Register van protocolen en opdrachten, transporten...

Register van

protocolen en opdrachten,

transporten, custingh ende

rentebrieven, te beginnen op

desen den tijt van

secretaris Boudewijn

Boenes den 15e sept.

ano 1689

ende eijndigende den 12e april 1704

Transcriptie: Hermanus W. van ElzelingenCorrectie: Valentine C. Wikaart-Derkzen

Deze transcriptie van het 3e transportaktenboek van Werkendam (SLHA- ORA inventaris nr.2101) is gedaan door een amateur en gezien de omvang van het boek zullen lees- entypefouten ongetwijfeld aanwezig zijn. Hiervoor bij voorbaat mijn excuses.Doordat Nederland pas in 1804 een officieel, voor elk woord, gestandaardiseerde spellingkreeg zult u merken dat hier sprake is van een sterk fonetische spelling. Omdat de stukkendoor de overheidsinstanties werden opgemaakt, die een eigen vakjargon hadden, kan het somsmoeilijk zijn om de tekst te begrijpen; (met dit probleem heeft de hedendaagse burger nogsteeds te maken als hij een stuk van een officiële instantie ontvangt). Daarom is er achter inhet boek een verklarende woordenlijst opgenomen van de meeste vreemde of verouderdewoorden.

De in de akten gebruikte afkortingen van woorden zijn door mij VET aangevuld, behalve depatronymica.De getallen welke in sommige akten in Romeinse cijfers voorkomen zijn "vertaald" naar onzeArabische cijfersEen namenindex staat achterin het boek, maar hier in zijn niet de namen van de schouten enschepenen opgenomen

De heer van Werkendam is:-Daniel van Wijngaarden, 1657-1690

De schouten zijn:-Reijnier Lambrechtsen Vervoorn, sustituut schout, 1658-1667-Boudewijn Boenes, substituut schout ook secretaris, 1667-1694

De secretaris is:Boudewijn Boenes ook sustituut schout, 1661-1695

De schepenen zijn:Dirck Jansen Gelder Arien Bastiaensen Kloeckert Adriaen Jacobsen van den Heuvel Jan Teunissen Gelder Cornelis Isbrantsen de Vries Bastiaen Wouterse Hannegraeff Adriaen Jansen Cloots Arien Cornelissen Schaets Jan Claesen Lou Jan Dirckensen Gelder Berent Berentsen Absil Henderick Cornelissen Gelder Adriaen Florissen van der Stael Jan Jorissen Gront Arien Jacobsen de Vries Bastiaen van den HeuvelJan Jansen van Loon Dirck Cuijndersen de GrontCornelis Gelder Gerrit Cornelissen van der Schuijt Daniel Bastiaensen Cuijcken Aert Cornelissen Cuijcken Huijch Ariensen Jacob van den Heuvel Evert Isbrantsen de Vries Cornelis Lambertsen de Gelder

H.W.van ElzelingenMei 2004.

-1-

folio 1

Wij Boudewijn Boenes schout Hendrick de Gelder ende Jan Teuniszn Gelderschepenen ende heer Michiel Steen-bergh out schepen tot Gorcum, CrijnClaes Camp, schout Boenes, CornelisFlooren ende Henrick van Trist beijde ‘t samenoomen ende bloetvooghden van nagelaten weeskinderen van Pieter Roestende Maria van Trist te samen gesteldeadministraateurs over den boedelenvan de voorschreven Pieter Gilliszn Roest endebekende sij comparanten in de voorschreven qualiteijt gecedeertende getransporteert te hebben gelijck sij cederenende transporteren bij desen naar rechte ende costumevan Zuijthollant aan Joost BastiaanJoosten seecker ontrent vijff hont grindingemet het houtgewas daer op staande endegelegen in Balliuws goet in ‘t Westerse-weer op de Bruijnenkil belent ten oostenAert Cuijcken westen Graeffelijckheijtzuijden Bruijnenkil zuijden tennoorden Aert Cuijcken voorts allevolgens de brieven ende bescheijden daervan sijnde ende gelijck het de voornoemde Roest endesijn voorsaten gepossideert ende beseten hebbenwaer naer den coop hem hebben te regulerenende verteeghde sij comparant in de voorschreven qualiteijtvan de voorschreven grient aan, ende ten behouve vanvoorschreven Joost Bastiaen Joosten sonder eenighrecht actie ofte toeseggen daer aan ofte

-2-

folio 1 versus

ofte op meer te behouden soo recht is voortsgelooffde de voorschreven Bas vooghden de voorschrevengrient te vrijen ende te waren ende alle voorcommerende voorplicht aff te doen dien hij van rechtswegenschuldich is aff te doen dien sij van rechtsweegenschuldich sijn aff te doen tot den dage der leverantietoe behalve de gemeene dorpslasten comende totlasten van de vercoopers tot desen dagen toemaer anders tot lasten van de ver coop sonderfroude in Werckendam den 15e september 1689

Hendrick de Gelder Mij gegenwoordighJan de Gelder als schout ende secretaris

B. BoenesCoop – 263 – 0 –40e penning – 6 – 11 – 0 –verhooging – 0 – 6 – 0 – – 6 – 17 – 0 –

Wij uts ende dat voor ons gecompareertende verschenen sijn de administrateurs overden boedel ende goederen van Pieter GillisznRoest ende en Maria van Trist volgens acte van authorisatie bij schout ende schepenendaer van sijnde ende hebben sij comparanten in de voorschreven qualiteijt gecedeert ende getransporteert gelijck sijcederen ende transporteeren bij desen naer rechte endecostume van de lande Zuijthollant, aan, ende tenbehouve van Jop Pieter een hoecktge grientgelegen in Balliusgoet soo groot ende kleijnhet selve is leggende in ‘t Westerse weer tenoosten Bastiaen den timmerman, ten westende Graeffelijckheijt ten zuijden BoudewijnBastiaenzn welcke grient de voornoemde JobPieterzn in coop geobtineert heeft van de voornoemde

-3-

folio 2

administrateurs ende dat met alle appen-dentie dependentie vrijdommen ende gerechtichedensoo ende in sulcken voegen als het de voorschrevenJob Pieterzn ende Pieter Gilliszn Roest gepossideertende beseten heeft volgens de oude brievenende bescheijden daer van sijnde, sijn mede brengendeende verteeghde sij comparanten in de voorschreven qualiteijtvan de voorschreven grient, aan op ende ten behouvevan de voornoemde Job Pieterzn sonder eenigh recht, actieofte toeseggen daer aan, ofte op meer tebehouden soo recht is, voorts gelooffde sij comparantenin de voorschreven qualitaeijt de voorschreven grient te vrijen ende tewaren, ende alle voorcommer ende voorplicht aff tedoen dien sij van rechtswegen schuldich sijn affte doen tot den dage der leverantie toe behalvende gemeene dorps lasten die den cooper totsijnen lasten moet nemen, sonder froude inWerckendam, Actum uts

Coop 521 gulden Mij gegenwoordigh als2 poceijen schout ende secretaris40e penning – 1 – 6 – B. BoenesVerhooging – 2 – 10 –

– 1 – 18 – 10 –

Wij Boudewijn Boenes schoutHenrick de Gelder ende Jan de Gelderschepenen ende oirconden Arien Huijgen voor hemselven Jacob Cornelis Keijser in houwelijck hebbendeLeijchtgen Huijgen, Cornelis Stoffelzn Boerweduwnaar van Johanna Huijgen die het selve voor schoutende schepenen voor sijn gerechticheijt heeft overge-geven, Arien Ghielen van Esch als neeff en bloetvoocht

-4-

folio 2 versus

van ‘s vaders zijde van de onmondige kinderenvan Huijgh Arienzn en Cijtgen Wouters beijde zaligerged. vervangende Bastiaen Wouterzn Hane-graaf oom, ende bloetvooght van de voorschrevenkinderen van moeders zijde ende hebben sij comparantengesamentlijck ider in de voorschreven qualiteijt gecedeert endegetransporteert gelijck sij cederen ende transporterenbij desen naer rechte ende costume van Zuijt-Hollant, aen ende ten behouve van meester Barentvan Helden cirurgijn alhier seecker huijsinge endeerve staande ende gelegen tot Werckendam ten oosten de Kerckstraat, te westenAert de Heus met sijn huijs tot den aesdropvan den schuijr toe # voorts met soodanige conditienvrijdommen ende servituijten als de oude brieven endebescheijden daer sijnde waer naer den cooper hensal hebben te reguleren soo van de erfthijns ende eenduijt ‘s jaers daer op staende voorts moeten de voorschreven vercoopers de voorschreven huijsinge ende ervevrijen, ende waren ende alle voorcomer ende voorplichtaff te doen die sij van rechtswegen schuldich sijn aff te doen tot de dage der leverantie toe behalvende gemeene dorpslasten die den cooper tot desendage toe tot sijnen lasten sal moeten nemen soo veeldorps lasten als den duijt ‘s jaers, sonder ietsaan sijn beloofde cooper te corten ende bekendende voorschreven comparanten van dese coop geheel endeal voldaen ende betaelt te sijn den eersten penningmetten lesten, sonder dat sij iets op het voorschrevenhuijs hebben te pretenderen, sonder froude arghofte list, ten oirconden si dese opdracht bijschout ende schepenen geteeckent den 17e september1689# streckende voor van ‘s Heerenstraet aff tot den dominees huijs ende den halven sloot

Hendrick de Gelder Mij gegenwoordigh Jan de Gelder als schout ende secretaris

B. BoenesCoop – 650 – : – gereet gelt40e penning – 16 – 5Verhooginge – 1 – 13

– 17 – 18

Huisnummering Couvée collectie nr. 12

-5-

folio 3

Wij Boudewijn Boenes schoutHenrick de Gelder schepen vervangendesijn mede confraten Cornelis Jsbrantzn de Vriesmede schepen der heerlijckheijt vanWerckendam, oirconden ende getuijgen dat voorons in eijgen persoon gecompareert, ende verschenenis, d’heer Jan Nolst out schepenen derstadt Gorinchem als eijgenaer van tweedi..t....cte rentebrieffen staande tot lastevan Hollant, ende West Vrieslant de eenegeregisteert F5942: d’eene in date densevenden Martij ano 1639, staande op de naemvan Juffrouw Anna Cemp weduwe ende sijnde het capitaelde somme van acht hondert gulden, lopendeinterest volgens den brieff daer van sijndestaande op het canthoor van de heerontfanger Inche van der Colcq totGorcum, item noch seecker rentebrieffmede tot laste van gemeene lantstaande op het canthoor van de heer van deColcq voorschreven ter somme van duijsent guldenin date den 24e october 1648 staande opde naam van Christoffel de Coc.. van kerckelijckgeteeckent F6052, ende heeft de voorschrevenheer Jan van Nolst beijde de voorschreven

-6-

folio 3 versus

rentebrieven in de voorschreven qualiteijt als erffgenamen van sijn vrouwsvader zaliger de heer Cristoffel van Kerck-wijck sijn schoonvader, gecedeert endegetransporteert in vrijen eijgendom aan, ende ten behouve vanJuffrouw Maria Herwaerde weduwe van de heerJohan Snoeck in sijn leven raat, endevroetschap der stadt Gorcum voorschrevenende bekende hij heer comparant van beijde devoorschreven rentebrieven geheel, ende al voldaen te sijnden eersten penning metten lesten, door handenvan de voorschreven juffrouw Snoeck sonder daer opiets meer op ter werelt heeft te pretenderenhij heer comparant, ofte sijne naarcomalingenmaer geeft hij comparant den vollen eijgendomende het recht t’gene hij op de voorschreven rentebriefhadde te pretenderen aan de voornoemde juffrouwSnoeck alles onder verbant van sijn heercomparants persoon, ende goederen, onderwerpendedeselve ten bedwangh van allen rechten enderechteren, ende speciaelijck den edele hove vanHollant mette costen hier omme te doen,ten oirconden soo hebben wij schout endeschepenen dese transporte geteeckent den 5e januarij ano 1690

Hendrick de Gelder Mij gegenwoordighals schout ende secretaris

B. BoenesCapitael – 1800 – : – 40e penning – 45 – 0 – Verhooging – 4 – 0 – – 49 – 0 –

-7-

folio 4

Wij Boudewijn Boenesschout, Dirck Cuijnderznde Groot, vervangende sijn mede confraterCornelis Isbrant de Vries, beijde schepenenvan Werckendam, oirconden ende getuijgendat voor ons in eijgen persoon gecompareertende verschenen is, Jannetge Pieters weduwe vanBastiaen de Graaff met toestaen van de voorschreven schout als oppervooght van alleweduwe, ende weesen van de voorschreven heerlijckheijtende heeft sij comparante in de voorschreven qualiteijtgecedeert, ende getransporteert gelijck sijcedeert, ende transporteert bij desenseecker rentebrieff tot laste vanHuijbert Maartenzn, tot prohfijte van devoorschreven weduwe gepasseert voor schout endeschepenen van Werckendam in date den 25e november 1684, aan ende ten behouve vanS. Warnart de Bree, seecker rentebrieffinhoudende de somme van seven ende ‘t sestichvijff stuijvers, van welcke rentebrieff sij comparantebekende geheel ende al voldaan te sijn den eerstepenning metten lesten soo van capitael alsinteresten, soo dat sij comparante ende hare kinderengesamentlijck den vollen eijgendom van de voorschrevenrentebrieff geheel, ende al sijn overgevendeaan de voorschreven S. Warmart de Breesonder eenige recht actie daer aan ofte op

-8-

folio 4 versus

meer te behouden onder verbant van sijn haercomparants persoonen ende goederen onderwerpended’selve ten bedwangh van allen rechten enderechteren ten oirconde soo hebben wij schoutende schepenen dese transporte gesegelt endeonderteeckent den 23e februari ano 1690

Mij gegenwoordighals schout ende secretaris

B. BoenesCapitael – 67 – 5 – 40e penning – 1– 13 – 14Verhoginge – 0 – 3 – 6

– 1 – 17 – 4

Wij Boudewijn Boenesschout, Cornelis Isbrantzn de Vries endeJan de Gelder schepenen ende Aert CornelisznSchoenmaacker van Swijndrecht, ende bekendehij comparant wel, ende deuchdelijck schuldich teweesen aan, ende ten behouve van Aert Corneliszn Cuijc-ken mede schepenen alhier ofte de rechtetoonder deses, de somme van vier hondert guldenvan 40 grooten ‘t stuck spruijtende uijt saeckevan deuchdelijck geleende ende aangetelde geldeversaeckende daeromme d’exceptie van onaangeteldegelde belovende derhalven hij comparant de voorschrevensomme van vier hondert gulden wederom te restituerenop te leggen ende te betalen meij toecomende in den jare16e een, ende ‘t negentich, toecomende,soo dat de

Attestere ick ondergeschreven secretaris, dat alhier te secretarie van Werckendamverschenen is Aert Cuijcken, ende bekende van deses rentebrieff geheel ende al voldaen tesijn het capitael met interesten versocht der halven dat de brieff ten prothocolle mocht werdengerooijeert.Actum den 23e julij 1693.

-9-

folio 5

met de verloopen intresten van dientegens vijff ten hondert in ‘t jaer ende dan soovoorts geduijren sal van jare tot jare totteefftueele voldoeninge ende betalinge van ‘t geheele hooftgelt met alle verloopen interestenven dien toe welcke interesten haer aan-vangh hebben genomen den 1e meij 16e t’ negentiglaetst leden, ende de interesten alle jaren opmeij sullen moeten werden betaelt, voor alle het genevoorschreven is verbint hij comparant speciaelijck daervoor twee margen twee hont griendinge gelegen inBalliuws goet op de Bruijnekil, belent ten oostende heer Balliuw de Rover ten westen AertCuijcken selffs ten noorden de weduwe van LambertDircxzn ten zuijden de Bruijne kil, noch een parthijemede gelegen in Balliuws goet genaemt denDoorenbos oosten Dircktgen Lambertswesten de Graeffelijckheijt, noorden Arien van denHeuvel de Jonge noch laetstelijck een hoecktgegrient gelegen in ‘t Kerckenweer belent ten oostenJan van den Heuvel weduwe ten noorden DirckCuijnen ten westen Capiteijn de Gelder ten zuijden deGraeffelijckheijt, voorts sijn persoon ende sijneandere goederen hebbende ende vercrijgende onderwer-pende d’selve ten bedwagh van alle rechten enderechteren mette costen hier omme te doen ten oircondenbij ons gesegelt ende onderteeckent den 14e september1690

Jan de Gelder Mij gegenwoordighals schout ende secretaris

B. BoenesCapitael – 400 – : – 40e penning – 10 – : – Verhoginge – 1– 0 – – 11 – 0 –

-10-

folio 5 versus

Wij Boudewijn Boenes schoutHenrick de Gelder en Aert Cuijcken orconden, ende getuijgen datvoor ons in eijgen persoon gecompareert en verschenen isSijtge Cloots Wouters weduwe van Arien Clootsgeassisteert sijnde met met mij schout ende gecorenvooght bekende sij comparante wel ende deuchdelijck schuldichte weesen voor haer ende haere naecomelingen aan ende ten behouve van Pieter Abrahamde Bot coopman tot Dordrecht, ofte denrechten thoonder deses de somme van een duijsentende vijfich gulden spruijtende uijt saecke vandeuchdelijck geleende ende aangetelde geldeversaeckende daer omme de exceptie de nonnumeratopecunia haer van de cracht van dien wel houdendeonderecht, belovende der halven sij comparantede voorschreven somme van duijsent en vijftich guldenwederom te restitueeren op te leggen ende te beta-len, over een jaer naer date deses, ende dat met deninterest van dien tegens vijff gulden van iderhondert in ‘t jaer, welcke interest haeraanvang hebben genomen huijden date deses sijndede 20e september 1690 soo dat het eerstejaer interest verschenen ende aengecomen sijn den 20e september 1691, ende dan soo voorts geduijrensal van jare tot jare tot de effectuele voldoeningeende betalinge van ‘t geheele hooftgelt metalle de te verloopen interesten van dien toevoor alle het gene voorschreven is, verbint sij comparantedaer voor speciaelijck eerst seecker huijs ende erve

Compareerde voor ondergeschreven schout en secretaris Adam van Tiel en tekenendeingevolge seker transport ten ........... van Arie Corsten van den Heuvel wegens transport vansijn huijsinge ontfangen te hebben de som van vierhondert gulden sijnde den coop vijffhondert gulden rest dierhalven en de bij betaling van den selven de resterende hondert guldenVoldaen sijnde met het hypoteex op ‘t selven huis ontslagen, actum verleden den 7e februarij1699

Adam van Tiel

-11-

folio 6

staande ende gelegen binnen Werckendam met denboomgaart daer onder begrepen belent tenwesten de kade, ten oosten de predicantsboomgaart noch een huijs aan de west zuijtzijdevan de straet, belent ten oosten de heerWevelinckhoven, westen BastiaanDamen, noch een huijs mede staande endegelegen binnen Werckendam, aan de noortzijdevan de straat, ten oosten BastiaanWouter Hanegraaf, ten westen de steegh van Arien van den Heuvel voorts sijn haer persoon endegenerael alle hare andere goederen hebbendeen vercrijgende onderwerpende deselven ten bedwanghvan alle rechten ende rechteren met de costen hieromme te doen, ten oirconde soo hebben wij schoutende heemraden desen brieff gesegelt ende onderteeckentop den 20e september ano 1690

Hendrick de Gelder Mij gegenwoordighJan de Gelder als schout ende secretaris

B. BoenesCapitaal – 1050 – : – 40e penning – 26 – 6 – Verhooginge – 2 – 15 – – 27 – 1 –

Daer mijn ondergeschreven secretaris geblecken, dat het ‘t resterende van dese hijpoteecqbrieff is voldaen, aen Abraham de jonghe tot Dordrecht ingevolgen sijn quitantie in dorso opden voorschreven brieff geteijkent, in dato den 21e meij 1706G. van Rietvelt

Huisnummering Couvée collectie nr. 24 - 27 en 108

Wij Hendrick de GelderCornelis Isbrantzn de Vries, schepenender heerlijckheijt van Werckendam vervangendede schout Boenes, oirconden ende getuijgendat voor ons in eijgen persoon gecompareert ende verschenen is Huijbertge Willems weduwewijlen Jan Cornelizn Buijsert wonende tot Strijen

-12-

folio 6 versus

gewesene mede erffgenamen van PouwelsJanzn Visser, ende bekende sij comparante gecedeertende opgedragen te hebben haer gerechticheijt inseecker grient genaemt het Nonneweergroot ontrent een hont, ofte soo groot endekleijn het selve gelegen is noch gemeen is leggendealles volgens de oude brieven bescheijden endecavelceel daar van sijnde sijn medebrengendeende verteeghde sij comparant inde voorschreven qualiteijtals mede erffgenamen van Poulus Janzn Visser van de voorschreven grient, aan, ende ten behouven van devoornoemde Quint Joriszn sonder eenigh recht actieofte toeseggen daer aan ofte meer tebehouden soo recht is, voorts gelooffde sijcomparante de voorschreven grindinge te vrijen ende te waren, ende alle voorplicht ende voorcommeraff te doen dien sij van rechtswegen schuldichis aff te doen tot den dage der leverantie toebehalven de gemene dorpslasten comentot lasten van de vercoopster, tenoirconden der waarheijt soo is dese opdrachtbij schout ende schepenen geteeckent den 12e october1690.

Mij gegenwoordigh alsschout ende secretaris

B. BoenesCoop – 10 – : – 40e penning – 0 – 5 – 0 – Verhooginge – 0 – 0 – 8 – – 0 – 5 – 8 –

Wij Boudewijn Boenesschout Gerrit van der schuijt ende

-13-

folio 7

Aert Corneliszn Cuijcken schepenen derheerlijckheijt van Werckendam, oircondenende getuijgen dat voor ons in eijgen persoongecompareert ende verschenen sijn meester BastiaenDamen wonende alhier ende heeft hij compararantin de voorschreven qualiteijt gecedeert, endegetransporteert gelijck hij cedeert, endetransporteert bij desen naer rechteende costume van den lande van Zuijt-Hollant, aan, ende ten behouve van StoutgeCorsten, ende Anneke Corsten kinderenvan Corst Damen zaliger, daer moeder aff isFijtge Jans, seecker huijs ende erve met alle‘t gene daer aan aert ende nagelvast ismet de gerechticheijt met de gerechticheijtvan de sloot staande, endegelegen onder Werckendam, belent tenoosten de weduwe de weduwe vanArien Cloots, ten westen BastiaenWouterzn cumsius soo verre als den eijgendomvan de voorschreven sloot is streckendestreckende voor van ‘s Heerenstraetaff, tot soo verre den eijgendom van devoorschreven sloot is, streckende metde gerechticheijt van de steech aan deoost zijde van ‘t voorschreven huijsden vercooper sal gehouden sijn het voorschrevenhuijs, ende erve te leveren met de steech te leveren vrij, ende onbelast van alle

Huisnummering Couvée collectie nr. 28 en 29

-14-

folio 7 versus

hijpootquen renten tijnsen verpondingensoo ordinaris als extra ordinaris tot desendage toe egeen uijtgesondert te vrijenende te waren ende alle voorcommer endevoorplicht aff te doen die sij van rechts-wegen schuldich is aff te doen tot den dagder leverantie toe behalve de gemeenedorpslasten, als mede een duijtdes jaars die op sinte Maarten avontbetaelt moet werden aen de eedele heervan Werckendam die den cooper tot sijnen lasteis nemende, verders vrij alodiael goet #ende bekende den voorschreven vercooper van decoop van ‘t voorschreven huijs geheel ende alvoldaan te sijn den eersten penning metten lestenmet de voorschreven somme van vier hondertgulden, van alles vrij gelt, soo dat den hijcomparantgeen actie ofte pretentiemeer op het voorschreven huijs en heft tepretenderen, onder te..u..chiatie volgensCosttume van de lande daer toe staendeten oirconden is dese opdracht bij schoutende schepenen geteeckent op den ... januarij1691

Gerrit van der Schuijt Mij gegenwoordigh alsAert Keijken schout ende secretaris

B. BoenesCoop – 400 – : – 40e penning – 10 – : – Verhooging – 1 – 0 – – 11 – 0 –

# alles volgens het selve aan de verkooper in date den 8 julij 1685, is op gedragen geweestvan de voorschreven weduwe

-15-

folio 8

Wij Boudewijn Boenesschout Cornelis Isbrantzn deVries Jan de Gelder schepenen ende AnthonijServaes Vermolen vervangende sijnsuster Grietge ServaesVermolen, jegenwoordighbeijde meerder jarigh sijnde met kennisende approbatie van Aert de Geus endeende Wouter Vermolen gewesen vooghdenvan de voorschreven meerder jarige kinderendaer vader aff geweest Servaes Vermolen, ende Maeijke Denis Bouwinghende hebben sij comparanten naer rechte ende costumevan Zuijthollant in de voorschreven qualiteijt gece-deert ende getransporteert gelijck sij cederenende transporteren bij desen aan, endeten behouve van Jan Barentzn Groene-velt woonende onder Almkerkontrent vier hont grindinge met hetdrie jarigh houtgewas daer op staandeofte soo groot, ende kleijn het selvegelegen is, achter de koornmolenten oosten eedele heer van Werckendam ten westen Bastiaan van den Heuvelweduwe ten noorden d’heer van Werckendamten zuijden Machtelt de Geus verders met soo danigeconditie vrijdommen, ende servituijten alshet voor date gepossideert ende besetenis geweest volgens de oude brieven

-16-

folio 8 versus

ende beseijden daer van sijnde waer naerden cooper hem sal hebben te reguleren, ende sijndemede brengende, ende verteeghde sij comparantenider in de voorschreven qualiteijt van de voorschreven grientaan, ende ten behouve van voornoemde Jan BarentznGroenevelt sonder eenigh rechtactie, ofte toeseggen, daer aanofte op meer te behouden soo recht isvoorts gelooffde sij comparant in de voorschrevenqualiteijt de voorschreven grient te vrijen ende te warenende alle voorcommer ende voorplicht aff tedoen doen dien sij van rechtsweegen schuldichis aff te doen, tot den dage der leveran-tie toe behalve de gemeene dorps-lasten moet altijt betaelt werdenbij den cooper sonder iets aen sijn belooffdesonder tegen seggen, ten oirconde isdese opdraecht bij schout ende sche-penen gesegelt ende onderteeckent, op den 10e maarti 1691

Cornelis Isbrantsen de Vries Mij gegenwoordigh alsJan Teunis Gelder schout ende secretaris

