1  

Schets voor een zorgzame buurt binnen de brede dagopvang van Harlingen

 Voorstel  Wim  Lakmaker  Mei  2016  

C-­‐Gebouw  te  Harlingen  

  2  

Inleiding Op initiatief van de gemeente Harlingen heeft Radar Advies een onderzoek gedaan naar de mogelijkheden van een voorziening t.b.v. dagbesteding voor inwoners die niet participeren, ofwel mensen die geen betaald werk hebben en ook niet actief zijn als mantelzorger of vrijwilliger. De conclusies van het rapport1 zijn (vrij vertaald): 1. Er is voldoende ‘potentieel’ voor een dergelijke voorziening; 2. Er is een aantal partijen dat als 'aanbieder’ geïnteresseerd is om deel te nemen

aan de verdere ontwikkeling. Thans zal het initiatief van de gemeente Harlingen ‘uit de papieren’ moeten komen. Daartoe is het voornemen om enkele ‘kwartiermakers’ aan te stellen, die als gezamenlijke opdracht krijgen om het plan (in samenwerking met andere initiatiefnemers) te ontwikkelen. Er is al een gesprek geweest tussen de beoogde kwartiermakers en Wim Lakmaker. Lakmaker is de initiatiefnemer van Buurtverbond Extra Handen en wil zijn initiatief realiseren binnen de brede dagopvang. In verkennende zin zijn over mogelijkheden gesproken met als rode draad: alternatieve vormen in de zorg. Dit komt in deze notitie aan bod. Uitgangspunt van het gesprek is geweest om alternatieve zorg te ontwikkelen vanuit de brede dagopvang. In deze notitie worden de mogelijkheden geschetst op welke wijze daarvoor draagvlak is te ontwikkelen (en om draagvlak voor de brede dagopvang te ontwikkelen). De onderwerpen die in deze schets in het kort worden uitgewerkt zijn: Activiteit Beknopte toelichting 1. Zorgzame buurt Een zorgnetwerk bestaande uit vrijwilligers voor de buurt

vanuit de brede dagopvang met diverse zorgdiensten: wassen, strijken, boodschappen en gezamenlijk eten. Een buurthuiskamer voor de wijk.

2. Dagverblijf en dagbesteding voor ouderen(o.a. dementiecentrum)

Harlingen als dementie vriendelijke gemeente

3. Vrijwilligers uit AZC (extra training in de zorg)

Onderzoek naar mogelijkheden om een zorgopleiding naar Harlingen te halen en bezoekers van het AZC in te zetten. Bedoeling is dat de training een opstap kan zijn naar werkzaamheden in de zorg

Extra aan brede dagopvang gerelateerde activiteiten 4. Lutines Een ruilmunt voor het vrijwilligerswerk om vrijwillige zorg/hulp

te stimuleren 5. Mienskip battle Een presentatie van wat Mienskip in Friesland is (wellicht in

het kader van Culturele Hoofdstad). 6. Mienskip- In het verlengde van bovenstaande een universiteit waar

                                                                                                               1 Onderzoeksrapport Haalbaarheid en vorm van brede dagbestedingsvoorziening fase 1 van Radar advies d.d. 4 november 2015  

  3  

universiteit bewoners de professoren zijn en professionals de studenten. Een universiteit waar men kennis kan opdoen over burgerinitiatieven.

Tot slot wordt een voorstel gedaan hoe draagvlak gecreëerd kan worden. 1. De zorgzame buurt. De brede dagopvang heeft de mogelijkheden om een zorgzame buurt te ontwikkelen, dat is de kern van Buurtverbond Extra Handen. Het doel daarbij is dat iedereen (ongeacht leeftijd of beperking) zo lang mogelijk thuis kan blijven wonen. Het idee is om dit te realiseren door een aantal zorgdiensten (wassen, koken, boodschappen doen, gezamenlijk eten enzovoort) aan te bieden vanuit een buurthuiskamer. Dit moet een voorziening worden binnen de dagopvang. De zorgzame buurt vormt een zorgnetwerk in Harlingen-zuid (de naaste omgeving van C-gebouw). Zorgnetwerk Een zorgnetwerk cq een zorgzame buurt gaat verder dan burenhulp. Het doel van het zorgnetwerk is breder en heeft de volgende kernfuncties: • matchen van vrijwillige inzet en individuele en collectieve zorg- en

