65

29, 30, 31 januari

Het Concertgebouw

Semyon Bychkov dirigent

Gautier Capuçon cello

Dmitri Shostakovich Cello Concerto Nr 1

Franz Schubert Symphony no. 9

19, 21, 23 maart

Het Concertgebouw

Mariss Jansons chef dirigent

Lars Vogt piano

Ludwig van Beethoven

Piano Concerto No. 1

Anton Bruckner Symphony nr 9

1 april

Salle Pleyel, Parijs

Mariss Jansons, chef-dirigent

Mozart vioolconcert nr 3

Bruckner, Symphonie nr 7

Activiteiten vrienden28 januariGalaconcert Muziekkapel Koningin

Elisabeth, Brussel

Augustin Dumay dirigent

Maria João Pires piano

Gary Hoffman, cello

Solisten Muziekkapel, Orchestre

Royal de Chambre de Wallonie

Kaarten (Vrienden: 10% korting)

of receptie in pauze (€ 35) via

funding@crme.be o.v.v. FRCO

9 Februari *Huisconcert, Court Saint Paul, Luik

15.00-16.00 uur

Ensemble van het Koninklijk

Concertgebouworkest

15 maart *Palais des Beaux-arts, Brussel

David Robertson dirigent

Lang lang piano

John Adams The Chairman Dances

Dmitri Sjostakovitsj Kammersinfonie

Kris Defoort Human Voices Only

Maurice Ravel pianoconcert

* Aanmelden voor 1 februari (Luik) of 15 februari (BOZAR) via:

info@concertgebouworkest.be

Vermeld aub het evenement en

aantal kaarten (prijzen: Luik € 25

BOZAR € 144).

Reservering is definitief na betaling op

rekening iban BE 96 3630 7780 9905

bic BBRUBEBB ten name van VZW

Vrienden van het KCO in België

cOncert AGendA

vriendenvereniGinG vAn het KOninKlijK cOncertGebOuwOrKest in belGië

een GedenKwAArdiG jAAr

Het Koninklijk Concertgebouworkest is terug van de laatste etappe van de we-reldtournee, die langs Rusland, China, Japan en Australië heeft geleid. Tien-duizenden muziekliefhebbers over de hele wereld hebben, vaak voor de eerste maal, dit beroemde orkest aan het werk gehoord en gezien. De laaiende reacties bevestigen dat het orkest beantwoordt aan een universele vraag naar symfo-nische muziek van het hoogste niveau.Mijn vrouw Marie-Christine en ik had-den het geluk het Rusland-deel van de reis mee te maken. Drie schitterende concerten in Sint-Petersburg en Mos-kou, telkens eindigend in tot 20 minu-ten durende staande ovaties.Het belang van ondersteuning van jong talent, dat onze vereniging vooropstelt, wordt goed duidelijk in de gesprekken met de musici. Het is een lange en vaak eenzame weg die moet worden afgelegd om toe te treden tot een orkest van dit niveau. Daarom organiseren wij ook in 2014 een aantal activiteiten rond en met jonge musici. De samenwerking met de Muziekkapel Koningin Elisabeth (MKKE) wordt verder uitgebreid (zie p. 6: Galaconcert op 28 januari) en er zullen twee huisconcerten plaatsvin-den. Het succesvolle samenspel tus-sen Academisten en studenten van de MKKE (Kasteel Amerongen en Kasteel Westerloo) wordt vervolgd. Niet on-vermeld mag blijven dat in de zomer van 2013, een drietal studenten van de MKKE, op het laatste moment en met groot succes heeft ingesprongen voor een kamermuziekconcert in de Kleine Zaal in Amsterdam.

Ik hoop u in 2014 vaak te zien bij onze evenementen en wens u namens het bestuur zeer goede feestdagen.Eric ter Hark, voorzitter

Speciaal voor de Belgische Vrienden kwamen vier musici van het Koninklijk Concertgebouworkest op 15 september naar La Hulpe. In het huis van voorzit-ter Eric ter Hark klonk bijzondere ka-mermuziek in een intieme sfeer.

De 140 Vrienden en geïnteresseerden uit Vlaanderen en Wallonië wilden niets mis-sen. Een half uur voor aanvang hadden de meesten hun plekje al ingenomen. Zij maakten onder meer kennis met de nieu-we, Belgische altviolist Frederik Boits.

‘Het was een heel prettige ervaring’, ver-telt Boits. ‘Ik was omringd door mensen: voor, achter, opzij. Dat gaf een gezellige sfeer. Ik kon mijn kamermuziekhart heer-lijk kwijt tijdens het concert, onder meer in het duet dat ik met collega en fluitist Vincent Cortvrint speelde van de Belgische componist Albert Huybrechts.’ Kort daar-voor gaf Vincent Cortvrint een uitvoerige toelichting op de werken van Huybrechts en Mozart. Samen met violiste Marijn Mijnders en cellist Fred Edelen gaf Boits lees verder op p.3

sfeervOl huiscOncert

Al Vriend van het Koninklijk Concert- gebouworkest?Als donateur (€ 1000) heeft u vrij toegang tot kamermuziekconcerten en masterclas-ses, ontvangt u twee vrijkaarten per sei-zoen voor concerten van het Koninklijk Concertgebouworkest in BOZAR in Brussel met na-ontvangst, een uitnodiging voor een galadiner tegen kostprijs, twee maal per jaar de Nieuwsbrief en kan uw naam desgewenst vermeld worden in communi-catie van de VZW.Voor kennismakers is er een introduc-tielidmaatschap van een jaar (€ 500), waarmee u concerten van het Koninklijk Concertgebouworkest in Brussel en ande-re evenementen van de VZW kunt bezoe-ken tegen kostprijs, en musici en andere Vrienden kunt ontmoeten na een concert in BOZAR in Brussel. U ontvangt twee maal per jaar de Nieuwsbrief en een uit-nodiging voor een galadiner tegen kost-prijs. Desgewenst kan uw naam vermeld worden in de communicatie van de VZW.Via een bedrijfslidmaatschap (€ 5000) kunt u samen met uw relaties naar con-certen van het Koninklijk Concertgebouw-orkest in BOZAR in Brussel: ieder seizoen acht plaatsen. Ook kunt u per seizoen vier concertkaarten bestellen bij de VIP Service Desk van het orkest, als het optreedt in Het Concertgebouw in Amsterdam. U ont-vangt twee maal per jaar de Nieuwsbrief en een uitnodiging voor een galadiner te-gen kostprijs en uw logo wordt vermeld in de communicatie van de VZW.

ContactVriendenvereniging van het Koninklijk

Concertgebouworkest in België

De heer Eric ter Hark eric.terhark@gmail.com

contactpersoon Mariëlle Prins + 32 475 867 669m.prins@concertgebouworkest.be

www.concertgebouworkest.be

BestuurDhr. Eric ter Hark, voorzitter,

CEO American European Community Association

Dhr. Luc Carbonez, ere-ambassadeur van België in Nederland, vice-voorzitter

Dhr. Ferdinand Verdonck, penningmeesterDhr. Jan Raes, algemeen directeur

Koninklijk Concertgebouworkest, algemeen bestuurslid

Dhr. Dorian van der Brempt, Directeur Vlaams-Nederlands Huis deBuren

RedactieIrene Bloemink; Vriendenvereniging van

het Koninklijk Concertgebouworkest in België; Stichting Donateurs Koninklijk

Concertgebouworkest

Fotografie Anne Dokter, Naomi Hoogervorst (Prix de

Salon) Jouk Oosterhof (Henriette Henny)

j a a r g a n g 2 - n u m m e r 2 - d e c 2 0 1 3

Ontlading na het laatste concert in Sydney. Paukenist Marinus Komst (linksachter) laat de serpentines over zich heen komen. Het orkest is blij, na het succesvolle laatste deel van de Wereldtour die door Rusland, Japan, China en Australië voerde. In alle continenten heeft men in dit jubileumjaar het Koninklijk Concertgebouworkest kunnen horen.

Nog nooit componeerde de Belgische jazzpianist en componist Kris Defoort voor een orkest. Het Koninklijk Concert-gebouworkest verleidde hem tot deze ontdekkingsreis. ‘Het is mijn meest persoonlijke muziekstuk ooit.’

Eigenlijk wil Kris Defoort niet te veel over zijn muziek vertellen. ‘Die moet voor zich-zelf spreken’, zo vindt hij. Maar als hij eenmaal bezig is, lijkt het minstens zo las-tig om te stoppen. Human Voices Only is zijn eerste symfonie, waaraan hij ten tijde van dit gesprek de laatste hand legt.

DeBuren‘Ik ben zeer vereerd dat ik voor het Konink lijk Concertgebouworkest mag werken. Mijn eerste symfonie wordt meteen uit-gevoerd door een van de beste orkesten ter wereld,’ lacht de componist. De opdracht kwam tot stand dankzij het Vlaams-Neder-lands Huis deBuren dat eerder een concert in Antwerpen met werk van Nederland-se en Belgische componisten mogelijk maakte. De symfonie moet een muzikale uitwerking van het thema privacy zijn.

