Rembrandt Van Rijn - Wikipedia

7
Zelfportret 1658 Zelfportret 1639 Christus ca.1650 Inhoud 1 Levensloop 1.1 Sint Antoniesbreestraat 1.2 Rozengracht 2 Naam en handtekening 3 Stijl 3.1 Techniek 3.2 Periodes, thema's en stijlen 4 Werk 4.1 Andere meesterwerken 5 Leerlingen 6 Rembrandt in de cultuur 6.1 Musical en film 7 Bibliografie 8 Trivia 9 Externe links 10 Bronnen, noten en/of referenties Rembrandt van Rijn Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie Rembrandt Harmenszoon van Rijn (Leiden, 15 juli 1606 of 1607 – Amsterdam, 4 oktober 1669) was een Nederlands kunstschilder; hij wordt beschouwd als een van de belangrijkste Hollandse meesters van de 17e eeuw. Rembrandt vervaardigde in totaal ongeveer driehonderd schilderijen, driehonderd etsen en tweeduizend tekeningen. Zijn werk behoort tot de Barok en hij is zichtbaar beïnvloed door het Caravaggisme, alhoewel hij nooit naar Italië is geweest. Zijn opmerkelijke beheersing van het spel met licht en donker, waarbij hij vaak scherpe contrasten (clair-obscur) neerzette om zo de toeschouwer de voorstelling binnen te leiden, leidde tot levendige scènes vol dramatiek. Rembrandt beschouwde zichzelf vooral als een historie- en portretschilder. Hij was een zelfverzekerde man die in alle levensfasen door iedereen bewonderde zelfportretten maakte. Zijn honderd geschilderde en twintig geëtste zelfportretten geven een opmerkelijk scherp beeld van zijn uiterlijk en zijn gevoelens. Behalve zijn vrouw Saskia van Uylenburgh, en zijn zoon Titus van Rijn zijn ook zijn huishoudsters, vriendinnen Geertje Dircx en Hendrickje Stoffels nadrukkelijk in zijn schilderijen aanwezig en hebben gefungeerd als model voor bijbelse, mythologische of historische figuren. Levensloop Rembrandt van Rijn werd op 15 juli 1606 in Leiden geboren in de Weddesteeg, als negende kind van de molenaar, Harmen Gerritsz. en een welgestelde bakkersdochter Neeltje van Zuytbrouck. Rembrandt bezocht de Latijnse school en werd op bijna 14-jarige leeftijd door zijn ouders ingeschreven aan de universiteit van Leiden. Waarschijnlijk bleef het daarbij omdat Rembrandt te kennen gaf dat hij liever schilder wilde worden. Al sinds 1619 was hij in de leer bij de Leidse historieschilder Jacob van Swanenburgh. Dat hield hij tot 1622 vol. Tussen 1622 en 1624 woonde en schilderde Rembrandt op 't Gerecht 5 te Leiden, waar zich op de tweede verdieping een ruim atelier bevond. In 1625 vertrok hij naar Amsterdam om in de leer te gaan bij de toen toonaangevende schilder Pieter Lastman, van wie hij leerde composities op te bouwen. Uit dat jaar dateert ook zijn oudst bekende schilderij. Vervolgens opende Rembrandt een atelier in Leiden, waar hij veel samenwerkte met zijn vriend, studiegenoot en collega Jan Lievens. In 1627 nam Rembrandt voor het eerst leerlingen aan, onder wie Gerrit Dou en Isaac de Jouderville. Een van de eerste Amsterdamse kopers van zijn werk was Joan Huydecoper van Maarsseveen. In 1631 was Rembrandt al zo bekend - Constantijn Huygens, secretaris van de stadhouder en kunstkenner was uitermate lovend over de trefzekerheid en levendigheid van de baardeloze jongeman - dat hij verschillende opdrachten kreeg, onder meer van Nicolaes Tulp. Hij verhuisde naar Amsterdam en kocht zich in bij de kunsthandelaar Hendrick van Uylenburgh, die hem nog meer opdrachten bezorgde, zoals een portret van Johannes Wtenbogaert. Rembrandt produceerde in deze jaren een nooit meer geëvenaard aantal schilderijen waaronder een portret van de toneelschrijver en dichter Jan Harmensz. Krul. In 1634 trouwde Rembrandt met Hendricks nicht Saskia van Uylenburgh. Ze was geen boerin uit Waterland, zoals Arnold Houbraken [1] [2] [3] [4] [5] Rembrandt van Rijn - Wikipedia http://nl.wikipedia.org/wiki/Rembrandt_van_Rijn 1 von 7 06.12.10 10:41

