Stripkoffie in plaats_van_stripbier_haarlems

2
20 of 848 DOCUMENTS De Gelderlander 1 juni 2012 vrijdag Achiterhoek; Arnhem; Betuwe; Rijk van Nijmegen; Liemers; Maas en Waal; Nijmegen Stad; Renkum; Rijk van Nijmegen Editie; Riviereland; Bijlage; De valley; Veluwe; Wijchen Beuningen Censuur laat de Turkse strip bloeien BYLINE: JESSICA MAAS SECTION: CULT LENGTH: 645 woorden Bij elke kiosk in Turkije liggen ze. Stripkranten die de politiek op de hak nemen. Geliefd bij het publiek, maar gehaat door de regering. STRIPKRANTEN 'We denken bij elke tekening na of we niet in de problemen komen' door onze correspondent Jessica Maas Een dikke kat loopt zelfbewust rond in het historische pand in het centrum van Istanbul. Hij kan zo een strip in. Dit is zìjn terrein en hij bepaalt waar hij gaat zitten. Op een stapel oude kranten, ergens op schoot of op een toetsenbord. Aan het bureau zit Kutlukhan Perker (39) te tekenen. Hier wordt stripkrant Leman gemaakt. Het is nu nog stil in het kantoor. Stilte voor de storm. Straks komen de andere tekenaars en vormgevers binnen en is het gedaan met de rust. "We werken de hele nacht door, dat is traditie. Alles op het laatste moment. Morgenvroeg gaat het blad naar de drukker", vertelt Perker, die tekent onder de naam M.K Perker. Leman is een van de drie grote stripkranten - samen goed voor een wekelijkse oplage van ruim 200.000 - die Turkije telt. De bladen die wekelijks op de cover en de eerste pagina's de politiek op de hak nemen, zijn razend populair. Aan onderwerpen geen gebrek. "Zeker met onze premier, elke week roept Erdogan wel weer wat. Hij is altijd boos." Maar de premier is verre van een fan en heeft lange tenen. Keer op keer klaagt hij de tekenaars en bladen aan. Perker: "We denken bij elke tekening na of we niet in de problemen komen." Niet alleen tekeningen over Erdogan liggen gevoelig, ook justitie leest mee. "We worden ook aangeklaagd omdat de strips 'te obsceen' zouden zijn." Hij pakt er een recente cover bij. Drie rechters en een jongen met een zogenoemde 'PKK-sjaal'. De tekening verwijst naar de veroordeling van de student Cihan Kirmizigul tot elf jaar en drie maanden cel voor lidmaatschap van een terreurorganisatie begin mei. De student werd opgepakt na rellen tussen PKK-aanhangers en de politie. Hij stond - met sjaal - bij een bushalte te wachten. De veroordeling zorgde voor een storm van protest. Perker: "We hebben heel bewust de rechters met zwarte mantels getekend en niet in hun echte tenue. Dan zouden we een probleem kunnen krijgen. Zo zoeken we keer op keer de grenzen op." Van oudsher heeft de Turkse regering weinig op met de stripbladen die vol staan met scherpe grappen. Perker: "We hebben een lange voorgeschiedenis van censuur." Het eerste humoristische blad, Diogenes, verscheen al eind negentiende eeuw in het Ottomaanse rijk ten tijde van de 'censuur-sultan' Abdulhamit II. Diogenes nam de sultan op de hak en plaatste een beroemde karikatuur van de sultan met zijn grote neus. 'De neus' werd de bijnaam van de sultan, die later woorden als vrijheid, bom én neus simpelweg verbood. Na een algeheel publicatieverbod weken veel bladen uit naar buitenland. De traditie was geboren. Stripbladen worden verboden en duiken weer op - vaak onder een andere naam. "De repressie heeft onze Page 1

Transcript of Stripkoffie in plaats_van_stripbier_haarlems

Page 1: Stripkoffie in plaats_van_stripbier_haarlems

20 of 848 DOCUMENTS

De Gelderlander

1 juni 2012 vrijdagAchiterhoek; Arnhem; Betuwe; Rijk van Nijmegen; Liemers; Maas en Waal; NijmegenStad; Renkum; Rijk van Nijmegen Editie; Riviereland; Bijlage; De valley; Veluwe;

Wijchen Beuningen

Censuur laat de Turkse strip bloeien

BYLINE: JESSICA MAAS

SECTION: CULT

LENGTH: 645 woorden

Bij elke kiosk in Turkije liggen ze. Stripkranten die depolitiek op de hak nemen. Geliefd bij het publiek, maargehaat door de regering.

