Slaapverwekkende informatie - Arbeidsdeskundigen.nl · Meer weten? Neem contact op met IVA...

36e jaargang | februari 2014 | nummer 1

Vakblad oVer mens, werk en inkomen

Visie op innovatie Pagina 14

Slaapverwekkende informatie

Coverstory

Kringloopbedrijf:

Passend werk voor iedereen

kennis over slapen leidt tot betere nachtrust

> Supervisie bij UWV

> Validatie loonwaardebepalingsmethoden

Wilt u uw kennis up-to-date houden en verdiepen én uw certificering behouden? Sluit dan een opleidings-

abonnement af bij IVA Opleiding & Training. Naast het abonnement kunt u bij ons terecht voor bijscholingen,

zoals een masterclass Fysieke belasting.

Over IvA OpleIdIng & TrAInIng

IVA Opleiding en Training wil het bedrijfsleven ondersteunen bij het optimaal inzetbaar houden en krijgen van

mensen. Daartoe leidt IVA O&T professionals op die creatief en oplossingsgericht naar mensen en naar het werk

kijken. IVA O&T is een opleider met stevige arbeidsdeskundige wortels. Wij hebben ruim dertien jaar ervaring

in het opleiden van arbeidsdeskundigen. Onze kennis en ervaring heeft geleid tot praktische en realistische

arbeidsdeskundig specialisten en arbeidsdeskundig (case)managers binnen het bedrijfsleven. Ons aanbod omvat

naast de opleiding tot arbeidsdeskundige ook diverse na- en bijscholingen. Onze Hobéon-SKO certificering staat

garant voor praktische, hoogwaardige, actuele en doelgerichte opleidingen. Meer weten? Neem contact op met IVA

Opleiding & Training, tel. 0541 53 87 75 of ga naar www.ivao-t.nl

iva opleiding & training 0541 53 87 75 www.ivao-t.nl

Sluit een opleidingsabonnement afVoor € 595 per jaar sluit u een opleidingsabonne-

ment af bij IVA O&T. Dit abonnement omvat deel-

name aan drie opleidingsbijeenkomsten per jaar,

waarvoor u uiteraard certificeringspunten behaalt.

IVA Opleiding & Training besteedt tijdens elke

bijeenkomst aandacht aan een van de vier thema’s

van de opleiding tot arbeidsdeskundige (CADO+):

• Arbeid en Gezondheid

• Arbeid en Organisatie

• Wettelijk kader

• Communicatie

Locatie: bij voldoende belangstelling in de regio’s

Amsterdam, Roermond, Utrecht, Zwolle en Assen.

Tijdstip: drie data in 2014, van 16.00 tot 20.30 uur.

Laat u bijscholen in fysieke belastingDe masterclass Fysieke belasting van IVA Opleiding

& Training biedt inzicht in fysieke belasting, duur-

zaamheid en vitaliteit. De tweedaagse training in

Surhuisterveen wordt geleid door onze docenten

Joost de Vaan, gezondheidswetenschapper, en Douwe

Jan Boersma, productergonoom. Na deze training

heeft u kennis en inzicht in de fysieke belasting:

• bij tillen en kortcyclische arbeid;

• bij Het Nieuwe Werken;

• bij het werken in de industrie, zorg en bouw.

Daarnaast kunt u energetische belasting duiden,

meten en beïnvloeden en kunt u adviseren over

duurzame inzetbaarheid.

Kosten: € 795, inclusief overnachting, ontbijt, lunch

(2x) en diner.

Tijdstip: 9 en 10 april, 13 en 14 mei of 12 en 13 juni.

IVA Opleiding & TrainingWerken aan uw eigen professionalisering

De driehoek mens, werk en inkomen is een dynamisch

werkveld. Om betrokken te blijven, is ontwikkeling essentieel.

Het zien van uitdagingen en groeimogelijkheden op zowel

kennis als kwaliteiten vindt IVA Opleiding & Training

(IVA O&T) belangrijk. IVA O&T heeft haar opleidingen dan ook

zo ingericht dat de professional zich kan blijven ontwikkelen.

Colofon 36e jaargang nummer 1Februari 2013

AD Visie is een uitgave van BladenMakkers. AD Visie is het tijdschrift van de beroepsver-eniging NVvA en verschijnt zes maal per jaar.

Hoofdredacteur: > Charlotte BoersmaRedactie > Geert Beckers, Rekha van Dis, Ted Ineke, Agnes Kroes, Peter Passenier (Schrijven met Beloftes), Anjo van Soest, Diederik Wieman (Oblomov Media)Aan dit nummer werkten mee > Diede Wieman, Hans van der Holst (SMZ UWV)Eindredactie > Lies Meiboom (Sweeping Maytree)Fotografie > Charlotte Boersma, Diederik Wieman, ShutterstockVormgeving > Onnink Grafische Communicatie, HoevenDrukwerk > Twigt GrafimediaUitgever > Diederik Wieman

Redactieadres:BladenMakkers Kerkpad Zuidzijde 22-c3764 AR Soest Telefoon: 035-5426093E-mail: [email protected]

AdvertentiesMOS, Postbus 1058, 3860 RH NijkerkAdvertentieacquisitie: Jan van de VisTelefoon: 033-247 34 00E-mail: [email protected]

AbonnementenLeden en donateurs van de NVvA ontvangen AD Visie gratis. Wijzigingen s.v.p. doorgeven aan het NVvA-secretariaat, Postbus 1058, 3860 BB Nijkerk.Telefoon: 033-2473456, Fax: 033-2470470E-mail: [email protected]: www.arbeidsdeskundigen.nl Jaarabonnement (incl. verzend- en admini-stratiekosten): € 88,-. Prijswijzigingen voorbe-houden. Voor buitenlandse abonnees geldt een toeslag. Het abonnement wordt automa-tisch verlengd, tenzij twee maanden voor de vervaldatum schriftelijk is opgezegd.Het overnemen en vermenigvuldigen van artikelen en berichten uit dit tijdschrift is slechts geoorloofd met bronvermelding en met schriftelijke toestemming van de uitge-ver.

ISSN 1382-7162

Kringloopwinkels steeds populairder

Coverstory

In Nederland zijn er inmiddels zo’n 700. Deze winkels hebben niet alleen een milieudoelstel-ling, maar doen ook aan armoedebestrijding. Bijzonder is bovendien dat ze leuk én passend werk bieden aan mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. AD Visie sprak met de Branchevereniging Kringloopbedrijven Nederland (BKN) en bezocht een goed voorbeeld van sociaal onderne-men: Opnieuw & Co in Dordrecht.

Wat neemt Robert Ariëns (42), Arbeidsdeskundige bij eigen bedrijf ADvieSZ, mee naar een onbewoond eiland? Kijk op pagina 28

vragen

Slaapverwekkende kennis

En verder... Visie: Arbeidsdeskundigen moeten meer vernieuwen 14Wetenschappelijk: Validatie loonwaardebepalingsmethoden 18Verenigingsnieuws 22Actueel: Supervisie bij UWV 24AKC nieuws 26Uitgewerkt 28Juridisch: Maatman en maatmanloon 30

16

6

Zo’n 10% van de Nederlanders lijdt aan langdurige slapeloosheid. Dit betekent dat zij ’s nachts niet goed in slaap kunnen komen, of problemen hebben met doorslapen. Daardoor kam-pen zij overdag met klach-ten. Kennis vergaren draagt bij aan de oplossing. kennis van slaapprocessen in het algemeen, en die van jezelf in het bijzonder. 11

De nieuwe rubriek Plezier in Werk besteedt in woord, maar vooral in beeld, aandacht aan mensen voor wie werk hun passie is. Aflevering 1: De Bio Specialist

Wilt u uw kennis up-to-date houden en verdiepen én uw certificering behouden? Sluit dan een opleidings-

abonnement af bij IVA Opleiding & Training. Naast het abonnement kunt u bij ons terecht voor bijscholingen,

zoals een masterclass Fysieke belasting.

Over IvA OpleIdIng & TrAInIng

IVA Opleiding en Training wil het bedrijfsleven ondersteunen bij het optimaal inzetbaar houden en krijgen van

mensen. Daartoe leidt IVA O&T professionals op die creatief en oplossingsgericht naar mensen en naar het werk

kijken. IVA O&T is een opleider met stevige arbeidsdeskundige wortels. Wij hebben ruim dertien jaar ervaring

in het opleiden van arbeidsdeskundigen. Onze kennis en ervaring heeft geleid tot praktische en realistische

arbeidsdeskundig specialisten en arbeidsdeskundig (case)managers binnen het bedrijfsleven. Ons aanbod omvat

naast de opleiding tot arbeidsdeskundige ook diverse na- en bijscholingen. Onze Hobéon-SKO certificering staat

garant voor praktische, hoogwaardige, actuele en doelgerichte opleidingen. Meer weten? Neem contact op met IVA

Opleiding & Training, tel. 0541 53 87 75 of ga naar www.ivao-t.nl

iva opleiding & training 0541 53 87 75 www.ivao-t.nl

Sluit een opleidingsabonnement afVoor € 595 per jaar sluit u een opleidingsabonne-

ment af bij IVA O&T. Dit abonnement omvat deel-

name aan drie opleidingsbijeenkomsten per jaar,

waarvoor u uiteraard certificeringspunten behaalt.

IVA Opleiding & Training besteedt tijdens elke

bijeenkomst aandacht aan een van de vier thema’s

van de opleiding tot arbeidsdeskundige (CADO+):

• Arbeid en Gezondheid

• Arbeid en Organisatie

• Wettelijk kader

• Communicatie

Locatie: bij voldoende belangstelling in de regio’s

Amsterdam, Roermond, Utrecht, Zwolle en Assen.

Tijdstip: drie data in 2014, van 16.00 tot 20.30 uur.

Laat u bijscholen in fysieke belastingDe masterclass Fysieke belasting van IVA Opleiding

& Training biedt inzicht in fysieke belasting, duur-

zaamheid en vitaliteit. De tweedaagse training in

Surhuisterveen wordt geleid door onze docenten

Joost de Vaan, gezondheidswetenschapper, en Douwe

Jan Boersma, productergonoom. Na deze training

heeft u kennis en inzicht in de fysieke belasting:

• bij tillen en kortcyclische arbeid;

• bij Het Nieuwe Werken;

• bij het werken in de industrie, zorg en bouw.

Daarnaast kunt u energetische belasting duiden,

meten en beïnvloeden en kunt u adviseren over

duurzame inzetbaarheid.

Kosten: € 795, inclusief overnachting, ontbijt, lunch

(2x) en diner.

Tijdstip: 9 en 10 april, 13 en 14 mei of 12 en 13 juni.

IVA Opleiding & TrainingWerken aan uw eigen professionalisering

De driehoek mens, werk en inkomen is een dynamisch

werkveld. Om betrokken te blijven, is ontwikkeling essentieel.

Het zien van uitdagingen en groeimogelijkheden op zowel

kennis als kwaliteiten vindt IVA Opleiding & Training

(IVA O&T) belangrijk. IVA O&T heeft haar opleidingen dan ook

zo ingericht dat de professional zich kan blijven ontwikkelen.

advisie | oktober 2010 3

inhoud

Charlotte Boersma

Nieuwe jas of hergebruikDit eerste nummer van 2014 heeft een behoorlijk nieuwe jas. Met

behoud van het goede.

Er is hard gewerkt aan een frisse uitstraling anno 2014, een meer

uitgesproken vormgeving, nieuwe rubrieken, een nieuwe fotoserie:

werken met passie. Er komt een themanummer in april. En een aantal

rubrieken blijft. De ‘Vijf vragen aan’ (zijn er zes geworden). De boekre-

censie, omdat er altijd goede boeken op de plank liggen. De juridische

rubriek van Hans van der Holst. Hij schrijft al jaren voor de AD-visie,

weldoordacht en bescheiden. En er wordt altijd iets duidelijk. Omdat dit

gedegen werk maar hoogst zelden wordt geprezen, doe ik dat hier. Ik

weet namelijk dat heel veel arbeidsdeskundigen zijn uitleg opslurpen.

In november vorig jaar brainstormden we ter redactie over de ontwik-

kelingen van ons vak in 2014 en daarna. Wat zou het jaar 2014 kenmer-

ken, zo vroegen we ons af? De huidige politieke en maatschappelijke

verandering? De arbeidsmarkt die flexibeler wordt, sommige voorspel-

lingen gaan over 70% ZZP’ers in 2020. De terugtrekkende overheid,

participatiewet en het einde van de verzorgingsmaatschappij? Duur-

zaamheid, hergebruik van spullen (lees het artikel over de Kringloop-

winkels!) maar ook van talent en kwaliteit van mensen. Eerlijke

producten, biologisch eten, echte aandacht.

En hoe gaat dat er dan uitzien als arbeidsdeskundige? Er wordt bij het

AKC hard gewerkt aan validatie van loonwaardemethodieken. Wellicht

dat we in de toekomst ook (loon)waarde toekennen aan sociale

verbeteringen ten gevolge van werk. Geluk, sociale contacten, erbij

horen en een prettige collega zijn. En de maatman? Zou het kunnen zijn

dat mijn gecombineerde maatgevende arbeid in 2020 de ‘zelfstandig

ondernemer werkzaam als arbeidsdeskundige, thuisrestaurant

uitbater, mantelzorger, kookboekknutselaar, fotograaf, uitvinder en

uithuilschouder’ is? En dat ik dan overal punten voor krijg. En best een

aardige loonwaarde bij elkaar scharrel? Zou kunnen.

Dan nu nog uitzoeken hoe dat met het pensioen moet, tegen die tijd.

Tevreden werknemersNederlanders zijn van alle Europeanen het meest tevre-den met de sfeer op het werk: een derde van de Nederlan-ders is ronduit tevreden met de omgeving waarin hij werkt en wordt hierdoor gemoti-veerd. In Europa ligt dit per-centage gemiddeld op slechts een vijfde. In Denenmarken en het Verenigd Koninkrijk zijn werknemers het minst tevre-den: slechts 15% ervaart een goede sfeer waar hij motivatie uit haalt. Wel daalt in Europa het aantal mensen dat de sfeer als onplezierig ervaart. Twee jaar geleden vond 42% de sfeer op het werk niet pret-tig, nu is dit nog maar 36%. (Bron: vacaturesite StepStone.)

