STUDIE

DAG

I N T E G R A L E

Z O R G E N

O N D E R S T E U N I N G

Donderdag

19 november 2015

-

Area 42

Brussel

Inst

alla

tie:

To

mas

Sar

acen

o (

Bië

nn

ale

Ven

etië,

20

09

)

PROGRAMMA

INHOUD VAN DE WORKSHOPS

LOCATIE

INSCHRIJVING & BETALING

MEER INFO

INH

OU

D

09u

30 –

10u

00

On

thaa

l met

ko

ffie

10u

00 -

10u

30

Ver

wel

kom

ing

en

key

no

te le

zin

g “

Inte

gra

le z

org

en

on

der

steu

nin

g. V

an t

heo

rie

en p

rakt

ijk n

aar

inte

gra

le w

eten

sch

app

elijk

e ke

nn

is.”

P

rof.

dr. C

hant

al V

an A

uden

hove

, pro

mot

or-c

oörd

inat

or S

teun

punt

Wel

zijn

, Vol

ksge

zond

heid

en

Gez

in

10u

30 -

10u

45

Wo

rksh

op

wis

sel

10u

45 -

12u

15

Wo

rksh

op

1

Nie

uw

e to

epas

sin

gen

in d

e g

ezo

nd

hei

dsp

rom

oti

e W

orks

hopl

eide

r:

Pro

f. dr

. Ils

e D

e B

ourd

eaud

huij

Ref

lect

ie d

oor

een

bele

idsv

eran

twoo

rdel

ijke

Wo

rksh

op

2

Ver

maa

tsch

app

elijk

ing

van

de

zo

rg

Wor

ksho

plei

ders

: P

rof.

dr. C

hant

al V

an A

uden

hove

P

rof.

dr. B

ert A

ertg

eert

s R

efle

ctie

doo

r ee

n be

leid

sver

antw

oord

elijk

e

Wo

rksh

op

3

Sam

enw

erki

ng

tu

ssen

wel

zijn

en

g

ezo

nd

hei

d:

the

bes

t o

f b

oth

wo

rld

s W

orks

hopl

eide

rs:

Pro

f. dr

. Koe

n H

erm

ans

Pro

f. dr

. Jan

De

Mae

sene

er

Ref

lect

ie d

oor

een

bele

idsv

eran

twoo

rdel

ijke

Wo

rksh

op

4

Kin

der

bijs

lag

als

een

inst

rum

ent

vo

or

inte

gra

al g

ezin

sbel

eid

Wor

ksho

plei

der:

D

r. W

im V

an L

anck

er

Ref

lect

ie d

oor

een

bele

idsv

eran

twoo

rdel

ijke

12u

15 –

13u

40

Net

wer

klu

nch

en

po

ster

pre

sen

tati

es

13u

40 –

14u

00

To

esp

raak

do

or

Pro

f. d

r. W

im R

ob

ber

ech

t, v

icer

ecto

r va

n d

e g

roep

bio

med

isch

e w

eten

sch

app

en

14u

00 -

14u

30

To

esp

raak

do

or

de

min

iste

r va

n W

elzi

jn, V

olk

sgez

on

dh

eid

en

Gez

in, J

o V

and

eurz

en

14u

30 -

16u

00

Wo

rksh

op

5

Inn

ova

ties

in d

e g

eest

elijk

e g

ezo

nd

hei

dsz

org

W

orks

hopl

eide

r:

Pro

f. dr

. Cha

ntal

Van

Aud

enho

ve

Ref

lect

ie d

oor

een

be

leid

sver

antw

oord

elijk

e

Wo

rksh

op

6

Een

nie

uw

on

der

steu

nin

gsb

elei

d

voo

r p

erso

nen

met

een

han

dic

ap

Wor

ksho

plei

der:

P

rof.

dr. B

ea M

aes

Ref

lect

ie d

oor

een

be

leid

sver

antw

oord

elijk

e

Wo

rksh

op

7

Inte

rsec

tora

le m

on

ito

rin

g e

n

sam

enw

erki

ng

Wor

ksho

plei

ders

: P

rof.

dr. K

oen

Her

man

s P

rof.

dr. J

ohan

Put

R

efle

ctie

doo

r ee

n

bele

idsv

eran

twoo

rdel

ijke

Wo

rksh

op

8

Fin

anci

erin

g v

an d

e w

elzi

jnsz

org

: ee

n t

ran

sver

saal

per

spec

tief

W

orks

hopl

eide

rs:

Pro

f. dr

. Joz

ef P

acol

et ,

Dr.

