Koninklijke Zangvereniging Mastreechter Staar

Jaargang 73 | Nr 1 | Januari 2020Beschermvrouwe HKH Prinses Beatrix

Staarbode

Gouden Staarklanken in de Achterhoek – Zandvoort – Lief en leed

Mengelmoes in IJsselstein – Wie Sjoen – Hip en gevarieerd Kerstconcert

Op herhaling in Mijdrecht – Nieuwe leden – Canada – Een weerzien met vrienden

2

Voor u ligt al weer de eerste uitgave van de Staarbode in 2020. Wij hebben gekozen voor een snelle opeenvolging (de vorige Staarbode verscheen eind november 2019) om alle Kerst-gerelateerde concerten bij elkaar te kunnen voegen. Zo krijgt u een mooi beeld van een van de drukste tijden in het leven van een Staarzanger.

Centraal staat natuurlijk het Kerstconcert op Tweede Kerstdag in het Vrijthoftheater in Maastricht. Dit jaar erg gevarieerd en fris. Aan dit kerstconcert gingen er drie vooraf in respectievelijk Zieuwent (Achterhoek), Mijdrecht en Zandvoort met nog een nakomertje op 5 januari in het Utrechtse IJsselstein.

Drie van de vijf concerten werden mede verzorgd door Eline Meijs als soliste. Daarom een portret van haar als persoon.

Natuurlijk heeft Tjeu Hermans weer iets te zeggen maar we hebben ook een mooie bijdrage van Jan Morreau. Die gaat over de inmiddels legendarische reis naar Canada, nu 25 jaar geleden.

Wij wensen u veel leesplezier.

Inhoudsopgave

02

02

04

05

05

07

10

11

13

14

15

17

12

13

16

18

20

22

Voorwoord

Gouden Staarklanken in de Achterhoek

Op herhaling in Mijdrecht

Nieuwe leden

Nieuw bestuurslid

Lief en leed

Een weerzien met vrienden

Fairytale of New York

Hip en gevarieerd kerstconcert

Pratotitis (praatziekte)

Eline Meijs

Mengelmoes in IJsselstein

Canada

Nieuw theaterprogramma: Wie sjoen os Limburg is….

VoorwoordTekst Martijn Dingemans

Gouden Staarklanken in de AchterhoekTekst Ricardo TheunissenFotografie Vincent van den Bergh

Wanneer je als koor bij aankomst op een

concertlocatie hoort dat de belangstelling

voor het concert 3x groter was dan het

aantal plaatsen dan is dat goed nieuws. Het

geeft ook wat extra druk om er iets moois

van te maken in de Sint Werenfriduskerk in

Zieuwent op 7 december 2019.

Zieuwent en de Sint WerenfriduskerkDeze kerk is in 1898 ontworpen en gebouwd onder leiding van architect Boerbooms en bouwpastoor Sandering, naar het voorbeeld van de bedevaartbasiliek in Kevelaar. Vanwege de grootte en de voornaamheid die deze kerk uitstraalt wordt ze ook wel de Kathedraal van de Achterhoek genoemd. Zieuwent zelf is een klein plaatsje, deel uitmakend van de gemeente Oost Gelre en geniet enige bekendheid als woonplaats van Ferdy Jolij (Frederik Puntdraod), oprichter en gitarist van de boerenrockformatie Normaal.

Een grondige sound- en lightcheck ging vooraf aan het concert en dat was ook wel nodig want het podium was net iets anders opgebouwd dan gebruikelijk en de accenten van het licht schoten hier en daar net hun doel voorbij. De akoestiek overigens niet, die was geweldig.

Een muzikaal publiekDe 700 gasten genoten al bij de entree van de Mastreechter Staar volop, gelet op hun enthousiasme. Velen kenden het repertoire van de Staar en zongen zelfs mee. Een publiek ook dat ademloos luisterde naar Bèr Schellings en Fabio Verga met hun vertolking van het duet uit de Parelvissers. Net zo bij sopraan Eline Meijs en haar Viljalied. Ja zelfs een publiek dat samen met de Staar op de rocktour ging met Oerend Hard, de Normaalhit die in de loop van 42 jaar is uitgegroeid tot het alternatieve Achterhoeks volkslied. Uiteraard ging daarna ook de hand op het hart bij het zingen van Mien Achterhook en het Limburgs Volkslied.

3

De tweede helftNa de pauze luisterde men vol aandacht naar een selectie uit het omvangrijke kerstrepertoire van de Mastreechter Staar.

Niet alleen klonken klassiekers zoals Cantique de Noël en The Holy City, maar ook moderne liederen als Fairytale of New York en Cohen’s Hallelujah vulden de gewelven van de Sint Werenfriduskerk. Dirigent Frederik nodigde het Achterhoeks publiek af en toe uit om mee te zingen waar enthousiast gebruik van werd gemaakt.

En zo gaat een lang verwacht feest eigenlijk te snel voorbij. Een feest van enthousiast (mee)zingen, ingetogen luisteren en na afloop een praatje met de gasten onder het genot van een drankje. Dat dit concert nog een gevolg moet gaan krijgen lijkt mij logisch, want er zijn immers nog 1.400 mensen die deze keer geen kaartje meer konden krijgen.

Ach ja, en dan neem je een minder gunstige kooropstelling en een ongunstig lichtplan wel een keer voor lief.

Staarbode 01

Tekst Martijn DingemansFotografie Vincent van den Bergh

Op herhaling in Mijdrecht

Het verhaal van de Johannes de Doperkerk in Mijdrecht lijkt op dat van Zieuwent waar we een week eerder waren. Een grote kerk, vol akoestiek, in een klein dorp met steeds minder kerkgangers en steeds meer onderhoudskosten. Wat doe je dan? Dan richt je een organisatie op, in dit geval de Stichting Vrienden Monument Johannes de Doper en je gaat als Stichting proberen gelden te genereren. Het neogotische kerkgebouw stamt uit 1875 en is, samen met de naastgelegen pastorie, erkend als rijksmonument. Daardoor is ook de stichting erkend als “Culturele Algemeen Nut Beogende Instelling” (ANBI) en dat scheelt inkomsten. Wel is het zo dat de aard van de activiteiten passend moet zijn voor het gebouw. Gezien de geweldige akoestiek is het dus ook zeer geschikt voor een concert van de Koninklijke Zangvereniging de Mastreechter Staar. Zo werden we ook aangekondigd.

