STUDIEGIDS FIScalE WETEnSchappEn

hOGER OnDERWIJS

Academiejaar 2013-2014www.fhs.be

[2]

INHOUDSTAFEL

Waarom Fiscale Wetenschappen studeren? p 04

Waarom studeren aan FhS? p 05

Overzicht van het leerplan p 06

Omschrijving van de vakken p 07

praktische inlichtingen p 12

Jaarplanning p 14

laureaten p 15

postgraduaat Fiscaal Recht en Fiscale praktijk p 16

academisch personeel p 18

ligging p 19

Hogere Leergangen = FHS

Toen de hogere leergangen voor Fiscale Wetenschappen bijna 45 jaar geleden werden opgericht, bestond er in het nederlandstalig uni versitair en niet-universitair hoger onderwijs geen opleiding die gericht was op een globale studie van de verschillende takken van het fiscaal recht. Van bij de start hebben de hogere leergangen deze leemte niet alleen opgevuld maar ook op een originele wijze ingevuld.

Volgens de initiatiefnemers van de hogere leergangen moest de opleiding tegelijkertijd voldoen aan de volgende kenmerken:• hetfiscaalrechtwordtonderwezenop hoog niveau• deopleidingispraktijkgericht• deopleidingwordtverzorgddooracademici, hoge ambtenaren

en kaderleden van belangrijke fiscale kantoren.

Snel mochten de studenten en hun werkgevers het hoog niveau ervaren van het onderwijs dat de hogere leergangen verstrekte. Deze vaststelling zorgde ervoor dat de officiële, lange naam “hogere leergangen voor Fiscale Wetenschappen” in de praktijk werd afgekort tot “Fiscale Hogeschool”, of nog korter, “FHS”.

Ondertussen ondervonden reeds meer dan 3.500 studenten op welke wijze FhS de principes en de praktijk van de fiscaliteit met elkaar verbindt. het spreekt vanzelf dat FhS voortdurend de inhoud van het lesprogramma aanpast aan de wijzigingen van het fiscaal landschap. nieuwe fiscale wetgeving, nieuwe heffingen krijgen natuurlijk hun plaats in de opleiding. Maar hetzelfde geldt voor de verschuiving van fiscale bevoegdheden binnen België en de invloed van internationale factoren op het uitzicht van de Belgische belastingen.

Wat zelfs na zo’n 45 jaar niet wijzigt, is de fundamentele, oorspronkelijke doelstelling van FHS: het verstrekken van een zowel theoretisch als praktisch gerichte opleiding over alle onderdelen van het fiscaal recht met het oog op de vorming van bekwame, direct inzetbare fiscale raadgevers.

Wij danken u alvast voor de belangstelling die u toont voor onze hogeronderwijsinstelling en hopen u binnenkort te mogen verwelkomen als één van onze FhS-studenten.

luc Maes herman De cnijfVoorzitter Directeur

[3]

Inleiding

• Defiscaliteitspeelteenbelangrijkerolbijdecom-merciële en strategische beslissingen die onderne-mingen nemen; ook particulieren worden bij de opbouw van hun vermogen gestuurd door de fiscale aspecten van hun initiatieven.

• De fiscale wetgeving is voor de overheid eenbelangrijk instrument om haar beleidsopties te ver-wezenlijken; om ten volle te genieten van de fiscale voordelen die in de wetteksten zijn opgenomen, is een goede, gespecialiseerde fiscale opleiding nodig.

• Er is voortdurend nood aan nieuwe belasting­consulenten, accountants en advocaten die over een gedegen fiscale kennis beschikken. noteer in dit verband dat de titel van “belastingconsulent” door de wet beschermd wordt:o artikel 18 van de Wet van 22 april 1999 (B.S. 11

mei 1999) betreffende de boekhoudkundige en fiscale beroepen stelt letterlijk: “Buiten de perso-

nen met de hoedanigheid van (accountant en/of) belastingconsulent, mag niemand een term gebruiken die verwarring kan scheppen met de titel van (accountant of) belastingconsulent.”

o arikel 58 van dezelfde Wet voorziet zelfs in straf-sancties voor wie zich wederrechtelijk de titel van belastingconsulent toe-eigent: “hij die zich publiekelijk en onrechtmatig de hoedanigheid toe-eigent van (accountant of) belastingconsulent (...) wordt gestraft met een gevangenisstraf van acht dagen tot drie maanden en/of met een geld-boete van € 200 tot € 2.000.”

o artikel 19 van voornoemde Wet stelt: “het Instituut (van de accountants en de belasting-consulenten) verleent aan een natuurlijke persoon die hierom verzoekt, de hoedanigheid van (accoun-tant en/of) belastingconsulent, indien hij aan de volgende voorwaarden voldoet: (...) In het bezit zijn van een Belgisch universitair diploma of een

Belgisch diploma van hoger onderwijs van univer-sitair niveau, afgegeven na ten minste vier jaar stu - die in een van de door de Koning te bepalen disci-plines, of van een diploma van hoger economisch onderwijs, afgegeven door een door de Koning daartoe erkende instelling (…) of voldoen aan de door de Koning vastgestelde voorwaarden inzake diploma en/of ervaring.”

