Resultaat bij oplevering deel 1

29
Resultaat bij oplevering De Boxtelse aanpak voor een duurzame wijk

description

Weergave wat betrokkenen vinden van de aanpak waarlangs tot de duurzame woonwijk In Goede Aarde is gekomen.

Transcript of Resultaat bij oplevering deel 1

Page 1: Resultaat bij oplevering deel 1

Resultaat bij opleveringDe Boxtelse aanpak voor een duurzame wijk

Page 2: Resultaat bij oplevering deel 1

Inhoudsopgave

Colofon

Tekst en redactie: Anne Marij Postel (Postel met Woorden)Tekstbijdragen: Monique Vaessen (Bureau Mots)

Opdrachtgever: Gemeente Boxtel Uitgever: Æneas uitgeverij van vakinformatie bv, Boxtel Vormgever: Twin Media bv, Culemborg

Plattegronden: Minos&TwiskAlle foto’s zonder bijschrift zijn gemaakt door Peter de Koning.

Colofon ..........................................................................................................................2

Voorwoord .....................................................................................................................3

Plangebied In Goede Aarde ..........................................................................................4

Staan voor wat je wilt ....................................................................................................8

Plan van Aanpak ................................................................................................9

Biologisch plantmateriaal .................................................................................27

Groen...........................................................................................................................30

De plek ........................................................................................................................34

Communicatie .............................................................................................................40

In Goede Aarde in de media ............................................................................44

Dankwoord ..................................................................................................................48

© 2009, Æneas uitgeverij van vakinformatie bvNiets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgesla-gen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen, of op enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.De redactie is zich volledig bewust van haar taak een zo betrouwbaar mogelijke uitgave te verzorgen. Niettemin kan zij geen enkele aansprakelijkheid aanvaarden, van welke aard ook, gebaseerd op de informatie uit deze uitgave.

Onze speciale dank gaat uit naar alle geïnterviewden.

Page 3: Resultaat bij oplevering deel 1

Vaak krijgen we vragen over hoe wij als

gemeente Boxtel erin geslaagd zijn

onze duurzaamheidsambities tot op

zo’n hoog niveau vertaald te krijgen in

de wijk In Goede Aarde. We bedachten

een en ander nu maar eens op te

schrijven. Vandaar dit boekje. Want als

het elders óók kan, graag.

In het beleidsprogramma van Boxtel

is duurzaamheid nadrukkelijk een

issue. Maar beleid is in feite niet meer

dan een middel ‘om te komen tot’,

geen doel op zich. Voor ons als

gemeente Boxtel telt vooral het resul-

taat. We willen niet blijven steken in

papieren ambities. We willen verschil

kunnen maken. Dat we beleefbaar

kunnen produceren wat we ambiëren.

Daarom was het voor ons zo belang-

rijk om In Goede Aarde te bouwen.

Om te laten zien dat je als gemeente

daadwerkelijk onderdeel kunt zijn van

de oplossing, in plaats van onderdeel

te zijn van het (klimaat)probleem.

Maar om dat waar te maken, dat kost

kruim. Je moet er wel wat voor doen.

Toch is ons recept niet ingewikkeld.

Het gaat er vooral om, om te staan

voor wat je wilt én om te doen wat je

zegt. Als bestuurder de rug recht hou-

den, maar ook met open vizier in

gesprek gaan met marktpartijen.

Focussen op resultaat. Prestatie-eisen

borgen binnen afspraken, maar ook

vrijheid bieden voor invulling. Nooit

inleveren op kwaliteit, maar wél een

betrouwbare partner zijn, die ook z’n

nek durft uit te steken als dat nodig is.

Samen, als mensen, een project aan-

gaan. En blíjven communiceren.

Daar is al veel mee gezegd. Zie voor

nog meer de pagina’s hierna.

We hopen dat u er uw voordeel mee

doet.

En we horen graag wat u ervan vindt.

Want Boxtel wil blijven leren.

Ger van den Oetelaar

Wethouder

Voorwoord

Resultaat bij oplevering_3

Page 4: Resultaat bij oplevering deel 1

rec. Schijndelseweg zie detailtek:

1

3

5

7

925

23

21

19

17

15

DE DOELEN

10

8

6

4

2

DE

SC

HU

TSB

OO

M

9

7

1163.01

163.02163.03

163.04

163.05163.06

163.07163.08

165-04165-03

165-02

5

16

18

3

4

13

11

20

DE HAN

DBOOG

2

1

3

5

BUNDERHOEF

TAMBOER

DE AANLOOP

DE DOELEN

MUNSEL

14

16

18

20

22

24

26

28

30

326

8

10

12

14

64 6668 70

72 74 76

80

82

1

10

11

9

8

1

2

3

4

64 6668 70

72 74 76

80

82

4

6

8

10

12

14

16

22

24

26

28

4

6

2

4

6

8

19

21

23

25

27

16

18

2022

24

26

28

30

12

141143

145147

149151

153155

157159

LANG

AKKE

R

DWARSAKKER

WIELAKKER

DE BEN

NEKEN

LOOAKKER

DWARSAKKER

7

5

29

4

6

8

10

7

9

11

KORTAKKER

LIJNDAKKKER

LIJNDAKKER

BENAKKER

78

6

14

139

12

10

8

6

4

2

8

12

161

167-01167-02

167-03167-04

167-05167-06

167-07167-08

165-01165-05

165-06165-07

165-08

MUNSEL

MUNSEL

MUNSEL

MUNSEL

14

10

DE KRUISBOOG

38

36

34

32

86

1412

10

8

BREDERODEWEG

2

4

6

8

10

12

14

2

4

6

8

1

3

5

7

9

11

13

24

8

10

LANG

AKKE

R

45

51

47

49KKER

6

66

HEIAKKER

2

4

6

8

84

195

DE HANDBOOG

speel-terrein

speel-terrein

pnem

JACH

TRUS

TPAD

104

201

DE AANLOOP

88

90

92

94

96

18

16

14

DE BE

NNEK

EN

2

15

HOOG HUIS

SCHEIDINGSWEG

Weiland

Bolhuis

172

7

136 2

235

140

138

174

176

7

167

3

170

5

1

3

9

229

EUROPALAAN

SCHIJNDELSE

WEG

Proeftuinen

Kas

Kantoor

Werkpl.Kleine Aarde

Sch.

Erf

Erf

Pad

Bouwland

Weiland

Parkeren

Chinees rest.

Sch.Sch.

Sch.

Sch.

Sch.

Sch.

Sch.