welzijnsvragen • de match realiseren tussen geïndiceerde (zorg)vraag en aanvullende diensten

vanuit de wijkzorgcoöperatie • organisatie van collectieve zorg- en ruildiensten (klussen, wassen/strijken,

postgroepen, formulierenbrigade, verhuizing) • creëren van ontmoetingspunt / sociale binding in relatie tot aanbod op het vlak

van zorg en welzijn en de uitvoering van laagdrempelige dagopvang • zo mogelijk een bijdrage leveren aan de werkgelegenheid in de buurt met

betaalde diensten Het zorgnetwerk c.q. Buurtverbond Extra Handen beoogt een actief netwerk van coöpererende burgers die samen zelfredzaam zijn. Het netwerk is: - lichtvoetig en weinig geprotocolleerd - van onderop ontstaan en groeit zelfstandig uit tot een beweging - vanuit buurt, bewoners (hulpvragers en hulpgevers) en bewonersperspectief - actief vanuit het burgerschap, geeft zelf vorm aan eigen zorg en welzijn Er ontstaat een nieuwe beweging van mensen, onafhankelijk, coöperatief. Buurthuiskamer Een belangrijke functie van de buurthuiskamer is ontmoeting van lotgenoten en gezamenlijk eten. Dit veronderstelt de aanwezigheid van een keuken en een restaurantvoorziening. Daarbij wordt gedacht aan een voorziening zoals de formule van Harte Resto of het Rotterdamse Hotspot- Hutspot (met inzet van jongeren). Een belangrijke functie van de buurthuiskamer is ook het informatiepunt voor mantelzorgers door er geregeld themabijeenkomsten te organiseren. Der brede dagopvang kan een stedelijke voorziening zijn voor ouderen met dementie

  4  

of een ander ziektebeeld c.q. zorgvragen. 3. Centrum voor dagbesteding ouderen voor ouderen met dementie en/of een ander ziektebeeld (bijvoorbeeld Nah) Een belangrijke - stedelijke - functie van de brede dagopvang zou kunnen zijn: een goede dagbesteding voor ouderen en ouderen met dementie. Het is bekend dat het goed is om te bewegen, iets ‘om handen’ te hebben en te bewegen. Het C-gebouw heeft de ruimte om daar in georganiseerd verband in te voorzien. Belangrijk aspect is de bereikbaarheid van het gebouw. Wellicht zou een ‘pendeldienst‘ vanuit het Centrum van Harlingen (vervoer op maat) soelaas kunnen bieden. Op deze wijze kan de gemeente Harlingen - met goed vervoer en dementievriendelijke routes naar het C-gebouw - ervoor zorgen dat zij een ‘dementievriendelijke’ gemeente wordt. 4. Extra trainingen in de zorg. Om zowel de zorgzame buurt, als de dagbesteding voor ouderen goed tot zijn recht te laten komen, is een goede ‘back-up’ van een zorginstelling noodzakelijk. Ook stelt het een aantal eisen aan vrijwilligers In dit beeld passen opgeleide vrijwilligers. Het idee daarbij is dat een training voor vrijwilligers wordt aangeboden. Deze training wil zorgt ervoor dat vrijwilligers maatjes (buddy’s) worden voor ouderen en mensen met een beperking en/of zorgvraag. Deze vrijwilligers zorgen ervoor dat er altijd iemand in de buurt is. Ze zijn in staat om te helpen bij het activeren van iemands sociale omgeving (familie, buren enz.) en kunnen helpen bij het vinden van hulp in de buurt. Deze vrijwilligers (maatjes) kunnen ook de eenzaamheid onder ouderen verlichten. Buurtverbond Extra Handen werkt samen met een particulier opleidingsinstituut voor de zorg. De ambitie is om een specifieke cursus/training te ontwikkelen voor vrijwilligers werkzaam in de zorg (eventueel ook mantelzorgers). Deze training is erop gericht een aantal basale vaardigheden en kennis van bepaalde ziektebeelden (waaronder dementie) bij te brengen. Er wordt nader bekeken of een dergelijke training een ‘opmaat’ is voor een verdere opleiding in de zorg. Deze training kan ook gebruikt worden voor asielzoekers die in Harlingen in het AZC worden ondergebracht. Op deze wijze kan een aantal asielzoekers bij het vrijwilligerswerk voor de zorg (het hiervoor beschreven zorgnetwerk) betrokken worden. Overigens worden verkennende gesprekken gevoerd met voornoemd opleidingsinstituut om te kijken of men geïnteresseerd is in Harlingen als vestigingsplaats. Vanzelfsprekend komt het C-gebouw in aanmerking. Dit kan wellicht de exploitatielasten verlichten.

