Risicomanagement januari 2013 Juridische risico’s: … · dat er omkopingen plaatsvinden bij...

1
Juridische risico’s: verantwoordelijkheid neemt toe Brits onderzoek toonde vorig jaar aan dat risicomanagement de hoogste prioriteit heeft voor bedrijfsjuristen in het Verenigd Koninkrijk. Regelgeving is daarbij niet langer het voornaamste aandachtspunt. Contractrisico’s staan bovenaan op de agenda. Hoe staat dat in ons land? Wel- ke ontwikkelingen zijn er binnen juridisch risicomanagement? Juridisch risicomanagement be- slaat een breed terrein en laat zich wat lastig samenvatten. Er is in ieder geval een sterke link met compliance, het wettelijke kader waar een onderneming zich aan dient te houden. Bijvoorbeeld het navolgen van milieuwetgeving of het voldoen van de belastingplicht. Enger gezien richt juridisch risico- management zich echter ook op alle contracten die binnen de organisa- tie spelen. Contracten met klanten en leveranciers, maar evengoed overeenkomsten over patenten en ander eigendomsrecht. De voortdu- rende en omvangrijke rechtszaken tussen grote partijen als Samsung en Apple spreken wat dat betreft boekdelen. Iedere branche heeft zijn eigen specifieke aandachtspun- ten, maar de laatste jaren is er wel een verschuiving te zien. Steeds meer juridische zaken binnen een vennootschap zijn generiek gewor- den. IT-voorzieningen zijn daar een sprekend voorbeeld van, zegt Christoph van der Elst, hoogleraar bedrijfsrecht aan de Tilburg Uni- versity. “Vrijwel ieder bedrijf be- schikt over een IT-infrastructuur en in toenemende mate wordt deze uitbesteed. Maar hoe veilig is dat? Waar staan de servers waar de ge- gevens op staan? Het kan zijn dat gevoelige gegevens in een land zijn opgeslagen waar de overheid zich het recht voorbehoud om inzage te hebben. Privacywetgevingen ver- schillen per land, waardoor vooral grote, internationaal opererende organisaties met tegenstrijdige wetgeving te maken kunnen heb- ben.” De Amerikaanse Patriot Act zorgt er bijvoorbeeld voor dat de Amerikaanse overheid zichzelf eer- der het recht op inzage in gegevens geeft dan vele Europese landen. Ook buitenlandse vennootschap- pen die handelsbanden hebben met het land, zijn onderworpen aan de wetgeving. Zo moeten bedrijven tegenwoordig kunnen aantonen dat zij met hun handelsactiviteiten geen terroristische organisaties fi- nancieren. Maar de VS is zeker niet het enige land waar de wetgeving zich steeds verder uitbreidt. Het Verenigd Koninkrijk kent daarbij de Bribery Act, die moet voorkomen dat er omkopingen plaatsvinden bij transacties. “Dat kan al betekenen dat je goed moet opletten wanneer een verkoper met een relatie gaat dineren”, aldus Van der Elst. Vertaling naar praktijk Voor het goed optuigen van juri- disch risicomanagement is het be- langrijk de risico’s in overleg met het bestuur te prioriteren. Wan- neer de rangschikking duidelijk is, moeten juristen volgens de Britse onderzoekers om tafel met de IT- afdeling om contractmanagement- systemen te integreren met de bestaande infrastructuur. Binnen contractmanagementmodellen zijn signalerende maatregelen in te bou- wen. Wanneer een bepaald contract afloopt of wanneer er veranderin- gen zijn in wetgeving wordt dan een signaal afgegeven. En dat is nodig, want de constante verandering van wetgeving en regulering maakt het overzichtelijk houden van juridische risico’s een flinke uitdaging. Van der Elst: “Je moet niet alleen goed weten aan welke contractregels je dient te voldoen, maar die ook weten te ver- talen in operationele processen. Dat dient tot in detail te gebeuren. Denk alleen al aan bankmedewer- kers die precies moeten weten welke legitimatie klanten dienen te kun- nen