuze(zie pagina 9 en 10, 25 sp.)

FAS

E 3

FAS

E 2

FAS

E 1

zonder ingroei: met ingroeimodule:

+

+ +

Wetenschap & Technologie studeren

9

Uiteraard bevat elke bacheloropleiding eenruime en stevige academische vormingmet in hoofdzaak vakken die aansluiten bij de gekozen bacheloropleiding. Je maakt er als student ook reeds kennis met eenvoudigeonderzoeksopdrachten en je volgt daarnaasteen aantal algemeen vormende vakken (dit alles is samen goed voor 142 tot 145studiepunten). Een overzicht van de individueleprogramma’s is te vinden vanaf pagina 17,uitleg bij de specifieke vakken vanaf pagina 73.

Tijdens de 2e en 3e fase verruim je jouwprogramma met een profielkeuze (15-talstudiepunten). Hierbij kies je voor een van de profielen ‘Communicatie en vorming’,‘Economie en management’ of ‘Technologie’.Meer details over deze profielen vind je hieronder.

Tijdens de laatste studiefase is er ten slotteeen aanbod waarbij je kiest voor een inter -nationale ervaring of een projectstage ineen onderzoeksomgeving of een bedrijf. Wie dat wenst kan ook opteren voor eencoherente bundel (‘minor’) vakken uit een tweede wetenschapsdiscipline. Details hierover vind je op pagina 10.

De samenstelling van het programma isschematisch voorgesteld in de figuur op de vorige pagina.

Is er voor jou een studietraject te Leuven datje bijzonder aanspreekt, dan is overstappennaar Leuven voor de derde studiefase mogelijk,waar mogelijks specifieke minoren wordenaangeboden in plaats van de profielkeuze.

Profielkeuze

De profielkeuze bestaat uit een vakkenpakket‘Communicatie en vorming’ (niet voor studenteninformatica), ‘Economie en management’ of‘Technologie’ dat gemeenschappelijk is voor veelstudenten binnen de bachelor programma’s W&T.

Profiel communicatie en vorming SP

• Instructiepsychologie en –technologie 5• Onderwijs in relatie tot samenleving

en cultuur 5• 1 vak naar keuze 5

De vakken in dit profiel leggen een link met de lerarenopleiding, die bij talrijke studentenwetenschappen belangstelling wegdraagt.

Profiel economie en management SP

• Micro-economie 3• Managerial Economics 6• Productie en logistiek management 6

De vakken in dit profiel leggen een link met een meer bedrijfsgerichte interesse of professionalisering, eveneens bij talrijkestudenten wetenschappen in de belangstelling.

Profiel technologie SP

• Bachelor informatica, wiskunde- Informatieoverdracht en -verwerking 5- Systeemtheorie en regeltechniek 6- Lineaire programmering 6

• Bachelor fysica- Materiaalkunde 3- Informatieoverdracht en -verwerking 5- Digitale elektronica en processoren 6

• Bachelor biologie, chemie- Levensmiddelenchemie 5- Fysische transportverschijnselen 5- Milieu-epidemiologie: actueel en zinvol 3

De vakken in dit profiel leggen een link metmeer technologische studies zoals ingenieurs -wetenschappen (in het geval van studentenfysica, informatica of wiskunde) of zoals bio-ingenieurswetenschappen (in het geval vanstudenten biologie en chemie).

10

Aanvullende keuze

Naast het algemene gedeelte (ongeveer 142 studie punten) en de profielkeuze (15 studiepunten)is er tijdens de laatste fase van de opleiding nog ruimte voor een aan vullend gedeelte van 23 studiepunten. Naargelang de capaciteit, ambitie en interesse van de student kan dit gedeeltebestaan uit een projectstage (aansluitend bij het bachelor eindproject), een studie semester aaneen buitenlandse instelling of een coherente bundel vakken uit een andere discipline. Dit laatste is de Kulak-variant van wat in de Leuvense programma’s een ‘minor’ noemt. Dergelijke ervaringenzijn ware ‘blik’-openers voor de wetenschappers van de toekomst, en plaatsen de eigen weten schapsdiscipline in een ruimer perspectief.

Internationale ervaring

W&T is bij uitstek een wetenschapsgebied waarin internationale samenwerking belangrijk en normaal is. Onze professoren en onderzoekers zijn allen betrokken in internationale samen -werkingen. Met de regelmaat van een klok ontvangen wij op Kulak buitenlandse onderzoekersvoor korte of langere verblijven.

Wij vinden het niet meer dan normaal dat onze studenten ook van dit internationale aspecttijdens hun opleiding kunnen proeven. Het is dan ook ons streefdoel om elke student reedstijdens zijn bacheloropleiding op Kulak een internationale ervaring te laten opdoen.

Zo zal er een aanbod zijn om tijdens een studie verblijf een pakket vakken aan een buitenlandseinstelling te volgen, goed voor een netto-inbreng van ongeveer 23 studiepunten in het eigenprogramma. Ook op de Kulak-campus zelf streven we naar een internationale ervaring voor elke student. Buitenlandse onderzoekers en/of gastdocenten kunnen bijvoorbeeld optreden als docent voor een meer specifiek vak in de eindfase van de bachelor.

Projectstage

In uitbreiding van het bacheloreindproject volgt de student een stage in een bedrijf met eenonderzoekslabo of in een onderzoeksteam (te Leuven, te Kortrijk, ...); deze stage wordt aangevuldmet een aantal keuzevakken tot een geheel van 23 studiepunten.

Coherente bundel uit een andere discipline (ook wel ‘minor’ genoemd)

Je kan er ook voor kiezen om je bachelor programma in de eindfase aan te vullen met eencoherente bundel aan keuzevakken uit een tweede discipline, zodat je programma uiteindelijkoptelt tot 180 studiepunten. Dit kan een bundel vakken uit een andere W&T-opleiding zijn, maar evenzeer een bundel vakken uit een opleiding die jouw persoonlijke voorkeur geniet zoals geschiedenis, rechten, letteren, economie enzovoort.

11

Onze doorstroomopties

Start te Kortrijk, haal je diploma te Leuven Bio-ingenieurswetenschappen Farmaceutische wetenschappen Ingenieurswetenschappen (burgerlijk ingenieur)

De toegenomen flexibiliteit van het bachelor-master-systeem en de hoge graad van gemeenschap -pelijkheid tussen de betrokken opleidingen, zeker in de beginfase, laten ons toe om naast devolledige bacheloropleidingen ook de eerste fase(n) aan te bieden van de opleidingen ingenieurs -wetenschappen (maximaal 120 studiepunten), bio-ingenieurs wetenschappen (120 studiepunten)en farmaceutische wetenschappen (60 studiepunten).

Wie kiest voor één van deze opleidingen schrijft zich te Kortrijk in voor de opleiding wiskunde, of fysica met doorstroomoptie ingenieurswetenschappen, voor de opleiding chemie metdoorstroomoptie bio-ingenieurswetenschappen of doorstroomoptie farmaceutische wetenschappen,en stroomt aansluitend door naar de desbetreffende opleidingen te Leuven.

De overgang van Kortrijkse opleidingen met doorstroomopties naar de Leuvense vervolgopleidingis schematisch voorgesteld hieronder.

Studenten in een doorstroomoptie behalen uiteindelijk een bachelordiploma te Leuven; zij kunnende specifieke componenten van de studieprogramma’s wetenschappen (ingroeitraject, internationaleervaring, projectstage, coherente bundel) niet opnemen binnen hun studieprogramma.

Bachelor in de chemie doorstroomoptie bio-ingenieurswetenschappen (120 sp.)

Bachelor in de chemiedoorstroomoptie farmaceutische

wetenschappen (60 sp.)

Fase 1

+

+

Bachelor in deingenieurs -

wetenschappen (60 sp.)

Bachelor in de ingenieurswetenschappen (90 sp.)

Fase 3

Bachelor in de bio-ingenieurs -

wetenschappen (60 sp.)

KeuzerichtingenWerktuigkunde Elektro techniekComputerwet. Bedrijfsbeheer Tech. levende syst. (120 sp.)

Bachelor in de wiskunde of fysica doorstroomoptieingenieurswetenschappen

(geen architectuur)Anderekeuze -

richtingen (90 sp.)

Master in debio-ingenieurs -wetenschappen

(120 sp.)

Master in defarmaceutischewetenschappen

(120 sp.)

Bachelor in defarmaceutische wetenschappen (120 sp.)

Fase 2

Master in deingenieurs -

wetenschappen (120 sp.)

Master

Campus Kortrijk Katholieke Universiteit Leuven

schematische voorstelling overgang Kortrijkse opleidingen met doorstroomopties naar Leuvense vervolgopleidingen.

Jouw voorkennis minder aangepast? Dan is ingroeien misschien iets voor jou.

We stellen vast dat studenten met verschillende vooropleidingen en studie-ervaringen belangstellinghebben voor universitaire studies wetenschappen, soms na een eerder minder aangepastevoorbereiding in het secundair onderwijs. Ook blijkt meermaals dat eerstejaars studentenproblemen hebben met het aannemen van een goede studiehouding gebaseerd op eenregelmatige inzet. We kunnen het niveau van de kernvakken in onze studietrajecten nietaanpassen. Daarom stellen we een service voor tijdens de eerste studiefase.

De bacheloropleidingen W&T Kulak bevatten een groot gedeelte keuzevakken. Deze keuze vangttypisch aan vanaf de tweede studiefase en is het grootst in de derde studiefase. Een gedeeltevan die keuzeruimte kun je inzetten voor meer ondersteuning bij de start van je studies: de ingroei-ondersteuning.

Inderdaad, als je bereid bent onze intake-procedure mee te maken en een instaptoets af te leggen,kort na je inschrijving, heb je de mogelijkheid om tot maximum 8 studiepunten ondersteuning vande basisvakken weten schappen (i.h.b. wiskunde en fysica, en eventueel chemie) op te nemen,als onderdeel van je keuzeruimte. Deze ingroei-ondersteuning bestaat uit twee vakken, die je losvan elkaar kan opnemen in je programma.

Je kan kiezen voor het opnemen van beide of een van de volgende vakken:

Vakken ingroeimodule SEM SP

• Inleiding tot wiskunde en redeneren* 1 3

• Wiskunde en Fysica: intensief oefenen** 1 & 2 5

• Wiskunde, Fysica en Chemie: intensief oefenen** 1 5

* adviesprocedure te doorlopen ten laatste voor het begin van de start van dit vak** adviesprocedure te doorlopen ten laatste voor de start van het academiejaar

Deze module wordt facultatief en als service aangeboden met de bedoeling studenten die het nodig hebben extra te ondersteunen tijdens het begin van hun wetenschappelijke studies. Indien je deze module volgt heb je een aangepast vakkenpakket vanaf de eerste studiefase.Concreet nemen studenten wiskunde bijvoorbeeld het vak “Algebraïsche structuren” nog niet op tijdens het eerste studiejaar. Voor meer informatie over deze vakken en wie er voor inaanmerking komt, zie pagina 74 en 75.

Je hebt toelating van de programmadirecteur nodig voor het opnemen van elk van deze vakken in jestudieprogramma. De enige voor waarde voor deze toelating is het doorlopen van de adviesprocedure.

12

Adviesprocedure

De adviesprocedure vindt plaats in de maand september plaats op Kulak en start met eenschriftelijke toets van 9 u. tot 10.30 u. Als je van plan bent studies W&T te starten, twijfel jemisschien of je daarvoor de meest ideale vooropleiding hebt gehad, of je over een geschiktestudieattitude beschikt. Om je hierover te kunnen informeren en adviseren, richt de groep W&TKulak een adviesprocedure in tijdens de maand september voorafgaand aan het academiejaar.

Deze adviesprocedure houdt een schriftelijke oriënterende toets in en een gesprek met een ervarenstudiebegeleider, en resulteert in een vrijblijvend advies. De toets peilt naar redeneer vaardigheid,parate kennis en technische vaardigheden wiskunde.

Op basis van de toets en het gesprek met de studiebegeleider zal een van de volgende adviezengeformuleerd worden:

1. Je profiel is uitstekend, en we achten het niet nodig dat je (de) vakken uit de ingroeimodule opneemt.2. We zien geen echte nood om (de) vakken uit één ingroeimodule op te nemen, maar toch kan

het nuttig zijn dat je door het verwerken van een of meerdere zelfstudiemodules uit dezomercursus je kennis opfrist. Bekijk hiervoor de sectie over de zomercursus.

3. We raden je aan om één of beide vakken uit de ingroeimodule op te nemen. (zie pagina 12)

Dit advies zal dus zeker geen uitspraak doen over je slaagkansen. We hopen enkel te kunnen zeggenof je via de ingroeimodule of zelfstudie je slaagkansen kan vergroten. Bovendien betreft het loutereen advies. Los hiervan kun je kiezen om de vakken uit de ingroeimodule al dan niet op te nemen.

Praktische informatie rond de adviesprocedure

VerloopDe adviesprocedure gaat door op Kulak en start met een schriftelijke toets van 9 u. tot 10.30 u.Aansluitend, in de loop van de voor- of namiddag, volgt dan een gesprek met eenstudiebegeleider. Het studie-advies komt tot stand tijdens dit gesprek.

Meer informatie:

Of Stijn Rebry [email protected] Melina Ghesquiere [email protected]

www.kuleuven-kulak.be/ingroeimodule

13

14

Veel gestelde vragen over de ingroeimodule en adviesprocedure

1. Ik volg (een deel van) de ingroeimodule. Word ik in mijn keuzemogelijkheden beperkt in mijn opleiding?Antwoord: Je kunt nog steeds je bachelor diploma behalen met een programma van 180 studie -punten. Wil je echter een projectstage of een internationaal verblijf volgen in de laatste fase,dan zul je in totaal iets meer studiepunten moeten opnemen.

2. Ik volg een doorstroomoptie ingenieur, bio-ingenieur of farmacie. Kan ik de ingroeimodule opnemen?Antwoord: In deze opleidingen kunnen de vakken van de ingroeimodule niet gevolgd wordenin de plaats van andere vakken. Wil je dus de ingroeimodule opnemen, dan moet je destudiepunten ervan toevoegen aan je studieprogramma en wordt er daaren boven geen vakdoorgeschoven naar het tweede studiejaar.

3. Ik volgde geen intakeprocedure, of ik schreef pas laattijdig in. Kan ik de ingroeimodule opnemen?Antwoord: Je hebt steeds toelating van de programmadirecteur nodig. In dit geval zul je dieniet krijgen.

Zomercursussen wiskunde en chemie

K.U.Leuven en Kulak bieden meerdere zelftesten en zelfstudiemodules aan voor studenten diestudies aanvangen waarin wiskunde een sterke of dragende component vormt. De zelftestenkunnen je vertellen of het wenselijk is om de zelfstudiemodules te bestuderen.

Eind september worden zomercursussen wiskunde en chemie georganiseerd op Kulak. Elke studentdie inschrijft voor een opleiding aan de K.U.Leuven en/of Kulak wordt hierbij toegelaten. In tegen -stelling tot het vak “Inleiding tot wiskunde en redeneren” uit de ingroei module, zijn deze zomercursussengeen officiële opleidings onderdelen. Ze kennen geen evaluatie en zijn in die zin zeer vrijblijvend. De zomer cursussen zijn dus bedoeld als opfrissing, om met een vliegende start aan het academiejaarte beginnen, eerder dan om hiaten in de voor kennis op te lossen. Wie twijfelt of hij/zij baat heeftbij het volgen van de ingroeimodule, dan wel of het volstaat om de zomercursussen te volgen,willen we graag de adviesprocedure aanraden, pagina 13.

www.kuleuven-kulak.be/zomercursuswiskunde

www.kuleuven-kulak.be/zomercursuschemie

Twin bachelor fysica-wiskunde of wiskunde-fysica

Studenten die uitblinken in het eerste jaar wiskunde of fysica, kunnen beslissen om een dubbelbachelordiploma wiskunde en fysica te behalen. Hiervoor worden de verplichte vakken van de bachelorwiskunde en de bachelor fysica gecombineerd en dient er slechts één eindproject gemaakt teworden. Dit studiepakket bedraagt in totaal 210 studiepunten, wat overeenstemt met een maximalestudieverlenging van één semester. Door het gespreid opnemen van een hoger pakket studie -punten kan je dit dubbel bachelordiploma eventueel sneller (bijvoorbeeld in 3 jaar) behalen.

Opleidingen Wetenschap & Technologien Biologie 19n Biologie of chemie optie

biochemie en biotechnologie 25n Chemie doorstroomoptie

bio-ingenieurswetenschappen 31n Chemie 37n Chemie doorstroomoptie

farmaceutische wetenschappen 43n Fysica 49n Informatica 55n Wiskunde of fysica doorstroomoptie

ingenieurswetenschappen 61n Wiskunde 67

17

19

Biologie

n Wat is biologie? 20n Wie ben jij? 20n Het programma 21n Aansluitende masteropleidingen 23n Beroepsuitwegen 23

19

BIO

LOG

IE

De biologie bestudeert levende wezens, zowel dieren – met inbegrip van de mens – als plantenen micro-organismen. Zij onderzoekt aspecten als vorm en bouw (morfologie), voortplanting,evolutie en levensverrichtingen (genetica), gedrag (ethologie), classificatie van levende organismen(systematiek), ... Daarbij gebruikt de biologie vele chemische en fysische methoden. Daarom iseen goede basiskennis van chemie en fysica vereist.

