KERNCIJFERS ROKEN 2018 - Trimbos-instituuteen elektronische sigaret gebruikt. DEZE FACTSHEET In deze...

12
JANUARI 2020 KERNCIJFERS ROKEN 2018 DE LAATSTE CIJFERS OVER ROKEN, STOPPEN MET ROKEN, MEEROKEN EN HET GEBRUIK VAN ELEKTRONISCHE SIGARETTEN ROKEN IN NEDERLAND Ongeveer 3 miljoen volwassenen rookten in 2018 22,4% van de volwassenen (18 jaar en ouder) rookte in 2018 36,9% Ruim 1 op de 3 rokers heeft in 2018 een serieuze stoppoging gedaan 3,1% van de volwassenen heeft in 2018 wel eens een elektronische sigaret gebruikt

Transcript of KERNCIJFERS ROKEN 2018 - Trimbos-instituuteen elektronische sigaret gebruikt. DEZE FACTSHEET In deze...

Page 1: KERNCIJFERS ROKEN 2018 - Trimbos-instituuteen elektronische sigaret gebruikt. DEZE FACTSHEET In deze factsheet staan de kerncijfers uit 2018 over roken, stoppen met roken en het gebruik

JANUARI 2020

KERNCIJFERS ROKEN 2018DE LAATSTE CIJFERS OVER ROKEN, STOPPEN MET ROKEN, MEEROKEN EN HET GEBRUIK VAN ELEKTRONISCHE SIGARETTEN

ROKEN IN NEDERLAND

Ongeveer

3 miljoen volwassenen rookten in 2018

22,4%van de volwassenen (18 jaar en ouder)rookte in 2018

36,9%Ruim 1 op de 3 rokers heeft in 2018 een serieuze stoppoging gedaan

3,1%van de volwassenen heeft in 2018 wel eens een elektronische sigaret gebruikt

Page 2: KERNCIJFERS ROKEN 2018 - Trimbos-instituuteen elektronische sigaret gebruikt. DEZE FACTSHEET In deze factsheet staan de kerncijfers uit 2018 over roken, stoppen met roken en het gebruik

DEZE FACTSHEET

In deze factsheet staan de kerncijfers uit 2018 over roken, stoppen met roken en het gebruik van elektronische sigaretten. Alle cijfers gaan over volwassenen van 18 jaar en ouder. De cijfers zijn afkomstig uit de Gezondheidsenquête, een onderdeel van de landelijke Leefstijlmonitor.1

DE LEEFSTIJLMONITORSinds 2014 werkt een groep gezondheidsinstituten, waaronder het Trimbos-instituut, samen aan de Leefstijlmonitor. De Leefstijlmonitor is een groep landelijke monitors over leefstijlthema’s, zoals roken, alcohol en drugs. Een monitor is een jaarlijks onderzoek over hoeveel Nederlanders iets doen (bijvoorbeeld roken), of hoe Nederlanders over iets denken (bijvoorbeeld of ze willen stoppen met roken). Het doel van de Leefstijlmonitor is om te zorgen dat alle monitors over leefstijlthema’s goed uitgevoerd worden en dat de uitkomsten goed met elkaar vergeleken kunnen worden. De Leefstijlmonitor wordt geleid door het RIVM. Het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport betaalt de monitors.

Voor elk onderwerp worden landelijke kerncijfers gepubliceerd. Bij roken zijn dat bijvoorbeeld het percentage rokers onder volwassenen en het percentage rokers dat geprobeerd heeft te stoppen met roken. De overheid gebruikt deze cijfers voor het maken van beleid en wetenschappers gebruiken ze voor onderzoek.

HOE HEBBEN WE DIT ONDERZOEK UITGEVOERD?In deze factsheet staan de kerncijfers voor roken, stoppen met roken en het gebruik van elektronische sigaretten. We hebben hiervoor de gegevens uit Gezondheidsenquête gebruikt. Dat is een jaarlijks onderzoek van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS).

Het CBS verzamelt sinds 1981 elk jaar gegevens over de gezondheid van de Nederlandse bevolking. Met die gegevens berekenen we onder andere de kerncijfers over roken. Het CBS gebruikt de Basisregistratie Personen om ervoor te zorgen dat de groep deelnemers zoveel mogelijk lijkt op de Nederlandse bevolking. De Gezondheidsenquête is daardoor representatief voor de Nederlandse bevolking. In 2018 hebben 8.022 Nederlanders van 18 jaar en ouder de Gezondheidsenquête ingevuld.

