4

magaz ine van Stab iplan – ontwerpSoftware voor de inStallat iebranCHe

innovatie metwago & cofely

up-to-date artikelinformatie

partnership wolter & dros en stabiplan

werkensdamse verwarmingsindustrie

technische ruimtendoor 3d expert

stekerbaarnieuw in stabicad

vervanger van cadsymbols

mepcontent.eu

Lees dit magazine onLinewww.stabipLan.nL/scratch

edit

ie

neder

land

www.stabiplan.nl/autodesk

3420

software die werkt in de praktijkSamenwerking Wolter & Dros en Stabiplan

Het is tijd dat de techniek een frame kiest dat recht doet

aan de vindingrijkheid, ondernemingszin en positiviteit die

de branche kenmerken. Dat is de essentie van een betoog in

het technologietijdschrift De Ingenieur onlangs. De schrijver

ervan heeft gelijk. Door framing (het overbelichten van

delen van een verhaal) ontstaat gemakkelijk een verkeerd

beeld. De politiek maakt graag en bewust gebruik van fra-

ming: een recent voorbeeld zijn ‘Henk en Ingrid’.

Maar soms gebeurt framing onbewust. Daar doelt de schrij-

ver in De Ingenieur op. Ook al toont onderzoek aan dat het

imago van techniek onder ouders van kinderen tussen acht

en achttien goed is en dat kinderen zelf ook interesse heb-

ben in een technische opleiding – té vaak communiceert de

branche vanuit een negatief frame: ‘ techniek is onzichtbaar

en het imago slecht’.

Deze Scratch bewijst het tegendeel: de vindingrijkheid,

ondernemingszin en positiviteit spatten er vanaf!

Veel leesplezier!

imago

colofonstabipLan bV | SlOep 1 | pOStbuS 128 | 2410 AC bODegrAven | WWW.StAbIplAn.nl | InfO@StAbIplAn.nl | 0172 65 02 65

modeL coVer | WOlter & DrOS WArnSvelD | lAbOrAtOrIuM Zgt HengelO | vAltOS ArCHIteCten ADvISeurS bv |

SCHreuDerS bOuWteCHnIek | Foto’s pagina 12 en 14 | Huub SMItS | fOtOtypO

klant aan het woordWerkendamse verwarmingsindustrieexpert in 3dmepcontent.eu live!

vervanger cadsymbols.nl

6

scratch

nieuw in stabicad 11 / 24 burgers ergon zoekt naar de juiste plek in bIM 12Mepcontent.eu in beeld 15innovatie met Cofely en Wago 17StabiCAD elektro: stekerbaar tekenen 19column volgende agendapunt 21Service via klantportal en nps 25duurzame projecten met StabiCAD 28kort nieuws en events 30

SCRATCH

4

ingenieursbureau wolter & dros bV (onderdeel van bouw- en techniekconcern

tbi) en stabiplan hebben het belang van up-to-date artikelinformatie onder-

streept met een handtekening onder een intentieverklaring. met als doel

nieuwe artikel- en objectinformatie snel en correct beschikbaar te maken in

stabicad. de winst voor beide ondernemingen is evident. doordat de

marktvraag op dit gebied eerder bekend is en sneller beantwoord kan

worden door stabiplan, kan wolter & dros correcte ontwerpen

en bruikbare materiaallijsten blijven leveren.

We spreken Hans kattemölle, algemeen directeur bij

Wolter & Dros en gijs Willem Sloof, algemeen directeur van

Stabiplan. Hans: “Wolter & Dros is intensief gebruiker van

StabiCAD. Wij leveren, net als andere StabiCAD gebruikers,

via de helpdesk en met gebruikerswensen al jaren een bijdrage

aan de optimalisatie van de software die Stabiplan ontwikkelt. We willen

met deze intentieverklaring de bestaande samen werking formaliseren en

vooral intensiveren.”

software die aansluit bij praktijksamenwerking wolter & dros en stabiplan

aan up-to-date artikel- en objectinformatie

samenwerken in de branche

scratch

gijs Willem onderstreept het belang van der-

gelijke samenwerkingsvormen met klanten.

“Door de samenwerking met Wolter & Dros

kunnen we bij Stabiplan marktsignalen

oppikken en vertalen naar goede software. In

dit geval specifiek op het gebied van materialen

en leveranciersprogramma’s die in StabiCAD

beschikbaar zijn. Dergelijke input versterkt ons

aanbod op Mepcontent.eu, waar we samen met

fabrikanten en leveranciers een up-to-date

aanbod van grafische productinformatie

presenteren.”

praktischDe samenwerking met Wolter & Dros is vooral

ook praktisch. Wensen worden via de daarvoor

beschikbare shared media met elkaar bespro-

ken. vervolgens wordt door inspanning van

beide bedrijven de parametrische objectinfor-

matie zo snel mogelijk toegevoegd of aangepast.

gijs Willem: “kritische succes-factoren als

reactietijd en realisatie in de software zijn

continu onderwerp van aandacht. Door een

structuur van regelmatig overleg en evaluatie

wordt gestuurd op de lange termijn

ontwikkelingen.”

er zijn inmiddels diverse resultaten vanuit deze

samenwerking geboekt. voorbeelden daarvan

zijn het nieuwe leveringsprogramma Durapipe

AbS, de nieuwe productseries met kleppen,

afsluiters en bedieningen van belimo en

Siemens en uitbreidingen van de productseries

van econosto en grundfos.

grafische gebouwinformatieHans kattemölle: “De samenwerking bundelt

de materialenkennis en praktijkervaring van

Wolter & Dros met de proces- en ICt-kennis

van Stabiplan. Het gaat continu om een ant-

woord op de vraag wat gangbaar is binnen de

grote hoeveelheid artikelen in de nederlandse

installatiebranche. Antwoorden op deze vragen

worden in de vorm van technische kenmerken

ofwel parameters toegevoegd aan de StabiCAD

database.”

gijs Willem vult aan: “Wij vertalen deze infor-

matie naar het gewenste representatieniveau

op het door de ontwerper gekozen platform.

Het betekent dat de artikelen dus voor iedere

StabiCAD modelleur en tekenaar als grafische

gebouwinformatie beschikbaar is op zowel het

AutoCAD- als het revit-platform. Op die manier

bevatten ook bIM-projecten in StabiCAD for

revit goede content die is gebaseerd op de

nederlandse installatietechniek.”

