WELKOM!

Teams van studenten bedenken een duurzame herbestemming voor de leegstaande oude

brouwzaal van brouwerij Rodenbach; in dialoog met de buurtbewoners.

Situering•Doel:

• De site blijvend op de agenda plaatsen zodat (privé-) investeerders de mogelijkheden zien en getriggerd worden (blijvend levend houden!).

• Expertise opbouwen op het vlak van participatieve herbestemmingstrajecten.

• Draagvlak vr onroerend erfgoed behouden/verhogen.

•Partnerschap:

Programma

•Situering B(r)ouw Challenge • Rudi Ghequire: Het belang van dit ontwerpatelier

binnen de ontwikkeling van de brouwerij Rodenbach.• Kris Declercq: Het belang van deze site binnen het

stedelijk en sociaal weefsel van de stad en specifiek de wijk Krottegem.

• Bernard Lambert: Herbestemmingsmogelijkheden van de oude brouwzaal,

• Liederik Cordonni: SWOT-analyse op basis van het 'Wood Footprint‘-project.

•Herbestemming van oud-industrieel erfgoed• Adriaan Linters

•Rondleiding in de oude brouwzaal

Introductiefilmpje

Bron: Collectie Eddy Lepez. Nederlandse vertaling: Belinda Eelbode

Rudi GHEQUIRE

Brouwmeester &

Site Manager brouwerij Rodenbach

Palm Breweries

Vlaams Rood-Bruine Bieren

Brouwchallenge 18 maart 2017

België = rijk aan regionale bierstijlen gebaseerd op de 4 gistingswijzen: Spontaan, gemengd, hoge en lage gistingsbieren

Gemengde gisting: ○ Het bierproces waarbij verschillende M.O. waar

ondere andere Sacchar. cer., Lacto. Spec., Brett.spec., in symbiose de vergisting – en of de rijping op houten foeders – van het bier realiseren en de smaak mee bepalen. Prof. Delvaux.

○ Voorbeeld: Vlaams Rood-Bruine bieren○Volledige of partiële rijping van bier op eiken

houten foeders.○Roodbruine kleur van het bier komt door gebruik

van gekleurde gerstemouten

○Organoleptische kermerken: ○Aroma: Complexe appelzurige fruitigheid/

rode bessen/ vineus / karamel

○Smaak: zacht tot scherp zuur/ merkbare restzoetheid/ vineus/geen hopbitter

○Mondgevoel: weinig adstingent/ zacht tot scherpzuur/beperkte CO2 prikkel.

○Nasmaak: verfrissend/ uitgesproken dorstlessend/ middellange tot lange afdronk.

Gebied Vlaams Rood-bruine bieren

Vlaams Rood Bruin gebied

BELGIE

Regionale brouwers van gemengde gisting:

○Brouwerij Rodenbach: houder van het Streeklabel.be

○Brouwerij Verhaeghe: houder van het Streeklabel.be

○Brouwerij Bockor: houder van het Streeklabel.be

○Brouwerij Bavik: Streeklabel.be in aanvraag

Uniek → Vlaams Roodbruin bier is een unieke bierstijl gebrouwen volgens een vroeg middeleeuwse brouwproces gebaseerd op de methode van conservering door verzuring.

Oorsprong en filosofie van de Vlaams Rood-Bruine bieren:

○ Graafschap Vlaanderen

○ Was praktische geen hop te verkrijgen in de middeleeuwen

○ Onvoldoende kennis van bewaareigenschappen van hop .

○ Genetische afkeer voor bittere smaken

○ Gruik van kruiden en specerijen om bier op smaak te brengen

○ Bierbewaring door partiële rijping op eiken houten vaten.

○ Gebruik van gekleurde mouten omwille van de reducerende eigenschappen.

○ Blenden oud grijpt met jong bier => pH verlagen tot <3,5 => langere houdbaarheid

= Conservatie door accidificatie

Brouwerij Rodenbach○ Historische voorbeeldbrouwerij Vl RB

○ 294 eiken houten foeders in 10 kelders, waarvan sommige meer dan 150 jaar zijn.

○ Houder van het label Label: Vlaams “STREEKPRODUCT.be” - Regio & Traditie

○ Beschermd industrieel patrimonium door de Vlaamse Gemeenschap: Oude mouterij en brouwzaal, foeders, foederzalen en kasteel.