Elk jaar verstuurt het CBS brieven aan per toeval geselecteerde Nederlanders met een uitnodiging om de vragenlijst online in te vullen. Bij een deel van de mensen die hier niet op reageren, gaat het CBS langs voor een persoonlijk interview. Meer informatie over het onderzoek kun je vinden op de website van het CBS.2

In deze factsheet hebben we het vaak over ‘roken’. We hebben het dan over alle volwassenen van 18 jaar en ouder die wel eens roken. Dat zijn dus zowel de mensen die elke dag roken (dagelijkse roker) als de mensen die niet dagelijks roken. Alle cijfers gaan over volwassenen van 18 jaar en ouder en slaan op het jaar 2018. We vergelijken de cijfers van 2018 steeds met die van het jaar daarvoor (2017) en het jaar dat de Leefstijlmonitor voor het eerst deze gegevens verzamelde (2014). We kijken in deze factsheet steeds naar verschillen in opleidingsniveau, migratieachtergrond, geslacht en leeftijd. De cijfers uit deze factsheet staan ook op de website Staat van Volksgezondheid en Zorg.3 Op die website staan namelijk alle kerncijfers die het ministerie van VWS gebruikt voor nationaal preventief gezondheidsbeleid.

WAT BEDOELEN WE MET ‘SIGNIFICANT’?

In deze factsheet zeggen we soms dat verschillen groepen significant verschillen. We bedoelen daarmee dat het verschil statistisch significant is. Als een verschil in een onderzoek statistisch significant is, dan weet je dat de kans klein is dat het verschil door toeval is veroorzaakt. Als we naar veranderingen door de tijd kijken, vergelijken we de gegevens uit 2018 met die uit 2014 en 2017. In 2014 werd de Leefstijlmonitor opgericht. We vermelden het steeds duidelijk of een verandering door de tijd statistisch significant is.

Page 3: KERNCIJFERS ROKEN 2018 - Trimbos-instituuteen elektronische sigaret gebruikt. DEZE FACTSHEET In deze factsheet staan de kerncijfers uit 2018 over roken, stoppen met roken en het gebruik

Figuur 1. Percentage rokers onder volwassenen in 2018.

Figuur 2. Percentage rokers per jaar onder volwassenen.

Uitleg: Het percentage rokers onder volwassenen is tussen 2014 en 2018 significant* gedaald. Ook het percentage mensen dat elke dag rookt is significant gedaald. Tussen 2017 en 2018 daalde het totale percentage rokers niet significant, maar het percentage dagelijkse rokers wel. Het percentage niet-dagelijkse rokers is niet significant veranderd over de jaren heen.

* Op pagina 2 leggen we uit wat we met ‘significant’ bedoelen.

InvullenRookt elke dag 16,0% 1600,0%

Rookt niet elke dag 6,4% 640,0%

Ex-roker 33,4% 3340,0%Nooit gerookt 44,2% 4420,0%

Alle rokers 22,4% 2240,0%

16,0%

6,4%

33,4%

44,2%

Rookt elke dag

Rookt niet elke dagEx-roker

Nooit gerookt

22,4%

ROKEN IN NEDERLAND

Tabel 1. Geschat aantal rokers in 2018.

Schatting Ondergrens Bovengrens

Alle rokers 3.026.000 2.892.000 3.161.000

Laag opgeleid 894.000 815.000 973.000

Middelbaar opgeleid 1.343.000 1.248.000 1.438.000

Hoog opgeleid 735.000 663.000 808.000

Dagelijkse rokers 2.166.000 2.050.000 2.282.000

Laag opgeleid 752.000 680.000 825.000

Middelbaar opgeleid 1.002.000 919.000 1.084.000

Hoog opgeleid 367.000 316.000 417.000

Uitleg: In 2018 rookten naar schatting ruim 3 miljoen mensen van 18 jaar en ouder. Omdat deze berekening een schatting is, hebben we een bovengrens en een ondergrens berekend. We weten niet van alle deelnemers aan het onderzoek welke opleiding ze hebben gedaan.

Uitleg: In 2018 rookte 22,4% van de volwassen Nederlanders. 16,0% rookte elke dag en 6,4% rookte niet elke dag. Dat betekent dat 71,6% van de rokers elke dag rookte.

