SPECIALE BIJLAGE Zaterdag 10 juni 2017 · en kost 15 gulden. B oven de toegangspoortvan Fort...

Zaterdag 10 juni 2017S P E C I A L E B I J L A G E

ADVERTENTIE Antilliaans Dagblad Zaterdag 10 juni 20172

www.bancodicaribe.com

Punda pabien! Punda en Otrobanda staan al 20 jaar op de werelderfgoedlijst van Unesco en wij zijn trots om daar deel van uit te maken met onze branch in een monumentaal pand in Punda.

Pro Monumento gefeliciteerd met deze 11de editie.

Antilliaans Dagblad Zaterdag 10 juni 2017 3

Monumento Habrí

Advertentie

Building towards the Future

CURAÇAO PORTSA U T H O R I T Y

Werf de Wilde - P.O. Box: 689Curaçao, Dutch Caribbean

Tel: (+599-9) 434-5999Telefax: (+599-9) 461-3907

Email: [email protected]: www.curports.com

curports

Patrimonio Mundial di Unesco

Invitáshon

Curaçao Ports Authority i Fundashon Pro Monumento ta invitá henter pueblo di Kòrsou pa dia di Monumento Habrí 2017 dia 11 di yüni for di 10:00 or te ku 18:00 or.

Willemstad ta pará riba lista di Patrimonio Mundial di Unesco! Bin sera konosí ku nos monumentonan i nos patrimonio mondial den área di Punda i disfrutá di e bunita arkitektura ku a ser konstruí for di siglo 17. No pèrdè e oportunidat aki, bin kompartí ku henter famia na monumentonan habrí.

Deze editie is tot stand gekomen dankzij nauwesamenwerking met ProMo,met teksten van Gerda Gehlen en Jeannette van Ditzhuijzen en foto’s vanDennis Klaus, het NationaalArchief en Soublette.

CoördinatieKim Sambo

CorrectieMiranda van BovenCaroline Slegtenhorst

AdvertentieLucy MaduroLulu MargaritthaJudary Salomé

OpmaakBrigitte van der WindenMarcella Montaño Mesa

BezorgingFrancis Cijntje

UitgeverijABCourant nvScharlooweg 31www.antilliaansdagblad.com

COLOFON

Het bewustzijn van hetpubliek voor het erfgoedvergroten. Dat is hetvoornaamste doel van

Stichting Pro Monumento (ProMo) bij de MonumentoHabrí die morgen plaatsvindt.

In gesprek met deze krantvertelt voorzitter Dennis Klausgepassioneerd over de Monu-mento Habrí (open monumen-tendag) die dit jaar voor de elfdekeer wordt georganiseerd. ,,Deeerste keer was in 1994 inScharloo en was eigenlijk eenspontane actie”, zo herinnertKlaus, architect van beroep,zich. ,,We werden toen aange-naam verrast met ongeveertweeduizend bezoekers.”

Door de Monumento Habríte organiseren, wordt de waardevan iets, in dit geval de monu-menten in Punda, vergroot, zovertelt Klaus. ,,Het wordt echtvoor de mensen die aan dezedag deelnemen. Het is nietlanger iets waar ze in de ge-schiedenisboeken over lezen ofhet pand waar ze af en toe

langsrijden. Ze kunnen hetzien, betasten, ruiken. Allezintuigen worden ingezet bijzo’n bezoek. Dat werkt wel: eenhoop mensen hebben zo veelmeer waardering voor het erf-goed gekregen.” De voorzittervan ProMo vervolgt: ,,Je maaktmensen ook bewuster van waarze rondlopen. Je zegt dan tegenze: kijk ook eens omhoog endan zie je hoe verrast ze zijndoor de kleine dingetjes die zenormaal gesproken niet zien.”

Stichting Pro Monumento

zet zich al jaren in voor hetbehoud van monumenten. Datdoen ze niet alleen; vaak innauwe samenwerking metandere organisaties die zichsinds jaar en dag voor ditzelfdedoel inzetten. Noemenswaardighierbij zijn onder andere Stich-ting Monumentenzorg enStadsherstel. Eerstgenoemde isook dit jaar een van de grootstesponsoren van de open dag.

Deze dag kost totaal meerdan een ton, zo vertelt Klaus.Monumento Habrí wordt mor-

gen officieel om 9.00 uur bijhet gouverneurspaleis geopend.Tot 18.00 uur kunnen bezoe-kers verschillende monumen-ten op de route zowel binnenals buiten bezichtigen, wordenleuke activiteiten voor jong enoud georganiseerd, vindt enter-tainment plaats en zullen win-kels en restaurants open zijnvoor publiek. In de monumen-ten staan vrijwilligers die debezoekers verwelkomen eninformatie geven over het be-treffende pand.

Klaus benadrukt dat dit dékans is om monumenten tebezoeken waar je normaal ge-sproken niet in zou komen.,,Nu mag je bijvoorbeeld bij degouverneur op bezoek, je magde synagoge bekijken en hetstadhuis. Dat kan niet iedereenzeggen.”

Dennis Klaus

‘Bewustzijn voorerfgoed vergroten’

Punda, havenstadDe meeste kosten gingen naar de productie van een boekjevan 160 pagina’s dat ProMo heeft gemaakt en die op dezedag op drie verschillende verkooppunten te koop zal zijn: bijde voet van de Emmabrug tegenover Penha, bij Giro aan hetbegin van de Columbusstraat en bij het Hendrikplein tenhoogte van Cinelandia. Het boek bevat teksten van Jeanettevan Ditzhuijzen en Gerda Gehlen en foto’s van Klaus, Su-blette en het Nationaal Archief. Het boek ‘Punda, havenstad’is in drie talen verkrijgbaar: Nederlands, Engels en Spaansen kost 15 gulden.

Boven de toegangspoortvan Fort Amsterdam,tussen de bastions DeKlock en De NieuweBatterij, werd na 1635

de woning van de directeur vande West-Indische Compagniegebouwd. Johan van Walbeeck,onder wiens leiding met debouw van het fort werd begon-nen, was de eerste directeur diehier gewoond heeft. Sinds deopheffing van de West-IndischeCompagnie in 1791 is het ge-bouw de residentie van de gou-verneur. Tot 1861 had het ookde functie van gouvernements-huis, waar de Koloniale Raad ende rechterlijke macht vergader-den. De ruimten onder hetGouverneurshuis zijn in hetverleden als magazijn en gevan-genis gebruikt.

Door talloze verbouwingen in de loop der eeuwen is debouwgeschiedenis van het Gouverneurshuis niet helemaalte achterhalen. De eerste ambtswoning was van hout.Wanneer deze is vervangendoor een stenen woning is on-bekend. Het oudste stenengedeelte bestond uit een lang-gerekt paviljoen boven dehoofdingang van het fort aan de havenzijde, waarachter latereen tweede paviljoen met eentrap aan het Fortplein is toege-voegd.

Evenals bij veel woonhuizen

in Punda werd in de achttiendeeeuw de residentie van de direc-teur voorzien van een opengalerij. Deze galerij aan dehavenzijde is ten tijde van gou-verneur De Rouville (1866-1870) dichtgezet. Het Gouver-

neurshuis kreeg toen een soortfacelift, waarbij het aan de voor-en achtergevel een negentiende-eeuws, klassiek karakter heeftgekregen. Luitenant-ingenieurVan Riemsdijk had een ontwerpgemaakt voor een ingrijpende

verbouwing, waarbij het ge-bouw een extra verdieping zoukrijgen en een monumentale,neoclassicistische façade. Ditplan is echter nooit uitgevoerd.In de jaren 1986-1988, ten tijdevan gouverneur René Römer, is

het Gouverneurshuis ingrij-pend gerestaureerd onder lei-ding van architect ir. HenkNolte. Tijdens de ambtsperiodevan gouverneur Frits Goedge-drag (2002-2008) zijn delenvan het interieur vernieuwd.

Antilliaans Dagblad Zaterdag 10 juni 20174

Monumento Habrí

Advertentie

Gouverneurshuis

Door talloze verbouwingen in de loop der eeuwen is de bouwgeschiedenis van het Gouverneurshuis niet helemaal te achterhalen. FOTO DENNIS KLAUS


Monumento Habrí

Nadat de West-Indische Com-pagnie in 1635 had besloten opCuraçao te blijven en er eenmarinehaven te vestigen, be-gonnen Johan van Walbeeck

en Pierre Le Grand met de bouw van eenfort aan de oostzijde van de Sint Anna-baai. Aanvankelijk werd het fort HetKasteel genoemd. Later kreeg het denaam Fort Amsterdam, naar de KamerAmsterdam van de West-Indische Com-pagnie die belast was met het bestuurvan Curaçao.

Het oorspronkelijke plan bestond uiteen vijfhoek met bastions op de hoeken.Reeds in 1639 werden de plannen gewij-zigd. Na het vertrek van Van Walbeeckliet zijn opvolger, directeur Tolck, hetbastion aan de zeezijde vervallen,waardoor het fort de vorm van een onre-gelmatige vierhoek kreeg. In het fortbevonden zich de woningen van de man-schappen, pakhuizen en de garnizoens-kerk (Fortkerk). Al deze gebouwen wa-ren oorspronkelijk van hout, evenals dewoning van de directeur van de West-Indische Compagnie boven de hoofdin-gang (tegenwoordig het Gouverneurs-huis).

Tot 1825 was Fort Amsterdam eenzwaarbewapende versterking die detoegang tot de haven beheerste en destad beschermde. Alleen al op hetbastion de Nieuwe Batterij stonden der-tien kanonnen, waarvan vier zeer zware.