Onvoorbereid beoordelingsgesprekEen goede voorbereiding op het jaarlijkse beoordelings-

gesprek vraagt om voldoende inzicht in de competenties

en doelstellingen van de werknemer. 34% van de

werknemers geeft echter aan dat zijn leidinggevende

onvoldoende is voorbereid. Dit staat haaks op de

inschatting van leidinggevenden zelf, 86% zegt goed

inzicht te hebben in de competenties en doelen van de

werknemer. Over de kwaliteit van beoordelingsgesprek-

ken valt dus nog te twisten.

(Bron: ISBW Opleiding & Training.)

advisie | februari 20144

voorwoord

De werkende vrouw vindt zichzelf vooral sterk

in het nemen van verantwoordelijkheid, plan-

nen en organiseren, nauwkeurigheid en klant-

gerichtheid. De werkende man vindt zichzelf goed in het ontwikkelen van visie,

innovatief zijn, leiderschap en delegeren. Daarnaast vinden mannen de bekend-

heid van het bedrijf zeer belangrijk, net als een auto van de zaak, opties/aande-

len en winstdelingsregeling. Bij vrouwen daarentegen zijn deze aspecten

minder van belang. Zij vinden de mogelijkheid om parttime te werken

belangrijk, bijdrage van kinderopvang en betaald ouderschapsverlof.

(Bron: NOA 2013).

Venus versus Mars op de arbeidsmarkt

Een groot deel van de Nederlandse werknemers heeft problemen op het werk door gebrekkige digitale

vaardigheden. Leidinggevenden zijn zich hier nog steeds onvoldoende van bewust met productiviteits-

verlies tot gevolg, blijkt uit het onderzoek ‘Zicht op ICT-competenties 2013’ van de Universiteit Twente.

In maart 2012 presenteerden dezelfde onderzoekers al een rapport waaruit bleek dat de Nederlandse

werknemer dagelijks 8% van zijn werktijd kwijt is door ICT-problemen en gebrekkige digitale vaardighe-

den. Laagopgeleiden verliezen tot wel 10%. Een derde van de leidinggevenden weet niet welke ICT-compe-

tenties nodig zijn in bepaalde functies. Ze nemen onterecht aan dat werknemers over deze vaardigheden

beschikken. Voor een kwart van de Nederlandse werknemers is geen hulp beschikbaar bij ICT-problemen.

Drie kwart roept bij ICT-problemen de hulp van een collega of de helpdesk in. Hulp vragen aan een collega is vaak sneller maar hiermee wordt

ook de collega van zijn eigen werk gehouden en hierdoor gaat extra productiviteit verloren.

Productiviteitsverlies door ICT-problemen

advisie | februari 2014 5

nieuws

680.000 voor BuzinezzclubABN AMRO en maatschappelijk investeerder Start Foundation investeren 680.000

euro in het Rotterdamse bedrijf de Buzinezzclub. Dit bedrijf helpt jaarlijks tachtig

Rotterdamse werkloze jongeren tussen de 17 en 27 jaar zonder startkwalificatie aan

het werk of terug naar school, waardoor de jongeren minder lang dan gemiddeld

aanspraak doen op een uitkering. Ze bereiden zich zes maanden lang grondig voor

op de start van hun bedrijf en schrijven daarvoor een

ondernemingsplan. Door hun dromen en ambities serieus

te nemen, groeit hun zelfvertrouwen en zijn ze gemotiveer-

der. De gemeente Rotterdam betaalt de investeerders terug

op basis van het aantal uitkeringen dat hierdoor bespaard

wordt.

Campagne UWVVeel werkende Nederlanders zijn onvoldoende

op de hoogte van de financiële gevolgen van

werkloosheid of ziekte, blijkt uit een onderzoek

in opdracht van UWV onder Nederlanders in

loondienst. Om die reden is het volgens UWV

belangrijk dat mensen een realistisch beeld

hebben van de gevolgen voor hun situatie op

het moment dat zij een beroep moeten doen op

een werkloosheids- of arbeidsongeschiktheids-

uitkering. UWV is een campagne gestart om

mensen te informeren over wat te doen als zij

werkloos of ziek worden en welke dienstverle-

ning zij van UWV kunnen verwachten.

Tweedehands of hergebruikte

spullen. Je vindt ze in Neder-

land op duizenden plekken.

Van tweedehandskleding- of

boekenwinkels tot autobedrij-

ven of via Marktplaats. Te

midden van dit reusachtige

aanbod nemen kringloopwin-

kels een aparte plek in omdat

ze ook passend werk bieden

aan mensen met een afstand

tot de arbeidsmarkt.

TEKST | diederik wieman

Passend werk voor iedereen

kringloopbedrijven:


BKN

Hergebruik is de meest hoogwaardige manier van

afvalverwerking. Op basis van dit inzicht ontston-

den in de jaren tachtig van de vorige eeuw de

eerste kringloopwinkels in Nederland. Kringloop-

winkels zamelen spullen in die nog bruikbaar zijn

en/of die na reparatie weer verkocht kunnen

worden. Hun aantal nam snel toe, mede gestimu-

leerd door gemeenten, die bij wet werden verplicht

een norm te halen voor wat betreft het inzamelen

van oud papier, textiel, wit- en bruingoed. Inmid-

dels zijn er naar schatting een kleine zevenhonderd

kringloopwinkels in Nederland. Iedere plaats van

betekenis heeft er één of meer. De Branchevereni-

ging Kringloopbedrijven Nederland (BKN) verenigt

er zo’n 180. Directeur Leonie Reinders: “Bij ons

zijn met name de grotere, professionele kringloop-

bedrijven aangesloten. We hebben een goede

dekking als het gaat om bedrijven die aan sociale

werkgelegenheid doen, want dat is een van de

voorwaarden om lid te worden van de BKN.” Een

andere voorwaarde is dat ongeveer 80% van de

goederen die in de winkels worden aangeboden

‘om niet’ verkregen zijn. Kringloopwinkels die

goederen inkopen om ze weer met winst te verko-

pen kunnen geen lid worden. “In onze optiek is een

kringlooporganisatie een rechtspersoon zonder

winstoogmerk. De meeste van onze leden zijn dus

stichtingen, sommigen zijn bv omdat ze bijvoor-

beeld een afvalbedrijf of zorginstelling als aandeel-

houder hebben.”

Sociaal isolement

Kringloopwinkels die bij de BKN zijn aangesloten,

bieden werk aan ongeveer 8000 mensen. Leonie

Reinders: “1200 daarvan zijn in vaste dienst en

vallen daarom onder de CAO. Dat kunnen overigens

ook mensen zijn die ooit gere-integreerd zijn of

met een SW-indicatie aan de slag zijn gegaan. De

overige mensen zijn op verschillende manieren

verbonden: het zijn vrijwilligers, zoals pensioenge-

rechtigden die niet achter de geraniums willen

zitten, mensen in between jobs, of mensen met een

SW-indicatie, die vaak vanuit de sociale werkplaat-

sen worden gedetacheerd. Maar ook Wajong’ers,

taakstraffers, WW- of bijstandsgerechtigden

komen bij kringloopwinkels terecht. Wij bieden ze

een werkplek, zorgen dat ze begeleiding krijgen en

halen ze daardoor ook vaak uit hun sociale isole-

ment. Soms kunnen ze na verloop van tijd door-

stromen naar een reguliere baan buiten de kring-

loop.”

“We hebben op ieder niveau werk”, stelt Leonie

Reinders. “Van eenvoudig werk zoals sjouwen en

sorteren tot hoger niveau in de winkel zelf: prijzen

van artikelen, etaleren, verkopen. Begeleiding van

onze medewerkers is onze corebusiness. De

leidinggevenden en het middelmanagement van bij

ons aangesloten kringloopwinkels zijn daar speci-

aal voor opgeleid en in staat om meerdere mensen

te begeleiden. Die goede begeleiding moet zorgen

dat de medewerkers productief worden en blijven

en met plezier naar hun werk gaan. Er zijn niet veel

potjes meer. Er is nog maar zelden subsidie

mogelijk. Hoe productiever de medewerkers zijn,

hoe hoger de omzet van de winkel, en zo kan je de

kosten terug verdienen.”

extra werkplekken

Brancheorganisatie BKN

heeft een leer-doe-

traject voor haar leden

dat binnen twee jaar

moet leiden tot 750 extra

werkplekken voor

mensen met afstand tot

de arbeidsmarkt. Het

project wordt mede

mogelijk gemaakt door

Accenture dat master-

classes geeft aan de

kringloopondernemers.

Leonie Reinders: “In feite

leren ze hoe ze hun

winkel kunnen optimali-

seren door een betere

uitstraling, inrichting,

routing en de juiste

prijsstelling. Er zijn wat

dat betreft best wat

slagen te maken die

leiden tot een hogere

omzet per vierkante

meter en daardoor tot

meer werkgelegenheid.”

Branchevereniging Kringloopbedrijven Neder-

land, opgericht in 1994, stimuleert hergebruik

van grof huishoudelijk afval en biedt werkgele-

genheid aan mensen met een afstand tot de

arbeidsmarkt. De brancheorganisatie werkt

daarnaast samen met vuilnisophaaldiensten,

sociale werkplaatsen, opleidingsinstituten (ROC’s

e.d.) en GGZ. Zie www.kringloopwinkels.nl. >

750LEONIE REINDERS


Coverstory

voorbeeld duurzame werkgelegenheid

Een Wajong’er ontwikkelde zich tot hoofd van de

textielafdeling en geeft nu leiding aan 25 collega’s.

Verslaafden repareren fietsen, werken in de meubel-

werkplaats of de technische dienst. En een vrouw die

slecht ter been is? Die krijgt een kar aan haar

rollator gekoppeld zodat ze in haar eigen tempo de

winkel kan bijvullen. “Bij Opnieuw & Co is er werk

voor iedereen”, zegt directeur Marcel van Goch van

het gelijknamige kringloopbedrijf. “Tegen het SW-

bedrijf zeg ik altijd: ‘Kom ook maar op met de

mensen van wie je denkt dat die niet gedetacheerd

kunnen worden.’ Meestal lukt dat bij ons wel. Ja,

soms is iemand dermate fysiek beperkt dat hij echt

niet kan werken. Maar vaak weten we er door

variatie in werkzaamheden of aanpassing van de

werkplek toch een mouw aan te passen. Het enige

“Niemand krijgt hier een stempel opgedrukt”

kringloopbedrijf opnieuw & Co

De gemeenten Ridderkerk en Barendrecht gunnen sinds twee jaar de inzame-

ling van textiel en huisraad aan Opnieuw & Co. De gemeenten sparen inzame-

lings-, verwerkings- en afvoerkosten uit. Bovendien garandeert Opnieuw & Co

vijf werkplekken voor bijstandsgerechtigden. Daarnaast krijgen WWB’ers die

langer werkloos zijn, een traject van drie of maximaal zes maanden aangebo-

den om arbeidsritme en -vaardigheden op te bouwen. Zij verkleinen daarmee

hun afstand tot de arbeidsmarkt. Het project is dankzij de verkoop van kleding

en textiel vrijwel budgetneutraal.

waar we eigenlijk echt moeite mee hebben is onaan-

gepast gedrag, mensen die niet in een team kunnen

werken.”

GemêleerdVan Goch benadrukt dat Opnieuw & Co meer is dan

een kringloopwinkel. Het is een kringloopbedrijf. Een

onderneming met zes vestigingen in de Drechtste-

den (Dordrecht, Barendrecht, Zwijndrecht Papend-

recht en Ridderkerk), een webwinkel en jaarlijks

circa 300.000 betalende klanten die samen meer dan

een miljoen artikelen kopen. De kringloopwinkels

zijn het hart van de onderneming maar zorgen

daaromheen voor een grote waaier aan activiteiten

en arbeidsplaatsen: het inzamelen en sorteren van

goederen, schoonmaken en repareren, prijzen,

winkelinterieurbouw, etaleren en presenteren en

kassawerk. Maar er is ook werk in de administratie,

marketing en de horeca, want in de Dordtse vesti-

ging is ook een koffiecorner waar drankjes en

snacks worden verkocht. Gevarieerd en divers werk

dus, op ieder niveau. En dat komt goed uit, want ook

de twee aandeelhouders van Opnieuw & Co komen

niet uitdezelfde hoek een ROC (Da Vinci College) en

een kliniek voor verslavingszorg (Bouman GGZ). Er

stromen dus zowel retailstudenten en AKA’s

(Arbeidsmarkt geKwalificeerde Assistenten) in, als

mensen met verslavingsproblematiek. Daarnaast

zijn Drechtwerk (SW), sociale diensten en Reclas-

sering Nederland ‘kernleveranciers’ van medewer-

kers. Marcel van Goch over zijn gemêleerde werkne-

mersbestand: “We hebben hier leuk en passend

werk voor zowel reguliere medewerkers en stagiai-

res als mensen met een afstand tot de arbeids-

Opnieuw & Co is een van de grotere kringloopbedrijven in Nederland. De kern

van de organisatie, met zes vestigingen in de Drechtsteden en een webwinkel,

bestaat uit circa 150 medewerkers. Daarnaast stromen ieder jaar nog eens

400 re-integreerders, trajectvolgers, taakstraffers en leerlingen in en uit.


Kringloopbedrijf

Opnieuw & Co ontstond

in 2007 omdat een

kringloopwinkel niet

langer tot de corebusi-

ness van afval- en

reinigingsdienst HVC

(toen nog Netwerk)

behoorde. ROC Da Vinci

College en Bouman GGZ

namen de winkels over.

Het ROC om de afstand

tussen opleiding en

praktijk te verkleinen,

Bouman GGZ voor de

re-integratie van cliën-

ten. Ook andere instan-

ties weten de weg naar

Opnieuw & Co te vinden,

dat ook reguliere

arbeidsplaatsen biedt en

werkplekken voor

vrijwilligers.

markt. En het leuke is dat niemand een stempel

krijgt opgedrukt. Iedereen komt hier om te werken

en is onderdeel van het proces.”

