RELEVANTE ONTWIKKELINGEN

1

pF en aaltjes

ALIE HISSINK EN PIETER BRONS

pF-curve

- Hoofdelementen N, S, P, K, Ca, Mg, Na - Sporenelementen Mn, Cu, Co, Se, B, Zn, Si, Mo, Fe

Steeds meer kengetallen

Bodemkwaliteit

Chemisch Fysisch Biologisch

- Textuur - Org. Stof - CEC - pH - Structuur

- Bodemleven - Aaltjes - Schimmels - Bacteriën

Fysisch

Chemisch

Biologisch

Bodemkwaliteit

Textuur

Grondonderzoek anno 1952

Afslibbaar/grof zand/totaal zand = textuur

Textuur

Bodemeigenschappen die samen hangen met de textuur

Verkruimelbaarheid

Verslemping

Stuifgevoeligheid

Plantbeschikbaar water

silt (0.016 - 0.05 mm)

bord

(< 0.002 mm)

cent

Klei

USDA system for determining soil separates

Deeltjesgrootte = textuur

regenton

zand

8

Silt

● Houdt weinig voedingstoffen vast (net als zand)

● Goede capillaire opstijging (klei te fijn, zand te grof)

● Vochtbindend vermogen

Klei bindt veel, maar houdt het vocht te stevig vast

Zand bindt weinig water

● Lössgronden Zuid-Limburg, Rheden en Groesbeek

● Verslemping

● Betere bemestingsadviezen

● Buitenlandse markten

10

Wat is pF?

● pF = textuur + org stof

● pF drukt de kracht uit waarmee bodemdeeltjes water vasthouden

Bodemdeeltjes houden water vast door adhesie

Hoe kleiner de capillaire ruimtes, hoe groter de bindende kracht

Plantbeschikbaar water

Plantbeschikbaar water

Verwelkingspunt

Veldcapaciteit = STREEFWAARDE

28 45

45 – 28 = 17 % vocht

13

Verwelkingspunt: 28% Veldcapaciteit: 45% 45 – 28 = 17% vocht 17% vocht = 0,17 0,17 x 250 mm = 43 mm maximaal (in de laag 25 cm)

Plantbeschikbaar water

Verwelkingspunt

Veldcapaciteit = STREEFWAARDE

28 45

45 – 41 = 4 % vocht

41

15

45 – 41 = 4 % vocht 4% vocht = 0,04 0,04 x 250 mm = 10 mm maximaal (in de laag 25 cm)

Plantbeschikbaar water

2 8

8 – 2 = 6 % vocht

Verwelkingspunt

Veldcapaciteit = STREEFWAARDE

17

8 – 2 = 6 % vocht 6% vocht = 0,06 0,06 x 250 mm = 15 mm maximaal (in de laag 25 cm) 0,06 x 400 mm = 24 mm maximaal (in de laag 40 cm)

Plantbeschikbaar water

60 70 80 90 100

water lucht vaste fractie

Dus:

● Op het verslag het plantbeschikbare water

● Welk perceel is het droogtegevoeligst

● Hoeveel mm kun je beregenen

Teveel beregenen, water voorbij wortelzone

Teveel beregenen, nutriënten spoelen uit

standaard in BODEM

aanvullend à 10 euro in

Aaltjes

Aaltjes

● Meer dan 50 jaar ervaring in aaltjesonderzoek

● Hoge expertise: ca. 700 verschillende aaltjes op soort determineerbaar

● Plantparasitaire aaltjes en milieuaaltjes

● Klassieke methode: microscoop

● Nu 20 relevante plantparasitaire aaltjes met DNA-techniek

qPCR

● Techniek waarmee een kleine hoeveelheid doel-DNA van een aaltje een groot aantal keer gekopieerd wordt (zie poster)

● Eén schadelijk aaltje kan worden aangetoond te midden van duizenden andere aaltjes

● Routinematig kwantificeren van aaltjes

● Hoge betrouwbaarheid, zeer specifiek

● Introductie DNA-pakketten ● Nu één volledig pakket met 20

relevante vrijlevende aaltjes

● Later sectorgerichte pakketten, bv bloembollenpakket

● Gewasgerichte pakketten vervallen

Inhoud DNA-pakket

Wortelknobbelaaltjes

● Meloidogyne chitwoodi

● Meloidogyne fallax

● Meloidogyne hapla

● Meloidogyne minor

● Meloidogyne naasi

Wortellesieaaltjes

● Pratylenchus crenatus

● Pratylenchus neglectus

● Pratylenchus penetrans

● Pratylenchus thornei

● Pratylenchus vulnus

Vrijlevende wortelaaltjes

● Paratrichodorus nanus

● Paratrichodorus pachydermus

● Paratrichodorus teres

● Paratrichodorus totaal

● Trichodorus primitivus

● Trichodorus similis

● Trichodorus viruliferus

● Trichodorus totaal

Stengelaaltje

● Ditylenchus dipsaci

Destructoraaltje

● Ditylenchus destructor

LX en cystenaaltjes aanvullend aan te vragen

DNA onderzoek

Vrijlevende aaltjes DNA aantal/100 ml maïscons.

aard.

was-

peen

winter-

tarwelelie

Wortelknobbelaaltjes

Meloidogyne chitwoodi** 35 ++ +++ ++ ++ -

Meloidogyne fallax** 5 + +++ +++ + -

Meloidogyne hapla 0 - +++ ++ - -

Meloidogyne minor 0 ? ++ ? ? ?

Meloidogyne naasi 137 - - - +++ -

Wortellesieaaltjes

Pratylenchus penetrans 211 +++ +++ ++ ++ +++

Pratylenchus crenatus 35 +++ + + +++ -

Pratylenchus neglectus 0 ++ + - - -

Pratylenchus thornei 0 ? ? ? ? ?

Pratylenchus vulnus 0 + + - - -

Vrijlevende wortelaaltjes

Paratrichodorus nanus 0 - - - - -

Paratrichodorus pachydermus 0 - + +++ ++ -

Paratrichodorus teres 73 +++ + +++ ++ +

Trichodorus primitivus 0 - + - ++ -

Trichodorus similis 23 ++ + +++ ++ -

Trichodorus viruliferus 0 ++ + - - -

Stengelaaltjes

Ditylenchus dipsaci** 0 ++ ++ ++ - -

Destructoraaltjes

Ditylenchus destructor 0 - +++ - - -

Totaal gevonden Trichodoridae: 96

Alle Trichodoridae zijn in staat het Tabaksratelvirus en het Erwtenverbruiningsvirus over te

dragen. Hierdoor zijn ook de Trichodoridae die geen directe gewasschade veroorzaken een

potentieel risico voor virusgevoelige gewassen.

Verslag DNA-pakket

Kleur: risico op opbrengstderving

+ en -: waardplantgeschiktheid

Niet aantoonbaar besmet, geen opbrengstderving verwacht

Licht besmet, opbrengstderving minder dan 15%

Matig besmet, opbrengstderving tot 33%

Zwaar besmet, opbrengstderving meer dan 33%

-- Actieve afname; afname is sterker dan bij zwarte braak

- Niet; afname is gelijk aan zwarte braak

+ Slecht; gewas vermeerdert het aaltjes weinig

++ Matig; gewas vermeerdert het aaltjes matig

+++ Goed; gewas vermeerdert het aaltjes sterk