tonen.” Het Britse onderzoek benadrukt dan ook de noodzaak van eenvoudige en begrijpelijke contrac- ten in een taal die ook niet juristen kunnen begrijpen. Daarbij is het no- dig werknemers de kennis te geven contracten te beheren. Op die ma- nier hoeven zij niet over alle juridi- sche zaken contact op te nemen met advocaten. Dat maakt de juristen vrij voor de complexere zaken, die belangrijk zijn voor de bedrijfsdoe- len. Om die reden moet de juridi- sche afdeling ook beter geïntegreerd worden in het bedrijf, met oog voor de business case. “We moeten niet vergeten dat risicomanagement al- tijd geld op moet leveren. Je moet risico’s zo efficiënt mogelijk beheer- sen, wat niet altijd even eenvoudig is. De consument is steeds beter beschermd. Bijvoorbeeld door kor- ter wordende maximale termijnen van contracten, die extra werk met zich meebrengen.” Tegelijkertijd ziet Van der Elst de bewustwording van goed risicomanagement door de gehele organisatie als een taak van de juridische afdeling. De Raad van Bestuur moet er voor zorgen dat ju- ridisch risicomanagement serieus wordt genomen en in de organisatie ‘landt’. Zeker nu CEO’s steeds vaker hoofdelijk aansprakelijk zijn voor juridische risico’s. “Bestuurders worden gedwongen zich actief op te stellen en kunnen minder mak- kelijk onder verantwoordelijkheden uitkomen. Dat vraagt om extra be- wustzijn in de gehele organisatie.” Niels Achtereekte USG Juristen & juridisch risico- management Juridisch risicomanagement: voorkomen is beter én goedkoper dan genezen. USG Juristen: uw partner in juridisch risicomanagement Juridisch risicomanagement heeft in de meeste organisaties geen vaste plaats. Aan de ene kant heeft het management vaak onvoldoende juridische kennis en aan de andere kant beschikken bedrijfsjuristen dikwijls over onvoldoende kennis van processen. Daardoor blijft juridisch risicomanagement nog te vaak zweven. Niet verstandig, zeker niet in een tijd van economische crisis en bezuinigingen. Het voorkomen van (juridische) problemen is namelijk goedkoper dan het oplossen daarvan. USG Juristen denkt graag met u mee en helpt u graag bij het opzetten en invullen van juridisch risicomanagement. Wilt u eens van gedachten wisselen of meer informatie? Neem dan contact op met mr. Carlijn Koeslag, accountmanager Zakelijke Dienstverlening, op telefoonnummer 030 - 230 59 59. www.usgjuristen.nl De volgende dimensie juristen Bent u shockproof voor de impact van nieuwe regelgeving? www.cliffordchance.com www.twitter.com/clifford_chance Rogue traders, LIBOR-manipulatie, sanctiewetovertredingen, misselling van financiële instrumenten. Slechts enkele gebeurtenissen uit 2012 die de financiële sector hebben doen schudden op zijn grondvesten. De stortvloed aan nieuwe regels maakt het juridische- en compliancemijnenveld steeds complexer voor financiële instellingen. Om nog maar te zwijgen over de gevolgen van de Amerikaanse Dodd-Frank Act. Voorbeelden die de noodzaak aantonen van risk management dat verder gaat dan wiskundige modellen of de juiste buffers op de balans, maar ook bestaat uit gedegen legal risk management. Wereldwijd advocatenkantoor Clifford Chance houdt al deze ontwikkelingen scherp in de gaten zodat u er op voorloopt en er niet door overspoeld wordt. Hierbij assisteren wij bij het opzetten en controleren van compliance- procedures die shockproof zijn. Wilt u hier eens over van gedachten wisselen? Neem dan contact op met Frank Graaf via [email protected]. Clifford Chance LLP Risicomanagement januari 2013 Juridisch risicomanagement 7 Christoph van der Elst

Transcript of Risicomanagement januari 2013 Juridische risico’s: … · dat er omkopingen plaatsvinden bij...

