ROTD-1914 BPW Beleidskader A4 V03 - VNG · 2020. 4. 8. · Pieter van Klaveren is voorzitter van...

www.rotterdam.nl/mensenwerk

MensenwerkDuurzaam aan de slag

Beleidskader Participatiewet 2019-2022

Om namen te noemen

Ze gaven het beestje een naam.Noemde het bij de naam wanneer het op kwam dagen.

Of wanneer het durfde te vragen om een hand.

De naam wordt gedragen maar weet niet altijd alles bij te houden.Verliest zichzelf soms zoals anderen de naam.

Het genaamde wordt zichtbaar in cijfers en statistiek.Codetaal met een politiek vermogen dat weet van namen.

Hoe deze namen in te zetten voor gemeenschappen, bijvoorbeeld.

In de naam rust een volledige potentie.

Om:Uit te buiten.In te zetten.Toe te passen.

Er is beleid op namen gericht.Een passende functie voor volk dat deze namen draagt.

Er is exacte taal die namen duidt.Een deken eufemismen om het toe te dekken.

Laat ons bewegen om namen in kaart te brengen.Maar nooit vergeten dat het namen zijn.

Dean Bowen, Stadsdichter van Rotterdam, mei 2019

Hoofdstuk 1 Inleiding 7

Opbouw beleidskader 7Ontwikkeling samenstelling doelgroep 8participatiewet Integrale aanpak 9

Hoofdstuk 2Ontwikkelingen op de arbeidsmarkt 11

Veranderingen op de arbeidsmarkt 11Regio Rotterdam Rijnmond 11Flexibilisering 12Mismatch op de arbeidsmarkt 13

Hoofdstuk 3Inkomenszekerheid als basis 15

Voorkomen instroom bijstand 15Inspanningsperiode 15Toeslagen 15Digitalisering 15Deeltijdwerk en inkomstenverrekening 16

Hoofdstuk 4Passende en excellente dienstverlening 19

Vaste contactpersoon 19Bejegening 19Meer inzicht in eigen ontwikkelingsperspectief 19Instrumentenhuis 20Klantreizen 20HalloWerk 20Integrale dienstverlening en privacy 20

Hoofdstuk 5Maatwerk 25

Rotterdam Onbeperkt 25Niet-uitkeringsgerechtigden 25Oudere werkzoekenden 25Jeugdwerkgelegenheid 25Statushouders 26Ondernemers 26Niet-zelfredzame Rotterdammers 26

Hoofdstuk 6Duurzaam aan het werk 29

Rotterdams Leerwerkakkoord 29Werkgeversdienstverlening in de arbeidsmarkt- 30regio RijnmondProefplaatsingen 30Deeltijdwerk 30Scholing van werkzoekenden 30WerkLoont 31Taal(eis) 31

Hoofdstuk 7Een inclusieve arbeidsmarkt 33

Social return 33Wet Banenafspraak 33Werken met een arbeidsbeperking 33Arbeidsdiscriminatie 34Sociaal Ondernemerschap beter benutten 34Rotterdam Inclusief 34Nieuw beschut 34

Hoofdstuk 8Prestatie010 37 Vrijwilligerswerk en mantelzorg binnen 37 Prestatie010

Hoofdstuk 9Rechtmatige uitkeringsverstrekking 39

Fraude, handhaving en maatregelen 39Heronderzoeken 39Terugvordering en verhaal 39

Hoofdstuk 10Specifieke inzet op Zuid 41

Samen voor Zuid 41Sociaal Economisch Programma Feyenoord City 41

Hoofdstuk 11Financiën en effectiviteit re-integratie 43

BUIG 43Participatiebudget 44Landelijke kaders 44Onderzoek en effectiviteit 44

Colofon 45

Infographic Beleidskader Participatiewet 46

Inhoudsopgave

Mensenwerk Duurzaam aan de slag | 5

‘Laat merken dat je echt graag wilt’

Steve Droogendijk kreeg een paar jaar een uitkering. Hij werkte af en aan, maar vond geen vaste baan. Inmiddels zit hij helemaal op zijn plek bij ICL, een Rotterdams bedrijf dat hittebestendige pakkingen en isolatie maakt. ‘Ga er helemaal voor en blijf positief, dan komt het goed.’

Inmiddels is Steve ongeveer een jaar aan de slag bij ICL. En hij is elke dag blij dat hij deze kans heeft gekregen én heeft gegrepen. ‘Het was lastig om zelf een baan te vinden. Ik werkte in de horeca, soms tien uur per week en soms meer. Het lukte niet om iets voor vast te vinden.’

Enthousiast Via zijn jobcoaches bij de gemeente kreeg Steve een rond-leiding bij ICL. ‘Het was helemaal nieuw voor me, zo’n grote fabriekshal. Maar ik was direct enthousiast. Het bedrijf en de sfeer spraken me erg aan. En gelukkig zag ICL het ook zitten met mij; na een paar gesprekken kon ik starten.’

Volgende stap Na een paar maanden productiewerk, groeide Steve door en stuurde hij medewerkers aan in het magazijn. Inmiddels is hij alweer toe aan de volgende stap en werkt hij op de salesafdeling. Hij houdt dagelijks contact met klanten en regelt allerlei zaken voor de verkoop. ‘Ik kan mijn geluk niet op. Ik werk hier ontzettend graag en hoop dat het nog heel lang mag duren.’

Tip ‘Toen ik een uitkering had, had ik veel tijd om filmpjes te maken en te gamen. Dat was fijn. Maar je moet prioriteiten stellen, en voor nu is dat zeker ICL. Of ik een tip heb voor werkzoekenden? Laat merken dat je echt graag wilt, bel je jobcoach elke dag. Dan vergeten ze je niet en kunnen ze je helpen een goede baan te vinden’.

6 | Mensenwerk Duurzaam aan de slag

Rotterdamse aanpak

1.Excellente

dienstverlening richting

werkzoekenden

2.Duurzame uitstroom

vanuit bijstand

3.Vergroten

van inkomens-zekerheid voor werkzoekenden

Meer maatwerkBetere bejegening

Een van de ambities uit het coalitieakkoord ‘Nieuwe energie voor Rotterdam’ is om het aantal Rotterdammers met een bijstandsuitkering te laten dalen van 37.700 (begin 2018) naar 30.000 aan het einde van deze collegeperiode. We willen niet alleen dat meer Rotterdammers een baan vinden, maar ook dat die baan een duurzame baan is. Meedoen in onze samen-leving is veelal gericht op werk. Het hebben van werk is in de ogen van de gemeente Rotterdam niet alleen belangrijk voor iemands inkomen, maar het hebben van werk heeft ook een grote maatschappelijke waarde. Het levert een bijdrage aan de ontwikkeling en ontplooiing van Rotterdammers, het onderhouden van sociale contacten en het toenemen van zelfvertrouwen, eigenwaarde, gezondheid en zelfstandigheid.

Mensen die via werk vooruit willen komen in hun leven, maar daar net even wat meer hulp bij nodig hebben, ondersteunt de gemeente met arbeidsontwikkeling en re-integratie. Tegelijkertijd stimuleren we hen om zoveel als mogelijk zelfstandig stappen te zetten. De rol van de gemeente verandert van een controlerende naar een participerende rol, met meer aandacht voor de mens achter de werkzoekende. Iedere Rotterdammer heeft recht op eerlijk en vriendelijk contact. We zetten daarom vol in op het verbeteren van de bejegening en dienstverlening aan Rotterdammers. Dit vraagt ook iets van onze organi-satie. Het hebben van een uitkering is niet vrijblijvend: wie een uitkering ontvangt, doet naar vermogen mee. Als betaald werk (nog) niet mogelijk is, vragen we de uitkeringsgerechtigde om een (maatschappelijke) inspanning te leveren, om de afstand tot de arbeidsmarkt te verkleinen. Dit kan bijvoorbeeld het verrichten van mantelzorg of vrijwilligerswerk zijn (Prestatie010).

De afgelopen jaren zijn de beschikbare middelen voor re-integratie fors verminderd. Dit betekent dat we keuzes moeten maken. De uitvoering van de Participatiewet is een onderdeel van de ontwikkelingen binnen het bredere sociale domein. Deze ontwikkelingen moeten elkaar versterken, niet tegenwerken. Daarom wordt in dit beleidskader ook de verbinding gelegd met andere gemeentelijke- en landelijke kaders.

Opbouw beleidskaderDit college legt in de uitvoering van de Participatiewet de focus op drie terreinen: • De eerste is de excellente dienstverlening richting

werkzoekenden, die vorm krijgt in meer maatwerk en een betere bejegening.

• De tweede is de duurzame uitstroom vanuit de bijstand. • Het derde terrein is het vergroten van inkomenszekerheid

voor werkzoekenden. Deze drie focuspunten zijn verder uitgewerkt in dit beleids-kader en staan de komende jaren ook centraal in de uitvoering van de Participatiewet.

Hoofdstuk 1Inleiding

Iedereen heeft talenten om een bijdrage te leveren aan onze maatschappij en niemand vindt het leuk om aan de kant te staan. In deze stad heeft dan ook iedereen eerlijke kansen op werk. Het doel van de Participatiewet is dat iedereen menswaardig kan rondkomen en weer kan meedoen in onze samenleving. Dit beleidskader beschrijft het gemeentelijke beleid voor de uitvoering van de Participatiewet 2019-2022.


Aantal snel matchbare werkzoekenden gedaald

Gemiddelde leeftijd Rotterdammers in de bijstand

Gemiddelde uitkeringsduur

2015

2015

2018

2018

44,2

78 maanden

45,5

86

Ontwikkeling samenstelling doelgroep participatiewetEr is de afgelopen jaren vanuit de bijstand een grote uitstroom naar werk gerealiseerd. Door de tegelijkertijd hoge instroom heeft dit echter niet geleid tot een daling van het bijstandsvolume. Dus hoewel het effect van de aantrekkende economie zichtbaar is in de uitstroom naar werk, heeft dit nog te beperkt geleid tot een daling van het totale aantal Rotterdammers in de bijstand. Daarnaast zijn er verschuivingen opgetreden binnen het bijstandsbestand en zijn er een aantal ontwikkelingen zichtbaar:• De afgelopen jaren zijn steeds meer werkzoekenden

met een grote afstand tot de arbeidsmarkt overgedragen van werk en re-integratie naar Prestatie010. Zij kregen vanaf dat moment geen re-integratievoorziening (meer) aangeboden. De afgelopen jaren is de doelgroep Prestatie010 gestegen van ca. 15.000 eind 2014 naar ca. 21.000 in 2018.

• De groep (relatief) snel matchbare werkzoekenden is daarentegen gedaald.

• De gemiddelde leeftijd van de Rotterdammers in de bijstand is toegenomen van 44,2 jaar in 2015 naar 45,5 jaar in 2018. Vooral de groep 55-plussers is toegenomen van 24% in 2015 naar 29% in 2018.

• De gemiddelde uitkeringsduur is toegenomen van 78 maanden in 2015 tot 86 maanden in 2018.

• Het opleidingsniveau is laag. Zo’n 65% van de Rotterdammers in de bijstand heeft een laag opleidings-niveau. Bij Prestatie010 is de groep met een laag opleidingsniveau 75%. Het opleidingsniveau van Rotterdammers in de bijstand is daarmee ook lager dan landelijke bijstandsgerechtigden.

Hoewel de vraag naar personeel op de arbeidsmarkt al een aantal jaren hoog is, hebben leeftijd, werkloos-heidsduur en het opleidingsniveau negatieve invloed op het gemak waarmee werkzoekenden een baan vinden. Alleen al de ontwikkelingen van het bestand op deze drie punten maakt dat het re-integreren en bemiddelen van kandidaten uit de bijstand naar werk, lastiger is geworden. Door deze factoren is duidelijk dat re-integratie naar werk, ondanks een aantrekkende arbeidsmarkt, complexer en lastiger wordt. Dit vraagt om andere maatregelen en heldere keuzes voor de inzet van mensen en middelen.


Integrale aanpakDe aanpak van de gemeente richting werk, moet integraal worden vormgegeven om zo goed mogelijk aan te sluiten bij de wensen en behoeften van de Rotterdammer. We weten dat van de Rotterdammers in de bijstand er bij ruim 5500 mensen sprake is van vastgestelde psychische belemmeringen, en bij ruim 6700 mensen van fysieke belemmeringen. Dit kan niet los worden gezien van een inkomensvraag. En hoewel een groot deel van de mensen in de bijstand voldoet aan de wettelijke eisen van de taaleis, is daarmee niet gezegd dat deze groep het Nederlands ook voldoende beheerst. Ook heeft ca. 40 procent van de Rotterdammers in de bijstand met problematische schulden te maken, zoals wordt beschreven in het beleidskader ‘Reset Rotterdam’, en maken duizenden Rotterdammers in de bijstand gebruik van de Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO) of is jeugdhulp actief binnen het gezin. Als er dienstverlening wordt geboden op deze terreinen, moet die integraal en laagdrempelig worden vorm-gegeven om de aanpak re-integratie naar werk te versterken, en vice versa.


‘We matchen iedere werkzoekende individueel’

Pieter van Klaveren is voorzitter van MKB Rotterdam Rijnmond. De steeds verdere flexibilisering ziet hij als een van de belangrijkste ontwikkelingen op de arbeidsmarkt.

‘De tijd dat mensen hun hele leven voor dezelfde baas werkten, is echt voorbij. Werknemers moeten in zichzelf blijven investeren; een leven lang leren dus. Met meer flexibiliteit bedoel ik ook dat de vaardigheden - waar ben je goed in, wat vind je leuk - van een potentiële werknemer belangrijker worden dan diploma’s en ervaring. Met dat idee in het achterhoofd kunnen mensen ook makkelijker van baan en van sector wisselen. Iemand die in de horeca werkt, kan ook goed in een ander dienstverlenend beroep terecht.’

Duurzamer resultaat‘Op het gebied van het Leerwerkakkoord werkt het MKB vooral op microniveau. We gaan op zoek naar verborgen vacatures bij werkgevers en helpen hen met het vinden van de juiste mensen. Soms zijn dat mensen met een arbeidsbeperking. We matchen iedere werkzoekende individueel. Dat kost veel tijd en energie, maar daardoor zien we wel een duurzamer resultaat. We zetten ook meer dan voorheen in op begeleiding op de werkvloer. Ook dat zorgt voor bestendigere matches.’

Utopie‘Een belangrijke hindernis is dat we vaak nog te weinig afweten van wat een werkzoekende echt drijft. En dus ook wat iemands vaardigheden zijn. HalloWerk helpt ons nu om dat beter in kaart te brengen. We hebben hier in de regio 100.000 vacatures en 35.000 werkzoekenden. De utopie is dat er geen werkzoekenden meer zijn en dat iedereen die wil en kan werken, duurzaam aan het werk is. En dat het MKB niet in haar groei gehinderd wordt, omdat ze geen mensen kunnen vinden. Daar proberen we optimaal invulling aan te geven.’


2017 20172018 20182019 20192020 2020

2,9% 2,8%2,7%

2,8%

1,5%2%

1,5% 1,5%

Verwachte groei economie in regio Rotterdam-RijnmondVerwachte groei Nederlandse economie

Hoofdstuk 2Ontwikkelingen op de arbeidsmarkt

Veranderingen op de arbeidsmarktOp de arbeidsmarkt is er een continue instroom van afgestudeerden en werkzoekenden, en uitstroom van mensen die stoppen met werken, vanwege pensionering of andere redenen. Ook wisselen werkenden voortdurend van baan tussen beroepen en sectoren. Door de techno-logische veranderingen, robotisering en energietransitie ontstaan tevens nieuwe beroepen en nieuwe banen, maar verdwijnt er ook werkgelegenheid. Ook de manier hoe we werken, wat ons werk inhoudt en hoe we ons inkomen verwerven, verandert. Met de opkomst van de deeleconomie wordt daarnaast steeds meer werk niet als (vaste) baan of functie aangeboden, maar als afzonderlijke klus of opdracht. Hierdoor veranderen de arbeidsverhoudingen en ontstaan er nieuwe markten van vraag en aanbod, steeds vaker ondersteund door digitale platforms.