StalStal

Hok

Erf

Put

FIET

SPAD

FIET

SPAD

FIETSP

AD

FIETSP

AD

221

130

124120

118

114

KAPELWEG

Werkplaats

Keuken

Vijver

Zandbak

Berg-plaats

10A

Z.M.O.K. School Sint Michael

Speelplaats

Kas

110

8

6

4

2

10

12

1416

18

1012

1416

1820

2224

2628

3032

3436

3840

2

4

6

8

10

12

14

16

7

9

11

57

9

11

3

1

35

7

5

7

13

911

13

15

17

19

30

32

34

36

38

40

199

197

1

205

207

BUNDERHOEF

TAMBOER

MUNSEL

MUNSEL

SCHUTTERSHOF

SCHUTTERSHOF

De Domm

104A

van Hal techniek b.v

148

150

152

154

156

158

160

bs

4

57

3

6 8

23 16

9

11

17

13

15

18

12

10

21

VICARIS VAN ALPHENLAAN

SCHOOLKOP

PEL

BREDERODEWEG

5A

14

1210

8

16

18

1

28

18

10

15

46

5254

1014

11

15

14

11

9

30

16

2

8

PATER V. D. ELSENPLEIN

PASTOOR VAN BESOUWPLEIN

PASTOOR VAN BESOUWPLEIN

DR

. MO

LLERPLEIN

46 8 10

12 14

2022 24

26

3234

3638

4042 44

4850

5860

12 13

16

17

18

19

204

5

6

7

8

912 13

16

177

8

9

11

101 2 3 4 56 7

Adm. en Receptie

Techn.-

Dienst

Gar

HUIZE DE LA SALLE

Zwembad

de Spetterhoek

Sporthal

School

SPORTVELD

Gas

Gas

1 t/m 71

NIEUWLAND

EUROPALAAN

SCHIJNDELSEWEG

SCHIJNDELSEWEG

ESDOORNGAARD

SCHIJNDELSEWEG

MUN

SEL

HAZELAARSGAARD

SCHIJNDELSEWEG

MEIDOORNGAARD

ME

IDO

OR

NG

AA

RD

DR. DE BROUWERLAAN

DR. DE BROUWERLAAN

ME

IDO

OR

NG

AA

RD

80 82 8486

88

9092

94 9698

100 102 104

112114

116118 120

122

124

126

128

130

110

108

106

24

25

26

27

28

19 20 21

132134

136138 140

10 1112 13

14

15

16

17

18

19

20

21

142144 146

7173 75

7779

81 83 85

2827

2625 24 23

15

16

17

18

19

20

21

22

MEIDOORNGAARD

10 1112 13 14

6870 72

7476

78

62 6466

1

3

5

7

9

11

13

15

17

9

8

7

6

2

3

4

5

2

4

6

8

10

12

14

16

18

20

22

1

2

3

4

5

6

78

9

10

11

12

13

14

15

1617

18

2

4

6

8

10

12

13 11

15

146

148

150

61

pnem

pnem speelterrein

Tankstation

Ro

t onde oOt ei n

d

s

SCHIJNDELSEWEG

SCHIJNDELSEWEG

192123252729

V A A N D R IGV A AN D RIG

TAM

BO

ER

KLAV

ERB

LAD

KLAVERBLAD

Z o n n e s tr a a l

Z o n n e g lo e d

Z o n n e g la n s

M o r g e n s to n d

Z o n n e s t r a a l

Z o n n e g l o e d

Z o n n e g l a n s

Z o n n e g lo r e n

Z o n n e g l o r e n

ZON

NEG

OLVEN

Z ON

NE G

OL V E N

HU

YG

EN

SS

TRA

AT

HU

YG

EN

SS

TR

AA

T

HU

YG

EN

SS

TR

AA

T

H U Y G E N S S T R A A T

N E WT O N P L E IN

NE

WTO

NP

LE

I N

N E W TO N P LE IN

E IN S T E IN S T R A A T

EIN STEIN STRAAT

EINSTEIN

STRAAT

DO

PPLE

RH

OF

LOR

EN

TZH

OF

PLANCKPAD

DEN HOFPAD

M U N S E LS E H O E V E

SCHEIDINGSWEG

MUN

SEL

BR

UN

DTL

AND

STR

AAT

TAM

BO

ER

ED

ISO

NS

TRA

AT

7

1921

23

2527 31

33

29

3537

39

4143

4547

4951

5355

57

59

61

69

7173

7577

79

17

1513

119

85

87

95

101

103

105

109

111

113

115

117

119

121

123

125

127

129

131

133

135

137

139

141

143

145

147

107

6365

67

89

91

93

24

68

1012

1416

18

1357

911

1315

17

1357

911

1315

17

1715

1311

97

5 3 1

1715

1311

75 3 1

24

68

1012

1416

18

24

68

1012

1416

18

24

6

1012

1416

18

8

Z ON

NE G

OL F

9

1

37 39 4143 45

4749

5153

55

57

5961

63

65

6769

71

73

75

77

79

81

21

4244

46

13

57

9

1113

2

4

6

8

1012 14 16 18 20 22

2426

2830 32

3436

3840

4244

4648

50

52

54

5658

60

62

64

66

68

70

72

74

1

3

5

2

4

6

810

1214

1618

2022

2426

2830

3234

3638

4042

4446

48

50 52

1

3

5

7

9

11

13

1517

1921

23

25

2729

3133

3537

39 4143 45

47

6

8

10

12

14

16

18

20

22

12

3

4

5

1

2 3

4

2

1

3

5

11

13

81

83

24 6

10 12 1614 1820 22 24 26 28

3032

34

13

57

911

1315 17

1921

2325

2729

3133 35

83

8

76

78

3

5

7

9

11

13

15

1719 21

23

97

99

15

?

?

1-3739

4143

4547

49

5153

5557

596163656769717375777981

4_Plangebied in goede aarde

Woonwijk In Goede Aarde bestaat uit zo’n 400

woningen. De verschillende woningtypen - vrijstaand en gescha-

keld - zijn gebouwd in vijf deelprojecten:

1 De Kantelen 2 De Zonnegolven 3 De Hoeve

4 De Lichtbanen 5 Het Groenland

Deze projecten hebben elk hun eigen karakteristieken, maar zijn steeds gebonden aan

eisen voor duurzaam bouwen, wonen en leven, zoals vast gesteld door de gemeente

Boxtel. Zo scoren de woningen in De Lichtbanen minstens 200 punten volgens de criteria

voor Groen fi nanciering, en geldt voor de nulenergiewoningen in De Kantelen een score

van minimaal 150 punten en een EPC van 0,0. In de Zonnegolven fase 1 was er extra

aandacht voor duurzame materialen en de thema’s passieve en actieve zonne-energie en

water. Voor Het Groenland is per kavel een thema gekozen met een onderliggend

programma van eisen. Ook in een deel van De Hoeve komen deze thema’s terug, terwijl

in een ander deel vegetatiedaken verplicht waren.

Plangebied In Goede Aarde

1 De KantelenDe Kantelen (realisatie 2002 – 2005)

bestaat uit energiezuinige woningen

(EPC 0), die eenzijdig ontsloten zijn,

met een dove gevel aan de zijde van de

A2. Het betreft 74 koopwoningen,

waaronder 25 voor starters. Dertig

woningen (van Heijmans Vastgoed) kre-

gen het Zonnewoning-label. Zonnewo-

ningen voldoen aan door het Wereld

Natuurfonds (WNF) vastgestelde crite-

ria, waaronder het gebruik van FSC-

hout, duurzame-energieopwekking en

een EPC van minimaal 0,75. De vrije-

sectorwoningen in De Kantelen hebben

een EPC van 0,0; destijds was de lan-

delijke eis nog 1,0. De lage EPC in De

Kantelen wordt onder meer gehaald

dankzij goede isolatie, veel glas op het

zuiden, pv-panelen, een zonneboiler,

een warmtepompsysteem, en warmte-

rugwinning uit douchewater en ventila-

tielucht. De Kantelen zijn gebouwd

langs de rand van het plangebied,

langs een drukke verkeersweg. Daarom

was beperking van het geluidsniveau

binnen de woningen een belangrijk

aandachtspunt. Dit geluidsniveau bleef

uiteindelijk ver onder de norm. De Kan-

telen zijn gerealiseerd in samenwerking

tussen twee projectontwikkelaars.

Architecten waren De Twee Snoeken,

Nowotny Architecten en Satijn Plus

Architecten. Realisatie: Aannemersbe-

drijf Van Bergen en Heijmans Bouw.

2 De Zonne golvenDe Zonnegolven is in twee fasen opge-

leverd. Het eerste deel (36 koopwonin-

gen; ontworpen door BEAR Architecten

voor HBG Woningbouw Zuid) wordt

bewoond sinds 1996. Dit zijn de eerste

woningen van In Goede Aarde. In 2008

kon deel twee worden betrokken. Dit

deelplan Morgenstond bestaat uit 41

woningen, waarvan 19 gestapeld, naar

ontwerp van Van Ardenne Architecten.

De grondgebonden woningen hebben

fl exibele plattegronden en keuze in

gevelopeningen. Het deelplan is zuid-

georiënteerd verkaveld en heeft collec-

tieve buitenruimte. Ook Morgenstond

bestaat uit Zonnewoningen. Een groot

deel van de warmtebehoefte van de

woningen wordt gedekt door zonne-

warmte. Aan de bouw van De Zonne-

golven II is het mondiale element van

het Boxtelse duurzaamheidsbeleid

gekoppeld. Ook ontwikkelaar BAM

Vastgoed committeerde zich aan deze

doelstellingen (zie p. xxx). In Fase 3 van

De Zonnegolven wil de gemeente Box-

tel huurwoningen realiseren.

Page 5: Resultaat bij oplevering deel 1

rec. Schijndelseweg zie detailtek:

1

3

5

7

925

23

21

19

17

15

DE DOELEN

10

8

6

4

2

DE

SC

HU

TSB

OO

M

9

7

1163.01

163.02163.03

163.04

163.05163.06

163.07163.08

165-04165-03

165-02

5

16

18

3

4

13

11

20

DE HAN

DBOOG

2

1

3

5

BUNDERHOEF

TAMBOER

DE AANLOOP

DE DOELEN

MUNSEL

14

16

18

20

22

24

26

28

30

326

8

10

12

14

64 6668 70

72 74 76

80

82

1

10

11

9

8

1

2

3

4

64 6668 70

72 74 76

80

82

4

6

8

10

12

14

16

22

24

26

28

4

6

2

4

6

8

19

21

23

25

27

16

18

2022

24

26

28

30

12

141143

145147

149151

153155

157159

LANG

AKKE

R

DWARSAKKER

WIELAKKER

DE BEN

NEKEN

LOOAKKER

DWARSAKKER

7

5

29

4

6

8

10

7

9

11

KORTAKKER

LIJNDAKKKER

LIJNDAKKER

BENAKKER

78

6

14

139

12

10

8

6

4

2

8

12

161

167-01167-02

167-03167-04

167-05167-06

167-07167-08

165-01165-05

165-06165-07

165-08

MUNSEL

MUNSEL

MUNSEL

MUNSEL

14

10

DE KRUISBOOG

38

36

34

32

86

1412

10

8

BREDERODEWEG

2

4

6

8

10

12

14

2

4

6

8

1

3

5

7

9

11

13

24

8

10

LANG

AKKE

R

45

51

47

49KKER

6

66

HEIAKKER

2

4

6

8

84

195

DE HANDBOOG

speel-terrein

speel-terrein

pnem

JACH

TRUS

TPAD

104

201

DE AANLOOP

88

90

92

94

96

18

16

14

DE BE

NNEK

EN

2

15

HOOG HUIS

SCHEIDINGSWEG

Weiland

Bolhuis

172

7

136 2

235

140

138

174

176

7

167

3

170

5

1

3

9

229

EUROPALAAN

SCHIJNDELSE

WEG

Proeftuinen

Kas

Kantoor

Werkpl.Kleine Aarde

Sch.

Erf

Erf

Pad

Bouwland

Weiland

Parkeren

Chinees rest.

Sch.Sch.

Sch.

Sch.

Sch.

Sch.

Sch.