25,7% 26,3%24,1% 23,1% 22,4%

19,7% 19,5% 18,6%17,2%

16,0%

6,0% 6,7%5,5% 5,9% 6,4%

0%

5%

10%

15%

20%

25%

30%

35%

40%

2014 2015 2016 2017 2018

Alle rokers Rookt elke dag Rookt niet elke dag

Page 4: KERNCIJFERS ROKEN 2018 - Trimbos-instituuteen elektronische sigaret gebruikt. DEZE FACTSHEET In deze factsheet staan de kerncijfers uit 2018 over roken, stoppen met roken en het gebruik

Figuur 3. Percentage rokers in 2018 naar opleiding.

Uitleg: Onder mensen met een lage of middelbare opleiding rookt een significant groter deel dan onder mensen met een hoge opleiding. De drie opleidingsgroepen verschillen daarnaast significant van elkaar in het percentage rokers dat elke dag rookt. Ter vergelijking staan de percentages van de totale bevolking ook in de figuur (in rood).

Figuur 4. Percentage rokers per jaar, naar opleiding.

Uitleg: In geen van de opleidingsgroepen werd in 2018 significant meer of minder gerookt dan in 2017. Onder mensen met een middelbare of hoge opleiding rookten in 2018 wel significant minder mensen dan in 2014. Onder mensen met een lage opleiding is er geen significant verschil tussen 2014 en 2018.

OPLEIDING

16,0%

22,7%19,0%

7,9%

6,4%

4,3%6,5%

7,9%

0%

5%

10%

15%

20%

25%

30%

35%

40%

Totale bevolking Lage opleiding Middelbare opleiding Hoge opleiding

Rookt elke dag Rookt niet elke dag

22,4%

26,9%25,5%

15,7%

WAT IS LAAG, MIDDELBAAR OF HOOG OPGELEID?

We vergelijken in dit onderzoek drie opleidingsgroepen:

Lage opleiding:Basisonderwijs, LBO, MAVO of VMBO Middelbare opleiding:MBO, HAVO of VWOHoge opleiding:HBO of universiteit

Bij mensen van 18 tot en met 24 jaar gebruiken we de hoogste opleiding die ze nu volgen of vroeger hebben gevolgd. Bij mensen van 25 jaar of ouder gebruiken we de hoogste afgeronde opleiding. Het CBS doet dit anders in haar statistieken. Zij kijkt dan alleen naar de hoogste afgeronde opleiding en telt mensen onder 25 jaar niet mee.

2014 2015 2016 2017 2018Lage opleiding 28,8% 29,0% 29,0% 25,7% 26,9%Middelbare opleiding 28,3% 29,1% 26,4% 26,7% 25,5%Hoge opleiding 19,7% 20,9% 17,6% 16,8% 15,7%

Totale bevolking 25,7% 26,5% 24,2% 23,0% 22,4%

0%

5%

10%

15%

20%

25%

30%

35%

40%

Page 5: KERNCIJFERS ROKEN 2018 - Trimbos-instituuteen elektronische sigaret gebruikt. DEZE FACTSHEET In deze factsheet staan de kerncijfers uit 2018 over roken, stoppen met roken en het gebruik

Figuur 5. Percentage rokers in 2018 naar migratieachtergrond.

Uitleg: Onder zowel mensen met een Westerse als een niet-Westerse migratieachtergrond rookt een groter deel dan onder mensen zonder migratieachtergrond. Er is geen verschil in het percentage rokers tussen mensen met een Westerse en een niet-Westerse migratieachtergrond. Wel is het zo dat onder mensen met een niet-Westerse migratieachtergrond een significant groter deel elke dag rookt. Onder mensen zonder migratieachtergrond en onder mensen met een Westerse migratieachtergrond rookt een ongeveer even groot deel elke dag.

Figuur 6. Percentage rokers per jaar, naar migratieachtergrond.

Uitleg: In geen van de groepen rookten in 2018 significant meer of minder mensen dan in 2017. Wel rookten in 2018 onder mensen zonder migratieachtergrond en onder mensen met een Westerse migratieachtergrond significant minder mensen dan in 2014. Onder mensen met een niet-Westerse migratieachtergrond is er geen significant verschil tussen 2014 en 2018. Let op: In ons onderzoek doet elk jaar maar een kleine groep mensen met een niet-Westerse migratieachtergrond mee (800 mensen). Hierdoor is het moeilijker een goede schatting te maken. Dat zorgt ervoor dat het in 2016 leek alsof er veel meer rokers waren in deze groep dan dat er waarschijnlijk in het echt waren. Het is bij kleine groepen daarom belangrijk om alleen naar het percentage rokers door de tijd heen te kijken.

