Roken en rookstop - Medisch Centrum Huisartsen · 14-2-2017 1 [email protected]...

14-2-2017

1

[email protected]@uzleuven.be

ROKEN EN ROOKSTOP IN 2017

• Roken: cijfers

• Roken en ziekten

• Rookstop: hoe aanpakken?

Roken en rookstop

14-2-2017

2

Roken

• Aantal rokers?

• Trends?

• Wat wordt er gerookt?

www.hypnocenter.be

14-2-2017

3

14-2-2017

4

Cole HM, Fiore MC JAMA 2014;311:131-132

USA

14-2-2017

5

www.health.gov.au/internet/main/publishing.nsf/Cont ent/tobacco-kff

Australië

10

UK

14-2-2017

6

Roken en ziekten

www.surgeongeneral.gov/library/reports/50-years-of- progress/full-report.pdf

14-2-2017

7

www.health.gov.au/internet/main/publishing.nsf/Cont ent/tobacco-label-images (1/2017)

14-2-2017

8

Vermindering risico op longkanker door rookstop

V Beral et al. WCLC 2013; PL04.1; Pirie K et al Lanc et 2013; 381: 133-41 www.surgeongeneral.gov/library/reports/50-years-of- progress/full-report.pdf

14-2-2017

9

Doll R et al BMJ 2004

Tob Control 2015;24:i31–i43.

Clin Med 2015;3:263-6

14-2-2017

10

Longo DL, NEJM 2016;375:1372-81Royal College of Physicians, 2016, UK Report Nicoti ne without Smoke

14-2-2017

11

Summary of EC safety

� There is no known passive exposure risk� Little risk of nicotine poisoning for users, but e-liquid

containers should be child-proof� Some flavourings/contaminants/materials may pose

long-term risks: Monitoring is needed to detect and remove them

� The estimate of ‘at least 95% safer than cigs’ takes this future uncertainty into account

� Smokers need not wait for further proofs to switch to vaping

Hajek P, VRGT Symposium Tabakologie: de e-sigaret v an A-Z, Leuven, November 24, 2016

Ter bescherming van uw privacy is het automatisch downloaden van deze afbeelding door PowerPoint geblokkeerd.

Rookstop

• Addictie

• Rookstop plannen

• Rookstop hulpmiddelen

14-2-2017

12

Addictie Counselling

14-2-2017

13

14-2-2017

14

Attempts to stop

27A-C1: Professional to clerical occupation C2-E: Manual occupation

20%

25%

30%

35%

40%

45%

50%

55%

% o

f th

ose

who

wer

e sm

oker

s in

the

past

yr

who

trie

d to

sto

p th

at y

r

All

A-C1

C2-E

www.smokinginengland.info [2015]

GP-triggered quit attempts

28

0%

2%

4%

6%

8%

10%

12%

14%

% o

f al

l tho

se w

ho s

mok

ed i

n th

e pa

st y

ear

who

rep

orte

d a

GP

tr

igge

red

quit

atte

mpt

tha

t ye

ar

www.smokinginengland.info [2015]

14-2-2017

15

For Internal Use OnlyFor Internal Use OnlyFor Internal Use Only

Anthenelli RM et al Lancet 2016; 387: 2507-20


EAGLES Study Diagram

BL 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24Study Contacts(Week)

Varenicline

Bupropion

Nicotine Patch (NRT)

Placebo

Screening Visit

Baseline Randomization

Vertical ticks represent patient clinic visits

BL=Baseline

Treatment Phase Non-treatment Follow-up

Target Quit Date

Begin dosing bupropion and varenicline

Begin 0.5 mg BID Day 4

Begin 1 mg BID Day 8

Begin 150 mg BID Day 4

Begin 21 mg QD (7 weeks)14 mg QD

7 mg QD

Primary Efficacy Endpoint: Week 9-12 Continuous Abs tinence Rate

Secondary Efficacy Endpoint: Week 9-24 Continuous A bstinence Rate

Chantix FDA Advisory Committee Meeting Briefing Document, available at: http://www.fda.gov/downloads/AdvisoryCommittees/CommitteesMeetingMaterials/Drugs/PsychopharmacologicDrugsAdvisoryCommittee/UCM418705.pdf

14-2-2017

16


Key Endpoints

Primary Outcome Measure: The percentage of subjects reporting at least one of the following Neuropsychiatric (NPS) adverse events (AEs) during treatment and up to 30 days after last dose:

