SEI isseienie nnvaie isseienie nnvaie SEI Wat doen ......In het biomechanica laboratium is de...

2
SPECIAL Visserijtechniek & Innovatie SPECIAL Visserijtechniek & Innovatie VISSERIJnieuws / 19 18 / VISSERIJnieuws Wageningen University & Research Wat doen elektrisc he pulsen met vis? WAGENINGEN – De pulskor is verreweg het meest onderzochte vistuig. Vorig jaar is in opdracht van het ministerie van Economische Zaken een nieuw onderzoeksprogramma opgestart voor de periode 2016-2019. Als onderdeel daarvan wordt op Wageningen University & Research gekeken naar de effecten van de pulstechniek op diverse vissoorten en ook ongewervelden. In theorie moet er met specifieke pulsinstellingen selectiever gevist kunnen worden. O p de gang van de leer- stoelgroep Experimentele Zoölogie van Wageningen University & Research (WUR) hangt een Engelstalige poster met foto’s van een traditionele boomkor, een moderne puls- kor en ook van röntgenopnames waarop beschadigingen aan diverse vissoorten zijn te zien: schar, smelt, wijting, grauwe poon en leng. Promovendus Pim Boute maakt direct duidelijk dat die geconsta- teerde beschadigingen aan de ruggengraat niet veroorzaakt hoeven te zijn door ver- kramping als gevolg van elektrische sti- mulatie door pulstuigen. ,,Experimenten om schade als gevolg van pulstuigen te onderzoeken vallen niet binnen de scoop van onze studie’’, vult universitair hoofd- docent Martin Lankheet aan. ,,Een verge- lijking met beschadigingen door wekker- ketting is vooralsnog niet aan de orde.’’ RÖNTGENFOTO’S Het onderzoek waarop Boute hoopt te promoveren betreft fundamenteel onderzoek naar de gevoeligheid van vis en ongewervelden voor elektriciteit. ,,Bij welke pulsinstellingen worden de spie- ren actief? Wij kijken naar eventuele verschillen tussen verscheidene vissoor- ten. Bovendien kijken we of de reacties lengte-afhankelijk zijn, dus of een klei- nere vis anders reageert dan een groter exemplaar’’, aldus Boute. De komende jaren gaan duizenden vissen door zijn handen. Van de meesten worden röntgen- foto’s gemaakt. Daarnaast zal in aquaria gekeken worden hoe levende vissen en ongewervelden reageren op verscheidene pulsinstellingen. Wat de puls doet met vis, is nog niet precies bekend. Ja, de spieren verkrampen even en dat kan soms tot gevolg hebben dat de eigen wervelkolom wordt bescha- digd. Gebeurt die spiersamentrekking rechtstreeks? Of via de zenuwcellen in IJMUIDEN – Het ministerie heeft een budget van 2,5 miljoen euro uitgetrok- ken voor het lopende grootschalige vervolgonderzoek naar de impact van pulsvisserij. Projectleider is prof. dr. Adriaan Rijnsdorp. Onderzoeksvragen zijn samen met de visserijsector en milieuorganisaties geformuleerd. Feitelijk vinden er twee grote deelon- derzoeken plaats, die vervolgens onder leiding van Rijnsdorp door Wageningen Marine Research geïntegreerd worden. Naast het onderzoek van Boute in Wageningen naar de effecten op vis, doet de Amerikaanse promovendus Justin Tiano bij het NIOZ in Yerseke onderzoek naar de impact op het bodemecosysteem. Het elektrische veld van de pulstuigen dringt ook door in de bovenste lagen van de zeebodem. In het onderzoek van Tiano wordt een vergelijking gemaakt met verstoring door wek- kerkettingen. In het kader van dit onderzoek worden ook experimenten uitgevoerd tijdens de zogeheten boom- korsurvey met de Tridens deze weken. In juni zijn vanaf de ‘Pelagia’ op het Friese Front bodemmonsters genomen in de vissporen van de pulskotter UK 227 en de bokker HD 29. Buiten het genoemde onderzoek ‘impactbeoordeling pulsvisserij’ vin- den er nog diverse pulsonderzoeken plaats, waar WMR ook bij betrokken is. Genoemd worden onder gedragsonder- zoek van tong- en schol in het water- bassin in Stellendam, overlevingson- derzoek van platvis en de (afgeronde) Europese Benthis-impactstudie. Alle pulskotters leveren eveneens data per trek aan. Onderzoeker Pim Boute samen met masterstudent Raoul Kleppe in het biomechanica laborato- rium bij de testopstelling voor het meten van de reacties van vis op diverse pulskarakteristieken. Röntgenfoto’s van tong, schar, grauwe poon, smelt en wijting. Zoals verreweg de meeste vis, zonder beschadigingen. De vis is afkomstig uit de vangsten van pulskotters. het ruggenmerg? Of centraal via de herse- nen? ,,We willen dit begrijpen, omdat het belangrijk kan zijn voor de instellingen en het effect van de puls.’’ LABORATORIA Boute geeft een rondleiding door het gebouw. Eerst bezoeken we de kelder, waar een röntgenapparaat staat opge- steld dat bediend wordt door onderwijs-/ onderzoeksmedewerker Remco Pieters. Foto’s: Remco Pieters