MIGRATIEACHTERGROND

16,0% 15,7% 15,2%19,0%

6,4% 5,8%9,4%

7,6%

0%

5%

10%

15%

20%

25%

30%

35%

40%

Totale bevolking Geenmigratieachtergrond

Westersemigratieachtergrond

Niet-Westersemigratieachtergrond

Rookt elke dag Rookt niet elke dag

22,4% 21,5%

24,5%26,6%

WAT IS EEN MIGRATIEACHTERGROND?

Zijn jij of een van je ouders buiten Nederland geboren? Dan heb je een migratieachtergrond. Je hebt een Westerse migratieachtergrond als jijzelf of een van je ouders geboren zijn in Noord-Amerika, Oceanië of Europa (Turkije telt niet mee als Westers land). Ook als jij of een van je ouders in Japan of Indonesië zijn geboren, heb je een Westerse migratieachtergrond. Je hebt een niet-Westerse achtergrond als jijzelf of een van je ouders geboren is in een ander land.

Meer weten?

Kijk op de website van het CBS.4

2014 2015 2016 2017 2018Geen migratieachtergrond 24,8% 25,7% 23,0% 22,3% 21,5%Westerse migratieachtergrond 30,1% 29,8% 26,1% 26,1% 24,5%Niet-Westerse migratieachtergrond 28,6% 27,5% 30,7% 25,5% 26,6%

Totale bevolking 25,7% 26,3% 24,1% 23,1% 22,4%

0%

5%

10%

15%

20%

25%

30%

35%

40%

Page 6: KERNCIJFERS ROKEN 2018 - Trimbos-instituuteen elektronische sigaret gebruikt. DEZE FACTSHEET In deze factsheet staan de kerncijfers uit 2018 over roken, stoppen met roken en het gebruik

Figuur 7. Percentage rokers in 2018 onder mannen en vrouwen.

Uitleg: Onder mannen rookt een groter deel dan onder vrouwen. Ook rookt onder mannen een groter deel elke dag.

Figuur 8. Percentage rokers per jaar onder mannen en vrouwen.

Uitleg: Het percentage rokers is onder zowel mannen als vrouwen tussen 2017 en 2018 niet significant veranderd. Wel rookten in 2018 significant minder mannen én minder vrouwen dan in 2014.

MANNEN EN VROUWEN

16,0%18,4%

13,7%

6,4%

7,3%

5,5%

0%

5%

10%

15%

20%

25%

30%

35%

40%

Totale bevolking Mannen Vrouwen

Rookt elke dag Rookt niet elke dag

22,4%

25,7%

19,2%

2014 2015 2016 2017 2018Mannen 29,6% 30,0% 28,9% 27,0% 25,7%Vrouwen 21,9% 22,6% 19,5% 19,2% 19,2%Totale bevolking 25,7% 26,3% 24,1% 23,1% 22,4%

0%

5%

10%

15%

20%

25%

30%

35%

40%

Page 7: KERNCIJFERS ROKEN 2018 - Trimbos-instituuteen elektronische sigaret gebruikt. DEZE FACTSHEET In deze factsheet staan de kerncijfers uit 2018 over roken, stoppen met roken en het gebruik

Figuur 9. Percentage rokers in 2018 naar leeftijd.

Uitleg: Wat opvalt is dat onder de 18- en 19-jarigen bijna 1 op de 5 rookt, terwijl onder de mensen tussen de 20 en 24 jaar bijna 1 op de 3 rookt. Ongeveer de helft daarvan rookt elke dag. In de groepen tussen de 25 en 65 jaar rookt ongeveer 1 op de 4 mensen. Het minst roken mensen die ouder zijn dan 65 jaar.

Figuur 10. Percentage rokers per jaar, naar leeftijd.

Uitleg: Wat opvalt is dat de 18 en 19-jarigen in 2018 significant minder rookten dan in 2014. In dit onderzoek doen jaarlijks slechts 200 18-19-jarigen en ongeveer 400 20-24-jarigen mee. Omdat dit kleine groepen zijn, zijn de schattingen minder betrouwbaar.

