STUDIEGIDS 2013-2014 Academische Opleiding Interne...

63
STUDIEGIDS 2013-2014 Academische Opleiding Interne Begeleiding en Schoolontwikkeling

Transcript of STUDIEGIDS 2013-2014 Academische Opleiding Interne...

Page 1: STUDIEGIDS 2013-2014 Academische Opleiding Interne ...spo-groningen.nl/wp-content/uploads/2012/08/STUDIEGIDS...STUDIEGIDS 2013-2014 Academische Opleiding Interne Begeleiding en Schoolontwikkeling

STUDIEGIDS

2013-2014

Academische Opleiding

Interne Begeleiding en

Schoolontwikkeling

Page 2: STUDIEGIDS 2013-2014 Academische Opleiding Interne ...spo-groningen.nl/wp-content/uploads/2012/08/STUDIEGIDS...STUDIEGIDS 2013-2014 Academische Opleiding Interne Begeleiding en Schoolontwikkeling
Page 3: STUDIEGIDS 2013-2014 Academische Opleiding Interne ...spo-groningen.nl/wp-content/uploads/2012/08/STUDIEGIDS...STUDIEGIDS 2013-2014 Academische Opleiding Interne Begeleiding en Schoolontwikkeling

Inhoudsopgave

1 INLEIDING ACADEMISCHE IB-OPLEIDING ......................................... 5

1.1 Geschiedenis .............................................................................................. 6

1.2 De SPO ...................................................................................................... 6

1.3 Nadere informatie ...................................................................................... 7

2 ALGEMENE INFORMATIE ....................................................................... 8

2.1 Studeren aan een avondopleiding. ............................................................. 8

2.1.1 Een avondopleiding ........................................................................... 8

2.1.2 Didactisch concept ............................................................................ 8

2.1.3 Studentenpopulatie ............................................................................ 8

2.1.4 Examens in de vorm van tentamens .................................................. 8

2.1.5 Status ................................................................................................. 9

2.2 Inschrijving................................................................................................ 9

2.2.1 Vereiste vooropleiding ...................................................................... 9

2.2.2 De inschrijving .................................................................................. 9

2.2.3 Kosten.............................................................................................. 10

2.2.4 Website en digitale leeromgeving (DLO)........................................ 10

2.2.5 Beëindiging van de studie ............................................................... 10

2.2.6 De diploma-uitreiking ..................................................................... 11

2.2.7 Studiefinanciering ........................................................................... 11

2.3 De organisatie .......................................................................................... 13

2.3.1 Het bevoegde gezag ......................................................................... 13

2.3.2 De studieleiding en studiecoördinatie .............................................. 13

2.3.3 Het studiesecretariaat/ Onderwijsbureau ......................................... 13

2.3.4 Docenten Academische IB-opleiding .............................................. 15

2.3.5 Studieondersteuning ........................................................................ 16

2.3.6 Studeren met een functiebeperking ................................................. 16

2.3.7 Klachtenprocedure ........................................................................... 17

2.3.8 De opleidingscommissie .................................................................. 17

2.3.9 De onderwijsorganisatie .................................................................. 18

2.4 Bibliotheken ............................................................................................ 18

2.5 ACLO ...................................................................................................... 19

2.6 REPRO .................................................................................................... 19

Page 4: STUDIEGIDS 2013-2014 Academische Opleiding Interne ...spo-groningen.nl/wp-content/uploads/2012/08/STUDIEGIDS...STUDIEGIDS 2013-2014 Academische Opleiding Interne Begeleiding en Schoolontwikkeling

3 OPZET ACADEMISCHE IB-OPLEIDING ............................................... 20

3.1 Visie van de opleiding ............................................................................. 20

3.2 Opzet van de opleiding ............................................................................ 20

3.3 Studielast ................................................................................................. 20

3.4 Het programma ........................................................................................ 21

3.4.1 De beroepscompetenties .................................................................. 21

3.4.2 De vakken ........................................................................................ 22

3.4.3 De vakken afgezet tegen de competenties ....................................... 23

3.5 Examens en tentamens ............................................................................ 24

3.5.1 De examenregeling .......................................................................... 24

3.5.2 Toetsing door een werkstuk ............................................................. 25

3.6 De kwaliteitsbewaking ............................................................................ 25

4 HET STUDIEPROGRAMMA ACADEMISCHE IB-OPLEIDING ........... 27

4.1 Het eerste studiejaar ................................................................................ 27

Wiskunde ..................................................................................................... 27

Statistiek 1 ................................................................................................... 28

Andragogiek ................................................................................................ 29

Onderwijskunde .......................................................................................... 31

Advisering en begeleiding ........................................................................... 33

Visie en profilering ...................................................................................... 35

Filosofie 2: wetenschapsfilosofie ................................................................ 37

Methodologie/onderzoekspracticum ........................................................... 38

IB in praktijk 1 ............................................................................................ 39

4.2 Het tweede studiejaar .............................................................................. 40

Onderwijsbegeleiding .................................................................................. 40

Lifelong Learning (LLL) in context: inhoud en professionaliteit ................ 42

Effectiviteit van onderwijs en Levenslang leren ......................................... 43

Psychologie: Ontwikkelingspsychologie in relatie tot opvoeding ............... 45

Psychologie: Leerpsychologie ..................................................................... 46

Statistiek 2 ................................................................................................... 47

Grondslagen van onderzoek ........................................................................ 48

Statistiek 3 ................................................................................................... 49

Testtheorie ................................................................................................... 50

Methoden en technieken van onderzoek ..................................................... 51

IB in praktijk 2 ............................................................................................ 52

Afstudeerwerkstuk Interne Begeleiding ...................................................... 54

Page 5: STUDIEGIDS 2013-2014 Academische Opleiding Interne ...spo-groningen.nl/wp-content/uploads/2012/08/STUDIEGIDS...STUDIEGIDS 2013-2014 Academische Opleiding Interne Begeleiding en Schoolontwikkeling

5 BIJLAGEN .................................................................................................. 55

5.1 De scriptie ............................................................................................... 56

5.2 Literatuurverwijzingen, literatuurlijst en tabellen in een werkstuk ......... 58

5.3 Protocol voor het beoordelen van een scriptie ......................................... 59

5.4 PLATTEGROND .................................................................................... 61

Page 6: STUDIEGIDS 2013-2014 Academische Opleiding Interne ...spo-groningen.nl/wp-content/uploads/2012/08/STUDIEGIDS...STUDIEGIDS 2013-2014 Academische Opleiding Interne Begeleiding en Schoolontwikkeling
Page 7: STUDIEGIDS 2013-2014 Academische Opleiding Interne ...spo-groningen.nl/wp-content/uploads/2012/08/STUDIEGIDS...STUDIEGIDS 2013-2014 Academische Opleiding Interne Begeleiding en Schoolontwikkeling

INLEIDING ACADEMISCHE IB-OPLEIDING

5

1 INLEIDING ACADEMISCHE IB-OPLEIDING

De SPO is in september 2010 gestart met een IB-opleiding bedoeld voor

leerkrachten basisonderwijs: de Academische Opleiding Interne Begeleiding en

Schoolontwikkeling. Het betreft een tweejarig avondprogramma (120 ECTS) en

leidt tot een HBO-bachelordiploma Pedagogiek. Bovendien bereidt deze

opleiding rechtstreeks op voor de master Algemeen Pedagogische

Wetenschappen en de master Onderwijskunde van de Rijksuniversiteit

Groningen. De opleiding onderscheidt zich van andere IB-opleidingen door een

relatief sterk op theoretische reflectie en empirisch onderzoek gericht profiel.

Door deze wetenschappelijke invalshoek en door ruime aandacht voor

schoolontwikkeling en verandermanagement biedt de opleiding ook een goede

basis voor een coördinerende en beleidsontwikkelende functie op bovenschools

niveau.

De vakken van de IB-opleiding maken deel uit van de HBO-opleiding

Pedagogiek van de SPO. Studenten volgen de colleges samen met deze HBO-

studenten en met studenten van het schakelprogramma Pedagogiek en

Onderwijskunde. Voor de studenten van de IB-opleiding is er daarnaast een

begeleidingslijn IB (IB in praktijk). In deze begeleidingslijn koppelen studenten

onder leiding van een IB-coach theoretische noties aan de IB-praktijk door het

voeren van discussies en het maken van opdrachten. De resultaten van deze

begeleidingslijn vinden hun neerslag in een portfolio.

Omdat de opleiding niet door de overheid wordt bekostigd, zijn

overheidsmaatregelen inzake tweede bacheloropleiding en tweede

masteropleiding en de langstudeerders maatregel niet van toepassing. Studenten

kunnen de hierboven geboden bachelor + HBO-opleiding zonder extra kosten

volgen na hun reeds behaalde HBO-diploma en zij kunnen na deze opleiding,

mits ze niet elders een bekostigde masteropleiding hebben gevolgd, tegen een

regulier collegegeldtarief een universitaire masteropleiding afronden.

Page 8: STUDIEGIDS 2013-2014 Academische Opleiding Interne ...spo-groningen.nl/wp-content/uploads/2012/08/STUDIEGIDS...STUDIEGIDS 2013-2014 Academische Opleiding Interne Begeleiding en Schoolontwikkeling

INLEIDING ACADEMISCHE IB-OPLEIDING

6

1.1 Geschiedenis

De academische opleiding Interne Begeleiding en Schoolontwikkeling

(academische IB-opleiding) maakt deel uit van de geaccrediteerde opleiding

HBO-pedagogiek van de Stichting Pedagogisch Onderwijs aan de

Rijksuniversiteit Groningen (SPO). De Stichting kent een lange geschiedenis.

In 1918 is de ‘Vereniging voor Pedagogisch Onderwijs aan de Rijksuniversiteit

te Groningen’ opgericht. Deze vereniging verzorgde theoretische en praktische

cursussen in de didactiek voor aanstaande leraren en voordrachten over

pedagogische onderwerpen voor belangstellenden in het algemeen. In 1954 nam

deze vereniging de verantwoordelijkheid op zich voor het geven van de reeds

bestaande opleiding voor de Middelbare Akte Pedagogiek A. Tevens is toen

besloten een opleiding voor de Middelbare Akte Pedagogiek B te beginnen.

Deze opleidingen zijn bekend geworden als de MO-A en MO-B Pedagogiek.

De ‘Vereniging’ is in 1965 omgezet in een ‘Stichting Pedagogisch Onderwijs

aan de Rijksuniversiteit te Groningen’ (SPO).

De opleiding MO-A Pedagogiek is in 1987 verbreed met een algemene

pedagogisch-agogische beroepsvoorbereiding en wordt sindsdien tot het Hoger

Pedagogisch en Sociaal-Agogisch Onderwijs gerekend. De opleiding MO-B

Pedagogiek wordt in 1990 opgevolgd door een cursusaanbod gericht op

doorstroming naar de afstudeerrichtingen Pedagogiek en de studierichting

Onderwijskunde van de Rijksuniversiteit Groningen. Als reactie op de invoering

van het bachelor-master systeem in het hoger onderwijs is dit cursusaanbod

vanaf 2003 vervangen door schakelprogramma’s die eveneens gericht zijn op

doorstroom naar de afstudeerrichtingen Pedagogiek en de studierichting

Onderwijskunde. Deze schakelprogramma’s zijn bedoeld voor studenten die al

beschikken over een (verwante) afgeronde HBO-opleiding.

Per 1 september 1997 valt de opleiding HBO-pedagogiek onder de door de SPO

in stand te houden Hogeschool voor Hoger Pedagogisch en Sociaal-Agogisch

Onderwijs. De Hogeschool is als zodanig aangewezen door de Minister. Nadere

informatie over de geschiedenis van de SPO is te vinden in het Gedenkboek SPO

“75 jaar Vereniging/Stichting voor Pedagogisch Onderwijs” uit 1994 van J.

Vermoolen (verkrijgbaar bij de SPO à € 7,-).

1.2 De SPO

De SPO treedt op als bevoegd gezag van de opleiding HBO-pedagogiek. De

opleidingen van de SPO worden niet door de overheid gesubsidieerd. De SPO

kan hierdoor de cursusgelden voor haar opleidingen vaststellen onafhankelijk

van het landelijk beleid. De SPO is lid van de landelijke Vereniging ter

Bevordering van de Studie der Pedagogiek (VBSP).

Page 9: STUDIEGIDS 2013-2014 Academische Opleiding Interne ...spo-groningen.nl/wp-content/uploads/2012/08/STUDIEGIDS...STUDIEGIDS 2013-2014 Academische Opleiding Interne Begeleiding en Schoolontwikkeling

INLEIDING ACADEMISCHE IB-OPLEIDING

7

1.3 Nadere informatie

In deze studiegids staat de informatie over de academische IB-opleiding. Voor

de opleiding HBO-pedagogiek en de schakelprogramma’s bestaan aparte

studiegidsen. Als u na het lezen van de studiegids nader wil worden

geïnformeerd over de opleiding, dan kunt u zich wenden tot de studiecoördinator

mevr. A. Slijkhuis, tel. 050 – 363 7893, e-mail: [email protected]. Voor meer

administratieve zaken (zoals vereiste vooropleiding, inschrijving,

studiefinanciering) kan men terecht bij het studiesecretariaat. Het secretariaat is

te bereiken op telefoonnummer 050 - 363 6525, e-mail: [email protected].

Page 10: STUDIEGIDS 2013-2014 Academische Opleiding Interne ...spo-groningen.nl/wp-content/uploads/2012/08/STUDIEGIDS...STUDIEGIDS 2013-2014 Academische Opleiding Interne Begeleiding en Schoolontwikkeling

ALGEMENE INFORMATIE

8

2 ALGEMENE INFORMATIE

2.1 Studeren aan een avondopleiding.

2.1.1 Een avondopleiding

De Academische IB-opleiding is een avondopleiding. De colleges worden

gevolgd samen met studenten van de opleiding HBO-pedagogiek en met

studenten van het schakelprogramma Pedagogiek en Onderwijskunde. Een

avondopleiding houdt in dat de studie kan worden gevolgd naast de dagelijkse

werkzaamheden. Het houdt ook in dat het aantal contacturen beperkt is en dat

dus een groot beroep wordt gedaan op zelfstudie. Studenten moeten veel lezen,

meestal in het Nederlands, maar er staan ook Engelstalige boeken op de lijst.

Een avondopleiding is aantrekkelijk voor degenen die overdag niet in de

gelegenheid zijn een opleiding te volgen. Een avondopleiding is bovendien

aantrekkelijk voor werkzoekenden. Bij het volgen van een avondstudie komt in

principe een werkloosheidsuitkering niet in gevaar (op mogelijk de stageperiode

na), omdat men overdag beschikbaar blijft voor de arbeidsmarkt. Nadere

informatie hierover kunt u verkrijgen bij het UWV-werkbedrijf in uw gemeente.

2.1.2 Didactisch concept

Het didactisch concept van de opleiding is samen te vatten met de termen afstand

nemen en reflecteren. Veel van onze studenten participeren in pedagogische

praktijken en oefenen daarin pedagogisch handelen en samenwerken. In onze

opleiding krijgen de studenten veel theoretische kennis en worden ze uitgenodigd

de kennis te relateren aan deze praktijken. Hiervoor is het van groot belang dat

studenten afstand leren nemen van die pedagogische praktijken. Door inzet van

de kennis en door met elkaar in gesprek te gaan, kunnen dan verschillende

perspectieven verkend worden en kunnen studenten komen tot voldoende

diepgaande en systematische reflectie.