Het niets‘Er zijn componisten die een concept ma-ken en dat uitwerken. Dat is niet hoe ik werk. Ik begin vanuit het onbewuste, vanuit het niets eigenlijk, met een wit blad. De kern is improvisatie aan de piano. Ik voel iets, ik speel iets en als ik een paar noten heb, ben ik vertrokken.’ ‘En dan beïnvloedt de muziek mij ook weer. De combinatie van noten, harmo-nieën, en ritmes verrast mij meer en meer. Zo ontstaat een continue conver-

satie tussen muziek en persoon.’ Zelf ka-rakteriseert hij zijn muziek als een ont-moeting tussen jazz en klassiek en tussen geïmproviseerde muziek en geschreven composities. En hij is ook iemand die al-tijd op zoek is naar nieuwe wegen, of het nu muziek is voor theater, dans of opera.

‘Ik voel iets, ik speel iets en als ik een paar noten heb, ben ik vertrokken’

KleurenpaletEen symfonisch werk creëren is zo’n ont-dekkingsreis. ‘Dat enorme kleurenpalet van zo’n groot orkest is fantastisch. Daar zit het meeste werk: het omzetten van de muzikale ideeën naar de orkestrale klank. Die ene noot van de klarinet moet precies in dat octaaf om die kleur te krij-gen. Dat is een lijdensweg, maar daarin schuilt tegelijk ook de vooruitgang. Iede-re noot draai ik tien keer om, net zo lang totdat ik er een goed gevoel over heb.’

ToegankelijkHet resultaat heeft hem zelf ook een beet-je verrast. ‘Human Voices Only, heeft mij een richting in geduwd die toegankelij-ker wordt. Ik houd van het mysterieuze, het ongrijpbare, het impressionistische. Maar dit werk is directer, ritmischer ook. Er zitten meer bigband-invloeden in. Het is een sleutelwerk voor mij, waarin ik

nieuwe cOördinAtOr relAtiebeheerZe speelt piano en klarinet en groei-de op in Frankrijk en België. Dat de nieuwe coördinator relatiebeheer en fondsenwerving Henriette Henny de vriendenverenigingen in deze landen gaat ondersteunen, is dus geen verras-sing. Ze doet dat vanuit het kantoor in Amsterdam. ‘Muziek maakt de wereld mooier. Daar wil ik graag een bijdrage leveren. En het Koninklijk Concertge-bouworkest is volgens velen het beste orkest ter wereld, dus om daarvoor te mogen werken, is fantastisch’, vertelt ze. Voordat ze de overstap maakte, werkte Henriette Henny zes jaar bij Berenschot als consultant internatio-nale samenwerking.

veel meer loslaat. Vroeger wilde ik soms bewust hedendaags klassiek schrijven. Maar vooral de muziek van een eeuw ge-leden heeft mij geïnspireerd. Debussy, Schönberg, Mahler, Charles Ives. En het directe, primordiale van Stravinsky. Uit-eindelijk is dit werk de meest intieme weergave van mijn persoonlijkheid, emo-tioneel en esthetisch.’

Menselijke stem‘Human Voices Only is een ode aan de menselijke stem. Die kan zingen, mur-melen, praten, wenen en schreeuwen. Die stem wil ik in al zijn belevingen imiteren.’ Maar hoe krijgt de mense-lijke stem uitdrukking in een werk voor instrumentalisten? Het antwoord op die vraag is te krijgen op 15 maart in Brussel.

GAlAcOncert MuzieKKApelDe samenwerking met de Muziekkapel Koningin Elisabeth krijgt vorm. U bent van harte welkom op het Galaconcert op 28 januari 2014 in BOZAR met solisten van de Muziekkapel en het Orchestre Royal de Chambre de Wallonie onder leiding van Augustin Dumay. Belgische Vrienden van het Koninklijk Concertgebouworkest krij-gen 10% korting op eersterangs plaatsen en de mogelijkheid de receptie bij te wo-nen in de pauze (€ 35). Aanmelden kan via funding@crme.be o.v.v. FRCO.

instruMentAle Ode AAn de MenselijKe steM

Het bestuur van de Belgische Vrienden van het Koninklijk

Concertgebouworkest wenst u fijne feestdagen en een voorspoedig 2014

Het voltallig Koninklijk Concertgebouw- orkest komt op 15 maart naar BOZAR voor een spectaculair concert in samen-werking met sterpianist Lang Lang. Onder meer staat de wereldpremière van “Human Voices Only” van Kris Defoort op het programma, dat de Belgische compo-nist speciaal in opdracht van het orkest schreef. Een interview met hem vindt u op pagina 5. Het concert wordt mede mo-gelijk gemaakt door Vlaams-Nederlands Huis deBuren en vormt een dubbelcon-cert in Amsterdam en Brussel.Na afloop van het concert is er een ont-

vangst voor de Belgische Vrienden die daar de musici en de andere gasten kunnen ontmoeten. Het bestuur van de Vrienden nodigt u hiervoor van harte uit. Aanmelden kan via e-mail. Zie de agen-da op de achterpagina.

15 MAArt 2014: cOncert Met nieuw belGisch werK

belGische vrienden

3 42

Belgische altviolist kent ‘vliegende start’Lang had hij het naar zijn zin als aanvoerder van de altvioolsectie bij Hol-land Symfonia. Maar bij het Koninklijk Concertgebouworkest heeft de Belg Frederik Boits zijn echte droombaan gevonden: ‘Ik geniet van de klank en de sfeer van het orkest.’

‘Het orkest speelde als een ensemble, als een hecht collectief. Dat vind je bij andere orkesten zelden.’

Sommige Vrienden hebben hem al horen spelen op het Huisconcert op 15 septem-ber, waar hij als liefhebber van kamer-muziek goed uit de voeten kon. Ook is hij een graag geziene gastspeler bij diverse

ensembles. ‘Maar het is een genot om al die grote symfonieën te kunnen spelen, die voor een deel nieuw zijn voor mij. De Vijfde symfonie van Bruckner met dirigent Nikolaus Harnoncourt in oktober was een bijzondere belevenis. Voor mij was het de eerste keer dat ik onder zijn leiding speel-de. Zijn charisma is enorm. Je kon voelen hoe geliefd hij bij het orkest is.’

Wittebroodsweken De tweede plaatsvervangend soloaltviolist heeft ‘een vliegende start’ bij het orkest. ‘Ik ging vrijwel direct op tournee naar Zuid-Amerika, waar ik nog nooit had ge-speeld. In Buenos Aires voerden we onder leiding van chef-dirigent Mariss Jansons de Eerste van Mahler uit. Alles klopte. Fantastisch dat ik dat mocht meemaken. Het orkest speelde als een ensemble, als een hecht collectief. Dat vind je bij andere orkesten zelden. Ja, ik zit in mijn witte-broodsweken,’ grinnikt hij als verklaring voor zijn enthousiasme.

Supersympathiek‘Tegelijk vind ik het spannend, want ik zit nog in mijn proeftijd. Maar ik heb helemaal niet het gevoel dat mensen mij zitten te beoordelen. Mijn collega’s zijn supersympathiek. Ik werd meteen opge-nomen in de groep. ’Ondertussen heeft hij het volgende hoogtepunt alweer achter zich: het laatste deel van de Wereldtour naar Rusland, Azië en Australië. ‘Ik denk vaak: wat een geluk heb ik eigenlijk.’

Waar ook ter wereld, iedereen kan het orkest nu altijd volgen met het video-magazine van het Koninklijk Concert-gebouworkest. De eerste drie nummers zijn al beschikbaar voor ipad en iphone.

Daar kunt u het ervaren: Mariss Jansons die uitlegt welke passages hij bijzonder vindt in Tod und Verklärung van Richard Strauss. En waarom die ene noot precies op dat moment zo belangrijk is. Dat kunt u vervolgens horen als u het concert be-luistert en bekijkt. De chef-dirigent komt dus bij u thuis. De derde editie, beschik-

rco editions is livebaar sinds 15 november, slingert u heen en weer tussen de liefde en de schan-dalen, met muziek van Anton Webern, Alban Berg en Gustav Mahler, terwijl in het tweede nummer, getiteld Naar het licht, hoop en verheffing centraal staan. Door de unieke opnamen waant u zich tus-sen de musici van het Koninklijk Concert-gebouworkest. De dirigenten John Eliot Gardiner en Giovanni Antonini nemen u in het eerste – gratis - nummer mee naar de Parijse en Praagse symfonieën van Wolf-gang Amadeus Mozart. Geniet u van het beeldmateriaal en de historische teksten.

Alle nummers staan bij de app store voor u klaar. Voorlopig is RCO Editions er alleen voor de ipad en iphone. Uiteraard zijn er plannen om het videomagazine in de toe-komst ook voor Android beschikbaar te maken. www.concertgebouworkest.nl/en/rco-editions

Chef-dirigent Mariss Jansons heeft binnen een half jaar vier grote onders-cheidingen ontvangen.

Vanaf 1 november mag de maestro zich Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw noemen, een onderscheiding voor ‘exceptionele artistieke prestaties’. De Nederlandse minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap Jet Bussemaker reikte de onderscheiding persoonlijk uit na het concert die avond in Het Concertgebouw. ‘Onder zijn bezielende leiding straalt de parel in de kroon van ons Nederlandse muziekleven als nooit tevoren’, aldus de minister.

De Belgische Vrienden kijken met plezier terug op het concert van het Koninklijk Concertgebouworkest onder leiding van de Engelse dirigent Daniel Harding op 19 oktober in BOZAR, in samenwerking met de Amerikaanse sopraan Emily Magee. Vrienden mochten die dag de generale repetitie bijwonen.

