RENOVATIE 6 SCHOLEN GEMEENTE KAMPEN:

VERTALING VAN VISIE

NAAR HUISVESTINGDrie zomervakanties, drie keer zes weken,

drie keer twee scholen: een grote uitda-ging om zes verouderde schoolgebouwen

toekomstbestendig te maken. Eén ding wordt duidelijk in gesprek met onderwijs-

stichting IRIS, bouwdirectie LindHorst huisvestingsadviseurs en planvertaler De

Mevrouwen: in de gemeente Kampen staat de onderwijsvisie voorop.

In 2015 is er door de schoolbesturen en de ge-meente Kampen een integraal huisvestingsplan opgesteld waarin voor alle scholen in de gemeen-te werd bepaald welke school voor vernieuwing, welke voor renovatie en welke voor functionele verbetering in aanmerking kwam. Zes scholen van IRIS, stichting voor christelijk onderwijs en opvang, kwamen op de planning voor 2016 tot en met 2019. Gerard Wolters, bestuurder bij IRIS: ‘De eerste stap bij iedere school is altijd de onderwijsvisie geweest. Welk onderwijs willen we geven en wat betekent dat voor het gebouw?’

De renovatie van de zes scholen is als één opdracht aan LindHorst huisvestingsadviseurs gegund, die de bouwdirectie voor zijn rekening nam. ‘Maar’, zegt Jeroen van Veen van LindHorst, ‘wij hebben het als zes verschillende opdrachten benaderd. Alleen de aanbesteding hebben we per twee scho-len opgepakt.’ De eerste vier scholen zijn klaar, tijdens de komende zomervakantie volgt de re-novatie van de laatste twee.

Programma van EisenVoorop in het programma van eisen vanuit IRIS stond dat de scholen functioneel ondersteunend aan het onderwijsconcept moesten zijn, maar wel zodanig flexibel ingericht dat zij geschikt zijn voor multifunctioneel gebruik. Verder was een goed binnenklimaat belangrijk, met aandacht voor duurzaamheid in het algemeen en herge-bruik van materialen. De levensduurverlenging van de scholen moest gemiddeld twintig jaar zijn. Van Veen: ‘Dat was ten opzichte van het gestel-de budget nog een hele puzzel. Maar het is gelukt door vanuit een open visie te denken’.

Grootonderhoud & renovatie

40

‘Vanuit een open visie denken’

- Jeroen van Veen

LindHorst pakte het op samen met De Mevrou-wen, dat gespecialiseerd is in het vertalen van visie naar huisvesting voor onderwijsinstellingen. Irene Gerritzen namens De Mevrouwen: ‘On-derwijsmensen denken graag concreet. Voordat je het weet heb je het meteen over het gebouw. Onze uitdaging is om de wensen los te zien van het gebouw. Het eerste gesprek vullen we dan ook altijd zodanig in dat het over onderwijsvisie gaat en niet over het gebouw. Dan kom je daad-werkelijk tot andere oplossingen, die je anders niet had bedacht.’

Grootonderhoud & renovatie

41

Het dak liftenDie andere oplossing kwam het bouwteam al op de eerste van de zes scholen tegen, in de zomer van 2016. Van Veen: ‘De Wegwijzer had al een heel grote open ruimte, maar met een relatief laag plafond. In die open ruimte werd een po-dium bedacht, maar daarvoor was het plafond niet hoog genoeg. We hadden budget om het hele dak te renoveren, en met verschuivingen van onderhoudsbudget is het gelukt om de hele constructie met een meter te verhogen. Natuur-lijk viel er juist in die zes weken heel veel water. Door het water via gaten onder de vloer weg te laten lopen, kon de overlast tot een minimum beperkt kon worden.’ Gerritzen: ‘Een heel dak liften, dat bedenk je niet van de een op de ande-re dag. Dat dat is gelukt is fantastisch.’

Mooiste plekje van de school‘Een mooie oplossing voor een andere uitdaging vonden we op de Willem van Oranjeschool, in de tweede zomer’, vervolgt Van Veen. ‘De school had ruimtetekort en had daarvoor al semiper-manente huisvesting naast de school staan. De vergunning voor die tijdelijke huisvesting was verlopen, dus werd ze als permanent bestempeld. In overleg met de welstandscommissie is er een stuk tussen de school en de unit bijgebouwd. Met steenstrips is de stijl van de school doorge-trokken naar de unit. Aan de buitenkant lijkt het daardoor alsof die er altijd al bij hoorde. Aan de binnenzijde is een groot leerplein gecreëerd. Gebruikers zijn er lyrisch over: voorheen “moest” een groep naar de unit, nu is het “het mooiste plekje van de school”.’

‘Verbouwing mocht geen

invloed hebben op onderwijsproces’

- Gerard Wolters

Grootonderhoud & renovatie

42

‘W ensen los zien van het gebouw’

- Irene Gerritzen

Binnen zes wekenVolgens Wolters was de tijd de grootste uitdaging. ‘De verbouwing moest plaatsvinden in de zo-mervakantie, in zes weken. Daarvoor en daarna mocht de verbouwing geen invloed hebben op het onderwijsproces, met name ook vanwege veiligheid. De leerlingen tijdelijk ergens onder-brengen zou geen positieve invloed hebben op de kwaliteit van het onderwijs, wat wel onze primaire voorwaarde was. Natuurlijk konden er wel enkele werkzaamheden die geen overlast veroorzaakten plaatsvinden voor en na de vakan-ties. Maar veel was dat niet. De meeste verbou-wingen zijn begonnen met een asbestsanering. Dat doe je niet als er nog kinderen rondlopen. Op twee scholen ontkwamen we er niet aan dat het onderwijs tijdelijk, voor een weekje, op een andere manier georganiseerd moest worden.’

Grootonderhoud & renovatie

43

Teks

t: Th

ea v

an d

er S

chaa

f

Foto

grafi

e: L

indH

orst

RENOVATIE 6 SCHOLEN, KAMPENOpdrachtgever : Stichting voor christelijk onderwijs IRIS

BOUWTEAMLEDENDirectievoering : LindHorst HuisvestingsadviseursAannemer : Aannemersbedrijf Gebr. Van WervenAdviseur : De Mevrouwen

ONDERAANNEMERS EN LEVERANCIERSHouten kozijnen : Noru kozijnenVloeren : Vloertechniek Hoogeveen

Een hele stap vooruitGerritzen: ‘We hebben alle scholen een hele stap vooruit kunnen helpen. De scholen waren van origine gebaseerd op klassikaal lesgeven, met een juf of meester frontaal voor de klas en kinderen die daar naar luisterden. De ruimtes waren vaak hokkerig ingedeeld, met lange gangen door de school. Tegenwoordig gaat het in het onderwijs om meer dan klassikaal lesgeven. Het gaat ook om coöperatief samenwerken in groepjes en om zelfstandig werken, ook buiten het klaslokaal. Zo is er voor het ontwerp van alle zes scholen gedacht vanuit het onderwijs en wat daarvoor nodig was aan ruimte. De scholen zijn er stuk voor stuk een mooi voorbeeld van dat je ook heel veel kunt, zonder dat je meteen nieuw hoeft te bouwen. Dat is echt een slag van visie naar huis-vesting die we hebben kunnen maken.’

Grootonderhoud & renovatie

45