2.1.3 Studentenpopulatie

Aan de opleidingen van de SPO studeren volwassenen. De leeftijd van de

studenten loopt uiteen. Docenten gaan uit van de principes van volwassenen-

educatie. Er wordt bijvoorbeeld regelmatig een beroep gedaan op wat de student

zelf reeds aan ervaringen, inzichten en vaardigheden heeft opgedaan. Tevens

wordt rekening gehouden met persoonlijke omstandigheden. Het aanbod van

studieonderdelen is zodanig dat studenten zelf hun studietempo kunnen bepalen.

2.1.4 Examens in de vorm van tentamens

De examens hebben de vorm van een dossierexamen. Over de verschillende

examenvakken worden tentamens afgenomen (door de eigen docenten). Op die

manier wordt een dossier van tentamenresultaten opgebouwd. Men is geslaagd

voor een examen zodra voor alle examenvakken een voldoende is behaald.

Page 11: STUDIEGIDS 2013-2014 Academische Opleiding Interne ...spo-groningen.nl/wp-content/uploads/2012/08/STUDIEGIDS...STUDIEGIDS 2013-2014 Academische Opleiding Interne Begeleiding en Schoolontwikkeling

ALGEMENE INFORMATIE

9

2.1.5 Status

De opleiding HBO-pedagogiek, waaronder de Academische IB-opleiding

ressorteert, is een onbekostigde, door de overheid aangewezen opleiding. Deze

opleiding wordt verzorgd door de Hogeschool voor Pedagogisch Onderwijs aan

de Rijksuniversiteit Groningen.

De opleiding is geregistreerd onder het CROHO nummer: 35158 (Pedagogiek).

De opleiding is geaccrediteerd tot 31 december 2018. Het visitatie rapport staat

integraal op de website: www.spo-groningen.nl.

De opleiding valt onder het toezicht van de Inspectie van het onderwijs,

gevestigd in Utrecht. Adres: Rijksinspectiekantoor Utrecht, Postbus 2730, 3500

GS Utrecht.

2.2 Inschrijving

2.2.1 Vereiste vooropleiding

Om tot de Academische IB-opleiding te worden toegelaten moet men in het bezit

zijn van een PABO of PA diploma. Het hebben van een baan is niet verplicht.

2.2.2 De inschrijving

De inschrijving wordt verricht door de onderwijsinstelling en geldt telkens voor

één cursusjaar van tien maanden, namelijk: de periode september t/m juni van

het daaropvolgende jaar. Aan de inschrijving zijn rechten verbonden. Alleen de

inschrijving verleent deze rechten. Als men de studie wil voortzetten, dient men

zich ieder jaar opnieuw in te schrijven. Personen die zich niet inschrijven, mogen

geen onderwijs volgen of examens afleggen.

Indien men zich voor het cursusjaar 2013-2014 wenst in te schrijven, dient men

zich digitaal en schriftelijk aan te melden door middel van een volledig ingevuld

en ondertekend aanmeldingsformulier. Het formulier is te downloaden via de

website: www.spo-groningen.nl. Voor de eigen administratie dient men een

kopie van de overeenkomst te maken en te bewaren.

Bij een eerste aanmelding dient men tevens mee te zenden:

- fotokopie(ën) van diploma’s en/of cijferlijst(en), waaruit blijkt dat men

over de vereiste vooropleiding beschikt;

- een kopie van uw identiteitsbewijs.

Een student heeft gedurende het cursusjaar van inschrijving het recht:

- aan het onderwijs deel te nemen (colleges te volgen enz.) en tentamens af

te leggen;

- van toegang tot en gebruik van de lesgebouwen en de daarin aanwezige

voorzieningen (bibliotheek e.d.).

Pas nadat men is ingeschreven mogen in het cursusjaar van inschrijving colleges

worden gevolgd en tentamens of examens worden afgelegd.

Page 12: STUDIEGIDS 2013-2014 Academische Opleiding Interne ...spo-groningen.nl/wp-content/uploads/2012/08/STUDIEGIDS...STUDIEGIDS 2013-2014 Academische Opleiding Interne Begeleiding en Schoolontwikkeling

ALGEMENE INFORMATIE

10

Een docent kan een student de toegang tot een tentamen weigeren indien hij/zij

geen geldige collegekaart kan tonen. De collegekaart wordt eenmalig verstrekt.

Bij verlies of diefstal wordt een vervangende pas toegestuurd. Deze moet

handmatig worden voorzien van een hard copy pasfoto.

2.2.3 Kosten

Het cursusgeld moet elk jaar opnieuw worden voldaan. Pas na ontvangst van het

cursusgeld door de opleiding is de student officieel ingeschreven. De hoogte van

het bedrag wordt jaarlijks vastgesteld door het bevoegde gezag van de opleiding,

het bestuur van de Stichting voor Pedagogisch Onderwijs (SPO). Voor het

studiejaar 2013-2014 is de hoogte van het cursusgeld € 1575,-.

Het is mogelijk het cursusgeld in één termijn te betalen of gespreid, in vier

termijnen. Bij gespreide betaling betaalt u € 15,- administratiekosten.

De kosten voor literatuur variëren per jaar. Dit jaar bedragen de kosten voor

literatuur uit het eerste jaar ongeveer € 500, -.

Houd er rekening mee dat er gedurende het studiejaar kleine wijzigingen in de

literatuur kunnen plaatsvinden. Het is verstandig om de literatuur niet te ver van

te voren aan te schaffen.

De literatuur kan ook geleend worden bij de bibliotheek, van de Rijksuniversiteit

Groningen.

Aangezien het voor de IB-opleiding niet mogelijk is om de roosters optimaal te

maken (omdat studenten aanschuiven bij vakken in het HBO- en

schakelprogramma), mogen studenten na het 2e jaar nog maximaal 2 onderdelen

gratis volgen om de opleiding af te ronden.

2.2.4 Website en digitale leeromgeving (DLO)

Op de website www.spo-groningen.nl vindt u de roosters, de studiegids,

informatie over extra onderwijsaanbod (actualiteitencolleges, excursies, etc.) en

actuele mededelingen.

Op de digitale leeromgeving (DLO) https://dlo.spo-groningen.nl/student krijgt u

na inloggen, een persoonlijke pagina. Op deze pagina vindt u o.a. het overzicht

van uw resultaten. Op de DLO worden mededelingen voor docenten en

studenten vermeld, kunt u zich inschrijven voor vakken en tentamens en kunt u

via het prikbord een bericht achterlaten. De eerste keer bij het raadplegen van

DLO kunt u een inlognaam aanmaken. Een wachtwoord ontvangt u via uw e-

mail.

Voor een aantal vakken moet de SPO student de Digitale Leeromgeving van de

RuG (Nestor) raadplegen. De docent geeft dit aan. De inloggegevens voor Nestor

zijn te vinden op de DLO onder de knop Documenten.

2.2.5 Beëindiging van de studie

Als u in de loop van het cursusjaar de studie beëindigt, is in een aantal gevallen

terugbetaling van een deel van het cursusgeld mogelijk. De restitutieregeling

staat hieronder.

Page 13: STUDIEGIDS 2013-2014 Academische Opleiding Interne ...spo-groningen.nl/wp-content/uploads/2012/08/STUDIEGIDS...STUDIEGIDS 2013-2014 Academische Opleiding Interne Begeleiding en Schoolontwikkeling

ALGEMENE INFORMATIE

11

Beëindiging van de studie dient u per aangetekend schrijven mee te delen aan het

studiesecretariaat. Hierbij geldt een opzegtermijn van twee maanden. De

opzegtermijn gaat in op de datum van poststempeling van het aangetekend

schrijven. Voor elke maand na het einde van de opzegtermijn wordt een

evenredig deel van het cursusgeld terugbetaald.

Voor 1 oktober 2013 kunt u kosteloos opzeggen.

Betalingsregeling in geval van opzegging:

Uiterlijke opzegdatum: Maanden te betalen: U betaalt in 2013-2014:

30 september 2013 geen kosteloos

31 oktober 2013 september t/m december € 630,00

30 november 2013 september t/m januari € 787,50

31december 2013 september t/m februari € 945,00

31 januari 2014 september t/m maart € 1102,00

28 februari 2014 september t/m april € 1260,00

31 maart 2014 september t/m mei € 1147,50

In geval van opzegging na 31 maart vindt geen teruggave meer plaats. Na het

behalen van het diploma wordt restitutie verleend vanaf de datum waarop het

laatste resultaat is behaald.

2.2.6 De diploma-uitreiking

Op drie momenten in het studiejaar vindt het bachelorexamen plaats. Het

examen bestaat uit de uitreiking en ondertekening van de getuigschriften.

Studenten krijgen tijdens de plechtigheid de gelegenheid om in maximaal tien

minuten terug te blikken op hun studie of om iets over hun afstudeerproject te

vertellen. Wanneer studenten hiervan gebruik willen maken, dienen zij dit van te

voren te melden bij het secretariaat.

De uitreiking van de getuigschriften bachelor HBO-pedagogiek (inclusief

Academische opleiding Interne Begeleiding en Schoolontwikkeling) vindt in

2013-2014 plaats op: woensdag 29 januari 2014, woensdag 25 juni 2014 en

woensdag 24 september 2014 om 16.00 uur. De uitreiking is openbaar, d.w.z. dat

familieleden, vrienden en medestudenten aanwezig mogen zijn. De

examenkandidaten en de scriptiebegeleiders worden veertien dagen voorafgaand

aan de uitreiking, schriftelijk uitgenodigd.

Studenten die in aanmerking willen komen voor de uitreiking van het

getuigschrift op één van bovengenoemde data, dienen vier weken daaraan

voorafgaand de volgende bescheiden in te leveren bij het studiesecretariaat:

- het aanmeldingsformulier: dit formulier is te downloaden via de DLO;

- de scriptie in tweevoud en digitaal.

De student dient tijdig een afspraak te maken met de studiecoördinator om

samen te controleren of aan de eisen voor afstuderen is voldaan.

2.2.7 Studiefinanciering

De opleiding HBO-pedagogiek wordt niet door de overheid gesubsidieerd.

Studenten hebben geen recht op een studiebeurs of -lening op grond van de Wet

op de Studiefinanciering. Wel bestaat er een regeling tegemoetkoming

Page 14: STUDIEGIDS 2013-2014 Academische Opleiding Interne ...spo-groningen.nl/wp-content/uploads/2012/08/STUDIEGIDS...STUDIEGIDS 2013-2014 Academische Opleiding Interne Begeleiding en Schoolontwikkeling

ALGEMENE INFORMATIE

12

lerarenopleidingen. Leraren die de opleiding volgen ter verhoging van hun

professionaliteit komen in aanmerking voor een lerarenbeurs. Informatie is te

verkrijgen bij de Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO).

Omdat studenten geen recht kunnen doen gelden op studiefinanciering

vermindert de studietijd, doorgebracht bij de opleiding HBO-pedagogiek, niet

het recht op studiefinanciering voor een vervolgopleiding. Bovendien is de

regeling omtrent verschuldigd instellingscollegegeld voor een tweede

bacheloropleiding (stapelregeling) niet van toepassing. Ook de lang-

studeerregeling geldt niet voor SPO-studenten. Wie zich na de opleiding laat

inschrijven bij een door de overheid gesubsidieerde universiteit of hogeschool,

en op dat moment voldoet aan de in de wet gestelde eisen, kan alsnog in

aanmerking komen voor studiefinanciering en kan in principe tegen het wettelijk

vastgesteld collegegeld ingeschreven worden.

Page 15: STUDIEGIDS 2013-2014 Academische Opleiding Interne ...spo-groningen.nl/wp-content/uploads/2012/08/STUDIEGIDS...STUDIEGIDS 2013-2014 Academische Opleiding Interne Begeleiding en Schoolontwikkeling

ALGEMENE INFORMATIE

13

2.3 De organisatie

2.3.1 Het bevoegde gezag

Het bevoegde gezag van de Academische Opleiding Interne Begeleiding en

Schoolontwikkeling berust bij de Stichting voor Pedagogisch Onderwijs (SPO)

aan de Rijksuniversiteit Groningen. Het bestuur van de SPO is samengesteld uit

de volgende personen:

Voorzitter: Prof.dr. J.J.H. Dekker

Secretaris: Dr. H.T.A. Amsing

Penningmeester: J.G. van der Veen

Leden: J. Kappen

Prof.dr. A.E.M.G. Minnaert

Drs. A. Spreen

Prof.dr. M.P.C. van der Werf

De bestuursleden zijn via het secretariaat te bereiken.

2.3.2 De studieleiding en studiecoördinatie

De dagelijkse leiding van de opleiding berust bij de studieleider mevr. dr. H.T.A.

Amsing en bij de studiecoördinator mevr. A.A. Slijkhuis. Mevr. Amsing is te

bereiken via het studiesecretariaat, tel. 050 - 363 6525, mevr. Slijkhuis op

tel. 050 - 363 7893 / 6525.

2.3.3 Het studiesecretariaat/ Onderwijsbureau

Het studiesecretariaat en het onderwijsbureau van de HBO-pedagogiek te

Groningen, waaronder de Academische IB-opleiding ressorteert, is gevestigd in

de Grote Rozenstraat 38 (kamer 054), 9712 TJ Groningen, tel. 050 – 363 6525.

Het secretariaat wordt verzorgd door mevr. M. Froma en mevr. E. Strating,

mevr. M. Scheltens is verantwoordelijk voor de kwaliteitszorg en de PR van de

opleiding. Het e-mailadres van het secretariaat is: [email protected]. Het secretariaat

en het onderwijsbureau is geopend op maandag, dinsdag, woensdag en

donderdag. Voor de openingstijden van het secretariaat en het onderwijsbureau

zie: www.spo-groningen.nl en/of op de DLO.

Het studiesecretariaat is verantwoordelijk voor de studentenadministratie. De

administratie bevat de studiegegevens van elke student (dossier met naam, adres,

studieresultaten.). Tevens worden hier de gegevens van oud-studenten

(geslaagden/gestopten) en het archief van de scripties en stageverslagen van de

opleiding beheerd. Doorgaans zijn de medewerkers van het secretariaat het eerste

aanspreekpunt voor informatie over de studie en onderwijsorganisatorische

aangelegenheden. Zij kunnen voor een vlotte doorgang zorgen in het overleg

tussen studenten, docenten, coach en studieleiding. Studenten kunnen

schriftelijk/telefonisch contact met hen opnemen of tijdens de openingsuren

langskomen.

Voor elk tentamen en hertentamen dient een student zich in te schrijven. De

deadline voor inschrijving is een week voor de (her)tentamendatum. Studenten

die zich daarna willen inschrijven moeten hiervoor langskomen op het

Page 16: STUDIEGIDS 2013-2014 Academische Opleiding Interne ...spo-groningen.nl/wp-content/uploads/2012/08/STUDIEGIDS...STUDIEGIDS 2013-2014 Academische Opleiding Interne Begeleiding en Schoolontwikkeling

ALGEMENE INFORMATIE

14

studiesecretariaat. Tegen contante betaling van € 5,- administratiekosten zal de

student worden ingeschreven.