Vier jaar geleden waren we er voor het eerst en twee jaar geleden voor het laatst. Op zondag 15 december 2019 werden we voor de derde keer warm onthaald, nu voor een deels “werelds” en deels Kerstconcert. Het was een hele rit naar Mijdrecht, ook voor een concert dat om half drie begint en pas na half zes kon worden afgesloten. De warme ontvangst vroeg echter ook om een warm concert en dat hebben we gegeven, tot overgrote voldoening van een barstensvolle kerk.

Het eerste deel was werelds van aard onder de titel “STAARVARIA”, hoewel het ook kerkelijke liederen bevatte zoals La Vergine degli Angeli (Verdi) en Ave Maria (Vavilov). Bij beide stukken soleerde Eline Meijs en dat deed ze geweldig. Maar ook onze eigen solisten kwamen aan bod: Bèr Schellings en Fabio Verga zongen samen onder meer ‘Bella Ciao’, een Italiaans volkslied dat Fabio met zijn Italiaanse achtergrond, erg goed kan. En nieuw: een duet uit de Parelvissers dat tot echte commotie leidde.

Niet zonder chauvinisme wordt tegenwoordig een medley van Limburgse liedjes gezongen. Mocht de streek waar we zingen óók een eigen volkslied hebben dan komt dat er mooi achteraan. In de Achterhoek lukte dat wel maar in Mijdrecht leven ze waarschijnlijk te veel onder de rook van Amsterdam. Geen lokale meezinger dus.

Na de pauze: “A STAAR IS BORN” oftewel: kerstfeest. Zoals gebruikelijk zingt de Staar dan succesnummers als The Holy City en Cantique de Noël, beide met Bèr Schellings als aperte solist. Maar altijd zijn er ook nieuwe stukken, zoals o.a. Fairytale of New York. Stukken worden tegenwoordig ingeleid door onze preses die dus ook de taak van presentator vervult. Hij begon met te zeggen dat wij komen om te zingen en niet om naar presentatoren te luisteren. Vervolgens kwam er een uitgebreide uitleg over het nieuwe stuk die als volgt valt samen te vatten: twee Ierse ex-geliefden uit het drugsmilieu beginnen elkaar vanuit de gevangenis in New York op Christmas Day voor rotte vis uit te maken maar later in het nummer komt alles weer goed. En dat bezingen wij dan in een fraaie en frisse maar ook bekende compositie. Lieftalliger was het einde. Na de beste kerstwensen met We wish you a merry Christmas volgde nog een zeer innemend Stille Nacht Heilige Nacht.

Toch weer vrede op aarde in Mijdrecht.

4

Nieuwe leden Nieuw bestuurslidOp maandag 2 december werden tijdens

een speciale bijeenkomst 7 nieuwe leden

en 1 nieuw bestuurslid geïnstalleerd. De

meeste nieuwe leden werden vergezeld

door hun partner, gefeliciteerd door de

preses en geëerd met een fles wijn en

bloemen.

5

Clemens Binkhorst, Maastricht Na een gesprek met een van de zangers aangesloten bij de Staar. Hij zong eerder al gregoriaans maar gaat dat oeuvre nu verbreden. Toen hij als gast meeging naar een concert heeft hij bovendien als fotograaf kennis gemaakt met de wijze waarop wij verslag doen van concerten.

Jos Crijns, SittardOok hij kwam in contact met ons koor via een van onze zangers. In zijn jeugd volgde hij gitaarlessen en later speelde hij accordeon. Zingen heeft hij nog niet gedaan maar krijgt daar nu alle gelegenheid voor.

Michel Hochstenbach, Maastricht Hij kwam onlangs met zijn vader mee, die al zanger bij ons is. Hij volgde met succes de koorschool en kan nu als jongste zanger van de Staar (32 lentes) aanschuiven.

Frank Querelle, Geulle Was al eerder lid maar kreeg het te druk met werkzaamheden in Tilburg. Nu hij sinds kort dichterbij werkzaam is, kan hij weer aansluiten nadat hij tijdens het ‘Preuvenemint’ een concert van de Staar bezocht. Frank heeft veel zangervaring en gaat ook zijn stem verder scholen.

Theo Starmans, Maastricht Hij hoorde van de Staar via reclame op de lokale omroep RTVM. Hij is een ervaren muzikant binnen de harmonie/fanfare maar heeft bij ons zijn eigen stem. Nog voor hij de koorschool achter zich kon laten volgde hij al alle repetities.

Dick Woudt, GeleenOok hij was eerder lid en moest eveneens wegens drukke werkzaamheden afhaken. Net als bij Frank zijn die omstandigheden ook veranderd en nu wil Dick weer zingen en de bassen versterken.

Henny Wijenberg, MaastrichtHij kwam in contact met ons koor doordat hij in een winkel liep te neuriën en daarop aangesproken werd door een van onze zangers. Een gesprek resulteerde in een stemtest en met veel enthousiasme volgde hij koorschool en repetities.

Lei Nickien, Eijsden Is al 10 jaar lid van de Staar en is gekozen als bestuurslid. Dat was hij al van de Stichting Huisvesting Mastreechter Staar. Lei gaat in nauwe samenwerking met Marcel Meertens (portefeuillehouder Muziek & Regie) mede zorg dragen voor de portefeuille Verkoop Concerten.

Staarbode 01

6

Bij koninklijke beschikking

Hofleverancier

SSttookkssttrraaaatt 4411--4455 || 66221111 GGCC MMaaaassttrriicchhtt || ++3311((00)) 4433 332211 33000000 || wwwwww..mmaaiissoonnlloouuiiss..nnll

ARMA BUGATTI ETERNA FYNCH - HATTON GARDEUR MEYER

Tekst Martijn DingemansFotografie Edward van Overbeek

Lief en leed

Omdat we aanvankelijk zouden zingen zonder begeleiding werd gekozen voor repertoire dat daarvoor geschikt is. Voorbereidingstijd was er niet veel want in december geeft de Staar bijna elk weekend wel ergens een Kerstconcert. Dat veranderde toen de dirigent aanbood het optreden te willen begeleiden op een ingelaste piano. Het dirigeren zou dan gebeuren door een zanger met gevoel voor maat. Uiteindelijk is een van de basisprincipes van dirigeren dat je gelijk begint en gelijk eindigt. Maar er zat duidelijk een Staarluchtje aan dit optreden en dat vereiste dat er voldoende aandacht was voor kwaliteit.