De tweejarige opleiding die FhS verstrekt, is door deKoning erkend en geeft toegang tot het beroep van belastingconsulent (K.B. van 4 mei 1999, B.S. 29 juni1999 en laatst verlengd door K.B. van 14 mei 2009, B.S. 2 juni 2009).

Waarom Fiscale Wetenschappen studeren?

[4]

• AlsafgestudeerdevanFHSbeschiktunietalleenover een grote theoretische kennis maar ook over een ruime praktische fiscale deskundigheid, een garantie voor promotie.

• Hetprogrammavan FHSstelt u in staatomu te vestigen als zelfstandig belastingconsulent of aan de slag te gaan bij grote ondernemingen, advoca-tenbureaus, notarissen... Kortom: de carrièremoge-lijkheden zijn ruim.

• Heelwatbedrijvenenfiscalekantoreneisenvankandidaat-werknemers een diploma van gegra-dueerde in de fiscale wetenschappen, afgeleverd door FhS. Bovendien maken vele werkgevers hun vacatures voor fiscalisten eerst bekend aan de stu-denten en oud-studenten van FhS.

• Decursussenwordengedoceerddoortopambtena­ren van de Federale Overheidsdienst Financiën, vooraanstaande belastingconsulenten, fiscale advo-caten en academici gespecialiseerd in de fiscaliteit.

• De docenten waarborgen een kwalitatief hoog-staande opleiding die een combinatie is van de principes van de fiscaliteit en de praktische toe-passing ervan.

• De opleiding aan FHS heeft betrekking op alle takken van de Belgische fiscale wetgeving maar ook de Europese en internationale fiscaliteit krij-gen meer dan gewone aandacht.

• Despreidingover twee jaar endrieavondenperweek geeft u voldoende ruimte om de leerstof te verwerken.

• HetschriftelijkstudiemateriaaldataanFHSwordtgebruikt is het Fiscaal compendium, een referentie-werk op de Belgische fiscale markt.

Buiten de twee examenzittijden van juni en (einde) augustus worden facultatieve examens ingericht na nieuwjaar en begin mei. Deze spreiding van examens komt uw opleiding en studies ten goede.

De Vlaamse Gemeenschap heeft de ‘hogere leergangen voor Fiscale en Sociale Wetenschappen’ officieel erkend als instelling die hoger onderwijs verstrekt. De student ontvangt het Diploma van Gegradueerde in de Fiscale Wetenschappen.

Waarom studeren aan FHS?

[5]

Toelatingsvoorwaardenals regelmatig student tot het eerste jaar worden toegelaten:• academischgevormden;• allepersonendieminstenshouderzijnvaneengehomologeerdgetuigschriftvan

volledige humaniora.

Diploma De laureaten behalen het door de Vlaamse Gemeenschap erkende diploma van Gegradueerde in de Fiscale Wetenschappen.

Vrije cursistenVrije cursisten worden aanvaard voor alle vakken of een deel van de vakken na bespreking met de directie. Ze krijgen geen diploma, maar wel een attest.het verstrekken van dit attest wordt niet afhankelijk gesteld van de deelneming aan een examen maar heeft wel betrekking op het bijwonen van de colleges. De vrije cursist heeft het recht om deel te nemen aan het examen van de cursus die hij heeft gevolgd. Van het afgelegde examen wordt het resultaat vermeld op het attest. het collegegeld voor vrije cursisten bedraagt € 552.

aantal uren

Cursus 1ste jaar 2de jaar

algemene principes van fiscaal recht 20u -

BTW en BTW-practicum Douane- en accijnsrechten

80u 80u

Deontologie (juridische en beroepsnormen) - 20u

Europees en internationaal fiscaal recht - 80u

Fiscale procedure - 60u

personenbelasting en voorheffingen (inclusief practicum)

140u 100u

Regionale en lokale belastingen 40u -

Registratierechten - 40u

Successierechten 40u -

Vennootschapsbelasting (inclusief practicum) 100u 100u

Vennootschapsrecht (inclusief boekhoudrecht) 60u -

TOTAAL 480u 480u

Overzicht van het leerplan

[6]

Overzicht van het leerplan

Algemene principes van fiscaal rechtLeo De Broeck

het fiscaal recht wordt beheerst door een aantal fun-damentele beginselen. Enkele ervan staan opgesomd in de Grondwet, met name het wettelijkheidsbeginsel, het gelijkheidsbeginsel en het éénjarigheidsbeginsel. In deze cursus worden de grondwettelijke beginselen toegelicht en wordt aandacht besteed aan de praktische gevolgen ervan voor de totstandkoming en de toepas-sing van de fiscale wetgeving. Komen ook aan bod: het onderscheid tussen be lasting ontduiking en belasting-vermijding; de invloed van internationale verdragen en mensenrechten op het fiscaal recht; de relatie tussen het fiscaal recht en andere takken van het recht (zoals bijvoorbeeld het bestuursrecht, het burgerlijk recht, enz.).

Belasting over de toegevoegde waarde (BTW)Thierry Charon, Eddy Debruyne, Kristian

Vanderwaeren, Patrick Wille

De cursus omvat een grondige studie van de belasting over de toegevoegde waarde. De studie van deze belasting wordt gespreid over twee academie jaren. De aandacht gaat naar het begrip BTW-belasting-plichtige, de belastbare handelingen, het belastbaar feit en de aanduiding van het land waar de BTW ver-schuldigd wordt, de maatstaf van heffing, de tarieven, de vrijstellingen, het recht op aftrek van de BTW en het recht op teruggaaf. Ook de formele verplichtingen die het BTW-wetboek oplegt hebben hun plaats in deze cursus. De cursus wordt ieder jaar afgerond met een reeks oefeningen over de geziene leerstof.