Page 17: STUDIEGIDS 2013-2014 Academische Opleiding Interne ...spo-groningen.nl/wp-content/uploads/2012/08/STUDIEGIDS...STUDIEGIDS 2013-2014 Academische Opleiding Interne Begeleiding en Schoolontwikkeling

ALGEMENE INFORMATIE

15

2.3.4 Docenten Academische IB-opleiding

Docent Vak Contactgegevens

mevr. dr. L.W.H. Bakker Advisering en

begeleiding

[email protected]

06 20213126

dhr. dr. Th. Van Dellen Lifelong Learning in

context: inhoud en

professionaliteit

PABA3202 /

Effectiviteit van

onderwijs en

Levenslang leren

PABA3304

[email protected]

050 3636636

mevr. dr. N. Ding

Methoden en technieken

van onderzoek

PABA2062A

[email protected]

ningding0610

@gmail.com

dhr. E.H. von Dülmen

Krumpelmann BSc

Wiskunde [email protected]

06 24289075

mevr. drs. A. Ensing Ontwikkelings-

psychologie PABA2050

[email protected]

dhr. drs. S.R. Fleurke Testtheorie

PABA2064A

[email protected]

06 25093749

dhr. drs. A.L. Heinink Onderwijskunde [email protected]

0481 465139

06 24363814

dhr. dr. R. Hoekstra Statistiek 3 PABA3065 [email protected]

dhr. dr. D.D.N.M.

Kostons

Leerpsychologie [email protected]

dhr. drs. J. Kramer Statistiek 1 PABAP028

Statistiek 2 PABAP029

[email protected]

050 5799675

06 41322554

dhr. drs. J. Lensen

Andragogiek [email protected]

0599 212267

dhr. dr. P. A. van der

Ploeg

Filosofie 2 [email protected]

[email protected]

06 46745501

mevr. drs. A.C.M. van

Roy

Onderwijsbegeleiding

Methodologie /

onderzoekspracticum

Grondslagen van

onderzoek PABA2061A

[email protected]

mevr. drs. M.L. Schuur Visie en profilering [email protected]

050 3184055

Page 18: STUDIEGIDS 2013-2014 Academische Opleiding Interne ...spo-groningen.nl/wp-content/uploads/2012/08/STUDIEGIDS...STUDIEGIDS 2013-2014 Academische Opleiding Interne Begeleiding en Schoolontwikkeling

ALGEMENE INFORMATIE

16

mevr. dr. A.C.

Timmermans

Effectiviteit van

onderwijs en

Levenslang leren

PABA3304

[email protected]

050 3635740

mevr. C. Tulleken MSc IB in praktijk 1 en 2 [email protected]

06 24590760

dhr. dr. J.J.M. Zeelen Effectiviteit van

onderwijs en

Levenslang leren

PABA3304

2.3.5 Studieondersteuning

Voor vragen over de opleiding kunnen studenten zich wenden tot de studie-

coördinator Ans Slijkhuis of de studiecoach IB-opleiding C. Tulleken.

2.3.6 Studeren met een functiebeperking

Studenten van de SPO die een functiebeperking hebben, kunnen in aanmerking

komen voor ondersteunende onderwijsvoorzieningen wanneer zij door deze

beperking niet optimaal het onderwijs kunnen volgen of tentamens kunnen

afleggen. De SPO volgt in de procedure inzake studenten met een

functiebeperking het beleid van de Rijksuniversiteit Groningen, vastgelegd in de

notitie ‘Functie beperkt? Positie versterkt!’ (2005). In het bepalen van de toe te

kennen voorziening wordt gebruik gemaakt van de richtlijnen door de RUG

uitgegeven in: ‘Hoe het anders kan.’ (2005).

Procedure

Een student die een beroep wil doen op ondersteunende onderwijsvoorzieningen

dient dit zelf, middels een schriftelijk verzoek, bij de studiecoördinator van de

SPO aan te vragen.

In dit verzoek moet de student aangeven om welke beperking het gaat en welke

voorzieningen hij/zij noodzakelijk acht voor het goed kunnen volgen van het

onderwijs en het afleggen van tentamens.

Afhankelijk van de functiebeperking en gewenste voorziening dient de student

de aanvraag van bewijsstukken te voorzien. Bewijsstukken zijn doorgaans een

verklaring van een (huis)arts, specialist, therapeut, psycholoog, etc. Het moet

duidelijk zijn of het een chronische dan wel tijdelijke functiebeperking betreft.

Desgewenst kan de studiecoördinator een persoonlijk gesprek met de student

aangaan voor het verkrijgen van extra informatie omtrent de functiebeperking en

wensen voor onderwijsvoorzieningen.

De studiecoördinator beoordeelt de aanvraag op basis van het verzoek, de

bewijsstukken en het eventuele gesprek met de student.

De studiecoördinator stelt een advies op en maakt een voorstel voor de te nemen

onderwijsvoorzieningen en legt deze ter beoordeling en goedkeuring voor aan de

examencommissie. Wanneer nodig wint de studiecoördinator voor een zo goed

mogelijk advies informatie in bij derden/deskundigen.

Page 19: STUDIEGIDS 2013-2014 Academische Opleiding Interne ...spo-groningen.nl/wp-content/uploads/2012/08/STUDIEGIDS...STUDIEGIDS 2013-2014 Academische Opleiding Interne Begeleiding en Schoolontwikkeling

ALGEMENE INFORMATIE

17

Wanneer de examencommissie akkoord is, wordt de uitslag schriftelijk of via de

mail medegedeeld aan de student. Een kopie hiervan wordt toegevoegd aan het

dossier van de student.

De student moet, elk jaar van inschrijving, opnieuw een verzoek indienen voor

studie ondersteunende voorzieningen.

De praktische afhandeling voor invoering van de voorzieningen en

communicatie naar student en docenten vindt plaats via de studiecoördinator en

het studiesecretariaat van de SPO.

De SPO kan alleen voorzieningen beiden die praktisch en financieel realistisch

en haalbaar zijn. In alle andere gevallen moet in goed overleg met de student

gezocht worden naar alternatieve mogelijkheden.

Dyslexie (en dyscalculie)

Aparte aandacht, wat betreft studeren met een functiebeperking, behoeft dyslexie

(waaronder ook dyscalculie).

Wanneer een student ondersteunende voorzieningen aanvraagt vanwege dyslexie

dient hij/zij altijd een dyslexieverklaring en de rapportage behorende bij de

dyslexieverklaring te overleggen. Een dyslexieverklaring mag niet ouder dan 6

jaar zijn.

Wanneer nodig kan de studiecoördinator vragen om extra informatie zoals de

rapportage behorende bij de dyslexieverklaring.

De studiecoördinator wint, bij enige twijfel, altijd advies in bij een deskundige.

2.3.7 Klachtenprocedure

Studenten met een klacht betreffende een docent of een vak dienen zich

allereerst tot de betreffende docent te wenden. In tweede instantie kunnen zij met

hun klacht naar de coach of de studiecoördinator. Wanneer studenten een klacht

hebben op het niveau van de organisatie dienen zij zich direct tot de

studiecoördinator te wenden. Indien nodig leggen de coach of de

studiecoördinator de klacht voor aan de studieleider. Studenten hebben

bovendien collectief recht van beklag. Als tenminste vier studenten vinden dat de

opleiding in een bepaald opzicht tekort schiet, kunnen zij rechtstreeks schriftelijk

een klacht indienen bij de studieleider. Vaak is het echter verstandig om de

klacht eerst via de docent, coach of studiecoördinator aan te kaarten. In laatste

instantie kunnen studenten zich wenden tot het bestuur van de opleiding. Zie

paragraaf 2.3.1.

2.3.8 De opleidingscommissie

De opleiding HBO-pedagogiek heeft een opleidingscommissie (OLC). De OLC

bestaat uit drie docentleden en drie studentleden. De studentleden fungeren als

aanspreekpunt voor de studenten. De namen van de leden van de OLC staan

vermeld op de website: www.spo-groningen.nl. De OLC komt drie keer per

cursusjaar bijeen. Tijdens deze bijeenkomsten wordt het onderwijs geëvalueerd

en worden vernieuwingen in de opleiding voorgesteld en besproken. Studenten

die contact willen opnemen met één van de commissieleden kunnen zich wenden

tot het studiesecretariaat.

Page 20: STUDIEGIDS 2013-2014 Academische Opleiding Interne ...spo-groningen.nl/wp-content/uploads/2012/08/STUDIEGIDS...STUDIEGIDS 2013-2014 Academische Opleiding Interne Begeleiding en Schoolontwikkeling

ALGEMENE INFORMATIE

18

2.3.9 De onderwijsorganisatie

De gebouwen waar de colleges worden gegeven zijn:

- Muntinggebouw, Grote Kruisstraat 2 (Ingang: Grote Kruisstraat 2/1)

- Heymansgebouw, Grote Kruisstraat 2/1

- Boumangebouw, Grote Rozenstraat 31

- Academiegebouw, Broerstraat 5

- Zalen UMCG, Antonius Deusinglaan 1

Zie plattegrond achter in de studiegids.

De colleges, werkgroepen e.d. worden op woensdag- en donderdagavond

aangeboden. In geval van overmacht kan worden uitgeweken naar de

dinsdagavond. Vakken uit de academische route worden op dinsdag-, woensdag-

en donderdagavond geroosterd, bij overmacht ook op de maandagavond. Voor

een aantal vakken uit de academische route geldt dat het tentamen overdag

plaatsvindt, gelijktijdig met het tentamen van de bacheloropleiding Pedagogiek

en Onderwijskunde van de Rijksuniversiteit Groningen.

De lestijden zijn tussen 17.00/17.15 en 21.00/21.15 uur.

De opening van het studiejaar 2013-2014 is op donderdag 29 augustus 2013 om

17.00 uur in de Gadourekzaal Boumangebouw, Grote Rozenstraat 31,

Groningen.

De eerste lesdag zal waarschijnlijk op dinsdag 3 september 2013 zijn.

Het les-, tentamen- en vakantierooster voor het gehele jaar wordt geplaatst op de

website. De lokalen en tijden staan vermeld op het lesrooster. Tijdens het

studiejaar kunnen wijzigingen optreden. Eventuele roosterwijzigingen worden

tijdig vermeld op de DLO.

In geval van absentie van een docent zal worden getracht deze te vervangen.

Wanneer ten gevolge van afwezigheid van een docent lessen uitvallen, dan zal

hiervan mededeling worden gedaan via de website. Wanneer een les op het

laatste moment uitvalt krijgen studenten hierover een sms-bericht.

!!! Raadpleeg voor vertrek naar college de DLO van de opleiding !!!

2.4 Bibliotheken

Aan de inschrijving is het recht verbonden gebruik te maken van de faciliteiten

van de universitaire bibliotheken. Hiertoe dient men in het bezit te zijn van een

lenerspas. Deze pas kan bij het uitleenbureau van de Universiteitsbibliotheek

worden verkregen.

Op de website staat nadere informatie over hoe deze pas aangevraagd kan

worden. Adreswijzigingen moeten worden doorgegeven aan het uitleenbureau

van de Universiteitsbibliotheek. Voor studenten van de opleiding HBO-

pedagogiek zullen vooral de volgende bibliotheken van belang zijn:

Bibliotheek Gedrags- en Maatschappijwetenschappen:

De bibliotheek is gehuisvest op de eerste verdieping van het Heymansgebouw.

Naast een grote collectie boeken en gedrukte tijdschriften biedt de bibliotheek

toegang tot veel elektronische tijdschriften en literatuurbestanden.

Page 21: STUDIEGIDS 2013-2014 Academische Opleiding Interne ...spo-groningen.nl/wp-content/uploads/2012/08/STUDIEGIDS...STUDIEGIDS 2013-2014 Academische Opleiding Interne Begeleiding en Schoolontwikkeling

ALGEMENE INFORMATIE

19

In de bibliotheek kan men ook terecht om te studeren. Er zijn zo’n 130

studieplekken en 24 studentcomputers. Voor het lenen van materialen is een

geldige studentenkaart nodig. Studenten mogen ook gebruik maken van andere

RuG bibliotheken.

Het adres is: Grote Kruisstraat 2/1

9712 TS Groningen

Tel. 050 - 363 6555

E-mail: [email protected]

Internet: www.rug.nl/gmw/bibliotheek

De openingstijden van de Bibliotheek Gedrags- en Maatschappijwetenschappen

zijn: maandag t/m donderdag van 9.00 - 21.30 uur en vrijdag van 9.00 - 17.00

uur.

Universiteitsbibliotheek (UB): Broerstraat 4 (tegenover Academiegebouw), Groningen, tel. 050 – 363 5000.

Openingstijden: ma t/m vrij 8.30 - 22.00 uur

za en zo 10.00 - 17.00 uur*

Het Uitleenbureau: ma t/m vrij 8.30 - 17.30 uur

* In tentamentijd van de RUG van 10.00 - 0.00 uur. Zie website

www.rug.nl/bibliotheek.

2.5 ACLO

SPO studenten mogen sporten bij de ACLO, tegen het gereduceerde tarief van €

52,- per jaar. De ACLO is de studentsportorganisatie van de Rijksuniversiteit

Groningen en de Hanzehogeschool. Bij de ACLO kunnen tal van sporten worden

beoefend en nadere informatie daarover is te vinden op www.aclosport.nl.

Wanneer u een ACLO-kaart wilt aanschaffen, dient u rechtstreeks contact op te

nemen met de ACLO. De informatiebalie van de ACLO bevindt zich op de

locatie Zernike, Blauwborgje 16, 9747 AC, Groningen. Voor informatie kunt u

van 8.30 -19.00 uur bellen naar de infobalie van de ACLO (050 – 363 8063).

2.6 REPRO

Sinds 1 januari 2012 is het niet meer mogelijk om aan de faculteit te kopiëren of

te printen, ook niet in de bibliotheek. Dit is alleen mogelijk voor studenten aan

de universiteit. De kopieerapparaten hebben de mogelijkheid om te scannen en

de scans naar een e-mailadres te sturen zodat documenten elders uitgeprint

kunnen worden.

Voor het kopen van readers en kantoorartikelen kunnen studenten terecht bij de

reproshop. Deze bevindt zich aan de Grote Rozenstraat 3 (gebouw 2221, ruimte

0069). Openingstijden zijn dagelijks van 8.15 – 12.30 uur en van 13.15 – 16.30

uur. Telefoonnummer 050 – 363 6228, e-mail: [email protected].

Page 22: STUDIEGIDS 2013-2014 Academische Opleiding Interne ...spo-groningen.nl/wp-content/uploads/2012/08/STUDIEGIDS...STUDIEGIDS 2013-2014 Academische Opleiding Interne Begeleiding en Schoolontwikkeling

OPZET ACADEMISCHE IB-OPLEIDING

20

3 OPZET ACADEMISCHE IB-OPLEIDING

3.1 Visie van de opleiding

De Academische IB-opleiding heeft als doel zodanige kennis, vaardigheid en

inzicht bij te brengen op het gebied van de pedagogiek, onderwijskunde en de

schoolorganisatie, dat de afgestudeerde in staat is tot een zelfstandige

beroepsuitoefening als IB-er en toegerust is voor een coördinerende en

beleidsontwikkelende functie op bovenschools niveau. De opleiding gaat ervan

uit dat de student werkzaam is in de onderwijspraktijk en daagt studenten

voortdurend uit praktijkkennis te relateren aan theoretische inzichten. De

opleiding heeft een nadrukkelijke academische oriëntatie. Dit houdt in dat de

student op academisch niveau ingeleid wordt op het gebied van

onderwijseffectiviteit en dat de student kennis en vaardigheden opdoet op het

gebied van wetenschappelijke methoden en technieken. Hierdoor is de

afgestudeerde in staat wetenschappelijke literatuur op zijn vakgebied te begrijpen

en kritisch te bevragen. Op deze manier kan de afgestudeerde zijn kennis over

het vakgebied actueel houden en de schoolorganisatie waarbinnen hij werkzaam

is op de hoogte houden van ontwikkelingen. Bovendien bereidt de opleiding

voor op drempelloze instroom in de eenjarige universitaire masterstudies

Algemeen Pedagogische Wetenschappen en Onderwijskunde van de

Rijksuniversiteit Groningen. Wanneer een student wil doorstromen naar de

master Orthopedagogiek is alsnog een schakelprogramma vereist. De student

komt dan in aanmerking voor vrijstellingen.