Het inzingen gebeurde in de grote enorm hoge hal en dat viel niet mee. De harmonie van muziek verdween snel in de ruimte. In het Stiltecentrum – waar een en ander zou plaatsvinden – ging dat beter. Daar waren inmiddels ongeveer 40 gasten gearriveerd, veelal in rolstoelen en allemaal onder begeleiding. In de gang ernaast ontstond nog een publieke bijeenkomst met nog meer toehoorders.

Ons optreden werd kort maar krachtig (zoals het hoort) ingeleid door een collega zanger. Met de dirigent achter de piano en een andere zanger aan het roer ontstond een optreden dat tot veel emotie leidde. Het optreden werd bovendien opgenomen door het communicatieteam van het MUMC en rechtstreeks uitgezonden. Het zou tijdens de Kerstdagen nog vele malen herhaald worden.

Na afloop werden we getrakteerd op koffie met krentenbrood en, alsof dat nog niet genoeg was, kregen we ook nog een kerstwens van chocola mee naar huis.

Nog niet zo heel lang geleden kende de Staar

een afgevallen koortje dat onder de naam ‘Lief

en Leed’ optrad bij bruiloften en begrafenissen.

Op dinsdag 24 december is die traditie,

vooralsnog voor even, nieuw leven ingeblazen.

Met ongeveer 25 zangers hebben we op

verzoek van familieleden opgetreden in het

Maastrichts Universitair Medisch Centrum

(MUMC) voor patiënten die met de feestdagen

niet naar huis kunnen en dat werd een

bijzonder gebeuren.

7

Uiteindelijk was de conclusie dat niet alleen onze gasten genoten hebben maar wijzelf ook. Het geeft veel voldoening als je ervaart om mensen, die in ongelukkige omstandigheden verkeren, een plezier te kunnen doen. Een meezingend bestuurslid wilde er al meteen een traditie van maken en misschien is dat zo gek nog niet. ‘Lief en Leed’ van vroeger herleeft dan weer, tot voldoening van gasten en zangers.

Staarbode 01

8

Toetsenspecialist

Nijkerk • Nieuwstraat 2www.verhoogmuziek.nl

• Piano• Vleugel• Orgel• Keyboard• Accessoires• Reparatie• Verhuur

MiddenNederland

piano’s

s ch e t t e r s

Schetters Piano’sT +31 - 43 321 77 00www.schetterspianos.com schetterspianos@gmail.comFort Willemweg 28 Maastricht

9

Staarbode 01

10

Een weerzien met vrienden

Zaterdag 21 december, de bus stopt voor de St. Agathakerk en voorzitter Peter Tromp en secretaris/penningmeester Toos Bergen verwelkomen ons hartelijk. Een mooi weerzien met oude vrienden. Direct naast de kerk ligt Theater ‘’De Krocht’’. Daar is het warm en enthousiaste vrijwilligers staan al voor ons klaar met koffie. “Best een lange reis hè van Maastricht naar Zandvoort. Jullie hebben wel trek in koffie zeker?” En dat hebben we zeker.

Tijdens het inzingen is het goed proeven van de prettige sfeer en goede akoestiek van de kerk. De maaltijd is, zoals alle jaren, heel goed en samen met een drankje vormt dat een goede basis voor het concert. Vervolgens omkleden en door een stevig windje naar het kerkportaal.

Met de bekende klanken van Conquest of Paradise gaan we naar het altaar. Een warme, sfeervolle en niet te grote kerk waar het prettig zingen is. De baritons staan direct naast de kerststal met het kindje in de kribbe, Maria, Jozef en de schaapjes.

Tekst Louis SteensFotografie Huub Kersemaekers

Voor de zesde keer was de Staar uitgenodigd door de Stichting Classic Concerts in Zandvoort voor een Kerstconcert in de uitverkochte St. Agathakerk. Het was een warm weerzien en een prachtig concert. In 2009 was de Staar er voor het eerst en kennelijk viel dat in goede aarde. Om de twee jaar volgde een nieuwe uitnodiging en zo ook dit jaar.

Wij openen met Joy to the World, gevolgd door Nearer my God en In dulce Jubilo. Dan draait dirigent Frederik Verhooghe zich naar het publiek en gebaart hen te gaan staan. Wat aarzelende reacties, maar even later zingt toch iedereen mee: Wij komen tezamen. Frederik bedankt het publiek met een klein applausje!

Still a Bach Christmas is het bekende oratorium met een tekst van Jay Althouse: Silent is the night… Een prachtig ingetogen kerstlied, fijn om te zingen en zeer gewaardeerd door het publiek. En tot slot natuurlijk Cantique de Noël, een klassieker met de sonore stem van Bèr Schellings. Een daverend applaus onderstreept de waardering van het publiek als wij de kerk verlaten voor de pauze.

Na de pauze vervolgen wij met Go tell it on the mountain, Ave Maria (Vavilov), het Credo Weroejoe (Gretchaninov) en het bekende Hallelujah (Cohen).

En dan volgt een geheel nieuw en speciaal kerstlied op ons repertoire: Fairytail of New York van The Pocques (1987). Acht zangers en soliste Bibi Ortjens staan vóór het koor en vertolken het gesprek tussen een man en een vrouw. Daarbij gaat het er soms heftig aan toe. Bibi en de 8 zangers gaan helemaal op in hun muzikale rol met houding, gebaren en mimiek tot waardering van het publiek én koor. (zie toelichting)

Het gaat naar het einde van het programma en bij het nieuw gearrangeerde Jingle Bells wordt al snel meegeklapt. Tot slot The Holy City en als toegift volgden We wish you a merry Christmas - door alle solisten en koor - en een fluisterzacht Stille Nacht.

Het publiek trakteert ons op een staande ovatie en bij het verlaten van het podium voelen wij als zangers en solisten dat we goed gepresteerd hebben. En dat maakt de lange terugreis – met een traktatie van voorzitter en kaasboer Peter Tromp – een stuk aangenamer.