StalStal

Hok

Erf

Put

FIET

SPAD

FIET

SPAD

FIETSP

AD

FIETSP

AD

221

130

124120

118

114

KAPELWEG

Werkplaats

Keuken

Vijver

Zandbak

Berg-plaats

10A

Z.M.O.K. School Sint Michael

Speelplaats

Kas

110

8

6

4

2

10

12

1416

18

1012

1416

1820

2224

2628

3032

3436

3840

2

4

6

8

10

12

14

16

7

9

11

57

9

11

3

1

35

7

5

7

13

911

13

15

17

19

30

32

34

36

38

40

199

197

1

205

207

BUNDERHOEF

TAMBOER

MUNSEL

MUNSEL

SCHUTTERSHOF

SCHUTTERSHOF

De Domm

104A

van Hal techniek b.v

148

150

152

154

156

158

160

bs

4

57

3

6 8

23 16

9

11

17

13

15

18

12

10

21

VICARIS VAN ALPHENLAAN

SCHOOLKOP

PEL

BREDERODEWEG

5A

14

1210

8

16

18

1

28

18

10

15

46

5254

1014

11

15

14

11

9

30

16

2

8

PATER V. D. ELSENPLEIN

PASTOOR VAN BESOUWPLEIN

PASTOOR VAN BESOUWPLEIN

DR

. MO

LLERPLEIN

46 8 10

12 14

2022 24

26

3234

3638

4042 44

4850

5860

12 13

16

17

18

19

204

5

6

7

8

912 13

16

177

8

9

11

101 2 3 4 56 7

Adm. en Receptie

Techn.-

Dienst

Gar

HUIZE DE LA SALLE

Zwembad

de Spetterhoek

Sporthal

School

SPORTVELD

Gas

Gas

1 t/m 71

NIEUWLAND

EUROPALAAN

SCHIJNDELSEWEG

SCHIJNDELSEWEG

ESDOORNGAARD

SCHIJNDELSEWEG

MUN

SEL

HAZELAARSGAARD

SCHIJNDELSEWEG

MEIDOORNGAARD

ME

IDO

OR

NG

AA

RD

DR. DE BROUWERLAAN

DR. DE BROUWERLAAN

ME

IDO

OR

NG

AA

RD

80 82 8486

88

9092

94 9698

100 102 104

112114

116118 120

122

124

126

128

130

110

108

106

24

25

26

27

28

19 20 21

132134

136138 140

10 1112 13

14

15

16

17

18

19

20

21

142144 146

7173 75

7779

81 83 85

2827

2625 24 23

15

16

17

18

19

20

21

22

MEIDOORNGAARD

10 1112 13 14

6870 72

7476

78

62 6466

1

3

5

7

9

11

13

15

17

9

8

7

6

2

3

4

5

2

4

6

8

10

12

14

16

18

20

22

1

2

3

4

5

6

78

9

10

11

12

13

14

15

1617

18

2

4

6

8

10

12

13 11

15

146

148

150

61

pnem

pnem speelterrein

Tankstation

Ro

t onde oOt ei n

d

s

SCHIJNDELSEWEG

SCHIJNDELSEWEG

192123252729

V A A N D R IGV A AN D RIG

TAM

BO

ER

KLAV

ERB

LAD

KLAVERBLAD

Z o n n e s tr a a l

Z o n n e g lo e d

Z o n n e g la n s

M o r g e n s to n d

Z o n n e s t r a a l

Z o n n e g l o e d

Z o n n e g l a n s

Z o n n e g lo r e n

Z o n n e g l o r e n

ZON

NEG

OLVEN

Z ON

NE G

OL V E N

HU

YG

EN

SS

TRA

AT

HU

YG

EN

SS

TR

AA

T

HU

YG

EN

SS

TR

AA

T

H U Y G E N S S T R A A T

N E WT O N P L E IN

NE

WTO

NP

LE

I N

N E W TO N P LE IN

E IN S T E IN S T R A A T

EIN STEIN STRAAT

EINSTEIN

STRAAT

DO

PPLE

RH

OF

LOR

EN

TZH

OF

PLANCKPAD

DEN HOFPAD

M U N S E LS E H O E V E

SCHEIDINGSWEG

MUN

SEL

BR

UN

DTL

AND

STR

AAT

TAM

BO

ER

ED

ISO

NS

TRA

AT

7

1921

23

2527 31

33

29

3537

39

4143

4547

4951

5355

57

59

61

69

7173

7577

79

17

1513

119

85

87

95

101

103

105

109

111

113

115

117

119

121

123

125

127

129

131

133

135

137

139

141

143

145

147

107

6365

67

89

91

93

24

68

1012

1416

18

1357

911

1315

17

1357

911

1315

17

1715

1311

97

5 3 1

1715

1311

75 3 1

24

68

1012

1416

18

24

68

1012

1416

18

24

6

1012

1416

18

8

Z ON

NE G

OL F

9

1

37 39 4143 45

4749

5153

55

57

5961

63

65

6769

71

73

75

77

79

81

21

4244

46

13

57

9

1113

2

4

6

8

1012 14 16 18 20 22

2426

2830 32

3436

3840

4244

4648

50

52

54

5658

60

62

64

66

68

70

72

74

1

3

5

2

4

6

810

1214

1618

2022

2426

2830

3234

3638

4042

4446

48

50 52

1

3

5

7

9

11

13

1517

1921

23

25

2729

3133

3537

39 4143 45

47

6

8

10

12

14

16

18

20

22

12

3

4

5

1

2 3

4

2

1

3

5

11

13

81

83

24 6

10 12 1614 1820 22 24 26 28

3032

34

13

57

911

1315 17

1921

2325

2729

3133 35

83

8

76

78

3

5

7

9

11

13

15

1719 21

23

97

99

15

?

?

1-3739

4143

4547

49

5153

5557

596163656769717375777981

Resultaat bij oplevering_5

Z o n n e g l o

NEG

OLVEN

24

68

102

117

119

121212

1

Page 6: Resultaat bij oplevering deel 1

rec. Schijndelseweg zie detailtek:

1

3

5

7

925

23

21

19

17

15

DE DOELEN

10

8

6

4

2

DE

SC

HU

TSB

OO

M

9

7

1163.01

163.02163.03

163.04

163.05163.06

163.07163.08

165-04165-03

165-02

5

16

18

3

4

13

11

20

DE HAN

DBOOG

2

1

3

5

BUNDERHOEF

TAMBOER

DE AANLOOP

DE DOELEN

MUNSEL

14

16

18

20

22

24

26

28

30

326

8

10

12

14

64 6668 70

72 74 76

80

82

1

10

11

9

8

1

2

3

4

64 6668 70

72 74 76

80

82

4

6

8

10

12

14

16

22

24

26

28

4

6

2

4

6

8

19

21

23

25

27

16

18

2022

24

26

28

30

12

141143

145147

149151

153155

157159

LANG

AKKE

R

DWARSAKKER

WIELAKKER

DE BEN

NEKEN

LOOAKKER

DWARSAKKER

7

5

29

4

6

8

10

7

9

11

KORTAKKER

LIJNDAKKKER

LIJNDAKKER

BENAKKER

78

6

14

139

12

10

8

6

4

2

8

12

161

167-01167-02

167-03167-04

167-05167-06

167-07167-08

165-01165-05

165-06165-07

165-08

MUNSEL

MUNSEL

MUNSEL

MUNSEL

14

10

DE KRUISBOOG

38

36

34

32

86

1412

10

8

BREDERODEWEG

2

4

6

8

10

12

14

2

4

6

8

1

3

5

7

9

11

13

24

8

10

LANG

AKKE

R

45

51

47

49KKER

6

66

HEIAKKER

2

4

6

8

84

195

DE HANDBOOG

speel-terrein

speel-terrein

pnem

JACH

TRUS

TPAD

104

201

DE AANLOOP

88

90

92

94

96

18

16

14

DE BE

NNEK

EN

2

15

HOOG HUIS

SCHEIDINGSWEG

Weiland

Bolhuis

172

7

136 2

235

140

138

174

176

7

167

3

170

5

1

3

9

229

EUROPALAAN

SCHIJNDELSE

WEG

Proeftuinen

Kas

Kantoor

Werkpl.Kleine Aarde

Sch.

Erf

Erf

Pad

Bouwland

Weiland

Parkeren

Chinees rest.

Sch.Sch.

Sch.

Sch.

Sch.

Sch.

Sch.