Bij verschillende gelegenheden is FortAmsterdam in actie geweest. Tijdens de Engelse invasie van 1804 vuurde het fort op de schepen die de stad be-schoten. Bij deze aanval brandde de

Lutherse kerk in Otrobanda af en sloegeen kogel in de muur van de Fortkerk.Op 1 januari 1807 werd het fort door de Engelsen, die met stormladders overde muren waren geklommen, ingeno-

men. Dit was het begin van de Engelsebezetting die tot 1816 duurde. Door deaanleg van het Waterfort heeft Fort Am-sterdam daarna zijn defensieve beteke-nis verloren.

In 1935 werd aan hetWilhelminapleineen nieuw politie-bureau gebouwd.Hier werd aanvan-

kelijk weerstand tegengeboden: de leden vande Koloniale Raad zagen hier het nut nietvan in. De politie wasimmers sinds 1931 goedgehuisvest in het fort, enwel in de voormaligeapotheek en spreekka-mer van de chef van deMilitair GeneeskundigeDienst.

Uit de Memorie vanAntwoord bleek echterdat de plannen al in eenvergevorderd stadiumwaren en dat de vrijgeko-men plek in het fortbovendien door andereoverheidsdiensten ingebruik kon wordengenomen. Een jaar laterwerd het politiebureauwaar wij dat nu kennengeopend door gouver-neur Van Slobbe, eenvan zijn laatste officiëledaden voor hij vier da-gen later, op 22 juni1936, aftrad. Hij memo-reerde in zijn toespraakdat het oude politiege-bouw Curaçao nietwaardig was. Volgens dekrant de Amigoe destijdshad elke afdeling in ditnieuwe pand een goedonderkomen gevonden.Beneden bevond zicheen wachtkamer voor hetpubliek en een zaal voorde dienstdoende wacht.Verder was de vreemde-lingendienst er te vin-den, met ertegenover

een instructielokaal. Aande voorkant van de eer-ste verdieping lagen dekamers van ‘den com-mandant der politietroe-pen’ en ‘den hoofdin-specteur der recherche’.Verder waren daar dekamer van de onderin-specteur te vinden ennog twee verhoorkamersmet een kamer voor detypiste om onmiddellijkeventuele verhoren uit tewerken. Een trap naarbeneden gaf rechtstreekstoegang tot de drie nieu-

we en vier oude cellen,die achter het gebouwlagen. Het archief lag opde tweede verdiepingmet een fotografischatelier.

Begin deze eeuw werdhet gebouw geheel ge-restaureerd. Daarbijwerden nieuwe cellengebouwd. De indelingvan het gebouw is verdermin of meer hetzelfdegebleven. In de gangbeneden ligt nog deoorspronkelijke granie-ten vloer.

Fort Amsterdam Fort Amsterdam

Het fort werd vroeger Het Kasteel genoemd. Later kreeg het de naam Fort Amsterdam, naar de Kamer Amsterdam van de West-Indische Compagnie. FOTO ELS KROON

De huidige Fortkerk is de derdestenen kerk die in Fort Am-sterdam werd gebouwd. Tentijde van de eerste garnizoens-

predikant Fredericus Vitteus, werdende diensten nog in een houten ge-bouw gehouden. Wanneer de eerstestenen kerk is gebouwd, is niet be-kend. Aan de hand van oude kaartenblijkt dat er in 1707 een kleine kerkmoet zijn geweest. Aangezien Willem-stad groeide en ook de protestantseburgerij gebruikmaakte van de garni-zoenskerk, had men in 1842 behoefteaan een groter gebouw.

In 1763 besloot de kerkenraad omde Fortkerk te renoveren en van een‘fraai gewelf’ te voorzien. Uiteindelijkhebben de renovatieplannen geleid totalgehele nieuwbouw. Bij de bouwmoest rekening worden gehoudenmet de functies van een garnizoens-kerk, die onderdeel van de versterkingvormde. De muren moesten zo stevigzijn dat zij een beleg konden weer-staan. Dat dit geen onnodige maatre-gel was, bleek bij de aanval van de

Engelsen in 1804, waarbij de Fortkerkdoor kanonskogels werd getroffen.Onder de kerk lagen magazijnen vande West-Indische Compagnie waarinvoedselvoorraden werden opgeslagen.Op de noordoosthoek van het maga-zijn sluit een grote regenbak aan, diehet fort in oorlogstijd van water konvoorzien. In 1821 is op de regenbak deconsistoriekamer (vergaderruimte vande kerkenraad) gebouwd. De Fortkerkis in de loop der jaren regelmatigverbouwd en gerestaureerd. Aanvan-kelijk waren er geen galerijen in dekerk. Deze zijn in de negentiendeeeuw toegevoegd, evenals de trapko-kers die de galerijen ontsluiten. In1903 is het hele dak vernieuwd, waar-bij de oorspronkelijke houten torenwerd vervangen door een constructievan steen. In 1990-1992 is een ingrij-pende restauratie uitgevoerd. Sinds-dien is de vroegere consistoriekamerals Kerkhistorisch Museum ingericht,terwijl het voormalige magazijn vande WIC voortaan dienst doet als ont-vangst- en kantoorruimte van de kerk.

Politiebureau

De Koloniale Raad was eerst tegen de bouw van eennieuw politiebureau aan het Wilhelminaplein.

FOTO DENNIS KLAUS

Fortkerk

De Fortkerk zoals we die tegenwoordig kennen. FOTO ELS KROON


Monumento Habrí

Advertentie

Op 15 april 1858 werdmet de bouw van het Raadhuis begon-nen. Dit gebeurde zes jaar nadat gouver-

neur Rammelman Elsevier in1852 aan de minister van Kolo-niën in Den Haag meldde dathet Gouvernementshuis te kleindreigde te worden. Zijn ambts-woning werd tevens alsbestuurscentrum gebruikt,waarbij soms zelfs in zijn privé-vertrekken vergaderd moestworden. Hij gaf de minister inoverweging om voor de Kolonia-le Raad en de rechtbank eenander onderkomen te zoeken.Tegelijkertijd maakte Elseviermelding van het feit dat degevangenis in zeer slechte staatverkeerde.

Na een aantal strubbelingen,onder meer veroorzaakt door deoverschrijding van de begroting,werd het Raadhuis uiteindelijkop 13 december 1860 opgele-verd. De toenmalige gouver-neur Crol bepaalde dat de ooste-lijke zalen van het Raadhuisbestemd waren voor de zittin-gen van de Koloniale Raad (laterde Staten) en de commissies uitdie raad. De westelijke zalenwaren bestemd voor zittingenvan de rechtbank en andererechtscolleges. Op de beganegrond was de gevangenis metonder andere twaalf cellen entwee keukens.

Tijdens de verbouwing werden in het oostelijke ge-deelte van de begane grondfractiekamers en kantoorruim-ten voor de administratie van de Staten ingericht. In 1987 heeft opnieuw een renova-

tie en een omvangrijke uit-breiding aan de achterzijde van het Raadhuis plaatsgevon-den.

Aangezien er vanaf 1861 ookhuwelijken in de grote ooste-lijke zaal van het Raadhuis

werden voltrokken, heeft hetgebouw in de volksmond denaam Stadhuis gekregen. Deuitdrukking subi 21 trapi (de 21trappen van het Stadhuis op-gaan) werd aanvankelijk ge-bruikt voor het trouwen voor

de burgerlijke stand en latervoor het verschijnen voor de rechter. De deur op de begane grond - tussen de trap-pen - is sinds 1973 de ingangvan de administratie van deStaten.

Het Stadhuis of Raadhuis - tegenwoordig beter bekend als het Hof van Justitie - is uiteindelijk eind 1860 opgeleverd. FOTO DENNIS KLAUS

Stadhuisof

Raadhuis


Monumento Habrí

Advertentie

Soliana Bonapart & Aardenburg Advocaten is er trots op om dagelijks vanuit hartje PUNDA onze diensten te verlenen. PUNDA, het bestuurscentrum van onze monumentale stad, verdient het om in de schijnwerpers te staan.Wij complimenteren Stichting Promo daarom met de organisatie van Monumento Habrí in PUNDA.

Wilhelminapark

Het Wilhelminapark op het Wilhelminaplein werd in 1899 op initiatief van de damesclub ‘Entre-Nous’geopend. Een jaar later werd in het park op 6 mei 1900 een borstbeeld onthuld van gouverneur CharlesA.M. Barge, die toen nog in functie was. In 1932 werd dit borstbeeld overgebracht naar de Bargestraat.Op de foto de opening van het park. FOTO SOUBLETTE


Monumento Habrí

Een jaar nadat de TempelEmanu-Él was ingewijd,in oktober 1868, begon-nen tussen het Raad-huis en de Tempel de

werkzaamheden voor de bouwvan de Vrijmetselaarsloge DeVergenoeging.

Gouverneur De Rouville,die zelf lid was van De Verge-noeging, bood in 1866 vooreen goede prijs de bouwgrondaan, ‘gelegen aan het eindevan de Pietermaai’. In juli1869 werd het gebouw met degebruikelijke vrijmetselaarsri-tuelen ingewijd.

In de twintigste eeuw werdhet gebouw ook geregeld ge-bruikt als vergaderruimte.

Het pand werd in 1948grondig gerestaureerd. Vanwe-ge het toenemend drukkeverkeer en het vertrek van veelleden van de Loge uit Punda,verliet de Loge dit pand in1968. Het gebouw werd ver-kocht aan de Bank of America,die er in 1970 introk, nadat het

ruim een jaar aan de Colum-busstraat was gehuisvest, inafwachting van de verbouwingvan het Loge-pand. ArchitectAlberto Badaracco begeleiddedeze verbouwing. De stichtingMonumentenzorg Curaçaowas zo tevreden over de in-standhouding van dit gebouw,dat het in 1973 de plaquettemet de tekst Tua res agitur(het gaat om uw zaak) aan debank uitreikte. Tien jaar laterverkocht de bank het pand aanThe Bank of Boston, die er zesjaar haar vestiging had en toenin handen kwam van deMcLaughlin Bank. Deze bankadopteerde het Wilhelmina-park en verplichtte zich ditschoon en fleurig te houden.De verzekeringsmaatschappijInter-Assure was de volgende‘bewoner’ van het gebouw: van2005 tot 2011. In dat laatstejaar trok het parket van deprocureur-generaal, na eenvolgende verbouwing, in ditgebouw.