Transcript of SEI isseienie nnvaie isseienie nnvaie SEI Wat doen ......In het biomechanica laboratium is de...

Page 1: SEI isseienie nnvaie isseienie nnvaie SEI Wat doen ......In het biomechanica laboratium is de testopstelling voor het meten van vis-senreacties op pulsinstellingen in een aquarium

SPECIAL Visserijtechniek & Innovatie SPECIALVisserijtechniek & Innovatie

VISSERIJnieuws / 1918 / VISSERIJnieuws

Wageningen University & Research

Wat doen elektrisc he pulsen met vis?WAGENINGEN – De pulskor

is verreweg het meest

onderzochte vistuig. Vorig

jaar is in opdracht van het

ministerie van Economische

Zaken een nieuw

onderzoeksprogramma

opgestart voor de periode

2016-2019. Als onderdeel

daarvan wordt op

Wageningen University &

Research gekeken naar de

effecten van de pulstechniek

op diverse vissoorten en ook

ongewervelden. In theorie

moet er met specifieke

pulsinstellingen selectiever

gevist kunnen worden.

Op de gang van de leer-stoelgroep Experimentele Zoölogie van Wageningen University & Research (WUR) hangt een

Engelstalige poster met foto’s van een traditionele boomkor, een moderne puls-kor en ook van röntgenopnames waarop beschadigingen aan diverse vissoorten zijn te zien: schar, smelt, wijting, grauwe poon en leng. Promovendus Pim Boute maakt direct duidelijk dat die geconsta-teerde beschadigingen aan de ruggengraat niet veroorzaakt hoeven te zijn door ver-kramping als gevolg van elektrische sti-mulatie door pulstuigen. ,,Experimenten om schade als gevolg van pulstuigen te onderzoeken vallen niet binnen de scoop van onze studie’’, vult universitair hoofd-docent Martin Lankheet aan. ,,Een verge-lijking met beschadigingen door wekker-ketting is vooralsnog niet aan de orde.’’

RÖNTGENFOTO’SHet onderzoek waarop Boute hoopt

te promoveren betreft fundamenteel onderzoek naar de gevoeligheid van vis en ongewervelden voor elektriciteit. ,,Bij welke pulsinstellingen worden de spie-ren actief? Wij kijken naar eventuele verschillen tussen verscheidene vissoor-ten. Bovendien kijken we of de reacties lengte-afhankelijk zijn, dus of een klei-nere vis anders reageert dan een groter exemplaar’’, aldus Boute. De komende jaren gaan duizenden vissen door zijn handen. Van de meesten worden röntgen-foto’s gemaakt. Daarnaast zal in aquaria gekeken worden hoe levende vissen en ongewervelden reageren op verscheidene pulsinstellingen.

Wat de puls doet met vis, is nog niet precies bekend. Ja, de spieren verkrampen even en dat kan soms tot gevolg hebben dat de eigen wervelkolom wordt bescha-digd. Gebeurt die spiersamentrekking rechtstreeks? Of via de zenuwcellen in