StalStal

Hok

Erf

Put

FIET

SPAD

FIET

SPAD

FIETSP

AD

FIETSP

AD

221

130

124120

118

114

KAPELWEG

Werkplaats

Keuken

Vijver

Zandbak

Berg-plaats

10A

Z.M.O.K. School Sint Michael

Speelplaats

Kas

110

8

6

4

2

10

12

1416

18

1012

1416

1820

2224

2628

3032

3436

3840

2

4

6

8

10

12

14

16

7

9

11

57

9

11

3

1

35

7

5

7

13

911

13

15

17

19

30

32

34

36

38

40

199

197

1

205

207

BUNDERHOEF

TAMBOER

MUNSEL

MUNSEL

SCHUTTERSHOF

SCHUTTERSHOF

De Domm

104A

van Hal techniek b.v

148

150

152

154

156

158

160

bs

4

57

3

6 8

23 16

9

11

17

13

15

18

12

10

21

VICARIS VAN ALPHENLAAN

SCHOOLKOP

PEL

BREDERODEWEG

5A

14

1210

8

16

18

1

28

18

10

15

46

5254

1014

11

15

14

11

9

30

16

2

8

PATER V. D. ELSENPLEIN

PASTOOR VAN BESOUWPLEIN

PASTOOR VAN BESOUWPLEIN

DR

. MO

LLERPLEIN

46 8 10

12 14

2022 24

26

3234

3638

4042 44

4850

5860

12 13

16

17

18

19

204

5

6

7

8

912 13

16

177

8

9

11

101 2 3 4 56 7

Adm. en Receptie

Techn.-

Dienst

Gar

HUIZE DE LA SALLE

Zwembad

de Spetterhoek

Sporthal

School

SPORTVELD

Gas

Gas

1 t/m 71

NIEUWLAND

EUROPALAAN

SCHIJNDELSEWEG

SCHIJNDELSEWEG

ESDOORNGAARD

SCHIJNDELSEWEG

MUN

SEL

HAZELAARSGAARD

SCHIJNDELSEWEG

MEIDOORNGAARD

ME

IDO

OR

NG

AA

RD

DR. DE BROUWERLAAN

DR. DE BROUWERLAAN

ME

IDO

OR

NG

AA

RD

80 82 8486

88

9092

94 9698

100 102 104

112114

116118 120

122

124

126

128

130

110

108

106

24

25

26

27

28

19 20 21

132134

136138 140

10 1112 13

14

15

16

17

18

19

20

21

142144 146

7173 75

7779

81 83 85

2827

2625 24 23

15

16

17

18

19

20

21

22

MEIDOORNGAARD

10 1112 13 14

6870 72

7476

78

62 6466

1

3

5

7

9

11

13

15

17

9

8

7

6

2

3

4

5

2

4

6

8

10

12

14

16

18

20

22

1

2

3

4

5

6

78

9

10

11

12

13

14

15

1617

18

2

4

6

8

10

12

13 11

15

146

148

150

61

pnem

pnem speelterrein

Tankstation

Ro

t onde oOt ei n

d

s

SCHIJNDELSEWEG

SCHIJNDELSEWEG

192123252729

V A A N D R IGV A AN D RIG

TAM

BO

ER

KLAV

ERB

LAD

KLAVERBLAD

Z o n n e s tr a a l

Z o n n e g lo e d

Z o n n e g la n s

M o r g e n s to n d

Z o n n e s t r a a l

Z o n n e g l o e d

Z o n n e g l a n s

Z o n n e g lo r e n

Z o n n e g l o r e n

ZON

NEG

OLVEN

Z ON

NE G

OL V E N

HU

YG

EN

SS

TRA

AT

HU

YG

EN

SS

TR

AA

T

HU

YG

EN

SS

TR

AA

T

H U Y G E N S S T R A A T

N E WT O N P L E IN

NE

WTO

NP

LE

I N

N E W TO N P LE IN

E IN S T E IN S T R A A T

EIN STEIN STRAAT

EINSTEIN

STRAAT

DO

PPLE

RH

OF

LOR

EN

TZH

OF

PLANCKPAD

DEN HOFPAD

M U N S E LS E H O E V E

SCHEIDINGSWEG

MUN

SEL

BR

UN

DTL

AND

STR

AAT

TAM

BO

ER

ED

ISO

NS

TRA

AT

7

1921

23

2527 31

33

29

3537

39

4143

4547

4951

5355

57

59

61

69

7173

7577

79

17

1513

119

85

87

95

101

103

105

109

111

113

115

117

119

121

123

125

127

129

131

133

135

137

139

141

143

145

147

107

6365

67

89

91

93

24

68

1012

1416

18

1357

911

1315

17

1357

911

1315

17

1715

1311

97

5 3 1

1715

1311

75 3 1

24

68

1012

1416

18

24

68

1012

1416

18

24

6

1012

1416

18

8

Z ON

NE G

OL F

9

1

37 39 4143 45

4749

5153

55

57

5961

63

65

6769

71

73

75

77

79

81

21

4244

46

13

57

9

1113

2

4

6

8

1012 14 16 18 20 22

2426

2830 32

3436

3840

4244

4648

50

52

54

5658

60

62

64

66

68

70

72

74

1

3

5

2

4

6

810

1214

1618

2022

2426

2830

3234

3638

4042

4446

48

50 52

1

3

5

7

9

11

13

1517

1921

23

25

2729

3133

3537

39 4143 45

47

6

8

10

12

14

16

18

20

22

12

3

4

5

1

2 3

4

2

1

3

5

11

13

81

83

24 6

10 12 1614 1820 22 24 26 28

3032

34

13

57

911

1315 17

1921

2325

2729

3133 35

83

8

76

78

3

5

7

9

11

13

15

1719 21

23

97

99

15

?

?

1-3739

4143

4547

49

5153

5557

596163656769717375777981

6_Plangebied in goede aarde

3 De HoeveNatuur is het thema van de woningen

in De Hoeve. In Fase 1 zijn kavels uit-

gegeven aan 13 zelfbouwers, met als

eis vegetatiedaken en een hoge beeld-

kwaliteit. De Hoeve ligt aan de natuur-

zone die door de woonwijk loopt. De

mogelijkheden voor gevelbegroeiing,

beperkte verharding, bomen en hagen

als erfafscheiding en vogelbroedvoor-

zieningen benadrukken het directe

contact met de natuur. In de woningen

worden natuurlijke materialen gebruikt,

zoals ruwe baksteen en hout, en riet-

en vegetatiedaken. Voor 11 vrijstaande

woningen van De Hoeveschreef de

gemeente Boxtel een prijsvraag uit

voor projectontwikkelaars die hun spo-

ren hebben verdiend op het gebied van

duurzaam bouwen. De competitie werd

gewonnen door BAM Vastgoed, in

samenwerking met architectenbureau

opMAAT (zie p. 28). Deze villa’s zijn nog

niet gerealiseerd.

4 De Lichtbanen

In De Lichtbanen (170 woningen, vrij-

staand tot rijwoningen) speelt het

thema water een belangrijke rol. Zo

wordt regenwater geïnfi ltreerd in de

bodem om verdroging tegen te gaan.

Er wordt optimaal gebruikgemaakt van

passieve zonne-energie. Een groot deel

van de woningen is voorzien van een

zonneboiler. Deze zorgen voor voorver-

warming van het tapwater. De gevels

en daken zijn goed geïsoleerd en in de

woning zijn warmtewisselaars aange-

bracht. Ook hier zijn duurzame bouw-

materialen toegepast, waaronder duur-

zaam geproduceerd hout met

FSC-keurmerk. Een aantal woningen in

De Lichtbanen is ontworpen volgens

het principe van levensloopbestendig

bouwen.

Realisatie: Aannemersbedrijf Van Ber-

gen en Heijmans Bouw.

Architecten: De Twee Snoeken, Qua-

drant Architecten, Nowotny Architec-

ten, Lancée Architecten, LSWA, Bon-

nemayer architecten en Luijten

Smeulders.

5 Het Groenland In deelplan Het Groenland zijn 9 kavels

beschikbaar gesteld voor de vrije sec-

tor. Deze kavels zijn uitgegeven met

daaraan gekoppeld een vast Program-

ma van Eisen. Middels een competitie,

met daaraan gekoppeld een geldprijs,

is een stimulans gegeven om te excel-

leren. Het ontwerp diende invulling te

geven aan de gemeentelijke randvoor-

waarden en een programma van eisen

(waaronder minimaal 200 punten vol-

gens de teling voor Groenfi nanciering),

maar was welstandsvrij. Ook moest het

passen binnen een van deze vijf the-

ma’s, net als overigens bij de competi-

tie voor De Hoeve:

• HetUltiemeHuis(metmaximaal

wooncomfort, gezondheid en

bouwkwaliteit

als architectuur);

• AltijdVoorIedereen(voorelke

levensfase toegankelijk, gezond en

fl exibel);

• Ongebonden(meteeneigenener-

gievoorziening en waterzuivering);

• NieuwVernieuwbaar(mettoepas-

sing van veel materialen die het

milieu

nauwelijks belasten);

• DeDecibel30woning(deelsomge-

ven door aarde voor een geluidwe-

rende werking).

Page 7: Resultaat bij oplevering deel 1

rec. Schijndelseweg zie detailtek:

1

3

5

7

925

23

21

19

17

15

DE DOELEN

10

8

6

4

2

DE

SC

HU

TSB

OO

M

9

7

1163.01

163.02163.03

163.04

163.05163.06

163.07163.08

165-04165-03

165-02

5

16

18

3

4

13

11

20

DE HAN

DBOOG

2

1

3

5

BUNDERHOEF

TAMBOER

DE AANLOOP

DE DOELEN

MUNSEL

14

16

18

20

22

24

26

28

30

326

8

10

12

14

64 6668 70

72 74 76

80

82

1

10

11

9

8

1

2

3

4

64 6668 70

72 74 76

80

82

4

6

8

10

12

14

16

22

24

26

28

4

6

2

4

6

8

19

21

23

25

27

16

18

2022

24

26

28

30

12

141143

145147

149151

153155

157159

LANG

AKKE

R

DWARSAKKER

WIELAKKER

DE BEN

NEKEN

LOOAKKER

DWARSAKKER

7

5

29

4

6

8

10

7

9

11

KORTAKKER

LIJNDAKKKER

LIJNDAKKER

BENAKKER

78

6

14

139

12

10

8

6

4

2

8

12

161

167-01167-02

167-03167-04

167-05167-06

167-07167-08

165-01165-05

165-06165-07

165-08

MUNSEL

MUNSEL

MUNSEL

MUNSEL

14

10

DE KRUISBOOG

38

36

34

32

86

1412

10

8

BREDERODEWEG

2

4

6

8

10

12

14

2

4

6

8

1

3

5

7

9

11

13

24

8

10

LANG

AKKE

R

45

51

47

49KKER

6

66

HEIAKKER

2

4

6

8

84

195

DE HANDBOOG

speel-terrein

speel-terrein

pnem

JACH

TRUS

TPAD

104

201

DE AANLOOP

88

90

92

94

96

18

16

14

DE BE

NNEK

EN

2

15

HOOG HUIS

SCHEIDINGSWEG

Weiland

Bolhuis

172

7

136 2

235

140

138

174

176

7

167

3

170

5

1

3

9

229

EUROPALAAN

SCHIJNDELSE

WEG

Proeftuinen

Kas

Kantoor

Werkpl.Kleine Aarde

Sch.

Erf

Erf

Pad

Bouwland

Weiland

Parkeren

Chinees rest.

Sch.Sch.

Sch.

Sch.

Sch.

Sch.

Sch.