Transcript of Rembrandt Van Rijn - Wikipedia

Page 1: Rembrandt Van Rijn - Wikipedia

Zelfportret 1658

Zelfportret 1639

Christus ca.1650

Inhoud1 Levensloop

1.1 Sint Antoniesbreestraat1.2 Rozengracht

2 Naam en handtekening3 Stijl

3.1 Techniek3.2 Periodes, thema's en stijlen

4 Werk4.1 Andere meesterwerken

5 Leerlingen6 Rembrandt in de cultuur

6.1 Musical en film7 Bibliografie8 Trivia9 Externe links10 Bronnen, noten en/of referenties

Rembrandt van RijnUit Wikipedia, de vrije encyclopedie

Rembrandt Harmenszoon van Rijn (Leiden, 15 juli 1606 of 1607 – Amsterdam, 4oktober 1669) was een Nederlands kunstschilder; hij wordt beschouwd als een van debelangrijkste Hollandse meesters van de 17e eeuw. Rembrandt vervaardigde in totaalongeveer driehonderd schilderijen, driehonderd etsen en tweeduizend tekeningen. Zijnwerk behoort tot de Barok en hij is zichtbaar beïnvloed door het Caravaggisme,alhoewel hij nooit naar Italië is geweest. Zijn opmerkelijke beheersing van het spel metlicht en donker, waarbij hij vaak scherpe contrasten (clair-obscur) neerzette om zo detoeschouwer de voorstelling binnen te leiden, leidde tot levendige scènes vol dramatiek.

Rembrandt beschouwde zichzelfvooral als een historie- enportretschilder. Hij was eenzelfverzekerde man die in allelevensfasen door iedereen bewonderdezelfportretten maakte. Zijn honderdgeschilderde en twintig geëtstezelfportretten geven een opmerkelijkscherp beeld van zijn uiterlijk en zijngevoelens.

Behalve zijn vrouw Saskia vanUylenburgh, en zijn zoon Titus vanRijn zijn ook zijn huishoudsters,vriendinnen Geertje Dircx enHendrickje Stoffels nadrukkelijk inzijn schilderijen aanwezig en hebbengefungeerd als model voor bijbelse,mythologische of historische figuren.

LevensloopRembrandt van Rijn werd op 15 juli 1606 in Leiden geboren in de Weddesteeg, alsnegende kind van de molenaar, Harmen Gerritsz. en een welgestelde bakkersdochterNeeltje van Zuytbrouck. Rembrandt bezocht de Latijnse school en werd op bijna14-jarige leeftijd door zijn ouders ingeschreven aan de universiteit van Leiden.Waarschijnlijk bleef het daarbij omdat Rembrandt te kennen gaf dat hij liever schilderwilde worden. Al sinds 1619 was hij in de leer bij de Leidse historieschilder Jacob vanSwanenburgh. Dat hield hij tot 1622 vol. Tussen 1622 en 1624 woonde en schilderdeRembrandt op 't Gerecht 5 te Leiden, waar zich op de tweede verdieping een ruimatelier bevond. In 1625 vertrok hij naar Amsterdam om in de leer te gaan bij de toentoonaangevende schilder Pieter Lastman, van wie hij leerde composities op te bouwen.Uit dat jaar dateert ook zijn oudst bekende schilderij. Vervolgens opende Rembrandteen atelier in Leiden, waar hij veel samenwerkte met zijn vriend, studiegenoot encollega Jan Lievens. In 1627 nam Rembrandt voor het eerst leerlingen aan, onder wieGerrit Dou en Isaac de Jouderville. Een van de eerste Amsterdamse kopers van zijnwerk was Joan Huydecoper van Maarsseveen.

In 1631 was Rembrandt al zo bekend - Constantijn Huygens, secretaris van destadhouder en kunstkenner was uitermate lovend over de trefzekerheid en levendigheidvan de baardeloze jongeman - dat hij verschillende opdrachten kreeg, onder meervan Nicolaes Tulp. Hij verhuisde naar Amsterdam en kocht zich in bij dekunsthandelaar Hendrick van Uylenburgh, die hem nog meer opdrachten bezorgde,zoals een portret van Johannes Wtenbogaert. Rembrandt produceerde in deze jaren eennooit meer geëvenaard aantal schilderijen waaronder een portret van de toneelschrijveren dichter Jan Harmensz. Krul. In 1634 trouwde Rembrandt met Hendricks nicht Saskiavan Uylenburgh. Ze was geen boerin uit Waterland, zoals Arnold Houbraken

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

Rembrandt van Rijn - Wikipedia http://nl.wikipedia.org/wiki/Rembrandt_van_Rijn

1 von 7 06.12.10 10:41

Page 2: Rembrandt Van Rijn - Wikipedia

Jan Six 1654

Twee moren ca.1661

veronderstelde, maar kwam uit een goede familie zoals door Wopke Eekhoff werdontdekt : haar vader Rombertus van Uylenburgh was ooit burgemeester vanLeeuwarden; haar zwager was de Poolse theoloog Johannes Maccovius; haar nichtHendrickje was getrouwd met de Friese schilder Wybrand de Geest; haar nicht Aeltjewas getrouwd met Johannes Silvius, de predikant van de Oude kerk en getuige bij hethuwelijk. Ook Aeltje kan Saskia, die in St.-Annaparochie woonde bij haar oudere zusTitia, met Rembrandt in contact hebben gebracht. Titia of Tietje was met de plaatselijkegrietenijsecretaris getrouwd. Het huwelijk is aldaar voltrokken, zonder de aanwezigheidvan Rembrandts familie.