Als orchestra in residence verzorgt het orkest twee maal per jaar concerten met een bij-

schitteren met harding en mageezondere, muzikale insteek. Deze keer was sopraan Emily Magee uitgenodigd de Vier letze Lieder van Richard Strauss te zingen. Het publiek waardeerde dat duidelijk en bewoog met een lang applaus het orkest en de zangeres tot een toegift.

EnergiekEerder die dag hadden de Vrienden de En-gelse dirigent al energiek aan het werk gezien tijdens de generale repetitie. En zij

boven: Dirigent Daniel Harding repeteert de Sechs Stücke van Anton Webern. rechtsboven: Sopraan Emily Magee tijdens een repetitie. rechts onder: Directeur van de Stichting Donateurs Wouter Steijn met twee nieuwe donateurs: mevrouw en meneer Cécile en Alphonse Brenninkmeijer en met de voorzitter van de Belgische Vrienden Eric ter Hark en zijn echtgenote Marie-Christine.

kregen een levendige achtergrondschets van de muziek van de Belgische fluitist Vincent Cortvrint, vlak voor het concert.

GeraaktDe meesten werden geraakt door de Twee-de symfonie van Robert Schumann en ge-prikkeld door een bijzondere interpretatie van de Sechs Stücke für Orchester van An-ton Webern, die ook bij de aanwezige pers in de smaak vielen.

onderscheidingen voor mariss Jansons

Mariss Jansons bedankt het orkest in Het Concert-gebouw in Amsterdam, nadat hij Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw geworden is.

Eerder dit jaar kreeg Jansons al twee belangrijke Duitse onderscheidingen: in juni de ‘Nobelprijs van de muziek’, de Ernst von Siemens Muziekprijs, en in oktober het Bundesverdienstkreuz uit handen van de Duitse bondspresident Joachim Gauck. Tijdens de Wereldtour in Japan ontving hij, samen met het Koninklijk Concertgebouworkest, de Academy Award van Geijutsu Magazine, het grootste muziektijdschrift van Japan. Zij kregen de prijs dit jaar voor de Japanse editie van de RCO Live-cd met Eine Alpensinfonie van Richard Strauss.

De Belgische contrafagottist Simon Van Holen heeft de Prix de Salon 2013 gewonnen, de jaarlijkse prijs van de za-kelijke kring van het Koninklijk Concert-gebouworkest voor een jong orkestlid met een bijzonder project. Met de bij-drage gaat Van Holen een cd maken met onder meer nieuw repertoire.

De 29-jarige musicus was zichtbaar blij met de prijs. ‘Er is veel te weinig geschre-ven voor de contrafagot’, vertelde hij tij-dens de uitreiking. ‘Deze prijs biedt me de mogelijkheid daar verandering in te bren-gen. Ik ga een cd maken met werken voor de contrafagot. Daar komt bestaand werk op te staan, maar ik heb ook een opdracht gegeven voor nieuw werk.’ Zo wil hij zijn instrument meer bekendheid geven.

VerwonderingDat begon al op de uitreiking zelf, in het kantoor van Loyens & Loeff in Amster-

simon van holen wint Prix de salondam. Met verbazing keek het publiek naar zijn instrument, wat snel verander-de in verwondering over de diversiteit van de klanken en tonen die het instrument in zich heeft en bewondering voor de spe-ler. Een bezoekster wilde het instrument daarna even aanraken.

Händel schreef al partijen voor de contrafagot

Beethoven‘Zeker, er zijn partijen geschreven speci-aal voor de contrafagot. Händel begon er al mee. Het is niet zomaar een lage fagot, hij heeft een kenmerkende klank. De partijen uit Beethoven 5 en 9 zijn heel be-roemd, bijvoorbeeld. Die van Ravel hele-maal, in Ma Mère l’Oye. Of die in Mahler

Het Koninklijk Concertgebouworkest heeft een Belgische prijs toegekend ge-kregen: de Gouden Label van Klassiek Centraal. Ambassadeur Henne Schu-wer nam de prijs op 23 juni namens het orkest in ontvangst tijdens een feestelijke zitting in de Stadsschouw-burg Mechelen. Daarbij was onder an-deren burgemeester Bart Somers van Mechelen aanwezig. Algemeen direc-teur Jan Raes was op dat moment met het orkest op Wereldtournee in Zuid-Amerika. Ondervoorzitter Luc Carbo-nez vertegenwoordigde de Belgische Vrienden van het Koninklijk Concert-gebouworkest.Het Koninklijk Concertgebouworkest kreeg de prijs voor het concert in het Brusselse Paleis voor Schone Kunsten op 25 september 2012.

10.’ Hij doet het even met zijn stem voor en kent de partijen uit zijn hoofd. ‘De contrafagot wordt vooral gebruikt in deze grote werken. Ja precies, in het repertoire waar het Koninklijk Concertgebouw-orkest om bekend staat’, glimlacht hij.

Het is nog niet precies bekend wanneer de cd van Simon Van Holen uitkomt. We houden u op de hoogte.

Simon Van Holen komt op 9 februari met een ensemble van het orkest naar Luik (zie agenda).

Simon Van Holen krijgt de Prix de Salon uit handen van de voorzitter van de Stichting Donateurs Alexander van Wassenaer.

Een bezoekster wilde het instrument even aanraken

gouden laBel voor het orkest

vervolg van p. 1eerst nog een gloedvolle interpretatie van het Strijktrio op. 9 van Ludwig van Beetho-ven, om gezamenlijk met het Fluitkwartet nummer 1 van Wolfgang Amadeus Mozart af te sluiten. ‘Een topwerk voor een flui-tist’, aldus Cortvrint. Het lange applaus na afloop was veelzeggend.

Hartelijk‘De muziek paste perfect bij de hartelijke ontvangst die we mochten genieten’, al-dus een bezoekster die er voor het eerst bij was. ‘Ik had uitgebreid de gelegenheid om met de andere gasten en met de mu-sici te praten. De volgende keer kom ik graag weer.’ Ondertussen breidt de kring van Belgische Vrienden van het Koninklijk Concertgebouworkest zich gestaag uit.

Op 9 februari 2014 van 15.00 tot 16.00 uur is er een nieuw Huisconcert in het prestigieuze Court Saint Paul in de schaduw van de kathedraal in Luik (zie concertagenda). Daar zal een ensemble van het orkest, met onder meer Simon Van Holen, te beluisteren zijn.

foto: Vincent Corvrint, Marijn Mijnders, Frederik Boits en

Fred Edelen repeteren voor het concert.

3 42

Belgische altviolist kent ‘vliegende start’Lang had hij het naar zijn zin als aanvoerder van de altvioolsectie bij Hol-land Symfonia. Maar bij het Koninklijk Concertgebouworkest heeft de Belg Frederik Boits zijn echte droombaan gevonden: ‘Ik geniet van de klank en de sfeer van het orkest.’

‘Het orkest speelde als een ensemble, als een hecht collectief. Dat vind je bij andere orkesten zelden.’

Sommige Vrienden hebben hem al horen spelen op het Huisconcert op 15 septem-ber, waar hij als liefhebber van kamer-muziek goed uit de voeten kon. Ook is hij een graag geziene gastspeler bij diverse

ensembles. ‘Maar het is een genot om al die grote symfonieën te kunnen spelen, die voor een deel nieuw zijn voor mij. De Vijfde symfonie van Bruckner met dirigent Nikolaus Harnoncourt in oktober was een bijzondere belevenis. Voor mij was het de eerste keer dat ik onder zijn leiding speel-de. Zijn charisma is enorm. Je kon voelen hoe geliefd hij bij het orkest is.’

Wittebroodsweken De tweede plaatsvervangend soloaltviolist heeft ‘een vliegende start’ bij het orkest. ‘Ik ging vrijwel direct op tournee naar Zuid-Amerika, waar ik nog nooit had ge-speeld. In Buenos Aires voerden we onder leiding van chef-dirigent Mariss Jansons de Eerste van Mahler uit. Alles klopte. Fantastisch dat ik dat mocht meemaken. Het orkest speelde als een ensemble, als een hecht collectief. Dat vind je bij andere orkesten zelden. Ja, ik zit in mijn witte-broodsweken,’ grinnikt hij als verklaring voor zijn enthousiasme.

Supersympathiek‘Tegelijk vind ik het spannend, want ik zit nog in mijn proeftijd. Maar ik heb helemaal niet het gevoel dat mensen mij zitten te beoordelen. Mijn collega’s zijn supersympathiek. Ik werd meteen opge-nomen in de groep. ’Ondertussen heeft hij het volgende hoogtepunt alweer achter zich: het laatste deel van de Wereldtour naar Rusland, Azië en Australië. ‘Ik denk vaak: wat een geluk heb ik eigenlijk.’

Waar ook ter wereld, iedereen kan het orkest nu altijd volgen met het video-magazine van het Koninklijk Concert-gebouworkest. De eerste drie nummers zijn al beschikbaar voor ipad en iphone.

Daar kunt u het ervaren: Mariss Jansons die uitlegt welke passages hij bijzonder vindt in Tod und Verklärung van Richard Strauss. En waarom die ene noot precies op dat moment zo belangrijk is. Dat kunt u vervolgens horen als u het concert be-luistert en bekijkt. De chef-dirigent komt dus bij u thuis. De derde editie, beschik-

rco editions is livebaar sinds 15 november, slingert u heen en weer tussen de liefde en de schan-dalen, met muziek van Anton Webern, Alban Berg en Gustav Mahler, terwijl in het tweede nummer, getiteld Naar het licht, hoop en verheffing centraal staan. Door de unieke opnamen waant u zich tus-sen de musici van het Koninklijk Concert-gebouworkest. De dirigenten John Eliot Gardiner en Giovanni Antonini nemen u in het eerste – gratis - nummer mee naar de Parijse en Praagse symfonieën van Wolf-gang Amadeus Mozart. Geniet u van het beeldmateriaal en de historische teksten.