StalStal

Hok

Erf

Put

FIET

SPAD

FIET

SPAD

FIETSP

AD

FIETSP

AD

221

130

124120

118

114

KAPELWEG

Werkplaats

Keuken

Vijver

Zandbak

Berg-plaats

10A

Z.M.O.K. School Sint Michael

Speelplaats

Kas

110

8

6

4

2

10

12

1416

18

1012

1416

1820

2224

2628

3032

3436

3840

2

4

6

8

10

12

14

16

7

9

11

57

9

11

3

1

35

7

5

7

13

911

13

15

17

19

30

32

34

36

38

40

199

197

1

205

207

BUNDERHOEF

TAMBOER

MUNSEL

MUNSEL

SCHUTTERSHOF

SCHUTTERSHOF

De Domm

104A

van Hal techniek b.v

148

150

152

154

156

158

160

bs

4

57

3

6 8

23 16

9

11

17

13

15

18

12

10

21

VICARIS VAN ALPHENLAAN

SCHOOLKOP

PEL

BREDERODEWEG

5A

14

1210

8

16

18

1

28

18

10

15

46

5254

1014

11

15

14

11

9

30

16

2

8

PATER V. D. ELSENPLEIN

PASTOOR VAN BESOUWPLEIN

PASTOOR VAN BESOUWPLEIN

DR

. MO

LLERPLEIN

46 8 10

12 14

2022 24

26

3234

3638

4042 44

4850

5860

12 13

16

17

18

19

204

5

6

7

8

912 13

16

177

8

9

11

101 2 3 4 56 7

Adm. en Receptie

Techn.-

Dienst

Gar

HUIZE DE LA SALLE

Zwembad

de Spetterhoek

Sporthal

School

SPORTVELD

Gas

Gas

1 t/m 71

NIEUWLAND

EUROPALAAN

SCHIJNDELSEWEG

SCHIJNDELSEWEG

ESDOORNGAARD

SCHIJNDELSEWEG

MUN

SEL

HAZELAARSGAARD

SCHIJNDELSEWEG

MEIDOORNGAARD

ME

IDO

OR

NG

AA

RD

DR. DE BROUWERLAAN

DR. DE BROUWERLAAN

ME

IDO

OR

NG

AA

RD

80 82 8486

88

9092

94 9698

100 102 104

112114

116118 120

122

124

126

128

130

110

108

106

24

25

26

27

28

19 20 21

132134

136138 140

10 1112 13

14

15

16

17

18

19

20

21

142144 146

7173 75

7779

81 83 85

2827

2625 24 23

15

16

17

18

19

20

21

22

MEIDOORNGAARD

10 1112 13 14

6870 72

7476

78

62 6466

1

3

5

7

9

11

13

15

17

9

8

7

6

2

3

4

5

2

4

6

8

10

12

14

16

18

20

22

1

2

3

4

5

6

78

9

10

11

12

13

14

15

1617

18

2

4

6

8

10

12

13 11

15

146

148

150

61

pnem

pnem speelterrein

Tankstation

Ro

t onde oOt ei n

d

s

SCHIJNDELSEWEG

SCHIJNDELSEWEG

192123252729

V A A N D R IGV A AN D RIG

TAM

BO

ER

KLAV

ERB

LAD

KLAVERBLAD

Z o n n e s tr a a l

Z o n n e g lo e d

Z o n n e g la n s

M o r g e n s to n d

Z o n n e s t r a a l

Z o n n e g l o e d

Z o n n e g l a n s

Z o n n e g lo r e n

Z o n n e g l o r e n

ZON

NEG

OLVEN

Z ON

NE G

OL V E N

HU

YG

EN

SS

TRA

AT

HU

YG

EN

SS

TR

AA

T

HU

YG

EN

SS

TR

AA

T

H U Y G E N S S T R A A T

N E WT O N P L E IN

NE

WTO

NP

LE

I N

N E W TO N P LE IN

E IN S T E IN S T R A A T

EIN STEIN STRAAT

EINSTEIN

STRAAT

DO

PPLE

RH

OF

LOR

EN

TZH

OF

PLANCKPAD

DEN HOFPAD

M U N S E LS E H O E V E

SCHEIDINGSWEG

MUN

SEL

BR

UN

DTL

AND

STR

AAT

TAM

BO

ER

ED

ISO

NS

TRA

AT

7

1921

23

2527 31

33

29

3537

39

4143

4547

4951

5355

57

59

61

69

7173

7577

79

17

1513

119

85

87

95

101

103

105

109

111

113

115

117

119

121

123

125

127

129

131

133

135

137

139

141

143

145

147

107

6365

67

89

91

93

24

68

1012

1416

18

1357

911

1315

17

1357

911

1315

17

1715

1311

97

5 3 1

1715

1311

75 3 1

24

68

1012

1416

18

24

68

1012

1416

18

24

6

1012

1416

18

8

Z ON

NE G

OL F

9

1

37 39 4143 45

4749

5153

55

57

5961

63

65

6769

71

73

75

77

79

81

21

4244

46

13

57

9

1113

2

4

6

8

1012 14 16 18 20 22

2426

2830 32

3436

3840

4244

4648

50

52

54

5658

60

62

64

66

68

70

72

74

1

3

5

2

4

6

810

1214

1618

2022

2426

2830

3234

3638

4042

4446

48

50 52

1

3

5

7

9

11

13

1517

1921

23

25

2729

3133

3537

39 4143 45

47

6

8

10

12

14

16

18

20

22

12

3

4

5

1

2 3

4

2

1

3

5

11

13

81

83

24 6

10 12 1614 1820 22 24 26 28

3032

34

13

57

911

1315 17

1921

2325

2729

3133 35

83

8

76

78

3

5

7

9

11

13

15

1719 21

23

97

99

15

?

?

1-3739

4143

4547

49

5153

5557

596163656769717375777981

Resultaat bij oplevering_7

18

20202

5

DO

PPLE

RH

OF

2 3

1719

3

9

4

Page 8: Resultaat bij oplevering deel 1

8_Staan voor wat je wilt

Boxtel, tweede helft jaren negentig. Er

zijn al langer plannen voor een duur-

zaam gebouwde wijk, In Goede

Aarde. Met de bouw van een eerste

deel, ‘De Zonnegolven’, wordt gestart.

Maar de ontwikkeling rond onder

meer de wijkdelen ‘De Lichtbanen’ en

‘De Kantelen’ hapert. Grondposities

zijn ingenomen. De gemeente heeft

wat grond. Enkele ontwikkelaars heb-

ben aanzienlijke grondposities. Daar-

naast zijn er wat plukjes van particu-

lieren. Maar de plannen komen niet

van de grond. Onderhandelingen met

de ontwikkelaars lopen vast.

Nieuwe impuls

In het beleidsprogramma 1998-2002

van de gemeente Boxtel, dat werd

vastgesteld in april 1998, sprak de

raad zich uit voor een breed plan van

aanpak wat betreft duurzaamheid.

Daarbij was uitgangspunt dat dit

thema vanuit mondiaal perspectief

op lokaal niveau diende te worden

gehandeld. Dit beleidsprogramma

betekende ook een nieuwe impuls

voor de plannen voor de duurzame

wijk In Goede Aarde. In mei 2000

werd het bestemmingsplan voor de

wijk vastgesteld. De onderhandelin-

gen met de ontwikkelaars werden

weer opgepakt. Al snel leidt dat tot

een samenwerkingsovereenkomst.

Boxtel, 2009. De Lichtbanen en De

Kantelen blijken alsnog een succes-

verhaal. In Goede Aarde is een wijk

geworden met zeer gevarieerde

woningen, allemaal erg energiezuinig

en duurzaam gebouwd, en op tijd

opgeleverd. Ook alle geluidswalwo-

ningen in De Kantelen, een ‘lastige’

hoek langs de snelweg zijn verkocht.

De lokale woningmarkt is bediend.

Bewoners leven er naar wens. Zowel

gemeente als projectontwikkelaars

zijn tevreden met de uitkomst. Voor

iedereen blijkt de ontwikkeling van

de wijk ook financieel profijtelijk. De

gemeente heeft niet ingeleverd op

duurzaamheidsambities. ‘De Boxtel-

se aanpak’ blijkt te werken: een mix

van actief grondbeleid, privaatrech-

telijke afspraken en vooral: ‘out of

the box’-denken en werken op basis

van vertrouwen. >>

Staan voor wat je wilt

Het plangebied In Goede Aarde omvat een aantal deelgebieden – zie voor-

gaande pagina’s – waarvan de planning en uitvoering zich uitstrekt over meer

dan 10 jaar). De gemeente Boxtel krijgt regelmatig vragen over ‘hét recept’

voor het realiseren van een duurzame wijk. Zoals ook elders uit deze publicatie

blijkt, koos Boxtel voor vele wegen naar Rome, zoals ambitieuze PvE’s, een

actief grondbeleid, competities, samenwerkingsovereenkomsten en het prikke-

len van kopers en bewoners. In dit deel van deze publicatie zoomen we vooral

in op de samenwerking tussen ontwikkelaars en gemeente.

De Boxtelse aanpak

Page 9: Resultaat bij oplevering deel 1

Plan van Aanpak

Begin 2003 heeft de Gemeente Boxtel en Plan van Aanpak

(PvA) vastgesteld voor de ontwikkeling van de wijk In

Goede Aarde. Als de twee hoofdfacetten voor dit plan wor-

den benoemd:

1 duurzame woningbouw (deels energie-0) realiseren met

architectonische kwaliteit;

2 duurzaam openbaar gebied realiseren.

Daarnaast zijn er drie onderliggende facetten die als gevolg

van de ligging van het plangebied en de doelstelling van het

bestemmingsplan aandacht moeten krijgen:

• de leefbaarheid van In Goede Aarde; duurzaam samenle-

ven;

• de presentatie en communicatie over In Goede Aarde

naar overig Boxtel en het op juiste wijze ‘in de markt’

zetten van In Goede Aarde;

• communicatie voorafgaand aan de verkoop en doorlo-

pend na de verkoop over de fysieke waardes die in In

Goede Aarde worden ingebracht (aard van de woning-

bouw en de kwaliteit van de leefomgeving) die daarop

afgestemd gedrag en gewoontes vraagt.

In het PvA wordt de noodzaak van een projectorganisatie

vastgesteld, voor actieve sturing in zowel voorbereiding als

realisatie. Daar waar intern de kennis en/of tijd ontbreekt

kan deze projectorganisatie zich laten bijstaan door derden

(met name worden genoemd externe stedenbouwkundige

en een externe landschapsarchitect), mits de kosten in alle

redelijkheid binnen de grondexploitatie kunnen worden

opgevangen.

Resultaat bij oplevering_9

Page 10: Resultaat bij oplevering deel 1

Herhaalbaar?

‘De Boxtelse aanpak’ voor de wijk In

Goede Aarde blijft de belangstelling

wekken van collega-gemeenten (en

andere partijen). Logisch: Boxtel is niet

de enige gemeente met duurzaam-

heidsambities. Hoe die optimaal te

borgen, is voor elke gemeente een

issue. En ook waar duurzaamheid niet

centraal staat, hebben gemeenten bij

wijkontwikkeling te maken met andere

partijen die hun eigen belangen nastre-

ven. Het Boxtelse voorbeeld prikkelt.

Toch is het Boxtelse recept voor ‘In

Goede Aarde’ niet per se elders her-

haalbaar. Omdat omstandigheden en

uitgangsposities niet overal hetzelfde

zijn. Omdat regelgeving verandert. En

omdat succes vaak blijkt af te hangen

van ‘de juiste mens, op de juiste plek,

op het juiste moment’. Wel is duidelijk

dat het Boxtelse voorbeeld andere

gemeenten (en wellicht ook andere

partijen) kan inspireren in hun eigen

zoektocht naar het realiseren van opti-

maal resultaat bij (duurzame) wijkont-

wikkeling.

Wat is de essentie van de Boxtelse

aanpak? Sturen op resultaat bij ople-

vering, zowel voor woningbouw als

openbare ruimte. Maar hoe? Een

rondgang onder betrokkenen levert

deze hoofdpunten op:

1 Stel ambities vast en hou je

daaraan

2 Neem verantwoordelijkheid

voor het geheel

3 Stroomlijn de organisatie

4 Organiseer vertrouwen

5 Borg doelstellingen in eenduidige

afspraken.