Doordat Wolter & Dros vanuit de dagelijkse

praktijk signaleert en Stabiplan voorziet

van een groot deel van de benodigde

product- en objectinformatie, kan de

StabiCAD software gelijke tred houden

met de actualiteit en veranderingen

van installatietechnische producten.

www.wolterendros.nl

www.mepcontent.eu

5

scratch

klant aan het woord

6

ons tekenwerk laat zien wat we waard zijn!

met lean bouwen draagt de wVi bij aan het vergroten van waarde en het terugdringen van verspilling.

hierdoor is in de afgelopen twee jaar het bouwproces veranderd. op zogenaamde engineeringsdagen zitten

ze met het hele team bij elkaar om de verschillende installatietekeningen over elkaar heen te leggen en

problemen direct te tackelen. of het werkt? Voorbeelden te over.

projectleider/bedrijfsleider Hugo van der Meijden:

“voor de industrietak van de Werkendamse engineeren

we met StabiCAD 8 prO omdat er intelligente

3D-functionaliteit in zit.” engineer Johan verhoeven

verzorgt al twee jaar de 3D-tekeningen voor de WvI.

Hij haalt er een voorbeeld bij. “bij de nieuwbouw van

de loods en het kantoor voor Concordia in Werkendam

is het ontwerpen van de installatie een uitdaging door

de scheve constructies van het gebouw. Om te zien of

alles past, bekijk ik de installatie in 3D. De monteurs

krijgen meer inzicht in het leidingverloop met deze

3D-details op de plattegrond.” Hugo: “typisch zo’n

bIM-project. Dat hebben we dan mooi geleerd voor de

toekomst.”

De WvI tekent W-installaties en technische ruimten

vanaf bestek. vooral dit laatste is een puzzelwerk.

Hugo: “De technische ruimten laten we altijd in 3D

zien aan de adviseur en aan de klant. Ze zien precies

wat ze krijgen en daar zijn ze blij mee!”

Johan: “Op dit moment zijn we druk bezig met

‘De gravin’ in Oud-beijerland. voor dit wooncomplex

met meerdere woongebouwen doen we de centrale

verwarming, warmteopwekking door middel van een

Lees verder

7

expert in 3d technische ruimtenWerkendamse Verwarmings Industrie installeert lean

scratch

8

gasabsorptie-warmtepomp in combinatie met Cv-ketels en de

meet- en regeltechniek. bij het 3D uittekenen van de technische

ruimte in het zorgcentrum van ‘De gravin’ kwam ik erachter dat de

ruimte te klein was voor de geplande installatie. In overleg met de

aannemer en architect is besloten de ruimte te vergroten.”

Hugo: “Dergelijke knelpunten komen we tegen op lean sessies die

we houden met alle partijen die meewerken aan een project. vooraf

wisselen we met elkaar tekeningen uit. tijdens de engineeringsdag

zelf nemen we de hele installatie door. Wij gebruiken een laptop

met een (via borrowing) ‘zwevende’ StabiCAD 8 licentie. Het doel

van deze dag is faalkosten reduceren. Qua bIM ontbreekt het ons

eigenlijk alleen nog aan het complete model.”

De WvI werkt al 15 jaar met StabiCAD en wil niet anders.

Hugo: “StabiCAD heeft vanaf het begin een goede naam bij ons

en we zijn ontzettend tevreden. De meeste leveranciers en

collega-installateurs werken ook met dit pakket, de uitwisseling

is heel handig.”

Johan komt veel bijzondere technische ruimten tegen. “Zoals het

ketelhuis van de Halleyweg in Dordrecht bovenop een woonflat. De

wanden van het ketelhuis zijn van glas en de ruimte wordt als het

donker is groen verlicht. De techniek mag daar gezien worden. een

uitdaging om te engineeren, want er kan natuurlijk niets aan de

wanden opgehangen of vastgemaakt worden. Wat we ook vaak doen

is bestaande technische ruimten in een 3D-tekening zetten door er

naar toe te gaan met een fototoestel en dit op kantoor uit te werken.”

klant aan het woord

scratch

Ketelhuis Halleyweg in tekening en na oplevering

…3d van installatie

overtuigt architect… De Gravin in Oud-Beijerland

scratch

De WvI is blij met de 3D-functionaliteit van StabiCAD 8.

Johan: “De Schuttershof in Dordrecht was mijn eerste

3D-project met de nieuwe software. Ik heb direct de lessen uit

de update-training toegepast in de praktijk. bijvoorbeeld het

werken met grips. Ik pak de leiding in 3D vast en teken direct

door. Dat bespaart veel tijd: geen commando’s meer geven en

direct verder gaan waarmee je bezig bent. Ook fijne StabiCAD

functionaliteit vind ik het werken met hulpruimten en het

creëren van zijaanzichten. Ook dat voorkomt tekenfouten

tijdens het engineeren.”

Hugo: “We hebben StabiCAD nodig om op niveau mee te draaien

in projecten. We laten met ons tekenwerk zien wat we waard zijn.

We gaan graag mee met de innovaties van de branche en merken

dat Stabiplan dat ook doet. Zo houden we voor lean bouwen de

ontwikkeling rondom bIM, StabibASe Cloud en revit in de gaten.”

www.wvi.nl

www.wvc.nl

scratch

…met de grips van

stabicad teken ik

direct door in 3d…

9

Volledig inzicht is essentieel voor het optimaal beheren van uw vastgoedportefeuille. Door alle informatie over uw grootste bezit centraal te beheren kunt u al uw strategische beslissingen baseren op feiten en een vastgoedstrategie formuleren die optimaal aansluit op uw organisatiedoelstellingen.

De Planon Real Estate Managementoplossing biedt u zicht op uw vastgoedportefeuille en helpt u de volledige levenscyclus van uw vastgoed te ondersteunen en huisvestings- en exploitatiekosten te reduceren. Nu en in de toekomst.

EEn solidE vastgoEdstratEgiE dankzij hEt intEgralE vastgoEd-bEhEErsystEEm van Planon

Vastgoed in zicht

planonsoftware.com

NL_1210_Adv Real Estate Management_Def.indd 1 25-10-12 10:05

Inzicht in ruimte-informatie

meer weten over de mogelijkheden van deze nieuwe module? neem contact op met een van onze sales engineers, info@stabiplan.nl

nieuw in stabicad

iedere facilitair manager is aangewezen op de juistheid van informatie bij het nemen

van de goede beslissingen, ook als het gaat om vastgoed en gebouwen. hoeveel

vierkante meter hebben we in portefeuille? welke afdeling maakt gebruik van welke

ruimte? hoeveel vierkante meter is verhuurbaar? maar ook: wat is de indeling van de

derde verdieping? de juistheid van deze informatie kan in veel gevallen het verschil

zijn tussen een juiste beslissing of een beslissing die uw organisatie veel tijd en/of geld

kan gaan kosten.