Sof

ie K

uppe

ns

Ref

lect

ie d

oor

een

bele

idsv

eran

twoo

rdel

ijke

16u

00 -

17u

00

Slo

two

ord

gev

olg

d d

oo

r ee

n r

ecep

tie

PR

OG

RA

MM

A

Workshop 1

Nieuwe toepassingen in de

gezondheidspromotie

Het sterftecijfer dat te wijten is aan chronische aandoeningen, is wereldwijd

sterk gestegen. Uit onderzoek blijkt dat gezonde voeding en voldoende fysieke

activiteit een belangrijke rol spelen in het voorkomen van deze aandoeningen.

In dit onderzoeksproject is een evidence-based eHealth interventie ontwikkeld

voor de promotie van gezonde voeding en beweging via de eerstelijnszorg. De

interventie ‘Mijn Actieplan’ richt zich op gezonde voeding (groenten en fruit) en

fysieke activiteit bij Vlaamse volwassenen (18 tot 65 jaar) die op controle ko-

men bij de huisarts. Dit instrument beoogt specifieke gedragsverandering en

richt zich ook op het verhogen van empowerment, zelfregulatie skills en het

probleemoplossend vermogen van patiënten/cliënten. Daartoe werd een inter-

ventie met drie pijlers opgebouwd: de zelfregulatie theorie (pijler 1), het ge-

bruik van computer tailoring en eHealth middelen (pijler 2) en de toepassing bij

de huisarts (pijler 3). Het onderzoek omvat een evidence-based ontwikkeling

van de interventie, de evaluatie van het effect van de interventie en de haal-

baarheid van de implementatie in Vlaamse huisartspraktijken.

De ontwikkeling en implementatie van een self-management eHealth

interventie in de eerste lijn

Workshopleider: Prof. dr. Ilse De Bourdeaudhuij

INH

OU

D V

AN

DE

WO

RK

SH

OP

S

Promotor: Prof. dr. Ilse De Bourdeaudhuij

Copromotoren: Prof. dr. Geert Crombez, prof. dr. Lieven Annemans,

prof. dr. Steven Simoens

Onderzoeker: Jolien Plaete

Tijdens deze workshop komen drie onderzoeken van het Steunpunt WVG aan

bod die aansluiten op nieuwe ontwikkelingen en toepassingen in de gezond-

heidspromotie. U zal ook de gelegenheid krijgen om de ontwikkelde interventies

te gebruiken of in te kijken.

Ongelijkheid in gezondheid is een belangrijk thema binnen public health re-

search. Personen met een beperking hebben een minder goede gezondheid dan

de algemene populatie. In Vlaanderen worden personen met een beperking

tewerkgesteld binnen sociale economie bedrijven. Bijgevolg is het mogelijk om

de gezondheid van deze doelgroep te verbeteren via acties op de werkvloer. In

het project StEIGERs is een interventie ontwikkeld om mentale gezondheid

(veerkracht) te bevorderen bij doelgroepwerknemers uit de sociale economie.

De interventie is gebaseerd op de Goed-Gevoel-Stoel, die uitgewerkt werd door

VIGeZ, i.s.m. CEDES. Via het intervention mapping protocol werd deze interven-

tie aangepast aan de noden van deze doelgroepwerknemers. De effectiviteit

van de interventie werd onderzocht via een effect- en procesevaluatie.

