RUP Sint-Anneke PlageAansluitend op de rol als ontspanningsplek die Sint -Anneke Plage in het...

_PLAN-MER-SCREENING

Richtnota RUP Zilverkwartier – versie december 2016 - Pagina 1

RUP Sint-Anneke Plage Plan-MER-screening

Plan-MER-screening RUP Sint-Anneke Plage – versie september 2017 - Pagina 2

COLOFON

Projectregisseur Stad Antwerpen Evelyn Adriaensen

Regisseur Stadsprojecten Filip Smits

Directeur Ruimte Katlijn Van der Veken

Ontwerpend onderzoek Hélène Roose

Secretariaat Bedrijfseenheid Stadsontwikkeling Den Bell, Francis wellesplein 1, 2018 Antwerpen Tel +32 3 338 23 39 [email protected]

Projectteam Sweco Kristien Mariën Katrien Van den Bergh

_PLAN-MER-SCREENING


INHOUDSOPGAVE

1 INLEIDING ........................................................................................................ 7 1.1 Aanleiding en opbouw van het rapport ...................................................... 7 1.2 Opzet van het ruimtelijk uitvoeringsplan (RUP) ........................................... 7

2 SITUERING VAN HET PLANGEBIED ....................................................................... 9 2.1 Geografische studie van het studiegebied ................................................... 9 2.2 Beschrijving van het plangebied .............................................................. 11

2.2.1 Landschap ......................................................................................... 11 2.2.2 Bebouwing ........................................................................................ 13 2.2.3 Ontsluiting en parkeren ...................................................................... 15 2.2.4 Fotoreportage plangebied ................................................................... 19

2.3 Juridisch kader ....................................................................................... 27 2.3.1 Gewestplan ....................................................................................... 27 2.3.2 Plannen van aanleg en ruimtelijke uitvoeringsplannen .......................... 29 GRUP Afbakening Grootstedelijk Gebied Antwerpen ........................................... 29 2.3.3 Eigendomsstructuur ........................................................................... 33

2.4 Beleidskader.......................................................................................... 34 2.4.1 Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen.................................................... 34 2.4.2 Ruimtelijk Structuurplan Provincie Antwerpen ...................................... 35 2.4.3 Strategisch Ruimtelijk Structuurplan Antwerpen (s-RSA) ........................ 37 2.4.4 Andere relevante gemeentelijke beleidsplannen ................................... 45 2.4.5 Kwetsbaarheid van het gebied ............................................................. 50

3 BESCHRIJVING VAN HET PLAN ........................................................................... 55 3.1 Ontwikkelingsvisie ................................................................................. 55

3.1.1 Ontwerpend onderzoek ...................................................................... 55 3.2 Vertaling in het RUP ............................................................................... 73 3.3 Lopende of geplande projecten in de buurt ............................................... 75

3.3.1 Sigmaplan ......................................................................................... 75 3.3.2 Bovenlokaal Groenplan ....................................................................... 75 3.3.3 Masterplan mobiliteit 2020 ................................................................. 77 3.3.4 Mobiliteitsplan Antwerpen .................................................................. 77 3.3.5 Speelweefselplan ............................................................................... 79 3.3.6 Regatta ............................................................................................. 79

4 TOETSING AAN DE PLAN-MER PLICHT ................................................................. 81 5 OVERWOGEN MAAR NIET WEERHOUDEN ALTERNATIEVEN .................................... 83

5.1 Nulalternatief ........................................................................................ 83 5.2 Locatiealternatieven .............................................................................. 83 5.3 Inrichtingsalternatieven ......................................................................... 83

6 BESCHRIJVING EN BEOORDELING VAN DE MOGELIJKE MILIEUEFFECTEN .................. 85 6.1 Scoping ................................................................................................ 85


6.2 Milieubeoordeling ................................................................................. 86 6.2.1 Discipline bodem................................................................................ 86 6.2.2 Discipline gronden oppervlaktewater ................................................. 87 6.2.3 Discipline fauna en flora ..................................................................... 89 6.2.4 Discipline landschap, bouwkundig erfgoed en archeologie ..................... 91 6.2.5 Discipline mens-ruimtelijke aspecten (inclusief hinder en mobiliteit) ....... 94 6.2.6 Andere milieudisciplines ................................................................... 102 6.2.7 Grensoverschrijdende effecten .......................................................... 102

7 CONCLUSIE .................................................................................................. 103 8 BIJLAGE 1: KAARTENBUNDEL EN VOORTOETS PASSENDE BEOORDELING................ 105 9 OVERZICHT VAN DE GERAADPLEEGDE INSTANTIES EN ADVIEZEN .......................... 107 10 NOTA MET AANVULLINGEN OP HET ONDERZOEK TOT M.E.R. .......................... 109

10.1 Agentschap Maritieme dienstverlening en Kust ....................................... 109 10.2 Departement Omgeving ....................................................................... 109 10.3 Departement Omgeving – Dienst Veiligheidsrapportering ........................ 109 10.4 OVAM ................................................................................................. 110 10.5 Agentschap Natuur en Bos –Antwerpen ................................................. 110 10.6 Provincie Antwerpen – Departement Ruimte, Erfgoed en Mobiliteit .......... 110 10.7 Sport Vlaanderen ................................................................................. 112 10.8 Departement MOW .............................................................................. 112 10.9 Agentschap Onroerend Erfgoed ............................................................. 112 10.10 Waterwegen & Zeekanaal ..................................................................... 113

11 BIJLAGE 2 ................................................................................................ 115 11.1 Verzoek tot raadpleging........................................................................ 115 11.2 Adviezen op het onderzoek tot m.e.r. ..................................................... 117

_PLAN-MER-SCREENING


KAARTENLIJST

Kaart: Liggingsplan

Kaart: Topokaart

Kaart: Orthofoto

Kaart: Stratenatlas

Kaart: Gewestplan

Kaart: Ruimtelijke uitvoeringsplannen

Kaart: Bodemkaart

Kaart: Bodemkaart Drainageklassen

Kaart: Bodemonderzoeken OVAM

Kaart: Vlaamse hydrologische atlas

Kaart: Watertoets

Kaart: Watertoets – Overstromingsgevoelige gebieden

Kaart: VMM SIgnaalgebieden

Kaart: VMM – Zoneringen

Kaart: Externe mensveiligheid

Kaart: Onroerend erfgoed – beschermingen

Kaart: Onroerend erfgoed - inventarissen

Kaart: Archeologie

Kaart: Historische kaart – Atlas der buurtwegen

Kaart: Natura 2000

Kaart: Vlaams ecologisch netwerk

Kaart: Biologische waarderingskaart


Luchtfoto met aanduiding plangebied

_PLAN-MER-SCREENING


1 INLEIDING

1.1 Aanleiding en opbouw van het rapport

Door de inwerkingtreding van het besluit van de Vlaamse regering van 11 april 2008 dient in het planproces van een ruimtelijk uitvoeringsplan (RUP) formeel rekening gehouden te worden met het onderzoek van milieueffecten die de realisatie van de bestemmingen in dit RUP kunnen teweegbrengen.

In de praktijk betekent dit dat voor elk RUP minimaal een ‘onderzoek tot m.e.r (milieueffectrapportage)’ dient uitgevoerd te worden. Hierbij gaat men na of het plan of programma aanzienlijke effecten kan hebben ten opzichte van de bestaande situatie voor mens en milieu.

De resultaten van het ‘onderzoek tot m.e.r.’ geven aan of de opmaak van een plan-MER al dan niet noodzakelijk is. Bijkomend worden de resultaten aangewend om de ruimtelijke keuzes die in het RUP gemaakt worden inhoudelijk te versterken en te onderbouwen.

Het rapport is als volgt opgebouwd:

• Situering van het plangebied • Beschrijving van het plan • Toetsing aan de plan-m.e.r-plicht • Alternatieven • Beschrijving en beoordeling van de milieueffecten • Conclusie

1.2 Opzet van het ruimtelijk uitvoeringsplan (RUP)

Sint-Anneke Plage kan beschouwd worden als een recreatieve cluster op linkeroever. Veel van de functies zijn echter gebonden aan de zomerperiode wat ‘s winters voor een eerder verlaten indruk zorgt.

Aansluitend op de rol als ontspanningsplek die Sint-Anneke Plage in het verleden vervulde en de voorzieningen die er vandaag de dag nog steeds aanwezig zijn (openluchtzwembad De Molen, horeca allerhande, de Robinsonspeeltuin, de jachthaven enzovoort), wordt getracht van Sint-Anneke Plage een vernieuwde recreatieve trekpleister te maken. Aanleiding hiertoe zijn verschillende recente ontwikkelingen zoals de verhoging van de dijken in het kader van het Sigmaplan, de bestaande horeca die als zonevreemd beschouwd kan worden, camping De Molen die zal verhuizen en de verschillende jachthavenclubs die de intentie hebben om samen te werken aan een actieve en moderne jachthaven.

De huidige functies en inrichting stroken niet met de gewenste ontwikkelingen. De huidige gewestplanbestemming, grotendeels gebied voor dagrecreatie, laat niet veel andere mogelijkheden toe. Door de opmaak van een Ruimtelijk Uitvoeringsplan (RUP) voor Sint-Anneke Plage kunnen de krachtlijnen van het masterplan vertaald worden in een nieuw geïntegreerd kader voor de herontwikkeling en het opnieuw attractief maken van de site. De opmaak van een RUP schept onder meer de mogelijkheid om tegemoet te komen aan de functionele uitbreidingsmogelijkheden voor aanwezige horeca.


Situering plangebied (bron: Open Street Map)

Luchtfoto met situering plangebied RUP Sint-Anneke Plage

_PLAN-MER-SCREENING


2 SITUERING VAN HET PLANGEBIED

2.1 Geografische studie van het studiegebied Sint-Anneke Plage ligt in het district Antwerpen en maakt deel uit van de Scheldeboorden op linkeroever. Het plangebied ligt in de Scheldebocht met zowel zicht op het havenlandschap als op het stadscentrum. Sint-Anneke Plage is niet rechtstreeks verbonden met de rechteroever, maar wel bereikbaar via de voetgangerstunnel en met de auto via de Waaslandtunnel.

Sint-Anneke Plage is recht tegenover het Eilandje gelegen. In het noorden en het oosten vormt de Schelde de rand van het projectgebied. Aan de zuidelijke zijde is de grens getrokken ter hoogte van de Charles de Costerlaan. De binnenbocht wordt begrensd door de aanwezige bebouwing langs de Thonetlaan. In het uiterste westen gaat het projectgebied over de Gloriantlaan, tot en met de eerste strook van het Esmoreitpark, van de parking tot aan de Schelde.


Landschappelijke onderlegger (bron: Masterplan – Team ontwerpend onderzoek Stad Antwerpen)

_PLAN-MER-SCREENING


2.2 Beschrijving van het plangebied

2.2.1 Landschap

Het plangebied wordt gekenmerkt door een gevarieerde landschappelijke structuur. Algemeen bekeken is er veel groen (en water) aanwezig in het gebied. Sint-Anneke Plage zorgt op die manier voor verkoeling in het stedelijk hitte-eiland. Het overgrote deel bestaat uit grasvelden, afgewisseld met enkele beboste delen in de zone tussen de Wandeldijk, de Thonetlaan en de Jachthavenweg. De aanwezige beplanting is typisch voor gecultiveerde gebieden. In het projectgebied is onder andere liguster, berberis, sneeuwbes, philadelphus, paardekastanje en plataan terug te vinden. Langsheen de Thonetlaan is een dubbele rij laanbeplanting aanwezig.

In grote lijnen zijn de buitendijkse zones natuurlijk en de zones binnen de dijk gecultiveerd. Ter hoogte van de Wandeldijk is een zandstrand gecreëerd door het aanvoeren van grofkorrelig schelpenzand.

Van de Schelde naar het vaste land worden opeenvolgend volgende landschappelijke zones waargenomen:

waardevol slikken- en schorrenlandschap met typerende weelderige brakwatervegetatie

verruigd duinachtige landschap met voedselarme schrale zandbodem, mogelijk door de buitendijkse winddynamiek

dijk met een toplaag van zanderige kleiige teelaarde waarop gras is ingezaaid

opgespoten zandlandschap met een voedselrijke toplaag van zanderige teelaarde, ontstaan door onder andere bladval en het inzaaien van gras

De zone langsheen de Scheldeboorden, ter hoogte van het slikken- en schorrengebied, wordt aangeduid als biologisch waardevol en zeer waardevol gebied volgens de biologische waarderingskaart


Programma (bron: Masterplan – Team ontwerpend onderzoek Stad Antwerpen)

_PLAN-MER-SCREENING


2.2.2 Bebouwing

De bestaande bebouwing en functies situeren zich als vrijstaande gebouwen in het plangebied en reflecteren de diverse ontspanningsmogelijkheden op Sint-Anneke Plage. Binnen het plangebied is een grote diversiteit aan functies en infrastructuur terug te vinden:

verschillende horecazaken en zomerbars

verschillende speeltuinen

skateterrein

voetbalveldje

camping De Molen (verhuis naar site Middenvijver gepland rond eind 2018)

openluchtzwembad De Molen

maquettedok en miniatuurclub

jachthaven

verschillende jachthavenclubs

tuinbouwschool

verscheidene parkings

gebouw van Radio Minerva

gebouw van Kunst Aan de Stroom

Tussen de Wandeldijk en de Kastanjedreef zijn verschillende horecazaken gevestigd. Aan de Scheldezijde van de Wandeldijk is ter hoogte van de Gloriantlaan ook een horecazaak gelegen, in de Scheldebocht liggen twee zomerbars. Aanvullend is er het openluchtzwembad De Molen, camping De Molen en naar het zuiden toe de jachthavencluster met twee clubs. Doorheen het projectgebied zijn verschillende speeltuinen terug te vinden langsheen de Scheldeboorden. Op de kop van de horecastrip is een tuinbouwschool gelegen.

Al deze verschillende soorten bebouwing vormen een aaneenrijging, een soort van front, van vrijstaande functies langs de kant van de Wandeldijk en de Scheldekant. Deze functies sluiten elk op een eigen manier aan op de omgeving, wat resulteert in een diffuus beeld. Vandaag zijn de horecazaken allen gericht naar de zijde van de Wandeldijk, waardoor aan de zijde van de Kastanjedreef achterkanten worden gecreëerd. Dit resulteert in een weinig aantrekkelijke omgeving.

Daarnaast zijn de aanwezige functies vandaag op zichzelf gericht en gaan ze weinig relatie aan met hun omgeving. Voornamelijk de relatie van de horeca met de Robinsontuin is vandaag nagenoeg onbestaande. Ook de gehele jachthavencluster keert zich af van haar omgeving.


Mobiliteit (bron: Masterplan – Team ontwerpend onderzoek Stad Antwerpen)

_PLAN-MER-SCREENING


2.2.3 Ontsluiting en parkeren

Het plangebied wordt voor het gemotoriseerd verkeer ontsloten via de Gloriantlaan in het westen en via de Charles de Costerlaan in het zuiden. De Thonetlaan maakt een verbinding tussen deze twee ontsluitingswegen en vormt eveneens de zuidwestelijke grens van het plangebied. De Charles de Costerlaan (N49a) is de uitvalsbasis om via de Waaslandtunnel de binnenstad op rechteroever te bereiken en om via de E34 richting Zelzate of via de E17 of de N70 naar Gent te rijden.

In het projectgebied zijn verschillende parkings gelegen. Daarnaast staan auto’s ongeorganiseerd geparkeerd waar toegang en plek te vinden is (Kastanjedreef). Hier volgt een overzicht van de parkeergelegenheden in het plangebied:

Parking linkerzijde Gloriantlaan: 238

Parking rechterzijde Gloriantlaan: 94

Thonetlaan: 287

Kastanjedreef (niet reglementair)

Private parking openluchtzwembad De Molen

Jachthavenweg ter hoogte van Thonetlaan: 25

Jachthavenweg ter hoogte van molen: 35

Private parking Jachthavenweg ter hoogte van ponton

Private parking ten zuiden van jachthaven 1: 15

Private parking ten zuiden van jachthaven 2: 97

De infrastructurele aanleg van het publiek domein trekt autoverkeer aan. In 2010 en 2013 werden metingen uitgevoerd om de bezettingsgraad van de parkeerplaatsen in het projectgebied in kaart te brengen. De gemiddelde bezettingsgraad van beide jaren bedroeg 36%. Bij een piekbezetting ging dit naar 37%. Een ideale bezettingsgraad is 85%. Dit betekent dat er zeker marge is om het aantal parkeerplaatsen en de locatie ervan op en rond het projectgebied grondig te optimaliseren.

Langsheen de Thonetlaan bevindt zich een dubbelrichtingsfietspad. Ook langs de Gloriantlaan is een fietspad aanwezig centraal op de laan, tussen de bestaande bomenrijen.

Er is een bestaand netwerk van paden maar deze is niet overal even leesbaar. De padenstructuur is er één van doodlopende stukken en paden die via achterkanten leiden. De percelen binnen het gebied zijn vaak afgesloten van de omliggende ruimte door bedrading, hekwerk, muren,… . Gegroepeerde bomen en struiken bakenen bijkomende ruimtes af waardoor het effect van het gefragmenteerd landschap nog versterkt wordt. Noch langs de Schelde, noch langs het strand is er continuïteit in deze padenstructuur terug te vinden. Vooral de zone rond de jachthaven is een grote ontbrekende schakel in het netwerk. De Scheldewandeling vanaf de voetgangerstunnel richting het noorden, wordt ter hoogte van de jachthaven onderbroken. Ook de zone tussen de Kastanjedreef en de Wandeldijk is moeilijk doorwaadbaar.


Netplan De Lijn (bron: Stad Antwerpen)

_PLAN-MER-SCREENING


Met het openbaar vervoer is de site tevens bereikbaar via de Gloriantlaan. Bussen rijden over de Gloriantlaan via de Esmoreitlaan naar de August Vermeylenlaan. Tijdens de zomer rijden de bussen iets verder tot aan de halte Sint-Annastrand.