Met de module StabiCAD ruimtebeheer heeft u het gereedschap in huis om de kwaliteit van

uw ruimtegegevens te waarborgen. vanuit de CAD-tekening kunt u alle relevante gegevens

eenvoudig inzichtelijk te maken, of dit nu is door middel van een rapport of een vlekkenplan.

informatie verzamelenStabiCAD ruimtebeheer biedt diverse praktische tools om ruimte-informatie in

een tekening makkelijk toe te voegen of te wijzigen.

• Conformeerruimte-informatiegemakkelijkaanbestaandenormen,zoalsNEN2580.

• RichtdemoduleinnaareigenwensenincombinatiemetStabiBASE.

• Genereeroverkoepelenderapportagesvanbijvoorbeeldmeerdereverdiepingen.

• Gebruikuitgebreideruimte-eigenschappeneneigenruimtelabels.

processen verbeterenruimtegegevens gaan verder dan alleen de digitale tekening. Deze informatie

wordt ook veel gebruikt door medewerkers en collega’s die geen (in)zicht hebben

in tekeningen.

• Zetruimtegegevensuitdetekeningeenvoudigomnaarduidelijkeruimte-

rapportages, vlekkenplannen en renvooien.

• ExporteerruimtegegevensnaarFacilitairManagementSystemen,zodatinformatie

ook daar inzichtelijk wordt gemaakt.

11

scratch

scratch

12

klant aan het woord

Burgers Ergon zoekt naar de juiste plek in BIM

installateurs laat aan de beurt in bouwprocesDoor Lambert-Jan Koops hoofdredacteur CAD Magazine

13

met zo’n 1.250 medewerkers is burgers ergon een van de

grootste installateurs van nederland. sinds 2007 maakt de

onderneming deel uit van heijmans en is er steeds meer

aandacht voor bim. daarbij gaat het om meer dan alleen

het gebruik van de software die bim ondersteunt.

“voor een organisatie die actief is in de nederlandse bouw-

wereld is één ding essentieel: de balans tussen organisatie,

proces en gebruikte systemen. Het één kan niet zonder het

ander. Wie zijn concurrentiepositie wil verbeteren, zal op

deze drie fronten verbeteringen moeten doorvoeren.” Aan

het woord is edgar van de kamp, bIM engineer bij burgers

ergon. Hij deelt zijn kennis met projectleiders, engineers en

tekenaars binnen de organisatie zodat het bIM-proces straks

bedrijfsbreed kan worden geïmplementeerd.

Daarbij maakt hij ook gebruik van de kennis die op dit gebied

bij andere onderdelen van Heijmans is opgedaan. “bij de

bouw- en constructie-afdelingen van Heijmans wordt op een

hoog niveau gewerkt met bIM: ze beschikken over de juiste

software en ook de werkprocessen zijn geoptimaliseerd voor

deze manier van werken. Wij liggen als installateurs iets achter,

maar omdat we kunnen profiteren van de opgedane kennis

moeten we in staat zijn om de achterstand snel in te halen.”

optimaliserenvoor het werken binnen een bIM maakt burgers ergon gebruik

van revit. Het is ook de bedoeling dat de interne uitwisseling

standaard plaatsvindt met de bronbestanden van dit pakket.

voor externe uitwisseling wordt ook gebruik gemaakt van IfC.

Arjen rademaker, ook bIM engineer bij burgers ergon, vult zijn

collega aan: “Het hangt er natuurlijk van af welke bestanden

we aangeleverd krijgen. vanuit de installatiehoek zijn dat vaak

revit-bestanden, terwijl we van architecten vaker ArchiCAD-

modellen ontvangen. In het laatste geval moet het natuurlijk

wel via IfC. We zijn alleen nog aan het uitzoeken hoe we die

uitwisseling kunnen optimaliseren. voorlopig is het voor ons

het meest handig om revit-modellen te krijgen, maar het is

niet zo dat we andere partijen vertellen welke software ze

moeten gebruiken.”

De coördinatie van de deelmodellen vindt plaats met behulp

van navisworks, waar de engineers van burgers ergon in 3D

hun eigen installatiedata uit StabiCAD samenvoegen met het

constructiemodel en/of de gegevens van de architect. In dit

totaalmodel wordt vervolgens bekeken of er ook plaatsen zijn

waar de deelmodellen niet op elkaar zijn afgestemd.

Arjen: “We hebben van verschillende architecten al expliciet de

vraag gehad of we op deze manier konden werken en zo is er

inmiddels een aantal projecten uitgevoerd. Het is nu natuurlijk

de vraag of het niet mogelijk is om het proces nog verder te

Lees verder

Meander Ziekenhuis Amersfoort

scratch

scratch

14

automatiseren en daadwerkelijk virtueel te bouwen in een

volledig big bIM. Zo hebben de architect en constructeur op

ons project Meander Ziekenhuis in Amersfoort gelijktijdig

gewerkt aan één bIM-model en dat ging uiteindelijk naar

behoren. Dus we weten dat het kan, maar alles valt of staat

toch met de manier waarop het project is ingericht.”

steeds eerderOmdat de opzet van een project essentieel is bij big bIM,

denkt edgar dat het niet burgers ergon is die de big bIM-

kar zou moeten trekken. “Wij doen wel onderzoek naar

big bIM, maar omdat wij als installateurs pas laat aan de

beurt zijn in het bouwproces, is het misschien beter als een

andere partij daarin de leiding neemt. De steeds intensievere

samenwerking tussen burgers ergon en Heijmans utiliteits-

bouw als hoofdaannemer zorgt er wel voor dat de specifieke

kennis van burgers ergon steeds eerder in een bIM-proces

gebruikt kan worden.”

“Ook de contractvorm die een opdrachtgever kiest, is heel

bepalend voor toegevoegde waarde die bIM kan hebben.

