[Geef tekst op]

Pagina 1 van 3

Hoeveel bespaart Zaura in klaslokalen en gangen in voortgezet onderwijs?

Sinds kort is Zaura op de Nederlandse markt. Zaura is een eenvoudige manier om TL-verlichting energiezuinig te maken. De Zaura-sensor controleert of iemand aanwezig is en hoeveel daglicht van buiten komt. Als het licht uit kan, stuurt de sensor draadloos een signaal naar de Zaura-starter, die de lamp uitschakelt. Op het Prinsentuincollege in Breda is in vier klaslokalen en de naastgelegen gang gedurende zes weken gemeten hoeveel Zaura bespaart.

Opzet van de meting Er is gemeten hoeveel tijd per dag de verlichting in AAN-stand stond. Daarnaast is gemeten hoelang de lampen werkelijke hebben gebrand. Het verschil is de besparing. Voorbeeld: er is gemeten dat ’s ochtends de lichtschakelaar van 8:30 tot 12:00 in de AAN-stand stond (3,5 uur). Er is gemeten dat de verlichting in deze periode maar 2 uur heeft gebrand. De besparing is dan (3,5-2)/3,5 = 43%. In deze proef zijn de armaturen met alleen aanwezigheidsdetectie (AD) en die met aanwezigheidsdetectie én daglichtregeling (DLR) apart gemeten. Zo is vast te stellen wat hun afzonderlijke bijdragen zijn. Er is gemeten in 1 gang, 2 klaslokalen aan de westzijde van het gebouw en 2 klaslokalen aan de noordzijde. De meetperiode liep van eind augustus tot begin oktober 2011. De lengte van de dagen en de hoeveelheid licht zijn in deze periode een gemiddelde van het jaar. Resultaten In onderstaande tabel staat hoeveel is bespaard met Zaura in de meetperiode.

lokaal A11 lokaal A12 lokaal A13 lokaal A14 gang

oriëntatie west west noord noord inpandig

Uren in AAN-stand 128 99 111 96 351

Besparing AD 39% 13% 33% 14% 47%

Besparing AD + DLR 42% 14% 39% 21% n.v.t.

De besparingen in A11 en A13 zijn met 30-40% aanzienlijk. In de gang wordt met alleen AD 47% bespaard. Met name lokaal A12 blijft achter. Dit kan deels worden veroorzaakt door het consequent uitschakelen bij vertrek van het licht door gebruikers. Ook valt op dat aan de lichtste zijde (west) het minst bespaard wordt op DLR. Aan de noordkant wordt met DLR 6-7% extra bespaard bovenop de aanwezigheidsdetectie. Op west is dit slechts 1-3%. Een betere afstelling van de sensoren aan de westzijde leidt waarschijnlijk tot een grotere besparing dan de 7% die aan noordzijde gehaald wordt. In de onderstaande grafiek staat de gemiddelde week van 2 lokalen aan de westzijde weergegeven. De tweede grafiek geeft hetzelfde voor de noordzijde weer. Iedere punt in de grafiek is het gemiddelde van 6 weken; bijv maandag 9:00 is het gemiddelde van 6 maandagen van 9:00 – 10:00. Het oranje deel geeft het verbruik zonder Zaura aan, het blauwe deel geeft aan wat nog over blijft met Zaura-AD en het groene deel geeft het energieverbruik bij het gebruik van Zaura AD + DLR aan. In de grafiek van de westzijde is ook zichtbaar dat 2 nachten het licht in de AAN-stand heeft gestaan. Dankzij Zaura heeft het licht echter niet gebrand.

[Geef tekst op]

Pagina 2 van 3

Conclusies

In de klaslokalen bespaart Zaura-aanwezigheidsdetectie gemiddeld 25%.

Op de lampen aan de raamzijde wordt dankzij de daglichtregeling extra bespaard, namelijk 30%. De verwachting is dat dit kan oplopen tot 35% als de sensoren optimaal zijn afgesteld.

Op de gang wordt 47% bespaard. Hier brandt normaal gesproken het licht van ’s ochtends vroeg tot ’s avonds laat. Met Zaura wordt dit bijna gehalveerd.

In een gemiddeld klaslokaal wordt per jaar 1200 kWh verbruikt en in een gang 1000 kWh. Met Zaura is dat nog maar 800 kWh per jaar per lokaal en 500 kWh voor een gang. Een school met 20 klaslokalen en 4 gangen bespaart op deze manier 10.000 kWh per jaar, wat gelijk staat aan €1600,-, 6.000 kg CO2 of 3 het energieverbruik Nederlandse huishoudens. De jaarlijkse besparing in euro’s zal met de stijgende prijzen van energie en energiebelasting alleen maar toenemen.

De verschillen in besparing tussen de klaslokalen onderling worden door de gebruikers veroorzaakt. Als de gebruikers consequent het licht uitschakelen bij vertrek wordt minder bespaard. Als zij andersom vergeten ’s avond het licht uit te schakelen, wordt juist veel bespaard. Ook kan het zijn dat sommige gebruikers op hele lichte dagen de verlichting helemaal niet aan doen.

Verder valt op dat de lampen op de gang 3 maal meer AAN-uren hebben dan de klaslokalen.

[Geef tekst op]

Pagina 3 van 3