Rowin Zonneveld, Shell Pernis over onderhoud aging assets:

‘SAMEN VERANTWOORDELIJKHEID DELENEN SAMEN INNOVEREN, DAT IS DE SLEUTEL BIJ LEVENSVERLENGEND ONDERHOUD’

Relatiemagazine | Voorjaar 2019

4 AGING ASSETS

Inspirerende onderhoudsaanpak Shell Pernis

10 ARBEIDSMARKT

Hoe zorgen we voor voldoende personeel?

14 GOED WERKGEVERSCHAP

Ook nieuwkomers voelen zich thuis bij Verwater

Verder» 7 Column Peter Goedvolk | 8 Trots op ExxonMobil Efficiency Award | 12 Projecten | 16 Klant in beeld Uitbreiding Vopak Terminal Amsterdam | 17 Slim!: lijmen in plaats van lassen | 18 TankTalk Energietransitie

Dichtbij

Dat betekent dat we investeren in een goede balans tussen eigen medewerkers en

ingeleend personeel, en tegelijkertijd inzetten op het internationaal inzetten van onze kennis en kunde. Daarbij denken we graag aan de voorkant mee met onze klanten, volgen we hen geografisch, bieden we hen een multi- disciplinaire aanpak, en werken we nauw samen met onze partners.Een voorbeeld van onze expertise die we ook internationaal in willen zetten? Een van onze klanten wilde de vervuil-de grond saneren onder een van hun tanks met een diameter van 50 meter. Ik was ter plekke toen wij samen met partner Mammoet de tank verplaats-ten. Een spectaculair gezicht hoe de tank, voor het oog moeiteloos, met behulp van acht speciale voertuigen, exact op tijd werd verplaatst, en een sterk staaltje projectbeheersing. Ook op ons E&I-project bij Vopak Terminal Amsterdam (zie p. 14) kijk ik met trots terug. Een goed voorbeeld van partnership en projectleider-schap. Deze terminal heeft sowieso een bijzondere plek in mijn hart. Toen ik bij Fabricom (tegenwoordig Engie)

werkte brachten we de piping aan op deze jetty. En toen ik vier jaar later in Engeland werkte vloog ik altijd over deze terminal heen als ik naar huis ging. Ook in ons vernieuwde relatiemagazine staat onze nieuwe koers centraal. Bij partnership hoort luisteren naar onze klanten en experts en het delen van ervaringen. Daarom laten we in deze vernieuwde Waterdrops klanten, experts en collega’s aan het woord over belangrijke thema’s die ons alle-maal bezighouden.

Wichard Huigen |CEO Verwater Group

Verwater is groot genoeg om Champions League klanten te bedienen en tegelijkertijd klein genoeg om het contact met al onze klanten persoonlijk en laagdrempelig te houden. Het doel de komende jaren is te groeien met behoud van die laagdrempeligheid.

COLOFON

Verwater is een industriële dienst- verlener gespecialiseerd in tank- onderhoud en tankbouw. Wij zijn experts in het vijzelen van tanks, civiele werken, leidingwerken, turnarounds, schilderwerken, E&I, E&A, panelenbouw en engineering. Verwater denkt aan de voorkant mee met klanten en staat dankzij zijn vestigingen in Nederland, België, Houston en Singapore en haar multidisciplinaire oplossingen dichtbij zijn klanten. In ons relatiemagazine Waterdrops laten we klanten, experts en Verwater-collega’s aan het woord over zaken die ons en onze klanten bezighouden. De arbeidsmarkt, slim maintenance management en HSEQ bijvoorbeeld, maar ook de betekenis van grote maatschappe- lijke ontwikkelingen voor de praktijk.

RedactieHerman Buisman, Trudy van Dijk (eindredactie), Gerben Holwerda, Wichard Huigen, Etiënne Slager (hoofdredactie), Mélanie Vlietstra

T +31 (0) 10 4165477E info@verwater.comWwww.verwater.com

Aanditnummerwerktenmee:Danny Cornelissen, Ernst Bode, Trudy van Dijk, Hollandse Hoogte, Gerben Holwerda, Maarten Laupman, Jeannine Westenberg

OntwerpEverybody can design

OpmaakEverybody can design

Druk!mpressed print & sign

 Verwater

 @VerwaterGroup

2

IN MEMORIAMMet verslagenheid namen wij onlangs kennis van het overlijden van voormalig Verwater-directeur/eigenaar Paul Verwater. Paul en zijn familie zijn grond-legger van ons mooie bedrijf. Jarenlang zette Paul zich met hart en ziel in voor Verwater en gaf hij richting aan het bedrijfsbeleid. Onze gedachten en medeleven gaan uit naar zijn vrouw, kinderen, familieleden en overige dier- baren. De medewerkers van de Verwater Groep wensen hen veel kracht en sterkte toe in deze moeilijke periode.

3

Maasvlakte Olie Terminalis een van de grootste olieterminals van de wereld. Het bedrijf op de Rotterdamse Maasvlakte is een joint venture van Shell, Esso, BP, Zeeland Refineries, Vopak en Saudi Aramco. Binnen MOVE, het samenwerkings- verband tussen MOT en Verwater, ver-zorgt Verwater het tankonderhoud.

4,6 miljoen m3

39 tanks met elk een inhoud van120.000 m3 zijn op deze plek samen goed voor een miljoenenopslag- capaciteit van 4,6 miljoen m3.

580 tonis het gewicht van een tankdak bij MOT. Van de genoemde 39 tanks zijn er telkens twee uit bedrijf voor groot onderhoud. Zo zijn alle tanks altijd netjes onderhouden en voldoet MOT steeds aan de wettelijke regels. In januari werd al voor de zesde keer een ’dubbeldeks floating roof met een oppervlak van 5.500 m2 door Verwater compleet vernieuwd.