Wanneer een opdrachtgever bijvoorbeeld een Design-build-

Maintain-constructie opzet, leidt dat tot een big bIM waar

ons adviesbureau ook een actieve rol in kan spelen en waar

de gedane investering in het opzetten van het model ook

kan worden terugverdiend. We doen bijvoorbeeld projecten

waar we zowel verantwoordelijk zijn voor de uitvoering als

het onderhoud en daar is het erg nuttig om alle gegevens

in het revit-model bij te houden. Doordat de bouwgegevens

van het gebouw exact beschikbaar zijn, kunnen we onder

andere onderhoud beter inplannen en in het geval van een

storing meteen zien welk effect dit heeft en waar we moeten

ingrijpen. Zo komen onze medewerkers in het veld nooit meer

voor verrassingen te staan,” concludeert edgar.

www.burgers-ergon.nl

scratch

burgers ergon installatietechniek realiseert

en onderhoudt werktuigbouwkundige en

elektrotechnische installaties. Sinds 1928

ontwikkelt het bedrijf concepten voor een

breed installatietechnisch toepassingsgebied.

Het gaat hierbij zowel om nieuwbouw- en

renovatieprojecten als service en onderhoud.

scratch

StabiCAD 1

StabiCAD V

StabiCAD 4

B-CAD IT StabiCAD 8 for Revit

StabiCAD 8 for AutoCAD

cadsymbols.nl mepcontent.eu

19951990 2000 2010 20152005

2010200920082007 2011 20122006

unieke bezoekersper maand

meerdan

gemiddeldeverblijftijd

klep

vanne clapeta

verschillendelokalisaties

Bussystemen CV Kabelgoten Leidingsystemen Lucht Riolering TR Verdeelinrichting

systemen

2D en 3D-symbolen en families

bronnen: cadsymbols.nl, 2011 en mepcontent.eu, 2012

www.mepcontent.eu is op 10 oktober 2012 gelanceerd. Deze opvolger van www.cadsymbols.nl bevat Revit-families, DWG-bestanden en StabiCAD product lines. Een beknopt overzicht van dé plek voor 2D en 3D-content.

Con

tent

forAutoCAD

forRevit

van de bezoekers komt regelmatig terug

goede content geeft

aan een modelwaarde

15

Uw ideeën.Exact zoals ze bedacht zijn.De HP Designjet T520 ePrinter brengt uw ideeën tot leven en produceert vanaf de eerste print professionele resultaten.

De 2400-dpi resolutie garandeert nauwkeurige lijnen en scherpe details, zodat u beslist indruk maakt. En met HP Designjet ePrint

& Share kunt u bijna overal vanaf uw smartphone of tablet bestanden openen, bekijken en printen. Met deze printer komt uw

werk optimaal tot zijn recht. Kijk voor meer informatie op hp.com/go/HPdesignjeteprinters

cofely en wago helpen innovatie te vertalen naar stabicad

Slim en efficiënt engineerenmet stekerbaar

innovatie in stabicad elektro

17

scratch

stekerbaar is een tijd- en kostenbesparende montagemethode in de elektro-installatietechniek. de toepassing

van prefab materiaal en de noodzaak voor het tekenen van de eveneens prefab kabels, vraagt om nieuwe

functionaliteit in stabicad. deze is ontstaan vanuit de kennisdriehoek cofely, wago en stabiplan.

De drie partijen hebben ieder hun eigen bijdrage gele-

verd. Cofely en WAgO zorgden voor de technische kennis

van deze innovatie, terwijl Stabiplan logischerwijs vooral

de softwaretechnische kant voor haar rekening nam.

Op die manier is er een groot stuk nieuwe functionaliteit

in de e-module van StabiCAD gekomen die gelijke

tred houdt met de toepassing van deze innovatie door

installatiebedrijven.

De technisch theoretische inbreng van WAgO is in eerste

instantie natuurlijk vooral de uitleg over eigenschappen

en montagemethodes van het materiaal en het aan-

leveren van de gegevens van de diverse componenten.

De prefab materialen, waaronder verdelers, aansluit-

punten en kabellengtes, bekend onder de naam

WInStA®, zijn inmiddels beschikbaar in StabiCAD.

De kabels staan binnenkort ook op Mepcontent.eu.

Lees verder

scratch

18

echt voordeel krijg je als naast snelle montage ook de juiste tools worden ingezet bij het ontwerp

Hans van ewijk, innovatie medewerker bij Cofely Zuid

nederland (regio Zuidoost), is vanuit zijn functie en zijn

zesentwintig jaar praktijkervaring als et-monteur steeds

nauw betrokken geweest bij de engineeringspraktijk

binnen dit project. “We kunnen steeds minder vakmensen

krijgen en daarom moet de engineering op tekenniveau

steeds meer het eindresultaat voor de buitendienst

bepalen. De mensen of de handjes in de buitendienst

hebben nu geen andere keuze meer dan uit te voeren

wat de engineer vertaalt in een stekerbare tekening. Dus

moeten we nu elektrotechnische tekeningen maken met

verdeelblokjes, kabellengtes en –types. Iets wat in het

verleden niet nodig was.”

“echt voordeel in een project met stekerbaar krijg je als

naast snelle montage ook de juiste tools worden ingezet

bij het ontwerpen van de installatie. Dus naast de techniek

is voor ons ook de tekenpraktijk heel belangrijk. Met de teken-

doos op een witdruk de vertaalslag maken van traditioneel naar

stekerbaar is natuurlijk niet echt van deze tijd. vanuit diverse

voorbeeldprojecten konden wij goed antwoord geven op vragen

over de volgorde in het engineeringsproces en hoe dit dan

vervolgens te vertalen naar het tekenproces. Op welk moment

maak je de materiaalkeuze en wanneer ga je de kabels tekenen?

Daarnaast hebben we ook tweeëntwintig unieke symbolen

bedacht voor de slimme verdeelblokjes van WAgO. De door

Stabiplan ontwikkelde functionaliteit hebben we steeds getest

en gecontroleerd in een lopend project.”

een stekerbaar systeem vervangt een installatie van yMvk-kabel en kabeldozen met

daarin lasklemmen. In plaats daarvan wordt er geïnstalleerd met kabels voorzien van

stekers, die worden aangesloten op verdelers. De verdelers nemen dan de functie van

de kabeldozen met lasklemmen over. Met WAgO WInStA® wordt de behoefte van korte

installatietijd, flexibiliteit en hergebruik ingevuld waarbij het mogelijk is om 100% steker-

baar te installeren met grote reductie van de faalkosten. De stroombelastbaarheid van 25A

en de CageClamp®S veerklemtechniek van WAgO garanderen de perfecte verbinding.

nieuw in stabicad

19

“Samen met WAgO hebben we belangrijke input geleverd

voor het definiëren van de verschillende elektroregels.