STRIPKRANTEN 'We denken bij elke tekening na of weniet in de problemen komen'

door onze correspondentJessica MaasEen dikke kat loopt zelfbewust rond in het historischepand in het centrum van Istanbul. Hij kan zo een strip in.Dit is zìjn terrein en hij bepaalt waar hij gaat zitten. Opeen stapel oude kranten, ergens op schoot of op eentoetsenbord. Aan het bureau zit Kutlukhan Perker (39) tetekenen. Hier wordt stripkrant Leman gemaakt.

Het is nu nog stil in het kantoor. Stilte voor de storm.Straks komen de andere tekenaars en vormgevers binnenen is het gedaan met de rust. "We werken de hele nachtdoor, dat is traditie. Alles op het laatste moment.Morgenvroeg gaat het blad naar de drukker", verteltPerker, die tekent onder de naam M.K Perker.Leman is een van de drie grote stripkranten - samen goedvoor een wekelijkse oplage van ruim 200.000 - dieTurkije telt. De bladen die wekelijks op de cover en deeerste pagina's de politiek op de hak nemen, zijn razend

populair. Aan onderwerpen geen gebrek. "Zeker met onzepremier, elke week roept Erdogan wel weer wat. Hij isaltijd boos."Maar de premier is verre van een fan en heeft langetenen. Keer op keer klaagt hij de tekenaars en bladen aan.Perker: "We denken bij elke tekening na of we niet in deproblemen komen." Niet alleen tekeningen over Erdoganliggen gevoelig, ook justitie leest mee. "We worden ookaangeklaagd omdat de strips 'te obsceen' zouden zijn."Hij pakt er een recente cover bij. Drie rechters en eenjongen met een zogenoemde 'PKK-sjaal'. De tekeningverwijst naar de veroordeling van de student CihanKirmizigul tot elf jaar en drie maanden cel voorlidmaatschap van een terreurorganisatie begin mei. Destudent werd opgepakt na rellen tussen PKK-aanhangersen de politie. Hij stond - met sjaal - bij een bushalte tewachten. De veroordeling zorgde voor een storm vanprotest.Perker: "We hebben heel bewust de rechters met zwartemantels getekend en niet in hun echte tenue. Dan zoudenwe een probleem kunnen krijgen. Zo zoeken we keer opkeer de grenzen op."Van oudsher heeft de Turkse regering weinig op met destripbladen die vol staan met scherpe grappen. Perker:"We hebben een lange voorgeschiedenis van censuur."Het eerste humoristische blad, Diogenes, verscheen aleind negentiende eeuw in het Ottomaanse rijk ten tijdevan de 'censuur-sultan' Abdulhamit II. Diogenes nam desultan op de hak en plaatste een beroemde karikatuur vande sultan met zijn grote neus. 'De neus' werd de bijnaamvan de sultan, die later woorden als vrijheid, bom én neussimpelweg verbood. Na een algeheel publicatieverbodweken veel bladen uit naar buitenland. De traditie wasgeboren. Stripbladen worden verboden en duiken weer op- vaak onder een andere naam. "De repressie heeft onze

Page 1

Page 2: Stripkoffie in plaats_van_stripbier_haarlems

stripcultuur sterker gemaakt. We blijven de maatschappijeen spiegel voor houden", zegt Perker. "Zelf begon hijzijn carrière op zestienjarige leeftijd bij het blad Girgirvan Oguz Aral, de 'godfather' van de Turkse strips. Girgirwerd na de militaire coup in 1980 verboden. Perker:"Vroeger was de druk van het leger groter. Dat heb ikzelf ook mogen ervaren." In 1995 vond een leger een vanzijn cartoons te ver gaan en spande een zaak aan. Vijf jaarcel hing hem boven het hoofd. "Gelukkig konden deadvocaten van de krant de zaak schikken met de afspraakdat ik de strijdkrachten niet nog een keer zou beledigen."De druk van het leger heeft nu plaatsgemaakt voor dievan de overheid. "Het wordt steeds erger, er zitten zoveeljournalisten vast, we gaan echt bergafwaarts. Gevoel van

humor is bij deze islamitische regering ver te zoeken."

Het werk van twintig Turkse tekenaars is te zien op deStripdagen Haarlem die dit weekeinde wordengehouden.

LOAD-DATE: June 1, 2012

LANGUAGE: DUTCH; NEDERLANDS

PUBLICATION-TYPE: Krant

JOURNAL-CODE: DG

Copyright 2012 Wegener NieuwsMedia BVAll Rights Reserved

Page 2Censuur laat de Turkse strip bloeien De Gelderlander 1 juni 2012 vrijdag