1 Stel ambities vast en hou

je daaraan

‘Weet wat je wilt’, is het motto van

Boxtel. Gemeentebreed heeft Boxtel

duurzaamheidsambities omarmd en

verankerd in haar beleidsprogramma.

Het ontwikkelen van de wijk ‘In

Goede Aarde’ kon daaraan heel

10_Staan voor wat je wilt

>>

Page 11: Resultaat bij oplevering deel 1

Resultaat bij oplevering_11

Ir. Wytze Patijn (toetste als supervisor in In

Goede Aarde alle ontwerpen van de archi-

tecten aan de stedenbouwkundige opzet

en de uitgangspunten bestemmingsplan):

“Op het moment dat de ontwerpplannen

aan de muur hingen, dacht ik: dit kan heel

bijzonder worden. Maar ook: zorg dat het

niet tussen je vingers wegloopt. Tussen de

ontwerpen van architecten en een bestem-

mingsplan kan soms spanning optreden. Er

is of te weinig vrijheid of er wordt juist te

veel ontworpen. Het is de kunst om binnen

de beperkingen er iets moois van te

maken.” (Uit: IGA Bulletin 2)

Page 12: Resultaat bij oplevering deel 1

12_Staan voor wat je wilt12_Staan voor wat je wilt

Page 13: Resultaat bij oplevering deel 1

Resultaat bij oplevering_13Resultaat bij oplevering_13

Vincent Snels (projectleider)“We hebben veel energie gestopt in het voortraject:

helder met elkaar krijgen wat we wilden, tegen

welke condities; wat betreft kwaliteit, geld, tijd en

samenwerking. Iedere partij heeft zeer uitgebreid

voorwerk gedaan; van iedere mogelijke stap de

financiële consequenties en risico’s doorgerekend.

Zo wisten we precies wat we deden. Toen het erop

aankwam een contract op te stellen, deed één jurist

dat namens ons allemaal. Er zaten geen drie juristen

aan tafel. Het contract is daarna nooit meer op tafel

geweest, het is opgesteld, en daarna de kast inge-

gaan.

Gedurende het hele project hebben we niet meer

over geld gesproken. Alleen over kwaliteit. Heel cru-

ciaal in mijn ogen was dat degenen die het contract

mee hebben helpen opstellen, tot einde aan toe aan

tafel hebben gezeten. Tot de laatste zucht. Zo zorg

je dat er persoonlijk commitment ontstaat. Want je

maakt het ook sámen. Ménsen doen zaken, niet:

‘zaken doen zaken’. En kennelijk hebben we samen

een profijtelijke afspraak kunnen maken. Want ieder-

een heeft zich binnen het traject loyaal opgesteld.

Vertrouwen heb je in elkaar als méns.”

Page 14: Resultaat bij oplevering deel 1

14_Staan voor wat je wilt

Page 15: Resultaat bij oplevering deel 1

Resultaat bij oplevering_15

concreet gestalte geven. Dat ontwik-

kelaars grondposities hadden ingeno-

men in het plangebied, was een

gegeven. Boxtel maakte haar stand-

punt ten aanzien van duurzaamheid

heel duidelijk. Eisen op dit gebied

waren niet onderhandelbaar, was ook

duidelijk voor de ontwikkelende partij-

en in de deelplannen De Kantelen en

De Lichtbanen. Wethouder Van den

Oetelaar: “Als gemeente wil je een deel

zijn van de oplossing, niet van het pro-

bleem. Dan moet je binnen je mogelijk-

heden het maximale doen op het

gebied van duurzaamheid. Dat vereist

bestuurders met een rechte rug. Als er

hout moet worden teruggestuurd,

omdat het niet aantoonbaar FSC-

gecertificeerd hout is, terwijl dat wel is

overeengekomen, dan wordt er hout

teruggestuurd. Maar het werkt alleen

als je ook op z’n tijd bereid bent je nek

uit te steken.” Deze houding werd

overigens zeker ook gewaardeerd

door de ontwikkelaars.

Boxtel is trots op de hoge standaard

die is nagestreefd (én gerealiseerd),

maar ziet zelf ook tekortkomingen in

het plan. Tip voor andere gemeenten:

realiseer voorzieningen bínnen de

wijk. Bij In Goede Aarde liggen veel

voorzieningen op fietsafstand. Maar

bijvoorbeeld een school of locatie

voor kinderopvang zou de levendig-

heid binnen de wijk hebben vergroot.

En: Boxtel streefde naar diversiteit,

ook wat betreft woningen, maar con-

stateert achteraf dat het aandeel

huurwoningen en koopwoningen voor

starters onder de maat bleef. Koop-

woningen voor starters zijn alsnog in

het plan opgenomen.

Het heeft zeker voordelen een plange-

bied gefaseerd te realiseren. Boxtel

wil het gebrek aan huurwoningen

compenseren op de laatste locatie

binnen de wijk. Over deze grond vin-

den nog steeds onderhandelingen

plaats met de eigenaar; onteigening

wordt niet uitgesloten.

2 Neem verantwoordelijkheid

voor het geheel

Boxtel had helder wát het wilde berei-

ken. Een tweede belangrijke stap is

dat het besloot een actieve rol op zich

te nemen bij het realiseren van deze

ambities.

Uiteindelijk ligt onze verantwoordelijk-

heid bij de burger, zo stelt Van den

Oetelaar. Projectleider Vincent Snels:

“Als je als klant bij de bakker een vol-

korenbrood bestelt, weet je wat je

krijgt. Bij een woning is dat anders.

Wij als gemeente hebben wél wat

meer inzicht in waar het om gaat.

Daarom besloten we serieus toezicht

te houden vanaf de planvorming tot

en met de oplevering. De koper moet

erop kunnen vertrouwen dat hij de

kwaliteit krijgt die gemeente en pro-

jectontwikkelaars overeenkomen. Die

verantwoordelijkheid nemen wij.”

Die verantwoordelijkheid ten aanzien

van de burger strekt zich ook uit vóór

en na de bouwperiode. In die zin ziet

Boxtel de projectontwikkelaars ook

als partijen die ‘tijdelijk aanschuiven’

binnen een doorgaand proces. De

rode draad blijft uiteindelijk toch de

relatie van de gemeente met de bur-

ger, het bouwen doe je immers voor

de gebruiksperiode erna; dat is lei-

dend. De gemeente ziet als kern van

In Goede Aarde dan ook eerder nog

‘duurzaam wonen’ dan ‘duurzaam

bouwen’.

Niet alleen in de tijd, ook in ruimte

strekt de verantwoordelijkheid van de

gemeente zich verder uit. In Goede

Aarde werd integraal benaderd wat

betreft gebiedsontwikkeling, waarbij

de inrichting en beheer van de open-

bare ruimte van meet af aan als van

groot belang werd gezien.

Dit uitgangspunt had bovendien als

consequentie dat de gemeente regie

besloot te houden over de communi-

catie tussen burgers en ontwikkelaars.

Rond In Goede Aarde is een commu-

nicatieplan opgezet, inclusief website

en eigen nieuwsbrief, onder verant-

woordelijkheid van de gemeente (zie

ook p. 40 e.v.). In de communicatie is

nadrukkelijk ook ‘duurzaam leven’ een

thema. Verkoopbrochures zijn binnen

het ‘In Goede Aarde-format’ uitgege-

ven, wat het integrale karakter van het

project onderstreepte. De gemeente

zélf was ook aanspreekpersoon voor

de kopers, ook na oplevering.

Dat Boxtel een grote verantwoorde-

lijkheid naar zich toetrok, betekende

overigens niet dat het op de stoel van

de ontwikkelaar wilde gaan zitten.

Heel nadrukkelijk liet de gemeente de

ontwikkelaars vrij in de wijze waarop

de ambities werden gerealiseerd.

Snels: “Het ging ons om de kwaliteit

die we als gemeente wilden bereiken.

Wie die woningen zou bouwen, en

hoe, de weg ernaar toe, was voor ons

minder van belang. Waar we op wil-

den afrekenen, was het eindresultaat.

En daarbij concentreerden we ons op

onze kerntaak. Zoals de ontwikkelaars >>

Page 16: Resultaat bij oplevering deel 1

16_Staan voor wat je wilt

Van Boxmeer: “Wat vooral van belang was, toen we de

onderhandelingen weer oppakten, is dat de communi-

catie een stuk helderder verliep. Het was duidelijk wie

met wie praatte, wie wat terugkoppelde. Het was pret-

tig een duidelijk aanspreekpunt te hebben binnen de

gemeente. De wijze van communiceren van de pro-

jectleider wekte vertrouwen. Daarna konden we ook

inhoudelijk een aantal zaken op een rijtje krijgen. Pret-

tig was dat alle lastige open einden als eerste werden

opgepakt.”

Swinkels: “De duurzaamheidseisen van de gemeente

waren bepaald niet misselijk. Daar zouden we destijds

in eerste instantie niet aan gedacht hebben om dat zo

te doen.”

Van Boxmeer: “Maar er werd wel gesteld door de

gemeente zelf: degene die de ambitie heeft, betaalt. De

gemeente was bereid er financieel iets tegenover te zet-

ten. Wat niet betekent dat er geen goed contract is

geweest; de gemeente heeft er ook aan verdiend, maar

het evenwicht was denk ik goed.”

Swinkels: “Het was wel uitzonderlijk dat een gemeente

dergelijke duurzaamheidseisen – en zulke hoge –

opnam in een samenwerkings overeenkomst. Ook bij-

zonder was de strakke planning. De druk stond

behoorlijk op de ketel.”

Van Boxmeer: “De Kantelen zouden we als energieneu-

trale woningen uitvoeren. Wat is dan energieneutraal?

Daar is een hele discussie over gevoerd. Neem je het

gebruik en de sloop ook mee? Daar kwamen we niet

uit. Uiteindelijk hebben we het afgemaakt op een EPC

van 0,0. Dat was overigens een primeur, seriematig.”

Swinkels: “We hebben er allemaal veel van geleerd,

ook voor latere projecten. Het heeft ons zeker wat

opgeleverd.”

Van Boxmeer: “Er waren wel discussiepunten, zoals

over de vrijopnaamprijs, de woningtoewijzing, over de

beukmaat.”

Swinkels: “Maar niet echt hete hangijzers. Het verliep

soepel, er was onderling vertrouwen.”