De kennis die de biologie verzamelt, leidt tot toepassingen bv. in de geneeskunde, in de biotechnologieof de farmaceutische wetenschappen. De opleiding omvat ook experimenteel onderzoek naarhet functioneren van de organismen en naar relaties met het omgevende levensmilieu.

Ecolab en studiemateriaal

In de richting biologie maak je reeds vanaf het eerste jaar kennis met planten, dieren en micro-organismen, en dit zowel in het laboratorium als in de natuur zelf. Op de Kulak-campus zelf hebbenbiologen toegang tot een uniek terrein van 6 hectare dat als natuurgebied ingericht is en waarkennis gemaakt wordt met de diversiteit en ecologie van planten en ongewervelde dieren. Je vindt er bos, grasland, hagen, akkertjes en poelen.

Alles hierover kun je vinden op de website “natuur” van Kulak

Daar vind je ook duizenden foto’s van flora en fauna van het campusterrein.

Verder van huis worden excursies georganiseerd naar diverse natuurgebieden in Vlaanderen, Frankrijk en Nederland.

20

www.kuleuven-kulak.be/ecolab

www.kuleuven-kulak.be/nl/Algemeen/Natuur

Wie ben jij?

Wat is biologie?

Je interesses

Ongetwijfeld ben je via onderwijs, media, natuur -verenigingen e.a. reeds geïnteresseerd geraaktin sommige of meerdere facetten van biologie.Je wil graag meer te weten komen over plantenof dieren of ook over de zoveel andere en vreemdeorganismen die ons omringen. Misschien wil je

graag hun gedrag bestuderen, hun inwendigestructuren en functies, of hun afstamming enonderlinge samenhang. Je wil misschien eenexpert worden in ecologie of in de milieu proble -matiek. Misschien hou je van laboratoriumwerken zou je graag wetenschappelijk onderzoekverrichten. Misschien ben je in aanleg eenpaleontoloog …

Biologie zal dan aan je verwachting voldoen.Deze studierichting is zo ruim dat praktisch alleaspecten van het leven er aan bod komen. Je zalhieruit kunnen kiezen wat je het boeiendst vindt.

Je vaardigheden en capaciteiten

Als je biologie wilt studeren, verwacht menvan jou ook een brede interesse voor andereexacte wetenschappen. Zowel in de opleidingals in het latere beroepsleven zijn er immers

veel raakvlakken met vooral chemie, maar ookmet fysica en wiskunde. Aandachtig kunnenobserveren en je waar nemingen helder ennauwkeurig kunnen noteren en interpreteren,is belangrijk. Deze vaardigheden worden tijdensje opleiding aangeleerd of verder ontwikkeld.

Men gaat je ook inleiden in wetenschappelijkonderzoek. Dit houdt inventiviteit in, nauwkeurigwerk en een zekere handigheid. Zoals voor elkewetenschappelijke opleiding is er ook wat talentnodig: een goed geheugen, een analytischegeest, kritische zin, creativiteit, maar ookmotivatie, werkzin en doorzettingsvermogen.

Het programma

SEM: het opleidingsonderdeel wordt gedoceerd in het eerste (1), in het tweede (2) semester

SP: 1 studiepunt staat voor een studietijd gelegen tussen 25 en 30 uren. Elk voltijds studiejaarheeft een studieomvang van ongeveer 60 studiepunten. De studiepunten per vak geven hetrelatieve gewicht van het vak binnen de opleidingsfase weer.

Het studieprogramma toont voor elke fase (elk jaar) een aanbevolen modeltraject van ongeveer60 studiepunten. De eerste fase is nagenoeg gemeenschappelijk. Vanaf de tweede fase kun je je vakkenpakket meer vrij en naar eigen smaak invullen.

Vakken van de eerste studiefaseOPLEIDINGSONDERDEEL SEM SP

n Wiskunde 1 5n Grondslagen van de chemie 1 8n Bio-organische chemie* 1 6n Biofysica 1 8n Celbiologie 1 3n Dierkundige biologie 2 6n Plantkundige biologie 2 6n Biochemie 2 6n Geologie 2 6n Wijsbegeerte 2 3

* Wie doorheen het jaar het vak “Intensief oefenen” van de ingroeimodule opneemt, neemt dit opleidingsonderdeel in de tweede studiefase, zie pagina 12.

21

BIO

LOG

IE

22

Vakken van de tweede studiefaseOPLEIDINGSONDERDEEL SEM SP

n Statistiek en data-analyse 1 5n Genetica 1 5n Microbiologie 1 5n Analytische biochemie 1 5n Diversiteit van dieren 1 8n Diversiteit van wieren, planten en schimmels 2 6n Ecologie 2 8n Geïntegreerd veldwerk biodiversiteit en ecologie 2 3n Evolutiebiologie 2 4n Wetenschapscommunicatie 2 3

+ Keuze profiel deel 1 (zie pagina 9)

Vakken van de derde studiefaseOPLEIDINGSONDERDEEL SEM SP

n Fysiologie van dieren 1 4n Celfysiologie 1 4n Moleculaire Biologie 1 5n Natuurbehoud en -beheer 2 4n Ontwikkelingsbiologie 2 5n Ecologische stage en excursie 2 3n Religie, zingeving en levensbeschouwing 2 3n Bacheloreindproject 1 & 2 6

+ Keuze profiel deel 2 (zie pagina 9)+ Aanvullende keuze (zie pagina 9 en 10)

23

n Master in de biologie (120 sp.)

Je krijgt een gevorderde fundamenteel wetenschappelijke vorming waarbij je naast eentheoretische training ook leert om zelfstandig multidisciplinair onderzoek uit te voeren. Je bestudeert levende organismen op verschillende organisatie niveaus, van cel totecosysteem. De masteropleiding laat de student toe naar eigen smaak te kiezen uit 4 kennisdomeinen nl. ecologie en natuur behoud, evolutiebiologie en diversiteit, integratieve fysiologie en moleculaire celbiologie. Telkens kun je kiezen voor een optieonderzoek, een optie onderwijs (waarbinnen het theoretisch gedeelte van de leraren - opleiding valt) en een optie professionalisering. Regelmatig volgen sommige studenten via een internationale uitwisselingsprogramma een gedeelte van hun masteropleiding aan een andere Europese universiteit.

Andere masteropleidingen

n Master in de biochemie & biotechnologie, mits optie biochemie & biotechnologien Master in molecular and cellular biophysics, mits optie biochemie & biotechnologien Master in de statistiekn Master in de milieutechnologie en de milieuwetenschappen n Master in de bio-informatica, mits passende coherente bundel (of minor)

Aansluitende masteropleidingen

Heel wat biologen komen terecht in een researchfunctie: aan de universiteit, in de onderzoeks -afdeling van bedrijven, in studiebureaus, in openbare instellingen (Nationale Plantentuin, Instituutvoor Natuurbehoud, ministerie van Landbouw, …). Ook in de productie, de kwaliteitscontrole en de ontwikkeling van technologieën vinden biologen een functie. De sector van het leefmilieuen de groeiende aandacht hiervoor bieden nieuwe mogelijkheden. Als leerkracht of docentbiologie heb je een belangrijke taak in de opleiding van jongeren, reeds in het secundair maarook in het hoger onderwijs.

Beroepsuitwegen BIO

LOG

IE

25

Biologie of chemie, optiebiochemie & biotechnologie

n Wat is biochemie & biotechnologie? 26n Wie ben jij? 26n Het programma 27n Aansluitende masteropleidingen 29n Beroepsuitwegen 29

25

BIO

LOG

IE O

F C

HE

MIE

DO

OR

STR

OO

MO

PTI

E

BIO

CH

EM

IE &

BIO

TEC

HN

OLO

GIE

In deze opleiding biochemie & biotechnologie bestudeer je de structuur, de reacties en de functievan biomoleculen, de structuur van de cel, de processen die er plaatsgrijpen, de celcyclus, de integratietot organen en organismen. Je leert er de technieken beheersen die nodig zijn om biomoleculente produceren, te analyseren en te manipuleren. De opleiding sluit onmiddellijk aan bij de meestrecente ontwikkelingen in de bio-informatica, de computermodellering, en de genoom- en proteoom -analyse. Naast een grondige theoretische vorming krijg je ook een degelijke praktische opleidingzowel in het laboratorium als op de computer.

Deze optie heeft in beide bachelors dezelfde finaliteit: je hebt rechtstreeks toegang tot de masterbiochemie & biotechnologie. In vergelijking met de bachelor biologie, legt het traject via bachelorchemie een grotere klemtoon op wiskundige vaardigheden en fysica, waar via de bachelorbiologie een bredere basis aan biologievakken aan bod komt.

26

Wie ben jij?

Wat is biochemie & biotechnologie?

Je interesses

Ben je geïnteresseerd in biologische fenomenen op moleculair niveau? Heb je belangstelling voorde creatie van nieuwe moleculen met biologische relevantie? Biochemie is een wetenschap diezich situeert op het grensgebied van de biologie, de chemie en de fysica. Je bent bijgevolg ookin al deze gebieden geïnteresseerd en je wilt deze wetenschappen met elkaar combineren.

Je vaardigheden en capaciteiten

Kies je voor een doorstroomoptie biochemie en biotechnologie, dan heb je een degelijke basisop vlak van natuurwetenschappen met inbegrip van wiskunde. Door de talrijke mogelijkhedenom je in te werken in andere disciplines, is het van belang dat je een ruime wetenschappelijkeinteresse hebt. Vermits je graag in een labo werkt, zijn nauwkeurigheid, doorzettingsvermogen,handigheid en observatievermogen belangrijke eigenschappen van jou.

Het programma

SEM: het opleidingsonderdeel wordt gedoceerd in het eerste (1), in het tweede (2) semester

SP: 1 studiepunt staat voor een studietijd gelegen tussen 25 en 30 uren. Elk voltijds studiejaarheeft een studieomvang van ongeveer 60 studiepunten. De studiepunten per vak geven hetrelatieve gewicht van het vak binnen de opleidingsfase weer.

Het studieprogramma toont voor elke fase (elk jaar) een aanbevolen modeltraject van ongeveer60 studiepunten. De eerste fase is nagenoeg gemeenschappelijk. Vanaf de tweede fase kun je je vakkenpakket meer vrij en naar eigen smaak invullen.

27

Vakken van de eerste studiefaseOPLEIDINGSONDERDEEL SEM SP

VIA BACHELOR BIOLOGIE n Wiskunde 1 5n Biofysica 1 8n Dierkundige biologie** 2 6n Plantkundige biologie** 2 6

VIA BACHELOR CHEMIE n Inleiding tot de hogere wiskunde 1 7n Algemene natuurkunde: mechanica 1 6n Algemene natuurkunde: elektromagnetisme 2 6n Lineaire algebra 2 5

GEMEENSCHAPPELIJKE VAKKEN n Celbiologie 1 3n Bio-organische chemie* 1 6n Grondslagen van de chemie 1 8n Biochemie 2 6n Geologie* 2 6n Wijsbegeerte 2 3n Veiligheid en laboratoriumpraktijk 2 3

* Wie doorheen het jaar het vak “Intensief oefenen” van de ingroeimodule opneemt, neemt 1 van deze opleidingsonderdelen in de tweede studiefase, zie pagina 12.

** Deze vakken zijn ook gemeenschappelijk, maar komen binnen de bacheloropleiding chemie pas aan bod in de tweede fase.

BIO

LOG

IE O

F C

HE

MIE

OP

TIE

B

IOC

HE

MIE

& B

IOTE

CH

NO

LOG

IE

28

Vakken van de tweede studiefaseOPLEIDINGSONDERDEEL SEM SP

VIA BACHELOR BIOLOGIE n Genetica 1 5n Microbiologie 1 5n Analytische biochemie 1 5n Diversiteit van wieren, schimmels en planten 2 6n Straling en biofysica 2 10

VIA BACHELOR CHEMIE n Organische chemie 1 6n Analytische basistechnieken 1 6n Plantkundige biologie** 2 6n Dierkundige biologie** 2 6n Algemene natuurkunde: golven en optica 2 4n Moleculaire architectuur 2 5

GEMEENSCHAPPELIJKE VAKKEN n Statistiek en data-analyse 1 5n Moleculaire biologie 1 5n Dynamische biochemie 1 5n Geïntegreerd practicum 1 & 2 5n Wetenschapscommunicatie 2 3

+ Keuze profiel deel 1 (zie pagina 9)

Vakken van de derde studiefaseOPLEIDINGSONDERDEEL SEM SP

VIA BACHELOR BIOLOGIE n Bio-Informatica en modellering 2 5

VIA BACHELOR CHEMIE n Metalen en katalyse 2 5

GEMEENSCHAPPELIJKE VAKKEN n Chemische thermodynamica 1 5n Spectroscopische technieken 2 5n Immunologische biotechnologie 2 5n Religie, zingeving en levensbeschouwing 2 3n Bacheloreindproject 1 & 2 6

+ Keuze profiel deel 2 (zie pagina 9)+ Aanvullende keuze (zie pagina 9 en 10)

29

n Master in de biochemie & biotechnologie (120 sp.)

In deze masteropleiding, georganiseerd door de departementen biologie en chemie m.m.v. researchers in de Interdisciplinary Research Facility Life Sciences van Kulak (Labo Trombose-onderzoek), verdiep je je in de structuur, de functie en de interacties vanbiomoleculen, op moleculair, cellulair en fysiologisch niveau. Kies je voor een moleculaireoriëntatie, dan bestudeer je vooral methoden voor de studie van moleculaire interacties,structuurbepalende technieken en principes van moleculaire modellering. De cellulaireoriëntatie maakt je vertrouwd met moleculaire celbiologie en genetica, fluorescentie-microscopietechnieken en gentechnologische technieken. Je kunt ook voor een fysiologischeoriëntatie opteren, waar onder meer plantenfysiologie, endocriene fysiologie en neuronalebiologie aan bod komen. Tegelijkertijd wordt de nadruk gelegd op het verwerven vanalgemene academische vaardigheden zoals wetenschappelijk analyseren, rapporteren ensamenwerken in een onderzoeksteam. Binnen het masterprogramma kun je, desgewenst,een groot gedeelte van de lerarenopleiding volgen; andere keuzemogelijkheden zijn een optieonderzoek of een optie professionalisering.

Andere masteropleidingen

n Master in de biologie mits bachelor biologien Master in de chemie mits bachelor chemien Master of Molecular & Cellular Biophysicsn Master in de milieutechnologie en de milieuwetenschappen n Master in de bio-informatica (mits passende coherente bundel)n Master in de biomedische wetenschappen, mits schakelprogramma

Aansluitende masteropleidingen

Als master in de biochemie & biotechnologie kun je terecht in biotechnologische enfarmaceutische bedrijven, onderzoeksinstellingen, openbare diensten of het onderwijs.Biochemici & biotechnologen gaan aan de slag in sectoren als de gezondheidssector (bv. ontwikkeling van antibiotica, groeihormonen, enzymen, ...), de agrarische sector (bv. veredeling van gewassen, groeiregulatoren, ...), de voedings- of levensmiddelensector (bv. fermentatie, suikers, bier, ...), de energiesector (bv. bioconversie van afvalstoffen, ...) en de milieusector (bv. recuperatie en recyclage van afval, ...).

BeroepsuitwegenB

IOLO

GIE

OF

CH

EM

IE O

PTI

E

BIO

CH

EM

IE &

BIO

TEC

HN

OLO

GIE

31

Chemie, doorstroom optie bio-ingenieurs wetenschappen

n Wat is bio-ingenieurs - wetenschappen? 34

n Wie ben jij? 35n Het programma 35n Aansluitende masteropleidingen 37n Beroepsuitwegen 37

31

CH

EM

IE, D

OO

RS

TRO

OM

OP

TIE

B

IO-I

NG

EN

IEU

RS

WE

TEN

SC

HA

PP

EN

Binnen het programma van de bachelor chemie kun je door het gepast kiezen van het vakkenpakket,bij het begin van de opleiding, een programma samenstellen dat je toelaat na 2 jaar door te stromennaar studies bio-ingenieurswetenschappen te Leuven. Wij noemen dit de doorstroomoptie bio-ingenieurswetenschappen.

Het studieprogramma van die 4 semesters is volledig gemeenschappelijk; het bevat m.a.w. geenkeuzevakken. Het laat toe daarna succesvol door te stromen in alle specialisatierichtingen van de bachelor bio-ingenieurswetenschappen aan de K.U.Leuven, die pas in de derde studiefaseaanvangen.

Er zijn in totaal 7 specialisatierichtingen in de bachelor bio-ingenieurswetenschappen, nl. biosysteemtechniek, landbouwkunde, land- en bosbeheer, katalytische technologie, cel- en gentechnologie, levensmiddelentechnologie en milieutechnologie.

Als bio-ingenieur ben je een ingenieur van de levende materie, ook word je wel eens een warmeingenieur genoemd. Vanuit je grondige kennis van de biologie, chemie, natuurkunde en wiskundeontwikkel je toepassingen met de levende materie; bv. verbeteren van methodes om voedsel teproduceren, te verwerken en op te slaan, oplossingen bedenken voor milieuproblemen, land- enbosbeheer, ... Zo kan een bio-ingenieur de levenscyclus van planten, dieren en micro-organismensturen of de levenskwaliteit van dieren verbeteren door beheersing van hun leefomgeving. Op hetmicroscopisch niveau kan een bio-ingenieur zijn kennis van de werking van cellen en genen ooktoepassen met het oog op de verbetering van planten, dieren en micro-organismen.