32 weken‘Sinds we met het MOVE-concept van een opdrachtgever-opdrachtnemer-relatie naar een echt partnership met Verwater zijn gegaan, hebben we de doorlooptijd van ons tank-onderhoud verkort van 58 naar 32 weken’, zegt MOT-projectmanager Henk Hoedelmans. ‘Vertrouwen is hierbij het sleutelwoord. Elk probleem is een gezamenlijk probleem, en elk succes een gezamenlijk succes. We doen het echt samen, en zo bereiken we méér, ook in tankonderhoud.’

tekst Gerben Holwerda foto Danny Cornelissen

4

Levensverlengend onderhoud van aging assets

De meer dan zestig fabrieken op het Shell-terrein in Pernis hebben een behoorlijk leef-

tijdsverschil. Een groot deel van de installaties dateert uit de jaren zestig, de jaren van grote groei van de petro-chemische industrie. De nieuwste fabriek is pas zeven maanden oud. Het onderhoud van alle onderdelen op het complex is geen eenvoudige opgave en kost tientallen miljoenen per jaar. ‘Het is de uitdaging om, zonder in te leveren op veiligheid, alle inspecties en andere onderhouds- werkzaamheden zo efficiënt mogelijk te verrichten’, zegt Rowin Zonneveld, die al dertig jaar op Shell Pernis werkt. Zes jaar geleden werd hij supervisor maintenance en daarmee verantwoor-delijk voor de uitvoering van niet- onderhoudsstopgerelateerd CUI- inspecties (zie kader) en het correctief en proactief onderhoud van off plot piping op de raffinaderij. Daarnaast is hij contracthouder voor SIP’s United, de alliantie van aannemers die de stei-gerbouw-, isolatie- en conserverings-werkzaamheden op de site uitvoeren. Verwater speelt een belangrijke rol bij de laatstgenoemde bezigheid.

Bedreiging ‘CUI is een reële bedreiging voor de buitenzijde van installaties en de be-strijding ervan is een grote kostenpost in het onderhoudsbudget’, vertelt hij. ‘Om deze bedreiging voor te zijn moet je op tijd inspecteren en installaties zoveel mogelijk afschermen voor toe-komstige roestvorming. Een inspectie betekent (grote) steigers bouwen en

het isolatiemateriaal verwijderen. Alle uitgepakte leidingdelen, vaten en co-lonnes worden geïnspecteerd en waar nodig gestraald, gecoat en geïsoleerd. Het coaten gebeurt zo veel mogelijk met Thermal Spray Aluminium (TSA).’

Uitpakken en kijken‘Toen ik zes jaar geleden in deze functie startte, was er al een CUI-prioriteits- plan opgesteld voor het levensver-lengend onderhoud van onze oudere installaties. We hebben het hele complex in negen werkgebieden opgedeeld. Vervolgens hebben we alle onderdelen van de zestig fabrieken op het terrein in kaart gebracht en een risicoprofiel opgesteld. We streven ernaar dit CUI-project binnen afzien-bare tijd af te ronden.’ Over wat de beste methode is om CUI op te sporen is Zonneveld helder: ‘Uitpakken, kijken en goed conserveren. We houden de ontwikkelingen op het gebied van het voorspellen van CUI nauwlettend in de gaten, maar er is nog steeds geen waterdichte andere methode. We hebben veel technieken getest, van thermografische opnames tot radio-logisch onderzoek. Maar die technie-ken gaven soms aan dat er sprake was van corrosie, terwijl dat dan niet zo bleek te zijn en andersom. Een isolatiescan, waarbij je met een ther-mische camera warmtelekken kunt opsporen, levert bijvoorbeeld slechts indicaties op. We willen honderd procent zekerheid en moeten volledig op een methode kunnen vertrouwen. Wat CUI betreft, is het “ei van Colum-bus” nog niet gevonden.’

LangetermijnvisieShell heeft een onderhoudsstrategie waarin de prioriteitstelling precies omschreven staat, net als met welke systemen er daarbij gewerkt moet worden. Zonneveld schreef aan die procedure mee en vertelt dat daarin duidelijk sprake is van een lange-termijnvisie: ‘Daarom wordt dik 70 procent van het op CUI onderzochte equipment behandeld met TSA. Dat is een dure oplossing, omdat het nog-al wat beheersmaatregelen kost om het spuiten in een “draaiende” fabriek mogelijk te maken. Maar het voordeel is dat het dertig tot veertig jaar bescherming biedt tegen corrosie op je installaties en leidingwerk. →

CUI: corrosie onder isolatieOp Shell Pernis stroomt een

veelvoud aan producten door

kilometers lange netwerken van

leidingen. Zonneveld: ‘Als de CUI

(Corrosion Under Isolation of corrosie

onder isolatie) op die leidingen niet

tijdig ontdekt wordt, kunnen lekka-

ges ontstaan en dat wil Shell Pernis

vermijden.’ De roestaanslag ontstaat

door vocht dat het isolatiemateriaal

binnendringt en de aanslag kan zich

door de grote temperatuurschom-

melingen in de leiding onvoorspel-

baar ontwikkelen. Bijkomende

moeilijkheid is dat de corrosie zich

door het aangebrachte isolatie-

materiaal aan het oog onttrekt.

Een fors deel van de installaties in de petrochemische industrie is op leeftijd. Strategie is wereldwijd de levensduur van deze assets zo lang mogelijk te verlengen. De aanpak van Shell Pernis, een van de grootste raffinaderijen ter wereld, is voor andere Shell-vestigingen een belangrijke inspiratiebron. Rowin Zonne-veld, verantwoordelijk voor die aanpak, deelt zijn inzichten.

5

AGING ASSETStekst Willem Fledderus foto Ernst Bode

66

AlliantieEen andere belangrijke besparing op onderhoudskosten is het werken in een alliantie met aannemers. Zonneveld is contracthouder van deze zogenoemde SIP’s United-constructie. ‘Aannemers zijn er zo van doordrongen dat zij – en wij – echt samen met elkaar aan hetzelfde doel werken. We hebben flinke discussies gevoerd over het gewenste niveau van de kwaliteitscontrole van coating- en andere onderhoudswerk-zaamheden, en de veiligheidsmaat-regelen. Nu ligt er een volwassen standaard. Het kwaliteitsmanage-ment is verdeeld in quality assurance, dat bij de aannemer ligt, en de quality control, die bij Shell ligt. We hebben hiervoor drie coating inspectors in dienst. We hebben echt een gedeel-de verantwoordelijkheid.’ Anderzijds moet de situatie wel werkbaar blijven. ‘Ook daarin treffen we maatregelen. We brengen de lunchplek dichter bij

de werkplek bijvoorbeeld en hebben voor herhaaldelijk werk standaardver-gunningen gemaakt die gemakkelijk digitaal beschikbaar zijn. Zo voorko-men we irritaties en wachttijden en verhogen we de effectieve werktijd.’