Juridische risico’s: verantwoordelijkheid neemt toe

Brits onderzoek toonde vorig jaar aan dat risicomanagement de hoogste prioriteit heeft voor

bedrijfsjuristen in het Verenigd Koninkrijk. Regelgeving is daarbij niet langer het voornaamste

aandachtspunt. Contractrisico’s staan bovenaan op de agenda. Hoe staat dat in ons land? Wel-

ke ontwikkelingen zijn er binnen juridisch risicomanagement?

Juridisch risicomanagement be-slaat een breed terrein en laat zich wat lastig samenvatten. Er is in ieder geval een sterke link met compliance, het wettelijke kader waar een onderneming zich aan dient te houden. Bijvoorbeeld het navolgen van milieuwetgeving of het voldoen van de belastingplicht. Enger gezien richt juridisch risico-management zich echter ook op alle contracten die binnen de organisa-tie spelen. Contracten met klanten en leveranciers, maar evengoed overeenkomsten over patenten en ander eigendomsrecht. De voortdu-rende en omvangrijke rechtszaken tussen grote partijen als Samsung en Apple spreken wat dat betreft boekdelen. Iedere branche heeft zijn eigen specifieke aandachtspun-ten, maar de laatste jaren is er wel een verschuiving te zien. Steeds

meer juridische zaken binnen een vennootschap zijn generiek gewor-den. IT-voorzieningen zijn daar een sprekend voorbeeld van, zegt Christoph van der Elst, hoogleraar bedrijfsrecht aan de Tilburg Uni-versity. “Vrijwel ieder bedrijf be-schikt over een IT-infrastructuur en in toenemende mate wordt deze uitbesteed. Maar hoe veilig is dat? Waar staan de servers waar de ge-gevens op staan? Het kan zijn dat gevoelige gegevens in een land zijn opgeslagen waar de overheid zich het recht voorbehoud om inzage te hebben. Privacywetgevingen ver-schillen per land, waardoor vooral grote, internationaal opererende organisaties met tegenstrijdige wetgeving te maken kunnen heb-ben.” De Amerikaanse Patriot Act zorgt er bijvoorbeeld voor dat de Amerikaanse overheid zichzelf eer-

der het recht op inzage in gegevens geeft dan vele Europese landen. Ook buitenlandse vennootschap-pen die handelsbanden hebben met het land, zijn onderworpen aan de wetgeving. Zo moeten bedrijven tegenwoordig kunnen aantonen dat zij met hun handelsactiviteiten geen terroristische organisaties fi-nancieren. Maar de VS is zeker niet het enige land waar de wetgeving zich steeds verder uitbreidt. Het Verenigd Koninkrijk kent daarbij de Bribery Act, die moet voorkomen dat er omkopingen plaatsvinden bij transacties. “Dat kan al betekenen dat je goed moet opletten wanneer een verkoper met een relatie gaat dineren”, aldus Van der Elst.

Vertaling naar praktijkVoor het goed optuigen van juri-disch risicomanagement is het be-

langrijk de risico’s in overleg met het bestuur te prioriteren. Wan-neer de rangschikking duidelijk is, moeten juristen volgens de Britse onderzoekers om tafel met de IT-afdeling om contractmanagement-systemen te integreren met de bestaande infrastructuur. Binnen contractmanagementmodellen zijn signalerende maatregelen in te bou-wen. Wanneer een bepaald contract afloopt of wanneer er veranderin-gen zijn in wetgeving wordt dan een signaal afgegeven. En dat is nodig, want de constante verandering van wetgeving en regulering maakt het overzichtelijk houden van juridische risico’s een flinke uitdaging. Van der Elst: “Je moet niet alleen goed weten aan welke contractregels je dient te voldoen, maar die ook weten te ver-talen in operationele processen. Dat dient tot in detail te gebeuren.