Tot de vaardig heden van de bio-ingenieur behoren ook het optimaliseren van chemische processen,zowel van anorganische als organische aard. Dit kan gaan van grote bulkprocessen in fabriekentot en met bewerkingen op de bouwstenen van het leven. Of voel je de behoefte om je kennis inte zetten voor het verbeteren van het lot van de derde wereld? Geen probleem, ook reeds aan de K.U.Leuven wordt er actief gewerkt om de problemen van landbouw in de tropen op te lossen.Bio-ingenieurs kunnen dan ook op diverse plaatsen aan de slag: in de voedingsindustrie,landbouw- en milieusector, overheidsdiensten, ontwikkelingssamenwerking, e.d.

32

Wat is bio-ingenieurswetenschappen?

Wie ben jij?

Je interesses

Ben je ingenieurtechnisch georiënteerd maar wil je tegelijkertijd ook biologische aspectenintegreren in je studiedomein? Streef je naar hetontwikkelen van nieuwe technologieën? Je wiltlater een duurzame, gezonde, welvarendesamenleving uitbouwen waarin men respectheeft voor al wat leeft. Je krijgt een bredewetenschappelijke vorming, maar je bent ook geïnteresseerd in de ingenieursvakken.

Je vaardigheden en capaciteiten

In het zesde jaar volgde je best 6 uur wiskundeper week, in combinatie met fysica en chemie.Je kunt analytisch, synthetisch en probleem -oplossend denken of je wil je dat eigen maken.Inventiviteit, creativiteit, zelfwerkzaamheid enteamgeest zijn eigenschappen die men magverwachten van een bekwame ingenieur.

Het programma

SEM: het opleidingsonderdeel wordt gedoceerd in het eerste (1), in het tweede (2) semester

SP: 1 studiepunt staat voor een studietijd gelegen tussen 25 en 30 uren. Elk voltijds studiejaarheeft een studieomvang van ongeveer 60 studiepunten. De studiepunten per vak geven hetrelatieve gewicht van het vak binnen de opleidingsfase weer.

Het studieprogramma toont voor elke fase (elk jaar) een aanbevolen modeltraject van ongeveer60 studiepunten.

Vakken van de eerste studiefaseOPLEIDINGSONDERDEEL SEM SP

n Inleiding tot de hogere wiskunde 1 7n Algemene natuurkunde: mechanica 1 6n Grondslagen van de chemie 1 6n Bio-organische chemie 1 6n Celbiologie 1 3n Lineaire algebra 2 5n Biochemie 2 6n Statistiek 2 5n Dierkundige biologie 2 5n Plantkundige biologie 2 6n Practicum ICT: technisch wetenschappelijk rekenen 2 3

33

CH

EM

IE, D

OO

RS

TRO

OM

OP

TIE

B

IO-I

NG

EN

IEU

RS

WE

TEN

SC

HA

PP

EN

34

Vakken van de tweede studiefaseOPLEIDINGSONDERDEEL SEM SP

n Differentiaalvergelijkingen 1 4n Chemische thermodynamica 1 5n Organische chemie 1 6n Analytische basistechnieken 1 6n Microbiologie 1 5n Inleiding tot de economie 1 4n Fysische transportverschijnselen 2 5n Algemene natuurkunde: elektromagnetisme 2 6n Statistische modellen en data-analyse 2 5n Geologie 2 6n Ecologie 2 4n Projectwerk bio-ingenieurswetenschappen 2 3n Wijsbegeerte 2 3

Derde studiefase te Leuven

De faculteit bio-ingenieurswetenschappen van de K.U.Leuven richt 7 specialisatierichtingen invoor haar bachelorstudenten. De keuze vangt aan vanaf het vijfde semester van de opleiding.De richtingen zijn:n Landbouwkunden Land- en bosbeheern Biosysteemtechniekn Milieutechnologien Katalytische technologien Levensmiddelentechnologien Cel- en gentechnologie

35

n Master in de bio-ingenieurswetenschappen (120 sp.)

Binnen de master bio-ingenieurswetenschappen kies je uit 7 verschillende diplomarichtingen,die elk mogelijk zijn na elke specialisatierichting in de bacheloropleiding. In elk van deze masterskies je naast je hoofdspecialisatie (of major) ook nog een nevenspecialisatie (of minor). Deze combinatie vul je aan met een aantal vrij te kiezen keuzevakken en de masterproef.- Master in bio-ingenieurswetenschappen: landbouwkunde (120 sp.)

Majors: gewasproductie, dierproductie- Master in bio-ingenieurswetenschappen: land- en bosbeheer (120 sp.)

Majors: bodem en water, bos en natuur- Master in bio-ingenieurswetenschappen: biosysteemtechniek (120 sp.)

Major biosysteemtechniek- Master in bio-ingenieurswetenschappen: katalytische technologie (120 sp.)

Major katalytische technologie- Master in bio-ingenieurswetenschappen: levensmiddelentechnologie (120 sp.)

Major levensmiddelentechnologie- Master in bio-ingenieurswetenschappen: cel- en gentechnologie (120 sp.)

Major cel- en gentechnologie- Master in de bio-ingenieurswetenschappen: milieutechnologie (120 sp.)

Major milieutechnologie

Andere masteropleidingen

Aansluitende masteropleidingen

Als bio-ingenieur kom je in de meest uiteenlopende sectoren en in een waaier van functies terecht.Je vindt bio-ingenieurs o.a. in de chemische, de voedings- en de farmaceutische industrie.Daarnaast blijven ook landbouw en aanverwante industrieën een belangrijke afzetmarkt, zonderdaarbij binnen de sector raadgevende ingenieurs in het landbeheer en andere domeinen te vergeten.Wat de overheidsdiensten betreft is er vraag naar ingenieurs die beleids- en controlefunctieskunnen uitoefenen binnen bovenvermelde sectoren en die beheersmatig en ontwerpgerichtkunnen optreden in de ‘groene’ materie. Heel wat bio-ingenieurs leggen zich verder toe opwetenschappelijk onderzoek (bv. via een doctoraat). Een aantal onder hen wordt leerkracht of docent natuurwetenschappen.

Beroepsuitwegen

n Master in de statistiekn Master in de nanowetenschappen

en de nanotechnologien Master in de bio-informatican Master in de aardobservatie

n Master of Food Technologyn Master of Molecular Biologyn Master of Water Resources Engineeringn Master of Tropical Natural Resources

Management

CH

EM

IE, D

OO

RS

TRO

OM

OP

TIE

B

IO-I

NG

EN

IEU

RS

WE

TEN

SC

HA

PP

EN

37

Chemie

n Wat is chemie? 40n Wie ben jij? 40n Het programma 41n Aansluitende masteropleidingen 43n Beroepsuitwegen 43

37

CH

EM

IE

Chemie is overal! Van de atomen en moleculen die ons lichaam opbouwen tot de chemiereuzendie mee bouwen aan onze dagelijkse levenskwaliteit. Er is ook een grote rol voor de chemie in talvan andere wetenschapsdisciplines en -toepassingen, denken we maar aan de fysica, de biologie,de farmacie, de milieutechnologie. Chemie, als wetenschap, bestudeert de bouw en de wissel -werkingen van alle materie, levende en niet-levende. Chemie biedt een enorme verscheidenheidaan studie- en onderzoeksmogelijkheden aan al wie wil doordringen in de fascinerende wereldvan atomen en moleculen. Tijdens de opleiding als chemicus komen vele van deze brede raakvlakkentot uiting en kun je chemie met een andere wetenschap combineren door de keuze van minoren.

38

Wie ben jij?

Wat is chemie?

Je interesses

Ben je gefascineerd door de microwereld van de atomen, moleculen en eiwitten? Vraag je je afhoe de materie is opgebouwd, wil je dit graag onderzoeken, nabootsen, verbeteren? Is het labovoor jou een bron van kennis en een uitdaging? De chemie is overal: in je lichaam, in de natuur, in onze voeding, in alle gebruiksvoorwerpen. Alles wat ons omringt is chemisch samengesteld en werkt volgens chemische reacties. Chemie is ook onmisbaar voor andere wetenschappen.Chemie op zich moet voor jou fascinerend en uitdagend zijn. Je wil begrijpen hoe alles in elkaarzit, je wil ontdekken wat je met moleculen kan doen of nagaan welke eigenschappen ze hebbenen waarom.

Je vaardigheden en capaciteiten

Als je kiest voor chemie moet je willen doordringen tot de basis van de materie, in theorie en praktijk.Je bent iemand die graag inzichtelijk werkt en veel oog heeft voor processen. Een basiskennisvan chemie is reeds mooi meegenomen, maar je vorming omvat best ook fysica en een degelijkpakket wiskunde. Je hebt oog voor detail en bent in staat om zeer methodisch en nauwkeurig te werk te gaan. Daarnaast heb je een zekere handigheid en ben je inderdaad ook bereid ommet je handen te werken.

Het programma

SEM: het opleidingsonderdeel wordt gedoceerd in het eerste (1), in het tweede (2) semester

SP: 1 studiepunt staat voor een studietijd gelegen tussen 25 en 30 uren. Elk voltijds studiejaarheeft een studieomvang van ongeveer 60 studiepunten. De studiepunten per vak geven hetrelatieve gewicht van het vak binnen de opleidingsfase weer.

Het studieprogramma toont voor elke fase (elk jaar) een aanbevolen modeltraject van ongeveer60 studiepunten. De eerste fase is nagenoeg gemeenschappelijk. Vanaf de tweede fase kun je je vakkenpakket meer vrij en naar eigen smaak invullen.

39

Vakken van de eerste studiefaseOPLEIDINGSONDERDEEL SEM SP

n Inleiding tot de hogere wiskunde 1 7n Grondslagen van de chemie 1 8n Bio-organische chemie 1 6n Algemene natuurkunde: mechanica 1 6n Celbiologie 1 3n Veiligheid en laboratoriumpraktijk 2 3n Algemene natuurkunde: elektromagnetisme 2 6n Lineaire algebra 2 5n Biochemie 2 6n Geologie* 2 6n Industriële en technische chemie 2 6

* Wie doorheen het jaar het vak “Intensief oefenen” de ingroeiondersteuning opneemt, neemt dit opleidingsonderdeel in de tweede studiefase, zie pagina 12.

CH

EM

IE

40

Vakken van de tweede studiefaseOPLEIDINGSONDERDEEL SEM SP

n Statistiek en data-analyse 1 5n Analytische basistechnieken 1 6n Organische chemie 1 6n Chemische thermodynamica 1 5n Moleculaire architectuur 1 5n Differentiaalvergelijkingen 1 4n Practicum synthese en karakterisatie 2 5n Metalen en katalyse 2 5n Algemene natuurkunde: golven en optica 2 4n Wijsbegeerte 2 3n Wetenschapscommunicatie 2 3

+ Keuze profiel deel 1 (zie pagina 9)

Vakken van de derde studiefase OPLEIDINGSONDERDEEL SEM SP

n Polymeermaterialen 1 5n Kwantummechanica 1 6n Practicum chemische materialen 1 & 2 5n Spectroscopische technieken 2 5n Religie, zingeving en levensbeschouwing 2 3n Bachelor-eindproject 1 & 2 6

+ Keuze profiel deel 2 (zie pagina 9)+ Aanvullende keuze (zie pagina 9 en 10)

41

n Master in de chemie (120 sp.)

De masteropleiding chemie staat voor een gevorderde fundamenteel wetenschappelijkevorming met naast een theoretische training ook de mogelijkheid om zelfstandigwetenschappelijk onderzoek uit te voeren. Naast een gemeenschappelijk basispakket kies je opleidingsonderdelen uit drie specialisatierichtingen namelijk de specialisatiekwantumchemie en fysicochemie, de specialisatie moleculair design en synthese of despecialisatie moleculaire en nanomaterialen. Je kiest verder voor de optie onderwijs (en bouwt zo een groot gedeelte van de lerarenopleiding in zijn programma in), de optie onderzoek (met een interne stage en verdere specialisatievakken) of de professionele optie (met eenexterne stage van 30 studiepunten in een bedrijf).

Andere masteropleidingen

n Master in de biochemie en biotechnologie, mits optie biochemie en biotechnologien Master in de fysica, mits coherente bundel fysica en voorbereidingsprogramman Master of Molecular & Cellular Biophysics, mits coherente bundel fysica of coherente bundel

biochemie & biotechnologien Master in de statistiekn Master in de sterrenkunde, mits coherente bundel fysican Master in de nanowetenschappen en de nanotechnologien Master in de milieutechnologie en de milieuwetenschappen

Aansluitende masteropleidingen

Aangezien chemie een basiswetenschap is en er een grote diversiteit aan specialisaties bestaat,heb je een zeer ruime waaier van beroepsuitwegen. Onderzoek, kwaliteitsbewaking, ontwikkelingvan nieuwe producten, technische functies, managementfuncties zijn even zoveel mogelijkheden.Je kunt terecht in de industrie (chemie, petrochemie, voeding, farmaceutische bedrijven, textiel, …),bij de overheid (milieudiensten, gezondheidsdiensten, …) en bij wetenschappelijke instellingen. Alsleerkracht of docent chemie heb je reeds van in het secundair onderwijs, maar ook in het hogeronderwijs, een belangrijke vormende taak. Niet alleen nationaal maar ook Europees is er een tekortaan basiswetenschappers, waaronder chemici.

BeroepsuitwegenC

HE

MIE

43

Chemie, doorstroom optiefarmaceutische wetenschappen

n Wat is farmaceutische wetenschappen? 46

n Wie ben jij? 47n Het programma 48n Aansluitende masteropleidingen 49n Beroepsuitwegen 49

CH

EM

IE, D

OO

RS

TRO

OM

OP

TIE

FA

RM

AC

EU

TIS

CH

E W

ETE

NS

CH

AP

PE

N

De bacheloropleiding farmaceutische wetenschappen is een gemeenschappelijke, multidisciplinairebasisvorming, die aanvat met een pakket algemeen wetenschappelijke vorming. Op Kulak wordtde eerste fase van deze bachelor aangeboden als een doorstroomoptie binnen de bachelor chemie.Wie hierbij slaagt kan naadloos doorstromen in de tweede fase van de bachelor farmacie te Leuven.

De academische opleiding tot apotheker bereidt je voor op een waaier aan professioneleuitdagingen, van onderzoekslaboratorium tot apotheek. Als apotheker ken je de herkomst, de samenstelling en het gebruik van geneesmiddelen en kun je de kwaliteit er van beoordelen.

Binnen het wetenschappelijk onderzoek en de industrie levert de apotheker een belangrijkebijdrage in de verschillende stappen van de ontdekking van een actief bestanddeel tot deregistratie en aflevering als geneesmiddel.

In een openbare of ziekenhuisapotheek heeft de apotheker een bijzondere taak in de eerstelijns -gezondheidszorg: van het verstrekken van medicatie tot het bevorderen van een juist en effectiefgeneesmiddelengebruik. Zij/hij is dé persoon om patiënten en artsen te adviseren over het gebruikvan een geneesmiddel en over de eventuele nevenwerkingen. Zij/hij volgt ook het verloop van de behandeling op en adviseert indien nodig een aanpassing van de medicatie.

44 Wat is farmaceutische wetenschappen?

Wie ben jij?

Je interesses

Je bent geïnteresseerd in de wereld van het geneesmiddel, immers precies het geneesmiddel –van wetenschappelijk onderzoek tot design en realisatie - staat centraal in de opleiding. Je voeltje uitgedaagd door thema’s zoals ziekte en gezondheid, en geboeid door het onderzoek dat aande grondslag ligt van de nieuwste ontwikkelingen in de biomedische sector. Je bent goed in exactewetenschappen (chemie, biologie en in mindere mate ook wiskunde en fysica) en je bentwetenschappelijk ingesteld.

Je vaardigheden en capaciteiten

Maatschappelijke betrokkenheid, zij het via sociaal contact of via research, is van cruciaal belang.Ook intellectuele nieuwsgierigheid en een kritische houding zijn zowel voor de opleiding als voor hetlatere beroepsleven noodzakelijk. Beschik je bovendien over praktisch gerichte vaardigheden zoalsobservatievermogen, nauwkeurigheid, orde, geduld en doorzettingsvermogen, dan ben je degeknipte kandidaat.

46

Vakken van de eerste studiefaseOPLEIDINGSONDERDEEL SEM SP

n Wiskunde 1 5n Biofysica 1 8n Grondslagen van de chemie 1 8n Bio-organische chemie 1 6n Celbiologie 1 3n Het geneesmiddel: van ontwikkeling tot aflevering 1 3n Veiligheid en laboratoriumpraktijk 2 3n Methoden in het biofarmaceutisch onderzoek: algemene analyse 2 7n Plantkundige biologie II 2 6n Biochemie 2 6n Bio-organische chemie II 2 6

Tweede en derde studiefase te Leuven

Het programma van Kulak is perfect afgestemd op dat van de K.U.Leuven en laat dan ook een naadloze overstap toe naar de tweede studiefase van de bachelor en de aansluitendemasteropleidingen.