Pietermaaiweg 4

De Vergenoeging

In 2011 nam het parket van de procureur-generaal hier zijn intrek. FOTO DENNIS KLAUS

De Tempel is gebouwddoor de Nederlands Her-vormde Israëlitische Ge-meente Emanu-Él, diezich in 1864 van de ortho-

doxe gemeente Mikvé Israël hadafgescheiden. Vanaf 1839 bestonder binnen de Sefardisch Joodsegemeente een vrijzinnige stromingdie naar hervormingen streefde.Onder de Joden die zich afscheid-den, waren invloedrijke en welge-stelde zakenlieden. Jacob AbrahamJesurun legde op 17 december 1865 de eerste steen van de TempelEmanu-Él, die op 12 september1867 werd ingewijd. Ter onder-scheiding van de oude synagoge, de Snoa, werd het nieuwe gebeds-huis de Tempel genoemd. Als symbool van de breuk met de or-thodoxe leer plaatste men op de topvan de torenspits een vijfpuntigester, in plaats van de zespuntigeDavidster.

Een eeuw na de afscheidingwaren er tussen de beide SefardischJoodse gemeenten geen wezenlijkeideologische verschillen meer in

leefwijze. Dit leidde in 1964, pre-cies honderd jaar na de scheuring,tot een hereniging.

Sindsdien heeft de Tempel zijnfunctie als synagoge verloren. Eentijdlang heeft het gebouw dienstge-daan als filmtheater met in hetsouterrain een café. In 1989 ver-kocht de Joodse gemeente het ge-bouw aan Licores Maduro, die hetaan het Van der Valk-concern door-verkocht. Toen de onderneminggeen toestemming kreeg om eenstrand op Marietje aan te leggen,kocht het Eilandgebied Curaçao devoormalige synagoge als onderdeelvan een schikking. Uiteindelijkwerd de Tempel overgedragen aande Stichting MonumentenzorgCuraçao onder voorwaarde dat nade restauratie een onderdeel vanhet Openbaar Ministerie in hetgebouw gehuisvest zou worden. In1997 werd met de restauratiewerk-zaamheden begonnen. Bij het uit-diepen van het souterrain stuittemen op beenderen van de voorma-lige protestantse begraafplaats Fo’iPorta.

De Tempel

Sinds 1964 heeft de Tempel haar functie als synagoge verloren. Het ge-bouw wordt nu door het OM gebruikt. FOTO DENNIS KLAUS

Lange tijd werd ge-dacht dat in ditschitterende, neo-klassieke herenhuishet Theater Naar

was gevestigd. Diversemensen hadden hieroverzo hun twijfels, maar Ger-da Gehlen vond een paarjaar geleden het bewijs datdit woonhuis nooit eenschouwburg heeft gehuis-vest.

Dit stuk grond kwam in1861 in handen van JacobJeosuah Naar, die het tienjaar later verkocht aan zijnzwager Mordechay Henri-quez Cadet. HenriquezCadet liet er deze kapitalevilla bouwen. Het huisoverleefde de grote orkaanvan 1877, maar volgens deCuraçaosche Courant bleef

het niet zonder schade. Nahet overlijden van Henri-quez Cadet in 1897 bleefhet huis in de familie tot1929.

Julio Lopez Henriquezwas de volgende eigenaar.Het huis werd in tweeëngedeeld met een muur,met in elk deel een wo-ning. Het grote onderge-deelte werd verhuurd alsopslagruimte.

Aan het begin van deTweede Wereldoorlogwoonden Oscar en JuliaSemah de Valencia methun drie kinderen in hetlinkerdeel van het pand.Julia was een schoonzustervan eigenaar Lopez Henri-quez. Aan de andere kantwoonde een kinderloosDuits echtpaar dat op de

dag van de Duitse inval inNederland, 10 mei 1940,naar het interneringskampop Bonaire werd afgevoerd.De familie Fernandez trokdaarna in dit deel van devilla.

Niet voor lang, want in1943 werd het gebouwdoor de overheid onteigendomdat het eiland ‘in staatvan beleg’ was. De Admi-nistratie, later het departe-ment van Financiën ver-huisde vervolgens naar ditpand. Veel later was hetInstituto pa Formashonden Enfermeria (IFE) hierkort gevestigd en daarnaheeft het lange tijd leegge-staan. Sinds 2014 zit hetministerie van Financiënweer in het geheelgerestaureerde gebouw.

Sinds 2014 is het ministerie van Financiën gevestigd aan de Pietermaaiweg 4. FOTO DENNIS KLAUS


Ga naar ennia.com, naar uw verzekeringsadviseur of direct naar ENNIA.

Monumento Habrí 2017!

selebrá bida


Monumento Habrí

Op deze plek stond alsinds de jaren twintigvan de vorige eeuween openluchttheater,Salón Habana, waar

ook films werden vertoond. Denaam Cinelandia dateert van1932, toen Prospero ‘Pópo’Morón het pand overnam,restaureerde en er Teatro Cine-landia van maakte, dat ookgeschikt was voor films metgeluid.

Een flinke brand op 14 okto-ber 1939 maakte een einde aandit gebouw. De materiële scha-de bedroeg circa een half mil-joen gulden. De bioscoop ver-huisde tijdelijk naar het voor-malige Theater Ideaal aan deAbraham de Veerstraat, terwijlop deze plek gewerkt werd aaneen nieuw openluchtfilmhuis,dat in januari 1941 werd geo-pend. Het theater had een over-dekt balkon, dat was bedoeldvoor de ‘eerste rang-mensen’die zich daar konden ‘verpo-zen’. Zij hadden de keus uitzachte verende stoelen van leer

en ‘koele houten fauteuils’.Pópo’s zoon, Alfred ‘Fèchi’Morón, had inmiddels samenmet Frank Brandao en Michael‘Bob’ Pinedo Bioscoop Mij.Cinelandia nv opgericht voor defilmexploitatie.

Een maand na Cinelandiaging in Otrobanda de bioscoopWest End open. Dit theaterrichtte zich meer op de welge-steldere inwoners, terwijl Cine-landia echt de bioscoop van hetvolk was. Cinelandia werd nietalleen voor filmvoorstellingengebruikt. Er waren ook showsmet de beste Mexicaanse Maria-chi’s zoals Pedro Infante, of metLouis Amstrong. In 1978 werdhet Tumbafestival er gehouden,maar de ruimte bleek te kleinen de musici klaagden over deslechte akoestiek.

Door de opkomst van devideo kregen de bioscopensteeds minder bezoekers en hetene na het andere theater moestde deuren sluiten. Het Roxy-theater brandde in 1982 af, in2000 werd het fraaie West End

gesloopt en Cinelandia staatalweer tientallen jaren weg te

kwijnen, terwijl deze gevel noghet enige markante voorbeeld

van de art deco-stijl in debinnenstad is.

CinelandiaCinelandiaCinelandia staat al tientallen jaren leeg. FOTO JEU OLIMPIO

In dit gebouw aan de Maduro-straat 60 was van 1952 toteind 2013 de winkel CasaModerna gevestigd. De winkelwas eigendom van Zalman

Aron Josub, een Oost-EuropeseJood die rond 1930 uit het toenma-lige Roemenië naar Curaçao wasgekomen.

Zoals veel Oost-Europese Jodenin die tijd begon hij als zogenaam-de klopper. Dat wil zeggen dat hijvan deur tot deur ging met textiel-waren en deze op krediet verkocht.Wekelijks ging hij terug naar deklanten om de twee of drie guldente innen die zij moesten afbetalen.

De zaken liepen goed en rond1934 kon hij een eigen winkel be-

ginnen in Otrobanda; La Esquinaop het Brionplein. Hij huurde hetpand van de familie Badaracco enwoonde aanvankelijk boven dewinkel.

Ook daar ging het hem kennelijkvoor de wind, want begin jarenvijftig liet hij dit pand in Pundabouwen, waarin vanaf 1952 dekleding- en schoenenzaak CasaModerna was gevestigd. Zalmansvrouw Manea werkte van meet afaan in de winkel, in 1971 kwam ookZalmans zoon Willy in de zaak. Nahet overlijden van vader Josub in1976 zetten moeder en zoon dezaak voort tot eind 2013.

Het pand is nu eigendom vanBerny Cheis.

Casa Moderna Casa Moderna

Dit pand waar voorheen Casa Moderna was gevestigd, is nu eigendom vanBerny Cheis. FOTO DENNIS KLAUS

Hotel Washington is gebouwd opeen stuk grond dat na het afbre-ken van de stadswallen in 1861-1866 werd toegewezen aanS.E.L. Maduro. Maduro verkocht

het terrein in 1877 aan Charles Jutting, dieer in 1878 het huidige pand Prinsenstraat80 op liet bouwen. Op een openbare vei-ling in 1901 werd de firma S.E.L. Maduro& Sons (weer) eigenaar van het erf, waaropintussen het huis stond. De firma verkochthet in 1913 door aan Jacob David Capriles.Hij was bakker van beroep en richtte in1898 de American Bakery op, waar hij

onder andere het bekende brood pan Capri bakte. Aan de Wolkstraat liet Capri-les in de jaren twintig Hotel Washingtonbouwen, dat aanvankelijk Hotel Centralheette. Op de begane grond waren debakkerswinkel en het restaurant van hethotel. Het bovenste gedeelte van Prinsen-straat 80 werd bij het hotel getrokken,terwijl op de begane grond de grote ovenvan de bakkerij was ondergebracht.

