Stichting C3 in 2013

Stichting C3 in 2013

Stichting C3 promoot chemie onder jongeren

Dankzij haar vaste partners kan Stichting C3 (Communicatie Centrum Chemie) structureel investeren in (jong)chemisch talent. Hartelijk dank voor jullie steun!

2 | Stichting C3 in 2013

Stichting C3 brengt chemie tot leven en geeft jongeren de kans hun talenten in de chemie

te ontdekken. Met C3 ervaart iedereen wat chemie is, wat je er mee kunt en hoe chemie bij

het leven hoort.

Chocolate Challenge: Samen met Shell ontwikkelden we voor vmbo-leerlingen de interactieve roadshow Chocolate Challenge. Binnen no time hadden 62 scholen zich aangemeld.

Lab Experience Days: 559 scholieren én hun ouders namen deel aan een Lab Experience Day. 89% van de scholieren en 93% van de ouders hadden na deze dag een beter beeld van het werken in een laboratorium.

Database: We ontwikkelden een onderwijsmiddelendata-base, één online plek waar al ons materiaal te vinden is. Het eerste jaar hadden we 23.777 bezoekers, die 26.666 bestanden downloadden en 1.423 bestellingen plaatsten.

Kinderlab: 16.443 kinderen in de basisschoolleeftijd bezochten een kinderlab, waar ze als jonge onderzoekers experimenten uitvoerden.

Future4U: We ontwikkelden nieuw lesmateriaal voor het voortgezet onderwijs. ‘Future4U – Ontdek de bètawerelden!’ bestaat uit een educatief bordspel en zeven experiment-lessen.

Media: We benaderden verschillende media voor het plaatsen van proeven en artikelen over (nieuw) materiaal. Deze media hadden gezamenlijk een bereik van 972.800 kinderen en 270.950 volwassenen.

Stichting C3 in 2013 | 3

Hoogtepunten 2013

©Shell

Inhoudsopgave

Voorwoord

20 jaar C3

Activiteiten basisonderwijs

Project Expedition Chemistry

Lespakket chemie: ‘Een gesmeerde les’

Activiteiten voortgezet onderwijs

Project Exact wat je zoekt!

Project PROEF!

Project Week van de Procestechniek

Project Lab Experience Days

Project Chocolate Challenge

Beroepenvoorlichting in lesmethodes

Biobased economy in lesmateriaal

C3 Algemeen

C3 in kaart

Publiciteit

Onderwijsmiddelendatabase

Netwerken

Projectpartners

Organisatie en personeel

Stichting C3 in 2014 en daarna


Inhoudsopgave

4

5

6

7

8

10

11

12

14

16

18

20

22

23

24

26

27

28

30

31

32

33

Voor u ligt het jaarverslag van 2013. Hierin staan alle activiteiten die we organiseerden om jongeren enthousiast te maken voor de chemie. Het was een bijzonder jaar, waarin C3 20 jaar werd; het jaar waarin zowel het team als het bestuur van samenstelling veranderde en het jaar waarin we betrokken waren bij het besluit van het Techniekpact om Wetenschap & Technologie in het primair onderwijs structureel te verplichten, maar ook bij curriculumveranderingen in de bovenbouw van het voorgezet onderwijs.

Het was bovenal een jaar waarin we nog meer jongeren enthousiasmeerden voor chemie. In 2013 voerden we verschillende projecten uit. We organiseerden (of namen deel aan) jongerenevenementen, ontwikkelden nieuwe materialen en activiteiten, deelden onze kennis en expertise op onderwijsconferenties en gingen nieuwe samenwerkingen aan. Om meer bekendheid te genereren ontwikkelden we een online database en een brochure en benaderden we actief de media. In dit jaarverslag leest u meer over alle activiteiten in 2013. We eindigen met een blik in de toekomst.

Samen met u blijven we werken aan het tot leven brengen van chemie!

Milou Willemsen, voorlichter Stichting C3Marijn Meijer, directeur Stichting C3


Voorwoord

voor het vmbo en in opdracht van de VNCI ontwikkelen we lesmodules voor het nieuwe examenprogramma scheikunde. Via de projecten Feel the Chemistry (later Exact wat je zoekt!) en PROEF! maken jongeren kennis met opleidingen en beroepen in de che-mie, life sciences en procestechniek.

2008-2012: UitbreidingIn 2008 zijn we trekker van actielijn 1 (meer aandacht voor chemie in het onderwijs) van de Human Capital Chemie. Dit geeft ons de mogelijkheid een extra medewerker in dienst te nemen en uren vrij te maken voor communicatie. De website krijgt een nieuw ontwerp, we plaatsen de eerste tweet, er komt een digitale nieuwsbrief en verschillende magazines publiceren artikelen. We breiden de projecten uit met materialen en activiteiten om nog meer jongeren met chemie kennis te laten maken. Er komt één nieuw project, de Lab Experience Days, waarbij scholieren en ouders het lab kunnen bezoeken.

2013Twintig jaar later is Stichting C3 gegroeid van één directeur naar een volwaardig team van zeven natuur-wetenschappers, en van nul naar ruim 200 onderwijsmiddelen. We zijn een gewaardeerde partner geworden voor vele onderwijsinstellingen, bedrijven en brancheorganisaties. Dit jaarverslag biedt een overzicht van alle projecten die we in 2013 uitvoerden. Enkele hoogtepunten staan op pagina 3.

1993: OprichtingStichting C3 is op 22 juni 1993 opgericht door de KNCV, VNCI en NVON. De stichting streeft ernaar om in dialoog met de samenleving onafhankelijke, wetenschappelijk verantwoorde informatie uit te wisselen, die bijdraagt tot een evenwichtige beeldvorming over de chemie, de chemische bedrijvigheid en beroepsactiviteiten die daarbij een rol spelen.

1994: De eerste activiteitenIn 1994 begint Stichting C3 met de eerste activiteiten voor het basis- en voortgezet onderwijs. Dit is het jaar waarin we de proevenwaaier ‘Spelen met chemie’ ontwikkelen, de eerste doe-hoek chemie inrichten en we betrokken zijn bij de oprichting van het nationaal centrum voor weten-schap en techniek (nu bekend als NEMO). Verder oriënteren we ons op beroepenvoorlichting en het gebruik van hulpmiddelen in het voortgezet onderwijs.


20 jaar C3

1995-2000: LespakkettenIn de periode 1995 tot en met 2000 verspreiden we (bestaande) lespakket-ten. Zo is er voor het basisonderwijs de doe-doos ‘Spelen met chemie’, met materialen en chemicaliën voor zes proefjes, en het lespakket ‘Water, aarde, lucht en vuur’. Docenten en leerlingen van het voortgezet onder-wijs maken kennis met ‘Microschaalex-perimenten’, ‘Chemie in druppels’, het lespakket ‘Verf’, het lespakket ‘Zout’ en ‘Proeven met zeolieten’. In 1998 claimt Stichting C3 de url www.C3.nl.

2001-2007: ProjectenWe besluiten de verzending van lespakketten uit te besteden en beginnen tussen 2001 en 2007 verschillende projecten. Voor het basisonderwijs is dat Expedition Chemistry, waarin kinderen kennis-maken met chemie in het dagelijks leven. We ondersteunen ook leerkrachten, gastdocenten en pabo’s met informatiemateriaal en geven workshops en gastlessen.In het voortgezet onderwijs krijgen leerlingen aan de hand van verschil-lende projecten een concreter beeld van beroepen in de chemische sector. De focus ligt daarbij op het bieden van een context. Tijdens de Week van de Procestechniek bezoeken leerlingen bedrijven, er komen twee lessenseries

© Richard Procee

Activiteiten basisonderwijs

© Richard Procee

Sinds 2004 heeft Stichting C3 een project om kinderen van 4 tot 12 jaar kennis te laten maken met chemie in de breedste zin van het woord. In ne-gen jaar tijd groeide dit project uit van een proevenwaaier tot een volledig pakket aan materialen en activiteiten: Expedition Chemistry. In 2013 lag de nadruk op het vergroten van de naamsbekendheid.