Douanerechten en AccijnzenLuc Gheysens

De cursus douanerechten behandelt de rechten die geheven worden bij de invoer van goederen in de Europese Unie. het gaat om een belasting die vooral beheerst wordt door Europese regelgeving. Wanneer zijn deze rechten verschuldigd? Wie is verantwoorde-

lijk voor de betaling ervan? Wat controleren douane-ambtenaren en op welke wijze? Op deze vragen wordt in de cursus een antwoord gegeven. aandacht gaat ook uit naar uitvoer, doorvoer, tijdelijke invoer en andere bijzondere douaneregimes. het niet respecte-ren van douaneverplichtingen kan zware sancties ver-oorzaken; ook daarvan wordt een overzicht gegeven.In de cursus accijnzen wordt onderzocht op welke pro-ducten een accijns verschuldigd is, wie die belasting moet betalen en welke de betalingsmodaliteiten ervan zijn. Ook deze regelgeving wordt gekenmerkt door een sterke Europese inbedding.

Deontologie Jos De Blay

het beroep van belastingconsulent is een geregle-menteerd beroep. In het belang van al wie het beroep uitoefent en van al wie op een belastingconsulent beroep doet, zijn deontologische regels vastgelegd die betrekking hebben op verplichtingen en rechten

[7]

Vakomschrijving

van de belastingconsulent. Ze worden in deze cursus allemaal geanalyseerd. De cursus biedt tevens de gelegenheid om in te gaan op de tuchtrechtelijke, burgerrechtelijke en strafrechtelijke aansprakelijk-heid van een belastingconsulent en op de bepalingen die de toegang tot het beroep bepalen.

Europees en internationaal fiscaal recht Luc Batselier, Koen Morbée, Stijn Vanoppen

In het deel ‘internationaal fiscaal recht’ wordt onder-wezen hoe landen met elkaar tot afspraken komen om te vermijden dat twee landen belasting heffen op het-zelfde inkomen. afspraken worden gemaakt tussen het land waar de verkrijger van een inkomen woont en het land waar het inkomen vandaan komt. Dat gebeurt op grond van een internationaal vastgelegde

standaard, met name het OESO-modelverdrag tot vermijding van dubbele belasting. De studie van de regels van het modelverdrag is één van de belangrijk-ste items van de fiscale opleiding. Daarnaast wordt aandacht besteed aan de invloed van het Europees recht op de belastingwetgeving. Er wordt vooral gewezen op de invloed van de fundamentele vrijhe-den (vrije vestiging van ondernemingen, vrij kapitaal-verkeer, enz.) op de nationale wet geving en het ver-bod van protectionistische en discriminerende maat - regelen.

In het kader van dit onderdeel van de opleiding wor-den de oplossingen die in de Belgische wetgeving zijn gegeven aan bepaalde fiscale vraagstukken vergele-ken met de regelgeving die in het buitenland voor soortgelijke probleemstellingen tot stand werd gebracht.

Fiscale procedure Luc Cappelle, Leo De Broeck, Johan Speecke

In deze cursus wordt de procedure inzake inkomsten-belastingen bestudeerd. Belangrijke onderdelen van deze cursus zijn:• detaxatieprocedure,diestartmetdeindieningvan

een aangifte, de controle en de mogelijke wijziging ervan; daarna volgt de fase van de vestiging van de belasting; een overzicht wordt gegeven van de termijnen waaraan de fiscale administratie zich moet houden en van de bewijsmiddelen waarover de fiscale administratie beschikt;

• de geschillenprocedure die gevoerd wordt wan-neer een belastingplichtige niet akkoord kan gaan met een gevestigde belasting; eerst moet de pro-cedure gevoerd worden voor de fiscale administra-tie; daarna kan de belastingplichtige naar de rech -ter stappen;

[8]

• deinvorderingsprocedure;ditonderdeelvandecur­sus behandelt de wettelijke regels die aanduiden wie uiteindelijk verantwoordelijk is voor de betaling van de belastingen en wiens vermogen de fiscale administratie daarvoor eventueel kan aanspreken.

het niet naleven van de fiscale verplichtingen wordt gesanctioneerd met administratieve en strafrechte-lijke sancties. In het deel ‘Fiscaal Strafrecht’ van de cursus worden de toekomstige beoefenaars van het fiscaal recht op de hoogte gesteld van de soms zeer zware gevolgen (voor de belastingplichtige en zijn adviseur) van de overtredingen en misdrijven.

Personenbelasting en voorheffingen(inclusief Belasting van niet-inwoners)Maurice De Mey, Luc De Greef, Tom Jansen,

Luc Maes, Luc Saliën

Deze uitgebreide cursus wordt gespreid over de twee

academiejaren en behandelt het fiscaal regime van de verschillende inkomsten van een natuurlijk persoon. De verschillende inkomsten zijn: de inkomsten van onroerende goederen, van kapitalen en roerende goe-deren, van een beroepswerkzaamheid (als zelfstandige, als werknemer of als bedrijfsleider) en van bepaalde zogenaamde ‘diverse’ inkomsten. Telkens wordt veel aandacht besteed aan de belastbare en de vrijgestelde inkomsten en aan de aftrekbare kosten. Bij de vaststel-ling van de verschuldigde belasting wordt rekening gehouden met de persoonlijke status van de belasting-plichtige: is hij alleenstaande, gehuwd of samenwo-nend? De cursus personen belasting belicht de fiscale gevolgen van deze verschillende samenlevingsvormen.