Ontwikkeling, implementatie en evaluatie van een interventie om veerkracht

te bevorderen bij doelgroepwerknemers uit de sociale economie (StEIGERs)

INH

OU

D V

AN

DE

WO

RK

SH

OP

S

Promotoren: Prof. dr. Lea Maes, prof. dr. Benedicte Deforche

Copromotoren: Prof. dr. Ilse De Bourdeaudhuij, prof. dr. Lieven Annemans,

prof. dr. Steven Simoens

Onderzoekers: Jasmine Mommen, dr. Anne Hublet

Economische evaluatie van welzijns– en gezondheidsinterventies

Beleidsmakers erkennen een nood aan gezondheids- en welzijnseconomische

evaluaties van hun beleidsinitiatieven. De bijdrage van gezondheids- en wel-

zijnseconomische evaluaties tot het besluitvormingsproces is nochtans eerder

beperkt. Het Steunpunt WVG onderzocht via een literatuurstudie wat de be-

langrijkste knelpunten zijn voor het uitvoeren van economische evaluaties van

welzijns- en gezondheidsinterventies. Deze knelpunten werden via een kwali-

tatief onderzoek getoetst bij zorgverleners. Dit onderzoek resulteert in oplos-

singen en suggesties om de knelpunten aan te pakken en te komen tot volledi-

gere economische evaluaties van welzijns- en gezondheidsinterventies.

Reflectie door een verantwoordelijke van het beleid en/of de praktijk.

Promotoren: Prof. dr. Lieven Annemans, prof. dr. Steven Simoens

Onderzoeker: Janne Schepers

Workshop 2

Vermaatschappelijking van de

zorg

De trend tot vermaatschappelijking impliceert dat men ook voor de meest

kwetsbare doelgroepen streeft naar zorg (1) zoveel mogelijk in de natuurlijke

omgeving van de persoon en (2) in aansluiting op de vraag van de persoon zelf

en zijn omgeving. Hierdoor verandert ook de aard van de zorg zelf.

Het Steunpunt WVG onderzoekt de gemeenschappelijke kenmerken van een

goede zorg in de thuissituatie van drie doelgroepen: mensen met dementie,

met een psychische kwetsbaarheid en met een verstandelijke beperking. Uit

deze studie komen een aantal belangrijke eerste bevindingen die een vertrek-

basis kunnen bieden voor het beleid.

Er werden tien sleutelelementen uit de literatuur geselecteerd. Daarna werd

nagegaan in welke mate deze sleutelelementen de facto als een cruciaal

werkingselement in de drie sectoren aanvaard zijn. Vervolgens werd onder-

zocht op welke punten de effectiviteit van de thuiszorg verbeterd kan worden.

Drie vormingsmodules werden ontwikkeld en getoetst in een pilootstudie. In de

presentatie stellen we de resultaten voor van de studie en bediscussiëren we de

bruikbaarheid ervan voor praktijk en beleid .

Effectieve gemeenschapsgerichte zorg

Workshopleiders: Prof. dr. Chantal Van Audenhove en Prof. dr. Bert Aertgeerts

INH

OU

D V

AN

DE

WO

RK

SH

OP

S

Promotoren: Prof. dr. Chantal Van Audenhove

Copromotoren: Prof. dr. Bea Maes, prof. dr. Anja Declercq,

prof. dr. Lieven Annemans, prof. dr. Steven Simoens

Onderzoeker: Monia Vereecken

De vraag naar chronische zorg stijgt ten gevolge van de snelle veroudering van

de Westerse bevolking en de langere levensverwachting van ouderen met mul-

tipele chronische problemen. De zorgvraag van deze populatie strekt ruimer

dan de medische zorg. Zo betreft de zorgvraag van de kwetsbare oudere het

totale functioneren in zijn/haar vertrouwde omgeving.

Het Steunpunt WVG onderzoekt hoe de functionaliteit van de kwetsbare oude-

re kan behouden worden of verbeteren en welke de criteria zijn om het welsla-

gen van de zorg rond de kwetsbare oudere te verhogen.

We bestuderen ergotherapie als actor binnen een multidisciplinaire aanpak bij

de kwetsbare oudere. Ook bekijken we de meerwaarde en knelpunten van IT. In

de workshop presenteren we de resultaten van de studie en bediscussiëren we

good practices.

Reflectie door een verantwoordelijke van het beleid en/of de praktijk.

Kwetsbare ouderen in de eerstelijnszorg: too complex to manage?