LEEFTIJD

Mean Total N Mean Total N Mean Total N Mean Total N Alle rokers Rookt elke dagRookt niet elke dagTotale bevolking 22,4 8022 16,0 8022 71,6 8022 6,4 8022 22,4% 16,0% 6,4%

Laag opgeleid 26,9 1969 22,7 1969 84,2 1969 4,3 196926,9% 22,7% 4,3%

Middelbaar opgeleid 25,5 3128 19,0 3128 74,6 3128 6,5 3128 25,5% 19,0% 6,5%Hoog opgeleid 15,7 2770 7,9 2770 49,9 2770 7,9 2770 15,7% 7,9% 7,9%Autochtoon 21,5 6264 15,7 6264 73,0 6264 5,8 6264 21,5% 15,7% 5,8%Westers allochtoon 24,5 816 15,2 816 61,8 816 9,4 816 24,5% 15,2% 9,4%Niet-Westers allochtoon 26,6 941 19,0 941 71,4 941 7,6 941 26,6% 19,0% 7,6%Man 25,7 3954 18,4 3954 71,7 3954 7,3 3954 25,7% 18,4% 7,3%Vrouw 19,2 4067 13,7 4067 71,4 4067 5,5 4067 19,2% 13,7% 5,5%<18 jaar18-19 jaar 19,5 228 9,2 228 47,4 228 10,3 228 19,5% 9,2% 10,3%20-24 jaar 32,6 626 17,2 626 52,8 626 15,4 626 32,6% 17,2% 15,4%25-29 jaar 27,9 648 15,2 648 54,5 648 12,7 648 27,9% 15,2% 12,7%30-39 jaar 26,7 1219 18,3 1219 68,4 1219 8,5 1219 26,7% 18,3% 8,5%40-49 jaar 23,9 1356 19,0 1356 79,6 1356 4,9 1356 23,9% 19,0% 4,9%50-64 jaar 23,4 2098 18,7 2098 80,2 2098 4,6 2098 23,4% 18,7% 4,6%65-74 jaar 13,9 1098 11,2 1098 80,8 1098 2,7 1098 13,9% 11,2% 2,7%75 jaaren ouder

9,7 748 8,0 748 82,2 748 1,7 7489,7% 8,0% 1,7%

16,0%

9,2%

17,2% 15,2%18,3% 19,0% 18,7%

11,2%8,0%

6,4%

10,3%

15,4%

12,7% 8,5% 4,9% 4,6%

2,7%

1,7%

0%

5%

10%

15%

20%

25%

30%

35%

40%

Totalebevolking

18-19 jaar 20-24 jaar 25-29 jaar 30-39 jaar 40-49 jaar 50-64 jaar 65-74 jaar 75 jaaren ouder

Rookt elke dag Rookt niet elke dag

22,4%

19,5%

32,6%

27,9%26,7%

23,9% 23,4%

13,9%

9,7%

2014 2015 2016 2017 201818-19 jaar 32,0% 30,9% 26,7% 23,1% 19,5%20-24 jaar 36,5% 39,1% 28,9% 32,6% 32,6%25 jaar of ouder 24,5% 25,0% 23,6% 22,2% 21,6%

Totale bevolking 25,7% 26,3% 24,1% 23,1% 22,4%

0%

5%

10%

15%

20%

25%

30%

35%

40%

Page 8: KERNCIJFERS ROKEN 2018 - Trimbos-instituuteen elektronische sigaret gebruikt. DEZE FACTSHEET In deze factsheet staan de kerncijfers uit 2018 over roken, stoppen met roken en het gebruik

Figuur 11. Het aantal sigaretten per dag dat rokers rookten in 2018.

Uitleg: Deze grafiek gaat alleen over rokers. We kijken naar het aantal sigaretten dat mensen per dag roken. Het meeste wordt gerookt door mensen met een lage opleiding, mensen zonder migratieachtergrond, mannen, mensen van 35 jaar of ouder en mensen die elke dag roken.

Figuur 12. Percentage volwassenen dat zwaar rookte in 2018.

Uitleg: Er zijn in Nederland nog maar weinig zware rokers. We noemen iemand een zware roker als hij of zij gemiddeld 20 sigaretten of meer per dag rookt. Zwaar roken komt het meeste voor onder mensen met een lage opleiding, mannen, mensen ouder dan 35 en rokers die elke dag roken. Er is geen significant verschil tussen de groepen met een verschillende migratieachtergrond.

HOEVEEL ROKEN ROKERS?

WAT IS ZWAAR ROKEN?

Als iemand gemiddeld 20 sigaretten of meer per dag rookt, noemen we hem of haar een ‘zware roker’.

De term ‘zware roker’ is een vertaling van het Engelse heavy smoker. Het is belangrijk om te weten hoeveel rokers zware roker zijn en of dit over de jaren heen minder of meer wordt. Mensen die zwaar roken hebben een grotere kans om door het roken ziek te worden of te sterven. Mensen die hun hele leven zwaar roken, gaan gemiddeld 13 jaar eerder dood dan niet-rokers. Mensen die niet zwaar roken maar wel elke dag een sigaret opsteken, gaan gemiddeld 9 jaar eerder dood. Mensen die niet dagelijks roken, gaan gemiddeld 5 jaar eerder dood.5

Meer weten? Lees het uitgebreide artikel over dit onderwerp.