Het hotel werd voornamelijk door za-kenlieden gebruikt en was aanvankelijkeen populaire ontmoetingsplaats voorwelgestelde Curaçaoënaars. Later werd hethotel verhuurd en uiteindelijk verviel hettot een derderangs hotel. In 1968 kochtenHerman Gärtner en Alberto Cohen Henri-quez het complex. Na een jaar kocht Gärt-ner de mede-eigenaar uit. Hij gebruikte degebouwen als magazijn. Na zijn overlijdenin 1975 brachten zijn erfgenamen hetcomplex aan de Prinsenstraat en aan deWolkstraat onder in La Aurora Holdingnv. In 1993 werd Zenon Enterprises nveigenaar, die Prinsenstraat 74 en 80 enWolkstraat 7 in de jaren 1994 tot 1996 lietrestaureren. De gebouwen kregen hunvoormalige functie en zijn verbouwd toteen modern hotel.

Sinds 2007 is het Academy Hotel Cura-çao in het monument gehuisvest. Hethotel biedt aan lokale studenten van diver-se niveaus de mogelijkheid om stage telopen op de verschillende afdelingen vanhet bedrijf. Het hotel telt veertig kamersen twee suites.

Prinsenstraat 80Prinsenstraat 80

Wolkstraat 7Wolkstraat 7

Het pand aan de Prinsenstraat. FOTO DENNIS KLAUS

Het gebouw aan de Wolkstraat. Het hoteltelt veertig kamers en twee suites.

FOTO DENNIS KLAUS

N adat eerdere plannen vooreen brugverbinding tus-sen Scharloo en de Wil-

lemstad waren afgewezen,kwam in 1880 toestemmingvoor de bouw van een ijzerenophaalbrug. De brug was nodigvoor het groeiende aantal za-kenlieden dat op Scharloo

woonde, maar in Punda werkte.De Van den Brandhofbrugkwam in oktober 1882 kant-en-klaar uit Nederland aan. Hetwas een smalle houten brugbestaande uit twee vaste delenmet in het midden de ophaalde-len, zodat er schepen doorheenkonden. Ook de leuningenwaren van hout.

Op 7 juli 1883 werd de brugofficieel geopend door gouver-neur Nicolaas van den Brand-hof (1882-1890), naar wie debrug ook werd genoemd. Deophaalbrug over het Waaigatliep vanaf de Van den Brand-hofstraat in Scharloo tot aan hettoenmalige De Ruyterplein, nuPlasa Jojo Correa in Punda. Debrug had een tolhuisje aan de

Scharlookant. Voetpassagiersbetaalden twee cent, terwijlkoetsen 25 cent betaalden. Wiegeen schoenen aan had, hoefdeniet te betalen.

In 1910 liet de staat vanonderhoud aan de brug te wen-sen over. Daarnaast kwamen ervragen in de krant over de lig-ging van de brug. Aan de west-kant van de brug was namelijkeen haven voor zeilschepen,maar in de loop der jaren werdhet daar steeds drukker. Daar-om werd in 1912 gesuggereerdom de brug verder naar hetoosten te verplaatsen.

In de loop van 1927 werd denieuwe ophaalbrug gebouwd,waarna hij in 1928 in gebruikwerd genomen en de naam

Wilhelminabrug kreeg. Ookdeze brug kreeg een tolhuisjeaan de Scharlookant. De Vanden Brandhofbrug werd na eniggesteggel afgebroken en in2007 werd op dezelfde plek eenbeweegbare voetgangersbrugaangelegd die de naam L.B.

Smithbrug kreeg. De PrinsesAmaliabrug die op 10 novem-ber 2016 officieel opende, isgeïnspireerd op de oude Vanden Brandhofbrug. Deze voet-gangersbrug loopt tussen degrote parkeerplaats aan hetWaaigat en de Marshe Nobo.

Op de plek waar nu hethoofdkantoor van deMaduro & Curiel’sBank (MCB) ligt ophet Plasa Jojo Correa

lag ooit het water van het Waai-gat. Joodse kooplieden slooptentussen 1861 en 1866 de stads-muur en dempten het Waaigat.Zo ontstond de Sha Caprileska-de en Plasa Jojo Correa.

Na de demping bouwden de kooplieden pakhuizen opdeze plek, maar in 1916 lietS.E.L. Maduro & Sons die afbreken voor de bouw van ditpand. S.E.L. Maduro & Sons,gespecialiseerd in scheepvaart,trok in 1917 in het gebouw,samen met de gloednieuweMaduro’s Bank, de eerste com-merciële bank op het eiland.Later, in 1932, zou de bankfuseren met de Curiel’s Bank,gesticht in 1922. In de jarentwintig tot veertig was ook deKoninklijke NederlandscheStoombootmaatschappij in ditgebouw gevestigd. In 1971 trok S.E.L. Maduro & Sons uit het pand en sindsdien her-bergt dit gebouw uitsluitend het hoofdkantoor van de Madu-ro & Curiel’s Bank met als

vanouds de hoofdingang aanhet Plasa Jojo Correa. Die naam kreeg het voormalige De Ruyterplein in 1976, alseerbetoon aan de stichter vande bank: Joseph ‘Jojo’ AlvaresCorrea.

Hoewel het huidige gebouwnog sterk lijkt op het origineeluit 1916, zijn er in de loop derjaren wel wijzigingen aange-bracht. Zo verdwenen in dejaren veertig de ornamentenzoals de Griekse randversieringop de torentjes en de gevel. Ookhet balkon aan de kant van deSha Caprileskade is in de loopder jaren weggehaald.

In 1956 werd de zolderver-dieping verhoogd, waarover eennieuw dak werd aangebracht.Bij een andere renovatie in1964 en 1965 werd de funde-ring van een nieuwe kluis inhet water gelegd. In 2002 vondeen grote verbouwing plaats,waarbij drie panden werdensamengetrokken: het oudeMCB-gebouw aan de Sha Capri-leskade, het MCB-kantoor aanhet plein en daartussenin eengebouw dat bij elke uitbreidingvan de bank van indeling veran-derde en uitdijde.


Monumento HabríAntilliaans Dagblad Zaterdag 10 juni 201712

Monumento Habrí

D E R O U T E

Het douanekantoorwerd op 4 oktober1937 geopend. Nogtijdens de bouw in1937 waren er

twijfels of het douanekantoorwel op deze plek moest ko-men, want de De Ruyterkadezou wel erg smal worden, zomeende men. Om die redenwerd het ontwerp iets aange-past door een uitbreidingvan het gebouw in verticalezin. Voor 1937 stond op deplek van het douanekantooreen drie verdiepingen hooghuis met ijskelder, waterbaken pakhuizen dat rond 1860was gebouwd door LewisHoran. Hij had in 1858 hetnaastgelegen (nu blauwe)huis gekocht met de bijbeho-rende gronden waaropdestijds nog pakhuizen ston-

den. In 1861 verkocht hij het(nieuwe) huis inclusief deijsverkoop en het octrooi opde import van ijs aan defirma Williams & Co, die erhet International Hotel investigde. Het hotel had mettoestemming van het gouver-nement grote balkons metvrij uitzicht over de Anna-baai en het Waaigat. Vijf jaarlater stond het hotel alweerte koop. Pieter Gorsira kochthet voor 45.000 gulden enverkocht het voor 50.000gulden door aan MichaelBrown Gorsira. Daarna(1873) werd de VenezolaanNemesio Baralt de eigenaar.Het hotel bestond nog steedsen heette nu het AspinwallHotel.

In 1878 werd het hotel op-nieuw verkocht, de nieuwe ei-

genaar was Juan FranciscoGonzales en het hotel gingverder onder de naam Hoteldel Comercio.

Het douanekantoor werdontworpen door Hans Wer-ner. Het is een vroeg voor-beeld van het Nieuwe Bou-wen op Curaçao, een interna-tionale stroming in dearchitectuur. De stroming be-gon in de jaren twintig van detwintigste eeuw, maar kwamop Curaçao pas laat op gang.De gebouwen van deze stro-ming zijn onder meer te her-kennen aan duidelijke hori-zontale en verticale lijnen. Zowordt de gevel van het doua-nekantoor aan de Handelska-de gedomineerd door eensymmetrisch vlak met verti-cale banden tussen de ra-men.

Het douanekantoor werd ontworpen door Hans Werner. Het is een vroegvoorbeeld van het Nieuwe Bouwen op Curaçao, een internationale stromingin de architectuur. FOTO DENNIS KLAUS

Plasa Jojo Correa - MCB

Hoewel het huidige gebouw nog sterk lijkt op het origineel uit 1916, zijn er in de loop der jaren wel wij-zigingen aangebracht. FOTO DENNIS KLAUS

Het douanekantoor

De Van den Brandhofbrug kwam in oktober 1882 kant-en-klaar uitNederland aan. FOTO NATIONAAL ARCHIEF

De Van den Brandhofbrug en de Wilhelminabrug

Een deel van de huidige L.B.Smithbrug. FOTO DENNIS KLAUS


Monumento Habrí

Advertentie

Dit huis lag vroe-ger naast destadsmuur entegen fort Oran-je aan. De oudst

bekende bewoner zou dekoopman David LopesDias zijn geweest, diebegin achttiende eeuwleefde. Hij was zo belang-rijk, dat hij toestemminghad gekregen om eendeur in de stadsmuur temaken als een soortnooduitgang. Ook huur-de hij van het gouverne-ment een kelder onderhet stadsfort Oranje.

In 1731 werd Herman-nus Stork de eigenaar en zijn weduwe verkochthet in 1774 aan JacobusWillem de Peijster. Ande-re eigenaren waren Pe-trus B. Starckenborgh(1783) en Hendrik Leijer(1796).