Foto-aanduidingen (bron: eigen verwerking)

_PLAN-MER-SCREENING


2.2.4 Fotoreportage plangebied

1. Thonetlaan

3. opslag boten

5. RYCB

2. Royal Yacht Club van België

4. Scheldewandeling ten zuiden van de jachthaven

6. Jachthaven: opslag boten


7. jachthaven

9. jachthaven

11. speeltuin

8. Jachthaven: opslag boten

10. maquettedok in de jachthaven

12. jachthaven

_PLAN-MER-SCREENING


13.Koninklijke Liberty Yacht Club

15. Jachthavenweg

17. houten staakmolen ‘De Molen’

14. opslag boten

16. parking in de Scheldebocht

18. Wandeldijk


19. zicht ter hoogte van Scheldebocht richting westen (Sint-Annastrand)

21. openlucht zwembad

23. Kunst Aan de Stroom (KAS)

20. zicht ter hoogte van Scheldebocht richting oosten (Het Eilandje/rechteroever)

22. ligweide ter hoogte van zwembad De Molen

24. restaurant ‘De Zeester’

_PLAN-MER-SCREENING


25. ‘An’s Hoeve’

27. ‘Radio Minerva’

29. zicht ter hoogte van Wandeldijk richting westen (‘Plaasj Café)

26. ‘Den Boelevard’, leegstaand horecapand

28. zicht ter hoogte van Wandeldijk richting oosten (Rechteroever en Sint-Annastrand)

30. ‘Plaasj Café’


31. parking ten oosten van de Gloriantlaan

33. Robinsonspeeltuin

35. groene speelzone met voetbalveld en skateterreinen

32. Kastanjedreef

34. zicht van Kastanjedreef richting Schelde

36. ingang Camping ‘De Molen’

_PLAN-MER-SCREENING



Bestemmingskader en eigendomsstructuur (bron: Masterplan – Team ontwerpend onderzoek Stad Antwerpen)

_PLAN-MER-SCREENING


2.3 Juridisch kader

2.3.1 Gewestplan

Volgens het gewestplan Antwerpen, goedgekeurd bij Koninklijk Besluit van 3 oktober 1979 en latere wijzigingen, is het plangebied zowel gelegen in gebied voor dagrecreatie, als gebied voor dag –en verblijfsrecreatie, als in natuurgebied. Het grootste deel bestaat uit gebied voor dagrecreatie. De zone ter hoogte van de camping De Molen is aangeduid als zone voor dagen verblijfsrecreatie en het gebied langs de Scheldeboorden, het zogenaamde slikken- en schorrengebied, is natuurgebied.

De contour van het natuurgebied op het Gewestplan stemt niet overeen met deze van de Europese Habitatrichtlijn. Het Habitatgebied ‘Schelde- en Durmeëstuarium van de Nederlandse grens tot Gent’ betreft een ruimere zone. Dit wordt duidelijk in het zuidoostelijke deel van het plangebied.

Gebieden voor dagrecreatie bevatten enkel de recreatieve en toeristische accommodatie, bij uitsluiting van alle verblijfsaccommodatie. Horeca kan ondersteunend aan een andere hoofdactiviteit toegelaten worden. Gebieden voor dagen verblijfsrecreatie zijn bestemd voor de recreatieve en toeristische accommodatie alsmede de verblijfsaccommodatie met inbegrip van de kampeerterreinen, de gegroepeerde chalets, de kampeerverblijfparken en de weekendverblijfparken. In natuurgebieden mogen enkel jagers- en vissershutten worden gebouwd voor zover deze niet kunnen gebruikt worden als woonverblijf, al ware het maar tijdelijk. In deze gebieden zijn enkel de handelingen en werken toegestaan, welke nodig zijn voor de actieve of passieve bescherming van het gebied.


Afbakening Grootstedelijk Gebied Antwerpen (bron: GRUP Afbakening Grootstedelijk Gebied Antwerpen)

_PLAN-MER-SCREENING


2.3.2 Plannen van aanleg en ruimtelijke uitvoeringsplannen

GRUP Afbakening Grootstedelijk Gebied Antwerpen Het plangebied is gelegen binnen de afbakening van het grootstedelijk gebied Antwerpen. De Vlaamse regering heeft op 19 juni 2009 het gewestelijk ruimtelijk uitvoeringsplan Afbakening Grootstedelijk Gebied Antwerpen definitief vastgesteld. Met dit plan stelt de Vlaamse Regering twee zaken voor:

1. een afbakeningslijn die aangeeft waar de stedelijke ontwikkeling van het Antwerpse in de toekomst kan gebeuren.

2. aanpassingen aan de stedenbouwkundige voorschriften op verschillende locaties om nieuwe ruimte te creëren voor wonen, werken, verkeersinfrastructuur stadsbossen en stedelijk groen.

Dit brengt met zich mee dat hier een stedelijk gebiedsbeleid zal gevoerd worden. Dit betekent dat vanuit het principe van gedeconcentreerde bundeling het stedelijk gebied wordt versterkt. Hierbij vormen ontwikkeling, verdichting en concentratie de uitgangspunten. Om uitzwerming, lintbebouwing en wildgroei van activiteiten in het buitengebied te vermijden, is dit beleid gericht op het creëren van een aanbod aan bijkomende woningen, het voorzien van ruimte voor economische activiteiten, het versterken van stedelijke activiteiten en het stimuleren van andere vormen van mobiliteit. Zo wordt een versnippering van de ruimte voorkomen. Er moet echter ook rekening gehouden worden met de draagkracht van het stedelijk gebied, niet alleen kwantiteit maar ook kwaliteit van ruimte en woonomgeving staat voorop. Het is noodzakelijk om de stedelijke gebieden te vernieuwen door het doorvoeren van onder andere een meer dynamische stadsvernieuwing en door strategische projecten. Het ontwikkelen van nieuwe woontypes en kwalitatieve leefomgevingen is een doelstelling.


Afbakening RUP Esmoreitpark (bron: eigen verwerking)

Grafisch plan RUP Esmoreitpark (bron: RUP Esmoreitpark)

_PLAN-MER-SCREENING


RUP Esmoreitpark

Het RUP Esmoreitpark werd goedgekeurd op 26 maart 2012.

Het plangebied ligt gedeeltelijk binnen de contouren van het RUP Esmoreitpark.

In het strategisch Ruimtelijk Structuurplan van de stad Antwerpen werd de ambitie vooropgesteld om de zone van Sint-Anneke Plage en Esmoreit uit te bouwen tot één cultuurrecreatieve cluster. Het Sint-Annastrand zou verder uitgebouwd kunnen worden als levendige recreatieve cluster, terwijl voor de zone ten noorden van de Esmoreitlaan eerder werd voorgesteld om deze te bestendigen als groene ruimte waarin de bewoners van linkeroever kunnen recreëren. Op deze manier zou er een natuurlijke overgang kunnen gecreëerd worden tussen de hardere recreatie aan het Sint-Annastrand en de natuurlijke zone die het Sint-Annabos momenteel is. Het RUP beschermt grotendeels het bestaande park en tegelijkertijd behoudt het de mogelijkheid om aan de kop, aan de zijde van de huidige parking, een aantal recreatieve voorzieningen toe te laten die de overgang maken naar de cluster van het Sint-Annastrand.

Het gedeelte ten westen van de Gloriantlaan valt binnen RUP Esmoreitpark. Het betreft de zone voor recreatie (Re2) en de zone voor publiek domein - parking (Pu).

In de zone voor recreatie (Re2) hebben de toegelaten functies te maken met het al dan niet bedrijfsmatig verrichten van activiteiten gericht op sport, spel, cultuur, ontspanning en gemeenschapsvoorzieningen. Nevenfuncties zijn beperkt tot complementaire en ondersteunende functies ten dienste van de hoofdactiviteit die er wordt uitgeoefend. Mogelijke nevenfuncties zijn horeca of verblijfsvoorzieningen. Zelfstandige horeca-activiteiten of verblijfsfuncties worden uitgesloten. Slechts 20% van de bruto-vloeroppervlakte mag per recreatieve functie ingericht worden voor het uitoefenen van horeca.

Wat de inrichting betreft bedraagt de maximale bebouwde oppervlakte 700m² en de maximaal geprivatiseerde open ruimte ook 700 m². Het volledige terrein dat niet behoort tot de bebouwde oppervlakte of de geprivatiseerde buitenruimte moet bestaan uit groen terrein. Daarnaast moet de toegang tot de bebouwing bij voorkeur gebeuren via de bestaande paden, en moet deze op een logische manier leiden tot aan de Gloriantlaan. Nieuwe toegangspaden zijn mogelijk maar moeten tevens op een logische manier leiden naar de Gloriantlaan. De paden moeten publiek toegankelijk blijven. Tevens is het mogelijk om infrastructuur voor openbaar vervoer in het gebied aan te leggen.

De zone voor publiek domein - parkeren is bestemd voor lijninfrastructuur, parkeren of als publiek domein. Het is mogelijk om infrastructuur voor openbaar vervoer in het gebied aan te leggen. Nieuwe verhardingen moeten worden uitgevoerd in waterdoorlatende materialen. De parking moet vergroenen en de vergroening en de verharding moeten aansluiten bij het bestaande karakter van het geheel.


Concessies (bron: eigen verwerking)

_PLAN-MER-SCREENING


2.3.3 Eigendomsstructuur

De overgrote meerderheid van de gronden in het projectgebied is in eigendom van Waterwegen en Zeekanaal NV. Gestuurd vanuit het Vlaams Gewest staan zij in voor het beheer van de waterwegen in het westen en het centrum van Vlaanderen en van een groot deel van de gronden langs deze waterwegen. Ook verschillende functies bevinden zich in het projectgebied op private gronden. Andere functies maken gebruik van gronden van Waterwegen en Zeekanaal middels een concessie. Het Sint-Annastrand, de Robinsonspeeltuin en camping De Molen zijn door Waterwegen en Zeekanaal in concessie gegeven aan de stad. Voor restaurant De Molen, Club Cabane en het Kunst Aan de Stroom (KAS) heeft Waterwegen en Zeekanaal concessies met private ondernemers.


2.4 Beleidskader

2.4.1 Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen

Goedgekeurd bij besluit door de Vlaamse Regering d.d. 23/09/1997 en later gewijzigd.

Volgende selecties zijn van toepassing:

• Grootstedelijk gebied Antwerpen

De bestaande ruimtelijke structuur van Vlaanderen, in het bijzonder van de stedelijke structuur, en de ruimtelijke principes voor de gewenste ruimtelijke structuur vormen de basis voor het toekomstig stedelijk beleid. Vanuit deze beleidsmatige benadering kan het principe van de gedeconcentreerde bundeling worden waargemaakt en de druk op het buitengebied worden verminderd. In het Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen wordt Antwerpen aangeduid als grootstedelijk gebied gelegen in de Vlaamse Ruit (stedelijk netwerk van internationaal niveau).

• Economisch knooppunt

Ieder stedelijk gebied wordt beschouwd als een economisch knooppunt. De stedelijke gebieden zijn van doorslaggevend belang voor de economische structuur van Vlaanderen.

• Hoofdwegen

R1 van A1 (Ekeren) tot A14 (linkeroever) wordt als hoofdweg geselecteerd. Tot de hoofdwegen behoren onder meer hoofdtransportassen en achterlandverbindingen, waarvan sommigen onderdeel zijn van “Trans-European Networks (TEN)”, het Europese netwerk van transportassen. Ondermeer de Ring rond Antwerpen is onderdeel van het TEN.

• Primaire wegen II

De hoofdfunctie van de primaire wegen II is het verzamelen naar het hoofdwegennet en primaire wegen I. De R10 (Singel) wordt als een primaire weg II geselecteerd.

• Hoofdspoorwegennet voor personenvervoer

De Lijn Antwerpen-Gent-Kortrijk-Rijsel behoort tot het net van de (inter)nationale verbindingen en de verbindingen van Vlaams niveau.

• Hoofdwaterwegennet

Naast zijn (inter)nationale verbindende functie ontsluit het hoofdwaterwegennet de belangrijkste economische knooppunten zoals de zeehaven van Antwerpen. Het bestaat uit ondermeer de volgende waterwegen: het Albertkanaal, de Schelde-Rijnverbinding en de dokken te Antwerpen en de Zeeschelde en de Bovenschelde.

_PLAN-MER-SCREENING


2.4.2 Ruimtelijk Structuurplan Provincie Antwerpen

Het RSPA werd goedgekeurd bij ministerieel besluit d.d. 10/07/2001 en later gewijzigd.

In het kader van RSPA behoort het plangebied tot de hoofdruimte ‘Antwerpse fragmenten’. Dit is het deel van de Vlaamse ruit dat op grondgebied van de provincie Antwerpen gelegen is. Karakteristiek voor de hoofdruimte is de sterke verwevenheid van functies en activiteiten en de ambitie om te streven naar een stedelijke vernieuwing. De hoofdruimte ‘Antwerpse fragmenten’ wordt nog verder uitgewerkt in zeven deelruimten.

In de hoofdruimte Antwerpse fragmenten cirkelen de verschillende deelruimten rond het grootstedelijke gebied Antwerpen. Het plangebied is gelegen in de deelruimte ‘Grootstedelijk Gebied Antwerpen’. De deelruimte ‘Grootstedelijk Antwerpen’ behoudt een centrale rol en biedt ruimte aan de meest hoogwaardige functies. Dat geldt voor wonen, bedrijvigheid, dienstverlening, grootschalige voorzieningen, (bv cultuur, gezondheidszorg, recreatie,..), distributie of verkeer. Een dergelijke concentratie van functies mag niet worden verzwakt door nieuwe polen van dit niveau te creëren.

De Schelde wordt in deze deelruimte opgenomen in een nieuwe gemengd groene, gemengd stedelijke vinger van het grootstedelijk gebied. Een nieuwe band van stedelijkheid aan het water met wonen, natuur en groen, dienstverlening en voorzieningen vervangt daarbij de vroegere en huidige bedrijvigheid. In deze deelruimte wordt het zwaartepunt gelegd op de ruimtelijk-economische structuur van de provincie.

Linkeroever wordt ook aangeduid als open ruimte verbinding tussen de binnenstad en het hinterland achter het plangebied op linkeroever. Bestaande en nieuwe ‘groene vingers’ dienen zoveel mogelijk te worden gevrijwaard. Activiteiten die vragen om allerlei infrastructuur worden er geweerd. Het betreft natuur, recreatie, sportactiviteiten met beperkte infrastructuur, land- en tuinbouw. Nieuwe activiteiten mogen het open en groene karakter van de gebieden niet aantasten.


Selecties voor de waterstad: het algemeen herstel (bron: s-RSA)

_PLAN-MER-SCREENING


2.4.3 Strategisch Ruimtelijk Structuurplan Antwerpen (s-RSA)

Algemeen

Het strategisch ruimtelijk structuurplan s-RSA opteert voor een subtiel ingrijpen op wat Antwerpen eigen is. Het tracht met een beperkt aantal strategische acties een maximaal stimulerend effect te hebben op de plek en zijn omgeving. Daartoe formuleert het een generiek en een gebiedsgericht actief beleid. Deze zijn complementair en kunnen niet los van elkaar worden bekeken.

Het s-RSA werd goedgekeurd door de deputatie van de provincie Antwerpen op 21 december 2006. Voor het s-RSA is in 2013 het initiatief genomen om een evaluatie en actualisatie door te voeren. Het evaluatierapport werd op 19 december 2014 goedgekeurd en hierna werd de actualisatiefase opgestart.

Richtinggevend gedeelte

Generiek beleid Het generiek beleid beoogt de opmaak van een algemeen referentiekader dat van toepassing is op heel de stad. Het tracht zeven beelden uit het collectief geheugen te versterken: Antwerpen als Waterstad / Ecostad / Havenstad / Spoorstad / Poreuze stad / Dorpen en Metropool / Megastad. Voor elk van deze beelden is een visie ontwikkeld die op haar beurt wordt vertaald in maatregelen en acties. Het plangebied of de onmiddellijke omgeving komt aan bod in nagenoeg elk van deze beelden.

• Waterstad Het herstellen van het waternetwerk kan gebeuren door de oorspronkelijke structuur opnieuw zichtbaar te maken daar waar mogelijk is. Dit betekent dat de kwaliteit van het publiek domein rondom rivier, beken, dokken en kanaal moet vergroot worden en dat de toegankelijkheid ervan moet verbeteren. Het beklemtonen van de relatie met het water betekent in hoofdzaak een herbevestiging van de ruimte langs de Schelde (‘stad aan de stroom’). De Schelde wordt hierbij beschouwd als het meest structurerende element van het ruimtelijk structuurplan en van de stad zelf.

Binnen het generiek beleid worden, vanuit het beeld van de ‘waterstad’, enkele uitspraken gedaan met betrekking tot het plangebied: de relatie tussen linker- en rechteroever moet versterkt worden, alsook de recreatieve en de toeristische rol van de stroom in beide gebieden. Bijzondere aandacht moet daarbij uitgaan naar de kwaliteit (of heraanleg) van het publiek domein. Ook voor de Scheldeboorden geldt de doelstelling om de toegankelijkheid te verbeteren. Het St.-Annastrand moet als enig natuurlijk strand in Antwerpen behouden blijven en ingeschakeld worden in het recreatief netwerk.


Selecties voor de ecostad: een levendige open ruimte (bron: s-RSA)

Selecties voor de havenstad: contact zoeken (bron: s-RSA)

Selecties voor de dorpen en metropool: Antwerpen polycentrische stad (bron: s-RSA)

_PLAN-MER-SCREENING


• Ecostad Nieuwe ruimtelijke verbanden moeten gelegd worden tussen bestaande of beschermde, uitgeruste groengebieden, recreatieve voorzieningen en de woongebieden. Barrières (veelal mobiliteitsinfrastructuren) moeten hierbij weggewerkt worden. Deze verbindingen zijn essentieel voor het realiseren van het concept van een functionele en vormelijke complexiteit voor de open ruimte. Het ontwikkelen van de ontbrekende schakels (missing links) als kwaliteitsvolle open ruimtegebieden (toegankelijk maken) is een belangrijk onderdeel in de realisatie van de open ruimteverbindingen.

Met betrekking tot het plangebied kunnen bijvoorbeeld de Scheldeboorden, een zone die belang heeft bij de aanwezigheid van belangrijke waterstructuren, uitgerust worden met recreatievoorzieningen die de bestaande open ruimte waarde niet aantasten maar de beleving ervan vergroten. De zone ter hoogte van het Sint-Anneke Plage strand kan opgevat worden als een open ruimteverbinding naar de Schelde toe.