3.2 Opzet van de opleiding

Het programma van de Academische Opleiding Interne Begeleiding en

Schoolontwikkeling heeft een omvang van 120 ECTS. De opleiding wordt

uitsluitend in de avonduren verzorgd.

Het programma wordt in twee jaar aangeboden. Er zijn echter, afgezien van de

geldigheidsduur van (deel)tentamens, geen beperkingen verbonden aan de

studieduur van de opleiding. Het staat de student vrij om studievoortgang en

studietempo binnen het kader van het aangeboden programma zoveel mogelijk

aan te passen aan eigen mogelijkheden en wensen. Het is in principe dus

mogelijk om studieonderdelen uit de twee jaren naast elkaar te volgen, als niet

alle onderdelen uit het eerste studiejaar zijn afgerond.

3.3 Studielast

De opleiding hanteert voor de berekening van de studielast het European Credit

Transfer System (ECTS). De opleiding kent in totaal; 1 ECTS is 28 uur.

Als men de opleiding verlaat voordat deze geheel is afgerond, kan men

verzoeken om een verklaring (certificaat) waarin staat vermeld welke onderdelen

met goed gevolg zijn afgelegd.

De studielast is per vak verantwoord door een expliciete toewijzing van uren

over de onderdelen contacturen, zelfstudie en practicum. Voor het onderdeel

zelfstudie geldt als norm dat studenten vijf pagina’s per uur kunnen bestuderen.

Page 23: STUDIEGIDS 2013-2014 Academische Opleiding Interne ...spo-groningen.nl/wp-content/uploads/2012/08/STUDIEGIDS...STUDIEGIDS 2013-2014 Academische Opleiding Interne Begeleiding en Schoolontwikkeling

OPZET ACADEMISCHE IB-OPLEIDING

21

Voor vakken die ook binnen het schakelprogramma Pedagogiek en

Onderwijskunde worden aangeboden is de norm vastgesteld op zes pagina’s per

uur.

3.4 Het programma

3.4.1 De beroepscompetenties

Het programma is gebaseerd op de beroepscompetenties die zijn vastgesteld door

de Landelijke Beroepsgroep voor intern begeleiders (LBib) en de eisen die

gesteld worden aan toelating tot de universitaire masteropleidingen Algemeen

Pedagogische Wetenschappen en Onderwijskunde van de Rijksuniversiteit

Groningen. Een IB-er is volgens ons (in navolging van de LBib):

1. Andragogisch competent (competent in het begeleiden van

volwassenen)

2. Methodologisch competent (competent in onderzoek)

3. Beheersmatig competent (competent in het beheer van middelen en

data)

4. Organisatorisch competent

5. Innovatief competent (competent in het begeleiden bij vernieuwingen)

6. Competent in het samenwerken met externen

7. Competent in zelfreflectie en ontwikkeling

8. Competent in reflecteren op pedagogische en onderwijskundige

praktijken en ontwikkelingen1

1 Deze competentie is door de opleiding toegevoegd aan de zeven competenties

van de LBib

Page 24: STUDIEGIDS 2013-2014 Academische Opleiding Interne ...spo-groningen.nl/wp-content/uploads/2012/08/STUDIEGIDS...STUDIEGIDS 2013-2014 Academische Opleiding Interne Begeleiding en Schoolontwikkeling

OPZET ACADEMISCHE IB-OPLEIDING

22

3.4.2 De vakken

Om deze competenties te ontwikkelen bieden we een tweejarig programma.

Studenten hebben echter de mogelijkheid om een eigen studieplanning te maken

en vakken naar eigen inzicht en draagkracht over een langer traject te verdelen.

Het tweejarige programma biedt in het eerste jaar de volgende onderdelen:

Vak ECTS Wiskunde 4

Statistiek 1 8

Andragogiek 10

Onderwijskunde 10

Advisering en begeleiding 4

Visie en profilering 4

Filosofie 2: Wetenschapsfilosofie 5

Methodologie en onderzoekspracticum 10

IB in praktijk 1 5

---

Totaal: 60

In het tweede jaar worden de volgende vakken aangeboden

Vak ECTS

Onderwijsbegeleiding 9

Lifelong Learning in context: inhoud en professionaliteit 7

Effectiviteit van onderwijs 7

Psychologie: Ontwikkelingspsychologie 5

Psychologie: Leerpsychologie 2

Statistiek 2 6

Grondslagen van onderzoek 3

Statistiek 3 4

Testtheorie 4

Methoden en technieken 3

IB in praktijk 2 1

Afstudeerwerkstuk IB 9

----

Totaal: 60

Page 25: STUDIEGIDS 2013-2014 Academische Opleiding Interne ...spo-groningen.nl/wp-content/uploads/2012/08/STUDIEGIDS...STUDIEGIDS 2013-2014 Academische Opleiding Interne Begeleiding en Schoolontwikkeling

OPZET ACADEMISCHE IB-OPLEIDING

23

3.4.3 De vakken afgezet tegen de competenties

In tabel 1 staan de bovengenoemde acht competenties afgezet tegen de

verschillende vakken. Competenties zijn alleen aangekruist, wanneer ze expliciet

en nadrukkelijk aan bod komen.

Tabel 1. Competenties in het programma

1 a

nd

rag

og

iek

2 m

eth

od

olo

gis

ch

3 b

ehee

rsm

ati

g

4 o

rga

nis

ato

risc

h

5 i

nn

ov

ati

ef

6 s

am

enw

erk

en

7 z

elf

refl

ecti

e

8 e

xte

rn

refl

ecte

ren

Andragogiek x x x x

Onderwijskunde x x

Psychologie x x x

Visie en profilering x x x x x x x

Advisering en

begeleiding

x x x x

Onderwijsbegeleiding x x x x x x

Lifelong Learning in

context: inhoud en

professionaliteit

x x x x x x

Effectiviteit van

onderwijs en

levenslang leren

x x x x x

IB in praktijk x x x x x x x x

Wetenschapsfilosofie x

Statistiek en

methodologie

x x

Afstudeerwerkstuk

IB

x x x x x

Page 26: STUDIEGIDS 2013-2014 Academische Opleiding Interne ...spo-groningen.nl/wp-content/uploads/2012/08/STUDIEGIDS...STUDIEGIDS 2013-2014 Academische Opleiding Interne Begeleiding en Schoolontwikkeling

OPZET ACADEMISCHE IB-OPLEIDING

24

3.5 Examens en tentamens

3.5.1 De examenregeling

De Academische Opleiding Interne Begeleiding en Schoolontwikkeling maakt

deel uit van de opleiding HBO-pedagogiek van de SPO. De examenregeling

voor de opleiding HBO-pedagogiek is neergelegd in een Onderwijs- en

Examenreglement (OER). Een exemplaar van het OER is opgenomen in de

studiegids van de opleiding HBO-pedagogiek. Het examen van de Academische

IB-opleiding is een dossierexamen, dat wordt afgenomen in de vorm van

tentamens. Daarbij zijn in ieder geval de volgende regelingen van toepassing:

- een examenvak wordt afgesloten met een tentamen, een werkstuk of een

opdracht. Een werkstuk kan de vorm hebben van een opgave over de

literatuur (take-home), het schrijven van een betoog of verslag of het

schrijven van een plan voor diagnose, behandeling, voorlichting of

opleiding. Een opdracht kan de vorm hebben van een presentatie, maar

kan ook een andere opdracht zijn, bijv. het uitvoeren van een data-

analyse. Men is geslaagd voor een examenvak indien op het tentamen, het

werkstuk en/of de opdracht een cijfer 5,5 of hoger is behaald. Het cijfer

wordt afgerond op maximaal 1 één decimaal. Voor vakken uit de

academische routes die zijn getentamineerd met een RuG tentamen geldt

doorgaans dat er geen cijfers tussen de 5,0 en 6,0 worden gegeven;

- als een (deel)tentamen meer dan eenmaal wordt afgelegd, geldt het

hoogste cijfer;

- er wordt tenminste tweemaal per studiejaar de gelegenheid geboden

(deel)tentamens af te leggen;

- de examinator stelt de uitslag van een tentamen vast binnen twee weken

nadat het is afgelegd en verschaft de administratie van de opleiding de

nodige gegevens ten behoeve van de uitslag aan de student. Gedurende

tenminste zes weken na bekendmaking van de uitslag van een schriftelijk

tentamen heeft een student recht op inzage van het beoordeelde werk. Een

afspraak voor inzage van het tentamen kan worden gemaakt bij het

studiesecretariaat;

- de examinator stelt de uitslag van de beoordeling van een werkstuk vast

binnen zes weken na de dag waarop de inlevertermijn is verstreken;

- tegen beslissingen van de examencommissie, respectievelijk een

examinator kunt u schriftelijk en gemotiveerd beroep aantekenen bij het

bestuur van de Stichting Pedagogisch Onderwijs;

- een student ontvangt tenminste eenmaal per jaar een overzicht van de

behaalde studieresultaten.

Page 27: STUDIEGIDS 2013-2014 Academische Opleiding Interne ...spo-groningen.nl/wp-content/uploads/2012/08/STUDIEGIDS...STUDIEGIDS 2013-2014 Academische Opleiding Interne Begeleiding en Schoolontwikkeling

OPZET ACADEMISCHE IB-OPLEIDING

25

3.5.2 Toetsing door een werkstuk

Sommige onderdelen worden getoetst met een werkstuk. In het geval van een

schriftelijk betoog (essay) dient de student een tekst te schrijven over een door de

docent aangedragen probleem. Zowel de inhoud als de opzet wordt beoordeeld.

Ten aanzien van de inhoud geldt dat het betoog blijk moet geven van theoretisch

inzicht. Ten aanzien van de opzet geldt dat het betoog een inleiding heeft waarin

de (maatschappelijke) relevantie van het centrale probleem uiteengezet wordt.

De inleiding bevat een vraagstelling/these en kan al (een aanzet tot) de

beantwoording van het probleem bevatten. De inleiding wordt gevolgd door een

gedeelte waarin de argumentatie aan bod komt en waarin de conclusie van het

betoog wordt geformuleerd. Het stuk kan eindigen met een resumé, een evaluatie

van het geheel, vraagstukken die nader onderzoek behoeven of ander

commentaar. Het betoog is een samenhangend adequaat geordende tekst, waarin

goed gebruik wordt gemaakt van titels en kopjes en kent een correcte

bronvermelding (APA richtlijnen, zie bijlage studiegids HBO-pedagogiek). Er

moet sprake zijn van een juiste woordkeuze en een vloeiende zinsopbouw.

3.6 De kwaliteitsbewaking

Het bewaken van de kwaliteit van de opleiding geschiedt door:

- toezicht op de voortgang van de opleiding door de studieleiding;

- een periodiek overzicht per student en per examenvak van de

studieresultaten;

- schriftelijke evaluatie van de studieonderdelen. In het kader van de

kwaliteitszorg wordt aan studenten de mogelijkheid gegeven om bij elk

vak een evaluatieformulier in te vullen, waarbij anoniem feedback kan

worden gegeven over alle aspecten van het vak, de colleges en de

toetsing. Doorgaans worden de evaluatieformulieren direct na afloop van

het tentamen ingevuld, maar evaluatieformulieren mogen ook naar huis

worden meegenomen en worden opgestuurd. Deze evaluaties worden

gebruikt om de kwaliteit van het onderwijs in de gaten te houden en waar

nodig te verbeteren.

De gang van zaken is als volgt: de ingevulde evaluatieformulieren worden

verwerkt tot een verslag waarin een samenvatting wordt gegeven van alle

scores en opmerkingen. Dit verslag wordt naar de betreffende docent(en)

gestuurd en in het geval van een RUG-tentamen ook naar de docent(en)

van het vak bij de RUG. In het verslag worden opvallend slecht scorende

items nadrukkelijk bij de docent onder de aandacht gebracht, wanneer de

evaluatie over de hele linie slecht uitpakt neemt de studieleider contact op

met de docent.

Verdere procedure t.a.v. HBO vakken:

Alle verslagen van de HBO-vakken worden bovendien jaarlijks

besproken in de Opleidingscommissie van de HBO-pedagogiek, waarin

behalve docenten ook studenten zitting hebben en waarbij de

Page 28: STUDIEGIDS 2013-2014 Academische Opleiding Interne ...spo-groningen.nl/wp-content/uploads/2012/08/STUDIEGIDS...STUDIEGIDS 2013-2014 Academische Opleiding Interne Begeleiding en Schoolontwikkeling

OPZET ACADEMISCHE IB-OPLEIDING

26

studieleiding aanwezig is als toehoorder. Tijdens deze vergaderingen kan

besloten worden dat er actie ondernomen moet worden. Soms gaat het om

zaken die moeten worden voorgelegd aan de docent, soms zijn het meer

organisatorische zaken en wordt het behandeld binnen het bureau van de

SPO, en soms wordt het doorgespeeld aan andere organen binnen de SPO

zoals de Examencommissie.

Verdere procedure t.a.v. vakken uit het schakelprogramma:

De verslagen worden behandeld in de Kwaliteitszorgcommissie van het

schakelprogramma, te beschouwen als een werkgroep die opereert onder

verantwoordelijkheid van de Opleidingscommissie. De leden van de

Kwaliteitszorgcommissie (bestaande uit een docent en studenten)

bekijken alle verslagen, en verslagen die aanleiding geven tot nadere

bespreking worden in overleg met de verschillende geledingen

geselecteerd en besproken ter vergadering. Ook hier geldt dat tijdens de

vergaderingen besloten kan worden dat er actie ondernomen moet worden

richting docent, bureau van de SPO of andere geledingen, zoals de

Examencommissie. De notulen van de Kwaliteitszorgcommissie worden

beschikbaar gesteld aan de Opleidingscommissie en daar als vast

agendapunt besproken.

De notulen van de Kwaliteitszorgcommissie en een overzicht van de

evaluatieverslagen van de schakelprogramma’s worden bovendien ter

beschikking gesteld aan de onderwijsdirecteur van Pedagogische

wetenschappen aan de Rijksuniversiteit Groningen;

- periodiek overleg van de opleidingscommissie;

- periodiek overleg tussen docenten en studieleiding;

- overleg binnen examencommissie;

- een interne programma-evaluatie, waarbij het werkveld wordt betrokken;

- toezicht door de inspectie;

- visitatie in het kader van accreditatie.

Page 29: STUDIEGIDS 2013-2014 Academische Opleiding Interne ...spo-groningen.nl/wp-content/uploads/2012/08/STUDIEGIDS...STUDIEGIDS 2013-2014 Academische Opleiding Interne Begeleiding en Schoolontwikkeling

HET STUDIEPROGRAMMA ACADEMISCHE IB-OPLEIDING

27

4 HET STUDIEPROGRAMMA ACADEMISCHE IB-

OPLEIDING

4.1 Het eerste studiejaar

Wiskunde

Docent: E.H. von Dülmen Krumpelmann BSc

Doelstelling: Voorbereiding op het gebruik van wiskunde zoals dat bij de

voortgezette studie aan de orde komt, voornamelijk in de

vakken Statistiek en Methodologie. De algebrastof voor

HAVO/VWO staat hierbij centraal.

Vakinhoud: Behandeld zullen onder meer worden: getallen, bewerkingen,

vergelijkingen, functies en grafieken, sommeren.