Gedurende een grootdeel van de negentiendeeeuw was het gebouwpopulair als hotel. Eerstals Hotel Union, later alsOranje koffyhuis enlogement, Hotel delComercio, Hotel Venezo-

lano en later weer HotelUnion. Anthony Brouweropende eind 1861 eenparticuliere school in eenvan de ruimtes op deeerste verdieping. Brou-wer was onderwijzergeweest in Paramariboen hoofdonderwijzer bijde Maatschappij totOnderwijs op Curaçao.Hij woonde toen voor detweede keer op Curaçao.In het pakhuis onderHotel Venezolano ver-kocht J.H. Senior ondermeer middelen voor‘maagongesteldheden’ eneen haartonic. Maar hijhad ook Havana-sigarenin de aanbieding, haringen diverse koekjes.

Het huis bestond uitmaar liefst drie woonhui-

zen, met verscheideneruime en luchtige pak-huizen. Op dat momenthield de firma FranciscoOduber y Hermanos erkantoor. Samen met C.&. H. Evertsz en WillemP. Maal & Co had defirma onder meer eenvennootschap tot hetdrijven van handel inonder andere rum.

In de twintigste eeuwis het pand vooral bekendvan de winkel The HappyHouse die de IndiaseIssardas Valiram op 10januari 1953 opende. In2013 kocht de ConcordiaPrivate Foundation hetgebouw om er op 20oktober de huidige win-kel, Shoe Plaza van Ra-jesh Bachani, te openen.

Heerenstraat 35

Dit pand bestond vroeger uit maar liefst drie woonhuizen, met verscheidene ruime enluchtige pakhuizen. FOTO DENNIS KLAUS

D e panden op dehoek van deKeukenstraat en

de Kuiperstraat, waar-in tegenwoordig opde begane grond hetPostmuseum is ge-vestigd, waren vroe-ger drie aparte woon-huizen op afzonder-lijke percelen. Hethuis op de hoek vande Keukenstraat ende Kuiperstraat is eenhistorisch pand, deandere twee huizenzijn na een brandhelemaal opnieuwopgebouwd. In detop van de gevel aande Keukenstraat staathet bouwjaar 1693vermeld. Omdat ergeen oudere bouwda-ta op gevels zijn ge-vonden, is dit hetoudst gedateerdepand in Punda.

De eerst bekendeeigenaar is Jan Schol-ten, die omstreeks1715 in het huis woon-de. Het enige dat wijvan hem weten is dathij in 1713 voor 120pesos werd aangesla-gen tijdens het belegvan de FransmanCassard. Uit de hoog-te van de aanslag kanafgeleid worden dathij geen vermogendman was.

Na verschillendeeigenaren, branddende twee panden aande Kuiperstraat in1974 af en stond hethuis aan de Keuken-straat jarenlang leeg.

Om te voorkomen dathet bijzondere pandverloren zou gaankocht de StichtingMonumentenzorgCuraçao het in 1988op. Het monument is in 1990/1991 ge-restaureerd. De afge-brande panden aande Kuiperstraat zijnopnieuw opgetrok-ken. Sinds 16 decem-ber 1991 is op debegane grond van

de panden Keuken-straat/Kuiperstraathet Postmuseumgevestigd. Op deverdiepingen zijn drie appartementeningericht, waarvanéén reeds jaren alskantoorruimte aanDMO (DowntownManagement Organi-zation) wordt ver-huurd.

De open houtengalerij van Keuken-

straat 22 is het meestopvallende elementvan dit gebouw uit1693. De galerij iszeer waarschijnlijkeen latere toevoeginguit de achttiendeeeuw. Typerend zijn de houten bogenop slanke kolommenop de verdieping van de galerij. Onderde aanzet van debogen is een druppel-vormige versiering te zien. Dit type galerij kwam veelvoor in Punda, waar de meeste hui-zen een galerij had-den.


Monumento Habrí

Handelskade 8 enHeerenstraat 23

Keukenstraat 22/Kuiperstraat 2

De winkel waarin de stoffen-zaak Ackerman isgevestigd, loopt van deHandelskade tot aan deHeerenstraat. In 1813 open-

den hier David de Lima & Gebroe-ders een tabak- en snuiffabriek. Indie tijd was het huis eigendom vanLea Alvares Correa, de weduwe vanMozes Haim Penso. Enkele decennialater, in juni 1846, vestigden zichhier de muzikanten Penella, diepiano-, fluit-, zang- en harplessenvolgens de leerwijze van het conser-vatorium te Napels gaven.

Tussendoor kende het pand ver-schillende andere eigenaren, zoals degebroeders Lauffer, Samuel de Cas-seres en Benjamin de Casseres jr. ende Venezolaanse generaal Jorge Su-therland, die in ballingschap op Cu-raçao woonde. Toen Sutherland in1873 overleed, werd het gebouw eentijdje verhuurd. Zo verkocht Francoisde Leon hier in 1882 onder meerCubaanse sigaren. In 1886 verkocht

Juan Francisco Gonzalez, erfgenaamvan het echtpaar Sutherland, hetgebouw samen met het pand aan deHeerenstraat aan de firma CorreaHermanos & Co. Op dat momenthad het pand nog de oude gevel.

Oorspronkelijk, tot circa 1900,bestond het huidige gebouw uit tweeaparte panden die door een gemeen-schappelijke muur waren geschei-den. Wanneer de twee gebouwenprecies zijn samengevoegd, is onbe-kend, maar het is in elk geval ge-beurd na de aankoop door CorreaHermanos & Co in 1886.

Na verschillende andere eigenarenwerd het pand in 1976 uiteindelijkaan de stoffenzaak Ackerman ver-kocht, die eind 1977 met zijn stoffenin dit langgerekte gebouw trok endaar nog steeds verblijft.

Centraal in de winkel is nog altijdde houten trap naar de eerste verdie-ping te vinden. Halverwege buigt detrap zowel naar links als naar rechtsaf.

Na verschillende andere eigenaren werd het pand in 1976 uiteindelijk aan de stoffenzaakAckerman verkocht, die eind 1977 met zijn stoffen in dit langgerekte gebouw trok en daarnog steeds verblijft. FOTO DENNIS KLAUS

Bij veel Curaçaoënaarsstaat dit pand bekendals de ‘winkel vanPrince’ van shon Toni,de kleermaker die hier

75 jaar lang de kledingzaak ElIdeal dreef.

Antonio Marcelo Prince werdgeboren in 1896 en leerde aljong het kleermakersvak. In1922 begon hij een eigen kleer-makerij, Sastrería El Ideal, aande Keukenstraat. Toen hij in1925 dit aan de overkant gele-gen huis kon kopen, verhuisdehij hierheen. Vanwege de op-komst van de confectie gaf hijde kleermakerij er in 1947 aan,waarna de winkel gewoon ElIdeal heette.

In juni 1995 besloot het Be-stuurscollege van Curaçao omde Keukenstraat om te dopen in de Kaya A.M. (Shon Toni)Prince. Drie maanden lateroverleed shon Toni, hij was

bijna honderd jaar oud. JoziasLopez Senior, een koopman teCoro die vóór Prince eigenaarvan dit gebouw was, had hethuis in 1897 gekregen van Batsebah Senior. Voordien was het huis ook al in handenvan de familie Senior: Morde-chay Haim Senior kocht het in1813 van Samuel en Isaac daCosta Gomez en na Mordecha-ys overlijden in 1843, ging hethuis naar zijn dochter EstherSenior. Toen Mordechay over-leed, was hij met zijn bijna 81jaar de oudste Israëliet in dezekolonie en de oudste Ouderlingder Israëlitische gemeente al-hier.

Oorspronkelijk bestond ditwinkelpand uit twee gebouwen,die beide een zadeldak haddenen - aan de kant van de Keuken-straat - een tuitgevel, een schui-ne gevel met een rechthoekigehals, de ‘tuit’.

De topgevel van het pand dat bekendstaat als de ‘winkel vanPrince’. FOTO DENNIS KLAUS

Keukenstraat 18

Sinds 16 december 1991 is op de begane grond van de panden Keuken-straat/Kuiperstraat het Postmuseum gevestigd. FOTO DENNIS KLAUS

De Kuiperstraat is ontstaanin het laatste kwart van de zeventiende eeuw op de plaats waar voorheeneen kleine binnenhaven

was. Om de stad te kunnen uitbrei-den werd dit water, een gedeelte vanhet Waaigat dat met een dam wasafgescheiden, omstreeks 1674 ge-dempt.

Een van de eerste gebouwen aande Kuiperstraat is zeer waarschijnlijkde synagoge uit 1674 geweest, die,naar wordt aangenomen, op dezelfdeplaats heeft gestaan als de lateregebedshuizen uit 1690 en 1703 ende huidige synagoge uit 1730.

In het begin van de achttiendeeeuw was de Kuiperstraat volledigbebouwd. Op een belastinglijst uit1707 worden aan de Kuyperstraedt

38 personen aangeslagen, die geziende hoogte van de belasting niet onbemiddeld waren. Vooral aan denoordzijde van de Kuiperstraat, diezeer gunstig lag ten opzichte van dewind door de nabijheid van hetWaaigat, woonden vermogendeburgers.

De huidige onaanzienlijke Kuiperstraat was aanvankelijk eenvan de toonaangevende straten vanPunda. Nadat de stadsmuur in de jaren 1861-1866 was afgebrokenen het Waaigat vlak achter de noordzijde van de huidige Maduro-straat was gedempt, werd de ligging van de huizen in deze straatminder aantrekkelijk. Door de nieuwe bebouwing op de Dempellagen zij niet meer zo goed op dewind.