• Havenstad Het scheidingsmodel haven/stad is de algemene regel. Anderzijds moet ook een verbetering van de ruimtelijke interactie tussen stad en haven (in de randen in transformatie) doorgezet worden. Het vormgeven van een meer stedelijke omgeving in de contactzones met de haven of een buffer vormen tussen de noordelijke dorpen en de haven (poldergebieden) is een belangrijke doelstelling.

Het plangebied is niet specifiek opgenomen binnen het beeld van de havenstad.

• Policentrische stad Linkeroever is geselecteerd als lokaal stedelijk centrum. Het programma voor de stedelijke en buurtcentra moet verder gepreciseerd worden, met aandacht voor de verschillende situaties in de dorpen, de eventuele gebreken van voorzieningen en de mogelijkheid ze op te laden met nieuwe grootstedelijke functies en activiteiten.

De relaties met de grote groengebieden en de Schelde blijven belangrijk bij de afwerking van het woonweefsel van linkeroever. Een grootschalige natuurinrichtingsproject zal van Burchtseweel, het Rot, Middenvijver-west, Blokkersdijk en St.-Annabos een kwalitatief aaneengesloten geheel maken en betere ecologische en functionele verbindingen tot stand brengen. De cultuurrecreatieve clusters Esmoreit_De Molen en Middenvijver-centraal functioneren als overgangszones. De Scheldeboord moet opnieuw doorwaadbaar worden en het natuurlijk karakter behouden met recreatief medegebruik.


Selecties voor de dorpen en metropool: recreëren, meer welzijn (bron: s-RSA)

Strategische kaart: strategische ruimten, programma’s en projecten (bron: s-RSA)

De zachte ruggengraat (bron: s-RSA)

_PLAN-MER-SCREENING


• Recreatie Het gebied Esmoreit - De Molen is aangeduid als een te herstructureren bestaande recreatieve cluster. De zone Esmoreit - De Molen en de grote groengebieden te linkeroever (Blokkersdijk, St.-Anna) zullen grondig geherstructureerd worden naar aanleiding van de Oosterweelverbinding, en de Charles de Costerlaan zal gesupprimeerd worden en als onderdeel van het nieuwe Sint-Annabos worden heringericht. In het algemeen moeten de recreatieve verbindingen langs de Scheldeboord hier vervolledigd en beter benut worden. De zone Esmoreit (tussen de Schelde en de Esmoreitlaan) moet als buffer worden behouden t.o.v. de haven en kan herbestemd worden als groene ruimte waar zacht recreatief medegebruik, mogelijk is. Bebossing is mogelijk maar het gebied moet wel doorwaadbaar blijven voor voetgangers en fietsers in de richting van en langs de Schelde. In deze zone bevindt zich een belangrijke toegang tot het vernieuwde St. Annabos. Deze zone zal alleszins een deel van het momentele recreatief medegebruik van dit bos (dat tijdens en een paar jaar na de werken zal verdwijnen) kunnen opvangen. Ook het gebied in de omgeving van de Molen moet geherstructureerd worden in functie van een natuurlijke Scheldeboord: de relaties tussen de recreatieve en publieke voorzieningen moeten er verbeterd worden en de toegankelijkheid van de Scheldeboord vergroot door het vervolledigen van de wandelpromenade.

Actief beleid Het actief beleid concentreert zich op vijf strategische ruimten: Harde Ruggengraat / Zachte Ruggengraat / Groene Singel / Levend Kanaal / Lager Netwerk met Stedelijke Centra. Binnen deze ruimten worden strategische programma’s geformuleerd, die op hun beurt specifieke projecten omvatten.

In het actief beleid van het s-RSA wordt het plangebied gecatalogeerd als onderdeel van het plan aan de Schelde, een gebied van strategisch belang voor de hoofdstructuur van de stad. Het maakt, samen met het Zuiderpark, de Schijnvalleipark, het Noorderpark en het Havenpark, deel uit van de zachte ruggengraat die een opeenvolging is van onderling verbonden ruimten, gerelateerd aan het watersysteem. Deze strategische ruimte heeft als voornaamste doelstelling het creëren van een krachtig samenhangend ecologisch systeem zoals omschreven door het beeld van de Ecostad en Waterstad. Deze strategische ruimte is bedoeld als een ruggengraat. Het is een element dat in interactie met de harde ruggengraat de hoofdstructuur van de stad zal bepalen.

In het s-RSA wordt de ontwikkelingsvisie omschreven voor het park aan de Schelde. Deze visie legt de basis voor de verdere ontwikkelingen op linkeroever.

Het plangebied maakt deel uit van de strategische zone Scheldeboord – linkeroever, als onderdeel van het park aan de Schelde. Hierbinnen is het gebied Esmoreit - De Molen geselecteerd als lokale cultuurrecreatieve cluster. In het algemeen moeten de recreatieve verbindingen langs de Scheldeboord hier vervolledigd en beter benut worden. De zone Esmoreit (tussen de Schelde en de Esmoreitlaan) moet als buffer worden behouden tov. de haven en kan herbestemd worden als groene ruimte waar zacht recreatief medegebruik, mogelijk is. Bebossing is mogelijk maar het gebied moet wel doorwaadbaar blijven voor voetgangers en fietsers in de richting van en langs de Schelde. In deze zone bevindt zich een belangrijke toegang tot het vernieuwde St. Annabos. Deze zone zal alleszins een deel van het momentele recreatief medegebruik van dit bos (dat tijdens en een paar jaar na de werken zal verdwijnen) kunnen opvangen.

Ook het gebied in de omgeving van de Molen moet geherstructureerd worden als onderdeel van een natuurlijke Scheldeboord: de relaties tussen de recreatieve en publieke voorzieningen moeten er verbeterd worden en de toegankelijkheid van de Scheldeboord vergroot door het vervolledigen van de wandelpromenade. Voor de camping wordt een herlocalisatie voorgesteld naar een bovenlokale cluster.

Een belangrijke ruimte op linkeroever is vervolgens ook de ruimte langs het water: een lange promenade die troeven heeft betreffende recreatie en ontspanning en die een zekere relatie heeft met de dorpskern en met de ruime achterliggende groengebieden. Hier verdient ook de omgeving van de jachthaven bijzondere aandacht, waar een betere


kwaliteit van de openbare ruimte en een betere verbinding met de andere voorzieningen moet onderzocht worden.

Een basisdoelstelling is het uitstippelen van een fietsroute en een algemene verbetering van de kwaliteit van de Beatrijslaan, Thonetlaan en Esmoreitlaan, die specifiek kunnen ingericht worden als een boulevard voor langzaam verkeer. De verlenging van de tram, bij voorkeur na de aanleg van de Oosterweelverbinding en de mogelijke aansluiting van een voetgangers en fietsersbrug, kunnen dit gebied nog aantrekkelijker maken.

_PLAN-MER-SCREENING



Situering GRUP Oosterweelverbinding - wijziging (bron: eigen verwerking)

Grafisch plan GRUP Oosterweelverbinding + wijziging (bron: GRUP)

_PLAN-MER-SCREENING


2.4.4 Andere relevante gemeentelijke beleidsplannen

GRUP Oosterweelverbinding en wijziging

In het westen ligt deelzone 2 van het GRUP Oosterweelverbinding – wijziging.

Het gewestelijk ruimtelijk uitvoeringsplan Oosterweelverbinding werd definitief vastgesteld door de Vlaamse Regering op 16 juni 2006. Ondertussen is er een gewijzigde versie van het GRUP in procedure. Op 20 maart 2015 werd het GRUP Oosterweelverbinding-wijziging voorlopig vastgesteld. Het plan is van kracht sinds 30 april 2015.

De Oosterweelverbinding tracht de Antwerpse Ring rond te maken en is vormt een onderdeel van het Masterplan 2020. Het plan streeft naar vlotter verkeer, meer veiligheid en leefbaarheid in de Antwerpse regio.


Situering RUP Middenvijver (bron: eigen verwerking)

Situering BPA Galgenweel/Borgerweert (bron: eigen verwerking)

Grafisch plan (bron: BPA Galgenweel/Borgerweert)

_PLAN-MER-SCREENING


RUP Middenvijver Dit RUP is reeds opgestart. In februari 2015 is reeds een proces- en richtnota opgemaakt voor dit RUP.

Het plangebied van het RUP Middenvijver bevindt zich ook op linkeroever en omvat het woonuitbreidingsgebied ‘Middenvijver’ zoals afgebakend op het gewestplan en in uitbreiding ervan het oostwaarts aansluitende recreatiegebied en parkgebied. Het stadsbestuur schreef in 2013 een wedstrijd uit voor de opmaak van een masterplan. De ambitie van de stad is om deze open ruimte als bovenlokaal toegankelijk landschap te bewaren en het huidige meervoudig gebruik te combineren met de aanleg van een festivalweide en camping. De bestaande camping De Molen, gelegen op Sint-Anneke Plage, zal dus verhuizen naar de Middenvijver. De vrijgekomen ruimte op Sint-Anneke Plage kan hierdoor ontwikkeld worden.

Met de opmaak van het RUP Middenvijver wenst de stad Antwerpen het woonuitbreidingsgebied te herbestemmen tot park- en recreatiegebied. Op die manier wordt het behoud van dit open en toegankelijk gebied gegarandeerd.

BPA Galgenweel/Borgerweert

Ten zuidwesten van het plangebied is het BPA Galgenweel/Borgerweert van kracht. Dit BPA is goedgekeurd op 2 mei 2007.

Het BPA betreft een zone van circa 35 hectare, begrensd door de Blancefloerlaan, de KMO-zone, de Galgenweelvijver en de afrit van de E17. Het gebied was op het gewestplan bestemd als “zone voor stedelijke ontwikkeling”. Het BPA voorziet een gemengd stedelijk programma met klemtoon op wonen, aangevuld met andere functies waaronder kantoren (aan de westzijde), voorzieningen, recreatie en groen. De bebouwing wordt geconcentreerd in de noordelijke helft van het plangebied, langs de Blancefloerlaan, terwijl aan de zuidzijde een grootschalig open ruimtegebied/park ontstaat dat aansluit op de Galgenweelvijver.


Situering RUP Galgenweel oost (bron: eigen verwerking)

Grafisch plan (bron: RUP Galgenweel oost)

_PLAN-MER-SCREENING


RUP Galgenweel Oost Ten zuidwesten van het plangebied is het RUP Galgenweel oost van kracht. Dit RUP is goedgekeurd op 9 augustus 2012 en wijzigt gedeeltelijk het BPA Galgenweel/Borgerweert.

Het RUP betreft een onbebouwd driehoekig perceel tussen het ingevulde deel van de KMO-zone en het woonweefsel rond de Edmond De Coussemakerstraat. De herbestemming is gericht op het vervolledigen van het bestaand woonweefsel. Aansluitend wordt het grasplein, momenteel woonzone, herbestemd naar zone voor publiek domein. Ten westen van de nieuwe woonzone wordt de bestaande buffer van 15 meter t.o.v. de bedrijfsgebouwen bestendigd als zone voor groen. De zone “Rand Regatta” betreft het westelijk perceel van de KMO-zone, dat nagenoeg volledig ingenomen wordt door de loods van het bedrijf Combori (ca. 30.000 m², gebouwd in 1962). Hier wordt een flexibele invulling voorgesteld – een zone voor gemengde functies waar bedrijvigheid, recreatieve en culturele activiteiten mogelijk zijn – die aansluit op bestemmingszone “Rand Combori” van het BPA Galgenweel-Borgerweert.


2.4.5 Kwetsbaarheid van het gebied

De kwetsbaarheid van een gebied is in belangrijke mate bepalend voor de te verwachten milieueffecten (cf. infra). De kwetsbaarheid van het gebied wordt in kaart gebracht aan de hand van de voorkomende zogenaamde bijzonder beschermde gebieden en bijzonder kwetsbare gebieden in het studiegebied.

In het Besluit van de Vlaamse regering houdende vaststelling van de categorieën van projecten onderworpen aan milieueffectrapportage wordt aangegeven wat er verstaan wordt onder ‘bijzonder beschermde gebieden’. In onderstaande tabel wordt de ligging van het plan ten opzichte van de bijzonder beschermde gebieden weergegeven.

Bijzonder beschermde gebieden Situering t.a.v. plangebied De speciale beschermingszones overeenkomstig het decreet van 21 oktober 1997 betreffende het natuurbehoud en het natuurlijk milieu

− Habitatrichtlijngebied ‘Schelde- en Durmeëstuarium van de Nederlandse grens tot Gent’ : gelegen in het plangebied ter hoogte van de buitendijkse zone

− Vogelrichtlijngebied ‘De Kuifeend en de Blokkersdijk’: gelegen ca. 1850 ten W van het plangebied

Een gebied aangeduid overeenkomstig de Conventie van Ramsar inzake watergebieden van internationale betekenis

/

Een beschermd duingebied of voor het duingebied belangrijk landbouwgebied zoals aangegeven ter uitvoering van het decreet van 14 juli 1993 houdende maatregelen tot bescherming van de kustduinen

/

Natuurgebieden, natuurgebieden met wetenschappelijke waarde en de ermee vergelijkbare gebieden, aangewezen op plannen van aanleg en ruimtelijke uitvoeringsplannen van kracht in de ruimtelijke ordening

Natuurgebied volgens Gewestplan (KB 3:10:1979): gelegen in het plangebied ter hoogte van de Scheldeboorden, het zogenaamde slikken- en schorrengebied.

Bosgebieden, valleigebieden, brongebieden, overstromingsgebieden, agrarische gebieden met ecologisch belang of ecologische waarde en ermee vergelijkbare gebieden, aangewezen op plannen van aanleg en de ruimtelijke uitvoeringsplannen van kracht in de ruimtelijke ordening

/

Een beschermd landschap, stads- of dorpsgezicht, monument of archeologische zone

− Er bevindt zich één monument binnen het plangebied: houten windmolen (OA000785), Jachthavenweg 2.

− Op 460m ten ZO van het plangebied, ter hoogte van het Steen op

_PLAN-MER-SCREENING


rechteroever, bevindt zich de archeologische zone ‘ Burchtzone’.

Het Vlaams Ecologisch Netwerk overeenkomstig het decreet van 21 oktober 1997 betreffende het natuurbehoud en het natuurlijk milieu

− Het VEN-gebied ‘Slikken en schorren langsheen de Schelde’ bevindt zich gedeeltelijk in het plangebied.

− Het VEN-gebied ‘De Blokkersdijk’ bevindt zich op ca. 1450m ten noordwesten van het plangebied.

Erfgoedlandschappen volgens BPA of RUP

/

De aanwezigheid van bijzonder beschermde gebieden geeft weliswaar een idee van belangrijke te beschermen waarden, maar geeft vaak onvoldoende de kwetsbaarheid van een gebied weer. De kwetsbaarheid van een gebied is immers in belangrijke mate bepalend voor de te verwachten milieueffecten. De kwetsbaarheid van het gebied wordt beschreven aan de hand van de aanwezigheid van bijzonder kwetsbare gebieden. De bijzonder kwetsbare gebieden hebben geen juridische betekenis. De kwetsbaarheid wordt gekarakteriseerd aan de hand van beschikbaar kaartmateriaal (zie bijlage), dat een ruwe indicatie hiervan geeft. Gezien dit een eerder ruwe werkwijze is die de specifieke eigenheid van het gebied onvoldoende in rekening brengt, wordt er uitgegaan van het voorzorgsbeginsel op dit vlak. Dit betekent dat – als er twijfel is over de kwetsbaarheid – er wordt uitgegaan van een ‘worst case’ inschatting van de kwetsbaarheid.

Bijzonder kwetsbare gebieden Situering t.a.v. plangebied Gebieden met slechte drainage (drainageklasse f, g of i)

Niet van toepassing. De bodem ter hoogte van plangebied is gekarteerd als antropogeen bebouwde zone.

Gevoelige bodems (veengronden, kleigronden)

Niet van toepassing. De bodem ter hoogte van plangebied is gekarteerd als antropogeen bebouwde zone.

Recent overstroomde gebieden /

Gevoelige gebieden volgens de watertoetskaarten

− Binnen het plangebied zijn verschillende delen erosiegevoelig, voornamelijk deze ter hoogte van de bestaande dijk.

− Nagenoeg het hele plangebied ligt in een zone die zeer gevoelig is voor grondwaterstroming (type I).

− Het VEN-gebied ‘Slikken en schorren langsheen de Schelde’ situeert zich binnen het plangebied langsheen de Schelde. Het VEN-gebied ‘De Blokkersdijk’ bevindt zich op ca. 1450m ten noordwesten van het plangebied.

− De buitendijkse zone maakt deel uit van het winterbed van een grote rivier (Schelde).

(open) gerangschikte waterlopen Het plangebied wordt in het noorden en oosten begrensd door de Schelde (bevaarbaar).


Waardevolle en zeer waardevolle gebieden op de biologische waarderingskaart (BWK)

Het slikken- en schorrenlandschap ten oosten van de jachthaven en ten noorden van de Gloriantlaan is een zeer waardevol gebied volgens de BWK. Dit gebied is grotendeels aangeduid als verboden te wijzigen vegetatie.

Stiltegebieden Niet van toepassing.

Bouwkundig erfgoed Binnen het plangebied zijn volgende gebouwen opgenomen in de inventaris bouwkundig erfgoed: Openluchtzwembad De Molen (Wandeldijk 40), Toegangspaviljoen Sint-Annastrand (Gloriantlaan z/n). In de nabije omgeving situeert zich ook Woning Schandevyl (Thonetlaan 20).

Gebieden aangeduid op de landschapsatlas

Niet van toepassing.

Archeologische site Binnen het plangebied, ter hoogte van het jachthavendok, is er melding van een fort ‘Austruweel’ (nieuwe tijd), aangeduid op basis van "Le Beau Plan" (historische kaart) (CAI366083).

Ten westen van plangebied is er melding van losse vondsten uit WO II In 1945-1946 hadden de Amerikaanse en Britse strijdkrachten hier een repatriëringskamp: Top-Hat kamp. Mogelijk zijn de rubberband en het oud ijzer hier restanten van. (CAI166015)

Landbouwgronden met hoge of zeer hoge waardering volgens de landbouwwaarderingskaart


Woongebieden volgens bestemmingsplan of woonconcentraties in nabijheid van plangebied

Het gebied in de oksel van de Gloriantlaan is gelegen in woongebied. Dit woongebied grenst dus in het westen aan het plangebied.