Volgens het Centraal Planbureau (CPB) groeit de Nederlandse economie in 2019 met 1,5%. Ook voor 2020 wordt een groei verwacht van 1,5%. Na groeipercentages van 2,9% in 2017 en 2,7% in 2018 is de piek van de groei duidelijk achter de rug. De positieve economische ontwikkelingen van de laatste jaren zijn inmiddels duidelijk zichtbaar op de arbeidsmarkt. De werkgelegenheid is gestegen, het aantal openstaande vacatures is hoog en de werkloosheid is fors gedaald. Er zijn nu meer mensen aan het werk dan ooit. Vanaf het tweede kwartaal van 2014 zijn er ruim 800 duizend banen bijgekomen. De arbeidsmarkt is de economische crisis dus in de meeste opzichten te boven.

Ook het aantal openstaande vacatures steeg in het vierde kwartaal 2018 opnieuw naar een record, namelijk 264 duizend. Sinds het tweede kwartaal van 2018 ligt het aantal vacatures hoger dan voor de crisis. Dit heeft echter wel geresulteerd in toegenomen spanning op de arbeidsmarkt. In Nederland is het aantal werkzoekenden sinds 2014 vrijwel voortdurend gedaald tot 307 duizend werklozen in maart 2019 (3,3%). Het CPB verwacht dat de krapte op de arbeidsmarkt aanhoudt. Zij geeft echter wel aan dat, door de teruglopende economische groei, de werkgelegenheidsgroei zal afnemen en de daling van de werkloosheid in 2020 zal stoppen.

Regio Rotterdam RijnmondHet Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) geeft aan dat de economie in de regio Rotterdam-Rijnmond in 2017 en 2018 groeide met 2,8%. Voor 2019 wordt een afvlakking van de groei voorzien, namelijk 2% (EVR 2019). De banen-groei in Rijnmond is vergelijkbaar met het landelijke gemid-delde. In Rijnmond zorgen vooral de sectoren zorg, welzijn, uitzendbureaus, ICT en detailhandel voor meer banen. Andere voor de regio belangrijke sectoren zijn industrie en vervoer & opslag. In de meeste sectoren groeit het aantal banen. De sterkst groeiende sectoren zijn uitzendbureaus en ICT. Alleen in financiële diensten neemt het aantal banen naar verwachting af in 2019. In regio Rijnmond is dit is echter een relatief kleine sector.

De arbeidsmarkt is dynamisch en verandert snel. Nieuwe markten ontstaan en in Rijks- en gemeentelijk beleid komen accenten op andere onderwerpen te liggen, waardoor de baanontwikkeling in bepaalde sectoren eveneens verandert. Gemeente Rotterdam staat niet los van deze ontwikkeling, maar neemt hierin op sommige vlakken het voortouw. Hierbij is wel altijd oog voor de baankans van de Rotterdammer in de bijstand. In de komende periode zetten we in op betere begeleiding naar banen in nieuwe en opkomende arbeidsvelden en sectoren.


Aantal flexibele werknemers in Nederland2003-2018

Aantal zzp’ers in Nederland2003-2018

1,1

630.0000

2

1.100.000

miljoen miljoen

Nieuwe vacatures Rotterdam

2016 2017

2018

2017

+16%

18.45017.500

Het aantal openstaande vacatures loopt ook op. In het vierde kwartaal 2017 ontstonden er in Rijnmond ruim 17.500 nieuwe vacatures, 16% meer dan in 2016. In het vierde kwartaal van 2018 ontstonden er 18.450 nieuwe vacatures, waarvan de meeste in de sectoren techniek, zakelijke dienstverlening, transport en logistiek en de zorg. Van de vacatures is circa 25% op MBO2 niveau of lager, 36% op middelbaar en 39% op HBO/WO-niveau. In Rotterdam daalt de werkloosheid vanaf het 3e kwartaal 2014. De werkloosheid is gedaald van 12,6% in 2014 naar 5,8% in begin 2019. Hoewel de werkloosheid in Rotterdam nog hoger ligt dan in andere G4-steden, was de daling wel groter.

FlexibiliseringDe vaste baan met een contract voor onbepaalde tijd komt steeds minder voor. Het UWV en het CBS stellen dat de groei van de werkgelegenheid de afgelopen jaren voor een groot deel zat bij personen met een flexibele baan of een baan als zelfstandige. In de periode 2003-2018 is het aantal flexibele werknemers in Nederland gestegen van 1,1 miljoen tot 2 miljoen en het aantal zzp’ers van 630 duizend tot 1,1 miljoen. Het UWV en het CBS geven aan dat de economische crisis de flexibilisering heeft versneld, doordat veel werkgevers minder risico’s konden nemen en flexibel en wendbaar wilden zijn. Sinds het tweede kwartaal van 2018 is een lichte kentering zichtbaar en groeit het aantal werknemers met vaste arbeidsrelatie sneller dan die met een flexibele arbeidsrelatie. De flexibilisering manifesteert zich vooral bij de werkenden en werkzoekenden aan de onderkant van de arbeidsmarkt. Vooral praktisch- en ongeschoolde werknemers hebben flexibele contracten (45% in 2018). Slechts een minderheid van hen heeft daar vrijwillig voor gekozen. Het is vaak onzeker voor hoe lang en hoeveel uren ze kunnen werken, en daarbij is hun loon relatief laag. Het komt vaker voor dat werkenden daarom meerdere kleine baantjes of een aanvullende uitkering nodig hebben om in hun inkomen te kunnen voorzien. Werkgevers investeren bovendien minder in de scholing en inzetbaarheid van hun flex-werkers, waardoor hun ontwikkeling en inzetbaarheid niet wordt gestimuleerd. Gevolg is dat er door het weg- of terugvallen van de inkomsten uit arbeid regelmatig weer een beroep moet worden gedaan op uitkeringen (WW of Participatiewet). Per saldo is deze groep met hun relatief zwakke arbeidsmarktpositie extra kwetsbaar als er op termijn weer een recessie komt.Tegelijkertijd hebben werkgevers een flexibele schil nodig om pieken in hun bedrijvigheid te kunnen opvangen. Hierdoor wordt economische groei gestimuleerd. Ook zijn er werkenden (volgens het CBS ruim één op de drie) die juist bewust kiezen voor een flexibele arbeidsrelatie. Voor werkzoekenden biedt flexwerk een relatief laagdrempelige toegang tot werk en ingang tot werkgevers. Het is vaak de eerste stap om actief te worden op de arbeidsmarkt en kan vervolgens ook een opstap zijn naar beter en vaster werk.


Lastig vervulbare vacatures

Vra

agA

anb

od

Mensen die niet naar hun volledige potentieel kunnen werken

Krapte in diverse beroepsgroepen

Groepen mensen die aan de kant staan

Mismatch op de arbeidsmarkt

Mismatch op de arbeidsmarktOndanks de positieve economische ontwikkelingen kent de arbeidsmarkt dus nog onevenwichtigheden. Er zijn aan de ene kant lastig vervulbare vacatures en er is krapte in diverse beroepsgroepen. Terwijl er tegelijkertijd groepen mensen zijn die aan de kant staan of niet naar hun volledige potentieel kunnen werken. Vraag en aanbod vinden elkaar dus niet altijd goed genoeg. Deze mismatch kan een belemmering zijn voor economische groei, doordat werkgevers hun groeipotentie niet kunnen waar-maken. Tegelijkertijd heeft Rotterdam een grote groep inwoners met een kwetsbare positie op de arbeidsmarkt. Het is van groot belang om te voorkomen dat deze personen langdurig buitenspel komen te staan.


‘Als je werkt, ben je vrijer’

Augustus Annang is leerling-taxichauffeur bij een taxibedrijf in Rotterdam. Hij werkt daar zestien uur in de week, sinds maart 2019.

‘Ik vind het leuk om nieuwe dingen te leren, bijvoorbeeld hoe je met klanten omgaat en welke wetten en regels er zijn. De klant heeft er bijvoorbeeld recht op dat je hem snel en veilig naar een bestemming brengt. Verder moet ik ervoor zorgen dat de auto van binnen en van buiten netjes blijft. Ik leer dit allemaal uit een boekje, maar we hebben soms ook les in een groepje van zes leerling-taxichauffeurs. Ik vind het leuk werk; het is niet zo zwaar als in de fabriek. Bovendien leer je mensen kennen en hoor je mooie verhalen.’

Wakker en actief‘Zestien uur werken per week, zoals ik nu doe, vind ik niet ideaal. De uren zijn verdeeld over de week, dus dan kun je verder niet zo veel. Ik hoop dat ik later meer uren kan werken. Het voordeel is wel dat ik nu wakker en actief blijf.’

Geen controle‘De gemeente heeft mij nu voor de eerste keer echt geholpen om een baan te vinden. Dat is fijn. Ik zou ieder-een aanraden om een baan te zoeken. Zonder werk blijf je in het nadeel en heb je geen controle over je financiën. Als je werkt, ben je vrijer en zelfstandiger. Als ik werk, geef ik mijn loonstroken altijd door aan de gemeente. Dan wordt het verdiende geld ingehouden op mijn uitkering. Maar vervolgens krijg ik dan soms twee maanden geen uitkering. Dat is vervelend. En als je gaat werken zit er een lange tijd tussen je laatste uitkering en de eerste keer dat je je loon krijgt. Dat is onhandig. Het zou erg fijn zijn als de gemeente op tijd de juiste bedragen overmaakt. Dit zou mij goed inzicht opleveren. En daar zou iedereen blij van worden. Omdat dit niet goed gaat, trekt het mij minder om een echte baan te zoeken.’


Hoofdstuk 3Inkomenszekerheid als basis

Inkomensonzekerheid bestaat of ontstaat, in relatie tot dienstverlening van de gemeente, meestal op deze sleutelmomenten:• Bij de aanvraag van een uitkering. • Bij het verwerven van inkomsten door middel van

deeltijdwerk. • Bij het uitstromen uit de uitkering.

Inkomensonzekerheid kan simpelweg te maken hebben met het hebben van te weinig bestaansmiddelen. De bijstandsuitkering voorziet in een tijdelijk vangnet. Maar hiermee eindigt de onzekerheid voor te veel Rotterdammers nog niet. Onvoorspelbare inkomsten en complexiteit van regels en processen kunnen ook leiden tot inkomensonzekerheid. Onzekerheid leidt tot (meer) stress, in combinatie met een doelgroep die vaak toch al moeite heeft om overzicht te houden. Daarom is er in het kader van inkomenszekerheid ook aandacht voor overzicht en rust op het vlak van financiën.

Voorkomen instroom bijstandRotterdammers die (tijdelijk) niet kunnen voorzien in hun levensonderhoud kunnen voor ondersteuning terecht bij de gemeente. Om te voorkomen dat mensen vanuit de WW instromen in de bijstand, is ww@work opgezet. Hierin worden Rotterdammers die aan het einde van hun WW-periode zitten, preventief benaderd en ondersteund vanuit de gemeente in hun zoektocht naar werk. Dit heeft geleid tot een forse daling van de instroom in de bijstand vanuit de WW. Een ander preventie-instrument is BuroWerk. Met BuroWerk wordt gelijk bij de uitkeringsaanvraag gekeken of er een kans op werk is, waardoor mogelijk instroom in de uitkering voorkomen kan worden. Door de inzet van ww@work en BuroWerk stromen jaarlijks zo’n 4.000 mensen minder in, omdat zij voor aanvang van de uitkering al een baan vinden.

InspanningsperiodeNa aanvraag van de uitkering hanteren wij in Rotterdam een inspanningsperiode. Voor jongeren is de inspannings-periode wettelijk verplicht. Hoewel het Rijk gemeenten de ruimte geeft om voor bepaalde groepen af te wijken van de inspanningsperiode, willen wij als gemeente een

stap verder gaan. Wij willen iedere jongere met multi-problematiek maatwerk bieden en zullen om die reden en in overleg met het Rijk kijken of de doelgroep verbreed kan worden.

Gedurende de inspanningsperiode van vier weken wordt aan de aanvragers gevraagd zich in te spannen om werk te vinden en/of hun situatie te verbeteren. Gedurende de aanvraagperiode wordt, wanneer deze langer dan 28 dagen duurt, een voorschot verstrekt.

Als een werkzoekende vanuit een uitkeringssituatie tijdelijk heeft gewerkt en binnen een half jaar opnieuw een uitkeringsaanvraag indient, wordt de inspanningsperiode niet opnieuw opgelegd. Hiermee wordt de drempel om tijdelijk werk te accepteren verlaagd.

ToeslagenInkomensonzekerheid bij minima en werkzoekenden wordt ook veroorzaakt doordat hun inkomen uit verschillende bestanddelen is opgebouwd, zoals loon, uitkering, toeslagen, maar ook bijvoorbeeld kwijtscheldingen. Door deze systematiek is het voor personen met een laag inkomen vaak erg ingewikkeld om te begrijpen over hoeveel middelen men kan beschikken wanneer deze bedragen beschikbaar komen, en hoe deze inkomens-bestanddelen elkaar beïnvloeden (denk aan toeslagen die lager worden wanneer inkomen toeneemt). Als men vergeet een bestanddeel niet op tijd of niet correct aan te vragen, ontstaat er inkomensonzekerheid. Hoewel de gemeente weinig invloed heeft op het oplossen van deze landelijke wetgeving, gaat de gemeente hierover een lobby starten bij de Rijksoverheid.

Digitalisering De ontwikkeling van het digitaal burgerportaal Edison zal op termijn gaan bijdragen aan meer inkomenszekerheid. Allereerst door de automatische inkomstenverrekening dankzij een koppeling tussen Edison en Socrates. Inkomstenverrekening kan hierdoor sneller gebeuren en is ook inzichtelijk voor de Rotterdammer. Ten tweede door het bieden van de mogelijkheid voor werkzoekenden om (geschatte) inkomsten direct in te voeren in het

Het wegvallen van inkomen leidt bij mensen met een bijstandsuitkering al snel tot nieuwe of een toename van onzekerheden en problemen op andere leefgebieden, zoals uitvoerig wordt beschreven in het actieprogramma ‘Reset Rotterdam’. Door schulden wordt ook de arbeidsmarktpositie van werkzoekenden verder verzwakt. Inkomenszekerheid dient daarom als basis waarop verder gebouwd kan worden. Gedurende deze collegeperiode is er om die reden focus op het verbeteren van inkomenszekerheid bij werkzoekenden. Door het bieden van de noodzakelijke zekerheid en rust, ontstaat er ruimte om gerichte stappen te zetten richting mensen arbeids-ontwikkeling, waarbij werkzoekenden zoveel mogelijk zelf de regie kunnen pakken, zonder zorgen over de stabiliteit van het inkomen. Dit sluit aan bij de maatregelen die worden beschreven in het actieprogramma ‘Reset Rotterdam’.


systeem. Hierdoor is het mogelijk om vooruitlopend op doorgegeven looninformatie het juiste bedrag aan uitkering te ontvangen. Tot slot kan op termijn via een nieuwe app de salarisstrook direct ingeladen worden in Edison. Ook dit zal het proces vergemakkelijken. Voor wie dit niet op eigen kracht kan, blijft uiteraard hulp beschikbaar.

Deeltijdwerk en inkomstenverrekeningDe voortgaande flexibilisering van de arbeidsmarkt komt steeds vaker en duidelijker tot uitdrukking in het aanbod van deeltijdwerk, al dan niet tijdelijk. Deeltijdwerk is een blijvend fenomeen. Het speelt om meerdere redenen een belangrijke rol bij de uitvoering van de Participatiewet. Rotterdammers doen via deeltijdwerk namelijk weer mee aan de samenleving en leveren een waardevolle bijdrage. Daarnaast biedt deeltijdwerk werkzoekenden de kans om relevante werkervaring op te doen. Niet alleen met een bepaald soort werk, maar ook met algemene werknemers-vaardigheden, zoals het functioneren in een werknemer-werkgeversverhouding en het samenwerken met collega’s. Hierdoor is het vanuit een deeltijdbaan niet alleen makkelijker, maar ook sneller om door te stromen naar een volledige baan. Aanvaarding van deeltijdwerk wordt gestimuleerd door consequente toepassing van de tijdelijke, gedeeltelijke vrijlating (25% met een wettelijk maximumbedrag voor maximaal zes maanden per uitkeringsperiode) van inkomsten uit werk die lager zijn dan de bijstandsnorm.