ECTS: 4

Onderverdeling en studiebelasting in uren:

- colleges

- zelfstudie

20 uur

92 uur

Onderwijsvorm: Er ligt een groot accent op zelfstudie. In de colleges wordt de

theorie behandeld en worden problemen met de gemaakte

opgaven besproken.

Literatuur: Franken, W.M. & Bouts, R.A. (2002). Wiskunde voor

statistiek. - 2e dr. Bussum: Coutinho. - 135 p. - ISBN

9062833179. (€ 16,50)

N.B. Voor het eerste college dient het eerste hoofdstuk te

worden bestudeerd.

Toetsvorm: Schriftelijk tentamen

Page 30: STUDIEGIDS 2013-2014 Academische Opleiding Interne ...spo-groningen.nl/wp-content/uploads/2012/08/STUDIEGIDS...STUDIEGIDS 2013-2014 Academische Opleiding Interne Begeleiding en Schoolontwikkeling

HET STUDIEPROGRAMMA ACADEMISCHE IB-OPLEIDING

28

Statistiek 1 PABAP028

Docent: drs. J. Kramer

Vakinhoud: In deze cursus komen aan de orde: het verzamelen van

gegevens, beschrijvende statistiek (centrum- en spreidings-

maten), grafische voorstellingen van gegevens, steekproef-

fluctuatie, normale verdeling, univariate regressie, correlatie

en andere samenhangmaten, elementaire kansrekening, steek-

proevenverdelingen van statistics.

De cursus omvat tevens het practicum SPSS.

ECTS: 8

Onderverdeling en studiebelasting in uren:

- contacturen

- practicum

- zelfstudie

24 uur

124 uur

76 uur

Onderwijsvorm: Hoor/ werkcolleges/ practicum. ICT ondersteuning.

Literatuur: Moore, D.S., McCabe, G.P., & Craig, B.A. (2009),

Introduction to the practice of statistics. 6th

ed. New York:

W.H. Freeman and Company. ISBN 9781429216227. (€

75,00)

Of de Nederlandse vertaling van de 5e Engelse editie. De

Nederlandse versie bestaat uit 2 delen, namelijk: een theorie-

en opgaven boek.

De exact te bestuderen hoofdstukken zullen tijdens het college

bekend worden gemaakt.

Toetsvorm: Schriftelijk tentamen.

Opmerking: Deelname aan het practicum is een voorwaarde voor het met

succes afronden van het onderdeel.

Page 31: STUDIEGIDS 2013-2014 Academische Opleiding Interne ...spo-groningen.nl/wp-content/uploads/2012/08/STUDIEGIDS...STUDIEGIDS 2013-2014 Academische Opleiding Interne Begeleiding en Schoolontwikkeling

HET STUDIEPROGRAMMA ACADEMISCHE IB-OPLEIDING

29

Andragogiek

Docent: drs. J. Lensen

Doelstelling: Kennis nemen en leren hanteren van veranderkundige

begrippen en modellen ten dienste van het ontwikkelen en

verbeteren van eigen professioneel methodisch handelen als

(ped)agoog.

De student is in staat om bij een sociaal probleem een

adequate interventie te kiezen en deze interventie te

verantwoorden.

Vakinhoud: - Andragogiek gaat over hoe volwassen mensen leren. Leren

kun je zien als veranderen van gedrag. De wijze waarop

mensen veranderingen vormgeven, zich daarbij laten

beïnvloeden, maar ook zelf beïnvloeden is daarbij het

onderwerp van de lessen. Life long learning en de rol van de

(andr)agoog in wisselende contexten is daarbij voortdurend

het aandachtspunt.

- Theoretische oriëntaties op en opvattingen over

andrago(lo)gie worden onder de loep genomen. Dat gaat over

het denken over verander- en beïnvloedingsprocessen in de

diverse werkterreinen. Daarbij kijken we naar de ethische

kant (de normatieve andragogie), maar vooral ook naar de

praktische andragogiek, waarin het handelen van de agoog

centraal staat. Methodiek en systematiek om te komen tot

probleemoplossingen. Zelfregulatie als begrip en methodiek

wordt verkend.

- Communicatie is het voertuig van verandering en

beïnvloeding in leerprocessen. Communicatieve

vaardigheden, reflecteren, presenteren, werken met groepen

zijn onderdelen die aan de orde komen.

ECTS: 10

Onderverdeling en studiebelasting in uren:

- contacturen

- practicum

- zelfstudie

26 uur

122 uur

132 uur

Onderwijsvorm: Bij dit vak wordt een grote diversiteit aan werkvormen

gebruikt. Van hoorcolleges tot rollenspel; van theoretische

beschouwing tot praktische probleemanalyse. Bij de laatste

drie (dubbele) contacturen is participatie verplicht.

Page 32: STUDIEGIDS 2013-2014 Academische Opleiding Interne ...spo-groningen.nl/wp-content/uploads/2012/08/STUDIEGIDS...STUDIEGIDS 2013-2014 Academische Opleiding Interne Begeleiding en Schoolontwikkeling

HET STUDIEPROGRAMMA ACADEMISCHE IB-OPLEIDING

30

Literatuur: 1. Donkers, G. (2012). Veranderkundige modellen. –

(vanaf 9e herz. dr.) Baarn: H. Nelissen. - 295 p. - ISBN

9789024414826. (€ 38,00)

2. Wiekens, C.J. (2012). Beïnvloeden en veranderen van

gedrag. – Pearson. – 280 p. – ISBN 978-90-430-1805-0.

(€ 39,95)

3. Brakkee, S. (2003). Zelfmanagement. - Groningen:

Wolters Noordhoff. - 139 p. - ISBN 9789001167103. (

€ 27,50)

Toetsvorm: Werkstuk over de literatuur (take-home),

methodiektoepassing en presentaties. Maken en werken aan

een Persoonlijk Ontwikkelings Plan; POP.

Opmerking: Participatie bij de laatste drie colleges (het practicum) en

presentatie zijn voorwaarden voor het met succes afronden

van het vak.

Page 33: STUDIEGIDS 2013-2014 Academische Opleiding Interne ...spo-groningen.nl/wp-content/uploads/2012/08/STUDIEGIDS...STUDIEGIDS 2013-2014 Academische Opleiding Interne Begeleiding en Schoolontwikkeling

HET STUDIEPROGRAMMA ACADEMISCHE IB-OPLEIDING

31

Onderwijskunde

Docent: drs. A.L. Heinink

Doelstelling: Algemene introductie op de wetenschappelijke grondslagen

en de geschiedenis van de onderwijskunde;

Oriëntatie op centrale vraagstellingen en probleemstellingen

in het onderwijs en van het hedendaagse onderwijsonderzoek;

Kennismaking met de belangrijkste deelgebieden en thema’s

binnen de onderwijskunde;

Het vermogen om vanuit theoretische inzichten te reflecteren

op actuele thema’s van de onderwijskunde;

Oriëntatie op mogelijke beroepenvelden van de

onderwijskunde.

Vakinhoud: In dit studieonderdeel wordt ingegaan op de interdisciplinaire

fundamenten van de onderwijskunde en in dat verband op

enkele centrale thema's: onderwijs, samenleving en

zeggenschapsverhoudingen; onderwijswet- en regelgeving,

onderwijsbestel en onderwijsbeleid, de interne vormgeving

van het schoolonderwijs; de relatie tussen leren, ontwikkeling

en onderwijzen, etc.

ECTS: 10

Onderverdeling en studiebelasting in uren:

- contacturen

- zelfstudie

40 uur

240 uur

Onderwijsvorm: Hoor- en werkcolleges (discussie).

Literatuur: 1. Klapper Onderwijskunde en (Onderwijs)wetenschap

(pen) Circa 100 p. (± € 5,00). Te bestellen bij docent.

2. Klapper Het Nederlandse Onderwijsbestel. Circa 200

p. (± € 10,00). Te bestellen bij docent.

3. Standaert, R. (2007) Vergelijken van

onderwijssystemen. – 2e dr. - Leuven: Acco. - 243 p. -.

ISBN 9789033464867. (€ 34,00)

4. Lowyck, J. & Verloop, N. (red.) (2003).

Onderwijskunde: een kennisbasis voor professionals. -

Groningen: Noordhoff. - 474 p. -

ISBN 9789001545338. (€ 59,95)

5. Parreren, C.F. van (2001) Ontwikkelend onderwijs. -

Amersfoort: Acco. - 170 p. - ISBN 9789033417139.

(€ 18,50)

Page 34: STUDIEGIDS 2013-2014 Academische Opleiding Interne ...spo-groningen.nl/wp-content/uploads/2012/08/STUDIEGIDS...STUDIEGIDS 2013-2014 Academische Opleiding Interne Begeleiding en Schoolontwikkeling

HET STUDIEPROGRAMMA ACADEMISCHE IB-OPLEIDING

32

Niet alle hoofdstukken behoeven te worden bestudeerd van

Het onderwijssysteem in Nederland

Vergelijken van onderwijssystemen

Onderwijskunde: een kennisbasis voor professionals

De docent specificeert de Capita Selecta aan het begin van de

collegereeks en zet de specificatie op de digitale

leeromgeving.

Toetsvorm: Schriftelijk tentamen met open vragen.

Page 35: STUDIEGIDS 2013-2014 Academische Opleiding Interne ...spo-groningen.nl/wp-content/uploads/2012/08/STUDIEGIDS...STUDIEGIDS 2013-2014 Academische Opleiding Interne Begeleiding en Schoolontwikkeling

HET STUDIEPROGRAMMA ACADEMISCHE IB-OPLEIDING

33

Advisering en begeleiding

Docent: dr. L.W.H. Bakker

Doelstelling: Advisering en begeleiding spelen een belangrijke rol als

taakvelden binnen de jeugdzorg en het onderwijs. De

doelstelling van dit college is een beeld krijgen van deze

taakvelden in de jeugdzorg (waaronder ook de

jeugdbescherming en de geestelijke gezondheidszorg) in

samenwerking met het (speciaal) onderwijs. Daarnaast zullen

aan de hand van praktijkvoorbeelden 7 theoretische

begeleidingsinvalshoeken worden behandeld, waaronder de

medische (waarbij expliciet aandacht is voor kinder- en

jeugdpsychiatrische problematiek), de leertheoretische, de

psychodynamische, de cliëntgerichte, de systeemtheoretische

invalshoek, de pedagogische en de oplossingsgerichte

invalshoek.

Het begeleiden van opvoeders vertoont raakvlakken met het

inhoudelijk ondersteunen van beroepsopvoeders, waaronder

leerkrachten. Deze raakvlakken zijn o.a. gelegen in de

houding en bejegening van de professional en worden

derhalve behandeld tijdens de colleges.

Vakinhoud: - een korte inleiding over de fase van aanmelding en

onderzoek en daarmee samenhangend de relatie van

adviseren en begeleiden met orthopedagogische

diagnostiek en behandeling;

- bespreken van de betekenis van advisering en

begeleiding ten aanzien van kinderen/jeugdigen en

volwassenen in de jeugdzorg en het onderwijs;

- begeleiden en adviseren van (gezins)hulpverleners

(teambegeleiding);

- inleiding in gesprekstechnieken toegespitst op

advisering- en begeleidingsgesprekken waarbij

houdings- en bejegeningsaspecten expliciet van

aandacht worden voorzien;

- meldcode kindermishandeling en het juridisch kader

waarbinnen de professional dient te handelen wanneer

sprake is van vermoedens van kindermishandeling.

Page 36: STUDIEGIDS 2013-2014 Academische Opleiding Interne ...spo-groningen.nl/wp-content/uploads/2012/08/STUDIEGIDS...STUDIEGIDS 2013-2014 Academische Opleiding Interne Begeleiding en Schoolontwikkeling

HET STUDIEPROGRAMMA ACADEMISCHE IB-OPLEIDING

34

ECTS: 4

Onderverdeling en studiebelasting in uren:

- contacturen

- practicum

- zelfstudie

12 uur

34 uur

64 uur

Onderwijsvorm: Hoor- en eventueel discussiecolleges, casuïstiek aan de hand

van dvd-materialen en inbreng van de groep en docent.

Literatuur: 1. Bakker, L.W.H. (2001). De Pedagogische Variabelen

Lijst (PVL) : de ontwikkeling van een pedagogisch

diagnostisch instrument voor de gezinsvoogden van de

Ambulante Jeugdhulpverlening en Jeugdbescherming

van het Leger des Heils (AJL). Apeldoorn/Leuven:

Garant. Bestuderen hfdst. 1 t/m 3. 81 p. (Niet geheel

tentamenstof).

2. Pas, A. van der (2013). Opvoedproblemen nader

verklaard. Handboek Methodische Ouderbegeleiding

3. Complete herziening van Eert uw Vaders en uw

Moeders. ISBN: 9789088503979. SWP: Amsterdam

Prijs: € 24.90 (200 p.)

3. Winkelaar, P. (2001 of later). Methodisch werken:

inleiding tot methodisch handelen met en voor

mensen. - 4e dr. Utrecht: De Tijdstroom. – 235 p . -

ISBN 9789058980144 ingenaaid. (€ 34, -). Hfdst. 13.

10 p.

4. Blokland, G. (2010) 8e druk. Over opvoeden

gesproken. SWP: Amsterdam. Bestuderen hfdst. 2 en

3. 91 p. (€ 29,50)

Toetsvorm: Werkstuk over collegestof en literatuur (take-home) waarbij

expliciet aandacht is voor vraagstukken die passen bij de

Intern Begeleider.

Opmerking: Deelname aan het practicum is voorwaarde voor het

succesvol kunnen afronden van deze cursus.

Page 37: STUDIEGIDS 2013-2014 Academische Opleiding Interne ...spo-groningen.nl/wp-content/uploads/2012/08/STUDIEGIDS...STUDIEGIDS 2013-2014 Academische Opleiding Interne Begeleiding en Schoolontwikkeling

HET STUDIEPROGRAMMA ACADEMISCHE IB-OPLEIDING

35

Visie en profilering

Docent: drs. M.L. Schuur

Doelstelling: Doel van de cursus is dat de student:

- kennismaakt met het proces van visie- en

identiteitsontwikkeling;

- deze visie en identiteit kan vertalen naar

profileringsitems en een profiel;

- inzicht krijgt in het belang van interne communicatie

voor draagvlakontwikkeling;

- handvatten krijgt voor het voorbereiden en houden

van een gedegen interview.

Vakinhoud: De student kiest een school of (zorg)instelling. De student

houdt samen met een medestudent een diepte-interview met

de directeur van de school of instelling. In dit interview

achterhalen de studenten o.a. het antwoord op de volgende

vragen:

- Wat zijn de missie, visie en identiteit van de

organisatie?

- Hoe zijn deze tot stand gekomen?

- Op welke wijze is draagvlak voor visie gecreëerd?

- Wat is het doel van de positionering?

- Wat is het imago van de organisatie?

- Wat zijn de sterke en zwakke punten van de

organisatie?

- Wat is de concurrentiepositie van de organisatie?

Op basis van de uitkomsten van het interview, ontwikkelen

de studenten een profiel van de organisatie. De studenten

presenteren het profiel aan medestudenten (‘de

medewerkers’ van de organisatie) met als doel draagvlak

voor het profiel te creëren bij de ‘medewerkers’.

Medestudenten moeten mede op basis van de literatuur een

kritisch oordeel vormen over het welslagen van het profiel.

