Spirituele coping en longkanker

Spirituele coping en longkankerMaastricht, IKL, 12 juni 2012

2

Spiritualiteit en welbevinden?

Uitgangspunt: religie & spiritualiteit dragen bij aan welbevinden

• Lichamelijk, psychisch en existentieel

• Bij ingrijpende gebeurtenissen en bij levenseinde

• Existentieel: dood, zingeving, vrijheid & verantwoordelijkheid, eenzaamheid (ultimate concerns – Yalom)

Spirituele coping en longkanker 12 juni 2012

http://www.google.nl/imgres?imgurl=http://breinlogs.scilogs.be//gallery/12/glasraam.jpg&imgrefurl=http://breinlogs.scilogs.be/index.php%3FblogId%3D12&usg=__8ggn3Pt4kYSKSORKvanvE_5eHbg=&h=400&w=300&sz=24&hl=nl&start=4&zoom=1&tbnid=Mw7A-dxkEew_fM:&tbnh=124&tbnw=93&ei=4-PVT83dJsyq-Ab_scCiBA&prev=/search%3Fq%3Dspiritualiteit%2Ben%2Bwelbevinden%26hl%3Dnl%26sa%3DX%26rlz%3D1T4GGLJ_nlNL431NL342%26tbm%3Disch%26prmd%3Divns&itbs=1

Coping 1

• Model van Lazarus & Folkman (o.a. 1984)

• dynamisch

• interactie met de omgeving

• geen structureel persoonskenmerk


Coping 2

Oosterwijk (2004):

• “Coping is de cognitieve en gedragsmatige inspanning die een

persoon levert om het hoofd te bieden aan eisen die door anderen,

de situatie of zichzelf aan hem worden gesteld, en waarvan hij

inschat dat deze zijn vermogens op de proef stellen, of misschien

wel te boven gaan. Deze inspanning is erop gericht de stressvolle

situatie te beheersen, op te heffen, te reduceren of te tolereren”


Coping 3

Oosterwijk (2004): drie categorieën copingstrategieën

1. Het probleem direct aanpakken.

2. Zich richten op de emotionele gevolgen van het probleem.

3. De betekenis van het probleem beïnvloeden.


6

Coping & spiritualiteit

Ways of Coping Questionnaire (Folkman & Lazarus, 1988): 66 items

• ik vond nieuw geloof

• ik bad

COPE (Carver et al., 1989): 15 copingstrategieën (oa religie), 60 items

• ik vertrouw op God

• ik zoek Gods hulp

• ik probeer troost te vinden in mijn geloof

• ik bid vaker dan gewoonlijk


Spirituele coping 1

• Pargament (1997):

• religie: “the search for significance in ways related to the sacred”

• coping: “the search for significance in times of stress”

• spirituele/religieuze coping: “het zoeken naar betekenis in relatie tot het heilige/sacrale in tijden van stress”


Spirituele coping 2

• Drie religieuze copingstijlen op basis van drie persoonlijke Godsbeelden (Pargament, 1988):

Afwachtend

Samenwerkend

Zelfsturend

• RCOPE (Pargament et al., 2000):

Zingeving

Controle

Troost en nabijheid van God

Intimiteit en nabijheid van God

Transformatie


Spirituele coping 3

• Receptiviteitsschaal (Pieper & Van Uden, 2005)

Ontvankelijkheid en vertrouwen

Niet een goddelijke persoon die een oplossing biedt


10

Spirituele coping 4

Spirituele Coping Lijst

1 Rituelen en spirituele praktijken 23

1.1 Volksdevotionele rituelen 9

1.2 Meditatie en gebed 6

1.3 Spirituele praktijken 8

2 Nieuwe spiritualiteit 18

2.1 Verbondenheid met de kosmos 7

2.2 Verbondenheid met de natuur 5

2.3 Verbondenheid met het zelf 6

3 Paranormale ervaringen en magische handelingen 22

3.1 Contact met overledenen, geesten en eerdere levens 6

3.2 Beroep doen op buitengewone krachten van voorwerpen, handelingen en gebeurtenissen 8

3.3 Zoeken naar esoterische kennis 8


11

Achtergrondgegevens 1

Achtergrondgegevens: frequentie & percentage of gemiddelde & standaarddeviatie (N=237)

N (%) M (SD) Range

Man 160(67.5)

Leeftijd 66(10.0) 37 – 99

Samenwonend/gehuwd 199(84.0)

Kinderen 210(88.6)1 – 8 (modus 2)

Opleidingsniveau

Basisonderwijs 34(14.3)

LBO 86(36.3)

MBO 58(24.5)

Middelbaar onderwijs 23(9.7)

HBO 33(13.9)

Universiteit 3(1.3)

Werkend 93(39.2)


12

Achtergrondgegevens 2

Achtergrondgegevens: frequentie & percentage of gemiddelde & standaarddeviatie (N=237)

N (%) M (SD) Range

Tijdsduur sinds diagnose (maanden) 32.6(63.3) 1 – 624

Stadium I + II 96(40.5)

Stadium III + IV 128(54.0)

Stadium onbekend 13(5.5)

Religieuze opvoeding: RK Kerk 204(86.4)

Religieuze opvoeding: PKN 11(4.7)

Religieuze opvoeding: Geen 21(8.9)

Beschouwt zich als

Religieus 109(46.2)

Spiritueel 28(11.9)

Paranormaal 12(5.1)

Kerkelijk betrokken 35(14.8)


Resultaten 1: Factoranalyse

SPIRITUELE COPING LIJST: 4 factoren

Volksdevotie

‘roep ik een heilige aan’

Verbondenheid met een diepere werkelijkheid

‘ga ik ervan uit dat ik in een volgend leven een nieuwe kans krijg’

Natuurlijk evenwicht

‘probeer ik zo te leven dat het evenwicht in mijn leven terugkeert’

Meditatieve praktijk

‘brand ik wierookstokjes’


Resultaten 2: Structural Equation Modeling

Voorspellers voor existentieel welbevinden:

• Leeftijd: ouder

• Gezinssituatie: samenwonend/gehuwd

• Opleidingsniveau: hoger

• Religieuze betrokkenheid: hoger

• Psychisch onwelbevinden: lager

Geen algemene of spirituele

copingstrategieën die rechtstreeks

effect hebben op

existentieel welbevinden!


Resultaten 3: Moderatie/interactie


Interactie Psychisch onwelbevinden en Herwaardering

Psych

isch

onwel

bevin

den la

ag

Psych

isch

onwel

bevin

den h

oog2.52.72.93.13.33.53.73.94.1

Herwaardering hoog

Herwaardering laag

Ex

iste

nti

ee

l w

elb

ev

ind

en

Resultaten 4: Latente profielen analyse


Profiel 1 (N=25) Profiel 2 (N=69) Profiel 3 (N=112) Profiel 4 (N=30)

-2

-1.5

-1

-0.5

0

0.5

1

1.5

2

2.5

Steun van anderenActieve copingVermijding & berustingAanvaarding & humorReligie/spiritualiteit

Lou Reed: Magic and Loss (1992)


“I want some magicto sweep me away…I want some magicto keep me alive…I want some magicto take me away…”

Spirituele coping en longkanker

Documents

Transcript of Spirituele coping en longkanker