INH

OU

D V

AN

DE

WO

RK

SH

OP

S

Promotoren: Prof. dr. Bert Aertgeerts

Copromotoren: Prof. dr. Anja Declercq

Onderzoeker: Leen De Coninck

Workshop 3

Samenwerking tussen welzijn en

gezondheid:

the best of both worlds

Workshopleiders: Prof. dr. Koen Hermans en Prof. dr. Jan De Maeseneer

Deze workshop is geënt op diverse onderzoeken die in het kader van het Steun-

punt WVG zijn uitgevoerd onder leiding van prof. dr. Jan De Maeseneer, prof.

dr. An De Sutter of prof. dr. Koen Hermans. Ze werden uitgevoerd door volgen-

de onderzoekers: Jens Detollenaere, Jolien Vos, Charlotte Scheerens en Evy

Meys.

De eerste lijn in welzijn en gezondheid is in verandering. Vanuit de departemen-

ten huisartsengeneeskunde in Vlaanderen is een uitdagende visietekst

“Together we change” neergelegd over de toekomst van de eerstelijnsgezond-

heidszorg. De nota bepleit een eerstelijnszorg die wordt georganiseerd in eer-

stelijnszones van 75.000 tot 125.000 inwoners. Binnen de eerstelijnszones zijn

netwerken van interprofessionele eerstelijnszorgvoorzieningen actief. De minis-

ter van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin wil dat er een betere afstemming

komt binnen het eerstelijns welzijnswerk (OCMW, CAW, sociale diensten van de

mutualiteit, opbouwwerk, justitiehuizen).

In de afgelopen jaren werden een aantal onderzoeksprojecten uitgevoerd die

dieper ingingen op de grootstedelijke organisatie van het eerstelijns welzijns-

werk onder leiding van prof. dr. Koen Hermans, waaruit bleek dat alleen al sa-

menwerking tussen de welzijnsactoren op de eerste lijn verre van evident is.

We gaan in interactie over volgende vragen: (1) Wat zijn de mogelijkheden voor

integratie tussen welzijn en gezondheid zijn mogelijk en wat verstaan we pre-

cies onder integratie? (2) Vinden we een gezamenlijke taal/classificatie-

systeem? (3) Voor welke misstappen moeten we ons behoeden?

Reflectie door de heer Tom Vermeire, afdelingshoofd afdeling Woonzorg en

Eerstelijn van het Vlaams Agentschap Zorg en Gezondheid en door mevrouw

Marijke Enghien, afdelingshoofd van de afdeling Welzijn en Samenleving van

het departement WVG. INH

OU

D V

AN

DE

WO

RK

SH

OP

S

Workshop 4

Kinderbijslag als een instrument

voor een integraal gezinsbeleid

Workshopleider: Dr. Wim Van Lancker

De zesde staatshervorming zorgde ervoor dat de bevoegdheid inzake gezinsbij-

slagen werd overgeheveld van het federale niveau naar het niveau van de deel-

staten. Sinds 1 juli 2014 is dit ook officieel een feit. Deze bevoegdheidsover-

dracht geeft Vlaanderen de kans om het kinderbijslagstelsel grondig te hervor-

men, zo niet te vereenvoudigen. De implementatie van een nieuw kinderbijslag-

stelsel in Vlaanderen gaat echter gepaard met heel wat fundamentele vragen

en kwesties.

In deze workshop stellen we de eerste resultaten van het onderzoek “een empi-

risch onderzoek naar de betaalbaarheid en wenselijkheid van hervormingen in

de toekomstige Vlaamse kinderbijslag” voor aan het grote publiek. Daarin

schetsen we - op basis van wat theoretische inzichten en van een verkenning

van 4 inkomensselectieve systemen - welke de uitdagingen zijn voor de nieuwe

kinderbijslagregeling.

Reflectie door de heer Diederik Vancoppenolle, wetenschappelijk adviseur van

Kind & Gezin.

INH

OU

D V

AN

DE

WO

RK

SH

OP

S

Promotoren: Dr. Wim Van Lancker

Copromotor: Dr. Gerlinde Verbist

Onderzoeker: Julie Vinck

INH

OU

D V

AN

DE

WO

RK

SH

OP

S

Workshop 5

Een nieuw ondersteuningsbeleid voor

personen met een handicap

Workshopleider: Prof. dr. Bea Maes

Deze workshop is gebaseerd op verschillende onderzoeken die in het kader van

het Steunpunt WVG zijn uitgevoerd onder leiding van prof. dr. Bea Maes of

prof. dr. Koen Hermans. Ze werden uitgevoerd door volgende onderzoekers:

Bram Vermeulen, Stephy Colla en Liesbeth Op de Beeck.