ECTS: 4

Onderverdeling en studiebelasting in uren:

- contacturen

- practicum

- zelfstudie

24 uur

47 uur

41 uur

Page 38: STUDIEGIDS 2013-2014 Academische Opleiding Interne ...spo-groningen.nl/wp-content/uploads/2012/08/STUDIEGIDS...STUDIEGIDS 2013-2014 Academische Opleiding Interne Begeleiding en Schoolontwikkeling

HET STUDIEPROGRAMMA ACADEMISCHE IB-OPLEIDING

36

Onderwijsvorm: Hoor- en werkcolleges: studenten werken samen in groepjes.

Presenteren en discussiëren: studenten presenteren het

profiel aan de groep; de groep vormt een kritisch oordeel

over het welslagen van het profiel.

Literatuur: 1. Michels, W.J. (2010). Communicatiehandboek:

identiteit, imago, merk, media. – 3e dr. (of later) . -

Groningen: Noordhoff. -427 p.- ISBN 978-90-01-

78268-9. (€ 49,95)

Hfdst. 5, 8, 9, 10, 11.

2. Een door de docent samengestelde reader.

Toetsvorm: Opdracht, presentatie en tentamen (take-home).

Page 39: STUDIEGIDS 2013-2014 Academische Opleiding Interne ...spo-groningen.nl/wp-content/uploads/2012/08/STUDIEGIDS...STUDIEGIDS 2013-2014 Academische Opleiding Interne Begeleiding en Schoolontwikkeling

HET STUDIEPROGRAMMA ACADEMISCHE IB-OPLEIDING

37

Filosofie 2: wetenschapsfilosofie

Docent: dr. P.A. van der Ploeg

Doelstelling: Kennismaken met wetenschapsfilosofie.

Vakinhoud: De aard en de problemen van wetenschappelijk onderzoek en

wetenschappelijke theorievorming, met name die van

gedrags- en maatschappijwetenschappelijk(e) onderzoek en

theorievorming.

ECTS: 7 (5 theorie + 2 opdracht)

Onderverdeling en studiebelasting in uren:

- contacturen

- zelfstudie

- opdrachtdeel

22 uur

60 uur

114 uur

Onderwijsvorm: Hoorcolleges

Literatuur: 1. Digitale reader (online beschikbaar) ± 170 p.

2. Philips, D.C. & Burbules, N.C. (2000). Postpositivism

and educational research. - Lanham/ Oxford: Rowman

& Littlefield. - 112 p. - ISBN 9780847691227. (€ 22,99)

3. Koningsveld, H. (2006). Het verschijnsel wetenschap.

Amsterdam: Boom. - 286 p. -. ISBN 9789085061373.

(€ 30,-)

Toetsvorm: Theoriegedeelte: Schriftelijk tentamen: essayvragen, ‘open

boek’ over collegestof en literatuur

Opdrachtgedeelte: opdracht.

Opmerking: Het 5 ECTS gedeelte wordt aangeboden aan studenten van de

academische IB-opleiding, studenten van de facultaire minor

en aan studenten van het schakelprogramma Pedagogiek en

Onderwijskunde.

Page 40: STUDIEGIDS 2013-2014 Academische Opleiding Interne ...spo-groningen.nl/wp-content/uploads/2012/08/STUDIEGIDS...STUDIEGIDS 2013-2014 Academische Opleiding Interne Begeleiding en Schoolontwikkeling

HET STUDIEPROGRAMMA ACADEMISCHE IB-OPLEIDING

38

Methodologie/onderzoekspracticum

Docent: drs. A.C.M. van Roy

Doelstelling: In dit studieonderdeel staat het verkrijgen en toepassen van

inzicht in de methoden van het sociaalwetenschappelijk

onderzoek centraal.

Vakinhoud: In de cursus komt een verscheidenheid aan onderwerpen aan

de orde, waaronder: het onderzoeksproces, probleemstelling,

theorie en conceptueel model, onderzoekselementen (steek-

proeftrekking), dataverzamelingsmethoden (interviews en

observaties), validiteit en betrouwbaarheid, verwerking van

gegevens, soorten onderzoek etc. In het onderdeel

Onderzoekspracticum voeren studenten een onderzoekje uit,

in het kader waarvan ook aandacht zal worden besteed aan

(automatische) literatuur-ontsluiting.

ECTS: 10

Onderverdeling en studiebelasting in uren:

- contacturen

- practicum

- zelfstudie

34 uur

171 uur

75 uur

Onderwijsvorm: Hoor- en werkcolleges, het schrijven van onderzoeks-

voorstellen, het opzetten en uitvoeren van kleinschalig

onderzoek (in groepen), het mondeling presenteren van

resultaten, schriftelijke rapportage. Verder wordt aandacht

geschonken aan het invoeren en verwerken van onderzoeks-

gegevens met behulp van SPSS en aan het ontsluiten van

literatuur.

Literatuur: Baarda, D.B., & Goede, M.P.M. de (2012). Basisboek

methoden en technieken. - 5e dr. Groningen: Noordhoff. -

376 p. - ISBN 9789001807719. (€ 52,50)

Toetsvorm: Schriftelijk tentamen. Het voldoende afronden van het

Onderzoekspracticum (groeps- presentatie en –verslag) is

een voorwaarde voor de afronding van dit onderdeel. Bij het

vak methodologie is kennis van Statistiek 1 vereist.

Opmerking: Studenten dienen zich op de DLO in te schrijven voor het

vak Methodologie èn het vak Onderzoekspracticum.

Page 41: STUDIEGIDS 2013-2014 Academische Opleiding Interne ...spo-groningen.nl/wp-content/uploads/2012/08/STUDIEGIDS...STUDIEGIDS 2013-2014 Academische Opleiding Interne Begeleiding en Schoolontwikkeling

HET STUDIEPROGRAMMA ACADEMISCHE IB-OPLEIDING

39

IB in praktijk 1

Docent:

C. Tulleken MSc

Doelstelling: De opgedane kennis bij de verschillende vakken uit het

1e studiejaar vertalen naar de praktijk van de intern

begeleider.

Vakinhoud:

De intern begeleider vervult beleidstaken op het gebied

van zorgverbreding en onderwijsvernieuwing. De intern

begeleider is bovendien verantwoordelijk voor de

kwaliteit van het zorgsysteem op de school. Een

kerntaak van de intern begeleider is om de collega-

leerkrachten aan te sturen en aan te spreken op hun zorg

voor leerlingen.

Het werkveld van de IB-er komt aan bod is samenhang

met de competenties van de intern begeleider.

Andragogisch competent (competent in het

begeleiden van volwassenen)

Methodologisch competent (competent in

onderzoek)

Beheersmatig competent (competent in het

beheer van middelen en data)

Organisatorisch competent

Innovatief competent (competent in het

begeleiden bij vernieuwingen)

Competent in het samenwerken met externen

Competent in zelfreflectie en ontwikkeling

Competent in reflecteren op pedagogische en

onderwijskundige praktijken en

ontwikkelingen

ECTS: 5

140 uur

Onderwijsvorm: Diverse werkvormen, waaronder (intercollegiale)

intervisie. Er wordt gebruik gemaakt van

praktijkvoorbeelden en er is inhoudelijke afstemming

mogelijk met de wensen en behoeften van de werkplek.

Verwerkingsopdrachten worden op maat gemaakt: de

intensiteit en hoeveelheid van de verwerkings-

opdrachten worden in overleg bepaald. Literatuur: Bij iedere aangeboden competentie zal er literatuur

worden geadviseerd die gebruikt kan worden in het

werkveld.

Toetsvorm: Portfolio Opmerking: Let op: de studiegidstekst kan nog gewijzigd worden.

Page 42: STUDIEGIDS 2013-2014 Academische Opleiding Interne ...spo-groningen.nl/wp-content/uploads/2012/08/STUDIEGIDS...STUDIEGIDS 2013-2014 Academische Opleiding Interne Begeleiding en Schoolontwikkeling

HET STUDIEPROGRAMMA ACADEMISCHE IB-OPLEIDING

40

4.2 Het tweede studiejaar

Onderwijsbegeleiding

Docent: drs. A.C.M. van Roy

Doelstelling: Kennis van de verschillende probleemgebieden waarin een

onderwijsbegeleider functioneert en inzicht in handelings-

opties die hij heeft. Inzicht in de actuele ontwikkeling en

vraagstukken met betrekking tot de begeleiding van het

onderwijs. Oriëntatie op het werkveld.

Vakinhoud: - Korte schets van veranderingen in het onderwijs en het

ontstaan van de onderwijsbegeleiding.

- Schets van de Nederlandse onderwijsverzorgings-

structuur op vier niveaus (landelijk-, school-, klas- en

kindniveau).

- Onderwijsondersteuning bij primaire processen in de

school. Hierbij zijn (ortho)didactische en pedagogische

kennis en vaardigheden onontbeerlijk.

- Interne begeleiding en coaching/consultatie en evaluatie

binnen de eenzorgroute zijn belangrijke componenten

van het vak.

ECTS: 9

Onderverdeling en studiebelasting in uren:

- contacturen

- practicum

- zelfstudie

20 uur

101 uur

131 uur

Onderwijsvorm: In de colleges wordt getracht via afwisselende werkvormen

kennis en vaardigheden uit te wisselen. Het analyseren van

gesprekken (m.b.v. videofragmenten) en het oefenen van

gespreksvaardigheden (o.a. middels de methodiek CLB) zijn

belangrijk onderdelen van de cursus. Ieder college van 2 uur

bestaat uit een gedeelte hoorcollege (verzorgd door de docent)

en een gedeelte werkcollege, grotendeels verzorgd door

interactieve presentaties van studenten. Aanwezigheid is

verplicht i.v.m. presentaties.

Literatuur: 1. Meijer, W. (2009). Leerkrachten begeleiden bij passend

onderwijs. - Amersfoort: CPS. - 180 p. - ISBN

9789065086068. (€ 29,90)

2. Lagerweij & Voogt-Lagerweij. (2004). Anders kijken. De

dynamiek van een eeuw onderwijsverandering.

Antwerpen: Garant -. 410 p. – ISBN 9789044114577. (€

Page 43: STUDIEGIDS 2013-2014 Academische Opleiding Interne ...spo-groningen.nl/wp-content/uploads/2012/08/STUDIEGIDS...STUDIEGIDS 2013-2014 Academische Opleiding Interne Begeleiding en Schoolontwikkeling

HET STUDIEPROGRAMMA ACADEMISCHE IB-OPLEIDING

41

29,95)

3. Landelijke beroepsgroep voor intern begeleiders. (2010).

De beroepsstandaard voor de intern begeleider. - Huizen:

Pica. - 68 p. - ISBN 9789077671436 (€ 12,50).

4. Winkelaar, P. (2001 of later). Methodisch werken:

inleiding tot methodisch handelen met en voor mensen. -

4e dr. Utrecht: De Tijdstroom. - 235 p. - ISBN

9789058980144 ingenaaid). (€ 32,-). Hfdst. 2.2. en hfdst.

3 (14 p.).

Toetsvorm: Naast drie tentamenvragen bestaat de eindopdracht uit het

opstellen van een ‘begeleidingsplan’ voor een school (reële

casus) waarbij gebruik gemaakt wordt van zowel de literatuur

als de collegestof (take-home).

Page 44: STUDIEGIDS 2013-2014 Academische Opleiding Interne ...spo-groningen.nl/wp-content/uploads/2012/08/STUDIEGIDS...STUDIEGIDS 2013-2014 Academische Opleiding Interne Begeleiding en Schoolontwikkeling

HET STUDIEPROGRAMMA ACADEMISCHE IB-OPLEIDING

42

Lifelong Learning (LLL) in context: inhoud en professionaliteit PABA3202

Docent: dr. Th. van Dellen

Doelstelling: Het vak Lifelong Learning (LLL) in context: inhoud en

professionaliteit richt zich op het werkveld en de

professionaliteit van het leren van volwassenen met een

accent op het veld van werkplek leren.

Vakinhoud: Het brede maatschappelijke thema Lifelong Learning kent

een versplinterd werkveld waarin het aanzetten en

faciliteren van leren van volwassenen de kern van de

professionaliteit vormt. Deze module “inleiding en

professionaliteit van LLL” kent twee centrale

aandachtspunten of – vragen: welke barrières en blokkades

hebben volwassenen om eigenstandig gemotiveerd te

(gaan) leren in verband met burgerschap, persoonlijke

ontwikkeling of werk en wat is de professionele rol van de

docent, trainer en coach of counselor in dit verband?

Theoretische concepten die een rol spelen aan de kant van

de individuele lerende volwassene zijn: motivatie en

emotie, self-efficacy, betrokkenheid op de omgeving

(management en organisatie), arbeidsvoldoening, eerdere

leerervaringen en persoonlijkheid en waardensystemen.

Aan de andere is er aandacht voor ‘de professionaliteit’

van de docent, trainer, counselor of consultant. Hoe ziet

deze professionaliteit eruit? Welke methoden en

technieken hanteren professionals en waarom werken deze

wel of niet in verschillende contexten?

ECTS: 7

Onderverdeling en studiebelasting in uren:

- contacturen

- practicum

- zelfstudie

18 uur

18 uur

160 uur

Onderwijsvorm: Hoorcollege

Literatuur: 1. T. van Dellen (ed.), Artikelenbundel LLL in context:

inhoud en professionaliteit

2. Illeris, K. (2007), How We Learn. Learning and non-

learning in school and beyond. (ISBN: 0415438470),

€ 60,00

3. Overige artikelen

Toetsvorm: Schriftelijk tentamen (meerkeuze), opdracht

Page 45: STUDIEGIDS 2013-2014 Academische Opleiding Interne ...spo-groningen.nl/wp-content/uploads/2012/08/STUDIEGIDS...STUDIEGIDS 2013-2014 Academische Opleiding Interne Begeleiding en Schoolontwikkeling

HET STUDIEPROGRAMMA ACADEMISCHE IB-OPLEIDING

43

Effectiviteit van onderwijs en Levenslang leren PABA3304

Docent: dr. A.C. Timmermans, dr. T. van Dellen en

dr. J.J.M. Zeelen

Doelstelling: Van de studenten wordt verwacht dat zij inzicht hebben in de

wijze waarop onderwijs en educatie kan worden geëvalueerd

en de effectiviteit ervan kan worden vastgesteld. Ook wordt

beoogd dat studenten kennis hebben van factoren die relevant

zijn ter bevordering van de effectiviteit van educatie en

onderwijs.

Modellen over en onderzoek naar (onderwijs)effectiviteit

benadrukken de opbrengsten die onderwijs en educatie kan (en

moet) hebben. Bij die opbrengsten gaat het om de cognitieve

en niet-cognitieve resultaten van lerenden: wat leren zij op

school of in de opleiding? Naast deze vraag komt ook aan de

orde wat scholen, programma's en leerkrachten kunnen doen

om betere resultaten bij lerenden te bereiken

Vakinhoud: Wat lerenden moeten leren is geen vaststaand gegeven maar is

voortdurend onderwerp van discussies in ieder land. Naast

leerprestaties streven scholen en opleidingen ook naar andere

opbrengsten, zoals metacognitieve of sociale vaardigheden.

Ook deze opbrengsten horen thuis binnen het onderzoek naar

effectiviteit.

De school of het programma is niet de enige plaats waar

lerenden leren. Als het gaat om effecten van scholen en

leerkrachten, is het belangrijk om alle invloeden van buiten de

school of programma ‘uit te zuiveren’, om de echte (netto)

school- of programma-effecten zo nauwkeurig mogelijk te

schatten. In onderzoekstermen gaat het er om de betekenis van

de school of programma ofwel de toegevoegde waarde vast te

stellen die de school of het programma voor

volwasseneneducatie realiseert.