Op de verschuldigde personenbelasting maar ook op de andere inkomstenbelastingen moet de belastingplich-tige tijdens het jaar waarin hij de belastbare inkomsten verkrijgt een voorschot betalen aan de Schatkist. De

bespreking van de wettelijke bepalingen die betrekking hebben op deze voorschotten of voorheffingen maakt deel uit van de cursus personenbelasting.

Bij deze cursus hoort in beide jaren een practicum waar-in oefeningen worden gemaakt op de geziene leerstof.In een aparte module van deze cursus wordt onder-zocht in welke mate natuurlijke personen die hun fis-cale woonplaats niet in België hebben belasting ver-schuldigd zijn op inkomsten die zij in België behalen.

Regionale en lokale belastingen Liesbet Verlinden, Méhdi Zagheden

het onderdeel ‘Regionale belastingen’ bestaat uit de studie van de belastingbevoegdheid van de verschil-lende deelgebieden en uit een overzicht van de fiscale maatregelen die ieder deelgebied op grond van die bevoegdheid heeft getroffen.

[9]

het onderdeel ‘lokale belastingen’ handelt over de fiscale bevoegdheid van gemeenten en provincies en de vele beperkingen daarvan. De procedure om een lokale belasting te vestigen en om ze te betwisten wordt ook in deze cursus behandeld.

RegistratierechtenEric Spruyt

Verschillende akten of geschriften moeten verplicht aan de fiscale administratie voorgelegd worden. De administratie neemt op één of andere (voorgeschre-ven) wijze officieel nota van het bestaan van die akten of geschriften; er vindt een registratie plaats in een officieel register of op een toegelaten informatie-drager. naar aanleiding van deze formaliteit wordt het registratierecht geheven. De meest bekende han-delingen die aanleiding geven tot de heffing van een registratierecht zijn de verkopen van onroerende goe-deren, de schenking van onroerende en roerende goe-

deren en de inbreng van geld of goederen in een ven-nootschap. Van al deze (en ook andere) akten en geschriften wordt telkens onderzocht onder welke voorwaarden de registratieformaliteit en de betaling van de rechten verplicht is, op welke waarde de recht-en geheven worden en tegen welk tarief. Ook de procedureregels inzake registratierechten krijgen de nodige aandacht en vooral de procedure om in bepaalde gevallen teruggave te krijgen van de geheven rechten.

Successierechten Jos Ruysseveldt

In de regel zijn successierechten verschuldigd als een Belgisch inwoner overlijdt en een vermogen nalaat aan zijn erfgenamen. Wie deze erfgenamen zijn en in welke mate ze recht hebben op een erfenis wordt in eerste instantie bepaald door het Burgerlijk Wetboek.

De overledene kan ook bij testament regelingen getroffen hebben omtrent zijn nalatenschap. Gezien het belang van het Burgerlijk Recht voor deze cursus worden eerst een aantal basisbeginselen van het gemeen recht in de kijker geplaatst. Daarna volgt een grondige bespreking van de activa en de passiva van de nalatenschap om de grondslag te kennen waarop de erfenisrechten geheven worden. De opstelling en de indiening van de aangifte in de nalatenschap, de vaststelling van de verschuldigde belasting in de ver -schillende Gewesten en de onderzoeks- en controle-rechten van de fiscale administratie krijgen de nodige aandacht.

Vennootschapsbelasting (incl. Belasting van niet-inwoners) Herman De Cnijf, Luc Heynderickx, Sophie

Hugelier, Luc Maes, Tina Tack, Nick Van Gils,

Gaby Van Lil, Yves Verdingh, Henk Verstraete

[10]

De winst waarop een vennootschap belasting moet betalen stemt slechts zelden overeen met de winst die af te lezen is uit de jaarrekening. Een boekhoud-kundig verlies verschilt doorgaans ook van een fiscaal verlies. In deze cursus wordt uitgelegd hoe dat komt. Daartoe wordt eerst een grondige analyse gemaakt van de belastbare en de vrijgestelde winst en van de fiscaal aftrekbare kosten. Veel aandacht wordt geschonken aan de verschillende fiscale tegemoet-komingen aan ondernemingen, in het belang van een gezond economisch klimaat: hoe de overheid langs fiscale weg de aanwerving van personeel stimu-leert, hoe ze ondernemingen aanspoort om bepaalde investeringen te doen en hen aanmoedigt om daar-voor vooral eigen vermogen (in plaats van geleend geld) te gebruiken.