Alle nummers staan bij de app store voor u klaar. Voorlopig is RCO Editions er alleen voor de ipad en iphone. Uiteraard zijn er plannen om het videomagazine in de toe-komst ook voor Android beschikbaar te maken. www.concertgebouworkest.nl/en/rco-editions

Chef-dirigent Mariss Jansons heeft binnen een half jaar vier grote onders-cheidingen ontvangen.

Vanaf 1 november mag de maestro zich Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw noemen, een onderscheiding voor ‘exceptionele artistieke prestaties’. De Nederlandse minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap Jet Bussemaker reikte de onderscheiding persoonlijk uit na het concert die avond in Het Concertgebouw. ‘Onder zijn bezielende leiding straalt de parel in de kroon van ons Nederlandse muziekleven als nooit tevoren’, aldus de minister.

De Belgische Vrienden kijken met plezier terug op het concert van het Koninklijk Concertgebouworkest onder leiding van de Engelse dirigent Daniel Harding op 19 oktober in BOZAR, in samenwerking met de Amerikaanse sopraan Emily Magee. Vrienden mochten die dag de generale repetitie bijwonen.

Als orchestra in residence verzorgt het orkest twee maal per jaar concerten met een bij-

schitteren met harding en mageezondere, muzikale insteek. Deze keer was sopraan Emily Magee uitgenodigd de Vier letze Lieder van Richard Strauss te zingen. Het publiek waardeerde dat duidelijk en bewoog met een lang applaus het orkest en de zangeres tot een toegift.

EnergiekEerder die dag hadden de Vrienden de En-gelse dirigent al energiek aan het werk gezien tijdens de generale repetitie. En zij

boven: Dirigent Daniel Harding repeteert de Sechs Stücke van Anton Webern. rechtsboven: Sopraan Emily Magee tijdens een repetitie. rechts onder: Directeur van de Stichting Donateurs Wouter Steijn met twee nieuwe donateurs: mevrouw en meneer Cécile en Alphonse Brenninkmeijer en met de voorzitter van de Belgische Vrienden Eric ter Hark en zijn echtgenote Marie-Christine.

kregen een levendige achtergrondschets van de muziek van de Belgische fluitist Vincent Cortvrint, vlak voor het concert.

GeraaktDe meesten werden geraakt door de Twee-de symfonie van Robert Schumann en ge-prikkeld door een bijzondere interpretatie van de Sechs Stücke für Orchester van An-ton Webern, die ook bij de aanwezige pers in de smaak vielen.

onderscheidingen voor mariss Jansons

Mariss Jansons bedankt het orkest in Het Concert-gebouw in Amsterdam, nadat hij Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw geworden is.

Eerder dit jaar kreeg Jansons al twee belangrijke Duitse onderscheidingen: in juni de ‘Nobelprijs van de muziek’, de Ernst von Siemens Muziekprijs, en in oktober het Bundesverdienstkreuz uit handen van de Duitse bondspresident Joachim Gauck. Tijdens de Wereldtour in Japan ontving hij, samen met het Koninklijk Concertgebouworkest, de Academy Award van Geijutsu Magazine, het grootste muziektijdschrift van Japan. Zij kregen de prijs dit jaar voor de Japanse editie van de RCO Live-cd met Eine Alpensinfonie van Richard Strauss.

De Belgische contrafagottist Simon Van Holen heeft de Prix de Salon 2013 gewonnen, de jaarlijkse prijs van de za-kelijke kring van het Koninklijk Concert-gebouworkest voor een jong orkestlid met een bijzonder project. Met de bij-drage gaat Van Holen een cd maken met onder meer nieuw repertoire.

De 29-jarige musicus was zichtbaar blij met de prijs. ‘Er is veel te weinig geschre-ven voor de contrafagot’, vertelde hij tij-dens de uitreiking. ‘Deze prijs biedt me de mogelijkheid daar verandering in te bren-gen. Ik ga een cd maken met werken voor de contrafagot. Daar komt bestaand werk op te staan, maar ik heb ook een opdracht gegeven voor nieuw werk.’ Zo wil hij zijn instrument meer bekendheid geven.

VerwonderingDat begon al op de uitreiking zelf, in het kantoor van Loyens & Loeff in Amster-

simon van holen wint Prix de salondam. Met verbazing keek het publiek naar zijn instrument, wat snel verander-de in verwondering over de diversiteit van de klanken en tonen die het instrument in zich heeft en bewondering voor de spe-ler. Een bezoekster wilde het instrument daarna even aanraken.

Händel schreef al partijen voor de contrafagot

Beethoven‘Zeker, er zijn partijen geschreven speci-aal voor de contrafagot. Händel begon er al mee. Het is niet zomaar een lage fagot, hij heeft een kenmerkende klank. De partijen uit Beethoven 5 en 9 zijn heel be-roemd, bijvoorbeeld. Die van Ravel hele-maal, in Ma Mère l’Oye. Of die in Mahler

Het Koninklijk Concertgebouworkest heeft een Belgische prijs toegekend ge-kregen: de Gouden Label van Klassiek Centraal. Ambassadeur Henne Schu-wer nam de prijs op 23 juni namens het orkest in ontvangst tijdens een feestelijke zitting in de Stadsschouw-burg Mechelen. Daarbij was onder an-deren burgemeester Bart Somers van Mechelen aanwezig. Algemeen direc-teur Jan Raes was op dat moment met het orkest op Wereldtournee in Zuid-Amerika. Ondervoorzitter Luc Carbo-nez vertegenwoordigde de Belgische Vrienden van het Koninklijk Concert-gebouworkest.Het Koninklijk Concertgebouworkest kreeg de prijs voor het concert in het Brusselse Paleis voor Schone Kunsten op 25 september 2012.

10.’ Hij doet het even met zijn stem voor en kent de partijen uit zijn hoofd. ‘De contrafagot wordt vooral gebruikt in deze grote werken. Ja precies, in het repertoire waar het Koninklijk Concertgebouw-orkest om bekend staat’, glimlacht hij.

Het is nog niet precies bekend wanneer de cd van Simon Van Holen uitkomt. We houden u op de hoogte.

Simon Van Holen komt op 9 februari met een ensemble van het orkest naar Luik (zie agenda).

Simon Van Holen krijgt de Prix de Salon uit handen van de voorzitter van de Stichting Donateurs Alexander van Wassenaer.

Een bezoekster wilde het instrument even aanraken

gouden laBel voor het orkest

vervolg van p. 1eerst nog een gloedvolle interpretatie van het Strijktrio op. 9 van Ludwig van Beetho-ven, om gezamenlijk met het Fluitkwartet nummer 1 van Wolfgang Amadeus Mozart af te sluiten. ‘Een topwerk voor een flui-tist’, aldus Cortvrint. Het lange applaus na afloop was veelzeggend.

Hartelijk‘De muziek paste perfect bij de hartelijke ontvangst die we mochten genieten’, al-dus een bezoekster die er voor het eerst bij was. ‘Ik had uitgebreid de gelegenheid om met de andere gasten en met de mu-sici te praten. De volgende keer kom ik graag weer.’ Ondertussen breidt de kring van Belgische Vrienden van het Koninklijk Concertgebouworkest zich gestaag uit.

Op 9 februari 2014 van 15.00 tot 16.00 uur is er een nieuw Huisconcert in het prestigieuze Court Saint Paul in de schaduw van de kathedraal in Luik (zie concertagenda). Daar zal een ensemble van het orkest, met onder meer Simon Van Holen, te beluisteren zijn.

foto: Vincent Corvrint, Marijn Mijnders, Frederik Boits en

Fred Edelen repeteren voor het concert.

3 42

Belgische altviolist kent ‘vliegende start’Lang had hij het naar zijn zin als aanvoerder van de altvioolsectie bij Hol-land Symfonia. Maar bij het Koninklijk Concertgebouworkest heeft de Belg Frederik Boits zijn echte droombaan gevonden: ‘Ik geniet van de klank en de sfeer van het orkest.’

‘Het orkest speelde als een ensemble, als een hecht collectief. Dat vind je bij andere orkesten zelden.’

Sommige Vrienden hebben hem al horen spelen op het Huisconcert op 15 septem-ber, waar hij als liefhebber van kamer-muziek goed uit de voeten kon. Ook is hij een graag geziene gastspeler bij diverse

ensembles. ‘Maar het is een genot om al die grote symfonieën te kunnen spelen, die voor een deel nieuw zijn voor mij. De Vijfde symfonie van Bruckner met dirigent Nikolaus Harnoncourt in oktober was een bijzondere belevenis. Voor mij was het de eerste keer dat ik onder zijn leiding speel-de. Zijn charisma is enorm. Je kon voelen hoe geliefd hij bij het orkest is.’

Wittebroodsweken De tweede plaatsvervangend soloaltviolist heeft ‘een vliegende start’ bij het orkest. ‘Ik ging vrijwel direct op tournee naar Zuid-Amerika, waar ik nog nooit had ge-speeld. In Buenos Aires voerden we onder leiding van chef-dirigent Mariss Jansons de Eerste van Mahler uit. Alles klopte. Fantastisch dat ik dat mocht meemaken. Het orkest speelde als een ensemble, als een hecht collectief. Dat vind je bij andere orkesten zelden. Ja, ik zit in mijn witte-broodsweken,’ grinnikt hij als verklaring voor zijn enthousiasme.

