Vraag de gemiddelde Nederlander een beeld te schetsen over

beleggen, en u zult weinig positieve antwoorden krijgen. Zeker na

de beursontwikkelingen van de afgelopen jaren zullen termen

als ‘slechte rendementen’, ‘hoge risico’s’ en ‘verlies’ de rode

draad van het antwoord zijn. Toch is in het verleden gebleken dat

beleggen in veel gevallen meer oplevert dan sparen, zeker als de

beleggingstermijn toeneemt. Ook leert de historie dat een lange

periode van lage rendementen bijna altijd gevolgd werd door

rendementen die beter waren dan die op spaargeld.

Beleggen versus sparenDát beleggen in aandelen hogere risico’s met zich meebrengt dan sparen,

mag duidelijk zijn. Onderstaande grafiek laat zien wat sinds 1930 de

rendementen op aandelen op de Amerikaanse markt waren geweest

als u een periode van 1 jaar had belegd. Weliswaar had u sinds 1930

gemiddeld een rendement van 9,3% behaald, maar de uitschieters zijn

groot. Jaren van +50% zijn voorgekomen, maar ook een verlies van

40% of meer is voorgekomen. Het idee dat u start met beleggen en het

eerste jaar uw vermogen met 40% in waarde ziet dalen, is uiteraard geen

prettige gedachte.

Dat beeld is uiteraard heel anders als we naar sparen kijken. Sparen

levert weliswaar gemiddeld genomen minder op dan beleggen, maar

het neerwaartse risico is eveneens beperkt. Ervan uitgaande dat de

spaarinstelling niet failliet gaat, krijgt u in elk geval uw inleg gewoon weer

terug. Gemiddeld leverde sparen een rendement van 3,9% op, waarbij het

slechtste rendement 0% bedroeg en het beste rendement 14,6%.

De impact van de beleggingsperiode is grootStel nu dat u niet 1 jaar, maar 15 jaar had belegd. De vorige grafiek ziet

er dan als volgt uit: De eerste blauwe balk betreft de 15-jaarsperiode

Lange termijn essentieel voor rendement

Gemiddeld rendement per jaar als u 1 jaar spaart of belegt

-60%

-40%

-20%

0%

20%

40%

60%

Sparen Beleggen

Jaar 1930 1940 1950 1960 1970 1980 1990 2000

Data beleggen: S&P Composite; sparen: Amerikaanse 3-maands rente*

Gemiddeld rendement per jaar als u 15 jaar spaart of belegt

Sparen Beleggen

Startjaar

0%

2%

4%

6%

8%

10%

12%

14%

16%

18%

20%

1930 1940 1950 1960 1970 1980 1990

Data beleggen: S&P Composite; sparen: Amerikaanse 3-maands rente*

* Amerikaanse 3-maands rente: 1929-2003: 3-months Treasury Bills US; 2004-2009: 3-months JPMorgan Cash Index. Dit is de best mogelijke benadering van de spaarrente over de afgelopen 80 jaar.

1930-1945. Deze geeft aan dat als u op 1 januari 1930 was begonnen met

beleggen en tot 1 januari 1945 had belegd (15 jaar), u dan gedurende die

periode gemiddeld per jaar 2,2% rendement had behaald.

Wat valt op? De resultaten voor aandelen zijn nog steeds grilliger dan op

sparen, maar de verliezen vallen weg.

Een tweede punt dat opvalt, is dat beleggen met een dergelijke

beleggingshorizon het in veel gevallen beter heeft gedaan dan

sparen (59 van de 65 gevallen). In die jaren dat sparen een beter

rendement opbracht, was het verschil in rendement bovendien klein.

Daar staat tegenover dat in de jaren dat beleggen het beter deed, de

rendementsverschillen aanzienlijk konden oplopen.

Huidige zwakke periode houdt al 12 jaar aanTot zover de geschiedenis, maar waar staan we nu? Terugkijkend kunnen

we zeggen dat de huidige mindere periode begonnen is in 1998.

Anders gezegd: mensen die op 1 januari 1998 hun geld 12 jaar op een

spaarrekening hebben gezet, hebben een beter rendement (gemiddeld

3,6%) behaald dan degenen die zijn gaan beleggen (2,9%)1. Het is dan

ook niet verwonderlijk dat beleggen door deze jaren heen bij het grote

publiek steeds minder populair is geworden.