BetrokkenOpnieuw & Co probeert de organisatie zo plat

mogelijk te houden en werkt per productgroep

(o.a. textiel, meubelen, speelgoed, elektronica)

met zelfsturende teams. Elk team is verantwoor-

delijk voor het hele traject: van sorteren, schoon-

maken en prijzen van de producten tot het presen-

teren in de winkel. En daardoor krijg je een grote

betrokkenheid, zo blijkt. “Aan het eind van de week

wil iedereen graag weten hoe ‘zijn productgroep’

heeft gedraaid. De mensen zijn enorm betrokken

bij hun werk en loyaal. Dat uit zich ook in een lager

ziekteverzuimpercentage vergeleken met bijvoor-

beeld SW-bedrijven.”

Natuurlijk gaat dit niet vanzelf en heeft een groot

deel van de werknemers begeleiding nodig. “We

hebben een sociale werkgelegenheidsdoelstel-

ling”, vertelt Van Goch, “en dan moet je ook

accepteren dat driehonderd mensen het werk

doen dat normaal gesproken misschien door

honderdtwintig mensen gedaan zou kunnen

worden.”

Begeleiding komt van diverse kanten. Het ROC

neemt zijn docenten mee, Bouman GGZ zijn

gespecialiseerde begeleiders en vanuit SW Drecht-

werk staan jobcoaches paraat. “Daarnaast hebben

we onze eigen meewerkende leidinggevenden die

mensen begeleiden en trainen.” De praktijk leert

echter dat medewerkers snel en zonder veel

problemen hun draai weten te vinden. “We werken

met een kern en een schil”, vertelt Van Goch. “De

kern bestaat uit circa honderdvijftig mensen die

hier al langer in dienst of vrijwilliger zijn of vanuit

Drechtwerk structureel gedetacheerd zijn. De schil

wordt gevormd door mensen die bij ons een stage

of traject volgen, bijvoorbeeld vanuit het ROC, de

sociale dienst, Bouman GGZ of de reclassering. De

kern begeleidt de schil.”

Over Opnieuw & Co marcel van goch: “iedere euro die we verdienen

investeren we in werkgelegenheid, milieurendement of armoedebestrijding.

Werk is belangrijk voor mensen. En vooral: plezier

in het werk. “Daar draait het om”, vindt Van Goch.

“Dat plezier moeten wij als directie en leidingge-

venden faciliteren. Alles wat wij doen of bedenken

moet ten dienste staan van de werkvloer.”

De aanpak van kringloopbedrijven als Opnieuw &

Co is veelbelovend, vindt ook Van Goch. Zeker met

de nieuwe participatiewet in het vooruitzicht. “De

gemeenten krijgen vanuit het rijk steeds meer

taken op hun bord waarvan ze nog lang niet

allemaal weten hoe die uitgevoerd moeten wor-

den.” Volgens Van Goch zijn re-integratiebedrijven

een achterhaald fenomeen en onder invloed van de

nieuwe Participatiewet hebben ook de SW-voorzie-

ningen hun langste tijd gehad. “Kringloopbedrijven

kunnen het gat goeddeels opvullen. Het kost

gemeenten vrijwel geen geld en de effectiviteit is

veel groter. Iedere euro die we verdienen investe-

ren we in werkgelegenheid, milieurendement of

armoedebestrijding. Het kringloopbedrijf is

gewoon een mooi instrument en dat willen we als

branche dan ook graag laten zien aan wethouders

en politieke partijen.”

300.000 betalende klanten kopen meer dan 1 miljoen artikelen


Coverstory

BESTEL NU:

EEN LEVEN LANG INZETBAAR? WWW.VAKMEDIANETSHOP.NL/

EENLEVENLANGINZETBAAR

EEN LEVEN LANG INZETBAAR?Auteurs Dr. Annet de Lange / Prof. dr. Beatrice van der Heĳ denISBN 9789462150973Prĳ s € 46,95 (exclusief btw)

Vakmedianet komt met een nieuwe titel:Een leven lang inzetbaar? Over Duurzameinzetbaarheid op het werk: interventies,best practices en integrale benaderingen’Het boek is de vertaling van wetenschap-pelĳ k onderzoek naar de praktĳ k.

WORKSHOPOMGAAN MET CULTUURVERSCHILLEN

Inhoud:• Beter inzicht krijgen in de denkwereld van allochtone cliënten• Een andere communicatiestijl leren kennen die werkt• Bespreking van moeilijke cases uit de praktijk

Meer informatie: [email protected]

Tekort aan menskracht maakt leeftĳ d onbelangrĳ k

OUD IS NIET OUT!

OVERSPOELD DOOR SCHAARSTE

Prĳ s € 43,95 excl. btw

Bestellen: www.vakmedianetshop.nl/overspoeld

Stadhouderskade 1331074 AW Amsterdam

tel 020 - 676 0 676www.arbeidspsychologie.nl [email protected]

Arbeidspsychologisch onderzoekBelastbaarheidsonderzoek

Neuropsychologisch onderzoekLoopbaanassessment

Uitgevoerd door klinisch- en GZ (BIG) en Arbeid en Gezondheid psychologen NIP

C

M

Y

CM

MY

CY

CMY

K

BESTEL NU:









OUD IS NIET OUT!









C

M

Y

CM

MY

CY

CMY

K

BESTEL NU:









OUD IS NIET OUT!









C

M

Y

CM

MY

CY

CMY

K

BESTEL NU:









OUD IS NIET OUT!









C

M

Y

CM

MY

CY

CMY

K

BESTEL NU:









OUD IS NIET OUT!









C

M

Y

CM

MY

CY

CMY

K

C

M

Y

CM

MY

CY

CMY

K

advertentie AD outlines.pdf 1 30-1-2014 14:13:55

Arbeidspsychologisch onderzoek

Belastbaarheidsonderzoek

Neuropsychologisch onderzoek

Loopbaanassessment

Stadhouderskade 133 • 1074 AW Amsterdam

tel 020 - 676 0 676

www.arbeidspsychologie.nl • [email protected]

Uitgevoerd door klinisch- en GZ (BIG)

en Arbeid en Gezondheid psychologen NIP

Slaap-verwekkende informatie

Als iemand tegen dr. Ingrid Verbeek klaagt over een

slechte nachtrust, zal zij eerst een beter beeld willen

krijgen van het exacte probleem. “Soms gaat het name-

lijk om een slaapstoornis”, zegt ze. “Je kunt bijvoorbeeld

denken aan slaapapneu, waarbij iemand meerdere

malen per nacht wakker wordt omdat de luchtweg wordt

geblokkeerd. Maar in de meerderheid van de gevallen is

er van een slaapstoornis geen sprake, maar van slape-

loosheid. Dan hebben mensen minstens drie keer per

week moeite met in- of doorslapen, en daardoor voelen

ze zich overdag vaak moe.”

Slapeloosheid is Verbeeks vakgebied. Ze is slaapdeskun-

dige bij Centrum voor Slaapgeneeskunde Kempen-

haeghe en bovendien auteur van boeken als Slapeloos-

heid en Verbeter je slaap. Daarin leert ze mensen hun

slaapproblemen zelf aan te pakken. Zo raadt ze aan een

zogenoemd slaapdagboek bij te houden, waarmee ze

slaapgedrag van uur tot uur optekenen. Ook geeft ze een

aantal algemene adviezen (zie kader).

LeeftijdMaar in een een-op-een gesprek zal Verbeek zich niet

tot algemene tips beperken. Want bij slaapproblemen

bestaan er grote individuele verschillen. Zo is het belang-

rijk om te letten op leeftijd. “Als ik iemand tegenover mij

heb van boven de 45, leg ik altijd uit dat slaap ook een

Zo’n tien procent van de Nederlanders lijdt aan langdurige slapeloosheid. Dit betekent dat zij ’s nachts niet goed in slaap kunnen komen, of problemen hebben met doorslapen. Daardoor kampen zij overdag met klachten. Een mogelijke oplossing: meer kennis vergaren.

TEKST Peter Passenier

is een expertise-

centrum voor

epilepsie, slaap-

problemen en

neurologische

leer- en ontwik-

kelingsstoornis-

sen.

Kempen-haeghe

>


aChtergrond

SLAAPSTOORNISSEN

dagje ouder wordt. Je hebt meer tijd nodig om in te

slapen, en je wordt ’s ochtends vroeger wakker. Aan de

andere kant: bij mensen tussen de 20 en de 30 spelen er

vaak weer andere problemen. Die zitten in een levensfase

dat ze aan alles tegelijkertijd moeten denken en ook van

alles tegelijk willen, en dus gaan hun dagen vaak gepaard

met veel stress.”

Vooral deze laatste categorie mensen belandt volgens

Verbeek steeds vaker in een vicieuze cirkel. “Door die

stress gaan ze slecht slapen, daar maken ze zich zorgen

over, dat leidt tot lichamelijke en emotionele onrust, en

dat gaat weer ten koste van de nachtrust. Je ziet dan ook

dat ze ’s nachts liggen te woelen: ze moeten nú inslapen,

want morgen is het een belangrijke dag.”

KennisHoe is die vicieuze cirkel te doorbreken? De eerste stap is

kennis vergaren van slaapprocessen in het algemeen, en

die van jezelf in het bijzonder. Zo slapen veel mensen

volgens Verbeek beter dan ze zelf beseffen. “Ze maken

zich bijvoorbeeld zorgen over het feit dat ze per nacht

in totaal zijn er een stuk of tachtig slaapstoornissen. Ze lopen uiteen van

onschuldig snurken of tandenknarsen tot nachtangsten, nachtmerries,

slaapwandelen, slaapapneu (wakker worden door een afgesloten luchtweg),

narcolepsie (onbedwingbare slaapaanvallen) en natuurlijk slapeloosheid,

zoals in dit artikel besproken.

slaapdeskundige ingrid Verbeek (l) en arbeidsconsulent leonie diepman

minder slapen dan acht uur, maar die zorgen zijn geba-

seerd op een misverstand. De gemiddelde Nederlander

slaapt geen acht uur, eerder iets meer dan zeven.

Bovendien zie je ook op dit punt veel individuele verschil-

len: sommige mensen hebben nu eenmaal meer slaap

nodig dan anderen.”

Bovendien: als je je gemiddelde aantal uren slaap niet

haalt, is dat geen ramp. Want volgens Verbeek valt het

belangrijkste gedeelte van de slaapperiode in de eerste

helft van de nacht. Om dat te begrijpen, moeten we

onderscheid maken tussen drie soorten slaap:

• de lichte slaap, van waaruit we gemakkelijk ontwaken,

en die ongeveer de helft uitmaakt van onze totale

slaaptijd;

• de diepe slaap, die belangrijk is voor lichamelijk en

geestelijk herstel (ongeveer een kwart van onze slaap-

tijd);

• de droomslaap, een actieve slaapfase waarin informatie

en emoties worden verwerkt (het resterende kwart van

de slaaptijd).

“In de eerste helft van de nacht, tijdens de eerste drie

slaapcycli van vier à vijf uur ligt het accent op de droom-

slaap en de diepe slaap. Als we na die periode wakker

worden en niet meer verder kunnen slapen, missen we

alleen het tweede gedeelte, de restslaap. Die is minder

belangrijk omdat hij bestaat uit lichte slaap en droom-

slaap. Sterker nog, een te lange droomslaap leidt ertoe

dat je niet uitgerust opstaat.”

PiekerenEn die tweede helft van de nacht herbergt nog een ander

risico. “Vaak denken mensen dat ze wakker zijn. Maar in

werkelijkheid zitten ze in de lichte slaap. En juist in die

toestand sla je vaak aan het piekeren. Want je hebt dan

wel een beeld van je problemen, maar je bent niet in

staat om analytisch na te denken over oplossingen. Veel

beter is het in zo’n geval op te staan en die problemen op

papier te zetten, met de mogelijke oplossingen ernaast.”

In veel gevallen van slapeloosheid is dat opstaan sowieso

een goed idee. Want volgens Verbeek kost woelen in bed

veel meer energie dan even ontspannen daarbuiten.

“Zorg er dus de avond van tevoren voor dat je alleen je

cd-speler hoeft aan te zetten voor je favoriete muziek.

Leg al een paar tijdschriften klaar, en een kleed om je

warm te houden. Als je even tijd neemt om je buiten het

bed te ontspannen, kom je niet alleen tot rust, je zorgt er

ook voor dat je je bed weer associeert met slaap – in

plaats van met woelen.”


Kennis van slaapproblemen kan dus helpen tegen

slapeloosheid. En het helpt volgens Verbeek ook om die

slapeloosheid niet te dramatiseren. “Wat je heel vaak

ziet, is dat mensen overdag zo gestrest zijn dat ze geen

tijd nemen om zich te ontspannen. Vervolgens liggen ze

’s nachts te piekeren en kunnen ze niet in slaap komen.

En overdag voelen ze zich moe. In hun ogen vloeit die

vermoeidheid dan voort uit die slapeloosheid, maar dat

hoeft helemaal niet zo te zijn. Vaak is er sprake van één

andere oorzaak met twee gevolgen: de stress die én voor

die slapeloosheid én voor vermoeidheid zorgt.”

SlaapstoornissenZoals gezegd: bij slaapproblemen moeten we niet alleen

denken aan slapeloosheid, maar ook aan slaapstoornis-

sen. Bijvoorbeeld aan slaapapneu of narcolepsie (zie

kader). Deze zijn niet op te lossen met een aantal tips, en

daarom werkt men op het Centrum voor Slaapgenees-

kunde Kempenhaeghe in een multidisciplinair behandel-

team. Daarin zitten altijd een arts en een psycholoog/

slaaptherapeut en soms ook een maatschappelijk

werker en een arbeidsconsulent.

Leonie Diepman is zo’n arbeidsconsulent. Zij probeert

mensen met slaapstoornissen zo goed mogelijk hun

werk te laten doen – en dat valt niet altijd mee. “Je moet

je voorstellen dat je als medewerker tijdens een vergade-

ring iedere keer indommelt, of nog erger: dat je als

manager in slaap valt tijdens je eigen presentatie. De ene

werkgever kan daar meer begrip voor opbrengen dan de

ander. Vaak hoor je reacties als: ‘Joh, ga jij eens wat

eerder naar bed en zet het in het weekeinde niet zo op

een feesten.’ Soms komt dat doordat de werknemer die

werkgever niet van zijn slaapproblemen op de hoogte

heeft gesteld.”