Denk alleen al aan bankmedewer-kers die precies moeten weten welke legitimatie klanten dienen te kun-nen tonen.” Het Britse onderzoek benadrukt dan ook de noodzaak van eenvoudige en begrijpelijke contrac-ten in een taal die ook niet juristen kunnen begrijpen. Daarbij is het no-dig werknemers de kennis te geven contracten te beheren. Op die ma-nier hoeven zij niet over alle juridi-sche zaken contact op te nemen met advocaten. Dat maakt de juristen vrij voor de complexere zaken, die belangrijk zijn voor de bedrijfsdoe-len. Om die reden moet de juridi-sche afdeling ook beter geïntegreerd worden in het bedrijf, met oog voor de business case. “We moeten niet vergeten dat risicomanagement al-tijd geld op moet leveren. Je moet risico’s zo efficiënt mogelijk beheer-sen, wat niet altijd even eenvoudig is. De consument is steeds beter beschermd. Bijvoorbeeld door kor-ter wordende maximale termijnen van contracten, die extra werk met zich meebrengen.” Tegelijkertijd ziet Van der Elst de bewustwording van goed risicomanagement door de gehele organisatie als een taak van de juridische afdeling. De Raad van Bestuur moet er voor zorgen dat ju-ridisch risicomanagement serieus wordt genomen en in de organisatie ‘landt’. Zeker nu CEO’s steeds vaker hoofdelijk aansprakelijk zijn voor juridische risico’s. “Bestuurders worden gedwongen zich actief op te stellen en kunnen minder mak-kelijk onder verantwoordelijkheden uitkomen. Dat vraagt om extra be-wustzijn in de gehele organisatie.”

Niels Achtereekte

USG Juristen & juridisch risico-management

Juridisch risicomanagement: voorkomen is beter én goedkoper dan

genezen.

USG Juristen: uw partner in juridisch risicomanagement

Juridisch risicomanagement heeft in de meeste organisaties geen vaste plaats. Aan de ene kant heeft het management vaak onvoldoende juridische kennis en aan de andere kant beschikken bedrijfsjuristen dikwijls over onvoldoende kennis van processen. Daardoor blijft juridisch risicomanagement nog te vaak zweven. Niet verstandig, zeker niet in een tijd van economische crisis en bezuinigingen. Het voorkomen van (juridische) problemen is namelijk goedkoper dan het oplossen daarvan. USG Juristen denkt graag met u mee en helpt u graag bij het opzetten en invullen van juridisch risicomanagement. Wilt u eens van gedachten wisselen of meer informatie? Neem dan contact op met mr. Carlijn Koeslag, accountmanager Zakelijke Dienstverlening, op telefoonnummer 030 - 230 59 59.

www.usgjuristen.nl

De volgende dimensie juristen

Bent u shockproof voor de impact van nieuwe regelgeving?

www.cliffordchance.comwww.twitter.com/clifford_chance

Rogue traders, LIBOR-manipulatie, sanctiewetovertredingen, misselling van financiële instrumenten. Slechts enkele gebeurtenissen uit 2012 die definanciële sector hebben doen schudden op zijn grondvesten. De stortvloedaan nieuwe regels maakt het juridische- en compliancemijnenveld steedscomplexer voor financiële instellingen. Om nog maar te zwijgen over degevolgen van de Amerikaanse Dodd-Frank Act. Voorbeelden die de noodzaakaantonen van risk management dat verder gaat dan wiskundige modellenof de juiste buffers op de balans, maar ook bestaat uit gedegen legal riskmanagement.

Wereldwijd advocatenkantoor Clifford Chance houdt al deze ontwikkelingenscherp in de gaten zodat u er op voorloopt en er niet door overspoeld wordt.Hierbij assisteren wij bij het opzetten en controleren van compliance -procedures die shockproof zijn.

Wilt u hier eens over van gedachten wisselen? Neem dan contact op metFrank Graaf via [email protected].

Clifford C

hance LLP

Risicomanagement januari 2013 Juridisch risicomanagement 7

Christoph van der Elst