Hierdoor controleert StabiCAD continu de kwaliteit van

de getekende installatie. Of de installatie wel klopt, bijvoor-

beeld op het aantal in- en uitvoeren of op het aantal polen

en of de getekende kabels lang genoeg zijn om de afstand

van een WCD naar een verdeler te overbruggen. er zijn

heel veel controles mogelijk, maar het gaat er natuurlijk

om wat vanuit de praktijk relevant is en wat technisch

noodzakelijk.”

“Om naast tijdsbesparing ook kostenvoordeel te hebben bij

de toepassing van stekerbaar moeten tijdens de enginee-

ring kostenefficiënte keuzes gemaakt worden. Ook dat is

vertaald naar StabiCAD functionaliteit. Zo kun je voor een

project elektroregels configureren om aan te geven welke

componenten en kabellengtes gebruikt mogen worden.

grotere aantallen van hetzelfde levert immers inkoop-

voordeel op.”

In dit project hebben de medewerkers van Stabiplan ervoor

gezorgd dat de functionaliteit van stekerbaar op een intuï-

tieve manier werkt. Alex van bochove, knowledge manager

en Marlies Mooijekind, teamleider: “elektro engineers die

gewend zijn met StabiCAD te tekenen, zullen veel van de

functieschermen herkennen. Zoals het plaatsingsscherm

voor symbolen en attributen. en natuurlijk zijn de stan-

daardfuncties voorwijzigen, representatie en rapportage

van elektro-installaties ook beschikbaar voor stekerbaar.”

www.cofely-gdfsuez.nl

www.wago.com

scratch

stabicad ondersteunt het tekenen van een stekerbare installatie

met functionaliteit voor het plaatsen van deze geprefabriceerde

verdelers, aansluitpunten en kabels in standaardlengtes van

fabrikanten, zoals wago. zo kan de stabicad tekenaar een steker-

bare installatie snel en eenvoudig ontwerpen. ook de bekende

plaatsings- en wijzigfuncties uit stabicad e-installatietechniek zijn

beschikbaar voor stekerbaar. inclusief rapportagemogelijkheden,

zoals materiaallijsten en omzetten in 3d.

stekerbaar in StabiCAD

stekerbaar tekenenMet StabiCAD Stekerbaar plaatst u verdelers met connectie-

punten en tekent u kabels in de plattegrond door artikelen

te koppelen vanuit de fabrikantendatabase van StabiCAD 8

De functie helpt door het aantal kabels te laten zien dat

nodig is voor de getekende lengte.

Lees verder

scratch

20

nieuw in stabicad

connectiepuntenMet behulp van de functie ‘leren kabelconnectiepunten’ kent u connectiepunten

toe aan bestaande StabiCAD elektrosymbolen. Connectiegegevens zoals kleur-

code, aantal polen, connectietype (male/female) kent u toe via de functie ‘wijzig

symbooleigenschappen’.

rapportageZoals u in StabiCAD gewend bent,

maakt u met een enkele klik

materiaal- en kabellijsten van de

hele installatie of per ruimte.

controleStabiCAD zorgt voor een automatische kwaliteits-

controle van de installatie via elektroregels voor

stekerbaar. er zijn diverse controles mogelijk: kabel-

lengte, kleurcode, aantal polen, connectiepunten,

symbolen wel/niet aangesloten, artikelcodes kabels,

kabels verbonden wel/niet.

artikelinfovia de product line Importer zijn artikelen, waaronder kabels,

te importeren in StabiCAD, bijvoorbeeld de plS van WAgO.

volgende agendapunt

column

Door edwin Schalk, business development director bij Stabiplan bv

Op 10 oktober 2012 organiseerde uneto vnI het

bIM-congres. De eerste spreker, Dik Spekkink,

sloeg direct een spijker op de kop. “bIM hoort

thuis op de directietafel. er is bIM-beleid nodig.”

een uitspraak die hout snijdt en die een breder

gehoor verdient dan alleen de congresbezoekers:

het aantal directieleden tijdens het congres was

klein. gelukkig waren er later op de dag ook

voorbeelden van bedrijven die de discussie over

bIM op strategisch niveau voeren. Maar toch.

De luisteraars tijdens het congres waren vooral

bIM-deskundigen. bIM-managers, bIM-coördi-

natoren, bIM-projectleiders, bIM-whatevers. Is

dat fout? nee, integendeel. vanuit de dagelijkse

praktijk kunnen ze meepraten in het inhoude-

lijke gesprek over bIM. Zij kennen de valkuilen,

zij weten dat bIM iets anders is dan het buzzword

van de tekenkamer.

Maar er zijn binnen een organisatie nog zoveel

andere mensen die dat niet weten. terwijl bIM

een manier van denken is die impact heeft op

de hele organisatie. terwijl het uiteindelijk meer

mensen raakt dan in eerste instantie gedacht.

Dat is geen wonder: bIM gaat over processen en

mensen. bIM gaat over communicatie.

Daarmee zijn we terug bij het openingsstate-

ment van het bIM-congres. Want processen,

mensen en communicatie – zijn dat niet de

onderwerpen waarover gesproken wordt aan

de directietafel? Het is logisch dat engineers de

aanjagers zijn in het gesprek over bIM binnen

een organisatie: het raakt hun werk direct. Maar

het echte gesprek over bIM is een strategisch

gesprek.

Zo kan dankzij bIM het werk van engineers de

aandacht krijgen die het verdient. Zo zet bIM het

primaire proces in het installatiebedrijf weer in

de schijnwerpers. er zijn slechtere punten voor

de volgende directievergadering te bedenken.

scratch

21

scratch

22

U kent cadsymbols.nl als de plaats om cad-symbolen te

downloaden. nu is er mepcontent.eu: een compleet nieuw

platform waar engineers hun revit families en cad-

symbolen gratis kunnen downloaden.

Als Mep-engineer wil je technisch perfecte modellen en

tekeningen opleveren. Daarbij is up-to-date grafische

productinformatie cruciaal. en die is nu voorhanden op

Mepcontent.eu. De site heeft een intuïtieve interface met

een duidelijk menu en een handige filterfunctie. via het

menu vindt u een overzicht van producttypes en fabrikanten.