  5  

5. Lutines De Lutine wordt de nieuwe ruilmunt in Harlingen. Iedereen in Harlingen kan vanaf januari 2017 (volgens planning) Lutines verdienen én uitgeven. Hoe dan? Door met een talent een ander te helpen of door het talent van een ander voor jezelf in te zetten. 1 Lutine = ongeveer een half uur tijd waard. Je kunt via je computer deelnemer worden en we zorgen ook voor echte Lutine biljetten. Voorbeelden: • Henk geeft sollicitatietraining aan een groepje van 5 personen. Hij doet dat 1,5 uur.

Daarvoor ontvangt hij van alle deelnemers dus 3 Lutines (3 x een half uur). Henk heeft nu 15 Lutines die hij inzet om a) te leren hoe je paella maakt (dat kost hem 4 Lutines = ca. 2uur) b) voor zijn dochter bijles wiskunde te regelen (1 uur per week = 2 Lutines per week)

• Anneke helpt de sportclub met het organiseren van een toernooi en krijgt daarvoor 4 Lutines. Hiermee kan ze een student inhuren die haar zoon helpt met het voorbereiden van zijn wiskundeproefwerk. Deze student betaalt die 4 Lutines weer aan zijn buurman die altijd de katten eten geeft als hij op vakantie is.

• Art geeft wel eens pianoles aan een jongere uit de buurt en ontvangt daarvoor 2 Lutines per uur. Vervolgens heeft Art iemand nodig die goed laminaat kan leggen en kan helpen met schilderen. Art heeft dus enerzijds iemand geholpen met pianoles en krijgt er een leuk opgeknapt pand voor terug. -)

Je leert makkelijker andere mensen kennen Meedoen met de Lutine is een manier om andere mensen te leren kennen en je netwerk te vergroten. De Lutine maakt het gemakkelijker om hulp te vragen aan mensen die je nog niet kent. Je kunt ze namelijk belonen voor hun inzet. Dus: door de Lutine krijgt iedereen, bewoners en gemeenschapsactiviteiten (activiteiten in de straat of de wijk die vaak draaien op vrijwilligers), toegang tot een veel groter netwerk. Hierdoor wordt het gemakkelijker om iemand te vinden die iets voor je doet. Ook belangrijk: contact met anderen geeft een doel in het leven. Feitelijk krijg je een half uur van een ander, maar er gebeurt ook iets op menselijk vlak. Voor de Lutine zet je jouw talenten in. Hierdoor weet je meteen weer waar je goed in bent. En daar word je gelukkiger van. Dat is wetenschappelijk bewezen. De Lutine is van iedereen De Lutine ís van de bewoners van Harlingen. De munt wordt sámen met de bewoners en ondernemers van Harlingen ontwikkeld. Heel veel mensen en clubs en ondernemers wordt gevraagd mee te denken en mee te werken. Aan bewoners wordt gevraagd om zich in te zetten voor het zorgnetwerk van Buurtverbond Extra Handen (zie daarvoor apart plan) en als ‘maatje’ voor het te realiseren dagopvang dementie in Harlingen. Zij kunnen ook met vrijwilligerswerk in de zorg Lutines verdienen en mensen die daar gebruik van maken kunnen ‘betalen’

  6  

d.m.v. Lutines op die manier wordt getracht de drempel te verlagen om ‘hulp te vragen’ Ondernemers wordt gevraagd het plan voor de Lutines te ondersteunen en (zo mogelijk) extra voordelen te bieden. Bijvoorbeeld: bij inlevering van een aantal Lutines kan men korting krijgen op bepaalde producten, of bijvoorbeeld gratis toegang bij een Oeros voorstelling. Door met het bedrijfsleven in gesprek te gaan wordt getracht een aantrekkelijk pakket aan voordelen te bieden. Iemand die veel Lutines bezit, heeft immers ook behoorlijk wat voor de gemeenschap gedaan