‘Dat bredere perspectief geeft werkzoekenden extra zelfvertrouwen’

Isaura Piepenbroek is werkconsulent prematching in Rotterdam-Zuid. Kort gezegd begeleidt ze werk-zoekenden naar betaald werk. Sinds eind vorig jaar werkt ze op een andere manier. Meer doelen mens-gestuurd in plaats van regelen systeemgestuurd.

‘Het systeem is nog niet helemaal af, maar een aantal van onsis al begonnen met de nieuwe werkwijze. De mensen uit mijn caseload die het dichtst bij werk staan, stuur ik voor het eerste gesprek een link waarin zij hun profiel kunnen aanmaken. Als het af is, kun je het zien als een soort LinkedIn-profiel. Ze kunnen er een profielfoto bij zetten, maar ook behaalde trainingen en afgeronde trajecten inzien.’ Handvatten‘Tijdens het eerste gesprek bespreek ik het profiel, de steekwoorden die eruit zijn gekomen - zoals ‘aanpakken’ of ‘helpen’ - en de mogelijke beroepen die daarbij horen. Dat kan verschillen van steigerbouwer tot kraamverzorger. Dankzij dit profiel heb ik meer en betere handvatten om het gesprek aan te gaan en weet ik veel beter wie ik voor me heb. Een ander voordeel is dat werkzoekenden een bredere blik krijgen op wat hun mogelijkheden zijn. Iemand denkt misschien: ik heb altijd productiewerk gedaan dus dat moet ik blijven doen. Maar die persoon heeft meerdere talenten. Hij blijkt bijvoorbeeld heel sociaal te zijn en kan ook in de horeca terecht. Dat bredere perspectief geeft werkzoekenden vaak extra zelfvertrouwen. Het systeem is meer dan voorheen tweerichtingsverkeer. De werk-zoekende kan zelf afspraken bijhouden, zijn profiel in- en aanvullen en krijgt daardoor meer inzicht en controle.’

Extra voldoening‘Eigenlijk iedereen die het profiel heeft ingevuld, reageert positief. Ze vinden de vragen duidelijk en ervaren het als leuk om zichzelf zo letterlijk te profileren. Ze moeten ook een cv aanmaken in het systeem. Dat is handig voor hen want zo krijgen ze houvast en overzicht in hun werkverleden. En als de doelen die we hebben afgesproken worden gehaald, vieren we dit samen en complimenteren we hen. De werkzoekende bloeit hiervan op.’


Hoofdstuk 4Passende en excellente dienstverlening

Vaste contactpersoonWe zien dat in de afgelopen jaren onze dienstverlening steeds specifieker en doelgerichter is geworden met specialisten voor verschillende typen dienstverlening en verschillende doelgroepen. Hierdoor is de dienstverlening en vooral de manier waarop de Rotterdammer deze ervaart versnipperd geraakt. In de loop van de tijd kan een Rotterdammer in de bijstand zo maar contact hebben met tien professionals die elk vanuit hun eigen opdracht werken aan de re-integratie van de werkzoekende. Ze kunnen goed aan de slag gaan, maar ook vanuit hun eigen opdracht verschillende boodschappen afgeven. En soms herhaaldelijk dezelfde informatie aan een Rotterdammer vragen. Om dit te verbeteren gaan we de begeleiding van werkzoekenden richting werk van begin tot einde doorlopend organiseren, door het werken met één vaste contactpersoon.

De vaste contactpersoon is snel en eenvoudig bereikbaar. Deze persoon hoeft niet zelf alle activiteiten uit te voeren, maar weet wel wat er waarom gebeurt op welk moment. In veertien wijken in de stad is deze contactpersoon niet via een gemeentelijke locatie, maar dicht in de buurt van werkzoekenden in de wijk bereikbaar. De vaste begeleider blijft contactpersoon en aanspreekpunt. Ook na beëindiging van de uitkering, als blijkt dat dit nodig is. Mocht de werkende Rotterdammer toch nog extra aandacht en zorg nodig hebben, dan is duidelijk wie hier binnen de gemeente de contactpersoon voor is. Via die contactpersoon kan de juiste ondersteuning snel en goed ontsloten worden.

BejegeningEen passende bejegening is essentieel in de dienstverlening die we de Rotterdammer willen bieden. In de afgelopen jaren waren regelen systeemgestuurd werken leidend in het gemeentelijke contact met de Rotterdammer. Hierdoor ontstond voor de professional weinig ruimte om maatwerk te leveren en in te gaan op mogelijke andere problemen in het leven van de Rotterdammer, die de zoektocht naar werk in de weg stonden. Van regelen systeem-gestuurd werken gaat de gemeente deze collegeperiode naar doelen mensgestuurd werken. Dit betekent dat gemeente Rotterdam in haar communicatie een nette, vriendelijke en respectvolle toon aanslaat. Hierbij krijgen professionals in de uitvoering de ruimte om degene aan de andere kant van de tafel te leren kennen, te zien welke problematiek er heerst, te achterhalen

wat iemand kan en wil en wat ervoor nodig is om dit te realiseren.

Zes principes staan centraal in de dienstverlening die wij Rotterdammers bieden. Deze uitgangspunten zijn geformuleerd in het programma concerndienstverlening: 1. We stellen de behoefte van de Rotterdammer centraal. 2. We zijn betrouwbaar in de dienstverlening die we

leveren. Dit betekent dat we goed bereikbaar zijn, op tijd leveren én in één keer goede dienstverlening leveren.

3. Onze dienstverlening is makkelijk. 4. We bieden eigentijdse dienstverlening: we maken

optimaal gebruik van de bestaande technologische mogelijkheden.

5. We werken van buiten naar binnen. Dit betekent dat we samenwerken vanuit gedeeld eigenaarschap en samen met de stad en de wijk.

6. We zijn attent en communiceren duidelijk. Dit houdt onder andere in dat we oplossingsgericht zijn en kijken altijd naar wat wél kan.

Meer inzicht in eigen ontwikkelingsperspectief Als we de werkzoekenden met een grote afstand tot de arbeidsmarkt op een realistische manier willen begeleiden naar werk, zullen we moeten weten wat het perspectief van die Rotterdammer is op werk en ontwikkeling (naar werk). Hiervoor zullen we werkzoekenden beter moeten kennen. Het beter in beeld hebben van dit perspectief past ook bij de wens van dit college om meer maatwerk en passende dienstverlening te bieden. Daarom wordt 2019 gestart met het op een nieuwe manier bepalen van dit zogeheten Perspectief op Maat (voorlopige werktitel). Door gebruik te maken van interactieve testen en vragen, wordt voor de werkzoekende stap voor stap zichtbaar wat het meest passende uitstroomperspectief is op basis van vijf werk-profielen: verkoper, vervoerder, helper, aanpakker en maker. Dit inzicht maakt het ook makkelijk om binnen dit specifieke uitstroomprofiel de meest passende vacatures te vinden. Op basis van het profiel van de werkzoekende kan zo vastgesteld worden wat de belangrijke nog te ontwikkelen kwaliteiten en vaardigheden zijn. Hierbij wordt ook gekeken naar de motivatie en soft skills van de werkzoekende en naar zaken als aanwezigheid van

De komende jaren willen we de dienstverlening aan de Rotterdammer verder verbeteren. Meer dan ooit staat de Rotterdammer centraal. Dit heeft gevolgen voor de structuur van de dienstverlening, maar ook voor de bejegening richting werkzoekenden.


bijvoorbeeld schulden of noodzaak voor kinderopvang.

Door het werken met Perspectief op Maat (voorlopige werktitel) kan een meer gelijkwaardig gesprek worden gevoerd tussen de werkzoekende en de professional. De werkzoekende krijgt zodoende namelijk inzicht en medezeggenschap over zijn of haar eigen traject.

Door in de loop van de komende jaren steeds meer werkzoekenden (uiteindelijk het hele bestand) via dit Perspectief op Maat in beeld te brengen, zal het inkopen van instrumenten, scholing en trajecten steeds meer passen bij de ontwikkelvragen van het bestand. Hoewel voor de Participatiewet al het beschikbare werk passend is (voor iedereen in de bijstand), is overduidelijk dat werk dat beter aansluit bij iemands uitstroom- en ontwikkelperspectief meer kans op een duurzame match zal opleveren. Met het Perspectief op Maat-profiel kijken we ook naar wat voor de groepen in de bijstand passende uitstroomperspectieven zijn. Op basis hiervan kunnen we op de arbeidsmarkt op zoek naar de vraag. Het betere inzicht in de kwaliteiten van het bestand zal ook het matchen van kandidaten op vacatures verbeteren en daarmee vraag en aanbod beter samenbrengen.

InstrumentenhuisHet bieden van dienstverlening en instrumenten die passen bij het ontwikkelperspectief, zoals beschreven in de vorige alinea, zorgt voor snellere en betere ontwikkeling van de Rotterdammer. Zo zorgt dit voor een beter toegepast en gecategoriseerd aanbod van instrumenten die op elkaar zijn afgestemd en die we sneller en doeltreffender per kandidaat kunnen inzetten.

We zorgen ervoor dat in het instrumentenhuis een breed aanbod van re-integratie-instrumenten beschikbaar is. Hierbij worden alle onderdelen van de organisatie betrokken. Het werken met een instrumentenhuis houdt een andere manier van werken in. Doordat instrumenten op dezelfde manier gecategoriseerd zijn als de kwaliteiten, vaardigheden en aandachtsgebieden die gebruikt worden in het perspectiefprofiel, wordt het kiezen voor een in te zetten instrument overzichtelijker. Ook de Rotterdammer zelf krijgt zicht op de in te zetten instrumenten voor bepaalde aandachtsgebieden. Hiermee krijgt de Rotterdammer meer sturing over het proces en wat daarin gedaan wordt.

We zorgen ook voor continue monitoring van ontwikkel-stappen. Hierdoor kunnen we de effectiviteit en de inzet van het instrumentarium vervolgens weer verder optimaliseren. We organiseren hiervoor zogeheten leerloops: we zetten de instrumenten in en kijken daarna wat het effect ervan bij de kandidaat is. Zet de werkzoekende hiermee de stap die verwacht werd? Niet alleen het objectieve resultaat telt, maar ook de manier waarop het instrument ervaren wordt, door zowel de werkzoekende als de werkbegeleider als eventueel de werkgever.

KlantreizenKlantreizen zijn een middel om alle interactiemomenten tussen werkzoekende en gemeente in kaart te brengen. Zo komen we er achter wat de behoeften en ervaringen van werkzoekenden op dat moment zijn en hoe de dienst-verlening hierop verbeterd kan worden. Deze kennis stelt ons in staat om betere dienstverlening op maat aan te bieden. In deze collegeperiode zullen klantreizen als middel worden ingezet om bestaande processen te evalueren, te toetsen en te verbeteren, zodat de systeemwereld van de gemeente beter aansluit bij de leefwereld van de Rotterdammer.

HalloWerkDeze collegeperiode is gestart met ‘HalloWerk’. Dit platform biedt werkzoekenden de mogelijkheid online een uit-gebreid profiel aan te maken en geeft werkgevers de optie om op basis hiervan direct kandidaten te benaderen voor openstaande vacatures. Op HalloWerk worden kandidaten niet geselecteerd op basis van hun opleiding en ervaring, maar juist op basis van hun talent, motivatie en bijvoorbeeld hun hobby’s. Het profiel dat met behulp van Perspectief op Maat ook voor de werkzoekenden zelf steeds duidelijker wordt, kan door die werkzoekenden zelf via HalloWerk ontsloten worden. Tegelijk biedt HalloWerk aan werkgevers de mogelijkheid om vacatures aan te bieden waarvoor zij personeel zoeken. Via HalloWerk kunnen werkzoekenden vervolgens zelf ook contact opnemen met de betreffende werkgever. HalloWerk is hiermee een toevoeging op onze dienstverlening en biedt ruimte voor rechtstreeks contact tussen werkgever en werkzoekenden zonder tussenkomst van de gemeente. De komende periode zal verder geïnvesteerd worden in HalloWerk.

Integrale dienstverlening en privacyIn het beleid van de gemeente staat de Rotterdammer centraal. De afgelopen jaren is de dienstverlening, om goede redenen, in verregaande mate gestandaar-diseerd. Hierdoor is in sommige gevallen te ver opge-schoven richting een ‘one size fits all’-benadering. Hier brengen we deze collegeperiode verandering in: de gemeente wil passende dienstverlening bieden. Concernbreed zijn er een aantal documenten en programma’s opgezet die bijdragen aan een juiste benadering en behandeling van de Rotterdammer. Bijvoorbeeld het beleidskader Dienstverlening “Samen werken we aan passende dienstverlening voor alle Rotterdammers. Goed geregeld Rotterdam!” en het Actieplan Bejegening.

Dat wij meer integraal werken, moet vooral voor de Rotterdammer merkbaar worden. We willen dat de Rotterdammer maar één keer zijn verhaal hoeft te doen. We gaan hiervoor binnen het sociaal domein waar mogelijk gegevens intern delen met elkaar. Hierbij volgen we vanzelfsprekend de weten regelgeving. De komende periode zal de binnenkomst bij de gemeente gestroomlijnd


worden; er mag geen merkbaar verschil zijn tussen de gemeentelijke loketten. Of een Rotterdammer nu binnenkomt via de Vraagwijzer, het Jongerenloket of bij de afdelingen van Werk en inkomen. Een juiste begeleiding vanaf het eerste contactmoment is essentieel. Tijdens de eerste gesprekken (intake) willen we vaststellen of er sprake is van multiproblematiek en luisteren we naar de wensen en doelen van de Rotterdammer. Hier kan ook de verbinding gelegd worden met andere beleidsvelden, zoals armoede en schulden, WMO of jeugdzorg.

Bij het centraal stellen van de Rotterdammer is voor het college de wijk ‘de maat’. Het college geeft dit in samenwerking met de Rotterdammers en alle clusters via de gebiedsorganisatie vorm via een 4-jaarlijkse cyclus van wijkagenda’s en jaarlijkse wijkactieplannen per wijk. Het contact in de wijk heeft een positieve invloed op de relatie tussen de gemeente en de werkzoekende, en vergemakkelijkt de contacten met het netwerk in de wijk. De komende jaren wordt het wijkgestuurd werken doorontwikkeld binnen de afdelingen die zich bezighouden met de uitvoering van de Participatiewet. Voor een deel van de meer integrale manier van dienstverlening zal de wijk het schaalniveau zijn.

Sinds mei 2018 is de Algemene verordening gegevens-bescherming (AVG) in werking getreden. Deze verordening eist dat gemeenten aantoonbaar werken volgens de privacyregels. Gemeente Rotterdam heeft hiervoor een concernbreed beleidskader geformuleerd. Voor wat betreft de Participatiewet is er al een strak lopend proces datalekken en inzageverzoeken (Rechten van betrokkenen). Daarnaast zijn de contracten met derden nagelopen en goedgekeurd op basis van de AVG-eisen. Ook is er voor de uitvoerende afdelingen een verwerkingen-register opgezet.