_PLAN-MER-SCREENING



Ontwikkelingsconcepten Scheldeland en Scheldepark (bronnen: respectievelijk ontwerpend onderzoek stad Antwerpen + ontwikkelingsconcept Scheldepark Linkeroever)

_PLAN-MER-SCREENING


3 BESCHRIJVING VAN HET PLAN

3.1 Ontwikkelingsvisie

De ontwikkelingsvisie wordt beschreven in het Masterplan voor Sint-Anneke Plage, dat werd goedgekeurd door het college op 28 oktober 2016. Het Masterplan is het resultaat van het ontwerpend onderzoek dat werd opgestart in 2014 in overleg met de horeca en het voorontwerp dat werd besproken met alle betrokken stakeholders en relevante adviesinstanties.

3.1.1 Ontwerpend onderzoek

3.1.1.1 Globale visie: het Scheldeland en het Scheldepark

Het plangebied maakt deel uit van het ‘Scheldeland’. Dit is het landschappelijk geheel van groene open ruimten met belangrijke ecologische waarde langs de Scheldeboorden. Het Scheldeland werd bepaald en omschreven in het strategisch Ruimtelijk Structuurplan Antwerpen. Het s-RSA stelt het verbeteren van de relatie van de stad met haar rivier voorop. Groen en recreatie vormen daarbij belangrijke uitgangspunten.

Binnen de contouren van het Scheldeland werd de visie voor linkeroever verder uitgewerkt in het ontwikkelingsconcept Scheldepark linkeroever. In het s-RSA en het ontwikkelingsconcept Scheldepark linkeroever worden voor de omgeving van Sint-Anneke Plage verschillende uitspraken gedaan. Naast het groene karakter staat in het Scheldepark recreatie voorop. Het Sint-Annastrand, dat als enige natuurlijke strand in Antwerpen behouden moet blijven, wordt hierbij ingeschakeld in een recreatief netwerk. Bij het verder uitbouwen van de recreatievoorzieningen is het belangrijk de bestaande open ruimte niet verder aan te tasten, maar de beleving ervan juist te vergroten. Als voorbeeld voor de toeristisch en recreatieve potentie van de stroom wordt onder andere verwezen naar het verbeteren van de toegankelijkheid van de Scheldeboorden.

Mocht dit gebied functioneren als één geheel, gekoppeld aan een leesbare en logische padenstructuur, met duidelijke toegangen, zou de stad een Scheldepark rijker zijn. Het ‘rondje om linkeroever’ leidt langs het hart van het park, maar evengoed langs de natuurlijke Scheldeoevers met zicht op de rede.

In functie van het beter benutten van de recreatieve mogelijkheden en het in stand houden van de natuurwaarden dringt een herstructurering van Sint-Anneke Plage zich op. Een centrale fietsers- en voetgangersbrug, eventueel aangevuld met watertaxi’s of waterbussen moeten een fysieke en functionele verbinding leggen tussen linkeroever en rechteroever. Wat de omgeving van de jachthaven betreft is het belangrijk verder te onderzoeken hoe de kwaliteit van de openbare ruimte kan verbeteren, alsook de verbindingen met de andere voorzieningen.


Synthese ontwerpend onderzoek (bron: Masterplan – Team ontwerpend onderzoek Stad Antwerpen)

_PLAN-MER-SCREENING


3.1.1.2 Ontwikkelingskader: zeven principes voor Sint-Anneke Plage

Op basis van voornoemde ontwikkelingsconcepten verrichtte de stad ontwerpend onderzoek om de potenties van de Scheldeoevers van linkeroever bloot te leggen. Over Sint-Anneke Plage werd het volgende geconcludeerd: Sint-Anneke Plage is een bovenlokale recreatieve aantrekkingspool binnen het Scheldepark. Deze wordt uitgebouwd met respect voor de eigen fijnkorrelige identiteit en als volwaardig onderdeel van de parkstructuur van de Scheldeboord.

De resultaten van het ontwerpend onderzoek en de uitgebreide ontwikkelingsvisie die hieruit voortvloeide staan beschreven in het masterplan. Globaal gezien kan deze visie worden samengevat in zeven concepten, die hier zullen worden toegelicht:

• Rivierduinenlandschap als kwalitatieve drager

• Een open en continu park

• De horeca, het kloppende hart

• De jachthaven als onderdeel van het park

• Twee sterren brengen de Plage tot leven

• Recreatie troef!

• Sint-Anneke Plage, vlakbij


Sfeerbeeld van de duin tussen de Schelde en de Wandeldijk (bron: Masterplan – Team ontwerpend onderzoek Stad Antwerpen)

_PLAN-MER-SCREENING


Rivierduinenlandschap als kwalitatieve drager

Sint-Anneke Plage wordt vandaag gekenmerkt door een groen en grasrijk parklandschap. Dit is mogelijk door een voedselrijke toplaag, gezien de ondergrond bestaat uit opgespoten zand. Door deze ondergrond terug naar boven te brengen, kan het huidige parkgebied evolueren naar een rivierduinenlandschap. Het oplichten van de ondergrond geeft een nieuwe landschappelijke identiteit aan de recreatiezone en bij uitbreiding aan de volledige Scheldeboorden. Het landschap krijgt samenhang en een specifieke beeldkwaliteit.

Ter hoogte van de Wandeldijk wordt de dijk ingepakt in een duin die aansluit bij de strandzone. Deze duinen met zand- / strandzones wisselen af met meer gesloten, al dan niet ruigere grasvlaktes. De bestaande vegetatie zal geleidelijk aan plaats maken voor soorten die goed gedijen in de zanderige ondergrond. Het rivierduinenlandschap vormt de basis voor een samenhangende en aangename recreatiezone.


Sfeerbeeld vanop de Wandeldijk (bron: Masterplan – Team ontwerpend onderzoek Stad Antwerpen)

_PLAN-MER-SCREENING


Een open en continu park

Een eerste streven is het creëren van openheid en doorwaadbaarheid. Hierdoor worden de onderlinge relaties versterkt en ontstaat een zekere wisselwerking tussen de aanwezige functies. Ook het veiligheidsgevoel verbetert op deze manier. De openheid en doorwaadbaarheid wordt gerealiseerd door het beperken van omheiningen en het strategisch openwerken van bomengroepen en bomenschermen. Noodzakelijke omheiningen worden landschappelijk ingepast. Ook de relatie tussen de Schelde en het uiteinde van de Gloriantlaan en de Charles De Costerlaan wordt hersteld en brengt op die manier de Schelde weer een beetje dichter in contact met linkeroever.

Bijkomend is het creëren van een leesbare en coherente padenstructuur belangrijk. Deze zorgt voor de inbedding in de rest van het Scheldepark, voor een vlotte verbinding met zowel het Frederik van Eedenplein als het Esmoreitpark. Tot slot zullen drie hoofdtoegangen het gebied ontsluiten. Één ligt in het verlengde van de Gloriantlaan, één in het verlengde van de Charles De Costerlaan en één ter hoogte van de huidige Jachthavenweg. Deze laatste is belangrijk om een rechtstreekse verbinding te creëren tussen de Thonetlaan en de aanlegsteiger. Mogelijk kan deze in de toekomst immers terug dienst doen als halte voor een waterbus.


Sfeerbeeld van een horecazaak die zich zowel naar het strand als naar de Robinsontuin richt (bron: Masterplan – Team ontwerpend onderzoek Stad Antwerpen)

_PLAN-MER-SCREENING


De horeca, het kloppende hart

De horecakern van Sint-Anneke Plage krijgt de nodige rechtszekerheid om te kunnen vernieuwen. Waar elke horecazaak zich vandaag grotendeels heeft afgesloten van haar omgeving, is het doel dat ze in de toekomst deel gaan uitmaken van het open landschap. De horecazaken staan als paviljoenen in het open landschap en richten zich naar hun omgeving. Door zich zowel naar de Schelde, als naar de Robinsontuin te richten, verdwijnen de achterkanten.

Bestaande gebouwen kunnen worden opgeknapt en brengen op die manier mede de nostalgie terug tot leven. Nieuwe gebouwen kunnen door middel van meer experimentele architectuur bijdragen tot het vakantiegevoel aan de Plage. Naast het uitbaten van restaurants en cafés, zal in de toekomst ook kleinschalige verblijfsaccommodatie toegelaten worden.


Sfeerbeeld van de verhoogde dijk langs de jachthaven met recreatief pad (bron: Waterwegen en Zeekanaal)

_PLAN-MER-SCREENING


De jachthaven als onderdeel van het park

Dankzij het pad dat Waterwegen en Zeekanaal zal aanleggen op de dijk tussen de jachthaven en de Schelde, zal de leefbaarheid verhoogd worden. De relatie met de omgeving kan bijkomend worden versterkt door de interne organisatie te optimaliseren. Denk hierbij aan het herschikken van de boten op het droge, de optimalisatie van parallel naast elkaar gelegen wegen,…

Indien dit noodzakelijk zou blijken, kan worden overwogen de miniatuurvijver in te nemen. Dit betekent wel dat dan voor de huidige miniatuurclub een alternatieve locatie moet worden gevonden. Naast het organiseren van botenberging en het voorzien van accommodatie om aan boten te werken, zou het watersportgegeven op de Schelde zelf terug meer tot leven kunnen komen door het aanleggen van een nieuwe steiger of verschillende aanmeerboeien. Het beeld van de botenberging en de mensen die aan hun boten werken draagt bij aan het specifieke karakter van Sint-Anneke Plage. De jachthaven kan vernieuwen, maar mag hierbij niet haar initiële doel voorbijschieten.


Sfeerbeeld mogelijk zwembadencomplex ter hoogte van de ‘ster’ tussen de horeca- en jachthavencluster (bron: Masterplan – Team ontwerpend onderzoek Stad Antwerpen)

_PLAN-MER-SCREENING


Twee sterren brengen de Plage tot leven

Een nieuwe functie in de Scheldbocht moet Sint-Anneke Plage terug tot leven brengen, ook ’s avonds en in de winter. Naar programma toe is het op deze plek vooral belangrijk dat de hoofdfunctie voor iedereen toegankelijk is. Volgend op de resultaten van de voorzieningenanalyse en de enquête zou een zwembad met binnen- en buitenbad, een mogelijkheid zijn op deze locatie. Dit programma kan worden opgeladen met extra functies zoals een horecazaak, wellness- of sportfaciliteiten,…

Een nieuw toevoeging op deze strategische locatie moet beschikken over architecturale kwaliteit en wordt landschappelijk ingepast. Ze staat als een stempel in het open landschap, en draagt bij aan het verbinden van de horeca met de jachthaven en van de Robinsontuin met het strand en de Schelde. De verhoudingen van open en gesloten ruimte op Sint-Anneke Plage moeten kloppen.

Dit geldt ook voor een mogelijke bijkomende ontwikkeling ten westen van de Gloriantlaan, waar ook een nieuwe toevoeging gerealiseerd kan worden. Het groene karakter, wat ook vanuit de enquête wenselijk bleek, en de verhouding tussen bebouwd en onbebouwd, alsook de landschappelijke inpassing binnen deze zone is belangrijk. De toevoeging markeert het begin (of het einde) van de Plage en gaat tegelijkertijd op in het Esmoreitpark. Ze staat met haar ‘voeten’ in een publieke omgeving, een geprivatiseerde buitenruimte is niet toegestaan.


Monteren van klimknoppen op blinde gevels

Zomermarktje

Verhuur van go-carts, rolschaatsen, strandstoelen,…

_PLAN-MER-SCREENING


Recreatie troef!

Alle ingrepen in het gebied, zowel vanuit de overheid als vanuit private hoek, dragen bij aan een aantrekkelijke, levendige en speelse omgeving. Hierbij kan gedacht worden aan faciliteiten als klimmuren, een petanqueveld, speelfonteinen, een (mini-)golf, maar even goed aan nieuwe uitbatingsvormen zoals de verhuur van strandstoelen, windschermen, rolschaatsen,…


Sfeerbeeld ontsluiting ter hoogte van de tuinbouwschool (bron: Masterplan – Team ontwerpend onderzoek Stad Antwerpen)

_PLAN-MER-SCREENING


Sint-Anneke Plage, vlakbij

Verkeer wordt in functie van de recreanten zoveel mogelijk uit het gebied geweerd. Toelevering voor horecazaken e.d. blijft uiteraard mogelijk. Verder worden bovengrondse ontsluitingsmogelijkheden voor gemotoriseerd verkeer vermeden.

Parkeren wordt georganiseerd aan de rand van het gebied, aan de parkings van de Gloriantlaan en langsheen de Thonetlaan. Bij het intekenen van een nieuw programma in de Scheldebocht wordt bovenstaande als uitgangspunt meegenomen. Het gebruik van de parkings zal worden opgevolgd en van zodra mogelijk worden grijze asfaltvlakken stelselmatig omgevormd naar park.

De bereikbaarheid met andere vervoersmiddelen moet verbeteren. Zo kan de bus een belangrijke rol gaan spelen door ook in de winter tot aan de Plage te rijden. De stad wenst daarnaast in de toekomst een verbinding over water. Verder onderzoek moet uitwijzen of een verbinding per boot of via een brug tot de mogelijkheden behoort. Dit zou ook de bereikbaarheid per fiets en te voet ten goede komen.


Afbakening plangebied RUP Sint-Anneke Plage

_PLAN-MER-SCREENING


3.2 Vertaling in het RUP De afbakening van het plangebied komt overeen met de contouren zoals die in het masterplan Sint-Anneke Plage afgebakend zijn.

Inzake bestemming:

• wordt de zone voor natuur, zoals aangeduid op het gewestplan, verruimd. Het volledige Habitatrichtlijngebied wordt omgevormd tot zone voor natuur;

• worden twee zones omgevormd van zone voor (dag)recreatie (en publiek domein) naar zone voor groen, namelijk de zone ter hoogte van de Robinsonspeeltuin en het Sint-Annastrand;

• worden vier zones omgevormd van (dag)(- en verblijfs)recreatie naar zone voor recreatie en groen (zone voor gemengde functies), meer bepaald de zone ten westen van de Gloriantlaan, de zone ter hoogte van de horecazaken, de zone ter hoogte van het openluht zwembad, de molen en de huidige camping, en tenslotte ook de jachthavencluster;

• wordt een klein deel van de Gloriantlaan, gelegen tussen de twee bestaande parkings aan weerszijden van de Gloriantlaan, bestemd tot zone voor publiek domein, in plaats van zone voor dagrecreatie.

Inzake inrichting worden per bestemmingszone andere inrichtingsprincipes vooropgesteld. Een overzicht van algemeen geldende principes:

• Elk gebouw dient zich ruimtelijk in te passen in het omgevende landschap, het stedelijk weefsel en de historische context van het gebied;

• Zowel de architectuur van de gebouwen en de constructies als de vormgeving en inrichting van de buitenruimte moeten bijdragen tot een verhoging van de ruimtelijke kwaliteit;

• Gebouwen dienen zich in te passen als ‘stempels’ in het landschap en dienen dus alzijdig te zijn;

• Levendige plinten dienen te worden nagestreefd; • Platte daken dienen ingeschakeld te worden voor de productie van hernieuwbare

energie, voor verblijfsruimte of voor de aanleg van een groen dak; • Niet bebouwde ruimtes dienen ingericht te worden als publiek domein met aandacht

voor maximale verblijfskwaliteit, waarbij het groene karakter voorop staat; • De toegestane groenvoorzieningen dienen te passen binnen het

rivierduinenlandschap; • De relatie naar de Schelde dient op verschillende plaatsten gevrijwaard te worden; • …


Groenblauw areaal en duurzame adaptatie (bron: Voorontwerp Groenplan)

_PLAN-MER-SCREENING


3.3 Lopende of geplande projecten in de buurt

3.3.1 Sigmaplan

Voor het deel van de Schelde dat onderhevig is aan getijdenwerking werd het Sigmaplan opgemaakt. Dit werd opgesteld in 1977 en staat in voor de bescherming van mensen en goederen tegen overstromingen. Ondertussen zijn de fysische omstandigheden gewijzigd (met name de stijging van de zeewaterspiegel, de verdieping van de Schelde en de veralgemeende indijking en de klimaatswijzigingen) en zijn nieuwe inzichten gegroeid over de manier waarop bescherming tegen overstromingen moet worden gerealiseerd.

Waterwegen en Zeekanalen bereidt in het kader van het Sigmaplan de dijkverhoging op linkeroever voor. Het te verhogen deel op grondgebied Antwerpen gaat van Burchtse Weel tot het Sint-Annabos. De verhoging van de dijk aan Sint-Anneke Plage bedraagt 0,9 meter ter hoogte van de Gloriantlaan, 0,2 meter ter hoogte van Sint-Annastrand en 0,85 meter ter hoogte van de jachthaven. OMGEVING cvba werkte in opdracht van Waterwegen en Zeekanalen een visienota uit dat als kader dient voor de werken. Deze visienota zal de basis vormen voor de verdere uitwerking van de verschillende projectonderdelen.

3.3.2 Bovenlokaal Groenplan Het bovenlokaal Groenplan werd op 17 februari 2017 definitief goedgekeurd.

Het Bovenlokaal Groenplan is een richtinggevend beleidsdocument voor gewenste kwantiteit en kwaliteit van het groen. Een groenplan is een instrument waarmee bepaald wordt hoeveel en welk soort groene open ruimte op een specifieke plek wenselijk is om een evenwichtige kwalitatieve leefomgeving te kunnen behouden.

Het plan wordt uitgewerkt op het niveau van de gehele stad. Het behandelt de grensoverschrijdende kwesties en resulteert in een globale gewenste groenstructuur. Het is een plan op bovenlokaal niveau en vormt een beleidskader en basis voor de lokale groenplannen, die in een volgende stap voor elk district alsook voor de haven worden uitgewerkt.

In het Bovenlokaal Groenplan wordt Sint-Anneke Plage opgenomen in het Scheldeland. Het Scheldeland is nagenoeg volledig geselecteerd in het Natura2000-netwerk en is op Europees niveau beschermd als Vogel- of Habitatrichtlijngebied. De hoge ecologische waarde is te danken aan de unieke positie van de stad Antwerpen in het samenvloeien van zout zeewater en zoet rivierwater. Deze brakwaterhabitat blijkt zelfs op wereldniveau zeldzaam. Basisbouwstenen van een brakwaterhabitat zijn de slikken en schorren.