C-gebouw. Een symbool voor Mienskip. De brede dagopvang Harlingen staat symbool voor een voorziening van en voor de buurt. De gemeente Harlingen is wel initiatiefnemer, maar staat voor de keus om zelf ‘trekker’ te blijven, of het initiatief toch ‘aan de buurt’ te geven. In dat laatste geval zal er een organisatievorm gevonden moeten worden (een coöperatiever ligt voor de hand, waarin diverse initiatiefnemers participeren). Dit zal wellicht uitgroeien tot een bloeiende ‘Mienskip’. Het gebouw zou –zeker in het licht van Culturele hoofdstad- symbool kunnen staan voor het Friese Mienskip. Hierna worden twee voorstellen gedaan in die richting, namelijk: (1) een festival om de kracht van Mienskip te tonen (een Mienskip-battle) (2) Het oprichten van een Mienskip-universiteit

6. Mienskipbattle.Participatie/Mienskip? Er is meer dan je denkt in Friesland!

Achtergrond De veelgenoemde participatiemaatschappij is zich aan het voltrekken. Veel bewoners organiseren zich in zelforganisaties (spontaan of uit noodzaak) en zijn in staat om tal van initiatieven te ontplooien op terreinen als sport, welzijn, zorg, leefbaarheid enz. Daar is soms wel enige vorm van stimulering en faciliteren voor nodig volgens diverse onderzoeken2. Het is dus noodzakelijk dat de gemeente de initiatieven van bewoners kent en waardeert. Vaak blijkt dat politici verzuchten steeds meer sociale cohesie te willen zien, soms (in tegenstelling van wat wordt aangenomen) is dat er wel degelijk, maar kan het geen kwaad om dat zichtbaar te maken. Hierna komt een voorstel aan de orde waarbij het zichtbaar maken van sociale cohesie centraal staat. Een belangrijk onderdeel hiervan vormt de ambitie om in Friesland de sociale cohesie (ofwel Mienskip) te laten zien. Waar ‘sociale cohesie’ voor staat zijn boeken vol over geschreven. De verwachtingen zijn echter altijd hoog gespannen, bijvoorbeeld: samen zorgen dat het veilig is, gezellig is, leefbaar is, of vul het maar aan. In beleidstermen wordt dit ook wel vertaald als ‘verantwoordelijkheid nemen’. De idee is ontstaan om sociale cohesie te laten zien. Het gaat niet om een voorgeschreven of gedefinieerd vorm van sociale cohesie. Het gaat om activiteiten van bewoners, zonder een interventie vooraf (of voorgeschreven beleidsdoel). Eigenlijk is het idee dat in Friesland veel vormen van sociale cohesie aanwezig is. Het voorstel is om in 2017/2018 te laten zien wat Sociale

                                                                                                               2 Zie hiervoor o.a. het onderzoek Zelforganisatie New Towns (platform 31)

  7  

Cohesie/Mienskip allemaal vermag te zijn (ook naar de toekomst).Onder de werktitel ‘Harlingen aan de bak’ (Sociale Cohesie nXtgeneration)’wordt dit zichtbaar gemaakt. Dit idee betreft een voorstel om sociale cohesie zichtbaar te maken. Dit voorstel bestaat uit diverse onderdelen, welke ook onafhankelijk van elkaar zijn te organiseren. Het zou allemaal bij elkaar moeten komen in C-gebouw, de beoogde brede dagopvang in Harlingen.

Opzet. We dagen heel Harlingen e.o. en heel Friesland uit om hun Sociale Cohesie oftewel Mienskip te laten zien. We starten een campagne om de verschillende vormen van ‘Sociale Cohesie/Mienskip’ zichtbaar te maken en werken toe naar de Finaledag in 2017/2018, een belangrijke dag voor Friesland. Op deze wijze kan heel Noord Nederland (en mogelijk delen van Nederland) zien waar Sociale cohesie/Mienskip in Friesland voor staat en welke betekenis het heeft.