Monumento Habrí

In 1704 kocht deMahamad (het dage-lijks bestuur van de

joodse gemeente) eenruim huis aan de Kui-perstraat voor Hacham(rabbijn) Eliau Lopez(1648-1713) en zijngezin. Lopez was eenvooraanstaand en ge-leerd man die in 1696door de joodse gemeen-te naar Curaçao wasgehaald vanuit Barba-dos. Hij overleed op 22juli 2013 op 65-jarigeleeftijd. Het is nietduidelijk of de opvol-gers van Eliau Lopezook in het huis aan deKuiperstraat hebbengewoond. In de tweedehelft van de achttiendeeeuw was het pand inelk geval niet meer inhet bezit van de joodsegemeente. In 1922werd David Jesurun denieuwe eigenaar. Zijnerfgenamen hebbenKuiperstraat 26 in 1965verkocht aan de Stich-ting MonumentenzorgCuraçao.

Kuiperstraat 28

D it pand was reedsin het bezit van dejoodse gemeente

in 1704, het jaar waarin

de Mahamad het woon-huis op nummer 26voor rabbijn Eliau Lo-pez kocht. Het jaartal1728 op de gevel heeftslechts betrekking ophet bouwjaar van devoorgalerij. Het eigen-lijke huis dateert - even-als Kuiperstraat 26 -zeer waarschijnlijk noguit de zeventiendeeeuw.

Opvallend is dat hetjaartal op de voorgalerijvan dit pand, waarvanverondersteld wordt dater een joods ritueel badis geweest, niet in dejoodse jaartelling isweergegeven. Een oudebenaming van de Kui-perstraat, Hanchi diBaño, is wel een aanwij-

zing voor een badhuisin deze straat.

Toen de StichtingMonumentenzorgCuraçao dit pand in1965 kocht, was hettotaal uitgewoond enverkeerde het in eenzeer slechte staat.

Stichting Monumen-tenzorg Curaçao heeftde panden Kuiperstraat26 en 28 in 1968 gron-dig laten restaureren.Ten behoeve van denieuwe bestemmingzijn de panden doormiddel van doorbrakenmet elkaar verbonden.Sinds 15 november1970 is het Joods Cul-tuur-Historisch Mu-seum in de voormaligewoonhuizen gevestigd.

Het naambord van de Kuiperstraat. FOTO DENNIS KLAUS

De Kuiperstraat(Hanchi di Baño)

Dit huis heeft een dubbele gevel. De achterste gevel, die boven het dak uitsteekt, is hetoverblijfsel van de voormalige barokke gevel van dit huis. FOTO DENNIS KLAUS

G ezien de oorspronkelijk barokkegevel (zie toelichting onderaan) gaatdit gebouw terug tot het midden van

de achttiende eeuw. Tussen 1781 en 1881had het huis tien verschillende eigenaren.Aanvankelijk werden de verdiepingenverhuurd, maar in 1950 werd de eersteverdieping verbouwd tot winkelruimte,speciaal voor dames en baby’s. Later, in1967, werd ook de winkelruimte benedenverhuurd, en wel aan Edicta (Ada) Nunes-Harteveld die er haar Boutique Edictaopende. Spoedig daarna stelde zij ook deverdieping open voor de verkoop, terwijl ze tevens een filiaal opende op het Wil-helminaplein. Boutique Edicta bestond

nog toen Marjorie Kort in 1991 de gelegen-heid kreeg het hele gebouw te kopen. Met steun van het toen net opgerichte Monu-mentenfonds Curaçao liet zij het gebouwrestaureren. In september 1994 verhuisdezij haar kledingzaak Bamali en haar ateliervan de Waterfortbogen naar de Breede-straat 2.

Bijzonder: loop een klein stukje in derichting van het Wilhelminaplein en kijknaar het dak van dit smalle, drie verdiepin-gen hoge pand. Dan wordt duidelijk dat dithuis een dubbele gevel heeft. De achterstegevel, die boven het dak uitsteekt, is hetoverblijfsel van de voormalige barokkegevel van dit huis.

Breedestraat 2

In 1729 besloot de Portu-gees-Israëlitische ge-meente Mikvé Israël

(Hoop van Israël) op Cura-çao een nieuwe, groteresynagoge te bouwen. Omdeze plannen te verwezen-lijken werd de te kleingeworden synagoge uit1703 afgebroken. Aangren-zende huizen en ervenwaren al in het bezit van dejoodse gemeente. Als voor-beeld bij het maken van debouwplannen diende deAmsterdamse Portugees-Israëlitische synagoge uit1675, de Esnoga. In Am-sterdam contracteerde mende meestertimmermanHendrik Schielach, die metde constructie van de Esno-ga bekend was. Hij kwamin 1730 met zijn vrouw endochtertje naar Curaçao.

Slechts de binnenruimtevan de Snoa vertoont groteovereenkomsten met deEsnoga. De buitenzijdewijkt af van het Amster-damse voorbeeld, dat in detraditie van het Hollandseclassicisme uit de zeven-tiende eeuw is gebouwd.Het exterieur van de Snoais kenmerkend voor delokale bouwstijl in de acht-tiende eeuw.

Officieel begon de bouwin 1730, toen de vier hoek-stenen van de Snoa werdengelegd door vier welgestel-de joden. De stenen wer-den aan de hoogstbiedendeverkocht om fondsen tewerven. Dit werd in 1731herhaald toen de eerstestenen van vier grote ko-lommen werden gelegd.Na een bouwperiode vananderhalf jaar was de Snoagereed. In 1732 (joodse

jaartelling 5492) werd desynagoge van de Portugees-Israëlitische gemeenteMikvé Israël op de eerstedag van het paasfeest inge-wijd. Sindsdien is de Snoaononderbroken in gebruikgeweest en is daarmee deoudste dienstdoende syna-goge op het westelijk half-rond.

Lange tijd was de Snoahet grootste gebouw in deoude Willemstad.

Kuiperstraat 26

In 1732 (joodse jaartelling 5492) werd de synagoge van dePortugees-Israëlitische gemeente Mikvé Israël op de eerstedag van het paasfeest ingewijd. Sindsdien is de Snoaononderbroken in gebruik geweest. FOTO DENNIS KLAUS

Kuiperstraat 26-28

Sinds 15 november 1970 is het Joods Cultuur-Historisch Museum aan de Kuiperstraat 26-28gevestigd. FOTO DENNIS KLAUS

Synagoge Mikvé Israël-Emanuel, de Snoa


Monumento Habrí

Advertentie

D it huis had in het verleden voorna-melijk Joodse eigenaren: AronMendes Solas (1782-1797), Salo-

mon Cohen Henriquez (1797-1805) envanaf 1839 Esther Henriquez, de wedu-we van Abraham Jesurun. Na haar over-lijden in 1846 ging het huis eerst naarhaar zoon Jacob, daarna (1850) kwamhet in het bezit van haar dochter Leah,die een maand erna trouwde met Mauri-ce Mendes Monsanto. Hun zoon Josephwas de volgende eigenaar (1910-1919),waarna het huis werd verkocht aan JuanMato Cohen, die zich ook Semmy Co-hen noemde. Drie jaar later was zijndochter Genoveva Cohen eigenaresse.In 1969 kwam het huis in handen vanHenri Perlman, getrouwd met de vanoorsprong Hongaarse kunstenares Su-zanne Perlman. Suzanne Perlman expo-seerde over de hele wereld en woonde inLonden. Raul Behr, die het pand in2016 van Perlman kocht, is dus de eer-ste niet-Joodse eigenaar sinds bijna tweeeeuwen, al stamt Behr wel uit een Jood-se familie.

Toen de Perlmans het pand bezaten(1969-2016), werd het verhuurd. Zoopende in 1976 Wulfsen & Wulfsen(destijds aan het Wilhelminaplein, op dehoek met de Bloksteeg) in dit gebouw deSociety Boutique voor exclusieve Euro-pese herenmode. Op de verdiepingbevonden zich het kantoor en het ateliervan Wulfsen & Wulfsen. De Society

Boutique zou hier tot 1984 blijven, toende winkel naar de Madurostraat verhuis-de. In 1989 kwam Chahinda Fashionvan Fawzi Babetti in dit pand, terwijl deinmiddels bekende advocaten Sulvaran& Peterson in 1990 hun praktijk begon-nen op de verdieping.

Het gebouw heeft lange tijd leegge-staan voordat de familie Behr het kochten opknapte. Zij zijn eind december2016 begonnen met hun restaurantBali, een aanwinst voor de binnenstad.Bijzonder is dat de eigenaars met hundrie kinderen boven het bedrijf wonen,zoals vroeger gebruikelijk was in Punda.

D it pandje is vooral bekend van degalerie van Nena Sanchez op debegane grond. Het joodse jaartal

in de geveltop, 5508, geeft de bouwda-tum aan: 1748.

Jacob Jeosuah Naar kocht het huis in1850 van de Weeskamer en verkochthet in 1873 aan Nobles Marchena.Marchena was voorzitter van de begra-fenissociëteit Willibrordus, maar ookkoopman en kleermaker. Wellicht hadhij net als de huidige bewoner van deverdiepingen, Juan Carlos Padrino, zijnnaaiatelier in dit pand.

Na Marchena’s overlijden verkoch-ten de erfgenamen het huis in 1893aan Christiaan Winkel, die twee jaarlater eveneens overleed. Zijn weduwe,Anna Elisabeth van Rijssen, verkochthet huis in 1923 aan Adolfo Blas Lopez,een Venezolaan, die voor zijn komstnaar het eiland in Puerto Cabellowoonde. Vanaf 1969 kwam het huis in handen van de familie Abady, diehet verhuurde en een deel bij de eigen winkel aan het Gomezplein trok. In de jaren zeventig dreef eenChinese man hier een boetiek. Vervol-gens kwam boetiek The Saint in hetpand, compleet met het logo van degelijknamige film en televisieserie TheSaint. In 1979 deed hij The Saint overaan Madhu Sha, die de winkel tweejaar later naar de Heerenstraat verhuis-de.