Kinderen enthousiast voor scienceVia Expedition Chemistry willen we het aantal kinderen in het basisonderwijs dat in aanraking komt met science vergroten. Om de kinderen te berei-ken, richt dit project zich vooral op volwassenen. Zij zijn de ambassadeurs die kinderen kunnen enthousiasmeren voor science. De doelgroepen van Ex-pedition Chemistry zijn daarom (naast de kinderen) basisschoolleerkrachten, pabo-studenten, kinderopvangme-dewerkers, ouders, medewerkers van chemische bedrijven en onderwijsin-stellingen.

Naamsbekendheid gegroeidUit onderzoek in 2011 blijkt dat er vanuit Expedition Chemistry goede materialen en ondersteuning be-schikbaar zijn, maar dat het bestaan daarvan onvoldoende bekend is bij basisscholen. Daarom is er in 2013 hard aan gewerkt om de bekend-heid van het project te vergroten via workshops, persberichten, uitingen in

de media en mailingen. In november 2013 is het onderzoek herhaald. De bekendheid met (de materialen van) Stichting C3 in het basisonderwijs is gegroeid van 13% naar 18,4%. De proevenwaaier, websites (www.C3.nl en www.C3.nl/kids) en proeven zijn de bekendste materialen. Leerkrachten gebruiken deze vooral in groep 6, 7 en 8 en beoordelen deze als goed (80%) tot zeer goed (20%). Ze zijn duidelijk, bondig en praktisch. Ook vinden zij de materialen aantrekkelijk voor kinderen, omdat deze de kinderen aanspreken, door hen goed te begrijpen zijn en stap voor stap duidelijk uitleggen hoe ze de proeven moeten uitvoeren.

Overige materialen en activiteitenIn 2013:• Bijhouden van de website

www.expeditionchemistry.nl die 18.303 keer werd bezocht.

• Ontwikkeling van de proevenwaaier ‘Een bol vol science’, waarvan er 60.000 exemplaren zijn verspreid.

• Organisatie van vier kinderlabs en ondersteuning van 116 kinderlabs, met een bereik van in totaal 16.443 kinderen.

• Deelname aan verschillende congressen voor het basisonderwijs met een bereik van 3573 deelnemers.

• Organisatie van vier workshops voor 152 deelnemers, gemiddeld beoordeeld met een 8,2.

• Verzending van 477 leerkracht-, 159 spreekbeurt- en 95 gastlespakketten.

• Ontwikkeling van een kinder-feestjespakket, waarvan er 136 zijn verzonden.

• Publicatie van proefjes in Scouting magazine, Tsjakka en JCWeetje (België), met een bereik van in totaal 972.800 kinderen.

• Publicatie van best practice artikelen in Natuur aan de basis, de Tondeldoos, Educare en PrimaOnderwijs, met een bereik van in totaal ruim 183.300 volwassenen.

• Mailing via EDG (e-mail) en de Schoolbus (schriftelijk) naar alle basisscholen in Nederland.



© Richard Procee© Richard Procee

Leonie de Hoop, leerkracht de Boemerang in Utrecht

“Voor mijn sciencelessen aan groep 5 gebruik ik materialen van Expedition Chemistry. Met de poster en ballonnen versier ik het lokaal en in de proe-venwaaier vind ik veel inspiratie om in de klas mee aan de slag te gaan. De proevenwaaier is heel kindvriendelijk in gebruik. Door de plaatjes en het stapsgewijze werken kunnen mijn leerlingen de proeven zelfstandig uitvoe-ren. Ze mochten de proevenwaaier na de les mee naar huis nemen zodat ze thuis verder konden experimenteren. Ze waren heel enthousiast over deze kleurrijke waaier met de vele plaatjes. Door de sciencelessen staat chemie niet zo ver van mijn leerlingen af. Zij hebben geleerd dat chemie in alledaagse dingen wordt gebruikt en komen dit nu overal tegen.”

In 2014 en daarnaWe gaan dit jaar natuurlijk door met het enthousiasmeren van kinderen en professionals in het basisonder-wijs voor science. We worden daarin gesterkt door de ondertekening van het Techniekpact op 15 mei 2013, dat bepaalt dat in 2020 alle basisscholen in Nederland structureel Wetenschap & Technologie (W&T) moeten aan-bieden. Vanaf 2014 is W&T ook een verplicht vak op de pabo. Daarom helpen we in 2014 leerkrachten, pabo-docenten en -studenten invulling te geven aan W&T. We gaan hiervoor samenwerken met pabo’s, workshops geven aan leerkrachten en materia-len en activiteiten onderhouden en ontwikkelen waarin onderzoekend en ontwerpend leren centraal staan. De website en het spreekbeurtpakket zijn aan vernieuwing toe en er komt een nieuwe proevenwaaier met bijpas-sende lesbrief. Om dit alles mogelijk te maken zijn we op zoek naar nieuwe projectpartners uit het bedrijfsleven.

Top 3 materialen database1. Draaiboeken en werkbladen proeven: 7592 keer gedownload2. Kinderpagina’s: 1282 keer gedownload3. Lesbrieven: 913 keer gedownload



Martzen Couperus, leerling groep 5 van de Oudvaart in Sneek

“Het was geweldig leuk om een spreekbeurt over chemie te doen. Ik heb het scheiden van materialen gedaan met peper en zout en een ballon, de M&M-proef, de geld-schoonmaakproef, de dansende rozijnen en de proef om een gummibeer groter te maken. Het mooiste was het uitdelen van de proeven-waaiers, want iedereen vond het geweldig leuk en wil thuis ook aan de gang. Ik kreeg een 10!”

© Richard Procee

Sinds 2004 is ExxonMobil projectpart-ner van het basisschoolproject Expe-dition Chemistry. In 2013 benaderde het bedrijf ons omdat zij basisscholen in de omgeving van Brielle wilden laten kennismaken met chemie in het algemeen, en hun eigen activiteiten in het bijzonder. Samen ontwikkelden we een lespakket chemie: ‘Een gesmeerde les’. Negentig basisscholen in de om-geving van Brielle kregen dit pakket voor groep 7 en 8.

Een gesmeerde les over chemie De ExxonMobil-fabriek in Rozenburg produceert grondstoffen voor de chemische industrie. Die worden verwerkt in allerlei voorwerpen die we dagelijks gebruiken, zoals sport-schoenen, computerkabels en speelgoed. Deze stoffen worden in verschillende volumes in vaten, per tankwagen of schip naar de klant getransporteerd. Om basisscholen in de buurt meer te vertellen over deze fabriek ontwik-kelde Stichting C3 een lespakket over chemie. Dit pakket bevatte de chemiesurvivalgids voor het basis-onderwijs, een spreekbeurtgids, dertig proevenwaaiers, twee posters,

een begeleidende brief en een lesboekje voor de leerkracht toegesneden op de activiteiten en eindproducten van ExxonMobil.

LesboekjeHet lesboekje ‘Hoe geef ik een gesmeerde les over chemie?’ bevat informatie over chemie, smeer-middelen en onderzoekend leren. Met de tips, voorbeeldles en werk-bladen zetten basisschoolleerkrachten in een handomdraai een gesmeerde les in elkaar. De leerlingen krijgen de opdracht om een advies te geven aan een kermisexploitant die last heeft van een piepende draaimolen. Ze formuleren daarbij zelf een onder-zoeksvraag en gaan op onderzoek uit. Het boekje is beschikbaar in onze database en werd in 2013 al 341 keer gedownload.

In 2014 en daarnaHet lesboekje ‘Hoe geef ik een gesmeerde les over chemie?’ is beschikbaar in onze database. Naar aanleiding van deze les is ook een begin gemaakt met een vernieuwde leerkrachtgids, waar onderzoekend leren in centraal staat.


Lespakket chemie: ‘Een gesmeerde les’

Ellen Ehmen, Public Affairs Advisor Nederland, ExxonMobil

“We waren in 2013 de hoofdsponsor van een groot nieuw evenement in Brielle: het Brielse Meer Spektakel. Een van de doelstellingen die we met dat evenement hadden was de inwoners van Brielle en omgeving iets meer leren over het gebied en de rol van de industrie. Dat wilden we doen via de basisscholen. We vinden het belangrijk dat kinderen zich realiseren dat chemie en de toepassingen ervan onmisbaar zijn in ons dagelijks leven. Daarom willen we graag nog meer basisscholen helpen om lessen wetenschap en techniek te geven.