Diepmans advies verschilt per cliënt. “Ik kan het niet

genoeg benadrukken: iedere slaapstoornis is weer

anders, en de aanpak komt vaak neer op uitproberen.

Soms testen we bijvoorbeeld of het beter gaat als de

werknemer een uur later begint, soms ook moet de hele

baan worden geherstructureerd: job crafting of job

carving. Maar zoiets is voor medewerkers niet altijd

gemakkelijk. Die moeten vanuit een ander perspectief

naar hun eigen functie of loopbaan gaan kijken.”

ArbeidsdeskundigeDe vraag is wat dit betekent voor arbeidsdeskundigen.

Frank Ladeur, arbeidsdeskundige Sociaal Medische

Zaken bij het UWV, ziet voor hemzelf geen grote rol

weggelegd. “Als een cliënt aangeeft aan slapeloosheid te

lijden, zal ik teruggaan naar de verzekeringsarts, en

vragen of die dat misschien ook heeft geconstateerd.

Maar dat zou ik alleen doen bij heel concrete aanwijzin-

gen: bijvoorbeeld als iemand erover klaagt dat hij voort-

durend in slaap valt. Verder zou ik eventuele slaapproble-

men natuurlijk niet in mijn rapportage zetten. Wij hebben

namelijk te maken met richtlijnen: we moeten die slaap-

problemen formuleren als ‘fysieke klachten’.”

Toch betekent dit volgens Ladeur niet dat het onderwerp

voor arbeidsdeskundigen onbelangrijk is. Vandaar ook dat

hij een van de initiatiefnemers was van de workshop voor

de NVvA-zuid over slaapstoornissen en epilepsie, die op

10 september 2013 bij Kempenhaeghe werd georgani-

seerd. Hij ziet namelijk een duidelijke relatie tussen het

toenemend aantal gevallen van slapeloosheid en werkbe-

lasting. “Ik las bijvoorbeeld in een regionaal dagblad een

artikel over een supermarkt in de buurt die nu 365 dagen

per jaar open gaat. En dan vraag ik me af: wat betekent

dat voor die werknemers? Die 24 uurseconomie zorgt

ervoor dat stress beroepsziekte nummer één is en zou

mede kunnen leiden tot een forse toename van het aantal

cliënten met slaapstoornissen.”

‘slapeloosheid’ door ingrid Verbeek (isbn: 9789085061526), uitgeverij boom, € 28,70. www.uitgeverijboom.nl

Probeer zo veel mogelijk op dezelfde tijd op te staan (in het weekend maximaal anderhalf uur later).

blijf per nacht niet langer dan acht uur in bed.

ga pas naar bed wanneer je je slaperig voelt.

Vermijd ongeveer een uur voor het slapengaan inspannende geestelijke en lichamelijke activiteiten.

lichamelijke activiteit overdag is wel goed.

doe ’s avonds geen dutje; overdag mag dat wel, maar wel voor 17:00 uur.

drink hoogstens 1-2 glazen alcohol per avond; gebruik het niet als slaapmiddel.

Vermijd cafeïne na 18:00 uur ’s avonds.

Zorgt bij het inslapen voor warme voeten.

neem één tot twee uur voor het slapengaan een warm bad.

neem voor je naar bed gaat een glas warme melk.

Tips tegen slapeloosheid

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11


aChtergrond

Het aantal zelfstandige arbeidsdeskundigen is de

afgelopen jaren snel toegenomen. Bestond de beroeps-

groep enkele decennia geleden nog voornamelijk uit

arbeidsdeskundigen die bij UWV (of zijn rechtsvoorgan-

gers) werkten, tegenwoordig is ongeveer de helft van de

arbeidsdeskundigen in ons land vrij gevestigd of werk-

zaam in het bedrijfsleven en bij verzekeraars. Nu het

aandeel zelfstandige arbeidsdeskundigen snel toe-

neemt, lijkt het logisch te verwachten dat innovaties ook

meer uit die hoek zullen komen. Een ander soort inno-

vatie ook, die prachtig complementair is aan de vernieu-

wing die door weten regelgeving of de claimkant van

ons vak wordt ingegeven.

OndernemerschapWat zelfstandige eerstelijnsarbeidsdeskundigen vooral

kunnen toevoegen is hun ondernemerschap, hun vermo-

gen om zich makkelijker en beter te verplaatsen in de

creativiteit en de commercialiteit van het bedrijfsleven.

De kerncompetenties die zijn vastgesteld vanuit de

beroepsgroep sluiten daar ook mooi op aan. Want waar

zijn wij goed in? Denken in oplossingen, kijken naar wat

mogelijk is. Ook het matchen van belasting en de

belastbaarheid is iets waar arbeidsdeskundigen in

gespecialiseerd zijn. Maar wat zo belangrijk is bij de

inzet van deze kerncompetenties is dat arbeidsdeskun-

digen verder kijken. Natuurlijk zijn wij goed in het

bepalen van de loonwaarde. En natuurlijk kun je het bij

die opdracht laten. Maar is het niet veel waardevoller én

leuker om inventieve oplossingen te vinden waardoor de

loonwaarde van 50 naar 70% stijgt?

En hoe vaak trekken arbeidsdeskundigen de conclusie

dat een werknemer niet arbeidsongeschikt is, maar een

functioneringsprobleem heeft? En hoeveel arbeidsdes-

kundigen zeggen dan uit principe: ‘Het is een functione-

ringsprobleem, dus dat moeten de werkgever en de

werknemer samen oplossen.’

Beter productVeel zelfstandigen opereren alleen of in een collectief

met andere arbeidsdeskundigen en blijven daardoor ook

keurig binnen hun vakgebied. Terwijl mijn ervaring leert

dat je tot een heel ander en beter adviesproduct komt

wanneer je invloed van anderen toelaat in jouw ziens-

wijze. Een voor de hand liggende samenwerking is die

met de bedrijfsarts of een arbeidspsycholoog. Maar dat

kan ook veel breder. Zo heeft mijn compagnon vanuit zijn

ondernemende, bedrijfsmatige kijk op zaken een

belangrijke bijdrage geleverd aan het verbeteren van

mijn arbeidsdeskundige adviezen. Soms simpel door te

vragen: maar wat is de vraag van de klant? Binnen onze

samenwerking bestond daardoor de noodzaak om een

product te leveren dat van hoge kwaliteit is, de vraag van

de klant beantwoordt, het onderliggende probleem

oplost én de onafhankelijke positie van de arbeidsdes-

kundige borgt.

Werkgever en werknemer weten dat er sprake is van

Innovatie leidt tot bredere inzet arbeidsdeskundigen

Met het toenemend aantal zelfstandige arbeidsdeskundigen zal ook een groot deel van de vernieuwing van het arbeidsdeskun-dig vak uit die hoek moeten komen. Charlotte Boersma is van mening dat dit een deels nog onontgonnen terrein is. Ze pleit daarom voor creativiteit, innovatie en netwerksamenwerking met aanpalende disciplines. Dit leidt tot betere oplossingen en verdere ontwikkeling van het arbeidsdeskundig vak.

TEKST | Charlotte boersma *

“Arbeidsdeskundigen kunnen in de advies-fase in belangrijke mate bijdragen aan een duurzame oplossing”


tenties en leerbaarheid met geschikt werk. De arbeids-

deskundige heeft contact met een werkgever en dus

meer zicht op de context van het functioneringspro-

bleem binnen de organisatie.

MeedenkenKortom: innoveer door coalities aan te gaan met andere

beroepsgroepen waardoor je je eigen expertise kunt

uitbreiden. Beide partijen hebben daar trouwens baat bij.

Een ander voorbeeld van samenwerking is die tussen

advocaten en arbeidsdeskundigen: er zijn steeds meer

advocaten die hun pleitstuk aan arbeidsdeskundigen

voorleggen om te zien of ze alles goed in beeld hebben.

Als arbeidsdeskundige moet je wel een aantal stappen

maken zodat je de complexiteit kunt overzien. Dat je niet

alleen je eigen deel ziet, maar ook daadwerkelijk kunt

meedenken in het vak van iemand anders. Daar hoef je

uiteraard geen specialist in te zijn, maar je moet jezelf

wel scholen om die samenwerking waar te maken. Praat

met collega’s uit aanpalende vakgebieden en kijk waar

de raakvlakken zitten. Kijk wat andere disciplines voor je

kunnen betekenen in een traject en omgekeerd. Zoals

het voorbeeld van de advocatuur. Maar ook richting

bedrijfsartsen. Als een eerstelijnsarbeidsdeskundige

ook veel weet van weten regelgeving, kan hij daarin

ook een bedrijfsarts sturen.

Gebruik de mogelijkhedenMaak tijd vrij om na te denken over innovatie. Creëer,

ondanks de waan van de dag, ruimte voor brainstorm,

deelname aan OT-groepen en Kleine Slimme Groepjes

(KSG, geïnitieerd door de NVVA bij nieuwe ontwikkelin-

gen). Gebruik al die mogelijkheden om tot nieuwe ideeën

te komen en mee te helpen aan de verdere ontwikkeling

van het vak. Vernieuwing resulteert ook in een bredere

en completere dienstverlening. Arbeidsdeskundigen

kunnen veel meer voor opdrachtgevers en werknemers

betekenen, mits we dat op de juist manier aanpakken.

Met het oog op de Participatiewet gaat nu heel veel

aandacht uit naar het begeleiden van mensen met een

afstand tot de arbeidsmarkt. Waarom niet een pro-

gramma aanbieden om samen met een bedrijf te

brainstormen over het creëren van werplekken die

budgetneutraal of zelfs winstgevend zijn? Want innovatie

is nog leuker als het ook commercieel te dragen is.

* Charlotte boersma is directeur en kwaliteitsmanager bij lytton. Tevens is ze hoofdredacteur van ad Visie.

minder functioneren. Of dat nu komt door verminderde

belastbaarheid of omdat de werknemer bepaalde

competenties ontbeert is voor hen van ondergeschikt

belang. Ze willen vooral weten wat de oplossing is. En

voor die oplossing moet je soms buiten je eigen vakge-

bied kijken. Je kunt zeggen: ‘Daar brand ik mij niet aan,

ik ga tot hier en niet verder.’ Of je denkt: Wat is hier het

probleem, wat is nu eigenlijk de vraag? Met welke

samenwerking kunnen we hier wél tot een oplossing

komen?

Vanuit deze vraag ontwikkelden wij de Persoonlijke

Functiescan. Deze helpt een niet goed functionerende

werknemer door middel van een arbeidspsychologisch

onderzoek om competenties, sterkten en zwakten in

beeld te krijgen. Arbeidsdeskundigen kunnen in de

adviesfase in belangrijke mate bijdragen aan een

duurzame oplossing. In dit geval niet de matching van

belasting en belastbaarheid, maar matching van compe-

“Mijn ervaring

leert dat je tot een

heel ander en beter adviesproduct

komt wanneer je invloed van

anderen toelaat in

jouw ziens-wijze.”


opinie

xxxx IN BEELD

Plezier in werk Zowie werkt bij de bio specialist in de amsterdamse rijn-

straat en doet dat met plezier en passie. niet zo gek, want

de bio winkel van oprichters dennis en andré Theunissen

is een prachtige zaak met een bijzondere formule. er

worden biologische producten verkocht die zoveel mogelijk

op de dag zelf zijn geproduceerd en dat voor een schap-

pelijke prijs. Chef kok leo wiebenga kookt er bovendien

heerlijke meeneem-maaltijden van. en alles gepresen-

teerd in een opvallend decor van steigerhouten schappen

en kroonluchters. daar wil je je als winkelmedewerker wel

thuis voelen. Zowie vertelt met passie over de producten

die hij verkoopt, alhoewel hij ook vindt dat voedsel geen

gebruiksaanwijzing heeft. “je moet het aanvoelen.” dat

doet de hippe, bio bewuste hoofdstedelijk clientèle niet

altijd. Ze laten Zowie daarom graag vertellen hoelang de

kip (met een goed leven achter de rug) in de oven moet of

hoe je schorseneren of pastinaak bereidt.


FOTO’S | Charlotte boersma



reportage

De timing van dit AKC-project kon nauwelijks beter zijn.

Niet alleen omdat loonwaardebepaling een van de

pijlers is onder de nieuwe Participatiewet, maar ook

omdat de overheid in het wetsvoorstel nadrukkelijk

stelt dat de loonwaarde objectief moet worden vastge-

steld en dat de 35 Werkbedrijven daartoe minimumei-

sen moeten opstellen. Gebeurt dit niet of onvoldoende,

dan zal de overheid zelf regelgeving vaststellen.

Zover hoeft het niet te komen als het AKC erin slaagt

om voor die tijd een validatie te ontwikkelen voor de

bestaande loonwaardebepalingsmethoden. En die kans

is groot, want het intensieve project is vrijwel afgerond

en de resultaten tot nu toe zijn meer dan bemoedigend.

“Het is een bijzonder project”, zegt Mark Schouten, die

Validering methoden loonwaardebepaling is grote stap vooruitEr zijn diverse methodieken om de loonwaarde van werknemers te bepalen. Tussen de uitkomsten van de systemen zitten echter verschillen die kunnen oplopen tot wel 40%. Het AKC-project Validering Loonwaarde levert een heldere set van afspraken op over de inhoud en kwaliteit van loonwaardebepaling.


Enorme winstHarm Rademaekers is vanuit de UWV-

methodiek betrokken bij het AKC-project.

“Het is een enorme winst dat we het begrip-

penkader goed in beeld hebben en dat we

hier met de verschillende methoden con-

sensus over hebben. Nu weet je dat als

Dariuz het over tempo heeft, dat dat het-

zelfde tempo is als wat UWV of VTA/Pantar

bedoelt. Pluspunt is ook dat het stappenplan

van de loonwaardebepaling geüniformeerd

is. Want als je al anders begint met het

loonwaardeonderzoek, kom je aan het eind

zeer waarschijnlijk ook anders uit met de

hoogte van de loonwaarde.” Ook stipt hij de

Participatiewet aan: “Daarin zullen de

meeste mensen met arbeidsbeperkingen

die willen werken onder de verantwoorde-

lijkheid vallen van de 408 verschillende

gemeenten in Nederland. Dan stijgt het

belang van een valide, eenduidige bepaling

van de loonwaarde. Gemeenten mogen zelf

bepalen welke methode ze gebruiken, maar

ik hoop wel dat ze goed nadenken en voor

een gevalideerde methode kiezen.”