Tot over twee jaar ? Wie weet.

Een weekje na het concert bellen we nog even met Peter Tromp, voorzitter van de stichting.

De eerste vraag is: hoe het komt dat de Staar al voor de zesde maal naar Zandvoort mocht komen.

“Het is het succes van jullie vorige optredens dat er voor zorgt dat de mensen in het dorp vragen of de Staar weer komt. ‘Wat ons betreft mag de Staar ieder jaar komen’ zegt men. Daarom besloten wij de Staar ook dit jaar weer te vragen. Al weken terug waren de kaarten uitverkocht en we hadden nog wel 300 kaarten meer kunnen verkopen. Je zou kunnen denken aan een matinee én avond-concert maar - kijkend naar de leeftijd van veel zangers - is dat veel te zwaar. Eén concert is prima en de grote belangstelling zorgt dat wij als organisatie de financiën ook goed rond krijgen. Wij hebben weer veel complimenten ontvangen over jullie geweldige optreden, zoals die van de burgemeester: ‘Mijn vrouw en ik hebben een fantastische avond gehad’.

“Dus wat ons betreft zien we jullie graag weer terug,” besluit Peter Tromp.

11

Fairytale of New York

man: 8 zangersvrouw: solistekoor: politie New York

man: It was Christmas Eve babe, in the drunktank, an old man said to me, won’t see another one, and then he sang a song, the Rare Old Mountain Dew, I turned my face away and dreamed about you.Got on a lucky one, so happy Christmas, I love you baby, I can see a better time when all our dreams come true

vrouw: You were handsome …

man: You were pretty, Queen of New York City, when the band finished playing they howled out for more

vrouw: All the drunks they were singing

man: and we kissed on a corner, then danced through the night

koor: The boys of the NYPD choir were singing Galway Bay, and the bells were ringing out for Christmas Day

maar dan krijgen zij weer ruzie en schelden heen en weer:

vrouw: You're a bum, you're a punk

man: You're an old slut on junk, lying there almost dead on a drip in that bed

vrouw: You scumbag, you maggot, you cheap, lousy faggot

man: Happy Christmas your arse I pray God it's our last

Koor: The boys of the NYPD choir were singing Galway Bay, and the bells were ringing out, la la la la la la

Zij herinnert zich echter ook haar dromen:

vrouw: when I first found you

man: I kept them with me babe, I put them with my own, can’t make it all alone, I’ve built my dreams around you

Koor: The boys of the NYPD choir were singing Galway Bay, and the bells were ringing out, la la la la la la…enz.

Het bijzondere kerstlied Fairytale of New York is erg populair, vooral in Engeland en Ierland. Vanwege het nogal grove taalgebruik werd in 2007 de tekst enigszins door de BBC gecensureerd. Het is een dialoog van een Iers echtpaar in New York waarvan de man in de dronkenmanscel zit opgesloten. Zij blikken – hoewel fysiek gescheiden - samen terug op hun liefde voor elkaar.

Staarbode 01

12

Tekst Martijn DingemansFotografie Vincent van den Bergh en Bert Haandrikman

Kerstmis is het hoogtepunt van het

Staarjaar. De vier (deels) Kerstconcerten

in december leidden tot een

hoogtepunt op Tweede Kerstdag. Dan

zijn er altijd veel zangers in een overvol

Vrijthoftheater met meer dan optimale

motivatie. Alle reden dus om er elk jaar

weer iets bijzonders van te maken. Dit

jaar was dat wel erg raak. Een concert

met een strijkkwartet, drie eigen

solisten, een gastsoliste en ook nog een

dwarsfluitmuzikante om een speciale

sfeer te creëren. De lof van het publiek

mocht er zijn: heel bijzonder en heel

mooi.

De voorbereidingen beginnen meestal al in september na de zomerconcerten. Enkele succesnummers keren elk jaar terug, zoals het Cantique de Noël en The Holy City waarin onze eigen solist Bèr Schellings altijd weer schittert.

Elk jaar zijn er echter ook nieuwe stukken die het repertoire verfrissend houden. Dit jaar was dat vooral het Fairytale of New York een bewerking van een Iers lied uit de tijd dat hippies onze cultuur bepaalden en soms ook verpestten (zie toelichting bij “Weerzien met Vrienden”). Opgegroeid in een drugsmilieu en uiteindelijk in een gevangenis in New York beland, beginnen twee oud-geliefden elkaar uit te schelden.

De Ierse klank in deze parodie op het ‘echte’ Kerstlied werd fraai ondersteund door de dwarsfluit van mevrouw Meijs terwijl haar dochter Eline als sopraan de vrouwelijke drugsverslaafde representeerde. Het ging er hard en grof, maar ook vrolijk aan toe toen de politie van New York met “La la la la” het lied besloot. Absoluut een hoogtepunt.

Hip en gevarieerd kerstconcert

Nieuw was ook het optreden van het Limburgs Strijkkwartet. Zij openden op subtiele en ingetogen wijze zowel het eerste als het tweede deel van het concert en begeleidden onder meer het Fairytallied en, ook nieuw: Still a Bach Christmas.

Opvallend was het optreden van een presentator van niet-Staar origine, journalist bij L1. Hij bewees nog maar eens dat presentatoren niet in de gaten hebben dat onze zangers hen niet verstaan, omdat zij de andere kant op praten (door uitstraling geluidskasten).

Het aandeel van solisten was erg groot met solo’s van Eline Meijs (samen met haar moeder) en Fabio Verga, die zich steeds nadrukkelijker weet te presenteren met onder meer The Lord’s Prayer. Ook nieuw was de bijdrage van Frank Querelle als Mary’s boy child.

Een Kerstconcert is er een van vrede op aarde. De kwaliteit van het gezang en de keuze van de liederen, solisten, strijkkwartet en vooral de hippe schoenen van de dirigent werden zeer gewaardeerd. Het concert werd besloten met het bekende We wish you a merry Christmas en daar mocht elke solist een eigen bijdrage aan leveren. Uiteindelijk ging het licht uit met Stille Nacht, Heilige Nacht en dat zo zachtjes mogelijk.

Het applaus klonk daardoor des te harder. Alles bij elkaar opnieuw een uitdaging voor volgend jaar.

