Stichting Vrienden van Middachten

Jaarverslag 2016

Bestuur

Gedurende 2016 waren er geen bestuurswisselingen. Per 31 december 2016 bestond het bestuur uit:

R.C. König, voorzitter

M.E. Pieterse - van Baars, secretaris

H.A. Lampe, penningmeester

F.W.F.L. Graf zu Ortenburg, lid

G. van der Burg – Berendsen, lid

J. Hekman, lid

J. Jansen, lid

Het bestuur kwam bijeen op 26 februari, 1 juni, 4 oktober en 16 november. Op de vergadering van

16 november is gesproken over het profiel van nieuw te werven bestuursleden.

Activiteiten

Het jaar werd begonnen met een Nieuwjaarsreceptie op het Huis op 19 januari. Tijdens deze

receptie liet Henri Kleijer weer zijn prachtige foto‟s zien.

Gedurende het openstellingsseizoen konden de geheel vernieuwde toiletten in gebruik worden

genomen. Het „kruidenhok‟, de opbergschuur voor de vrijwilligers van de kruidentuin, moest

hierdoor noodgedwongen worden verplaatst. Een geheel nieuwe schuur is buiten de kasteelmuur, in

de nabijheid van de Kruidentuin geplaatst. Deze is op 10 oktober, in bijzijn van enkele

bestuursleden, door de „kruidendames‟ feestelijk in gebruik genomen.

Vriendenmiddag

Op zaterdag 21 mei werd de jaarlijkse Vriendenmiddag georganiseerd. Na koffie en thee in het

Onderhuis werden de gasten uitgenodigd om naar de Bodenkamer te gaan, waar voorzitter Ron

König iedereen welkom heette en vervolgens het woord gaf aan Graaf Franz zu Ortenburg, die een

buitengewoon interessante lezing hield over alle aspecten van de eeuwenoude tafelcultuur van

Middachten. Aan de hand van een PowerPointpresentatie voerde hij de aanwezigen langs authentiek

gedekte tafels en tafelmanieren uit verschillende eeuwen, gaf hij uitleg over de livreien en beschreef

een aantal stappen die vooraf gingen aan een groot diner dat vorig jaar op het Huis werd gegeven.

Tot slot besteedde de graaf ook nog aandacht aan het thema van deze zomer: Mobiliteit op

Middachten. We kregen prachtige oude foto‟s uit het archief te zien van op het landgoed gebruikte

rijtuigen, fietsen en auto‟s.

Speciaal voor de vrienden was de andere expositie “Drie eeuwen te gast op Middachten” verlengd

en na de inleiding van de graaf kon men een viertal tafels bekijken uit de 17e, 18

e en 19

e eeuw.

Voorlichting basisscholen

In 2016 hebben zes scholen uit de gemeente Rheden een educatief programma van een halve dag

gevolgd op Middachten. Dit wordt geheel begeleid door vrijwilligers. De stichting vindt het

belangrijk om jonge mensen op deze wijze kennis te laten maken met Middachten als cultureel

erfgoed in de directe omgeving.

Exposities

De zomerexpositie stond in het teken van mobiliteit en sloot zo mooi aan bij de Wereld

Citroendagen (ICCCR2016). In de oranjerie werden historische foto’s uit de collectie van

Middachten getoond en het koetshuis met rijtuigen werd opengesteld voor het publiek. Ter

gelegenheid van deze tentoonstelling zijn twee oude fietsen, in de jaren ’40 van de vorige eeuw in

gebruik bij graaf en gravin Bentinck, opgeknapt en tentoongesteld.

Concerten

De zomerconcerten verliepen goed, met nagenoeg een gelijk aantal bezoekers als in de afgelopen

jaren. Naast de Kerstopenstelling is dit een geschikte gelegenheid om nieuwe Vrienden te werven,

er zijn 21 vrienden geworven. Het tuinbezoek was aanzienlijk lager dan in 2015, in 2015 trok de

expositie „1 boom‟ veel extra bezoekers.

Kerstopenstelling

Dankzij een subsidie van de Provincie Gelderland, is tijdens de kerstopenstelling een extra activiteit

georganiseerd in de tuinen. Met behulp van grote beeldprojecties is de geschiedenis van Godard van

Reede en Ursula van Raesfelt levensgroot in beeld gebracht. Door de inzet van re-enactors werd de

voorstelling levensecht. Bezoekers konden vanaf de schemering in groepen van dit schouwspel

genieten. Op deze wijze konden ze kennis nemen van een stuk Gelderse en Nationale geschiedenis,

dat nauw is verbonden met Middachten. De bezoekers waren zeer enthousiast over deze aanvulling,

toch leverde het geen extra bezoekers op ten opzichte van het voorgaande jaar.

SVVM had tijdens de kerstopenstelling een stand in de servieskelder. Vooral de boekjes „Te Gast

op Middachten‟ en „Middachten in Vogelvlucht‟ werden goed verkocht en wij mochten 27 nieuwe

Vrienden noteren. Ook dit jaar waren enkele Vrienden behulpzaam met het bemannen van de stand.

Publicaties

Het bestuur besloot om de Engelse editie van “Middachten in Vogelvlucht” te financieren in

verband met de verwachte komst van veel Engelstalige gasten via Viking Tours.