Naar aanleiding van de beleidsnota ‘Perspectief 2020’ (Vandeurzen, 2010) is er

heel wat in beweging gezet op het vlak van zorg en ondersteuning voor perso-

nen met een handicap. In de lijn van het VN-verdrag betreffende de rechten van

personen met een handicap zijn ‘volwaardig burgerschap’ en ‘de regie over het

eigen leven’ centrale elementen in dit vernieuwde ondersteuningsbeleid. De

invoering van de persoonsvolgende financiering neemt daarbij een belangrijke

plaats in.

Ter ondersteuning van deze zorgvernieuwing zijn in het kader van het Steun-

punt WVG verschillende korte termijnprojecten uitgevoerd, met name

‘Nulmeting van het gebruik van reguliere diensten door personen met een han-

dicap’, ‘Evaluatie Multifunctionele Centra voor kinderen en jongeren met een

beperking’, ‘Evaluatie van de Diensten Ondersteuningsplan’, ‘Operationalisering

van het begrip ‘grootste ondersteuningsnood’ in het kader van de zorgregie’ en

‘Organisatie van het voortraject voor personen met een handicap’.

We stellen deze onderzoeken kort voor. We gaan in op de belangrijkste resulta-

ten en hun bijdrage aan het vernieuwde ondersteuningsbeleid. Ook maken we

vanuit de onderzoeken enkele kritische kanttekeningen en benoemen we val-

kuilen aangaande het nieuwe ondersteuningsbeleid voor personen met een

handicap.

Reflectie door de heer Jos Theunis, afdelingshoofd van de afdeling Zorg van het

Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap.

Workshop 6

Innovaties in de geestelijke

gezondheidszorg

Workshopleider: Prof. dr. Chantal Van Audenhove

Deze workshop is opgebouwd rond diverse onderzoeken die in het kader van

het Steunpunt WVG zijn uitgevoerd onder leiding van prof. dr. Chantal Van Au-

denhove en prof. dr. Koen Hermans of prof. dr. Omer Van den Bergh en prof.

dr. Dirk Hermans. Ze werden uitgevoerd door volgende onderzoekers: Stepha-

nie Vanclooster, dr. Tom Van Daele en dr. Evelien Coppens.

Het Steunpunt WVG realiseerde drie projecten met betrekking tot de geestelij-

ke gezondheidszorg (GGZ). De vermaatschappelijking van de GGZ brengt mee

dat een aanbod van psychische hulpverlening in de eerste lijn sterker wordt

uitgebouwd. Minister Jo Vandeurzen ontwikkelde een pilootproject met 7 eer-

stelijnspsychologen in opvolging van het GGZ congres van 2010.

Het Steunpunt WVG evalueerde deze nieuwe ontwikkeling in het GGZ land-

schap. In de presentatie bieden we een antwoord op de vragen die aan de basis

lagen van dit actieproject. Zo verneemt u welke doelgroep van deze nieuwe

dienst gebruikt maakt, hoe het takenpakket en het netwerk van de eerstelijns-

psycholoog er uit ziet, welke evaluaties men maakt van deze nieuwe functie

vanuit diverse perspectieven en dergelijke meer.

Daarnaast werkte het Steunpunt WVG aan (1) een adhoc onderzoek over de

vraag hoe het aanbod van GGZ voorzieningen zich verhoudt ten opzichte van de

noden die men op basis van prevalentiestudies bepaalt en (2) een tweejarig

project over de preventie en vroegtijdige behandeling van comorbide depressie

bij chronisch zieken in de thuissituatie. We presenteren kort de resultaten en

discussiëren over de praktijk- en beleidsaanbevelingen.

Reflectie door mevrouw Danielle Massant, Afdeling Woonzorg en Eerstelijn van

het Vlaams Agentschap Zorg en Gezondheid.

