shock

SHOCK en uitwendige bloedingen nemen een bijzondere positie in tussen ‘stoornissen in de vitale functies’ en ‘plaatselijke stoornissen’

shock

Psychisch: tijdelijke blokkade van alle geestelijke functies door bijv. hevige angst of paniek

shock

Lichamelijk: levensbedreigende verlaging van de bloeddruk (= hypotensie) waardoor de weefsels en organen, waaronder de hersenen, onvoldoende of in het geheel niet meer worden doorbloed (= circulatoire shock)

shock

SHOCK is een toestand die het gehele lichaam betreft en die aangeeft dat er een zeer ernstige stoornis bestaat die, onbehandeld, spoedig tot de DOOD kan leiden

shockShock is een circulatoire insufficiëntie waarbij de balans verstoord is tussen zuurstof toevoer en zuurstof verbruik in de weefsels Shock en de BloedsomloopHart en bloedvaten vormen het cardiovasculair circuit.En zorgen samen met de inhoud (het bloed) voor een voldoende zuurstof voorziening in de weefselsHet systeem moet integraal en gevuld zijn, en de pomp dient goed te werken Circulatie en PerfusieHet rondgepompt bloed bezorgd zuurstof, voedingsstoffen en andere essentiële stoffen naar de periferie, en voert afval materialen van de periferie weg

shockDe Componenten van het systeemHet hart dient het bloed efficiënt rond te pompenHet bloed moet in zulk een staat en hoeveelheid aanwezig zijn dat het op de correcte manier als drager van de stoffen kan fungerenDe bloedsomloop dient als systeem zijn integriteit te behouden om efficiënt te kunnen functioneren Indien één of meerdere van deze elementen uit balans is, en daardoor het systeem als geheel inadequaat wordt, spreekt men van shock De verschillende hoeken van waaruit het systeem aangevallen wordt, determineren de “soorten” shockDe resulterende inadequaatheid van het systeem is soms het enige gemeenschappelijk element in de verschillende “soorten” shock

shock

Shock bij acuut zieken: •Eerstehulpverlener kan deze niet behandelen•Eerstehulpverlener heeft een signaalfunctie •Er is een zeer ernstig probleem •Eerstehulpverlener moet direct deskundige hulp alarmeren

shock

Shock bij een ongevalslachtoffer – oorzaak bloedverlies – ontstaat al bij 20% verlies van de oorspronkelijke hoeveelheid bloedBij volwassenen 1 liter, bij kinderen veel eerder

shock

Op grond van ongeval gebeuren en/of de situatie bedacht zijn op inwendige bloedingen b.v. buikletsel of breuken van grote bottenKans op shock

shock

•SHOCK levensbedreigend karakter, snelle alarmering gewenst•Inwendige bloedingen – Eerstehulpverlener kan bloeding niet stoppen•Uitwendige bloedingen – Eerstehulpverlener moet deze onmiddellijk stoppen

shock

Soorten shock: •shock door bloed-, vocht- of plasmaverlies of tekort•neurogene shock•septische of toxische shock•overgevoeligheidshock (anafylactische shock)•traumatische shock•cardiale shock

shock

Shock door bloed-, vocht- of plasmaverlies of tekortBloed, vocht of plasma stroomt uit of gaat inwendigverloren door b.v. bloedingen, ernstige diarree ofverbrandingenBij verbranding kan dit wel 24 uur na de verbrandinghet geval zijn

shockNeurogene shock.Er ontstaat een plotselinge verwijding van het bloedvatenstelselwaarin een gedeelte van het bloed als het ware verdwijnt

Dit bloed is net zo goed aan de circulatie onttrokken als wanner het door een bloeding verloren zou zijn gegaan

Ontstaat b.v. door een klap in de buik zonder een inwendige bloeding

Door de klap werken zenuwen naar de bloedvaten in de buik (tijdelijk) niet meer, en gaan de bloedvaten daar openstaan en functioneren als bloedpool

shockSeptische of toxische shock.Bij ernstige infecties kunnen bacteriën giftige afvalstoffen

(toxine) produceren Er ontstaat door koorts, zweten, misselijkheid en brakenvaak al in een eerder stadium een vochttekort

Deze giftige afvalstoffen brengen in het vaatsysteem een verlamming teweeg waardoor algehele vaatverwijding optreedtHet probleem van deze shock is, dat de koorts en andere

verschijnselen van de infectie (rood uiterlijk, warm aanvoelen) het beeld kunnen verdoezelen

Deze shock wordt ook wel de warme shock genoemd

ShockSeptische of toxische shock.

Shock Septische of toxische shock.

Shock Septische of toxische shock.

shock

Overgevoeligheidsshock (anafylactische shock) 1Dit is de meest spoedeisende shock, die het gevolgis van een allergische reactie, waarbij histamine – eenvaatverwijdende stof – is vrijgekomen Deze shock kan optreden bij een eiwitovergevoeligheid nab.v. vaccinaties of na een verkeerde bloedtransfusie of eensteek van een wesp

shockOvergevoeligheidsshock (anafylactische shock) 2Verschijnselen zowel apart als naast elkaar voorkomen:

• flauwte met bleekheid, verdwijnen van de polsslag, ernstige benauwdheid met

• luidruchtig ademen• bleek/blauw zien, krampen en waterzucht (zwellingen) van

de bovenste• luchtwegen• jeukende huiduitslag• braken, buikkrampen en diarreeDe verschijnselen kunnen al snel na het contact optreden

shock

Traumatische shock 1Uitgebreide weefsel beschadigingen, vooral bij slachtoffers die lange tijd met

romp of ledematen bekneld hebben gezeten

Tijdens de beknelling een goede algemenetoestand: pols, ademhaling en bewustzijn zijn normaal

Na bevrijding kan s.o. snel, maar ook pas na enkele uren in shock geraken

Getroffen lichaamsdeel kan sterk zwellen en/of gekleurdestriemen en/of blaren vertonen

Getroffen lichaamsdeel kan gevoelloos of verlamd zijn

shock

Traumatische shock 2Beknelling (crush) is veel weefsel in zuurstofnoodgeraaktWeefselcellen worden lek en trekken veel zout en vocht aanBloedplasma gaat zich in het getroffen lichaamsdeel ophopen

(shock, zwelling, striemen). Beschadigde spierweefselsAfgeknelde lichaamsdeel, giftige stoffen in de bloedbaan.Giftige afbraakproducten, nieren ernstig beschadigd Slachtoffer kan overlijden

shock

Cardiale shock.Geen wanverhouding tussenhart en bloedvolume en het vaatstelsel, het hart functioneert niet goed Beschadiging van het hartde pompwerking is verminderd

(b.v. bij een hartinfarct, hartspierontsteking of bijernstige hartritmestoornissen)

shock

Soorten shock: •shock door bloed-, vocht- of plasmaverlies of tekort•neurogene shock•septische of toxische shock•overgevoeligheidshock (anafylactische shock)•traumatische shock•cardiale shock