De geplande Sigmawerken bieden een uitgelezen kans om naast de bescherming tegen het water, ook de natuurwaarden te versterken, het recreatieve en klimaatadaptieve potentieel te optimaliseren en de beleving van de Schelde te herdenken. Het onderzoek in het kader van het groenplan verliep parallel aan het onderzoek in het kader van dit masterplan. De bevindingen uit de case maken integraal deel uit van dit voorontwerp Masterplan.


Masterplan 2020 (bron: Stad Antwerpen)

Figuren uit Mobiliteitsplan Antwerpen (bron: Mobiliteitsplan)

_PLAN-MER-SCREENING


3.3.3 Masterplan mobiliteit 2020

Op 30/03/2010 besliste de Vlaamse Regering om principieel in te stemmen met een aangepast Masterplan (Masterplan 2020). Het Masterplan Antwerpen is opgesteld door het Vlaams Gewest met als doelstellingen:

Het garanderen van de bereikbaarheid van stad en haven.

Het verhogen van de verkeersveiligheid.

Het herstellen van de leefbaarheid.

De Oosterweelverbinding wordt ook opgenomen in dit masterplan. De Vlaamse Regering wil namelijk een dubbele ondertunnelde oplossing voor de Derde Scheldekruising uitvoeren (zie ook GRUP Oosterweelverbinding en GRUP Oosterweelverbinding – wijziging).

Daarnaast zijn als relevante selecties te vermelden de tramlijn Linkeroever-Zwijndrecht en de ontsluiting Linkeroever-Noord als strategische projecten in dit masterplan. Ook de tramlijn naar Beveren is een bijkomend project binnen masterplan 2020. De lijn naar Zwijndrecht wordt doorgetrokken tot Beveren.

Het sterk verstedelijkt gebied van Melsele en Beveren vormt een dichte corridor met aantakking vanuit het noorden en het zuiden. Deze corridor wordt best ook bediend met een sterke tramstructuur complementair aan het spooraanbod op de lijn Sint-Niklaas – Antwerpen.

3.3.4 Mobiliteitsplan Antwerpen

Het richtinggevend gedeelte van het Mobiliteitsplan Antwerpen ‘Actief en bereikbaar’ werd goedgekeurd op 22/01/2015.

Het mobiliteitsplan is cruciaal voor de uitbouw van het mobiliteitsbeleid waarvoor de gemeente bevoegd is. Het mobiliteitsplan legt ook de visie op de verschillende netwerken voor fiets, openbaar vervoer en auto vast. Daarnaast is het gemeentelijk mobiliteitsplan het kader voor de projecten en acties die in samenwerking met andere partners (het Vlaams gewest, De Lijn, de NMBS, de provincies, ...) gerealiseerd kunnen worden.

In dit mobiliteitsplan staan de visie en strategie van de stad voor een actief en bereikbaar Antwerpen beschreven. De nadruk op ‘actief’ komt van het idee dat bewoners, bedrijven, handelaars en bezoekers hun activiteiten organiseren dankzij efficiënte verplaatsingen van en naar de woning, het werk, de school, de winkel, sport- en culturele voorzieningen en van en naar een onderneming, de klant, een vergadering, een bedrijventerrein of de haven. Bereikbaar betekent de impuls voor activiteiten die bewoners en bezoekers, pendelaars en investeerders aantrekt om een stedelijke dynamiek op gang te brengen. Niet het verplaatsingsmiddel (fiets, tram, auto,…), maar de gebruiker staat hierbij centraal.

De oeververbinding die in het structuurplan vermeld wordt, komt ook terug in het mobiliteitsplan. Voor personenvervoer zou het interessant zijn om in een extra verbinding te voorzien tussen rechteroever en linkeroever. Dit kan door middel van bv. waterbussen, watertaxi’s, een overzetboot,... Wat de verbindingen over land betreft wil het mobiliteitsplan inzetten op het doortrekken van het openbaar vervoeraanbod tot Linkeroever-Noord. In eerste instantie zou dit gebeuren door het inzetten van de streeklijnen. Nadien kan de nood aan een tramantenne worden geëvalueerd. Verder is linkeroever opgenomen in de lage emissiezone die in de loop van 2016 wordt ingevoerd.


Gewenst speelprofiel linkeroever (bron: Stad Antwerpen)

Regatta project (bron: Stad Antwerpen)

_PLAN-MER-SCREENING


3.3.5 Speelweefselplan

Het eindrapport van het speelweefselplan van linkeroever dateert van augustus 2016.

Een speelweefselplan in het algemeen is een netwerk van autoluwe of autovrije fiets- en looproutes in een bepaalde buurt of wijk, aangevuld met ‘speelimpulsen’ onderweg. Door in kaart te brengen waar kinderen spelen wordt gekeken welke ingrepen wenselijke zijn en op welke manier de veiligheid langs die routes verbeterd kan worden. Het doel is te komen tot veilige en aantrekkelijke speelruimtes.

Het speelweefselplan voor linkeroever is een onderzoeksrapport over het speelruimteweefsel in de wijk Antwerpen-Linkeroever. Het omvat een omgevingsanalyse, met o.m. een analyse van inspraak, GIS-analyse, terreinbezoeken, plananalyses,...alsook concrete beleidsvoorstellen en acties. Het bestaande en gewenste speelweefsel binnen het projectgebied wordt in kaart gebracht en geëvalueerd. Dit gebeurt op verschillende schaalniveaus: macro, meso en micro. Het document volgt volgende opbouw:

• Macro: het speelruimteweefsel van linkeroever binnen een groter geheel, op stadsniveau. De bovenlokale publieke ruimtes, wegen fietsinfrastructuur komen hierbij aan bod.

• Meso :het speelweefsel van linkeroever op wijkniveau. Op mesoniveau wordt ingegaan op straten op mensenmaat, het stedelijk fietsnetwerk, verkeersongevallen, onderweg zijn, luchtkwaliteit en geluidshinder, demografische gegevens, de spreiding van de speelruimte en de tekortzones, de draagkracht van speelterreinen per buurt, algemene inrichtingswensen en schoolspeelplaatsen.

• Micro: het speelweefsel van linkeroever op buurtniveau. Op het microniveau wordt ingegaan op enkele wijken, namelijk: Centrum, Noordwest, Noordzuid, Zuid en Regatta.

Van belang voor voorliggend RUP is de recreatieve bovenlokale verbinding, ter hoogte van de Wandeldijk, enerzijds naar de westelijk gelegen groene publieke ruimtes toe, namelijk Sint-Annabos (‘avontuurlijk en natuurlijk speellandschap’) en Middenvijver (‘natuurlijk zandspeellansdschap’), en anderzijds richting de jachthaven.

3.3.6 Regatta

Regatta is een nieuwe wijk van circa 40 hectare ten zuiden van de Blancefloerlaan. In totaal worden aan het Galgenweel 450 woningen en 1.100 appartementen ontwikkeld en wordt er ruimte voorzien voor kantoren en winkels.

Eind 2009 ging de eerste fase van het project Regatta in, met de werken aan de onderliggende infrastructuur voor de nieuwe wijk. De bouw van de eerste woningen startte in 2010. In totaal telt Regatta 7 fases van uitvoering en duurt het 10 jaar. Loopt alles volgens plan, dan zal de nieuwe wijk volledig gerealiseerd zijn tegen 2020. Tegelijk werd in 2012 ook gestart met de aanleg van het Galgenweelpark.

_PLAN-MER-SCREENING


4 TOETSING AAN DE PLAN-MER PLICHT

Om na te gaan of het voorgenomen plan onder de toepassing van de plan-m.e.r.-plicht valt, moeten vier vragen stapsgewijs beantwoord worden, namelijk:

1. Stap 1: valt het plan onder de definitie van een plan of programma zoals gedefinieerd in het Decreet houdende Algemene Bepalingen inzake Milieubeleid (DABM)?

Ja

De opmaak van ruimtelijke uitvoeringsplannen is voorgeschreven door de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening. Het RUP wordt opgesteld op initiatief van de stad Antwerpen. Het RUP valt m.a.w. onder de definitie van een plan of programma.

2. Stap 2: Valt het plan onder het toepassingsgebied DABM?

Ja

Het plan vormt het kader voor de latere toekenning van een vergunning (waaronder minstens een stedenbouwkundige vergunning) aan het project.

Is er een passende beoordeling nodig?

Nee

Binnen het plangebied ligt er weliswaar habitatrichtlijngebied, zijnde het ‘Schelde- en Durmeëstuarium van de Nederlandse grens tot Gent’. Gezien echter het RUP de instandhoudingsdoelstellingen respecteert, de speciale beschermingszone gevrijwaard zal worden van lichtverstrooiing en alle vormen van gebouwen en constructies en er geen habitatrichtlijngebied wordt ingenomen, wordt verwacht dat het vooropgestelde plan geen impact zal hebben op het SBZ-gebied. Daar er geen impact verwacht wordt op SBZ is de opmaak van een passende beoordeling niet relevant. Wel wordt een voortoets Passende Beoordeling opgemaakt (zie bijlage).

3. Stap 3: valt het plan onder de plan-m.e.r.-plicht? Vormt het plan kader voor een project van Bijlage I, II of III?

Ja

Het voorgenomen plan vormt een kader voor projecten zoals die vermeld worden onder Bijlage I, II of III van het project-m.e.r.-decreet. Volgende rubriek is van toepassing: rubriek 10b stadsontwikkelingsprojecten. Het plan is dus van rechtswegen plan-m.e.r.-plichtig. Maar indien het een klein gebied van lokaal niveau of een kleine wijziging betreft, kan toch een screeningsnota worden opgemaakt.

4. Betreft het een klein gebied van lokaal niveau (lokaal belang) of een kleine wijziging?

Ja

Klein gebied van lokaal niveau (lokaal belang)

Het plangebied behelst een gebied met een oppervlakte van circa 41 ha. De geplande activiteiten en functies hebben een lokaal bedieningsniveau. Ten opzichte van het grootstedelijk gebied Antwerpen (waarvan de oppervlakte grootte-orde 20.000 ha betreft), is het plangebied daarom te motiveren als klein gebied van lokaal niveau.


Conclusie plan-m.e.r-plicht:

Het plan is van rechtswege plan-m.e.r.-plichtig, gezien het plan een kader vormt voor een project uit bijlage II of III, zijnde rubriek 10b.

Uit bovenstaande kan besloten worden dat het plan een klein gebied op lokaal niveau betreft. Er kan bijgevolg een screening worden opgemaakt.

_PLAN-MER-SCREENING


5 OVERWOGEN MAAR NIET WEERHOUDEN ALTERNATIEVEN

5.1 Nulalternatief

Het ‘nulalternatief’ houdt in dat er geen planinitiatieven worden genomen en dat er dus geen RUP wordt opgemaakt. In dat geval blijven de voorschriften volgens het Gewestplan en het RUP Esmoreitpark van kracht, wat inhoudt dat de bestaande horecazaken zonevreemd liggen en niet kunnen uitbreiden. Ook is er dan geen verblijfsrecreatie mogelijk in het grootste deel van het gebied. Gezien het niet mogelijk is volgens de huidige voorschriften om van Sint-Anneke Plage terug de recreatieve trekpleister te maken van weleer, dient een wijziging van deze voorschriften zich op. Het behoud van het nulalternatief is bijgevolg geen wenselijk alternatief.

5.2 Locatiealternatieven

Gezien het plan de vernieuwing betreft van een bestaand gebied, zijn de het Sint-Annastrand, de verschillende horecazaken, de Robinsonspeeltuin en de jachthaven, en het doel is dit gebied terug tot leven te brengen, ook buiten de zomermaanden, zijn locatiealternatieven hier niet relevant en als redelijk te beschouwen. Bijgevolg werden geen locatiealternatieven onderzocht.

5.3 Inrichtingsalternatieven

Het plan biedt een kader waarbinnen nog beperkte varianten op het vlak van inrichting mogelijk zijn.

_PLAN-MER-SCREENING


6 BESCHRIJVING EN BEOORDELING VAN DE MOGELIJKE MILIEUEFFECTEN

6.1 Scoping

Op basis van de kenmerken van het plan (cfr. hoofdstuk 3) enerzijds en de omgevingskenmerken (hoofdstuk 2) anderzijds kan een scoping van de relevante milieudisciplines worden opgemaakt. De scoping laat toe de relevante en minder relevante milieudisciplines te detecteren voor de latere milieubeoordeling.

Onderstaande tabel geeft de relevantie weer van de diverse milieudisciplines voor voorliggend plan voor de omgevingskenmerken (per type van bijzonder beschermde of kwetsbare gebieden (cfr. hoofdstuk 2)) en voor de plankenmerken zelf. De plankenmerken situeren zich voornamelijk op vlak van direct ruimtebeslag, wijziging ruimtelijke samenhang en verstoring.

Bod

em

Gro

nd- e

n op

perv

lakt

ewat

er

Faun

a en

flor

a

Land

scha

p,

onro

eren

d er

fgoe

d en

ar

cheo

logi

e

Mob

ilite

it

Gel

uid

Luch

t

Men

s –

ruim

telij

ke

aspe

cten

Omgevingskenmerken

Bijzonder beschermd gebied

Speciale beschermingszones en VEN-gebieden

X (X) (X) (X)

Monument X

Archeologische zone X

Kwetsbare gebieden

(open) gerangschikte waterlopen (X)

Waardevolle of zeer waardevolle gebieden (BWK)

X

Inventaris bouwkundig erfgoed X (X)

CAI

Woonconcentraties (X) (X) (X) X

Plankenmerken

Direct ruimtebeslag X X X (X) X

Wijziging ruimtelijke samenhang (X) (X) (X)

Verstoring (X) (X) X X X (X) (X) X

Relevantie milieudisciplines X X X X X (X) (X) X

Relevantie discipline: mate waarin de realisatie van het plan (onderdeel) relevant is voor een specifieke discipline


x = relevant

(x) = beperkt relevant

Op basis van de confrontatie tussen de omgevingskenmerken en de plankenmerken vertonen volgende disciplines een verhoogde relevantie:

− Mens - ruimtelijke aspecten − Mobiliteit − Landschap, bouwkundig erfgoed en archeologie − Fauna en flora − Grond- en oppervlaktewater − Bodem

De disciplines geluid en lucht zijn in beperkte mate relevant. De aspecten met betrekking tot geluid en lucht worden geïntegreerd binnen discipline mens - ruimtelijke aspecten, waarbinnen eveneens het aspect mobiliteit bekeken wordt.

6.2 Milieubeoordeling

In onderstaande paragrafen worden voor de relevante milieudisciplines de elementen van de referentiesituatie beschreven. Op basis hiervan worden de mogelijke milieueffecten ingevolge het plan in beeld gebracht. Om aan te tonen dat de realisatie van het plan geen significante milieueffecten genereert wordt voor de relevante milieudisciplines een antwoord geformuleerd op volgende vragen:

• In welke mate resulteert de wijziging van de juridisch planologische situatie in aanzienlijk negatieve effecten?

• In welke mate resulteert de wijziging van de feitelijke situatie in aanzienlijke negatieve effecten?

6.2.1 Discipline bodem

6.2.1.1 Beschrijving van de referentiesituatie

Uit de bodemkaart blijkt de bodem van het plangebied volledig te bestaan uit een antropogene bodem (OB). De bodem ter hoogte van het plangebied is grotendeels verstoord.

Volgens de informatie van OVAM betreffende bodemverontreinigingen, bevindt er zich een bodemonderzoek binnen het plangebied, meer bepaald ter hoogte van het openlucht zwembad. Het betreft een oriënterend bodemonderzoek (OBO) 70135. Besluit van dit onderzoek:

“Na analyse van de stalen zijn er geen concentraties boven de richtwaarde vastgesteld in het vaste deel van de aarde of in het grondwater. Bijgevolg moet er geen beschrijvend bodemonderzoek uitgevoerd worden. Er zijn geen voorzorgsmaatregelen noodzakelijk. Ten gevolge van de huidige en voormalige inrichtingen op het terrein wordt er niet geloosd op het oppervlaktewater. Dit kadastraal perceel kent geen asbestrisico.”

6.2.1.2 Beoordeling van de milieueffecten t.o.v. de planologische situatie

Het wijzigen van de huidige bestemming veroorzaakt op zich geen aanzienlijk negatieve milieueffecten. Voor een deel blijft de zone voor recreatie behouden (al wordt de nieuwe planologische situatie omgevormd tot zone voor recreatie in plaats van louter dag- of

_PLAN-MER-SCREENING


verblijfsrecreatie). Op andere delen wordt de recreatieve bestemmingszone omgevormd tot zones voor groen, of zones voor natuur.

6.2.1.3 Beoordeling van de milieueffecten t.o.v. de feitelijke referentiesituatie

De fysische bodemtoestand in het plangebied werd reeds gewijzigd door de realisatie van de aanwezige bebouwing en verharding. Ter hoogte van het plangebied is reeds een dijklichaam aanwezig. Deze wordt louter verhoogd. Daarnaast wordt de niet bebouwde ruimte in het plan zoveel mogelijk gevrijwaard en omgevormd tot een rivierduinenlandschap, dit door de bestaande ondergrond, namelijk opgespoten zand, terug naar boven te brengen. Deze omvorming heeft eerder een positieve impact op de bodem.

Er worden geen activiteiten gepland die bodemverontreiniging met zich mee kunnen brengen. Bij een eventuele bemaling dient er op gelet te worden dat de mogelijke bodemverontreiniging ter hoogte van de locatie waar reeds een bodemonderzoek werd uitgevoerd zich niet kan verspreiden.

Grondverzet kan enkel gebeuren mits het naleven van de wettelijke eisen volgens Bodemdecreet en VLAREBO.

6.2.1.4 Conclusie Er wordt ervan uitgegaan dat de toegestane werken zullen uitgevoerd worden met respect voor de vigerende wetgeving. Op die manier kan er besloten worden dat de impact op de discipline “bodem” beperkt is.

6.2.2 Discipline gronden oppervlaktewater


Het plangebied bevindt zich in het bekken van de Benedenschelde, meer bepaald in het deelbekken van de Scheldehaven.