Sint Antoniesbreestraat

Het echtpaar woonde in bij Willem Boreel in een voornaam huis aan de NieuweDoelenstraat, genaamd De Suijkerbackerij. In 1639 verhuisden Rembrandt en Saskianaar een eigen huis in de Sint Antoniesbreestraat: een straat met veel kunstenaars enaan het begin van de Joodse buurt. Het voormalige woonhuis is nu het museum HetRembrandthuis, aan de Jodenbreestraat. Hoewel het ze financieel voor de wind ging -Rembrandt erfde 10.000 gulden van zijn moeder - kreeg Saskia commentaar van haarfamilie en voormalig voogd dat ze haar geld er door heen joeg. Rembrandt nam eenandere kunsthandelaar aan de hand, Joannes de Renialme die op de Kloveniersburgwalwoonde.

Rembrandt en zijn vrouw kampten met verschillende tegenslagen; driemaal moest vlakna de geboorte een kind worden begraven maar in 1641 kregen zij een zoon die ze Titusnoemden naar Saskia's zuster Titia. Toen Saskia op 14 juni stierf - ze had Rembrandteen week eerder laten beloven dat hij nooit opnieuw zou trouwen - nam hij de weduweGeertje Dircx uit Ransdorp, als verzorgster in dienst. Van het een kwam en hetander, en het stel ging met ruzie en juridische processen uit elkaar; Geertje daagdeRembrandt voor de Huwelijkskrakeelkamer, waar o.a. Jacob F. Hinlopen hun zaakbehandelde. Met behulp van haar broer en haar nieuwe buren kreeg Rembrandt het voorelkaar om haar een aantal jaren in een spinhuis in Gouda te laten opsluiten. Rembrandtbetaalde voor de reiskosten en verplicht tot alimentatie. Het ging hem blijkbaar niet inde koude kleren zitten, want hij produceerde bijzonder weinig in 1649. Inmiddels wasHendrickje Stoffels de opvolgster van Geertje geworden. In 1654 kreeg zij een officiële berisping van de Gereformeerde kerk,omdat zij 'in hoererij' leefde met de schilder. Hendrickje werd drie keer opgeroepen voor de kerkenraad te verschijnen.Rembrandt werd niet vermaand omdat hij geen officieel lidmaat was. In datzelfde jaar kregen zij een dochter die ze Cornelianoemde, naar Rembrandts moeder.

Rembrandt leefde in die tijd boven zijn stand. Met regelmaat kocht hij exotische voorwerpen zoals bijzondere kledingstukken,die hij vaak in zijn schilderijen gebruikte. Al jaren stroopte Rembrandt veilingen af om kunst te kopen, soms dure prenten vande door hem bewonderde Lucas van Leyden. In 1656 kon hij zijn verplichtingen niet meer nakomen om de leningen voor zijnhuis af te betalen. Burgemeester Cornelis Jan Witsen wilde zijn uitgeleende geld terug en vroeg Rembrandts faillissementaan. De inventarisatie van het gehele bezit volgde en deze 363 nummers tellende lijst vormt een belangrijke bron voorinzicht in Rembrandts leven. Tegenover armetierige huisraad stond een rijkdom aan kunstvoorwerpen. Naast schilderijen eneen verzameling van antieke portretten, wapens, enz. enz. moet vooral de collectie tekeningen en grafiek worden genoemd.Een belangrijk deel kwam terecht bij de schilder Jan van de Cappelle. Op een veiling onder leiding van Jacob J. Hinlopen werdin 1658 zijn huis en inboedel verkocht. De nieuwe eigenaar moest twee kachels en de schotjes overnemen die op zolderstonden opgesteld en het pand ging drie keer onder de hamer voordat het was verkocht.

Rozengracht

Rembrandt betrok een kleinere huurwoning op de - tegenwoordig - Rozengracht 184, niet ver van de zeeschilder JanAbrahamsz. van Beerstraten. Rembrandt moet tijdens de afwikkeling van het faillissement deskundige, juridische adviseurshebben gehad, want Titus had inmiddels zijn vader benoemd tot enige erfgenaam, en de familie Uylenburgh had hetnakijken. Hendrickje en Titus werden eigenaars van de schilder- en kunsthandel, zodat Rembrandt ongeplaagd doorcrediteuren in het atelier op de Bloemgracht kon blijven produceren. Het is niet onmogelijk dat Rembrandt in 1661 opdrachtkreeg voor de levering van een Claudius Civilis voor het in aanbouw zijnde stadhuis via bemiddeling van Jan J. Hinlopen. Inhet volgende jaar kwam de belangrijke opdracht voor het schilderij De Staalmeesters.