Idee in een notendop:

Sociale  Cohesie/Mienskip  Festival.  Friesland  kent  vele  vormen  van  bewonersinitiatieven,  die  bijdragen  aan  Sociale  Cohesie  .  Middels  een  campagne  (krant,  tv  of  via  mond  op  mond  relatie  netwerken)  worden  mensen  opgeroepen  om  hun  initiatief  te  tonen,  tijdens  een  sociale  cohesie  (battle)festival.  Aan  de  beoogde  deelnemers  wordt  gevraagd  om  via  een  vast  format  een  youtube-­‐achtig  filmpje  (of  een  andere  vorm  van  inzending,  bijvoorbeeld  ‘groeten  uit...’  )  te  maken  van  maximaal  2-­‐3  minuten,  waarin    verbeeld  wordt,  wat  hun  Mienskip  behelst.  Zij  dingen  daardoor  mee  naar  een  prijs  als  aanmoediging  of  beloning  van  hun  initiatief.  De  prijs  staat  voor  een  bedrag  van  x  duizend  euro.  Deze  prijs  wordt  uitgereikt  door  een  jury  van  deskundigen,  politici  en  andere  bobo’s  gedurende  een  spetterende  show  (manifestatie),  waarvoor  alle  inzenders  en  hun  achterban  zijn  uitgenodigd.  De  sfeer  is  gelijk  aan  het  songfestival,  waar  een  jury  ook  de  punten  uitdeelt.  Men  krijgt  altijd  een  prijs  van  200  euro  als  aanmoediging.  Iedereen  is  winnaar.    N.B.  te  overwegen  valt  om  uit  de  diverse  buurten/plaatsen,  een  jury  samen  te  stellen  en  de  uitslag  door  te  laten  bellen  tijdens  de  manifestatie.  Uiteraard  worden  de  plaatselijke  jury’s  in  beeld  gebracht  door  omroep  Friesland.    De  bijeenkomst  is  bedoeld  als  stimulans  om  meerdere  bewonersinitiatieven  aan  te  gaan.  De  filmpjes  blijven  ook  zichtbaar  op  de  site  van  de  gemeente  Harlingen  of  een  aparte  Mienskip  site,  gekoppeld  aan  gebouw  C,    de  Mienskip  Universiteit  (  zie  verderop).  Sommige  initiatieven  kunnen  ook  een  aanmoedigingsprijs  krijgen    en  een  APK  keuring  van  hun  initiatief  van  deskundigen.  Daarbij  wordt  men    op  weg  geholpen  met  goede  tips  en  wordt    een  relevant  netwerk  ontsloten.  Daarna  wordt  toegewerkt  naar  een  Mienskip  dag  waarop  Friesland  haar  Mienskip  toont.  Uiteraard  is  dit  een  dag  in  2018.      Het  maken  van  plannen  voor  Mienskip  wordt  gefaciliteerd  door  Culturele  Hoofdstad,  n.l.  door  een  koffiepakket  (speciaal  pak  koffie  en  servies),  waarmee  je  bij  de  buren  op  de  koffie  kunt  en  ideeën  kunt  ontwikkelen.    NB  dit  servies  kan  verkregen  worden  bij  welzijnsinstellingen  en  dorpshuizen,  zodat  zij  ook  hulp  kunnen  bieden  (en  gelijk  gecommitteerd  worden)  

   