Het programma

SEM: het opleidingsonderdeel wordt gedoceerd in het eerste (1), in het tweede (2) semester

SP: 1 studiepunt staat voor een studietijd gelegen tussen 25 en 30 uren. Elk voltijds studiejaarheeft een studieomvang van ongeveer 60 studiepunten. De studiepunten per vak geven hetrelatieve gewicht van het vak binnen de opleidingsfase weer.

Het studieprogramma toont voor elke fase (elk jaar) een aanbevolen modeltraject van ongeveer60 studiepunten.

47

n Master in de farmaceutische zorg (120 sp.)

n Master in de geneesmiddelenontwikkeling (120 sp.)

Master na masteropleidingen

n Master in de industriële farmacien Master in de klinische biologien Master in de ziekenhuisfarmacie

Aansluitende masteropleidingen

In een apotheek (als apothekereigenaar, apotheker-titularis of adjunctapotheker) en in een ziekenhuis(na specialisatie als ziekenhuisapotheker) ben je de eindverantwoordelijke voor de afgeleverdegeneesmiddelen. Je zorgt ook voor de correcte uitvoering van de voorschriften. De farmaceutischeindustrie biedt je een uitgebreid gamma van betrekkingen. Je wordt er onder meer belast met hetonderzoek, de fabricage en de kwaliteitscontrole van de producten, met de administratie en eventueelmet de bedrijfsleiding. Je werkt er samen met collega’s uit andere richtingen. Voor apothekers metondernemersgeest zijn er ook mogelijkheden in tal van andere industrieën: de chemische industrie,de voedingsnijverheid, de veevoedersector, de cosmeticabedrijven, de sectoren van parafarma -ceutische producten … Ook kun je een loopbaan uitbouwen in het wetenschappelijk onderzoek.Met je kennis als master in de geneesmiddelenontwikkeling kun je daar een belangrijke bijdrage leveren.

Beroepsuitwegen

CH

EM

IE, D

OO

RS

TRO

OM

OP

TIE

FA

RM

AC

EU

TIS

CH

E W

ETE

NS

CH

AP

PE

N

49

Fysica

n Wat is fysica? 52n Wie ben jij? 52n Het programma 53n Aansluitende masteropleidingen 54n Beroepsuitwegen 55

FYS

ICA

De fysica is de wetenschap die zich bezighoudt met de studie van de fundamentele wetten vande natuur en met de eigenschappen van de materie. Het werkterrein van de fysicus strekt zich uit van de “extreem lage temperatuur” fysica (bv. supergeleiding) tot de “hoge energie” fysica (bv. plasmafysica), van het onooglijke kleine (bv. subatomaire of elementaire deeltjes-fysica) tothet onmetelijk grote (bv. kosmologie). De fysicus bestudeert steeds een duidelijk omschrevensysteem uit de fysische wereld en tracht door nauwkeurige waarnemingen algemeen geldendewetmatigheden vast te leggen.

Hij zoekt vervolgens naar een theoretisch model dat steunend op de fundamenten, deze wetmatig -heden kan verklaren. Door een steeds verdere verfijning van de waarnemingen en van de theoretischeverklaring is de fysicus steeds op zoek naar een beter inzicht en begrijpen. Zo legden en leggenfysici nog steeds mee de basis voor heel wat nieuwe, inventieve technologieën of innovatievetoepassingen. Denk maar aan de laser, de transistor, de telefoon, de televisie, de kopieermachine,de kernreactor, de MR-scanner, allerhande nieuwe materialen, enz. ... Door de sterke wisselwerkingmet andere wetenschappen (o.a. wiskunde, chemie, biologie, geologie, geneeskunde) zijn heelwat natuurkundigen werkzaam in disciplines als de theoretische fysica, de fysische chemie, de biofysica, de geofysica, de medische stralingsfysica, de nucleaire sector, de nanotechnologie, ...

50 Wie ben jij?

Wat is fysica?

Je interesses

Ben je gefascineerd door wat er zoal achter de fysische werkelijkheid steekt? Ben je geboeiddoor het onooglijk kleine en het onmetelijk grote? Vraag je je af hoe de nieuwe technologieën totstand komen en wil je vooral weten welke fysische wetmatigheden daaraan aan de grondslagliggen? Ben je geboeid door licht, ruimte, sterren, geluid, de opbouw van de materie? Ben jenieuwsgierig naar het hoe en het waarom van gassen, vloeistoffen, vaste stoffen en plasma’s;hoe ze zijn opgebouwd, hoe ze zich gedragen?

De fysica bestudeert de fundamentele natuurwetten op zich, maar is tegelijk ook een basis -wetenschap voor vele andere wetenschappen, van meer theoretisch tot meer toegepast. Je interesse is dus breed wetenschappelijk. Je bent zeker ook geboeid door experiment entheorie. Het geniale van een fysisch experiment of een schitterend opgebouwd theoretisch model fascineren je. Je hebt dus vast en zeker een uitgesproken interesse voor de wetten van de natuur en voor de eigenschappen van de materie.

Je vaardigheden en capaciteiten

Als je fysica gaat studeren, heb je een goede basiskennis wiskunde en fysica nodig (6 uurwiskunde in combinatie met fysica wordt aanbevolen). Je beschikt over een analytische geest.En je houdt van nauwkeurig werken, exact formuleren en degelijk verklaren. Je bent bereid om een onderzoekende houding aan te leren en bent leergierig over onderzoeksstrategieën en -technieken. ICT inzet (computerondersteund, programmatuur, simulatie of berekening) hoort er vaak bij.

Het programma

SEM: het opleidingsonderdeel wordt gedoceerd in het eerste (1), in het tweede (2) semester

SP: 1 studiepunt staat voor een studietijd gelegen tussen 25 en 30 uren. Elk voltijds studiejaarheeft een studieomvang van ongeveer 60 studiepunten. De studiepunten per vak geven hetrelatieve gewicht van het vak binnen de opleidingsfase weer.

Het studieprogramma toont voor elke fase (elk jaar) een aanbevolen modeltraject van ongeveer60 studiepunten. De eerste fase is nagenoeg gemeenschappelijk. Vanaf de tweede fase kun je je vakkenpakket meer vrij en naar eigen smaak invullen.

Vakken van de eerste studiefaseOPLEIDINGSONDERDEEL SEM SP

n Inleiding tot de hogere wiskunde 1 7n Wiskundig redeneren 1 3n Beginselen van programmeren 1 5n Algemene natuurkunde: mechanica 1 6n Grondslagen van de chemie* 1 6n Probleemoplossen en ontwerpen I 1 3n Algemene natuurkunde: elektromagnetisme 2 6n Lineaire algebra 2 5n Technieken van wiskundige analyse 2 3n Statistische thermodynamica 2 6n Statistiek 2 5n Wijsbegeerte 2 3

* Wie doorheen het jaar het vak “Intensief oefenen” opneemt, neemt dit opleidingsonderdeel in de tweede studiefase, zie pagina 12.

51

FYS

ICA

52

Vakken van de tweede studiefaseOPLEIDINGSONDERDEEL SEM SP

n Numerieke wiskunde 1 5n Differentiaalvergelijkingen 1 8n Klassieke mechanica 1 6n Algemene natuurkunde: fysica vanaf de 20ste eeuw 1 6n Elektrodynamica 2 6n Experimentele basistechnieken in de natuurkunde 2 6n Statistische mechanica bij evenwicht 2 5n Algemene natuurkunde: golven en optica 2 4n Wetenschapscommunicatie 2 3

+ Keuze profiel deel 1 (zie pagina 9)

Vakken van de derde studiefaseOPLEIDINGSONDERDEEL SEM SP

n Vaste-stof fysica 1 5n Kwantummechanica 1 6n Sterrenkunde 2 5n Kaleidoscoop: fluida, kernfysica, deeltjesfysica 2 8n Religie, zingeving en levensbeschouwing 2 3n Bacheloreindproject 1 & 2 8

+ Keuze profiel deel 2 (zie pagina 9)+ Aanvullende keuze (zie pagina 9 en 10)

n Master in de fysica (120 sp.)

Ongeacht het opgenomen keuzepakket, heeft elke bachelor fysica rechtstreeks toegang totdeze masteropleiding. Tijdens je masteropleiding fysica diep je je kennis van de fysica verderuit en verwerf je de nodige specialistische vaardigheden om een functie te kunnen uitoefenenals fysicus in de bedrijfswereld, in onderzoekslaboratoria of in het onderwijs. De opleiding biedteen keuze uit 4 specialisaties, namelijk fysica op de femtometerschaal (kernfysica), vaste-stof -fysica op nanometerschaal, theoretische fysica en de fysica van de zachte materie. Telkens iser keuze tussen een optie onderwijs (met het theoretisch gedeelte van de lerarenopleiding),een optie onderzoek en een optie professionalisering. De masterproef vervolledigt je opleiding.

Aansluitende masteropleidingen

53

Je grondige wetenschappelijke vorming, je zin voor analyse en observatie, je kennis van onderzoeks -methodes zijn zeer nuttig voor een brede waaier van functies. Zowel op nationale als Europeseschaal is er een groeiend tekort aan basiswetenschappers, waaronder fysici. Reeds in het secundair,maar ook in het hoger onderwijs, levert de leerkracht of docent fysica een belangrijke vormendebijdrage. In een bedrijfswereld waar nieuwe technologieën en wetenschappelijke technieken steedsbelangrijker worden, vind je als natuurkundige gemakkelijk een plaats. Een groot aandeel van deafgestudeerden komt terecht in het onderzoek, anderen oefenen commerciële en beleidsfunctiesuit in de dienstensector, bij de overheid, in internationale organisaties, … Door de grote vraag naarmeer innovatie en spitstechnologie zijn natuurkundigen over de hele wereld ook betrokken in toegepastonderzoek. Ze werken ondermeer in de ruimtevaart, de telecommunicatie en de computerindustrie.

n Master in de sterrenkunde (120 sp.)

Sterrenkundig onderzoek is een uitgesproken internationale en multidisciplinaire activiteit. Het masterprogramma sterrenkunde stelt die visie centraal. De nadruk ligt op het ontwikkelenen toepassen van onderzoeksmethodologieën voor het vergaren, analyseren en interpreterenvan sterrenkundige waarnemingen in het kader van de astrofysica. Hierbij komen technologischeaspecten, zowel als theoretische aspecten aan bod. Het programma omvat een beperkt pakketaan verplichte opleidingsonderdelen, wat ervoor zorgt dat je een goede theoretische enpraktische basis krijgt om je verder te kunnen ontplooien als sterrenkundige. Bij het uitwerkenvan je eigen curriculum heb je een brede keuze om je verder te specialiseren in verschillendedeelgebieden van de sterrenkunde. Je kiest voor een optie onderwijs (met het theoretisch deelvan de lerarenopleiding fysica of wiskunde), een optie onderzoek of een optie professionalisering.

n Master in de nanowetenschappen en de nanotechnologie (120 sp.)

De manier waarop moleculen en atomen samenhangen op de nanometerschaal bepaalt belangrijkemateriaaleigenschappen zoals de elektrische, optische, thermodynamische en mechanischeeigenschappen. Nanowetenschappen en nanotechnologie zijn de wetenschappen die demenselijke controle over die samenhang en processen op nanoschaal tot doel hebben. Deze jonge masteropleiding leert de basis van fysica, biologie en chemie op de nanoschaal,en brengt dit verder op punt met cursussen over nano-elektronische en nano-elektromechanischesystemen om de kennis te verzekeren inzake praktische implementaties.

Andere masteropleidingen

n Master in de statistiekn Master in de chemie, mits coherente bundel chemien Master of Molecular and Cellular Biophysics, mits coherente bundel biowetenschappenn Master in de wiskunde, mits coherente bundel wiskunden Master in de toegepaste informatica, mits coherente bundel informatica en

voorbereidingsprogramma

Beroepsuitwegen

FYS

ICA

55

Informatica

n Wat is informatica? 56n Wie ben jij? 56n Het programma 59n Aansluitende masteropleidingen 60n Beroepsuitwegen 61n Verkorte en schakelprogramma’s 61

INFO

RM

ATIC

A

De informatica (ook wel computerwetenschappen genoemd) verwerkt gegevens door gebruik te maken van computers. De belangrijkste taak van een universitair gevormde informaticus hierbijis het beheersen van complexiteit. Deze complexiteit situeert zich op verscheidene gebieden: het op te lossen probleem, de hulpmiddelen en werktuigen, de interface naar de gebruiker, de economische, juridische en technologische mogelijkheden en vereisten.

De opleiding informatica kenmerkt zich door een fundamentele en wetenschappelijke aanpak en een algemene visie; zo zullen de afgestudeerden mee kunnen evolueren in dit steeds snelveranderend domein.

Een universitaire bachelor informatica is wetenschappelijk gevormd en moet, bekwaam zijnzelfstandig nieuwe informatica problemen op te lossen, informatiesystemen zoals databanken en computernetwerken te ontwerpen en te beheren, geavanceerde software te ontwerpen,nieuwe informatie technologie in onderwijs en vorming te integreren en artificiële intelligentie teontwikkelen. Tal van andere wetenschappen vallen terug op de informatica. Een informaticus kan het zich dus niet veroorloven om enkel met zijn eigen vakgebied bezig te zijn.

56 Wie ben jij?

Wat is informatica?

Je interesses

Het cliché stelt dat informatici computerverslaafden zijn die dag en nacht achter een flikkerendscherm virussen ontwerpen en inbreken bij de CIA, maar niets is minder waar. De informatica iseen jonge en respectabele wetenschap en de bachelor-informatica-opleiding is een wetenschappelijkeopleiding. Als je eraan denkt om informatica te studeren, dan heb je vast en zeker interesse enaanleg voor het analyseren en het structureren van problemen en het creatief bedenken vanoplossingen ervoor. Moet je een computer uit elkaar kunnen halen en daarna weer in elkaarknutselen? Neen. De hardware is natuurlijk wel een element waarmee de informaticus rekeningmoet houden. Het is tenslotte zijn werktuig. Enige kennis over de werking en de mogelijkhedenvan de apparatuur is dus nuttig en tot op zekere hoogte nodig.

Je vaardigheden en capaciteiten

Je kunt je nauwkeurig uitdrukken en je kunt methodisch en ordelijk denken en werken. Een wiskundigeaanleg en belangstelling zijn noodzakelijk voor zowel het zoeken naar als het formuleren vanoplossingen. Het oplossen van problemen is voor jou een echte uitdaging. Je bent goed in hetmaken van logische analyses en syntheses, je kunt abstract denken en methodisch werken.

Analytisch denken en nauwkeurig redeneren zijn essentieel. Wiskunde vormt dan ook eenbelangrijke basisdiscipline voor de informatica, een goede basiskennis en een wiskundige aanlegen belangstelling zijn noodzakelijk. Je hebt in de laatste twee jaren van het secundair onderwijsbij voorkeur een richting gevolgd met 6 uur wiskunde, liefst in combinatie met fysica.

Daarnaast wordt in de informatica ook communicatievaardigheid sterk gewaardeerd. Een informaticus moet immers vaak met veel mensen kunnen overleggen zonder in eentechnisch jargon te vervallen. Voorkennis informatica kan nuttig zijn, maar is zeker niet nodig. Een goede kennis van het Engels is ook mooi meegenomen.

Het programma

SEM: het opleidingsonderdeel wordt gedoceerd in het eerste (1), in het tweede (2) semester

SP: 1 studiepunt staat voor een studietijd gelegen tussen 25 en 30 uren. Elk voltijds studiejaarheeft een studieomvang van ongeveer 60 studiepunten. De studiepunten per vak geven hetrelatieve gewicht van het vak binnen de opleidingsfase weer.

Het studieprogramma toont voor elke fase (elk jaar) een aanbevolen modeltraject van ongeveer60 studiepunten. De eerste fase is nagenoeg gemeenschappelijk. Vanaf de tweede fase kun je je vakkenpakket meer vrij en naar eigen smaak invullen.

Vakken van de eerste studiefaseOPLEIDINGSONDERDEEL SEM SP

n Inleiding tot de hogere wiskunde 1 7n Wiskundig redeneren 1 3n Beginselen van programmeren 1 6n Natuurkunde: mechanica met technische toepassingen 1 3n Informatica werktuigen 1 & 2 6n Structuur en organisatie van computersystemen 1 8n Algemene natuurkunde: elektromagnetisme 2 6n Lineaire algebra 2 5n Objectgericht programmeren 2 6n Beleidsinformatiesystemen* 2 6n Statistiek 2 5

* Wie doorheen het jaar het vak “Intensief oefenen” de ingroeiondersteuning opneemt, neemt dit opleidingsonderdeel in de tweede studiefase, zie pagina 12.

57

INFO

RM

ATIC

A

58

Vakken van de tweede studiefaseOPLEIDINGSONDERDEEL SEM SP

n Numerieke wiskunde 1 5n Besturingssystemen 1 6n Gegevensstructuren en algoritmen 1 6n Fundamenten voor de informatica 2 6n Gegevensbanken 2 6n Artificiële intelligentie 2 6n Computernetwerken 2 6n Wijsbegeerte 2 3n Wetenschapscommunicatie 2 3

+ Keuze profiel deel 1 (zie pagina 9)

Vakken van de derde studiefaseOPLEIDINGSONDERDEEL SEM SP

n Algebraïsche structuren 1 5n Automaten en berekenbaarheid 1 6n Declaratieve talen 2 6n Software-ontwerp 1 & 2 6n Religie, zingeving en levensbeschouwing 2 3n Bachelor-eindproject 1 & 2 8

+ Keuze profiel deel 2 (zie pagina 9)+ Aanvullende keuze (zie pagina 9 en 10)

n Master in de ingenieurswetenschappen: computerwetenschappen (120 sp.)