9,811,4 10,0

7,410,3

8,8 8,110,4 9,1

6,38,3

11,1 12,4

2,5

0

5

10

15

20

25

30

35

40

Totale bevolking

Lage opleiding

Middelbare opleiding

Hoge opleiding

Geen migratie

achtergrond

Westerse

migratie

achtergrond

Niet-Weste

rse m

igratieachtergrond

Mannen

Vrouwen

18-24 jaar

25-34 jaar

35 jaar

en ouder

Rookt elke dag

Rookt niet e

lke dag

Rok

ReT

oLaMiHoGeeWesNieMaVr<118-25-35 RoRoRo

3,3%4,9% 3,9%

1,5%3,5% 2,8% 2,3%

4,0%2,6% 1,5% 2,7% 3,7%

20,4%

0,6%0%

5%

10%

15%

20%

25%

30%

35%

40%

Totale bevolking

Lage opleiding

Middelbare opleiding

Hoge opleiding

Geen migratie

achtergrond

Westerse

migratie

achtergrond

Niet-Weste

rse m

igratieachtergrond

Mannen

Vrouwen

18-24 jaar

25-34 jaar

35 jaar

en ouder

Rookt elke dag

Rookt niet e

lke dag

Page 9: KERNCIJFERS ROKEN 2018 - Trimbos-instituuteen elektronische sigaret gebruikt. DEZE FACTSHEET In deze factsheet staan de kerncijfers uit 2018 over roken, stoppen met roken en het gebruik

Figuur 13. Percentage van de rokers dat in 2018 in het afgelopen jaar een serieuze stoppoging had gedaan.

Uitleg: Ruim 1 op de 3 rokers heeft in 2018 een of meer serieuze stoppogingen gedaan. Als iemand probeert te stoppen met roken en dat 24 uur of langer volhoudt, noemen we dat een serieuze stoppoging. Mensen met een lage opleiding proberen significant minder vaak te stoppen dan mensen met een middelbare of hoge opleiding. Het doen van een stoppoging is vooral populair onder mensen met een niet-Westerse migratieachtergrond en mensen tussen de 25 en 34 jaar.

Figuur 14. Percentage rokers dat een serieuze stoppoging heeft gedaan, per jaar.

Uitleg: Het percentage van de rokers dat een serieuze stoppoging heeft gedaan is tussen 2014 en 2018 significant gestegen. Er is geen significant verschil tussen 2017 en 2018.

STOPPEN MET ROKEN

Serieuze stoppoging Reserve

Alle rokers 36,9% 0,0%

Lage opleiding 32,2% 0,0%Middelbare opleiding 39,5% 0,0%Hoge opleiding 38,6% 0,0%

Geen migratieachtergrond 35,4% 0,0%Westerse migratieachtergrond 36,6% 0,0%

Niet-Westerse migratieachtergrond 45,2% 0,0%

Mannen 35,0% 0,0%Vrouwen 39,3% 0,0%

<18 jaar18-24 jaar 37,1% 0,0%25-34 jaar 43,8% 0,0%35 jaar en ouder 34,8% 0,0%

Rookt niet elke dag 39,4% 0,0%Rookt elke dag 35,9% 0,0%Rookt niet elke dag 39,4% 0,0%

36,9%

32,2%

39,5%38,6%

35,4%36,6%

45,2%

35,0%

39,3%

37,1%

43,8%

34,8%35,9%

39,4%

0%

5%

10%

15%

20%

25%

30%

35%

40%

45%

50%

Alle rokers

Lage opleiding

Middelbare opleiding

Hoge opleiding

Geen migratie

achtergrond

Westerse

migratie

achtergrond

Niet-Weste

rse m

igratieachtergrond

Mannen

Vrouwen

18-24 jaar

25-34 jaar

35 jaar

en ouder

Rookt elke dag

Rookt niet e

lke dag

PeriodeSerieuze stoppogingReserveReserve# ## ## ### ## ## ### ## ## ### ## ## ### ## ## ##

Invullen:# ### ### ### ### ##

32,9% 32,1% 32,5%

35,7% 36,9%

0%

5%

10%

15%

20%

25%

30%

35%

40%

45%

50%

2014 2015 2016 2017 2018

Page 10: KERNCIJFERS ROKEN 2018 - Trimbos-instituuteen elektronische sigaret gebruikt. DEZE FACTSHEET In deze factsheet staan de kerncijfers uit 2018 over roken, stoppen met roken en het gebruik

Figuur 15. Percentage volwassenen dat in 2018 een elektronische sigaret heeft gebruikt.