Rademaekers signaleert bij UWV-collega’s

veel belangstelling voor het onderwerp. “Het

leeft echt en is ook bij uitstek een arbeids-

deskundig onderwerp. Buiten UWV merk ik

dat ik de context erbij moet vertellen om het

belang te onderstrepen. Pas als ik vertel dat

loonwaarde een van de pijlers van de nieuwe

Participatiewet is, krijgt ik vragen als ‘Hoe

gaat dat dan?’ en ‘Wie gaat het doen?’ en ‘Is

daar een landelijke methode voor?’. Als de

wet doorgaat verwacht ik in het voorjaar nog

meer belangstelling voor het onderwerp

loonwaardebepaling. Ook kan ik me voor-

stellen dat er meer methoden aangedragen

worden voor validatie.” Mocht de wet onver-

hoopt niet doorgaan, is dat vanuit het kader

van loonwaardebepaling geen probleem,

vindt Rademaekers: “Vanuit de arbeidsdes-

kundige beroepsgroep hebben we nu een

van onze kerninstrumenten op het gebied

van mens, werk en inkomen valide gemaakt.

En dat is sowieso winst.”

Harm Rademaekers,“Ik verwacht dat ge-meenten voor een gevali-deerde methode kiezen”


43

21

samen met AKC-directeur Tjeerd Hulsman het

project aanstuurt. “Drie aanbieders van methoden

om loonwaarde te bepalen hebben wij bereid gevon-

den mee te werken aan het project. Dariuz, UWV en

VTA/Pantar.” Volgens Schouten is het tijd dat er meer

eenduidigheid komt, want de verschillen zijn groot.

Onder meer uit het Panteia-rapport (2012) blijkt dat

de bandbreedte soms meer dan 40% is. “Het maakt

niet uit wie de loonwaarde bepaalt en met welk

systeem: de verschillen zijn altijd groot. Zelfs wan-

neer twee arbeidsdeskundigen met hetzelfde sys-

teem dezelfde casus beoordelen, komen er soms

heel verschillende loonwaarden uit. Dat biedt

natuurlijk geen rechtsgelijkheid.” Schouten vindt dat

de buitenwereld moet kunnen vertrouwen dat de

loonwaarde goed en objectief wordt bepaald. “Als de

methode gevalideerd is, krijg je altijd een uitkomst

die binnen een vastgestelde bandbreedte ligt.

Natuurlijk wordt het nooit een exacte wetenschap.

Als de experts bepalen dat € 768 de gouden stan-

daard is van een casus, zal niemand precies op dat

bedrag uitkomen. Maar je krijgt wel uitkomsten die

niet meer dan een vastgesteld percentage afwijken.”

Wetenschappelijke aanpakOm zover te komen is het AKC vorig jaar het loon-

waardevalideringsproject gestart. Daarin wordt de

Mark Schouten: “De buitenwereld moet kun-nen vertrouwen dat de loon-waarde goed en objectief wordt bepaald”

Stap 1: Inhoudsvaliditeit. Uniformeren en standaardiseren

van de arbeidsdeskundige werkwijze en begrippen, het

valideringsdesign en de trainingsopzet (gerealiseerd)

Dit levert een scherp en logisch beredeneerde inhoud van de

methodiek op. Zodanig beschreven dat de methodiek over-

draagbaar en trainbaar is en de basis kan zijn voor het

bereiken van ‘inter-beoordelaarsbetrouwbaarheid’. Loon-

waardesystemen en -methoden kunnen de eigen methode

waar nodig aanpassen op basis van deze generieke modu-

laire begripsopzet van de ‘Arbeidsdeskundige (Loonwaarde)

Methodiek’ en daarmee de externe expertnorm hanteren als

borging van de eigen methodiek.

Stap 2: Opzet onderzoekdesign validering via een ‘efficacy

pilot’ 2013 (gerealiseerd)

De ‘efficacy pilot’ wordt vormgegeven door in een laboratori-

umsituatie de inter-beoordelaarsbetrouwbaarheid en de

convergente validiteit te onderzoeken van de loonwaardeme-

thodiek. Er wordt door een selecte groep (loonwaarde)

experts twaalf casussen voor gebruik in de efficacy pilot

beschreven van ‘werknemers met arbeidsbeperkingen’.

Deze twaalf casussen worden beschreven op basis van de

loonwaarde-elementen die in stap 1 door de experts zijn

aangegeven. De deelstappen en (netto)loonwaarden van

deze twaalf casussen gelden als ‘gouden standaard’. Dit

levert een uitgeschreven onderzoekdesign en operationele

specificaties voor de validering op.

Stap 3: Het uitvoeren van de ‘efficacy pilot’ (gerealiseerd)

Het AKC had als inzet een Randomized Controlled Trial

(RCT) te houden met tien tot twintig arbeidsdeskundigen per

methodiek. Dat is alleen voor het UWV gelukt. De andere

systemen werken met een voor- en nameting. Random zijn

arbeidsdeskundigen van het UWV toegewezen aan de experi-

mentgroep en aan de controlegroep. De uitslagen van het

onderzoek zijn in het eerste kwartaal van 2014 bekend.

Stap 4: Het over een langere periode monitoren van de

inter-beoordelaarsbetrouwbaarheid. (2014 en 2015).

Stappenplan

>

19 advisie | februari 2014

wetensChappelijk

expertise van arbeidsdeskundigen met loonwaarde-

vaststelling gecombineerd en de kennis van uitvoerders

van loonwaardemethoden gecombineerd met een

onafhankelijke, wetenschappelijke blik. De loonwaar-

demethodieken Dariuz, VTA Pantar en UWV werken alle

drie vanuit dezelfde basis: functieanalyse, werkplekon-

derzoek en de gerealiseerde arbeidsprestatie afzetten

tegen de arbeidsprestatie die gangbaar is in de (norm)

functie. Dat biedt een stevige basis voor het bereiken

van de gewenste consensus en validering van de

begripsinhoud. Het AKC heeft de externe validering van

de loonwaardevaststelling zo wetenschappelijk moge-

lijk vormgegeven. Daartoe wordt samengewerkt met

onderzoeker dr. A.J.M. Schellart, werkzaam bij het

Centraal Expertise Centrum.

TransparantIn de onderzoeksopzet volgt het AKC het Panteia-

advies om niet één (nieuw) systeem te ontwikkelen,

maar ervoor te zorgen dat de bestaande methoden

dezelfde taal spreken. Projectleider Mark Schouten:

“We zijn nu met elkaar eens wat we onder de begrippen

normfunctie, tempo, kwaliteit, inzetbaarheid en additi-

onele kosten verstaan. Je kunt zo alles uitsplitsen en

zuiver houden. Uitgangspunt is dat de loonwaarde niet

onderhandelbaar is. Wel kun je stoeien over de additio-

nele kosten die gemaakt moeten worden om de werk-

nemer in een bedrijf te laten functioneren. Als je zo te

werk gaat, wordt de loonwaardebepaling veel stabieler

en voorkom je ook dilemma’s wanneer arbeidsdeskun-

digen zowel voor de loonwaardebepaling als voor

plaatsing bij een werkgever verantwoordelijk zijn.”

Positief advies“Ondertussen hebben ook het ministerie van Sociale

Zaken en Werkgelegenheid (SZW), De Werkkamer,

werkgevers- en werknemersorganisaties en cliënten-

raden hun interesse getoond”, zegt Schouten niet

zonder trots. “Wij hopen natuurlijk dat zij hun achter-

ban adviseren om in zee te gaan met betrouwbare

partners als het om loonwaardebepaling gaat. Partners

die gebruik maken van loonwaardebepalingsmethoden

die door het onafhankelijke AKC zijn gevalideerd.” Als

die validatie er eenmaal is, zal zij zeker ook een aan-

zuigende werking hebben, verwacht Schouten. “Syste-

men kunnen als ze willen meegaan en hun methode

aanpassen. Verstandig, want je loopt anders al snel

achter de feiten aan.”

Eenduidig begrippenkaderRaymond Laenen verdiept zich al sinds 2003 in

loonwaardemeting. Zo stond hij samen met TNO aan

de wieg van Dariuz, de methodiek die tegenwoordig

door meer dan de helft van de WSW-bedrijven wordt

gehanteerd. Waarom neemt hij deel aan dit AKC-

project? “Als je opdrachtgevers niet wilt vastpinnen

op één bepaald systeem, dan zul je heel strak en

duidelijk moeten zijn in wat je meet en hoe je meet.

Nederland heeft grote behoefte aan een eenduidig

begrippenkader. Dat is wat we in dit project nu

hebben vastgelegd. Iedere methode volgt bij het

vaststellen van loonwaarde zijn eigen route. Dat heeft

onder meer te maken met het doel waarvoor de

methode ooit werd ontwikkeld. In het geval van

Dariuz was dat het beoordelen van Melkert- en

ID-banen. We hadden een ander referentiekader dan

de FML nodig om de loonwaarde te stellen, omdat de

arbeidsprestatie vaak weinig verband hield met

objectiveerbare klachten. De winst van dit project is

dat we het nu over de begrippen eens zijn. Ieder

methode kan daardoor zijn eigen route blijven volgen,

maar de uitkomsten zullen dichter bij elkaar liggen.”

arbeids-deskundi-gen

Hoe stel je een

normfunctie vast,

wat betekenen

kwaliteit, tempo

en inzetbaar-

heid? Hoe han-

teer je de reken-

formule?

wanneer een

loonwaardebepa-

lingsmethode is

gevalideerd,

zullen ook de

gebruikers ervan

in de nieuwe

systematiek

getraind moeten

worden. opleiden

van arbeidsdes-

kundigen en

loonwaardespe-

cialisten is zelfs

een van de eisen

die aan validatie

Training

Raymond Laenen,“Strak en duidelijk zijn in wat je meet en hoe je meet”


COLUMN

Nieuwe ronde, nieuwe kansen!

Hallo 2014! Nu het jaar op gang is gekomen zitten we zowel in onze ‘com-

fort zone’ als de hectiek van alledag. Vaarwel goede voornemens, tot

volgend jaar. Of toch niet?

Onlangs sprak ik een man die decennia lang niet meer had gewerkt nadat

hij ooit ziek uit dienst ging. Na jarenlang WAO volgde herkeuring en de

bijstand. Tot afgelopen najaar werd hij door de Sociale Dienst ‘met rust

gelaten’. Dan opeens een oproep bij de arbeidsdeskundige. Meneer had

nog wel wat last van zijn fysieke klachten, hielp zijn echtgenote met de

kinderen en in het huishouden. Kortom: geen tijd om te werken!

De cliënt zat duidelijk in zíjn ‘comfort zone’ van 24/7 huis en haard. Zijn

wereld was heel klein geworden. Bij mij in de spreekkamer moest hij

echter nadenken over zijn toekomst waarin mogelijkheden centraal staan.

Hij was gelukkig wel zo eerlijk om toe te geven dat hij al langere tijd inziet

dat zijn (gezins)leven er anders uit zou kunnen zien. De eerste horde was

genomen.

Onder het motto: nieuwe ronde, nieuwe kansen hebben we – aan de hand

van zijn goede voornemens – een stappenplan opgesteld. Want na jaren-

lange stilstand, kom je niet snel weer op gang. Inmiddels hebben we een

participatieplaats gevonden, is er een budgetcoach ingeschakeld en wordt

onderzocht of zijn huidige klachten medisch objectiveerbaar zijn en wat zijn

belastbaarheid is. Privé brengt hij meer tijd door met de kinderen en doen

ze leuke dingen die niet veel geld kosten.

Of hij ooit een betaalde baan zal vinden is onzeker, maar deze meneer lijkt

zich vooralsnog aan zijn goede voornemens te houden.

Ik ga voor mezelf ook maar zo’n stappenplan schrijven als ik weer eens

goede voornemens bedenk.

Redactielid van AD Visie en arbeidsdeskundige bij WerkRoute (Tomingroep)

TransparantieLeo Kooyman was jarenlang actief in de SW, eerst

vanuit het ministerie SZW, later bij koepelorganisatie

NOSW-Cedris. In zijn hoedanigheid als voorzitter

INOVAT (vereniging voor arbeidskundige technieken)

was hij betrokken bij de opzet van de VTA (Vaststelling

Tegemoetkoming Arbeidsinpassing) die het Amster-

damse SW-bedrijf Pantar en DWI sindsdien gebruiken

om loonwaarde te bepalen. Over de deelname aan het

AKC-project zegt hij: “We hebben een open vizier, we

doen mee om te kijken of er iets goeds uit komt. Het is

puur onze vakmatige nieuwsgierigheid waarom we

meedoen. We hebben met VTA geen commercieel

systeem op de markt gezet. Er speelt geen concurren-

tie. Iedereen mag zien hoe we het opgezet hebben en

hoe we het doen. En als het beter kan, gaan we het

systeem bijstellen.” Het is volgens Kooyman een

intensief project. “We hebben fundamentele discussies

gevoerd over normfuncties en over welke begrippen de

arbeidsprestaties bepalen. Er zijn definities gemaakt

voor tempo, kwaliteit en inzetbaarheid. En we hebben

gesproken over de bijkomende kosten die gemaakt

moeten worden om mensen te laten functioneren in een

baan. Het waren soms stevige discussies, maar ze

zorgen wel voor transparantie. Zo hou je het zuiver en

eerlijk naar de persoon en kun je ook beter met de

werkgever praten.”

Leo Kooyman“Als het beter kan, stel-len we het systeem bij”

Rekha van Dis


Column

Nu de ALV akkoord is met de eindtermen voor de basisopleiding AD, kan het bestuur – in samenspraak met de leden – de volgende stappen zetten met als doel verdere professionalisering van het vak en nadere invulling van de certificering. “Niet iedereen is zich misschien bewust van het heugelijke feit, maar we hebben nu een belang-rijk ijkpunt”, zegt stafarbeidsdeskundige en NVvA-bestuurslid Loes Bernaert.