Het pand heeft daarna lange tijdleeggestaan en de laatste eigenaar,Victor Abady, verkocht het in 2001 aande Stichting Monumentenzorg die hetgrondig restaureerde en sinds 2007verhuurt aan de kunstenares NenaSanchez, die hier een verkoopruimteheeft. Aanvankelijk huurde zij het helepand, sinds 2012 worden de verdiepin-gen apart verhuurd.

Sinds 2007 huurt de kunstenares NenaSanchez dit pand aan de Windstraat 15.

FOTO DENNIS KLAUS

Dit is een eenvoudig hoekpand met eenzadeldak. Aan de kant van de Windstraatvalt vooral de later aangebouwde galerijop. FOTO DENNIS KLAUS

19-23Windstraat 19-2315Windstraat 15


Monumento Habrí

B reedestraat 5-7 heeft deeluitgemaakt van twee ofdrie percelen die in het

midden van de 18e eeuw wer-den samengevoegd. Het jaar-tal 1742 in de top van dewestelijke zijgevel heeft be-trekking op een ingrijpendeverbouwing of nieuwbouw,waarbij de panden aan devoorzijde werden voorzien vanbarokke stenen galerijen enéén groot zadeldak met de nokevenwijdig aan de Breede-straat.

De oudst bekende eigenaarvan het huidige huis Breede-

straat 5-7 is Cornelia Wilhel-mina Berch, de weduwe vanChristof Carel van der Linden.In 1853 kwam het huis in hetbezit van Nicolaas van Meete-ren, die het na twee jaar door-verkocht aan Leah van Abra-ham Jesurun, de echtgenotevan Maurice Mendes Monsan-to. Mevrouw Monsanto waszeer vermogend en had behal-ve dit huis meer onroerendgoed. Zij overleed in 1902 enin 1919 werd het pand ver-

kocht aan de ‘CoöperatieveVereeniging en Nijverheid’.De coöperatie vestigde hiereen ‘wenkel di pader’, waarijzerwaren werden verkocht.In 1959 werd het huis ver-kocht aan de koopman JohanHerman van der Ree, die erzijn warenhuis met ondermeer huishoudelijke artikelenen speelgoed onderbracht. Nazijn overlijden in 1961 hebbenzijn twee zonen de zaak voort-gezet. Vanwege de karakte-

ristieke, oude houten vloeradverteerden zij met: ‘Waren-huis Van der Ree, Your friend-ly store with the wooden floor’.Begin jaren 1980 was de bega-ne grond aan een renovatietoe. Bij de renovatie is de hou-ten vloer vervangen door eenbetonnen vloer met plavuizen.

Na Van der Ree kwam dekledingzaak Guess in ditpand. Daarna stond het enigetijd leeg, totdat Satellite nv hetgebouw eind 2014 kocht vande familie Van der Ree. Sinds-dien is hier de schoenenzaakAldo gevestigd.

Breedestraat 14D it pand

werd in1953 als

een replica vanhet originelegebouw uit1751 in betonopgetrokken.Om die redenis dit dan ookgeen monu-ment. De bouw-datum van hetoorspronkelijkegebouw is be-kend, omdat in1751 in de gevel aan de rechterkant van het gebouwde joodse bouwdatum 5511 werd aangebracht. In1804 kwam het huis in het bezit van Petrus Starc-kenborgh, die destijds door de Engelsen tot fiscaalwas benoemd. In 1806, toen hij president werd vande Raad van Criminele en Civiele Justitie, verkochthij het huis aan Francisco Cordero Isiera, die laterook het huis schuin aan de overkant, nummer 15-17,zou kopen. In 1820 begon Klaas van Eekhout in ‘eenzeer geschikt en ruim lokaal’ op de bovenverdiepingvan dit pand een schooltje. Beneden woonde deweduwe Suares. Rond 1900 was hier een winkel vanAndries Charlouis gevestigd. Hij verkocht er levens-middelen en piano’s, maar was ook agent voor ver-zekeringen en diverse bieren. In 1953 heeft de toen-malige eigenaar, John C. Vinck, het pand gerestau-reerd, of eigenlijk vanaf de grond nieuw opgebouwd.Vinck vestigde er zijn 5 & 10c Store, die daarvoorwas gevestigd aan het huidige Plasa Jojo Correa(toen nog 10 Ct. Store geheten) en later in de Hee-renstraat. Je kon er van alles krijgen, van sigarettentot haarproducten, van insecticiden tot sterkedrank.In de jaren zeventig en tachtig zat Boutique Gifi hieren na alweer een verbouwing opende Antraco (Antil-lean Trading Company) in 1990 een filiaal. Tegen-woordig zit de kledingzaak Converse in het pand.

D it fraaie koopmanshuisstaat al vanaf 1754 op dezeplek. In 1781 werd het

gekocht door Johannes de Veer,maar een jaar later, toen DeVeer gouverneur werd, deed hijhet alweer van de hand aanJean Rodier. Rodier was vóórDe Veer gouverneur geweest.

In 1833 - het pand was in-middels van Sara Cohen Henri-quez-Pinedo - had J.J. Pool hierzijn pakhuis waar hij ‘staand enloopend touwwerk’ verkocht,maar ook papier en lakens.Vanaf 1839 was het huis bijnaeen eeuw lang in bezit van defamilie Naar, totdat een onge-huwde nazaat, Judith Henri-quez, het in 1931 aan haar vierpetekinderen vermaakte. Ver-

volgens kwam het huis in ei-gendom van de Maduro &Curiel’s Bank, die het verhuur-de.

Een van de huurders was deVenezolaan Pedro Portillo vande American Bazaar, die ondermeer het Amerikaanse auto-merk Nash verkocht, elektri-sche producten van SylvaniaElectric, fietsen en schrijfma-chines. In 1946 was hij deeerste penningmeester van detoen net opgerichte Lions Club.Later huurde Tauber Herma-nos het pand en Herman Tau-ber kocht het in 1978. In hetnaastgelegen pand nummer 9-13 hadden zijn zoon Irwin endiens neef Martin in 1970 demodezaak Aquarius geopend.

De winkel heeft tot begin jaren90 bestaan. Na een restauratievan beide panden (dus 9 t/m17) eind jaren negentig heefthet gebouw een aantal jarenleeg gestaan. Sinds 2014 is debenedenverdieping verhuurdaan de kleding- en souvenir-winkel I love Curaçao. De ver-diepingen worden door TaubcoManagement bv gebruikt alskantoor.

Samen met het pand vanTommy Hilfiger, schuin aan deoverkant, is dit een van demooiste achttiende-eeuwsepanden met galerijen in dezestraat. Op oude foto’s zie jezulke fraaie, barokke galerijenmet bogen (arcades) bijna huisaan huis.

Dit fraaie, barokke pand wasrond 1751 eigendom vande oud-kapitein der burge-rij Willem Meyer. Hijverkocht het later aan

Nathaniel Ellis, voormalig lid van deGrote Raad. De familie Brandsbezat het huis tussen 1779 en 1830.In die tijd werd het voor diversedoeleinden gebruikt. Met zijn ruim10 meter brede voorgevel leende hethuis zich uitstekend voor een loge-ment. Zo gebruikte A. Dixon tussencirca 1815 en 1822 de bovenverdie-ping als hotel. Ruim dertig jaarlater, in juni 1854, opende Hotel

National hier zijn deuren. Bij velenis dit pand vooral bekend als deHollandsche Boekhandel, laterBoekhandel Mensing. Deze boek-handel bleef tot in de jaren negentigvan de vorige eeuw in dit pand inPunda gevestigd. Het pand is in-middels eigendom van Fernando daCosta Gomez. Na een grondigerestauratie en verbouwing in 2004werd de kledingzaak Tommy Hilfi-ger hier gevestigd.

Dit drie verdiepingen hoge huisbestaat uit verschillende bouwfasen.Hoewel het huis waarschijnlijk uithet begin van de achttiende eeuw

stamt, dateert het oudste gedeeltevermoedelijk nog uit de zeventiendeeeuw. Dit bestond uit een pakhuisaan de Breedestraat met daarboveneen woning. In de rechtergevel vande begane grond zijn bij de restau-ratie in 2004 de sporen teruggevon-den van een raamopening. Dit wijsterop dat er destijds tussen dit panden het buurpand (nu Converse) eengang lag. Inmiddels beslaat de hui-dige winkel drie panden: het ge-bouw aan de Breedestraat, hetachterliggende pand aan de Wind-straat en een klein pakhuis daartus-sen.

Na een grondige restauratie en verbouwing in 2004 werd de kledingzaak Tommy Hilfiger hier gevestigd. FOTO DENNIS KLAUS

Breedestraat 22

Breedestraat 5-7

De topgevel van het pand aan deBreedestraat 5-7. FOTO DENNIS KLAUS

Breedestraat 15-17

De barokke topgevel heeft een sierlijk naar buiten krullende lijst meteen vaasvormige versiering op de top. Links en rechts van het raamzijn halfzuilen op de gevel aangebracht. FOTO DENNIS KLAUS

Dit pand werd in 1953 als een repli-ca van het originele gebouw uit1751 in beton opgetrokken. Om diereden is dit dan ook geen monu-ment. FOTO DENNIS KLAUS

Het gebouw van devoormalige Konink-lijke NederlandseStoomboot Maat-

schappij nv (KNSM) dateertuit 1939-1941. In 1938 kochtde KNSM van het gouverne-ment van Curaçao de perce-len Breedestraat 39-41-43-45-47, een gedeelte van het gou-vernementsperceel van depolitiewacht en een stuk vande Breedestraat. Vroeger wasin dit gebouw het kantoorvan Rivas, Braasch en Co.,later Rivas, Fensohn en Co.gevestigd. Daarna kwam hierde boekhandel Sluyter en tenslotte het douanekantoor.