Het plangebied grenst ten noorden en oosten aan de Schelde, geklasseerd als bevaarbare waterloop.

Ter hoogte van de jachthaven is het plangebied bijna volledig verhard.

Op basis van de watertoetskaarten kunnen de volgende bemerkingen gemaakt worden:

• Het plangebied wordt aangeduid als niet overstromingsgevoelig, en is ook niet gelegen in signaalgebied.

• Verschillende delen binnen het plangebied zijn erosiegevoelig, voornamelijk ter hoogte van de bestaande dijk.

• Het plangebied is aangeduid als zeer gevoelig voor grondwaterstroming (type 1). • Volgens de kwetsbaarheidskaart ligt het plangebied voor het overgrote deel in een

gebied dat weinig kwetsbaar is met kwetsbaarheidsgraad cc (weinig kwetsbaar). De buitendijkse zone ligt wel in een zeer kwetsbare zone met kwetsbaarheidsgraad ca1 (zeer kwetsbaar).

• Het plangebied is niet infiltratiegevoelig.

Ter hoogte van het plangebied is geen grondwaterwinning aanwezig. Het plangebied ligt ook niet in een beschermingszone van een grondwaterwinning van drinkwater.

Het plangebied is volgens het zoneringsplan gelegen ter hoogte van de horecastrip gelegen in ‘centraal gebied’ en is hier reeds aangesloten op een zuiveringsstation. Eventuele nieuwe gebouwen zullen dus op de bestaande riolering kunnen worden aangesloten. Enkele zones ten oosten van de jachthaven bevinden zich in collectief te


optimaliseren buitengebied. Dit betekent dat er is riolering gepland of aanwezig is maar dat die nog niet is aangesloten op een waterzuivering.


Het wijzigen van de huidige bestemming veroorzaakt op zich geen aanzienlijk negatieve milieueffecten. Voor een deel blijft de zone voor recreatie behouden (al wordt de nieuwe planologische situatie omgevormd tot zone voor recreatie in plaats van louter dag- of verblijfsrecreatie). Op andere delen wordt de recreatieve bestemmingszone omgevormd tot zones voor groen, of zones voor natuur.


De invulling van het plangebied voorziet (beperkt) de mogelijkheid van bijkomende gebouwen en/of verharde oppervlakten. Daarnaast wordt het bestaande niveauverschil versterkt - een dijklichaam met een hoogte van +9,25m TAW is immers een voorwaarde vanuit het geactualiseerde Sigmaplan - waardoor geconcentreerde afstroming van hemelwater versterkt kan worden. Hierdoor kunnen er effecten op het lokale afwateringssysteem zijn. Er dient bijgevolg voldoende aandacht te zijn voor het opvangen van dit afstromend regenwater.

Het RUP en alle ingrepen dienen steeds te beantwoorden aan de vigerende normen van het besluit van de Vlaamse regering van 1 oktober 2004 houdende vaststelling van een gewestelijke stedenbouwkundige verordening inzake hemelwaterputten, infiltratievoorzieningen, buffervoorzieningen en gescheiden lozing van afvalwater en hemelwater. Deze verordening bevat minimale voorschriften voor de lozing van niet‐verontreinigd hemelwater, afkomstig van verharde oppervlakken. Het algemeen uitgangsprincipe hierbij is dat hemelwater in eerste instantie zoveel mogelijk gebruikt wordt. In tweede instantie moet het resterende gedeelte van het hemelwater worden geïnfiltreerd of gebufferd, zodat in laatste instantie slechts een beperkt debiet vertraagd wordt afgevoerd.

Een groot deel van jachthaven is reeds verhard. In de toekomst zal het grootste deel van deze verharding noodzakelijk blijven. Het overige gedeelte van het plan voorziet geen substantiële toename van verhardingen. Er dient op gelet te worden dat er voldoende buffer‐ en/of infiltratievoorzieningen worden getroffen. Verder wordt er aangeraden om zoveel mogelijk met waterdoorlatende verharding te werken zodat directe natuurlijke infiltratie bevorderd wordt, zeker wat betreft de wegenis die enkel bedoeld is voor de zwakke weggebruiker. Het plangebied is zeer gevoelig voor grondwaterstroming (type 1). Wanneer in deze zone ondergrondse constructies gebouwd worden (parkeergarage) met een diepte van meer dan 3 m of een horizontale lengte van meer dan 50 m, dient daarom advies aangevraagd te worden bij de bevoegde adviesinstantie.

Uit de grondwaterkwetsbaarheidskaart blijkt dat het overgrote deel, namelijk de binnendijkse zone, zich in een niet-kwetsbare zone bevindt. De buitendijkse zone bevindt zich in een zeer kwetsbare zone, meer bepaald in een zone met verzilt grondwater, afkomstig van (deels historische) invloeden van door zeewater verzilt oppervlaktewater. Daar deze zone in het plan wordt bestendigd en beschermd, worden hier geen negatieve milieueffecten door verwacht.

Inzake afvalwater kan er ter hoogte van de horecastrip op de bestaande rioleringsinfrastructuur aangesloten worden. Voor het grootste deel van het plangebied, de niet‐ingekleurde delen op het zoneringsplan, geldt dat indien er in de toekomst nieuwe bebouwing wordt opgericht binnen deze zone, het afvalwater afkomstig van dat gebied eveneens zal moeten afwateren op de riolering en zal het gebied eveneens moeten ingekleurd worden in de toekomst. Indien dit niet het geval is, zal een IBA moeten voorzien worden. Er wordt niet verwacht dat er negatieve effecten op de rioleringsinfrastructuur zullen voorkomen.

_PLAN-MER-SCREENING


In functie van het geactualiseerde Sigmaplan wordt opgelegd dat de dijklichamen een minimale hoogte van +9,25m TAW dienen te hebben om Antwerpen in de toekomst te beschermen tegen overstromingen in uitzonderlijke omstandigheden van stormspringtij. Na uitvoering van het RUP zal deze dijkhoogte bereikt worden. Antwerpen zal op die manier beschermd worden tegen overstromingen wat positief wordt beoordeeld.

6.2.2.4 Conclusie

Er wordt ervan uitgegaan dat de toegestane werken zullen uitgevoerd worden met respect voor de vigerende wetgeving. Er zijn vanuit de discipline water geen aanzienlijke milieueffecten te verwachten, wanneer de geformuleerde aanbevelingen worden gevolgd.

6.2.3 Discipline fauna en flora


Biologische waardering

Volgens de biologische waarderingskaart zijn verschillende zones binnen het plangebied biologisch (zeer) waardevol. De grootste natuurwaarden bevinden zich in de buitendijkse zone, dus in het noorden en oosten van het plangebied.

De zone ten westen van de Gloriantlaan, ter hoogte van het Esmoreitpark, alsook de zone van het strand zijn aangeduid als biologisch waardevolle gebieden. De zone aan het uiteinde van de Charles de Costerlaan, meer bepaald het parkje boven de Waaslandtunnel, is aangeduid als biologisch waardevol. De groene speeltuinzone ten oosten hiervan bestaat volgens de BWK uit een complex van biologisch minder waardevolle en waardevolle elementen.

Het bestaande slikken- en schorrenlandschap dat voornamelijk buitendijks is gelegen, in de oostelijke zijde van het plangebied, alsook de zone ten noorden van de Gloriantlaan, is een biologisch zeer waardevol gebied. Deze gebieden zijn voor het overgrote deel ook aangeduid als verboden te wijzigen vegetatie.

Natura 2000 en VEN-gebieden

Het Habitatrichtlijnengebied ‘Schelde- en Durmeëstuarium van de Nederlandse grens tot Gent’ loopt doorheen het plangebied, meer bepaald ter hoogte van de buitendijkse zone. Binnen het plangebied situeren zich geen Vogelrichtlijngebieden. Wel is het Vogelrichtlijngebied ‘De Kuifeend en de Blokkersdijk’ gelegen ca. 1850 ten westen van het plangebied. Er is ook een VEN-gebied gelegen binnen het plangebied, meer bepaald het ‘Slikken en schorren langsheen de Schelde’. Deze overlapt gedeeltelijk het Habitatrichlijngebied. Ten zuidoosten van de jachthaven is het VEN-gebied meer land uitwaarts (meer naar de Schelde) gelegen, terwijl deze ten noordoosten van de jachthaven (ter hoogte van de Scheldebocht) net meer landinwaarts ten opzichte van het Habitatrichtlijngebied is gelegen. Ter noorden van het plangebied ligt het VEN-gebied terug meer naar de Schelde toe (buiten het strand) ten opzichte van het Habitatrichtlijngebied. Het VEN-gebied ‘De Blokkersdijk’ bevindt zich op ca. 1450m ten noordwesten van het plangebied. In of in de nabije omgeving van het plangebied zijn geen natuurreservaten gelegen.



Het wijzigen van de huidige bestemming veroorzaakt op zich geen aanzienlijk negatieve milieueffecten (zie ook voortoets passende beoordeling). Het natuurgebied, zoals aangeduid op het Gewestplan, wordt verruimd, meer bepaald in het zuidoosten van het plangebied. Het slikken- en schorrengebied (Habitatrichtlijnengebied), in actuele toestand recreatiegebied, wordt hier meegenomen in de zone voor natuur en hierdoor gevrijwaard. Dit heeft eerder een positieve impact ten aanzien van de disciplines fauna en flora. Daarnaast worden twee zones, ter hoogte van het strand en ter hoogte van de Robinsonspeeltuin, omgevormd van recreatieve bestemming naar een groene bestemming.


Het plan voorziet niet in een wijziging op vlak van ecotoopninname of toenemende verstoring ten aanzien van de actuele toestand.

Ecotoopverlies en –creatie, versnippering en barrièrewerking

De biologisch waardevolle percelen blijven ongewijzigd en kunnen net zoals in de huidige toestand nog steeds gebruikt worden als habitat voor beschermde soorten van de Habitatrichtlijn of Vogelrichtlijn. Doordat een deel van het slikken- en schorrengebied wordt omgevormd naar zone voor natuur is er eerder sprake van ecotooptoename. Er worden geen barrières opgeworpen ten aanzien van de speciale beschermingszone. De Schelde en het dijklichaam blijven hun verbinding als ecologische corridor vervullen. Er worden bijgevolg geen significante effecten inzake biotoopverlies, inname van leefgebied voor fauna en versnippering en barrièrewerking verwacht.

Door het uitvoeren van het RUP zal de gehele zone omgevormd worden tot een rivierduinenlandschap, waardoor de biologische waardering er zal toenemen. Bestaande bomen worden behouden waar nodig, in functie van zichten kunnen bomen verdwijnen. Nieuwe plantensoorten en bomen worden aangeplant die passen binnen het rivierduinenlandschap.

Verstoring

Het huidige verstoringsklimaat is van beperkte aard en zal ingevolge van voorliggend plan niet vergroten. Gezien het plan enerzijds voorziet in een ruimere afbakening van het slikken- en schorrengebied (in het oosten), en anderzijds (in het noorden) een lange strip groenzone (wat een ‘zachtere’ functie is dan recreatie) voorziet als overgang naar het natuurgebied,wordt het verstoringsklimaat ook lichtjes verplaatst, weg van de speciale beschermingszone.

6.2.3.4 Conclusie

Zowel ten opzichte van de planologische als de feitelijke situatie worden geen aanzienlijk negatieve milieueffecten verwacht ten aanzien van fauna en flora.

_PLAN-MER-SCREENING


6.2.4 Discipline landschap, bouwkundig erfgoed en archeologie


Landschappelijke structuur

Het plangebied kent een gevarieerde landschappelijke structuur. Algemeen bekeken is er veel groen (en water) aanwezig in het gebied. Sint-Anneke Plage zorgt op die manier voor verkoeling in het stedelijk hitte-eiland. Het overgrote deel bestaat vandaag uit grasvelden, afgewisseld met kleine beboste delen. De aanwezige beplanting is typisch voor gecultiveerde gebieden. In het projectgebied is onder andere liguster, berberis, sneeuwbes, philadelphus, paardekastanje en plataan terug te vinden. Langsheen de Thonetlaan is een dubbele rij laanbeplanting aanwezig.

In grote lijnen zijn de buitendijkse zones natuurlijk en de zones binnen de dijk gecultiveerd. Ter hoogte van de Wandeldijk is een zandstrand gecreëerd door het aanvoeren van grofkorrelig schelpenzand.

Van de Schelde naar het vasteland worden opeenvolgend volgende landschappelijke zones waargenomen:

waardevol slikken- en schorrenlandschap met typerende weelderige brakwatervegetatie

duinachtige landschap met voedselarme schrale zandbodem, mogelijk door de buitendijkse winddynamiek

dijk met een toplaag van zanderige kleiige teelaarde waarop gras is ingezaaid

opgespoten zandlandschap met een voedselrijke toplaag van zanderige teelaarde, ontstaan door onder andere bladval en het inzaaien van gras

De grote structuurbepalende elementen in de omgeving zijn:

• de Schelde • het Esmoreitpark in het noordoosten • de woonomgeving tussen de Gloriantlaan, de Thonetlaan en de Charles De Costerlaan • de historische binnenstad op Rechteroever Landschapsatlas Ter hoogte of in de directe omgeving van het plangebied komen geen ankerplaatsen voor. Beschermde landschappen, stads- en dorpsgezichten, monumenten en inventaris bouwkundig erfgoed Het plangebied is niet gelegen binnen een beschermd landschap of een beschermd stads- of dorpsgezicht. Er is één monument gelegen binnen het plangebied, ter hoogte van de Scheldebocht, namelijk ‘houten windmolen’ (OA000785), Jachthavenweg 2. In de onmiddellijke omgeving bevinden zich geen andere monumenten. Verder zijn er binnen het plangebied nog twee gebouwen opgenomen in de Inventaris Bouwkundig Erfgoed, meer bepaald het openluchtzwembad De Molen (Wandeldijk 40) en het toegangspaviljoen Sint-Annastrand (Gloriantlaan z/n). In de nabije omgeving situeren zich ook nog volgende relicten: Woning Schandevyl (Thonetlaan 20), Ventilatiegebouw Waaslandtunnel (Charles De Costerlaan zn) en Kantoorgebouw IMALSO (Thonetlaan 102).


Archeologisch erfgoed Binnen het plangebied, ter hoogte van het jachthavendok, is volgens het CAI een archeologisch onderzoeksgebied gelegen: hier is een melding van een fort ‘Austruweel’ (nieuwe tijd), aangeduid op basis van "Le Beau Plan" (historische kaart) (CAI366083). Ten westen van plangebied, ter hoogte van de Guicciardinistraat, is er melding van losse vondsten uit WO II (In 1945-1946 hadden de Amerikaanse en Britse strijdkrachten hier een repatriëringskamp (Top-Hat kamp)/ Mogelijk zijn de rubberband en het oud ijzer hier restanten van) (CAI166015).

6.2.4.2 Beoordeling van de milieueffecten t.o.v. de planologische situatie Het wijzigen van de huidige bestemming veroorzaakt op zich geen aanzienlijk negatieve milieueffecten. Het natuurkarakter wordt vergroot en enkele zones worden omgevormd van recreatie naar groen. Dit heeft echter geen impact ten aanzien van de disciplines landschap, bouwkundig erfgoed en archeologie.


Wijziging landschappelijke structuur en relaties en perceptieve kenmerken en belevingswaarde

Het plangebied vormt een recreatieve cluster op linkeroever en maakt deel uit van de Scheldeboorden. Door het voorzien van functies die niet gebonden zijn aan de zomerperiode (zoals een binnenzwembad), zal het recreatieve karakter versterkt worden, ook buiten de zomer.

De landschappelijke structuur zal een grote wijziging ondergaan. Vandaag is de onderlegger van het plangebied een groen en grasrijk parklandschap met als ondergrond opgespoten zand. Het bestaande landschap zal evolueren naar een rivierduinenlandschap door de ondergrond (opgespoten zand) terug naar boven te brengen. Deze transformatie zal een nieuwe landschappelijke identiteit aan de recreatiezone geven en bij uitbreiding aan de volledige Scheldeboorden. Het rivierduinenlandschap zal zorgen voor meer samenhang, een specifieke beeldkwaliteit en een meerwaarde naar belevingswaarde.

Door het beperken van omheiningen en het openwerken van bomenrijen en bomenschermen in functie van zichten wordt meer openheid gecreëerd en de doorwaadbaarheid vergroot. De recreatiezone zal hierdoor meer toegankelijk zijn.

Wijziging erfgoedwaarde en archeologie

In het plangebied is één beschermd monument gelegen, namelijk de houten molen in de Scheldebocht, gelegen naast het openluchtzwembad. De Molen van Sint-Anneke of de ‘Molen van ’t Veertje’ is een houten staakmolen. Volgens het plan kan de molen blijven of verdwijnen. Het plan voorziet dat, indien de molen bewaard blijft, nieuwe ontwikkelingen de molen dienen te respecteren en/of versterken.

Verder zijn er binnen het plangebied nog twee gebouwen opgenomen in de Inventaris Bouwkundig Erfgoed, meer bepaald het openluchtzwembad De Molen (Wandeldijk 40) en het toegangspaviljoen Sint-Annastrand (Gloriantlaan z/n).

Het toegangspaviljoen kan volgens het plan in zijn huidige functie als horecazaak en/of toegangspaviljoen behouden blijven. Het huidige gebouw kan in stand gehouden worden en gerenoveerd of verbouwd worden voor zover de eigenheid van het gebouw gerespecteerd blijf. Uitbreiding is toegestaan voor zover deze maximaal 20% bedraagt van het huidige vergunde of vergund geachte bouwvolume. Bij heropbouw is tevens een meer experimentele architectuur toegestaan.

Het bestaande openlucht zwembad dient niet noodzakelijk bewaard te worden. Instand-houdingswerken en renovatiewerken zijn toegestaan. Ook uitbreidingen zijn mogelijk. Zo

_PLAN-MER-SCREENING


zou het als één architecturaal geheel gekoppeld kunnen worden aan een binnenzwembad, mits het landschappelijk wordt ingepast en geen afbreuk doet aan het bestaande zwembad. Indien het zwembad behouden blijft dan dienen volgens het plan nieuwe ontwikkelingen in de nabije omgeving afgestemd te worden op het bestaande openluchtzwembad.