Main Efficacy Measure : CO-confirmed 4-week continuous abstinence rates (CAR) for Weeks 9-12

AnxietyDepressionFeeling abnormalHostility

AgitationPanicAggressionParanoiaDelusionsPsychosisHallucinationsSuicidal ideationHomicidal ideationSuicidal behaviorManiaCompleted suicide

Classified asModerate

orSevere

Classified asSevere

Chantix FDA Advisory Committee Meeting Briefing Document, available at: http://www.fda.gov/downloads/AdvisoryCommittees/CommitteesMeetingMaterials/Drugs/PsychopharmacologicDrugsAdvisoryCommittee/UCM418705.pdf


Primary Outcome Measure: Neuropsychiatric AE Composite Endpoint

Cohort

Participants with Events n/N, %

Varenicline Bupropion NRT Placebo

Non-Psychiatric13/990 1.3%

22/989 2.2%

25/1006 2.5%

24/999 2.4%

Psychiatric67/1026

6.5%68/1017

6.7%53/1016*

5.2%50/1015

4.9%

Overall (both cohorts)80/2016

4.0%90/2006

4.5%78/2022

3.9%74/2014

3.7%

AEs reported during treatment and ≤30 days after last dose.

* One additional participant (Psychiatric/NRT group) who reported suicidal ideation was identified after clinical database lock and was not included in the analysis

In a general linear model analysis pre-specified in the protocol, there was a significant treatment-by -cohort interaction. Therefore statistical analyses of the NPS AE endpoint by treatment assignment were conducted for each cohort separately.

Benowitz N et al. Presented at Society for Research on Nicotine and Tobacco Annual Meeting, Symposium 5B, Chicago Ill, March 3, 2016

14-2-2017

17


0

5

10

15

20

25

30

35

40

Weeks 9–12 Weeks 9–24 Weeks 9–12 Weeks 9–24

Con

tinuo

us A

bstin

ence

Rat

e (%

)

Non-Psychiatric Cohort Psychiatric Cohort38.0

29.2

26.1 26.425.5

18.318.8 18.519.3

20.4

13.713.0

13.7

10.511.4

8.3

Varenicline (n=1005)

Bupropion (n=1001)

NRT (n=1013)

Placebo (n=1009)

Varenicline (n=1032)

Bupropion (n=1033)NRT (n=1025)

Placebo (n=1026)

Efficacy: Continuous Abstinence Rates (CARs)Non-Psychiatric and Psychiatric Cohorts

West, R et al. Presented at Society for Research on Nicotine and Tobacco Annual Meeting, Symposium 5C, Chicago Ill, March 3, 2016. www.vrgt.be/tabakspreventie

14-2-2017

18

INDIVIDUELE ROOKSTOP IN MEDISCHE CONTEXTSpecifieke medische context

"U hebt problemen met longen en/of hart en/of bloedvaten en/of tanden en/of nieren en/of huid en/of ....

(en de grootvader werd al rokend 97 jaar / de huisarts rookt ook)

dus gelieve te stoppen met roken"

14-2-2017

19

Specifieke medische context

(vele!) rokers stoppen zelfrookstopbegeleiding (sessies, indiv.)?

tabakoloog?huisarts?

doorverwijzen? (http://erkendetabakologen.be)

combinatie kan -> wanneer wie/wat?


14-2-2017

20


Specifieke medische contextziekenhuis, huisartsenpraktijk,…wie doet rookstopbegeleiding overheen verschillende sessies?wie verwijst door?

14-2-2017

21

Wanneer wie/wat?

- Nieuwe situatie vanaf 1 januari 2017

www.zorg-en-gezondheid.be/rookstopbegeleidingwww.vlaanderen.be/nl/gezin-welzijn-en-gezondheid/gezond -leven/nieuwe-terugbetalingsregeling-voor-rookstopbegeleiding-vanaf-112017

Wanneer wie/wat?


14-2-2017

22

Wanneer wie/wat?


Rookstop toepassen in praktijk1/ bevragen

2/ adviseren

3/ wil tot stoppen

4/ helpen plannen

5/ opvolging regelen

14-2-2017

23

Wanneer wie/wat?

- # rokersprofielen = # rokers- => gn formule / gouden standaard(ook niet farmacologisch, cf. verder)- wat is motivatie en "karakter"?