INH

OU

D V

AN

DE

WO

RK

SH

OP

S

INH

OU

D V

AN

DE

WO

RK

SH

OP

S

Workshop 7

Intersectorale monitoring en

samenwerking

Workshopleiders: Prof. dr. Koen Hermans en Prof. dr. Johan Put

Deze workshop is geënt op diverse onderzoeken die in het kader van het Steun-

punt WVG zijn uitgevoerd onder leiding van prof. dr. Johan Put en/of prof. dr.

Koen Hermans. Ze werden uitgevoerd door volgende onderzoekers: Jasper De

Witte, Hanne Op de Beeck en Lesley Bogaerts.

In deze workshop vertrekken de onderzoekers van drie vragen, die voortbou-

wen op inzichten uit drie onderzoeken van het Steunpunt WVG: (1) het monito-

ren van intersectoraal zorggebruik, (2) informatiedeling tussen zorgverleners en

(3) het cliëntenperspectief op samenwerking. We kiezen voor een interactieve

aanpak waarin de deelnemers vanuit hun perspectief reflecteren en met elkaar

in dialoog gaan. De drie vragen waarrond deze workshop is opgebouwd, zijn: (1)

het monitoren van intersectoraal zorggebruik: rond welke cliënten is samen-

werking nodig? (2) informatiedeling: welke informatie kan/mag gedeeld worden

in geval van samenwerking, rekening houdend met het beroepsgeheim? (3) het

cliëntenperspectief: hoe kan de samenwerking cliëntgericht worden?

Reflectie door de heer Stefaan Van Mulders, administrateur-generaal van het

Agentschap Jongerenwelzijn.

Workshop 8

Een transversaal perspectief op de

financiering van de welzijnszorg

in Vlaanderen

Workshopleiders: Prof. dr. Jozef Pacolet en Dr. Sofie Kuppens

Deze workshop is gebaseerd op diverse onderzoeken die in het kader van het

Steunpunt WVG zijn uitgevoerd onder leiding van prof. dr. Jozef Pacolet of dr.

Sofie Kuppens. Ze werden uitgevoerd door volgende onderzoekers: Annelies De

Coninck, Frederik De Wispelaere, Joris Vanormelingen en dr. Eva Vande Gaer.

Vier weliswaar sterk uiteenlopende subsectoren van de welzijns- en gezond-

heidssector in Vlaanderen zijn in de loop van de voorbije jaren in een vergelijk-

bare benadering in beeld gebracht. Het betreft de thuiszorg (gezinszorg en aan-

vullende thuiszorg), de residentiële ouderenzorg, innovatieve zorgvormen voor

personen met een handicap (i.c. kleinschalige woonprojecten) en de buiten-

schoolse kinderopvang.

Telkens werden de financieringsmechanismen geïdentificeerd, en daarna werd

bij voorkeur op basis van boekhoudkundige en andere administratieve informa-

tie een zo exhaustief mogelijk beeld geschetst van de financieringsstromen, dit

vanuit het perspectief van de voorzieningen.

In het seminarie zetten we de resultaten naast elkaar om alzo een transversaal

perspectief te krijgen dat voor eenieder herkenbaar of integendeel vernieu-

wend zal zijn. Juist omdat het (vaak versnipperde) beeld geschetst wordt van de

situatie voor de 6de staatshervorming, zal deze analyse ontegensprekelijk inspi-

rerend zijn voor keuzes naar de toekomst toe .

Reflectie door een verantwoordelijke van het beleid.

INH

OU

D V

AN

DE

WO

RK

SH

OP

S

Locatie

Area 42

Paleizenstraat 46A

1030 BRUSSEL

vindt u hier

Betaling

Inschrijving

U kan zich tot

9 november 2015

inschrijven via deze link

Meer info

Betalen kan u door overschrijving van het bedrag op

rekeningnummer BE60 7340 0666 0370 (BIC KREDBEBB) van de KU Leuven

met vermelding van "400/0012/48006_uw voornaam_uw naam".

Wenst u een factuur?

Kleur dan het bolletje in het inschrijvingsformulier zwart en vul de gevraagde

gegevens in. Gelieve na ontvangst de factuur te betalen met de daarin vermel-

de gestructureerde code.

Indien u vragen heeft over deze studiedag, kan u terecht bij het secretariaat van

het Steunpunt WVG via swvg@med.kuleuven.be.

Prijs

De kostprijs voor deelname aan deze studiedag bedraagt 65 euro.