Welzijnszorg Kempende kracht van een bondgenoot(schap)

een verhaal in meervoud

VVOS –studiedag Samenwerking gemeente – OCMW: van toveren tot tools

Eric NysmansAntwerpen, dinsdag 27 september 2011

Situering

• OCMW-decreet van 19 december 2008, titel VIII, hoofdstuk I.

• Arrondissement Turnhout: 27 OCMW’s

• Aantal inwoners: 435.219

Het arrondissement in de provincie

Het arrondissement Turnhout

Mol

Geel

Lille

Ravels

Balen

Retie

Hoogstraten

Kasterlee

Herselt

Turnhout

Westerlo

Arendonk

Laakdal

Beerse

Herentals Olen

Merksplas

Rijkevorsel

Dessel

Meerhout

Vorselaar

Oud-Turnhout

Herenthout

Grobbendonk

Hulshout

Vosselaar

Baarle-Hertog

Regio-indeling Welzijnszorg Kempen

Arendonk

Geel

Herentals

Hoogstraten

Mol

Turnhout

Westerlo

Bestuursorganen

• Algemene Vergadering: 27 leden

• Raad van Beheer: 27 leden, op dit ogenblik steeds de voorzitter

• Vast Bureau : 8 leden

• Voorzitter: Ivo Bollen

Een geschiedenis van 29 jaar samenwerken

1. 1981-1991: jaren van verkenning • Stichtingsvergadering: 23 oktober 1981

• Staatsblad: 4 september 1982

• 19 OCMW’s

• 3 frank/inw

Een geschiedenis van 29 jaar samenwerken

• De vereniging mag initiatieven nemen die een regionale aanpak en samenwerking vereisen en de mogelijkheid van de afzonderlijke OCMW’s te boven gaan (statuten, art.3)

• Thema’s:Opvang van demente bejaardenCrisisopvangPolitieke vluchtelingen

1987: participatie in vzw CGG (ipv IOK)

Een geschiedenis van 29 jaar samenwerken

2. 1991-2003: jaren van verbreding• Aansluiting andere OCMW’s, met in 1997

Rijkevorsel en in 1999 Grobbendonk

• Oprichting en participatie aan de vzw’s

1991: KINK

1992: BWK

1998: SVK, LOGO, SIT

• 1995: vraag naar opstart brugprojecten

Een geschiedenis van 29 jaar samenwerken

• Vanaf 1993: 10 frank/inw (waarvan 1 frank voor KINK)

• Vanaf 1998: + 5 frank/inw voor crisisopvang

• 1998: melding op bestuur voor vrees dat OCMW’s geïntegreerd gaan worden in gemeentebestuur als aparte dienst

Een geschiedenis van 29 jaar samenwerken

3. 2003-…: Jaren van verdieping• Verdere verzelfstandiging tov IOK

• Nieuwe organisatiestructuur

Verhoging bijdrage vennoten: van 0,375 naar 0,6 euro/inw

• 2005: nieuwe missie

Een geschiedenis van 29 jaar samenwerken

• Informatieveiligheid (2003)• Regionale dienst voor gezinszorg (2004)• Brugprojecten (2005) • Pluralistisch initiatief nachtoppas (2008)• Opvoedingsondersteuning (2008)• Regionale dienst collectieve schuldenregeling

(2009)• Vzw ‘t Kader (2010)

Missie (2005)

1. WZK geeft meer kracht aan de uitbouw van sterke OCMW’s in elke gemeente.

2. WZK stimuleert, organiseert en ondersteunt regionale en subregionale samenwerking en netwerkvorming.

3. WZK draagt bij tot de degelijke uitbouw van een netwerk van voorzieningen die tegemoet komen aan de lokale noden.

De financiering• Algemene werking en voor diensten/dienstverlening

waar iedereen gebruik van kan maken: solidariteitsprincipe, een bedrag per inwoner

• Voor specifieke projecten: alleen participerenden dragen bij aan financiering. Verschillende modi mogelijk:– 50% gelijkmatig verdeeld over participanten + 50% verdeeld over

participanten a rato van aantal inwoners– Iedere participant betaalt evenveel– Betaling per tijdseenheid