B. BoenesCoop 2 paeijenvoor – 179 – : – 40e penning – 4 – 10 – Verhooginge – 0 – 9 –

– 4 – 19 –

Wij Boudewijn Boenes

-17-

folio 9

schout, Henrick de Gelder endeCornelis Isbrantzn de Vries, schepenen endedat voor ons gecompareert ende verschenen isWouter Maartenzn Visser mede wonende alhierden welcken bekende, wel, ende deuchdelijckschuldich te weesen, aan, ende ten behouve van de heerAdriaan Haaghoort notaris ende procureur totDordrecht, de somme van drie hondert endeveertich gulden capitael spruijtende uijteen notariale obligatie door hem comparant op den 27e november 1690 ten behouvevan den voornoemde Adriaen Haaghoort verleden endegepasseert, die met het passeren van desenbrieff wert gehouden voor gecasseert endevernieticht, ende noch seventich gulden vijftichover verschot van de 40e penning met de tiendeverhooginge ende andere oncosten gevallenover het passeren van dese brieff, endebelooffde hij comparant de voorschreven capitalesomme aan de voornoemde heer Haghoort, ofte denwettigen houder deses, te sullen betalennaer het verloope van een jaer naer datevan deses, met de interesten van dien tegensvier ten hondert in’t jaer van de voorschrevendrie hondert veertich gulden t sedert den27e februari laest leden aff, ende van de

-18-

folio 9 versus

voorschreven seventich gulden vijfftich stuijvers, naerdate deses aff, te reeckenen, tot de volleeffectuele restitutie ende voldoeninge van hetvoorschreven capitael toe, daer voor hijcomparant speciaelijck heeft verbonden eerstenseen stuck grindinge gelegen onder Wer-ckendam over de Backerskil, genaemtWouter Teunisweer, groot ontrent sevenhont, ofte soo groot ende kleijn het selvegelegen is, ten oosten de heer Bocxcelwesten de erffgenamen van juffrouw Wevelinckhoven streckendeuijt den noorden van de Backerskiltot aan Jan Quantis erve ofte grient toeofte anders die met recht daer toe gelantmochte sijn, ende dan noch veijders de portienofte gedeelte van de erffenissen ende naar-latenschappen hem comparant aanbestorvendoor doode ende overlijden van Jan endeBastiaen van den Heuvel respectivesijne oomen tot Werckendam overledenende al bereijts in eijgendomme op hemvervallen, voor soo verre hij daer innegerechticht is, welcke partien vanerffenisse alsoo noch door de respectiveweduwe van de voornoemde Jan ende Bastiaenvan den Heuvel in lijfftochte, ofte vrucht-gebruijck beseten worden, ende dan noch

-19-

folio 10

generael sijn comparants persoon ende alle sijnen goederenpresent ende toecomende, geene uijtgesondertdie alle ende de keure van dien onderwer-pende ‘t verbant ende indicatuijre van allenrechten, ende rechteren, ten oirconden is deserentebrieff, bij schout ende schepenvoornoemt geteeckent op den 27e augusti ano 1691

Hendrick de Gelder Mij gegenwoordighCornelis Isbrantsen de Vries als schout ende secretaris

B. BoudewijnCapitael – 357 – 15 – 40e penning – 8 – 19 – V hooginge – 0 – 18 –

– 9 – 17 –

Wij Boudewijn Boenesschout Henrick de Gelder endeCornelis Isbrantzn de Vries schepenen derheerlijckheijt van Werckendam ende JanTeuniszn de Gelder mede schepenenalhier, ende bekende hij comparant voorhem sijn erven ende naarcomelingen wel, endedeuchdelijck schuldigh te wesen aan ende tenbehouve van Boudewijn Boenes onsenschout, ende secretaris vanWerckendam voorschreven, ofte den rechten

Ick ondergeschreven secretaris van Werckendam verclaere bij dese ingevolge de quitantie endorse van de orginele brieff van de heer meester ........... Scharp waer bij in mondelingeontfangen is volgens verbael ende sententie van presentie een somme van ses hondert twee endertich gulden elft stuijvers, ende waer hij consenteert dat het huijs ende grient in desenvermelt van dit voorschreven hijpoteecq wert ontslagen, houdende sijn verder pretentie op deerffenis in dese gemelt, ofte waer sulcx te raden sal werden.Actum den 25e marij 1690

G. Rietvelt

-20-

folio 10 versus

thoonder deses de somme van ses hondertgulden van 40 grooten ‘t stuck spruijtendeuijt saecke van deuchdelijck geleende endeaangetelde gelde in rechte genoemt de non-numeratie pecunia hem comparant van deeffecte van dien wel houdende onderrechtbij de voornoemde schout voor hem comparantaan de eedele heer van Werckendam betaeltvan vier jaer huijr van ‘t wiels water onderWerckendam waer van het laetste jaerhuijr verschenen is, geweest vroulichtemisden 2e februarij 1690 laest leden hemcomparant bekent, belovende derhalvehij comparant de voorchreven somme van ses hondertgulden wederom te restitueren op te leggenende te betalen over een jaer naer date desesende dat met den interest van dien tegensvijff gulden van ‘t hondert in ‘t jaer soo dat heteerste jaer interest verschenen, ende ommegecomen sijn den 12e augusti in de jare16 twee ende t negentich, ende dan soo voortsgeduijren sal van jare tot jare tot deeffectuele voldoeninge ende betalinge van ‘t geheele hooftgelt met alle verloopeninteresten van dien toe voor alle het genevoorschreven is, verbint hij comparant speciaelijck eerst

-21-

folio 11

seecker huijs ende erve staande endegelegen onder Werckendam over de havenbelent ten oosten Pieter Janzn Emminckhoventen westen Nuijt Corneliszn , ten noordenEuwittenwaart, ten zuijden DirktgeLambert, noch een parthije grient medegelegen onder Werckendam in Heermansweerbelent groot ontrent vier hontbelent te oosten Jan van den Heuvel’s weduwewesten de weduwe Dirck Willemzn Cooijman ten noordenDirck Cuijnen ende ten zuijden de weduwevan Bastiaen van den Heuvel, ende dan noch wijders de portienofte gedeelte van de erffenisse ende naar-latenschappen hem comparant aanbestorvendoor doode ende overlijden van Jan endeBastiaan van den Heuvel respectivesijne oomen van sijn vrouws kant totWerckendam overleden ende bereijt ineijgendome op hem vervallen voor soo verrehij daer toe gerechticht is, welckeparthijen van erffenisse, als noch de respec-tive weduwe van Jan ende Bastiaen van denHeuvel in lijfftochte, ofte vrucht gebruijckbeseten werden ende noch generaelijcksijn comparants persoon ende alle sijn andere goederen, hebbendeende vercrijgende, onderwerpende egene uijtge-

Huisnummering Couvée collectie nr. 15H

-22-

folio 11 versus

sondert onderwerpende deselve ten be-dwange van aller rechten ende rechteren endespecialijck den eedele hove van Zuijt Hollantmetten costen hier omme te doen, ten oircondesoo hebben wij schepenen voornoemt dese brieffgesegelt ende onderteeckent op den 27e augustiano 1691

Hendrick de GelderCornelis Isbrantsen de Vries

Capitael – 600 – : – 40e penning – 15 – : – Verhooging – 1 – 10 –

– 16 – 10 –

Wij Boudewijn Boenesschout Dirck Cuijnderzn deGront ende Aert Cuijcken schepenen endeArien Teuniszn Boot, ende heeft hijcomparant naar rechte, ende costumevan Zuijthollant gecedeert ende getrans-porteert gelijck hij cedeert ende transpor-teert bij desen, aan, ende ten behouve van JopPieterszn mede wonende alhier ontrent driehont grindingen sijnde den eijgendom met hethoutgewas daer op staende ofte soogroot ende kleijn het selve gelegen is op deBackerskil genaemt de Ses Roeijenbelent ten oosten Brouwerswaert

-23-

folio 12

ten westen Kerckenweer, noordende Kil zuijden Jan Quantis, ende voortsmet soo danige conditie vrijdommenende servituijten als het de voorschreven ArienBoot ende sijn voorsaten gepossideertende beseten hebben volgens de oude brievenende bescheijden daer van sijnde waer naer den cooper hem sal hebben te regulerenvoorts moet den vercooper de voorschrevengrindingen leveren vrij, ende onbelast endealle voorplicht ende voorcommer affte doen dien sij van rechts wegen schul-dich is aff te doen tot den dage derleverantie toe behalve de gemeenedorpslasten die den cooper totsijne lasten sal moeten nemen,compareerde mede voor schoutende schepenen capiteijn Henrick de Gelderende Gijsbert Hacker samen gehij-poteeckeerde op de voorschreven grient endeverclaarde te samen ider in haer reguardde voorschreven grient van ‘t hijpoteeqende sijne hare naarcomelingen te ontslaen sonder iets op de voorschrevengrient bekennen te pretenteren maerlaten de volle eijgendom aan coop, soostaende in Werckendam ten oirconde

-24-

folio 12 versus

der waarheijt ende bekende de voornoemdeArien Boot van de voorschreven grientgeheel ende al voldaen te sijn alsmede gehijpoteecqueerde, sonder op devoorschreven grient iets meer te hebbente pretenteren, actum den 7e november1691

Dirck de Gront Mij gegenwoordighAart Keijken als schout ende secretaris

B. BoenesCoop – 60 – : – 40e penning – 1 – 10 – Verhooging – 0 – 3 –

– 1 – 13 –

Wij Aert Cuijcken ende GerritCorneliszn Kievit van der Schuijt schepenen der heerlijckheijtvan Werckendam oirconden ende getuijgen dat voorons in eijgen persoon gecompareert ende verschenenis Stoffel Cuijnderzn de Grontende bekende hij comparant voor hem sijn ervenende naarcomelingen wel ende duchdelijckschuldich te weesen aan ende ten behouven vanBoudewijn Boenes schout, endesecretarias van Werckendam, ofte denrechten toonder deses, de somme van een

-25-

folio 13

hon t negentich gulden vier stuijvers spruijtendeuijt saecke van vier jaren huijr van hetSlick toecomende eedele heer vanWerckendam , welck somme de voornoemdeschout aan de eedele heer heeft betaeltvoor hem comparant ende noch elff gulden van deoncosten van de brieff, soo passeren zegel40e penning ende verhooginge als andere oncostengevallen, belovende der halven hij comparantde voorschreven somme van een hondert twee guldenvier stuijvers wederom te restitueren op teleggen ende te betalen alen over een jaer naerdate deses ende dat met den interestvan dien tegens vijff gulden van ‘t hondert in ‘t jaer soo dat het eerste jaer interestverschenen ende omme gecomen sal sijn de eerstendecember1692 ende dan soo voorts geduijrensal van jare tot jare tot de volle betalingetoe voor alle het gene voorschreven is verbint hijcomparant speciaelijck eerst seecker parthijegrient groot ontrent vier hont ofte soogroot ende kleijn het selve gelegen is in ‘t Kercke-weer oosten de putten, ten westen Arien Bootten noorden de heer van Werckendam ten zuijdenArien Boot Willem Joncker voorts sijn comparants persoonende generaelijck alle sijne andere goederenhebbende ende vercrijgende ende onderwerpende

-26-

folio 13 versus

deselve ten bedwangh van allen rechten enderechteren ende speciaelijck den eedele hove vanHollant mette costen hier omme te doen tenoirconden is dese rentebrieff bij Aert Cuijckengeteeckent, vervangende Gerrit van der Schuijt sijnconfraten die deselve beijde hebbenonderteeckent ende gesegelt den 6e december 1691

Aert Kuijcken Gerrit van der Schuijt

Capitael – 102 – 9 – 40e penning – 2 – 12 – 2 – Verhooging – 0 – 5 – 0 –

2 – 17 – 2 –

Wij Jan Teuniszn Gelderende Dirck de Gront en Leenman mede beijde schepenender heerlijckheijt van Werckendam oircondenende getuijgen dat voor ons in eijgen persoongecompareert ende verschenen is Jan GijsbertznLou mede wonende alhier, ende bekende hijcomparant van hem sijn erffven ende naarcomelingenwel ende deuchdelijck schuldich te weesen, aan,ende ten behouve van de schout Boudewijn Boenes onsenschout ende secretaris van Werckendam ofteden rechten thoonder deses de somme van tachtichgulden spruijtende uijt saecke soowel aange-telden gelde als verpondinge, beloovendederhalven hij comparant des voorschreven somme vantachtich gulden wederom te restitueeren op

Censentive ND ondergeschreven dat dese rente protocolle nog werde gerooijert actum den 25e

januarij 1708G. van Rietvelt.

-27-

folio 14

te leggen, ende te betalen over een jaer naerdate deses, ende dat met den interest van dienjegens vijff te hondert in’t jaer met conditienochtans in dien hij comparant de interesten binnende voors tijt van acht weeken niet comt betalensal moeten betalen tegens ses ten hondert in’t jaerte reeckenen, alles vrij gelt sonder eenige cortingete mogen doen welcke interest sijn aanvanghheeft genomen de 11e april deses jaers 16e twee ende t negentich soo dat het eerste jaerinterest verschenen ende omme gecomen sal sijn den 11e april 1693 toecomende, ende dan soo voortsgeduijren sal van jare tot jare totte volleeffectuele voldoeninge ende betalinge van ‘t geheelehooftgelt mett alle de te verloopen interestenvan dien toe, ende sullen parthijen soo in ‘t opeijsschen alsaff leggen malcanderen drie maanden te voorenwaarschouwen, voor alle ‘t gene voorschreven is, verbinthij comparant speciaelijck seecker huijs, ende ervestaande ende gelegen onder Werckendam, belentten oosten Jacob Heijmans, te westen DirckWillems weduwe, noorden s’Heerenstraat, tenzuijden de Keijsersstraet, noch sijn verbint hij comparantsijn gerechticheijt in de steech gemeen hebbenmet de weduwe van Dirck Willemzn Cooijman strec-kende van Keijsersstraet tot de swemsloottoe belent ten oosten Jan Joriszn westen


-28-

folio 14 versus

Willem van den Heuvel voorts sijn persoon endegeneraelijck alle sijne andere goederenonderwerpende deselve ten bedwangh van allenrechten ende rechteren ende speciaelijck den eedelehove van Zuijthollant mette costen hieromme te doen, ten oirconden is dese rente-brieff schepenen ende leenmannen geteeckent den11e april 1692

Jan de Gelder Dirck de Gront

Somme 80 gulden40e penning – 2 – 0 – Verhooginge – 0 – 4 –

– 2 – 4 –

Wij Boudewijn Boenesschout Jacob van den HeuvelDirck de Gront schepenen ende datde kinderen van Lijntgen Corstenmet namen Joost Corsten Stam,Teuntge Corsten Stam in houwelijck hebbenTeunis Cornelis Keijser # vervangende haersusters met namen, Aechtgen ende NieskenCorsten Verdoorn daer vader aff is geweestCorst Stam, van de twee eerste kinderenende van de laetste Corstiaan Verdoorn,ende moeder aff is geweest van alle vierde kinderen Lijntge Bastiaansende hebben in de voorschreven qualiteijt mettoestaen van de crediteuren gecedeert

# vervangende sijn swager Joost Stam ende sijn voorschreven susters

-29-

folio 15

ende naar rechte ende costumevan Zuijthollant ende opgedragen gelijck sijcederen opdragen bij desen seecker huijsende erve staande ende gelegen onderWerckendam, belent ten oosten Catalinavan Loon, ten westen Willem den Backerstreckende voor van s’Heerenstraataff tot de sloot van de domeneesbooghgaert toe, aan, ende ten behouve vanmeester Pieter Volten schoolmeester totSleeuwijck, ende dat met alle appendentiedependentie ende servituijten volgens deoude brieven daer van sijnde alles gelijckhet voor date gepossideert ende besteten isgeweest, waer naer den coopersal hebben te reguleren voorts moeten devercoopers het voorschreven huijs ende erveleveren vrij, ende onbelast, ende alle voor-commer ende voorplicht aff te doen dien hijvan rechtswegen schuldich is aff te doentot den dage der leverantie toebehalve den gemeene dorpslasten sooordinare als extra ordinare comen totlasten van de cooper, ten oirconde is deserente opdracht bij schout endeschepenen geteeckent, den 1e september 1692

Coop – 300 – : – 40e penning – 7 – 10 – Verhooginge – 0 – 15 –

– 8 – 5 –


Wij uts ende dat voor ons is gecompareert

-30-

folio 15 versus

meester Pieter Volten schoolmeester totSleeuwijck, ende heeft hij comparantnaer rechte ende costume vanZuijthollant gecedeert ende getranspor-teert gelijck hij cedeert ende transporteertbij desen aan, ende ten behouve van TeunisCorneliszn Keijser in houwelijck hebbende TeuntgeCorsten ende heeft seecker huijs ende ervestaande ende gelegen binnen Werckendam belent ten oosten Cathalina van Loonwesten Willem den Backer streckendevoor van ‘s Heerenstraat aff, tot desloot van de domenees booghaerttoe, voorts met soo danige conditievrijdommen ende servituijten als de oudebrieven ende bescheijden daer van sijndeals ene de een rente van een duijt ‘s jaerstot voordeel van de eedele heer vanWerckendam, verders moet den vercooperhet voorschreven huijs ende erve leveren vrij endeonbelast soo van ordinaris alsextraordinaris verpondingen tot den dageder leverantie toe, behalven de gemeenedorpslasten die den cooper totsijnen lasten moeten nemen egeenuijtgesondert ten oirconde bij schoutende schepenen geteeckent, actum uts

Jacob van den Heuvel Mij gegenwoordighDirdk de Gront als schout ende secretaris

B. BoenesCoop 300 – : – 40e penning 7 – 10 – 0 – Verhooging 0 – 15 – 0 –

8 – 5 – 0 –


-31-

folio 16

Wij Boudewijn schout Jacob GerritCornelis Schuijt, ende Aert Cuijckenschepenen der heerlijckheijt vanWerckendam ende Arien Stoffelen de GrontGerrit Gerrit Gerrit Pieterzn Hollanderin houwelijck hebbende Anneke StoffelenClaes Aertzn de Geus in houwelijckhebbende Pietertge Stoffelen # endebekende sij comparanten voor haer selven endenaarcomelingen een vooral principaelonder renunchiatie van de benefitie ordinisdivisionis wel ende deuchdelijck schuldich tewesen aan ende ten behouve van Dirck deGront schepen alhier de somme van vijffende tachtich gulden spruijtende uijt saacke vandeuchdelijck geleende ende aangetelde geldeversaackende daaromme de exceptie vanonaangetelde gelde, belovendederhalve sij comparanten de voorschreven sommevan vijff ende tachtich gulden wederomte restiueren op te leggen ende te betalenover een jaer naer dato deses, endedat met de interest van dien tegensvijff gulden van ‘t hondert in ‘t jaersoo dat het eerste jaer interestverschenen ende omme gecomen sal sijn, den28e october 1693 en dan soo voortsgeduijren sal van jare tot jaretotte effectuele voldoeninge ende

# Cijnder Stoffelen ende Neeltge Stoffelen

-32-

folio 16 versus

betalinge van ‘t geheele hooft-gelt met alle de verloopen interestenvan dien toer, voor alle het gene voorschrevenis verbinden sij comparanten gesamentlijck eerst seecker huijs ende erve, standebinnen Werckendam, ten oosten het huijsvan Teunis Lambertzn, westen CornelisIsbrantzn de Vries streckende voorvan ‘s Heerenstraat tot de haventoe voorts haar comparanten persoonenende goederen hebbende ende vercrijgende onderwerpende deselve ten bedwanghvan allen rechten ende rechteren, mette costenhier omme te doen, compareerdemede voor ons schout endeschepenen Stoffel Cuijndertzn deGront ende verbint voor de voorschreven somme van penningen seecker parthijetwee jarich # hout gewas gelegenin ‘t Breetweer oosten de weduwevan Bastiaan van den Heuvelwesten het Nonneweer, ten zuijdende voornoemde weduwe, ten noorden deMolesloot ende alles onder verbant endemet gelijcken constuctie als voorschrevenis, ten oirconden is dese rentebrieff bijschout ende schepenen gesegeltende geteeckent den 28e october 1692

Gerrit van der Schuijt Mij gegenwoordigh alsAert Kuijck schout ende secretaris

B. BoenesCapital – 85 – 0 – 40e penning – 2 – 0 – 8 Verhooging – 0 – 5 – 0

– 2 – 5 – 8

# met expresse conditie soo het voorschreven capitael niet wert affgelost dat hij comparantwanneer het voorschreven houtgewas vier jaren out wert selffs mogen vercoopen ende om devoorschreven somme soo veel het gelt op ‘t capitael aff te lossen.


-33-

folio 17

Wij Boudewijn Boenesschout, Jan de Gelder endeAert Cuijcken schepenen derheerlijckheijt van Werckendam, oirconden Arien Huijgen, ende Jacob Corneliszn Keijserin houwelijck hebbende Leijghtgen Huijgen #mitsgaaders de armbroeders van Werckendam ende de Wercken, als onderhoudende het kintvan Cornelis Boer, ende Johanna Huijge, ende deschout Boenes als oppervooghtvan de weesen, ende hebben sij comparanten naer rechteende costume van Zuijthollant in de voorschreven qualiteijt gecedeert, ende getransporteertgelijck sij comparanten cederen ende transporterenbij desen, aan, ende ten behouve van CapiteijnHendrik de Gelder ontrent vijff hontgrindinge, ofte soo groot, ende kleijnhet selve gelegen onder Werckendam ,ten oosten schout Backersweduwe, ten westen Jan van den Heuvel weduweten noorden Dirck de Gront, ten zuijdende kille voorts alles volgens de oudebrieven daer van sijnde ende de voornoemde HuijghArienzn beseten heeft, ende verteeghde

# verangende Arien Chielen van Es, als vooght van de onmondige kinderen

-34-

folio 17 versus

sij comparanten in de voorschreven qualiteijt aan, endeten behouve van de voornoemde capiteijn de Geldersonder eenigh recht actie ofte toeseggen daeraan, ofte op meer te behouden soo recht is,voorts beloofffde sij comparanten de voorschreven grient te vrijen endete waren ende alle voor commer ende voorplichtaff te doen, dien sij van rechtswegen schuldichsijn aff te doen, tot den dage der leverantietoe behalve de gemeene dorpslastendie den cooper tot sijnen lasten sal moetennemen, ten oirconde is dese opdracht bijschout ende schepenen gesegeltende onderteeckent, den 8e november 1692

Aert Keijken Mij gegenwoordighJan de Gelder als schout ende secretaris

B. BoenesCoop – 106 – : – 40e penning – 2 – 13 – Verhooginge – 0 – 5 – 8

– 2 – 18 – 8

Wij Boudewijn Boenes schoutCornelis Lambertzn de Gelder endeJan Joriszn de Gront schepenen derheerlijckheijt van Werckendam ende oirconde dat voorons in eijgen persoon gecompareert ende verschenen is

-35-

folio 18

Arien Jordenzn den ouden voor hem selvenTeuntgen Claes weduwe van Arien Jordenzn de Jongesoo voor haer selven als mede als moeder en vooghdesse van haerminderjarige kinderen geprocreert bij den voorschrevenArien Jordenzn de jonge geassisteert met den voornoemdeArien Jordenzn den ouden, als bij deselve TeuntgeClaes tot vooght gecoren sijnde over haer voorschreven kinderenmitsgaaders Jan Cloots als getrout hebbende Cijtge Jordensende Bastiaan Arienszn Cloots als in houwelijckhebbende Aeghtgen Jordens alle kinderen, endeerffgenamen van wijlen Jorden Arienszn ende Lijske Foppenin haer leven echte luijden wonende in de Wercken # endehebben sij comparanten in de voorschreven qualiteijt naer rechte endecostume van Zuijthollant gecedeert endegetransporteert gelijck sij cederen, ende transpor-teren bij desen aan # ende te behouve van de eedele heer endemeester Mathijs Pompe schepenen derstadt Dordrecht ontrent drie ende een halffhont grient, ofte soo groot ende kleijn hetselve is, ende soo danigh het selve bij haer isbeseten, alles volgens de oude brieven ende bescheijdendaer van sijnde sijnde de voorschreven drie ende halfhont gelegen in Eeuwittenwaart onder Werckendam belent ten oosten de heer cooper selffs,ten westen Bastiaen de Timmerman endede Graeffelijckheijt ten zuijden de gemelte heercooper, ende ten noorden de Merruwe ende de voorschrevenGraeffelijckheijt, ende verteeghde sij comparanten in de voorschreven qualiteijtvan de voorschreven vier d’alff mergen hont grient, aan endeten behouve van de voornoemde heer Pompe, sonder eenigh

# alle te samen haer luijden sterck maeckende ende deratocaverende over de geseijdeminderjarige kinderen

# ider voor een gerechte vierde part

-36-

folio 18 versus

actie, ofte toeseggen daer ofte op meerte behouden soo recht is, voorts geloofde sijcomparanten de voorschreven grient te vrijen ende te warenende alle voorcommer ende voorplicht aff te doendien sij van rechtswegen schuldich sijn aff te doentot den dage der leverantie toe behalven de gemeenedorpslasten die den heer cooper tot sijnen lasten salmoeten nemen, ende bekende sij comparanten gesamentlijckvan de coop van de voorschreven grient geheel endeal voldaan te sijn den eersten penning metten lestenuijt handen van de voorschreven heer cooper, ten oircondenis dese opdracht bij schout ende schepenengeteeckent den 22e marti 1693

Cornelis de Gelder Mij gegenwoordighJan Jorissen de Gront als schout ende secretaris

B. BoenesCoop – 150 – : – 40e penning – 3 – 15 – Verhooginge – 0 – 7 – 8

– 4 – 2 – 8

Wij Boudewijn Boenes schoutmeester Barnardus van Gelder ende Bastiaende Vries schpenen der heerlijckheijt vanWerckendam oirconden ende Henrick Braschin houwelijck hebbende Lijntgen Ariens vanHelden, ende de voornoemde meester van Helden te samenerffgenamen van meester Adriaan van Helden haer

-37-

folio 19

vader zaliger ende hebben sij comparanten naerrechte ende costume van Zuijdhollantgecedeert ende getransporteert gelijcksij cederen, ende transporteren bij desenaan, ende ten behouve van Lijsbet Bastiaensde Graaff meerderjarige naargelatendochter van Bastiaan de Graeffdaer moeder aff is Jannetge Pietersseecker huijs ende erve staande endegelegen binnen Werckendam , ten oosten Jande Smit westen de Kercksteeghten noorden ‘s Heerenstraat, met soo danigeconditien vrijdommen ende servituijten, als hetde voornoemde van Helden zaliger voordate gepossideert, ende beseten is geweestvolgens de oude brieven, ende bescheijdendaer van sijnde waer naer de coopsterhaer moet reguleren, ende verteeghdesij comparanten in de voorschreven qualitijt van ‘t voorschreven huijs, ende erve, aan, ende tenbehouve van de voornoemde Lijsbet Bastiaensde Graaff sonder eenigh recht actieofte toeseggen daer aan, ofte op


-38-

folio 19 versus

te behouden soo recht is, voorts belooffdesij comparanten het voorschreven huijs te vrijen endete waren, ende allen voorcommer endevoorplicht aff te doen dien sij van rechts-wegen schuldich is aff te doen, tot dendage der leverantie toe, behalve degemeene dorpslasten die den cooper tot sijnen lasten sal moeten nemen # voor desomme van vier hondert t sestich gulden tebetalen, in paeijen, ofte termijnen volgensde coopceel daer van sijnde breeder gemeltten oirconden hebben is dese opdracht bijschout ende schepenen geteeckentden 19e meij ano 1693