Vanaf oktober 2010 startte de K.U.Leuven met een eengemaakt masterprogramma “Computer -wetenschappen”, waarin zowel de studenten in het bezit van een bachelordiploma informaticaals de studenten in het bezit van een bachelordiploma ingenieurswetenschappen (hoofd ofnevenrichting computerwetenschappen) toegelaten worden. Dit masterprogramma laat toe jeverder te specialiseren en mee te werken aan lopend onderzoek. De opleiding wordt ondersteunddoor het departement computerwetenschappen (het grootste informaticadepartement inVlaanderen), en biedt de student een mogelijkheid te kiezen tussen meerdere hoofdspecialisatie -richtingen nl. gedistribueerde systemen, veilige software, artificiële intelligentie, software engineering,mens-machine communicatie, databases, en computationele informatica.

Aansluitende masteropleidingen

59

Als informaticus met een universitair diploma heb je uitzicht op een brede waaier van beroeps -mogelijkheden, waaronder wetenschapscommunicatie, wetenschappelijk onderzoek, overheid,industrie en ontwikkelingssamenwerking. Ook softwarebureaus, telecommunicatiebedrijven het bank- en verzekeringswezen, en diverse overheidsinstanties bieden je heel wat mogelijkheden.Je werkt er mee aan ontwikkeling van programmatuur, ontwerp van informatiesystemen,management van informatiserings- en automatiseringsprojecten, onderzoek naar nieuwetoepassingen, methoden, concepten, algoritmen …

n Master in de toegepaste informatica (60 sp.)

Deze masteropleiding heeft tot doel studenten op te leiden tot het uitoefenen van een functiein de informatica in de bedrijfswereld. Dit gebeurt door het aanleren van het specificeren, het realiseren, het uittesten en het beheren van gegevens - verwerkende systemen aan de hand van computers. Naast een verplicht deel en een masterproef (18 studiepunten),kiest de student een specialisatie software-ontwikkeling en gedistribueerde systemen of een specialisatie multimedia.

Andere masteropleidingen

n Master in de statistiekn Master in de bio-informatica, mits coherente bundel biowetenschappen

Beroepsuitwegen

Studenten die een professionele bachelor behaalden in de toegepaste informatica of in deelektronica-ICT, kunnen mits het volgen van een verkort programma (120 sp.) bachelor in de informatica worden. Kulak biedt de mogelijkheid om 60 studiepunten (1 jaar) van dat verkortprogramma te volgen. Eveneens voor deze professionele bachelors is er een schakelprogrammanaar de master in de informatica (120 sp.) en naar de master in de toegepaste informatica (60 sp.).Meer informatie via de website

Verkorte en schakelprogramma’s

www.kuleuven-kulak.be/onderwijs

INFO

RM

ATIC

A

61

Wiskunde of fysica, doorstroomoptieingenieurswetenschappen

n Wat is ingenieurswetenschappen? 64n Wie ben jij? 64n Het programma 65n Aansluitende masteropleidingen 67n Beroepsuitwegen 67

WIS

KU

ND

E O

F FY

SIC

A D

OO

RS

TRO

OM

OP

TIE

IN

GE

NIE

UR

SW

ETE

NS

CH

AP

PE

N

Binnen het programma van zowel de bachelor fysica als de bachelor wiskunde kun je door hetgepast kiezen van het vakkenpakket, bij het begin van de opleiding, een programma samen stellendat je toelaat na 3 semesters of na 2 jaar door te stromen naar studies ingenieurswetenschappente Leuven. Wij noemen dit de doorstroomoptie ingenieurswetenschappen.

Een overstap na 2 semesters is onmogelijk omdat de programma’s slechts vanaf 3 semesterssynchroon zijn. Na drie semesters kun je naadloos overstappen in alle richtingen (met uitzonderingvan architectuur) van de bachelor ingenieurswetenschappen te Leuven. Een vierde semester op Kulak is mogelijk voor wie door wil stromen naar combinaties van de richtingen computer -wetenschappen, elektrotechniek, werktuigkunde, bedrijfsbeheer en technologie van de levende systemen.

De doorstroomoptie ingenieurswetenschappen biedt een vorming, gericht op innoverend,probleemvoorkomend, probleemoplossend en systeemgericht denken. Je bent technologischbezig, ondersteund door een degelijke wetenschappelijke basis. Creatief en innovatief werk je in een breed multidisciplinair kader. Je beschikt over sociale vaardigheden en bent gericht op de industriële realiteit.

62 Wie ben jij?

Wat is ingenieurswetenschappen?

Je interesses

Ben je geïnteresseerd in nieuwe producten of in robotica, en wil je de stabiliteit van bouwwerkenbestuderen? Wil je creatief bezig zijn met het ontwerpen van wat nog niet bestaat? Je bent begaanmet de economische, ecologische en maatschappelijke impact van technologie en zijn implicatiesop de maatschappij. Je bent geen specialist in één enkele discipline maar je hebt een bredetechnische en wetenschappelijke bagage. Je kunt snelle en correcte diagnoses stellen en jewerkt graag in groepsverband.

Je vaardigheden en capaciteiten

Wil je aan een opleiding ingenieurswetenschappen beginnen, dan ben je sterk geïnteresseerd inwiskunde en positieve wetenschappen. Je hebt bij voorkeur een richting gevolgd met minimum 6 uur wiskunde. Een goed wiskundig en wetenschappelijk inzicht, een goed geheugen en interessevoor technologie zijn nodig voor de vele hoorcolleges, numerieke oefeningen, laboratorium -zittingen en ontwerpoefeningen. Dankzij je leergierigheid, bereidheid om zelfstandig te lerenwerken, je werklust en doorzettingsvermogen zullen je studies al een stuk vlotter verlopen.

Het programma

SEM: het opleidingsonderdeel wordt gedoceerd in het eerste (1), in het tweede (2) semester

SP: 1 studiepunt staat voor een studietijd gelegen tussen 25 en 30 uren. Elk voltijds studiejaarheeft een studieomvang van ongeveer 60 studiepunten. De studiepunten per vak geven hetrelatieve gewicht van het vak binnen de opleidingsfase weer.

Het studieprogramma toont voor elke fase (elk jaar) een aanbevolen modeltraject van ongeveer60 studiepunten. De eerste fase is gemeenschappelijk.

Vakken van de eerste studiefaseOPLEIDINGSONDERDEEL SEM SP

n Inleiding tot de hogere wiskunde 1 7n Wiskundig redeneren 1 3n Beginselen van programmeren 1 5n Algemene natuurkunde: mechanica 1 6n Grondslagen van de chemie 1 6n Probleemoplossen en ontwerpen I 1 3n Algemene natuurkunde: elektromagnetisme 2 6n Lineaire algebra 2 5n Technieken voor wiskundige analyse 2 3n Thermodynamica 2 3n Statistiek 2 5n Probleemoplossen en ontwerpen II 2 3n Wijsbegeerte 2 3

63

64

Vakken van de tweede studiefase, eerste semesterOPLEIDINGSONDERDEEL SEM SP

n Numerieke wiskunde 1 4n Differentiaalvergelijkingen – deel II 1 3n Klassieke en toegepaste mechanica 1 5n Probleemoplossen en ontwerpen III 1 3n Materiaalkunde 1 3n Informatieoverdracht en –verwerking, m.i.v. elektrische netwerken 1 7n Organische chemie 1 3n Inleiding tot de economie 1 4

Tweede studiefase, tweede semester of derde studiefase te Leuven Na het eerste semester van de tweede studiefase kan de overgang naar Leuven gemaakt wordenvoor alle combinaties die niet te Kortrijk worden aangeboden. Studenten die twee volledige jarenin Kortrijk studeren, stromen nadien naadloos door naar de derde studiefase te Leuven.

Hoofd- & nevenrichting vanaf de tweede studiefase,tweede semester te Kortrijk Vanaf het tweede semester van de tweede studiefase kiest de student ingenieurswetenschappenvoor een hoofd- en nevenrichting. Te Leuven zijn meer combinaties mogelijk, maar de meestpopulaire richtingen kunnen te Kortrijk worden gevolgd door twee bundels uit onderstaande te combineren.

OPLEIDINGSONDERDEEL SEM SP

COMPUTERWETENSCHAPPEN n Gegevensbanken 2 6n Objectgericht programmeren 2 6n Algebraïsche structuren 1 4

ELEKTROTECHNIEK n Digitale elektronica en processoren 2 6n Systeemtheorie en regeltechniek 2 6n Algemene natuurkunde: golven en optica 2 4

WERKTUIGKUNDEn Toegepaste mechanica, deel 3 2 3n Energieconversiemachines en –systemen 2 6n Selectie en dimensionering van machine-elementen 2 6

Voor de nevenrichtingen bedrijfsbeheer en technologie van de levende systemen, kies je 1 van de bovenstaande bundels, en 15 studiepunten uit de overige twee, naar eigen keuze.

65

n Master in de ingenieurswetenschappen (120 sp.)

Het programma van Kulak is goed afgestemd op dat van de K.U.Leuven en laat dan ook een naadloze overstap toe. Je behaalt het bachelordiplomaingenieurswetenschappen te Leuven.

Dit zijn de daaropvolgende masteropleidingen:- Master in de ingenieurswetenschappen: bouwkunde- Master in de ingenieurswetenschappen: elektrotechniek- Master in de ingenieurswetenschappen: materiaalkunde- Master in de ingenieurswetenschappen: chemische technologie- Master in de ingenieurswetenschappen: werktuigkunde- Master in de ingenieurswetenschappen: werktuigkunde-elektrotechniek- Master in de ingenieurswetenschappen: computerwetenschappen- Master in de ingenieurswetenschappen: energie- Master in de ingenieurswetenschappen: biomedische technologie- Master in de ingenieurswetenschappen: nano-science en nano-technology- Master in de ingenieurswetenschappen: wiskundige ingenieurstechnieken- Master in de ingenieurswetenschappen: milieutechnologie- Master in de ingenieurswetenschappen: verkeerskunde

Aansluitende masteropleidingen

Met je diploma master in de ingenieurswetenschappen ben je voorbereid op een loopbaan in een technisch-industriële omgeving. Je kunt er niet enkel mee aan de slag in de bedrijfswereld,maar ook in het wetenschappelijk en technologisch onderzoek, in de wetenschappelijke entechnologische dienstverlening en consulting, en bij de overheid.

Beroepsuitwegen WIS

KU

ND

E O

F FY

SIC

A D

OO

RS

TRO

OM

OP

TIE

IN

GE

NIE

UR

SW

ETE

NS

CH

AP

PE

N

67

Wiskunde

n Wat is wiskunde? 70n Wie ben jij? 70n Het programma 71n Aansluitende masteropleidingen 72n Beroepsuitwegen 73

WIS

KU

ND

E

Wiskunde is een onafhankelijke wetenschappelijke discipline geassocieerd met eigen diepgaandeproblemen in de wiskunde zelf en met meermaals zeer onverwachte maar belangrijke doorbraken.Wiskundigen worden zowel door de interne schoonheid van de discipline aangesproken, als doorde toepassingskracht van deze “taal van alle wetenschappen”. Alhoewel de historische band metveel aspecten van de fysica groot is en blijft, vindt de wiskunde de jongste decennia steeds nieuwetoepassingen en toepassingsgebieden, bv. in de computerindustrie, in de cryptosystemen, voorhet beheersen van de complexiteit van tal van problemen, in de linguïstiek, voor het berekenenvan prijzen van financiële en verzekeringsproducten, in de biologie, in de wiskundigeingenieurstechnieken, enz …

Door o.m. de uitbouw van de statistiek en de lineaire algebra konden ook de sociale wetenschappen(steekproeftrekking, opinie onderzoek), de economische wetenschappen (marktanalyse, econometrie),de taalwetenschappen (grammatica), de biowetenschappen (klinische studies, biomodellering) en de informatica (cryptografie) van de wiskunde profiteren.

De bacheloropleiding wiskunde richt zich tot studenten met een duidelijke belangstelling en motivatievoor een of meerdere van deze aspecten. De belangrijke wiskundige disciplines, nl. analyse,algebra en meetkunde, komen ruim aan bod en vormen een fundament voor zowel meertoepassingsgerichte disciplines als voor de gevorderde zuivere wiskunde.

Statistiek, informatica, en basisfysica staan in voldoende mate ingeschreven, en de toekomstigestudent heeft ruimschoots de keuze uit andere verbredingsvakken, waaronder meerdere economischeof meer technologische opleidingsonderdelen. Via projectpractica wordt het persoonlijk analyserenen oplossen van problemen gestimuleerd, en maken de studenten kennis met schriftelijk en mondelingrapporteren en presenteren. Het tekstzetsysteem LaTeX en wiskundige software zoals Maple enMatLab behoren tot de ervaring van elke student wiskunde.

68

Wie ben jij?

Wat is wiskunde?

Je interesses

Ben je geïnteresseerd in modellen voor complexe vraagstukken? Geboeid door wiskundigepuzzels en vraagstukken? Aangetrokken door de schoonheid en de efficiëntie van logisch enanalytisch denken? Vormt de mathematische taal voor jou een uitdaging? Ga je graag op zoeknaar nieuwe, creatieve oplossingen? Hou je van cijfers? Wiskunde is een abstract-formele wetenschap.Ze levert, als zelfstandige denkdiscipline, denkmodellen en oplossingsmethoden in heel uiteen -lopende vakgebieden en toepassingsgebieden (o.m. kansrekenen en statistiek, sterrenkunde,informatietheorie, econometrie, enz.). Je bent dan ook graag cijfermatig bezig en je zoekt graagnaar logisch formele oplossingen.

Je vaardigheden en capaciteiten

Om wiskunde te studeren heb je een goede basiskennis nodig. Liefst zat je in het secundaironderwijs in een richting met 6 of meer uren wiskunde in combinatie met fysica. Je beschikt overeen logisch en analytisch denkvermogen en abstracte redeneringen en ruimtelijke voorstellingenliggen je goed. Je kunt op een ordelijke wijze redeneringen opbouwen en blijft zoeken naarcorrecte oplossingen.

Het programma

SEM: het opleidingsonderdeel wordt gedoceerd in het eerste (1), in het tweede (2) semester

SP: 1 studiepunt staat voor een studietijd gelegen tussen 25 en 30 uren. Elk voltijds studiejaarheeft een studieomvang van ongeveer 60 studiepunten. De studiepunten per vak geven hetrelatieve gewicht van het vak binnen de opleidingsfase weer.

Het studieprogramma toont voor elke fase (elk jaar) een aanbevolen modeltraject van ongeveer60 studiepunten. De eerste fase is nagenoeg gemeenschappelijk. Vanaf de tweede fase kun je je vakkenpakket meer vrij en naar eigen smaak invullen.

Vakken van de eerste studiefaseOPLEIDINGSONDERDEEL SEM SP

n Inleiding tot de hogere wiskunde 1 7n Wiskundig redeneren 1 3n Beginselen van programmeren 1 5n Algemene natuurkunde: mechanica 1 6n Probleemoplossen en ontwerpen I 1 3n Algebraïsche structuren* 1 4n Algemene natuurkunde: elektromagnetisme 2 6n Lineaire algebra 2 5n Technieken voor wiskundige analyse 2 3n Wiskundige analyse I 2 8n Statistiek 2 5n Wijsbegeerte 2 3

* Wie doorheen het jaar het vak “Intensief oefenen” de ingroeiondersteuning opneemt, neemt dit opleidingsonderdeel in de tweede studiefase, zie pagina 12.

6969

WIS

KU

ND

E

Vakken van de tweede studiefaseOPLEIDINGSONDERDEEL SEM SP

n Numerieke wiskunde 1 5n Differentiaalvergelijkingen 1 8n Analyse II 1 8n Meetkunde I 1 5n Algebra I 2 8n Statistische modellen en data-analyse 2 5n Numerieke modellering en benadering 2 5n Algemene natuurkunde: golven en optica 2 4n Wetenschapscommunicatie 2 3

+ Keuze profiel deel 1 (zie pagina 9)

Vakken van de derde studiefaseOPLEIDINGSONDERDEEL SEM SP

n Algebra II 1 5n Meetkunde II 2 7n Kansrekenen 1 5n Complexe analyse 2 5n Religie, zingeving en levensbeschouwing 2 3n Bacheloreindproject 1 & 2 8

+ Keuze profiel deel 2 (zie pagina 9)+ Aanvullende keuze (zie pagina 9 en 10)

n Master in de wiskunde (120 sp.)

Ongeacht het opgenomen keuzepakket, heeft elke bachelor wiskunde rechtstreeks toegangtot deze masteropleiding. In de master wiskunde heb je veel keuzevrijheid om een boeiendprogramma op eigen maat samen te stellen. Naast een algemeen vormend pakket van 18 studie -punten, kies je een pakket van 42 studiepunten van specialisatie in minstens 3 van de 8 kennis domeinen die ondersteund worden. Deze kennisdomeinen zijn: algebra, analyse,meetkunde (in de zuivere wiskunde), statistiek, fysisch toegepaste wiskunde, wiskundigenatuurkunde (in de toegepaste wiskunde), theoretische informatica en technische wiskunde(in de wiskunde en technologie). Telkens kun je opteren voor een optie onderzoek, de optieonderwijs (met name het volledige theoretisch gedeelte van de lerarenopleiding), of eenprofessionele optie. De masterproef completeert de opleiding.