Van Boxmeer: “Je durft elkaar je portemonnee mee te

geven, iets dergelijks. In de laatste stuurgroepbijeen-

komst hebben we ons afgevraagd of er echt geen losse

eindjes meer waren die we nog moesten regelen. We

konden ze niet bedenken. Dat is wel tekenend.”

Hugo van Boxmeer (Van Bergen; rechts) en Stefan Swinkels (Heijmans Vastgoed; links)

Page 17: Resultaat bij oplevering deel 1

Resultaat bij oplevering_17

Page 18: Resultaat bij oplevering deel 1

18_Staan voor wat je wilt

de verantwoordelijkheid namen voor

hún deel: het in de markt zetten van

die duurzame woningen; risico dra-

gen. We hebben gezocht naar een

constructie waarin partijen allemaal

het best tot hun recht komen; waarbij

ieder dát doet waarin hij goed is.”

3 Stroomlijn de organisatie

Het ‘verantwoordelijkheid nemen’ bete-

kende ook dat de gemeente betrouw-

bare partner wilde zijn voor ontwikke-

lende partijen. Boxtel wilde een

meewerkende overheid zijn, die inziet

dat voor ontwikkelaars tempo van

groot belang is; vertraging betekent

renteverlies en dus risico. Een meewer-

kende overheid kortom, die aansluit op

de slagkracht van het bedrijfsleven.

Dat betekende dat het de projectorga-

nisatie en het proces zó werd inge-

richt dat vergunningverlening en

overleg gestroomlijnd verliep. De wet-

hou der kreeg binnen vastgestelde

kaders mandaat van het college voor

het nemen van tussentijdse beslissin-

gen. Vanuit de gemeente werd de

betrokkenheid van verantwoordelijke

ambtenaren ook goed georganiseerd.

Er kon aan tafel zaken gedaan wor-

den, doordat de partijen daar verte-

genwoordigd werden door personen

met korte lijnen naar hun eigen orga-

nisatie. Er werd een compacte pro-

jectorganisatie opgezet. Voorzien

werd in een projectgroep naast een

Page 19: Resultaat bij oplevering deel 1

Resultaat bij oplevering_19

stuurgroep, maar deze werden, ook

uit praktische overwegingen, al snel in

elkaar geschoven.

Continuïteit werd bovendien inge-

bouwd middels de contractuele

afspraak dat de verschillende partijen

zich gedurende het hele project in de

stuurgroep zouden laten vertegen-

woordigen door dezelfde personen.

Dat is inderdaad gebeurd, óók vanuit

de gemeente. Daardoor zaten niet

zozeer organisaties aan tafel, maar

personen, die hun persoonlijk com-

mittment aan het proces inbrachten.

De stuurgroep kwam 10 keer per jaar

bijeen; een frequentie die eveneens

contractueel was vastgelegd.

4 Organiseer vertrouwen

Laat zien waar je voor staat, maar als

gemeente ook bereid zijn je nek uit te

steken. Van den Oetelaar weet zeker

dat dit een van de kernpunten is voor

het succes van De Lichtbanen en De

Kantelen. De impasse in de onderhan-

delingen met de ontwikkelaars kon

worden doorbroken, doordat de pro-

jectleider zo snel mogelijk de gevoeli-

ge zaken aan de orde stelde. De ont-

wikkelaars stonden positief tegenover

de duurzaamheidsambities die de

gemeente stelde, maar maakten zich

onder meer zorgen over de financiële

randvoorwaarden. Al vroeg in het pro-

ces bood de gemeente ruimte door

de eerder vastgestelde vrijopnaam- >>

Page 20: Resultaat bij oplevering deel 1

20_Staan voor wat je wilt

Page 21: Resultaat bij oplevering deel 1

Resultaat bij oplevering_21

Jan Juffermans (De Kleine Aarde)“Als De Kleine Aarde hebben we de ontwikke-

ling van In Goede Aarde letterlijk op de voet

gevolgd. Sterker, we hebben al meer dan 25

jaar geleden gepleit voor een eco-wijk. Kennelijk

was de tijd destijds nog niet rijp. Mooi dat die

wijk er nu is. Niet dat er geen dingen zijn misge-

gaan. Een klein rampje vind ik dat er in het eer-

ste deel, een deelplan van De Zonnegolven,

door de aannemer schuurtjes werden gebouwd

met van dat groene giftig verduurzaamde hout.

Dat bleek niet goed vastgelegd in het bestek.

En ze spraken toen ook nog helemaal niet over

de tijd ná de bouw, over duurzaam leven. Daar

heeft de gemeente wel veel van geleerd, denk

ik. Want dat kreeg later, zoals bij Lichtbanen en

Kantelen, wél aandacht. Inmiddels wordt er

beter gecommuniceerd. En toch zie ik, ondanks

alle adviezen, her en der verderop in de wijk

wéér van die giftige schuttingen staan.

Qua architectuur had het misschien ook wat

‘gedurfder’ gekund. Gemiddeld staan er grotere

huizen dan ik had gedacht. En in zo’n wijk horen

eigenlijk meer huurwoningen. Gelukkig wil de

gemeente dat wel compenseren in het laatste

deel van de wijk, maar toch. Waar ik vooral erg

benieuwd naar ben, is het energiegebruik in

deze wijk. Uit onderzoek in vergelijkbare wijken

blijkt dat mensen in woningen met duurzame-

energievoorzieningen soms van de weeromstuit

meer energie gebruiken ‘omdat het toch duur-

zaam opgewekt is’; het ‘reboundeffect’. Hoe

gaat dat hier? Slaat de voorlichting van de

gemeente aan? En ook: de wijk is goed ontslo-

ten voor fietsverkeer. Maar gaan de mensen

inderdaad op de fiets? Dat soort zaken is toch

de ‘proof of the pudding’. Maar we zijn zeker

blij met de wijk. Het is mooi dat we er zo letter-

lijk door ‘omarmd’ worden. Dat deze wijk er is,

versterkt ons verhaal over de aantrekkelijkheid

van duurzaamheid. Je hebt letterlijk een mooi

doorkijkje naast onze Bolwoning uit 1974 (‘de

bakermat’ van de eco-architectuur in Neder-

land) naar de state-of-the-art-energiepanelen

op huizen achter in de wijk.

Page 22: Resultaat bij oplevering deel 1

22_Staan voor wat je wilt

Kees Duijvestein (adviseur) Prof. Kees Duijvestein heeft het proces rond In

Goede Aarde al zo’n 25 jaar lang kunnen volgen,

in diverse rollen. Op verzoek van de Kleine Aarde

raakte hij al in de jaren tachtig betrokken bij

ideeënvorming over een ecologische wijk. Eind

jaren tachtig kwam hij naar Boxtel om het ‘Colle-

ge college te geven’ over hoe een duurzame wijk

eruit zou kunnen zien. “Heel lang leken de plan-

nen voor In Goede Aarde geen haalbare kaart.

Dat veranderde toen er een college van B&W

kwam dat er vierkant achter ging staan.”

Via het milieukundig adviesbureau BOOM-Duij-

vestein werd hij in 2001 ingeschakeld bij het

vaststellen van milieu-ambitieniveaus voor de

openbare ruimte van In Goede Aarde. Zes jaar

later kwam hij met adviesbureau BuildDesk –

waarin BOOM-Duijvestein inmiddels was opge-

gaan – terug om de prestaties in de wijk te eva-

lueren.

“Eigenlijk wordt er te weinig geëvalueerd en

geleerd uit projecten. Gemeenten zijn in de aard

der zaak veel vooruit gericht. Daarin vind ik de

gemeente Boxtel bewonderenswaardig. Niet

alleen is er zorgvuldigheid betracht bij het bepa-

len van de ambities voor dit project, maar ook bij

het achteraf checken van wat daarvan terecht

kwam. Die continuïteit in aandacht, van proces

tot en met evaluatie, dat zie je maar weinig.”

En wat was het resultaat? “Voor Boxtel zijn pitti-

ge ambitieprofielen opgesteld, die over het alge-

meen ook wel gerealiseerd zijn. Het realisatieni-

veau zit soms iets onder het ambitieniveau. Zoals

op het thema oppervlaktewater. Dat kan de

gemeente overigens niet worden aangerekend;

het voorgenomen gesloten zelfzuiverende water-

systeem was niet mogelijk vanwege de bodem-

gesteldheid. Persoonlijk vind ik ook een minpunt

dat de auto meer beeldbepalend geworden dan

was voorzien. Maar op andere aspecten scoort

de wijk boven de ambitie, zoals op het subthema

leefmilieu. Dat is netjes. Ik vind het aardig hoe in

Boxtel de woonomgeving bij het project is

betrokken. Je hoort in de wijk weinig gemopper

en dat is tekenend. Dat gemiddeld een behoorlijk

niveau is gehaald, lijkt vanzelfsprekend, maar is

het zeker niet. Gemeenten stellen vaak eisen aan

ontwikkelaars, die ze voor zichzelf niet hanteren.

Daar is Boxtel wél consequent in geweest.”

Page 23: Resultaat bij oplevering deel 1

Resultaat bij oplevering_23

Page 24: Resultaat bij oplevering deel 1

24_Staan voor wat je wilt

Page 25: Resultaat bij oplevering deel 1

Resultaat bij oplevering_25

prijs vrij te geven. Ook kregen de ont-

wikkelaars – binnen de grenzen van

het reeds vastliggende bestemmings-

plan – meer bouwvolume aangebo-

den. Dit maakte dat de ontwikkelaars

zich loyaal konden committeren aan

de doelstellingen.

Door snel tot in detail de parameters

van het project te definiëren (kwaliteit,

duurzaamheid, geld, tijd en samen-

werking), kon kwaliteit het hoofdthe-

ma worden van ieder overleg. Het

werd daardoor een gezamenlijk (en

gezamenlijk gedragen) project. Men

trok samen op. Alle partijen zeggen

met tevredenheid op de samenwer-

king terug te zien. Van den Oetelaar:

“We hebben het goed getroffen met

Van Bergen en Heijmans. Dat hebben

we ze ook laten weten.”