Uiteraard worden de fiscale gevolgen van de winst-uitkeringspolitiek (aan aandeelhouders en/of bedrijfs-leiders) besproken. Tijdens de uiteenzettingen wordt

eveneens voortdurend de brug gemaakt tussen het boekhoudrecht en het fiscaal recht.Een afzonderlijk topic in deze cursus betreft het fis - caal regime van de herstructurering van een vennoot-schap, in het bijzonder de verschillende vormen van fusies en splitsingen. Tevens wordt stilgestaan bij de bijzondere bepalingen van de rechtspersonenbe-lasting. net zoals in de cursus personenbelasting maakt een practicum deel uit van de cursus Vennoot-schapsbelasting: daarin wordt de geziene leerstof met cijfervoorbeelden en praktische probleemstel-lingen verduidelijkt.

Vennootschapsrecht Wim Goossens, Jo Van den Bossche

Een goed fiscalist moet over een degelijke kennis beschikken van het vennootschapsrecht. In het kadervan een fiscale planning en strategie wordt door-

gaans gebruik gemaakt van één of andere vennoot-schapsvorm. Om in dat verband de juiste beslissingente kunnen nemen moet een fiscaal raadgever inzichthebben in de verschillende soorten vennootschappen,de oprichtingsvoorwaarden, de organen van de ven-nootschap en de werking ervan. In deze cursus worden al deze items besproken.het Wetboek van Vennootschappen en de uitvoerings-besluiten daarop bevatten ook de regels inzake boek-houdrecht. De boekhouding en de jaarrekening zijn onlosmakelijk verbonden met de aangifte vennoot-schapsbelasting. Een kort overzicht van de boekhoud-kundige verplichtingen voor vennootschappen en een studie van de diverse rubrieken van de jaarrekening, naar inhoud en naar waardering, vormen dan ook een noodzakelijke basiskennis voor iedere fiscalist.

[11]

Praktische inlichtingen

Verloop van het academiejaarDe colleges starten op 10 september 2013.Ze worden gegeven op dinsdag-, woensdag- endonderdagavond van 17u30 tot 21u00.De cursussen lopen tot 30 april 2014.

Inschrijving voor de collegeshet inschrijvingsgeld voor de colleges bedraagt € 552.Deze som kan vereffend worden bij de inschrijving ofgestort worden op rekening BE67 0012 0600 0087 van FhS, Stormstraat 2, 1000 Brussel.FhS is door de Vlaamse overheid erkend als opleidings-verstrekker onder de pijler “opleiding” (erkenningsnum-mer: DV.O104881). De aangeboden opleiding komt in aanmerking voor subsidiëring via de KMO-portefeuille.Werknemers kunnen eveneens gebruik maken van accor-opleidingscheques.

CursusmateriaalDe kostprijs van het schriftelijk studiemateriaal wordt geraamd op € 400.

Examenregeling en tentaminaIeder academiejaar worden er twee examenzittijden ingericht (in juni en in augustus). Buiten deze zit-tijden kunnen de studenten in januari en in mei facultatief deelnemen aan examens (tentamina) over vakken die gedoceerd zijn tijdens het afgelopen semester.

het inschrijvingsgeld voor de tentamina bedraagt € 50 en geldt tevens als inschrijvingsgeld voor de examens van juni of augustus. Deze som dient gestort op reke-ning BE67 0012 0600 0087 van FhS:

• vóór1decemberindiendestudentdeelneemtaandetentamina van januari en/of mei, en de eerste zittijd;

• vóór 10 juli indien de student deelneemt aan detweede zittijd.

De colleges eindigen op 30 april, zodat er voldoende studieverlof overblijft om de studenten in staat te stellen grondig en met kans op welslagen, de exa-mens voor te bereiden.

Hulp bij studieDe directie stelt alles in het werk om de studenten - die zich een zware inspanning getroosten - zoveel mogelijk bij te staan zodat er geen onverenigbaarheid zou bestaan tussen hun beroepsleven, hun studie aan een universiteit of hogeschool en hun studies aan FhS. als student kunt u gebruik maken van het elektronisch leerplatform.

Betaald educatief verlofDe werknemers die aan FhS studeren hebben recht op een studieverlof van 100 uren per jaar, met behoud van hun normale loon.Deze wet is van toepassing op werknemers verbon-den door een arbeidsovereenkomst. Betaald educa-tief verlof wordt niet toegestaan aan de werknemers:1. die tewerkgesteld zijn door de Staat, de gemeen-

schappen, de gewesten, de provincies, de gemeen-ten, de OcMW’s, de agglomeraties en federaties van gemeenten, de openbare instellingen die eron-der ressorteren en de instellingen van openbaar nut;

2. die behoren tot het onderwijzend personeel.

[12]

Om aanspraak te kunnen maken op de toekenning van betaald educatief verlof moet de werknemer ingeschreven zijn als regelmatig student en moet hij ook regelmatig de lessen volgen. Dit betekent dat de student per trimester maximum 1/10 van de duur ervan ongewettigd afwezig mag zijn, zoniet verliest hij het voordeel van betaald educatief ver-lof voor een periode van zes maanden.

Studenten die een beroep wensen te doen op het betaald educatief verlof, worden verzocht dit bij inschrijving mee te delen. Ze ontvangen dan een getuigschrift van regelmatige inschrijving bij het begin van het academiejaar en na het einde van elk tri-mester een getuigschrift van nauwgezetheid. als de student deelneemt aan de tweede zittijd wordt een getuigschrift van tweede zittijd uitgereikt. De student moet deze getuigschriften afgeven aan zijn werkgever.