We waren al projectpartner van Stichting C3 en hebben hen benaderd met dit speciale verzoek. Zij stelden een plan op om een lespakket over chemie te maken en dit naar alle basisscholen in onze omgeving te sturen. De lespakketten pasten goed bij ons bedrijf en de lessen op de basisscho-

len. De leerkrachten waren in het algemeen aangenaam verrast. Een aantal scholen vroeg zelfs meerdere pakketten aan en nam contact op om te kijken of we meer konden doen aan samenwerking. Samen met Stichting C3 hebben we met dit unieke initiatief zowel de naamsbekendheid van het evenement als van ons bedrijf vergroot.”

Lespakket chemie: ‘Een gesmeerde les’ Activiteiten voortgezet onderwijs

In 2003 sloegen de bètafaculteiten van tien universiteiten, het bedrijfs-leven, onderwijsinstellingen en brancheverenigingen de handen ineen. Samen met Stichting C3 promoten zij opleidingen en beroepen in de chemie en aanverwante sectoren. Eerst onder de naam Feel the Chemistry en vanaf 2009 met Exact wat je zoekt!. In 2013 stond het verankeren van opleidings- en beroepenvoorlichting in het voortgezet onderwijs centraal.

Beroepenvoorlichting in het onderwijsVan brugklas tot examenklas vragen we aandacht voor beroepen en opleidingen in de chemie en aanverwante sectoren. Hiermee hel-pen we scholieren met hun profielen studiekeuze en uiteindelijk hopen we zo de studenteninstroom voor bètaopleidingen te vergroten.We bereiken de scholieren via drie kanalen: internet, beroepen-evenementen en de (scheikunde)les. Docenten scheikunde, biologie en natuurkunde en onderwijsmiddelen-makers (zoals auteurs en uitgevers) zijn daarom belangrijke doelgroepen. Deze laatste doelgroep komt nog uitgebreid aan bod in het hoofdstuk ‘Beroepenvoorlichting in lesmethodes’.

In 2003 sloegen de bètafaculteiten

De zeven bètawereldenDe bètasector is heel divers en dat maakt het voor scholieren lastig om er een goed beeld van te krijgen. Daarom zijn er zeven bètawerelden beschreven, zoals Lifestyle & Design, Market & Money en Mens & Medisch. De werelden helpen scholieren om technische en exacte vakken in een concrete context of ‘wereld’ te plaatsen en geven hun zo een goed beeld van welke opleidingen en beroepen er zijn en wat die inhouden. In 2013 hebben we hier extra aandacht aan besteed. Van elke bètawereld is een filmpje gemaakt en op de website www.exactwatjezoekt.nl is informatie over deze werelden en bijbehorende beroepen toegevoegd. Daarnaast hebben we nieuw lesmateriaal ontwikkeld, genaamd Future4U. Dit bestaat uit een educatief bordspel (oplage 500) en zeven experiment-lessen. De eerste reacties op dit nieuwe lesmateriaal waren zeer positief.

Overige materialen en activiteitenIn 2013:• Vernieuwing van de website

www.exactwatjezoekt.nl, die 11.364 keer werd bezocht.

• Toevoeging van een Twitterfeed aan de website met open dagen van roc’s, hogescholen en universiteiten.

• Ontwikkeling van een Facebook-fanpagina voor scholieren, zie www.facebook.com/exactwjz.

• Ontwikkeling van zeven filmpjes over de bètawerelden en actualisatie van twintig beroepenvideo’s, die samen 167.381 keer werden bekeken.

• Inzet van de gametafel op verschillende evenementen met een bereik van1125 scholieren.

• Deelname aan het jongeren-evenement Jet-Net Career Days in de regio’s Oost, Zuid en West met een bereik van 3.243 leerlingen. De interactieve stand kreeg gemiddeld een 7,6.

• Organisatie van acht workshops voor 180 docenten en toa’s met een beoordeling tussen de 7,7 en 8,1.

• Deelname aan verschillende conferenties met een stand waarmee we 1150 docenten bereikten.

• Publicatie van best practices in Chemie Aktueel en de NVOX, met een bereik van 4650 docenten.

• Samenwerking met Bètaregionale steunpunten in Delft, Leiden, Amsterdam en Utrecht voor bijscholing docenten.

Project Exact wat je zoekt!


Aniek van Ogtrop, leerling Christelijk Lyceum Delft

“Het Future4U-bordspel was cool! In de handleiding was alles duidelijk uitgelegd. Sommige vragen waren makkelijk, andere moeilijk, dat was goed verdeeld. Ik weet nog niet zeker wat ik wil gaan studeren maar heb wel een beter inzicht gekregen. Ik wist eerst niet dat er zeven bètawerelden zijn, nu wel!”

Harry Schreurs, scheikundedocent Roncalli Sg in Bergen op Zoom

“Ik heb de Research4U-module ‘Cellen afluisteren’ gebruikt omdat hij goed in het lesprogramma past. De module vervangt de uitleg in het boek goed. Ik vind hem zelfs beter en het is een aansprekende oefening. Mijn leerlingen moesten er wel even aan wennen om uit een andere bron dan het boek te werken. Maar toen ze eenmaal bezig waren, werkten ze fanatiek aan het probleem. Ik heb twee klassen met excellente leerlingen, een tweede en derde klas. Die wil ik ook de andere modules voorleggen, zoals ‘Knutselen met moleculen’ en ‘Kleven als een gekko’. Die laatste lijkt me trouwens ook goed bruikbaar in 4 havo. Wat mij betreft is de opzet van Research4U geslaagd!”

In 2014 en verderIn 2014 staan de promotie en evaluatie van de materialen en activiteiten centraal. Om meer bekendheid te geven aan het project leveren we een bijdrage aan conferenties voor docenten, werken samen met Bètaregionale steunpunten en zorgen voor een betere vindbaar-heid online. We breiden de website www.exactwatjezoekt.nl uit, waarmee de focus nog meer op bètabrede opleidings- en beroepenvoorlichting komt te liggen. We willen de mogelijkheden op het gebied van social media nog beter benutten. Daarnaast evalueren we onze materialen en activiteiten in de klas, tijdens werkgroepen en online, om de kwaliteit te optimaliseren. Ten slotte komt er vanwege het grote succes van de Beta4U-bundel een Beta4U2-bundel. Ook deze zal bestaan uit proeven gerelateerd aan opleidings- en beroepeninformatie.

Top 3 materialen database1. Beroepenflyers: 1365 keer besteld2. Research4U-lesmodules: 643 keer gedownload3. Beta4U-bundel: 460 keer gedownload


Samen met Stichting Domein Applied Science werken we sinds 2007 aan de voorlichting over de hbo-opleidingen en beroepen in de Applied Sciences. Elk jaar vindt er een promotiecampagne plaats met telkens een ander thema. Door middel van deze campagne krij-gen havo- en vwo-leerlingen een goed beeld van de studie- en beroepsmoge-lijkheden binnen de Applied Sciences. In 2013 stond de PROEF!-campagne in het teken van ‘Een gezonde wereld’.

Campagne ‘Een gezonde wereld’De PROEF!-campagne van 2013 stond in het teken van een gezonde wereld. De informatieve website www.proef.info kreeg een nieuwe look, werd verrijkt met informatie voor mbo’ers en leerlingen konden mee-doen aan een prijsvraag. De website werd 63.033 keer bezocht.

Ter ondersteuning van de website ontwikkelden we ook een nieuwe PROEF!-folder en –poster. In de folder ‘Puzzel mee aan een gezonde wereld’ vertellen jonge professionals over hun studiekeuze en waar ze uiteindelijk terecht zijn gekomen. Ook staan er aansprekende wetenschappelijke weetjes in. Waarom voegen de makers van vliegtuigmaaltijden bijvoorbeeld opzettelijk extra zout aan de maaltijd toe? De docent of decaan kan de bij-behorende poster ophangen in de klas of op school.