In 1939 werd begonnenmet de bouw van het nieuwekantoor aan de hand van eenontwerp van het bouwbureauvan de KNSM in Amsterdam.

Op 1 maart 1942 werd hetpand aan de Breedestraat ingebruik genomen. Door hetuitbreken van de TweedeWereldoorlog konden som-mige bestelde bouwmateria-len niet meer vanuit Neder-land verscheept worden. Nade oorlog is dit alsnog ge-beurd. De toren heeft tijdensde oorlog dienstgedaan alsuitkijkpost.

Na de opheffing van deKNSM. is het gebouw in1982 verkocht aan de Nedllo-yd Real Estate Antilles nv.Twee jaar later verkocht de nvhet pand door aan het Eiland-gebied Curaçao. In 1996heeft het Eilandgebied hetgebouw overgedragen aanKorpodeko (Korporashon paDesaroyo di Kòrsou), die haarkantoor op de eerste verdie-

ping had en het gebouw in2004 verkocht aan een parti-culiere eigenaar. Deze heeftin hetzelfde jaar de karakte-ristieke bronzen ramen laten vervangen door alumi-niumramen. Het pand werddaarna enige tijd verhuurdaan het informatiecentrum(SKI) van de Curaçaose over-heid.

In 2013 is aan de rechter-zijde van de hoofdingang eenliftschacht geplaatst en tevenseen hellingbaan voor de mo-numentale hoofdingang.Deze toevoegingen, die he-laas tegen de voorgevel zijngeplaatst, waren bedoeld omde verdiepingen aantrekkelijkte maken voor de verhuur. Zehebben echter niet kunnenvoorkomen dat het gebouw alenkele jaren leegstaat.


Monumento Habrí

Gebouw van de KNSM

Het icoon van toeris-tisch Curaçao da-teert van 1708. Datwil zeg-gen dat in

dat jaar met de bouw vandit drie verdiepingen tellen-de gebouw werd begonnen.Dat gebeurde onder Em-merentia Huyts, die hetstuk grond had gekocht vanMordechay de Crasto. Em-merentia was de weduwevan Willem Kerckrinck,directeur van Curaçao van1686 tot 1692.

Wat nu als de voorkantwordt beschouwd, de kantvan de Handelskade, wasdestijds de achtergevel. De voorgevel lag aan deHeerenstraat, in die tijdeen belangrijke en voorna-me straat. De benedenver-dieping werd, zoals gebrui-kelijk in die tijd, in beslaggenomen door een pak-huis. Het ‘achterhuis’, aande Handelskade dus, wasverkocht aan Hans JurgenLas. Daarmee was het ge-bouw gesplitst, wat tot 1781zou duren. Pas toen hethele gebouw in 1781 weerin handen van één eigenaar

kwam, David Morales, wer-den de afzonderlijke gale-rijen geïntegreerd.

Tussen 1827 en 1877waren er hier diverse hotels en koffiehuizengevestigd. Rond 1866 heet-te het hotel Hotel Esperan-za en vanaf 1868 tot 1877was de naam AmericanHotel. Julius Lopez Penhasr. gebruikte de beneden-verdieping al sinds 1871voor de firma Penha, Henriquez & Co die ondermeer in windmolens han-delde. Het gebouw was

toen al sinds 1849 van Eliasen Jeosuah Jesurun Henri-quez, die het in 1875 ver-kochten aan Jacob JeosuahNaar. Na hem kwam hetpand in handen van Abra-ham Henriquez en viavererving belandde het tenslotte in de familie Penha.J.L. Penha is de oprichtervan J.L. Penha & Sons nv,het bedrijf dat pas later, inde tweede helft van detwintigste eeuw, bekendzou worden vanwege deverkoop van parfums encosmetica.

H et Waterfort, devierde versterkingdie aan de oostzij-

de van de ingang van deSint Annabaai werdgebouwd, dateert uit dejaren 1826-1830. Na deEngelse bezetting wildekoning Willem I dehaven beveiligen. In1826 werd met de uit-voering hiervan begon-nen. Het plan bestonduit het aanleggen vanversterkingen aan deoost- en westzijde vanhaveningang, respectie-velijk het Waterfort enhet Riffort. Bovendienlag het in de bedoelingom de muur van hetWaterfort door te trek-ken tot aan het Waaigaten op Pietermaai eengracht tussen het Waai-gat en de zee aan teleggen. Deze laatsteonderdelen van het planzijn nooit gerealiseerdvanwege het uitbrekenvan een financiële crisisin Nederland. Toen in1830 de werkzaamhe-den definitief werden

gestaakt, was bastionMarietje voor de helftklaar en sloot daarmeehet Waterfort aan deoostzijde af.

Het Waterfort is nooitin actie gekomen, ookniet tijdens de TweedeWereldoorlog, toen hetsamen met het Riffortdiens deed als batterij.De enige directe aanvalop het fort vond plaatsin 1929, toen de Vene-zolaan Rafael SimónUrbina met een troeprebellen het Waterfortbezette. Na de TweedeWereldoorlog heeft hetWaterfort nog tien jaarzijn militaire functie

behouden. In 1955 werdbesloten op de binnen-plaats van het Waterforteen hotel te bouwen,waarvoor Prins Bern-hard in hetzelfde jaar deeerste steen legde. In1957 vond de openingvan Hotel CuraçaoIntercontinental plaats;na verbouwingen ennaamsveranderingenhet huidige Plaza HotelCuraçao & Casino. Inhet oostelijke gedeeltevan het Waterfort, heb-ben veel voormaligekanonkelders, beterbekend als de Boogjes,een horecafunctie ge-kregen.

Dit gebouw dat dateert uit 1939-1941 staat nu al enkele jaren leeg. FOTO DENNIS KLAUS

H et idee om een drijvende,draaibare pontonbrug overde Sint Annabaai aan te

leggen was afkomstig van gouver-neur De Rouville (1866-1870). Omaan te tonen dat een brug tussenPunda en Otrobanda geen overbo-dige luxe was liet hij in 1868 demensen tellen die dagelijks metpontjes het water overstaken. Doorde week waren dat er 4.000 perdag en op zondag zelfs 5.000.Vanwege de vele bezwaren tegende brug zag De Rouville van zijnplannen af. In 1886 nam de latereAmerikaanse consul, kapiteinLeonard Burlington Smith, hetinitiatief over. Zijn ontwerp wasgebaseerd op het oude plan vanDe Rouville. De brug bestond uiteen vast deel aan de Otrobandazij-de en een draaibaar deel op pon-tons. Het draaibare deel bestonduit twee stukken, die onafhanke-lijk van elkaar konden bewegen.Naargelang de behoefte kon debrug geheel of gedeeltelijk wordengeopend door middel van eensleepboot op stoom. Nadat deplannen waren goedgekeurd lietkapitein Smith de pontons in

Camden (Maine) bouwen, waarnaze per zeilschip naar Curaçaowerden getransporteerd. De draai-bare delen van de brug werdenvervolgens op de Motetwerf inOtrobanda verder afgebouwd. Naeen jaar was de brug gereed. Debrug werd de Koningin Emma derNederlanden genoemd. Op 7 mei1888 vond de feestelijke openingplaats.

Kapitein Smith had een conces-sie voor dertig jaar gekregen,waarbij de tol door het gouverne-ment was vastgesteld. Voertuigenbetaalden inclusief de voerman,vier passagiers en twee trekdieren25 cent, voetgangers twee cent. Ditwas goedkoper dan voorheen, toenhet overzetten per ‘ponchi’ 3 tot 5cent kostte. Indien de brug open-stond werden voetgangers metveerboten van Smith overgezet. In1943 werd de tolheffing voor hetoversteken van de Sint Annabaaiafgeschaft. De pontonbrug, dieook wel de Swinging Old Ladywordt genoemd, is na bijna 130jaar een beeldbepalend onderdeelvan de Sint Annabaai gewordenen tevens een toeristische attractie.

Het havenbedrijf CPA, dat belast is met het beheer en het onderhoudvan de brug, heeft in het laatste kwartaal van 2015 het loopdek helemaallaten vervangen. FOTO ANTILLIAANS DAGBLAD

Koningin Emmabrug

Het Waterfort is nooit in actie gekomen. In 1955werd besloten op de binnenplaats van het Waterforteen hotel te bouwen. Dit staat nu bekend als hetPlaza Hotel Curaçao & Casino. FOTO DENNIS KLAUS

Waterfort

Een van de grootste toeristische trekpleisters van Curaçaois in 1708 gebouwd. FOTO DENNIS KLAUS

Penha


Extraordinary banking...

extra

monumental

Landhuis Cerrito · Schottegaweg Oost z/n · Tel. +5999 7327000 · www.orcobank.com

ORCO Bank invites you to visit‘Monumento Habrí ‘17’ in Punda and relive Curaçao’s history!

Orco Bank ’s Home: Monumental Landhuis Ceritto


466 1111 | mcb-bank.com | [email protected]

Dit jaar staat Willemstad 20 jaar op de UNESCO Werelderfgoedlijst. Dat is een felicitatie waard! Uw Banko Amigu is er trots op al meer dan een eeuw deel uit te maken van onze mooie historische binnenstad.

Tijden veranderen maar onze monumenten vormen een blijvende band met het verleden en zijn van onschatbare waarde in onze samenleving.

Bezoek Monumento Habrí 2017

MONUMENTO

PUNDA

Bezoek Punda met het hele gezin op zondag 11 juni tussen 10:00 en 18:00 uur en kom ook een kijkje nemen in ons monumentale bankgebouw aan de Plasa Jojo Correa. U bent van harte welkom!

SPECIALE BIJLAGE Zaterdag 10 juni 2017 · en kost 15 gulden. B oven de toegangspoortvan Fort...

Documents

Transcript of SPECIALE BIJLAGE Zaterdag 10 juni 2017 · en kost 15 gulden. B oven de toegangspoortvan Fort...