○ Toeristische attractie: museum over de geschiedenis van de uitzonderlijke Rodenbach familie. Meer dan 20.000 bezoekers op jaarbasis.

Productieproces Rodenbach:

Brouwzaal○ Moderne Meura brouwzaal

○ Capaciteit 250hl/brouwsel

○ Uitrusting:

○ Hydomill moutmolen

○ Brouwkeltel

○ Ruwe granen ketel

○ Meura Filter 2001;

○ Wort Buffer tank

○ Kookketel

○ Whirlpool

○ Wort koeler

Productieproces Rodenbach:

Gisting, filtratie en versnijding

○ Primaire gisting in 10 Cylindroconische tanks 1120HL

○ Bewaren van de Rodenbach menggistcultuur die reeds meer dan 150 jaar gebruikt wordt.

○ Filtratie en versnijding: Blender; Bier platenkoeler; Centrifuge; CO2 Saturator; Flash pasteurisatie

=> Helder bier RODENBACH

Productieproces Rodenbach:

Rijping van het bier

○ Secundaire gisting : 4 weeks in horizontale tanks

○ Bier rijping gedurende +/- 2 jaar op eiken houten foeders.

○ 294 eiken vaten met een inhoud tussen 120HL and 650HL

○ Rijpingscapaciteit van 75.000hl bier op houten foeders!

Productieproces Rodenbach:

Kuiperij Rodenbach

○ 2 Rodenbach kuipers

○ Kuiper Pol aan het werk

○ Hout opslag: franse eik

○ Biezen om tussen de houten duigen te plaatsen.

Productieproces Rodenbach:

Conditionering in vaten en flessen

○ Vaten afvullijn met een capaciteit van 120 vaten/uur.

○ Flessen afvulmachine met een capaciteit van 1.200 flessen /uur. (Monobloc: rincer; vuller; kurker; museleteuse)

Rodenbach Brouwerij

Al onze bieren worden gebrouwen met het grootste respect voor de Belgische biercultuur:

○ Gebruik van alleen zorgvuldig geselecteerde ingredienten van de hoogt mogelijke kwaliteit.

○ Gebruik van uitsluitende lokale Poperingse hopvariëteiten.

○ Houder van het VLAM label STREEKLABEL.be

○ Gebrouwen volgens eeuwen oude Belgische brouwmethodes en recepten. Gebruik van de meest modernste brouwerij technologie waar mogelijk, maar volgens de meest authentieke ambachtelijke brouwmethodes waar nodig.

Labels / Europese labels

⑥ STREEKPRODUCT.BE werd in het leven geroepen om traditionele streekproducten herkenbaar te maken en te erkennen

⑥ BOB Beschermde Oorsprongsbenaming

⑥ BGA Beschermde Geografische Aanduiding 

⑥ GTS Gegarandeerde Traditionele Specialiteit

BGA: Bijzonder Geografische Aanduiding

○ Registratieaanvraag door “HORARB” Hoge Raad voor Authentiek “Zuid West Vlaams Rood-Bruin bier is lopende voor deze unieke en historische bierstijl .

○ Geografisch Gebied: arrondissementen Roeselare / Tielt /Kortrijk

○ Bewijs van Oorsprong en Werkwijze: Blending Formule  Basis formule = Aantal maand gerijpt * X   > of = 4.5 maand gerijpt op hout

                  X  + Y X = volume bier gerijpt op houten foeder X > of =  25% van de blend Y = volume aan jong gelagerd bier in de blendY < of =  75% van de blend m = aantal maanden dat het bier rijpt op een houten foeder

○ Begeleiding van het dossier door de Vlam

Verschillenden voorbeelden van Vlaams Roodbruine bieren

Petrus Oud Bruin

Bellegems Bruin

De Rodenbach site•Brouwerij gesticht in 1821 door Alexander Rodenbach – onlosmakelijk met Roeselare verbonden•Sinds 1998 in handen van brouwerij Palm NV en nu recentelijk overgenomen door de Nederlandse Brouwerij Bavaria

De oude brouwzaal

•Geen activiteit sinds 2003

•In 2003 beschermd als monument:• Gebouw en uitrusting dienen zoveel

mogelijk bewaard te worden (industrieel erfgoed!)