We verspreidden in 2013 28.031 folders en 4981 posters onder jongeren via alle hogescholen, decanen havo/vwo en docenten scheikunde, biologie en natuurkunde van het voortgezet onderwijs.

PROEF! voor mboOm mbo-studenten die erover denken door te stromen naar het hbo te helpen in hun keuze is er in 2013 een nieuwe flyer ontwikkeld: ‘PROEF! het verschil... van mbo naar hbo’. In deze flyer vertellen drie doorstroom-studenten over hun ervaringen en de verschillen tussen het mbo en hbo. Op het hbo krijgen studenten op een

andere manier les dan op het mbo, verwerken ze meer theorie en worden er andere dingen van ze gevraagd. De flyer is op alle hogescholen met een Applied Science-opleiding verspreid.

Overige materialen en activiteitenIn 2013:• Verspreiding van de Spork-gadget.• Aanpassing en herdruk van de

PROEF!werk-modules ‘Opsporing verzocht’ en ‘DNA online’.

• Organisatie van een workshop op het NaSk-congres.

• Deelname aan verschillende confe-renties met een stand waarmee we 1150 docenten bereikten.

• Medewerking aan de organisatie van DAS-conferentie over onderwijs, onderzoek en voorlichting.

• Uitingen in de media zoals de DAS-nieuwsbrief en publicaties in Chemie Aktueel en Chemisch2Week-blad.

• Deelname aan bijeenkomsten van de werken stuurgroep.

Project PROEF!


© Richard Procee

E.T. van den Burg

“Ik heb de PROEF!-poster opgehangen in de klas. De folders heb ik uitgedeeld aan 3-havoleerlingen tijdens een vakkenmarkt en aan belangstellende 4- en 5-havoleerlingen. De poster en folder zien er leuk en aantrekkelijk uit en bevatten begrijpelijke taal voor leerlingen. Zij waren dan ook erg blij met de informatie.”

In 2014 en daarnaVoor de periode 2014-2016 is een nieuw plan opgesteld voor de voorlichting over de opleidingen en beroepen in de Applied Sciences. De komende drie jaar verschuift het zwaartepunt van de promotie-activiteiten van tastbare materialen naar digitale middelen. Bij de ondersteuning van scholieren in het maken van een grondig beargumenteerde keuze voor een vervolgopleiding, staan adequate voor-lichting en zelfreflectie in de nieuwe campagne centraal. Zo levert PROEF! een bijdrage aan het krijgen van de juiste student op de juiste plaats.

Top 3 PROEF!werk-lesmodules (totaal 3384 keer gedownload)1. ‘Opsporing verzocht’: 514 keer2. ‘Enzymen maken het leven makkelijker’: 488 keer3. ‘De geur van chemie’: 434 keer


Karin Zeeuwen - van Nunen, docent natuur-, schei- en wiskunde, De Zwengel, Vught

“Elk jaar aan het eind van havo-3 heb ik het scheikundeboek al uit. Op die tijden ga ik met de leerlingen practica doen uit de PROEF!werk-lesmodules. De leerlingen ervaren dit als erg leuk en leerzaam.De folders gebruiken we ook, die bespreken we en koppelen er een opdracht aan.”

De Week van de Procestechniek (vierde week van januari) bestaat sinds 2002 en is begonnen door MIT Limburg. Sinds 2005 verzorgt Stichting C3 de landelijke coördinatie en communica-tie. Tijdens de Week van de Procestech-niek gaan vmbo-leerlingen op bezoek bij bedrijven waar ze een rondleiding krijgen, zelf aan de slag mogen en vra-gen kunnen stellen aan medewerkers. Hiermee willen we jongeren enthousi-ast maken voor een opleiding en baan in de procestechniek om uiteindelijk de instroom te vergroten.

Bijna 5000 leerlingen op bedrijfsbezoekTijdens de Week van de Procestech-niek draait alles om het bedrijfsbezoek. Vmbo-leerlingen krijgen de unieke kans om een kijkje te nemen in de keuken van een bedrijf in de procesin-dustrie. Het programma bestaat meestal uit één dagdeel en begint met een presentatie over het bedrijf. Daarna krijgen de leerlingen de kans om het productieproces in de fabriek met eigen ogen te bekijken. Voordat ze de fabriek betreden moeten ze doorgaans de nodige hygiëne- en veiligheidsmaatregelen treffen, zoals sieraden verwijderen, beschermende kleding aantrekken, een haarnetje of veiligheidshelm opdoen en de handen desinfecteren.

hun gemak de website nog eens kun-nen bekijken.

Overige materialen en activiteitenIn 2013:• Onderhoud van de website

www.weekvandeprocestechniek.nl die 1124 keer werd bezocht.

• Verspreiding van 5850 gadgets.• Actualisering van het leerlingen-

boekje, handboek over de organisatie voor bedrijven en een standaard powerpointpresentatie voor leerlingen.

• Verspreiding van twee landelijke persberichten, overgenomen door diverse online en gedrukte media.

• Organisatie van twee uitwisselings-bijeenkomsten met het landelijke netwerk Promotie Proces- en laboratoriumtechniek Nederland.

Project Week van de Procestechniek


Aantal deelnemersVmbo-leerlingen: 4928Scholen: 130Bedrijven: 142

Tijdens de rondleiding kunnen leerlingen de procesoperators het hemd van het lijf vragen: Hoe ziet een werkdag eruit? Hoeveel verdient het? Werk je in ploegendienst? Ook mogen de leerlingen zelf aan de slag in de fabriek. Stichting C3 heeft practica ontwikkeld die hier heel geschikt voor zijn. Aan het einde van het bezoek krijgen ze een C3-gadget mee naar huis met daarop de weblink, zodat ze thuis op

Docent ZuidWestHoek College in Ossendrecht

“Geweldige dag, onze leerlingen hebben genoten. Alles was tot in de perfectie georganiseerd. Het is verbazingwekkend wat er bij komt kijken om van een aardappel een frietje te maken. De rondleiding was super, de leerlingen kregen een duidelijke uitleg en volgden, roken en proefden de gehele productielijn van a tot z. Nogmaals bedankt aan alle personen die door hun tomeloze inzet deze dag voor onze leerlingen tot een succes hebben gemaakt. Chapeau!!”

In 2014 en daarnaDe komende jaren zal de Week van de Procestechniek opnieuw plaatsvinden in week 4. De leden van het landelijke netwerk Promotie Proces- en laboratoriumtechniek onderhouden de contacten met scholen en bedrij-ven in de regio, zodat er structurele samenwerking ontstaat. Stichting C3 zorgt voor de landelijke coördinatie en communicatie.

Top 3 materialen database1. Practica vmbo: 2305 keer gedownload2. Experimenten voor een gastles: 239 keer gedownload3. Handboeken Week van de Procestechniek: 210 keer gedownload


Bart Geerts, leerling

“Eerst wist ik al vrijwel zeker dat ik een Economie & Maatschappij pakket wilde kiezen, maar na het bezoek aan LambWeston en Scalda Vlissingen begon ik toch te twijfelen. Tijdens de rondleidingen kregen we veel uitleg over proces-techniek en de mogelijkheden om bijvoorbeeld door te studeren. Dit heeft mij aan het denken gezet, de procestechniek lijkt mij nu ook zeer interessant. De Week van de Procestechniek is zeker een aanrader om aan mee te doen, het was erg leuk en vooral leerzaam.”

Wederom groot succes In 2013 zijn door heel Nederland Lab Experience Days georganiseerd. Deze vonden plaats bij het laboratorium van Hunze en Aa’s (Assen), Universitair Medisch Centrum Groningen, Huijb-regts Groep B.V. Nederland (Helmond), SGS Spijkenisse (Rotterdam), Nunhems Netherlands BV (Venlo) en Heineken Nederland B.V.(Zoeterwoude).

In totaal beleefden 411 scholieren en 146 ouders in 2013 een LED. Zij beoor-deelden de dagen met respectievelijk een 7,6 en een 8,1. Van de scholieren gaf 89% aan dat zij een beter beeld van laboratoriumtechniek hebben gekregen door de LED. Bij de ouders lag dit percentage zelfs op 93%. Van de scholieren is 66% enthousiast geworden voor een laboratorium-techniekopleiding.

