Kijk voor het laatste nieuws op www.reisburoactueel.nl

Reisburo Special

13

‘Het slagen van het seizoen 2010/2011 is niet alleen afhankelijk van hoe de financiële crisis zich vor-dert, maar ook of er vroeg in het seizoen sneeuw valt. Laat het maar sneeuwen, hoe eerder hoe beter’, aldus diverse vertegenwoordigers die Reisburo Actueel aan het woord laat in deze Wintersport Special.

Zweden De Zweedse wintersportgebieden investeerden afgelopen seizoen tien-tallen miljoenen euro’s in nieuwe faciliteiten, onder meer om langer besneeuwde pistes te garanderen (nieuwe generatie sneeuwmachi-nes) en indoorattracties te bieden

(zoals een indoorsurfcentrum in Lindvallen, Sälen). Overall lag het aantal boekingen 40% hoger dan een jaar eerder. Een combinatie van avontuur en luxe/comfort wint aan terrein. Zo kunnen liefhebbers over-dag een iglo bouwen en ‘s nachts overnachten in een 4- of 5-ster-renhotel op een Hästensmatras. Analisten verwachten dat vooral de wintersportgebieden in Dalarna en Värmland in populariteit nog verder zullen toenemen. Zij zijn voordeli-ger dan veel andere Scandinavische bestemmingen, ook voor gezinnen met kinderen. Bovendien kun-nen reizigers vanuit Nederland de gebieden ook in de winter met de auto doorgaans goed bereiken (winterbanden verplicht!). De Stena Line-veerverbinding Kiel – Göteborg (Gotenburg) biedt daarbij een kos-tenbewuste minicruise met over-nachting.

Åre/ÖstersundSkiën in Zweden kan in het uiter-ste noorden nog tot in juni. Bij Riksgränsen zoeven winterspor-ters zo Noorwegen in, om met de skiliften terug naar Zweden te worden gebracht. Veel belangrijke wintersportgebieden liggen dichter bij Stockholm en kunnen dankzij een wijdvertakt en uitstekend onder-houden spoor- en wegennetwerk

het hele jaar door prima worden bereikt. Zwedens bekendste ski-oord Åre bestaat ruim honderd jaar als toeristische topbestemming met professionele faciliteiten. In 1910 ging de kabeltrein Bergbana voor het eerst uit het dal de berg Åreskutan op. Dat was de start voor een zinderende ontwikke-ling van het gebied. Åre heeft nu 100 pistes en behoort tot de Leading Mountain Resorts of the World: een exclusieve club van ‘s werelds beste wintersportlocaties. Östersund geldt als ‘toegangspoort’ tot het 90 kilometer westelijker gelegen Åre. De regionale hoofdstad heeft een belangrijke eigen troef: uitstekend natuurijs. Speciaal voor Nederlanders is er tussen medio februari en medio maart twee keer per week een toertocht van maxi-maal acht rondes op een geveegd parcours van 25 kilometer.

ChartervluchtenOp het hoogtepunt van het win-terseizoen, vanaf 13 februari tot 13 maart 2011, zijn er directe charter-vluchten tussen Schiphol en vliegveld Åre/Östersund (zie www.scandjet.se). Dalarna en Värmland zijn twee bergachtige streken in midwest-Zweden met in bijna elke plaats wel één of meerdere skipistes. De belangrijkste trekpleisters zijn Säfsen (zestien pistes, 115 kilometer lang-laufspoor), Idrefjäll (42 pistes, 55 kilometer langlaufspoor), Sälen (174 pistes, tientallen kilometers lang-laufspoor) en Örsa Grönklint (23 pistes, 70 kilometer langlaufspoor). Örsa Grönklint is ook bekend door zijn unieke berenpark, met onder meer een Nederlands-Duits ijsbeer-paar. Zowel Dalarna als Värmland kennen veel andere winteractivitei-ten, zoals huskysafari’s, quadtours, wintervissen op het ijs en sneeuws-cootertochten. De wintersportfaci-liteiten en overnachtinglocaties zijn uitstekend toegerust voor bezoe-kers van alle leeftijden.