Voor meer inlichtingen kunt u terecht op het secreta-riaat van FhS of bij de FOD Werkgelegenheid, arbeiden Sociaal Overleg:

F.O.D WerkgelegenheidDienst Betaald Educatief VerlofErnest Blerotstraat 1, 1070 Brussel Tel. 02-233 47 30http://www.werk.belgie.be email: educatief.verlof@werk.belgie.be

Secretariaat van FHSOpeningsuren- maandag van 9u tot 12u en van 13u tot 18u- dinsdag, woensdag, donderdag van 9u tot 12u en

van 13u tot 20u- vrijdag van 9u tot 13uU kunt ons bereiken via info@fhs.be.U kunt ons ook bezoeken op www.fhs.be.

CursusmateriaalVanaf half september is het studiemateriaal verkrijg-baar op de cursusdienst. De cursusdienst is geopendiedere dinsdag en donderdag van 17u tot 17u30 en van 19u tot 19u30. De cursusdienst bevindt zich inlokaal 7115 op de 7de verdieping (hermes 2).

BreakTijdens de onderbreking van de colleges, van 19u10 tot 19u20, kunt u belegde broodjes en frisdranken bekomen. De studentencafetaria biedt een uitge-breide keuze.

PlaatsingsdienstRegelmatig worden op aanvraag vacatures mee-gedeeld. U kunt zich daarop inschrijven op het secretariaat.

BibliotheekDe bibliotheek is van maandag tot en met donderdag ononderbroken open van 9u tot 18u.lokaal: centrale bibliotheek (T’Serclaes-gebouw).U heeft eveneens toegang tot elektronische fiscale databanken.

[13]

Jaarplanning

Belangrijk: informatievergadering en eerste collegeOp dinsdag 10 september 2013 om 18u wordt uit-gebreid informatie verstrekt over het programma en de werking van FhS. na deze informatievergadering volgt het eerste college van het nieuwe academie-jaar. alle nieuw ingeschreven studenten worden dan verwacht. Ook wie nog niet is ingeschreven of wie nog twijfelt, is van harte welkom op de informatie-vergadering en heeft de gelegenheid om gratis het eerste college bij te wonen.

InschrijvingenInschrijven kan op:- maandag van 9u tot 12u en van 13u tot 18u- dinsdag, woensdag, donderdag van 9u tot 12u en

van 13u tot 20u- vrijdag van 9u tot 13u

KalenderEerste lesdag: dinsdag 10 september 2013Kerstverlof: van vrijdag 20 december 2013 tot en met vrijdag 3 januari 2014laatste lesdag: woensdag 30 april 2014

Cursusdienst Open iedere dinsdag- en donderdagavond van 17u tot 17u30 en van 19u tot 19u30 (enkel tijdens het academiejaar)

Lestijden1ste en 2de uur: 17u30 tot 19u10Break: 19u10 tot 19u203de en 4de uur: 19u20 tot 21u00

ExamensTentamina (facultatief)•vanmaandag6 januari2014totenmetmaandag

13 januari 2014• van maandag 5 mei 2014 tot en met dinsdag

13 mei 2014Eerste zittijd: van dinsdag 27 mei 2014 tot en met donderdag 19 juni 2014Deliberatie: donderdag 26 juni 2014Tweede zittijd: van maandag 18 augustus 2014 tot en met woensdag 3 september 2014Deliberatie: maandag 8 september 2014

Inschrijving examensEnkel door storting vóór 1 december vanexamen inschrijvingsgeld van € 50 op rekening BE67 0012 0600 0087 van FhS, Stormstraat 2, 1000 Brussel.

[14]

[15]

Laureaten

Elk jaar reiken een aantal instel-lingen een prijs uit aan laureaten die de beste resultaten behalen in bepaalde vakken. U vindt hier-naast een overzicht:

PRIJS KLUWER EN FELIX VANDENHOUTEN*

€ 500 aan de laureaat die in het eerste en tweede jaar de beste einduitslag behaalde

PRIJS BOFIDI GROUP € 500 aan de laureaat die de beste uitslag behaalde voor het vak personenbelasting en Voorheffingen

PRIJS LOYENS & LOEFF € 500 aan de laureaat die de beste uitslag behaalde tijdens de 2 jaren studie voor het onderdeel personenbelasting practicum

PRIJS WILLY MAECKELBERGH* EN KPMG BELASTINGCONSULENTEN

€ 500 aan de laureaat die de beste uitslag behaalde voor het vak Vennootschapsbelasting

PRIJS ERNST & YOUNG TAX CONSULTANTS

€ 500 aan de laureaat die de beste uitslag behaalde voor het onderdeel Vennootschapsbelasting practicum

PRIJS THE VAT HOUSE € 500 aan de laureaat die de beste uitslag behaalde tijdens de 2 jaren studie voor het vak BTW

PRIJS ALBERT TIBERGHIEN* € 500 aan de laureaat die de beste uitslag behaalde voor het vak Europees en internationaal fiscaal recht

PRIJS BERQUIN NOTARISSEN € 500 aan de laureaat die de beste uitslag behaalde voor het vak Registratierechten

PRIJS PRICEWATERHOUSECOOPERS € 500 aan de laureaat die de beste uitslag behaalde voor het vak Fiscale procedure

PRIJS DAUGINET ADVOCATEN € 500 aan de laureaat die de beste uitslag behaalde voor het onderdeel Fiscaal Strafrecht