Hendrickje overleed in 1663 en Titus in 1668, niet lang nadat hij zijn nicht had getrouwd. Rembrandt had in de tussentijd zijndrie laatste zelfportretten geschilderd. Cosimo III de' Medici had in 1667 bij een bezoek tevergeefs geprobeerd een portret bijhem te kopen, hetgeen bij een tweede bezoek twee jaar later wel lukte. Rembrandt had een voorstudie gemaakt voor een

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[10][12]

[13]

[14]

[15]

[10]

[16]

Rembrandt van Rijn - Wikipedia http://nl.wikipedia.org/wiki/Rembrandt_van_Rijn

2 von 7 06.12.10 10:41

Page 3: Rembrandt Van Rijn - Wikipedia

altaar in of rond Genua. Er was flink overhandeld over de prijs. De voorstudies zijn verscheept, maar nooit aangekomen.Rembrandt stierf op 4 oktober 1669 en werd vier dagen later begraven in een gehuurd graf in de Westerkerk. De nabestaandenbetaalden 15 gulden aan de koster, een voor die tijd aanzienlijk bedrag, omdat Rembrandt geen eigen graf bezat. In deschamele boedel bevond zich een helm die toebehoord zou hebben aan Gerard van Velzen. Aan zijn kleinkind Titia werd in1671 een bedrag van 3.150 gulden uitgekeerd, afkomstig uit de verkoop van schilderijen. Zijn bastaarddochter Cornelia vertrokin dat jaar met haar man naar Oost-Indië om daar fortuin te zoeken.

Naam en handtekeningDe naam "Rembrandt" is een spellingsvariant van de voornaam Rembrant. Als zijn naam voor de allereerste keer inde archieven voorkomt bij zijn inschrijving in 1620 aan de Leidse Universiteit, is 'Rembrandus' gebruikt (een latiniseringvan zijn naam, in die tijd gebruikelijk in wetenschappelijke kringen).

Voor 1633 bestonden zijn vroegste handtekeningen uit een "R", of het monogram "RH" of "RHL" (voor RembrantHarmenszoon en voor Leiden). In 1632 gebruikte hij voor het eerst enkel zijn voornaam. In 1633 voegde hij een "d" toe,wat hij van dan af aan voor al zijn schilderijen handhaafde. Met de praktijk van het ondertekenen van zijn werk met zijnvoornaam, stelde hij zich op één lijn met de Italiaanse grootheden Michelangelo, Titiaan en Rafaël, die algemeen werdenerkend als de allergrootste kunstenaars en ook bekend stonden met hun voornaam.

Stijl

Techniek

Volgens Karel van Mander zijn er twee manieren om te schilderen: wild of fijn. Rembrandt wist beide technieken tecombineren. Door zijn vrije en trefzekere techniek kon Rembrandt zich veroorloven met de kwast het schilderij meteen ruw opte zetten. De meeste schilders maakten eerst een ondertekening in houtskool. Bovendien gebruikte Rembrandt, meer dantijdgenoten, een dikke onderschildering. De witte onderschilderingen zijn vervolgens met doorzichtige verf in eenglaceertechniek overgeschilderd, waardoor rijke kleuren zijn ontstaan. Ten slotte gebruikte Rembrandt de frottis- ofwel drogekwast-techniek: de bijna droge verf bleef niet overal zitten en geeft een willekeurige, spikkelachtige structuur.

Periodes, thema's en stijlen

In Rembrandts Leidse periode (1625-1631) was de invloed van Lastman het meest zichtbaar. Schilderijen waren tamelijkklein, maar rijk in detail (b.v. in kostuums en juwelen). Religieuze en allegorische thema's overheersten.Gedurende zijn eerste jaren in Amsterdam (1632-1636) maakte Rembrandt vooral grote doeken, gebruikte hij fellekleuren en schilderde hij vooral dramatische taferelen. Hij maakte in deze periode veel portretten.Eind jaren dertig schilderde Rembrandt veel landschappen en maakte hij veel etsen over de natuur. Zijn landschappenwaren in die tijd vaak speelbal van die natuur, met dreigende wolkenluchten en bomen die door de storm geknakt waren.Vanaf ongeveer 1640 werd Rembrandts werk soberder, wat wellicht te verklaren valt uit de familietragedies die hemoverkomen waren. Uitbundigheid maakte plaats voor diepgevoelde innerlijke emoties. Bijbelse taferelen waren nu vooralgebaseerd op het Nieuwe Testament, en niet meer op het Oude Testament zoals eerder het geval was geweest. Hetformaat van de doeken werd weer kleiner. Een uitzondering daarop is De Nachtwacht zijn grootste schilderij.Landschappen werden vaker geëtst dan geschilderd. De duistere krachten van de natuur maakten plaats voor rustigeHollandse plattelandstaferelen.In de jaren vijftig veranderde Rembrandts stijl opnieuw. Schilderijen werden weer groter, kleuren feller, penseelstrekenkrachtiger. Hiermee nam Rembrandt afstand van eerder werk en van de heersende mode, die juist meer en meer neigdetot fijn, gedetailleerd werk. Hij gebruikte nog steeds veel Bijbelse thema's, maar de nadruk lag nu niet meer opgroepsscènes maar meer op intieme portretachtige figuren.In zijn laatste jaren schilderde Rembrandt een aantal van zijn mooiste zelfportretten, die duidelijk blijk gaven van hetverdriet en de zorgen die hem ten deel waren gevallen.