TsjechiëEen belangrijk wintersportge-

bied in Tsjechië is Krkonoše (Reuzengebergte) in Noord-Bohemen. Dit is het hoogste en meest bekende gebergte van Tsjechië. De bekendste winter-sportbestemmingen in dit gebied zijn: Špindlerův Mlýn, Pec pod Sněžkou en Rokytnice nad Jizerou. Prkenný důl – Žacléř is een ideale bestemming voor snowboarders. In het zuiden van Tsjechië is Šumava (Boheemse woud) het belangrijk-ste gebied. Naast skiën, snow-boarden en langlaufen kan er ook geschaatst worden op het natuurijs van het Lipnomeer. Andere win-tersportgebieden zijn: Orlické hory (Adelaarsgebergte), Jizerské hory (Isergebergte), Krušné hory (Ertsgebergte), Jeseníky en Beskydy.

Trends en ontwikkelingenIn veel Tsjechische wintersportge-bieden wordt tegenwoordig gebruik gemaakt van kunstmatige sneeuw voor het geval er te weinig sneeuw ligt of de sneeuw niet de ideale kwaliteit heeft. Ook is men bezig met het vervangen van sleepliften door stoeltjesliften. De Tsjechische bergen zijn erg populair onder langlaufers. De meeste wintersport-gebieden van Tsjechië zijn gelegen in beschermde natuurgebieden. Naast de gebruikelijke diensten als skiverhuur en skischolen is men druk in de weer met bobsleebanen en crèches. Er wordt gebouwd aan nieuwe hotels, pensions en appar-tementen en ook skicentra hebben hun aanbod weer uitgebreid en aangepast aan de wensen en eisen van de toeristen. Deze kunnen in Tsjechië tijdens hun wintersport-vakantie tevens gebruik maken van aquaparken, wellness centra en sportscholen. Ook de après-ski ontbreekt uiteraard niet! Het win-tersportseizoen van Tsjechië gaat in november van start. Er wordt vooral gehamerd op families, een belangrijke doelgroep voor de kindvriendelijke Tsjechische bergen. Prijstechnisch is Tsjechië een ideale wintersportbestemming. In deze tijd van economische crisis werkt dat in het voordeel van het land. En niet geheel onbelangrijk: Tsjechië is gele-gen op een steenworp afstand!

IJslandSkiën en snowboarden zijn activi-teiten die maar weinig voorkomen in IJsland, het zijn meer bezighe-den voor de lokale bevolking. De belangrijkste wintersportgebieden zijn Akureyri, een bestemming gele-gen in het noorden van het land, en Seyðisfjörður. Wintersport in IJsland is niet te vergelijken met wintersport in Oostenrijk, Frankrijk en Zwitserland. Populaire winterse bezigheden in IJsland zijn hondensle-detochten, sneeuwscootertochten, gletsjerwandelingen, ijsklimmen en

super-jeeptochten op de gletsjers. Snorkelen en duiken zijn ook zeer populaire activiteiten in IJsland. Je gaat dan met een winterdroogpak duiken in het grootste zoetwater-meer in de lavakloven van IJsland (Laugarvatn) waar je zicht hebt tot honderd meter.

Trends en ontwikkelingenDe genoemde activiteiten zoals snorkelen, duiken en het maken van hondensledetochten worden steeds populairder in IJsland. Het maken van super-jeeptochten komt steeds meer in trek onder de toe-rist. Tijdens een dergelijke tocht doorkruis je het land van oost naar west en ga je met behulp van GPS van de paden af om via een rechte lijn de meest prachtige natuurge-bieden te aanschouwen. Toeristen spreiden hun vakantie steeds meer en blijven niet meer hameren op enkel het hoogseizoen. Door middel van marketing proberen wij het land steeds populairder te maken en te laten zien dat IJsland het hele jaar door geschikt is voor een bijzon-dere vakantie. We zien de gespreide aankomstcijfers dan ook stijgen. Het Noorderlicht bekijken is een typisch fenomeen dat bij de winter hoort en wat we meer onder de aandacht proberen te brengen. Op een onbe-wolkte avond in het donker kun je enorme gekleurde slierten door de lucht bewonderen. Dit spektakel komt alleen voor in de meest noor-delijk gelegen landen.

TurkijePalandoken, Uludag en Kartalkaya zijn op dit moment de meest popu-laire wintersportgebieden, in het bijzonder onder de lokale bevol-king. Kartepe, Davraz en Ayder in Kaçkar Mountains worden elk seizoen populairder. Heli skiën en ski mogelijkheden die Palandoken en Ayder bieden, maken deze bestemmingen erg aantrekkelijk voor jonge, avontuurlijke skiërs. De Universitaire Winterspelen (de Universiteits Olympische Spelen) zal plaatsvinden in Palandoken in 2011. Met dit evenement, verwachten wij dat Palandoken een nog meer inter-

Wintersportgebieden: ‘Let it snow!’De zomer zit er nog niet op of de wintersportliefhebbers beginnen uit hun zomerslaap te komen. Na het moeilijke seizoen 2009/2010 gaan de wintersportgebieden er met frisse moed tegenaan.