Ze vindt dat er een prachtig resultaat is

geboekt. “Het is toch mooi wanneer de

beroepsvereniging en alle erkende opleidin-

gen met elkaar, in opdracht van de NVvA,

onder leiding van het AKC tot een eendui-

dige kwalitatieve opleiding zijn gekomen?

Nu weten we dat alle toekomstige arbeids-

deskundigen volgens dezelfde eindtermen

worden opgeleid.”

Nu deze mijlpaal is bereikt, is het tijd voor

de volgende stap: verbeterde invulling van

de certificering. Tijdens de ALV is via

workshops een eerste inventarisatie

gemaakt. De aanwezige leden hebben

elkaar geïnterviewd over de waarde van

certificatie en hoe je als AD getoetst wil

worden. De antwoorden bewogen zich zoals

verwacht tussen de uitersten. Loes Ber-

naert snapt de sentimenten, maar bena-

drukt: “Je moet als arbeidsdeskundige niet

alleen kijken naar wat je zelf wilt, maar ook

naar wat klanten en opdrachtgevers van je

vragen en verwachten. Sterker nog: eigen-

lijk moet je kijken wat de markt vraagt, en

daar als vereniging op aansluiten.” Ze

verwacht dat klanten en opdrachtgevers in

toenemende mate zekerheid zullen vragen

omtrent de kwaliteit van arbeidsdeskundi-

gen. Kwaliteit die je dus ook moet kunnen

aantonen.”

TrendGert de Gruijter is het daar als onafhanke-

lijk specialist in keurmerken voor profes-

sionals helemaal mee eens. Hij is door de

NVvA ingeschakeld om strategisch advies te

geven over het certificeringstraject. “Certi-

ficering is een algemene trend. In steeds

meer beroepsgroepen volstaat alleen een

diploma niet meer en vraagt de samenle-

ving ook om waarborgen voor juist handelen

en kwaliteit. Er wordt transparantie

gevraagd en je moet kunnen bewijzen dat je

resultaten boekt.”

Arbeidsdeskundigen moeten zich daarom

niet afvragen wat zij persoonlijk willen of

goed vinden, maar wat nodig is om de

beroepsgroep verantwoord en juist te laten

functioneren. “Kijk niet vanuit je eigen zelf,

maar naar jezelf”, raadt De Gruijter aan.

“Kijk vanuit maatschappelijk perspectief

wat nodig is.”

Toegevoegde waardeDeze bredere blik ligt ook besloten in de

officiële persoonscertificering (ISO 17024-

norm). Daarin staat onder meer dat alle

belanghebbende partijen bij de inhoud van

de certificering betrokken moeten worden.

“Een belangrijk punt”, aldus De Gruijter,

“want dat betekent dus dat je niet alleen als

beroepsgroep bepaalt hoe de certificering

eruit moet zien. Maar dat je daar bijvoor-

beeld ook cliënten, verzekeraars, vakbon-

den en andere belanghebbende partijen bij

moet betrekken.”

Certificering biedt een toegevoegde waarde

voor de klant en de opdrachtgever en dus

ook voor het niet-beschermde beroep van

arbeidsdeskundige. “Het houdt je scherp,

het is goed voor de persoonlijke professio-

nele ontwikkeling en levert tevreden klan-

ten op.”

MeedenkenHet bestuur vraagt de leden de komende

tijd mee te denken over toetsing en certifi-

cering. Loes Bernaert: “We weten dat het

anders moet, minder gecompliceerd en met

minder rompslomp dan nu. Daar zetten we

als bestuur op in. Maar uiteindelijk moeten

we het samen met de leden doen!”

Eli van den Heuvel, beleidsmedewerker bij

UWV en NVvA-bestuurslid, waakt over dit

laatste: “We benaderen de leden via de

OT-groepen, de klantbordgroep en enquê-

tes. Belangrijk is dat iedereen zijn of haar

mening geeft. Of die nu positief of negatief

is. In dat laatste geval gaan we op zoek naar

een oplossing.” Tijdens de eerste komende

ALV, in juni van dit jaar, zal op basis van de

inventarisatie een eerste concept van de

norm en de toets gepresenteerd worden. In

november zal de definitieve versie aan de

leden worden voorgelegd.

Eindtermen AD-opleiding startpunt voor verdere professionalisering

“Toegevoegde waar-de voor klant, op-

drachtgever en het niet-beschermde

arbeidsdeskundige beroep”


Nederland participeert in 2014!

> behoud bestaande kennis, expertise en

netwerken rond de wajong.

> geef wajong’ers met verdienvermogen

een stevig arbeidsdeskundig advies

mee, gericht op werk en werkgevers,

als ze overgaan naar gemeenten.

> Zorg voor maatwerk, maar ook voor

objectieve en toetsbare beoordeling van

werken verdienvermogen en loon-

waarde.

> Toets methodieken voor loonwaardeme-

ting aan onze ‘gouden standaard’.

> faciliteer werkgevers.

> laat professionals dezelfde taal spre-

ken.

> Versterk de arbeidsdeskundige kennis

bij gemeenten door de inzet van

arbeidsdeskundigen en de door akC

vastgelegde deskundigheid, die we

graag beschikbaar stellen aan klantma-

nagers.

onze aanbevelingen:Met de Participatiewet krijgen gemeenten grote verantwoordelijkheden voor het aan het werk helpen van mensen met arbeidsbeperkingen. De NVvA wil u graag meegeven hoe dat tot optimaal resultaat kan leiden.

Benut arbeidsdeskundigheid

Gemeenten staan dicht bij hun burgers,

waaronder ook werkzoekenden met een

beperking. De veronderstelling is dat

gemeenten maatwerk kunnen organiseren.

Zeker als daarvoor de juiste voorwaarden

worden gecreëerd en er tegelijk objectief

toetsbare beslissingen worden genomen.

Door inschakeling van arbeidsdeskundigen

wordt een onafhankelijke blik op de moge-

lijkheden van mensen met beperkingen

gewaarborgd. Dat gebeurt evenzeer door

gemeenten de juiste tools en interventies

aan te bieden. De arbeidsdeskundige legt

verbinding tussen mens, werk en inkomen:

de werkende met beperkingen, de werkge-

ver en de uitkeringsinstantie. Maatwerk en

passend werk zijn de basis onder het

arbeidsdeskundige vak. De NVvA verenigt

vrijwel alle arbeidsdeskundigen. Het

Arbeidsdeskundig Kenniscentrum AKC legt

kennis en expertise vast in gevalideerde

instrumenten, aanpakken en werkwijzers.

Die aanpakken zijn ook voor gemeenten

toepasbaar. In de volgende uitgave van AD

Visie, die geheel in het teken staat van de

Participatiewet, komen we uitgebreid op dit

onderwerp terug.

OPROEP

gezocht: arbeidsdeskundige voor multidisciplinaire richtlijn ‘Chronisch Zieken en arbeidsparticipatie’

Nederlandse Verenigingvan Arbeidsdeskundigen




Eindtermen AD-opleiding startpunt voor verdere professionalisering

Het Coronel instituut van het AMC

Amsterdam is gestart met de ontwikkeling

van een richtlijn voor bedrijfs- en verzeke-

ringsartsen, gericht op behoud en terug-

keer naar werk van chronisch zieken.

Deze richtlijn ‘Chronisch zieken en

arbeidsparticipatie’ beoogt de bestaande

kennis op dit gebied op een wetenschap-

pelijk verantwoorde wijze te verzamelen

en om te zetten in bruikbare aanbevelin-

gen. Deze aanbevelingen zijn niet alleen

gericht op bedrijfs- en verzekeringsart-

sen, maar hebben ook betrekking op de

rol die huisartsen, specialisten en patiën-

ten zelf daarbij hebben. In dat kader is de

NVvA benaderd. Er is behoefte aan speci-

fieke arbeidsdeskundige kennis op het

gebied van chronisch zieken en werk.

Heb je affiniteit met het onderwerp

chronisch zieken en werk en denk je een

zinvolle bijdrage te kunnen leveren aan

de ontwikkeling van deze multidiscipli-

naire richtlijn? neem dan contact op met

Yvette van woerkom via 06-51073018 of

[email protected]


Geef eens een voorbeeld van wat je hebt geleerd?“Vasthouden aan mijn standpunt en de cliënt daarmee

confronteren. Van nature ben ik empathisch – vandaar ook

dat men mij heeft benaderd om supervisie te geven. Maar

ik vond het wel eens moeilijk om na al die empathie nog

een ferm standpunt in te nemen. Tijdens het supervisie-

traject heb ik me gerealiseerd dat iemand aanhoren niet

hetzelfde is als het met iemand eens zijn. Nu kan ik iets

zeggen als: ‘Ik begrijp wat je zegt, maar ik heb een ander

standpunt.’”

Is supervisie dan een vorm van training?“Nee, dat is het niet. Neem het voorbeeld van slecht-

nieuwsgesprekken. Bij een training zul je zulke gesprek-

ken oefenen. Je leert dan bijvoorbeeld dat je altijd met de

deur in huis moet vallen, en dat je in sommige situaties

iets kunt zeggen als ‘Ik vind het moeilijk om je dit te

vertellen. Op zich prima – als je het tenminste echt meent.

Maar wat als er een heel ander probleem onder ligt? Wat

als je het helemaal niet moeilijk vindt om te zeggen, maar

als je ervan baalt dat je geen hulp kunt geven? Dan klinkt

zo’n tekst heel onecht. Je hebt je eigen gevoelens niet

doorleefd, en dat doe je met supervisie wel.”

Dus komt het meer in de buurt van therapie?“Ja, maar het is echt iets anders. Stel, jij zit bij mij in een

supervisietraject, en je klaagt over al die keren dat je je

werk niet op tijd af krijgt. En stel dat we bij onze gesprek-

ken uitkomen op je jeugd, op het feit dat je vader altijd

veeleisend was en jij daartegen inging. Dan is die vader

nog steeds van invloed op je werk, want door hem heb je

jezelf uitstelgedrag aangeleerd. En dus kunnen we het er

best even over hebben.”

Maar waar zit dan het verschil met therapie?“Dat zit hem in het woordje ‘even’. Tijdens een supervisie-

gesprek zullen we zeker op die relatie met je vader

ingaan, maar hoogstens een deel van een sessie. Als die

vader in alle gesprekken terugkomt, als blijkt dat je daar

last van blijft houden, dan zal ik je doorsturen naar een

therapeut.”

Met welke doelen komen de mensen naar je toe?“Dat is heel verschillend. Sommigen hebben moeite met

de tijdsdruk, het spanningsveld tussen kwaliteit en kwan-

titeit. Sommigen worstelen met emoties, bijvoorbeeld als

ze tegen iemand van 63 moeten zeggen dat hij geen

uitkering krijgt. Anderen vragen zich af wat precies hun rol

UWV zet supervisie op de kaart

Vanaf 2007 volgden verschillende arbeidsdeskundigen bij UWV een supervisietraject, en bij de evaluatie in 2012 bleken de ervaringen positief. Zo positief dat UWV heeft besloten om supervi-sie aan te bieden als nascholingstraject. Supervisor Frans Schutter is niet verbaasd. “Ik heb zelf ook een traject gevolgd, en heb daar veel van geleerd.”

TEKST | Peter Passenier

frans schutter werkt sinds 1998 als

arbeidsdeskundige. in 2010 is hij begonnen

met de opleiding tot supervisor die hij dit

jaar afrondt. Hij geeft sinds 2010 supervisie

binnen uwV aan onder meer arbeidsdes-

kundigen. in 2009-2010 heeft hij zelf super-

visie gehad van een verzekeringsarts-

supervisor.

FRANS SCHUTTER


is in de organisatie, weer anderen ergeren zich aan artsen of

cliënten.”

Wat adviseer je hun in dat laatste geval?“Om zich niet te laten leiden door hun eigen normen en

waarden. Laatst sprak ik een collega arbeidsdeskundige die

zich tijdens een spreekuur flink had opgewonden. Volgens

hem vond zijn cliënt het allemaal wel best, en zat hij niet op

het re-integratietraject te wachten. Dat botste enorm met zijn

eigen arbeidsethos. Ik kan me dat heel goed voorstellen.

Laatst had ik een cliënt die aan zijn knie moest worden geope-

reerd, en vóór die tijd alleen maar passief wilde afwachten. En

ik raakte flink geïrriteerd door zijn verhalen dat er toch geen

werkgever op hem zat te wachten. Maar de bedoeling is om

zulke mensen in beweging te krijgen. En dus moet je je eigen

normen en waarden even opzij kunnen zetten.”

Hoe doe je dat?“Als ik zo iemand heb aangehoord, zeg ik gewoon eerlijk: ‘Ik

voel nu irritatie.’ Daarmee krijgt het gesprek vaak een totaal

andere wending. Dat komt omdat mensen zien dat je je zelf

kwetsbaar durft op te stellen, dat je emoties wilt tonen. En dat

is ook iets dat je leert bij supervisie.”

Is iedereen tijdens het supervisietraject daartoe bereid?“Ja, praktisch iedereen. Je moet niet vergeten: de aanmelding

is vrijwillig. Bovendien creëren we altijd een veilige omgeving.

Vooraf wordt er een contract opgesteld waarin staat waar we

het over gaan hebben, en dat er niets wordt gerapporteerd.”

Hoe gaat het verder met supervisie?“Inmiddels is het supervisietraject geaccrediteerd door

Hobeon/SKO. Sinds augustus 2013 wordt het aangeboden als

officieel nascholingstraject binnen UWV.”