# ende heeft de voorschreven coopster het voorschreven huijs gecocht

Bernardus van Helden Mij gegenwoordighBastaen de Vries als schout ende secretaris

B. BoenesCoop – 460 – 0 – 40e penning – 11 – 10 – Verhooginge – 1– 3 – – 12 – 13 – De 40e penning betaelt

Wij Boudewijn Boenes SchoutHenrick van den Heuvel, ende Jan Joris deGront schepenen der heerlijckheijtvan Werckendam ende Grietge WillemsCooijman weduwe van Corstiaan de Vriesvan den Heuvel voor haer selve, HermenBaggerman in houwelijck hebbende

-39-

folio 20

Maeijken Corstiaans van den HeuvelWillem van den Heuvel, Arien Corsten van den Heuvel ende Teunis van den Heuvelalle meerderjarige, te samen kinderen ende erffgenamenvan de voornoemde Corstiaan van den Heuvel, endebekende sij comparanten gesamentlijck wel endedeuchdelijck schuldich te weesen, voor haerende hare naarcomelingen, aan ende ten behouvevan de heer Davit Lullius predicant tot Almkerk, ofte den rechten thoonder desesde somme van vijff hondert carolus gulden van 40grooten stuck, spruijtende uijt saecke van deuchdelijck geleende ende aangetelden geldenremunichierende derhalven sij comparanten van deexceptie de nonnumerato pecunia, haer van de cracht van dien houdende onderrechtbelovende der halven sij comparanten de voorschrevensomme van vijff hondert gulden, wederom terestitueren op te leggen ende te betalenover een jaer naer date deses ende dat met deninterest van dien tegens vijff guldentien ses stuijvers van’t hondert in ‘t jaer, metexpresse conditie soo sij comparant alle jarende intereste connen betalen een vierdeeljaers naer den verschijndach sullen mogen volstaaenmet interest tegens vijff ten hondertwaer van het eerste jaer interestverschenen ende omme gecomen sal sijn den 10e junij

-40-

folio 20 versus

in den jare 16 vier ende t negentich ende dan soo voorts geduijrensal van jare tot jare, totte volle betalinge toe, is mede geconditioneertdat partijen, soo in’t op eijsschen, als aff-leggen malcanderen drie maanden te vooren sullen moetenwaarschouwen, ende dat in soo danige specienvan gelt dat het placcaet van haereedele groot mogh....... niet subject is maervolgens de evaluatie alsoo aan gangh-baer, voor alle ‘t gene voorschreven is, verbin-den sij comparanten speciaelijck eerst haerhuijs ende erve daer sij comparante in woontbelent ten oosten meester BastiaanDamen, ten westen Gerrit van derSchuijt, streckende voor van‘s Heerenstraat aff, tot de haven toenoch een huijs en erve staande endegelegen mede binnen Werckendam, tenoosten Joost Pauwelzn, ten westenTeunis den Timmerman, streckendemede voor van de straet tot de haventoe noch een parthije grient gelegenin ‘t Heermansweer, groot ontrenttwee hont ofte soo groot ende cleijnhet selve gelegen is, oosten Dirck Cuijnenten zuijden ende noorden Greetgen Arienswesten de sloot noch ontrent een margen


-41-

folio 21

grient, ofte soo groot ende kleijn het selvegelegen in Heermansweer als vooren ten oosten Hendrik deGelder ten westen de sloot ten zuijde de Bruijne-kil, ten noorden Dirck Cuijnen voorts haercomparanten persoonen ende generaelijck alle hareandere goederen hebbende ende vercrijgende onderwerpende deselve ten bedwangh van allerechten ende rechteren ende speciaelijck de eedelehove van Holland mette costen hier ommete doen, noch laetstelijck is mede expresgeconditioneert dat sij comparanten idervan de gehijpoteequeerde partijen mogenvercoopen om het capitael daer mede aff telossen soo veel doenlijck is, gelijck mede nochis geconditioneert dat sij comparanten hetvoorschreven capitael mogen aff lossen met hondert gulden opconditie als voorschreven ten oirconden is deserentebrieff bij schout ende schepenengesegelt ende onderteeckent den 10e junij ano1693

Jan Jorissen de Gront Mij gegenwoordigh alsHendrik van Huevel schout ende secretaris

B. BoenesCapitael – 500 – : – 40e penning – 12 – 10 – Verhooginge – 1– 5 –

– 13 – 15 –

Wij Boudewijn Boenes Schoutmeester Barnardus van Gelder ende Bastiaen de Vries schepenen der heerlijckheijt van

-42-

folio 21 versus

Werckendam oirconden dat voor onsgecompareert ende verschenen sijn, Adriaan Jacobvan den Heuvel, ende Huibert Aertzn Heerschopvervangende door sieckte haer medeconfraten Cornelis Verschoor te samen armmeestersvan Werckendam en Wercken, als execu-teurs van de boedel van Teunis Lambertznbij desselfs crediteuren geconstitueertom de goederen van de voornoemde Teunis Lambertste vercoopen, ende op te dragen, ende hebben sijcomparanten in de voorschreven qualiteijt naer rechteende costume van Zuijthollant gecedeert endegetransporteert gelijck sij cederen ende transporteren bij desen, aan, ende tenbehouve van Joost Stam seeckerhuijs ende erve, staande, ende gelegenbinnen Werckendam voorschreven, belent tenoosten Mathijs van Leeuwaarden, ten westenStoffel Cuijnen, strekende voor van‘s Heerenstraat aff, tot de haven toeende verders met soo danige conditie vrijdommensevituijten als het selve voor dateis beseten, ende de oude brieven ende bescheijdendaer van sijnde mede brengende, ende verteeghdesij comparanten in de voorschreven qualiteijt aan, ende tenbehouve van de voorschreven Joost Stam


-43-

folio 22

sonder eenigh recht actie ofte toe-seggen daer aan ofte meer te behoudensoo recht is, voots belooffde sij comparantenin de voorschreven qualiteijt het voorschreven huijs te vrijen, endete waren ende alle voorcommer ende voor-plicht aff te doen die sij van rechts-wegen schuldich is aff te doen, tot den dageder leverantie toe, behalve de gemeenedorps lasten die den cooper tot sijne lasteis nemende, ten oirconden is dese opdrachtbij schout ende schepenen geteeckentden 15e junij ano 1693

Bernardus van Helden Mij present alsBastiaan de Vries schout ende secretaris

B. BoenesCoop – 253 – 0 – 40e penning is – 6 – 6 – 8 – Verhooginge – 0 – 12 – 12 – – 6 – 19 – 4 –

Wij Boudewijn Boenesschout, meester Banardusvan Helden ende Jan Joriszn de Gront schepenender heerlijckheijt van Werckendam oirconden endegetuijgen dat voor ons in eijgen persoon gecompa-reert, ende verschenen is, Aert Corneliszn Schoen-maecker tot Swijndrecht, ende heeft

-44-

folio 22 versus

hij comparant naer rechte, ende costumevan Zuijthollant gecedeert ende getrans-porteert gelijck hij comparant cedeert, endetransporteert bij desen, aan, ende ten behouvevan Henrick van den Heuvel mede schepenenalhier seecker parthije grient seeckerparthije grient groot, twee margen twee hontofte soo groot, ende kleijn het selve gelegen isin Balliuws goet op de Bruijnekilbelent ten oosten de heer Balliuws deRoover, ten westen Aert Kuijcken erfsijg van Jan de Louwten noorden de weduwe van Lambert Dircxznten zuijden de Bruijnekil, ofte die met rechtdaer naest gelant is met de gerechticheijtvan ‘t water in de Bruijnekil, soo verre hetis streckende # in voegen als het de voornoemdeAert Cornelis Schoenmaecker is, aangecavelt alsgewesene erffgenamen van Maaijke Goverts sijnemeuije, tegens Aert Cuijcken sijn oomgeweesene weduwenaer van de voornoemde MaeijkeGoverts volgens de cavelceel daervan sijnde in date den 13e september ano 1690ons schout ende schepenen vertoont, endeverteeghde hij comparant in de voorschreven qualiteijt van devoorschreven grient, ende water, aan, op, ende tenbehouve van de voornoemde Henrick van den Heuvelsonder eenigh rechtactie, ofte toeseggen daer aan, ofte op meer te behouden

# ende voor date gepossideert ende beseten volgens de oude brieven daer van zijnde

-45-

folio 23

soo recht is voorts gelooffde hij comparantde voorschreven grient, te vrijen ende waren, endealle voorcommer, ende voorplicht aff tedoen, die hij van rechtswegen volgens deconditie schuldich is aff te doen, behalvende gemeene dorpslasten die de coopertot sijnen lasten is nemende, ende bekendehij comparant van de geheele coop penningen tersomme van ses hondert vier ende dertigh guldendoor handen van de voornoemde van den Heuvel, geheel endeal voldaan te sijn, den eersten penning mettenlesten, soo dat ick niet meer op degrient hebben te pretenderen, sonderfroude, ten oirconde soo hebben wij schoutende schepenen dese opdracht gesegelt endegeteeckent, den 22e julij ano 1693

Bernardus van Helden Mij gegenwoordighJan Jorissen de Gront als schout ende secretaris

B. BoenesCoop gereet – 634 – 0 – 40e penning – 15 – 17 – 0Verhooginge – 1 – 11 – 12

– 17 – 8 – 12

Wij Boudewijn Boenesschout, Cornelis van Hooff, en Henrickvan den Heuvel schepenen der heerlijckheijtvan Werckendam, oirconden, ende getuijgendat voor ons gecompareert ende verschenen isAert Cornelis Schoenmaecker tot Swijndrecht

-46-

folio 23 versus

ende heeft hij comparant naer rechtenende costume van Zuijthollant gece-deert, ende getransporteert gelijck hij cedeertende transporteert bij desen # eerst een parthijegrient groot vijff hont, ofte soogroot, ende kleijn het selve gelegen is in ‘tKerckenweer, belent ten oosten Jan van denHeuvel weduwe ten westen Henrick de Gelderten noorden Dirck Cruijne ten zuijden deGraeffelijckheijt, noch een partijtgegrient groot ontrent een hont vijff endet seventich roeden, gelegen in Balliuwsgoet, ten oosten Dircktgen Lambertsten westen de Graeffelijckheijt, ten zuijden Jan de Vries, ten noorden Arienvan den Heuvel, ofte die met recht daarnaest gelant is, ende verders metsoo danige conditie vrijdommen ende servi-tuijten als het selve bij voornoemde Aert deSchoenmaecker ende sijn voorsaten gepossideertende beseten is volgens de oude brieven endebescheijden daer van sijnde sijn mede brengendeende verteeeghde hij comparant van de voorschreventwee parthijtgens griendingen, aan op, endeten behouve van de voornoemde Aert Cuijckensonder eenigh recht actie ofte toeseggen

# aen, ende ten behouve van Aert Kuijcken

-47-

folio 24

daer aan, ofte meer te behouden soosoo recht is, voorts gelooffde hij comparant devoorschreven griendingen te vrijen ende te waarenende alle voorcommer ende voorpicht aff tete doen dien hij van rechtswegen schuldich isaff te doen tot den dage der leverantie toebehalve de gemeene dorpslasten die dencooper tot sijnen laste is nemende # tenoirconde is dese opdracht bij schoutende schepenen gesegelt, ende onderteeckent den 18e Augusti ano 1693

# ende bekende hij comparant van de heheele cooppenningen voldaan ende betaalt te sijn,door hamden van de voornoemde Aert Cuijcken.

Hendrik van den Heuvel Mij gegenwoordigh alsDit is’t hantmerk van schout ende secretarisCornelis van Hooff B. Boenes

Coop – 250 – : – 40e penning – 6 – 5 – 0 – Verhooginge – 0 – 12 – 8 –

– 6 – 17 – 8 –

Wij Boudewijn Boenes schoutCornelis Lambert de Gelder endeBastiaen de Vries schepenen der heerlijckheijtven Werckendam oirconden, ende getuijgen datvoor ons in eijgen persoon gecompareert, ende verschenenis, Cornelis Pons, ende heeft hij comparant gecedeertende getranspoteert gelijck hij cedeert ende transporteertbij desen naer rechten ende costume van Zuijdhollantaan ende ten behouve van Jan Willemzn de Haenseecker huijs ende erve staande, ende gelegenonder Werckendam aan de Somerkade

Huisnummering Couvée collectie nr. 2K

-48-

folio 24 versus

van de buijtenban van de Wercken, belentenoosten, de voorschreven Somerkadeten westen Jan den Backer, ten zuijden desteech, ende waterpat, toebehoorendevoornoemde Cornelis Pons ende Jan de Backer ende datverders met alle sijne appendentie vrijdommenende gerechticheden volgens de oude brievenende bescheijden daer van sijnde waer naerden cooper hem moet reguleren, ende verteeghdehij comparant van ‘t voorschreven huijs ende erveaan op, ende ten behouve van de voornoemde Jan Willemzn de Haan sonder eenigh recht actie ofte toe-seggen daer aan, ofte op meer te behouden soorecht is, voorts gelooffde de voornoemdeCornelis Pons het voorschreven huijs, ende erve, tevrijen ende te waren van alle achterstalligeverpondingen soo ordinaris als extra ordina-ris, tot desen dage toe, ende noch voortsalle voorcommer ende voorplicht aff tedoen dien sij van rechtswegen schuldich isaff te doen tot den dage der leverantie toebehalve den gemeene dorpslasten die dencooper tot sijnen lasten sal moeten nemen tenoirconden is dese opdracht bij schout endeschepenen geteeckent den 24e november ano 1693

Cornelis de Gelder Mij gegenwoordigh alsBastiaen de Vries schout ende secretaris

B. BoenesCoop – 44 – 0 – 40e penning – 1 – 2 – 0 – Verhooginge – 0 – 2 – 8 –

– 1 – 8 – 8 –


-49-

folio 25

Wij Boudewijn Boenes schoutCornelis de Gelder ende Barnardus van Heldenschepenen der heerlijckheijt van Werckendam oirconden, ende getuijgen dat voor ons ineijgen persoon gecompareert, ende verchenenis, Henrick van den Heuvel mede schepenalhier, ende heeft hij comparant naerrechte, ende costume van Zuijthollantgecedeert, ende getransporteert gelijckhij cedeert, ende transporteert bij desen, aanende ten behouve van Lambert DircxznCooijman seecker partije grient groot on-trent twee margen twee hont, oftesoo groot, ende kleijn het selve gelegen isin Balliuws goet op de Bruijnekil, belentten oosten de heer Balliuw de Rooverten westen de erfgenamen van Jan ClaesznLouw, ten noorden de weduwe van LambertDircx de Gelder, ten zuijden de Bruijne-kil, ofte die daer toe met recht naestgelant sijn, met de gerechtigheijt van ‘t waterin de Bruijnekil, soo verre het is streckendeals het voor date gepossideert, besetenen besit is geweest, volgens de oude brieven, ende bescheiden daer van sijnde, sijnmede brengende, ende den cooper hem regulerendeende verteechde hij comparant van de voorschrevengrient, ende water, aan op, ende ten behouvevan de voornoemde Lambert Dircx Cooijman

-50-

folio 25 versus

sonder eenigh recht actie, oftetoeseggen daer aan, ofte op meer te behoudensoo recht is, voorts gelooffde hij comparantde voorschreven grient te vrijen ende tewaren, dien hij van rechts wegen schuldighis aff te doen, tot den dage der leverantietoe, behalve de gemeene dorpslastendie den cooper toty sijnen lasten sal moetennemen, ten oirconde is de opdracht bijschout ende schepenen gesegelt endeonderteeckent den 25e november ano 1693

Cornelis de Gelder Mij gegenwoordighBernardus van Helden als schout ende secretaris

B. BoenesCoop – 734 – : – 40e penning – 17 – 10 – Verhooginge – 1 – 4 –

– 19 – 14 –

Wij Boudewijn Boenes schoutmeester Barnardus van Helden endeHenrick van Heuff schepenen van Werc-kendam oirconden ende getuijgen dat voor onsgecompareert ende verschenen is, d’heer Johan Cloenscoopman binnen Dordrecht als gesteldecuratoren over den insolventen boedelvan Cornelis de Vries volgens acte vanauthorisatie van schout ende schepenen

-51-

folio 26

van desen dorpe in date den 16e augusti1693 daer van sijnde, den welcken verclaerdein die qualiteijt te transporteren cederen ende in vrijeneijgendom over te dragen aan, ende tenbehouve van Bastiaan de Vries ons medeschepen alhier een geheel huijs, endeerve staande, ende gelegen op desen dorpeaan de noortzijde van de staat streckendevan de selve straat, noorden op tot dehaven toe, belent ten oosten Stoffel Cuijnen, ende ten westen Dirck Cuijnenmet de vrijdommen servituijten, ende gerechtich-heden dar aan behoorende, ende bekende hij comparantin sijne voorschrevenqualiteijt van de cooppenningen van dienten somme van seven hondert vijftich guldenten genoegen voldaen, ende betaelt te sijnden laesten penning metten eersten, om daer-over bij sententie van preverentieofte concentie gedisponeert te werdenremunuchierende dien volgende in sijn gemeldequaliteijt van de eijgendom van ‘t voorschreven huijs endeerve ten behouve als vooren, sonder daerop, ofte aen, eenigh recht, actie, oftepretensie te houden ofte te resertirenten oirconden is dese opdracht bijschout ende schepenen gesegelt ende onderteeckentden 5e januari ano 1694

Bernardus van Helden Mij gegenwoordigh alsHendrick van Heuven schout ende secretaris

B. BoenesCoop – 750 – ; – 40e penning – 18 – 15 – Verhooginge – 2 – 8 –

– 20 – 13 –


-52-

folio 26 versus

Wij Boudewijn Boenes schoutmeester Banardus van Helden, endeJan Joriszn de Gront schepenen derheerlijckheijt van Werckendam vervangendevoornoemde schout Boenes, oirconden endegetuijgen dat voor ons in eijgen persoongecompareert ende verschenen sijn de voornoemdeschout Boenes die transport ishebbende van Cuijnder Pons volgensacte daer van sijnde voor schepenenvan Werckendam gepasseert in date den 6e meij ano 1681, Jan van Gijssen, ende Cornelis Pons, te samen erffgenamen van PouwelsJanzn Visser ende hebben sij comparanten in devoorschreven qualiteijt naer rechte ende costume vanZuijthollant gecedeert ende getransporteertgelijck sij cederen ende transporteren bijdesen, aan, ende ten behouve van Henrick van denHeuvel mede schepenen alhier seeckerparthije grient groot ontrentdrie hont, ofte soo groot ende kleijnhet selve gelegen in ‘t Nonneweer bijhaer comparant te samen onder malcanderengecavelt hebben, oosten de Graeffe-lijckheijt ten westen capiteijn de Geldernoorden schout Backer, endeten zuijden Wouter Maartenzn met degerechticheijt van ‘t water verdersmet soodanige conditie vrijdommen

-53-

folio 27

ende servituijten als het de voorschrevenerffgenamen, ende der selven voorsatengepossideert, ende beseten hebben volgensde oude brieven, ende bescheijden daervan sijnde, ende verteegde sij comparantenin de voorschreven qualiteijt van de voorschreven grientaan, ende ten behouve van de voornoemde Henrickvan den Heuvel sonder eenigh recht actieofte toeseggen daer aan, ofte opmeer te behouden voorts gelooffde sijcomparanten de voorschreven grint te vrijen endete waren ende alle voorcommer ende voorplichtaf te doen, dien hij van rechtswegen schuldichis aff te doen, behalven de gemeenedorpslasten die den cooper tot sijnenlasten sal moeten nemen, ende beken-de sij comparanten van de geheele coop penningenvan de voorschreven grient voldaen ende betaeltte sijn den eersten penning metten lasten tenoirconde is dese opdracht bijschout ende schepenen geteeckent den 28e jannuari 1694

Bernardus van Helden Mij gegenwoordigh alsJan Jorissen de Gront als schout ende secretaris

B. BoenesCoop – 75 – 15 --40e penning – 1 – 17 – 14 – Verhooginge – 0 – 3 – 14 –

– 2 – 1 – 4 –

Wij Boudewijn Boenes schout

-54-

folio 27 versus

Bastiaan de Vries ende Cornelis van Hooff schepenender heerlijckheijt van Werckendam oircondenende getuijgen dat voor ons in eijgen persoongecompareert ende verschenen is, Neeltgen Joostenweduwe van Henrick Lambertzn geassisteert sijndemet mij schout voornoemt als haren gecoren vooght indesen wonende de weduwe onder Hardinxvelt ende verclaardesij comparante te cederen ende te transporteeren gelijcksij cedeert ende transporteert bij desen volgensde costume van Zuijthollant ontrent tweehont griendinge ofte soo groot ende kleijn hetselve gelegen is in Wouter Teunisweer onderWerckendam voorschreven # belent ten oosten B....retenweer westen Brouwersweer ten zuijdenWouter Maartenzn noorden Cornelis van Hooffwelcke twee hont grindinge de voornoemdeNeeltge Joosten is aangecaveltuijt den boedel van haer vader endemoeder zaliger volgens de cavelinge methaer susters, ende bredersgemaeckt ende bij schout ende schepenenvan Hardincxvelt gepasseert den 30e januari1692 ons schout ende schepenen vertoontende heeft sij comparante met haer schoonvaderin houwelijck hebbende de voornoemde Pieter Gijsbertzn vande voornoemde Jannetge Pouwels voonoemt de voorschreventwee hont grindingen bij accoort bewesenvan haer man zaliger aan voornoemde Pieter van Hooff Houve datin vollen eijgendom ende dat met alle appendentie

# aan, ende ten behouve van Pieter Gijsbertzn van Hooff in houwelijck hebende JannetgePouwels haer schoonmoeder

-55-

folio 28

vrijdommen ende servituijten als het de voornoemde weduweende derselven voorsaten gepossideert ende beseten hebbenvolgens de oude brieven, ende cavelcelen daer vansijnde, ende verteeghde sij comparant in de voorschreven qualiteijtaan, ende ten behouve van voornoemde Pieter Gijsbertzn dehoogh van den Hoeff sonder eenigh recht actie, ofte toeseggen daer aan ofte op meer te behouden soo recht isvoorts gelooffde hij comparant de voorschreven grient tevrijen ende te waren ende alle voorcommer aff te doensoo van ordinaris als extra ordinaris verpondingetot desen dage toe, behalve de gemeene dorps-lasten die den cooper tot sijnen lasten sal moetennemen, ende bekende hij comparant van de voorschrevengrient geheel ende al voldaen te sijn, met de somme vanvijftigh gulden ten oirconden is dese opdrachtbij schout ende schepenen gesegelt ende onderteeckentden 9e april ano 1694

Dit hantmerck gestelt Mij gegenwoordigh alsbij Cornelis van Hooff schout ende secretaris

B. BoenesCoop – 50 – : – 40e penning – 1 – 5 –Verhooginge – 0 – 2 – 8 –

– 1 – 7 – 8 –

Wij Boudewijn Boenes Schout, Henrick van denHeuvel, ende Jan Joriszn de Grontschepenen der heerlijckheijt van Werckendam oirconden ende getuijgen dat voor ons ineijgen persoon gecompareert ende verschenen is sijnAert Jacobzn de Waart, Jan Janzn Lombensoo voor sich selve

-56-

folio 28 versus

ende de voornoemde schout als oppervooghtvan Arien Janssen Louw ende HenrickJanzn als getrout hebbende Maeijke JansLomben, ende d’heer Meerten MathijsPompe, heer van Dorsmonde schepen endeoutraet der stadt Dordrechtende bekende sij comparanten in de voorschreven qualiteijt te weten den voorschrevenAert Jacobzn de Waart voor de helftJan Janzn Louw voor een vierde ende de voornoemdeschout in de voorschreven qualiteijt voor den achtste, endeHenrick Janzn mede voor een achtste ver-wisselt te hebben seecker vier hont grindingengelegen in Eeuwitten weert belent ten oostenende ten zuijden, ende ten westen de goederenvan de voornoemde heer Pompe, ende ten noorden deMeruwe, verwisselt tegens seecker vier hontgrindinge genaemt het Honthangers hoecktgetoecomende den voornoemde heer Pompe gelegenin ‘t Oosterseweer in Ballius goetbelent ten oosten Jan Joriszn de Gront, ten zuijden Dirck-tgen Lamberts, westen de vrou vanHardincxvelt, ende ten noorden de voornoemde heer Pompeende bekende mede de voornoemde heer Pompehet voorschreven Honthanger hoektge verwisselt tete hebben tegen de voorschreven vier hont grindingen in Eeuwitten weertende bekende sij comparanten in ge-volge van dien de voorschreven vier hont lant overende wederover te transporteren, ende te cederenin volle vrijen eijgendom, ende te sullen vrijenende waren, ende voorcommer ende voorplicht

-57-

folio 29

aff te doen dien sij comparanten aan wedersijdenschuldich sijn aff te doen soo van ordinaire alsextraordinaire verpondingen als andersints tot dese dage toebehalve de gemeene dorpslasten die de coopertot sijne lasten sal moeten nemen, voorts bekendede eerste comparanten ider in haer voorschrevenqualiteijt den eenen voor den anderen voor alle naar manin-ge haer selver sterck te maecken ende de ratote caveren ten saeke voorschreven tot securiteijtvan de heer Pompe ende sijn de voorschreven stuckenbij de voornoemde schepenen getaxceertop een somme van een hondert vijftich gulden ingereeden gelden, ten oirconde is dese verwisselingebij schout ende schepenen geteeckent den1e junij ano 1694

Hendrick van Hueven Mij gegenwoordigh alsJan Jorissen de Gront schout ende secretaris

B. BoenesVerwisseling getacx-ceert gereetop – 150 – : – Comt 40e penning – 3 – 15 – 0 – Verhooginge – 0 – 7 – 8 –

– 4 – 2 – 8 –

Wij Boudewijn Boenesschout, Henrick van Heuven, ende JanJorissen de Gront schepenen der heerlijckheijtvan Werckendam oirconden ende getuijgen datvoor ons in eijgen persoon, gecompareert endeverschenen sijn Aert Jacobzn de Waart, Jan JanznLouw, ende de voornoemde schout