Supersympathiek‘Tegelijk vind ik het spannend, want ik zit nog in mijn proeftijd. Maar ik heb helemaal niet het gevoel dat mensen mij zitten te beoordelen. Mijn collega’s zijn supersympathiek. Ik werd meteen opge-nomen in de groep. ’Ondertussen heeft hij het volgende hoogtepunt alweer achter zich: het laatste deel van de Wereldtour naar Rusland, Azië en Australië. ‘Ik denk vaak: wat een geluk heb ik eigenlijk.’

Waar ook ter wereld, iedereen kan het orkest nu altijd volgen met het video-magazine van het Koninklijk Concert-gebouworkest. De eerste drie nummers zijn al beschikbaar voor ipad en iphone.

Daar kunt u het ervaren: Mariss Jansons die uitlegt welke passages hij bijzonder vindt in Tod und Verklärung van Richard Strauss. En waarom die ene noot precies op dat moment zo belangrijk is. Dat kunt u vervolgens horen als u het concert be-luistert en bekijkt. De chef-dirigent komt dus bij u thuis. De derde editie, beschik-

rco editions is livebaar sinds 15 november, slingert u heen en weer tussen de liefde en de schan-dalen, met muziek van Anton Webern, Alban Berg en Gustav Mahler, terwijl in het tweede nummer, getiteld Naar het licht, hoop en verheffing centraal staan. Door de unieke opnamen waant u zich tus-sen de musici van het Koninklijk Concert-gebouworkest. De dirigenten John Eliot Gardiner en Giovanni Antonini nemen u in het eerste – gratis - nummer mee naar de Parijse en Praagse symfonieën van Wolf-gang Amadeus Mozart. Geniet u van het beeldmateriaal en de historische teksten.

Alle nummers staan bij de app store voor u klaar. Voorlopig is RCO Editions er alleen voor de ipad en iphone. Uiteraard zijn er plannen om het videomagazine in de toe-komst ook voor Android beschikbaar te maken. www.concertgebouworkest.nl/en/rco-editions

Chef-dirigent Mariss Jansons heeft binnen een half jaar vier grote onders-cheidingen ontvangen.

Vanaf 1 november mag de maestro zich Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw noemen, een onderscheiding voor ‘exceptionele artistieke prestaties’. De Nederlandse minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap Jet Bussemaker reikte de onderscheiding persoonlijk uit na het concert die avond in Het Concertgebouw. ‘Onder zijn bezielende leiding straalt de parel in de kroon van ons Nederlandse muziekleven als nooit tevoren’, aldus de minister.

De Belgische Vrienden kijken met plezier terug op het concert van het Koninklijk Concertgebouworkest onder leiding van de Engelse dirigent Daniel Harding op 19 oktober in BOZAR, in samenwerking met de Amerikaanse sopraan Emily Magee. Vrienden mochten die dag de generale repetitie bijwonen.

Als orchestra in residence verzorgt het orkest twee maal per jaar concerten met een bij-

schitteren met harding en mageezondere, muzikale insteek. Deze keer was sopraan Emily Magee uitgenodigd de Vier letze Lieder van Richard Strauss te zingen. Het publiek waardeerde dat duidelijk en bewoog met een lang applaus het orkest en de zangeres tot een toegift.

EnergiekEerder die dag hadden de Vrienden de En-gelse dirigent al energiek aan het werk gezien tijdens de generale repetitie. En zij

boven: Dirigent Daniel Harding repeteert de Sechs Stücke van Anton Webern. rechtsboven: Sopraan Emily Magee tijdens een repetitie. rechts onder: Directeur van de Stichting Donateurs Wouter Steijn met twee nieuwe donateurs: mevrouw en meneer Cécile en Alphonse Brenninkmeijer en met de voorzitter van de Belgische Vrienden Eric ter Hark en zijn echtgenote Marie-Christine.

kregen een levendige achtergrondschets van de muziek van de Belgische fluitist Vincent Cortvrint, vlak voor het concert.

GeraaktDe meesten werden geraakt door de Twee-de symfonie van Robert Schumann en ge-prikkeld door een bijzondere interpretatie van de Sechs Stücke für Orchester van An-ton Webern, die ook bij de aanwezige pers in de smaak vielen.

onderscheidingen voor mariss Jansons

Mariss Jansons bedankt het orkest in Het Concert-gebouw in Amsterdam, nadat hij Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw geworden is.

Eerder dit jaar kreeg Jansons al twee belangrijke Duitse onderscheidingen: in juni de ‘Nobelprijs van de muziek’, de Ernst von Siemens Muziekprijs, en in oktober het Bundesverdienstkreuz uit handen van de Duitse bondspresident Joachim Gauck. Tijdens de Wereldtour in Japan ontving hij, samen met het Koninklijk Concertgebouworkest, de Academy Award van Geijutsu Magazine, het grootste muziektijdschrift van Japan. Zij kregen de prijs dit jaar voor de Japanse editie van de RCO Live-cd met Eine Alpensinfonie van Richard Strauss.

De Belgische contrafagottist Simon Van Holen heeft de Prix de Salon 2013 gewonnen, de jaarlijkse prijs van de za-kelijke kring van het Koninklijk Concert-gebouworkest voor een jong orkestlid met een bijzonder project. Met de bij-drage gaat Van Holen een cd maken met onder meer nieuw repertoire.

De 29-jarige musicus was zichtbaar blij met de prijs. ‘Er is veel te weinig geschre-ven voor de contrafagot’, vertelde hij tij-dens de uitreiking. ‘Deze prijs biedt me de mogelijkheid daar verandering in te bren-gen. Ik ga een cd maken met werken voor de contrafagot. Daar komt bestaand werk op te staan, maar ik heb ook een opdracht gegeven voor nieuw werk.’ Zo wil hij zijn instrument meer bekendheid geven.

VerwonderingDat begon al op de uitreiking zelf, in het kantoor van Loyens & Loeff in Amster-

simon van holen wint Prix de salondam. Met verbazing keek het publiek naar zijn instrument, wat snel verander-de in verwondering over de diversiteit van de klanken en tonen die het instrument in zich heeft en bewondering voor de spe-ler. Een bezoekster wilde het instrument daarna even aanraken.

Händel schreef al partijen voor de contrafagot

Beethoven‘Zeker, er zijn partijen geschreven speci-aal voor de contrafagot. Händel begon er al mee. Het is niet zomaar een lage fagot, hij heeft een kenmerkende klank. De partijen uit Beethoven 5 en 9 zijn heel be-roemd, bijvoorbeeld. Die van Ravel hele-maal, in Ma Mère l’Oye. Of die in Mahler

Het Koninklijk Concertgebouworkest heeft een Belgische prijs toegekend ge-kregen: de Gouden Label van Klassiek Centraal. Ambassadeur Henne Schu-wer nam de prijs op 23 juni namens het orkest in ontvangst tijdens een feestelijke zitting in de Stadsschouw-burg Mechelen. Daarbij was onder an-deren burgemeester Bart Somers van Mechelen aanwezig. Algemeen direc-teur Jan Raes was op dat moment met het orkest op Wereldtournee in Zuid-Amerika. Ondervoorzitter Luc Carbo-nez vertegenwoordigde de Belgische Vrienden van het Koninklijk Concert-gebouworkest.Het Koninklijk Concertgebouworkest kreeg de prijs voor het concert in het Brusselse Paleis voor Schone Kunsten op 25 september 2012.

10.’ Hij doet het even met zijn stem voor en kent de partijen uit zijn hoofd. ‘De contrafagot wordt vooral gebruikt in deze grote werken. Ja precies, in het repertoire waar het Koninklijk Concertgebouw-orkest om bekend staat’, glimlacht hij.

Het is nog niet precies bekend wanneer de cd van Simon Van Holen uitkomt. We houden u op de hoogte.

Simon Van Holen komt op 9 februari met een ensemble van het orkest naar Luik (zie agenda).

Simon Van Holen krijgt de Prix de Salon uit handen van de voorzitter van de Stichting Donateurs Alexander van Wassenaer.

Een bezoekster wilde het instrument even aanraken

gouden laBel voor het orkest

vervolg van p. 1eerst nog een gloedvolle interpretatie van het Strijktrio op. 9 van Ludwig van Beetho-ven, om gezamenlijk met het Fluitkwartet nummer 1 van Wolfgang Amadeus Mozart af te sluiten. ‘Een topwerk voor een flui-tist’, aldus Cortvrint. Het lange applaus na afloop was veelzeggend.

Hartelijk‘De muziek paste perfect bij de hartelijke ontvangst die we mochten genieten’, al-dus een bezoekster die er voor het eerst bij was. ‘Ik had uitgebreid de gelegenheid om met de andere gasten en met de mu-sici te praten. De volgende keer kom ik graag weer.’ Ondertussen breidt de kring van Belgische Vrienden van het Koninklijk Concertgebouworkest zich gestaag uit.

Op 9 februari 2014 van 15.00 tot 16.00 uur is er een nieuw Huisconcert in het prestigieuze Court Saint Paul in de schaduw van de kathedraal in Luik (zie concertagenda). Daar zal een ensemble van het orkest, met onder meer Simon Van Holen, te beluisteren zijn.

foto: Vincent Corvrint, Marijn Mijnders, Frederik Boits en

Fred Edelen repeteren voor het concert.