Een belangrijk punt voor wat betreft privacy is de samen-werking binnen het sociaal domein en welke gegevens je volgens de Participatiewet, WMO en Jeugdwet met elkaar mag delen. Om binnen dit domein (integrale) dienstverlening te kunnen bieden, waarbij bijvoorbeeld trajecten in het kader van de WMO kunnen bijdragen aan de arbeids-ontwikkeling van een werkzoekende, zoeken de clusters Maatschappelijke Ontwikkeling en Werk en inkomen steeds meer de samenwerking. Waar wij hiaten in de weten regelgeving zien, handelen wij actief richting het Rijk. De komende periode wordt een aantal processen goed onder de loep genomen om te kijken waar we zelf binnen de gemeente iets kunnen veranderen in processen of mandaten. Zo kunnen we binnen het sociaal domein zo goed en effectief mogelijk werken. Dit geldt ook voor de integrale intake (zie pag. 19), waarbij we in de eerste gesprekken willen vaststellen of er sprake is van multiproblematiek.


‘We gaan voor langdurige uitstroom’

Sadika Mouch is werkconsulent van Leerlandschap Route 3, ook wel Werkweekagenda genoemd. Dit is een aanpak waarin de werkzoekende centraal staat en intensiever wordt begeleid.

‘Route 3 loopt inmiddels een jaar of twee. Een van de kenmerken is veel contact met de werkzoekenden, in de vorm van tweewekelijks contact. We appen ook veel. Bijvoorbeeld als ze een brief gekregen hebben die ze niet snappen. Werkzoekenden moeten ook een werkweek-agenda bijhouden. Met zo’n weekagenda willen we hen bewust maken van tijd en hoe je deze efficiënt kunt gebruiken. Het brengt meer structuur en overzicht en geeft daarom rust. Veel werkzoekenden krijgen er ook meer zelf-vertrouwen door, omdat ze het zelf doen. Het doel is natuurlijk dat dit bijdraagt aan het vinden van (vrijwilligers)werk.’

Vertrouwen‘De een heeft meer begeleiding nodig dan de ander. Hoe meer belemmeringen, zoals bijvoorbeeld schulden, fysieke of psychische klachten, hoe meer begeleiding nodig is. Stel: iemand heeft mentale klachten, maar wil niet naar de psycholoog. Ik probeer dan zijn of haar vertrouwen te winnen en stappen te laten maken. Bijvoorbeeld door aan te moedigen om naar de huisarts te gaan voor een verwijzing. In de werkweekagenda moet de werkzoekende dan 32 uur per week bijhouden welke stappen hij of zij zet om aan de problemen te werken.’

Realistisch‘Wij werken nauw samen met bijvoorbeeld het wijkteam en Bureau Frontlijn om specialistische zorg in te zetten. Maar ook met financiële specialisten om de schulddienst-verlening te starten. We blijven de mensen begeleiden tot ze werk hebben. Ook als ze uitstromen, volgen we hen nog een vaste periode. We boeken goede resultaten met deze aanpak. We gaan voor langdurige uitstroom en vragen daarom ook aan werkzoekenden: wat zijn je kwaliteiten, wat wil je? Maar het moet wel realistisch zijn. Soms moeten ze eerst nog een cursus doen of een andere hindernis overwinnen. We sturen nooit iemand zomaar de arbeidsmarkt op.’

Driegesprek‘We werken nauw samen met de collega’s van Inkomen. Als werkzoekenden vragen hebben over inkomen, kunnen we snel schakelen. Als iemand werk heeft gevonden, volgt eerst een driegesprek over hoe het gaat lopen, wat hij of zij krijgt uitbetaald, wat we inhouden aan uitkering, enzovoorts. Dat helpt om schulden te voorkomen en werkt voor ons ook prettig.’

22

‘Met dwang kom je nergens’

Sarina Warbout is een van de werkzoekenden in de caseload van Sadika. Ze heeft veel meegemaakt en had veel belemmeringen. Maar ondanks alle tegen-slagen komt ze vooruit. De duurzaamheid van de uitstroom, bij voorkeur minimaal een jaar, zal ook in onze acquisitie een belangrijk uitgangspunt zijn.

‘Ik omschrijf mezelf als een jonge, spontane vrouw met drie volwassen zoons. Ik heb ooit de huishoudschool gedaan en kreeg al jong kinderen. Daardoor heb ik niet veel buitens-huis gewerkt. Ik had al jong een uitkering. Ik ben tien jaar evenementenregelaar geweest als vrijwilliger. Dat past goed bij mij, want ik ben een buitenmens en ik ga graag met mensen om. Op een gegeven moment heb ik een opleiding voor verkeersregelaar gedaan. Drie jaar lang heb ik dat werk met veel plezier gedaan. Helaas kan ik niet meer lang staan en heb ik andere lichamelijke problemen. Dus nu moet ik op zoek naar iets anders. Het liefst weer buiten en met mensen. Want binnen zitten is niets voor mij.’

Intensievere begeleiding helpt me ‘Wat ik van de nieuwe aanpak vind? Die werkt beter dan vroeger toen de begeleiding nog veel minder intensief was, vind ik. Toen moest je van alles en nu werk je meer samen. Bijvoorbeeld om je problemen op te lossen. Het mooie is dat ik soms ook buiten werktijd contact heb met Sadika. Ze helpt me echt. Dankzij haar heb ik al veel vooruitgang geboekt. Dit werkt veel beter zo, want met dwang kom je nergens.’

23

‘Je bent verantwoordelijk voor je eigen traject’

Edith Veerhoek is matchmaker voor Rotterdamse werkzoekenden. Ze helpt hen met behulp van coaching en training een baan te vinden. Centraal bij de aanpak staat maatwerk; elke werkzoekende krijgt een pakket aan training dat bij hem of haar past.

Edith en haar collega-matchmakers begeleiden vier verschil-lende groepen werkzoekenden: regulier MBO, zij-instromers, hoger opgeleiden en digi-starters. Deze laatste groep kan niet goed met de computer omgaan en krijgt eerst een computercursus. ‘Het maatwerk zit hem in verschillende aspecten. Denk bijvoorbeeld aan het niveau van de trainingen; dit is aangepast aan de leercapaciteit van de werkzoekenden. Het varieert van een heel praktische insteek tot een meer abstracte aanpak.’

De groep bepaalt De verschillende groepen werkzoekenden krijgen twee keer per week een gezamenlijke training. ‘Welke trainingen een groep krijgt, bepalen de groepsleden met elkaar. Er is geen standaardaanpak. De groep bepaalt waar behoefte aan is. Dat kan variëren van het veranderen van je mindset tot het voeren van een sollicitatiegesprek en het schrijven van een sollicitatiebrief.’

Persoonlijk Naast groepstraining krijgen alle deelnemers persoonlijke coaching. ‘Komt een bepaald onderwerp niet in de groep aan de orde, dan richten we ons hier bij de persoonlijke sessies op’, vertelt Edith. ‘Ook hierbij geldt; geef aan wat je nodig hebt en wat je wilt. Jij bent verantwoordelijk voor je eigen traject. En zit een training of coaching-element niet in ons bestaand aanbod, dan kunnen we het bijna altijd toevoegen. Weer maatwerk dus. Soms vindt iemand het lastig in te zien wat hij of zij nodig heeft. Daar helpen wij als coaches dan natuurlijk bij.’

Draagvlak Edith is heel positief over deze manier van werken. ‘Het werkt heel goed, omdat het aansluit bij wat mensen willen en nodig hebben; er is draagvlak. Begeleiding zonder draagvlak werkt niet. Dat is trekken aan een dood paard. Maar als de behoefte er is, dan komt het resultaat zeker.’


Hoofdstuk 5Maatwerk

Rotterdam OnbeperktDe dienstverlening van gemeente Rotterdam moet voor iedere werkzoekende Rotterdammer toegankelijk zijn. Ook voor mensen met een beperking. Hiervoor loopt ook het programma Rotterdam Onbeperkt. Uit onderzoek blijkt dat Rotterdammers met een lichtverstandelijke beperking (LVB) de gemeentelijke dienstverlening als lastig en ingewikkeld ervaren. Voor wat betreft de Participatiewet zorgt dit ervoor dat burgers bijvoorbeeld het proces van een digitale uitkeringsaanvraag niet kunnen doorlopen, moeite hebben met het nakomen van afspraken en het begrijpen van de verplichtingen die bij het ontvangen van een uitkering horen. Dit leidt mogelijk tot verdere proble-matiek. De uitkomsten van dit onderzoek worden omgezet in een plan van aanpak. Hierbij is het doel om maatwerk te leveren, passend bij de persoonlijke problematiek. Bij de begeleiding naar werk is nadrukkelijk ook aandacht nodig voor het benutten van de beschikbare voorzieningen bij een (arbeids-) beperking.

Niet-uitkeringsgerechtigdenRotterdammers die geen recht hebben op een uitkering maar wel graag hulp willen op de weg naar werk kunnen, op basis van de Participatiewet, gebruikmaken van de gemeentelijke dienstverlening. De gemeente voert een passief beleid voor de niet-uitkeringsgerechtigden. Dit wil zeggen dat Rotterdammers op eigen verzoek dienst-verlening krijgen aangeboden. De dienstverlening is gelijk aan die aan bijstandsgerechtigden, maar kent een maximale duur van twee jaar. Niet-uitkeringsgerechtigden met een arbeidsbeperking (doelgroep Wet Banenafspraak) worden wel actief door de gemeente benaderd met de vraag of dienstverlening gewenst is. Het is van belang dat ook deze kwetsbare groep een kans krijgt op de arbeidsmarkt en niet langdurig thuis zit.

Oudere werkzoekendenDe gemeentelijke inzet voor werkzoekenden wordt bepaald op basis van de arbeidsmarktpositie. Over het algemeen genomen hebben ouderen een grotere afstand tot de arbeidsmarkt dan jongeren, doordat zij gemiddeld langer in een uitkeringssituatie zitten. De komende periode zal aan ouderen meer maatwerk worden geboden, zeker als hun situatie daarom vraagt. Hierbij zullen we onze re-integratie-

dienstverlening meer laten aansluiten op de wens van de oudere werkzoekenden. Wanneer zij aangeven niet geholpen te zijn met re-integratiedienstverlening, zullen zij een maatschappelijke inspanning leveren in het kader van Prestatie010. Op verzoek van de raad (motie 18bb4851) is een pilot opgestart die specifiek gericht is om bijstands-gerechtigden van 45 jaar en ouder weer in het arbeids-proces te krijgen. Werkconsulenten zullen zich specifiek op deze doelgroep richten, waarbij zij gebruik kunnen maken van diverse instrumenten. Ook zal de deskundigheid van de werkconsulent bevorderd worden. De resultaten van deze pilot worden na anderhalf jaar geëvalueerd en aan de raad gecommuniceerd.

JeugdwerkgelegenheidHet aantal werkzoekende jongeren (<27 jaar) met een bijstandsuitkering is in de afgelopen periode flink gedaald. Tegelijkertijd ligt er ook nu nog een forse uitdaging om het aantal jongeren met een bijstandsuitkering verder terug te dringen. Het college heeft de ambitie uitgesproken dat in 2022 nog 2.080 jongeren een bijstandsuitkering ontvangen. De realisatie van deze ambitie gebeurt langs twee sporen: enerzijds maakt het Jongerenloket de omslag naar inten-sievere dienstverlening en meer maatwerk voor jongeren. Hier hoort ook het werken met intakespecialisten en een uitgebreide intake bij, volgens de methodiek van de brede uitvraag, om zo de hulpvraag van de jongeren goed in beeld te brengen en uitval te beperken. Anderzijds draagt het Leerwerkakkoord (LWA) bij aan het realiseren van de ambitie. Met het LWA wordt beoogd zoveel mogelijk mensen duurzaam aan het werk te helpen, of van werk naar werk te begeleiden. In het kader van het LWA is afgesproken dat de doelgroep jongeren een vaste plek krijgt in elk sectorakkoord. Daarnaast is preventie belangrijk. Jaarlijks komen in Rotterdam duizenden jongeren van school af. De meeste jongeren stromen door naar een vervolgopleiding of naar werk. Toch komen ieder jaar ook zo’n 650 jonge schoolverlaters via het Jongerenloket in een uitkering terecht. Dit moet anders. Naast het toepassen van maatwerk gericht op zelfredzaamheid en duurzame uitstroom, gaan we de komende jaren ook versterkt werken aan preventiemaatregelen voor het instromen in de bijstand.

Hoewel we spreken over de doelgroep Participatiewet, betekent dit niet dat het gaat over één groep. Onder de Participatiewet vallen namelijk verschillende doelgroepen, die elk hun eigen aanpak, begeleiding en perspectief hebben. Daarom wordt binnen de aanpak van de gemeente gedifferentieerd en kunnen verschillende instrumenten worden ingezet. Het uitgangspunt hierbij is dat er maatwerk wordt geboden aan individuele werkzoekenden, maar binnen de participatiewet zijn ook specifieke groepen te onderscheiden. Voor elk van deze groepen wordt de aanpak gekozen die leidt tot de meeste kans op de arbeidsmarkt, door maatwerk te bieden en de talenten van elk individu te benutten.


We kijken verder dan alleen onderwijs en begeleiden ook jongeren naar andere passende vervolgplekken. Gebleken is namelijk dat het behalen van een startkwalificatie niet voor iedereen haalbaar is. Hiervoor werken we samen met partijen uit onderwijs en arbeidsmarkt en andere gemeenten. Voor de groep waarvoor het behalen van een startkwalificatie wel haalbaar is, zorgen we ervoor dat de begeleiding naar het onderwijs soepel verloopt. Zo zorgen we er in samenwerking met het onderwijs voor dat er geen jongere na school de bijstand instroomt.

Bovenstaande ontwikkelingen beschouwen wij als belangrijke stappen in de realisatie van ons ideaal: iedere Rotterdamse jongere heeft de mogelijkheid zijn/haar talenten te benutten en zich verder te ontwikkelen, met als ultieme droom dat iedere jongere die in Rotterdam van school afkomt, een baan heeft. We zijn er niet alleen voor jongeren die een bijstands-uitkering hebben; onze dienstverlening richt zich eveneens op niet-uitkeringsgerechtigde jongeren.

StatushoudersIn 2019 is de nieuwe aanpak statushouders vastgesteld, als programma binnen het actieprogramma ‘Relax. Dit is Rotterdam’. De nadruk hierbinnen ligt op een intensieve maatwerkaanpak, gericht op toeleiding naar werk en onderwijs. Hieraan verbonden is de target dat het aantal bijstandsuitkeringen voor statushouders daalt naar 1.507 in 2022. Deze daling is even hard als de beoogde bestands-daling op het totale aantal uitkeringen.

We willen dat Rotterdamse statushouders zich veilig, nuttig en thuis voelen, dat zij duurzaam en economisch zelfredzaam zijn en meedoen in de maatschappij, en dat zij regie kunnen nemen over hun leven. Daarom bevorderen we hun integratie door een stabiele basis te bieden, ze de Nederlandse taal te laten leren, scholing en zorg te bieden en door maatwerk te leveren voor het vinden van betaald werk. De aanpak naar werk voor de doelgroep status-houders richt zich op werkzoekenden met een bijstands-uitkering, die sinds januari 2013 een verblijfsdocument hebben gekregen en waarvan de uitkering startte na 1 januari 2013. In september 2018 is gestart met gespecialiseerde consulenten. De begeleiding tot aan uitstroom naar werk of opleiding vindt in gespecialiseerde teams plaats. Ook zijn diverse kleinschalige pilots opgestart om te leren en te experimenteren met de doelgerichte arbeidsontwikkeling van statushouders. De voorkeur gaat hierbij uit naar geïntegreerde duale inburgeringstrajecten, waar op de locatie van de werkgever zowel de lessen van de inburgeringscursus als de beroepsopleiding plaatsvinden.

OndernemersDe Rotterdamse regio kent steeds meer kleine ondernemers en zzp’ers, deels door de groeiende economie en deels als gevolg van veranderende arbeidsverhoudingen. Zie hiervoor ook hoofdstuk twee. Bij tijdelijke tegenslag biedt de gemeente begeleiding en advies, en zo nodig financiële ondersteuning om een doorstart mogelijk te maken. Passende schulddienstverlening, ondersteuning bij het op orde brengen van de financiële administratie, of het maken van een doorstartplan kan hier onderdeel van uitmaken. Het doel daarbij is om faillissement en instroom in de Participatiewet te voorkomen.