-58-

folio 29 versus

als oppervooght van Arien Janzn Louen Henrick Janzn als getrout hebbende, MaaijkeJans Lou en hebben sij comparanten in de voorschrevenqualiteijt naer rechte ende costume van Zuijthollantgecedeert, ende getransporteert gelijck sijdoen bij desen, aan de heer meester MathijsPompe heer van Dochmonde schepenende outraet der stadt Dordrechtte weeten Aert Jacobzn de Waert voor dehelft, Jan Janzn Louw voor een vierdeende de voornoemde schout in de voorschreven qualiteijt vooreen achtste, ende de voornoemde Henrick Janznmede voor een achtste, seecker parthijegrient groot ontrent seven hont, oftesoo groot ende klijn het selve gelegen isin Eeuwitten waart, belent ten oosten deheer Pompe, ten zuijden de Backerskilwesten de Graeffelijckheijt ten noordenJan de Vries, voorts met soodanige conditievrijdommen, ende servituijten ende gerechticheden als het de voornoemdecomparanten, ende der selver voorsaten gepossideertende beseten hebben volgens de oude brieven endebescheijden daer van sijnde, ende verteeghdesij comparanten in de voorschreven qualiteijt aan, ende tenbehouve van de voornoemde heer Pompe sonder eenighrecht actie, ofte toeseggen daer aan ofteop meer te behouden soo recht is, voortsbekende sij comparanten ider in haer voorschreven qualiteijt den eenenden eenen voor den anderen voor alle naermaningebehalve de gemeene dorpslasten haerselven sterck te maecken en de de rato caveren

-59-

folio 30

tot securiteijt van de heer Pompe, endegelooffde sij comparanten de voorschreven grientte vrijen, ende te waren ende alle voorcommerende voorplicht aff te doen dien sij vanrechts wegen schuldich is aff te doen tot dendage der leverantie toe behalve degemeene dorpslasten die den coopertot sijnen lasten sal moeten nemen, endebekende sij comparanten in de voorschreven qualiteijt van devoorschreven grient voldaen ende betaelt tesijn door handen van de heer cooper met desomme van drie hondert vier ende t sestichguldens vijff stuijvers, in gereeden gelde tenoirconde is dese opdracht bij schout ende schepenen geteeckent den 1e junij ano1694

Hendrick van Hueven Mij gegenwoordigh alsJan Jorissen de Gront schout ende secretaris

B. BoenesCoop – 364 – 5 – 40e penning – 9 – 3 – 0 – Verhooginge – 0 – 18 – 4 –

– 10 – 18 – 4 –

Wij Boudewijn Boenes schoutCornelis van Hooff, ende Barent Damenschepenen der heerlijckheijt van Werckendam oirconden, ende getuijgen dat voor ons in eijgenpersoon gecompareert ende verschenen is, ChristiaenJuriaenzn Eijgenaer weduwnaer van LijntgeCroon wonende aan de somerdijck onder Werckendam

-60-

folio 30 versus

ende heeft hij comparant naer rechte endecostume van Zuijthollant gecedeert endegetransporteert gelijck hij doet bij desenaan Teunis Christiaenzn Eijgenaer sijn zoon degerechte helft van seecker huijske ende ervesijnde verbeterschap van dijkcavelinge, soo hetde voornoemde Christiaan Jurienszn het selve tot desendage toe in ‘t geheel beseten heeft, waer van dewederhelft is competerende sijn voorschreven zoon TeunisChristiaenzn Eijgenaer als erffgenaam van deandere helft hem aan gecomen door doot, ende over-lijden van sijn voornoemde moeder LijntgeCroon, belent ten oosten Lijntge Croonde eedele heer van Werckendam ten westen Cornelis deHaan, ten noorden Henrick Janzn Prins, ten zuijdende weduwe van Gerrit Kant, verders met soodanige conditien vrijdommen ende servituijten alshet de voornoemde Christiaan Jurienzn tot desen dagetoe beseten is volgens de brieven ende bescheijdendaer van sijnde, verders heeft hij comparantgecedeert ende getransporteert aan sijn voornoemde zoonTeunis Christiaenzn Eijgenaer alle sijnecomparants andere goederen van meubelen, huijsraetbeddens, deeckens, linne, wolle, tin, cooperijser houtwerck, suijt tooten en egeen goederenuijtgesondert hoe die genaemt soude mogen werdenende verteeghde hij comparant van ‘t voorschreven huijsseende verbeteringe van dijckcavelinge, als mede

Huisnummering Couvée collectie nr. 23K en 24K

-61-

folio 31

van alle sijn andere losse goederen, aan endeten behouve van sijn voornoemde zoon Teunis JuriaenznEijgenaer sonder eenigh recht actie oftetoeseggen daer aan, ofte op meer te behoudensoo recht is, voorts gelooffde hij comparant hetvoorschreven huijs te vrijen, ende te waren, ende allevoorcommer ende voorplicht aff te doen dien hijvan rechtswegen schuldich is aff te doen, totdese dage toe behalven de gemeene dorpslasten die den cooper tot sijne lasten salmoeten nemen, ende bekende hij comparant van decoop van de helft van ‘t huijske als mede van delosse goederen geheel, ende al voldaen, endebetaelt te sijn met de somme van vijftich guldenin gereeden gelden door handen van de voornoemde TeunisJuriens Eijgenaer, ten oirconden is dese opdrachtende transporteert bij schout ende schepenengeteeckent den 22e junij ano 1694

Dit is het hantmerck gestelt Mij gegenwoordigh alsbij Cornelis van Hooff voorschreven schout ende secretarisBerrent Damen B. Boenes

Coop – 50 – : – 40e penning – 1 – 5 – 0 – V erhooginge – 0 – 2 – 8 –

– 1 – 7 – 8 –

Wij Boudewijn Boenesschout, Cornelis van Hooff, ende Jan Joriszn deGront schepenen der heerlijckheijt

-62-

folio 31 versus

van Werckendam oirconden Henrick van Heuvenmede wonende alhier, ende heeft hij comparantnaer rechten, ende costume van Zuijthollantgecedeert ende getransporteert, gelijck hijcedeert, ende teransporteert bij desen, aan endeten behouve van Maarten Maartenzn Hollandermede wonende alhier seecker parthije grientgroot ontrent drie hont soo groot endekleijn het selve gelegen is in’t Nonneweerbelent ten oosten de Graeffelijckheijt tenwesten capiteijn de Gelder, noorden deschout Backer ten zuijden Wouter Maartenzn met de gerechticheijt van‘t waterverders met soo danige conditie, vrijdommenservituijten ende gerechtigheden als het de voornoemdevan Heuffen, ende der selven voorsaten gepossi-deert ende beseten hebben volgens de oudebrieven ende bescheijden daer van sijnde waernaer den cooper hem moet reguleren, endeverteeghde hij comparant van de voorschreven grientaan, ende ten behouve van de voornoemde MaartenMaartenzn sonder eenigh recht actie, oftetoeseggen daer aan, ofte op meer te behoudensoo recht is, voorts gelooffde hij comparantde voorschreven grient te vrijen, ende te waren, ende allevoorcommer ende voorplicht aff te doen dien sijvan rechtswegen schuldich is aff te doensoo van ordinaris als extra ordinaris verpondin-gen toe desen dage toe, behalve de gemeene

-63-

folio 32

dorpslasten die den cooper tot sijnen lastensal moeten nemen, ende bekende sij coop comparantvan de coop van de grient geheel ende al voldaente sijn den eersten penning metten lesten sijnde decoop penningen gereet een hondert gulden, ten oircondenhebben wij schout ende schepenen desenbrieff gesegelt ende onderteckent den 9e augusti ano1694

Dit ist hantmerck Mij gegenwoordigh alsvan Cornelis van Hooff schout ende secretaris

B. BoenesCoop 100 gulden gereet. 40e penning is 2 – 10 – Verhooginge 0 – 3 –

2 – 13 –

Wij schout ende schepenen van Wercken-dam attestere dat wij op den 26e november1694 erhfhuijs hebben gehouden van de weduwe endekinderen van Jan Dirxzn Smit, ende dat hetgeheel erffhuijs is bedragende de somme vaneen hondert acht ende tachtich gulden comt voor den 40e penning de somme van 4 – 14 – 0 – Verhooginge 0 – 5 – 4 –

4 – 19 – 4 – Actum present schout, Bastiaen de VriesBarent Damen, Floris van Stael. Schepenenactum als boven

Mij gegenwoordigh alsschout ende secretaris

B. Boenes

Wij Boudewijn Boenesschout, Henrick Heuven, ende Jan

-64-

folio 32 versus

Joriszn de Gront schepenender heerlijckheijt van Werckendam, oircondenende getuijgen dat voor ons in eijgen persoongecompareert ende verschenen sijn, LeentgeWoutes Verheij weduwe van Arien Bootmet kennis, ende toestaan van de voornoemdeschout van Werckendam van Werckendam als oppervooght van alle weduwe ende weesen deser heerlijckheijt ende ten overstaanvan schout ende schepenen ende heeft sijcomparante naer rechte ende costume van Zuijthollant gecedeert ende getransporteertgelijck sij in de voorschreven qualiteijt cedeert ende transpor-teert bij desen, aan, ende ten behouve vanMaarten Maartenzn Hollander mede wonendealhier ontrent drie hont grient, oftesoo groot ende kleijn het selve gelegen is in deVier Roeijen, ten oosten StoffelKuijnen, ten zuijden Maarten Bootten westen ende noorden d’eedele heervan Werckendam met de grient genaemtden Amerkamp, verders met soodanigeconditien, vrijdommen ende servituijten alsde voornoemde Arien Boot, ende der selvenvoorsaten gepossideert ende beseten is geweestvolgens de oude brieven ende bescheijden daervan sijnde waar naer den cooper hem moet

-65-

folio 33

reguleren, ende verteeghde sij comparantevan de voorschreven grient aan, op, ende tenbehouve van de voorschreven Maarten MaartenznHollander sonder eenigh recht actie, oftetoeseggen daer aen, ofte op meer tebehouden soo recht is, voorts gelooffde devoorschreven weduwe de voorschreven grient tevrijen, ende te waren ende alle voorcommer endevoorplicht aff te doen, dien sij van rechtswegen schuldich is aff te doen, soo ordinarisals extra ordinaris verpondingen tot desen dagetoe, behalve de gemeene dorpslastendie den cooper tot sijnen laste moet nemen,ende bekende ten oirconden is dese opdrachtebij schout ende schepenen gesegelt endeonderteeckent den 30e december 1694 Henrick van Heuven Mij gegenwoordigh alsJan Jorisse de Gront schout ende secretaris

B. BoenesGereetCoop 75 – 0 – 40e – 1 – 17 – 8 – Verhooginge – 0 – 3 – 14 – – 2 – 1 – 6 –

-66-

folio 33 versus

Compareerde voor ons Wilhelm Dinantschout, Bastiaen de Vries endeBarent Damen, schepenen der heerlijk-heijt Werckendam, Hendrik vanBroukhuijsen, als gecooren voogt, # van zaliger Hendrik Luchter-hoff ende Jacomina Peerboom, van hare mondige ende minderjarigekinderen, mitsgaders Nicolaes Luchterhoffmeerderjarige nagelaten soon ende bijtestament mede aengestelt als voogt oversijne onmondige broeders en zusters endeoversulx een mede erffgenaam van HendrikLugterhoff ende Jacomina Peerboom zaligervoorschreven, de welke verklaerde in de voornoemdequaliteijte te cederen, transporteren en over tedoen, gelijk deselve doen bij desenseker schult rentebrieff ter somme vanvierhondert drie en veertigh gulden tien stuijverssijnde gevestigt en gehipotikeert opseker huijs en erve staende ende gelegenbinnen Werkendam, breder in den voornoemdebrieff uijtgedruickt, sprekende tot lastevan Machteltge Damen, spruijtendeter sake geleende en aengetelde geldenin date den 13e junij sestien hondert negenen t seventig gepasseert, aen enten behouve van de heer David Lulliuspredicant tot Almkerk in den landenvan Altena, volgens de costuijmenvan Zuijdhollant, sonder dat hijcomparant op den voorschreven brieff eenig hetalderminste recht actie ofte toesegging meer sijn behoudende, soo regt is

# van de meerderjarige kinderen en erffgenamen volgens procuratie daar van sijnde gemaekt voor den notaris Johan van Esch ende aen ons schout schepenen voornoemt geexsibeert.

-67-

folio 34

voorts bekende sij comparanten voldaenen betaelt te sijn den eerstenstuijver met den laesten # aldus gedaensonder arg of list. Actum Werken-dam desen 21e julius 1695

# Ende gelooffe sij comparanten het volle effect aen d’heer Lulius voornoemt te latengenereren sonder daer iets tegens te doen ofte doen doen t’sij in rechten ofte daer buijten ingenerlij manieren.

Onder verbant van haer lieder comparants personenen goederen deselve onderwerpende de indr......... van ‘t hof van Hollanttot meerder securiteijt van ‘t voornoemde hipoteekhebben haer tot borg ................... geconstitueertgelijk de selve doen bij desen AertClasen de Geus, woonende tot Werkendammitsgaaders Cornelis de Geus ............... onder renuntia-tien der benefitien ordinis driesionis etexcussionis mitsgaaders de benefitien der regtenActum uts

Berrent Damen In kennisse van mij alsBastiaen de Vries schout en secretaris

W. DinantCapitael – 443 – 10 – 0 – 40e penning – 11 – 1 – 8 – Verh0ginge – 1 – 2 – 8 –

– 12 – 2 – 0 –

-68-

folio 34 versus

Wij Wilhelm Dinant schout Bastiaende Vries ende Jan Jorisse de Gront schepenen derheerlijkheijt van Werkendam oirconden dat voor ons in eijgenen persoonverschenen ende gecompareert is AdriaenTimmerman als man en voogt vanMacheltie Janse de Geus de welke naer regte en costume van Zuijdhollantcedeert en transporteert gelijk hijdoet bij dese, aen en ten behoeve vanJan Barentse Groen sekre partijegrient groot ontrent twee hont oftesoo groot en kleijn de selve onder Werken-dam agter den wint coorenmolen isliggende, belent ten oosten d’ heer vanWerkendam, ten westen de weduwe vanBastiaen van den Heuvel, ten zuijdenHuijbertie Piters, ten noorden Jan BarentseGroen selffs, verders met sodanige vrij-dommen servituten en geregtighedenals den voornoemde comparant off desselfs voor-saten van outs hebben beseten gehadtvolgens de oude brieven en bescheijdendaer van sijnde, waer naer den cooperhem moet reguleren, ende verteegdehij comparant van de voorschreven grient in qualiteijt voorschrevenaen en ten behouve van den voornoemde JanBarentse, sonder daer op eenige het alder-minste regt actie off toe segginge daerop meer te hebben behouden soo regt isvoorts gelooffde hij comparant den voornoemdegrient te vrijen van alle soo ordinarisals extra ordinaris verpondinge tot den

-69-

folio 35

jare 1695 incluijs, den cooper salde gemene dorpslasten tot sijnenlasten moeten nemen, ende bekendehij comparant van de cooppenningen geheel en ‘t alvoldaen ende betaelt te sijn den eerstenpenning met den laesten bestaende ingereden coop vijffen veertige carrolus guldensten oirconden hebben wij schout enschepenen desen brieff gesegelt enondertijkent Actum Werkendam desen22e julij 1695

Jan Jorissen de Gront In kennisse van mijBastiaen de Vries als schout en secretaris

W. DinantGereet gecoste – 45 – 0 – 040e penning – 1– 2 – 10 –

– 0 – 2 – 6 – – 1 – 5 – 0 –

-70-

folio 35 versus

Wij Wilhelm Dinant schout Hendrickvan Heuven, ende Jan Jorisse de Grontschepenen der ambagtsheerlijckheit Werckendam orconden ende getuijgen dat voor ons isgecompareert Huijbert Aerts Heerschopweduwnaar van wijlen Gerrichje Lamberts bijde welke heeft geprocreet JannichieArriaentie ende Aert Huijbertse, ter eeneende Jordaen Lambertse als oom endebloetvoogt van ‘s moeders sijde overde voorschreven kinderen, ter andre sijdeende verclaerde de comparanten op approbatieende toestemming van den schout alsoppervoogt van alle onmondigen sijn edelebedrijff metten andren nopende de voorschrevenkinderen moederlijk bewijs, erffenis, enbestefenissen, te sijn verdragen en veraccordeertin deser voegen, dat hij eerste comparantde voorschreven kinderen sal hebben op te volgenen alimeneeren in cost, drank, klederenen verder behoeftigheden, mitsgaaders deselvete laten leeren lesen schrijven en eenbequaem hantwerk ofte ambagt, tot datde voorschreven kinderen sullen gecomen sijntot ten ouderdom van vijffentwintighjaren ofte andren geapprobeereden stateende daer toe gecomen sijnde, aen idervan de selve uijtterijken een een somme vanvijfftig carolus gulden sonde meer, in voldoe-ninge van hare moederlijke erffenisse endebesteffenisse # ende sullen de twee eerstgenoemde dogters nog hebben en genietenalle wolle ende linne klederen mitsgaaderssilver en gout en andre versiercelen tot harenmoeders lijven gehoort hebbende

# dog indien een van de selve quame afflijvigh te werden sal het voorschreven voleeren enversterven de langslevende.

-71-

folio 36

waer tegens Aert Huijbertse, met de andresonen, die den voornoemde eerste comparant bijeen twede off later huwelijk mogte verwekkensullen erven ende genieten alle de lindeen, wolle klederen, mitsgaaders silver engout en andre versiercelen tot den comparantslijven behoort hebbende, waer tegens dencomparant sal behouden en in eijgendom hebbenen besitten, het huijs en erve jegenwoordighbij hem bewoont werdende mitsgaaders dengehelen inboel, soo van linnen wollenende alle den huijsraet geen altoos uijtge-sondert, met schuijte tooten, fuijken en‘t geen verders tot de visserije s...eteert endegehoort, wijders neempt hij eerste comparantaen en belooft te sullen betalen alle schul-denen lasten des boedels, geen altoos uijtge-sondert, waer mede de comparant verclaerdete wesen vergenoegt en geloven den een denanderen het volle effect van dien te sullenlaten genieten, en daer niet tegens te doenofte doen doen ’t sij in regten ofte daerbuijten in geenderlije manieren, onder verbantvan haer comparants persoonen en goederensubmitterende de selve het bedwange endede judicatie van den hove van Hollantsonder fraude, aldus gedaen ende gepasseertter presentie als boven, actum desen 8e september 1695

Henderick van Hueven In kennisse van mij als schoutJan Jorisse de Gront en secretaris

W. Dinant

-72-

folio 36 versus

Wij ondergeschreven Wilhelm Dinant schouten secretaris Dirck Cuijnen de Gront endeJan Jorissen de Gront schepenen der heer-lijkheijt Werkendam, verclaren ende getuij-gen dat wij op den 17 september 1695des namiddags ontrent de clocke vieruijren sijn versogt aen de huijsing vanCorstiaen de Vries, ende Teuntie Cornelisdr Bakkeregte luijden binnen de voorschreven heerlijckheijtwonende alwaer wij den voornoemde Corstiaende Vries siekelijk aen den lighame hebbenbevonden, dog sijn verstant ende memoriewel hebbende ende ten volle gebruijkendeome van sijne tijdelijke goederen tedisponeren soo ons volcomen bleek, welkevoorschrevenegte luijden te kennen gaven datsij aenmerkende des menschen levens brosheijtop deser aerde, als een schaduw vergankelijkende datters niet sekerder ent is dan de dootende ‘t onsekerst de tijt ende de uijre van dienoversulc niet van meninge waren van desewerelt te scheijde voor en al eer sij vanhare tijdelijke goederen, haer van Godtalmagtig verleent uijterlijk soude hebbengedisponeert ende ‘t selve bij desen willendedoen soo sij openlijk verclaerde, uijt haerlieder vrije en onbedwongen wille sonderopmakinge van imant ter werelt, alvorenshaerlieden in de hande godes haren schipperen saligmaker bevolen te hebben, soo ist datsij testateuren sijn re....rende casserendedoot en te niet doende gelijk sij doen bijdese alle testamenten, codicillen, legatengiften ter sake die doots ofte onder denlevenden off eenige andre makinge diesij testateuren te samen off elc in ‘t bijsondervoor dato deses mogte hebben gemaektofte opgerigt, ende bijsonderlijk dehuwelijkse voorwaerden tussen hun testateu-ren voor band des huwelijk gemaekt endeopgerigt off gesloten, niet willende dat deselve

-73-

folio 37

of eenige van dien in eenig poinct gevolgtende naergecomen sullen werden,ende bij desen van nieuws willende disponerenverclaren sij testateuren uijtsonderlinge lieffdeen affectie den een den andren reciprocielijkover ende weder over, ende over sulc den eerststervende den langtslevende van hun beijdete stellen tot haer eenige gehele en universe-le erffgenaem, in alle hare goederen sooroerende als onroerende hebbende, ofte toeco-mende gene altoos ter weerelt uijtgesondertsulc ende in dier voegen de eerst stervendede selve metter dood ontruijmen ende naerlaten sal, ome daer mede te doen als methem vrij en eijge goet, ome ‘t selve innoot te mogen verteren vervreemden endeveralieneren soo ende sulcx den langst levendegoeden raet ende oordeel blijft gedragen salsonder dat aen de vrienden ab intestato van deneerst stervende oijt ofte oijt eenige openingestaet ofte inventaris des boedels gegevenbehoeft te werden, met dien verstande nogtansdat de testateuren bijde overleeft sijndedat als dan de goederen bij den langstlevendenae te laten sullen geerfft worden bij de tenalatende vrienden en erffgenamen ab intestatoaen wedersijden halff en halff soo regt enbillick is, willende ende begeerende ookdat alle testamenten codicillen off eenigeandre makinge die sij testateuren te samenoff elx in ‘t bijsonder mogte comen te passerendesen eenigsints contrasieerende voor nul envan onwaerde sullen werden gehoudeneven en al eens off die noijt gepasseert warenten ware daer inne waren ge.....eert de teniet doeninge, met herhalinge ende bevestingevan dese woorden wij hebben malcanderenanders verstaen, dit alles uijt demont van de testateuren ontworpen sijndeende haer van woort tot woort wesendevoorgelesen verclaerde ‘t selve te wesen haer

-74-

folio 37 versus

testament ofte uijterste wille, willendeende begeerende dat het selve volcomencragt ende effecte in allen desen salsorteren, ‘t sij als testament, codicillegaet, gifte ter sake des doots ofte onderden levenden, soo en in dier voegen het selvebest naer regte ende costume deser landensal comen ofte mogen bestaen alwaerhier inne niet uijtgedrukt de behoorlijkeclauselen daer toe gerequreert, houdendede selve nogtans voor deses geinsereertsonder froude, aldus gepasseert voordesen nevens de testateuren voornoemt dedesen nevens de testateuren ondertijkent hebbenop huijden deses 11 september 1695 voornoemt

Corstiaen de Vries Teuntie Cornelis BaekerDirck de Gront Jan Jorisse de Gront

In kennisse van mijals schout en secetaris

W. Dinant

-75-

folio 38

Wij Wilhelm Dinant schoutDirck Cuijnen de Gront, ende Bastiaen deVries, schepenen der heerlijckheijt Werken-dam, oirconden dat voor ons sijn gecom-pareert d’ heer Mattijs Pompe heere vanDorstmonde, schepen en outraet der stadtDordrecht, ter eenre, ende Jan de Vries woonen-de tot Werkendam ter andre zijdewelke voorschreven comparanten verclaerden met ten andrente sijn overgecomen ende veraccordeert (wegens‘t verwisselen van twee partijen lant tegenslant) in deser voegen dat hij eersten heercomparant van hem tweeden comparant overgeno-men ende gewisselt heeft, ontrent een hondertvijf en seventigh roeden lants gelegen inEwoutewaert belent ten oosten en zuijdenden voornoemde eersten heer comparant ten westende Graeffelijk, ten noorden Bastiaen BastiaenseTimmerman, tegens sekre andre ontrent vijffeen hondert vijff ent seventigh roeden lantsgelegen in Droevendael, belent ten oostenJan Jorisse, ten westen Juffrouwe van Hardinx-velt, ten zuijden Arien Jacobse Timmermanten noorden Bastiaen Bastiaense Timmermangelijk hij tweede comparant bekent overgedaenende verwissilt te hebben, aen hem eerstenheer comparant de voorschreven eerstgenoemde een hondertvijff ent seventigh roeden lants, tegens devoorschreven laetst genoemde andre een hondert vijffen t seventigh roeden lants, belent als bovenstaet ge........sseert, voorts verclaeren decomparanten elck in soldum te cederen, deneen aen den andren op te dragen en in vollenen vrijen eijgendom over te doen en tetransporteren bijde de voorgenoemde partijtieslants, naer regte ende costume vanZuijdhollant, met soo danige conditie

-76-

folio 38 versus

vrijdommen, servituten ende geregtighdenals de voornoemde comparanten predee...sseurs hebbengepossideert ende beseten gehadt, volgensde oude brieven en beschijden daer van sijnde# waer naer haer de comparanten moeten regulerensoo regt is, ende gelooffde hij comparantenden een den andren het volle effec vante sullen laten genieten, ende daer niet tegenste doen ofte doen doen, t sij in regte oftedaer buijten, in geenderlij manieren, onderverbant van haer comparanten persoonen engoederen, submitterende de selve dejudicature van een hove van Hollantsonder froude aldus gedaen ende gepasseertvoor ons schout en schepenen voornoemt, diedesen hebben gesegelt en ondertijkentactum den 24 september 1695

Dirck de Gront In kennisse van mijBastiaen de Vries als schout en secretaris

W. Dinant

# De verwisselde partijen sijn bij schout en schepenen getaxeert ijder op een some van vijff ‘tsestig carolus gulden comt voor den partijen de 40e penning te bedragen ------- 1 – 12 – 8 – Verhooginge – 3 – 4 – 1 – 15 –12 –

Compareerde voor ons Wilhelm Dinant schoutDirk Cuijnen de Gront en Bastiaen deVries schepenen der heerlijkheijt Werkendamd’ heer Mathijs Pompe heere van Dorstmondeschepen en outraet der stadt Dordrecht tereenre, ende Bastiaen Bastiaense Timmermanwonende tot Werkendam ter andre zijde

-77-

folio 39

ende verclaerde sij comparanten metten andren tesijn verdragen en overcomen, nopende ‘t verwisselenoff vermangelen van twee partijen lanttegens lant in deser voegen, dat hij eerstenheer comparant bekent van hem tweeden comparantovergenomen ende geoisselt te hebben sekreontrent een hondert vijff en t’seventigh roedenlants gelegen in Ewoutswaert belentten oosten en noorden, den voornoemde eerstenheer comparant ten westen de Graeffelijkheijtten zuijden Jan de Vries, tegens sekreonternt twee hondert en twee roeden lantsgelegen in Droevendael belent ten oostenJan Jorisse ten westen de Juffrouw vanHardixvelt, ten zuijden Jan de Vries tennoorden den voornoemde heer comparant, gelijkhij tweede comparant mede bekent overgedaen endeverwisselt te hebben aen hem eersten heercomparant de voorschreven eerst genoemdt ontrenthondert vijff en ‘t seventigh roeden lants, tegende voorschreven laest genoemde omtrent twee hondten twee roeden lants, belent als boven staetuijtgedrukt, voorts verclaerde de comparantenelx in solidum te cederen, ende de voorgenoemdepartijties lants, den een aen den andren invollen en in vrijen eijgendom over te doenende te transporteren, naer regten ende costumevan Zuijdhollant, met soo danige conditienvrijdommen, servituten, ende geregtighedenals de voornoemde comparanten prede...sseurs hebbengepossideert ende beseten gehadt, volgensde oude brieven en bescheijden daer van sijndewaer naer haer de comparanten moeten regulerensoo regt is, ende gelooffde sij comparanten

