Bron: Plooy, A. (2006, 11). Stigmatisering van mensen met een psychische aandoening. Ook wij? Maandblad geestelijke volksgezondheid , pp. 910-915.

Geboren in 1960 Lijdt aan een ernstige psychiatrische

stoornis Halverwege de jaren 80 zelf opgenomen

in psychiatrisch ziekenhuis Wolfheze Jarenlang opgenomen op een

langverblijfafdeling In begin verzette ze haar door het beeld

dat ze had meegekregen doorheen de jaren, maar het was tevergeefs en ze moest al snel inzien dat ze niet beter was dan de rest.

Heeft te maken gehad met stigmatisering (bv bij sollicitaties)

Geeft lezingen

Politicoloog Wetenschappelijke medewerker bij de

afdeling Reïntegratie van het Trimbos-instituut en bij kenniscentrum Rehabilitatie

Betrokken bij Indigo-onderzoek (interviews van mensen met de diagnose schizofrenie)

Ervaringsdeskundige en coördinator van het programma Herstel & Participatie van het Kenniscentrum Rehabilitatie

Eerder was zij werkzaam bij het Basisberaad GGZ Rijnmond en actief op het gebied van (ondersteuning van) cliëntenparticipatie.

Tevens is ze bestuurslid van Stichting Kwadraad, dat uitvoering geeft aan kwaliteitsonderzoek vanuit cliëntperspectie

Daarnaast voert zij de hoofdredactie van het Tijdschrift voor Rehabilitatie en Herstel.

1. Inleiding 2. Meten met Indigo3. Solliciteren4. Dan nog één ding (slot)

Getuigenis van iemand (de auteur) met een psychiatrische aandoening

Vraag tijdens lezingen ‘kunt u aan mij zien dat ik een psychische aandoening heb?’

Psychiatrische patiënten krijgen vaak te horen dat ze net normale mensen lijken, maar ze voelen zich niet zo

Twijfel! Zwijgt over haar aandoening en over ervaring

met opnames buiten het werk Door pijnlijke ervaringen achtergrond

verzwijgen

Ervaringen stigmatisering uiteenlopend Reacties anderen vaak onduidelijk en niet openlijk

(komt naar voor bij het meten van ervaringen)Bv afwijzing bij sollicitatie Europese studie naar stigma en discriminatie van

mensen met de diagnose schizofrenie: INDIGO Algemeen gevoel dat ze als minderwaardig worden

beschouwd Geen concrete voorbeelden, als ze wel konden

aangeven dat ze anders behandeld werden gaven ze vaak zichzelf de schuld (gedrag=oorzaak, niet psych. Ziekte)

Oorzaak bij hen niet bij het stigma

Respondenten vaak geen antwoord over discriminatie Begeven zich nauwelijks in het maatschappelijk verkeer Ze solliciteren niet meer sinds hun psychische problemen Ontspanning en contacten met andere psychiatrische

patiënten Anticipated stigma (regarded as unjustified but likely)?

Aantonen met de vraag ‘Laat je dingen na vanwege je psychiatrische stoornis?’

men solliciteerde niet vanwege de stoornis zelf

Men heeft niet veel resultaten rond discriminatie, maar vele onderzoeken tonen stereotypen en vooroordelen aan die het publiek heeft. Dus kunnen we het wel aannemen.

Gevaarlijk? Uit cijfers (o.a. Teplin, 2005) blijkt dat mensen

met psychiatrische handicaps zeker zo vaak slachtoffer van geweld zijn als dader

Onaantrekkelijk? Alleen tijdens perioden dat ze veel medicijnen

moet slikken (pukkels, speeksel moeilijk te bedwingen, vreemd bewegen…)

Perioden dat het slecht gaat moeilijk te verzorgen

Het wordt hen zwaarder aangerekend dan ‘niet-gestoorde’ medemensen die er niet onappetijtelijk uitzien en onaangenaam ruiken

Onbekwaam? Ze worden niet serieus genomen men is niet in staat de realiteit te zien zoals die

is dat klopt, ze hebben een ervaring van ‘afgesnedenheid’, opsluiting, beelden, stemmen…

MAAR: hun interpretatie van de werkelijkheid is niet minder waardevol, gewoon afwijkend

Of misschien door onvoorspelbaarheid Men is afwijkend, niet gevaarlijk! Ze

hebben het recht geaccepteerd te worden, maar er zijn heel wat obstakels. (ontkenning= gemakkelijk oplossing, maar geen overtuigende)

Zelfstigmatisering Mensen met psychische beperkingen lijden

misschien het meest onder hoe ze zichzelf waarderen en hoe zij verwachten behandeld te worden

Angst dat mensen het kunnen zien aan hun - diep gebrek zelfwaardering WAARHEID - het zit in je hoofd (daarom

andere waardering , ervaring andere cliënten projecteren)

MAAR: gevaar ! Bestempelen angst voor stigmatisering als ‘irrationeel’ en als symptoon van de aandoening.

Teplin, T.A., G.M. McClelland, K.M. Abram, D.A. Weiner (2005), Crime victimization in adults with severe mental illness: comparison with the National Crime Victimization Survey. Archives of General Psychiatry, 62, 911-921