Ook voor werkzoekenden kan het ondernemerschap een goede stap zijn om economische zelfstandigheid te realiseren en bij te dragen aan de verdere economische groei van Rotterdam en de regio. We begeleiden en coachen hen om hun droom te realiseren, en bieden zo nodig tijdelijke financiële ondersteuning uit het Besluit Bijstandverlening Zelfstandigen (BBZ). De gemeente werkt hierbij nauw samen met andere partijen (onderwijs en marktpartijen) die initiatieven in de wijk mogelijk maken, waar startende ondernemers werklocaties en -faciliteiten kunnen delen en elkaars netwerken kunnen versterken. We hebben hierbij aandacht voor bijzondere groepen, die mogelijk de taal nog niet geheel machtig zijn, maar over een krachtige overlevingsdrive beschikken, zoals statushouders. Met extra coaching op maat kunnen zij werken aan hun ondernemersidee, waarbij de taalvaardigheid als vanzelfsprekend mee ontwikkelt.

Niet-zelfredzame RotterdammersRotterdammers in crisissituaties zoals dakloosheid, verslaving, detentie en dergelijke zijn om voorstelbare redenen (tijdelijk) niet beschikbaar voor de arbeidsmarkt. Vanuit de gedachte van integrale dienstverlening is zorg, inkomen en werk voor deze doelgroep binnen één afdeling (Participatie & Stedelijke Zorg) georganiseerd. Door inzet van participatie-coaches wordt in samenwerking met zorginstellingen en andere onderdelen van gemeente Rotterdam, eerder dan voorheen, maatwerk geboden aan cliënten. Sinds begin 2019 loopt succesvol een pilot met Rotterdam Inclusief, ingericht om mensen met een grote afstand tot de arbeids-markt te begeleiden naar (beschut) werk en/of garantiebanen, als voorbeeld van maatwerk. Een ander voorbeeld is het op grote schaal intensiveren van de contacten met cliënten in zorginstellingen/opvangvoorzieningen/penitentiaire inrichtingen. Dit leidt tot bruikbaardere profielen die de mogelijkheden van deze personen op de arbeidsmarkt aantoonbaar vergroten.


‘We zoeken diesprankeling in de ogen’

In samenwerking met de gemeente helpt het Rotterdamse bedrijf ICL werkzoekenden die jarenlang thuis zitten aan een baan. Niet voor even, maar voor langere tijd. ‘Met aandacht en begeleiding krijgen wij de mede-werkers die we nodig hebben, en zij de baan waar ze op hun plek zijn’, zegt Remco Tournier, directeur sales en Research & Development.

ICL maakt hittebestendige pakkingen en isolatie voor onder andere cv-ketels en kachels, en exporteert naar landen wereldwijd. Het bedrijf heeft inmiddels heel wat volwaardige krachten in huis vanuit een uitkering. ‘Voor ons begint een geslaagd traject al bij de eerste rondleiding. We zoeken die sprankeling in iemands ogen. Affiniteit en interesse. Als dat er is, hebben we het grootste deel al gewonnen. Een medewerker startte in productie, daarna werkte hij op de kwaliteitsafdeling en nu werkt hij bij sales. Dat is toch fantastisch!’

Aandacht Passie voor het vak is nummer één. Dan volgen volgens Remco de juiste begeleiding en training, en vooral; aandacht. ‘Als je mensen met liefde en empathie behandelt, krijg je een gemotiveerde werknemer die voor je klaarstaat. Bij ons komen elke week een stoelmasseur en een fysiotherapeut, we hebben airconditioning in de fabriek en vloerverwarming voor de naaisters. En iedereen krijgt een interne coach. Zo kunnen we iemand het beste begeleiden en alles eruit halen wat erin zit. Ook vind ik het belangrijk dat mensen zeggen wat er speelt. Mijn deur staat altijd open. Zeg wat je op je lever hebt, zo maken we met elkaar de werkplek die goed is voor jou en het bedrijf.’

Aandachtspunt Remco is positief over de samenwerking met de gemeente, maar ziet ook verbeterpunten. ‘Mensen die jarenlang in de bijstand hebben gezeten en eindelijk weer aan het werk zijn, krijgen vaak allerlei schuldeisers op hun dak. Dit geeft zoveel stress, dat ze weer thuis komen te zitten. Dat moeten de gemeente en andere betrokken partijen echt anders aanpakken.’


Hoofdstuk 6Duurzaam aan het werk

Rotterdams LeerwerkakkoordMet de energietransitie, de circulaire economie en digita-lisering staan we voor grote uitdagingen op de arbeidsmarkt. Hierdoor ontstaan namelijk nieuwe banen en beroepen. Om zoveel mogelijk Rotterdammers aan de slag te krijgen én te houden is een goede match met de veranderende vraag op de arbeidsmarkt essentieel. Dit kan de gemeente niet alleen. Om de regionale arbeidsmarkt toekomst-bestendiger en inclusiever te maken, is samenwerking met onderwijs en bedrijfsleven noodzakelijk. Deze samenwerking krijgt vorm en inhoud via de Rotterdamse Leerwerkakkoorden (LWA). Op 5 februari 2019 is, met de ondertekening van dit LWA, een brede coalitie van partners (ondernemers, onderwijs en overheid) het commitment aangegaan om gedurende een langere periode (6 jaar) via de onderstaande drie pijlers intensief samen te werken aan de nodige ingrepen om de regionale arbeidsmarkt toekomstbestendiger te maken.

• Van school naar werk Het credo is ‘geen jongere zonder baan van school’. Het onderwijs van vandaag leidt mensen op die de wereld én de arbeidsmarkt van morgen gaan vormen. Uitgangspunt is dat jongeren daar goed op zijn voorbereid, met de juiste vaardigheden en competenties. Toekomstgericht opleiden betekent dat competenties en vaardigheden die van belang zijn voor duurzame loopbaanontwikkeling in het onderwijs zijn verankerd. Het betekent ook dat we jongeren waar nodig startgaranties op de arbeidsmarkt durven te geven en dat we jongeren - waarvoor het behalen van de vereiste opleiding of diploma geen vanzelfsprekendheid is - gerichte begeleiding bieden naar een werkervaringsplek.

• Van werk naar werkIn deze pijler werken we toe naar een structureel en duurzaam systeem voor een leven lang ontwikkelen in onze regio. De wereld verandert en beroepen veranderen mee. De arbeidsmarkt vraagt in toenemende mate flexibele en breed inzetbare professionals, met de

juiste vaardigheden. We hechten er waarde aan dat werkgevers inzetten op om-, her- en bijscholing ‘on the job’. Werkenden moeten indien nodig snel kunnen overstappen van het ene (krimpende) beroep naar het andere (groeiende) beroep. Dat vraagt een flexibel en modulair onderwijsaanbod.

• (Weer) aan het werkEr zijn in de regio Rotterdam Rijnmond nog (te) veel mensen zonder werk die niet in hun eigen inkomen kunnen voorzien. Tegelijkertijd staan er in onze regio veel vacatures open die moeilijk of niet ingevuld kunnen worden. De uitdaging van alle LWA-partners is deze mismatch tussen beschikbare vacatures en de mensen die ze kunnen invullen, te voorkomen. Daarvoor starten we innovatieve projecten, gericht op terugkeer naar werk, om-, her en bijscholing van werkzoekenden en het toegankelijk maken van werk voor personen met een kwetsbare arbeidsmarktpositie.

De operationalisering van het Rotterdamse LWA vindt plaats in de zogenaamde sectorakkoorden. In deze sector-akkoorden worden voor specifieke sectoren concrete afspraken op maat gemaakt met coalities van branche-organisaties, bedrijven en onderwijsinstellingen. Gezamenlijk bepalen zij hun inzet op de drie LWA-sporen, leggen ze de te behalen resultaten vast en spreken ze af hoe dit te organiseren en te (co-)financieren. Dit betreft maatwerk uitgaande van de arbeidsmarktvraagstukken in die sector. Het Rotterdams LWA is een open samenwerking. Partners die de bovenstaande doelstellingen onderschrijven, goede ideeën hebben en willen bijdragen, kunnen zich verbinden aan het LWA door mee te doen aan de ontwikkeling en uitvoering van nieuwe sectorakkoorden.

Sectorakkoorden hebben een innovatief karakter. Door versnelling, opschaling en vernieuwing dragen ze bij aan het bereiken van de doelstellingen uit de drie pijlers en vormen zo een plus op de bestaande dienstverlening. In elk LWA is daarbij aandacht voor data-analyse en arbeidsmarktinformatie. Op deze manier kunnen we bepalen waarop de inzet zich moet richten en kunnen

Door een veranderende economie, die de afgelopen jaren steeds verder is gegroeid, zijn ook de kansen op de arbeidsmarkt verbeterd. Voor een deel van de mensen in de bijstand heeft de verbetering van de economie bijgedragen aan het vinden van werk en het uitstromen uit de uitkering. Toch heeft het voorspoedige economische tij niet geleid tot een significante daling van het aantal uitkeringen. Te vaak stromen mensen na een aantal maanden weer terug de uitkering in. Deze collegeperiode willen we ervoor zorgen dat mensen die uitstromen in een baan terechtkomen waar ze uitzicht hebben om te blijven, eventueel door kunnen groeien, maar bovenal een baan hebben waar ze op hun plek zijn. De duurzaamheid van de uitstroom, bij voorkeur minimaal een jaar, zal ook in onze acquisitie een belangrijk uitgangspunt zijn.


we monitoren of de afgesproken effecten in de praktijk worden bereikt. Tenslotte is in elk sectorakkoord specifieke aandacht voor jeugdwerkgelegenheid. Ook voor andere groepen, zoals statushouders, kunnen specifieke acties worden ingezet.

Werkgeversdienstverlening in de arbeidsmarktregio RijnmondHet WerkgeversServicepunt Rijnmond (WSPR) is een samenwerking tussen de gemeente Rotterdam, het UWV en 15 regiogemeenten. Op strategisch niveau draagt het WSPR bij aan het beter functioneren van de arbeidsmarkt om de kansen op werk van werkzoekenden te laten toenemen. Op operationeel vlak vormt het WSPR één aanspreekpunt voor werkgevers binnen arbeidsmarktregio Rijnmond op het gebied van ondersteuning, personeelsvraagstukken en overige vraagstukken in relatie tot de arbeidsmarkt. Rotterdam is de centrumgemeente van de arbeidsmarkt-regio en heeft daarmee de rol en positie om het gesprek tussen de betrokken partijen te faciliteren en aan te jagen.Het is de ambitie van het WSPR om werkzoekenden - al dan niet met een uitkering - aan het werk te helpen en bij te dragen aan een goed functionerende arbeidsmarkt. Dit realiseert het WSPR door het ondersteunen van werkgevers en hen daarbij te motiveren bij te dragen aan inclusie voor werkzoekenden. Dit gebeurt door acquisitie van vacatures en het geven van advies over (arbeids-)regelgeving en de invulling van social return. Voor werkzoekenden met een arbeidsbeperking, zoals die uit doelgroepregister en vanuit de bestaande Sociale Werkvoorziening (SW), is specifieke aandacht.

In het arbeidsmarktbeleid wordt ingezet op samenwerking tussen bedrijfsleven, onderwijs, UWV en gemeenten, om zo vraag en aanbod op de arbeidsmarkt zoveel als mogelijk op elkaar te laten aansluiten. Dit wordt bekrachtigd in de Leerwerkakkoorden. De werkgeversdienstverlening onder-steunt deze doelstellingen. Een strategische arbeidsmarkt-analyse onderbouwt, met advies aan bestuurders, management en uitvoering, waar accenten gelegd moeten worden. Door vroegtijdige betrokkenheid van werkgevers, is deze aanpak arbeidsmarktgericht, ook voor werkzoekenden met een grotere afstand tot de arbeidsmarkt. Met instrumenten,zoals scholing, jobcoaching, jobcarving, proefplaatsing, detacheringen, bouwen we een brug naar werk. Begeleiding en (door)scholing maken dat ze niet alleen werkfit (jobready) maar ook duurzaam werkend (jobsteady) worden.

ProefplaatsingenWanneer een werkgever een uitkeringsgerechtigde van de gemeente een baan aanbiedt, is het mogelijk eerst te starten met een proefplaatsing. Bij een proefplaatsing komt een kandidaat van de gemeente een periode van één of twee maanden bij een werkgever werken met behoud van uitkering. Proefplaatsing is voor alle werkgevers beschikbaar, mits de intentie uitgesproken wordt om, na afloop van de proefplaatsing, de werkzoekende minimaal zes (of twaalf) maanden in dienst te nemen voor hetzelfde aantal uren als de proefplaatsing. Zo wordt duurzaamheid van de proefplaatsing geborgd. Tevens wordt er scherp gelet op misbruik, en moet het bij een

proefplaatsing wel gaan om relatief complex werk, omdat een proefplaatsing in andere gevallen vaak niet nodig is.

DeeltijdwerkOp de huidige flexibele arbeidsmarkt krijgen werkzoekenden steeds vaker tijdelijke arbeidscontracten en deeltijdwerk aangeboden. Dit kan een goede opstap zijn naar werk met een inkomen boven bijstandsniveau. Het is belangrijk dat de drempel voor het aanvaarden van dit soort werk zo laag mogelijk is. Dit kan door te zorgen dat het aanvaarden van tijdelijk en parttime werken loont. Werkzoekenden mogen de eerste zes maanden een deel van hun inkomen uit arbeid houden, waardoor werkzoekenden er altijd op vooruit gaan als zij deeltijdwerk accepteren.

Als werkzoekenden op eigen kracht werk vinden, bestaat de kans dat zij, zonder enige bemiddeling vanuit de gemeente Rotterdam, nulurencontracten aanvaarden. Omdat wij nulurencontracten of kleine flex-contracten niet duurzaam achten, willen wij dit niet stimuleren. Als de gemeente afspraken maakt met werkgevers over een vorm van vergoeding of tegemoetkoming, moet hier fulltime uitstroom tegenover staan. Het uiteindelijke doel blijft om volledig onafhankelijk te worden van de bijstand. Deeltijdwerk is geen eindstation, tenzij dit voor de werkzoekende het maximaal haalbare is.

Scholing van werkzoekendenWerkzoekenden met arbeidspotentieel hebben vaak niet het opleidingsniveau dat werkgevers vragen. Hierdoor komt de match tussen werkzoekenden en een baan niet tot stand. Bij- of omscholing kan noodzakelijk zijn, en de gemeente pakt hierin haar rol. De vraag van werkgevers is hierbij het uitgangspunt. Scholing kan gericht zijn op specifieke beroepskwalificaties voor een bepaalde sector, maar ook op het ontwikkelen van noodzakelijke vaardigheden, soft skills en competenties. Enerzijds wordt hierop ingezet in de te sluiten Leerwerkakkoorden. Anderzijds kopen we snel en efficiënt de noodzakelijke training of scholing in als dit nodig is. Het uitgangspunt daarbij is dat het gaat om branche- en landelijk erkende opleidingen tot en met mbo-niveau die maximaal twaalf maanden duren. Dit om zo goed mogelijk te kunnen aansluiten bij de vraag van de werkgever en om de kans op uitstroom te vergroten. In individuele gevallen kan van deze uitgangspunten worden afgeweken.

Ten behoeve van een betere invulling van leven lang leren op de snel veranderende arbeidsmarkt, heeft het Rijk het Levenlanglerenkrediet in het leven geroepen. Onder bepaalde voorwaarden kunnen werkzoekenden en werkenden tussen 30-55 jaar geld lenen om het college-geld of lesgeld te betalen. Dit kan alleen als het gaat om hoger onderwijs of een voltijds beroepsopleidende leerweg in het MBO. Dergelijke opleidingen zijn niet de oplossing voor veel werkzoekenden in de participatiewet. Zij hebben veel meer baat bij BBL-opleidingen en de mogelijkheid om MBO-opleidingen in delen (certificaten) en in deeltijd te kunnen volgen, bij voorkeur in combinaties van leren en werken. Het rijk ziet dit nu ook in en heeft plannen gepresenteerd voor een zogenaamd ‘ontwikkel-budget’ van 1.000 tot 2.000 euro. Dit budget kan werk-


zoekenden wél in de gelegenheid stellen om zichzelf op een passende en effectieve wijze te blijven ontwikkelen.