IJMUIDEN – Het ministerie heeft een budget van 2,5 miljoen euro uitgetrok-ken voor het lopende grootschalige vervolgonderzoek naar de impact van pulsvisserij. Projectleider is prof. dr. Adriaan Rijnsdorp. Onderzoeksvragen zijn samen met de visserijsector en milieuorganisaties geformuleerd.Feitelijk vinden er twee grote deelon-derzoeken plaats, die vervolgens onder leiding van Rijnsdorp door Wageningen Marine Research geïntegreerd worden. Naast het onderzoek van Boute in Wageningen naar de effecten op vis, doet de Amerikaanse promovendus Justin Tiano bij het NIOZ in Yerseke onderzoek naar de impact op het bodemecosysteem.Het elektrische veld van de pulstuigen dringt ook door in de bovenste lagen van de zeebodem. In het onderzoek van Tiano wordt een vergelijking gemaakt met verstoring door wek-kerkettingen. In het kader van dit onderzoek worden ook experimenten uitgevoerd tijdens de zogeheten boom-korsurvey met de Tridens deze weken. In juni zijn vanaf de ‘Pelagia’ op het Friese Front bodemmonsters genomen in de vissporen van de pulskotter UK 227 en de bokker HD 29.Buiten het genoemde onderzoek ‘impactbeoordeling pulsvisserij’ vin-den er nog diverse pulsonderzoeken plaats, waar WMR ook bij betrokken is. Genoemd worden onder gedragsonder-zoek van tong- en schol in het water-bassin in Stellendam, overlevingson-derzoek van platvis en de (afgeronde) Europese Benthis-impactstudie. Alle pulskotters leveren eveneens data per trek aan.Onderzoeker Pim Boute samen met masterstudent Raoul Kleppe in het biomechanica laborato-

rium bij de testopstelling voor het meten van de reacties van vis op diverse pulskarakteristieken.

Röntgenfoto’s van tong, schar, grauwe poon, smelt en wijting. Zoals verreweg de meeste vis, zonder beschadigingen. De vis is afkomstig uit de vangsten van pulskotters.

het ruggenmerg? Of centraal via de herse-nen? ,,We willen dit begrijpen, omdat het belangrijk kan zijn voor de instellingen en het effect van de puls.’’

LABORATORIABoute geeft een rondleiding door het

gebouw. Eerst bezoeken we de kelder, waar een röntgenapparaat staat opge-steld dat bediend wordt door onderwijs-/onderzoeksmedewerker Remco Pieters.

Foto

’s: R

emco

Pie

ters

Page 2: SEI isseienie nnvaie isseienie nnvaie SEI Wat doen ......In het biomechanica laboratium is de testopstelling voor het meten van vis-senreacties op pulsinstellingen in een aquarium

SPECIALVisserijtechniek & Innovatie

VISSERIJnieuws / 2120 / VISSERIJnieuws

De hoofdvraag hier is of eventueel aan-wezige beschadigingen in het skelet afhangen van de vissoort en van de lengte van de vis. Tevens wordt het type schade geregistreerd en waar deze zich bevindt in de vis. Bovendien worden al deze vis-sen geanalyseerd op de aanwezigheid van interne bloedingen. Hoe groter de database, des te betrouwbaarder het ant-woord. Studente Sarina Versteeg schrijft haar masterscriptie over dit deel van het onderzoek en draagt bij aan het ontwik-kelen van de protocollen, standaardise-ring en verwerking. Deze vissen worden verzameld tijdens onderzoeken van Wageningen Marine Research op commer-ciële pulskotters, danwel door specifieke bemonstering vanaf de Nederlandse vloot. De vis wordt elders in de diepvriesruimte van het pand opgeslagen.

In het biomechanica laboratium is de testopstelling voor het meten van vis-senreacties op pulsinstellingen in een aquarium nog in ontwikkeling. Het is ook nog wachten op toestemming van de Dierexperimentencommissie alvorens wetenschappelijke dierproeven gedaan mogen worden met verdoofde vissen. Maar niet getreurd, het onderzoek is al wel gestart. Veel metingen blijken name-

lijk ook heel goed met recent overleden vis te kunnen. Het spierweefsel van deze dode vis werkt nog goed, omdat daarin nog – een weliswaar gelimiteerde hoeveel-heid – energie en zuurstof beschikbaar is. Deze kan alleen niet meer worden aange-vuld.

SELECTIEVER VISSEN?Welke pulsinstellingen zijn mogelijk

het meest selectief en zorgen voor mini-male effecten in niet-doelsoorten van de visserij?, luidt de vraag waarop straks – met levende vis, die vooraf verplicht vol-ledig zal worden verdoofd – een antwoord gezocht wordt. Amplitude, pulsbreedte en frequentie zijn enkele variabelen. ,,We gaan op zoek naar de drempel voor spier-activatie, zonder over te stimuleren. Het is niet de bedoeling om te kijken hoe vis rea-geert op 60 volt, de maximum spanning die nu toegestaan is in de pulsvisserij. We willen inzage krijgen in hoe de puls werkt, door bijvoorbeeld te meten wat de reacties zijn op afzonderlijke pulskarakteristie-ken’’, zegt Boute. Student Raoul Kleppe doet binnen dit onderdeel onderzoek en schrijft daar zijn masterscriptie over.