Innoveren Daarnaast innoveert Shell Pernis met zijn onderhoudspartners. ‘Zo experimenteren we bijvoorbeeld met vacuümstralen. Dit gebeurt met gesloten straalapparatuur en waar dit niet kan met een plastic bag om de leiding heen die het afgezogen grit opvangt. Dat vergt meer voor- bereidingstijd, maar bespaart opruimwerk achteraf. Ook werken we aan het TSA’en met een dikkere draad. Dan kun je in dezelfde tijd meer vierkante meters maken. Samen met partners onderzoeken hoe we tot een steeds betere, veiligere en efficiëntere werksituatie kunnen komen. Dat vind ik een van de

aantrekkelijkste onderdelen van mijn werk.’

Schuin oogDe onderhoudsaanpak van Shell Pernis blijft niet onopgemerkt. Zonneveld: ‘De Milieudienst Rijnmond, die hier vorig jaar een audit uitvoerde op onder andere CUI, vermeldde in het rapport dat we een voorbeeld zijn voor de andere raffinaderijen. Ik merk ook in mijn netwerk dat andere Shell-vestigingen – Moerdijk, maar ook Singapore bijvoorbeeld – met een schuin oog naar Pernis kijken. De komende jaren willen we onze onder-houdsstandaard met onze partners verhogen, zodat we steeds efficiënter kunnen omgaan met mankracht en materiaal. Shell Pernis gaat voor de lange termijn. We willen natuurlijk wel de laatst overgebleven raffinaderij van Nederland zijn.’

Rowin Zonneveld:

‘WE HEBBEN ECHT EEN GEDEELDE VERANTWOORDELIJKHEID’

7

COLUMN

Ongezonde obsessie voor kostenNadat ik in 2014 mijn belang in Argos Oil van de hand deed, ben ik onder andere de bedrijvengroep COUNT begonnen en nam ik een belang in Verwater. Ik zag Verwater vanuit een moeizame positie weer goed op koers komen. Een mooie ontwikkeling, die zich in 2019 zal voortzetten.

In de afgelopen jaren heb ik de markt van petrochemie zien veranderen. Door de ingezette energie- en grondstoffentransitie, zullen die verande- ringen in een stroomversnelling raken. Dat betekent ook dat de rol van

Verwater in de komende decennia zal veranderen. Fossiele brandstoffen gaan zeker nog een jaar of vijftig mee, maar klanten zullen steeds vaker nadenken over de alternatieven. Bijvoorbeeld over een overstap naar LNG of hernieuwbare brandstoffen. Voor Verwater zelf betekent het dat we nieuwe markten moeten betreden, zonder onze traditionele markten tekort te doen. Hardop nadenkend zie ik dan bijvoorbeeld de LNG-markt voor me, maar ook de waterstofmarkt of zelfs de foodmarkt. En waarom zou je met al je projectkennis, marktkennis en expertise geen toeleverancier van de hernieuwbare energiesector kunnen worden?

Terug naar het hier en nu: Verwater zie ik als een professionele partij, die altijd dichtbij zijn klanten staat en zich opstelt als een partner. In zo’n relatie past geen ongezonde obsessie voor kosten. En zo’n houding heb ik de afgelopen jaren bij veel opdrachtgevers gezien. Ik ben erg vóór concurrentie, en je moet elkaar scherp houden, maar het wordt moeilijk om hoge kwaliteit te leveren als de opdrachtgever de prijs dicteert. In dat verband herinner ik mij de Spaanse inkoper bij twee bekende Duitse automerken in de jaren negentig. Hij was de schrik van de toeleveranciers en werd bewonderd door de opdrachtgever. Totdat bleek dat de gemaakte auto’s niet de kwaliteit hadden die ze gewend waren en de klanten gingen klagen.

Ik pleit dus voor meer dialoog tussen opdrachtgever en contractor. Vertrouwen in elkaar is een voorwaarde voor Verwater om zijn klanten goed te kunnen ontzorgen. Alleen dan kunnen we met elkaar de beste kwaliteit bereiken.

Peter Goedvolk | Ondernemer en commissaris bij Verwater

Foto

: Hol

land

se H

oogt

e

7

Verwater Pro-tective Coating al bijna 20 jaar on site bij Shell Pernis

20Verwater verzorgt al vanaf de millen-niumwisseling – inmiddels bijna 20 jaar – conserveringswerkzaamheden op Shell Pernis en is ook betrokken bij het onderhoudsbeleid op de site. De medewerkers die TSA aanbrengen zijn ISO-gecertificeerd en door Verwater zelf opgeleid – onder andere op de site Shell Pernis. Ook heeft Verwater een eigen NACE-gecertificeerde coating inspector op de raffinaderij.

55Verwater Protective Coating is op Shell Pernis permanent met 55 medewerkers vertegenwoordigd, onder wie 11 TSA’ers.

90.000 In 2018 maakte Verwater Protective Coating zo’n 90.000 manuren op de Shell Pernis zonder recordable incidenten.

45Verwater Protective Coating biedt al 45 jaar oplossingen voor elke vorm van corrosiebescherming, zowel voor onderhoud als nieuw- bouwprojecten. Beschermende coatings voor onder meer tanks, maar ook TSA (Thermal Sprayed Aluminium) waarbij we metallise-ren met aluminium.

Trots opVerwater is trots op zijn medewerkers, die − ondanks vaak lange dagen − met veel energie aan onze projecten werken. Deze trots delen we graag met onze klanten. Deze keer zet-ten we de Verwater-collega's die bij ExxonMobil Antwerpen werken in de schijnwerpers.

88

Verwater wint ExxonMobil Antwerpen’s eerste efficiency awardVerwater heeft op de Esso-site van ExxonMobil Antwerpen de Efficiency Award 2018 uitgereikt gekregen. Een award die ExxonMobil Antwerpen in 2018 voor het eerst uitreikte voor verbeterin-gen op het gebied van efficiency.

In 2018 kreeg Verwater de kans om tijdens een renovatietraject op de site van ExxonMobil Antwerpen het Total-Tank-maintenanceprincipe toe te passen. Een multidisciplinaire aanpak waarbij de civiele, mechanische en coating ploeg aan de voorkant meedachten met Exxon-Mobil en tijdens het renovatietraject nauw samenwerkten.