PRIJS DELOITTE € 500 aan de laureaat die de beste uitslag behaalde voor het vak Deontologie (Juridische en beroepsnormen)

PRIJS EUBELIUS € 500 aan de laureaat die de beste uitslag behaalde voor het vak Vennootschapsrecht

PRIJS CAZIMIR € 500 aan de laureaat die de beste uitslag behaalde voor het vak Successierechten

PRIJS HUBER & CROMMEN ADVOCATEN

€ 500 aan de laureaat die de beste uitslag behaalde voor het vak Regionale en lokale belastingen

PRIJS J.J. HILLEN EN BDO BELASTINGSCONSULENTEN

€ 500 aan de laureaat die in het tweede jaar de grootste vordering maakte bij de overgang van het eerste naar het tweede jaar

* Stichters van FhS.

De Fiscale hogeschool biedt eveneens een éénjarige dagopleiding aan in de vorm van een postgraduaat. het postgraduaat Fiscaal Recht & Fiscale praktijk telt 45 studiepunten.

Inhoudhet eerste semester bestaat uit een grondige studie van drie fiscale basisvakken: personenbe-lasting, vennootschapsbelasting en BTW. Om voldoende aandacht te besteden aan de praktijk, worden per belasting supplementair 20 uur oefeningen en practica ingericht. In het tweede semester volgt de studie van het Europees en Internationaal Fiscaal Recht.

Omdat de doelstelling van het postgraduaat erin bestaat een opleiding aan te bieden die nauw aansluit bij de dagelijkse fiscale praktijk, staat in het tweede semester de thematische aanpak van de fiscaliteit centraal. De geselecteerde thema’s zijn: - Fiscaliteit en onroerend goed- Successie- en vermogensplanning- Fiscaal ondernemingsbeleid

alle thema’s worden uitgebreid, vakoverschrijdend, multidisciplinair en praktijkgericht bestu-deerd aan de hand van concrete casussen.

het programma bevat eveneens een cursus Fiscale procedure zodat ook het formeel belasting-recht voldoende aandacht krijgt. In dit opleidingsonderdeel worden de taxatie, het onderzoek, de

geschillen- en invorderingsprocedure van alle belastingen toegelicht en, eveneens aan de hand van concrete voorbeelden, met elkaar vergeleken.

De colleges van het postgraduaat vinden plaats in de namiddag. Zo krijgen de studenten zeker voldoende ruimte en tijd om de leerstof vlot te verwerken en eventuele practica voor te bereiden.

DocentenZoals het de traditie is in de Fiscale hogeschool, werkt ook het postgraduaat met docenten met een ruime praktijkervaring in de fiscaliteit. het is de bedoeling dat de postgraduaatstudenten geconfronteerd worden met de onderscheiden fiscale ervaring van de docenten. Daarom wordt een beroep gedaan op uitmuntende docenten met ervaring als academicus, fiscaal ambtenaar, fiscaal advocaat, intern of extern belastingconsulent.

ToelatingsvoorwaardenDe postgraduaatsopleiding staat open voor iedereen die houder is van master- of bachelordi-ploma uitgereikt na een opleiding waarin het belastingrecht reeds een onderdeel vormde van de opleiding. houders van een ander diploma krijgen toegang tot het postgraduaat na een gunstig assessment.

Postgraduaat Fiscaal Recht & Fiscale Praktijk

[16]

NIEUW

Programmaoverzicht

Cursus Studiepunten

Semester 1

Grondige studie van de personenbelasting (incl. practicum) 7Grondige studie van de Vennootschapsbelasting (incl. practicum) 7

Grondige studie van de BTW (incl. practicum) 7

Semester 2

Grondige studie van de Fiscale procedure (alle belastingen) 5Europees en Internationaal Fiscaal Recht 4

Fiscaliteit en onroerend goed 5

Successieplanning 5

Fiscaal ondernemingsbeleid 5

Totaal aantal studiepunten 45

[17]

[18]

•LucBatselier­Europeeseninternationaalfiscaalrecht­CollegelidDienstVoorafgaandebeslissingen in fiscale zaken - luc.batselier@minfin.fed.be

•LucCappelle­FiscaleProcedure­luccappelle@telenet.be• Thierry charon - BTW practicum - Vennoot loyens en loeff - thierry.charon@loyensloeff.com•JosDeBlay­Deontologie­Accountant­belastingconsulent,RaadslidIAB­jos@deblaytax.be•LeoDeBroeck­AlgemenePrincipesvanFiscaalRechtenFiscaleProcedure­Advocaat­

Vennoot De Broeck, Van laere & partners - ldb@dvp-law.com•EddyDebruyne­BTW­wetgeving­DocentHUB­EHSAL­eddy.debruyne@hubrussel.be•HermanDeCnijf­Vennootschapsbelasting­DirecteurFHS­DirecteurEHSAL­FHS­

Seminaries - herman.decnijf@hubrussel.be•LucDeGreef­Personenbelastingenvoorheffingen­AdviseurFiscaleZakenKBCGlobal