De Lab Experience Days bestaan sinds 2011. Tijdens een Lab Experience Day (LED) ervaren middelbare scholieren hoe het is om in een laboratorium te werken. Voor ouders is er een apart programma met informatie over de beroepsmogelijkheden en arbeids-perspectieven. In 2013 hebben we weer een aantal laboratoria bereid gevonden om een LED te organiseren.

Scholieren én ouders bezoeken laboratoriaMiddelbare scholieren bezoeken samen met hun ouders een labora-torium. Zo zien de scholieren niet alleen wat de werkomgeving van een laborant is, maar ook wat dit beroep inhoudt. Zij voeren onder begeleiding van laboratoriumpersoneel met apparatuur die dagelijks in het laboratorium wordt gebruikt diverse experimenten uit. Voor ouders is er een apart programma samengesteld. Zij komen tijdens het bedrijfsbezoek meer te weten over de opleidingen, beroepsmogelijkheden en arbeidsmarktperspectieven in de laboratoriumtechniek.Stichting C3 ondersteunt regionale organisaties, bedrijven en ROC’s om een zo geslaagd mogelijk bedrijfsbe-zoek te organiseren. Hiervoor is onder andere een handboek en promotie-materiaal beschikbaar. Ook geven we advies en bieden we begeleiding aan bij de organisatie van een LED.

Overige materialen en activiteitenIn 2013:• Onderhoud van de website

www.labexperience.nl die 2916 keer werd bezocht.

• Ontwikkeling van een gastlesgids laboratoriumtechniek: ‘Te gast in de klas?’ met tips en informatie over hoe je een aansprekende les of bedrijfspresentatie voor middelbare scholieren geeft.

• Verspreiding van drie persberichten, overgenomen door diverse online en gedrukte media.

• Publicaties in het Laboratorium Magazine met een bereik van 24.000 professionals.

• Flyers en posters van elke LED.• Verspreiding van drie nieuwsbrieven

onder 170 scholieren, ouders en docenten.

Project Lab Experience Days


Leerling die de LED bij Huijbregts Groep B.V. Nederland bezocht

“Ik beoordeel de Lab Experience Day bij de Huijbregts Groep B.V. Nederland in Helmond met een 7,5. Het was erg interessant om van studenten te horen wat zij van de opleidingen en scholen vonden. Vraag hen bij andere LEDs vooral weer!”

In 2014 en daarnaOok in 2014 organiseren we Lab Experience Days. We stimuleren (nieuwe) samenwerking tussen onderwijsinstellingen en laboratoria. Met behulp van onze actuele materialen en ondersteuning op maat kunnen zij samen een Lab Experience Day organiseren. We zijn nog op zoek naar organisaties die ook een bijdrage willen leveren aan dit unieke project!

LabExperienceDays


Leerling die de LED bij het Universitair Medisch Centrum Groningen bezocht

“Ik heb geen suggesties voor de volgende keer. Alles was duidelijk en ik heb een goed beeld gekregen van wat er in een laboratorium gebeurt. Jullie zouden in de toekomst meer Lab Experience Days moeten organiseren. Het was erg leuk!”

hebben voor het geven van deze les een speciale gastdocenttraining van Stichting C3 gehad. Als leerlingen weten wat het werk van een procesoperator inhoudt, kunnen ze een beter afgewogen keuze maken of het vak iets voor hen is. Hiervoor is het belangrijk om zelf te ervaren wat de werkzaamheden inhouden. Met een veiligheidshelm en -bril op gaan leerlingen daarom het tweede half uur aan de slag in de chocolade-proeffabriek. Twee teams gaan de challenge aan als leerling-proces-operators. Ze bedienen een sorteer-, verpak- en controlezuil en bemannen de controlekamer. Het team dat zo snel en nauwkeurig mogelijk een grote hoeveelheid ‘chocola’ van verschillende kleuren scheidt, wint de challenge.

PilotresultatenDe reacties van de leerlingen op de pilot waren positief. Van de leerlingen had 88% na de challenge een beter beeld van het werken in de proces

De Chocolate Challenge is een gezamenlijk project van Stichting C3 en Shell, gelanceerd op 25 maart 2013. Met dit project maken vmbo-leerlingen op een speelse en spannende manier kennis met het vak van procesopera-tor. We willen ze zo laten ontdekken of werken in de procestechniek iets voor ze is, want er is op korte termijn een grote behoefte aan geschoolde procesoperators. De roadshow bestaat uit een gastles en een proeffabriek en vindt plaats op school.

Interactieve roadshow bezocht 62 scholenIn schooljaar 2013-2014 meldden 62 scholen zich aan voor een bezoek van de roadshow. Tijdens de interactieve gastles vertellen jonge procesoperators van Shell Pernis of Moerdijk vol trots over hun baan. Hun werkzaamheden komen uitgebreid aan bod, de leerlingen ontwerpen een fabrieksproces en er is ruimte voor het stellen van vragen. De procesoperators

techniek en 78% was enthousiast. De leerlingen vonden de Chocolate Challenge leuk, leerzaam en spannend: het was opletten geblazen en ze moesten samenwerken. Drie scholieren uit één klas wilden zelfs bij Shell aan de slag.

Overige materialen en activiteitenIn 2013:• Vertoning van de proeffabriek op

de Shell Ecomarathon, een vijfdaags evenement met een bereik van ruim 50.000 bezoekers.

• Organisatie van een extra gastdocenttraining voor procesoperators van Shell.

• Verspreiding van een persbericht over de lancering, dat door diverse media werd overgenomen.

• Publicaties in het Chemie Magazine, Chemisch2Weekblad, Chemie Aktueel en de NVOX met een bereik van 57.650 chemici en docenten.

• Nominatie voor de CEO HSSE & SP award van Shell op het gebied van social performance.

Project Chocolate Challenge



Bart Voet, directeur Shell Pernis

“Shell is blij met deze originele manier om vmbo-scholieren te interesseren voor het mooie vak van procesoperator. Bovendien sluit het perfect aan bij ons doel om intensiever samen te werken met scholen en jongeren zo beter te ondersteunen in hun keuze voor profielen en vervolgopleidingen. En ik heb gezien dat de leerlingen enthousiast werden door het verhaal van de procesoperator over zijn interessante en mooie werk en het zeer goede salaris.”

Niels de Koning, docent CSG Calvijn, vestiging Lombardijen in Rotterdam

“Alle 3-mavoleerlingen van CSG Calvijn kiezen in april een vakkenpakket. Dit vakkenpakket bepaalt in grote mate welke vervolgopleiding de leerlingen kunnen volgen. Zij moeten dus al in het derde leerjaar weten in welke sector zij later werkzaam willen zijn. Als docent leg ik in de lessen uit wat een beroep kan inhouden. Maar juist de combinatie van voorlichting en zelf aan de slag gaan spreekt mij in de Chocolate Challenge bijzonder aan. De leerlingen weten nu dat ze verantwoordelijk zijn voor een proces en op zoek moeten naar oplossingen op het moment dat er iets fout gaat. Met de opgedane ervaring maken ze een eigen keuze of het vak van procesoperator iets voor ze is. In deze klas is er een groep die erg enthousiast is geworden, en een groep die geleerd heeft dat dit niet het werk is dat ze later willen doen. En dat is ook goed.”

In 2014 en daarnaDe Chocolate Challenge is volgeboekt tot en met april 2014. Stichting C3 is in overleg met Shell over het opleiden van extra procesoperators tot gastlesdocenten. Daarmee hopen we de capaciteit uit te breiden, zodat nog meer leerlingen kunnen ervaren wat het werk van een procesoperator inhoudt.

Beroepenvoorlichting in lesmethodes

Stichting C3 heeft tot doel om jonge-ren kennis te laten maken met chemie. Eén van de manieren om dit voor elkaar te krijgen is het ontwerpen van onderwijsmiddelen. Om hiermee de jongeren te bereiken is het noodza-kelijk dat docenten deze frequent in de klas gebruiken. Een groot deel van de docenten (vmbo, havo, vwo) in het voorgezet onderwijs is methode-georiënteerd. De methode bepaalt bij hen in feite het lesprogramma. Door een samenwerking aan te gaan met de uitgevers Malmberg en Noordhoff wil Stichting C3 de beperkte aandacht voor beroepenvoorlichting over chemie in het nieuwe lesprogramma structureel aanpakken.