Het nieuwe plangebied zal van gelijkaardige omvang zijn als het bestaande, waardoor geen schaalbreuk wordt gecreëerd ten aanzien van de erfgoedwaarden in de omgeving. Bestaande zichtlijnen blijven behouden waar nodig en worden versterkt. Nieuwe zichtlijnen worden gecreëerd. Doordat alle nieuwe ontwikkelingen zich dienen in te passen in het landschap wordt de onderlinge samenhang van het plangebied vergroot.

Binnen het plangebied, ter hoogte van het jachthavendok, is volgens het CAI een archeologisch onderzoeksgebied gelegen: hier is een melding van een fort ‘Austruweel’ (nieuwe tijd), aangeduid op basis van "Le Beau Plan" (historische kaart) (CAI366083). Verder zijn er binnen het plangebied geen archeologische vondsten gemeld. Dit wil echter niet zeggen dat er in de bodem geen archeologisch erfgoed aanwezig is. De gekende archeologische vindplaatsen zijn echter slechts een fractie van de totale hoeveelheid erfgoed aanwezig in de bodem. Ten westen van plangebied, ter hoogte van de Guicciardinistraat, is er melding van losse vondsten uit WO II. In 1945-1946 hadden de Amerikaanse en Britse strijdkrachten hier een repatriëringskamp (Top-Hat kamp). Mogelijk zijn de rubberband en het oud ijzer hier restanten van) (CAI166015).

De verdere invulling van het plangebied kan vergraving en bijkomende verstoring van de bodem met zich meebrengen. Hierdoor bestaat een potentiële kans op het verstoren van archeologische waarden. De werkzaamheden bevinden zich echter grotendeels ter hoogte van reeds verharde of verstoorde bodem. Hierdoor wordt de kans op het verstoren van archeologisch erfgoed kleiner.

Met het nieuwe onroerend erfgoeddecreet zal bij de vergunningsaanvraag de toevoeging van een bekrachtigde archeologienota in bepaalde gevallen verplicht zijn. Deze verplichting is onder meer afhankelijk van de totale oppervlakte van de percelen, de oppervlakte van de geplande bodemingrepen, de ruimtelijke bestemming van het terrein en de ligging binnen of buiten een archeologische zone uit de vastgestelde inventaris of binnen een beschermde archeologische site. De criteria en drempels voor stedenbouwkundige vergunningen zijn opgesomd in Art. 5.4.1. Het hoofdstuk archeologie van dit nieuwe onroerend erfgoeddecreet is vanaf 1 januari 2016 gefaseerd in werking getreden. De verplichting tot het toevoegen van een bekrachtigde archeologienota gaat ten vroegste in werking vanaf 1 juni 2016. Bij het aanvragen van een vergunning na deze datum voor voorliggend plan zal moeten worden nagegaan of het opmaken van een archeologienota noodzakelijk is. Gezien de ligging van het plangebied in een vastgestelde archeologische zone, zal een archeologienota al nodig zijn indien de perceelsoppervlakte waarop de vergunningsaanvraag betrekking heeft groter is dan 300 m², en de bodemingreep groter is dan 100 m².

Rekening houdende met deze vernieuwde wetgeving omtrent archeologie wordt de impact ten gevolge van het ongedocumenteerde verlies van archeologisch erfgoed bijgevolg ondervangen.

6.2.4.4 Conclusie Voorliggend plan is niet van die aard dat ze aanzienlijk negatieve effecten op de discipline landschap, onroerend erfgoed en archeologie zal teweeg brengen.


6.2.5 Discipline mens-ruimtelijke aspecten (inclusief hinder en mobiliteit)

6.2.5.1 Beschrijving van de referentiesituatie Ruimtegebruik en functies

Het plangebied is gelegen in de Scheldebocht op Linkeroever recht tegenover het Eilandje. Het plangebied kent een grote diversiteit aan bebouwing. De functies situeren zich als vrijstaande gebouwen in het landschap en weerspiegelen het aanbod aan ontspanningsmogelijkheden op Sint-Anneke Plage. In het noorden bevinden zich verschillende horecazaken, alsook de tuinbouwschool, geplaatst op een strip langs de Wandeldijk. Enkele van deze gebouwen staan vandaag echter leeg. Centraal in de Scheldebocht bevinden zich onder meer het openluchtzwembad en het campingterrein de Molen. Naar het zuiden toe ligt achtereenvolgens het maquettedok en de Jachthaven met de verschillende jachthavenclubs rondom.

Algemeen gesteld zijn de aanwezige functies vandaag voornamelijk op zichzelf gericht en gaan ze weinig relatie aan met hun omliggende omgeving.

Mobiliteit en bereikbaarheid

Fiets- en voetgangersverkeer

Langsheen de Thonetlaan bevindt zich een dubbelrichtingsfietspad. Ook langs de Gloriantlaan is een fietspad aanwezig centraal op de laan, tussen de bestaande bomenrijen. Ten oosten van de Thonetlaan is geen fietsinfrastructuur aanwezig.

Binnen het plangebied is er een bestaand netwerk van wandelpaden, maar deze is niet overal even leesbaar. Doordat in het plangebied vele percelen zijn afgesloten door hekwerk, bedrading, muren, hagen,… is de padenstructuur niet echt continu. De Scheldewandeling vanaf de voetgangerstunnel richting het noorden, wordt ter hoogte van de jachthaven onderbroken. Ook de zone tussen de Kastanjedreef en de Wandeldijk is moeilijk doorwaadbaar.

De Charles de Costerlaan maakt deel uit van het bovenlokaal fietsroutenetwerk en is geselecteerd als fietsostrade. Volgens het Vademecum Fietsvoorzieningen geen fietsinfrastructuur aanwezig.

In de nabije omgeving van het plangebied bevinden zich, op wandelafstand, twee velo stallingen. Eén (nr. 141 – Sint-Anna) is gelegen langs de Gloriantlaan, tussen de Wandeldijk en de Kastanjedreef, de andere (nr. 140 Jachthaven LO) langs de Thonetlaan aan het kruispunt met de Goethestraat.

Openbaar vervoer

Met het openbaar vervoer is de site tevens bereikbaar via de Gloriantlaan. Bussen rijden over de Gloriantlaan via de Esmoreitlaan naar de August Vermeylenlaan. Tijdens de zomer rijden de bussen iets verder tot aan de halte Sint-Annastrand.

In de nabije omgeving bevinden zich een aantal haltes van het openbaar vervoer:

• Halte ‘Sint-Annastrand’ • Halte ‘Gloriantlaann’ • Halte ‘Farnèseplein’ • Halte ‘Van Velthemlaan’ Deze haltes worden bedoelt door lijn 36: Linkeroever – Rooseveltplaats. Deze lijn rijdt om het kwartier.

_PLAN-MER-SCREENING


Gemotoriseerd verkeer

De Gloriantlaan, de Thonetlaan en de Charles de Costerlaan vormen de belangrijkste ontsluitingswegen. De Charles de Costerlaan (N49a) is de uitvalsbasis om via de Waaslandtunnel de binnenstad op rechteroever te bereiken en om via de E34 richting Zelzate of via de E17 of de N70 naar Gent te rijden.

De Charles de Costerlaan is in het Mobiliteitsplan gecategoriseerd als een stadsweg. Stadswegen vullen het netwerk van steenwegen verder aan, maar op een iets lager niveau. Deze belangrijke lokale verbindingswegen hebben voornamelijk tot doel om de stadsdelen en centra bereikbaar te maken. De Thonetlaan en de Gloriantlaan zijn geselecteerd als buurtstraten. Buurtstraten zijn woonstraten die in een rechtstreekse aansluiting voorzien op een weg of een hoofdstraat. Zij begeleiden het plaatselijk verkeer tussen de woonstraten en het hogere net van wegen.

In het plangebied zijn verschillende parkings gelegen (cf. supra). Volgens de metingen van de parkeeronderzoeken in 2010 en 2013 kennen de parkings een onderbezetting (gemiddeld 36%). Volgende figuren tonen de beschikbare parkings en hun bezettingsgraad.


Huidige parkeercapaciteit (bron: parkeeranalyse 2014 Stad Antwerpen)

2010 2013 Gemiddeld

Gemiddelde

bezetting

41% 14% 36%

Piekbezetting 41% 15% 37%

Voor deze oefening wordt verondersteld dat op een gewone weekdag de gemiddelde en de piekbezetting 36% à 37% bedraagt. Dit op basis van beide parkeeronderzoeken (2010 & 2013).

287 pp

94 pp 238 pp

35 pp

25 pp

28 pp langs 56 pp haaks

_PLAN-MER-SCREENING


Parkeercapaciteit Gemiddelde bezetting Gloriantlaan 56 20 Thonetlaan 287 103 Parking Gloriant even 94 34 Parking Gloriant oneven 238 86 Parking BBQ 25 9 Parking zwembad 35 13

Huidige verkeersgeneratie

Vandaag is de verkeersgeneratie van het gebied beperkt, zeker in de spitsuren van een werkdag. De resultaten van het parkeeronderzoek ondersteunen dit. De huidige bezettingsgraad is laag. Omwille van het deels recreatieve karakter is er verkeersgeneratie mogelijk in het weekend en tijdens vakantieperioden.

Gebruik verkeersnetwerk

Gelet op de ligging in de bocht van de Schelde en de structuur van het wegennet is doorgaand verkeer in en om het plangebied uitgesloten. De verkeersintensiteiten omvatten met andere woorden enkel bestemmingsverkeer.

Geluid

Uit de geluidsbelastingskaart Lden voor wegverkeer voor de agglomeratie Antwerpen kan afgeleid worden dat het plangebied geen geluidshinder ondervindt van het wegverkeer in de nabije omgeving. De milieukwaliteitsnorm1 en advieswaarde van WHO (Wereldgezondheidsorganisatie) van 50 dB(A) overdag wordt hierbij dus zeker niet overschreden.

Geluidsbelastingksaart agglomeratie Antwerpen wegverkeer Lden (bron: Departement Leefomgeving, Natuur & Energie)

1 Vlarem II: milieukwaliteitsnorm voor gebieden of delen van gebieden op minder dan 500 m van

industriegebieden niet vermeld in punt 3 of van gebieden voor gemeenschapsvoorzieningen en openbare

nutsvoorzieningen: dag = 50 dB(A); avond = 45 dB(A) en nacht = 45 dB(A)


Lucht

De beschrijving van de luchtkwaliteit in de omgeving van het plangebied gebeurt op basis van de website www.atmosys.eu. Deze bevat interpolatiekaarten waaruit de luchtkwaliteit in de omgeving van het plangebied kan afgeleid worden. Volgens deze gegevens kwamen in de omgeving van het plangebied in 2013 volgende jaargemiddelden voor:

• NO2: 31-35 µg/m³; • PM10: 26-30 µg/m³; • PM2,5: 16-20 µg/m³. Volgens deze gegevens zouden dus alle milieukwaliteitsnormen2 gerespecteerd worden ter hoogte van het plangebied. De gezondheidskundige advieswaarde van de WHO3 worden voor PM10 en PM2,5 wel overschreden. Algemeen kan de luchtkwaliteit in het plangebied als matig positief beoordeeld worden.

Veiligheid

Binnen het plangebied van het RUP zijn geen Seveso-inrichtingen aanwezig. Het meest nabijgelegen, op ca. 680 m ten noordwesten van het plangebied, is de hogedrempel Seveso-inrichting Total Polymers Antwerp.

Terreinen van Seveso-inrichtingen in Vlaanderen (bron: Geopunt)

6.2.5.2 Beoordeling van de milieueffecten t.o.v. de planologische situatie Het wijzigen van de huidige bestemming veroorzaakt op zich geen aanzienlijk negatieve milieueffecten. De huidige bestemming recreatie blijft behouden. Het natuurkarakter wordt vergroot en enkele zones worden omgevormd van recreatie naar groen. Dit heeft echter geen impact ten aanzien van de disciplines ruimtegebruik en functies, mobiliteit en bereikbaarheid, geluid, lucht en veiligheid.

2 Jaargrenswaarden: NO2 =40 µg/m3 ; PM10 = 40 µg/m3; PM2,5 = 25 µg/m3 3 Advieswaarden: NO2 =40 µg/m3; PM10 = 20 µg/m3; PM2,5 = 10 µg/m3

http://www.atmosys.eu/

_PLAN-MER-SCREENING


6.2.5.3 Beoordeling van de milieueffecten t.o.v. de feitelijke referentiesituatie Ruimtegebruik en functies

Het huidige ruimtegebruik van de site wijzigt niet heel sterk ten opzichte van het vooropgestelde plan voor het RUP. De bestaande horecazaken worden bestendigd. Naast restaurants, tavernes en cafés zal ook kleinschalige verblijfsaccomodatie in de toekomst mogelijk zijn. Ondergeschikt aan een horecagebouw zal naast een woonfunctie ook een kleinschalige handelszaak toegestaan zijn. Ook openbare dienstverlening, gemeenschapsvoorzieningen en cultuur zijn toegestaan binnen deze zone. Per perceel is slechts 2 vrijstaande gebouwen toegestaan, zonder bijgebouwen. Dit is geen grote ruimtelijke wijziging ten opzichte van de bestaande situatie. Momenteel is ook bijna elk perceel bebouwd met een gebouw en/of enkele bijgebouwen. Bestaande gebouwen kunnen gerenoveerd worden, nieuwe gebouwen kunnen een meer experimentele architectuur krijgen, mits ze zich inpassen in het rivierduinenlandschap. Daarnaast zullen de horecazaken alzijdig zijn en toegangen of voorkanten langs meerdere zijden hebben. Dit maakt dat niet alleen terrassen aan de Wandeldijk mogelijk zijn maar ook bijvoorbeeld langs de Kastanjedreef en de Robinsonspeeltuin.

De jachthaven zal intern ruimtelijk geoptimaliseerd worden: het herschikken van boten, de optimalisatie van de wegenis enzovoort. Ook horeca, dagen verblijfsrecreatie, sport- en spelvoorzieningen, openbare dienstverlening, gemeenschapsvoorzieningen en cultuur kunnen in de jachthavencluster worden toegelaten. Ondergeschikt aan de jachthaven worden ook kleinschalige bedrijfsactiviteiten toegelaten. Als maximale BVO wordt 10.000m2 gesteld, ongeacht de perceelsstructuur en inclusief de reeds bestaande gebouwen binnen de jachthavencluster. Vandaag is deze BVO ca. 6.000m2. Ook hier geldt dat nieuwe gebouwen vrijstaand en alzijdig zijn en zich inpassen in het landschap. Zichten naar de Schelde worden gevrijwaard. Er wordt nog onderzocht of de miniatuurvijver kan blijven of niet. Ook het aanleggen van een nieuwe steiger wordt bekeken.

Daarnaast zijn er nog twee nieuwe ontwikkelingszones voorzien in het plan, de ‘kleine ster’ ter hoogte van de Gloriantlaan, en een ‘grote ster’ in de Scheldebocht, ter hoogte van Camping De Molen. Hier worden nieuwe functies voorzien die moeten zorgen voor meer levendigheid het hele jaar door, dus ook buiten de zomermaanden. Ter hoogte van de grote ster kunnen nieuwe recreatieve functies of gebouwen ten behoeve van openbare dienstverlening, gemeenschapsvoorzieningen en cultuur ingericht worden. De maximale BVO bedraagt 15.000m2 (inclusief bestaande zwembad, exclusief de molen, de molen kan tevens worden opgenomen). Het binnen- en buitenbad dat naar voren kwam als mogelijke invulling bij de voorzieningenanalyse en de enquête in de kader van de opmaak van het masterplan, is mogelijk binnen de voorschriften van het RUP. Het RUP voorziet ook mogelijkheden om dit programma op te laden met extra functies zoals een horecazaak, wellness- of sportfaciliteiten,… Ter hoogte van de kleine ster kan een vrijstaand gebouw komen met als functie openbare dienstverlening, gemeenschapsvoorzieningen en cultuur of zorgwonen. Ook in deze ontwikkelingszone geldt dat het alzijdig moet zijn en zich dient in te passen in het landschap en zichten naar de Schelde gevrijwaard dienen te worden. De maximale BVO bedraagt in deze zone 5.000m2 waarbij minimaal 70% onbebouwd dient te zijn.

Mobiliteit en bereikbaarheid

Beschrijving nieuwe situatie

Het plan weert zoveel als mogelijk gemotoriseerd verkeer uit het plangebied. Noodzakelijke verkeersbewegingen zoals toelevering van horecazaken en het afzetten van minder valide personen nabij hun bestemming blijven mogelijk.

Parkeren wordt georganiseerd aan de rand van het gebied aan de parkings van de Gloriantlaan en langsheen de Thonetlaan. Het bestaande overaanbod aan parking wordt gedownsized. Volgende figuren geven het toekomstige parkeeraanbod en bijbehorende bezettingsgraad weer.


Toekomstige parkeercapaciteit (bron: parkeeranalyse 2014 Stad Antwerpen)

Gemiddeld

2010 & 2013

toekomstig

Gemiddelde

bezetting

36% 44%

Piekbezetting 37% 44%

287 pp

72 pp 238 pp

0 pp

0 pp langs 0 haaks

_PLAN-MER-SCREENING


Parkeercapaciteit Gemiddelde bezetting Gloriantlaan 0 0 Thonetlaan 287 126 Parking Gloriant even 72 44 Parking Gloriant oneven 238 96 Parking BBQ 22 9 Parking zwembad 0 0

De bereikbaarheid met andere vervoersmiddelen moet verbeteren. Verschillende maatregelen, die los staan van het RUP kunnen hierop inspelen. Zo kan de bus een belangrijke rol gaan spelen door ook in de winter tot aan de Plage te rijden. De stad wenst daarnaast in de toekomst een verbinding over water. Verder onderzoek moet uitwijzen of een verbinding per boot of via een brug tot de mogelijkheden behoort. Dit zou ook de bereikbaarheid per fiets en te voet ten goede komen.

Wijziging verkeersgeneratie

Behalve in de zone voor groen en recreatie Ge3 is er geen significante toename of afname van de verkeersgeneratie te verwachten ten opzichte van de bestaande toestand.

Ge3 heeft een maximale BVO van 12.500m². Op basis van kencijfers4 kan geraamd worden dat dit gemiddeld 1.470 voertuigbewegingen per dag zal genereren. Dit is zowel bezoekers- als personeelverkeer. Het gaat hierbij om de som van de ingaande en de uitgaande verplaatsingen.