Column

In het boek “Lof der onaangepastheid” van dr. H. Ph .Milikowski wordt verslag gedaan van een onderzoek in Maastricht. Daaruit het volgende citaat: “Desorganisatie is een begrip dat een sociologische afwijking aanduidt waaraan we een pejoratieve (negatieve) betekenis hechten. Sprekend over een gedesorganiseerd individu bedoelen we daarmee een individu dat in zijn levenswijze afwijkt van het in een bepaalde samenleving aanvaarde cultuurpatroon”.

Welnu, een afwijking van een algemeen aanvaard cultuurpatroon is praatziekte: “de onverzadigbare behoefte om elke gedachte hardop te zeggen” ( Jeffrey Wijnberg). Blijkbaar hebben ze daar in Maastricht nogal last van, anders had de onderzoeker hier geen melding van gemaakt. Bovendien wordt deze sociologische afwijking bij veel verenigingen door gedesorganiseerde individuen gehanteerd als aanvaardbaar cultuurpatroon.

De vraag is nu hoe het zover kan komen dat een man zijn sprekende zelfbeheersing verliest.

Wat eerst moet worden vastgesteld is dat eindeloos doorkletsen iets kunstigs heeft. De meeste mannen hebben helemaal geen tekst en als ze al wat te melden hebben is het zelden een compleet verhaal. Bovendien hebben ze er vele in voorraad zonder bij te hoeven tanken en zonder een echte gesprekspartner.

Volgens collega psycholoog Jeffrey Wijnberg zijn deze mannen in hun jonge jaren zo vaak afgewezen dat ze alleen zichzelf als gesprekspartner hebben . En aangezien mannen niet in staat zijn zichzelf in de steek te laten is converseren met jezelf, een briljante oplossing. Daarnaast is gebleken dat praatziekte vooral bij mannen voorkomt die een vrouw hebben die alles goed vindt. Ze laten hem maar zijn gang gaan en halen het niet in hun hoofd hem te corrigeren.

Het ergste tenslotte is nog dat het niet alleen leden overkomt maar ook heren die namens alle mannen het woord voeren of, nog erger, alle mannen die hen (en dus vooral zichzelf) vanaf de bok toespreken: het mooiste voorbeeld van lof der onaangepastheid.

Pratotitis (praatziekte)

Tekst Tjeu Hermans

13

Staarbode 01

Aan de Fremme 30-32 Margraten | T +31 (0)43 321 5331 info@vanlijfinterieurs.com | www.vanlijfinterieurs.nl

14

15

De locatie voor feesten ,

partijen en bijeenkomsten

Voor 10 tot 500 personen Info via maastricht@stayokay.com of 043-7501790

Shutters op maat Projectinrichting

Ruim assortimentraambekleding

Houten vloerenen laminaat

Brandenburgerplein 13B - 6214 AH Maastricht - Tel. 043-321 1005 - www.home-service.nl

Specialist op gebied van woninginrichting

Home Service is al 30 jaar uw partner als het gaat om een complete woninginrichting! Door ons uit-gebreide producten-aanbod, kunnen wij zorgdragen voor een totale (her)inrichting van uw woning waarbij kwaliteit en service voorop staan. Of het nu gaat om het leggen van tapijt of parketvloer, het plaatsen van zonwering of gordijnen. Bij ons vindt u alles onder 1 dak.

shutters - buiten- en binnenzonwering gordijnen - gordijnroedes - tapijt - vloer-kleden - harde vloeren - parket - laminaat dakraamproducten - plafonds - horren

De woninginrichter met oog voor detail

HomeService_staarbode2015.indd 1 04-09-15 11:30

Staarbode 01

16

Tekst Louis SteensFotografie Vincent van den Bergh

Gaat de Staar op concert dan gebeurt

dat altijd met eigen solisten: Bèr

Schellings en Fabio Verga, maar

ook met een gast-soliste. Vaak is

dat een student van Maastrichts

Conservatorium en zo ook Eline Meijs.

In oktober vorig jaar ging zij voor het

eerst mee op concert en afgelopen

december ook met de meeste

Kerstconcerten. De redactie vond het

leuk haar wat nader te leren kennen en

maakte dus een afspraak. Het werd een

leuk gesprek met de goedlachse Eline.

Eline Meijs

Haar keuze voor muziek was een heel logische. Eline (24) groeide op in een echt muzikaal gezin en familie. Haar moeder speelt dwarsfluit en geeft les op de muziekschool. Haar vader heeft trombone en koordirectie gestudeerd en is nu dirigent van drie kerkkoren. Ook een tante van Eline is (beroeps)zangeres. Kortom, er was altijd muziek rondom haar.

Ik heb altijd gezongen“Toen ik 3-4 jaar oud was zong ik bij mijn opa op schoot samen met hem alle liedjes van de LP van Sjef Diederen. Ik kende al snel alle teksten en zong die ook alleen. Mijn opa zong toen in het Rumpens mannenkoor in Brunssum. Ik vond niets mooier dan zingen en optreden. Als bijvoorbeeld de oppas kwam voor ons dan ging ik ook optreden en dat vond ik heerlijk. Mijn moeder keek dan wel eens quasi verontschuldigend naar de oppas, maar ze vond het maar wat leuk. Toen mijn moeder dirigente werd van een kinderkoor in Echt kwam ik daar natuurlijk ook bij en ook veel van mijn klasgenootjes. Ik was apetrots op mijn moeder. Ook op de middelbare school trad ik op en kon dan helemaal ‘los gaan’. Ik vond dat prachtig. Volgens mij vonden mijn klasgenoten dat ook! Dat ik zou gaan zingen was dus al vroeg duidelijk. Mijn moeder heeft mij nog proberen over te halen voor de dwarsfluit, en dat heb ik nog enige tijd gedaan, maar zingen vond ik toch leuker.”

Eline komt uit Echt, is geboren in Roermond (ziekenhuis) en opgegroeid in Echt, in het buurtschap Hingen. Daar ging zij naar de basisschool en later naar het Connectcollege in Echt waar zij het VWO volgde. Daarna was het conservatorium in Maastricht een vanzelfsprekend vervolg.