Werk

De Nachtwacht

[17]

[18]

[19]

[20][21][22][23]

[24][25]

[26]

Rembrandt van Rijn - Wikipedia http://nl.wikipedia.org/wiki/Rembrandt_van_Rijn

3 von 7 06.12.10 10:41

Page 4: Rembrandt Van Rijn - Wikipedia

De Nachtwacht 1642

Rembrandt schilderde Het korporaalschap van Frans Banning Cocq en luitenantWillem Ruytenburgh maakt zich gereed of de De Nachtwacht, tussen 1640 en 1642.Het meesterwerk dat waarschijnlijk rond 1796/1797 voor het eerst 'de Nachtwacht'genoemd werd besteld voor de nieuwe Kloveniersdoelen, de musketierssectievan de schutterij. Rembrandt nam afstand van de conventie om dergelijkeschuttersstukken stijf en formeel af te beelden en het is dan ook meer een actiescènedan een opstelling. Hij toonde de burgerwacht als deze de poort uitkomt en hetgeheel sprankelt van drukte en gedoe. Kapitein Frans Banning Cocq onderstreeptmet een stevig handgebaar zijn commando, zet zijn stok schrap en begint te lopen;naast hem zet Ruytenburch zich ook in beweging met in de hand het fraaiesteekwapen, een naar voren gerichte partizaan geeft de marsrichting aan. Deschutters demonstreren behendig het met kruit vullen van een musket (de in het roodgeklede man links), het afvuren (de enigszins verschrikte man tussen de kapitein ende luitenant) en het wegblazen van resten niet ontploft kruit uit de pan van zijnmusket (de man achter de linkerschouder van Willem van Ruytenburgh). Detamboer staat klaar voor een roffel, een hond blaft, de banieren en lansen zijngeheven terwijl opgewonden kinderen tussen de schutters rond rennen. Sommigeschutters zijn daarentegen in een druk gesprek verwikkeld. In 1715 is het doekverminkt zodat het paste op een nieuwe locatie tussen twee ramen in hetTrippenhuis. Dankzij een replica uit 1650 kunnen we achterhalen wat verloren isgegaan: er werden stukken afgesneden waardoor drie bijfiguren verdwenen en deman met de helm, links en de trommelslager, rechts er nog slechts voor de helft opstaan. Ook is er vooraan links minder lege ruimte zodat het effect van beweging naarlinks vermindert terwijl de hoofdfiguren nu vrijwel in het midden staan (Rembrandtbereikte meer dynamiek met hun oude positie meer op rechts). Het werk meet nunog 4,37 bij 3,63 meter ofwel 82% van de oorspronkelijke omvang. Hoewel het eenscène bij daglicht is hield Rembrandt het schilderij tamelijk donker om metlichteffecten de aandacht op bepaalde partijen te kunnen vestigen. Door verkleuringvan het vernis werd het nog donkerder en kreeg het in de18e eeuw als bijnaam deNachtwacht. Rembrandt heeft het enorme doek waarschijnlijk in een galerij op debinnenplaats van zijn woning geschilderd. Sommige geportretteerden klaagden datzij nauwelijks herkenbaar waren en een andere schilder heeft rechts in de boog vande poort een medaillon bijgeschilderd met de namen van de 18 meebetalendegeportretteerden.

[27]

Rembrandt van Rijn - Wikipedia http://nl.wikipedia.org/wiki/Rembrandt_van_Rijn

4 von 7 06.12.10 10:41

Page 5: Rembrandt Van Rijn - Wikipedia

Oude man 1651

Oude man in leunstoel 1652

Oude man in leunstoel 1654

Andere meesterwerken

1627 De vlucht naar Egypte (Museum voor Schone Kunsten, Tours)1632 Anatomische les van Dr. Nicolaes Tulp (Mauritshuis, Den Haag)1635 Belsazar's Feest (National Gallery, Londen) (afbeelding van Belsazar)1636 De Verblinding van Samson (afbeelding van Samson)1636 Danaë (Hermitage, Sint-Petersburg) (afbeelding van Danaë).1642 De compagnie van kapitein Frans Banning Cocq beter bekend als DeNachtwacht (Rijksmuseum, Amsterdam)1643 +/- Christus Geneest de Zieken, ook bekend als De honderd gulden prent(Victoria and Albert Museum, Londen), een ets, de bijnaam ervan sloeg op hetvoor die tijd enorme bedrag dat voor de prent werd betaald. Afbeelding vanChristus1653 Het Offer van Isaac ((Hermitage, Sint-Petersburg) (afbeelding van Isaac)1654 Bathsheba (Louvre, Parijs) (men denkt dat Hendrickje voor dit schilderijmodel heeft gestaan)1660 Ahasveros en Haman aan het feestmaal van Esther, Poesjkinmuseum,Moskou1661 De Samenzwering van Claudius Civilis (Nationalmuseum, Stockholm).1662 De Staalmeesters (Rijksmuseum, Amsterdam)1664 Het Joodse Bruidje (Rijksmuseum, Amsterdam)1669 Terugkeer van de Verloren Zoon (Hermitage), Sint-Petersburg

