1

9-1

1-2

016

Sportcompressiekousen effectief?

W.O. Zimmermann, sportarts en bedrijfsarts Fellow European college of sports medicine

Adj associate professor of military sports medicine

8 november 2016, symposium Utrecht marathon, 20 minuten

Nothing to disclose

Geen commerciële relaties

Persoonlijke mening, geen

standpunt van het ministerie

van defensie

9-1

1-2

016

2

Persoonlijke achtergrond

Schoonspringer

Sportleraar (USA 1987)

Arts (Leiden 1995)

Sportarts (Utrecht 2000)

Bedrijfsarts (Nijmegen 2005)

Militair arts (Breda 2009)

Universitair Hoofddocent (USA 2015)

9-1

1-2

016

3

TGTF, militaire sportgeneeskunde

TG = Trainings Geneeskunde

2 sportartsen

2 manueel therapeuten

1 trainings deskundige

1 dokters assistente

TF = Trainings Fysiologie

4 wetenschappers

6 preventiemedewerkers

9-1

1-2

016

4

9-1

1-2

016

5

inhoud

1. Inleiding sportcompressie kousen

2. Toepassingen in de sport

3. Samenvatting en advies

4. Literatuurlijst

Doelstelling:

de mening van een sportarts over compressiekousen

overbrengen en advies voor deelnemers aan de Utrecht

marathon 2017.

Therapeutisch elastische kousen (TEK)

Rondbreikous (zonder naad)

Vlakbreikous (met naad)

Drukklassen

A. 10-14 mmHg

1. 15-21 mmHg

2. 23-32 mmHg

3. 34-46 mmHg

4. >49 mmHg

9-1

1-2

016

6

Traditionele toepassing TEK

Oedeem = vochtophoping

Ulcera = open wonden

Varices = spataderen

Voorkomen van trombose

Na een operatie

Lim 2014

9-1

1-2

016

7

Bewezen werking van TEK

Oedeem preventie

Kuitspier pompfunctie ↑

Veneuze reflux ↓

Veneus volume ↓

Ibegbuna 2003

9-1

1-2

016

8

Toepassingen in de sport

Toepassingen in de sport

1. Blessure preventie

2. Prestatieverbetering

3. Herstelbevordering

4. Blessurebehandeling

Compressie kledinglijnen

9-1

1-2

016

9

9-1

1-2

016

10

9-1

1-2

016

10

1. Blessurepreventie

Geen artikelen beschikbaar

Militaire ervaring: Thijssen 2011

hele dag dragen van sportcompressie kousen

Drukklasse 2 lukt niet

Er zijn ook kousen voor gebruik

tijdens de hele dag (wandelaars)

met minder druk.

9-1

1-2

016

11

9-1

1-2

016

11

2. Prestatieverbetering

Topsport: Geen fysiologisch effect

Maximale fietstest Rimaud 2010

Max test op de loopband Sperlich 2010

40 minuten op 80% VO2 max Ali 2010

10 km looptijd Ali 2011

Running economy, kinematics Varella 2011

30 minuten op 70% VO2 max Wahl 2012

400 meter Faulkner 2013

Half marathon Del Coso 2014

Recreanten: positieve bevindingen

Hiking in de bergen en submax testen Marks 2007

Loopbandtest 2-6% Kemmler 2009

Prestatieverval: positieve bevindingen

Sprongentest na looptest Ali 2011

Kuitspiervermoeidheid Miyamoto 2011, Reer 2011

9-1

1-2

016

12

9-1

1-2

016

12

3. Herstelbevordering

Kousen aan tijdens lopen:

• Minder spierpijn bij recreanten Ali 2007

• 10 km road race

• Spierpijn niet minder bij

• Zeer goed getrainden, 40 min loopband Ali 2010

Kousen aan na lopen

Minder spierpijn na de marathon Hill 2014

9-1

1-2

016

13

9-1

1-2

016

13

4. Blessurebehandeling

MTSS (botpijn): niet sneller beter, wel comfort Moen 2012

Militairen met onderbeenklachten Zimmermann 2009 en 2013

Ervaringen van patiënten:

• Comfort

• Klachtenreductie

• Prestatieverbetering

Pijnprofiel (studie 2013):

• Geen verschil met of zonder kousen

• CECS patiënten eerder klachten

Pas op

Oplopende druk wordt niet

altijd gehaald Wertheim 1999

De druk die vermeld staat op

de verpakking klopt vaak niet Van der Wegen 2009

9-1

1-2

016

14

Samenvatting: Sportcompressiekousen

Klassieke toepassingen

Aandoeningen van de

onderbenen

TEK =

Therapeutisch elastische

kousen

Toepassingen in de sport:

1. Blessurepreventie: geen bewijs

2. Prestatieverbetering: Toppers niet

Recreanten enig bewijs

Prestatieverval enig bewijs bij springen

3. Herstelbevordering: enig

bewijs, dragen / aantrekken na de training

4. Blessurebehandeling: Comfort bij ERLP, niet bij CECS.

comfort

9-1

1-2

016

15

Tips voor de praktijk Voor duurlopers:

1. Aanmeten is absoluut

noodzakelijk Hill 2015

2. Plan hoe je de kousen gaat

gebruiken (tijdens, na?) en

train er mee

3. De verwachtte levensduur

is 6 maanden

Voor zaalsporten:

overweeg

compressie broekjes voor

prestatie Doan 2003, Kraemer 1996

Compressie kousen / broeken

voor herstel tijdens een

toernooi

9-1

1-2

016

16

Verder lezen

MacRae BA, Cotter JD, Laing RM. Compression garments and exercise. Review

article. Sports Med 2011, 41, 10, 815-843.

Hill J, Howatson G, Van Someren K. Compression garments and recovery from

exercise-induced muscle damage: a meta-analysis. Br J sports med 2014, 48,

1340-1346.

Zimmermann WO. Sportcompressiekousen: het effect op de loopprestatie bij

100 militairen met een overbelastingsblessure van de onderbenen. NMGT 2013,

jan, 11-17.

9-1

1-2

016

17

Vragen? 9-1

1-2

016

18