Verschillende van onze verbetervoorstellen werden doorgevoerd. Het koudsnijden van een oude gecoate bodem bijvoorbeeld. Net als het gebruik van hangstellingen in plaats van vaste steigers tijdens het schilderwerk van de tank. Ook zijn op ons advies de Exxon Antwerpen standaarden (ACP’s) aangepast: zandasfalt- fundaties en een ander type primer zijn nu toegelaten. Daarnaast viel ons voorstel om een aangepaste stelling voor de bordessen te gebruiken in goede aarde.

Het project is zonder veiligheids- en kwaliteits- problemen verlopen en werd binnen de oplevertermijn voltooid.

9

1010

hun kind liever in een “stropdas- beroep” (een managementfunctie) zien. Gelukkig is het beeld dat jonge-ren zelf van een technisch beroep hebben positief aan het veranderen. Jonge mensen snappen dat een technische opleiding hen opleidt voor de banen van de toekomst.’

ActiesWat is er nodig om die jongeren echt warm te maken voor een beroep in de techniek? Terpstra: ‘We moeten nóg meer laten zien dat de banen in de techniek de banen van de toekomst zijn. En techniek maatschappelijk nóg relevanter maken. Denk aan de ener-

Hoe zorgen we voor voldoende personeel?

‘Vijftien jaar geleden dachten we dat technische beroe-pen de beroepen van het

verleden waren. Het beroepsonderwijs werd daarom op een laag pitje gezet. Daar betalen we nu de prijs voor’, zegt Doekle Terpstra, voorzitter van Tech-niek Nederland. Hij legt uit: ‘Techniek is de enabler om de maatschappelijke uitdagingen van de toekomst aan te gaan. De problemen op het gebied van klimaat, zorg, mobiliteit en veiligheid zijn zonder techniek niet op te lossen.’

Veelkoppig monster De vraag naar technisch personeel staat in schril contrast met de grote tekorten waarmee technische bedrij-ven op dit moment kampen. ‘Er zijn momenteel in Nederland 150.000 mensen in de techniek werkzaam, we hebben nu al een tekort van 20.000 werknemers.’ Uit onderzoek van Tech-niek Nederland blijkt dat dit tekort jaarlijks met 1,5 procent zal toenemen. Terpstra: ‘En dat is een heel voorzich-tige schatting. De vraag naar technici neemt alleen maar toe.’ Tegelijkertijd hebben we te maken met vergrijzing: een deel van de mensen die nu in de techniek werkzaam zijn, gaat straks met pensioen. ‘Bovendien zijn er door onder meer digitalisering en robotise-ring andere skills en competenties nodig dan vroeger. We hebben kortom te maken met een veelkoppig monster’, aldus Terpstra.

KantelingEn dan is er ook nog het imagopro-bleem waarmee opleidingen kampen. ‘Dat komt deels doordat veel ouders

Wereldwijd kampt de industrie met een tekort aan technisch talent, zo ook in Nederland. Doekle Terpstra, voorzitter van Techniek Nederland, legt uit wat de oorzaken zijn en wat de branche kan doen om de tekorten aan te pakken.

Doekle Terpstra is voorzitter van brancheorganisatie Techniek Nederland (voor-

heen UNETO-VNI). Ook is hij aanjager van het Techniekpact waarin de overheid,

het onderwijs en het bedrijfsleven samenwerken om het tekort aan technisch

personeel terug te dringen.

ARBEIDSMARKTtekst Trudy van Dijk | foto Danny Cornelissen en Techniek Nederland

1111

gietransitie. Als jonge technicus help je mee om klimaatverandering tegen te gaan. Een waanzinnige uitdaging! Daarnaast moet er meer verbinding komen tussen het onderwijs en het bedrijfsleven. Het bedrijfsleven heeft te lang in de stand gestaan van “wij vragen, u mag draaien”.’ De hybride docent is een van de oplossingen om voor meer verbinding te zorgen, stelt hij. Hij legt uit: ‘Dat betekent dat technici deels werkzaam zijn in een bedrijf en deels les geven. Zo krijgen studenten onderwijs dat nauw aan-sluit op de actuele ontwikkelingen binnen bedrijven, denk bijvoorbeeld aan digitalisering.’ Bovendien moet het bedrijfsleven niet alleen met vmbo- en mbo-scholen gaan samenwerken, maar juist ook met hogescholen en universiteiten. ‘Zo kunnen zij samen werken aan de oplossingen voor maatschappelijke uitdagingen. Wij zetten ons actief in om onze leden daarbij te helpen.’ Ook de zittende

werknemers worden niet vergeten. ‘Leden kunnen een beroep doen op ons Opleidingsfonds OTIB. Bovendien zetten wij ons in voor kennisdeling, zodat bedrijven die hun werknemers bijscholen van elkaar de kunst kunnen afkijken.’

gelden. De eerste groep heeft onlangs

in tweeënhalve week zelf een opslag-

tank gebouwd. De volgende groep gaat

straks aan de slag met het vervangen

van onderdelen. Een aansluiting

vervangen bijvoorbeeld, of het hek-

werk en de bodem vernieuwen.

Daarna maken we de tank gereed

zodat collega’s kunnen leren hoe ze

een tank vijzelen en tot slot komt er

een groep die de tank komt stralen

en schilderen. Er bestaat geen echte

tankopleiding’, verduidelijkt hij ‘en

bovendien is het werk wat wij doen

erg specialistisch. Daardoor krijg je

in de praktijk niet altijd de kans deze

vaardigheden op te doen. De collega’s

die hier bijscholing krijgen gaan weg

met een certificaat en meer bagage.

Daardoor kunnen ze voortaan meer

werkzaamheden verrichten. Het

is leuk om op deze manier jonge

mensen enthousiast te maken voor

tankonderhoud.’