Zie ook: Lijst van werken van Rembrandt van Rijn

LeerlingenCarel Fabritius (1622-1654); Rembrandts meest getalenteerde leerling ennavolgerGerrit Dou (1613-1675), zijn eerste leerlingWillem de Poorter (1608 - na 1648)Ferdinand Bol (1616-1680)Jurriaen OvensJan VictorsWillem DrostGovert Flinck (1615-1660)Nicolaes Maes (1643-1693)Gerbrand van den Eeckhout (1621-1674) was zijn beste vriend en beste leerlingSamuel van Hoogstraten (1627-1678); die tevens een bekend boek over deschilderkunst in die tijd schreef, waarin hij Rembrandt bekritiseerde.Arent de Gelder (1645-1727), zijn laatste leerling.

Rembrandt signeerde diverse keren het werk van zijn leerlingen. In 1968 werd gestartmet het Rembrandt Research Project (RRP) onder auspiciën van de NederlandseOrganisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO). Kunsthistorici bundeldenhun krachten met experts uit andere disciplines om de authenticiteit te bepalen van aanRembrandt toegeschreven werken. Hierbij werd onder meer gebruikgemaakt vannieuwe methoden voor technische diagnostiek, om een complete catalogus van zijnschilderijen samen te stellen. Veel schilderijen die eerder aan Rembrandt warentoegeschreven zijn van de lijst geschrapt en worden nu gezien als het werk van zijnleerlingen.

Rembrandt in de cultuur

Musical en film

De eerste film over Rembrandt (waarschijnlijk rond 1912) is verloren gegaan en enignaslagwerk is er ook niet over, in de jaren die volgen verschijnen er in de VerenigdeStaten films als The Stolen Rembrandt en Is this a Rembrandt die meer om deschilderijen draaien. In 1936 verschijnt er een Amerikaanse Rembrandt film metCharles Laughton in de hoofdrol.

[28]

[29]

Rembrandt van Rijn - Wikipedia http://nl.wikipedia.org/wiki/Rembrandt_van_Rijn

5 von 7 06.12.10 10:41

Page 6: Rembrandt Van Rijn - Wikipedia

Aristoteles peinzend 1653

Man in wapenuitrusting 1655

Nederland volgt vier jaar later in 1940, met een Rembrandt film. Geregisseerd doorGerard Rutten en in het geheim opgenomen. De Duitse bezetters vonden de filmongeschikt naar hun maatstaven, maar de Nederlandse makers wilde er niets meer aanveranderen. In 1942 kwamen de Duitsers met een eigen versie van de film, waarvanschijnbaar filmmateriaal was gebruikt van de film uit 1940.

In 1957 maakte Bert Haanstra een korte documentaire over Rembrandt, gevolgd doorJos Stelling met zijn Rembrandt fecit 1669, over de laatste levensjaren van Rembrandt.In 1999 verschijnt er de grote Europese productie Rembrandt met Klaus MariaBrandauer in de hoofdrol, in de film wordt Engels gesproken. In juli 2006 is eenmusical in première gegaan over het leven van Rembrandt, getiteld: Rembrandt DeMusical met Henk Poort en Syb van der Ploeg beurtelings in de rol van Rembrandt. DeBritse filmregisseur Peter Greenaway heeft een film gemaakt over Rembrandt en diensdrie vrouwen. De film, Nightwatching, werd gemaakt tijdens het Rembrandtjaar 2006en ging in 2008 in première.