Uitleg: In deze grafiek kijken we naar alle volwassenen (rokers en niet-rokers). Ongeveer 3% van de volwassenen heeft in 2018 een elektronische sigaret gebruikt. We vonden geen verschillen tussen verschillende groepen. Wel gebruiken rokers veel vaker een elektronische sigaret dan ex-rokers en mensen die nooit gerookt hebben. Rokers die elke dag roken, gebruiken vaker een elektronische sigaret dan rokers die niet elke dag roken.

Figuur 16. Percentage volwassenen dat een elektronische sigaret heeft gebruikt, per jaar.

Uitleg: In deze grafiek kijken we naar alle volwassenen (rokers en niet-rokers). Elektronische sigaretten zijn sinds 2007 verkrijgbaar in Nederland. Het zijn elektronische apparaten met de uitstraling van een gewone sigaret die nicotine uit speciaal ontwikkelde vloeistoffen afgeven zonder de schadelijke verbranding van tabak. In de Gezondheidsenquête wordt sinds 2016 gevraagd of deelnemers elektronische sigaretten gebruiken. Tussen 2016 en 2018 is het percentage volwassenen dat een elektronische sigaret heeft gebruikt gelijk gebleven.

ELEKTRONISCHE SIGARETTENHeeft st

ReserveTo

ta # #Lage # #Midd # #Hog # #Geen # #Weste # #Niet-W # #Man # #Vrou # #<18 18-24 # #25-34 # #35 ja # #Roo # #Roo #Ex-ro # #Noo # #

3,1% 3,6% 3,6% 2,3% 3,0% 3,6% 3,2% 3,3% 2,9% 3,3% 3,9% 2,9%

12,0%

5,3%2,2%

0,3%0%

5%

10%

15%

20%

25%

30%

35%

40%

Totale bevolking

Lage opleiding

Middelbare opleiding

Hoge opleiding

Geen migratie

achtergrond

Westerse

migratie

achtergrond

Niet-Weste

rse m

igratieachtergrond

Mannen

Vrouwen

18-24 jaar

25-34 jaar

35 jaar

en ouder

Rookt elke dag

Rookt niet e

lke dag

Ex-roker

Nooit gerookt

PeriodeSerieuze stoppogingReserveReserve# ## ### ## ### ## ## ### ## ## ### ## ## ##

Invullen:### ### ### ##

3,5% 3,1% 3,1%

0%

5%

10%

15%

20%

25%

30%

35%

40%

2014 2015 2016 2017 2018

Page 11: KERNCIJFERS ROKEN 2018 - Trimbos-instituuteen elektronische sigaret gebruikt. DEZE FACTSHEET In deze factsheet staan de kerncijfers uit 2018 over roken, stoppen met roken en het gebruik

Figuur 17. Percentage niet-rokers dat in 2018 binnen werd blootgesteld aan tabaksrook (meeroken).

Uitleg: Deze grafiek gaat alleen over mensen die zelf niet roken. We kijken hoeveel niet-rokers aangeven dat ze binnen (in een gebouw of huis) wel eens worden blootgesteld aan de tabaksrook van anderen (meeroken). We hebben dit uitgesplitst tussen langer dan een 1 uur per dag en korter dan 1 uur per dag. Groepen die het meest worden blootgesteld (langer of korter dan 1 uur per dag samen) zijn mensen met een middelbare opleiding, mensen met een migratieachtergrond, mannen, en mensen tussen de 18 en 24 jaar oud. Mensen tussen de 18 en 24 jaar worden het vaakst minimaal één uur per dag blootgesteld.

Figuur 18. Percentage niet-rokers dat binnen wordt blootgesteld aan tabaksrook, per jaar.

Uitleg: Deze grafiek gaat alleen over mensen die zelf niet roken. Het percentage niet-rokers dat binnen (in een gebouw of huis) wel eens aan tabaksrook van anderen wordt blootgesteld, is tussen 2014 en 2018 gedaald. Ook het percentage dat elke dag minimaal één uur in de rook van een ander zit is tussen 2014 en 2018 gedaald.

IN DE ROOK VAN EEN ANDER

MEEROKEN: IN DE ROOK VAN EEN ANDER

Als iemand zelf niet rookt, maar wel de tabaksrook van een ander inademt, noemen we dat meeroken.