-78-

folio 39 versus

malcanderen het volle effect van dien tesullen laten genieten ende daer niet tegenste doen ofte doen doen ‘t sij in regte oftedaer buijten in geenderlij manieren onderverbant van haer comparantens persoonen en goe-deren submiteerende de selve de judicaturevan den hove van Hollant, sonder foudealdus gepasseert voor ons schout en sche-penen voornoemt die desen hebben gesegeltende ondertijkent actum den 24 septemberDirck de Gront In kennisse van mijBastiaen de Vries als schout en secretaris

W. Dinant

De vermangelde partijen sijn bij schout en schepenen getaxeert ijder op een some van vijff sestig carolus gulden comt voor den partijen waer aff den 40e penning moet werden betaelt desome van ------ 1 – 12 – 8 – ende de verhooginge – 3 – 4 – 1 – 15 –12 –

Wij Wilhelm Dinant schout, Dirk Cuijnende Gront, ende Bastiaen de Vries, schepenender heerlijkheijt Werkendam, oircondenende getuijgen dat voor ond is gecompareertAert Kuijke woonende binnen Werkendam voornoemt, de welke verclaerde naer regten endecostume van Suijthollant te cederenover te doen ende te transporteren, in volleen in vrijen eijgendom, aen en ten behouvevan de heer Mathijs Pompe heer vanDorstmonde schepen en outraet der stadDordrecht sekre partije lants gelegen inEeuwoutweert groot ontrent twee hondert

-79-

folio 40

en elff roeden, ofte soo groot ende kleijnhet selve gelegen is, en dat voor een some vanagt en vijfftig carolus gulden, belent tenoosten en noorden den voornoemde heer Pompe ten westenDirxse Lambertse de Gelder, ten zuijdenGerrit Corneliszn Corsten, verders met sooda-nige conditien vrijdommen servitutenende geregtigheden als den voornoemde comparantmitsgaaders desselfs voorsaten van outs hebben besetengehadt, volgens de oude brieven en bescheij-den daer van sijnde waer naer hem dencooper moet reguleren, ende verteegde hijcomparant van de voorschreven partije lants, aen open ten behouven van den voornoemde heer Pompesonder eenige het alderminsten regt actieofte toesegging daer op meer te behoudensoo regt is, voorts gelooffde hij comparantde voorschreven partije lants te bevrijden vanalle commer, laste, stipulatie off hipotecatiesoo speciael als generael, mitsgaaders van deordinaris en extraordinaris verpondingen tot denjare 169. incluijs, behalven alleen dedorps lasten die den cooper tot sijnenperijkel sal nemen, waer en tegenshij comparant soo voor hem als sijne kindren in ‘teerste lite dog niet verder te rekenen, salhebben en behouden tot gebruijk denopslage van vier roeden lants aen ‘t Gatint Hooft aen ‘t oosteijnde van den grientvan den selven heer Pompe ome alles daerop te leggen, en aff te schepen dat hij comparant off desselffskinderen in ‘t eersten lite van noode moghenhebben, blijvende aen den selven heer denijgendom van de voorschreven vier roeden lantssonder froude, aldus gedaen ende bij schout enschepenen is desen ten oirconden der waerheijtgesegelt en onderteeckent, actum den 24 september 1695

Dirck de Gront In kennisse van mijBastiaen de Vries schout en secretaris

W. DinantDen coop is 58 guldencomt voor den 40e penning – 1 – 9 – 0 – verhoging – 0 – 2 – 14 –

– 1 – 11 – 14 – folio 40 versus

Wij Wilhelm Dinant schout

-80-

Hendrik van Heuven ende Bernardus van Heldenschepenen der heerlijkheijt Werkendam verclaren ende getuijgen dat wij op dentwee en twintigsten november 1695 des morgensontrent de clocke negen uren sijn versogtaen de huijsinge van Gerrit Pietersenvan Gils ende Anneke Cnoppen egteluijden binnen de voorschreven heerlijkheijtwoonagtig ons schout en schepenen welbekent, alwaer wij den voorschreven GerritPieterse van Gils ziekelijk aen denlichame te bedde leggende bevonden hebbendog sijn verstant en memorie ten vollenhebbende ende gebruijkende om van sijne tijde-lijke goederen te disponeren, soo onsvolcomen bleek, welcke voorschrevenegte luijden te kennen gaven dat sijaenmerkende des menschen levens brosheijtop deser aerde als een schaduw vergankelijkende dat er niet sekerderen is dan dedoot, ende ‘t onsekerst de tijt ende de uijrevan dien,n oversulx niet van meningwaren van desen werelt te schrijden vooren al eer sij lieden van hare tijdelijkegoederen haer van Godt amagtige verleentuijtterlijk soude hebben gedisponeertende ‘t selve bij desen willende doen soosij opentelijk verclaerden uijt haer liedervrijen onbedwongen wille sonder opma-kinge van imant ter werelt alvorenshare ziele in de handen Godes harenschipper en saligmaker, bevelende, soois’t dat sij testateuren sijn revo-cerende casserende doot en te niet doendegelijk sij doen bij desen alle testamentecodicillen legaten, gifften tersake des doots offte onder den levende

-81-

folio 41

off eenige andre soorten van makingedaer sij testateuren te samen off elx in ‘tbijsonder mogte hebben gemaeckt en opge-rigt off gesloten, niet willende dat desel-ve off eenige van dien van waerdensullen werden gehouden in eenig pointmaer verclaert sullen werden voor nul en van onwaerden, ende bij desen vannieuws willende disponeren verclaren sijtestarateuren (met de kinderen van hemvoornoemde Gerrit Peterse van Gils in een eerderhuwelijk bij den selven geprocreertbij Janneken Ariens met name Arie Gerritsen van Gils # Pieternel-la Gerritsen van Gils # ende Mattheus Gerritsen van Gils , te samen meerderjarigegelijk de selve mede verclaerde met hareouders te sijn verdragen en over gecomenen oversulx daer toe gevende haer volcomenconsent en toestemming, sonder dat sij-lieden naer doode van een van de testateurssullen pretenderen haer moederlijk bewijsuijt sonderlinge lieffde en effectie deneen den andren ende sulx over endeweder over, resproquelijk de eerst sterven-de den langst levende van hun beijdente stellen tot haer eenige universeleerffgenaem, in alle hare goederen sooroerende als onroerende hebbende oftetoecoomende geene altoos ter werelt uijtge-sondert, sulx en in dier voegen als deneerts stervende deselve meter dood ontruijmenende naerlaten sal ome daer mede te doenals met hun vrij en eijge goet, het selvein cas van noot te mogen vervreemden vercopenen veralieneren dog alles met toestemmingen permissie van de voornoemde drie kinderenende in cas den voornoemde Gerrit Piterseeerst afflijvigh mogte comen te werdensoo sullen der selver klederen, soo

# met approbatie van schout en schepenen mede gecoren voogt over Lijnien minderjarigebroeder

# getrout hebbende Cornelis Aertse de Weert

folio 41 versus

linnen als wollen mitsgaarders desselve

-82-

versierselen van gout silver, als anderstot sijnen lijven gehoort hebbende gedeelten geerfft worden bij de voorschreven drie genoemdekinderen, gelijk mede de voornoemde AnnekeCnoppen comende te sterven en afflijvighte werden als dan mede alle hare soolinde als wolle klederen gout silveren andre versierselen tot haren kijve gehoorthebbende sullen worden geerfft en gedeeltbij Cornelia Cnoppen, ende Hermen Cnoppendesselvige suster en broeder respectivegelijck mede naer doode van beijde detestateuren, aende voornoemde Corneliaende Herman Cnoppen, nog sal moeten werdenuijtgereijk van de meergenoemde die kindereneen some van een hondert carolus guldensonder meer, ende de resterende goe-deren sullen als dan werden gedeelt engeerfft bij de drie meergenoemde kinderen, bijdesen worden gestelt en gemaekt eenigeen universele erffgenamen van dengehelen boedel # dit alles uijt de montvan de testateuren ontworpen sijnde endehaer van woort tot woort wesende voorgelesensij verclaerde ‘t selve te wesen haer testamentofte uijtersten wille willende endebegerende dat het selve volcome cragteen effecte sal hebben te sorteren, ‘t sijals testament, codicil, legaet, gifteter sake des doots ofte onder den levendesoo en in dier voegen het selve best naerregte ende costume deser landen salconnen ofte mogen bestaen alwaer hierinne niet uijtgedruckt de behoorlijkeclausulen daer toe gerequreert houdendedeselve nogtans voor in desen geinsereert

# in alle de naetelatene goederen van bijde de testateuren

-83-

folio 42

der waerheijt hebben wij schout en schepenenvoornoemt dese opdracht met onse gewoonlijkesignature ondertijkent in onse secretarijedesen 2e april 1696

Floris van der Stael In kennisse van mijBernardus van Helden schout en secretaris

W. DinantCapitael 246 gulden40e penning – 6 – 3 – 0 – verhogingh – 0 – 12 – 5 –

– 6 – 15 – 5 –

-84-

folio 42 versus

Compareerde voor ons Wilhelm Dinant schoutFloris van der Stael ende Bernardus van Heldenschepenen der ambachtsheerlijkheijt WerkendamHuijbert Aertse Heerschop laeste weduwnaer vanEeltje de Bruijn, ende Hendrik de Bruijn schouten secretaris tot Uijtwijk als oom en voogtover het nagelatene weeskint Anna BastiaensHanegraeff ende bekende sij comparanten vercoftte hebben ende als nu wel ende wettigop te dragen over te doen ende te transporte-rensoo deselve doen bij desen # eenen halven mergengrient in ‘t Ballius goet gelegen en bij denselven van haer comparanten gecoft vrij en onbelast voor een somevan twee hondert ses en veertige carolus guldenwaer van ten oosten belent is Dirk de Grontten westen mevrouw de Rovere ten zuijdenWouter Bastiaen Hanegraef ten noordenCornelis van Hooff ende dat met soo danigeconditien vrijdommen servituten ende geregtig-heden als de comparanten en haerlieden predeceseursvan outs hebben beseten ende gebruijkt gehadvolgens de oude brieven en beschijden daer vansijnde waer naer hem den coper sal hebbente reguleren, voorts belooffden de comparantenden voorschreven halven mergen grient te vrijenen te waren, alle lasten en commeren aff tehouden die sij van regts wegen schuldig sijn aff te doen mitsgaaders de oirdinare enextra oirdinare verpondingen tot den jare 1696 toeende verders niet ende sal hij coper voor sijnenrekeninge nemen de gemene dorps lastenvoorts verteegde de comparanten van den voorschreven halvemorgen grient # aen op ende ten behouve alsboven, sonder eenige het alderminste regtactie crediet off toesegginge daer aen of opmeer te behouden soo regt is ten oircondeende bekende de comparant van de voorschreven cooppenningenten vollen te wesen voldaen ende betaeltden eersten penning metten laetste en oirconden

# aen op ende ten behoeven van Lambert Dirxe Cooijman

# naer regte en costume van Zuijthollant

-85-

folio 43

sonder fraude aldus gedaen endegepasseert voor ons schout en schepenenvoornoemt die desen die nevens de testateurenmitsgaaders de drie genoemde kinderenhebben ondertekent, datum als boven‘s jaers 1695

Dit hantmerk is gestelt bijGeerrit Pieterse van GilsAnneke KnobbeArien GersenCornelis Aersen de WeertMatteus Geeritsen van GilsH. van HeuvenBernardus van Helden

In kennisse van mijals schout en secretaris

W. Dinant

Wij ondergeschreven schout en schepenenvan Werkendam attesteren endeverclaren op den eet bij ons amptshalvengedaen dat capteijn Hendrik de Gelderbij testamente van zaliger Jan GerritseSeggers is aengestelt tot administeerendevoogt over Gerrit Corstiaense, ende dat denvoornoemde voogt jegenwoordigh van God almag-tige besogt sijnde met blintheijtoversulx niet meer bequaem de goederenbij den gemelten Gerrit Segger nagelatente connen administeeren, oversulx daer van

-86-

folio 43 versus

gaerne soude wesen geexquseertom sijn voornoemde blintheijts willeende een ander in sijn plaetse te latensurrogeren, dog alsoo den gemeltenGeerrit Corstiaense nu bij na al bereijktden ouderdom van vijf en twintigh jarenheeft bereijkt soo is’t dat den voornoemdeadministreerende voogt wel soude begerendat den gemelten Gerrit Corstiaenseselffs sijne goederen mogte administerenalsoo den selven daer toe bij den voornoemdeadministerende voogt bequaem geoordeeltwert, gelijk mede schout en schepenenvoorschrevenverclaren dat de selve GeerritCorstiaense sig wel comporteert, endevan een goet leven handel en wandelte sijn, ende tot de administratiecapabel geoordeelt wert, ten oircon-den der waerheijt is dese bij schout enschepenen ondertijkent op huijden desen22 november 1695

H. van Heuven In kennisse van mijBerrent Damen als schout en secretaris

W. Dinant

-87-

folio 44

Wij Barend Damen en Bernardusvan Helden schepenen der heerlijcheijdWerkendam attesteren en verclarendat voor ons in eijgenen persoon isgecompareert ende verschenen CloudiSouwen schoolmeester alhier de welckeconstitueerde ende magtigh maecktegelijk hij constitueerd ende magtighmaeckt bij desen Claes Box oudschoolmeester tot Hees in de Meijerijevan ‘s Hertogenbos sijnen schoonvaderom uijt sijn comparants naeme endevan sijn comparantens wegen teadministreren en soo als sijn geconstitueerdegoede raed gedragen sal te behandelen degoederen die hem bij huwelijke met sijnehuijsvrouwe Christina Bocx aen gecomensijn ‘t sij in het verkoopen veralieneerenbehoorlijcke opdragt te doen van huijsenlanden of meubile goederen ‘t verkoopenhet huijs te verheuren uijt en in schuldente betalen en te innen de onwillige betaelders door middel van justitie tedwinge een ofte meer procureurs ad litel te stellen belovende dit alles wat bijsijn geconstitueerde sal wesen gedaen tehouden ende te doen houden al ......... eersals of hij comparant selfs in persoonsoude mogen ofte konne doen onderverbant als na regten mids dat sijngeconstitueerde gehouden blijft te doenvan sijne ontfangh ende uijtgave behoorlijkerekeninge ende religia, ten oirkondeder waerheijd is dese in absentie van deschout en secretaris bij ons schepenengeteekent op huijden 5 december 1695

Berrent DamenBernardus van Helden

-88-

folio 44 versus

Wij Wilhelm Dinant schout DirkCuijnen de Gront vervangen de sijnen confrater Bernardus van Heldenschepenen der ambachtsheerlijkheijt Werken-dam oirconden dat voor ons sijn gecompareertEeltie de Bruijn weduwe wijlen BastiaenWouters Hanegraeff bij de welcke sij heeft geprocreeertAnna Bastiaense Hanegraeff ter eenreende Arien de Bruijn mitsgaaders Hendrikde Bruijn als oomen ende bloetvoogdenvan ‘s moeders zijde over het voorschrevenweeskint ter andre zijde, ende verclaer-den de comparanten met approbatie ende toestem-mingh van den schout als oppervoogt vanalle minderjarige, sijn eedele bedrijffmet ten anderen nopende ‘t voorschreven weeskintvaderlijk bewijs erffenisse ende besterffe-nisse te sijn verdragen en veraccordeert indeser voegen dat sij comparanten aen haer voorschrevendogter Anna Bastiaense Hanegraeff saloverdoen eerstelijk d helfft van eenhoffstede groot ontrent sestien mergenlants mette halve wooninge gelegenin de polder van Muijssenbroek onderGiessen Nieuwenkerk, nogh de helft vanses mergen griendinge met een schuerdaer op staende gelegen in de Bakkerskilleonder Werkendam alle gemeen en on-verdeelt met Wouter Bastiaense Hanegraeffnog naer haer overlijden alle hare klederensoo van linnen wollen, gout silverwerkjuwelen tot haren lijven behorende, endaer en boven behoorlijke allimentatievan cleden en reden in linnen enwollen cost en drank en mitsgaaders‘t selve te laten leeren, lesen en schrijvenen een bequaem hantwerk, en tot

-89-

folio 45

sijnen mondigen dagen off inmiddelshuwelijken state toe, ende als danaen ‘t selve daer en boven uijt te rijkeneens een some van vijfftig carolus guldenwaer tegens de comparante sal behoudealle verdere landerijen, griendingehuijsen obligatien in en uijtschuldenhuijsraet als anders niets uijtgesondertmitsgaaders tot haren laste en voordelente nemen ‘t gebruijk van de vogel-kooijen van de Graeffelijkheijt de pagtte betaelen de voordelen en schade voorhaer rekeninge nemen, en het weeskintvan alle commer en aentael bevrijdenen indemneeren, des sal tegens deallimentatie, geproffiteert werdenhet vrugtgebruijk van de voorschreven halvehoffstede en griendinge mits dat allede ordinare en extraordinare lasten bijhaer sullen gedragen werden en dat tothet genoten vrugtgebruijk incluijswaer mede de comparanten verclaerde te wesenvergenoegt en gelovende den een den anderhet volle effect van dien te sullenlaten genieten en daer niet tegens te doenofte doen doen, ‘t sij in regten ofte daerbuijten in geenderlij manieren onderverbant van haer comparantens personen endegoederen subjecterende deselve de judica-ture van den hove van Hollant sonderfraude aldus gedaen en gepasseert voorons schout en schepenen voornoemt op den. . . september 1695

Bernardus van Helden In kennisse van mij alsDirk de Gront schout en secrearis

W. Dinant

-90-

folio 45 versus

Compareerde voor ons Wilhelm Dinantschout Dirk Cuijnen de Gront endeBarnardus van Helden schepenen derambagtsheerlijkheijt Werkendam Cornelis Corsten Verdoorn de welke bekendeverkoft te hebben, ende als nu wel endewettiglijk op te dragen over te doen endete transporteren aen op ende ten behouvevan Arien Pieterse Visser seker huijsen erve staende ende gelegen op Sevenhuijsen overde haven, vrij en onbelast ende dat om voor eenlonie van een hondert en vijff en ‘t seventighcarolus gulden waer van ten oosten leijten belent is de weduwe van Dirk Febristen westen Cornelis van Teuteren ten noorden Claas Janse Louw ten zuijdenCornelis Verheij met soo danige vrijdommenservituten en geregtigheden als hijcomparants mitsgaaders desselfs voorsaten vanouts hebben gebruijkt en beseten gehadvolgens de bieven en bescheijden daervan wesende waer naer hem den copermoet reguleren, ende belooffde hij comparanthet voorschreven huijs ende erve te bevrijdenvan alle ordinare en extraordinare verpon-dingen tot ten jare 1696 toe behalvenen alleen uijtgesondert de gemene dorps-lasten die den coper tot sijnen lastesal nemen, van welke voorschreven sommevan hondert vijff en ‘t seventigh gulden dencomparant bekende ontfangen te hebbende somme van een hondert carolus guldenende tot hij cooper de resterende somme

Huisnummering Couvée collectie nr. 10H b

-91-

folio 46

van vijff en ‘t seventigh gulden moeten voldoenende betalen, op meij sestien hondertseven en ‘t negentigh sonder froudealdus gedaen ende gepasseert voor onsschout en schepenen voorschreven die desenhebben gesegelt en ondertijkentop den 18 december 1695

Dirk de Gront In kennisse van mijBernardus van Helden schout en secretaris

W. Dinant

Wij Wilhelm Dinant schout, Hendrik vanHeuven ende Barnardus van Helden schepenender ambagtsheerlijkheijt Werkendam oircondenende getuijgen dat voor ons in eijgenerpersoon verschenen ende gecompareert is LambertDirkse Cooijman de welke bekende bij desenvercofft te hebben ende als nu wel ende wettig-lijk op te dragen over te doen ende tetransporteeren aen op ende ten behouve vanHuijbert Jansen van Hassel wonende totCappel in de Langstraet naer regte endecostume van Zuijthollant sekre partgelants wesende griendinge groot ontrenttwee mergen twee hont ofte soo groot endekleijn het selve gelegen is in ‘t Ballius-

-92-

folio 46 versusgoet op de Bruijnekille # belent tenoosten d’ heer Pompejus de Roover balliusvan Zuijdhollant, ten westen de erff-genamen van Jan Clasen Louw, ten noordende weduwe van Lambert Dirksen Gelderten zuijden de Bruijnekille, ofte diemet regt alomme naest gelant sijnmet den geregtigheijt van ‘t water in deBruijnekille, soo verre het strekken-de met soodanige # het desselffe voorsatenvan outs hebben beseten ende gebruijktgehdt, volgens de oude brieven endebeschijden daer van sijn medebrengendewaer naer hem den cooper moet regule-ren, ende verteegde hij comparant van devoorschrevengriendinge aen en ten behoeveals voren sonder eenige het alderminsteregt actie, crediet off toesegginge daeraen off op meer te behouden soo regtis voorts beloofde hij comparant de voorschrevengriendinge te vrijen van de ordinarisverpondinge ......... ende extra ordinarissetotte jare 1695 incluijs, ende verders alle andre lastenende commere die hij van regts wegenschuldig is aff te doen, behalve enuijtgenomen de gemene dorpslasten diehij cooper voor sijne rekeninge sal moetennemen, ten oirconden der waerheijthebben wij schout en schepenen desebrief geseg met onse segelen gesegeten ondertijkent op huijden desen 11 januarij1696

# ende dat om en voor een somme van twaelf hondert en vijff en twintig carolus gulden vanwelke voorschreven somme de voornoemde vercoper bekende geheel en al voldaen endebetaelt te sijn den eerste penning mette leste.

# vrijdommen servituten ende geregtigheden als

H. van Hueven In kennisse van mijnBernardus van Helden als schout en secretaris

W. DinantDen 40e penning beloopt met de verhoginge– 31 – 2 – 8 – – 3 – 2 – 4 – – 34 – 4 – 12 –

-93-

folio 47

Wij Wilhelm Dinant schoutFrancoos Floris van der Stael ende Bernar-dus van Helden schepenen der ambagts-heerlijkheijt Werkendam oircondenende getuijgen dat voor ons is gecompa-reert Jan Arienzn Cloots endebekende hij comparant verkoft te hebbenende als nu wel ende wetelijk opte dragen over te doen ende te trans-porteren aen op ende ten behoeven vanCornelia van der Maes bejaerde dogternaer regte ende costume van Zuijdhol-lant sekere geregte helft van een huijs en erve staendeende gelegen binnen Werkendam ende dat om en voor een somme vaneen hondert carolus gulden waer van tenoosten belent is # ...........................ten westen ‘s Heerenstraet ten noordenDirk Ariense de Heer ten zuijdenGijsbert Melsen, met soodanigenconditien vrijdommen en servituten ende geregtig-heden als hij comparant mitsgaaders desselffspredecesseurs van outs hebben gebruijktende beseten gehadt volgens deoude brieven en beschijden die daer vansijn ende verteegde hij comparant van devoorschreven huijsinge en erve aen op endeten behoeve als boven sonder eenigehet alderminste regt actie credetoff toesegginge daer op meer te behou-den soo regt is, ende belooffde hijcomparant ‘t voorschreven huijs ende erve te leveren

# de weduwe van Rutter Cornelissen van der Schuijt mette wederhelft van de voorschrevenhuijsinge en erve


-94-

folio 47 versus

vrij ende onbelast, alle commer endeangste aff te houden offte doendie hij van regts wegen schuldigis aff te doen mitsgaaders te vrijen vanalle soo ordinare als extra ordinareverpondingen totten jare sestien hondertses en negentigh toe, sonder meerende sal als dan de gemelde Corneliavan der Maes voor hare rekeningenemen de gemene dorpslasten #ten oirconden der waerheijt is desebij schout en schepenen gesegelt enondertijkent op de secretarije vanWerkendam desen 24e van februarij1696.

# ende bekende hij comparant van de voorschreven somme van hondert carolus guldenvoldaen en betaelt te sijn den eersten penning metten laetsten.