BibliografieAlpers, Svetlana De firma Rembrandt, Uitg Bert Bakker, Amsterdam, 1989.Brown, Christopher e.a. Rembrandt: de Meester en zijn werkplaats,tentoonstellingscatalogus, Rijksmuseum, Amsterdam, 1991.Dudok van Heel, S.A.C. De jonge Rembrandt onder tijdgenoten, Godsdienst enschilderkunst in Leiden en Amsterdam, Nijmegen University Press/VeenmanPublishers, 444 blz.Fuchs, R., Rembrandt spreekt : een verslag, Uitg. de Bezige Bij, 2006,Amsterdam, 267 blz, ISBN 90-234-1930-8Gelder, Roelof van. Van iedereen en niemand. Na 400 jaar is er aan Rembrandtnog steeds veel te ontdekken, in NRC Handelsblad, Cultureel Supplement, 14 juli2006.Gombrich, E.H. Eeuwige schoonheid, De Haan, 1990, ISBN 90-269-4189-7.Graaff, Arthur en Roscam Abbing, Michiel Rembrandt voor Dummies], eenRembrandthandboek, Pearson Education Benelux, 2006, Amsterdam, 360 blz.Honour, Hugh en Fleming, John.Algemene kunstgeschiedenis,Meulenhof/Landshoff, 1988 (vertaald van A World History of Art, 1982) ISBN 90-290-8005-1Nooteboom, C., Een jongere dubbelganger, Essay Rembrandt in Leiden, in NRC Handelsblad, Cultureel Supplement, 14juli 2006Noord, Jos van, Rembrandt is 399 jaren oud nieuwsartikel en interview met Arthur Graaff en Michiel Roscam Abbingover Rembrandts geboortejaar, De Telegraaf, 14 juli 2006Straten, Roelof van, Rembrandts Leidse Tijd, 1606-1632, Leiden 2005.Schwartz, Gary. De grote Rembrandt, Mercatorfonds/Waanders, 352 blz.Wetering, E. van de, A corpus of Rembrandt paintings dl I, II en III, (red. samen met J. Bruyn, B. Haak, S.H. Levie, P.J.J.van Thiel) en IV (red. Van de Wetering).Wetering, E. van de, Rembrandt in nieuw licht ; [vert. Barbara de Lange ; eindred. Rembrandt Research Project]. - 1e dr.- Amsterdam : Local World, 2009. - 223 p. : ill. ; 27 cm. Met lit. opg. ISBN 978-90-811681-7-5Wilt, Koos de (2006) Rembrandt Inc., marktstrategieën van een genie, Nieuw Amsterdam, ISBN 90-468-0184-5Wolkers, J., De spiegel van Rembrandt, 1999, Uitg. Waanders, Zwolle, i.s.m. de Kunsthal in Rotterdam.

TriviaOp 25 januari 2007 werd bij het veilinghuis Sotheby's uitzonderlijk een werk van Rembrandt "Portret van St.-Jacob deMeerdere" uit 1661, geveild ter waarde van $ 25,8 miljoen.In oktober 2007 werd in Engeland een schilderij geveild dat voorheen was toegeschreven aan een negentiende eeuwsenavolger van Rembrandt, maar dat waarschijnlijk een zelfportret uit 1629 van Rembrandt zelf is. Het schilderij wasgetaxeerd op tussen de 700 en 1100 euro, werd aangeboden voor 2000 euro en is verkocht voor 3 miljoen euro. Deanonieme koper van De jonge Rembrandt als Democritus de lachende filosoof is naar verwachting een handelaar die hetschilderij zal restaureren en opnieuw te koop zal aanbieden. Het schilderij is met het monogram RHL ondertekend,wat volgens deskundigen alleen maar kan wijzen op de naam Rembrandt Harmensz. Leidensis (van Leiden).

Externe linksRembrandt in Amsterdam (http://www.rembrandt-amsterdam.nl/)

[30]

Rembrandt van Rijn - Wikipedia http://nl.wikipedia.org/wiki/Rembrandt_van_Rijn

6 von 7 06.12.10 10:41

Page 7: Rembrandt Van Rijn - Wikipedia

Rembrandt: leven en werk van de kunstenaar (http://www.amsterdam.nl/stad_in_beeld/typisch_amsterdams/typisch_amsterdams_-_b?ActItmIdt=11182)Rembrandt Research Project (http://www.rembrandtresearchproject.org)Webmuseum Paris (http://www.ibiblio.org/wm/paint/auth/rembrandt/) : Veel op groot formaat gescande afbeeldingen vanzijn werk.Rembrandt schilderijen (http://rembrandt.schilderijen.nu/) : Grote collectie afbeeldingen van de schilderijen vanRembrandt.Rembrandt van Rijn (http://www.ckplus.nl/rembrandt.html)Rembrandt oeuvre (http://www.kunstbus.nl/kunst/rembrandts-oeuvre.html)

Bronnen, noten en/of referenties:

J. de Jong, Rembrandts geboortejaar een jaar te vroeg gevierd(http://www.nd.nl/artikelen/2006/februari/03/rembrandts-geboortejaar-een-jaar-te-vroeg-gevierd) , Nederlands Dagblad, 3februari 2006. Bronnen rondom Rembrandts geboortejaar, in hetbijzonder pleitend voor 1607.

1.

C. Huygens, Mijn Jeugd, p. 100. Vertaling en toelichting C.L.Heesakkers. Amsterdam 1987. Griffioen-reeks.

2.

G. Schwartz, een van de grote autoriteiten houdt het jaar 1606aan.

3.

Schwarz, G. (1987) Rembrandt, p. 134.4.C. Huygens, Mijn Jeugd, p. 85-87.5.Langs Rembrandts roem: de reputatie van een meester DoorHerman Beliën,Paul Knevel [1] (http://books.google.nl/books?id=ZjQLF4zL-ywC&pg=PA158&lpg=PA158&dq=Rembrandt+gierigheid&source=bl&ots=6guGhgnISt&sig=s8kkvsC2JVa0l7qcnQGeywpov2s&hl=nl&ei=6GlFTMfvL9DuOb-71bIE&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=2&ved=0CBwQ6AEwATgK#v=onepage&q&f=false)

6.