Meeroken is slecht voor je gezondheid. Ook als je zelf niet rookt. Je kunt van meeroken dezelfde ziektes krijgen als van zelf roken.De risico’s daarop zijn uiteraard wel veel kleiner. Vooral voor kleine kinderen is meeroken ongezond. Zij krijgen sneller longproblemen of oorontstekingen.

Meer weten?

Lees de infographic over meeroken6 of de uitgebreide facstheet.7

Langer da

Korter

MeerokeAl

le ni # # ##

Lage op # # ##Middel # # ##Hoge # # ##

Geen m # # ##Westers # # ##Niet-Weste # # ##Man # # ##Vrou # # ##<18 # # ##18-24 # # ##25-34 # # ##35 jaar # # ##

Rookt # # ##Rookt # # ##Rookt # # ##

4,4% 5,2% 5,2%2,7%

4,2% 3,9%6,2%

4,5% 4,2%

9,5%

5,3%3,5%

11,4% 9,0%

12,9%

11,5%10,6%

15,0%

14,3%

12,7%10,3%

24,7%

15,7%

8,9%

0%

5%

10%

15%

20%

25%

30%

35%

40%

Alle niet-rokers

Lage opleiding

Middelbare opleiding

Hoge opleiding

Geen migratie

achtergrond

Westerse

migratie

achtergrond

Niet-Weste

rse m

igratieachtergrond

Mannen

Vrouwen

18-24 jaar

25-34 jaar

35 jaar

en ouder

Langer dan 1 uur per dag Korter dan 1 uur per dag

15,8%14,2%

18,1%

14,2% 14,8%

18,9%

20,4%

17,2%

14,6%

34,2%

21,0%

12,4%

17,7% 17,0% 17,5%15,8% 15,8%

5,7% 4,8% 5,1% 4,8% 4,4%

0%

5%

10%

15%

20%

25%

30%

35%

40%

2014 2015 2016 2017 2018

Wel eens blootgesteld Langer dan 1 uur per dag blootgesteld

Page 12: KERNCIJFERS ROKEN 2018 - Trimbos-instituuteen elektronische sigaret gebruikt. DEZE FACTSHEET In deze factsheet staan de kerncijfers uit 2018 over roken, stoppen met roken en het gebruik

VERWIJZINGEN

1. Gezondheidsenquête/Leefstijlmonitor, CBS i.s.m. RIVM en Trimbos-Instituut, 2018.

2. Gezondheidsenquête vanaf 2014. https://www.cbs.nl/nl-nl/onze-diensten/methoden/onderzoeksomschrijvingen/korte-onderzoeksbeschrijvingen/gezondheidsenquete-vanaf-2014.

3. Staat van Volksgezondheid en Zorg (Staat van V & Z). www.staatvenz.nl/kerncijfers.

4. Afbakening generaties met migratieachtergrond. https://www.cbs.nl/nl-nl/achtergrond/2016/47/afbakening-generaties-met-migratieachtergrond.

5. Bergh CMMR Den, Harteloh PPM, Croes E. Doodsoorzaak nr. 1 bij jonge Nederlanders: de sigaret. Ntvg. 2017;161(D1991).

6. Springvloet L, Kleinjan M, Van Laar M. Meeroken - Feiten en cijfers 2016. 2018;INF028.

7. Ter Weijde W, Croes E, Verdurmen J, Monshouwer K. Factsheet Meeroken. 2015;AF1356:1–10.

Colofon

AuteursJeroen Bommelé Marc Willemsen

Ontwerp & productieCanon Nederland N.V.

Beeldwww.istockphoto.com

Productnummer AF1697.

© 2019, Trimbos-instituut, Utrecht

Deze factsheet is gemaakt in opdracht van het ministerie van VWS.

Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze opgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, zonder voorafgaande toestemming van het Trimbos-instituut.

+ de kosten van uw mobiele telefoon

EN NU VERDER…

Wil je meer weten over dit thema? Lees dan ook onderstaande factsheets:• Rookprevalentie in Europa: een vergelijking

tussen 8 landen• Monitor Middelengebruik en Zwangerschap

2018• Infographic meeroken: feiten en cijfers 2016

WIJ GAAN OOK VERDER…

Ook de komende jaren gaan we door met het monitoren van het roken in Nederland. Wij vinden het belangrijk dat iedereen gemakkelijk de belangrijkste cijfers kan vinden. De meest recente cijfers rondom roken, alcohol en drugs vind je altijd op: trimbos.nl/kerncijfers.

Heb je vragen over deze factsheet? Neem dan contact op met Jeroen Bommelé ([email protected]).