65

29, 30, 31 januari

Het Concertgebouw

Semyon Bychkov dirigent

Gautier Capuçon cello

Dmitri Shostakovich Cello Concerto Nr 1

Franz Schubert Symphony no. 9

19, 21, 23 maart

Het Concertgebouw

Mariss Jansons chef dirigent

Lars Vogt piano

Ludwig van Beethoven

Piano Concerto No. 1

Anton Bruckner Symphony nr 9

1 april

Salle Pleyel, Parijs

Mariss Jansons, chef-dirigent

Mozart vioolconcert nr 3

Bruckner, Symphonie nr 7

Activiteiten vrienden28 januariGalaconcert Muziekkapel Koningin

Elisabeth, Brussel

Augustin Dumay dirigent

Maria João Pires piano

Gary Hoffman, cello

Solisten Muziekkapel, Orchestre

Royal de Chambre de Wallonie

Kaarten (Vrienden: 10% korting)

of receptie in pauze (€ 35) via

funding@crme.be o.v.v. FRCO

9 Februari *Huisconcert, Court Saint Paul, Luik

15.00-16.00 uur

Ensemble van het Koninklijk

Concertgebouworkest

15 maart *Palais des Beaux-arts, Brussel

David Robertson dirigent

Lang lang piano

John Adams The Chairman Dances

Dmitri Sjostakovitsj Kammersinfonie

Kris Defoort Human Voices Only

Maurice Ravel pianoconcert

* Aanmelden voor 1 februari (Luik) of 15 februari (BOZAR) via:

info@concertgebouworkest.be

Vermeld aub het evenement en

aantal kaarten (prijzen: Luik € 25

BOZAR € 144).

Reservering is definitief na betaling op

rekening iban BE 96 3630 7780 9905

bic BBRUBEBB ten name van VZW

Vrienden van het KCO in België

cOncert AGendA

vriendenvereniGinG vAn het KOninKlijK cOncertGebOuwOrKest in belGië

een GedenKwAArdiG jAAr

Het Koninklijk Concertgebouworkest is terug van de laatste etappe van de we-reldtournee, die langs Rusland, China, Japan en Australië heeft geleid. Tien-duizenden muziekliefhebbers over de hele wereld hebben, vaak voor de eerste maal, dit beroemde orkest aan het werk gehoord en gezien. De laaiende reacties bevestigen dat het orkest beantwoordt aan een universele vraag naar symfo-nische muziek van het hoogste niveau.Mijn vrouw Marie-Christine en ik had-den het geluk het Rusland-deel van de reis mee te maken. Drie schitterende concerten in Sint-Petersburg en Mos-kou, telkens eindigend in tot 20 minu-ten durende staande ovaties.Het belang van ondersteuning van jong talent, dat onze vereniging vooropstelt, wordt goed duidelijk in de gesprekken met de musici. Het is een lange en vaak eenzame weg die moet worden afgelegd om toe te treden tot een orkest van dit niveau. Daarom organiseren wij ook in 2014 een aantal activiteiten rond en met jonge musici. De samenwerking met de Muziekkapel Koningin Elisabeth (MKKE) wordt verder uitgebreid (zie p. 6: Galaconcert op 28 januari) en er zullen twee huisconcerten plaatsvin-den. Het succesvolle samenspel tus-sen Academisten en studenten van de MKKE (Kasteel Amerongen en Kasteel Westerloo) wordt vervolgd. Niet on-vermeld mag blijven dat in de zomer van 2013, een drietal studenten van de MKKE, op het laatste moment en met groot succes heeft ingesprongen voor een kamermuziekconcert in de Kleine Zaal in Amsterdam.

Ik hoop u in 2014 vaak te zien bij onze evenementen en wens u namens het bestuur zeer goede feestdagen.Eric ter Hark, voorzitter

Speciaal voor de Belgische Vrienden kwamen vier musici van het Koninklijk Concertgebouworkest op 15 september naar La Hulpe. In het huis van voorzit-ter Eric ter Hark klonk bijzondere ka-mermuziek in een intieme sfeer.

De 140 Vrienden en geïnteresseerden uit Vlaanderen en Wallonië wilden niets mis-sen. Een half uur voor aanvang hadden de meesten hun plekje al ingenomen. Zij maakten onder meer kennis met de nieu-we, Belgische altviolist Frederik Boits.

‘Het was een heel prettige ervaring’, ver-telt Boits. ‘Ik was omringd door mensen: voor, achter, opzij. Dat gaf een gezellige sfeer. Ik kon mijn kamermuziekhart heer-lijk kwijt tijdens het concert, onder meer in het duet dat ik met collega en fluitist Vincent Cortvrint speelde van de Belgische componist Albert Huybrechts.’ Kort daar-voor gaf Vincent Cortvrint een uitvoerige toelichting op de werken van Huybrechts en Mozart. Samen met violiste Marijn Mijnders en cellist Fred Edelen gaf Boits lees verder op p.3

sfeervOl huiscOncert

Al Vriend van het Koninklijk Concert- gebouworkest?Als donateur (€ 1000) heeft u vrij toegang tot kamermuziekconcerten en masterclas-ses, ontvangt u twee vrijkaarten per sei-zoen voor concerten van het Koninklijk Concertgebouworkest in BOZAR in Brussel met na-ontvangst, een uitnodiging voor een galadiner tegen kostprijs, twee maal per jaar de Nieuwsbrief en kan uw naam desgewenst vermeld worden in communi-catie van de VZW.Voor kennismakers is er een introduc-tielidmaatschap van een jaar (€ 500), waarmee u concerten van het Koninklijk Concertgebouworkest in Brussel en ande-re evenementen van de VZW kunt bezoe-ken tegen kostprijs, en musici en andere Vrienden kunt ontmoeten na een concert in BOZAR in Brussel. U ontvangt twee maal per jaar de Nieuwsbrief en een uit-nodiging voor een galadiner tegen kost-prijs. Desgewenst kan uw naam vermeld worden in de communicatie van de VZW.Via een bedrijfslidmaatschap (€ 5000) kunt u samen met uw relaties naar con-certen van het Koninklijk Concertgebouw-orkest in BOZAR in Brussel: ieder seizoen acht plaatsen. Ook kunt u per seizoen vier concertkaarten bestellen bij de VIP Service Desk van het orkest, als het optreedt in Het Concertgebouw in Amsterdam. U ont-vangt twee maal per jaar de Nieuwsbrief en een uitnodiging voor een galadiner te-gen kostprijs en uw logo wordt vermeld in de communicatie van de VZW.

ContactVriendenvereniging van het Koninklijk

Concertgebouworkest in België

De heer Eric ter Hark eric.terhark@gmail.com

contactpersoon Mariëlle Prins + 32 475 867 669m.prins@concertgebouworkest.be

www.concertgebouworkest.be

BestuurDhr. Eric ter Hark, voorzitter,

CEO American European Community Association

Dhr. Luc Carbonez, ere-ambassadeur van België in Nederland, vice-voorzitter

Dhr. Ferdinand Verdonck, penningmeesterDhr. Jan Raes, algemeen directeur

Koninklijk Concertgebouworkest, algemeen bestuurslid

Dhr. Dorian van der Brempt, Directeur Vlaams-Nederlands Huis deBuren

RedactieIrene Bloemink; Vriendenvereniging van

het Koninklijk Concertgebouworkest in België; Stichting Donateurs Koninklijk

Concertgebouworkest

Fotografie Anne Dokter, Naomi Hoogervorst (Prix de

Salon) Jouk Oosterhof (Henriette Henny)

j a a r g a n g 2 - n u m m e r 2 - d e c 2 0 1 3

Ontlading na het laatste concert in Sydney. Paukenist Marinus Komst (linksachter) laat de serpentines over zich heen komen. Het orkest is blij, na het succesvolle laatste deel van de Wereldtour die door Rusland, Japan, China en Australië voerde. In alle continenten heeft men in dit jubileumjaar het Koninklijk Concertgebouworkest kunnen horen.

Nog nooit componeerde de Belgische jazzpianist en componist Kris Defoort voor een orkest. Het Koninklijk Concert-gebouworkest verleidde hem tot deze ontdekkingsreis. ‘Het is mijn meest persoonlijke muziekstuk ooit.’

Eigenlijk wil Kris Defoort niet te veel over zijn muziek vertellen. ‘Die moet voor zich-zelf spreken’, zo vindt hij. Maar als hij eenmaal bezig is, lijkt het minstens zo las-tig om te stoppen. Human Voices Only is zijn eerste symfonie, waaraan hij ten tijde van dit gesprek de laatste hand legt.

DeBuren‘Ik ben zeer vereerd dat ik voor het Konink lijk Concertgebouworkest mag werken. Mijn eerste symfonie wordt meteen uit-gevoerd door een van de beste orkesten ter wereld,’ lacht de componist. De opdracht kwam tot stand dankzij het Vlaams-Neder-lands Huis deBuren dat eerder een concert in Antwerpen met werk van Nederland-se en Belgische componisten mogelijk maakte. De symfonie moet een muzikale uitwerking van het thema privacy zijn.