Dit verkeer zal hoofdzakelijk niet-spitsgebonden zijn.

Doorstroming, ontsluiting en verkeersveiligheid

De toename van het verkeer is beperkt. Het gaat hoofdzakelijk om bestaande functies die beperkt wijzigen.

Uit het parkeeronderzoek blijkt een ruime restcapaciteit beschikbaar te zijn om de bijkomende parkeervraag op te vangen.

De omliggende wegen zijn voldoende uitgebouwd en verwerken enkel bestemmingsverkeer. Doordat er geen doorgaand verkeer is, is de druk op de doorstroming zeer klein en beschikt het wegennet over voldoende capaciteit om de toekomstige intensiteiten op een adequate manier te verwerken.

Het zoveel mogelijk weren van gemotoriseerd verkeer uit het plangebied zal de verkeersveiligheid ten goed komen.

Geluid

Er worden via het RUP geen activiteiten toegestaan die een abnormale hinder, met inbegrip van water-, bodem- en luchtverontreiniging, geluidshinder, stank en trillingen veroorzaken voor de omgeving.

Vanwege de activiteiten, horeca, groen, natuur, openbare dienstverlening, gemeenschapsvoorzieningen, cultuur en recreatie wordt er geen aanzienlijke geluidsproductie verwacht. De geluidsimpact van het gegenereerde verkeer kan als vergelijkbaar beschouwd worden met de huidige feitelijke referentiesituatie. Er zal eerder sprake zijn van een afname in geluidsimpact van het gegenereerde verkeer in het plangebied in vergelijking met de feitelijke referentiesituatie.

4 CROW publicatie 317, Wellnesscentrum, rest bebouwde kom, sterk stedelijk


Lucht

Er worden via het RUP geen activiteiten toegestaan die een abnormale hinder, met inbegrip van water-, bodem- en luchtverontreiniging, geluidshinder, stank en trillingen veroorzaken voor de omgeving.

Bijkomende luchtemissies ten gevolge van het plan zullen voornamelijk afkomstig zijn van het wegverkeer. Het plan weert zoveel als mogelijk gemotoriseerd verkeer uit het plangebied. Noodzakelijke verkeersbewegingen zoals toelevering van horecazaken en het afzetten van minder valide personen nabij hun bestemming blijven wel mogelijk. Gezien het aantal verkeersbewegingen binnen het plangebied geweerd wordt, worden er geen aanzienlijk negatieve effecten op de luchtkwaliteit verwacht.

Veiligheid

Binnen het plangebied van het RUP zijn geen Seveso-inrichtingen aanwezig. Het RUP laat de oprichting van een Seveso-inrichting binnen het plangebied ook niet toe.

Gezien echter ten noordwesten van het plangebied, op minder dan 2 km afstand, een Seveso-inrichting is gelegen, en het RUP de inplanting van een aandachtsgebied5 voorziet, zijn de effecten op de externe veiligheid niet uit te sluiten en wordt advies gevraagd aan de Dienst Veiligheidsrapportering. De dienst onderzoekt vervolgens of gegeven de huidige omstandigheden en op basis van de informatie over de aanwezigheid van gevaarlijke stoffen in deze inrichtingen er risico’s te verwachten zijn.

6.2.5.4 Conclusie Er kan geoordeeld worden dat de invloed van het voorliggend plan op de discipline mens beperkt blijft.

6.2.6 Andere milieudisciplines Gezien de doelstellingen van het RUP en de aard van de voorziene activiteiten zijn er geen effecten te verwachten in de disciplines mens-gezondheid, energie- en grondstoffenvoorraad, stoffelijke goederen of klimaat.

6.2.7 Grensoverschrijdende effecten

Gelet op de ligging, de schaal van de ontwikkeling en het ontbreken van aanzienlijke milieueffecten wordt geconcludeerd dat er geen gewest- of landgrensoverschrijdende effecten zullen voorkomen.

5 Aandachtsgebieden worden beschreven op volgende website: https://www.lne.be/waarom-ruimtelijke-veiligheidsrapportage

_PLAN-MER-SCREENING


7 CONCLUSIE

Het plan is plan-m.e.r-plichtig van rechtswege, gezien het plan kader vormt voor een project van bijlage I, II of III van het uitvoeringsbesluit. De opmaak van een plan-MER van rechtswege wordt niet noodzakelijk geacht gezien het RUP een klein gebied van lokaal niveau betreft. Het plan is derhalve screeningsgerechtigd.

Uit de screening van de milieueffecten bij de ontwikkeling van het plan blijkt dat de activiteiten die binnen het gewenste planologisch kader kunnen worden gerealiseerd slechts een beperkte impact hebben op de milieueffecten. Rekening houdend met de kenmerken van het plan, de omgeving en de bovenstaande analyse blijkt dat de mogelijke negatieve milieueffecten van het plan niet aanzienlijk zijn. Er moet bijgevolg geen plan-MER worden opgemaakt.

_PLAN-MER-SCREENING


8 BIJLAGE 1: KAARTENBUNDEL EN VOORTOETS PASSENDE BEOORDELING

_PLAN-MER-SCREENING


9 OVERZICHT VAN DE GERAADPLEEGDE INSTANTIES EN ADVIEZEN

De dienst Mer heeft in haar schrijven van 12 april 2017 voorgesteld om advies te vragen aan volgende instanties

• Agentschap Maritieme dienstverlening en Kust • Departement Omgeving • Departement Omgeving – Dienst Veiligheidsrapportering • OVAM • Agentschap Natuur en Bos –Antwerpen • Provincie Antwerpen – Departement Ruimte, Erfgoed en Mobiliteit • Sport Vlaanderen • Departement MOW • Agentschap Onroerend Erfgoed • Waterwegen & Zeekanaal

De screeningsnota werd verzonden naar de adviesinstanties op 21 april 2017. Een rappelmail werd verstuurd na 30 dagen, op 22 mei 2017. Volgende aangeschreven instanties hebben geantwoord: Agentschap Maritieme dienstverlening en Kust, Departement Omgeving, Departement Omgeving – Dienst Veiligheidsrapportering, OVAM, Agentschap Natuur en Bos –Antwerpen, Provincie Antwerpen – Departement Ruimte, Erfgoed en Mobiliteit, Sport Vlaanderen, Departement MOW, Agentschap Onroerend Erfgoed en Waterwegen & Zeekanaal.

Het verzoek tot raadpleging alsook de verschillende adviezen zijn opgenomen in bijlage.

_PLAN-MER-SCREENING


10 NOTA MET AANVULLINGEN OP HET ONDERZOEK TOT M.E.R.

10.1 Agentschap Maritieme dienstverlening en Kust Inhoud:

Dit plangebied valt buiten het ambtsgebied van de afdeling Kust. Hierdoor heeft het Agentschap Maritieme dienstverlening en Kust geen advies verleend.

Verwerking:


10.2 Departement Omgeving Inhoud:

De screeningsnota maakt een voldoende inschatting van de milieueffecten voor de ruimtelijke ordening.

Verwerking:


10.3 Departement Omgeving – Dienst Veiligheidsrapportering Inhoud:

De dienst Veiligheidsrapportering meent dat aangaande het plan geen aanzienlijke effecten op het vlak van de externe veiligheid moeten verwacht worden.

Op minder dan 2 km van het plangebied liggen enkele Seveso-inrichtingen, te weten:

• Total Polymers Antwerpen (ATPC), een hogedrempelinrichting (op. Ca. 1.480 m ten NNW);

• LBC Antwerpen, een hogedrempelinrichting (op. Ca. 1.480 m ten NNW); • Mac Solutions, een lagedrempelinrichting (op ca. 1.790 m ten NNW). De dienst Veiligheidsrapportering kent de risico’s van deze Seveso-inrichtingen voldoende om te beslissen dat de geplande ontwikkelingen te verzoenen zijn met de aanwezigheid van deze inrichtingen. In de veiligheidsrapporten van deze inrichtingen is rekening gehouden met een jaargemiddelde populatiedichtheid in het plangebied. Het is moeilijk om in te schatten wat de toekomstige bezetting in het plangebied zal zijn. De Dienst Veiligheidsrapportering verwacht echter niet dat deze zodanig zal zijn dat er een probleempunt op vlak van externe mensveiligheid zou ontstaan.

Verwerking:



10.4 OVAM Inhoud:

De OVAM heeft geen specifieke opmerkingen op dit RUP. Er wordt enkel verwezen naar standaardopmerkingen.

Verwerking:


10.5 Agentschap Natuur en Bos –Antwerpen Inhoud:

ANB stelt vast dat het plan geen betekenisvolle aantasting impliceert voor de instandhoudingsdoelstellingen van de speciale beschermingszone. ANB verklaart zich akkoord met de conclusies uit de (voortoets) passende beoordeling. De passende beoordeling wordt gunstig geadviseerd.

Ook voor de MER-screening stelt ANB vast dat er voldoende werd aangetoond dat er geen aanzienlijke milieueffecten op de aanwezige natuurwaarden zullen veroorzaakt worden door de planwijziging en gaat m.a.w. akkoord met inhoud van de screeningsnota.

Verwerking:


10.6 Provincie Antwerpen – Departement Ruimte, Erfgoed en Mobiliteit Inhoud:

Er wordt door de Provincie aangeraden verder te verduidelijken hoe ‘de ster’ ingevuld kan worden en dit ook te verwerken in de beschrijving en beoordeling van de mogelijke milieueffecten.

Er wordt verwezen naar de landschapskaart van de provincie Antwerpen om gegevens over cultuurhistorische en ruimtelijke structurerende landschapselementen in de provincie te raadpleging. Op de kaart kan nagegaan worden of er elementen uit het plangebied zijn opgenomen.

Daarnaast moet in het dossier nagegaan worden welke buurt- en voetwegen zich in en in de nabije omgeving van het plangebied bevinden alsook of de realisatie van het RUP gepaard gaat/kan gaan met de erkenning en/of afschaffing, wijziging en verlegging van buurtwegen.

Verwerking:

Voor de verduidelijking van ‘de ster’ wordt verwezen naar de toelichting van het masterplan (paragraaf 3.1.1).

Toevoeging bij paragraaf 6.2.4.1 -discipline landschap, bouwkundig erfgoed en archeologie - beschrijving van de referentiesituatie

Op de landschapskaart van de provincie Antwerpen zijn volgende elementen aangeduid als cultuurhistorische en ruimtelijk structurerende landschapselementen:

• De windmolen • Slikken- en schorren • De Scheldedijk (ontstaan na 1775)

_PLAN-MER-SCREENING


Toevoeging bij paragraaf 6.2.4.1 -discipline mens – ruimtelijke aspecten / mobiliteit - beschrijving van de referentiesituatie

Ter hoogte van de Thonetlaan loopt een voetweg (sentier n°74). De Charles De Costerlaan is aangeduid als een buurtweg (chemin n°30).

De realisatie van het RUP gaat niet gepaard met de erkenning en/of afschaffing, wijziging en verlegging van buurtwegen zoals beschreven in hoofdstuk I en II van de Wet op de Buurtwegen van 10 april 1841.


10.7 Sport Vlaanderen Inhoud:

Sport Vlaanderen heeft geen opmerkingen op de screeningsnota.

Verwerking:


10.8 Departement MOW Inhoud:

Het Departement MOW heeft geen opmerkingen op het dossier.

Verwerking:


10.9 Agentschap Onroerend Erfgoed Inhoud:

Het Agentschap Onroerend Erfgoed vindt dat het plan in zijn huidige vorm milieueffecten kan teweeg brengen.

Voor de discipline landschap zijn er geen opmerkingen.

Horende bij de discipline bouwkundig erfgoed is de molen ’t Veertje of molen van Sint-Anneke Plage beschermd als monument (M.B. 10 juni 1992) omwille van de industrieel-archeologische waarde. De mogelijkheid tot het verdwijnen van de molen staat echter ingeschreven in het plan. Het onroerenderfgoeddecreet stelt dat de Vlaamse Regering een besluit tot definitieve bescherming in de volgende gevallen geheel of gedeeltelijk kan wijzigen of opheffen: 1. De erfgoedwaarden van het beschermd goed zijn onherstelbaar aangetast of verloren

gegaan; 2. Een verplaatsing van het goed is noodzakelijk voor het behoud ervan; 3. De gehele of gedeeltelijke wijziging of opheffing is vereist omwille van het algemeen

belang.

Aangezien geen van deze bepalingen toepasbaar zijn op de molen ’t Veertje, is een verplaatsing van het monument juridisch niet mogelijk. Verplaatsing/verwijdering van deze molen zal bovendien een negatief effect hebben op de erfgoedwaarden van Sint-Anneke strand en van de molen zelf. Deze molen is in 1937 op deze plaats gezet als ‘sieraad van Sint-Anneke’ en is bij latere ontwerpen, onder meer door Renaat Braem, steeds meegenomen en geïntegreerd in het ontwerp voor Sint-Anneke. De molen maakt bijgevolg deel uit van de geschiedenis van Sint-Anneke. Haar erfgoedwaarde is verbonden met de huidige locatie. Het RUP moet bijgevolg uitgaan van behoud van de standerdmolen.

Aangezien de molen op de huidige locatie wordt behouden, moet binnen het RUP ook de windvang van de molen worden meegenomen. Om de toekomst van dit monument te verzekeren is de windvang essentieel. Indien de windvoer en/of –afvoer wordt belemmerd door obstakels in de omgeving van de windmolen, zal dit de maalvaardigheid van de molen hinderen en zal bijgevolg een goed onderhoud van dit beschermd monument in het gedrang komen. Bij windmolens/staakmolens bestaat het beste onderhoud immers uit het regelmatig laten malen van de molen. De impact van obstakels (constructies of aanplantingen) op de windvang wordt bepaald door de ligging van de molen en de hoogte en de vorm van de obstakels. Een eenvoudig toepasbare vuistregel is de regel dat binnen een straal van 100 meter rond de molen obstakels niet

_PLAN-MER-SCREENING


boven de onderzijde van de wieken mogen uitkomen. Naarmate men zich verder van de molen verwijdert, mogen bebouwing en aanplantingen stelselmatig in hoogte toenemen.

Het Agentschap Onroerend Erfgoed vraagt bijgevolg het behoud van de molen op de huidige locatie en het opnemen van bepalingen in de voorschriften van het RUP met het oog op behoud en/of verbetering van de windvang.

Verwerking:

Conform de visie van het masterplan staat het behoud van het voormalige rivierduinenlandschap voorop. Concreet dient ook de draagkracht van de Plage te worden gerespecteerd en dit binnen een authentieke en pittoreske omgeving.

De bescherming van de Molen en de bijhorende wetgeving hieromtrent worden geregeld door de vigerende wetgeving van het onroerenderfgoeddecreet. Deze wetgeving bevat de nodige garanties die niet in het RUP dienen herhaald te worden om tegenstrijdigheden te vermijden.

Voor de totaliteit van het gebied van de Grote Ster kan in het RUP voorzien worden dat een inrichtingsstudie wordt opgemaakt waarbij rekening wordt gehouden met historisch erfgoed en de desbetreffende wetgeving en richtlijnen dienaangaande.

In paragraaf 6.2.4.3 staat dat de molen bewaard kan blijven of verdwijnen en dat nieuwe ontwikkelingen de molen dienen te respecteren en/of versterken. De mogelijkheid van het verdwijnen van de molen wordt in deze paragraaf geschrapt. Op die manier blijft het beschermingsbesluit van het monument onverminderd van toepassing en kan geconcludeerd worden dat het voorliggende plan geen aanzienlijk negatieve effecten op de discipline erfgoed zal teweeg brengen.

10.10 Waterwegen & Zeekanaal Inhoud:

In het onderzoek plan-MER met betrekking tot het RUP worden voldoende maatregelen voorzien om het effect op de afstromingshoeveelheid van het watersysteem te voorkomen, te beperken of te compenseren. Er worden geen schadelijke effecten door een wijziging van de afstromingshoeveelheid verwacht.

Het advies van Waterwegen & Zeekanaal is gunstig met voorwaarden:

• De aanvraag heeft een link met de dijkwerken op Linkeroever in het kader van het geactualiseerde Sigmaplan. Mits er voldoende afstemming gebeurt met W&Z worden er geen problemen met betrekking tot dit project verwacht.

• Enkele percelen die deel uitmaken van het RUP zijn gelegen op openbaar domein, in eigendom en/of beheer van W&Z. In de screening dient de commerciële valorisatie van de W&Z-gronden (ook hardere ingrepen ten dienst van de exploitatie van de waterweg) voldoende getoetst te zijn op zijn milieueffecten, zodat er in het RUP geen commerciële mogelijkheden uitgesloten zouden worden omdat de milieueffecten ervan niet of onvoldoende onderzocht zouden zijn.

Verwerking:

De dijkwerken worden als aanleiding of als uitgangspunt voor de opmaak van het RUP gehanteerd. Er wordt bijgevolg een maximale afstemming gegarandeerd. In het RUP zullen alle werken, handelingen en wijzigingen die nodig zijn voor de uitvoering van het Sigmaplan worden toegestaan. Het Sigmaplan is opgenomen onder paragraaf 3.3.1.

Het RUP is de vertaling van het masterplan (zoals beschreven in paragraaf 3.1.1), met als uitgangspunten onder meer bijkomende mogelijkheden voor de horeca, de vernieuwing van de jachthaven en de mogelijkheid van een uitgebreid programma aan


nieuwe functies (zoals een binnen- en buitenzwembad, horeca, wellnes-of sportfaciliteiten, …). Deze nieuwe functies worden binnen het plangebied gepositioneerd aan de ‘sterren’ alsook aan de jachthaven.. Dit programma en hun doelstelling (de attractiviteit van de Plage verhogen) zijn duidelijk opgenomen in de screeningsnota en aldus het voorwerp van het voorliggende milieueffectenonderzoek.”

_PLAN-MER-SCREENING


11 BIJLAGE 2 11.1 Verzoek tot raadpleging

_PLAN-MER-SCREENING


11.2 Adviezen op het onderzoek tot m.e.r.

RUP Sint-Anneke PlageAansluitend op de rol als ontspanningsplek die Sint -Anneke Plage in het...

Documents

Transcript of RUP Sint-Anneke PlageAansluitend op de rol als ontspanningsplek die Sint -Anneke Plage in het...