- al doende samen zoeken: wie niet waagt, niet wint(roker idem begeleider)- onzekerheid in de medische wereld ☺

- wie zijn “moeilijke gevallen”, voor jou?

Wanneer wie/wat?

Vuistregel:

welke tijd en rol kan je inzetten bij deze patiënt?

14-2-2017

24

Wanneer wie/wat?

Wat is motivatie en "karakter"?

* noodzakelijk : ernstige poging, blijven komen

* niet voldoende : gedrag, "wakker blijven", lichamelijk én psychologisch, hervalpreventie, termijn (tijd nemen, prioriteit), bijkomende psychologisch aspecten (de "moeilijke" gevallen voor de tabakoloog, doorgestuurd/hulpzoekend in ZKH?)

14-2-2017

25

Wanneer wie/wat?


* CAVE comorbiditeit en ontwenning… -> haalbaarheid / “volgorde” in ziektes / therapie?

* Casus AV (man, 61j):

Enkele cigarillo’s ochtend, zeer moeilijk tot heimelijk, aan zee geen probleem (telkens herval), uiteindelijk rookstop mbvChampix maar aanhoudend neerslachtig, futloos, wenen ---------> wat nu????

ONTWENNINGSVERSCHIJNSELENHet nicotineontwenningssyndroom bestaat uit zowel somatische alsaffectieve symptomen

Rusteloosheid of ongeduldigheid

Verhoogde eetlust of gewichtstoename

Ontwenningssyndroom

Angst(kan toenemen of afnemenna het stoppen)

Dysforische of gedeprimeerdestemming

Prikkelbaarheid, frustratie of woede

Concentratieproblemen

Slapeloosheid/Slaapverstoring

American Psychiatric Association. Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders Fourth Edition Text Revision. Washington, DC: American Psychiatric Association; 2000

72 uur

14-2-2017

26

ONTWENNINGSVERSCHIJNSELEN•Het nicotineontwenningssyndroom bestaat uit zowel somatische alsaffectieve symptomen

Rusteloosheid of ongeduldigheid

Verhoogde eetlust of gewichtstoename

Ontwenningssyndroom

Angst(kan toenemen of afnemenna het stoppen)

Dysforische of gedeprimeerdestemming

Prikkelbaarheid, frustratie of woede

Concentratieproblemen

Slapeloosheid/Slaapverstoring

American Psychiatric Association. Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders Fourth Edition Text Revision. Washington, DC: American Psychiatric Association; 2000

72 uur

Biol Psychiatry. 2015 Nov 1;78(9):656-63

14-2-2017

27

Wanneer wie/wat?


* niet nodig: "de klik", stoppen van vandaag op morgen, een onmiddellijke afkeer, het zelf kunnen zonder hulp(middelen)

* "zoals al die andere ex-rokers"

* rokers verschillen, momenten verschillen

Wanneer wie/wat? (medische rol en motivatie)

Medische rol en motivatie:1/ Medisch verhaal = 1/bevragen en 2/adviseren = begin van alles

1/ bevragen

2/ adviseren

3/ wil tot stoppen

4/ helpen plannen


14-2-2017

28


Medische rol en motivatie:1/ Medisch verhaal (“vijf voor twaalf”) = goed en nuttig

- motiverend, confronterend, informerend, perspectief naar rookstopmedicatie, ev. geruststellend.

- doorverwijzen/tabakoloog soms nodig ifv rol of ifv tijd…bijv. “the good and the bad cop”

- dwang is dubieus: TX, casus FD (OP darmbreuk)


Medische rol en motivatie:1/ Medisch verhaal (“vijf voor twaalf”) = niet voldoende…- “Doe geen rookstoppoging” want:CA is fysiek en emotioneel geen goed moment voor rookstop? Niet schuldig voelen bij non-hodgkin lymfoom? Wat met roken indien reeds alcoholverslaving? Stress bij rookstop tijdens zwangerschap?