Veelzijdige opleiding“Voordat ik naar het conservatorium ging heb ik al zangles gevolgd aan de muziekschool in Heinsberg. Nu aan het conservatorium is het een druk en veelzijdig programma met veel variatie: individuele zangles, zangtechniek, muziekanalyse en samen met andere studenten repeteren in de opera-klas en co-repetitie. Ook het leren acteren in de operaklas vind ik heel leuk. Vooral het ontwikkelen en leren kennen van je eigen stem is belangrijk en ik merk dat die veel beter is geworden. Het gaat erom dat je leert wat je wel en niet kan en wel en niet beheerst. Ook krijg ik pianoles, al is het maar een half uurtje. Jammer, maar het helpt wel. Ik heb zelf een kleine elektrische piano en dat is fijn om hiermee thuis te studeren.

Ik heb een goede band met mijn docent Frans Kokkelmans en heb volledig vertrouwen in hem. Voor het maken van keuzes vraag ik altijd zijn advies. Als het volgens planning gaat studeer ik komend schooljaar (2020-2021) af en wil daarna graag mijn Master gaan doen.”

En dan nu soliste bij de Staar. Hoe is dat precies in zijn werk gegaan, vraag ik Eline.

Staarbode 02

De Staar? Ja, die ken ik van André Rieu“Ieder jaar zijn er “voordrachtsavonden” bij het conservatorium en zo ook vorig jaar zomer. Samen met Tembi, een mede-studente, werd ik aangesproken door Frank van Gils van de Staar. Hij gaf mij complimenten over mijn stem en presentatie en vroeg of ik belangstelling had om bij de Staar te zingen. “Ken je de Staar eigenlijk” was zijn eerste vraag? Ik moest even denken en toen zei ik: “Ja, die ken ik wel, van André Rieu!” Ze schatert van de lach om wat ze toen zei: “Alsof de Staar niets anders doet dan optreden bij Rieu. Uiteindelijk kreeg ik het bericht dat wij beiden werden gevraagd en ik was heel verrast en vereerd omdat Tembi veel verder is dan ik. Vorig jaar oktober was mijn eerste optreden met de Staar in Schimmert, een concert samen met de plaatselijke fanfare. Niet eenvoudig met zo veel koper instrumenten””

Tranen in de ogen“Het meest fijne vind ik de wijze waarop ik met open armen bij jullie ben ontvangen. Zo welkom, zo enthousiast en ik vind het geweldig om met zo’n groot mannenkoor te zingen. Verschillende stukken uit hun programma kende ik al en had ik al eens gezongen, zoals La Vergine degli Angeli. Het Viljalied, het Ave Maria en Gabriella’s Song kende ik al wel, maar had ik nog nooit gezongen. Die moest ik gaan instuderen. Het zijn stukken die je “in je stem moet krijgen”. Maar het is allemaal fijn om te zingen.

En dan de eerste busreis met de Staar. Dat was vorig jaar december naar Eindhoven en die zal ik niet snel vergeten. Ik zat beneden in de bus bij het vaste groepje rondom Bèr Schellings. Wat hebben we gelachen met Bèr. Mijn moeder was meegereisd om mij wat te helpen. Ook zij heeft zó gelachen om de opmerkingen en mopjes die Bèr dan vertelt.

Toen we in september naar Scheveningen gingen voor een concert had ik al tranen in mijn ogen van het lachen nog vóórdat de bus was vertrokken.”

Toekomst: ik zie wel wat er op mijn pad komt“Voor mijn Master ga ik het liefst naar Duitsland: Aken of Keulen. Het conservatorium in Aken is een dependance van dat in Keulen en beide zijn erg goed. Ik ben een familiemens en wil daarom niet te ver van huis gaan. Wat ik wil gaan doen? Ik weet het nog niet precies. Je weet tevoren toch niet wat zich voordoet in de toekomst en van het een komt het ander.Zo vind ik het super om opera te zingen, een hoofdrol, liefst dramatisch, maar ook graag wat meer speels. Bijvoorbeeld de opera “Die Lustige Witwe”. Ik merk in de operaklas dat die rollen mij goed liggen. Maar ook andere dingen zoals oratorium of liederenrecitals.

Kortom, ik vind eigenlijk alles leuk om te doen. Maar bij welke vorm dan ook, steeds is belangrijk dat muziek plezier en emoties moet brengen. Ik leer mijn stem ook steeds beter kennen en weet dus ook beter wat ik wel of niet kan. Alles bespreek ik eerst met Frans Kokkelmans, die mij adviseert en mij goed kent. Ik heb nu ook een extra keuzevak “teaching skills”, het leren lesgeven. Juist die combinatie van zingen én lesgeven lijkt me voor later in mijn carrière erg leuk. Andere hobby’s die ik heb zijn lezen en leuke dingen doen met mijn zus of vriendin. Ook een concert bezoeken vind ik fijn, maar……..zingen blijft toch nummer één!”

Staarbode 01

17

18

Mengelmoes in IJsselstein

Op zondag 5 januari werd het

Kerstseizoen min of meer afgesloten in

IJsselstein, een mooi typisch Hollands

plaatsje aan de Hollandse IJssel, met

voor Maastrichtenaren bijna allemaal

Hollanders in de zaal van het Fulco

Theater. Dit is een klein theater maar

alle noodzakelijke voorzieningen zijn

er én - het belangrijkste van alles - een

geweldige akoestiek.

En daar mochten we van profiteren.

Tekst Martijn DingemansFotografie Vincent van den Bergh

Staarbode 02

Wat het minder goed deed was het applaus. Maar dat kan ook te maken hebben gehad met de aard van het publiek, de leeftijd of het Hollanderschap. Na afloop bleek men zeer tevreden en vol lof over de Staar.

Ook wij waren zeer tevreden, ook over de ontvangst. Normaal worden we (vooraf, maar dit maal achteraf) getrakteerd op stamppot en een stuk worst. In IJsselstein wachtte ons echter een driegangendiner dat keurig verzorgd was en werd in ijltempo opgediend met de IJ van IJsselstein.

Het betrof ditmaal een middagprogramma met als voordelen dat we op tijd op pad moesten maar ook op tijd weer terug waren.

Het programma bestond uit een mix van ‘wereldse’ en ‘Kerst’-liederen, aangevuld met een mengsel van ‘Limburgse’ gezangen. Als presentator trad nu eens niet de preses op maar collega-zanger Louis Steens. Hij mocht onder meer de voorzitter van de organisatiecommissie bedanken. Dat was iemand die (toevallig?) in Maastricht geboren was en dus kreeg hij het Mestreechs Volksleed over zich heen. Bovendien kreeg hij ook nog een aandenken met eenzelfde oorsprong: een schaal uit de etalage van het oude Céramique.