Floris van der Stael Mij jegenwoordig alsBernardus van Helden schout en secretaris

W. DinantCapiael is – 100 – 0 – 0 – Comt voor den40e penning – 2 – 10 – 0 – verhoginge – 0 – 5 – 0 –

– 2 – 15 – 0 –

-95-

folio 48Compareerde voor ons Wij Wilhelm Dinant schoutBarent Damen ende meester Barnardus van Helden, schepenen der heerlijkheijt Werkendam oirconden ende getuijgen dat voor ons verschenenen gecompareert sijn Geerrit Swets als man envoogt over Arientie Wouterse Cop, mitsgaaders de gemelde Ariaentie Cop voor soo veel noodighis, ende bekende sij comparanten wel ende deugelijkschuldigh te wesen, aen op ende ten behoevevan Maria Wouterse Cop woonende totBreda, off wel die met regt hier toe soudemogen werden geauthoriseert, een sommevan drie hondert carolus gulden spruijtende ter sakevan geleende en aengetelde penningen renunti-erende de comparanten derhalven ider in haer ......... qualiteijtde exceptie non numeratie pecuniabelovende de voorschreven somme van drie hondertcarolus gulden weederom te restitueren, op te leggenende te betalen aen de voorschreven Maria WouterseCop off haer regts verkrijgende, over en jaernaer dato deses, offtewel naer vermaningemetter intrest van dien tegens vier en eenhalven gulden van ider hondert in ‘t jaerte rekenen van huijden date deses totte volleen effectuele voldoening toe voor alle‘t gene voorschreven staet verbinden sij comparantenspecialijk seker huijs ende erve staende endegelegen binnen Werkendam waer van tenoosten belent is Jacob van den Heuvelten westen Bastiaen Damen, ten noorden de haven, ten zuijden ‘s Heerenstraet, en voorts generalijk haer personen en goederenhebbende ende verkrijgende egene altoos geecimeertstellende deselve ten bedwange van alleheeren hoven regten ende regteren endespecialijk de indicature van den edele hovevan Hollant sonder fraude aldus gedaenende gepasseert voor ons schout en schepenenvoornoemt die dese ten orconde der waer-heijt met haer gewoonlijk signature hebbengesegelt ende ondertekent ter secretarije vanWerkendam op den 17 april 1696Berrent Damen Bernardus van Helden40e penning – 7 – 10 – 0 –10e verhoging – 0 – 15 – 0 –

– 8 – 5 – 0 – Huisnummering Couvée collectie nr. 102

-96-

folio 48 versus

Compareerde voor ons Wilhelm Dinant schoutBarent Damen ende Dirk Cuijnderse deGront schepenen der ambagtsheerlijkheijtWerkendam, Johannes Brouwer out agtienjaren ende Antonij de Nobel out seventienjaren, bijde in den voorleden jare 1695gedient hebbende onder den comissarisAdriaen Crillaert, ende verclaerde sijcomparanten ter recusitie ende versoeke van denvoornoemde commissaris Crillaert # dat sijlieden met eenige paerden in den voorledenjare voor de belegeringe van Namensijnde, het ongeluk hadde dat sekrenrooijen ruijn is gequest geworden bovenin de schoft, mitsgaaders nog eenen rooijenruijn de welcke gequest wert aen ‘tagterste regter been, ende laetstelijk nogeen rooijen merrij, de welke gequest wirde aentop ende in de ribben, soodanig dat deselvedaer van de voornoemde quetsure ten eerstensijn gestorven gevende sij de posantenvoor redenen van wetenschap dat haerhet opsigt van de voornoemde paerden door denvoorgemelten commissaris was aenbevolenende als wanneer hij eenige spannon vanen op sommige batarijen moeste brengenvoor hare oogen gesien hebben dat aldaerde voorschreven paerde soodanig als indentertgemelt is gequest wirde, de welke sij alsdoen moesten agterlaten, ende voor hare oogensien sterven, sonder froude aldusgepasseert voor schout en schepenen voornoemtin onse secretarije desen 3 meij 1696

# met solemnele eede haer gestaeft en afgenomen

Berrent Damen W. DinantDirck de Gront

-97-

folio 49Compareerde voor ons Wilhelm Dinantschout, Hendrik van Heuven ende meester Bernardus van Heldenschepenen der ambagtsheerlijkheijt Werken-dam Bastiaen de Vries mede schepender voorschreven heerlijkheijt, ende bekendehij comparant vercoft te hebben ende als nuwel en wettelijk op te dragen over tedoen ende te transporteren soo den selvendoet bij desen aen op ende ten behoevenvan Teunis Hanegraeff seker huijsende erve staende ende gelegen binnenWerkendam waer van ten oosten belentis Bastiaen Gerritse Swets ende Jan de Vriesten westen Dirks Lambertsen de Gelderten zuijden ‘s Heerenstraet ten noordende haven ende dat om voor een sommevan vijfhondert vijffen twintigh carolus guldenmet alle soodanige conditien vrijdommenservituten en geregtigheden als hij comparantmitsgaaders derselver voorsaten van outs ge-bruijkt hebben gehadt volgens de oude brievenen beschijden daer van sijnde waer naer hemden coper sal moeten reguleren, ende beloofthij comparant het voorschreven huijs en erve te vrijenen waren alle lasten en commer en angstaff te doen die hij van regtswegen schuldigh is aff te doen # mitsgaaders deordinare verpondinge van den jare 1695 endede eerste extraordinare van den jare 1696voorschreven verteegde hij comparant van het voorschrevenhuijs en erve aen op ende ten behoevenals boven sonder eenigh het alderminsteregt actie crediet off toesegging daeraen off op meer te behouden soo regtis, ende bekende hij comparant van de voorschrevensomme te sijn voldaen ende betaelt den eerstenpenning met den laetsten, ten oirconden der waerheijthebben wij schout en schepenen voornoemt dese opdracht metonse gewoonlijke signature geteeckent in onse secretarije desen10e maij 1696

# behalven en alleen uijtgesondert de gemene lant en dorpslasten, sekren duijt die alle jaren opsinte Maerten aen de heer van Werkendam betaelt moet worden.

H. van Heuven Bernardus van Helden Huisnummering Couvée collectie nr. 95

-98-

Folio 49 versus tot 52 versus blanco

-99-

folio 53

Compareerde voor ons Willen Dinantschout Floris van der Stael endeCorstiaen de Vries schepenen der heerlijk-heijt Werkendam Jop Peterse Hakkerde welcke bekende vercoft te hebben, endeals nu wel en wttelijk, op te dragenover te doen ende te transporteren aenop ende ten behoeve van Lambert DirxsCooijman eenen halven mergen grien-dinge leggende in ‘t Bailluws goet endedat om en voor een some van hondertvijffen tagtige carolus gulden waer vanten oosten belent is Dirk Crijnenten westen d’ heer Bailluw ten zuijdenCornelis van Hooff ten noorden DirkLamberts de Gelder, ende dat metsoodanige conditien vrijdommen servitu-ten ende geregtigheden als hij comparantmitsgaaders der voorschreven prede....... vanouts hebben gebruijkt ende beseten gehadtvolgens de oude brieven en bescheijdendaer van sijnde waer naer den copersal hebben te reguleren, ende belooffdehij voorschreven comparant het voorschreven goet te leverenvrij ende onbelast alle lasten costen commer-re en voorplichtten aff te doen die hij van regts wegen schuldigh is aff te doensoo regt is behalven en uijtgenomendes gemene lants en dorpslasten mits-gaaders ordinaris en extraordinaris verpon-dinge tot huijden desen dage toe sondermeer, ende verteegde hij comparant van devoorschreven partije griendinge aen op endeten behoeve als vooren, sonder daer op offaen eenige het alderminste recht actiecrediet off toesegginge meer te behoudenverders bekenne hij comparant van de voorschrevencomparant ten vollen te wesen voldaenende betaelt den eersten penning mettenlaesten ten oirconden is dese bij ons schouten schepenen voornoemt geteeckent in onse signature

Corstiaen de Vries In kennisse vanFloris van Stael mij schout en secretaris

W. Dinant

-100-

folio 53 versus

Compareerde voor ons Willem Dinantschout, Beerent Damen ende Corstiaen deVries, schepenen van den dorpe Werkendam Maeijken Janse Louw, weduwe van wijlenHendrik Janse van Wens (bij dewelke hijheeft geprocreert Jan Hendrikse, NeltieHendriks en Anneken Hendrikse van Wenseten eenre ende Arien Janse van Wenseals oom en bloetvoogt van vaders wegen ter andre sijdeen verclaerde de comparanten op approbatie van denschout als oppervoogt van alle onmondigesijn edele bedrijff met ten andren nopendeder voorschreven kinderen vaderlijk bewijserffenis ende besterffenisse te sijn verdrageen veraccordeert in deser voegen, dat sijeerste comparante de voorschreven drie kinderensal hebben op te voeden en alimenterenin cost drank kleeding en andre behoeff-tigheden, mitsgaaders deselve te latenleeren leesen schrijven en een bequaemhantwerk off ambagt, tot dat de voorschrevendrie kinderen sullen wesen gecomen totden ouderdom van vijff en twintighjaren off inmiddels andere geapprobeerdenstate toe, ende daer toe gecomen sijndeaen ider van de selve als dan uijtterijken eenen rijks-daelders sonder meer, en dat in voldoenighvan haer vaderlijk bewijs erffenisseende besterffenisse, wijders sal sij voorschreveneerste comparante behouden in volle en vrijeneigendom besitten den gehelen inboelsoo van linnen wollen tin coper enverdere huijsraet waer tegens diselve alsdan aenneemt en belooft te sullenbetalen alle schulden en lasten des boedelsgeene altoos uijtgesondert met allehet gene voorschreven staet verclaren de comparantente wesen vergenoegt en gelovende den eenden anderen het volle effect van diente sullen laten genieten en daer nietstegens te doen off doen doen ‘t sijin regten off daer buijten in geenderlij

-101-

folio 54

manieren onder verbant van haer comparantenpersonen en goederen onderwerpende desel-ve het bedwangh van alle heeren hovenregten en regteren en specialijk deindicature van den edele hove van Hollantsonder fraude aldus gedaen en gepasseertvoor ons schout en schepenen voornoemten hebben wij desen ten oirconden der waerheijtgeteeckent desen 1696

In kennisse van mijW. Dinant

Wij Wilhelm Dinant schout, Meester Barnardusvan Helden en Corstiaen de Vries schepenenvan de ambagtsheerlijkheijt Werkendam oirconden ende getuijgen dat voor ons issijn gecompareert Catelijntie van Limborghweduwe en boedelhoudster van Bastiaenvan Doveren, de welke bekende bij desenvercoft te hebben ende als nu wel ende wette-lijk op te dragen over te doen ende tetransporteren na regte ende costumevan Zuijthollant soo deselve doetbij desen aen op ende ten behoeven vanArien Floren van der Pijl seker huijs endeerve staende ende gelegen binnen Werkendam ende dat voor de somme van een hondert en dartigh guldenwaer van ten oosten belent is CorstCornelissen ten westen en zuijden de gemeenedorpsstraet ten noorden Pieter CornelissenCloots, ende dat alles met soodanigeconditien vrijdommen servituten en gereg-tigheden als de voorschreven comparant mitsgaadershare voorsaten van outs hebben gebruijktende beseten gehadt volgens de oude brievenen bescheijden daer van sijnde waer naerhem den cooper sal moeten regulerenende beloofde sij comparante het voorschreven huijsen erve te waren ende te vrijen


-102-

folio 54 versus

en aff te doen alle laste commereangste en voorpligten die hij van regts-wegen schuldigh is en behoort aff tedoen mitsgaaders ordinaris verpondingedes 1695 en beijde de extraordinaire tot tenjare 1696 incluijs, uijtgesondert sekrenduijt die alle sinte Maerten aen de hooghedele heer van Werkendam moet werdenbetaelt, ende nog uijtgesondert de gemeenelants en dorps lasten die den cooper voorsijne rekeninge sal moeten nemenverders verteegde de comparante van het voornoemdehuijs en erve aen op ten behoeve alsboven sonder daer op eenigh regt actiecrediet off toesegginge meer te behoudensoo regt is, ende bekende hij comparantvan de voorschreven somme van een hondert drieen dartigh gulden ten volle te wesen voldaenende betaelt ende den eersten penning mettenlaesten ontfangen te hebben aldusgepasseert voor ons schout en schepenenen hebben wij dese ten oirconden geteekent en metonse gewoonlijke signature gezegelt huijdendesen 6 november 1696

Solvit 40e penning en verhoginghBernardus van Helden In kennisse van mijCorstiaen de Vries schout en secretaris

W. Dinant

Wij Wilhelm Dinant schout, Meester Barnardusvan Helden ende Corstiaen de Vries schepe-nen van de ambagtsheerlijkheijt Werkendam oirconden ende getuijgen dat voor ons ineijgener persoon gecompareert ende verschenenis Arien Ariense van den Heuvel woonende in onse

-103-

folio 55voorschreven heerlijkheijt, dewelke bekende vercoftte hebben ende als nu wel ende wettelijkop te dragen over te doen ende te transpor-teren na regten ende costume van Zuijdhollantaen op ende ten behoeven van Pieter Hendrikvan Heuven sekre seven hont grindingemet het houtgewas daer op staendegelegen in ‘t Westerse weer van ‘t Bailluwsgoet off soo groot en kleijn het selve aldaergelegen is, waer van ten oosten belent isBoudewijn Bastiaense, ten westen Aert Cuijckten noorden de Graeffelijkheijt ten zuijdenLijsken Ariense van den Heuvel, ende dat metsoodanige conditie vrijdommen servitutenende geregtigheden als hij comparant mitsgaadersder selve voorsaten van outs hebben gebruijktende beseten gehadt volgens de oude brievenen beschijden daer van sijnde waer naer hemden cooper sal moeten reguleren, voortsbelooffde hij comparant het voorscherven lant te leve-ren vrij ende onbelast en aff te houden alleangste commere laste en voorplichten die hijvan regtswegen schuldigh is en behoort tedoen, behalven en alleen uijtgenomen degemeene dorpslasten die hij coper voorsijne rekeninge sal moeten nemen, noghsal hij comparant betalen de ordinaris verpondingetotten jare sestienhondert ses en ‘t negentightoe, ende beijde de extraordinare totte jare1697 toe ende verder niet, ende verclaerde hijcomparant ‘t voorschreven lant vercofft te hebben voor eensomme van vijffhondert carolus gulden verders verteegdehij comparant van het voorschreven lant aen op ende tenbehouve als boven sonder daer op eenige hetalderminste regt actie crediet of toeseggingemeer te behouden soo regt is, ende bekendehij comparant van de voornoemde cooppenningen ten vollente wesen voldaen ende betaelt, en den eerstenpenning metten laesten ontfangen te hebbenten oirconden is dese bij ons schout en schepenengeteekent en met onse gewoonlijke signature becragtigtden 24 .......... 1696 Barnardus van Helden

In kennisse van mijCoop 500 – 0 – 0 – schout en secretaris40e penning 12 –10 – 0 – verhooging 1 – 5 – 0 –

13 –15 – 0 – folio 55 versus

-104-

Wij Wilhelm Dinant schout Corstaen deVries ende Dirk Cuijndertse de Gront schepenender ambagtsheerlijkheijt Werkendam oircondendat voor ons in eijgener persoon gecompareerten verschenen sijn Tijs Jansen Brant wedunaervan wijlen Grietie Cornelis de Heer bij de welkhij heeft geprocureert Jan Tijssen Brant tereenre ende Dirk Ariense de Heer naestebloetvoogt van ‘s vaders wegen ter andre sijdeende verclaerde sij comparanten met approbatie endetoestemmingh van den schout als oppervoogt vanalle onmondige sijn luijden bedrijff metten andrente sijn verdragen ende veraccordeert nopende hetvoornoemde weeskints moederlijk bewijs erffenisseende besteffenisse in deser voegen, namentlijkdat den voornoemde eersten comparant aen het gemeltweeskint eens sal geven een somme van tiencarolus gulden ende dan verders behoorlijk te alimene-ren in cost drank kleeden en reden ende denselve te laten leren lesen schrijven ende eenbequaem hantwerk off ambagte ende dat totsijnen mondigen dagen off inmiddels huwelijkenstate toe, waeren tegens hij comparant in eijgen-dom sal behouden alle de huijsraet mitsgaaderslinnen en wolle niet uijtgesondert, ende daervoor gehouden sijn te betalen alle de schuldenen lasten des boedels, waer mede de comparantenverclaerde te wesen vergenoegt, belovende malcanderenhet volle effect van dien te laten genieten endedaer niets tegens te doen off doen doen ‘t sij inregten off daer buijten in geenderlije manierenoff verbant van haer comparantens persoonen engoederen subjecterende deselve de judicature van deedele hove van Hollant sonder fraude aldusgedaen en gepasseert voor schout en schepenenvoornoemt en hebben wij desen ten oirconden derwaerheijt geteeckent den 27 november 1696

Corstiaen de Vries In kennisse van mij schouten secretaris

W. Dinant

-105-

folio 56Compareerde voor ons Wilhelm Dinant schoutJoost Pauwelse Hanegraeff ende Corstiaende Vries schepenen der ambagtsheerlijkheijtWerkendam, Anneken Cnoppen weduwe wijlenGerrit Piterse van Gils, Arien Gerritse vanGils, Cornelis Aertse de Waert in huwelijkhebbende Pieternella Gerritse van Gils endeMattheus Gerritse van Gils de welke bijdesen verclaerde metten andren te sijnverdragen en overcomen nopende het schiftenschijden en deelen van alle de vaste goederen diede voornoemde Anneken Cnoppen met Gerrit Pieterse van Gils haren man zaliger beseten hebben gehadtin deser voegen, namentlijk dat Arien Gerritsenvan Gils sal hebben en in vrijen en volleneijgendom besitten seker huijs en erve sijndeleenroerigh aen den huijse en heerlijkheijtWerkendam staande ende gelegen binnenWerkendam, belent ten oosten de weduwe vanAert Hijmans ten westen Jan WillemseQuantis strekkende voor van ‘s Heerenstraet afftot de geregtigheijt van ‘t Slik toe, waer entegens Mattheus Gerritse van Gils ende Cornelisertse de Waert te samen sullen hebben endein vollen en vrijen eijgendom besitten sekerpartije waeijlant gelegen in ‘t binnelantvan de Werken groot ontrent eene merge driehont waer van ten oosten belent is GoossenCornelis Schriek ten westen Jan van de Heuvelweduwe, ten noorden den Vliet ten zuijdenDirk Janse Steman, met alle de geregtighedenen vrijdommen daer aen gehoorende gelijk alsde opdragtbrieven en bescheijden daer vansijn mede brengende, ende sal de bovengenoemdeAnneke Cnoppen van de beijde partije daermede tegens aen gereet gelt trekken en genietenvoor hare portie een somme van twee hondertagt en twintig gulden vijftien ende sal dan verders onderde bovengenoemde comparanten in gemeenschap blijvensekre twee obligatien groot aen capitaelde eene een somme van vier hondert carolus guldenstaende tot laste van de erffgenamen vanzaliger Boudewijn Boenes in sijn leven schouten secretaris alhier, ende de andre groot aencapitael de somme van twee hondert en sesen tagtigh carolus gulden staende tot laste Huisnummering Couvée collectie nr. 125

folio 56 versus

-106-

van den dorpe en heerlijkheijt Werkendam ende bekende de meergenoemde Anneken Cnoppenvan de voornoemde somme van twee hondert agt entwintigh gulden vijfftien stuijvers ten vollen te wesen voldaenende betaelt ende den eersten penning mettenlaesten ontfangen en genooten te hebben, verdersverclaerden de compararantenelk in sijn requart met dese bovenstaende contract ten vollete wesen vergenoegt, belooffde de comparanten den een den anderenhet volcomen effect van dien te sullenlaten genieten ende daer niets tegens te doenof te doen doen ‘t sij in regten off daer buijtenin geenderlij manieren onder verbant van haercomparanten persoonen en goederen submitterendede selve het rigtsbedwangh van alle heerenhooven regten en regteren en specialijk dejudicature van den edele hove van Hollantsonder argh off list aldus gedaen en gepasseertvoor ons schout en schepenen voornoemt enhebben wij desen oirconde der waerheijtgeteekent desen 23 december 1696

Dit hant merk is geset In kennisse van mijbij Joost Pauwelse Hanegraeff schout en secretaris

W. Dinant

Wij Wilhelm Dinant schout, Barent Damenende Barnardus van Helden schepenen der heerlijk-heijt Werkendam attesteren en verclaren dat voor onsin eijgener persoon gecompareert ende verschenensijn Cornelis Craaijvelt weduwenaer woonende tot Gorcumhem toecomende bruijdegom ter eenre ende AnnekenCnoppen weduwe woonende alhier tot Werkendam toecomende bruijt ter andre sijde te kennengevende dat sij luijden met malcanderen beslootenhadde ter eeren Gots een toecomende huwelijkdogh dat sij lieden voor ‘t solemniteren van dienveraccordeert waren dat het selve soude geconfor-meert werden op dese navolgende conditie en

-107-

folio 57ante.....ale voorwaerden, om te verhoeden alle questienen verschillen die tussen de langtslevende ende devrienden van de eerst stervende soude gemoveert connenwerden, namentlijk dat de voornoemde conthoralenten wedersijden sullen inbrengen tot eerlijk onderstantende subsidie van haer aenstaende huwelijk allesulke goederen als sij t’samen ende elx in ‘t bijson-der door Gods zegen verkregen hebben en bij haer elxapart bij inventaris gestelt en gespecificeert isende bij haer beijde conthoralen geteekent waer medede conthoralen aen wedersijden vergenoegt en volco-men contentement sijn nemende, des sij welexpresselijk geconditioneert en gestipuleertdat al het gene bij de conthoralen ten wedersijdeten huwelijk gebragt wort niet gemeen salwesen, maer dat elx het sijne sal behoudenen besitten en blijven behouden en besitten vannu aff ende ten eeuwigen dagen, sijnde comsteen verlies gedurende het huwelijk alleenlijkgemeen off elx halff en halff sullen de erffe-nisse en besterffenisse onder de winsten mede wordenbegrepen, wijders is nogh bevoorwaert soo denvoornoemde Cornelis Craaijvelt toecomende bruijdegomeerst comt te overlijden voor Anneken Cnoppen sijnetoecomende bruijd met off sonder kinderen bijhaer geprocureert te hebben, dat deselve sal mogenhaer leven langh blijven woonen in een camervan sijne toecomende bruijdegoms huijs kiesendeeen die ‘t haer sal believen, voorts nemende haervrijdom en plaets om branthout turff als anderste leggen voor en agter uijt te gaen etc. en verdergenieten en trekken uijt den boel van hem toecomendebruijdegom een halve portie off kints gedeelteedoge soo de genoemde Anneke Cnoppen toecomendebruijt eerste come te sterven voor Cornelis Craaij-velt haren toecomende bruijdegom soo zal denselve genieten en trekken alle desselffs natelatenegoederen geene te weerelt gereserveertalle welke voorschreven pointen en articulen vanhuwelijkse voorwaerden met alle het gene daer aenis dependerende belovende voornoemde contoralen soo sij doenbij desen ider in sijn requart en voor soo veel ditaengaet na te comen te volbrengen, onder verbantals na regten, alles sonder fraude, actum desen11 december 1696. In kennisse van mij schout en secretarisBernardus van Helden W. Dinant

folio 57 versus

-108-

Compareerde voor ons Wilhelm Dinant, schoutBaerent Damen ende Meester Barnardus van Heldenschepenen der ambagtsheerlijkheijt Werkendam de eersamen Gloudi Souwen, Willem HendrikLourens Box, met Elias Roessinge ende WillemDaense in qualiteijt als voogden over de ommondigekinderen van Elias Roessinge voorschreven ende medeerfgenamen van Claes Box zaliger de welkeverclaerde ende bekende, metten anderen inminne en vrintschap te wesen overcomen endeveraccordeert nopende het schiften schijden en deelenvan soodanige goederen als hier onder breedersal werden uijtgedrukt en gespecificeert, haerliedenaengecomen en naergelaten, bij doode en afstervenvan zaliger Claes Bocx voorschreven, namentlijk datde voornoemde minderjarige kinderen van Elias Roessingvoor eerst sullen hebben en genieten, een rentevan twee hondert gulden staende tot laste van hetdorp off corpus van Heese, nog een rente vantwee hondert gelijke gulden staende tot laste vanParidan Corstjaens, inwoonder tot Gestel bijEijnhoven mitsgaeders noge een rente van veertigegulden capitael staende tot laste van Jan Willemsetot Nuenen welke rente spruijtende is uijt eenobligatie van vijff hondert gulden staende bij deelingten laste van Huijbert Dielis off sijn erfgenamenende sal Coudi Souwen, Willem Hendrik endeLaurens Bocx met haer drien te samen hiertegens sullen genieten eerstelijk een rente vanvijff hondert gulden staende ten laste van Hendrikde Jonge secretaris van Heese en Leende noge eenrente van acht en twintige gulden staende ten lastevan Nelis Daense, dogter in ‘t huijs tot Krelnoge een rente van hondert veertige gulden staendeten laste van Hendrik Janse op het Heijeneijndebij Hout, noge een rente van hondert veertigegelijke gulden tot laste van DielisHuijberts tot Riel, noge een rente van vijfftiggulden staende tot laste van Jan van Gael offsijne erffgenamen, noge een rente van vijff envijfftige gulden staende ten laste van WillemGijsberts tot Brakele, noge een rente vantien gulden staende tot laste van Jenneken Coppeofte hare kinderen, ende hebben alle dese erffgenamenen voogden over de voorschreven onmondige kinderenonderscheijden en veraccordeert dat bij aldien

-109-

folio 58

imand van deeze voorschreven rente aen het capitaelin den tijt van vijff en twintige jaaren quamete verliesen, dat sij te samen gehouden sullen wesenmalcanderen de schade te helpen dragen, endebekende Willem Bock met deese deelinge vol-daen te wesen, van alle het geene hem compite-rende is van den generalen boedel wegenscooppenningen van diverse meubelen soo uijt dengeneralen boedel als ook van sijne selffs meube-len bij sijnen vader verkoft tot Hese, nogcomt Cloudi Souwen alleenlijk voor sijn parteen rente van hondert gulden staende ten lastevan Marrij Coks tot Leende, ende comt laestlijknog aen de genoemde Souwen alleen het huijs staendeaen de kerke tot Heese, het geene verkogt is aenJacob Tielens, ende vervolgens soo wil en begeertCloudj Souwen dat naer het uijtgaen van denslage van het voorschreven huijs aen Jacob Tielensopgedragen en aenge.......st werden, volgens procuratiealhier gepasseert op Willem Daens doorsijnde schoonvader Claes Box zaliger op den 12 januarij1697 om de cooppenningen van ‘t voorschreven huijs temogen ontfangen ende sal den meergenoemde Souwenmede trekken en genieten de huure van het voorschrevenhuijs ter some van twintige gulden welkhuijs de gemeente van Heese gehuurt hadde voordeesen jegenwoordigen schoolmeestermet alle het welke voorschreven staet verclarende comparanten ider in hun reguarten qualiteijtte wesen vernoegt, beloovende den een den anderenhet volle effect van dien te sullen laten genietenende daer niets tegen te doen offte doen doenin regten off daer buijten in geendelije manierenonder verbant als na regten, des ten oircondenis deese bij ons schout en schepenen geteeckent desen20e februarij 1697

Berrent Damen In kennisse van mijBenardus van Helden schout en secretaris

W. Dinant

-110-

folio 58 versus

Wij Wilhelm Dinant schout, Meester Barentvan Helden, vervangende Barent Damenschepenen der ambagtsheerlijkheijtWerkendam, getuijgen dat voor ons gecom-pareert ende verschenen sijn, d’heer Adamvan Wanterooij, ende Dirk ten Hagenvermogens seker appointemts commissoriael ophet versoek van Claes van der Pijl in qualiteijtsoo hij agert in juditio der stede Woudrichemop de voornoemde commissarissen verleentin den 21 november 1696 ende bekendede voornoemde heeren comparanten neffens de voornoemde Claes van der Pijl, welke hier mede iscomparerende in die qualiteijt openbaerlijk naer voorgaendepublicatie ende affjectie van billjetten alommegedaen, volgens beschreven conditien ende voor-waerden vercoft te hebben, ende als nu willendewettelijk op te dragen te cederen ende te trans-porteren, aen op ende ten behoeve van Floris van derStael woonende tot Werkendam sekrewerffken gelegen onder Werkendam waervan ten oosten belent de kinderen van CorstDaamen, ten westen, de weduwe van PeterJansen Emmichoven, ten zuijden de Wielten noorden d’ Heerenstrate bij den voornoemde van derStael gecoft voor een somme van veertien guldenende dat met alle soodanige conditie vrijhedenservituten ende geregtigheden als de voorgaendepossesseurs het selve gebruijkt gepossideert enbeseten hebben gehadt volgens de oude brievenen beschijden daer van sijnde waer naer hemden cooper sal moeten reguleren, ende belooffdende comparanten ider in haer qualiteijt het voorschreven erffte leveren vrij ende onbelast mitsgaaders te vrijenvan alle lasten tot de jare 1696 incluijs vol-gens conditie daer van sijnde ende bekendede comparant van dese voorenstaende cooppenningenten vollen te wesen voldaen ende betaeltden lesten metten eersten penning genooten ende ont-fangen te hebben, ende verteegde sij heerencomparanten van het voornoemde erff aen op endeten behoeve als vooren op het selve


folio 59

-111-

eenige het alderminste regt, actie, credietoff pretentie behouden soo regt is, dien tenoirconden is dese bij ons schout geteeckent en metonse gewoonlijke signature bekragtigt, actumdesen 7e meij 1697Den coop bedraegt – 14 – 0 –