Werkingsbijdrage 2010

Bijdrage vennoten voor algemene werking en algemene dienstverlening: 0,9092 euro/inw

Hiervan is voor Kind in Nood: 0,0655 euro/inwen voor crisisopvang CAW: 0,125 euro/inw

Resultaat voor WZK: € 0,7187/inw, d.i. of 312.792 euro(totale budget 6.112.371 euro)

Werkingen

1. Werking in de openbare sector

2. Werking in de private sector

3. Ondersteunende diensten

Sociaal secretariaat en financiële dienst

Werking in de openbare sector

1. Vijf eigen diensten• Regionale dienst voor gezinszorg• Gemeenschappelijke dienst voor

informatieveiligheid• Regionale dienst tewerkstelling kansengroepen:

brugprojecten• Regionale dienst collectieve schuldenregeling

en consumentenkrediet• Regionale dienst opvoedingsondersteuning

Werking in de openbare sector

2. Dienstverlening• Studiewerk (vb. sociovitaal minimum, REMI, streekpact

RESOC, …)• Belangenbehartiging (vb. knelpunten samenwerking

VDAB, migratieproblematiek, …)• Coördinatie personenalarmsystemen

3. Samenwerking met actoren uit het welzijnslandschap (o.a. POD MI, VVSG, KHK, Provinciebestuur, IOK, Resoc, SPK)

Regionale dienst gezinszorg

• Samenwerking met 21 lokale diensten• 202.366 uren gezinszorg (2010), benuttingscijfer:

90,4%• 890 cliënten (2010): 53% met belscore 35 of meer• Meerwaarden : overleg, vorming, kwaliteitszorg,

gecentraliseerde administratie (Vesta), bijkomende uren

• Pluralistisch Initiatief Nachtzorg

Informatieveiligheid

• Informatiebeveiliging voor aansluiting Kruispuntbank Sociale Zekerheid

• Gemeenschappelijke dienst – alle OCMW’s• Bijdrage vennoten

€ 1.216,05 + € 0,0807/inw

Tewerkstelling kansengroepen

• Promotor van 40 brugprojecten: werkervaring voor 79 jongeren uit deeltijds onderwijs

• Organiseren van overleg arbeidstrajectbegeleiders• Ontwikkelen van een informatiemap voor privé-

ondernemingen met de verschillende tewerkstellingsmaatregelen: art 60&7-privé, activa en SINE

Opvoedingsondersteuning

• Implementatie van decreet opvoedings-ondersteuning

• Drie actieterreinen:

1. Organiseren en ondersteunen regionale en subregionale netwerking van lokale besturen met partners van integrale jeugdhulp

2. Publieksacties Opvoedingsondersteuning:

Triple-P avonden in elke subregio

3. Kansarmoede en opvoedingsondersteuning

Consumentenkrediet en collectieve schuldenregeling

• Consumentenkrediet: 6 OCMW’s• Collectieve schuldenregeling: 13 OCMW’s.

Procedure arbeidsrechtbank om schuldenaar herstel van het financiële evenwicht te bieden dmv aanzuiveringsregeling (erkenning

19/05/09) • Lerend netwerk schuldhulpverlening • Collectieve schuldenregeling: € 0,1615/inw• Consumentenkrediet: € 0,3105/inw

Werking in de private sector

Specifieke dienstverlening aan 18 vzw’s in de welzijns- en gezondheidssector.

Een brug tussen de publieke en de private sector

4 peilers:

1. Bestuursparticipatie (17 VZW’S)

2. Bestuurssecretariaat (9 vzw’s)

3. Detecteren en stimuleren

4. Netwerken en samenwerken

Werking in de private sector

Voordelen van samenwerking • Beperkte middelen kunnen optimaal besteed

worden voor hulpverlening en preventie • De inbreng en de doelstellingen van de lokale

besturen bewaken, in het bijzonder in de aandacht voor de kwetsbare en gekwetste mensen

• WZK gaat op zoek naar linken tussen deze vzw’s waardoor er naar een arrondissementele dekking van de dienstverlening kan worden gestreefd

Werking in de private sector

Ondersteuning beleid en administratie vzw’s

- secretarisfunctie 9 vzw’s

- logistieke ondersteuning: 13 vzw’s

- participatie: 18 vzw’s

Werking in de private sector

• Centrum voor Geestelijke Gezondheidszorg Kempen - Geel, Herentals, Hoogstraten en Turnhout