Het niets‘Er zijn componisten die een concept ma-ken en dat uitwerken. Dat is niet hoe ik werk. Ik begin vanuit het onbewuste, vanuit het niets eigenlijk, met een wit blad. De kern is improvisatie aan de piano. Ik voel iets, ik speel iets en als ik een paar noten heb, ben ik vertrokken.’ ‘En dan beïnvloedt de muziek mij ook weer. De combinatie van noten, harmo-nieën, en ritmes verrast mij meer en meer. Zo ontstaat een continue conver-

satie tussen muziek en persoon.’ Zelf ka-rakteriseert hij zijn muziek als een ont-moeting tussen jazz en klassiek en tussen geïmproviseerde muziek en geschreven composities. En hij is ook iemand die al-tijd op zoek is naar nieuwe wegen, of het nu muziek is voor theater, dans of opera.

‘Ik voel iets, ik speel iets en als ik een paar noten heb, ben ik vertrokken’

KleurenpaletEen symfonisch werk creëren is zo’n ont-dekkingsreis. ‘Dat enorme kleurenpalet van zo’n groot orkest is fantastisch. Daar zit het meeste werk: het omzetten van de muzikale ideeën naar de orkestrale klank. Die ene noot van de klarinet moet precies in dat octaaf om die kleur te krij-gen. Dat is een lijdensweg, maar daarin schuilt tegelijk ook de vooruitgang. Iede-re noot draai ik tien keer om, net zo lang totdat ik er een goed gevoel over heb.’

ToegankelijkHet resultaat heeft hem zelf ook een beet-je verrast. ‘Human Voices Only, heeft mij een richting in geduwd die toegankelij-ker wordt. Ik houd van het mysterieuze, het ongrijpbare, het impressionistische. Maar dit werk is directer, ritmischer ook. Er zitten meer bigband-invloeden in. Het is een sleutelwerk voor mij, waarin ik

nieuwe cOördinAtOr relAtiebeheerZe speelt piano en klarinet en groei-de op in Frankrijk en België. Dat de nieuwe coördinator relatiebeheer en fondsenwerving Henriette Henny de vriendenverenigingen in deze landen gaat ondersteunen, is dus geen verras-sing. Ze doet dat vanuit het kantoor in Amsterdam. ‘Muziek maakt de wereld mooier. Daar wil ik graag een bijdrage leveren. En het Koninklijk Concertge-bouworkest is volgens velen het beste orkest ter wereld, dus om daarvoor te mogen werken, is fantastisch’, vertelt ze. Voordat ze de overstap maakte, werkte Henriette Henny zes jaar bij Berenschot als consultant internatio-nale samenwerking.

veel meer loslaat. Vroeger wilde ik soms bewust hedendaags klassiek schrijven. Maar vooral de muziek van een eeuw ge-leden heeft mij geïnspireerd. Debussy, Schönberg, Mahler, Charles Ives. En het directe, primordiale van Stravinsky. Uit-eindelijk is dit werk de meest intieme weergave van mijn persoonlijkheid, emo-tioneel en esthetisch.’

Menselijke stem‘Human Voices Only is een ode aan de menselijke stem. Die kan zingen, mur-melen, praten, wenen en schreeuwen. Die stem wil ik in al zijn belevingen imiteren.’ Maar hoe krijgt de mense-lijke stem uitdrukking in een werk voor instrumentalisten? Het antwoord op die vraag is te krijgen op 15 maart in Brussel.

GAlAcOncert MuzieKKApelDe samenwerking met de Muziekkapel Koningin Elisabeth krijgt vorm. U bent van harte welkom op het Galaconcert op 28 januari 2014 in BOZAR met solisten van de Muziekkapel en het Orchestre Royal de Chambre de Wallonie onder leiding van Augustin Dumay. Belgische Vrienden van het Koninklijk Concertgebouworkest krij-gen 10% korting op eersterangs plaatsen en de mogelijkheid de receptie bij te wo-nen in de pauze (€ 35). Aanmelden kan via funding@crme.be o.v.v. FRCO.

instruMentAle Ode AAn de MenselijKe steM

Het bestuur van de Belgische Vrienden van het Koninklijk

Concertgebouworkest wenst u fijne feestdagen en een voorspoedig 2014

Het voltallig Koninklijk Concertgebouw- orkest komt op 15 maart naar BOZAR voor een spectaculair concert in samen-werking met sterpianist Lang Lang. Onder meer staat de wereldpremière van “Human Voices Only” van Kris Defoort op het programma, dat de Belgische compo-nist speciaal in opdracht van het orkest schreef. Een interview met hem vindt u op pagina 5. Het concert wordt mede mo-gelijk gemaakt door Vlaams-Nederlands Huis deBuren en vormt een dubbelcon-cert in Amsterdam en Brussel.Na afloop van het concert is er een ont-

vangst voor de Belgische Vrienden die daar de musici en de andere gasten kunnen ontmoeten. Het bestuur van de Vrienden nodigt u hiervoor van harte uit. Aanmelden kan via e-mail. Zie de agen-da op de achterpagina.

15 MAArt 2014: cOncert Met nieuw belGisch werK

belGische vrienden

65

29, 30, 31 januari

Het Concertgebouw

Semyon Bychkov dirigent

Gautier Capuçon cello

Dmitri Shostakovich Cello Concerto Nr 1

Franz Schubert Symphony no. 9

19, 21, 23 maart

Het Concertgebouw

Mariss Jansons chef dirigent

Lars Vogt piano

Ludwig van Beethoven

Piano Concerto No. 1

Anton Bruckner Symphony nr 9

1 april

Salle Pleyel, Parijs

Mariss Jansons, chef-dirigent

Mozart vioolconcert nr 3

Bruckner, Symphonie nr 7

Activiteiten vrienden28 januariGalaconcert Muziekkapel Koningin

Elisabeth, Brussel

Augustin Dumay dirigent

Maria João Pires piano

Gary Hoffman, cello

Solisten Muziekkapel, Orchestre

Royal de Chambre de Wallonie

Kaarten (Vrienden: 10% korting)

of receptie in pauze (€ 35) via

funding@crme.be o.v.v. FRCO

9 Februari *Huisconcert, Court Saint Paul, Luik

15.00-16.00 uur

Ensemble van het Koninklijk

Concertgebouworkest

15 maart *Palais des Beaux-arts, Brussel

David Robertson dirigent

Lang lang piano

John Adams The Chairman Dances

Dmitri Sjostakovitsj Kammersinfonie

Kris Defoort Human Voices Only

Maurice Ravel pianoconcert

* Aanmelden voor 1 februari (Luik) of 15 februari (BOZAR) via:

info@concertgebouworkest.be

Vermeld aub het evenement en

aantal kaarten (prijzen: Luik € 25

BOZAR € 144).

Reservering is definitief na betaling op

rekening iban BE 96 3630 7780 9905

bic BBRUBEBB ten name van VZW

Vrienden van het KCO in België

cOncert AGendA

vriendenvereniGinG vAn het KOninKlijK cOncertGebOuwOrKest in belGië

een GedenKwAArdiG jAAr

Het Koninklijk Concertgebouworkest is terug van de laatste etappe van de we-reldtournee, die langs Rusland, China, Japan en Australië heeft geleid. Tien-duizenden muziekliefhebbers over de hele wereld hebben, vaak voor de eerste maal, dit beroemde orkest aan het werk gehoord en gezien. De laaiende reacties bevestigen dat het orkest beantwoordt aan een universele vraag naar symfo-nische muziek van het hoogste niveau.Mijn vrouw Marie-Christine en ik had-den het geluk het Rusland-deel van de reis mee te maken. Drie schitterende concerten in Sint-Petersburg en Mos-kou, telkens eindigend in tot 20 minu-ten durende staande ovaties.Het belang van ondersteuning van jong talent, dat onze vereniging vooropstelt, wordt goed duidelijk in de gesprekken met de musici. Het is een lange en vaak eenzame weg die moet worden afgelegd om toe te treden tot een orkest van dit niveau. Daarom organiseren wij ook in 2014 een aantal activiteiten rond en met jonge musici. De samenwerking met de Muziekkapel Koningin Elisabeth (MKKE) wordt verder uitgebreid (zie p. 6: Galaconcert op 28 januari) en er zullen twee huisconcerten plaatsvin-den. Het succesvolle samenspel tus-sen Academisten en studenten van de MKKE (Kasteel Amerongen en Kasteel Westerloo) wordt vervolgd. Niet on-vermeld mag blijven dat in de zomer van 2013, een drietal studenten van de MKKE, op het laatste moment en met groot succes heeft ingesprongen voor een kamermuziekconcert in de Kleine Zaal in Amsterdam.

Ik hoop u in 2014 vaak te zien bij onze evenementen en wens u namens het bestuur zeer goede feestdagen.Eric ter Hark, voorzitter

Speciaal voor de Belgische Vrienden kwamen vier musici van het Koninklijk Concertgebouworkest op 15 september naar La Hulpe. In het huis van voorzit-ter Eric ter Hark klonk bijzondere ka-mermuziek in een intieme sfeer.

De 140 Vrienden en geïnteresseerden uit Vlaanderen en Wallonië wilden niets mis-sen. Een half uur voor aanvang hadden de meesten hun plekje al ingenomen. Zij maakten onder meer kennis met de nieu-we, Belgische altviolist Frederik Boits.