Marcel Burger (foto: Aafke Holwerda).

Petra Koorn.

Kijk voor het laatste nieuws op www.reisburoactueel.nl Kijk voor het laatste nieuws op www.reisburoactueel.nl

Reisburo Special

14

nationaal bekende wintersportbe-stemming gaat worden. We hebben helaas niet de exacte wintersport-cijfers, maar de spectaculaire stijging van het aantal reserveringen voor Turkije in de winter (2009-2010) biedt hoop op een toename van de populariteit van Turkije als win-tersportbestemming. De kwaliteit van de accommodaties, de goede verhoudingen in prijs/kwaliteit die Turkije biedt (in vergelijking met andere populaire wintersportlanden) en de groeiende belangstelling voor Turkije als wintersportbestemming zijn de voordelen die Turkije biedt. Populaire gebieden De volgende gebieden in Turkije zijn erg populair als wintersportbestemming: Uludağ: 36 km ten zuiden van Bursa, is een van de favoriete wintersport-centra van het land. Saklıkent: 50 km van het centrum van Antalya op een hoogte van 2550 meter in de Beydağ bergen. Palandöken: De Palandöken berg heeft een hoogte van 3185 meter en ligt ten zuiden van Erzurum. Erciyes: De Erciyesberg (3916 meter), de hoog-ste bergtop in Centraal Anatolië, ligt 25 km ten zuiden van Kayseri. De top van de berg, een uitgebluste vulkaan, is het hele jaar met sneeuw bedekt. Kartalkaya: Het Kartalkaya skioord ligt in het westen van het Zwarte Zeegebied, ten zuidoosten van Bolu, in de Köroğlu bergen. De situatie ter plaatse is geschikt voor berg en cross-country skiën. Sarıkamış: In het gebied van Oost Anatolie en 55 km ten zuidwesten van Kars ligt op de berg Çamurlu op een hoogte van 2634 meter het Sarikamis skicentrum, bekend om zijn goede sneeuw kwaliteit. Kartepe: Kartepe is een prachtig nieuw skigebied gelegen op 1650 meter. Dit gebied geeft adembene-mende uitzichten op de Izmit Bay aan de ene kant en het Sapanca meer aan de andere kant. Davraz – merengebied: Gelegen op 2637 meter hoogte. Dit skigebied heeft 2 stoeltjes liften, 2 baby liften en 1 T lift. Het ligt op ongeveer 60 kilometer van Isparta Luchthaven en 150 kilometer vanaf de luchthaven Antalya

FinlandHet Scandinavische land Finland is een behoorlijk aantal belangrijke

skigebieden rijk. Levi is het grootste skigebied van het land en is gelegen te midden van prachtige natuur en een groot gebied van wildernis. Ook Ruka is een populair skigebied, het biedt een uitgebreid aanbod aan wintersportactiviteiten. De FIS World Cup Ruka Nordic Opening competitie vindt hier plaats, net zoals slalomraces en snowboard-wedstrijden. Je kunt in dit gebied tevens deelnemen aan winteractivi-teiten als snowsafari’s en ice-fishing. Tahko is een vakantiebestemming waar actieve vakanties het hele jaar door plaatsvinden. Tahko bezit een erg uitgebreid netwerk aan pistes en liften. Om het winterplaatje compleet te maken ontbreken de paarden, hondensledes, schaatsen en snowmobiles hier absoluut niet. Vuokatti is een bestemming waar naast wintersportactiviteiten ook veel luxe te vinden is, omringd door rustige en vredige natuur. Dit gebied is populair onder toeristen van alle leeftijden. Ook hier kun je huskysafari’s en snowmobile toch-ten doen en deelnemen aan indoor activiteiten. Ylläs is een gebied met een scala aan skiservices. Je kunt er les nemen, alle materialen huren, er

zijn restaurants, informatie services, ski bus services en ga zo maar door. Al deze faciliteiten zijn gelegen op loopafstand van de accommodaties van de bestemming. Ylläs is een gebied dat zich in rap tempo aan het ontwikkelen is tot een waar win-tersportparadijs. Ook Himos, Pyhä-Luosto en Saariselkä zijn bekende wintersportgebieden in Finland.