Projectontwikkelaar CON heeft deze extra uitgave gesponsord voor €1500.

De uitgave van “Eerste Koetsier” was destijds een groot succes, het boek is op Middachten al lange

tijd uitverkocht, een herdruk werd te risicovol gevonden. Er bleek ergens nog een voorraad te

liggen. Het bestuur besloot om 200 exemplaren aan te schaffen, vooral omdat het boek goed past bij

het thema „Mobiliteit‟ van dit jaar.

Bezoekersaantallen

Dankzij de wereldcitroendagen, kende Middachten in 2016 een record bezoekersaantal:

Overzicht

bezoekersaantallen

2016 2015 2014 2013 2012

Huis, zomeropenstelling 791 1.025 505 840 927

Tuinopenstelling 2.126 4.752 3.569 2.966 2.808

Concerten 1.033 1.077 1.085 1.021 1.713

Kerstopenstelling 7.618 7.625 6.382 8.031 7.244

Warm Winterlicht/ICCCR* 40.128 0 3.988 3.273

Faunadag 1.506 1.182 1.756 1.393 1.300

Kasteelfair/Groene Dagen 7.000 7.000 1.352 1.947

Rondleidingen huis/tuin 428 980 523 232 1.410

Huwelijken en zakelijke

ontvangsten (schatting)

4.072 1.400 1.800 2.238 2.770

Erfgoedlogies 780 810

Totaal 65.482 25.071 21.000 21.757 19.764

*dit is een eenmalig evenement, waardoor de bezoekersaantallen dit jaar uitzonderlijk hoog

uitvallen

Vrijwilligers

Zonder de inzet van vrijwilligers is de openstelling van huis en tuin niet mogelijk. In 2016 hebben

zich 6 nieuwe vrijwilligers aangemeld, 13 vrijwilligers hebben opgezegd en 2 vrijwilligers zijn

helaas overleden. De meeste opzeggingen houden verband met leeftijd en/of fysieke klachten. Eind

december 2016 zijn er 122 vrijwilligers.

Een aantal van de nieuwe vrijwilligers is gericht geworven in verband met de aanvraag van Viking

Tours om in 2016 Middachten op te nemen in hun excursiemogelijkheden. Voor de huis- en

tuinrondleidingen voor Viking Tours, hadden we Engelstalige rondleiders nodig. Viking Tours en

haar bezoekers waren tevreden over de geleverde kwaliteit, helaas gaf het voor Viking Tours

onvoldoende respons en staan er voor 2017 geen nieuwe rondleidingen gepland.

Het is belangrijk dat er tussen de vrijwilligers, familie en professionele organisatie een goede

binding en communicatie is. Alle vrijwilligers waren uitgenodigd bij de nieuwjaarsreceptie.

Op 14 april en op 24 oktober zijn vrijwilligersbijeenkomsten georganiseerd,

waar informatie is gegeven over de activiteiten in huis en tuin en waar volop gelegenheid was voor

ontmoeting. Tijdens de bijeenkomst van 14 april hield de heer N.W. Conijn, conservator van

Middachten, een boeiende lezing over de expositie „Te Gast op Middachten‟, die naar aanleiding

van het gepubliceerde boek „Te Gast op Middachten‟ en een tentoonstelling in het

gemeentemuseum in Den Haag is georganiseerd. Op 24 oktober heeft de nieuwe kasteelmanager

van Middachten, mevrouw I. van der Linden, zich gepresenteerd aan de vrijwilligers.

In november is de jaarlijkse ontruimingsoefening voor vrijwilligers in het kasteel gehouden.

Financiën

De stichting sloot het jaar af met een positief saldo van € 12.267, -. De inkomsten bestaan volledig

uit de donaties van Vrienden en bedrijfsvrienden.

De ontvangen gelden zijn gedeeltelijk besteed ten behoeve van de vrijwilligers en aanschaf en of

publicatie van een tweetal boeken.

De bestuursleden ontvingen ook dit jaar geen beloning of onkostenvergoeding.

Bedrijfsvrienden en sponsors

Enkele bedrijven uit de regio zijn bedrijfsvriend. Bouwbedrijf Hoffman, De Enk Groen & Golf

B.V. en Sportieve Evenementen Peter Oversteegen VOF steunen de stichting.

Topbuxus levert een buxusschimmel werend middel om niet, in ruil voor het gebruik van de naam

Middachten bij de promotie van haar product.

Rozenkwekerij De Wilde uit Zutphen levert jaarlijks een deel van de te vervangen rozen en

clematissen om niet.

Vrienden

Wij hadden op 31 december 2016 306 Vrienden, een netto toename van 73 t.o.v. het jaar ervoor.

Daarbij gevoegd onze 122 vrijwilligers, brengt het totaal aantal Vrienden op 428 per 31 december

2016.

De Steeg, 10 mei 2017.

R.C. König, voorzitter F.W.F.L. Graf zu Ortenburg, lid

M.E. Pieterse-van Baars, secretaris G. van der Burg-Berendsen, lid

J. Jansen, lid H.J. Bremer, lid

De heer R. Roelfzema, lid