Toch is het interessant om te kijken wat er in het verleden is gebeurd na

een periode waarin het gemiddelde rendement op aandelen over 12 jaar

lager was dan op sparen. De tabel hieronder geeft het volgende weer: het

gemiddelde jaarrendement op spaargeld en op beleggen als u

5 jaar gespaard/belegd had nadat aandelen het 12 jaar gemiddeld

slechter hadden gedaan dan spaargeld. Sinds 1930 is dat 10 keer

voorgekomen. Slechts in één geval werd na 5 jaar alsnog een slechter

rendement op aandelen behaald, maar in de overige gevallen was het

rendement op aandelen duidelijk hoger.

Jaar dat rendement

sparen hoger was

Jaren dat rendement

beleggen hoger was

Rendement sparen 10,0% 8,4%

Rendement beleggen 8,1% 16,4%

Hoe verstandig is beleggen nu?Wellicht klinkt dit als gegoochel met cijfers, maar er zit wel degelijk logica

achter. Te groot optimisme, waarbij menigeen blindelings koopt, wordt

gevolgd door periodes van pessimisme, waarin de fundamenten onder de

aandelenmarkten vervolgens weer uit het oog verloren worden.

Is er nu sprake van pessimisme? Het probleem is dat er niet een

universele maatstaf bestaat waarmee deze vraag eenduidig kan worden

beantwoord. Er zijn diverse waarderingsmaatstaven voorhanden, elk met

specifieke tekortkomingen, en vaak met een beperkte historie. Daarnaast

is er geen zekerheid dat de historie zich herhaalt.

Een reeks die wel een lange historie heeft, is de zogeheten Shiller PE

index. Hierbij worden de bedrijfswinsten van de afgelopen tien jaar

vergeleken met de huidige koersniveaus. De grafiek hieronder laat het

verloop van deze maatstaf sinds 1880 zien. De huidige waardering van

19,73 wijst niet op overdreven pessimisme en geeft tegelijkertijd aan dat

de risico’s voor beleggen momenteel kleiner lijken dan in 2000.

ConclusieIn de afgelopen 80 jaar konden we zien dat beleggen in veel gevallen

meer oplevert dan sparen, zeker als de beleggingstermijn toeneemt.

En dat 12 jaar van lage rendementen vaak gevolgd werd door

rendementen die beter waren dan die op spaargeld. Nu beginnen met

beleggen betekent uiteraard niet dat u het komende jaar een mooi

rendement zult krijgen – het is niet ons doel om de bodem van de markt

te voorspellen – maar het geeft aan dat uw beleggingsrisico’s met een

langere beleggingshorizon relatief kleiner worden.

De waarde van uw belegging kan fluctueren. In het verleden behaalde

resultaten bieden geen garantie voor de toekomst.

Koers-winstverhouding

0

5

10

15

20

25

30

35

40

45

50

1860 1880 1900 1920 1940 1960 1980 2000 2020

Koer

s-w

inst

ver

houd

ing

Jaar

1901 1966

2000

1929

Bron: Robert Shiller, S&P 500 composite

1 Gerekend over een langere periode terug zijn de resultaten van aandelen wel gunstiger dan die op spaargeld. Het gemiddelde jaarlijkse rendement op aandelen over de periode 01-01-1997 tot 01-01-2010 bedroeg 5,0% tegenover 3,7% op sparen.

Data beleggen: S&P Composite; sparen: Amerikaanse 3-maands rente*

Belangrijke informatieDit document is met zorg samengesteld door Robeco Institutional Asset Management B.V. (Handelsregister nummer 24123167).

Robeco Institutional Asset Management B.V. heeft een vergunning van de Autoriteit Financiële Markten te Amsterdam.

Deze informatie is mede ontleend aan betrouwbaar geachte externe bronnen en hieraan kunnen geen rechten worden ontleend.

De verstrekte informatie is geen aanbod, beleggingsadvies of financiële dienst. De informatie is ook niet bedoeld om enig persoon/de lezer aan te

zetten tot het kopen of verkopen van enig product of afnemen van enige dienst van Robeco, noch bedoeld als basis voor een beleggingsbeslissing.

De waarde van uw belegging kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst.

Rendement en kostenDe getoonde rendementen zijn uitsluitend ter illustratie. Bij de

berekening van deze rendementen is geen rekening gehouden met

individuele beleggingskeuzes. Belangrijk is om op te merken dat de

rendementen geen rekening houden met kosten. Uiteraard dient u

er rekening mee te houden dat aan beleggen kosten zijn verbonden,

de hoogte hiervan verschilt per aanbieder en per dienst. Daarnaast

geldt voor spaarrentes ook dat deze verschillen per aanbieder, ook

hier kunnen kosten aan verbonden zijn.