  8  

Uitwerking van het plan Sociale Cohesie festival /Mienskip battle. Het festival/ bijeenkomst/battle is bedoeld om te verleiden en uit te dagen om mensen te bewegen ook een eigen een bewonersinitiatief te starten. Het gaat om het voor het voetlicht krijgen van goede voorbeelden. Alles is goed, als mensen het maar overtuigd brengen als hun vorm van sociale cohesie en wat ze er mee willen (en hebben) bereikt. Het voordeel van een korte film, waarvan er veel voorbeelden op youtube zijn te vinden, is dat de boodschap kernachtig en kort wordt neergezet. Mensen worden dus gedwongen om een korte boodschap neer te zetten. De vorm kan vrij gelaten. Toch valt te overwegen om een filmploeg (bijvoorbeeld studenten) langs te sturen, om opnames te maken volgens een vast format. (voordeel: makkelijker /sneller en onderling vergelijkbaar). Alle buurten/dorpen van Harlingen e.o. (of naar keuze heel Friesland) worden uitgedaagd om zich te laten zien in hun omgeving door iets te organiseren (te denken valt aan schoonmaken, hulp bieden aan organisaties of mensen die dat nodig hebben). Met de gemeente wordt in ieder geval overlegd hoe zij de sociale cohesie en bewonersinitiatieven wil faciliteren. Te denken valt aan affiches en ander pr-materiaal. Een goed promopakket, doet wonderen. Een rondgang van prominente figuren langs de diverse sociale cohesie projecten is te overwegen. De dag zou gelardeerd moeten zijn met lokale feestjes en oploopjes. Uiteraard zijn omroep Friesland (en andere pers) ruimhartig aanwezig. Enkele (vooraf geënsceneerde) spraakmakende uitdagingen worden waar gemaakt op deze dag. Hier manifesteert Friesland zich als een gebied om van te houden, te bezoeken en er te willen leven. Een gebied klaar voor de toekomst: Nxtgeneration. Tot slot Het is belangrijk dat wordt uitgesproken of bovenstaande koers wordt geambieerd, om daarna de diverse onderdelen ter hand te nemen. Met een bescheiden budget en door gebruik te maken van het beschikbare netwerk en goodwill moet veel tegen kostprijs te realiseren zijn. 7. De Mienskip-universiteit. Friesland telt veel actieve bewoners. Met grote creativiteit ontplooien zij tal van activiteiten en evenementen. Dit al tot uiting kunnen komen (zichtbaar worden)in de Mienskip-universiteit, waarin bewoners hun kennis over de wijk en Mienskip graag delen met politici en professionals. De wijkbewoners zijn in dit geval de hoogleraren en politici en professionals de studenten. Door een permanente Mienskip-universiteit in te richten in het C-gebouw (de brede dagopvang te Harlingen) ontstaat een permanent steunpunt voor vrijwilligers en zelforganisaties, dat niet gerund wordt door professionals. Zo’n steunpunt kan van waarde zijn bij de verdere ontplooiing van de participatiemaatschappij in Friesland.

  9  

8. Draagvlak ontwikkelen met behulp van activerend draagvlak-onderzoek3. Een manier om draagvlak te ontwikkelen voor het zorgnetwerk, voor de brede dagopvang en om tegelijkertijd een 1e stap te zetten tot een georganiseerd verband, is het houden van een activerend onderzoek door middel van een huisbezoek. Zo’n onderzoek kan gedaan worden door vrijwilligers, nadat ze een goede introductie c.q. instructie hebben gehad. Door middel van het stellen van de vraag: ‘Wat denkt u nodig te hebben om in deze buurt te blijven wonen en wat heeft u hiervoor over?’ (NB de juiste vraagstelling is nog onderwerp van gesprek en wordt in samenspraak met vrijwilligers gemaakt). De uitkomsten worden gepubliceerd op een specifieke website (en/of worden op een andere wijze gecommuniceerd) en vervolgens wordt over de uitkomsten van het onderzoek een brainstorm bijeenkomst gehouden, Deelnemers aan die brainstorm zijn: bewoners die hebben meegedaan aan de enquête en leden van strategische partnerorganisaties. Tijdens de brainstormsessies komt aan de orde: wat is het beste om te organiseren, gegeven de uitkomsten van het onderzoek? Door het onderzoek hopen we het stimuleren van hulp- en dienstverlening op gang te brengen (voor een buurthulpproject) en duidelijk te krijgen wat dat dan behelst. Het bouwen aan een buurtnetwerk/sociale infrastructuur of het bouwen aan een systeem voor het matchen van hulpvragen en hulpaanbod. De deelnemers aan het interview kunnen geselecteerd worden in overleg met huisartsen, zorginstellingen en het sociale wijkteam (gebiedsteam). Een belangrijk aandachtspunt is om in een aantal gevallen, indien nodig, mensen meerdere malen te bezoeken om zo vertrouwen te winnen. Dit is ter beoordeling van de interviewer. Het is daarbij de bedoeling dat tijdens het huisbezoek de aandacht uitgaat naar sociale ondersteuning en activering. En zo wordt ook uiteraard in beeld gebracht wat de grens van de dienstverlening is en dus de grens van vraag en aanbod. Door de huisbezoeken te herhalen, ontstaat een band tussen vrijwilliger (interviewer) en de geïnterviewde. Op deze wijze wordt gewerkt aan een netwerk in de buurt, wat moet leiden tot een vorm van een georganiseerd verband. Primair is het gespreksonderwerp (de zorgmogelijkheid van de geïnterviewde en diens behoeften) en secundair het verwerven van draagvlak voor de brede dagopvang. Voor de laatste is ook een campagnestrategie nodig (Nb zeker, omdat er sprake is van een –deels- stedelijke voorziening) Stappenplan activerend onderzoek Nr. Stap Toelichting 1. Informeren en werven