Verwater Academy bindt en boeit medewerkersNu de vraag naar technisch personeel

zo hoog is, is het extra belangrijk om

medewerkers te blijven binden en

boeien. Bij de Verwater Academy in

Gorinchem spijkert Verwater daarom

zelf collega’s bij. Initiatiefnemer Roland

van Vlijmen, manager Tankbouw

licht toe: ‘Collega’s kunnen hier onder

begeleiding van verschillende docenten

oefenen met realistische werksituaties

waarbij ze moeten voldoen aan alle

eisen en regels die ook in de praktijk

‘TECHNIEK IS DE ENABLER OM DE MAATSCHAPPELIJKE UITDAGINGEN VAN DE TOEKOMST AAN TE GAAN’

1212

teksten Willem Fledderus & Gerben Holwerda

BASF snel back in businessBASF heeft in het Antwerpse havengebied de grootste chemische productiesite van België. Hier werken meer dan drieduizend mensen elke dag opnieuw aan producten die hun weg vinden naar allerlei sectoren, zoals de auto-industrie, de bouw, de farmacie en voedings-middelenindustrie. Een van de belangrijkste grondstoffen op deze site is het oliederivaat nafta. Dat wordt opgeslagen in een enorme voorraadtank, die momenteel groot onderhoud ondergaat. Het gaat om naftatank B120: een dubbelwandige tank met betonnen omhulsel en een diameter van maar liefst zeventig meter. Omdat er geen alternatieve opslagtank is, huurt BASF een schip voor tijdelijke opslag terwijl de tank wordt gerenoveerd. Mede daarom is BASF gebaat bij een zo kort mogelijke doorlooptijd van het onderhoud. Aan het begin van het jaar werd de tank geopend en gecleand, in april starten de werkzaamheden en in december moet de tank gebruiksklaar zijn. Verwater zorgt hier voor de civiele, mecha-nische, straal- en conserveringswerkzaamheden. Om kosten te besparen voor BASF gaat Verwater in ploegendienst 24 uur per dag, zeven dagen per week werken. Zo kan BASF de tank snel weer in gebruik nemen.

Stevige fundatie in SingaporeTankstore Singapore slaat op zijn terrein allerlei soorten petrochemische producten op. Omdat het bedrijf in twee van zijn tanks een ander product wil opslaan, vroeg Tankstore Singapore aan Verwater om beide tanks – 21 meter hoog en 26 meter doorsnee – gebruiksklaar te maken door ze te vijzelen en de fundatie aan te passen. Roy van der Windt, regiomanager South East Asia – Pacific van Verwater vertelt: ‘De tankbodem is eruit gehaald en de toplaag van de fundatie is afgegraven tot de onderafdichting, die uit HDPE-folie (High Density Polyethylene) bestaat. Vervolgens hebben we de folie verwijderd, de fundatie opnieuw aangelegd en nieuwe HD-PE-folie aangebracht met daarop de toplaag. Daarna hebben we de tanks weer netjes teruggezet op de nieuwe fundaties. Het project verliep soepel waardoor we de klus binnen budget en planning konden realiseren.’

ProjectenVanuit Nederland, België, Singapore en Houston verzorgen wij tankonderhoud, tankbouw en andere industriële dienst-verlening voor verschillende klanten. Een greep uit onze projecten. Meer projecten vindt u op www.verwater.com.

COUNT gaat snel voor duurzaamCOUNT Terminal Rotterdam is actief op het gebied van opslag, raffinage en het mengen van belangrijke duurzame energiebronnen, zoals Used Cooking Oil (UCO) en dierlijke vet-ten. Veelal vinden die hun weg naar duurzame brandstoffen als biodiesel. Meer dan een jaar moest COUNT wachten op de vergunning om in Vlaardingen hun nieuwe tankterminal te bouwen. Geen wonder dat ze meteen na de vergunning-verlening als een speer aan de slag wilden. Verwater hielp hen graag een handje om de doorlooptijd zo kort mogelijk te houden. Dat vereiste goede afspraken met COUNT aan het begin van het project, veel transparantie en regelmatig overleg met de overige contractors. Verwater zorgde voor de civiele werkzaamheden: de bouw van tien tankterpen en de afwerking van de tankputvloer met een vloeistofkerende laag. COUNT kon de terminal snel in gebruik nemen.

1313

Efficiënte stops voor TeijinDe zekerheid van een perfect werkend kogelwerend of brandwerend vest begint bij een oersterke vezel. Die wordt gemaakt bij Teijin in Emmen. Hun fabriek in Delfzijl maakt de polymeren die als basis dienen voor de supersterke arami-devezel Twaron. Een ongestoorde productie is hier van groot belang. Maar soms ontkom je er niet aan: groot onderhoud. En als dat dan toch nodig is, kun je het maar het beste zo or-ganiseren dat je fabriek er het minste last van heeft. Bij Teijin vroegen ze daarom aan Verwater Industrial Services om een groot deel van de onderhoudswerkzaamheden te verzorgen in twee deelstops: in het voorjaar en in het najaar. Uitwisselen van kleppen en pompen, kalibratie van instrumenten en re-paraties waren aan de orde van de dag. Veiligheid, efficiëntie en flexibiliteit stonden voorop: in totaal werkte Verwater zo’n 30.000 uur voor deze onderhoudsstop binnen twee periodes van 30 werkdagen, zodat de fabriek zo snel mogelijk weer kon draaien. De fabriek kan er nu weer jaren tegenaan.

Paneel van Groningen naar TexasDe recyclingindustrie bloeit als nooit tevoren, mede dankzij het streven naar een circulaire economie. Ook in de Verenigde Staten zien steeds meer herverwerkingsmo-gelijkheden het licht. In Plano, Texas, werkt het bedrijf Republic Services hiervoor met Nederlandse recyclingtechnologie, geleverd door Bollegraaf. En het besturingspaneel voor deze machines? Dat heeft Verwater Industrial Services uit Groningen gemaakt. Verwater was de aangewezen partner, omdat ze vlakbij Bollegraaf gevestigd is én omdat Verwater kon helpen bij zowel de engineering als de daadwerkelijke bouw van het besturingspaneel. Zo kon Bollegraaf de doorlooptijd kort houden en ging het paneel tijdig per zeecontainer op transport.

MINIMALE DOWNTIME EN EEN TEVREDEN KLANTGrootste opslagtank Midden-Oosten gevijzeldDe Omaanse contractor Special Technical Services LLC (STS) vroeg Verwaters kennis en ervaring om de grootste opslagtank in het Midden-Oosten te vijzelen. Het project is succesvol verlopen, en zelfs binnen de afgesproken strakke tijdsplanning. De tank met een diameter van 97 meter en een hoogte van negentien meter staat in Muscat op het terrein van Petroleum Development Oman (PDO), de belangrijkste olieproducent van het Sultanaat. ‘De bodem van deze enorme opslagtank – nummer 107 – was aan vervanging toe’, vertelt Aart Kroneman, Director International Sales bij Verwater. ‘De engineering voor deze vijzeloperatie hebben we met behulp van de sterkteberekeningsmethode FEM (Finite Element Method) verzorgd, waarbij kritische zones zijn opgespoord en aangepast. Door het gebruik van de vijzelmethode kon er 24/7 worden doorgewerkt en konden we het project binnen vier maanden opleveren. Het resultaat is optimale veilig-heid, minimale downtime van de tank en een tevreden klant. Vandaar dat we binnenkort beginnen aan – de iets kleinere tank – nummer 108.’