In een andere serie experimenten wordt met een camera naast en/of boven de testopstelling met stimulatie-elektro-den effecten van elektrische pulsen op het gedrag van vissen gemeten. Niet alleen van doelsoorten in de platvisvisserij, maar in Wageningen zijn ze ook van plan om te kijken naar de reacties van haaien en misschien ook roggen. Haaien en roggen hebben het zintuiglijke vermogen om elektrische velden waar te nemen; die elektroreceptie gebruiken ze om prooi-dieren te vinden aan de hand van zwakke elektrische velden die ze produceren, bij-voorbeeld door spieractiviteit. De vraag is of bepaalde pulsinstellingen van het puls-tuig haaien en roggen aantrekken of juist afschrikken, waardoor zij wel of juist niet in het net kunnen belanden.

Daarop doorgeredeneerd zou in theo-rie met variatie in pulsinstellingen selec-tiever gevist kunnen worden. ,,De potentie om selectievere pulsen te gebruiken is aanwezig, maar fundamentele toetsing ontbreekt vooralsnog. Selectiviteit tussen soorten, maar in principe ook selectiviteit op basis van lichaamsgrootte is wellicht mogelijk. Maar het is niet automatisch dat grotere vis met dus meer spierweefsel fel-ler reageert op pulsprikkels.’’

Pim Boute (25, Rotterdam) heeft in Utrecht biologie en in Groningen mariene biologie gestudeerd, en volgde in Wageningen cursussen vis en vis-serijbiologie. Voor zijn studie heeft hij in Indonesië onderzoek gedaan naar tonijnvisserij met handlijnen. Tijdens zijn biologiestudie is hij tevens een weekje mee geweest aan boord van de toenma-lige FD 281 ‘Kornelis-Jan’. Begin dit jaar voer hij mee met het Duitse onderzoeks-vaartuig ‘Solea’, waarmee onderzoek werd gedaan naar de garnalenpuls (uni-polair) en tongpuls (bipolair).

Opslag van diepgevroren vis in Wageningen.

Dr. ir. Martin Lankheet (55, Twente) is universitair hoofddocent met als exper-tise elektro- en dierfysiologie. Hij heeft onder andere onderzoek gedaan naar elektroreceptoren van de meerval.

Het Zodiac-gebouw van WUR, waar de leer-stoelgroep Experimentele Zoölogie zetelt.

Bampro | Hakgriend 4, 3371 KA Hardinxveld-Giessendam | www.bampro.nl

Probus | Noordeinde 124, 3341 LW Hendrik-Ido-Ambacht | www.probusmaritiem.nl

INTELLIAN I6

profiteer van extra hoge inruil-korting

SPECTACULAIRE INRUILACTIEU ontvangt een extra hoge inruilkorting op uw oude satelliet-antenne systeem bij aanschaf van een nieuwe. Bel nu 0184 - 674 067 (Bampro) of 078 - 684 90 00 (Probus) voor een passend aanbod of stuur een e-mail naar [email protected] of [email protected]

Bampro

Probus

PRODUKTIEWEG 158304 AV EMMELOORD

T. 0527 69 92 92www.dseparts.nl

[email protected]

Uw specialist in dieseltechniek

Uit voorraad* leverbaar:

300PK voortstuwingsmotorMitsubishi 6D24 DSE, 221/166@1800rpm

Voor meer info neemt u contact op met:Marcel de Rond 06-14750959 ofHenny Amens 06-53876586

* zolang de voorraad strekt

YMUIDEN STORES HOLLANDTrawlerkade 42-44, 1976 CB Ymuiden.

Telefoon: 0255 519122. Telefax 0255 531716.

YMUIDEN

STORES

HOLLAND

VISSERIJBENODIGDHEDEN• Flyshoot touw • Twinrig programma

• Beamfi sh Eural vislijnen

• Euroline Premium en Premium Plus netwerk

• Delphin Line en Lankoforce touw

SNEL GELEVERD VANUIT VOORRAAD

Telefoon 0255-519122 • Fax [email protected] • www.ymuidenstores.nl

VN35S_MV_17.indd 7 25-08-17 11:19