WerkLoontWerkLoont is een re-integratie-instrument dat zich richt op werkzoekende Rotterdammers die relatief kansrijk lijken om snel aan het werk te gaan. Hoewel dit een bestaand instrument is, wordt WerkLoont deze collegeperiode anders ingezet. Binnen WerkLoont worden werkzoekenden intensief ondersteund bij het vinden van werk. Dit ondersteunings-traject duurt maximaal 15 weken. Deelnemers aan WerkLoont kunnen werkzoekenden zijn die nieuw instromen in deuitkering of werkzoekenden die na een traject weer klaar zijn om aan het werk te gaan. De komende periode zal meer aandacht worden besteed aan het leveren van meer persoonlijke dienstverlening, waarbij we de werkzoekende centraal stellen. Zo hebben de werkzoekenden de mogelijk-heid om de werkcomponent zelf in te vullen, bijvoorbeeld door (een betaalde) stage, werkervaringsplaats of part-timewerk. Wanneer de werkzoekende de activiteit niet zelf kan invullen, wordt werk aangeboden.

De aanpak van WerkLoont kenmerkt zich hoofdzakelijk door twee duidelijk te onderscheiden onderdelen: enerzijds een werkcomponent waarin de werkzoekenden voor een aantal uur per week verplicht aan de slag gaan. Anderzijds een trainingscomponent waarin werkzoekenden, ooral in groepsverband, aan de slag gaan met het verbeteren van sollicitatie- en presentatie-vaardigheden. Werkzoekenden zijn hierdoor ruim 15 weken lang voor minimaal 28 uur per week belast met diverse activiteiten, waaronder 2 x 4 uur per week persoonlijke en intensieve coaching, 16 uur per week inzet van de werkcomponent (het liefst al bij potentiële werkgever) of 16 uur per week betaald werk en/of ingevuld naar het persoonlijke uitstroomprofiel van de kandidaat en minimaal 4 uur per week huiswerk. Buiten deze 28 uur is de match-maker (of buddy) elke dag bereikbaar voor diverse vragen/ondersteuning en begeleiding van de kandidaat. Daar bovenop komen nog de banenmarkten, netwerken en solliciteren. Bij elkaar opgeteld dus vrijwel een volle weekinzet.

Het college heeft de werkcomponent van WerkLoont uitgebreid van 8 naar 16 uur per week. De werkzoekende kan zelf bepalen welke activiteiten het beste bij hem/haar passen. Op dit moment heeft de werkzoekende keuze uit 8 verschillende werksoortmogelijkheden. De verplichting om werkervaring op te doen blijft behouden, waardoor werkritme gewaarborgd en gestimuleerd wordt, en het ontwikkelperspectief van werkzoekenden wordt vergroot. Deze uitbreiding vormt een goede kans voor meer aan-sluiting bij de werkkansen van de werkzoekenden op het vinden en behouden van een betaalde baan. Belangrijk criterium blijft dat werken met behoud van uitkering niet mag leiden tot verdringing van reguliere arbeidsplaatsen. Het dient dus altijd om additionele werkzaamheden te gaan die primair gericht zijn op de arbeidsinschakeling en om werkzaamheden die worden verricht naast of in aanvulling op reguliere arbeid. Ook in onze aanbesteding zijn deze criteria leidend.

Taal(eis)Het verband tussen taal en werk is onomstreden. Mensen met een taalachterstand hebben meer moeite om een baan te vinden en lopen een grotere kans om die baan te verliezen.We willen niet dat werkzoekenden aan de kant staan doordat zij de Nederlandse taal niet of beperkt beheersen. We zoeken daarom aansluiting bij het beleidskader Taal 2019-2022. Door uitvoering te blijven geven aan de Wet taaleis en door taaltrainingen aan te bieden die zo goed mogelijk aansluiten bij het niveau van de werkzoekende, maar ook door meer in te zetten op trajecten waarbij werken en het leren van (vak)taal samengaan. Opdrachtnemers van Rotterdam stimuleren we via social return om te investeren in taal bij werknemers die ze in dienst nemen.


‘Wij staan voor gezondheid in holistische zin’

Het Erasmus MC is met meer dan 13.000 fte een van de grootste werkgevers in de regio. De ambitie is om in 2024 meer dan 400 duurzame banen te realiseren voor mensen met een arbeidsbeperking. Adviseur inclusieve arbeidsmarkt Shu-ting Cheng licht toe.

‘De teller staat nu op 76 banen. De functies zijn heel divers. Niet alleen de chauffeurs van de golfkarretjes die hier rond-rijden om patiënten te vervoeren, zijn mensen met een arbeidsbeperking. Maar ook de etage-assistenten, die ondersteunen op de afdeling. Een aantal van de assistenten werkt in het magazijn. We hebben pas ook een brancardier aangenomen en een beeldanalist met een auditieve beperking. In principe gaat het van schaal één tot en met elf. Maar de hogere schalen zijn wel een uitzondering.’

Ontzorgen‘Om ons doel te bereiken werken we nauw samen met het Werkgevers Servicepunt Rijnmond (WSPR). Een multi-disciplinair team van specialisten Participatiewet ontzorgt de manager in het matchingproces. Zij kijken eerst welk werk geschikt is, zoeken passende kandidaten, begeleiden de plaatsing en bepalen de loonwaarde. De jobcoaches begeleiden de geplaatste kandidaat maximaal drie jaar met als einddoel zelfstandige inzetbaarheid.’

Harrie‘Het team waarin de kandidaat terechtkomt, moet natuurlijk ook achter de plaatsing staan. Daarom hebben we onder andere de Harrie-training. Daarmee leren collega-werknemers iemand met een arbeidsbeperking te begeleiden. Doel is ook deze begeleiding gedurende drie jaar geleidelijk af te bouwen. We hebben succes met onze intensieve methode, want ons verloop is maar 18,5 procent. Daarmee zitten we ver onder het landelijk gemiddelde van 52,5 procent.’

Holistisch‘Wij nemen als organisatie onze verantwoordelijkheid voor deze vaak kwetsbare groep. Veel mensen met een arbeidsbeperking die hier werken zijn hier geboren en komen, soms dagelijks, om zorg te ontvangen. Wij staan voor gezondheid in holistische zin. Wij zijn er niet alleen voor het lichamelijke aspect maar ook voor zingeving en ontwikkeling. Ook op die manier dragen we graag bij aan de gezondheid van mensen.’


Hoofdstuk 7Een inclusieve arbeidsmarkt

Social returnSocial return maakt een belangrijk onderdeel uit van het programma Maatschappelijk Verantwoord Inkopen (MVI) van Rotterdam. Met het instrument social return stimuleert Rotterdam via de eigen inkoopopdrachten werkgevers (opdrachtnemers) om bij te dragen aan de arbeidsparti-cipatie van kwetsbare werkzoekenden op de arbeidsmarkt. Dit kan door het aanbieden van betaald werk, stageplaatsen, orders voor SW-bedrijven of het uitvoeren van een maat-schappelijke activiteit (gastles, bedrijfsbezoek, etc.). Social return wordt hierbij toegepast op inkoopopdrachten vanaf 50.000 euro. Met ingang van 1 januari 2018 is in de gemeentelijke subsidieverordening een paragraaf opgenomen over het kunnen toepassen van social return bij subsidieverstrekkingen. Social return wordt nu ook toegepast bij instellingen die een subsidie van 500.000 euro of meer ontvangen.

De spelregels voor de uitvoering van social return zijn vastgelegd in het ‘protocol social return’. Deze spelregels voldoen niet meer op alle punten aan de vraag van de markt en het profiel van de groep werkzoekenden. Een herijking is nodig om de impact van social return (verder) te vergroten. In 2019 wordt een nieuwe set spelregels voorbereid. Hierbij wordt onder andere gekeken naar het aanpassen van doelgroepen en tarieven en het toevoegen van arbeidsontwikkeling als mogelijkheid om de social returnverplichting in te vullen. Opdrachtnemers krijgen ook de mogelijkheid activiteiten te verrichten die bredere maatschappelijke opgaven ondersteunen, bijvoorbeeld schulden- en armoedeproblematiek, laaggeletterdheid, etc. Bedrijven die de social returnverplichting meer dan gevraagd invullen, willen we belonen. Een (innovatieve) methode om deze ‘sociale impact’ te waarderen, wordt momenteel uitgewerkt en ook hierover zal de raad worden geïnformeerd.

Wet BanenafspraakHet kabinet en de werkgevers- en werknemersorganisaties hebben in april 2013 een sociaal akkoord gesloten. Een belangrijk onderdeel van dit akkoord is een nieuwe aanpak om mensen met een arbeidsbeperking aan de slag te helpen bij reguliere werkgevers. De werkgevers in het bedrijfsleven hebben zich garant gesteld voor 100.000 extra banen voor mensen met een arbeids-beperking in de periode tot 2026. De overheid neemt

25.000 extra banen voor haar rekening die vóór 2024 moeten zijn gerealiseerd. In totaal gaat het om 125.000 extra banen ten opzichte van de peildatum van 1 januari 2013. Deze Banenafspraak is vastgelegd in de Wet Banen-afspraak en quotum arbeidsbeperkten (Wet BQA).

Binnen de arbeidsmarktregio Rijnmond heeft het Regionaal Werkbedrijf Rijnmond als belangrijk doel het faciliteren van werkgevers bij het realiseren van het afgesproken aantal banen in het kader van de Wet Banenafspraak en het plaatsen hierop van kandidaten. Het Regionaal Werkbedrijf is een samenwerkingsverband van sociale partners, lokale overheden en UWV. Het Werkbedrijf heeft zich tot doel gesteld, conform de landelijke verdeling, 10.800 extra banen voor de doelgroep te realiseren tot en met 2025.

Werken met een arbeidsbeperkingSinds de komst van de Participatiewet beschikt de gemeente over het instrument loonkostensubsidie (uit BUIG) voor deze doelgroep die met voltijdwerk geen Wettelijk Minimumloon (WML) kan verdienen. Daarnaast beschikt de gemeente over voorzieningen die de doelgroep met een arbeidsbeperking in staat stelt om te werken, zoals bijvoorbeeld jobcoaching, aangepast vervoer en werkplekaanpassingen.

De afgelopen jaren heeft de gemeente deze instrumenten vooral ingezet bij de nieuwe instroom en met name bij de instroom van de groep jongbeperkten met arbeidsvermogen. Deze laatste groep zou voorheen bij UWV in de Wajong instromen, maar is met de komst van de Participatiewet en de Wajong 2015 tot de doelgroep van de gemeente gaan horen. Nu de gemeente zich bij de uitvoering van de Participatiewet meer op de arbeidsontwikkeling van de kwetsbare groep gaat richten, is de ambitie om intensiever gebruik te maken van dit instrumentarium, zowel bij nieuwe instroom als bij het zittend bestand. De gemeente kan de doelgroep met een loonwaarde lager dan WML via ‘de praktijkroute’ laten opnemen in het doelgroepregister Banenafspraak. De praktijkroute betekent dat de werknemer niet door het UWV gekeurd hoeft te worden voor de opname in het doelgroepregister Banenafspraak. De opname in het doelgroepregister betekent dat de werkgever bij ziekte van de betreffende werknemer minder financieel nadeel heeft, vanwege de no-riskpolis, en dat hij via de Belastingdienst een loonkostenvoordeel heeft.

In Rotterdam leven we samen, hoe verschillend onze achtergronden, overtuigingen of oriëntaties ook zijn. Deze diversiteit moet ook aanwezig zijn op de arbeidsmarkt; voor iedereen moet een plek zijn waar hij/zij zichzelf kan en mag zijn en waar we elkaar met respect behandelen. Ook voor de verschillende doelgroepen in de Participatiewet moeten arbeidsplekken gerealiseerd worden, zodat iedereen kan bijdragen naar zijn/haar potentie. En de realisatie hiervan pakken we aan op z’n Rotterdams!


ArbeidsdiscriminatieEen inclusieve arbeidsmarkt betekent dat iedereen eerlijke kansen heeft op werk. Een effectieve aanpak van discriminatie is een van de speerpunten van het actieprogramma ‘Relax. Dit is Rotterdam’ van gemeente Rotterdam. De gemeente wil de bewustwording over arbeidsdiscriminatie vergroten bij zowel werkgevers, werkzoekenden als medewerkers. Het WSPR ontwikkelt een campagne ‘inclusieve arbeidsmarkt’ om werkgevers alert te maken op arbeidsdiscriminatie en het voorkomen hiervan. We doen dit onder meer in samenwerking het Platform 010Inclusief. Door het gericht verstrekken van informatie, willen we de bewustwording over dit thema vergroten onder werkzoekenden en eigen personeel.

De drempel bij werkzoekenden voor het melden van arbeidsdiscriminatie is vaak hoog. De weg naar het Rotterdamse meldpunt discriminatie wordt daarbij moeilijk gevonden. We onderzoeken de mogelijkheid om het melden van arbeidsdiscriminatie gemakkelijker te maken, bijvoorbeeld door het instellen van een vaste contactpersoon arbeidsdiscriminatie binnen het cluster. De contactpersoon is het eerste aanspreekpunt voor (vermoedens van) arbeidsdiscriminatie en helpt zo nodig bij het maken van een melding bij het gemeentelijk meldpunt.

Sociaal Ondernemerschap beter benutten Als gemeente willen we graag samenwerken met (sociaal) ondernemers die een stapje naar voren zetten en werk-zekerheid kunnen bieden aan laagopgeleide en langdurig werkzoekenden. Het zijn plekken om taal en werknemers-vaardigheden op maat te ontwikkelen. De rol van de gemeente kan hierbij variëren van hulp bij het zoeken naar investeerders (via VoorGoed of Rotterdam Impact Agency), of door bijvoorbeeld sociaal in te kopen. Met ondernemers en het MBO wil Rotterdam experi-menteren met het aanbieden van miniopleidingen, en bijvoorbeeld open badges, aan laagopgeleide werkzoekenden. Rotterdam zal in samenwerking met belangenorganisaties, het MBO en met ondernemers een pilot ontwikkelen voor praktijkverklaringen. Dit zijn certificaten waarin in de praktijk geleerde werkprocessen worden gekwalificeerd. We helpen deze ondernemers met het vinden van impactinvesteerders.

Rotterdam heeft de overtuiging dat samenwerking met ondernemers en maatschappelijke partners een positieve impact kan hebben op de stad. Daarom maken wij ruimte voor maatschappelijke innovaties en staan wij open voor goede ideeën en initiatieven. Met Citylab010 treden we buiten de gebaande paden en experimenteren we samen met andere partijen (co-creatie), om zo werkgelegenheid en uitstroom uit de bijstand te stimuleren en een preventieve aanpak op instroom in uitkeringssituaties te realiseren.

Rotterdam InclusiefGemeente Rotterdam heeft de maatschappelijke opgave en de wettelijke taak om werkzoekenden met een arbeidsbeperking aan het werk te helpen. Dit kan met begeleiding en loonkostensubsidie bij reguliere werkgevers, maar kan ook bij Rotterdam Inclusief (RI).

Binnen RI komen alle onderdelen samen die op dit moment betrokken zijn bij het bieden van passend werk en begeleiding aan Rotterdammers met een arbeids-beperking. Zo biedt RI aan ruim 2600 personen werk en ontwikkeling. De medewerkers worden hierbij intensief begeleid en gecoacht. Naast de teamleider en de coach kan binnen RI aan de medewerker extra specifieke deskundigheid en begeleiding worden geboden. Bij RI zijn de volgende doelgroepen werkzaam: Wet Sociale Werkvoorziening (SW), Gemeentelijke garantiebanen (GGB), Nieuw beschut werk (NBW) en Gemeentelijke herplaatsingskandidaten schalen 1 – 3 (HPK).