1414

TaallesDeze medewerkers komen uit ver-schillende hoeken omdat Delcroix samenwerking zoekt met scholen en bemiddelende instanties. ‘In 2017 kwamen er vijf stagiairs binnen via Voka, een organisatie die ondersteu-ning biedt bij het invullen van vacatu-res via werkervaring- en leertrajecten’, zegt de HR-manager. Ahmad Zulfo-quari (34) is een van hen. Hij vluchtte met zijn vrouw en zoontje voor het Afghaanse Taliban-regime. In België

kregen ze nog een dochtertje. Ahmad is meteen werk gaan zoeken in zijn nieuwe thuisland: ‘Via een tomaten-kwekerij en een klusbedrijf kwam ik bij Steunpunt Tewerkstelling terecht. Daar kon ik mijn lasvaardigheden ver- beteren, heb ik mijn VCA-certificaat gehaald en kreeg ik taalles.’

ArbeidsethosZo kwam Ahmad in aanmerking voor een individuele beroepsopleiding bij Verwater. ‘We werken veel in de petro-

Van Afghanistan tot Zaventem

‘W elke achtergrond de kan-didaten hebben, vinden we niet zo belangrijk’,

vertelt Kristof Delcroix. ‘Want iedereen die bereid is Nederlands te leren, aan-dacht heeft voor veiligheid en kwaliteit en talent bezit om een technische op-leiding af te ronden, is welkom. Hoewel diversiteit geen doel op zich is, zijn we inmiddels een multicultureel bedrijf geworden waar mensen van meer dan twintig verschillende nationaliteiten aan de slag zijn.’

Wie aan goede werknemers wil komen in de industrie moet innovatief zijn. Veel bedrijven vissen immers in dezelfde vijver. Manager HSE en HR Kristof Delcroix van Verwater België gooit daarom een aantal hengels tegelijk uit. Het personeelsbestand is daardoor de laatste jaren behoorlijk multicultureel geworden.

GOED WERKGEVERSCHAPtekst Willem Fledderus foto Danny Cornelissen

Lasser Ahmad Zulfoquari (34):

‘IK BLIJF HIER TOT MIJN PENSIOEN’

1515

chemie’, vertelt Delcroix. ‘Aandacht voor veiligheid en communicatie is in die opleiding dus essentieel, naast aandacht voor proces-, techniek- en materiaalkennis. Inmiddels heeft Ahmad een vaste aanstelling en be-geleidt hij andere nieuwkomers op de ExxonMobil-site in Antwerpen.’ Ook zijn arbeidsethos bleef niet on-opgemerkt. Delcroix: ‘Vind maar eens iemand die om half vijf opstaat om drie verschillende bussen en een tram te nemen, om op tijd op zijn werk te zijn. Ahmad deed dat zonder morren. Nu hij zijn rijbewijs heeft gehaald, kan hij wat later van huis.’

Soepel integrerenVerwater zette daarnaast een mon-teurstraject op met de Vlaamse Dienst voor Arbeidsbemiddeling. ‘Ook die monteurs zijn mensen van verschillen-de pluimage: een aantal Egyptenaren en zij-instromers die worden omge-schoold tot monteur.’ Verder houdt de HR-manager nauw contact met scholen. ‘We nemen veel stagiairs in dienst die hun laatste twee school-jaren bij ons stage lopen. Elk jaar hebben we er een stuk of acht. Als zij zijn afgestudeerd, bieden we hen een beroepsopleiding aan.’ Een goede begeleiding is daarbij erg belangrijk

vindt Delcroix: ‘Onze coaches krijgen eerst een gedegen opleiding waarin zij onder andere leren hoe zij het beste met nieuwkomers kunnen commu-niceren. We evalueren de prestaties van de nieuwelingen geregeld en als zij naar een andere locatie gaan, zorgen we dat ze op de nieuwe plek goed worden opgevangen en soepel integreren op de werkvloer.’

Meer instroomDe samenwerking met scholen en bemiddelende instanties bouwt Verwater België gestaag uit. ‘We richten ons nu ook op jongeren die een traject duaal leren volgen. Zij krijgen twee dagen onderwijs op school en werken de andere drie dagen bij ons. Verder zijn we in gesprek met de Vlaamse Dienst voor Arbeidsbemiddeling om de samen-werking uit te breiden met een civiele tak. Daarnaast hebben we een extra persoon aangenomen die zich met recruitment gaat bezighouden. Zo ho-pen we nog meer instroom te krijgen.’

Aantrekkelijke werkgever‘Hoe we onze naam als aantrekkelijke werkgever vestigen? Verwater-mede- werkers besteden veel tijd aan het ondersteunen van nieuwelingen, geven lezingen, verzorgen lasopleidin-gen en veiligheidscursussen en treden op als examinator wanneer studenten hun eindexamenscripties verdedigen’, zegt Delcroix. ‘Verwater is een gezond en groeiend bedrijf met opleidings- kansen en ontwikkelingsmogelijk-heden zowel in de breedte als in de diepte. En de sfeer is goed. We hebben een personeelsvereniging die verschil-lende activiteiten organiseert.’ Ahmad vult aan: ‘Mijn kinderen vragen steeds wanneer het Sinterklaasfeest weer komt. Het is zo’n verschil met Afghani-stan’, verzucht hij. ‘Daar moest ik altijd op mijn hoede zijn, omdat je nooit weet wie je kunt vertrouwen. Dat is hier heel anders. Mensen behandelen elkaar met respect. Ik vind Verwater de beste werkgever van de wereld. Ik blijf er tot mijn pensioen’, zegt hij met een lach. Meteen daarna trekt hij een zeer serieus gezicht. Hij meent het!