- “Doe wel rookstoppoging” want:Zwangerschap, TX, CA,…Casus MCB: longCA, immuuntherapie met goed effect, geen last, partiële remissie, beschaamd over roken, NRT werkzaam=> rookstop lukt???- Enkel de pt. beslist… MAAR HA ideaal geplaatst om kansen te grijpen

14-2-2017

29


onmacht, pt. heeft nood aan stabiliteit

pt. heeft nood aan oplossingen


2/ Accepteer de patiënt…:* ELKE pt. heeft spijt dat ooit begonnen* ELKE pt. is bang (soms minder van ziekte,

altijd minder van arts/tabakoloog)* pt. heeft gelijk (én kan veranderen)…* comfort mág/moet (zie farm. hulpm.) * neem motivatie in acht* therapietrouw…

* Casus WN (“boekhouder”, psychose?, persoonlijkheid, psychiater dat e-sig)* Casus MP (MPC, Oude Markt)

14-2-2017

30


3/ Motivatie in acht nemen…: => wanneer wat:

1/ bevragen

2/ adviseren

3/ wil tot stoppen

4/ helpen plannen



3/ Motivatie in acht nemen…:• motivatie is geen constante,

schommelt• fasen (motivatiecirkel) *

Casus M

* Prochaska, J.O., Redding, C.A., Evers, K.E. (2002 ). The transtheoretical model and stages of change. In:K. Gl anz, B.K. Rimer, F.M. Lewis et al (red.), Health behavio ur andhealth education: theory, research andpractice, 3rd edition, (pp. 99-120). San Francisco, CA: Jossey-Bass.

14-2-2017

31


3/ Motivatie in acht nemen…:• arts : bezoek om medische reden (medische rol) ->

precontemplatie



precontemplatie

Casus JVH: pneumectomie rechts nav longCA, blijven roken, COPD gold D op resterende long, verschillende opnames, 6 maanden respiratoir revalidatie -> “waarom was de prof opeens zo lastig, hij tolereerde mijn roken toch?” -> “prof komt terug van congres over rookstop, vandaar.” -> moest arts vriendelijk blijven of boos worden?!

14-2-2017

32



precontemplatie• naar contemplatie/beslissing begeleiden:

op snelheid van pt.bescheiden “ingrepen”maar consequent (medisch plicht!), herhalen; bvb “rookt u” aan begin van elk bezoek (LF, diabetes rdpl.); cfnut van bepaalde OP’s zonder rookstop; bvb educatie pro / effect boosheid helpt zelden en enkel kort [soms wel tot bij tabakoloog; "good cop - bad cop"]

www.motiverentotrookstop.be

14-2-2017

33


3/ Motivatie in acht nemen…:

• contemplatie :bevragen = denken!VASvan 0 tot 10ev. in groep

• wat zijn uw (ALLE!) voordelen van roken? (nadelen gekend!)• wat kan uw VAS-score verhogen/verlagen?


3/ Motivatie in acht nemen…:

• als beslissing: pas dan / meteen concretiseren -> actief veranderen: rookstopplan, hulpmiddelen, afspraak tabakoloog, gedragsverandering, timing, ontwenning, stopdatum, educatie rookstop,…

• Dus van breed bevragen naar concrete focus• tabakoloog (= ev. arts!): (meestal) contemplatie (en

beslissing zonder actief veranderen)

14-2-2017

34


4/ Wat is “falen”?…:

• poging (leermoment)• tijdelijke rookstop (leermoment)

• "U hebt problemen met longen en/of hart en/of bloedvaten en/of tanden en/of nieren en/of huid en/of ....

* Ernstige poging lukt soms pas na medische vooruitgang...

(zelfs indien voorwaarde OP, transplantatie,…)* Palliatief, [“passieve euthanasie”],… (levenskwaliteit: pro en contra!)





* regelmatig roken = verslaving (> 20% van de populatie?)

* zware lichamelijke verslaving, middel in aanvang soms sterker dan mens (heroïne, zie verder)* blijvende middelen-abstinentie overall = 5%?

* gemiddeld zeven tot acht pogingen nodig om definitief te stoppen met roken!

14-2-2017

35





* Harm reduction soms nuttig? (best mogelijke op redelijke termijn?)

-> e-sigaret? Casus WN

Wanneer wie/wat?

-> Vuistregel :

welke tijd en rol kan je inzetten bij deze patiënt?

14-2-2017

36

www.cdc.gov/ (03/01/2017)

Roken en rookstop - Medisch Centrum Huisartsen · 14-2-2017 1 [email protected]...

Documents

Transcript of Roken en rookstop - Medisch Centrum Huisartsen · 14-2-2017 1 [email protected]...