Trends & ontwikkelingenCross-country skiing is één van de meest populaire wintersporten van Finland. Je legt skiënd duizenden kilometers af en doorkruist letterlijk het land. Finland heeft uitstekende mogelijkheden voor zowel begin-ners als gevorderden op ski’s en boards. Ook kan Finland zichzelf rekenen tot één van de topbestem-mingen als het gaat om downhill skiing. Maar liefst 1,1 miljoen skiërs komen voor deze activiteit naar het Scandinavische land. Schaatsen is tevens een populaire activiteit in Finland. Je kunt in principe overal in het land zowel indoor als out-door schaatsen. In Kuopio vond in februari jongstleden de 27e Finland Ice Marathon plaats. Half-pipes en speciaal aangelegde snowboard-parken waar je als toerist uitstekend

les kunt krijgen behoren tot de standaard faciliteiten van bijna alle wintersportgebieden van Finland. Toeristen die meer van natuur en rust houden kunnen aan snowshoe walking doen. Met speciale schoe-nen en gidsen gaan zij de bossen in om te genieten van de vredige natuur. Een echte kick geeft het winterzwemmen in Finland. Zo’n 120.000 Finnen zwemmen regelma-tig in het ijskoude water om reser-ves op te bouwen tegen de griep. Er vinden zelfs competities winter-zwemmen plaats. Sinds 2008 is het aantal inkomende toeristen met 6% gezakt ten opzichte van voorgaande jaren tot 5,7 miljoen. ‘Wij hopen dat de economische crisis zo snel mogelijk tot zijn einde komt zodat het inkomend toerisme verder kan groeien. Tot nu toe is de zomer de meest populaire periode voor buitenlandse toeristen om Finland te bezoeken’, aldus Tom Ylkänen namens het Fins verkeersbureau.

OostenrijkEr zijn in Nederland circa één miljoen mensen die wel in de win-ter zijn geïnteresseerd, maar niet

gaan skiën of gaan snowboarden. Thiebout van den Bergh van het Oostenrijks Toeristenbureau: ‘Wij zetten, naast het alpiene skiën en snowboarden, duidelijk ook in op een alternatief winteraanbod voor deze doelgroep. Denk in de trent van sneeuwschoenwandeltochten, wandelen op gebaande winterwan-delpaden met als einddoel bijvoor-beeld een leuke oude hut, waar je op hoog niveau culinair wordt verwend, paardrijden in de sneeuw etcetera, etcetera. Allerlei punten waarbij de enorme gastvrijheid en persoonlijke benadering door de herbergier van de gast altijd op de voorgrond blijft. Afgelopen jaar had-den we weliswaar een marginale minus, maar dat is wel ten opzichte van de winter daarvoor die de beste winter ooit (!) vanuit Nederland is geweest. Ons doel voor aan-staande winter is het houden van ons marktaandeel in Nederland van circa 53 %’. Sneeuw ‘Uiteraard zijn er diverse variabelen die wij niet kunnen beïnvloeden zoals het feit: komen we nu echt uit de crisis, komt er een double-dip en gaat één en ander veel langer duren? Hoe ontwikkelt zich de komende maan-den het consumentenvertrouwen en in hoeverre heeft dit impact op het boekgedrag? Gaat men weer meer geld uitgeven of houdt men nog de hand op de knip in verband met eventuele onzekere tijden mbt bezuinigingen? Buiten bovenstaande, is het echter een feit dat als er ruim op tijd sneeuw valt (half november/ eind november) het seizoen op tijd kan starten met alle voordelen en positieve berichten in de pers van dien. Daarnaast is komend win-terseizoen lang en zijn wij ervan overtuigd dat de Nederlander zijn/

Ahmet Temurci (© fotohaber.nl).

Thiebout van den Bergh.

Tom Ylkänen.

Kijk voor het laatste nieuws op www.reisburoactueel.nl

Reisburo Special

15

haar geliefde wintersportvakantie hoe dan ook niet laat ontglippen. Bijkomend is het een prima zaak dat transavia.com zijn vluchten deze winter op Oostenrijk flink gaat uit-breiden en waarmee we natuurlijk erg in onze nopjes zijn. Al met al: we zien met vertrouwen de komen-de winter in Oosterijk toe’, aldus Van den Bergh.