Kristof Delcroix:

‘WE ZIJN INMIDDELS EEN MULTICULTUREEL BEDRIJF MET MEER DAN TWINTIG VERSCHILLENDE NATIONALITEITEN’

16

tekst Trudy van Dijk | foto Maarten Laupman

Ron Oomkes, projectmanager Netherlands bij Vopak, vertelt over de uitbreiding van Vopak Terminal Amsterdam Westpoort en de samenwerking met Verwater. ‘Verwater heeft een belangrijke rol gehad in het succesvol afronden van dit project.’

‘Het havenbedrijf Amsterdam investeerde onlangs samen met Vopak in een forse uitbreiding van de overslagcapaciteit van vloeibare bulk in de Amsterdamse haven. De steiger van Vopak Terminal

Amsterdam Westpoort is verlengd met een ligplaats voor een zeeschip en daarnaast is er een nieuwe kademuur gebouwd waar voortaan twee extra binnenvaartschepen kunnen aanleggen. Daardoor zijn er op de terminal nu in totaal vier ligplaatsen voor zeeschepen en tien voor binnenschepen: een uitbreiding van 33 procent.

Ron Oomkes: ‘Grote oliemaatschappijen maken hier gebruik van onze 1,2 mil-joen m3 aan capaciteit. De hoge volumes leidden tot voor kort tot wachttijden. Met deze uitbreiding behoort dat tot het verleden.’ Oomkes legt uit dat de uitbreiding grotendeels plaats vond terwijl de terminal ‘gewoon’ in gebruik was. ‘Onze klanten mochten er dus geen last van hebben. Bovendien stelt dat extra hoge eisen aan de veiligheid op de terminal. Hoe we dat aanpakten? Proactieve communicatie stond voorop. Zo nam het team onder meer dage-lijks de tijd om van elkaar te leren en het proces te verbeteren. Dat heeft ons achteraf veel complimenten van klanten opgeleverd.’

Verwater was tijdens de uitbreiding verantwoordelijk voor de E&I van de installaties. Tijdens de shutdown van twee weken zorgden we onder meer voor de verplaatsing van de elektrische installaties en de vernieuwing van het incidentenpaneel: een ‘openhartoperatie’ waar twee maanden voorwerk aan voorafging. Daarnaast verzorgde Verwater elektrotechnische werkzaam- heden, zoals de plaatsing van de verlichting op de verlengde pier. Oomkes: ‘Het was heel erg fijn om bij deze complexe klus een E&I-contractor in huis te hebben die zich opstelde als partner. Verwater heeft een belangrijke rol gehad in het succesvol afronden van dit project. Dan bedoel ik met name de tijdelijke verplaatsing van de gehele controlekamer en de start-up die daarna zonder problemen verliep. Dan laat je zien dat je wel wat in huis hebt, echt bijzonder.’ Zie ook de case study Vopak Terminal Amsterdam op www.verwater.com

‘HET WAS HEEL ERG FIJN OM BIJ DEZE COMPLEXE KLUS EEN E&I-CONTRACTOR IN HUIS TE HEBBEN DIE ZICH OPSTELDE ALS PARTNER’

Klant in beeldVanuit Nederland, België, Singapore en Houston verzorgen wij tankonderhoud, tankbouw en andere industriële dienst- verlening voor verschillende klanten. Een greep uit onze projecten. Meer projecten vindt u op www.verwater.com.

1717

Muurvaste verbinding zonder lassen

Slim!Hoe kan het beter? Bij Verwater zijn we altijd op zoek naar slimmigheden waarmee we ons werk gemakkelijker, veiliger en efficiënter maken. Daarbij leren we graag van collega’s, klanten en van bijvoorbeeld fouten. Dit keer: monteren met lijm.

Lijm? Ja, maar dan geen Pritt stift uit de supermarkt. Voor we eraan begonnen is er een grondig test-

traject uitgevoerd. Het verzoek om kleinere aanpassingen te doen aan een tank via ‘koud werk’, dus zonder lassen, komt wel vaker voor. Om volwaardige leuningen bovenop een tank te monteren, zijn stevigheid en betrouwbaarheid verplicht. Zou het mogelijk zijn om dit te realiseren zon-der te lassen? ‘Met die vraag stuurden we collega Steven Maeyaert op pad die aan de Katholieke Universiteit Leuven de Master of Science Elektromechanica deed’, vertelt Vandeweyer. ‘Hij heeft onderzoek gedaan naar verschillende constructieve lijm- verbindingen met potentie.’

Succes‘Het was even zoeken naar een lijm-verbinding die aan de eisen voldeed’, zegt Maeyaert. ‘Na enige tijd vond ik een veelbelovende verbinding die we uitgebreid hebben getest in onze workshop in Essen in België.’ Vande- weyer vult aan: ‘Deze verbinding hebben we vervolgens laten certifi-ceren door de Lijmacademie. Daarna hebben we de methode toegepast bij het monteren van leuningen op een installatie in dienst. En met succes, de verbinding deed precies wat we wilden. Onze klant was eveneens tevreden: de installatie kon in bedrijf blijven. Met de stevigheid en betrouw-baarheid zit het wel goed: aan een plaatje van twintig centimeter konden we een gewicht van 1.800 kilogram

ophangen. Daardoor is onze voorspel-ling dat de techniek steeds vaker zal worden toegepast. Bijvoorbeeld voor het monteren van steunen voor leidin-gen. Lekker blijven plakken, is hierin dus ons motto!’

Downtime kost geld. Daarom zijn we bij Verwater altijd op zoek naar mogelijkheden om te voorkomen dat een tank uit bedrijf moet. Collega Steven Maeyaert bedacht een manier waardoor je bij montage kunt lijmen in plaats van lassen. ‘De eerste succes- volle montage van leuningen met behulp van lijm is zojuist achter de rug’, vertelt Hoofd technische Dienst Dirk Vandeweyer.’

tekst Gerben Holwerda foto Danny Cornelissen

‘AAN EEN PLAATJE VAN 20 CMKUNNEN WE 1.800 KG OPHANGEN’

1818

2035 de piek kunnen verwachten. Fos-siele brandstoffen blijven de komende jaren de meest gebruikte brandstof-fen in niet-OESO-landen (Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling). De vraag naar gas en olie stijgt in het bijzonder in Aziatische landen zoals India en China, nog steeds aanzienlijk. In de OESO-landen zien we de vraag naar olie afvlakken.