Berrent Damen In kennisse van mijBernardus van Helden schout en secretaris

W. Dinant

Compareerde voor ons Petrus van der Ham schoutJacob van den Heuvel en Joost Pauwelzn Hanegraeffschepenen van de dorpe van Werkendam JanPeterzn van de Giese de welcke verclaerde bij desena en costume van Suijthollant te cederen in vollen vrijen eijgendomover te dragen aen en ten behoeve van Barnardusvan Helden jegenwoordigh mede schepen van deseplaets een grientie gelegen in de Capitijnswaertgroot twee off den dalff hondt ofte soo grooten klijn ‘t selve aldaer gelegen is belentten oosten de heer Meester Diderick van der Mijdenten westen erfgenamen van de heer Wevelinchoventen noorden Dirk Cijnen de Gront en te zuijdenGerrit van der Schuijt ofte wie alome daernaest gelegen sijn en dat mette vrijdomeservituten en gerechtigheden van outs soo van outs regcte, daer toe gehoorende, van stegenwegen wateringe ende, anders staets gevolgeaen de voorschreven grients gelegen en bekende

-112-

folio 59 versus

hij comparant daer aen geen meer regt actieofte toesegginge te hebben ofte te behouden maerdaer van te renuntieren aen en ten behoevenvan den voornoemde van Helden geloovende desetransporte te vrijen en ware als regt isonder verbant van sijn comparanten persoon en goederendeselve subjecteerende als heeren hoven regten enregteren en speciallijck den hove van Zuijthollantbekende van den coop en transporte desesvoldaen en betaelt te sijn met den penningvan hondert en twaelff gulden sonder froudehebben wij schout en schepenen deseondertekent op den 20e augustus 16 sevenende negentige

40 penning f – 2 – 16 – tiende verhooging f – 0 – 5 – f – 3 – 17 –

Jacob van den Heuvel In kennisse van mijals schout en secretaris P. van der Ham

-113-

folio 60

Compareerde voor ons Petrus van der Ham schoutGoosen Schriek en Joost Pouwels Hanegraeffschepenen van den dorpe van Werkendam de heer Johan Brouwer secretaris der stadt Gorinchemals speciale last en procuratie hebbende van deheer Theodorus van der Wijden agent van sijnkonincklijcke maiestijt van Deenmarken en MeesterLeonardt van der Wijden advocaet van de hovevan Uijttregt sijnde deselve procuratie gepasseertvoor Carel van Doorn notaris en seker getuijgenbinnen Uijttregt in dato den 2 augustus 16 sevenent negentigh oude stijl ons schout en schepenenvertoont en heeft in de qualitijt na regten encostume van Zuijthollant gecedeert in volleen vrijen eijgendom overgedragen aen en tenbehoeven van heer en Meester Diderik van derWijden raet en vroetschap der stadt Gorinchemtwee seste gedeeltens in een griendinge grote..................... soo groot en klijn ‘t selven gelegen lijtgenaemt den Brouwerswaert gelegen aen de Bakkers-kil onder desen dorpe en dat mette vrijdomservituten en geregtigheden van uijtwaerdewateringe als anders van outs en jegenwoordighdaer toe behoorende vrij van hooft somme renteen thijnsen en gevrijt van ordinare en extraordinare verpondinge tot meij 16 seven ent negentich

-114-

folio 60 versusen verclaerde den comparant in qualiteijt voorschreven aen de voornoemdegrient geen meer regt actie ofte toeseggingte hebben ofte te behouden maer daer van te renuntierenaen en ten behoeven als voore geloovende oversulxdese transporte te vrijen en waren als regt isonder verbant van sijn heer comparanten prinsipaelpersoonen ende goederen deselve submiteerendealle heeren hove regten en regteren en specialden hove van Zuijthollandt bekennendemede voor door den koop en transporte desesvoldaen en betaelt te sijn # mette somme vanses hondert gulden sonder froude hebbenschout en schepenen dese ondertekent op den19 september 1697

# aen sijn heere principael

Den 40e penning f – 15 – 0 – f – 1 – 10 –

f – 16 – 10 – Goose Schriek In kennisse van mijDit merk is gestelt bij Joost als schout en secretarisPouwelzn Hanegraeff selfs P. van der Ham

-115-

folio 61

Wij Piter van der Ham, Hendrickde Gelder en Goosen Schrieck schepenen van den dorpevan Werkendam oirconden dat voor ons quamen compareerde Bastiaen Damen woonende op Sleeuwijkde welke bij dese bekende wel en deugdelijk schuldigte wesen aen en ten behoeven van Lijske AriensHagoort weduwe van Bastiaen van den Heuvel desomme van vier hondert carolus gulden spruijtende tersake geleende en hem comparant te danke aengeteldegelde remutierende tot dien eijnde de exceptienon remuratie pecunia geloovende deselvenpenningen wederom te restitueren op soodanige tijt alshem debiteur de verstrekte somme weder opgeeijst mitsbij de aflossinge en opeijsing malkandere drie maendte vooren waerschouwen mette onterest van dien tegensvijff gulden van ‘t hondert in ‘t jaer te rekenen waervoor hem den comparant specialijk is verbindende enhipotequeerde een huijsinge ende erve staende endegelegen binnen desen dorpe belent ten westenGriettie Wikus ten oosten de kinderen en erffgenamen vanArientie Wouters Kop zaliger ten noorden de havenen ten zuijden de straet en generaelijck sijncomparants persoonen ende goederen deselve subietmakende alle heere hove regten en regterenen specialijck den edele hove van

Mij gebleecken is dit nevenstaende hijpoteecq is voldaen ende afgelost metten interest vandien heden 20e meij 1707G. v. Rietvelt


-116-

folio 61 versus

Hollandt sonder froude hebben wij schout enschepenen dese met onse hantekening getijkentden 9e april 1698

40 penning f – 10 – 0 – Mij present als schout10 verhoog f – 1 – 0 – en secretaris

– 11 – 0 – P. van der HamH.de GelderGoossen Schriek

Compareerde voor ons Piter van der Ham schoutCorstiaen de Vries, Goossen Schriek ..................................schepenen van de dorpe van Werkendam WouterWouterse Verheij inwoonder alhier en bekende bijdese wel en deugdelijk schuldigh te wesen aenen ten behoeven van Cornelis Lambert de Geldermede inwoonder alhier de somme van een entagtigh gulden spruijtende ter sake geleende penningenrenutierende tot dien eijnde de exceptie de nonnumeratie pecunia beloovende deselve somme wederomte restituere op soodanige tijt als de voorschrevenCornelis Lamertzn de selve sal coomen opeijsen mitsden andere drie maenden te vooren waerschouwenmetten interest van dien tegens vijf gulden van ‘thondert in ‘t jaer te rekenen totte volle

Bekenne ick ondergeschreven weduwe van Cornelis Lambertzn de Gelder van den inhoudenvan dese hijpoteecq ten volle voldaen te sijn dien volgende dese alhier geroijeert op den 17maert 1705 Cornelia de GelderMij present G. van Rietvelt

-117-

folio 62

voldoeninge te waer voor hij comparantspecialijk is verbindende en hipoteequeerendeeen huijsing en erve staende en gelegen aen deKa onder de jurisditie van desen dorpe belent tennoorden Maijken Hendricx ten zuijden Geertien Pitersten oosten de Ka en ten westen totte ge-meene sloot off doorvaert en generalijck sijncomparants persoonen en goederen deselvesubiet makende alle heeren hove regten en regterenen specialijck den edele hove van Hollandtsonder froude hebben wij schout en schepenen deseneffens den comparant onderteekent op den 9e april 1698

– 81 – 0 – 40e pennning f – 2 –0 – 8 – 10 verhooging f – 0 – 4 – 0 – f – 2 – 4 – 8 –

Wouter Wouterse Verheij Mijn present als schoutCorstiaen de Vries en secretaris

P. van der Ham


-118-

folio 62 versus

Compareerde voor ons Piter van der Ham schoutHendrick Gelder en Jacob van den Heuvelschepenen van de dorpe van Werkendam en hebbengecedeert de heer en Meester Hendrick BalthazarWevelinckhoven wonende tot Gorinchem en heeftgecedeert getransporteert in volle vrijen eijgendomovergedragen aen en ten behoeven van WouterJoppen een huijsing en erve staende ende gelegenbinnen desen dorpe belent ten oosten Piter Joppenten westen de weduwe van Jan Cloots strekende voorvan ‘s Heerenstraet aff suijtwaert op de aesdropvan Jan Teunis van Rijswijck ofte soo groot en clijn‘t voorschreven huijs gelegen is binnen de voorschreven dorpe volgensd’oude brieven daer van sijnde mette vrijdommen servitu-ten ende geregtigheden van outs en jegenwoordighdaer toe behoorende vrij van hooft se...... rente enthijnse uijtgesondert eenen duijt die de heer vanWerkendam daer op spreekende heeft en altijt alle jaer op sintMaertens avont verscheijnt bekennende hij heer comparantaent ‘t selve huijs gen een regt actie oftetoesegging te hebben ofte te behouden maer daervan te renuntieren aen en ten behoeven als voorengeloovende dese transporte te vrijen en wareals regt is ( sijnde gevrijt van ordinare en extra ordinare verpondingetotte jare 1697 incluijs en met de extra ordinaire verpondinge Huisnummering Couvée collectie nr. 26

-119-

folio 63

tot 1698 toe) onder verbant als na regtebekende de heer comparant van coop en transportedeses voldaen te sijn mette somme van honderten ‘t sestige gulden sonder froude hebben wij schout en schepenen geteekent op de 24 april 1698

Coop – 160 – 0 – 40 pennning – 4 – 5 – 0 – 10 verhooging – 0 – 8 – 8 –

– 0 – 13 – 8 –

H. de Gelder In kennisse van mij alsJacob van den Heuvel schout en secretaris

P. van der Ham

Compareerde etc. Hendrik de Gelder en Jacob van den HeuvelMegeltie Jans Louw weduwe van Gerit Herberseen bekende sij comparante wel en deugdelijk schuldighte wesen aen en ten behoeve van Corst Lenerts deGelder de somme van hondert en agt gulden spruijtendeuijt deugdelijcke en haer comparante te danck aengeteldepenningen renuntierende tot dien eijnden de exceptiede non numeratie pecunia geloovende deselve soowederom te restitueren op soodanige tijt als de voorschrevenCorst Lenerts ‘t selve sal comen op te eijse metteinterest van dien tegens vijf gulden van ‘t hondert in ‘t jaerte rekenen totte volle voldoeninge ten minste den anderdrie maenden te vooren waerschouwende waer voorsij comparante special is verbindende en hipoteequeerende

Desen brief is voldaen en gecasseert op den 23e september 1698 wert dierhalve alhiergeroijeert bij mij als schout en secretarisP. van der Ham

-120-

folio 63 versus

een grientie gelegen in Baliouws goet belent tenoosten Dries Lamerts ten westen de Graefflijkheijtten noorden Bastiaen Joris de Gront en ten zuijden. . . . . . . . . . . . . . . . ofte wie alsoo daer naest galanten gelegen is envoorts haer comparantes persoon engoederen deselve subiet makende als heere hoveregten en regteren en specialijk de hove van Hollandtsonder froude hebben wij schout en schepenen deseonderteekent op den 24e april 1698

f – 108 – 40e penning f – 2 – 14 – 10 verhooging f – 0 – 8 –

– 3 – 2 –

H. de Gelder In kennisse van mijJacob van den Heuvel als schout en secretaris

P. van der Ham

-121-

folio 64

Compareerde voor ons Piter van der Hamschout Jacob van den Heuvel en H. de Gelder Goosen Schriekschepenen van de dorpe van Werkendam Niclaes Kloekert capiteijn op ‘t jagt van de edeleraden van de staten van Hollandt en heeft gecedeertgetransporteert in vollen en vrijen eijgendomovergedragen aen en ten behoeven van Cornelis Aertznde Weert drie hoekiens griendinge gelegen in ‘tKerkenweer groot een morgen belent ten noordende Backerskil ten zuijden Wouter Maertensten oosten Jan Peters en ten westen Jan Cas-fel...... ofte wie alsoo daer naest gelant engelegen is en dat mett vrijdom servitutenende geregtigheden van outs ende jegenwoordigh daertoe behoorende vrij van hooft somme rente offteijnsen behalve dorps opgenomen capitalen die dencooper tot sijnen laste is nemende en gevrijtvan ordinare verpondinge den jare 1695 incluijsen van extra ordinare den jare 1696 incluijsen bekende den comparant aen de voorschreven grientgeen meer regt actie ofte toesegging te hebbenof te houden maer daer van te renuntieren aen

-122-

folio 64 versus

en ten behoeven als voorschreven geloovende dese transportte vrijen en waren als regt is onder verbantvan sijn comparant persoon en goederen deselvensubiet makende alle heere hove regten en regterenen specialijk den hove van Hollandt bekendevan den coop en transporte deses voldaen te sijnmette somme van vierhondert vijff en twintighgulden sonder froude hebben wij schout enschepenen dese geteekent op den 16 junij 1698

Coop f – 425 – 0 – 40 penning f – 10 – 12 – 8 – 10 verhooging f – 1 – 1 – 4 –

f – 11 – 13 – 12 – In kennisse van mij als Jacob van den Heuvel schout en secrtarisGoosen Schriek P. van der Ham

Compareerde voor ons Pieter van der Ham schout ............. Goosen.................................. Schriek en Jan Joris de Grontschepenen van den dorpe van Werkendam Anneken Adriaens, Neeltie Gerrits wegens haer moeder Neeltie Jans Louw.....................................................................................................................................................................................................................................en ider instaende en rato caverende voor Jan Geerridsen die dese soude willen contrarierenals gequalificeert sijnde tot hetdoen van ‘t navolgende transport en hebbenbij dese gecedeert getransporteert in vollen en

-123-

folio 65

eijgendom oergedragen aen en ten behoevenvan Hendrick van Heuven drie en een halffhondt griending off soo groot en clijn ‘t selvengelegen ligt in de Baliouws goet belent tenoosten Dries Lammerds ten westen de Graefflijckhijdtte suijden Bastiaen Joriszn en ten noorden Boude-wijn Bastiaens ofte wie alome daer naestgelegen lijt en dat mette vrijdommen servituteen geregtigheden van outs en jegenwoordighdaer toe behoorende vrij van hooft somme renteen thijnsen en gevrijt van ordinare enextra ordinare verpondinge tot den jare 1698 toebekennende sij comparanten in qualiteijten voorschreven daeraen geen meer regt actie ofte toeseggingete hebben ofte te behouden maer daer van te renun-tieren aen en ten behoeven als vooren geloovendedese transporte te vrijen en waren als regt isonder verbant van haer comparanten persooneen goederen deselve subiet makende alle heerehove regten en regteren en specialijk de hovevan Hollandt bekennende van den coop entransport deses voldaen te sijn mette somme van250 gulden sonder froude hebben wij schouten schepenen dese ondertekent op den 16e augustus 1698 resterende de verdere somme volgens de conditievan vercoopinge

Coop f – 250 – 0 – 40 penning f – 6 – 5 – 0 – 10 verhooging f – 0 – 12 – 8 –

f – 6 – 17 – 8 – Goosen Schriek In kennisse van mij alsJan Jorisse de Grondt schout en secretaris P. van der Ham

-124-

folio 65 versus

Wij Piter van der Ham schout Cornelis Backer enBastiaen Joosten, schepenen van dendorpe van Werkendam oirconden dat voor ons quamen compareerde Jan Willemse Coijman als een medeerffgenaem van Willem Janse Coijman en Gonda Cornelissijnde sijn comparantes vader en moeder zaliger mitsgaaders JoostieWillems Coijman sijn comparants suster zaliger en heeftin die qualiteijt na regte en costume van Zuijthollandtgecedeert getransporteert in volle en vrijen eijgendomovergedragen aen en ten behoeven van Lijntie Willems Wiggert Maertens als man en voogt van LijntieWillems Jans Schriek die te voorens is getrout geweestmet Cornelis Willems Coijman een gerechte vierde partvan een huijsinge staende ende gelegen binnendesen dorpe belent ten oosten Willem Corsten ten westenDirk Schilt ten noorden de haven en ten suijden dorps-straet streckende voor van de straet aff agter tottehaven toe en dat mette vrijdomme servituten endegeregtigheden van outs ende jegenwoordigh daer toe behoorendevrij van hooft somme rente en thijnsen uijtgesondert eenopgenomen capitael van twee hondert gulden die de diakonijevan desen dorpe daer op spreekende heeft mitsgaaders eenjaerlijcxe duijt de welke op sinte Maertens avont ten behoevenvan den vrouwe van Werkendam moet betaelt werdenals mede dorps opgenomen capitalendie den cooper tot sijnen last in qaliteijt voorschreven is nemendeen gevrijt van ordinare en extra ordinare verpondinge


-125-

folio 66

totte jare 1699 toe en bekende de coper invoorschreven qualiteijt aen ‘t voorschreven huijs voor soo veel sijn geregtevierde part dependeert geen meer recht actie oftepretentie daer op te hebben ofte te behouden daer vante renuntieeren aen en ten behoeven als voorengeloovande dese transporte te vrijen en ware als regtis onder verbant van sijn comparants persoon endegoederen deselve subiet makende alle heere hoveregten en regteren en specialijk de hove vanHollandt bekennende van den coop en transportedeses voldaen te sijn mette somme van honderten vijftich gulden sonder froude hebben wij schout enschepenen desen onderteekent op den 31januarij 1699

40 penning f –3 – 15 – 0 – 10 verhooging f – 0 – 7 – 8 –

f – 4 – 2 – 8 – Cornelis Backer Bij mijn als scout en secretarisDit is het merk van P. van der HamBastiaen Joosten

Wij schout en schepenen voornoemt verclare dat voorons is gecompareert Wiggert Maertens als erffgenaemvan Bastiaen Cornelis Kiboom en heeft in die qualiteijtgetransporteert in vollen en vrijen eijgendom overgedraegenaen en ten behoeven van Arie Aertse Hijman eenhuijs en erven staende ende gelegen binnen desedorpe belent ten ooste Cornelis Backer en ten westen

-126-

folio 66 versus

Hendrik van Hooff ten noorden de straet en tensuijden soo verre de ree bij schout en geregte salwerde getrocken ‘t selve erff te moete stecken waermede den cooper sal moeten neme contentement endat mette vrijdomme servituten ende geregtighedenvan outs en jegenwoordigh daer tie behorende vrijvan hooft somme en teijnsen uijtgesondert eenjaerlijcxe duijt de welcke op sinte Maertens avont tenbehoeven van de vrou van Werkendam moet betaelt werdenuijtgesondert dorps opgenome capitalen die den coopermede tot sijnen laste is nemende en gevrijt vanordinare en extra ordinare verpondinge tot jare1699 toe en bekende hij comparant aen ‘t voorschreven huijsgeen meer regt actie ofte toesegginge te hebben oftebehouden maer daer van te renuntieeren aen enten behoeve als voore geloovende dese transportete vrijen en ware als regt is onder verbant vansijn comparantes persoon ende goederen die subietmakende alle heere hove regten en regterenende specialijck den hove van Hollandt en is ‘t voorschreven huijs vercoft voor een somme van twee honderten vijftigh gulden en sal de geregte helfte betaeltwerden op meij 1699 en de wederhelfte op meij1700 waer voor ‘t voorschreven huijs blijft verbonden


-127-

folio 67

tot tijt en weijle den eersten metten laetstetermijn sal sijn voldaen sonder froude is desebij ons schout en schepenen onderteekent op den3e januarij 1699

40 penning f – 6 – 5 – 0 – 10 verhooging f – 0 – 12 – 8 –

f – 6 – 17 – 8 – Cornelis Backer Bij mij als schout en secretarisDit is het merk P. van der Hamvan Bastiaen Joosten

Wij Piter van der Ham schout. . . . . . . . . . . . . . . . . . schepenen van den dorpe vanWerkendam oirconden dat voor ons quam en compareerdeFijke Wouters Hanegraeff inwoonster binnen desen dorpe # en heeftna regten en costume van Suijthollandt gecedeert getranspor-teert in vollen en vrijen eijgendom overgedragen aenen ten behoeven van Arie Corsten van den Heuvel eenhuijs en erve staende ende gelegen binnen de voorschreven dorpe belent ten suijden Jan Teunis Rijswijckten noorden de kinders van Corste Damen ten oosten degemeene weg ten westenen dat mette vrijdomme servituten ende geregtichedenvan outs en jegenwoordigh daer toe behoorende

# weduwe van Arien Janzn Cloots, mitsgaaders Jan Cloots


-128-

folio 67 versus

vrij van hooft somme en thijnse uijtgesondert eenjaerlijxse duijt die op sinte Maertens avont ten behoevenvan de vrou van Werkendam moet betaelt werden uijtgesondertdorps opgenomen capitalen die de coper tot sijne laste isnemende en gevrijt van orinare en extra ordinareverpondinge tot jare toe en bekende sij comparanteaen ‘t voorschreven huijs geen meer regt actie ofte toeseggente hebben ofte te behouden maer daer van te renuntierenaen en ten behoeve als vooren geloovende desetransporte te vrijen en waren als regt is onderverbant van haer comparantes persoon ende goederendeselve subietmakende alle heere hove regten enregteren en specialijck den hove van Hollandtbekennende van den coop en transport deses voldaente sijn mette somme van vijffhondert gulden sonder froudeis dese bij ons onderteekent op den 6 februarij1699

-129-

folio 68

Wij Piter van der Ham schout Hendrick van Heuvenen Cornelis Backer Backer schepenen van de dorpe vanWerkendam oirconden dat voor ons quam en compareer-den Fijke Wouters Hanegraef weduwe van Arien JanznCloots, Jan Cloots en Maijke Ariens Cloots voorkinderenvan voorschreven Arie Janzn Cloots, Matijs Teuszn Schilt alsin huwelijck hebbende Griettie Ariens Cloots, Arie Stoffelsin huwelijck hebbende Ariaentie Ariens Cloots, Bastiaen Clootsen Johanna Ariens Coots voor haer selven makende envan de voorschreven Arie Jans Cloots welke voorschreven nakinderenneffens heer Adam van Del coopman tot Dordrecht sq......instaende en derato caverende sijn voor Lijsbeth Clootswoonende tot Amsterdam en hebben heeft de voorschrevenFijke Wouters Hanegraef neffens de voorschreven comparantengesaemtlijck gecedeert getransporteert in volle en vrijeneijgendom opgedragen aen en ten behoeven vanArie Corsten van den Heuvel een huijs en ervestaende ende gelegen binnen de voorschreven dorpe belentten suijden Jan Teunis van Rijswijck ten noorden westen dekinderen van Corst Damen ten oosten de weg tenwesten Wouter Joppen ten noorden dorpstraet tensuijden Jan Teunis van Rijswijck voorts mette vrijdommenservituten en geregtigheden van outs en jegenwoordigdaer toe behoorende vrij van hooft somme renten en tijnsenuijtgesondert dorps opgenomen capitalen en een jaerlijckenduijt de welcke op sinte Maertens avont ten behoevenvan de vrou van Werkendam moet betaelt wesen


-130-

folio 68 versus

die den cooper tot sijnen laste is nemendegevrijt van ordinare en extra ordinare verpondinge tottejare 1699 toe en bekende de voorschreven comparantin qualiteijte voorschreven aen ‘t voormelte huijs geen eenregt actie ofte toesegging te hebben ofte behoudenmaer daer van te renuntieren aen en te behoevenals vooren geloovende dese transporte gesaemtlijckte vrijen en waren voor alle voorschreven en als regt isonder verbant van haer comparante persoonen en goederendie subiet makende alle heere hove regten en regterenen specialijck de hove van Hollandt sonder froude isdese bij ons schout en schepenen beteekent op den 6e februarij 1699. Coop de somme van vijff hondertgulden welke op den desen is

40 penning f – 12 – 10 – 10 verhoog f – 1 – 5 – f – 13 – 15 –

H. van Heuven Mijn present alsCornelis Backer schout en secretaris

P. van der Ham

-131-

folio 69

Wij schoudt en schepenen voornoemt oircondendat voor ons sijn gecompareert de voorschreven comparantenneffens Arie Corsten van den Heuvelen hebben na regten en costume van Suijthollandtgecedeert getransporteert in vollen en vrijeneijgendom overgedragen aen en ten behoevevan Arien Stoffels de Grondt seker huijs en ervestaende ende gelegen binnen desen dorpe belentten westen Arie Commerse ten ooste WouterBastiaen Hanegraeff ten zuijden dorpsstraet en tennoorden de haven voorts mette vrijdomme servitutenende geregtigheden van outs en jegenwoordigh daertoe behoorende vrij van hooft somme renten en thijnsenen gevrijt van ordinare en extra ordinare verpondingentotte jare 1699 toe bekennende de comparant in qualiteijtvoorschreven daer aen gen meer regt actie oftetoesegginge aen ‘t voorschreven huijs te hebben ofte te behoudenmaer daer van te renuntieren aen en ten behoeveals vooren geloovende dese transporte te vrijen enware als regt is uijtgesondert dorps opgenomen capi-talen en een jaerlijcxe duijt die de op sinte Maertensavont ten behoeve van de vrou van Werkendam moetbetaelt werden nemende de cooper de voorschreven lasten tot sijnbehoeft voorders de comparant ‘t selve transport vrijenen waren als regt onder verbant van haer gesaemtlijcke


-132-

folio 69 versus

comparanten persoonen ende goederen die subietmakende alle here hove regten en regterenen specialijk den hove van Hollandt en is ‘tvoorschreven huijs vercoft voor een somme van ses hondertgulden sonder froude is dese bij ons schout en schepenenonderteekent op den zevenden februarij 1699

40 penning f – 15 – 0 – 10 verhooging f – 1 – 10 –

f – 16 – 10 – H. van Heuven Mij present als schoutCornelis Backer en secretaris

P. van der Ham

-133-

folio 70

Wij Piter van der Ham schout Goosen Schrieken Bastiaen Joosten schepenen van dendorpe van Werkendam oirconden dat voor onsquam en compareerde Mathijs Clasen vanLeuwaerden jegenwoordigh woonende totLeerdam en heeft na regte en costumevan Zuijthollandt gecedeert getransporteert invollen en vrijen eijgendom overgedragen aenen ten behoeve van Aegtie Corste Stameen huijs en erve staende ende gelegen binnendesen dorpe belent ten oosten de steegh van dekinderen van Wouter Crijne en Arie Jans Stamten westen Joost Corsten Stam strekendevoor van de straet aff tot halver haven toeen dat voorts mette vrijdom servituteende geregtigheden van outs en jegenwoordighdaer toe behoorende vrij van hooft somme renteen thijnsen uijtgesondert dorps opgenomen capitalenen een jaarlijxse duijt die ten behoeve van dehoogh edele vrouw van Werkendam moet betaeltwerden op sinte Maertens avont ‘t welck decoopster alle tot haren lasten is nemende engevrijt van ordinare en extra ordinare