Het waren vooral de solisten die profiteerden van de geweldige akoestiek van de zaal: Fabio Verga, Bèr Schellings en ditmaal als sopraan Bibi Ortjens. Ook het Fairytale of New York stond weer op het programma (zie andere bijdrage). Toen bleek dat ook schelden en elkaar voor rotte vis uitmaken het bijzonder goed deden in een zeer geluidsvriendelijke zaal.

Staarbode 01

19

CanadaDit jaar is het 25 jaar geleden dat de Mastreechter

Staar de zo succesvolle 15-daagse concerttour

door oostelijk Canada maakte. Een huzarenstukje

qua organisatie met tien concerten in evenzoveel

steden en een berg voorbereidend werk. Bijna

4000 kilometer toerden 130 zangers door de

provincies Ontario en Quebec en bereikten zo’n

10.000 concertbezoekers. De 50 meereizende

dames/supporters hadden deels een eigen

(toeristisch) programma. Het was een reis onder

het motto “Thank you Canada” voor de bevrijding

van Nederland, 50 jaar geleden. De Staar vond

goed onderdak in hotels, motels, campussen van

universiteiten, een kazerne (die was minder goed)

en een enkele keer bij particulieren thuis. In elke

stad waar de Staar optrad was er de onmisbare

hulp van plaatselijke serviceclubs of soortgelijke

organisaties. De regie bleef strak in handen van

preses Eugène Jansen die nauw samenwerkte

met het Canadees reisbureau Guy Tombs uit

Montréal.

Tekst Jan Morreau

20

21

Maar ook van de zangers werd enig organisatietalent verwacht om die dagen “schoon” door te komen. In de vrije uren een ‘’wasje op de hand’, ’s nachts laten drogen en de volgende dag weer fris in de koffer. Een vaker terugkerend ritueel. En dan de smokinghemden voor tien concerten. Dankbaar werd gebruik gemaakt van de service van Le Nouvel Hôtel in Montréal. Voor een paar dollar werden overhemden gewassen en gestreken om ze twee dagen later, weer terug in deze stad, af te halen bij de receptie van Hotel Ramada Aeroport Montréal. Wat ’n weelde.

Over de Canadareis is veel te vertellen maar uit het hele programma heb ik slechts twee dagen gekozen.

Woensdag 17 en donderdag 18 mei 1995Na het ontbijt in Hotel Ramada Aeroport Montréal vertrokken vier bussen naar het Veteranen Hospitaal in Ste. Anne de Bellevue. Bij de ingang lazen we op een groot bord de zo treffende tekst: “We must never forget the sacrifice of those who fought for freedom”.

In een grote tent was een podium gebouwd met plek voor de Staar en de Koninklijke Militaire Kapel, waarmee drie concerten werden gegeven tijdens de tournee. Ziekenwagens reden de veteranen in de stromende regen naar het concert. Ze werden binnengebracht in bedden, in rolstoelen en zo mogelijk kwamen ze op eigen kracht. De speaker in de tent verwoordde het goed: “Buiten regent het maar binnen schijnt de zon!” . De concertomstandigheden waren verre van optimaal met kletterende regen op het tentdak, maar een duizendkoppig publiek - overwegend veteranen - was getuige van een bijzonder concert. Het werd dan ook het meest emotionele concert uit de reeks, zowel voor het publiek als voor de uitvoerenden. We zagen oudgedienden met tranen in de ogen onder de tonen van ‘Amazing Grace’ en hun eigen volkslied ‘O Canada’. We zagen dankbaarheid en enthousiasme en we hoorden verhalen van de bevrijders van weleer. Eigenlijk reisde de Staar voor deze mannen naar Canada, omdat zij door hun fysieke omstandigheden niet in de gelegenheid waren de festiviteiten rond 50 jaar bevrijding in Nederland bij te wonen. Een mooie herinnering voor alle Staarleden die erbij waren.

Na afloop van dit matineeconcert in Ste. Anne de Bellevue koersten de bussen naar het circa 160 km verderop gelegen Ottawa. Twee bussen reden 85 zangers naar “The Connaught Range and Primary Training Centre” van het Canadees leger. Bij aankomst bleek daar van alles mis te zijn. De bar was - ondanks afspraken - gesloten en de barakken voor de overnachting waren niet zoals ze moesten zijn. Na een kort (crisis)beraad besliste de preses: “Hei laot iech de jonges gein twie nachte blieve. Emiel en Jan, bel ‘nen taksie en gaot op zeuk nao get aanders”. Met die woorden werden we de nacht ingestuurd om logies en ontbijtmogelijkheden te zoeken voor 85 zangers. De taxi bracht ons naar de Carleton University in Ottawa waar een aantal Staarleden met partner logeerden, maar waar ook Janny, de Canadese reisleidster die ons de hele tour vergezelde, een kamer had.

Na middernacht arriveerden we bij de universiteit en vroegen de chauffeur te wachten. Beleefd maar zeer serieus maakte hij ons met het bekende duim-wijsvinger gebaar duidelijk dat de teller bleef draaien. We vonden een balie die nog open was en vroegen of we Janny konden spreken. Nu is het natuurlijk ongewoon dat twee kerels in het holst van de nacht komen vragen om een vrouw uit haar bed te halen, maar de dame achter de balie vroeg ons even te wachten en pakte de telefoon. In de ruime hal ging een deur open en twee forse mannen verschenen. Op hun vesten stond in grote letters “security”. De mannen keken ons ietwat wantrouwend aan maar bleven op afstand. Deur nummer twee ging open en daar verscheen Janny. De mannen van de beveiliging zagen dat we niets kwaads in zin hadden en verdwenen weer even snel als ze waren gekomen. We legden onze problemen uit en Jasnny ging meteen aan het werk. Een meneer van de campus zou ons, samen met Janny, verder helpen. Hij toonde ons een kamer waarvan er nog voldoende vrij waren. De kamers waren nu niet direct wat we zochten. Is er nog meer in de aanbieding, wilden wij weten. Hij toonde ons in een andere vleugel van het gebouw een kamer die wel beviel. Voor 60 personen was de volgende dag vroeg al ruimte beschikbaar. Voor de overige 25 zangers kwamen de kamers om 12.00 uur vrij. We bedankten Janny en de meneer van de campus voor de hulp op dit ongebruikelijke uur en reden terug naar de kazerne waar we tegen half vier in de ochtend en honderd dollar taxigeld armer, arriveerden. De militairen zorgden ’n paar uur later voor een stevig ontbijt en de sightseeing in Ottawa gaf ons ruimte om een portie gemiste slaap in te halen. De rest van de dag werd gevuld met inkwartiering in de Carleton University, schaarse vrije tijd en een repetitie. ’s Avonds stond het concert in het National Arts Centre in Ottawa op het programma met als eregasten H.K.H. Prinses Margriet en Mr. Pieter van Vollenhoven.