Met een eenvoudig filtermenu, links op de site, vindt u

vervolgens snel wat u zoekt. u beperkt uw selectie tot de

fabrikant en/of de productcategorie waarnaar u op zoek

bent en eventueel het platform waarop u de informatie wilt

gebruiken en/of het land waar de producten geleverd worden.

De gevonden producten zijn direct zichtbaar en klaar om te

downloaden. voor ieder platform (revit- of CAD-gebaseerd)

heeft Mepcontent.eu de juiste bestanden beschikbaar: er zijn

DWg- en revit-bestanden, maar ook product line Sheets (plS).

een plS bevat parametrische productinformatie waarmee u

symbolen en families maatvast creëert op uw desktop. een

preview afbeelding toont wat u kunt verwachten zodra u de

betreffende file gedownload heeft.

gemak met stabicadDe inhoud van Mepcontent.eu is ook beschikbaar via het

hoofdmenu Content op de homepage van Stabiplan. Zo

heeft de StabiCAD engineer één adres voor alle extra’s in zijn

ontwerpsoftware.

mepcontent.eu live!Verbeterde vervanger van cadsymbols

SCRATCH

Alle inhoud op Mepcontent.eu is voor iedereen gratis te down-

loaden en te gebruiken, maar levert de StabiCAD engineer

extra voordeel op. Dankzij de geïntegreerde elementselectie in

StabiCAD is de in de software aanwezige productinformatie

altijd up-to-date en gekoppeld aan parametrische data. een

zoekfunctie vanuit StabiCAD en de plI online (product line

Importer) bieden meer comfort bij het downloaden en behe-

ren van de data. De content is bovendien voorzien van connec-

toren, wat het gebruik in StabiCAD verder vergemakkelijkt.

bekende fabrikantenDe informatie op Mepcontent.eu bevat grafische product-

informatie van alle bekende fabrikanten en leveranciers. We

werken nauw met hen samen om de informatie up-to-date

en in lijn te houden met hun leveringsprogramma’s. Check

gewoon Mepcontent.eu.

Mist u iets? laat het ons weten – we voegen dagelijks nieuwe

content toe en vernieuwen informatie waar nodig. Wilt u op

de hoogte blijven van alle wijzigingen? Abonneer u dan op de

emailnieuwsbrief.

www.mepcontent.eu

23

Get quality content. Open and for free.

23

nieuw in stabicad

meer weten over de mogelijkheden van deze nieuwe

module? neem contact op met een van onze sales

engineers, info@stabiplan.nl

scratch

24

met de module schema-w maakt u snel schematische tekeningen

van alle leidingsystemen zoals verwarmingsinstallaties,

luchtbehandelingssystemen, klimaatinstallaties, koeling- en

sprinklersystemen. de schema’s fungeren als visualisatie van

een installatieconcept en als hulpmiddel bij het inregelen van de

installatie. bij beheer en onderhoud geeft een principeschema

inzicht in de werking en samenhang van de afzonderlijke

installatiecomponenten.

Visualiseer uw installatie-concepten

wat u kunt• teken en beheer eenvoudig schematische overzichten van uw leidingsystemen.

• verhoog uw ontwerpsnelheid met de meegeleverde (volgens ISSO 44) of zelf

aangemaakte schemadelen.

• gebruik de bekende StabiCAD functies zoals ‘plaatsen attribuutinformatie’,

‘aanpassen attribuutinstellingen’, ‘leren attribuutposities’ en de wijzigfuncties.

• teken alles volgens de geldende normen (o.a. nen 2322 en 3048).

wat u helpt• Honderden leidingen en symbolen van toestellen,

meetinstrumenten, appendages en apparaten zijn standaard

in de software beschikbaar.

• bladverkenner om grote schema’s (meerdere verdiepingen,

bouwdelen of installatietypes) op verschillende bladen in te

delen en makkelijk te navigeren.

• plaatsen van labels op installatieonderdelen zodat er

duidelijke relaties liggen tussen de verschillende bladen van

het schema en u het overzicht behoudt.

• Materiaaltoekenning voorziet installatieonderdelen

van artikel- en procesgegevens. Deze komen terug in de

materiaallijsten en zijn beschikbaar voor gebouwbeheerder

en servicemonteur.

• Handige plotfuncties voor het afdrukken van het complete

pakket met schema’s.

25

scratch

stabiplan service

Lees verder

uw vraag - ons antwoord‘Goedemorgen, Stabiplan helpdesk, met…’

tientallen telefoontjes en mailtjes met vragen van

stabicad engineers. dat is de dagelijkse praktijk op de

stabiplan helpdesk. teamleiders Kees hoegee en Johan

van eijk vertellen over het reilen en zeilen op de

afdeling.

kees: “tientallen keer per dag nemen we op de helpdesk

de telefoon op met de zin: goedendag, Stabiplan helpdesk,

met… Iedere dag zitten we er met zeven collega’s: vijf

achter de eerstelijns en twee achter de tweedelijns. klaar

om StabiCAD engineers zo snel mogelijk te helpen bij de

beantwoording van een vraag of de oplossing van een

tekenprobleem.”

Johan vult aan: “gelukkig is de telefoon al lang niet meer

de enige manier waarop onze klanten hun vragen kunnen

stellen aan onze support engineers. De afgelopen jaren is

de fAQ-database op onze supportsite steeds belangrijker

geworden. en daarom hebben we dit jaar een nieuwe

klantportal laten bouwen die direct is verbonden met

het systeem dat onze support engineers in de backoffice

gebruiken.”

26

scratch

stabiplan service

kees: “We krijgen iedere dag veel vragen over StabiCAD,

AutoCAD en revit. Soms zit daar een uitschieter tussen. Dan

duurt het wachten aan de telefoon wat langer dan wij graag

zouden willen. natuurlijk is het sneller om even de telefoon

te pakken en ons te bellen met een vraag. Maar als een

StabiCAD engineer inlogt op de klantportal en daar de vraag

intypt, kunnen we die direct vanuit het systeem oppakken. De

afhandeling van een case is dan veel sneller en de tekenaar kan

eerder door met zijn werk.”