Wat lerenden aan kennis, vaardigheden en attituden

verwerven, wordt bepaald door factoren op verschillende

niveaus in het onderwijs: de leerkracht, de klascontext, de

school en de schoolcontext. In de cursus wordt dieper ingegaan

op effecten van factoren op deze niveaus en worden mogelijk

effectiviteitsbevorderende factoren op het niveau van de klas,

de leerkracht en de school behandeld. Daarnaast wordt in de

cursus aandacht besteed aan historische ontwikkelingen binnen

onderwijseffectiviteitsonderzoek en onderzoek naar de

effectiviteit van volwasseneneducatie en komt de

methodologie om onderwijseffecten en effectiviteit vast te

Page 46: STUDIEGIDS 2013-2014 Academische Opleiding Interne ...spo-groningen.nl/wp-content/uploads/2012/08/STUDIEGIDS...STUDIEGIDS 2013-2014 Academische Opleiding Interne Begeleiding en Schoolontwikkeling

HET STUDIEPROGRAMMA ACADEMISCHE IB-OPLEIDING

44

stellen aan bod.

ECTS: 7

Onderverdeling en studiebelasting in uren:

- contacturen

- practicum

- zelfstudie

18 uur

120 uur

58 uur

Onderwijsvorm: Hoorcollege, practicum

Literatuur: Geselecteerde artikelen beschikbaar via reader, DLO of Nestor

en internet.

Toetsvorm: schriftelijk tentamen (essay)

Page 47: STUDIEGIDS 2013-2014 Academische Opleiding Interne ...spo-groningen.nl/wp-content/uploads/2012/08/STUDIEGIDS...STUDIEGIDS 2013-2014 Academische Opleiding Interne Begeleiding en Schoolontwikkeling

HET STUDIEPROGRAMMA ACADEMISCHE IB-OPLEIDING

45

Psychologie: Ontwikkelingspsychologie in relatie tot opvoeding

Docent: drs. A. Ensing

Doelstelling:

Het opdoen van basiskennis over de ontwikkeling in

verschillende ontwikkelingspsychologische domeinen en het

belang daarvan voor de bestudering van vraagstukken in

relatie tot opvoeding.

Vakinhoud: In deze cursus wordt ingegaan op verschillende domeinen van

ontwikkeling, zoals motoriek, perceptie, cognitie en taal, en de

emotionele, sociale en morele ontwikkeling. Verschillende

theoretische en methodologische benaderingen voor de

bestudering van ontwikkeling komen daarbij aan de orde. In

deze cursus wordt de aandacht gericht op de periode van

geboorte tot aan de middelbare leeftijd.

ECTS: 5

Onderverdeling en studiebelasting in uren:

- contacturen 16 uur

- zelfstudie 144 uur

Onderwijsvorm: Hoorcollege, zelfstudie

Literatuur: 1. Artikelen en internetpublicaties. Zie Digitale

Leeromgeving of Nestor.

2. Belsky, J. (2010). Experiencing the lifespan. 2e editie

(H1 t/m H12). ISBN 9781429219501. (€ 50.28)

Toetsvorm: Schriftelijk tentamen (meerkeuze)

Opmerking: Het vak Ontwikkelingspsychologie wordt gegeven samen met

het schakelprogramma Orthopedagogiek (PABA2050).

Page 48: STUDIEGIDS 2013-2014 Academische Opleiding Interne ...spo-groningen.nl/wp-content/uploads/2012/08/STUDIEGIDS...STUDIEGIDS 2013-2014 Academische Opleiding Interne Begeleiding en Schoolontwikkeling

HET STUDIEPROGRAMMA ACADEMISCHE IB-OPLEIDING

46

Psychologie: Leerpsychologie

Docent: dr. D.D.D.M. Kostons

Doelstelling:

Het doel van de cursus is het verkrijgen van kennis over de

vraag hoe het onderwijs op microniveau moet worden

ingericht ten behoeve van het optimaliseren van leerprocessen

(in den brede zin) van leerlingen.

Vakinhoud: De kern van de cursus bestaat uit de theoretische en

empirische kennis over leren (leertheorieën). Leertheorieën

beschrijven de wijze waarop leren plaats vindt en de condities

die het leren bevorderen dan wel belemmeren. In de cursus

wordt aandacht besteed aan verschillende theorieën over leren.

ECTS: 2

Onderverdeling en studiebelasting in uren:

- contacturen 6 uur

- zelfstudie 50 uur

Onderwijsvorm: Hoorcollege en practicum

Literatuur: Santrock, J.W. (2009). Educational psychology. 4th

ed.

Berkshire: McGraw-Hill. ISBN 9780071280822. (€

54.95). (Nog niet aanschaffen, onder voorbehoud !!!).

Toetsvorm: Schriftelijk tentamen (meerkeuze) en een opdracht

Opmerking: Leerpsychologie wordt gegeven in het Engels en maakt ook

onderdeel uit van het schakelprogramma Pedagogiek en

Onderwijskunde.

LET OP: De studiegidstekst kan nog gewijzigd worden!

Page 49: STUDIEGIDS 2013-2014 Academische Opleiding Interne ...spo-groningen.nl/wp-content/uploads/2012/08/STUDIEGIDS...STUDIEGIDS 2013-2014 Academische Opleiding Interne Begeleiding en Schoolontwikkeling

HET STUDIEPROGRAMMA ACADEMISCHE IB-OPLEIDING

47

Statistiek 2 PABAP029

Docent: drs. J. Kramer

Vakinhoud: Statistiek 2 sluit aan op Statistiek 1 en behandelt een aantal

onderwerpen uit de inferentiële statistiek. De volgende onder-

werpen komen aan de orde: kansverdelingen, steek-

proefverdelingen, schatten, betrouwbaarheidsintervallen en

toetsen. Ook wordt de F-procedure en de Chi-

kwadraatprocedure behandeld. In het verplichte practicum

wordt gewerkt met SPSS.

ECTS: 6

Onderverdeling en studiebelasting in uren:

- contacturen

- practicum

- zelfstudie

26 uur

88 uur

54 uur

Onderwijsvorm: hoorcollege, werkcollege, zelfstudie

Literatuur: 1. Moore, D.S., McCabe, G.P., & Craig, B.A. (2011),

Introduction to the practice of statistics. (7th edition),

New York: W.H. Freeman and Company. (€ 75,00).

2. Timmerman, M.E., Krimpen-Stoop, E.M.L.A. van,

Kiers, H.A.L. & Hoekstra, R. Syllabus Statistiek 2.

Toetsvorm: Schriftelijk tentamen (meerkeuze)

Opmerking: Aanwezigheid verplicht! De stof voor het tentamen Statistiek 2 beslaat de hoofdstukken

5, 6, 7, 8 en 9 van “Introduction to the practice of statistics”.

De Syllabus Statistiek 2 bevat extra literatuur, en de

opdrachten voor het verplichte practicum.

Page 50: STUDIEGIDS 2013-2014 Academische Opleiding Interne ...spo-groningen.nl/wp-content/uploads/2012/08/STUDIEGIDS...STUDIEGIDS 2013-2014 Academische Opleiding Interne Begeleiding en Schoolontwikkeling

HET STUDIEPROGRAMMA ACADEMISCHE IB-OPLEIDING

48

Grondslagen van onderzoek PABA2061A

Docent: drs. A.C.M. van Roy

Doel: Behalen van kennis en inzicht in de grondslagen van

empirisch wetenschappelijk (interventie)onderzoek.

Inhoud: In de colleges worden de belangrijkste termen en ideeën van

de empirische methodologie behandeld aan de hand van de

empirische cyclus van A.D. de Groot. Vervolgens worden –

op inleidend niveau – methoden en technieken van

(ortho)pedagogisch en onderwijskundig interventieonderzoek

behandeld. Aandacht wordt besteed aan praktische

belemmeringen en problemen bij het uitvoeren van

effectstudies. Daarbij is uitvoerig aandacht voor oplossingen,

die een compromis vormen tussen methodologische eisen en

praktische beperkingen.

ECTS: 3

Onderverdeling en studiebelasting in uren:

- contacturen

- zelfstudie

12 uur

72 uur

Onderwijsvorm: hoorcollege, zelfstudie

Literatuur: Loon, D. van, Meulen, B.F. van der & Minnaert, A.E.M.G.

(2011), Effectonderzoek in de gedragswetenschappen.

Methodologische moeilijkheden en mogelijkheden. Den Haag:

Boom Lemma. (ISBN 978-90-5931-660-7) €37,00

Toetsvorm: schriftelijk tentamen (essay), schriftelijk tentamen

(meerkeuze)

Page 51: STUDIEGIDS 2013-2014 Academische Opleiding Interne ...spo-groningen.nl/wp-content/uploads/2012/08/STUDIEGIDS...STUDIEGIDS 2013-2014 Academische Opleiding Interne Begeleiding en Schoolontwikkeling

HET STUDIEPROGRAMMA ACADEMISCHE IB-OPLEIDING

49

Statistiek 3 PABA3065

Docent: dr. R. Hoekstra

Inhoud: In de colleges worden een aantal gangbare statistische modellen

& technieken behandeld die voor het lezen van sociaal-

wetenschappelijke onderzoeksliteratuur en voor het zelfstandig

kunnen uitvoeren van wetenschappelijk onderzoek van belang

zijn. Aan de orde komen:

Enkelvoudige & multiple regressieanalyse.

Een- en tweeweg ANOVA, en covariantieanalyse.

Logistische regressie.

Nonparametrische statistiek

Daarnaast zijn er verplichte practica waarin de behandelde

methoden worden toegepast. Hierbij zal gebruik gemaakt

worden van het statistisch computerprogramma SPSS.

ECTS: 4

Onderverdeling en studiebelasting in uren:

- contacturen

- practicum

- zelfstudie

14 uur

14 uur

84 uur

Onderwijsvorm: hoorcollege, practicum, zelfstudie

Literatuur: 1. Moore, D.S., McCabe, G.P. & Craig, B.A. (2011),

Introduction to the practice of statistics (7th ed.), New

York: W.H. Freeman and Company. Hoofdstukken 9

t/m 13. €75,00. (al in bezit) 2. Syllabus met o.a. opdrachten & collegestof.

Toetsvorm: Schriftelijk tentamen (deels multiple choice en deels open

vragen).

Opmerking: Aanwezigheid verplicht!

Page 52: STUDIEGIDS 2013-2014 Academische Opleiding Interne ...spo-groningen.nl/wp-content/uploads/2012/08/STUDIEGIDS...STUDIEGIDS 2013-2014 Academische Opleiding Interne Begeleiding en Schoolontwikkeling

HET STUDIEPROGRAMMA ACADEMISCHE IB-OPLEIDING

50

Testtheorie PABA2064A

Docent: drs. S.R. Fleurke

Doel: Het doel is studenten kennis en vaardigheid op het terrein van

testconstructie en testgebruik te leren. De cursus gaat in op het

maken van een test, het met behulp van SPSS analyseren van

een test en de situatie waarin een test ingezet kan worden.

Vakinhoud: Centrale begrippen zijn testkenmerken, betrouwbaarheid,

validiteit en beslissen.

ECTS: 4

Onderverdeling en studiebelasting in uren:

- contacturen

- practicum

- zelfstudie

12 uur

10 uur

90 uur

Onderwijsvorm: hoorcollege, praktische oefening

Literatuur: 1. Klapper en powerpoint. 2. Drenth, P.J.D. & Sijtsma, K. (2006), Testtheorie:

inleiding in de theorie van de psychologische test en

zijn toepassingen. (4e dr.). Houten: Bohn Stafleu Van

Loghum. Hieruit hoofdstukken 2 t/m 9. p. 435.

(ISBN 90-313-4747-7) € 67,00.

Toetsvorm: schriftelijk tentamen (meerkeuze), schriftelijke opdrachten

Opmerking: Het eindcijfer is gebaseerd op het gewogen gemiddelde van

het tentamencijfer (2x) en het cijfer voor de groepsopdracht

(1x). De groepsopdracht moet voor het eerste tentamen

worden ingeleverd.

Page 53: STUDIEGIDS 2013-2014 Academische Opleiding Interne ...spo-groningen.nl/wp-content/uploads/2012/08/STUDIEGIDS...STUDIEGIDS 2013-2014 Academische Opleiding Interne Begeleiding en Schoolontwikkeling

HET STUDIEPROGRAMMA ACADEMISCHE IB-OPLEIDING

51

Methoden en technieken van onderzoek PABA 2062A

Docent: dr. N. Ding

Doel: Verdiepen van kennis en inzicht in methoden en technieken

van empirisch onderzoek.

Vakinhoud: In dit onderdeel wordt gestreefd naar verdieping van de

kennis van en het verwerven van basisvaardigheden in

belangrijke onderzoeksstrategieën, waarbij onderscheid kan

worden gemaakt in experimenteel- en niet-experimenteel

onderzoek en onderscheid naar setting. De navolgende

onderwerpen zullen aan bod komen:

Waarnemen van gedrag: naturalistische observatie,

case studies en systematische observatie.

Surveyonderzoek: opstellen van vragenlijsten &

interviews, steekproeftechnieken, nonresponse. Experimenteel en quasi-experimenteel onderzoek:

voor- en nadelen; opzet & uitvoering.

ECTS: 3

Onderverdeling en studiebelasting in uren:

- contacturen

- zelfstudie

12 uur

72 uur

Onderwijsvorm: Hoorcollege

Literatuur: Fraenkel, J.R. & Wallen, N.E. (2009), How to design and

evaluate research in education. International edition (7th

edition). New York: Mc Graw Hill. ISBN 978-0-07-128792),

€ 42,99

Toetsvorm: schriftelijk tentamen (essay), schriftelijk tentamen

(meerkeuze)

Opmerking: De colleges worden merendeels in het Engels gegeven.

Page 54: STUDIEGIDS 2013-2014 Academische Opleiding Interne ...spo-groningen.nl/wp-content/uploads/2012/08/STUDIEGIDS...STUDIEGIDS 2013-2014 Academische Opleiding Interne Begeleiding en Schoolontwikkeling

HET STUDIEPROGRAMMA ACADEMISCHE IB-OPLEIDING

52

IB in praktijk 2

Docent:

C. Tulleken MSc

Doel: De opgedane kennis bij de verschillende vakken uit het

2e studiejaar vertalen naar de praktijk van de intern

begeleider.

Vakinhoud:

De intern begeleider vervult beleidstaken op het gebied

van zorgverbreding en onderwijsvernieuwing. De intern

begeleider is bovendien verantwoordelijk voor de

kwaliteit van het zorgsysteem op de school. Een kerntaak

van de intern begeleider is om de collega-leerkrachten

aan te sturen en aan te spreken op hun zorg voor

leerlingen.

Het werkveld van de IB-er komt aan bod is samenhang

met de competenties van de intern begeleider.

1. Andragogisch competent (competent in het

begeleiden van volwassenen)

2. Methodologisch competent (competent in

onderzoek)

3. Beheersmatig competent (competent in het

beheer van middelen en data)

4. Organisatorisch competent

5. Innovatief competent (competent in het

begeleiden bij vernieuwingen)

6. Competent in het samenwerken met externen

7. Competent in zelfreflectie en ontwikkeling

8. Competent in reflecteren op pedagogische en

onderwijskundige praktijken en ontwikkelingen

ECTS: 1 28 uur

Onderwijsvorm: Diverse werkvormen, waaronder (intercollegiale)

intervisie. Er wordt gebruik gemaakt van

praktijkvoorbeelden en er is inhoudelijke afstemming

mogelijk met de wensen en behoeften van de werkplek.