Het aantal medewerkers bij RI blijft de komende jaren nagenoeg gelijk, maar de samenstelling verandert fors: het aantal GGB en NBW stijgt, terwijl het aantal SW en HPK daalt. Doordat de gemeente jaarlijks een wettelijk quotum krijgt opgelegd voor het aantal GGB- en NBW-plaatsen, is hier sprake van een stijging. Hiertegenover daalt het aantal HPK-plaatsen in de loonschalen 1 – 3 en het aantal WSW’ers, omdat tegenover de natuurlijke uitstroom geen nieuwe instroom meer plaatsvindt.

Nieuw beschutWerkzoekenden met een indicatie voor beschut werk komen in aanmerking voor een werkplek Nieuw beschut bij RI. Het UWV indiceert daartoe werkzoekenden met een arbeidsbeperking. Het speciaal onderwijs, de gemeente en de Rotterdammer zelf kunnen een indicatie bij het UWV aanvragen. De betrokkenen en de gemeente worden door het UWV op de hoogte gebracht van het indicatieadvies. De gemeente heeft vervolgens de taak om geïndiceerden met een indicatie voor beschut werk de voorziening Nieuw beschut werk aan te bieden. Vanuit het Rijk krijgt de gemeente jaarlijks op basis van een target aan Nieuw beschut werkplekken financiële middelen om het aantal werkplekken voor deze doelgroep te verhogen. In de periode 2019 – 2022 heeft RI voldoende werkplekken beschikbaar voor deze doelgroep. Dit betekent dat er in ieder geval in deze collegeperiode geen wachtlijst zal zijn voor Nieuw beschut werk.


‘Met extra begeleiding kan ik mijn werk beter doen’

Een uitkering krijgen en thuis zitten is niets voor Dennie Jorens. Hij werkt sinds twee jaar bij Athlon Service Center, een autogarage in Rotterdam. ‘Ik vind het fijn om te werken en zo mijn eigen geld te verdienen’, vertelt hij.

Dennie kreeg voordat hij met deze baan startte, ongeveer acht jaar een uitkering van de gemeente. Door slechthorendheid en een spraakprobleem was het lastig voor hem om werk te vinden. Wel ging hij volop bij de gemeente aan de slag. Hij werkte onder andere in het groenonderhoud en het wagenpark. Zijn jobcoaches van de gemeente hebben hem geholpen een vaste baan te vinden.

Extra begeleiding en uitlegInmiddels werkt Dennie al zo’n twee jaar fulltime bij Athlon Service Center. Hij doet er van alles. Zo verwisselt hij zomer- en winterbanden, controleert hij vloeistoffen, maakt hij auto’s schoon en doet hij mee met de brengen haalservice voor klanten. Bij deze werkgever krijgt hij extra begeleiding en uitleg. ‘Voor mij is dat heel fijn, want zo kan ik mijn werk beter doen. Die tijd voor een goede uitleg heb ik nodig’, vertelt hij.

Blij aan het werkDennie is blij met zijn baan. ‘Het is leuk om te doen en ik hou van auto’s. Ook vind ik het echt niet fijn om thuis te zitten. Dan ga ik me vervelen. Nu verdien ik mijn eigen geld om mijn huis te betalen en ’s avonds eens te gaan darten. Ik ben blij dat ik dit werk op deze manier kan doen.’


‘Zo krijgen mensen weer toekomst-perspectief’

Jurrian van Dijk werkt bij welzijnsorganisatie Wmo Radar, die actief is in drie Rotterdamse gebieden. Daar stuurt hij het team Activering en Participatie aan, maar hij is ook activeringscoach. In die laatste hoedanigheid begeleidt hij mensen in hun inspanning voor Prestatie010.

‘In de gebieden Centrum, Overschie en Delfshaven vergroot Wmo Radar de zelfredzaamheid van bewoners door hen hun eigen kracht en netwerk te laten aanspreken. Het gaat om mensen die het door verschillende omstandigheden sociaaleconomisch moeilijk hebben. Toch is het belangrijk dat ook zij de kans krijgen mee te doen in de maatschappij.’

Liefdevolle schop‘Mijn boodschap als activeringscoach is: de gemeente verwacht dat u iets doet voor uw uitkering. Hoe, wat, waar en wanneer is aan uzelf. Doe iets waardoor u uw huis uitkomt, iets waar u gelukkig van wordt of een ander een plezier mee doet. We helpen mensen op weg. De een heeft aandacht nodig, de ander een liefdevolle schop onder zijn kont. In het begin vinden mensen het vaak moeilijk. Maar in de praktijk zien we hen opknappen. Ze krijgen meer structuur in hun leven, hebben aanspraak en voelen zich lichamelijk en geestelijk beter. Bijvoorbeeld omdat ze vrijwilligerswerk doen of een cursus volgen.’

Toekomstperspectief‘Deze mensen hebben vaak heel lang niets van de gemeente gehoord. Opeens wordt er iets van hen verwacht. Dat valt hen rauw op hun dak. Sommigen zijn angstig, anderen boos. We gaan met hen in gesprek. Wat is nodig om u in beweging te krijgen? Een taalcursus, een training? Hoe gaan we verder, waar wilt u naartoe? Dat is steeds maatwerk. Zo krijgen mensen weer toekomstperspectief, vertrouwen dat er iemand naar hen omkijkt, en iemand is die ze kunnen bellen voor een steuntje in de rug. Het beleid is erop gericht dat de mensen uiteindelijk een betaalde baan aankunnen. Maar dat is voor sommigen te hoog gegrepen. Hen begeleiden naar een zinvolle maatschappelijke bijdrage is dan het hoogste haalbare.’


Hoofdstuk 8Prestatie010

De aanpak tegenprestatie is in 2011 gestart in 2 wijken en gaandeweg uitgebreid. De ambitie van het college om meer maatwerk te bieden en passende bejegening betekent ook iets voor de invulling van Prestatie010. Tot op heden zijn we altijd uitgegaan van uniforme dienst-verlening. Dit laten we achter ons. Op basis van individuele kenmerken als leeftijd, duur in de bijstand en huidige inzet, wordt aan de voorkant een indeling gemaakt op kansrijkheid. Kansrijke werkzoekenden worden intensiever gesproken, minder kansrijke werkzoekenden krijgen een passievere vorm van dienstverlening aangeboden. Uiteindelijk krijgt elke Rotterdammer de dienstverlening die bij hem of haar past, passende bejegening en maatwerk. Wij stimuleren alle werkzoekenden om een volgende stap richting werk te zetten. Zo bereikt elke werkzoekende wat voor hem of haar het maximaal haalbare is. Bij werkzoekenden die tijdelijk ontheven zijn, staat het wegnemen van arbeids-belemmeringen centraal.

Om passende dienstverlening aan werkzoekenden te bieden, moeten we de werkzoekende door en door kennen. Ook de wijk is daarin van belang. Door vaker in de wijkte kijken, ontdekken we welke mogelijkheden er zijn om te bieden wat nodig is. Daarnaast werken we intensieversamen met andere afdelingen zoals wijkteams, schulddienst-verlening, pre-matching en welzijnspartijen, waardoor we werkzoekenden langer blijven volgen en niet te vroeg loslaten. Met deze vernieuwde aanpak hebben we de ambitie om jaarlijks minimaal 1000 werkzoekenden te laten doorstromen naar re-integratietrajecten.

Vrijwilligerswerk en mantelzorg binnen Prestatie010 Een van de manieren waarop een werkzoekende invulling kan geven aan Prestatie010 is het verrichten van vrijwilligers-werk en/of mantelzorg. Onderzoek wijst uit dat veel werk-zoekenden op een groot aantal levensgebieden positieve gevolgen ervaren. Men voelt zich niet alleen zelfverze-kerder en voelt zich meer gewaardeerd door de maatschappij, maar doet ook meer sociale contacten op. Het verrichten van vrijwilligerswerk brengt ook maatschappelijke effecten met zich mee. Zo geeft driekwart van de vrijwilligersorganisaties aan tevreden tot heel tevreden te zijn over vrijwilligers in het kader van Prestatie010. In hetzelfde onderzoek zijn de totale kosten en de totale baten van het gehele Prestatie010 beleid onderzocht. De kosten-batenratio van dit beleid is 1,8, wat betekent dat een euro aan kosten door bijna 2 euro aan baten gecompenseerd wordt voor de maatschappij.

We vinden het belangrijk dat regulier, betaald werk niet wordt verdrongen door vrijwilligerswerk. Verdringing komt soms voor en is niet altijd zichtbaar. Daarom is eind 2014 de Adviescommissie Vrijwilligerswerk opgericht. Het doel van de commissie is om als onafhankelijk orgaan in samen-werking met de gemeente, advies te geven over vrijwilligers-werk dat mogelijk kan leiden tot verdringing van regulier werk. Mochten er signalen zijn van mogelijke verdringing van regulier werk door vrijwilligerswerk, dan kan men altijd terecht bij de Adviescommissie.

Ook de aankomende jaren verwachten we van werkzoekenden die, gezien de (zeer) grote afstand tot de arbeid-smarkt, nog niet werken aan re-integratie richting werk, een inspanning: Prestatie010. De werkzoekende kiest zelf de invulling hiervan, passend bij interesses en talenten. Door het verrichten van de Prestatie010 nemen werkzoekenden actief deel aan de samenleving, voelen zij zich meer gewaardeerd en doen meer sociale contacten op. Na verloop van tijd komen ook meer werkzoekenden in aanmerking voor de stap naar de arbeidsmarkt.


‘Kijken naar de mens achter de werkzoekende’

Niet alleen handhaven, maar ook kijken naar de mens achter de werkzoekende: dat is de nieuwe manier van werken van het team Heronderzoeken. De inkomens-consulenten binnen dit team krijgen dit jaar 6.000 werkzoekenden over de vloer. Een van die consulenten is Mariam Fagrouch.

‘Per week nodigen we acht werkzoekenden uit. Om te weten wie er bij ons aan tafel zit, doen we eerst uitgebreid vooronderzoek. In dit onderzoek kijken we niet alleen naar feitelijkheden zoals het aantal medebewoners of het aantal bankrekeningen op naam, maar ook naar mogelijke belemmeringen. Zo komt het voor dat een werkzoekende door psychische problemen moeite heeft om de deur uit te gaan.’

Extra ondersteuning‘Ook kan het zijn dat personen moeite hebben met het verzamelen van gegevens die nodig zijn voor het doen van heronderzoek. Door deze problemen is de administratie dan vaak niet op orde. In zulke gevallen benaderen we de begeleider of bewindvoerder. Als een werkzoekende in beeld is bij het wijkteam, dan nemen we hiermee contact op. Heeft de werkzoekende meer ondersteuning nodig, dan zoeken we hierbij de juiste dienstverlening. Door deze persoonlijke aanpak en goede dossierkennis voelen werk-zoekenden zich serieus genomen.’

Alert‘Waarom ik dit werk graag doe? Het is heel gevarieerd; elke dag is anders. Ik hou van de combinatie van het voeren van gesprekken, het helpen van de werkzoekenden en het schrijven van een rapport. Het werk houdt me scherp, omdat ik alert moet zijn op details. Niet iedereen is namelijk altijd goed op de hoogte van de inlichtingenplicht. Tijdens het gesprek vertel ik altijd dat ze op tijd wijzigingen in de woon-, leef- en financiële situatie moeten doorgeven. Hiermee voorkomt de werkzoekende een terugvordering of boete. Denk bijvoorbeeld aan verblijf buiten Nederland, vermogen buiten Nederland, bijschrijvingen van derden en/of contante stortingen op de bankafschriften.’


Hoofdstuk 9Rechtmatige uitkeringsverstrekking

Fraude, handhaving en maatregelenDe beste fraudebestrijding is preventie. Dit voorkomt kosten voor de gemeente, en boetes en schulden voor burgers. De gemeente stimuleert Rotterdammers hun eigen verantwoordelijkheid te nemen door het tijdig en correct doorgeven van wijzigingen die van invloed zijn op het recht en/of de hoogte van de uitkering. Denk hierbij aan woonsituatie, vermogen en inkomsten. De gemeente neemt alle signalen van fraude serieus en probeert deze zo goed mogelijk op te sporen. We werken hierbij samen met partners als de politie, douane, Belastingdienst, het Kadaster, UWV en het International Bureau Fraude-informatie (IBF). Datagedreven fraudeonderzoek wordt hierbij steeds belangrijker. Met het IBF voeren we deze collegeperiode een pilot uit gericht op het effectiever opsporen van verzwegen buitenlands vermogen.

We handhaven ook op doelmatigheid. We vinden het belangrijk dat werkzoekenden werken aan hun arbeids-ontwikkeling en zoveel mogelijk in hun eigen inkomen voorzien. Als mensen werk weigeren of zich niet inspannen om werk te vinden, kan een maatregel worden opgelegd. Deze kan, conform de verordening, 30% of 100% voor de duur van een maand bedragen. In extreme gevallen kan deze maatregel verlengd worden tot twee maanden.

HeronderzoekenDe werkwijze van de heronderzoeken heeft in termen van handhavingsopbrengst veel opgeleverd. Daarom zetten we deze werkwijze voort, met 6000 heronderzoeken Participatiewet per jaar in deze collegeperiode. Daarnaast zijn heronderzoeken er niet meer alleen voor handhaving, maar ook voor aandacht voor zorg en ondersteuning. We gebruiken het contactmoment ook voor een breed en integraal beeld over wat speelt in het leven van een persoon, zodat we daarop meteen de juiste dienstverlening kunnen inschakelen. De samenwerking met partners zoals vraagwijzers, wijkteams en kredietbank vanuit de heronderzoeken wordt versterkt.

Terugvordering en verhaalHet doel is om het vorderingensaldo van de gemeente zoveel als mogelijk te beperken. Door uitkeringen rechtmatig te verstrekken, voorkomen we zoveel mogelijk dat werk-zoekenden te maken krijgen met terugvorderingen. Wanneer er sprake is van onterecht verstrekte uitkeringen, verrekenen we bij uitkeringsgerechtigden de vordering met (een deel van) de uitkering. Wanneer de uitkering stopt, treffen we een betalingsregeling als de openstaande vordering niet direct kan worden afgelost. Hierbij volgen we een sociaal incassobeleid, afgestemd op de persoonlijkesituatie van de betreffende persoon en binnen de wettelijke kaders. In de komende jaren willen we het sociaal incasseren verrijken met nieuwe nudging technieken.

Misbruik van gemeenschapsgeld doet afbreuk aan het draagvlak voor de sociale zekerheid. Door goede handhaving blijven we als overheid betrouwbaar en zorgen we dat de ondersteuning terechtkomt bij de Rotterdammers die dit echt nodig hebben. Zowel uitkeringsgerechtigden als alle andere Rotterdammers mogen erop rekenen dat de gemeente zich hiervoor inspant.


‘We komen dichterbij met Wijkgestuurd Werken’

Hoe krijgen we Rotterdammers die langdurig in de uit-kering zitten weer aan het werk? Door deze bewoners en ook de wijk waarin ze wonen beter te leren kennen. Dat is de kern van Wijkgestuurd Werken.

Sinds september vorig jaar is de gemeente in 12 wijken bezig met Wijkgestuurd Werken. Casemanagers werken niet alleen meer vanuit een kantoor waar zij werkzoekenden uitnodigen, maar ook vanuit een locatie in de wijk.

Drempel ‘Deze aanpak is ontstaan vanuit de gedachte dat de wijk het uitgangspunt is; we doen wat bij de wijk past’, vertelt Damaris Panneflek, een van de zes coördinatoren van Wijkgestuurd Werken. ‘Mensen uitnodigen op een locatie van Werk en inkomen kan een drempel zijn. Werkzoekenden kunnen bijvoorbeeld het vervoer niet betalen, of vinden een kantoor intimiderend. Nu zitten we in de buurt en zijn de locaties laagdrempelig. Mensen voelen zich hier op hun gemak en durven open over hun problemen te praten.’