5 Borg doelstellingen binnen

afspraken

In het bestemmingsplan van In Goede

Aarde waren eisen ten aanzien van

duurzaamheid opgenomen in de toe-

lichting. Deze waren dus niet afdwing-

baar. Boxtel hechtte er sterk aan de

duurzaamheidseisen toch privaatrech-

telijk te borgen. Deze werden daarom

opgenomen in de samenwerkings- en

projectontwikkelingsovereenkomst, die

met beide ontwikkelaars samen werd

afgesloten (Snels: “In onze benadering

zagen we de ontwikkelaars zo veel

mogelijk als één partij. Dat gaf ze ook

de mogelijkheid om een aantal zaken

onderling te regelen”).

Onderdeel van de projectontwikke-

lingsovereenkomst waren afspraken

over de grondinbreng. Boxtel voerde

een actief grondbeleid. De ontwikke-

laars leverden hun grondposities in.

Boxtel maakte de grond bouwrijp en

zorgde voor de inrichting van het

openbaar gebied. De ontwikkelaars

kochten de grond terug, waarbij de

gemeente een aantal condities stelde,

onder meer in de vorm van prestatie-

eisen op het gebied van duurzaam-

heid. Ook ten aanzien van de woning-

toewijzingsprocedure: De Lichtbanen

en De Kantelen moesten beschikbaar

komen voor de lokale markt. Daarom

moesten nadrukkelijk óók starterswo-

ningen worden gerealiseerd.

Voor de gemeente Boxtel is het risico

verkleind, door af te spreken dat als de

ontwikkelaars niet binnen de gestelde

periode in staat bleken hun woningen

te verkopen, de gemeente zonder kos-

tenvergoeding een andere projectont-

wikkelaar kon zoeken. Over de grond-

prijs is uitgebreid onderhandeld; de

transactie bleek uiteindelijk zowel voor

gemeente als voor de ontwikkelaars

profijtelijk.

De overeenkomst werd bewust bon-

dig gehouden. In Boxtel was er over-

eenstemming over inhoudelijke, finan-

ciële en organisatorische uit gangs-

punten (waarbij iedereen goed z’n

huiswerk had gedaan) vóórdat werd

overgegaan tot het opstellen van het

contract. Snels: “Vermijd dat het

maken van afspraken ‘eigendom’

wordt van juristen.”

In meer recente bestemmingsplannen

heeft Boxtel eisen ten aanzien van

duurzaamheid zo veel mogelijk

geborgd onder de voorschriften in

plaats van de toelichtingen; waardoor

er met partijen minder privaatrechtelijk

hoeft te worden vastgelegd. Van den

Oetelaar: “Er is méér mogelijk dan

veel gemeenten denken.” Overigens

biedt de nieuwe Wet Ruimtelijke

Ordening en de Grondexploitatiewet

ook nieuwe mogelijkheden om eisen

zoals die ten aanzien van duurzaam-

heid af te dwingen.

Resultaat bij oplevering

Gedurende het hele proces hield Box-

tel het resultaat voor ogen, zowel voor

woningbouw als openbare ruimte. In

voorgaande punten zijn de conse-

quenties daarvan voor de procesorga-

nisatie in een aantal aspecten uitge-

werkt. Waar het uiteindelijk allemaal

om draait: het resultaat. Een wijk met

een hoge duurzaamheidsstandaard;

op bouw-, energie-, ecologisch en

ruimtelijk gebied. Vooral: een wijk om

duurzaam in te wonen. Een wijk voor

bewoners.

Is dat gelukt? Verderop in deze publi-

catie een impressie. •

Page 26: Resultaat bij oplevering deel 1

26_Staan voor wat je wilt

Pieter Hameetman, ontwikkelings-

manager bij BAM Vastgoed: “Als de

goede vraag wordt gesteld, kunnen

duurzame technieken altijd het goede

antwoord geven.” (Uit: Building Busi-

ness, november 2006)

Page 27: Resultaat bij oplevering deel 1

Resultaat bij oplevering_27

Biologisch plantmateriaal Boxtel koos voor de inrichting van het plan-

gebied van In Goede Aarde nadrukkelijk

voor duurzaamheid. Dat betekende onder

meer dat zo veel mogelijk is aangesloten op

de bestaande landschappelijke kenmerken.

Gestreefd wordt naar het waarborgen en

vergroten van de biodiversiteit in het gebied;

wat ook leidt tot een keuze voor de aanplant

van inheemse soorten. Boxtel wilde boven-

dien biologisch plantgoed, met SKAL-certifi-

caat (EKO-keurmerk). Het EKO keurmerk is

een productcertificaat, net als het Milieu-

keur. Beplanting met Milieukeur zijn echter

niet per se biologisch. Een derde certificeringsysteem betreft de kwaliteitszorg van de

bedrijfsvoering: MPS Qualitree. Dit certificaat doet echter geen uitspraken over de kwali-

teit van het plantmateriaal zelf.

Erik ter Heide, beleidsmedewerker beheer groen en cultuurtechniek, van de gemeente

Boxtel: “Inmiddels is er steeds meer plantmateriaal verkrijgbaar met Milieukeur of bij-

voorbeeld MPS Qualitree, maar dat gaat ons niet ver genoeg. We wisten dat het nog een

hele klus kon worden om al het materiaal biologisch in te kopen. Mede daarom hebben

we ervoor gekozen in het bestek directielevering op te nemen voor het plantmateriaal.

Dat betekent voor ons als gemeente dat we de gehele levering van plantmateriaal uit het

bestek van de aannemer houden en zelf de inkoop verzorgen. Dat is natuurlijk wel wat

extra werk, maar daarmee heb je wel levering en kwaliteitsbewaking in eigen hand. Dat

verdien je op termijn terug. Maar het biedt een aantal belangrijke voordelen die er zeker

tegenop wegen. Het belangrijkste is dat we zo veel meer controle hebben. We meten de

aanplant zelf bij de kweker uit. Zo heb je ook letterlijk zicht op wat er in de kwekerij

gebeurt. In het leveringscontract hebben we bovendien een tweede keuring vast laten

leggen bij levering op de bouwplaats. Deze aanpak heeft ons zeker meer kwaliteit opge-

leverd en weinig inboet. En dat scheelt zo dus zeker ook in de kosten.”

Ook elders in Boxtel wordt duurzaam aangeplant, waarbij gestreefd wordt naar een

steeds hoger percentage biologisch plantgoed. Het aanbod aan biologische soorten is

nog beperkt, maar dat hoeft geen belemmering te zijn, aldus Ter Heide: “Cultivars zijn

inderdaad vaak nog niet biologisch te krijgen. Maar als je kiest voor inheemse beplanting

is er veel mogelijk. Dat betekent wel dat je moet kiezen voor een landschapsarchitect die

daar ook enthousiast voor is.” Volgens Ter Heide zal het aanbod biologisch plantgoed

overigens zeker toenemen: “Kwekers zullen wel moeten. Als Duurzaam Inkopen echt van

de grond komt, zullen steeds meer klanten om biologische producten vragen.”

Onder gemeenten ziet Ter Heide inmiddels steeds meer actieve interesse voor inkoop

van biologisch en op termijn ook autochtoon materiaal. De gemeente Boxtel is trekker

voor de bevordering van het gebruik van autochtoon plantmateriaal binnen het samen-

werkingsverband rond nationaal landschap Het Groene Woud. Ook is de gemeente

voorstander van de oprichting van een kennisplatform dat kwekers, hoveniers en

gemeenten adviseert over biologisch geteeld plantmateriaal. Er zijn ideeën in ontwikke-

ling om iets dergelijks op te zetten samen met SenterNovem.

Page 28: Resultaat bij oplevering deel 1

28_Staan voor wat je wilt

Ontwerpwedstrijd ‘De Hoeve’ Boxtel schreef voor de bouw van 11 luxe villa’s in deel-

plan ‘De Hoeve’ van In Goede Aarde een ontwerpwed-

strijd uit. Doelstelling van de prijsvraag was het combine-

ren van een hoge woonkwaliteit met een grote mate van

duurzaamheid. Zowel de vakjury als de Boxtelse bevol-

king gaven de voorkeur aan het plan ‘Begerenswaardig

wonen’ van BAM Vastgoed. Dit ontwerp was samen met

twee andere genomineerd uit twaalf inzendingen. De jury

waardeerde het ontwerp onder meer vanwege ‘een

goede afstemming van milieumaatregelen, architectuur

en flexibiliteit ten behoeve van de bewonerswensen’. De

gemeente Boxtel is ook gecharmeerd door de variatie-

mogelijkheden binnen het ontwerp.

Hiltrud Pötz en Pierre Bleuzé van architectenbureau

opMAAT werkten dit plan samen met BAM Vastgoed uit.

Bleuzé: “Dat dit ontwerp won, was in belangrijke mate

ook te danken aan Peter Hameetman van BAM, die zeer

bevlogen is en echt gaat voor de inhoud.”

‘Begerenswaardig wonen’ is gebaseerd op een door-

dachte combinatie van aandacht voor energiezuinigheid,

milieu, comfort en gezondheid.

Bijzonder is onder meer een verwarmings- en (grond-

buis-)ventilatiesysteem dat gebruikmaakt van zowel zon-

ne-energie als bodemwarmte. Energie wordt verder

opgewekt uit pv-cellen en teruggewonnen uit warm dou-

chewater. Ook het materiaalgebruik is duurzaam. Er is

bovendien veel aandacht besteed aan esthetiek, flexibili-

teit en belevingswaarde.

Bleuzé: “We waren echt onder de indruk van de betrok-

kenheid in Boxtel; bij de gemeente, maar ook bij de

bevolking. De Boxtelse bevolking had ook een stem, en

toen we ons ontwerp daar gingen presenteren, zat het

echt helemaal vol. Er was niet alleen een handjevol

omwonenden, wat je wel vaker ziet, maar echt veel geïn-

teresseerden. Het leefde echt enorm. Maar dat geldt ook

voor de gemeente zelf. Dit was echt een ambitieuze prijs-

vraag. Je proefde aan alles dat de gemeente heel ver

wilde gaan. En dat prikkelde ons zeker om er óók nog een

tandje extra bij te zetten.”

Page 29: Resultaat bij oplevering deel 1

Resultaat bij oplevering_29

Art

ist

imp

ress

ion:

op

MA

AT