Aansluitende masteropleidingen

70

Door het fundamenteel karakter van de opleiding in combinatie met de interdisciplinariteit ontbreekthet je niet aan beroepsuitwegen. Zowel op nationale als Europese schaal is er een groeiend tekortaan basiswetenschappers, waaronder wiskundigen. Vanuit het onderwijs is er een groeiende vraagnaar wiskundigen. Reeds in het secundair, maar ook in het hoger onderwijs, levert de leerkrachtof docent wiskunde een belangrijke vormende bijdrage. Er zijn momenteel onvoldoende wiskundigenom de noden van het onderwijs adequaat op te vangen. Veel wiskundigen trekken naar het bedrijfs -leven, de informaticasector of het bank- en verzekeringswezen. Heel wat afgestudeerdenopteren om verder wetenschappelijk onderzoek te doen en een doctoraat voor te bereiden.

Als statisticus word je bijvoorbeeld tewerkgesteld in een onderzoeksomgeving, in de industrie, bankenof overheidsdiensten. Afhankelijk van je specialisatie ben je bijvoorbeeld betrokken bij de designvan klinische onderzoeken, de ondersteuning van biomedisch onderzoek, de begeleiding van hetonderzoek naar nieuwe geneesmiddelen, het opzetten van psychologische tests en onderzoeken,risico-analyse in de financiële wereld, statistische analyse voor kwaliteitscontrole, ontwikkeling van statistische software, enz. ...

n Master ingenieurswetenschappen: wiskundige ingenieurstechnieken (120 sp.)

Studenten die in de bachelor opteerden voor het profiel technologie (en een paar extra keuze vakken,waarvoor voldoende ruimte is) kunnen zonder meer deze master volgen. In deze opleiding wordtde student gevormd tot een deskundige in het gebruik van wiskundige technieken voor de studievan problemen met een directe industriële of ingenieursrelevantie. Een stevige kernopleidingvan 45 studiepunten wordt aangevuld met minstens 24 studiepunten uit minstens 2 profielen(industriële procescontrole, data-mining, beeldverwerking, scientific computing en simulatie,cryptografie). De masterproef en een verbredende keuze completeren de opleiding.

n Master in de statistiek (120 sp.)

Het programma biedt een brede opleiding aan in de statistiek, waarbinnen de student kan kiezenvoor verschillende specialisaties. Telkens is er een onderzoeksoptie of een optie professionalisering.De specialisatierichtingen zijn: biometrie, statistiek in de sociale, gedrags- en pedagogischewetenschappen, business statistiek, industriële statistiek, en algemene statistische methodologie.Ook is het mogelijk te kiezen voor statistiek en onderwijs, en daarbinnen het theoretischgedeelte van de lerarenopleiding wiskunde te volgen.

Andere masteropleidingen

n Master in de fysica, mits coherente bundel fysican Master in de toegepaste Informatica, mits coherente bundel informatican Master in de sterrenkunde, mits coherente bundel fysican Master in de verzekeringen,n Master Financial & Actuarial Engineering, mits coherente bundel economien Master of Bio-informatics, mits coherente bundel biowetenschappen

BeroepsuitwegenW

ISK

UN

DE

71

73

Vakken W&T Kulak

Overzicht van alle vakken W&T in de eerste fase

De kleinschaligheid van de campus te Kortrijk laat toe dat heel wat vakken voor verschillende opleidingen samen worden georganiseerd.

De uurroosters op de volgende pagina’s illustreert hoe dit voorde verschillende opleidingen het geval is, zeker in de beginfase.In de praktijk zijn de hoorcolleges gemeenschappelijk, voor deverschillende opleidingen tegelijk. De oefeningen en practicaworden typisch voor elke groep afzonderlijk gegeven, waarbij,waar wenselijk, wordt gediversifieerd in aanpak.

Biofysica (H)

Bio-organische chemie (H)

Celbiologie (H)Chemie (O)

Hogere Wiskunde (O)

Hogere Wiskunde (O)

WiskundigRedeneren (O)

Probleemoplossen en ontwerpen, deel 1 (Maple, LaTeX, grafisch modelleren)

Wiskunde (H)

Bio-organische chemie (O)

Wiskundigredeneren (H)

Wiskunde (H)

Bio-organische chemie (P, 7x)

Bio-organische chemie (P, 7x)

Chemie (O)

Hogere Wiskunde (H)

Algebraïsche Structuren (H)

Algebraïsche Structuren (O)

Mechanica (H)

Informaticawerktuigen (P)

S.O.C.S (O&P)

S.O.C.S. (O)

Chemie (O)

Chemie (H)

Wiskunde (O)

Hogere Wiskunde (H)

Programmeren (P)S.O.C.S (H)

Het geneesmiddel (H)

Bio-organische chemie (P)

Chemie (O)

Programmeren (H)

Chemie (P)

Programmeren (O)

Hogere Wiskunde (O)

Mechanica (H)

Mechanica (O)

Voorbeeld van een uurrooster

1ste semester

8 u. 9 u. 10 u. 11 u. 12 u. 13 u. 14 u. 15 u. 16 u. 17 u. 18 u. 19 u.

Maandag

Farmacie

Biologie

Biochemie (B)

Biochemie (C)

Chemie

Bio-ingenieur

Ingenieur

Fysica

Wiskunde

Informatica

Dinsdag

Farmacie

Biologie

Biochemie (B)

Biochemie (C)

Chemie

Bio-ingenieur

Ingenieur

Fysica

Wiskunde

Informatica

Woensdag

Farmacie

Biologie

Biochemie (B)

Biochemie (C)

Chemie

Bio-ingenieur

Ingenieur

Fysica

Wiskunde

Informatica

Chemie (O)

Chemie (H)

Wiskunde (O)

Hogere Wiskunde (O)

Bio-organische chemie (O)

Bio-organische chemie (O)

Biofysica (H)

Mechanica (H)

Programmeren (O)

Informaticawerktuigen (H)Mechanica (H)

Chemie (P)

Biofysica (O)

Hogere Wiskunde (O)

Wisk. Redeneren (O) Hogere Wiskunde (O)

Mechanica (O)

Mechanica (O)

Programmeren (O)

Biofysica (O)

Chemie (P)

Probleemoplossen en ontwerpen, deel 1 (P, teamopdrachten, 6x)

Intensief oefenen*

Intensief oefenen*

8 u. 9 u. 10 u. 11 u. 12 u. 13 u. 14 u. 15 u. 16 u. 17 u. 18 u. 19 u.

Donderdag

Farmacie

Biologie

Biochemie (B)

Biochemie (C)

Chemie

Bio-ingenieur

Ingenieur

Fysica

Wiskunde

Informatica

Vrijdag

Farmacie

Biologie

Biochemie (B)

Biochemie (C)

Chemie

Bio-ingenieur

Ingenieur

Fysica

Wiskunde

Informatica

n fysicavakken, zie pagina 80n wiskundevakken, zie pagina 83n chemievakken, zie pagina 79n biologievakken, zie pagina 78n informaticavakken, zie pagina 82 n andere vakken, zie pagina 85

LineaireAlgebra

(H)

Geologie (O)

Bio-organische II (H)

Geologie (H)

Statistiek (H)

P&O deel 2

Plantkunde (P)

Statistiek (O)

Wiskundige analyse (O)

Lineaire Algebra (O)

Lineaire Algebra (O)

Objectgericht programmeren (P)

Thermodynamica (H)Thermodynamica (O)

Lineaire algebra (O)

Practicum ICT

Ind. en techn. chemie (H)

Plantkundige Biologie (O&P)

Informatica Werktuigen (H)

Wijsbegeerte (H)

Thermodynamica (H)

Statistiek (O)

Thermodynamica (O)

Dierkundige biologie (H)

Biochemie (H)

Dierkundige biologie (H)

Bio-org.II (O)

Electromagnetisme (P&O)

Electromagnetisme (P&O)

Dierkundige biologie (P)

Bio-farmaceutisch onderzoek (O)Bio-farma. Onderzoek (H)

Wijsbegeerte (H)

Biochemie (P)

Fundamentele Informatica (H)

Electromagnetisme (H)

Plantkundige biologie (H)

Plantkundige biologie (H)

Electromagnetisme (H)

Voorbeeld van een uurrooster

2de semester

8 u. 9 u. 10 u. 11 u. 12 u. 13 u. 14 u. 15 u. 16 u. 17 u. 18 u. 19 u.

Maandag

Farmacie

Biologie

Biochemie (B)

Biochemie (C)

Chemie

Bio-ingenieur

Ingenieur

Fysica

Wiskunde

Informatica

Dinsdag

Farmacie

Biologie

Biochemie (B)

Biochemie (C)

Chemie

Bio-ingenieur

Ingenieur

Fysica

Wiskunde

Informatica

Woensdag

Farmacie

Biologie

Biochemie (B)

Biochemie (C)

Chemie

Bio-ingenieur

Ingenieur

Fysica

Wiskunde

Informatica

Biochemie (P)Plantkundige biologie (P)

Lineaire Algebra (O)

Lineaire Algebra (H) Techn. Wiskundigeanalyse (H)

Beleidsinf. Systemen (H)

Dierkundige biologie (H)

Dierkundige biologie (H)

Biochemie (P)

Statistiek (O)

Techn. Wisk.Analyse (O)

Wisk. Analyse (O)

Beleidsinf. Systemen (H) Fund. Informatica (O)

Veiligheid en laboratoriumpraktijk (P)Biochemie (H)

Plantkundige biologie (H)

Electromagnetisme (H)

Plantkundige biologie (H)

Electromagnetisme (H)

Electromagnetisme (O&P)

Wisk. Analyse (O)

Objectgericht program. (H)Fund. Inf. (H)

Dierkundige biologie (H)

Probleemoplossen en ontwerpen

Wisk. Analyse (O)

8 u. 9 u. 10 u. 11 u. 12 u. 13 u. 14 u. 15 u. 16 u. 17 u. 18 u. 19 u.

Donderdag

Farmacie

Biologie

Biochemie (B)

Biochemie (C)

Chemie

Bio-ingenieur

Ingenieur

Fysica

Wiskunde

Informatica

Vrijdag

Farmacie

Biologie

Biochemie (B)

Biochemie (C)

Chemie

Bio-ingenieur

Ingenieur

Fysica

Wiskunde

Informatica

n fysicavakken, zie pagina 80n wiskundevakken, zie pagina 83n chemievakken, zie pagina 79n biologievakken, zie pagina 78n informaticavakken, zie pagina 82 n andere vakken, zie pagina 85

78

Biologievakken

Binnen de Biochem-cluster volgen de studenten in het eerste jaar allemaal het vak celbiologie,aangevuld met extra vakken biologie naargelang de opleiding. De vakken plantkundige biologieen dierkundige biologie zijn de eerste vakken specifiek voor biologiestudenten.

Celbiologie

De eerste doelstelling van deze cursus is om aan de studenten inzicht bij te brengen in de structuuren de functie van de molecules die in de levende wezens aanwezig zijn en die aan de basis liggenvan hun structuur en van de levensprocessen, vooral dan op cellulair niveau. Een tweede doelstellingis om inzicht bij te brengen over de interne structuur van levende cellen en hoe deze gerelateerdis aan de verschillende functies die in de cel moeten vervuld worden. Een derde doelstelling isinzicht bij te brengen in de stofwisselingsprocessen die zich in de cel afspelen. Een vierde doelstellingis om inzicht bij te brengen in de mechanismen die cellen gebruiken voor hun vermenigvuldigingen voor de controle van die vermenigvuldiging in functie van de omgevingscondities. Een vijfdedoelstelling is om de studenten bij te brengen welke experimentele methoden kunnen gebruiktworden om deze kennis en inzichten te bekomen.

Plantkundige biologie

Het onderdeel “inleiding tot de plantkunde” wil een inleiding geven tot de bouw, werking en diversiteitvan planten. Het onderdeel “gevorderde morfologie en anatomie van hogere planten” wil inzichtgeven in hoe planten hun bouw aanpassen aan verschillende overlevings- en voortplantingsstrategieën.

Dierkundige biologie

Vertrekkend van de cel als eenheid en opbouwend tot weefsels en organismen worden de morfologischestructuren en functies van de cellen en organen van dieren bestudeerd. Het is de bedoeling destudent een basis van kennis en informatie te geven doorheen het dierenrijk, met integratie vande ontwikkelingsbiologie, fysiologie en evolutie.

Specifiek voor het practicum: aanleren van basisvaardigheden en –technieken voor biologischonderzoek. Illustreren en toepassen van de kennis en concepten uit het hoorcollege met betrekkingtot structuur en functie van cellen, weefsels en organismen.

79

Chemievakken

Bijna alle studenten W&T krijgen het basisvak grondslagen van de chemie (wiskunde en informaticauitgezonderd) en naargelang de studierichting volgt een student meer of minder van de volgendevakken. De vakken veiligheid en laboratoriumpraktijk en industriële en technische chemie zijn deeerste vakken die specifiek zijn voor chemiestudenten.

Grondslagen van de chemie

Deze cursus leert je de basisbegrippen van de anorganische scheikunde en de scheikundigeterminologie hanteren. Je verwerft een gefundeerd sluitend begrippenpakket rond atomen, moleculen,energievormen en hun interacties en transformaties. Je leert de verschillende reactie mechanismenmet hun toepassingen en wiskundige verklaringen begrijpen en onderscheiden en je verwerft eenbasispositief-wetenschappelijke houding. De oefeningen sluiten daarbij aan en dienen ter verduidelijkingen ondersteuning van de colleges. De onderwerpen die behandeld worden zijn deze van de hoor -colleges: concentratieberekeningen, chemische evenwichten, pH-berekeningen, oxido-reductie -potentialen, neerslag vorming, colligatieve eigenschappen van oplossingen, eigenschappen vanchemische bindingen. De practica zijn zo samengesteld dat een groot aantal basistechniekenaangeleerd worden en dat theoretische begrippen uit de verschillende onderdelen van de cursusofwel toegepast worden ofwel uit waarnemingen afgeleid worden. In deze practica worden de volgendethema’s behandeld: oplossingen maken, colorimetrische metingen, evenwichtsconstanten, zuren enbasen, oxidatiereductie waarnemingen, neerslag reacties, bouwen van molecuulmodellen.

Bio-organische chemie

Je leert inzicht verwerven in de basisconcepten van de organische chemie en leert een exactchemisch begrippenpakket te hanteren en reactiemechanismen te begrijpen. Deze begrippenkun je ook extrapoleren naar farmaceutische toepassingen.

De cursus is toegespitst op basisconcepten van de organische chemie en de toepassing ervanbij de studie van functionele groepen. Hierbij wordt een belangrijke klemtoon gelegd op de reactiviteitvan (bio-)organische moleculen. Waar zinvol wordt aandacht besteed aan mogelijke gevaren enveiligheidsvoorschriften.

Biochemie

Het is de bedoeling van dit opleidingsonderdeel dat de studenten: • de samenstelling en structuur van de vier belangrijke groepen van biomacromoleculen:

nucleïnezuren, eiwitten, lipiden en polysacchariden kunnen beschrijven en beredeneren;• de biosynthese en de voornaamste cellulaire functies van deze biomacromoleculen kunnen

uitleggen.• de reacties die tussen komen in glycolyse, de citroenzuurcyclus en de oxidatieve fosforylatie,

en in de fotosynthese en gluconeogenese en de regeling ervan, kunnen duiden.

In het practicum wordt van de studenten verwacht dat ze enerzijds basisvaardigheden voorexperimenteel biochemisch werk aanleren, en anderzijds verder inzicht in de structuur en functievan macromoleculen verwerven.

80

Veiligheid & laboratoriumpraktijk

Je leert reeds gekende concepten toe te passen om problemen op te lossen. Je leert informatieen gegevens evalueren, interpreteren en synthetiseren. Je leert goede laboratoriumpraktijken teherkennen en te implementeren. Daarnaast leer je op een verantwoorde manier omgaan metreglementering aangaande veiligheid en milieu. Je zal experimenten opstarten, meten en interpreteren.Je zal ook een aantal risico-analyses uitvoeren. Je werkt samen in teamverband en leertopzoekstrategieën toe te passen en resultaten voor te stellen, zowel schriftelijk als mondeling.

Industriële en technische chemie

Dit vak beoogt de chemie van een aantal industrieel relevante processen grondig uit te diepen.Deze verdieping begint bij de beschrijving van de natuurlijke grondstoffen (voorkomen, belang,ontginning, recyclage), beschrijft grondig de thermodynamica (energetische aspecten) en kinetica(katalysatoren, promotoren, vergiften, stabilisatoren) en eindigt bij het spectrum van de toepassingenvan het (veelal tussen-) product. Het toont de band tussen moleculen en hun praktische toepassingenin materialen, producten en processen zowel in industriële context als in de leefwereld. Concreetbestudeer je de industriële aspecten, de producten, landbouw, voeding, farmaca en de milieuchemieen bereid je een bezoek aan een bedrijf of een technische installatie voor.