Bij het verlaten van dit theater, na afloop van het concert, zagen we tot onze verbazing een van de Canadese Staarbussen rijden. Vlak voor ons stopte “onze” chauffeur Eric. Onverwacht vervoer? Nee, de bus binnengaan was geen optie. Eric - afkomstig uit deze streek - kwam even langs om zijn verloofde aan ons voor te stellen. “ Messieurs, c’est mon fiancé”. Maar misschien meer nog om ons te vertellen dat de cafés aan de andere kant van de Ottawa River nog open waren. Wij hadden twee nogal droge dagen achter de rug en Eric dacht dat we wel toe waren aan een glas Labatt blue. (Canadees bier). “Even de brug over naar het Frans getinte Gatineau”, tipte hij nog, De deur sloot zich weer voor onze neuzen en we zagen Eric en verloofde in het donker wegrijden.

Hoe wij die avond “thuis” zijn gekomen? Of we die brug nog over zijn gelopen? Ik heb geen flauw idee. Het is immers 25 jaar geleden.

Staarbode 01

Nieuw theater-programma: Wie sjoen os Limburg is….

Vanaf september 2020 gaat de Mastreechter Staar met een nieuw theaterprogramma het land in. Hierin vertellen wij vol trots over onze heuvelachtige geboortegrond. Er passeren thema’s die kenmerkend zijn voor onze identiteit, zoals de bourgondische inslag, harmonieën en processies. Van de Mijnen tot de Romeinen. Allemaal met muziek, klokgebeier, beelden en in een theatrale vormgeving.

Vlaaien uit MaastrichtDe concerten vinden plaats op zondagmiddag. In de vroege ochtend reist onze busmaatschappij langs de bakker om de vlaaien op te halen. De eerste helft van het theaterprogramma bestaat uit het gangbare repertoire. In de pauze trakteren de zangers van de Staar het publiek op een stuk vlaai. Onder luid klokgebeier en “Es de klanke van de aovendklok” worden onze bezoekers daarna uitgenodigd voor het tweede deel. Dit wordt een feest van herkenning.

“Dat verkoopt!”Het idee van deze zondagmiddagconcerten kwam tot stand tijdens de laatste ontmoeting met onze inmiddels overleden vriend en impresario Jacques Senf in november 2018. Geen gewoon concert maar een theatrale beleving op zondagmiddag. En die vlaaien horen erbij. “Dat verkoopt!” zei Jacques.

Proefdraaien met vlaaien tijdens de SENF Theaterdagen De bedoeling van de SENF Theaterdagen is om contact te leggen tussen de verkopers van Senf en de programmeurs van de theaters. Met de uit Maastricht meegenomen verse vlaaien bezochten enkele leden van de Staar de Theaterdagen in Delft en in Zwolle. Drie maanden later waren 7 “Vlaaiconcerten” voor seizoen 2020/2021 geboekt!

The making of…Behalve de logistieke problematiek van 50 vlaaien vanuit Maastricht meenemen naar de concertlocatie en ter plekke aansnijden en presenteren wacht de Staar een andere uitdaging. De Limburgbeleving van de Staarzanger wordt geïnventariseerd. Die wordt door de muziekcommissie omgezet in thema’s en daarbij wordt de muziek uitgezocht. Medio maart 2020 gaan de teksten voor de theaterbrochures naar de theaters.

De periode tot aan de première in september wordt gebruikt voor de theatrale toevoegingen. Volgens onze impresario Cris kan dit programma de komende 3 jaar in de verkoop blijven.

Bestuursbijdrage

22

Tekst Frans Hermans Fotografie Bert Haandrikman

Colofon

Koninklijke Zangvereniging Mastreechter StaarOpgericht in 1883

Begiftigd met- Het predicaat Koninklijk sinds 1899- De Eremedaille voor Kunst en

Wetenschap in Zilver van de Huisorde van Oranje in 1958

- De Eremedaille in Zilver van de stad Maastricht in 1983

BeschermvrouweHKH Prinses Beatrix

Buitengewoon ErepresidentTheo Bovens, Commissaris van de koning in de provincie Limburg

ErepresidentAnnemarie Penn-te Strake, Burgemeester van Maastricht

PresidentHans Reuser

Muzikale leidingFrederik Verhooghe, dirigentMichiel Ballhaus, 1e pianist/repetitorLucas Blommers, zangpedagoog

SecretariaatPostbus 156200 AA, Maastrichte-mail: info@mastreechterstaar.nl,staarbode@mastreechterstaar.nlwebsite: www.mastreechterstaar.nl

RepetitiesMuziekschool KumulusSint Maartenspoort 2, Maastricht

StaarbodeVerschijnt tweemaal per jaar

RedactieMartijn Dingemans (eindredactie)John HoenenHuub KersemaekersPaul van Ruiten (correctie)Louis SteensRicardo Theunissen

FotografieVincent van den Bergh

VormgevingSamyon Jonas

DrukDrukkerij de Heeg, Maastricht

Verkoop ConcertenSENF

theaterpartners | impresariaat | producent

Korte Geer 12611 CA Delft

postadres:postbus 31622601 DD Delft

Kon. Zangver. Mastreechter StaarT +31 (0)6 11 50 77 38concertaanvragen@mastreechterstaar.nl

23

Staarbode 01

/DeMastreechterStaar

Fotografie cover "De Mastreechter Staar terug naar de kust"Fotograaf Vincent van den Bergh