Nieuw lesprogramma scheikundeIn september 2013 is het nieuwe lesprogramma scheikunde voor havo en vwo geïntroduceerd. In dit lespro-gramma wordt de chemie vanuit een relevante situatie (context) voor het voetlicht gebracht. Op deze manier krijgen leerlingen een beter beeld van de rol die de chemie speelt in het dagelijks leven en wordt het voor hen relevant om chemische concepten te verwerven. Bij een nieuw programma hoort ook nieuw onderwijsmateriaal. Docenten kunnen kiezen voor modulair onder-wijs (keuze uit 60 modules), voor een methode of een combinatie van deze twee. Er zijn drie nieuwe scheikunde-methodes beschikbaar: Nova (uitge-verij Malmberg), Chemie Overal en Chemie (beide Noordhoff Uitgevers). Docenten hebben de keuze tussen gedrukte boeken, een volledig digitale versie of een combinatie van beide.

Samenwerking met NoordhoffDe eerste stappen in de samenwer-king zijn gezet. Samen met Noordhoff ontwikkelt Stichting C3 voor de boven-bouw havo en vwo digitale opdrach-ten waarin leerlingen door middel van video’s, heldenverhalen en practica de beroepenwereld van de chemie beter leren kennen. Hierbij wordt een duidelijke koppeling naar de leerstof gelegd. De eerste opdrachten zijn vanaf schooljaar 2014-2015 onderdeel van het online gedeelte van Chemie.


Samenwerking met MalmbergMalmberg werkt momenteel aan een nieuwe methode voor het vmbo: Nova. In overleg met de auteurs maakt Stichting C3 voor ieder hoofdstuk een koppeling met studie- en beroeps-mogelijkheden door het bieden van context, praktische opdrachten en opgaven. Naar verwachting verschijnt de methode eind 2014.

van de TU Delft inzetbaar zijn op het Technasium. Hiervoor hebben we een technasiumproject uitgewerkt op basis van het Imagine-project ‘Palm-leer: leer voor de allerarmsten’. In dit project verkennen leerlingen hoe je van een natuurlijke grondstof leer voor bijvoorbeeld schoenen en jassen kunt maken. Globaal bestond het proces uit het zoeken naar geschikte vezels, beweken en lijmen. Het project is ook getest door een 3-havo klas. Geduren-de zeven weken werkten de leerlingen tijdens drie lessen van 70 minuten per week aan dit project.Uit enquêtes en interviews bleek dat de leerlingen het project beoor-deelden met gemiddeld een 7,5. Ze vonden het project erg leuk en anders dan een gewone les. Het ‘mislukken en opnieuw proberen’ gaf ze een beter beeld van onderzoek doen. Achttien van de zesentwintig leerlingen gaf aan door dit project meer interesse te heb-ben in een biobased economy.

BE-Basic is een samenwerking tussen verschillende universiteiten, onderzoeksinstellingen en bedrijven. Gezamenlijk zetten zij zich in voor een biobased economy. Via het onderwijs wil BE-Basic hier meer aandacht voor proberen te krijgen. Stichting C3 inventariseerde in welke mate het onderwijs al aandacht besteedt aan een biobased economy. Daarnaast ontwikkelden we een biobased technasiumproject.

InventarisatieWe onderzochten wat het basis- en voortgezet onderwijs doet om jongeren kennis en vaardigheden bij te brengen op het gebied van biobased grondstoffen, processen en producten. Dit resulteerde in een overzicht van betrokken organisaties, hun materialen en activiteiten en bijbehorende doelgroepen. Op basis hiervan hebben we een advies geformuleerd hoe bestaande activiteiten en materialen aangepast kunnen worden opdat biobased economy zichtbaar wordt in het onderwijs. Het rapport is gepubliceerd op de website van BE-Basic: www.be-basic.org (ga naar research, societal embedding en dan educational programme).

TechnasiumprojectNaast de inventarisatie hebben we onderzocht of de Imagine-projecten

Biobased economy in lesmateriaal

Een tussentijdse terugkoppeling van de docent, drie lessen na de start:

“Het technasiumproject loopt goed. De leerlingen zijn er lekker mee bezig, al is het voor sommigen nog even zoeken welke richting ze op moeten. Een deel is momenteel met literatuuronderzoek bezig en een ander deel al met verschillende materialen. Ze hebben al bamboe in de wijk gesnoeid en een groep heeft het tuincentrum bezocht om planten te gaan voelen. Het gaat dus de goede kant op.”


C3 Algemeen

C3 in kaart

Kinderevenementen

Evenementen scholieren

Workshop/stand basisonderwijs

Workshop/stand voortgezet onderwijs

Workshop/stand C3 algemeen

147 5,40

223 6,26

16 2,75

214 8,66

63 5,02

160 7,94

35 8,78

85 6,83

86 7,55

44 8,98

46 7,91

39 6,03

Deze regio doet mee aan de Week van de Procestechniek

16 Aantal bestellingen per provincie

2,75 Aantal bestellingen per 100.000 inwoners in deze provincie


In de mediaDankzij een goede relatie met redacties van diverse media genereerde Stichting C3 in 2013 veel publiciteit. In totaal hadden we een bereik van 1.243.750 jongeren en volwassenen.Nieuwsberichten van onze evenementen zijn gepubliceerd in chemiegerelateerde magazines voor professionals zoals het Chemie Magazine, Laboratorium Magazine, de Processional en het Chemisch2Week-blad. Daarnaast boden we artikelen aan over aansprekende lesmaterialen en onderwijsactiviteiten aan tijdschriften voor het onderwijs, die alle ook werden geplaatst. Berichten over onze projecten in het basisonderwijs verschenen in Natuur aan de basis, de Tondeldoos en Prima-Onderwijs en werden verspreid via het netwerk van Educare. Het Scouting Magazine, Tsjakka en het JCWeetje ruimden een vaste rubriek in voor proeven van Stichting C3. Nieuws over onze projecten in het voortgezet onderwijs verscheen onder andere in Chemie Aktueel en de NVOX, magazines met docenten als doelgroep. Verschillende media namen onze persberichten over, zowel online als in gedrukte vorm. Naar aanleiding van een aantal persberichten zijn we uitgenodigd voor live-interviews op regionale radiozenders.

Publiciteit

Bereik via mediaKinderen: 972.800Leerkrachten basisonderwijs: 183.300Docenten voortgezet onderwijs: 4650 Professionals in de chemische sector: 83.000

Digitaal – nieuwsbrieven• C3 Inspireert ( abonnees: 1290, • verscheen 6 keer)• Lab Experience Days (abonnees: 170; • verscheen 3 keer)

Digitaal – social media• Twitter (volgers: 635)• LinkedIn (groepsleden: 382)• YouTube (videoweergaven: 2073)• Vimeo (videoweergaven: 2607)

Audiovisueel• Vijf promotiefilmpjes van Stichting C3 • en haar projecten

CommunicatiemiddelenPapier• Presentatiegids/jaarverslag • (oplage: 500)• Brochure voor het onderwijs • (oplage: 3000)• Databasekaart (oplage: 7000)

Digitaal – websites• www.C3.nl (bezoekers: 12.886)• http://onderwijsmiddelen.C3.nl• (23.277)• www.expeditionchemistry.nl • (18.303)• www.exactwatjezoekt.nl (11.364)• www.proef.info (63.033)• www.labexperience.nl (2916)• www.kunststofoveral.nl (2222)• www.weekvandeprocestechniek.nl • • (1124)• www.scheikundeinbedrijf.nl • (onbekend)


In januari 2013 lanceerden we onze onderwijsmiddelendatabase. Dit is een gebruiksvriendelijke site waarop al onze materialen staan, zoals proeven, lesideeën en voorlichtingsmateriaal. Leerkrachten en docenten, maar ook ouders en chemici kunnen deze materi-alen inzetten om kinderen en jongeren te laten kennismaken met chemie.