En de rest van de arbeidsdeskundigen?“Ook buiten UWV zijn er voldoende mogelijkheden om supervi-

sietrajecten te volgen. De supervisor is dan geen arbeidsdes-

kundige, maar dat is niet per se een nadeel. Natuurlijk, een

AD’er als supervisor is beter bekend met je werkveld, maar

aan de andere kant… die heeft meer moeite om zich los te

maken van zijn eigen referentiekader.”

aCtueel

“Met behulp van supervisie doorleef je je eigen gevoelens”


Maar eerst een korte terugblik op een succesvol jaar. Want ook in

2013 zijn de samenwerkingsvormen en verbanden met arbeidsdes-

kundigen op de werkvloer zeer intensief en hecht geweest. Vanuit

het Centraal Expertise Centrum (CEC) en de UWV-kantoren waren

veel arbeidsdeskundigen betrokken. Maar ook vele private arbeids-

deskundigen hebben zich actief ingezet. Het adagium ‘kennisont-

wikkeling van, voor en door arbeidsdeskundigen’, is in 2013 dan ook

dubbel en dwars waargemaakt. Dit positieve gevoel werd onder-

steund door de ledenenquête van de NVvA in het najaar van 2013.

Daaruit blijkt dat de leden kennisontwikkeling door het AKC zeer

waarderen.

Inspelen op wensenHet AKC heeft met onderwerpen als ‘Validering loonwaarde’,

‘Arbeidsdeskundige Voorbeeld Casuïstiek’ en de ‘Leidraad werk-

voorzieningen’ actief ingespeeld op expliciete wensen vanuit UWV.

De unieke kracht van het AKC als smeltkroes van arbeidsdeskundi-

gen (privaat en publiek, preventie en re-integratie, UWV en gemeen-

ten, loondienst en zzp, verzekeraar en arbo) heeft de kennisver-

rijking in deze projecten geoptimaliseerd.

AKC en het Kenniscentrum Verzekeringsgeneeskunde (KCVG)

hebben in 2013 in meerdere UWV-regio’s gezamenlijk academise-

AKC: terugblik en speerpunten voor 2014In 2014 bestaat het AKC vijf jaar. We gaan van dit lustrumjaar samen weer een mooi jaar maken. Dat doen we in 2014 onder meer door de onderwerpen Arbeidsdeskundige Voorbeeld Casuïstiek, Validering loonwaarde, de leidraden Participatie en Werkvoorzieningen en Chronisch zieken centraal te stellen.

Schatkamer AKC verder gevuldin 2013 is de kennisschatkamer verrijkt met vijf onderzoeken die konden worden afgerond:

AKC Cahier 11: Hoe het werkt met de WerkScan? Tussenevaluatie na een jaar WerkScan.

AKC Cahier 12: Autisme werkt (UMCG/UWV, publicatie februari 2014)

AKC Cahier 14: Methodisch vaststellen secundaire factoren bij re-integratie (publicatie februari 2014)

AKC Cahier 15: Implementatie en evaluatie van de bruikbaarheid van het Handboek arbeidsanalyse en herontwerp van werkpro-

cessen (publicatie maart 2014)

AKC Cahier 16: Professionalisering arbeidsdeskundig handelen. Ontwikkeling van een training re-integratiekeuzes voor

arbeidsdeskundigen (publicatie maart 2014)

Er zullen in 2014 weer meerdere AD-colleges over deze onderwerpen volgen. Kijk in de E-zine wanneer die zijn en geef je tijdig op!


Arbeidsdeskundig Kennis Centrum

ringsbijeenkomsten verzorgd voor arbeidsdeskundigen en verzeke-

ringsgeneeskundigen. Daarnaast werden sessies verzorgd op de

Innovatie en Kennisbeurs van het UWV. Ook dit jaar stond het AKC

weer prominent op de Kennisbeurs van UWV SMZ die op 24 januari

in de Brabanthallen in Den Bosch werd gehouden.

Validering loonwaardeHet AKC heeft veel aandacht besteed aan loonwaardebepaling, een

van de pijlers onder het arbeidsdeskundig vak. Zo verzorgde AKC

het hoofdstuk over loonwaardemethodieken in de bundel van het

ministerie SZW Investeren in participeren en trok het eerste rapport

over loonwaardevalidering veel belangstelling. In februari worden

de resultaten van het loonwaarde valideringsonderzoek gepubli-

ceerd. Dat is de eerste keer in honderd jaar dat een van de kernde-

len van het vaktechnisch handelen, de bepaling van de werkelijke

loonwaarde, op deze manier breed is onderzocht. Ook hieruit blijkt

weer dat de beroepsgroep steeds meer ‘evidence’ onder het vak

legt.

WerkScan succesvolOok op het terrein van implementatie waren er successen in 2013.

De WerkScan is positief geëvalueerd (Cahier 11) en er werden ruim

honderd arbeidsdeskundigen opgeleid.

De overeenkomst met Blik Op Werk om de WerkScan vanaf 2014 te

gaan beheren bewijst dat professionals behoefte hebben aan de

WerkScan.

AKC krijgt plek in kenniswereldSteeds vaker krijgt het AKC vragen naar en over de kennisproduc-

ten. De Scan Werkvermogen Werkzoekenden werd opgenomen in

de Werkwijzer Diagnose-instrumenten van Divosa. AKC verzorgt

daarnaast een onderdeel in de Divosa-leergang Investeren in

Participeren. Verder meldde de eerste hbo-opleiding zich om in het

curriculum informatie over de WerkScan op te nemen.

Om de professionalisering van het arbeidsdeskundig vak nog meer

en breder ten dienste te stellen van de participatie van mensen met

een arbeidsbeperking, is in 2013 samen met UWV en hbo-instellin-

gen, de mogelijkheid verkend van een lectoraat Arbeidsdeskunde.

Verder bouwenOok dit jaar zal wat het AKC betreft weer in het teken staan van

explicitering van arbeidsdeskundig handelen. NVvA en UWV maken

in 2014 AD-Voorbeeld Casuïstiek (AD-VC) tot speerpunt van het

professionaliseren van de kennisdeling. De implementatie en het

gebruik van AD-VC wordt gefaciliteerd door leden en voorzitters van

OT-groepen te trainen in de methodiek. Deze Train de Trainer-

cursus is bedoeld om te leren omgaan met dit professionaliserings-

instrument. Je kunt er best practices mee vastleggen, moeilijkere

gevalsbehandeling casuïstiek mee systematiseren en voorzien van

expertadviezen en commentaren uit het veld en de wetenschap.

Het beschrijven van een casus met de AD-VC-methodiek blijkt in de

praktijk een uitdagende klus, waar wij in vier sessies van vier uur

met elkaar aan werken. Aan het eind van de cyclus is de casus af en

publicabel in de AD-VC-bibliotheek van de Arbeidsdeskundige

Kennisbank.

Het blijkt ook effectief als je samen vanuit een OT-groep of kantoor

komt. Dat borgt het geleerde beter. Samen kun je dan de methodiek

verder overbrengen aan collega’s.

In februari/maart starten wij weer zo’n cursus. Collega’s die je

voorgingen zijn positief over de training en de systematiek.

Casuïstiek op www.adkennisbank.nlreeds bestaande ad Voorbeeld Casuïstiek gaat over:

jobcoachvoorziening

re-integratie-inspanningen werkgever spoor 1

inspanningen werkgever spoor 1

witteravenbaan

Verzuimhistorie en duurzame plaatsing oudere werknemer

Verplichtingen werkgever bij aanpassen functie aan mogelijk-

heden werknemer

re-integratie-inspanningen werkgever na (onterecht) volgen

van advies bedrijfsarts

adequaatheid re-integratie-inspanningen spoor 2

bekijk deze casussen op www.adkennisbank.nl

en doe er je voordeel mee!

AKC maakt het adagium ‘kennis-

ontwikkelingvan, voor en door

arbeidsdeskundgen’, dubbel en dwars

waar


robert ariëns (42), arbeidsdeskundige bij eigen bedrijf adviesz.

Wat neem je altijd mee naar je werk?

“Mijn lunchpakketje omdat ik veel onderweg ben, de dossiers en

een schrijfblok. Ook heb ik altijd mijn agenda en telefoon bij me, ik

ben graag bereikbaar. Verder een dosis nieuwsgierigheid gecombi-

neerd met interesse en een ‘open mind’.”

Wie of wat zou je meenemen naar een onbewoond eiland?

“Mijn vriendin, dochter en zoon om samen van het eiland te

genieten. Verder een survivalboekje voor tips en een schep en een

bijl, dan komen we een heel eind.”

Waar krijg je energie van?

“Ik voetbal graag, een goede manier om mijn hoofd leeg te

maken. Ik ga ook graag kijken naar mijn dochter en zoon, zij doen

allebei aan topsport. Verder kan ik genieten van een avond met

vrienden en lekker eten. In het werk krijg ik energie als ik samen

met werkgever en werknemer tot een oplossing kan komen. Daar-

naast kan ik me volledig storten op complexe dossiers waarbij het

overzicht verloren is en ik de zaken weer in de goede richting kan

krijgen.”

Welke tips heb je voor collega-arbeidsdeskundigen?

“Ga voorbereid maar wel met een ‘open mind’ gesprekken aan,

zodat je de zaken daarna goed op een rij kunt zetten en de juiste

conclusies kunt trekken. Probeer belangen steeds zo goed mogelijk

af te wegen zonder jezelf daarbij uit het oog te verliezen. Rappor-

teer helder.”

Wat koop je voor je laatste 100 euro?

“Eten en drinken en als ik nog wat geld over heb muziek om

daar met familie en vrienden van te genieten.”

Aan wie zou je de volgende 6 vragen willen stellen?

“Aan John Peijs, een arbeidsdeskundige bij UWV met veel

ervaring. Hij is heel goed benaderbaar voor overleg en vragen en

neemt daar de tijd voor.”

Naam App:

PreventieCoach Arbo

Prijs: gratis

Voor: iPhone, iPod,

iPad, Android

Vol energie aan de slag met gezond, veilig en plezie-

rig werken. De PreventieCoach Arbo is dé app voor

het uitwisselen van kennis en vaardigheden. Het is

een praktische tool om samen de arbeidsomstandig-

heden te verbeteren; ieders inbreng wordt gewaar-

deerd. De applicatie brengt onder andere het laatste

nieuws van ministerie SZW, SZW-inspectie en

arbocatalogi. Daarnaast draagt het bij aan oplos-

singsgerichte aandacht voor preventie en het voor-

komen van verzuim en beroepsrisico’s.

28 advisie | oktober 2013

1Wat neem je altijd mee naar je werk?

“Altijd een iPad om informatie op te zoeken. Maar ook een

schrijfblok en pen, want ik ben nog steeds van het tijdperk ‘wie

schrijft, die blijft’. Verder neem ik altijd mijn inbreng, mijn kennis,

een goed humeur en een open mind mee.”t

2Wie of wat zou je meenemen naar een onbewoond eiland?

“’Wat’ is simpel: een volle e-reader en een iPad voor de muziek

of om een berichtje te sturen: ‘kom me maar halen, want ik ben uit-

gelezen’. Als het om ‘wie’ gaat, dan neem ik mijn familie mee, want

dan hoef ik me gegarandeerd niet te vervelen.”

3Waar krijg je energie van?

“Van mijn kinderen en kleinkinderen. Ik heb twee dochters en

vier kleinkinderen. Het is prachtig om te zien en mee te maken hoe

zij zich ontwikkelen. Naast mijn familie haal ik nog steeds energie

uit het oplossen van problemen. Als je weg kunt gaan bij een bedrijf

en weet dat je het goed voor elkaar hebt en iedereen tevreden is.

Dat is kicken”

4Welke tips heb je voor collega arbeidsdeskundigen?

“Houd balans in je leven en werk. Niet alleen weten wat je hebt

en wat je kan, maar ook weten dat je dat niet alleen hoeft te doen.

Mijn tweede tip is dat je niet moet afwachten tot dingen komen,

maar altijd zelf actief op zoek moet gaan. Ook naar jezelf.”

5Wat koop je voor je laatste 100 euro?

“Mijn laatste 100 euro zou ik uitgeven aan kaartjes voor het

aanstaande concert van Anouk. Ik vind haar een geweldige zange-

res.”

6Aan wie zou je de volgende 5 vragen willen stellen?

“Aan Sytse de Boer, ook van ArboVitale. Hij heeft mij destijds

ingewerkt en ik kan nog steeds altijd bij hem aankloppen als ik er-

gens mee zit. Hij staat bij mij erg hoog aangeschreven.”

Marthy van Haperen (61 jaar), arbeidsdes-kundige bij ArboVitale/Margolin, Breda.

Evernote is de moeder aller productiviteit apps. Het is

een app waarin je naast het plaatsen van To Do-lijs-

ten ook nog al je hersenspinsels kunt noteren, van

afbeeldingen tot tekstflarden, tekeningetjes, url’s en-

zovoort. Ook kun je bestanden delen en bewaren en

audioberichten opnemen. De app synchroniseert met

de site, waardoor je zowel mobiel als op je desktop

altijd al je notities bij de hand hebt. Kortom: alles in

één ten behoeve van de arbeidsproductiviteit.

Naam App: Evernote

Prijs: Gratis

Voor: iPhone, iPod,

iPad, Android.

Trending TopicsDiscussie gemist? Doe ook mee aan meningsuitwisseling en het

delen van kennis. De afgelopen weken waren op LinkedIn/AD-

netwerk o.a. de volgende onderwerpen aan de orde:

Arbeidsdeskundige Yvette van Woerkom (UWV) vraagt naar

de mening van collega’s over de inzetbaarheidslijst. Deze lijst

beschrijft de belastbaarheid en volgt daarbij de indeling van de

FML. Zeven collega deskundigen gaan in discussie over wat zij

goed vinden, wat zij missen en wat zij van de lijst gebruiken.

Welke dilemma’s kom je tegen in je uitvoeringspraktijk? Spe-

cifieker vraagt zij: wat zijn lastige wegingsvraagstukken waar

het gaat om arbeidsparticipatie? Hoe balanceer jij tussen de di-

verse belangen? Welk dilemma zou je verder uitgediept willen

zien? Interessante vragen wederom van Yvette, waar collega’s

graag op willen reageren.

Bert Flokstra (BrinQer) legt zijn collega’s een interessante

casus voor over een werknemer die bezig is met re-integreren,

maar hierbij voor inlener ongewenst gedrag vertoont. Daardoor

zal hem waarschijnlijk geen arbeidscontract worden aangebo-

den. Bert stelt hier vier vragen over, waar zeven collega’s uitge-

breid op antwoorden.

vragen aan

28 advisie | oktober 2013

1Wat neem je altijd mee naar je werk?