Johan: “bovendien geeft de portal bij het aanmaken van een

case (via de knop ‘toon relevante oplossingen’) suggesties

voor een antwoord op de vraag nog voordat die naar ons is

verzonden. en even grasduinen in de fAQ’s is natuurlijk ook

een snelle manier om een probleem zelf op te lossen. Want van

iedere gebruikersvraag die regelmatig wordt gesteld maken we

een fAQ. binnenkort komt er nog een optimalisatieslag door

integratie van de fAQ’s met de online handleiding. Zo hebben

StabiCAD engineers straks nog meer antwoorden binnen

handbereik en verbetert hun selfservice via de portal.”

kees: “er blijven altijd vragen waar de kennis van onze support

engineers nodig is. niet alles is te af te vangen met fAQ’s en

handleidingen. Dankzij interne kennissessies en trainingen is

er op de afdeling veel parate kennis. Maar ook door het volgen

van externe cursussen houden we het kennisniveau op peil en

kunnen medewerkers zich specialiseren.”

Johan: “een andere competentie die we trainen is het snel

inschatten of een vraag of probleem in korte tijd is op te lossen.

Zo niet dan schakelen we de tweedelijns in. Zij bellen de klant

dan terug en kunnen wat meer tijd nemen om de oorzaak

van een probleem te achterhalen of een uitgebreidere uitleg

te geven. een handig hulpmiddel voor zowel de eerste- als

tweedelijns helpdesk is remote support. Het meekijken op

het scherm van de vraagsteller maakt de vraag vaak sneller

duidelijk.”

kees: “tachtig procent van de vragen kunnen we binnen tien

minuten beantwoorden. Soms is het ook nodig om op locatie

langs te komen om de software (op)nieuw te installeren of

problemen op te lossen. en een enkele keer geven we het advies

om een StabiCAD training te volgen.”

Johan: “Zo hebben we een compleet systeem van customer care

dat op allerlei manieren in elkaar grijpt en de kwaliteit van onze

service waarborgt.”

nog geen inloggegevens voor de nieuwe klantportal? vraag ze

dan vandaag nog aan.

support.stabiplan.nl

27

net promoter score

marnix leune, business proccess manager

scratch

met deze ene vraag is klanttevredenheid te meten volgens de in 2003

door onder andere Fred reicheld ontwikkelde net promoter score

(nps). in nederland is philips het eerste bedrijf dat deze onderzoeks-

methode heeft toegepast en sinds deze zomer gebruiken wij het om

uw tevredenheid over onze helpdesk te meten. U antwoordt op boven-

staande vraag op een schaal van 0 t/m 10 hoe waarschijnlijk het is

dat u de dienstverlening van onze helpdesk aanbeveelt bij anderen.

We zijn blij dat 86% van de klanten een 8 of hoger geeft. Dit zijn onze

promoters. Zij steken hun tevredenheid over de helpdesk niet onder

stoelen of banken. Ook heel belangrijk is de 2,8% die een 6 of lager geeft,

de detractors.

We streven voortdurend naar zoveel mogelijk promotors en

zo min mogelijk detractors. Daarom stellen we in de mail

een aanvullende vraag naar de verbeterpunten voor onze

helpdesk. Die komen niet alleen van ontevreden mensen.

Ook promoters hebben vaak nuttige tips. We realiseerden

ons bijvoorbeeld niet dat een groot aantal ‘berichten-terwijl-u-

wacht’ vervelend is. en het is zo makkelijk aan te passen: u hoort er nu

nog maar één. Andere feedback kost meer tijd. Zoals het vergroten van

kennis op specifieke deelgebieden. Dit pakken de teamleiders van de

helpdesk op via bijscholing en kennissessies op de afdeling.

support.stabiplan.nl

Zou u aan collega’s of bevriende stabicad gebruikers de helpdesk aanbevelen?

28

duurzame projecten met stabicad L&B Technisch Installatie- bedrijf over StabiCAD LT

klant aan het woord

scratch

29

L&BbvT E C H N I S C H I N S T A L L A T I E B E D R I J F

scratch

mede-eigenaar willem Landman van L & b technisch installatie-

bedrijf uit workum weet waar hij over praat als hij het over duur-

zaam heeft: hij heeft pas een speciale waterpompinstallatie en

ventilatiesysteem met warmteterugwinning bij rabobank ermelo

geplaatst. een innovatief project waarvoor hij stabicad gebruikt.

voor de bouw is zo’n 2,5 km vloerverwarming aangelegd. Ook de

Cv-installaties, warmtepompen en waterleidingen hebben met

StabiCAD een juiste plek in het gebouw gekregen. Over het nut

van deze software hoeft hij niet lang na te denken: “We gebrui-

ken het inmiddels in alle projecten. voordeel vind ik dat je in de

aangeleverde bouwkundige plattegrond de gebouwgebonden

installaties op maat kunt intekenen. Je kunt bijvoorbeeld aan-

geven hoe het verloop van de vloerverwarming en de indeling van

de technische ruimte is. Hierdoor is het voor de klant duidelijk

waar alles komt en heeft de monteur een duidelijk legplan. twee

vliegen in één klap dus.”

duurzaamheid“Handig zijn ook de materiaallijsten die ik altijd maak: ik weet

daardoor hoeveel materiaal nodig is van welke leverancier.

Daarmee bespaar je in de inkoopkosten. en vooral: het is milieu-

vriendelijker doordat je alleen bestelt wat je nodig hebt! Ik vind

het ook altijd leuk om nieuwe uitdagingen in duurzame instal-

laties aan te gaan. Zo hebben we onlangs meegewerkt aan een

project voor rijkswaterstaat voor het plaatsen van oplaadpalen

voor elektrische voertuigen.”

rijkswaterstaat is zeker niet het enige duurzame project van de

milieubewuste fries. voor een appartementencomplex, diverse

woonhuizen en een bakkerij zijn waterpompinstallaties en zonne-

collectoren ontworpen. “voor de bakkerij heb ik een speciaal

warmteterugwinsysteem op maat gemaakt: de restwarmte van

de bakkerij is hier gebruikt in het productieproces van de bakker.