Italië De Nederlandse touroperators zelf presenteren een groter aantal bestemmingen met steeds voordeli-gere aanbiedingen. Edoardo Francati, directeur van het Italiaans verkeers-bureau: ‘Sommige Italiaanse regio’s maken ook meer reclame en publi-citeit over toeristische attracties in het winterseizoen door middel van advertenties in de Nederlandse kranten, tijdschriften en door het organiseren van promotie avonden bij reisbureaus en winkelcentra. Het is nog te vroeg om over de cijfers van de komende winter te spreken. Toch, als de weersomstandighe-den gunstig zullen zijn, ook dankzij meer bestemmingen die door de Nederlandse touroperators wor-den aangeboden, hopen wij een betere resultaat te boeken dan die van 2009, die als bekend, onder de economische crisis te leiden heeft gehad’.

Bestemmingen De meeste belangrijke wintersport gebieden die de belangstelling van de Nederlanders consumenten trek-ken liggen over de Alpen versprei-den over de Regio’s: Piemonte, Val d’Aosta, Lombardia, Dolomiti (Zuid Tirol, Trentino en Veneto) en Friuli. Dit ook in verband met de aanbiedingen van de georganiseerde

reizen die door de Nederlandse touroperators worden aangeboden. De meeste bezochte gebieden liggen in Zuid Tirol en in Trentino. Alitalia, KLM, easyJet, vanuit vliegveld Milano en Ryanair ( vliegvel Bergamo ) maken mogelijk om vele winter-sport bestemmingen te bereiken in de regio Lombardia (Provincie Sondrio) en in het Aostadal. Vanuit Amsterdam kan direct naar Turijn worden gevlogen vanwaar de meeste wintersport bestemmingen van Piemonte en ook Val d’Aosta kunnen worden bereikt. Ook in het centrum/zuiden van Italië zijn er mooie wintersportplaatsen in Lazio en Abruzzo. Deze zijn vanuit de vliegvelden van Roma makkelijk bin-nen twee uur met auto te bereiken. De belangstelling voor de winter-sport bestemmingen is zonder twij-fel aan het stijgen.

Zwitserland Favoriete winteraccommodatie van de Nederlanders in Zwitserland is een appartement/vakantiewoning. Ingrid Klaassen, Media/PR Manager Zwitserland Toerisme: ‘Men huurt een etage in een vakantiehuis of boekt in kleinschalige vakantiedor-pen. Komende winter wordt in Sörenberg in Centraal-Zwitserland een nieuw Rekadorp geopend met 55 woningen. De beide Landal-resorts in Zwitserland (Walensee en Vierwaldstättersee/Centraal-Zwitserland) liggen toenemend in de belangstelling. Wie kiest voor een hotel (ca. 30%) boekt vaak een voordelig arrangement inclusief skipas. Een trend zijn de nieuwe “belevenis”accommodaties (verblijf + sportvoorzieningen en entertain-ment), die al in het programma van een aantal Nederlandse tourope-rators staan, zoals het Rocksresort in Laax en The Cube in Savognin, beide in Graubünden. Themahotels mogen zich eveneens in steeds meer belangstelling verheugen’.

Regio’s De belangrijkste sneeuwsportre-gio’s zijn het Wallis (een derde van alle Nederlanders), Graubünden en het Berner Oberland (beide circa een zesde). In december 2010 organiseert TUI een megastudiereis naar de Jungfrauregio in het Berner Oberland. Verder zijn er mogelijk-