‘Het was een heel prettige ervaring’, ver-telt Boits. ‘Ik was omringd door mensen: voor, achter, opzij. Dat gaf een gezellige sfeer. Ik kon mijn kamermuziekhart heer-lijk kwijt tijdens het concert, onder meer in het duet dat ik met collega en fluitist Vincent Cortvrint speelde van de Belgische componist Albert Huybrechts.’ Kort daar-voor gaf Vincent Cortvrint een uitvoerige toelichting op de werken van Huybrechts en Mozart. Samen met violiste Marijn Mijnders en cellist Fred Edelen gaf Boits lees verder op p.3

sfeervOl huiscOncert

Al Vriend van het Koninklijk Concert- gebouworkest?Als donateur (€ 1000) heeft u vrij toegang tot kamermuziekconcerten en masterclas-ses, ontvangt u twee vrijkaarten per sei-zoen voor concerten van het Koninklijk Concertgebouworkest in BOZAR in Brussel met na-ontvangst, een uitnodiging voor een galadiner tegen kostprijs, twee maal per jaar de Nieuwsbrief en kan uw naam desgewenst vermeld worden in communi-catie van de VZW.Voor kennismakers is er een introduc-tielidmaatschap van een jaar (€ 500), waarmee u concerten van het Koninklijk Concertgebouworkest in Brussel en ande-re evenementen van de VZW kunt bezoe-ken tegen kostprijs, en musici en andere Vrienden kunt ontmoeten na een concert in BOZAR in Brussel. U ontvangt twee maal per jaar de Nieuwsbrief en een uit-nodiging voor een galadiner tegen kost-prijs. Desgewenst kan uw naam vermeld worden in de communicatie van de VZW.Via een bedrijfslidmaatschap (€ 5000) kunt u samen met uw relaties naar con-certen van het Koninklijk Concertgebouw-orkest in BOZAR in Brussel: ieder seizoen acht plaatsen. Ook kunt u per seizoen vier concertkaarten bestellen bij de VIP Service Desk van het orkest, als het optreedt in Het Concertgebouw in Amsterdam. U ont-vangt twee maal per jaar de Nieuwsbrief en een uitnodiging voor een galadiner te-gen kostprijs en uw logo wordt vermeld in de communicatie van de VZW.

ContactVriendenvereniging van het Koninklijk

Concertgebouworkest in België

De heer Eric ter Hark eric.terhark@gmail.com

contactpersoon Mariëlle Prins + 32 475 867 669m.prins@concertgebouworkest.be

www.concertgebouworkest.be

BestuurDhr. Eric ter Hark, voorzitter,

CEO American European Community Association

Dhr. Luc Carbonez, ere-ambassadeur van België in Nederland, vice-voorzitter

Dhr. Ferdinand Verdonck, penningmeesterDhr. Jan Raes, algemeen directeur

Koninklijk Concertgebouworkest, algemeen bestuurslid

Dhr. Dorian van der Brempt, Directeur Vlaams-Nederlands Huis deBuren

RedactieIrene Bloemink; Vriendenvereniging van

het Koninklijk Concertgebouworkest in België; Stichting Donateurs Koninklijk

Concertgebouworkest

Fotografie Anne Dokter, Naomi Hoogervorst (Prix de

Salon) Jouk Oosterhof (Henriette Henny)

j a a r g a n g 2 - n u m m e r 2 - d e c 2 0 1 3

Ontlading na het laatste concert in Sydney. Paukenist Marinus Komst (linksachter) laat de serpentines over zich heen komen. Het orkest is blij, na het succesvolle laatste deel van de Wereldtour die door Rusland, Japan, China en Australië voerde. In alle continenten heeft men in dit jubileumjaar het Koninklijk Concertgebouworkest kunnen horen.

Nog nooit componeerde de Belgische jazzpianist en componist Kris Defoort voor een orkest. Het Koninklijk Concert-gebouworkest verleidde hem tot deze ontdekkingsreis. ‘Het is mijn meest persoonlijke muziekstuk ooit.’

Eigenlijk wil Kris Defoort niet te veel over zijn muziek vertellen. ‘Die moet voor zich-zelf spreken’, zo vindt hij. Maar als hij eenmaal bezig is, lijkt het minstens zo las-tig om te stoppen. Human Voices Only is zijn eerste symfonie, waaraan hij ten tijde van dit gesprek de laatste hand legt.

DeBuren‘Ik ben zeer vereerd dat ik voor het Konink lijk Concertgebouworkest mag werken. Mijn eerste symfonie wordt meteen uit-gevoerd door een van de beste orkesten ter wereld,’ lacht de componist. De opdracht kwam tot stand dankzij het Vlaams-Neder-lands Huis deBuren dat eerder een concert in Antwerpen met werk van Nederland-se en Belgische componisten mogelijk maakte. De symfonie moet een muzikale uitwerking van het thema privacy zijn.

Het niets‘Er zijn componisten die een concept ma-ken en dat uitwerken. Dat is niet hoe ik werk. Ik begin vanuit het onbewuste, vanuit het niets eigenlijk, met een wit blad. De kern is improvisatie aan de piano. Ik voel iets, ik speel iets en als ik een paar noten heb, ben ik vertrokken.’ ‘En dan beïnvloedt de muziek mij ook weer. De combinatie van noten, harmo-nieën, en ritmes verrast mij meer en meer. Zo ontstaat een continue conver-

satie tussen muziek en persoon.’ Zelf ka-rakteriseert hij zijn muziek als een ont-moeting tussen jazz en klassiek en tussen geïmproviseerde muziek en geschreven composities. En hij is ook iemand die al-tijd op zoek is naar nieuwe wegen, of het nu muziek is voor theater, dans of opera.

‘Ik voel iets, ik speel iets en als ik een paar noten heb, ben ik vertrokken’

KleurenpaletEen symfonisch werk creëren is zo’n ont-dekkingsreis. ‘Dat enorme kleurenpalet van zo’n groot orkest is fantastisch. Daar zit het meeste werk: het omzetten van de muzikale ideeën naar de orkestrale klank. Die ene noot van de klarinet moet precies in dat octaaf om die kleur te krij-gen. Dat is een lijdensweg, maar daarin schuilt tegelijk ook de vooruitgang. Iede-re noot draai ik tien keer om, net zo lang totdat ik er een goed gevoel over heb.’

ToegankelijkHet resultaat heeft hem zelf ook een beet-je verrast. ‘Human Voices Only, heeft mij een richting in geduwd die toegankelij-ker wordt. Ik houd van het mysterieuze, het ongrijpbare, het impressionistische. Maar dit werk is directer, ritmischer ook. Er zitten meer bigband-invloeden in. Het is een sleutelwerk voor mij, waarin ik

nieuwe cOördinAtOr relAtiebeheerZe speelt piano en klarinet en groei-de op in Frankrijk en België. Dat de nieuwe coördinator relatiebeheer en fondsenwerving Henriette Henny de vriendenverenigingen in deze landen gaat ondersteunen, is dus geen verras-sing. Ze doet dat vanuit het kantoor in Amsterdam. ‘Muziek maakt de wereld mooier. Daar wil ik graag een bijdrage leveren. En het Koninklijk Concertge-bouworkest is volgens velen het beste orkest ter wereld, dus om daarvoor te mogen werken, is fantastisch’, vertelt ze. Voordat ze de overstap maakte, werkte Henriette Henny zes jaar bij Berenschot als consultant internatio-nale samenwerking.

veel meer loslaat. Vroeger wilde ik soms bewust hedendaags klassiek schrijven. Maar vooral de muziek van een eeuw ge-leden heeft mij geïnspireerd. Debussy, Schönberg, Mahler, Charles Ives. En het directe, primordiale van Stravinsky. Uit-eindelijk is dit werk de meest intieme weergave van mijn persoonlijkheid, emo-tioneel en esthetisch.’

Menselijke stem‘Human Voices Only is een ode aan de menselijke stem. Die kan zingen, mur-melen, praten, wenen en schreeuwen. Die stem wil ik in al zijn belevingen imiteren.’ Maar hoe krijgt de mense-lijke stem uitdrukking in een werk voor instrumentalisten? Het antwoord op die vraag is te krijgen op 15 maart in Brussel.

GAlAcOncert MuzieKKApelDe samenwerking met de Muziekkapel Koningin Elisabeth krijgt vorm. U bent van harte welkom op het Galaconcert op 28 januari 2014 in BOZAR met solisten van de Muziekkapel en het Orchestre Royal de Chambre de Wallonie onder leiding van Augustin Dumay. Belgische Vrienden van het Koninklijk Concertgebouworkest krij-gen 10% korting op eersterangs plaatsen en de mogelijkheid de receptie bij te wo-nen in de pauze (€ 35). Aanmelden kan via funding@crme.be o.v.v. FRCO.

instruMentAle Ode AAn de MenselijKe steM

Het bestuur van de Belgische Vrienden van het Koninklijk

Concertgebouworkest wenst u fijne feestdagen en een voorspoedig 2014

Het voltallig Koninklijk Concertgebouw- orkest komt op 15 maart naar BOZAR voor een spectaculair concert in samen-werking met sterpianist Lang Lang. Onder meer staat de wereldpremière van “Human Voices Only” van Kris Defoort op het programma, dat de Belgische compo-nist speciaal in opdracht van het orkest schreef. Een interview met hem vindt u op pagina 5. Het concert wordt mede mo-gelijk gemaakt door Vlaams-Nederlands Huis deBuren en vormt een dubbelcon-cert in Amsterdam en Brussel.Na afloop van het concert is er een ont-

vangst voor de Belgische Vrienden die daar de musici en de andere gasten kunnen ontmoeten. Het bestuur van de Vrienden nodigt u hiervoor van harte uit. Aanmelden kan via e-mail. Zie de agen-da op de achterpagina.

15 MAArt 2014: cOncert Met nieuw belGisch werK

belGische vrienden