“Altijd een iPad om informatie op te zoeken. Maar ook een

schrijfblok en pen, want ik ben nog steeds van het tijdperk ‘wie

schrijft, die blijft’. Verder neem ik altijd mijn inbreng, mijn kennis,

een goed humeur en een open mind mee.”t

2Wie of wat zou je meenemen naar een onbewoond eiland?

“’Wat’ is simpel: een volle e-reader en een iPad voor de muziek

of om een berichtje te sturen: ‘kom me maar halen, want ik ben uit-

gelezen’. Als het om ‘wie’ gaat, dan neem ik mijn familie mee, want

dan hoef ik me gegarandeerd niet te vervelen.”

3Waar krijg je energie van?

“Van mijn kinderen en kleinkinderen. Ik heb twee dochters en

vier kleinkinderen. Het is prachtig om te zien en mee te maken hoe

zij zich ontwikkelen. Naast mijn familie haal ik nog steeds energie

uit het oplossen van problemen. Als je weg kunt gaan bij een bedrijf

en weet dat je het goed voor elkaar hebt en iedereen tevreden is.

Dat is kicken”

4Welke tips heb je voor collega arbeidsdeskundigen?

“Houd balans in je leven en werk. Niet alleen weten wat je hebt

en wat je kan, maar ook weten dat je dat niet alleen hoeft te doen.

Mijn tweede tip is dat je niet moet afwachten tot dingen komen,

maar altijd zelf actief op zoek moet gaan. Ook naar jezelf.”

5Wat koop je voor je laatste 100 euro?

“Mijn laatste 100 euro zou ik uitgeven aan kaartjes voor het

aanstaande concert van Anouk. Ik vind haar een geweldige zange-

res.”

6Aan wie zou je de volgende 5 vragen willen stellen?

“Aan Sytse de Boer, ook van ArboVitale. Hij heeft mij destijds

ingewerkt en ik kan nog steeds altijd bij hem aankloppen als ik er-

gens mee zit. Hij staat bij mij erg hoog aangeschreven.”

Marthy van Haperen (61 jaar), arbeidsdes-kundige bij ArboVitale/Margolin, Breda.

Evernote is de moeder aller productiviteit apps. Het is

een app waarin je naast het plaatsen van To Do-lijs-

ten ook nog al je hersenspinsels kunt noteren, van

afbeeldingen tot tekstflarden, tekeningetjes, url’s en-

zovoort. Ook kun je bestanden delen en bewaren en

audioberichten opnemen. De app synchroniseert met

de site, waardoor je zowel mobiel als op je desktop

altijd al je notities bij de hand hebt. Kortom: alles in

één ten behoeve van de arbeidsproductiviteit.

Naam App: Evernote

Prijs: Gratis

Voor: iPhone, iPod,

iPad, Android.

Trending TopicsDiscussie gemist? Doe ook mee aan meningsuitwisseling en het

delen van kennis. De afgelopen weken waren op LinkedIn/AD-

netwerk o.a. de volgende onderwerpen aan de orde:

Arbeidsdeskundige Yvette van Woerkom (UWV) vraagt naar

de mening van collega’s over de inzetbaarheidslijst. Deze lijst

beschrijft de belastbaarheid en volgt daarbij de indeling van de

FML. Zeven collega deskundigen gaan in discussie over wat zij

goed vinden, wat zij missen en wat zij van de lijst gebruiken.

Welke dilemma’s kom je tegen in je uitvoeringspraktijk? Spe-

cifieker vraagt zij: wat zijn lastige wegingsvraagstukken waar

het gaat om arbeidsparticipatie? Hoe balanceer jij tussen de di-

verse belangen? Welk dilemma zou je verder uitgediept willen

zien? Interessante vragen wederom van Yvette, waar collega’s

graag op willen reageren.

Bert Flokstra (BrinQer) legt zijn collega’s een interessante

casus voor over een werknemer die bezig is met re-integreren,

maar hierbij voor inlener ongewenst gedrag vertoont. Daardoor

zal hem waarschijnlijk geen arbeidscontract worden aangebo-

den. Bert stelt hier vier vragen over, waar zeven collega’s uitge-

breid op antwoorden.

vragen aan

1

2

3

4

5

6

vragen aan

6 Discussie gemist? Doe ook mee aan het uitwisselen van menin-

gen en kennis. In december en januari werden op LinkedIn/

ADnetwerk onder andere de volgende onderwerpen besproken:

• Brigitte Gerringa (o.a. Intermit B.V.) beschrijft een casus van

een werknemer die van de neuroloog de diagnose dystonie krijgt

met als gevolg loonsanctie, ontslag en dan geen WIA-keuring. Ze

vraagt om tips om het dossier de goede kant op te krijgen. Vijf

collega’s geven uitgebreid hun visie op de casus.

• Fred Scholte (UWV, Erasmusuniversiteit) start een discussie

omtrent psychosociale arbeidsbelasting. Volgens cijfers van de

overheid is dit de grootste reden van verzuim op de werkvloer.

Krijgt deze beroepsziekte eigenlijk de aandacht die zij verdient?

• Wouter Karsten (De Goudse, ADPerspectief) waarschuwt dat

arbeidsdeskundigen hun werk niet kunnen doen zonder kennis

van wetenschappelijk inzichten. “Niet alleen voor het vergroten

van het vakmanschap, maar ook voor het verder profileren van de

beroepsgroep naar buiten toe. Wetenschappelijke onderbouwing

van ons handelen is dan ook essentieel.”

Trending Topics

AppSoluut


In het boek beschrijft Willem van der Does,

hoogleraar klinische psychologie aan de Universi-

teit Leiden, de soms tragische, soms hilarische

aspecten van de menselijke persoonlijkheid. Dit

alles aan de hand van de tien persoonlijkheids-

stoornissen uit de DSM-5: van afhankelijke

persoonlijkheid tot vermijdende persoonlijkheid.

Het boek helpt persoonlijkheidstypen leren

herkennen, en laat ook zien wat er gebeurt als het

helemaal uit de klauwen loopt. Doorspekt met

voorbeelden en praktische adviezen over omgaan

met lastige types leest het boek gemakkelijk weg.

Wat daarbij helpt zijn de rake tekeningen van Peter

van Straaten; herkenbaar en uit het leven gegrepen.

Van der Does gaat weliswaar met grote stappen

door de persoonlijkheidsstoornissen heen en slaat

weinig open deuren over. Toch geeft het boek op

prettige wijze prima houvast voor professionals

zoals arbeidsdeskundigen, om signalen bij mensen

te herkennen en gedragingen in een psychologische

context te plaatsen. De auteur legt niet alleen uit

wat de persoonlijkheidsstoornissen inhouden, maar

ook hoe de afgeleiden daarvan zich in het dagelijks

leven bij ‘gewone’ mensen manifesteren en hoe je

daarmee om kunt gaan.

De hernieuwde druk (origineel is uit 2004) bevat

50% meer tekst, vooral doordat meer voorbeelden

en praktische adviezen zijn opgenomen. Nieuw is

ook een hoofdstuk van psycholoog Ineke Booij over

‘Begrijpen en sturen’. De geactualiseerde editie

bevat 90 nieuw geselecteerde tekeningen van Peter

van Straaten, die veelal andere aspecten van de

tekst belichten dan in de vorige editie. Van Straaten

tekende drie daarvan speciaal voor deze editie.

Hij werd al eerder ontwikkeld, maar is nu ook op de

markt: de O2Amps. Dit is een bril die subtiele veran-

deringen in het zuurstofniveau bij een ander zichtbaar

maakt, waardoor je kunt zien welke emoties iemand

op dat moment ervaart of hoe gezond iemand precies

is. De bril kan op de werkvloer bijvoorbeeld gebruikt

worden door mensen met een stoornis in het autis-

tisch spectrum, die hierdoor beter emoties van col-

lega’s kunnen inschatten. Ook medische professionals

kunnen door het lezen van emoties beter met hun

cliënten omgaan. Daarnaast kan de bril ervoor zorgen

dat artsen aders beter kunnen waarnemen.

www.o2amp.com

uitgewerkt

Zo ben ik nu eenmaal!Sommige mensen raken door hun persoonlijkheid voortdurend in de knoei, of bezor-gen hun omgeving enorme overlast. Natuurlijk heeft niet iedereen een persoonlijk-heidsstoornis, maar velen hebben daar wel trekjes van. Die zijn goed herkenbaar, als je weet waar je om moet letten tenminste. Zo ben ik nu eenmaal! helpt daarbij.

Zo ben ik nu eenmaal!

★ ★ ★

auteurs: Willem van der

Does

uitgever: Scriptum Psy-

chologie

isbn: 9789055943463

170 pagina’s, € 16,95

Baanbrekendbijzondere bril onthult emoties en gezondheid


Maatman en maatmanloon na ingang van de uitkering

Een eenmaal vastgestelde maatman en het daaraan gekoppelde maatmanloon is bij een hernieuwde vaststelling, heropening, herleving of herziening van de uitkering ‘star’. Er wordt geen rekening gehouden met na die eerste beoordeling opgetreden wijzigingen in het maatmanloon. Natuurlijk zijn hierop een aantal uitzonderingen.

Het zou niet reëel zijn om een eenmaal

vastgesteld maatmanloon niet aan te

passen aan de ontwikkelingen op de

arbeidsmarkt. Het maatmanloon wordt

daarom wel geïndexeerd met het eerst

gepubliceerde CBS-indexcijfer.

Dit cijfer heeft altijd een voorlopig karakter

en wordt in de loop der tijd verder aange-

past. Deze aanpassingen worden niet

gevolgd. Het eerst gepubliceerde cijfer

wordt door UWV gehanteerd. Deze wijze van

indexeren is opgenomen in het Schattings-

besluit. Het gestelde geldt voor alle vast-

stellingen.

JeugdlonenEen bijzondere regeling geldt voor jeugdigen

van wie het maatmanloon is vastgesteld op

een jeugdloon. Voor jeugdigen tot 23 jaar

wordt het jeugdloon bij elke leeftijdsverho-

ging gesteld op het voor die hogere leeftijd

geldende jeugdloon totdat de leeftijd van 23

jaar is bereikt. Vanaf 23 jaar wordt het

maatmanloon geïndexeerd. Voor het actuali-

seren van het loon worden voor werknemers

nadere gegevens opgevraagd bij de werkge-

ver.

Verkregen nieuwe bekwaamheden

Nadat iemand arbeidsongeschikt is gewor-

den, kan hij in een functie terechtkomen

waarin hij meer verdient dan in het oude

beroep van vóór de arbeidsongeschiktheid.

De maatman wijzigt alleen als aan de

volgende voorwaarden is voldaan:

De nieuwe bekwaamheden moeten zijn

verworven door het met succes volgen van

een opleiding van enige duur en zwaarte.

Het op niveau en actueel houden van kennis

is niet voldoende, bijvoorbeeld door het

volgen van cursussen. Ook het doorgroeien

in het bedrijf zonder scholing, bijvoorbeeld

via praktijkervaring, is niet voldoende.

Het loon in de nieuwe functie moet ten

minste gelijk zijn aan het loon in de oude

functie.

Is betrokkene (nog) niet werkzaam in de

functie waarvoor de bekwaamheden zijn

verworven, dan moet met een redelijke

mate van zekerheid te verwachten zijn dat

hij een bepaalde functie had kunnen vervul-

len.

Niet geschiktHet kan zijn dat maatgevende arbeid na een

bepaalde leeftijd niet meer uitgeoefend

wordt.

Dit is aan de orde wanneer iemand voor de

oude maatgevende arbeid niet meer

geschikt zou zijn, omdat hij, ook als hij

verder gezond gebleven was, op een gege-

ven moment niet meer had kunnen voldoen

aan de fysieke en psychische eisen van die

functie. Hij zou dan aangewezen zijn op

andere, in de regel lager betaalde, arbeid.

Voorbeelden zijn: beroepsvoetballer, bal-

letdanser en nachtclubdanseres. Soms gaat

de beroepswisseling gepaard met een

functioneel leeftijdsontslag, al dan niet met

een pensioenvoorziening.

Welke arbeid in zo’n geval gekozen kan

worden als de nieuwe maatgevende arbeid,

hangt af van de specifieke omstandigheden

van de betrokkene zelf op het moment van

de wisseling. Daarbij spelen het arbeidsver-

leden, de opleiding en de bekwaamheden in

relatie tot de dan op de arbeidsmarkt

aanwezige functies een belangrijke rol.

Het feit dat iemand op een gegeven leeftijd

in aanmerking komt voor een VUT-regeling,

prepensioen, of iets dergelijks, betekent op

zichzelf niet dat er sprake is van een maat-

manwijziging. Dat is alleen het geval als het

bereiken van deze leeftijd ook betekent dat

iemand gemiddeld genomen niet meer kan

voldoen aan de fysieke en psychische eisen

van het desbetreffende beroep.

TEKST Hans van der Holst | ag Claim uwV


juridisCh

sportvoor bramepke

Voor wie sport jij?Voor wie sport jij?

kom in actie!>> www.spierenvoorspieren.nldoneer op: 33322

0121101.SVS_Doneerposter_Epke.indd 1 06-11-12 12:35

Ga naar: www.mmm-mensenmetmogelijkheden.nl En schrijf je in!

“Hoe kunnen wij de ambitie van mensen met een psychische aandoening om te werken naar vermogen

met onze professionele kennis en kwaliteiten het beste ondersteunen?”

“Hoe ontstaat er bij alle professionals een houding en een aanpak gericht op oplossingen die de mensen

met een psychische aandoening en zijn/haar potentiële mogelijkheden centraal stelt.”

OOK JETTA

KLIJNSMA STAAT

ACHTER MENSEN MET

MOGELIJKHEDEN

OOK JETTA

KLIJNSMA STAAT

ACHTER MENSEN MET

MOGELIJKHEDEN

Slaapverwekkende informatie - Arbeidsdeskundigen.nl · Meer weten? Neem contact op met IVA...

Documents

Transcript of Slaapverwekkende informatie - Arbeidsdeskundigen.nl · Meer weten? Neem contact op met IVA...