vrijwilligers De vrijwilligers kunnen via bekende contactpersonen in de wijk gezocht worden bijvoorbeeld in de buurt of via bekende

                                                                                                               3 activerend onderzoek wordt wetenschappelijk niet zo hoog aangeslagen. Je wilt de temperatuur van het badwater weten, maar activerend onderzoek verhoogt die temperatuur en dat is precies de bedoeling in dit geval.

  10  

organisaties zoals via huisartsen, gebiedsteam en andere organisaties. Ze worden aangezocht voor huisbezoeken aan toekomstige deelnemers zoals ouderen. Bovendien worden bestaande vrijwilligersinitiatieven op de hoogte gesteld van de plannen.

2. Opstellen vragenlijst en bestaande voorzieningen

In 1e instantie is het van belang om te weten welke voorzieningen er bestaan in de nabije omgeving en wat zij kunnen/willen bijdragen. Dat brengt potentiële partners in beeld. Op basis van het gehouden onderzoek (zie boven) kunnen al gerichte vragen worden opgesteld over bekendheid en gebruik. Verder gaat de vraagstelling over: wensen om thuis te blijven wonen en wat men denkt daarvoor nodig te hebben en zo alvast een clustering van de vraag te maken. NB. Als het mogelijk is wordt gelijk hulp geboden.

3 Instructie vrijwilligers Vrijwilligers die huisbezoeken willen afleggen worden geïnstrueerd en krijgen de garantie dat zij tijdens het houden van de interviews op ondersteuning kunnen rekenen.

4. Proefgesprekken Met van tevoren geselecteerde personen (liefst een dwarsdoorsnede van potentiële hulpvragers) worden interviews gehouden onder begeleiding van een ervaren persoon. Na een nabespreking kan de opzet van de interviews worden aangepast.

5. Introductie en legitimeren Het activerend onderzoek moet niet uit de lucht komen vallen. Het is van belang dat direct de aanleiding aangegeven wordt. De boodschap luidt als volgt: ‘Er wordt gedacht aan het opzetten van een vrijwilligersproject met als doel dat mensen langer thuis kunnen blijven wonen. Om zo goed mogelijk aan te sluiten bij behoeften (en wat echt nodig is) wordt een daarom een onderzoek gehouden’. Het is mooi om aan de communicatie over dit onderzoek een

  11  

officiële instantie te kunnen koppelen (de gemeente of een zorginstelling enz.). Het onderzoek wordt breed aangekondigd in plaatselijke media en folders in publieke ruimten (apotheek, huisartsenpost e.d.),

6. Interviewperiode De interviewperiode dient in zo kort mogelijk tijd gehouden te worden (max. 2-3 weken). Dit om de spanningsboog tussen moment van introductie en het resultaat kort te houden. Van tevoren wordt ook het moment van de brainstorm aangekondigd.

7. Resultaatmeting De uitslag van de interviews wordt ‘gescoord’ en zo mogelijk geduid op veel voorkomende kwesties en indien mogelijk toetsing op bestaande plannen c.q. initiatieven.

9. Verdere operationalisering De bovengenoemde schets is aan de orde geweest in een gesprek met Wim Lakmaker (initiatiefnemer) en de beoogde kwartiermakers. Een volgende stap zou kunnen zijn, dat er uitgesproken wordt met welke onderdelen van de genoemde schets wordt ingestemd. Daarna kunnen onderdelen verder worden uitgewerkt en geoperationaliseerd. Van Belang is op te merken dat bij de operationalisering de steun van actieve professionals in de wijk nodig is (onder andere van de skule welzijn uit Franeker). Voor de uitwerking van het zorgnetwerk (zoals beschreven) is genoemd een donatie van 5.000 euro voor de stichting Buurtverbond Extra Handen.