• Subsidies voor restauratie?

•Ligt middenin de op heden nog operationele brouwerij!

Historische brouwzaal Rodenbach / ligging

Kris DECLERCQ

Burgemeester Roeselare

32

44

45

Krottegem – Damman Croesstructuurschetssite Damman-Croes + gronden vd stad

Krottegem – Damman Croes

GLOBALE ONTWIKKELING en WIJKPARTICIPATIE

BEBOUWING: •min 50 w/ha•mix diverse woontypes(max 15% grondgebonden woningen, rest = meergezinswoningen)

MOBILITEIT: •nieuwe ontsluiting brouwerij via Spanjestraat •projectsite via nieuwe ontsluiting brouwerij•parkeren dient collectief te gebeuren

PUBLIEK DOMEIN:•centraal: grote publieke ruimte in verbinding (traag verkeer) met OLV-Markt, Spanjestraat, Sint-Hubrechtstraat•min 15% aaneengesloten groen in projectzone

HERNIEUWBARE ENERGIEPRODUCTIE + STEDELIJKE INTERACTIE

ERFGOED:•OLV-Markt 26 en 30: behouden•OLV-Markt 36: kan gesloopt worden

57

Bernard LAMBERTArchitect / zaakvoerderKOPLAMP Architecten

Historische brouwzaal Rodenbach / ligging

Het bestaande gebouw Oorspronkelijk heldere structuur:- voortdurend aangepast aan wijzigende behoeften- verschillende keren uitgebreid

Inve

ntar

is / k

elde

r

Historische brouwzaal Rodenbach

Het bestaande gebouw Sterkten- waardevolle oorspronkelijke uitrusting- deel van een groter geheel

Zwakten- structureel verzwakt- ontoereikend binnenklimaat- onsamenhangende interne circulatie

Historische brouwzaal Rodenbach

inve

ntar

is/ 1

ste v

erdi

epin

g

Historische brouwzaal Rodenbach

Inve

ntar

is / 1

e ver

diep

ing

Historische brouwzaal Rodenbach

Inve

ntar

is / 2

e ver

diep

ing

Inve

ntar

is / 3

e ver

diep

ing

Historische brouwzaal Rodenbach

Historische brouwzaal Rodenbach

Inve

ntar

is / 4

e ver

diep

ing

/ Ko

elsc

hip

Historische brouwzaal Rodenbach

Historische brouwzaal Rodenbach

Liederik CORDONNIOperationeel coördinator

Ondernemerscentrum Roeselare

Tot op heden genomen stappen

STERKTES•Waardevol industrieel erfgoed: gebouw & inrichting•Bekendheid van Rodenbach (roodbruin bier)•Mogelijkheid om circulatie te verbeteren•Parkeermogelijkheden in de buurt•Nabijheid Huis van de Voeding•Historisch verwantschap van Roeselare met Rodenbach•Ligging op wandelafstand van het station•Politieke wil bij de stad en de provincie

SWOT-ANALYSE (uit Quickscan Westtoer)

ZWAKTES

•Brouwerijbezoek voor brede publiek onvoldoende (weekends)•Hoge restauratie -en verbouwingskosten van oude brouwerij•Bescherming erfgoed zorgt voor beperkingen•Structuur van/circulatie in het gebouw•Beperkt budget van stad Roeselare en eigenaar brouwerij

KANSEN

•Ontwikkelingsplannen wijk Krottegem•Subsidies voor restauratie en voor toeristische inrichting•Productlijn industriële ontwikkeling erfgoed in de regio Leiestreek•Toegenomen interesse voor ambachtelijk eten en drinken •Diverse toeristische acties die inzetten op productlijn eet-, drink- en tafelcultuur•Binnen- en buitenlandse interesse voor de Vlaamse biercultuur (cf. Roodbruine bier als speerpunt Toerisme VL)

BEDREIGINGEN

•Bezoek aan diverse actieve/voormalige brouwerijen in de regio al mogelijk•Roeselare is geen grote toeristische trekpleister•Administratieve rompslomp departement erfgoed•Economische conjunctuur•Krimp van de publieke middelen

Adriaan LintersVoorzitter

Vlaamse Vereniging voor Industriële Archeologie

Rondleiding (2 groepen)