Rembrandt400 - Rembrandt & Saskia - Hartstocht op het Bildt -Rembrandt en Saskia (http://62.166.144.44/rembrandt/website/?lc=nl&page=53)

7.

Dudok van Heel, S.A.C. (1987) Dossier Rembrandt, p. 33.8.Broos, B. (1999) Das Leben Rembrandts van Rijn (1606-1669).In: Rembrandt Selbstbildnisse, p. 78.

9.

↑ Broos, B. (1999) Das Leben Rembrandts van Rijn(1606-1669). In: Rembrandt Selbstbildnisse, p. 79.

10.

Dudok van Heel, S.A.C. (1987) Dossier Rembrandt, p. 38.11.Rembrandt is nooit gevraagd om als getuige, taxateur of peet opte treden en gold mogelijk als onbetrouwbaar. Schwarz, G.(1987) Rembrandt, p. 363.

12.

Vries, A.B. de (1956) Rembrandt 1606 - 1956, p. 57.13.Dudok van Heel, S.A.C. (1987) Dossier Rembrandt, p. 56.14.Crenshaw, P. (2006) Rembrandt's Bankruptcy. The artist, hispatrons and the art market in seventeenth-century Netherlands,pp. 61, 76.

15.

Israel, J. (1995) The Dutch Republic, Its Rise Greatness, and Fall1477-1806. Clarendon Press Oxford, p. 877.

16.

http://nos.nl/artikel/72822-rembrandt-is-nogal-onberekenbaar.html

17.

Dudok van Heel, S.A.C. (1987) Dossier Rembrandt, p. 44.18.Dudok van Heel, S.A.C. (1987) Dossier Rembrandt, p. 86-88.19.DTB stadsarchief Amsterdam [2](https://stadsarchief.amsterdam.nl/archieven/archiefbank/indexen/begraafregisters_voor_1811/zoek/query.nl.pl?i1=1&v1=Rembra*&a1=Rij*&x=12&z=a)

20.

DTB Stadsarchief Amsterdam [3](https://stadsarchief.amsterdam.nl/archieven/archiefbank/indexen/doopregisters/zoek/search.nl.pl?v1=Remb*&b1=&a1=Re*&r1=1&v2=&b2=&a2=&r2=0&d1=&m1=&y1=&d2=&m2=&y2=&rs=0&x=51&y=9)

21.

[4] (https://stadsarchief.amsterdam.nl/archieven/archiefbank/indexen/kwijtscheldingen/zoek/zoek.nl.pl?voornaam=Rembra*&tussenvoegsel=&achternaam=&instelling=0&straatnaam=J*&huisnaam=&jaartal=&x=51&y=8)

22.

Rembrandts Selbstbildnisse, p. 75. Mauritshuis, Den Haag.23.The Rembrandt Documents. New York: Abaris, 1979. ISBN:0-913870-68-4

24.

Ontwikkelingen van Rembrandts handtekeningen (pdf).(http://www.rembrandt-signature-file.com/remp_texte/remp050.pdf)

25.

Nationaal Archief. (http://www.nationaalarchief.nl/plaatsen/details.asp?actie=zoeken&page=3&pk=59)

26.

http://geschiedenis.vpro.nl/programmas/3299530/afleveringen/43433739/items/43646398/

27.

Het doek is in stukken gesneden en een groot deel daarvan isverloren gegaan, alleen het middendeel resteert nog.Rembrandtspecialist Ernst van de Wetering presenteerde in deTrouw van 6 juli 2006 de uitkomsten van zijn reconstructie,waaruit hij concludeert dat De Samenzwering van ClaudiusCivilis groter was dan de Nachtwacht. Oorspronkelijk moet deSamenzwering van Claudius Civilis een afmeting moeten hebbengehad van 6 bij 6,5 meter, terwijl de Nachtwacht oorspronkelijk5 meter bij 3,87 meter moet zijn geweest.

28.

Meer informatie is te vinden op Rembrandtresearchproject(http://www.rembrandtresearchproject.org) .

29.

NOS Journaal 27 oktober 2007: "Vroeg portret Rembrandtontdekt" (http://www.nos.nl/nosjournaal/artikelen/2007/10/27/271007_rembrandt.html)

30.

Ontvangen van "http://nl.wikipedia.org/wiki/Rembrandt_van_Rijn"Categorieën: Nederlands kunstschilder | Barokschilder | Rembrandt van Rijn | Portretschilder

Deze pagina is het laatst bewerkt op 5 dec 2010 om 15:37.De tekst is beschikbaar onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen, er kunnen aanvullendevoorwaarden van toepassing zijn. Zie de Gebruiksvoorwaarden voor meer informatie.Wikipedia® is een geregistreerd handelsmerk van de Wikimedia Foundation, Inc., een organisatie zonder winstoogmerk.

PrivacybeleidOver WikipediaVoorbehoud

Rembrandt van Rijn - Wikipedia http://nl.wikipedia.org/wiki/Rembrandt_van_Rijn

7 von 7 06.12.10 10:41