Bio-organische chemie II

De hoofddoelstelling behelst het leren relaties afleiden tussen de structuur van (bio)moleculen enhun reactiviteit/functionaliteit. Hierbij wordt het kunnen toepassen van eerder opgedane kennis in verband met fysico-chemische parameters en reactiemechanismen op meer ingewikkelde(bio)moleculen sterk benadrukt zodat het verloop van zowel biochemische reacties alsfarmacologische en metabole processen beter begrepen wordt.

Fysicavakken

Elke student W&T krijgt minstens een basispakket fysica. Dit bestaat ofwel uit het vak biofysica of uit de bundel mechanica en elektromagnetisme. Naargelang de studie wordt dit pakket in het eerste jaar nog aangevuld met (statistische) thermodynamica.

Biofysica

Je wordt vertrouwd gemaakt met de methoden eigen aan de fysische discipline. Je leert zelfstandigconcrete problemen aan te pakken en op te lossen. Veel aandacht gaat uit naar het probleem -oplossend denken. Bepaalde onderwerpen worden gekozen of uitgediept in functie van het nutdat ze later voor jou, als wetenschapper, zullen hebben. Concreet gaat het over het volgende:mechanica van de puntmassa, van starre lichamen en van vervormbare lichamen, elementen van gravitatie, mechanische trillingen en golven, hydrodynamica en de beginselen van elektriciteit.In de oefeningen leer je de basisbegrippen uit het hoorcollege gebruiken in zowel theoretische als toepassingsgerichte problemen. Je moet zowel individueel als in groepsverband leren werken.In het practicum wordt je zelfwerkzaamheid gestimuleerd en praktische vaardigheden aangeleerd.Je leert moderne meetapparatuur gebruiken. Je ontdekt relaties tussen fysische grootheden. Je leert meetresultaten statistisch verwerken.

81

Algemene natuurkunde: mechanica

Je maakt kennis met de fysische fenomenen en wetmatigheden in de natuur en met eenvoudigemethodes en redeneerwijzen die bij het verwerven en onderling verbinden van deze kennis wordengebruikt. Je leert zelfstandig de natuurkundige ondergrond van dikwijls zeer uiteenlopendefenomenen herkennen, wat enerzijds leidt tot een beter begrip en anderzijds kun je je analyserendevaardigheden oefenen. Je verwerft aldus een toepasbare en parate kennis, nodig voor het omgaanmet natuurkundige vragen die zich stellen in de meest diverse deelgebieden van de wetenschappen.Terzelfder tijd leg je hiermee een basis voor een eventuele verdere verdieping van je natuurkundigekennis. De nadruk ligt op het verwerven van inzicht in de modellen voor de verklaring van dewerkelijkheid, in het bijzonder de rol van de natuurkundige begrippen daarin en de relaties dietussen die begrippen bestaan. In de oefeningen en practica wordt getracht het inzicht in debehandelde materie te verdiepen en het toepassen van de theorie in reële situaties aan te leren.

Algemene natuurkunde: elektromagnetisme

De materie sluit aan op je intuïtieve ervaringen met de elektrische, magnetische, en optische fenomenen.De cursus start met een uiteenzetting over mechanische golven. Na een uitgebreide studie vanelektriciteit en magnetisme, bestudeer je dan de elektromagnetische golven. De leerstof sluit afmet een hoofdstuk over relativiteit. In de oefeningen en practica leer je de begrippen uit hethoorcollege in nieuwe theoretische en experimentele situaties gebruiken.

(Statistische) thermodynamica

Je leert de fenomenologische basis van thermodynamica en haar wetten kennen, herkennen entoepassen. Daarna slaat zij een brug naar de meer systematische uitwerking en verklaring hiervandoor de statistische mechanica, waarbij de structuur en interacties van de materie op micro -scopische schaal belangrijk worden. Meer gevorderde toepassingen van thermodynamica zijndaarbij enerzijds de theorie van fase-evenwichten, fase-overgangen en mengsels en anderzijdsde theorie van processen en cycli (motoren). Meer algemeen leer je in dit onderdeel kanstheoretische enstatistische redeneringen toepassen in de studie van systemen met een groot aantal vrijheidsgraden.

Het statistische luik aan dit vak is de eerste component binnen de opleiding die specifiekbedoeld is voor studenten fysica.

82

Informaticavakken

Alle studenten uit de Wina-cluster maken in het eerste jaar kennis met beginselen van hetprogrammeren, bio-ingenieursstudenten krijgen het vak technisch wetenschappelijk rekenen. De andere informaticavakken zijn vooral bedoeld voor informaticastudenten.

Beginselen van programmeren

Deze cursus tracht in eerste instantie studenten methodes aan te reiken om kleine tot middelgroteproblemen op te lossen en te implementeren met behulp van een hogere programmeertaal. De nadruk wordt daarbij gelegd op de concepten die gebruikt worden bij het oplossen vanproblemen en het programmeren, niet zozeer op de programmeertaal zelf. Het correct ontwerpenen implementeren van algoritmen is een belangrijk aspect, maar daarnaast gaat er ook veel aandachtnaar algemene ontwerpprincipes voor het beheersen van de complexiteit van softwareontwerp.Als programmeertaal wordt Java gebruikt, omdat deze taal de gebruikte object georiënteerdetechnieken goed ondersteunt.

Practicum ICT: technisch-wetenschappelijk rekenen

Je maakt kennis met een software pakket (Maple) voor wiskundige toepassingen, waarbij erzowel aandacht is voor het rekenaspect, het grafisch aspect, het formeel aspect, als het lerenprogrammeren. Je maakt ook kennis met het gebruik van rekenbladsoftware (Excel).

Structuur en organisatie van computersystemen

In deze cursus staat het werktuig van de informaticus centraal: het computer systeem, bestaandeuit de computerapparatuur en de basisprogrammatuur die de computer zo efficiënt mogelijkbeheert en zo gemakkelijk mogelijk toegankelijk maakt voor de gebruiker. Deze cursus wil je inzichtbijbrengen in het computer systeem. Dit inzicht wil niet zozeer technologisch zijn, maar eerderfunctioneel. Er wordt dus vooral aandacht besteed aan die facetten van de computer die invloedhebben op zijn gebruik en die ook in de opvolgende cursussen aan bod zullen komen. Concreetbestudeer je: machinetaal en lagere programmeertaal, de hardware, het binair talstelsel, de basisprogrammatuur, besturingsprogramma’s en computernetwerken. Het hoofddoel van de oefen -zittingen en de practica is de student een grondige kennis bij te brengen van een lagereprogrammeertaal.

Informaticawerktuigen

Bij het begin van je opleiding wil deze cursus ervoor zorgen dat je een professionele computer -gebruiker wordt en dat je een goed inzicht verwerft in de functionaliteit van softwarewerktuigenen toepassingssoftware. Daartoe krijg je een gestructureerd overzicht van veelgebruiktesoftwarepakketten. Een training in het gebruik van het wiskundesoftware pakket Maple behoorthierbij. De structuur en de informatica-aspecten van de verschillende pakketten worden beschreven.Je leert de softwarepakketten en de concepten waarop ze steunen op een geavanceerde engecombineerde manier gebruiken. Je leert de pakketten ook installeren. Oefeningen en practicanemen een belangrijke plaats in.

83

Beleidsinformatiesystemen

De student verkrijgt een grondige inleiding in informatiebeleid, in organisatie van de administratieen in het exploiteren van applicaties. De student verwerft inzicht in de invloed van evoluties in ICTop het inrichten en uitbaten van informatiesystemen.

Objectgericht programmeren

Deze cursus richt zich op het beredeneerd en weldoordacht ontwikkelen van middelgrote, sequentiëlesoftwaresystemen. Je leert een adequaat ontwerp uit te tekenen voor de structuur van eenmiddelgroot softwaresysteem.

Concreet zal je aangeleerd worden hoe een modern softwaresysteem geconcipieerd kan wordenals een geheel van onderling gerelateerd, hiërarchisch gestructureerde klassen. Je krijgt de nodigeinformatie van diverse componenten uit een middelgroot software systeem. Concreet zal je lerenhoe zowel informele, natuurlijke talen, als meer formele notaties gebruikt kunnen worden in dedocumentatie van klassen en methodes. Je zal een implementatie leren uitwerken voor een middel -groot softwaresysteem en je zal de correctheid van een middelgroot softwaresysteem verifiëren.Op de eerste plaats zal je leren hoe op een systematische manier kan geredeneerd worden overde correctheid van diverse stukken code. Verder zullen ook enkele strategieën behandeld wordenom de correcte werking van een softwaresysteem op een systematische manier te testen.

Wiskundevakken

Elke student W&T krijgt minstens een basispakket wiskunde. Dit bestaat ofwel uit het vak wiskunde,in de minder wiskundig georiënteerde richtingen, of uit het vak inleiding tot de hogere wiskunde,in veel studierichtingen aangevuld met wiskundig redeneren en lineaire algebra. De vakkenalgebraïsche structuren en wiskundige analyse I zijn de eerste meer gespecialiseerde vakkenwiskunde, die enkel door wiskundestudenten worden gevolgd.

Wiskunde

Deze cursus wiskunde moet beschouwd worden als een inleiding en hulpmiddel voor concreterekenproblemen die zich in de loopbaan van een biowetenschapper kunnen voordoen. Het doelvan deze cursus wiskunde is geenszins een volledig overzicht te geven van alle mogelijkewiskundige concepten en technieken.

Concrete doelstellingen van deze cursus:• de studenten een aantal basisconcepten en technieken bijbrengen en leren gebruiken in een

aantal concrete toepassingen;• de studenten overtuigen van de noodzaak de taal van de wiskunde met zorg te hanteren om

problemen nauwkeurig te formuleren en hen deze taal leren gebruiken;• de kracht van de abstracte wiskundige aanpak van problemen aantonen voor zeer

uiteenlopende problemen die vaak met dezelfde wiskundige technieken kunnen worden opgelost;• de studenten leren redeneren, analyseren en technieken bijbrengen om een uitspraak te bewijzen.

Inleiding tot de hogere wiskunde

Je krijgt inzicht in basisconcepten en technieken uit de differentiaal- en integraal rekening. Dit betreftenerzijds een verdieping van bekende begrippen uit het secundair onderwijs en anderzijds eenuitbreiding naar nieuwe begrippen zoals reeksen, differentiaalvergelijkingen en functies van meerdereveranderlijken. Je herkent situaties waarin deze onderwerpen gebruikt worden en leert ze opanalytische, meetkundige en computergesteunde wijze toe te passen en te interpreteren. Je maaktook beperkt kennis met logische bewijsvoering. In de oefenzittingen besteedt men veel aandachtaan enerzijds het inoefenen en ook het aanleren van enkele veelgebruikte rekentechnieken.Anderzijds krijg je voorbeelden bij de onderwerpen uit de hoorcolleges.

Lineaire algebra

Je leert in deze cursus technieken en structuren uit de lineaire algebra in een ruimer kaderherkennen en toepassen. Tevens leer je rigoureus redeneren over algebraïsche begrippen. De centrale begrippen en eigenschappen omtrent vectorruimten en matrices worden op eenstructurele manier aangebracht en bewezen. Grafische interpretaties worden beklemtoond. De cursus wordt doorweven met toepassingen uit bijvoorbeeld de economie, lineaireprogrammering, mechanica en de informatica.

Wiskundig redeneren

Je leert de fenomenologische basis van thermodynamica en haar wetten kennen, herkennen entoepassen. Daarna slaat zij een brug naar de meer systematische uitwerking en verklaring hiervandoor de statistische mechanica, waarbij de structuur en interacties van de materie op microscopischeschaal belangrijk worden. Meer gevorderde toepassingen van thermodynamica zijn daarbij enerzijdsde theorie van fase-evenwichten, faseovergangen en mengsels en anderzijds de theorie vanprocessen en cycli (motoren). Meer algemeen leer je in dit onderdeel kanstheoretische enstatistische redeneringen toepassen in de studie van systemen met een groot aantal vrijheidsgraden.

84

85

Statistiek

De cursus heeft tot doel je basisbegrippen en -methodes van statistiek bij te brengen zodat jeinzicht verwerft in de methodiek van data-analyse, de keuze van modellen, het schatten vanzulke modellen, het statistisch testen van uitspraken voor één en twee groepen, en het gebruik in de praktijk. De nadruk ligt op inzicht, praktische kennis van rekenregels, -methoden en -toepassingen in wetenschappelijke disciplines. Je maakt analyses met een statistischcomputerpakket. In de oefenzittingen krijg je voorbeelden en oefeningen bij de geziene theorie.

Technieken voor de wiskundige analyse

Je verwerft inzicht in verschillende wiskundige technieken die vaak aan bod komen in deingenieurswereld, zoals de Laplacetransformatie, stelsel van differentiaalvergelijkingen enintegralen over krommen en oppervlakken. Daarenboven zal je deze begrippen toepassen op realistische problemen, eventueel met behulp van het softwarepakket Maple.

Wiskundige analyse I

In deze cursus worden grondig de basisbegrippen en bewijstechnieken van de analyse van reëleen complexe functies van één veranderlijke aangebracht, met een eerste kennismaking tot deEuclidische ruimte en metrische ruimten. Deze cursus is een voorbereiding tot de ontwikkelingvan de analyse in de verdere jaren en is verder van belang ter ondersteuning van anderecursussen die gebruik maken van de analyse.

Algebraïsche structuren

Een inleiding tot de algebraïsche structuren groep, ring, veld en hun toepassingen in de getallenleer.Aanvullingen betreffende de structuur vectorruimte over een veld. De student leert vlot werkenmet modulorekenen, restklassengroepen en restklassenringen, en maakt kennis metvoorbeelden uit de cryptografie.

Andere vakken

Inleiding tot wiskunde en redeneren

Deze cursus wordt georganiseerd in september, voor de start van het academiejaar. Er is dagelijksles, deze wordt aangevuld met oefeningen en een taak. De eindbeoordeling, “geslaagd” of “nietgeslaagd” wordt bepaald op basis van de taken en twee summatieve toetsen.

Wiskunde, fysica (en chemie): intensief oefenen

Deze cursus loopt wekelijks, en focust op vaardigheden ten dienste van de verplichte opleidings -onderdelen wiskunde en fysica in elke opleiding, en ook van chemie in de opleiding biologie.Tegelijk wordt een regelmatige studiehouding ondersteund. Er worden taken opgegeven diemoeten gemaakt worden. Ook hier wordt de eindbeoordeling “geslaagd” of “niet geslaagd”bepaald op basis van deze gequoteerde taken.

86

Geologie

Je raakt vertrouwd met de materialen waaruit de aarde bestaat, met de processen die intern en extern op aarde een rol spelen en vooral met de interactie tussen de sferen van de aarde.Deze kennis wordt gebruikt om de rol van de aardwetenschappen in de milieuzorg toe te lichten.Ook de economische betekenis van de grondstoffen en energiedelfstoffen in het bijzonder wordt behandeld.

Wijsbegeerte

De cursustekst is tegelijk thematisch en historisch opgebouwd en bestrijkt als dusdanig zo goedals het hele domein van de filosofie. Thematisch valt de tekst uiteen in een antropologisch (‘wie isde mens?’), epistemologisch (‘wat moet ik kennen?’), metafysisch (‘wat kan ik hopen?’) en ethisch(‘wat moet ik doen?’) luik. Elk thema wordt historisch uitgewerkt: in Oudheid/Middeleeuwen, in Moderniteit en in Hedendaagse Tijd. De docent stippelt daarbinnen een eigen, min of meerbeperkt parcours uit. Daarnaast worden onder elektronische vorm een aantal – met dit parcourssporende – filosofische teksten aangeboden, die onder begeleiding van de docent in het collegegelezen worden.

Probleemoplossen en ontwerpen, deel 1

De doelstelling van dit practicum is het leren oplossen van vakoverschrijdende en vakintegrerendegesloten (technische) problemen en gevalstudies. Het bestaat uit seminaries die telkens wordengevolgd door oefeningen. Er zijn seminaries over grafische modellering (schetstechnieken,schematische voorstelling), over software ter ondersteuning van wiskunde (Maple), rapporteringen informatievergaring (tekstverwerking met LaTeX, rekenblad, www) en over groepsdynamica.Er zijn opdrachten in teamverband.

Probleemoplossen en ontwerpen, deel 2

Dit vak is het eerste vak dat echt specifiek voor ingenieursstudenten bedoeld is en bestaat uitseminaries gevolgd door oefeningen, over het technisch ontwerpproces en de situering van hetontwerpproces in de levenscyclus van producten. Hier wordt gestreefd naar een integratie vanalle wetenschappelijke en technische vakken. Er is een projectwerk in teamverband uit te voeren.

87

Farmaceutische vakken

Onderstaande vakken zijn specifiek voor studenten die Chemie doorstroomoptie farmaceutischewetenschappen volgen.

Het geneesmiddel

Dit opleidingsonderdeel heeft tot doel de studenten:• een eerste inzicht te geven in de verschillende aspecten van de ontwikkeling van een

geneesmiddel (van aangrijpingspunt tot aflevering);• vertrouwd te maken met de verschillende sectoren in het domein van de farmaceutische

wetenschappen, de onderwerpen die in deze sectoren worden bestudeerd en deonderzoeksmethoden die hierbij worden gebruikt;

• te laten kennis maken met verschillende vormen van wetenschappelijke publicaties, hen vertrouwd te maken met de biomedische bibliotheek en met de wijze waaropwetenschappelijke literatuur gezocht, geraadpleegd en beoordeeld kan worden;

• te leren samenwerken in groep;• verantwoordelijkheid te laten opnemen voor het eigen leerproces;• te motiveren voor de opleiding in de farmaceutische wetenschappen en voor het belang

van de verschillende opleidingsonderdelen hierin;• te laten kennis maken met de verschillende beroepsuitwegen voor bachelors en masters

in de farmaceutische wetenschappen.