Alle installaties heb ik met StabiCAD 8 getekend. Hiervoor gebruik

ik eigen symbolen en bestaande symbolen in StabiCAD zoals

afsluiters, pompen en inregelventielen.”

aarde en zonIn veel projecten zijn

warmtepomptechniek, zonne-

boilers, zonnepanelen en warmteterugwin-

installaties geïntegreerd. “Op dit moment besteden

wij de meeste aandacht aan aardwarmte, maar ook zonne-

panelen zijn in opmars. voor de zonnepanelen heb ik vooraf

in StabiCAD eigen symbolen aangemaakt op maat van de

zonnepanelen. Wanneer ik dan de grootte van mijn dakopper-

vlak weet, kan ik precies bepalen hoeveel panelen ik wil leggen

en waar ze moeten komen.”

totaaloverzichtWillem maakt voordat hij een opdracht krijgt vaak zelf al een

uitgewerkte StabiCAD tekening waar alles in staat: ideaal voor

de opdrachtgever die meteen een totaaloverzicht heeft van de

installatie. De opdrachtgever weet wat hij kan verwachten en

komt niet voor onaangename verassingen te staan. Dat zorgt

voor vertrouwen.

Over het rendement van deze

werkwijze is hij duidelijk:

“Wanneer ik een opdracht

binnenhaal, hoef ik meestal

alleen nog wat kleine wijzi-

gingen door te geven. Met de

StabiCAD wijzigfuncties, zoals

‘oplossen knooppunt’ en ‘wijzig

materiaal of fabrikant’, kost

me dat weinig moeite. Het

resultaat is tijdsbesparing.

en we werken graag mee aan

meer duurzame installaties

in nederland!”

www.lenbbv.nl

scratch

ko

rt

nie

uw

s

30

Kuijpers installaties naar stabicad 8 kuijpers Installaties stapte de afgelopen maanden over van

StabiCAD v naar StabiCAD 8. Door de client setup ‘silent’ te laten

verlopen is StabiCAD 8 met één

dubbelklik vanaf de hoofdvestiging op

alle pc’s geïnstalleerd. In totaal 55

werkplekken op 6 vestigingen.

160 man van cofely op training

Oktober 2012 is een ambitieus

traject bij Cofely nederland

gestart: op 40 locaties is op

alle CAD-workstations

Windows 7 64 bit geïnstalleerd

voor de overstap naar StabiCAD 8. voor 160 mensen staan

groepstrainingen op locatie ingepland. CAD-applicatiebeheerder

léon van den broek: “We vinden het belangrijk om als bedrijf

gebruik te maken van de nieuwste software. De overstap van

StabiCAD v naar StabiCAD 8 was daarmee voor ons een logische

vervolgstap. en we zijn erg tevreden over de hulp van de Stabiplan

supporters daarbij!”

belgië enthousiast thomas Wouters heeft dit jaar de firma Clisa

overgenomen, een installatiebedrijf gespeciali-

seerd in sanitair en centrale verwarming. Om goed gebruik te

kunnen maken van StabiCAD 8 heeft thomas enkele opleidingen

bij Stabiplan in belgië gevolgd. “Ik heb nog geen moment spijt

gehad van mijn keuze. Integendeel. Ik had nog nooit getekend,

laat staan met AutoCAD gewerkt. nu maak ik zelf principeschema’s

en plannen!”

nieuwe stabiplan webshop online!

bestel eenvoudig uw training via

www.stabiplan.nl/webshop

sprinklertraject bij de groot installatiegroepvoor de migratie naar StabiCAD 8 is bij De groot Installatiegroep

een speciaal trainingstraject Sprinkler gevolgd. Directeur Marcel

de groot: “De op maat afgestemde trainingen waren erg nuttig

voor ons. De ‘standaard’ onderwerpen zoals het plaatsen van

Sprinklerkoppen en leidingwerk tekenen hebben we inmiddels

goed onder de knie. Handig vond ik ook dat we onze feedback op

de software konden doorgeven.”

Unica gebruikt stabicad 8 for revitunica maakt sinds februari 2012 gebruik van StabiCAD 8 for revit.

een aanvulling op revit Mep voor het modelleren van bIM-

projecten. patricia van leeuwen, applicatiebeheerder/bIM Manager:

“De revit content en tools zijn handig om snel en eenvoudig het

model op te zetten. De ontwikkelingen gaan heel snel en bij elke

versie hebben we nu nieuwe tools ter beschikking.”

scratch

31

tU delft ontwerpt verticale stadDe laatste drie maanden van 2012 zijn de Master studenten

bouwkunde en Civiele techniek van tu Delft bezig met een

integrale ontwerpopdracht. Hiervoor gebruiken ze onder andere

StabiCAD. een echte bIM opdracht, waarvan we erg benieuwd zijn

naar het resultaat.

stabiplan parisSinds kort is de Avenue Marx Dormoy in Montrouge aan de

zuidkant van parijs de nieuwe uitvalsbasis voor onze franse

collega’s. een mooie plek om StabiCAD verder te introduceren

in frankrijk.

beveiligingsschema’s met stabicad

pbt beveiliging en telecom gebruikt

StabiCAD voor het generen van beveili-

gingsschema’s. Werkvoorbereider Maarten

beets: “Het tekenwerk maakt een essentieel onderdeel uit van

onze beveiligings- en brandbeveiligingsplannen. We zochten

hiervoor een tekenprogramma met geavanceerde mogelijkheden,

waarbij de uitvoerbaarheid goed past binnen onze organisatie.

voor ons een eenvoudige en snelle keuze: StabiCAD.”

even

ts elektro Vakbeurs hardenberg

11-13 dec. 2012 / stand 229

ÉnÉo Lyon

19-22 feb. 2013 / stand 2.J.20

architect@work Kortrijk Xpo

25-26 apr. 2013 / stand 99

woningproject de zwanen tijdens bim-week in 3dvoor het project 8 woningen ‘De Zwanen’ te IJsselmonde heeft

bvr groep een speciale bIM-week georganiseerd. tekenaar/

werkvoorbereider remy broeken van breman Zuid over zijn

ervaringen: “Het doel van zo’n bIM-week is om met alle partners

het project compleet in 3D uit te werken. Het direct bespreken en

oplossen van knelpunten in de ontwerpen is winst.”

Stabicad 9De nieuwe standaard

Een goede installatie start bij een ontwerpproces met de juiste tools voor MEP-engineers. Beschik altijd over de juiste informatie: principeschema, 3D design, berekening, werktekening of materiaalrapportage. De bekende Stabicad functies helpen u op het platform van uw keuze: Revit en CAD. In combinatie met de grafische artikelinformatie van MEPcontent zet Stabicad 9 de nieuwe standaard. Uw standaard.

Ontdek het op www.stabiplan.nl/destandaard

Ontwerpsoftware voor de installatiebranche