Verwerkingsopdrachten worden op maat gemaakt: de

intensiteit en hoeveelheid van de verwerkingsopdrachten

worden in overleg bepaald. Reflectie ten aanzien van

eigen competenties vindt plaats aan de hand van een

competentiemeter, hierover schrijft de student een

reflectieverslag.

Page 55: STUDIEGIDS 2013-2014 Academische Opleiding Interne ...spo-groningen.nl/wp-content/uploads/2012/08/STUDIEGIDS...STUDIEGIDS 2013-2014 Academische Opleiding Interne Begeleiding en Schoolontwikkeling

HET STUDIEPROGRAMMA ACADEMISCHE IB-OPLEIDING

53

Literatuur: Bij iedere aangeboden competentie zal er literatuur

worden geadviseerd die gebruikt kan worden in het

werkveld.

Toetsvorm: Portfolio met neerslag van verwerkingsopdrachten,

waaronder het reflectieverslag

Opmerking: Let op: de studiegidstekst kan nog gewijzigd worden.

Page 56: STUDIEGIDS 2013-2014 Academische Opleiding Interne ...spo-groningen.nl/wp-content/uploads/2012/08/STUDIEGIDS...STUDIEGIDS 2013-2014 Academische Opleiding Interne Begeleiding en Schoolontwikkeling

HET STUDIEPROGRAMMA ACADEMISCHE IB-OPLEIDING

54

Afstudeerwerkstuk Interne Begeleiding

Docent: Eén van de docenten uit de IB-opleiding

Doelstelling: Naar aanleiding van een praktijkprobleem zelfstandig een

onderzoek verrichten en daarover schriftelijk rapporteren.

De student dient een situatie uit de praktijk van een IB-er te

analyseren in relatie tot relevante theoretische

uitgangspunten, de school als organisatie en de

samenleving en dient het vraagstuk ook vanuit een ethisch

perspectief te kunnen benaderen.

Vakinhoud: Scholen beschikken over veel data en de Intern Begeleider

moet in staat zijn met behulp van deze data vragen kunnen

beantwoorden op het niveau van de individuele leerling, het

niveau van een bepaalde groep leerlingen, het niveau van

een curriculumonderdeel en op het niveau van de school als

organisatie. In het kader van het afstudeerwerkstuk dient de

student aan de slag te gaan met een vraag die met behulp

van reeds op school beschikbare data (bijvoorbeeld in

leerlingvolgsystemen) kan worden beantwoord. De student

analyseert de data met behulp van technieken die aan bod

zijn gekomen in het statistiek en methodologieonderwijs,

vergelijkt ze indien nodig met gegevens van buiten de

school, plaatst ze in een theoretisch perspectief en doet

aanbevelingen voor de praktijk. In overleg met de

docent kan van deze opzet worden afgeweken en kan de

student een vraag centraal stellen waarbij data zelf worden

verzameld (observaties, survey-onderzoek, (quasi)

experimenteel onderzoek).

Voordat de student met het onderzoek aanvangt vindt

overleg met de docent plaats over de probleemstelling, het

theoretisch kader, de data-analyse en, zo nodig, de

onderzoeksopzet.

De De student schrijft het afstudeerwerkstuk op basis van de

richtlijnen die als bijlage in de studiegids zijn opgenomen.

ECTS: 9 totaal 252 uur 252 uur

Onderwijsvorm: Individuele begeleiding en groepsoverleg onder leiding van

de IB coach

Literatuur: zelf in te vullen

Toetsvorm: schriftelijk werkstuk

Page 57: STUDIEGIDS 2013-2014 Academische Opleiding Interne ...spo-groningen.nl/wp-content/uploads/2012/08/STUDIEGIDS...STUDIEGIDS 2013-2014 Academische Opleiding Interne Begeleiding en Schoolontwikkeling

BIJLAGEN

55

5 BIJLAGEN

5.1 De scriptie 56

5.2 Literatuurverwijzingen, literatuurlijst en tabellen in een

werkstuk

58

5.3 Protocol voor het beoordelen van een scriptie 59

5.4 Plattegrond SPO/ GMW 61

Page 58: STUDIEGIDS 2013-2014 Academische Opleiding Interne ...spo-groningen.nl/wp-content/uploads/2012/08/STUDIEGIDS...STUDIEGIDS 2013-2014 Academische Opleiding Interne Begeleiding en Schoolontwikkeling

BIJLAGEN

56

5.1 De scriptie

De begeleiders van de scriptie

De student dient zelf een docent van de opleiding te benaderen als begeleider van

de scriptie. Elke docent van de IB-opleiding kan hiervoor worden benaderd.

Wanneer de student begeleiding van buiten de opleiding wenst, dient eerst te

worden overlegd met de studiecoördinator. De docent benadert in samenspraak

met de student de tweede beoordelaar. Deze tweede beoordelaar mag een

deskundige van buiten de opleiding zijn. Hij wordt op twee momenten bij het

proces betrokken. Ten eerste moet hij goedkeuring geven aan de scriptieopzet,

ten tweede moet hij zich buigen over de concepteindversie. Eventueel

commentaar van de tweede beoordelaar dient door de student te worden

verwerkt. De beoordeling van de scriptie komt tot stand op basis van onderling

overleg tussen eerste en tweede beoordelaar (consensus principe).

Voor de begeleiding van de scriptie geldt als richtlijn dat de docent de student

drie keer persoonlijk spreekt en dat de hoofstukken in de loop van het proces

naar de docent worden gestuurd en van commentaar worden voorzien. Aan het

eind van het proces wordt dan het gehele werk van commentaar voorzien. Als de

student vastloopt in het proces dan wordt de begeleidend docent geconsulteerd.

Scriptievoorbereiding

Het resultaat van de scriptievoorbereiding dient te zijn:

- scriptieovereenkomst. Deze is te vinden op de DLO, onder de knop

documenten;

- het onderzoeksvoorstel.

Het onderzoeksvoorstel omvat de afbakening van het probleemgebied, de keuze

voor een bepaalde vraagstelling (of probleemstelling, doelstelling), een

verantwoording van de wijze waarop deze vraagstelling wordt onderzocht, een

globale aanduiding van de hoofdstukindeling, en een globale tijdsplanning. De

student overlegt hierover met de beoogde begeleider. Deze opzet dient

voorgelegd te worden aan de tweede beoordelaar. Pas wanneer deze opzet door

beide beoordelaars is goedgekeurd, een goedkeuring die wordt bekrachtigd in de

scriptieovereenkomst, kan daadwerkelijk met het onderzoek worden begonnen.

Literatuurvereisten en eigen onderzoek

Voor elke scriptie geldt dat er ter verdieping van de vraagstelling literatuur wordt

bestudeerd. Hiervoor geldt een minimum van tien titels, waarvan er tenminste

drie als wetenschappelijk te kwalificeren zijn. Daarnaast omvatten werkstukken

in het algemeen een empirisch deel. Voor de IB-opleiding geldt dat studenten

gebruik maken van beschikbare data op school. In overleg met de begeleidend

docent kan hier van afgeweken worden.

Page 59: STUDIEGIDS 2013-2014 Academische Opleiding Interne ...spo-groningen.nl/wp-content/uploads/2012/08/STUDIEGIDS...STUDIEGIDS 2013-2014 Academische Opleiding Interne Begeleiding en Schoolontwikkeling

BIJLAGEN

57

Inhoud van de scriptie

De scriptie bevat in ieder geval het volgende:

- de gekozen vraagstelling voor de scriptie en een verantwoording ervan

(theoretische en/of praktische aanleiding voor deze vraagstelling en

afbakening in de zin van wat wel en wat niet zal worden behandeld),

alsmede daaruit voortvloeiende deelvragen;

- een verantwoording van de methoden en bronnen waarmee de vraag-

stelling wordt onderzocht (d.w.z. een nadere specificatie van de

literatuurstudie en het empirisch deel, de stage of een onderzoek);

- de inhoudelijke resultaten van de theoretische literatuurstudie, met

conclusies die zijn gerelateerd aan de vraagstelling;

- een weergave van het empirische gedeelte (eigen onderzoek) met

conclusies die aan de vraagstelling zijn gerelateerd;

- een nabeschouwing waarin aan de hand van de resultaten van het

theoretische en het praktische deel van het project de vraagstelling

opnieuw wordt besproken (conclusies, eventuele aanbevelingen of vragen

voor vervolgonderzoek, kritische reflectie op de praktijk);

- een lijst van gebruikte literatuur met per boek een vermelding van: auteur,

titel, jaar, uitgever en plaats, of per tijdschrift: de titel van het tijdschrift,

de jaargang, jaar en nummer; In geval van artikelen uit een boek of

tijdschrift: eerst de auteur en titel van het artikel vermelden en na

vermelding van de hoofdbron, de pagina's.

Het werkstuk dient in de tekst een goede bronvermelding -overeenkomstig de

APA-regels- te bevatten. Raadpleeg hiervoor het door de opleiding opgestelde

document over literatuurverwijzingen (digitale leeromgeving, website).

De scriptie dient een titelblad te bevatten, waarop behalve de titel van de

scriptie, de aanduiding ‘scriptie’, het jaartal, de naam van de student en de naam

van de opleiding, ook de namen van de begeleider en tweede beoordelaar worden

vermeld. In het verslag moet de privacy van betrokkenen worden gewaarborgd

door anonimisering.

Bij het studiesecretariaat zijn op afspraak voorbeelden in te zien van scripties uit

voorgaande jaren.

Nadere informatie

Voor vragen van algemene aard kunt u zich wenden tot de studiecoördinator Ans

Slijkhuis, tel. 363 7893.

Voor vragen van administratieve aard (bijv. m.b.t. de diploma-uitreiking) kunt u

zich wenden tot het studiesecretariaat, kamer 054, Grote Rozenstraat 38, tel. 050-

363 6525.

Page 60: STUDIEGIDS 2013-2014 Academische Opleiding Interne ...spo-groningen.nl/wp-content/uploads/2012/08/STUDIEGIDS...STUDIEGIDS 2013-2014 Academische Opleiding Interne Begeleiding en Schoolontwikkeling

BIJLAGEN

58

5.2 Literatuurverwijzingen, literatuurlijst en tabellen in een

werkstuk

Elk wetenschapsgebied heeft regels voor het verwijzen naar literatuur en het

opstellen van tabellen en grafieken. In de sociale wetenschappen gelden de

regels van de American Psychological Association (APA) als internationale

standaard. Bij de SPO sluiten we aan bij deze standaard. Dat betekent dat in alle

schrijfopdrachten en in het afstudeerwerkstuk van de SPO volgens de APA-

regels moet worden verwezen naar literatuur. Ook de literatuurlijst moet volgens

de APA-regels worden opgesteld (zie hiervoor: Dijkstra, A.J. (2012).

Verwijswijzer: onderzoeksrapportage en bronvermelding volgens de APA-

richtlijnen. Groningen: Antharis. 134 p. ISBN 978 90 818838 01).

Wanneer je in een werkstuk verslag doet van empirisch onderzoek kan het zinvol

zijn bepaalde gegevens in een tabel of grafiek te presenteren, naast of in plaats

van een weergave in de tekst. De tabellen en grafieken die je invoegt mag je niet

rechtstreeks knippen en plakken vanuit SPSS; je moet ze opzetten en vormgeven

op een manier die past bij jouw onderzoeksverslag (dus b.v. geen Engelse

benamingen in een grafiek, terwijl je hele onderzoeksverslag in het Nederlands

is). Voor het gebruik en de lay-out van tabellen gelden ook APA-regels. Je vindt

deze in de algemene handleiding.

Page 61: STUDIEGIDS 2013-2014 Academische Opleiding Interne ...spo-groningen.nl/wp-content/uploads/2012/08/STUDIEGIDS...STUDIEGIDS 2013-2014 Academische Opleiding Interne Begeleiding en Schoolontwikkeling

BIJLAGEN

59

5.3 Protocol voor het beoordelen van een scriptie

Het protocol bestaat uit zeven categorieën, geordend van meest naar minder

belangrijk. Per categorie is een nadere operationalisatie gemaakt. Deze lijst ligt

aan de basis voor het beoordelen van de scriptie, maar biedt tevens houvast voor

studenten bij het schrijven.

1. Argumentatielijn

- Is het verhaal overzichtelijk en adequaat opgebouwd (vraagstelling,

theoretisch kader, resultaten, conclusie, nabeschouwing)?

- Is de vraagstelling op een zinvolle wijze gelegitimeerd/ingekaderd?

- Wordt er een aan de vraagstelling gerelateerde conclusie gegeven?

- Worden voldoende argumenten aangedragen voor de argumentatie en is

deze consistent?

- Worden de eigen onderzoeksresultaten duidelijk voor het voetlicht

gebracht?

2. Theorie

- Is het werkstuk voldoende theoretisch onderbouwd? De literatuurlijst

dient tenminste tien relevante titels te bevatten, waarvan tenminste drie

als wetenschappelijk te kwalificeren zijn. Voor een scriptie in de

academische route geldt een minimum van 15 titels, waarvan tenminste

acht wetenschappelijk.

- Geeft de scriptie blijk van goed begrip van de gebruikte literatuur?

- Wordt goed gebruik gemaakt van de literatuur (bijvoorbeeld in het

instrument)?

- Bevat de scriptie literatuurverwijzingen in de tekst?

3. Reflectie

- Kan de student met afstand -vanuit de onderzoeksresultaten/literatuur -

naar de praktijk kijken?

- Geeft de student heldere en logisch uit de resultaten voortvloeiende

aanbevelingen?

- Schat de student vanuit zijn methodologische kennis, z’n eigen onderzoek

op waarde (maakt de student bijvoorbeeld kritische kanttekeningen bij het

eigen onderzoek indien nodig)?

Page 62: STUDIEGIDS 2013-2014 Academische Opleiding Interne ...spo-groningen.nl/wp-content/uploads/2012/08/STUDIEGIDS...STUDIEGIDS 2013-2014 Academische Opleiding Interne Begeleiding en Schoolontwikkeling

BIJLAGEN

60

4. Methodologie

- Wordt de methode helder uiteengezet?

- Past de gekozen methode bij de vraag?

- Is de kwaliteit van het instrument in orde?

- Academische route: is het gehanteerde onderzoeksinstrument geborgd in

theoretisch kader en worden resultaten in de conclusie afgezet tegen dit

kader?

- Academische route: worden methodologische keuzen verantwoord?

- Academische route: is de onderzoeksopzet toetsend van aard?

5. Proces

- Heeft de student zelf voldoende initiatieven genomen?

- Heeft de student goed in kunnen schatten wanneer hij een beroep moest

doen op zijn begeleider?

- Heeft de student optimaal gebruik gemaakt van aanwijzingen van de

begeleider?

- Heeft de student goed gecommuniceerd met alle betrokkenen?

- Heeft de student het project naar behoren georganiseerd?

6. Taal/stijl

- Is de scriptie geschreven in een adequate, dat wil zeggen vrij zakelijke en

vlotte stijl?

- Is de scriptie wat spelling en grammatica betreft (nagenoeg) foutloos?

7. Lay-out

- Is de lay-out adequaat?

- Heeft de literatuurlijst een consistente standaardvorm (APA)?

- Zijn de verwijzingen in de tekst opgesteld volgens een standaard format

(APA)?

Page 63: STUDIEGIDS 2013-2014 Academische Opleiding Interne ...spo-groningen.nl/wp-content/uploads/2012/08/STUDIEGIDS...STUDIEGIDS 2013-2014 Academische Opleiding Interne Begeleiding en Schoolontwikkeling

PLATTEGROND

61

5.4 PLATTEGROND

Plattegrond SPO / GMW