heden voor reisagenten op indivi-duele basis studiereizen te maken naar Zwitserse wintersportbestem-mingen. ‘Wij merken dat er steeds meer korte-termijnboekingen worden gemaakt. Men wacht op leuke aanbiedingen. wintersport-mogelijkheden met meerwaarde raken ook steeds meer in trek. “Belevenis”accommodaties en vakantiedorpen, gezinsvriendelijke dorpen, afgebakende speedpistes of juist het tegenovergestelde: een slowmountain resp. slow-pistes, skitouren/off-piste skiën, alterna-tieve wintersport zoals winterwan-delen en sneeuwschoenlopen met fun-elementen als culinair winter-wandelen, iglo-overnachtingen’, aldus Klaassen. VervoerVliegtuig: dagelijks 4x Amsterdam-Zürich met Swiss, met doorverbin-ding naar Basel, Genève en Lugano. Eveneens dagelijks met KLM naar Zürich en Genève, met Easyjet naar Basel en Genève. Met Transavia 4x per week van Rotterdam naar Genève en 1x per week naar Friedrichshafen (Zuid-Duitsland, grens Noord-Zwitserland, met busshuttle naar bestemmingen in Graubünden, www.graubuenden-express.com). Nieuw in het winter-seizoen 2009/10 was een wekelijkse chartervlucht van Skywork Airlines van Rotterdam naar Bern, wat het Berner Oberland en het Wallis nog sneller bereikbaar maakt. De frequentie wordt in het seizoen 2010/11 uitgebreid naar twee vluchten per week (op woensdag en zaterdag). ICE dagtrein naar Basel, CNL nachttrein naar Basel/Zürich (’s winters in het weekend aparte tak naar Brig in het Wallis). Makkelijke doorverbinding met de trein/bus naar alle belangrijke win-tersportgebieden. Voordeelpassen en –retours vanaf de grensstations/luchthavens. Op zaterdagen in februari en maart sneeuwtreinen vanaf Zürich en Genève naar het Wallis. Verwachtingen seizoen 2010/11‘Gezien de trend van boekingen op korte termijn kunnen wij moei-lijk een prognose geven voor het komende winterseizoen. Zoals hiervoor uitgelegd overnachten Nederlanders het meest in vakan-tiewoningen. Wij beschikken echter alleen over concrete hotelovernach-tingscijfers, die enigszins indicatief zijn voor de ontwikkeling vanuit Nederland. De vorige winter gaf in de hotels een kleine teruggang van enkele procenten te zien. In algemene zin kun je zeggen dat de voordelen van Zwitserland, zoals hoge ligging van de wintersportge-bieden – gemiddeld zo’n 500 meter hoger dan elders in Europa – en de daarbij horende grote sneeuwgaran-tie, alsmede een zeer uitgebreide en kwalitatief goede winterinfrastruc-tuur, eraan zullen bijdragen dat veel

Nederlanders voor Zwitserland (blijven) kiezen’, aldus Klaassen.

Duitsland ‘Het succes van het komende sei-zoen is afhankelijk van de sneeuw, ondanks dat er meer en meer sneeuwkanonnen als wapen worden ingezet. De nabijheid en de goede prijs / kwaliteitsverhouding van het aanbod zal zich blijven handha-ven. Het Sauerland blijft de num-mer één (dichtbij), gevolgd door het Zwarte Woud en de Beierse Alpen, maar ook de Harz en het Thüringer Woud verwachten toe-nemende bezoekersaantallen. Om deze groeiende trend tegemoet te komen, heeft het Duits verkeers-bureau vorig jaar voor het eerst een skireis voor de reisagenten georganiseerd. Vanwege het succes wordt deze reis het komend sei-zoen herhaald’, aldus Gaby Tiedink namens het Duits verkeersbureau. Op 9 september organiseert het Duits Verkeersbureau een workshop met het thema `actieve vakanties en wintersport` voor Nederlandse touroperators. Circa twintig Duitse aanbieders, waar-onder het Sauerland, het Zwarte Woud, het Beierse Woud en de regio rond de Zugspitze, komen hun veelzijdige aanbod presenteren. Geïnteresseerden kunnen zich tot uiterlijk 18 augustus 2010 voor de workshop aanmelden bij Claudia Wolf (claudia.wolf@germany.travel).

Wintersportgebieden Winterberg in Sauerland, op slechts 300 kilometer van Utrecht, het Zwarte Woud, Todtmoos (biedt de mogelijkheid in twee dagen je hon-densleebewijs te halen), de Duitse Alpen in Oberbayern, het nationale park Berchtesgaden staat garant voor 120 kilometer wandelplezier op speciale sneeuwschoenen en romantische arrensleetochten en de de Allgäu doet met 120 kilo-meter pistes niet onder voor de bekende Alpengebieden. De Harz, waar pistes, loipes en een rodel-baan sneeuwplezier voor het hele gezin bieden, het Thüringer Wald, het langlaufparadijs Bayerischer Wald met 330 kilometer aan loi-pes, de Rhön, waar het vlakke sneeuwterrein zich prima leent voor snowkiten, het Erzgebergte en de 1245 meter hoge Fichtelberg is bij Berlijners favoriet voor een weekendje wintersport. Naast skiën worden in Duitse wintersportgebie-den veel nevenactiviteiten geboden, waaronder het bouwen van een iglo, ijs schieten, winterwandelen, rode-len, maar ook de nieuwe winter-trends zoals snowbiken, snowscoo-ters, snowshoeing en langlaufen kan altijd. Helemaal hot is snowkiten.

Deze special is te lezen op www.reis-buroactueel.nl.

Melanie van Grunsven en Arjen Lutgendorff