Alle materialen op één plekDe site is primair bedoeld voor leerkrachten in het basisonderwijs en docenten in het voortgezet onderwijs. Natuurlijk zijn alle lesmiddelen, met name de proeven, ook prima te gebruiken door iedereen die jongeren wil laten zien hoe leuk chemie is, bijvoorbeeld (groot)ouders en chemici. Via de handige filters zijn de materialen doorzoekbaar op doel-groep, soort materiaal of type activiteit. Alle materialen zijn ook meteen te bekijken, downloaden of bestellen.De site is gevuld met alle informatie en materialen die we op dit moment beschikbaar hebben. Wie zich abonneert op de digitale, twee-maandelijkse nieuwsbrief, blijft op de hoogte van alle ontwikkelingen rondom (nieuwe) materialen en activiteiten van Stichting C3.

Database groot succesDat de database een groot succes is, blijkt wel uit de statistieken, bestelgegevens en een enquête. De database werd in 2013 ruim 23.000 keer bezocht. Bezoekers bleven gemiddeld vier minuten op de site. Er werden 26.666 bestanden gedownload en 1423 bestellingen geplaatst. Uit de bestelgegevens blijkt dat een ruime meerderheid (66%) werkzaam is in het basis- of voortgezet onderwijs. Maar ook bijvoorbeeld studenten (10%), ouders (7%) en chemici (5%) weten hun weg naar onze database te vinden.


Onderwijsmiddelendatabase

Top 3 downloads1. Draaiboeken en werkbladen Expedition Chemistry: 7592 keer2. PROEF!werk-lesmodules: 3384 keer3. Practica voor vmbo: 2305 keer

Top 3 bestellingen1. Poster periodiek systeem: 37.271 exemplaren2. Proevenwaaiers: 18.508 exemplaren3. Beroepenflyers: 1786 exemplaren

Bekendheid van de onderwijsmiddelendatabase

* Bijvoorbeeld via promotiematerialen zoals de databasekaart of via artikelen in de media.

Yvonne Kerckhoffs, toa Summa Laboratorium in Eindhoven

“Materialen bestellen in de database van Stichting C3 gaat makkelijk en goed. Ik gebruik jullie site en materialen om proefjes te doen in de klassen van mijn kinderen. Ze vinden de materialen allemaal even spannend en geweldig. Ze vragen me altijd wanneer ik weer proefjes kom doen. Ik ben heel blij met jullie site!”


Wendy Dierking, student Fontys Pabo in Eindhoven

“Ik vind jullie database heel goed. Je kunt eenvoudig van alles vinden voor verschillende leerjaren. Als ik iets met experimenten wil gaan doen in de klas is dit de eerste site waar ik op kijk.”

Piet Span, docent Cambreur College in Dongen

“Ik vind het een leuke en overzichtelijke database die uitdraagt dat scheikun-de een heel leuk vak is.”

Tip van iemand27%

Anders*15%

Social media2%

Workshop4%

Evenementen12%

Internet40%

De afnemers gebruikten de bestelde materialen voornamelijk om een les over chemie te geven (37%). Verder werden de materialen gebruikt voor informatieve doeleinden (22%), om een lokaal of doe-hoek mee in te richten (16%) of voor promotie-doeleinden zoals open dagen of een projectweek (11%).Uit een enquête onder de bestellers (response rate 15,5%) blijkt het volgende:• 94% is positief over de database.

Er is een uitgebreid aanbod en het zoeken gaat gemakkelijk. 6% gaf tips om de database te verbeteren, bijvoorbeeld door meer informatie over de materialen te geven en de zoekfilters aan te passen.

• 89% is positief over het bestelproces. Dat verliep soepel en de materialen waren snel in huis. 11% gaf aan dat het nog beter kon, omdat de bezorging langer duurde dan verwacht, ze geen bevestiging hadden ontvangen of dat het vooruitbetalen lastig was.

• 77% heeft de materialen gebruikt. De overige 23% had dit gepland voor een later moment of was er door tijdgebrek nog niet aan toegekomen.

Wat wij doen, doen we niet alleen. De vaste partnerorganisaties KNCV, VNCI, OVP, NWO-CW/ACTS en DAS bieden zowel inhoudelijke als financiële ondersteuning. Daarnaast werken we in de projecten samen met bedrijven, onderwijsinstellingen en branche-organisaties, ook wel onze project-partners genoemd. We onderhouden contacten met veel regionale initiatieven en maken deel uit van alle relevante netwerken op het gebied van promotie van de chemiesector.

Jet-NetStichting C3 participeert al vanaf het allereerste begin in Jet-Net. Jet-Net richt zich op de samenwerking tussen bedrijf en middelbare school. Zij onder-nemen samen activiteiten om mid-delbare scholieren te enthousiasmeren voor een toekomst in een bètarichting. C3 is lid van het kernteam van Jet-Net en neemt actief deel aan evenementen zoals de Jet-Net Career Days.

Netwerken

Techniekpact en topsectorenOp 13 februari 2012 is het Masterplan Bèta en Techniek ‘Naar 4 op de 10’ overhandigd aan minister Verhagen van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie. Het plan is opgesteld door negen topsectoren en heeft als doel om talent aan zich te binden. De topsector chemie speelt hierin een sleutelrol. In 2013 kreeg dit plan een plaats binnen het Techniekpact om zo het tekort aan technici tegen te gaan. Platform Bèta-techniek coördineert beide plannen. C3 maakt deel uit van de verkennings-commissie primair onderwijs die input levert aan het Techniekpact.

TT.nuTechniekTalent.nu is een samen-werkingsverband van bedrijfsleven, opleidingsfondsen, koepelorganisaties en scholen met als doel meer instroom en behoud van (jonge) mensen in de techniek. TT.nu is onder andere actief in het basis- en voortgezet onderwijs. Stichting C3 brengt de chemie en pro-cestechniek in TT.nu in en participeert in diverse activiteiten.

Werk- en stuurgroepenC3 participeert in verschillende werken stuurgroepen:• Werkgroep Scheikunde Voorlichters • Netwerk (Universiteiten)• Stuurgroep promotie DAS • (Hogescholen)• Comité Techniek Toernooi • (Stichting Techniek Promotie)• Coördinatiegroep van de • vaksteunpunten scheikunde• SLO-werkgroep Bètachallenge • Programma (voor vmbo TL)

PPNStichting C3 coördineert het landelijke netwerk Promotie Proces- en laboratoriumtechniek Nederland (PPN). De leden van het PPN-netwerk houden zich bezig met de promotie van de opleidingen en de beroepen in de pro-ces- en laboratoriumtechniek. Zij komen twee keer per jaar bij elkaar, om hun ervaringen uit te wisselen over bijvoor-beeld de Week van de Procestechniek en samen nieuwe activiteiten te bedenken.

SNSDoel van het Sectorplan Natuur- en Scheikunde is een structurele verster-king van het wetenschappelijk onder-wijs en onderzoek in de natuurkunde en scheikunde aan de algemene en technische universiteiten. Het duur-zaam vergroten van de instroom is daarvan een belangrijk onderdeel. Speciaal daarom hebben de univer-siteiten besloten voor de periode 2011-2016 elk een jaarlijkse bijdrage beschikbaar te stellen voor landelijke outreach-activiteiten. Om de besteding in goede banen te leiden is een commissie ingesteld waar C3 deel van uitmaakt.


Partners basisonderwijsPartners Expedition Chemistry

Partner lespakket ‘Een gesmeerde les’

Projectpartners

Partners voortgezet onderwijsPartners Exact wat je zoekt!

Partners PROEF!

Partner Chocolate Challenge

Partners Lab Experience Days

Partners Week van de Procestechniek


Organisatie en personeel

TeamHet team van Stichting C3 bestaat uit zeven natuurwetenschappers met een passie voor communicatie, moleculen, technologie en product-ontwikkeling. Zij promoten met veel plezier de chemie en de beroepen in de chemische sector onder jongeren. Daarbij krijgen zij ondersteuning van studenten, stagiairs en extern betrok-kenen. Een hecht team vol energie, dat onder leiding staat van Marijn Meijer. Naast het veelvuldige contact op de werkvloer organiseren zij twee keer per jaar een ID-dag (intercollegiale deskundigheidsbevordering) om van en met elkaar te leren.