Bedenk ook dat ongeveer 30 procent van de aardolie die bij ons op de Maas-vlakte Olie Terminal (MOT) wordt gelost en opgeslagen, naar de chemische industrie gaat. Daar vormt het de basis en het sleutelingrediënt in de produc-tie van alledaagse producten, zoals kunststoffen, coatings, elektronica en kleding. Het gebruik van deze in de ba-sis chemische producten is niet meer uit het dagelijkse leven weg te denken.

Natuurlijk sluiten wij onze ogen niet voor de toekomst, want – al duurt het nog een aantal decennia – dat

de energietransitie er komt, is zeker. Fossiele brandstoffen zullen op de langere termijn (grotendeels) vervan-gen worden. Wij dragen bij aan de energietransitie door efficiënter om te gaan met onze eigen energiever-bruik en toenemend gebruik te maken van hernieuwbare energie. Ik rijd zelf elektrisch en onze vloot bevat ook verschillende hybride auto’s.

Samen met onze partners en aandeel-houders kijken we naar de langere termijn. We blijven investeren in een veilige, betrouwbare en efficiënte terminal voor de komende 25 jaar of langer. De discussie over hoe we op de lange termijn op een slimme manier kunnen inkrimpen om in de pas te blij-ven met de vraag? Die verwacht ik over twintig jaar te voeren zodra de situatie daarom vraagt en zodra er meer duide- lijkheid is over het tempo waarin de energietransitie zal plaatsvinden. Het stoppen met het vullen van onze tanks is nu nog een stip aan de horizon.’

Hoe lang laten we tanks nog vollopen met fossiele brandstoffen?

‘Minimaal nog een jaar of twintig, waarschijnlijk veel langer, schat ik. De piek

van de wereldwijde olieproductie is namelijk nog niet bereikt. Studies to-nen aan dat als je naar de vraag naar olie op lange termijn kijkt we rond

In oktober 2016 spraken bijna tweehonderd landen, waaronder België, Nederland en Singapore, binnen het Akkoord van Parijs af klimaatveranderingen tegen te gaan. Het doel: de wereld-wijde temperatuurstijging te beperken tot ruim onder de 2˚ Celsius en in 2050 een CO2-neutrale samenleving te realiseren. Dat gaat niet zonder slag of stoot. De Verenigde Staten stapten in 2017 uit het akkoord. En hoewel Nederland ten opzichte van andere EU-landen hoog inzet, is er, onder meer vanuit de indus-trie, veel kritiek op het concreet maken van die ambitieuze doelstellingen. Wat betekent dat voor de praktijk? Hoe lang laten we tanks nog vollopen met fossiele brandstoffen?

tekst Jeannine Westenberg en Trudy van Dijk foto Danny Cornelissen, MOT en Vopak

TankTalkIn TankTalk reageren klanten van Verwater op een vraag of een stelling. Deze keer is het woord aan Managing Director van Maasvlakte Olie Terminal Chris Badenhorst en Business Development Director – Energy Transition van Vopak Marcel van de Kar.

Chris Badenhorst, Managing Director van Maasvlakte Olie Terminal (MOT):

'De piek van de wereld wijde olieproductie is nog niet bereikt'

1919

brandstoffen zullen gebruiken, is voor mij duidelijk. Wanneer en hoe dit zal gebeuren, nog niet. Ik ben ervan over-tuigd dat er geen holy grail is als het gaat om oplossingen om de transitie te kunnen maken. We moeten het hebben van “en, en, en”: verschillende oplossingen naast elkaar. Schonere fossiele brandstoffen, biobrandstof-fen, waterstof als energiedrager en ook de afvang en het gebruik van CO2 bijvoorbeeld. Vopak denkt binnen verschillende plat-forms mee over hoe we kunnen helpen de energietransitie te versnellen. Bin-nen H-Vision onderzoeken we samen met 16 bedrijven bijvoorbeeld, onder meer, de mogelijkheden om waterstof nog meer in te zetten als brandstof voor de industrie. Ook doen we de nodige investeringen. Bij onze terminal in de Eemshaven komt een groot zonnepark en in Rotterdam hebben we geïnvesteerd om LNG als scheeps-brandstof te faciliteren. Daarnaast on-derzoeken we mogelijkheden om in de

toekomst onze tanks te gebruiken voor nieuwe vormen van energieopslag. Ik verwacht dat er in de komende jaren verschillende pilots zullen starten.Waarom we voorloper willen zijn? Wij vinden het belangrijk te kunnen antici-peren in al onze markten en het geeft veel energie om te blijven innoveren. Wij weten bovendien veel van infra-structuur en logistiek en kunnen op dat gebied een steentje bijdragen. We adviseren bijvoorbeeld zoveel mogelijk gebruik te maken van oplossingen die uitgaan van de bestaande infrastruc-tuur. Als er een volledig nieuwe infra-structuur moet worden aangelegd, dan zal de energietransitie meer tijd nodig hebben. Het importeren van energie, in welke vorm dan ook, en de opslag ervan zal ook in de toekomst een belangrijke rol spelen. Zolang er nog geen goede methodes zijn om nieuwe energie te bufferen, zal fossiele energie een rol spelen om schommelingen in vraag en aanbod op te kunnen vangen.’

‘In Europa, Japan, Australië en China neemt men de energie-transitie zeer serieus. Dat er een

moment komt dat we minder fossiele

Marcel van de Kar, Business Development Director - Energy Transition, Vopak:

'We onderzoeken mogelijkheden om in de toekomst onze tanks ook te gebruiken voor nieuwe vormen van energieopslag'

99 m ⌀ Deze tank heeft een diameter van maar liefst 99 meter.

14 m De tank is 14 meter hoog.

2,2 m Verwater zette de tank, inclusief het drijvende dak, op een hoogte van 2,2 meter om de tankfundatie en bodem te kunnen vervangen.

850 ton Het gewicht van de wand van deze tank is 850 ton.

656 ton Het extern drijvend dak van deze tank weegt 656 ton.

Ons team in de Verenigde Staten kreeg tijdens deze klus support van onze jacking supervisors Gerco Kievit (Nederland) en Björn Bleyenbergh (België) en van onze engineeringsafdeling in Nederland. Een mooie internationale samenwerking!

Plains All American Pipeline is een van de grootste onafhankelijke midstream- energiebedrijven in Noord-Amerika.

Grootste tank ooit gevijzeldOnlangs heeft Verwater USA Projects bij de Terminal van Plains All American Pipeline in St. James in Louisiana de grootste tank in de geschiedenis van Verwater gevijzeld.