Kansen benutten ‘Omdat we dichtbij zitten, komen we meer te weten over wat er speelt in een wijk. Wat zijn de ontwikkelingen, waar liggen de kansen? We werken veel samen met partners in het gebied, afdelingen van de gemeente en partners in de wijk, zoals werkgevers, sociale partners en actieve bewoners. We gebruiken het netwerk bijvoorbeeld voor het binnenhalen van zowel werken werkervaringsplekken; het regelen van zorg en het aanbieden van trainingen.’

BetrokkenDamaris merkt aan werkzoekenden dat de aanpak goed werkt. ‘Mensen reageren heel positief. Ze krijgen meer dan alleen een uitkering. We zijn betrokken en kennen hun verhaal. Laatst hebben we iemand kunnen helpen die geen geld meer had om eten te kopen. Zij is inmiddels uitgestroomd. Toen stonden we allemaal te juichen. Dit is wat onze samenleving nu nodig heeft. Casemanagers krijgen tijd en ruimte om werkzoekenden echt aandacht te geven. Het gaat niet alleen om het turven van uitstroom. We volgen het hele traject van binnenkomst tot uitstroom. We dragen echt iets bij.’


Hoofdstuk 10Specifieke inzet op Zuid

Samen voor ZuidEind 2018 sloten gemeente Rotterdam en het Rijk de Regiodeal Rotterdam Zuid. Dit betekent dat in de jaren 2019 tot en met 2022 via het Nationaal Programma Rotterdam Zuid 260 miljoen euro extra geïnvesteerd wordt, met name in Wonen, School en Werk op Zuid. Voor de inzet op de pijler Werk is in totaal 48 miljoen euro gereserveerd. Hieraan is de ambitieuze doelstelling gekoppeld om een trendbreuk in de bijstandsontwikkeling op Zuid tot stand te brengen, van disproportioneel (circa 40,2% van de totale bijstands-populatie) naar evenredig ten opzichte van de rest van Rotterdam in 2031 (31%), met als tussenwaarde 37,4% eind 2022. Hiervoor is het programma Samen voor Zuid ontwikkeld.

Rode draad in dit programma is aandacht voor de situatie van de werkzoekende en het bieden van maatwerk. Met de extra middelen worden onder andere extra werkconsulenten aangetrokken, zodat aan werkzoekenden meer en structureler aandacht gegeven kan worden. Ook zijn faciliteiten voor-handen die nodig zijn om mensen in staat te stellen aan het werk te gaan, of het nu gaat om jobcoaching, kinderopvang of het leren van de Nederlandse taal. Indien nodig behoort ook de inzet van schulddienstverlening en zorg (via de wijkteams) tot de mogelijkheden. Vanuit de teams van Werk en inkomen zal ook met één contactpersoon worden gewerkt.

Aan de hand van de Rotterdamse Leerwerkakkoorden worden met werkgevers en onderwijsinstellingen afspraken gemaakt om ook voor werkzoekenden op Zuid hun kansen op werk te vergroten door hen opstapbanen te bieden. Hierbij worden kandidaten voor deze vacatures in een leer-werkomgeving begeleid naar een duurzame plek op de arbeidsmarkt.

Sociaal Economisch Programma Feyenoord CityIn mei 2017 heeft de gemeenteraad van Rotterdam als uitdrukkelijke voorwaarde aan de gebiedsontwikkeling van Feyenoord City verbonden, dat de gebiedsontwikkeling positieve sociale effecten meebrengt voor de bewoners van Rotterdam en die van Rotterdam-Zuid in het bijzonder. In de eerste helft van 2019 is daarom het Sociaal Economisch Programma Feyenoord City vastgesteld. Hierin heeft Feyenoord samen met de gemeente Rotterdam voor de huidige collegeperiode haar ambitieuze doel-stellingen ten aanzien van werkgelegenheid, onderwijs, sport & bewegen en welzijn geformuleerd. Voor wat betreft werkgelegenheid is de verwachting dat de bouw en exploitatie van de gebiedsontwikkeling van Feyenoord City zorgt voor 1500 fte nieuwe banen. Hiervan is jaarlijks minimaal 310 fte aan arbeidskrachten bestemd voor werkzoekenden uit Rotterdam-Zuid. Via een sociale paragraaf in de aanbesteding zetten Feyenoord, Feyenoord City en de gemeente zich in om juist jongeren en werkzoekenden met een afstand tot de arbeidsmarkt baankansen te bieden.

Ook worden jaarlijks structureel 500 leer-werk-mogelijkheden voor het beroepsonderwijs gecreëerd. Uitgangspunt hierbij is de behoefte aan het type arbeidskrachten voor de ontwikkeling van Feyenoord City. Feyenoord legt zoveel mogelijk het zwaartepunt bij het MBO, met daarbinnen een accent op niveau 1 en 2. In samenwerking met het beroepsonderwijs zal ook een Leer-werkbedrijf voor Feyenoord City worden opgezet. Hierin worden samen met de bedrijven die betrokken zijn bij Feyenoord (zoals haar sponsors) en de partners van Feyenoord City, jongeren opgeleid tot vakmensen. Feyenoord heeft het voornemen om binnen Feyenoord City vanaf 2020/2021 honderd carrièrestartgaranties voor het MBO te creëren. Hiermee worden jongeren gestimuleerd te kiezen voor opleidingen die voorbereiden op beroepen in sectoren die goede arbeidsmarktkansen bieden.


‘Iedereen kan hierdoen waar hij of zij het beste in is’

Ooit werkte Louise van der Voort als arbeidsdeskundige met Wajongers: mensen die door hun ziekte of handicap geen of moeilijk aansluiting vinden op de arbeidsmarkt. Ze wilde meer betekenen voor die doelgroep en richtte daarom Stichting De Blauwe Krokodil op.

‘De naam De Blauwe Krokodil is afgeleid van de reclame van OHRA met de paarse krokodil. Die staat inmiddels voor overdreven en klantonvriendelijke bureaucratie en regelzucht. Door het woud aan regelgeving rond mensen met een arbeidsbeperking, weten werkgevers vaak ook niet meer hoe het allemaal zit. Vandaar die naam met een knipoog.’

Moeite met deadlines‘Bij De Blauwe Krokodil werken mensen met een arbeids-beperking en affiniteit met ICT. Het zijn er nu zes in totaal. Ze bouwen, ontwerpen en hosten websites, schrijven teksten en ontwerpen ook infographics. Ze hebben moeite met deadlines of bijvoorbeeld de sociale omgang met anderen. Dat kan een probleem zijn bij andere werkgevers. Wij bieden mensen een werkomgeving waar ze goed gedijen en waar ze kunnen doen waar ze goed in zijn in de uren dat ze kunnen werken.’

Optimale omstandigheden‘Wij faciliteren hen met begeleiding en door de optimale omstandigheden te creëren. Iedereen kan hier doen waar hij of zij het beste in is. We bieden maatwerk. Als iemand niet goed is in sociale interactie bijvoorbeeld, hoeft hij of zij niet altijd mee te lunchen. Natuurlijk moeten er ook opdrachten binnen worden gehaald. Daar houd ik me vooral mee bezig. We merken dat opdrachtgevers ons steeds beter vinden omdat we kwaliteit leveren, een goede gesprekspartner zijn en we mensen aan het werk hebben die niet makkelijk zelf een baan vinden. De mensen die hier werken, hebben vaak langdurig thuis gezeten. Wij hopen hen in de toekomst allemaal in dienst te kunnen nemen en niet meer afhankelijk te zijn van subsidies. Wellicht kunnen ze in de toekomst doorstromen naar een andere werkgever.’


Hoofdstuk 11Financiën en effectiviteit re-integratie

BUIGJaarlijks ramen we de uitgaven aan uitkeringen en loonkosten-subsidies aan de hand van onze ervaringscijfers over prijs en volume, en aan de hand van de ambities van het college. Het budget dat we hiervoor van het Rijk krijgen, de zogenaam-de gebundelde uitkering (BUIG), is afkomstig uit het landelijk macrobudget van het ministerie van Sociale Zaken en Werk-gelegenheid (SZW). Binnen dit budget heeft Rotterdam een aandeel van een kleine 9%. Het aandeel van Rotterdam wordt eens per jaar geactualiseerd aan de hand van een objectief verdeelmodel. Het landelijk macro-budget wordt op drie momenten in het jaar geactualiseerd, waarin de gemeentelijke realisatiecijfers van het voorgaande jaar én de verwachte conjunctuureffecten van het Centraal Planbureau (CPB) een belangrijke rol spelen. In Rotterdam worden gedurende het jaar mee- of tegenvallers verrekend met de bestemmings-reserve BUIG. Tijdens de jaarlijkse voorjaarsretraite van het college wordt de noodzakelijke omvang van de reserve opnieuw vastgesteld. Dit leidt tot de noodzaak om in de voorjaarsnota ófwel middelen toe te voegen aan de reserve ófwel vrij te laten ten gunste van de algemene middelen. Zo wordt voorkomen dat, ondanks de actualisaties van het macrobudget door het jaar heen, de begroting telkens aangepast moet worden.

2019 2020 2021 2022

Re-ïntegratie 60,0 57,2 54,7 50,4

Rotterdam Inclusief 77,0 74,5 75,8 75,7

Uitkeringsgelden 585,0 542,5 506,6 490,5

Ontwikkeling lasten (uitgaven) - (Begroting 2019; x € mln)

Ontwikkeling uitgaven Werk en Inkomen (x € mln)

2019€ 0

€ 100

€ 200

€ 300

€ 400

€ 500

€ 600

€ 700

2020 2021 2022

Re-integratie

Rotterdam Inclusief

Uitkeringsgelden


ParticipatiebudgetHet voor re-integratie beschikbare participatiebudget daalt al sinds 2015. Naast de bijdrage die van het Rijk wordt ontvangen, wordt ook gebruik gemaakt van Europees Sociaal Fondssubsidie (ESF). Rotterdam ontvangt zowel een arbeidsmarktregio (AMR) subsidie als een subsidie voor het Nationaal Programma Rotterdam Zuid (NPRZ). De AMR-subsidie loopt in 2019 af. De NPRZ-subsidie loopt door tot en met maart 2021. Voor 2020 wordt rekening gehouden met een subsidie die 0,7 miljoen euro lager uitkomt dan in 2019. Dit betekent dat het beschikbare budget de komende jaren fors zal dalen. Grofweg kunnen we de komende jaren zo’n 60 miljoen euro, aflopend tot 50 miljoen euro, besteden aan re-integratie. Hiervan ligt ongeveer 45 miljoen euro vast omdat dit arbeidskosten zijn, of omdat er afspraken vanuit het coalitieakkoord aan ten grondslag liggen. Het resterende budget zal worden ingezet voor instrumenten ter bevordering van de mensen arbeidsontwikkeling van werkzoekenden.

Landelijke kadersDe uitvoering van de Participatiewet is een wettelijke taak voor gemeenten. Dit betekent dat gemeenten voor de uitvoering sterk afhankelijk zijn van landelijke regelgeving en de Rijksmiddelen die ter beschikking worden gesteld. We houden scherp in de gaten of deze regelgeving voor gemeenten uitvoerbaar is en of er voldoende middelen beschikbaar komen. Rotterdam doet dit zowel op ambtelijk als op bestuurlijk niveau in nauwe samenwerking met organisaties als de VNG, G4, G40 en Divosa. Daarnaast werkt de gemeente samen met andere uitvoerders van de sociale zekerheid (het UWV en de Sociale Verzekeringsbank).

Onderzoek en effectiviteitEr wordt hard gewerkt om de effectiviteit van de ingezette middelen voor re-integratie, inzichtelijk te maken. Effectiviteit gaat over de vraag of de interventie die gepleegd wordt voor een bepaalde persoon, bijdraagt aan het doel dat is beoogd met het inzetten van die interventie. Het is dan nodig te weten welk uitstroomperspectief iemand heeft, welke instrumenten hierop aansluiten en wat de kansen op de arbeidsmarkt zijn. Hierover komt steeds meer data beschikbaar. Op de beschikbare data is onderzoek gedaan door OBI. Hier kwam uit dat we de effectiviteit van een individueel instrument niet zomaar kunnen vaststellen. Er zijn te veel andere factoren die bijdragen aan arbeidsontwikkeling, zoals in de persoon gelegen factoren, omstandigheden of plotselinge gebeur-tenissen. Intussen werken we wel aan een betere manier van rapporteren, waardoor inzichtelijker wordt gemaakt hoe mensen zich ontwikkelen. Ook krijgen we het ICT-platform Edison waarmee we meer inzicht krijgen in het ontwikkelen uitstroomperspectief. Er is tijd nodig om informatie op te bouwen om inzichtelijk te maken wat voor wie werkt.

Effectiviteit van re-integratie is ook onderwerp van de onder-zoeksagenda. Onderzoek wordt in gemeente Rotterdam thematisch aangestuurd, door een netwerk van betrokkenen uit de relevante clusters. Vertegenwoordigers vanuit de clusters sturen zo in samenwerking met de onderzoeks-afdeling het themanetwerk ‘Arbeidsmarkt en participatie’ aan. Het kernteam van het themanetwerk heeft een onderzoekskader ontwikkeld dat in de periode 2019-2022 inhoudelijk richting geeft aan onderzoek op dit thema. In dit onderzoekskader staat met name de veranderende arbeidsmarkt centraal, en hoe overheid, werkgevers en scholen hiermee kunnen omgaan. Ook wordt er specifiek naar de arbeidsloopbanen van een aantal specifieke groepen gekeken, zoals statushouders en jongeren.


Colofon

UitgaveGemeente Rotterdam

FotografieIris van den Broek - cover boven rechts René Castelijn - cover midden links, onder links en rechtsClaire Droppert - cover midden rechts Sylvia Kuiper - p 10Plaatwerk Fotografen - p 6, 14, 18, 22, 23, 24, 28, 32, 35, 36, 38, 40, 42

Vormgeving en opmaak infographicVan Hulzen Communicatie , Voorschoten

BegeleidingVan Hulzen Communicatie , Voorschoten

Juni 2019



Excellente dienstverlening Inkomenszekerheid +

Mensen duurzaam aan het werk helpen

De werkzoekende Rotterdammer staat centraal

= meer maatwerk

Het aantal werkzoekenden37.700 30.000begin 2018 2022



Doelen


Vast contactpersoon

Voorzieningen bij arbeidsbeperking

Social Return

Trends: Energietransitie, digitalisering/robotisering en groei circulaire- en platformeconomie,arbeidsmarkt fl exibiliseert

Inkomenszekerheid

Tegengaan arbeidsmarktdiscriminatie

Rotterdammer centraal

Betrouwbaar

Eigentijds

Van buiten naar binnen

Attent en duidelijk

Makkelijk

Perspectief op MaatBrede intake

Sociaal Ondernemerschap

Instrumentenhuis

Beschikbaar voor uitkering

± €500 miljoenBeschikbaar voor re-integratie

Van €60 naar €50 miljoen

Rotterdam InclusiefHalloWerk Fraude

Nieuw Beschut

Integrale dienstverlening

Heronderzoeken

Prestatie010

Terugvordering

Rotterdamse Leerwerkakkoorden

Excellente dienstverlening

Budget

Rechtmatige uitkeringsverstrekking

Aanpak

De Rotterdamse werkzoekenden Arbeidsmarkt Rotterdam Rijnmond

Bejegening Naar een toekomstbestendige en inclusieve arbeidsmarkt

Wet Banenafspraak

2019 2022

Werkgevers en werknemers vinden elkaar beter


Vraa

gA

anbo

d Mensen die niet naar hun volledige potentieel kunnen werken





ROTD-1914 BPW Beleidskader A4 V03 - VNG · 2020. 4. 8. · Pieter van Klaveren is voorzitter van...

Documents

Transcript of ROTD-1914 BPW Beleidskader A4 V03 - VNG · 2020. 4. 8. · Pieter van Klaveren is voorzitter van...