RaadSinds 2008 heeft Stichting C3 een adviesraad met leden die betrokken zijn bij en deskundig op het gebied van onderwijs en communicatie over chemie. Zij zijn werkzaam bij chemische bedrijven, branche-organisaties, overheids- en onderwijsinstellingen. De raadsleden zijn de ambassadeurs van C3: ze leggen contacten, brengen

BestuurIn het bestuur van Stichting C3 zijn de vaste partners van de stichting vertegenwoordigd. Zij bepalen de koers die C3 vaart. Er is een onafhankelijke voorzitter en het bestuur vergadert vier keer per jaar.De leden van het C3-bestuur in 2013:• Karel Luyben, • rector magnificus TU Delft• Colette Alma-Zeestraten, • algemeen directeur VNCI• Gabriëlle Donné-op den Kelder, • directeur KNCV• Hans Koole, • voorzitter VAPRO-OVP• Cees van Verseveld, • opgevolgd door Danny Dukers, • bestuursleden DAS

nieuwe samenwerkingen tot stand en staan het C3-team bij. Ze ontmoeten elkaar twee keer per jaar tijdens een bijeenkomst in Utrecht.

De leden van de C3-raad in 2013:Karel Luyben (Technische Universiteit Delft), Hans Koole (VAPRO-OVP), Colette Alma-Zeestraten (VNCI), Cees-Jan Asselbergs (Deltalinqs), Astrid Bulte (Freudenthal Instituut Utrecht), Nelleke Corbett (ministerie van Economische Zaken), Rietje van Dam-Mieras (Universiteit Leiden), Leen Donk, Nelo Emerencia (VNCI), Martin Goedhart (Rijksuniver-siteit Groningen), Noortje de Graaf (NNV), Teun Graafland (Shell), Jelle de Jong (Stichting Techniek-promotie), Jacques Joosten (DPI, DSM), Emiel de Kleijn (SLO), Tanja Kulkens (NWO-CW/ACTS), Arne Mast (arnemast.nl), Miek Scheffers-Sap (Technische Universiteit Eindhoven, Gymnasium Beekvliet), Iwan Thonus, Wendy Tijssen (Arbo Support Industrial Safety), Nel Velthorst en Eugene Wijnhoven (uitgever Malmberg).

Marijn Meijer, directeur

Ilonka Mekes, projectleider

voortgezet onderwijsMilou Willemsen,

voorlichter Winnie Meijer, projectleider

basisonderwijs

Anne-Lotte Masson, projectleider

voortgezet onderwijs

Pauline Sloet, programmamanager voortgezet onderwijs

F lorien de Brouwer, projectleider

basisonderwijs

Het C3 team


© R

icha

rd P

roce

e

ontwikkelingen, nieuwe materia-len en activiteiten in onze digitale nieuwsbrief en via de media. Samen met leerkrachten ontwikkelen we een leerlijn voor het basisonderwijs waarin onderzoekend leren centraal staat.

Nieuw lesmateriaalDe komende jaren ontwikkelen we nieuwe materialen en activiteiten om nog meer jongeren te enthou-siasmeren voor de chemie. In 2014 komt er een nieuwe proevenwaaier, Beta4U2-bundel, lesmateriaal voor kleuters en een les ontwerpend leren op de basisschool. Daarnaast werken we samen met uitgevers Noordhoff en Malmberg aan de integratie van leerstof en beroepenvoorlichting in hun lesmethodes.

Focus naar digitale voorlichtingDe komende drie jaar verschuift het zwaartepunt van het project PROEF! van tastbare materialen naar digitale middelen. Om scholieren te onder-steunen in het maken van een grondig beargumenteerde keuze voor een

Al twintig jaar werkt Stichting C3 aan de promotie van chemie onder jongeren. We hebben talloze activitei-ten en materialen ontwikkeld die vol enthousiasme worden gebruikt. Maar we willen nog veel meer aan promotie gaan doen gezien de in- en uitstroom van chemische opleidingen en de tijd die basisscholen besteden aan weten-schap en techniek. We willen meer context aanbieden in lesmateriaal en werken aan het imago van de chemi-sche sector. Kortom, allemaal redenen waarom we de komende jaren nog meer jongeren en volwassenen willen enthousiasmeren voor de chemie! Dat doen we niet alleen, maar samen met bedrijven, onderwijsinstellingen en brancheorganisaties.

Zeven plannen voor de toekomst:

Ondersteuning leerkrachten Wetenschap & TechnologieVanaf 2014 zijn basisscholen verplicht om structureel Wetenschap en Technologie (W&T) aan te bieden. Daarom helpen we leerkrachten, pabo-docenten en -studenten invulling te geven aan W&T. We gaan hiervoor samenwerken met pabo’s, workshops geven aan leerkrachten en materialen en activiteiten ontwikkelen en onderhouden waarin onder-zoekend en ontwerpend lerencentraal staan.

Evalueren materialen en activiteitenOm de kwaliteit van onze materialen en activiteiten te optimaliseren, eva-lueren we deze voortdurend. In 2014 gaan we kwantitatieve en kwalitatieve evaluaties uitvoeren naar met name de materialen en activiteiten van het project Exact wat je zoekt!. De evalu-aties vinden plaats in de klas, tijdens werkgroepen en online.

Kennis delen met het onderwijsWe delen graag onze kennis en exper-tise met professionals in het onderwijs. Dat doen we onder andere door een bijdrage te leveren aan onderwijscon-ferenties met een stand of interactieve workshop. Daarnaast delen we

Stichting C3 in 2014 en daarna

Professor Karel Luyben, rector magnificus Technische Universiteit Delft en bestuursvoorzitter Stichting C3

“Stichting C3 doet al jaren uitstekend werk in het pro-moten van de chemiesector onder de jeugd. Dat doet C3 op de enige manier die echt werkt, namelijk uit-gaande van het principe ‘al doende leert men’. Dus geen stapels folders, maar spannende activiteiten en handige lesmaterialen. Helaas neemt ook voor deze essentiële voorlichtingsactiviteiten de overheidsfinanciering alleen maar af. Nieuwe vormen van samenwerking zouden hier een oplossing kunnen bieden. Niet alleen met bedrijven

in de chemie - daar is C3 nu al sterk in - maar ook met bijvoorbeeld andere voorlichtingsinstanties in de chemie en daarbuiten. Het Techniekpact 2020 heeft daartoe een aanzet gegeven, want waar zoveel clubs werken aan hetzelfde doel is er dringend behoefte aan coördinatie en continuïteit. Laten we binnen de technieksector verder de handen ineenslaan. Op die manier kunnen we garanderen dat de fondsen die nog wel beschik-baar zijn, op de meest effectieve manier besteed worden. Stichting C3 kan daarin een voortrekker zijn, want chemie is tenslotte overal.”

vervolgopleiding, staan adequate voorlichting en zelfreflectie centraal. Zo levert PROEF! een bijdrage aan het krijgen van de juiste student op de juiste plaats.

Betere vindbaarheid onlineWe zorgen voor een betere vindbaar-heid online. We vernieuwen enkele websites of breiden deze uit met meer content. We benutten de mogelijkhe-den op het gebied van social media. Uiteraard verschijnen alle nieuwe materialen in onze onderwijsmidde-lendatabase.

Meer partners in de chemische sectorDe komende jaren genereren we meer aandacht voor onze activiteiten en materialen in de chemische sector. Via deelname aan evenementen, best-practices en advertenties willen we laten zien wat we hen te bieden heb-ben. Hoe meer bedrijven zich inzetten voor de promotie van chemie, hoe meer jongeren kennis ermee kennis kunnen maken.


Stichting C3 in 2013 is een uitgave van:

Stichting C3Postbus 1582260 AD Leidschendam

tel: 070 - 337 87 86e-mail: [email protected]: www.C3.nl

Tekst en coördinatie: Milou Willemsen, Stichting C3Tekstredactie: Fieke Janse

Vormgeving: Marc de Boer, Ori GinaleAfbeeldingen en foto’s: Stichting C3

Stichting C3 in 2013

Documents

Transcript of Stichting C3 in 2013