Biofarmaceutisch onderzoek

Analytische chemie studeren is leren zoeken naar de identiteit van een stof (kwalitatieve analyse)en naar de hoeveelheid van een stof (kwantitatieve analyse). In dit opleidingsonderdeel bekijkenwe kritisch het analyseproces vanaf de probleemstelling tot de communicatie van het eindresultaat.In de kwalitatieve analyse leer je de achtergrond van de vele identificatiereacties en van descheidings technieken die de analyse selectiever maken. In de kwantitatieve analyse leer je hoemen omgaat met meetfouten en hoe ze de interpretatie van het analyseresultaat beïnvloeden. Je komt er in contact met standaarden en calibraties via computermethoden.Er wordt aandachtbesteed aan de monstername, isolatie en concentratie van analyten. Bekende begrippen overzuur-base, complexatie en redox worden uitgediept en toegepast in klassieke en instrumenteletitratietechnieken.

Begeleiding opde campusEenmaal gestart in het eerste jaar zul je ervaren dat de pakken leerstofgroot zijn, het tempo hoog ligt, de aanpak soms helemaal anders isen vooral dat je de studie ervan in principe zelf moet plannen en deleerstof zelf moet verwerken. Om deze overstap van het secundaironderwijs naar de universiteit echter zo vlot mogelijk te laten verlopenzijn er in het eerste jaar heel wat mensen en diensten die je kunnenbegeleiden. Elk op hun manier kunnen ze je, wanneer nodig, een duwtjein de rug geven. Je kunt rekenen op een intense didactischebegeleiding via de docenten en assistenten, werkzittingen, uitleg -sessies en oefeningen. Voor de afzonderlijke vakken is de docent het eerste aanspreekpunt. Je kunt bij hem of haar terecht met vragenover de vakinhoud, voorbereiding op het examen en nabespreking, …

Je zelfstandigheid wordt echter gerespecteerd, de hulp wordt nietopgedrongen, je wordt niet betutteld, maar je wordt ook niet aan jelot overgelaten.

De kantoren van de docenten die in Kortrijk resideren bevinden zichin dezelfde gangen als de leslokalen. Deze architectuur drukt uit datde stafleden voor de studenten maximaal bereikbaar en beschikbaarwillen zijn. De werkzittingen en practica worden verzorgd door assistenten.Bij hen kan je ook individueel terecht als je moeilijkheden hebt meteen bepaald vak of om de resultaten van eventuele tussentijdsetoetsen te bespreken. Dat laat je toe fouten op te sporen enkoerswijzigingen door te voeren.

In de examenperiode is er de ombudsman/vrouw die bemiddelendoptreedt bij problemen. Hij/zij is ook aanwezig op de deliberaties omde belangen van de studenten te behartigen.

Als je vragen of problemen hebt die niet meteen aan één vak gebondenzijn, maar meer overkoepelend zijn, (je weet niet goed hoe je al deleerstof moet verwerken, je vindt de studierichting te zwaar, je vindtgeen goed evenwicht tussen studeren en ontspanning, je slaagt erniet in om goed te plannen, de stress wordt te zwaar, …) dan kun je terecht op de dienst studieadvies voor informatie en begeleiding.Ook als je overweegt te veranderen van studierichting kun jelangskomen met je vragen. Met vragen of problemen van meerindividuele aard (waarover ook) ben je elk moment welkom.

De professor die benoemd is als verantwoordelijke voor het studenten -beleid staat de campusrector bij voor alle zaken die het studentenleven

88

89

aanbelangen. Onder zijn verantwoordelijkheid vallen: de huisvesting, het studentenrestaurant ende bar, de werking van de faculteitskring en de parochie, en de sport. Wie voorstellen, klachtenof problemen heeft in verband met één van deze zaken kan bij hem of haar terecht.

Ten slotte, maar zeker belangrijk, zijn er de studenten zelf. Onderlinge steun, uitwisselen vanmateriaal, een beetje bijkomende uitleg kunnen wonderen doen. Bovendien wordt er in elk jaareen jaarverantwoordelijke aangeduid die gemeenschappelijke vragen en problemen kan voorleggenaan de geschikte personen.

Elektronisch leerplatform: Toledo

Studenten en docenten werken met Toledo. Toledo is de digitale leeromgeving van de K.U.Leuven.Het is een website waar docenten per vak berichten, studie- en achtergrondmateriaal, multimedia,discussiefora, opdrachten, testen en toetsen kunnen aanbieden. Dit elektronische leerplatform isvia internet consulteer- en bruikbaar, gelijk wanneer, gelijk waar je bent.

Binnen Toledo hebben zowel de student als de docent een duidelijk zicht op welke oefeningen algemaakt zijn, wat de score was, hoe dringend een bepaalde taak is,… Deze feedback is zowelvoor de student als voor de docent interessant. De docent kan indien nodig de taak aanpassen,of weet in ieder geval waar de studenten nog moeite mee hebben. Bovendien zijn er uitgebreidecommunicatiemogelijkheden tussen studenten onderling, tussen docenten onderling en tussenstudenten en docenten. De studenten kunnen zo gemakkelijk vragen en problemen voorleggenaan elkaar en/of aan de docent en samen aan oefeningen werken.

Oefen- en toetsomgeving USolv-IT

Dit oefen- en toetsplatform richt zich tot studenten uit het eerste jaar en is in het bijzonder sterkvoor wiskunde-opleidingsonderdelen. USolv-IT wordt in sommige vakken aangeboden via hetelektronisch leerplatform. Er kunnen vakspecifieke toetsen mee samengesteld en aangebodenworden, zowel op initiatief van de student als op initiatief van de docent. De omgeving laat destudent toe om zowel online als offline toetsen af te leggen, waarbij er ruime aandacht is voorfeedback: www.usolvit.be

Studiereis

Op initiatief van de studenten Wetenschap & Technologie, en met de steun van de Faculteit, wordt eendriedaagse excursie georganiseerd. De faculteitsmedewerkers zorgen voor een wetenschappelijk-technologisch programma. De driedaagse sleept je mee in een stroom van diverse activiteiten gaandevan een city tour, enkele historische bezienswaardigheden, een bezoek aan een buitenlandsepartneruniversiteit, aan een centrum voor ruimtevaart, aan een hoog tech nologisch bedrijf tot eenochtendloop, een avondje uit in den vreemde en een sprong in een verre zwemvijver. Zowel studenten,assistenten als professoren tonen zich van hun beste kant. Dit is dan ook een ideale gelegenheidom elkaar eens buiten de vier muren van de universiteit te leren kennen. In het recente verledentrokken de W&T studenten op excursie naar Heidelberg en Frankfurt (2010) en Normandië (2011).

90

Ook tijdens of zelfs na je masteropleidingaan Kulak?

Kulak vormt een integraal deel van de K.U.Leuven. Dat je er diversebacheloropleidingen kunt aanvangen is goed bekend. Dat de professorenen stafleden van Kulak ook een rol spelen in de diverse master opleidingenvaak veel minder. Reeds tijdens je bacheloropleiding maak je de eerstestappen mee op weg naar het ontwikkelen van een wetenschappelijkeonderzoekshouding. Tijdens de masteropleidingen in de GroepWetenschap & Technologie (alle te Leuven), komt dit aspect nog veelintenser aan bod. Je raakt er als masterstudent actief betrokken bijonderzoekswerkzaamheden. Specifiek voor je eindwerk, de “masterproef”,ben je in een onderzoeks- of specifiek kennisdomein ingeschakeldom er onder begeleiding van een promotor en bv. in samenwerkingmet doctorandi of andere onderzoekers, verdiepend wetenschappelijkwerk aan te vangen.

Ook op Kulak zijn er diverse dynamische onderzoeksgroepen diequasi jaarlijks masterthesis-studenten ontvangen

• in de wiskunde (algebra en topologie);• in de technische fysica en de elektrotechniek (golfvoortplanting,

niet destructief testen en signaalanalyse);• in de computerwetenschappen (gedistribueerde systemen);• in de biochemie en biotechnologie (trombose-onderzoek);• in de voedingsmiddelenchemie (vetten in voedingsmiddelen);• in de biologie (aquatische biologie).

Vermits een masterproef typisch een studie-inspanning van 30 studie -punten inhoudt, kan het aansluiten bij een onderzoeksgroep van Kulakbetekenen, dat je tijdens je masteropleiding aan verschillende onder -zoeksactiviteiten te Kortrijk meewerkt en er geruime tijd verblijft.

Wil je al wat meer weten over de onderzoeksactiviteiten van de W&T-stafleden dan kun je alvast van start gaan op onze website

Heb je concrete belangstelling, al in een vroeger stadium? Of belangstelling om er als doctoraatsstudent een eigen bijdrage te leveren? Spreek je professoren en assistenten aan. Je bent welkom!

www.kuleuven-kulak.be/w-en-t/research

91

Studerenis meer danstuderenHet studentenleven aan Kulak wordtgeorganiseerd door de studenten zelf. De preses staat met het volledige presidiumin voor de coördinatie van de velestudentikoze activiteiten.

Het presidium bestaat uit een aantal studentendie elk een specifieke verantwoorde lijkheidhebben: ontspanning, cultuur, sport,politiek,… Daarnaast fungeert er een vice-preses en een secretaris. Elk van deze personen heeft rond zich een groepmedestudenten die hem of haar helpen bij de organisatie van allerlei activiteiten.

Binnen ieder bachelorjaar verkiest men eenjaarverantwoordelijke. Die is de spreekbuistussen studenten en professoren. Hij/zij heeftinspraak in de besluitvorming op facultairvlak, in de regeling van het lessenrooster, de oefeningen en de examens. De jaarpresesorganiseert ook een jaarweekend,studiereizen,…

Enkele leden van het presidium zijn ook deofficiële vertegenwoordigers van de studentenin het Sociaal Comité (huisvesting, de maaltijd -voorziening, de subsidiëring van talrijkestudentikoze organisaties, de cultuur -evenementen,…), de Kulakraad en hetbestuurscomité. Medezeggenschap van de studenten is geen leeg begrip.

Door dit alles bloeit het sociale leven aan Kulak. Je maakt er gemakkelijk nieuwe vrienden. Ex-studenten spreken er dan ook met veel heimwee over. Tijdens fuiven, debatten, filmvoorstellingen,sportactiviteiten, in het studentencafé of in het studentenrestaurant ontmoet je altijd wel eenbekende. Door de kleinschaligheid leer je ook mensen kennen die een andere studierichtingvolgen. Door dergelijke vrienden leer je de wereld ook door een andere bril zien. Veel studentenvinden op de campus een vriendengroep waarin ze zich thuis voelen, van gedachten wisselen,plezier maken,…

Dit alles zorgt voor een bijzondere sfeer onder onze studenten. Kulak staat garant voor eenpositieve leefsfeer, waar vriendschap en menselijke contacten belangrijk zijn, waar iedereen zijngading vindt in een hele rij van ontspanningsmogelijkheden, culturele en sportieve activiteiten.

Daarnaast heeft de stad Kortrijk een goed uitgebouwd cultuuraanbod en beschikt ze over eenuitgebreide sportaccommodatie in de onmiddellijke buurt van Kulak. Als student kun je daar, aan gereduceerde prijzen, gebruik van maken. In de omgeving van de campus en in hetstadscentrum bloeit, mede door de aanwezigheid van enkele duizenden studenten van deKortrijkse hogescholen, het studentikoze uitgaansleven.

Rond de universiteit zijn tal van studentencafés gelegen met klinkende namen als Brosser, Bisser,Chips,… om er maar enkele te noemen. Ook de Kortrijkse binnenstad heeft tal van drinkgelegen -heden waar studenten hun gading vinden. Zowel rond de universiteit als in de stad zijn er gezelligerestaurantjes waar je aan democratische prijzen kunt eten.

Meer informatie over het studentenleven vind je ook via 92

www.kortrijkstudentenstad.be

www.kuleuven-kortrijk.be/start

Lezingen

Doorheen het academiejaar nodigen de verschillende faculteiten interessante en befaamdesprekers uit. De voorbije jaren mochten we zo o.a. voormalig premier Guy Verhofstadt,voormalig NAVO-secretaris-generaal Jaap de Hoop Scheffer, ambassadeur van deVerenigde Staten in België Howard Gutman ontvangen. Ook de jaarlijkse Wetenschapsavond,typisch in de maand februari, brengt telkens een of andere discipline in het voetlicht. Daar hadden we het reeds over sterrenkunde, symmetrie en wiskunde, het sociaal gedrag

van bijen, biotechnologie, … Deze ontmoetingen betrekken je als student actiefbij wat er leeft in de maatschappij.

93

Nuttige adressen en links

Surf eens naar

Je vindt er alle informatie over het studeren en leven in Kortrijk, een overzicht van onze infomomenten, informatie over voorbereidende cursussen en tal van andereinteressante weetjes.

Studentenvoorzieningen

Bij de dienst studentenvoorzieningen kun je terecht als je een vraag of een probleem(klein of groot) hebt in verband met

n Huisvesting: Je kunt er terecht als je op zoek bent naar een kamer op één vanonze studentenresidenties. Verder helpen we je ook als je een vraag hebt over je contract, een probleem met je huisbaas of medebewoner, …

n Studiefinanciering: Voor alle informatie over studietoelagen van de Vlaamsegemeenschap, voorschotten op deze studietoelage, studieleningen, toelagen van de universiteit kun je een beroep doen op de dienst studentenvoorzieningen.Financiële problemen kunnen je studies serieus bemoeilijken, er kunnen zich thuisonverwachte problemen voordoen waardoor je financiële toestand verandert,aarzel niet om ons hierover te spreken.

n Sociale dienst: Problemen thuis, op kot, met vrienden, op financieel vlak je kunt er behoorlijk ondersteboven van zijn. We bieden je een discreet luisterend oor enzoeken mee naar eventuele oplossingen.

n Studentenjob: Wie tijdens het jaar of tijdens de vakantie een job wil doen, kan hierterecht voor alle informatie, de contracten, je statuut, …

Studentenvoorzieningen Frederik Deschampstel. + 32 56 24 61 15lokaal [email protected]/nl/ToekomstigeStudenten/studentenvoorzieningen/

www.kuleuven-kulak.be/start

94

Nuttige adressen en links

Dienst studieadvies

Als toekomstige student kun je op de dienst terecht voor begeleiding bij jouwstudiekeuze (met mogelijkheid tot testafname). Je kunt er informatie krijgen overstudierichtingen, toelatingsvoorwaarden, schakelmogelijkheden, specialisaties,bijscholingen, ...

StudieadviesLorenzo Parmentiertel. + 32 56 24 61 38lokaal [email protected]

Groep Wetenschap & Technologie, Kulak

Binnen de faculteit kun je volgende personen contacteren:

Voorzitter Wetenschap & Technologie, KulakProf. Paul Igodt tel. + 32 56 24 61 [email protected]

Secretariaat Wetenschap & Technologie, Kulak Rose-Mie Veystel. + 32 56 24 60 55lokaal [email protected]

95

Nuttige adressen en links

Andere nuttige contactgegevens

Algemeen www.kuleuven-kulak.be [email protected]. + 32 56 24 61 11 (bereikbaar elkewerkdag van 8 tot 18 uur)

Verantwoordelijke studentenbeleidProf. Paul [email protected]. + 32 56 24 61 44lokaal A341

StudentenparochieGuido Cooman [email protected]. + 32 56 24 61 43lokaal A 390

K.U.Leuven www.kuleuven.beStudieadvies: tel. + 32 16 32 43 11

Presidiumpreses: Maxim Van [email protected]: tel. + 32 56 24 62 52

En verder

Wetenschap & Technologie Kulak

www.kuleuven-kulak.be/w-en-t

www.kuleuven-kulak.be/zomercursuswiskunde

www.kuleuven-kulak.be/zomercursuschemie

www.kuleuven-kulak.be/w-en-t/research

www.kuleuven-kulak.be/onderwijs

96

Stad Kortrijk

www.kortrijk.be

www.kortrijkstudentenstad.be

Samenstelling en redactie: Groep Wetenschap & Technologie Kulak i.s.m. Dienst studieadviesKulak i.s.m. Dienst studieadviesGrafisch ontwerp: Altera, druk: Drukkerij SintjorisBijgewerkt tot eind oktober 2011

Deze brochure biedt een zo volledig mogelijk overzicht van de opleidingen die de K.U.Leuventijdens het academiejaar 2012-2013 organiseert. Tijdens het academiejaar kunnen echter nogkleine wijzigingen op het vlak van de programmaopbouw worden goedgekeurd. De informatiein deze brochure kan de universiteit dan ook juridisch niet binden. De meest recenteinformatie over het onderwijsaanbod vind je op www.kuleuven.be/onderwijs/aanbod.

KulakUniversitaire Campus van de K.U.Leuven

E. Sabbelaan 53, BE-8500 KORTRIJK, Belgiëtel. + 32 56 24 61 11

[email protected]