- Aandeel OCMW- cliënteel: 9% itt 6% • De Sprong, sociale tewerkstelling • De Voorsprong, lokale diensteneconomie • Kind in Nood Kempen, antennedienst

kindermishandeling • Vertrouwenscentrum Kindermishandeling

Antwerpen

Werking in de private sector

• LOGO Kempen, ziektepreventie en gezondheidspromotie

• Sociale verhuurkantoren (Zuiderkempen en Noorderkempen), sociale huisvesting

• SEL-Kempen, samenwerkingsinitiatief eerstelijnsgezondheidszorg

• Centrum Algemeen Welzijnswerk De KempenWelzijnszorg Kempen (de 27 OCMW’s) betaalt

0,125 euro/inw voor crisisopvang

Werking in de private sector

• Turnhouts AdviesNetwerk Dementie (Tandem)

• Beschut Wonen Kempen

• Ter Kempen, woonzorgcentrum voor dementerende bejaarden

• Kringwinkel Zuiderkempen, sociale tewerkstelling

• Vzw Web: WerkErvaringsBedrijf, sociale tewerkstelling

Werking in de private sector

• Palliatief Netwerk Arrondissement Turnhout (PNAT)• t Kader, residentiële drugopvang• Vereniging Huisartsenkring Zuiderkempen:

zorgtraject personen nierinsufficiëntie en diabetes type II

• Steunpunt Vrije Tijd voor Gehandicapten Kempen• Mens en Paard Kempen

Ondersteunende diensten: financiën en personeel

• Openbare sector: financieel beheer WZK (budget 6,1 milj. euro) en personeelsadministratie voor 94 personeelsleden

• Private sector: financieel beheer en personeelsadministratie voor 146 personeelsleden van 11 vzw’s (4 paritaire comités) (5,8 milj. euro)

Lerend netwerk personeelsverantwoordelijken OCMW’s

Samenwerking met IOK

IOK is de Intercommunale Ontwikkelingsmaatschappij van de Kempen. (29 gemeentes)

1. Terreinverkaveling. In de welzijnssector is de IOK geen initiatiefnemer. Aangelegenheden uit deze sector worden steeds doorverwezen naar Welzijnszorg Kempen

2. Gemeenschappelijke ondersteunende diensten, zoals kantoorbeheer, informaticadienst, ….

3. Structureel overleg tussen IOK en WZK (voorzitters en directie)

4. WZK is lid van Raad van Bestuur van IOK

Structurele knelpunten en groeipijnen

1. Spanningsveld: subsidiariteit en autonomie versus schaalvoordeel en verlies aan controle1.1. Verschillende snelheden en tradities van samenwerken

1.2. Verhouding tussen de vennoten en de vereniging: een constante zoektocht naar evenwicht.

1.3. Positie en betekenis van subregio’s

Structurele knelpunten en groeipijnen

2. Afstand en nabijheid2.1. Democratisch deficit. 2.2. Betrokkenheid van de vennoten: wie is en voelt zich verantwoordelijk? Het eigenaarschap2.3. Verhouding tussen politiek en administratie: primaat van de politiek? WZK als politiek orgaan of als dienstverlenende vereniging?

3. Beperkte financiële middelen en geen financiële autonomie

4. Wat met de OCMW’s ? Impact op boven- of intergemeentelijke samenwerkingsverbanden.

Een mijmering tot slot

• Band tussen publieke en private welzijnssector in de praktijk op voet van evenwaardigheid

• Minimale aanwezigheid van openbare dienstverlening (min 18%) als kwaliteitsgarantie en prijsbewaking

• Ruime toegankelijkheid van publieke dienstverlening, met weliswaar accent op meest kwetsbaren en gekwetsten (ook belangrijk om behoud solidariteit)

• Het verhaal van het ontstaan van de KUL, een les in voorzichtigheid en vooruitziendheid?

Meer info?

Dr. Van de Perrestraat 218 a

2440 Geel

Tel: 014/56.42.64

Fax: 014/58.73.00

Eric.Nysmans@iok.be

www.welzijnszorgkempen.be