Services - lector Khleuven - luc.degreef@khleuven.be•Maurice De Mey - personenbelasting en Voorheffingen - Tax Director hR Bnp paribas Fortis -

maurice.demey@bnpparibasfortis.com•LucGheysens­Douane­enAccijnsrechten­AdvocaatGheysens&Partners­

info@gheysenspartners.be•WimGoossens­Vennootschapsrecht­Advocaat­VennootEubeliusKortrijk­

wim.goosssens@eubelius.com•LukHeynderickx­Vennootschapsbelasting­TaxPartnerKPMG­lheynderickx@kpmg.com•SophieHugelier­Vennootschapsbelasting­EerstaanwezendInspecteurFODFinanciën­

sophie.hugelier@minfin.fed.be•TomJansen­PersonenbelastingenVoorheffingen­KabinetschefvandeStaatssecretaris

voor Fraudebestrijding - tom.jansen@crombez.fed.be•LucMaes­PersonenbelastingenVoorheffingen­Vennootschapsbelasting­VoorzitterFHS,

Voorzitter EhSal-FhS-Seminaries, Docent hUB-EhSal, Docent Ua - luc.maes@hubrussel.be•KoenMorbée­Europeeseninternationaalfiscaalrecht­Advocaat­TiberghienAdvocaten­

koen.morbee@tiberghien.com

•JosRuysseveldt­Successierechten­AdvocaatVermogensplanning­info@ruysseveldt.be•LucSaliën­PersonenbelastingenVoorheffingen­CollegelidDienstVoorafgaandebeslis-

singen in fiscale zaken - luc.saliën@minfin.fed.be•JohanSpeecke­FiscaleProcedure­Advocaat­vennootLaga­jspeecke@laga.be•EricSpruyt­Registratierechten­Notaris­VennootBerquinNotarissencvba­

Docent KU leuven - prof. hUBrussel - spruyt@berquin.be•TinaTack­Vennootschapsbelasting­DocentHUB­EHSAL­tina.tack@hubrussel.be•JoVandenBossche­Vennootschapsrecht­DirecteurEHSALManagementSchool­

jo.vandenbossche@hubrussel.be•KristianVanderwaeren­BTW­wetgeving­M&SdirectorBUTax&Accounting­

kristian.vanderwaeren@kluwer.be•NickVanGils­Vennootschapsbelasting­PartnerTransactionTaxErnst&Young­

nick.van.gils@be.ey.com•Gaby Van lil - Vennootschapsbelasting - Director TMaS advisory pwc -

gabriella.van.lil@be.pwc.com•StijnVanoppen­Europeeseninternationaalfiscaalrecht­PartnerErnst&YoungTax

consultants - stijn.vanoppen@be.ey.com•YvesVerdingh­Vennootschapsbelasting­HeadofTaxBNPParibasFortis­

yves.verdingh@bnpparibasfortis.com•LiesbetVerlinden­RegionaleenLokaleBelastingen­Advocaat­Dubois,Verlinden,

Wauman - liesbet.verlinden@duboislaw.be•HenkVerstraete­Vennootschapsbelasting­Advocaat­partnerLiedekerke,Wolters,

Waelbroeck, Kirkpatrick - praktijklector KU leuven - h.verstraete@liedekerke.com• patrick Wille - BTW - Managing director ThE VaT hOUSE cvba, VaT applications nv,

VaT house Services nv, VaT forum cv - patrick.wille@vatat.com•MéhdiZagheden­Regionaleenlokalebelastingen­Wetenschappelijkmedewerker

EhSal-FhS-Seminaries en VUB - advocaat Everest advocaten - mehdi.zagheden@hubrussel.be

Academisch personeel U vindt hieronder een overzicht van de professoren van de verschillende colleges:

Ligging

De cursussen vinden plaats in de gebou-wen van de hUB-EhSal,Stormstraat 2, 1000 Brussel. Er zijn verschillende betaalparkings in de buurt.

FhS is vlot bereikbaar met het openbaar vervoer: Brussel-centraal ligt op enkele minuten wandelen, verschillende metrohal-tes bevinden zich vlakbij en de MIVB-bussen met nummers 29, 38, 63, 66 en 71 houden halt vlak voor de hUB.

hogere leergangen voor Fiscale en Sociale Wetenschappen cvoStormstraat 2 -1000 Brussel Tel.: 02-210 13 41Fax: 02-217 64 12E-mail: info@fhs.beWeb: www.fhs.be

[19]

FHS

De hogere leergangen voor Fiscale en Sociale Wetenschappen cvo maken deel uit van de VZW hUB-EhSal. Zij maakt samen met de Katholieke Universiteit Brussel (KUB) deel uit van het samenwerkingsverband hUBrussel. De algemene Vergadering van de VZW hUB-EhSal treedt op als inrichtende macht en is samengesteld uit vooraanstaande vertegen-woordigers van de culturele, sociale, economi-sche en academische kringen. Uit haar midden treden een aantal leden op als inrichtende macht die samen de Raad van Bestuur vormen.

Beheer & organisatie

De hogere leergangen voor Fiscale en Sociale Wetenschappen cvo zijn een onderdeel van de hogeschool-Universiteit Brussel (hUB)

ContactStormstraat 2

1000 Brussel

Tel: 02-210 13 41

Fax: 02-217 64 12

E-mail: info@fhs.be

Web: www.fhs.be

De Taxman award 2012 is op 13 juni 2012 toegekend aan de Fiscale hogeschoolomdat zij reeds meer dan 40 jaar een opmerkelijke bijdrage levert aan de fiscaliteit.