-134-

folio 70 versus

verpondinge totten jare 1699 toe en bekendeden comparant aen ‘t gemelde huijs geen meer regtactie ofte toesegginge te hebben ofte te behoudenmaer daer van te renuntieren aen en ten behoeveals vooren gelovende dese transporte te vrijenen ware als regt is onder verbant van sijncomparante persoon en goederen die subiet makendealle heere hove regten en regteren endespecialijck den hove van Hollandt en is voorschrevenhuijs vercofft voor een somme van vier honderten vijfftigh gulden waer op den vercooper bekent intfangente hebben de somme van twee hondert gulden en salde resteerende twee hondert vijfftigh gulden betaelt werdenin twee termijnen als hondert vijff en twintigh gulden opmeij 1700 en de laetste 125 gulden op meij daer aenvolgende sonder froude is dese bij ons schouten schepenen onderteekent op den 1e maert1699. Waer voore ‘t voorschreven huijs blijft verbonden totte volle betaling 40 penning f – 11 – 5 – 0 – 10 verhooging f – 1– 2 – 8 –

f –12 – 7 – 8 –

Goosen Schrieck Bij mij als schoutDit is het merk van en secretarisBastiaen Joosten P. van der Ham

-135-

folio 71

Den 4 april 1699Compareerde voor ons Piter van der Hamschout Cornelis Backer en Bastiaen Joostenschepenen van den dorpe van Werkendam oirconden dat voor ons quam en compareerdeFloris van der Stael en Niclaes van der Pijlals erffgenamen van Arie Flore van derStael en hebben in die qualiteijt na regtenen costume van Zuijthollandt gecedeertgetransporteert in vollen en vrijen eijge-dom overgedragen aen en ten behoevenvan Dirk Ariens Schilt sekere seven eneen halff hondt griendinge mette gereg-tighijdt van ‘t water daer aen depen-deert gelegen in de Bruijnekil belentten oosten Cornelis de Gelder en ten westenHendrick de Gelder ten suijen en te noordenDingeman Maertenzn en dat mette vrijdom-me servituten en geregtigheden vanweg wateringe en anders ‘s lants gevolge vanouts en jegenwoordigh daer toe behoorendevrij van hooft somme rente en thijnseuijtgesondert dorps opgenome capitaledie den cooper tot sijne lasten is nemende

-136-

folio 71 versus

geloovende verders sij comparanten dese transportete vrijen en waren als regt is en gevrijtvan ordinare en extra ordinare verpondingetotte jare 1699 toe en bekende sij comparantenaen den voorschreven grient geen meer regt actie oftetoesegginge ofte te hebben ofte te behouden maer daervan te renuntieren aen en ten behoeven als vooren onder verbant van haer comparanten persoonen goederen deselve subiet makende alleheere hove regten en regteren en spciael den hove van Hollandt en is devoorschreven grient vercoft voor de somme van tweehondert gulden waer van de vercoopers bekendevoldaen en betaelt te sijn sonder froude

Coop – 200 – 040 penning f – 5 – 0 – 10 verhoog f – 0 – 10 –

f – 5 – 10 – Cornelis Backer Bij mij schout enDit is het merk van secretarisBastiaen Joosten P. van der Ham

-137-

folio 72

Wij Piter van der Ham schout CornelisBacker en als mede vervangende Bastiaen Joosten schepenenvan den dorpe van Werkendam oircondendat voor ons quam en compareerde StoukeCorste als erffgenaem van Corst Damenharen vader zaliger en heeft na regtenen costume van Zuijthollandt gecedeertgetransporteert in vollen en vrijen eijgendomovergedragen aen en ten behoeve van PiterBastiaen seker erff off tuijntie soo hetselve jegenwoordigh is leggende binnen desendorpe belent ten ooste de Werken tenwesten Floris van der Stael ten suijdende Kerkewiel en ten noorden dorpstraet en datmette vrijdomme servituten ende geregtig-heden van outs ende jegenwoordigh daertoe behoorende vrij van hooft somme renteen thijnsen en gevrijt van ordinare enen extra ordinare verpondinge totten jare1699 toe geloovende dese transporte tevrijen en waren als regt is onderverbandt van haer comparantes persoonende goederen deselve subiet makendealle heere hove regten en regteren


-138-

folio 72 versus

en de specialijck den hove van Hollandtbekende van den coop en transportedeses voldaen te sijn mette somme vantwintigh gulden sonder froude is dese bij ons schout en schepen ondertekent op den 9e april 1699

Coop f – 20 – 40 penning f – 0 – 10 – 10 verhooging f – 0 – 1 – f – 0 – 11 –

Cornelis Backer Bij mij als schouten secretarisP. van der Ham

-139-

folio 73

Wij Piter van der Ham schout Cornelis Backeren Bastiaen Jooste schepenenvan de dorpe van Werkendam , oircondendat voor ons quam en compareerde GijsbertMelle Kroon, als getrout hebbende Claravan Strien en bekende van hem sijne erveen nakomelingen wel en deugdelijck schuldigte wesen aen en ten behoeven van de heerDavid Lullius precicant tot Almkerk desomme van hondert carolus gulden spruijtende uijtdeugdelijck en hem comparant ten danck aen ge-telde gelde renuntierende tot dien eijndevan de exceptie de non numeratie pecuniageloovende deselve somme wederom te restitueerenop soodanige tijt als het den houder deses gelievesal mits den andere drie maenden te voorenwaerschouwen en dat metten interestvan dien tegens ses gulden van ‘t hondert in ‘t jaerte reekenen edogh soo hij comparant promt op dete verscheijne interest compt te passe om deselvete voldoen aenvangen nemende mett met halff ........deses jaers voortgangh nemen ( en sal het dencomparant vrij staen om ‘t opgenome capitael metvijf en twintig gulden minder off meerder af te leggen) sal oock de

-140-

folio 73 versus

intereste op den voorschreven verschijndagh d’interestebetaelt werden met vijff gulden van ‘t hondertmoge volstaen en anders niet voor alle‘t gene voorschreven staet verbint hij comparant speciaelijckeen huijs en erff staende ende gelegen binnendesen dorpe belent ten noorde Ruttger Corsten cum-suis ten suijden Floris van der Stael ten oostenWouter Maetens en ten westen dorpsstraeten voorts generalijck sijn comparants persoonende goederen deselve subiet makende alle heere hove regten en regteren en specialijck denhove van Hollandt en tot meerder servitijtvan voorschreven som soo verclaerde Piter van den Heuvel sigh selvemede te stellen als borgh en principael voor devoorschreven som renuntierende tot dien eijnden van debenefitie ordinis et excussionis en verder onderverbant en subnisse als vooren sonder froudehebben wij schout en schepenen dese ondertee-kent op den 9e julij 1699

40e penning f – 2 – 10 – 010 verhoogging f – 0 – 5 – 0

f – 2 – 15 –

Cornelis Backer Mij present alsDit is het merk schout en secretarisvan Bastiaen Jooste P. van der Ham


-141-

folio 74

Wij Piter van der Ham schout BarentDamen en Floris van der Stael schepenenvan den dorpe van Werkendam oircondedat voor ons quam en compareerdeBastiaen de Vries inwoonder van denvoorschreven dorpe de welke bekende voorhem en sijne erve en nakomelingenwel ende deugdelijk schuldigh te wesenaen en ten behoeve van den voorschrevenschout Piter van der Ham ofte deregten toonder deses de somme van driehondert carolus gulden spruijtende uijt deugdelijckende hem comparant ten dancke aengeteldegelde renuntieerende tot dien eijnde deexceptie de non numeratie pecuniadat is van onaengetelde gelden geloovendedeselve somme wederom te restitueerenheden over een jaer metten interestin ‘t jaer te rekenen totte volle en effectuelevoldoeninge toe, edoch soo hij comparantprompt de te verschenen interest komptte voldoen sal hij mogen volstaen mette betalenvijff gulden van ‘t hondert en anders nietverschijnende den interest de 30 october

Is gecompareert Tunis C........ Bijser en heeft voor reekening van Bastiaen de Vries het neffensstaende voldaen gereserveert den intrest, acte Werkendam den 21 october 1700P. van der Ham

-142-

folio 74 versus

voor alle ‘t gene voorschreven staet verbinthij comparant specialijck een huijs en ervemetten aencleven van dien staende endegelegen binnen desen dorpe belent aen denoortsijde van de ‘s Heerenstraet belent streckendevan deselve straet noortwaerts op tottehaven toe belent ten oosten Stoffel Cuijnenende ten westen Dirk Cuijnen ende voortsgeneralijck sijn comparants persoon ende goederendeselve subiet makende alle heere hoveregten ende regteren ende specialijckden hove van Hollandt sonder froudeis dese bij schout en schepenen neffenscomparant onderteekent op den 30e october1699

40 penning f – 7 – 10 – 10 verhoog f – 0 – 15 – f – 8 – 5 –

Berrent DamenFloris van der StaelBastiaen de Vries


-143-

folio 75

Wij Joris de Grondt en BarentDamen schepenen van de dorpe van Werkendam oirconden dat voor ons quam encompareerde Floris van der Stael mede schepenalhier de welcke bij dese wel en deugdelijkschuldigh te wesen aen en ten behoevevan heer Piter van der Ham ofte detoonder deses de somme van hondertvijfftigh carolus gulden spruijtende uijt deugdelijckgeleende en hem comparant ten dancke aengeteldegelde renuntieerende tot dien eijnde van deexceptie de non numeratie pecunia geloo-vande de selve somme wederom te restitueerenheden over een jaer ofte ten alle tijde daerna en dat metten interest van dien tegensses gulden van ‘t hondert in ‘t jaer te reekenentotte volle en effectueele voldoening toeedoch soo hij comparant prompt dese verschijnintressen op den verschijn dagh komt te voldoensoo sal hij nog volstaen mette betale

-144-

folio 75 versus

vijff gulden van ‘t hondert en anders nietverschijnende den interest den 12e decembervoor alle ‘t gene voorschreven staet verbint hij comparantspecialijck een huijs en erve metten aencleven van dienstaende ende gelege binnen dese dorpe aen deoostsijde van de straet streckende van deselve straet oostwaerts op totte WouterMaertens toe ten noorden GijsbertMelse Croon ten suijden de straettenoch eenen tuijn acker mede gelegen onder denvoorschreven dorpe belent ten oosten Pieter Bastiaenseten westen de weduwe van Piter van Em-michoven # ende voorts generalijck sijn comparants persoon ende goederen die subietmakende alle heere hove regeten ende regterenende specialijck de hove van Hollandt sonderfroude is dese bij schepenen neffens den comparantonderteekent op den 12e december 1699

# ten noorden de straet ende ten suijden de Wiel

40 penning f – 3 – 15 – 010 verhoog f – 0 – 7 – 8 f – 4 – 2 – 8

Jan Jorisse de GrontBerrent Damen


-145-

folio 76

Wij Piter van der Ham schout Hendrikvan Heuven en Aert Kuijken schepenen van dendorpe van Werkendam, oirconden dat voorons quam en compareerde de heer SamuelVelthuijsen predicant alhier als waernemendede affaire en goederen van Cornelia van der Maes welke alhier mede compareerde .............................................. soo verclaerde den voornoemdeheer Velthuijse .............................................en deselve Cornelia van der Maes te cederen transporterentransporteeren in volle en vrijen eijgendomover te dragen aen en ten behoeve van AertCornelis van de Wijngaert seeker huijs en erve staendeende gelegen binnen Werkendam belent ten ooste Maijken Tunis Quantis westen dorps schoolten noorden ‘s Heerenstraet ten zuijden deWiel van weledele heer van Werkendam en dat verders mette met alle ‘t gene daerin op aen aert en nagelvast is mettevrijdomme servituten ende geregtigheden vanouts ende jegenwoordigh daer toe behoorendevolgens d’oude brieven daer van sijnde soo het tot nochtoe is gebruijckt vrij van hooft somme rentenen thijnsen

Huisnummering Couvée collectie nr. 4b

-146-

folio 76 versus

uijtgesondert dorps opgenomen capitalendie den kooper tot sijnen laste is nemendeen gevrijt van verpondingen totte jare 1699 toesijnde 1698 incluijs bekennende den comparanten in hare voorschreven qualiteijt aen ‘topgemelte huijs geen meer regt actie oftetoesegginge te hebben ofte te behouden maer daervan te renuntieeren aen en ten behoeve alsvoore geloovende oversulcx dese transporte tevrijen en waren als regt is onder verbant vansijn principaele de delve comparanten persoon en goederendie subiet makende alle heere hove regten en regterenen specialijck den hove van Hollandten is ‘t voorschreven huijs vercoft voor een somme vandriehondert gulden welcke betaelt sulle werdenop toekoomende meij 1700 precies sonder de penningenlanger te mogen houden dan met believen van deverkooper waer voore ‘t selve huijs blijft verbindentot tijt en wijlen de penningen sulle wese voldaensonder froude is dese bij ons schout en schepenenonderteekent op den december 1699 den 8 januarij 1700De koop ten dese vervat te vollen voldaen .......kensVooren als secretaris P. van der Ham

40 penning f – 7 – 10 – 10 verhooging f – 0 – 15 –

f – 8 – 5 –

H. van Heuven Bij mij als schoutAert Kuijken en secretaris

P. van der Ham

-147-

folio 77

Wij Piter van der ham schout Hendrikvan Heuven en Aert Kuijken schepenenvan de dorpe van Werkendam oircondendat voor ons quam en compareerde FrancintieJans weduwe en boedelhoudster van Philips Balaertde welcke verclaerde bij dese na regten en costumevan Zuijthollandt te cederen transporteerenin volle en vrijen eijgendom over te dragenaen en ten behoeven van Maerten de Waerteen huijs en erve staende ende gelegenbinnen desen dorpe belent ten oosten WillemPilaers westen Dingeman Maertens strekkende voorvan ‘s Heerenstraet af zuijtwaerts op totde sloot van de weduwe Kloots haer boomgaert toeofte wie al ome met regt daer naest geerftsoude mogen wesen en dat met alle ‘t guntdaer in op aen aert en nagel vast is mettevrijdom servituten ende geregtigheden vanouts ende jegenwoordigh daer toe behoorendevrij van hooft somme rente en thijnsen uijtge-sondert dorps opgenomen capitalen die dekooper tot sijnen laste is nemende geloovendesij comparante dese transporte te vrijen en waren


-148-

folio 77 versus

als regt is onder verbant van haercomparante persoon en goederen die subietmakende alle heere hove regten en regterenen specialijck den hove van Hollandten is ‘t voorschreven huijs vercoft voor een sommevan drie hondert en tagtigh gulden sonderfroude is dese bij schout en schepenenonderteekent op den 18 januarij 1700

40 penning f – 9 – 10 – 10 verhoog f – 0 – 19 –

f –10 – 9 –

H. van Heuven Bij mij als schoutAert Kuijk en secretaris

P. van der Ham

-149-

folio 78

Wij Piter van der Ham schoutBastiaen Goosens, Barendt Damen als vervangende schepenenvan den dorpe van Werkendam, oircondendat voor ons quam en compareerdeBastiaen Bastiaens timmerman wonendetot Werkendam en heeft bij dese gecedeertgetransporteert in vollen en vrijen eijgen-domovergedragen aen en ten behoeve vanJop Peters drie parthijengriendinge waer van het eerste gelegen isin ‘t Behouws bovenste Westerseweer en dat soogroot en clijn ‘t selve aldaer lijdt alwaer naestgelegen is ten weste Jop Peters te oostenDirske Willems ten noorden Backerskil tensuijden de weduwe van Boudewijn Bastiaensde tweede partij gelegen ontrent in ‘t middenvan ‘t weer soo groot en clijn te selve aldaermede lijt belent ten ooste Jan de Vriesten westen de Graeffelijkheijt ten noordenAert Kuijck ten suijden de weduwe van BoudewijnBastiaenzn, de derde en laeste partij groottwee hondert en twee roeden lants

-150-

folio 78 versus

gelegen in Droevendael belent ten oosteJan Joriszn erffgenamen ten weste juffrouw vanHardixvelt ten suijen de Vries en ten noordende heer Pompe voorts met soodanige vrij-dommen servitute ende geregtigheden alsvan outs ende jegenwoordigh daer toe behoorendesijn geloovende hij comparant de transportete vrijen en waren als regt is onderverbant van sijn comparant persoon endegoederen die subiet makende alle heerehove regten en regteren ende specialijkde hove van Hollandt behalve de dorpsopgenomen capitalen die den cooper tot sijne lastenis nemende sonder froude is dese bij onsschout en schepenen onderteekent denderden april 1700Coop f – 200 – 0 –

Dit is hanteekening vanBastiaen Joosten P. van der HamBerrent Damen

-151-

folio 79

Compareerde voor ons Piter van der Ham schout Hendrik van Heuven enBarendt Damen, schepenen van den dorpevan Werkendam Barnardus vanHelden in qualiteijt als gestelde curatuer over den boedelen nagelaten goederen van Dientie Cornelisin haer leven weduwe van Cornelis Corsten Verdoornen heeft in die qualiteijt na regte en costumevan Zuijthollandt gecedeert in volleen vrijen eijgendom opgedragen aenen ten behoeven van Aertie Maetersweduwe wijle van Corst Cornelis een hofkeoff erffken gelegen binnen dese dorpebelent ten oosten de straet ten westenen suijden de coopster selffs tennoorden Waerd en datvoorts mette vrijdomme servituten endegeregtigheden van outs ende jegenwoordighdaer toe behoorende vrij van hooft sommerente en thijnsen uijtgesondert dorps opgenomencapitalen die de coopster tot haren lasten


-152-

folio 79 versus

is nemende geloovende den comparantvoorschreven ‘t dese transporte te vrijen enwaren als regt is onder verbant van sijnpersoon ende goederen die subiet makendealle heere hove regten ende regterenende specialijck den hove van Hollandtbekennende den comparant van de coopperter somme van seventigh gulden voldaenen betaelt te sijn sonder froude is desebij ons schout en schepenen onderteekentop den 30 april 1700

Coop f – 70 – 0 – 40 penning en10 verhooging f – 1 – 18 – 8 – P. van der Ham

H. van HeuvenBerrent Damen

-153-

folio 80

Compareerde voor ons Piter van der Hamschout Bastiaen Joosten en BarendtDamen schepenen van de dorpe van Werkendam Stoffel Cuijnen de Grond, Cuijndert Stoffel de Grond en ArieStoffel de Grondt intsgelijck Aert Cornelis weduwnaer van Neeltje StoffelsGerit den Hollander getrout sijnde met Anneke Stoffels enClaes de Geus getrout sijnde met Pitertie Stoffels te samen kinderen enerffgenamen van Stoffel Cuijne en hebben in qualiteijt na regte en costumevan Zuijthollandt gecedeert en vollen envrijen eijgendom overgedragen aen en tenbehoeven van Guijsbert Gijsbertzn Vermeulen een huijsen erven staende ende gelegen binnen desendorpe belent ten oosten de weduwe van JoostCorsten Stam ten westen Bastiaen de Vriesofte wie alomme daer naest gelegen is endat mette vrijdomme servituten ende geregtig-heden van outs ende jegenwoordigh daertoe behoorende vrij van hooft somme rente enthijnse en gevrijt van verpondinge soo ordinareals extra ordinare totten jare 1700 toe geloovendesij comparanten dese transporte te vrijen en warenals regt is onder verbandt van hare persoone


-154-

folio 80 versus

ende goederen deselve subiet makende alleheere hove regten en regteren ende specialijckden hove van Hollandt sonder froude isdese bij ons schout en schepenen onderteekentop den 30e april 1700

Coop – 626 – 0 –

Dit is de hanttekeningh P. van der Hamvan Bastiaen JoostenBerrent Damen

-155-

folio 81

Wij Piter van der Ham BarendtDamen en Aert Kuijk schepenen van de dorpe van Werkendam oirconden dat voor ons quam en compareerdeBastiaen de Vries en heeft na regte encostume van Zuijthollandt gecedeertin vollen en vrijen eijgendom overgedragenaen en ten behoeven van Teunis CornelisznKijser een geheel huijs en erve staende endegelegen binnen desen dorpe aen de noortsijdevan de straet streckende van de straet noort-waerts op totte halve haven toe belent tenoosten Huijbert Gijsbertzn Vermeulen ten westenDirck Cuijne de Gront en dat mette vrij-domme servituten ende geregtigheden vanouts ende jegenwoordigh daer toe behorendevrij van hooft somme rente en thijnseuijtgesondert dorps opgenomen capitalen dieden kooper tot sijne laste is nemendemitsgaders den jaerlijcxe duijt ten behoeve van de heere


-156-

folio 81 versus

geloovende den comparant ‘t voorschreven huijste vrijen en waren als regt is onderverbandt van sijn comparants persoon endegoederen die subiet makende alle heere hoveregten en regteren en specialijck denhove van Hollandt en is ‘t voorschreven huijsvercoft voor een somme van negen hondertvijff en ‘t seventigh gulden sonder froudeis dese bij ons schout en schepenen onder-teeckent op den 6e october 1700

40 penning en 10 verhoogf – 26 – 16 – 4 – P. van der HamBerrent DamenAert Kuijk

-157-

folio 82

Wij Pieter van der Ham schout BarendtDamen en Floris van der Stael schepenen van Werkendam oirconden dat voor ons quam en compareer-de Teunis Corneliszn Kijser de welcke bekendehem sijne erve en nakomelingenwel en deugdelijck schuldigh te wesenaen en ten behoeven van Huijbert Janzn Rijkede somme van drie hondert carolus gulden spruij-tende uijt deugdelijcke en aen hem tendancke aengetelde penningen renuntieerendeoversulcx van de exceptie de non remeratiepecunia geloovende de selve somme wederomte restitueeren heden over een jaer ten alletijde daer na mits den andere drie maendente voore waerschouwende en dat mette interestvan dien tegens vijf gulden van ‘t hondert in ‘tjaer te reekenen totte voldoeninge ten voor alle‘t gene voorschreven staet verbint hij comparant specialijckeen huijs en erve staende ende gelegen binnendesen dorpe belent ten oosten Huijbert Gijsbertzn

Alsoo nog secretaris van Werkendam met behoorlijke quitantie van de weduwe HuijbertRijke op de rug van de originelen brief getijkent in dato den 11e april 1731 is gebleeken dathet nevenstaende capitael en interest is aff gelost, voldaen is dese alhier geroijeertA. van Helden

-158-

folio 82 versus

Vermeulen ten westen Dirck Cuijnen de Grondten voorts generalijxck sijn comparants persoonende goederen die subiet makende alleheere hove regten en regteren ende specialijckde hove van Hollandt sonder froude desegepasseert op den 4e december 1700

Den 40 penning en 10 verhoog– 7 – 10 – Bij mij als schout– 0 – 15 – en secretaris– 8 – 5 – P. van der HamBerrent DamenFloris van der Stael


-159-

folio 83

Wij Pieter van der Ham schoutBarendt Damen en Floris van der Stael schepenenvan de dorpe van Werkendam, oircondendat voor ons quaem en compareerdeTeunis Cornelis Keijser en heeft na regt encostume van Zuijthollandt getransporteertin vollen eijgendom overgedragenen gelijk hij bekent aen en ten behoevenvan Claes Baggerman een huijs en ervenstaende ende gelegen binnen dese dorpe belentten oosten Catalijnke van Loon en tenwesten Willem Pilaets streckende voor van destraet aff agter totte boomgaert van ‘t pastorijdevan Werkendam toe voorts mette al deservituten ende geregtigheden van outsende jegenwoordich daer toe behoorende vrijvan hooft somme rente en thijnsen uijtgesonderteen jaerlijce duijt ten behoeven van de heer deserplaats mitsgaders dorps opgenomen capitalendie den kooper tot sijnen laste isnemende geloovende voorts de comparant


-160-

folio 83 versus

dese transporte te vrijen en waren alsregt is onder verbandt van sijn persoonende goederen die subiet makende alleheere hove regten ende regteren ende specialijckden edele hove van Hollandt en is ‘t voorschrevenhuijs vercoft voor driehondert en veertichgulden ten oirconden dese bij ons schout endeschepenen onderteekent binnen Werkendam den 16e april 1701

40e penning en10 verhoogh f – 10 – 9 –

Berent Damen G. van der HamFloris van der Stael

Huisnummering Couvee collectie nr. 17

-161-

folio 84

Wij Piter van der Ham schoutCorsten de Vries en Bastiaen Joriszn . . . . . . . schepenenvan Werkendam oirconden dat voorons quam en compareerde Piter JoostenBuijck en heeft na regten en costumevan Zuijthollandt getransporteert in volleen vrijen eijgendom overgedragen aenen ten behoeve van Ambrosius van Hooffanderhalve hondt griendinge ofte soo groot enklijn ‘t selve gelegen lijdt in Woutertinsweerbelent ten suijden Gerrit Schuijt ten noorden Willem Quantisten oosten de heer ende ten westen de Graeffelijckheijtofte wie alome daer naest gelandt lijdt endat mette vrijdome servituten ende geregtighe-den van outs ende jegenwoordigh daertoe behoorende vrij van hooft somme renteoff thijnsen uijtgesondert dorps opgenomencapitalen die den kooper tot sijne laste isnemende geloovende verder dese transporte te vrijen en waren als regt is onder verbantvan sijn comparante persoon ende goederen

-162-

folio 84 versus

die subiet makende alle heere hove regtenende regteren en specialijck den hovevan Hollandt ende sijnde voorschreven grientievercoft voor den somme van twee drije en vijftiggulden, Werkendam den 22 october 1701

40e penning P. van der Ham+ verhooggingf – 1 – 9 – 8 – Corstiaen de Vries

Bastiaen Jorissen de Grondt

-163-

folio 85

Wij Jan Teuniszn de Gelder en Bastiaen Joriszn de Grondtschepenen der heerlijckheijdt Werkendam oirconden dat voor ons quam en compareerdeArie Baggerman als getrout hebbende LijntieWillems Joncker en sigh sterk makendeen derha caverende voor Jacob Willemzn Jonkersijnen absenten swager mitsgaaders verder instaendevoor de twee minderjarige kinderen met nameRijnier Willemzn Jonker en Hendrick Willemzn Jonckerals kinderen van Willem Joncker welk sijn verwektin het leven bij Teuntie Rijers als doen huijsvrouw van devoorschreven Joncker welke voorschreven kinderen bij kavelingedoor het tweede huwelijck van hare vader navolgende griendensijn te deel gevallen en heeft dierhalven in die qaliteijt na regten en constumen vanZuijthollant gecedeert in vollen en vrijeneijgendom overgedragen aen en ten behoevenvan Piter van der Ham schout en secretarisvan Werkendam eerstelijck een hondtgriendinge gelegen in ‘t Nonneweer belentten oosten de Graefflijckheijt ten westen capteijnde Gelder ten noorden Dirk de Heer en ten

-164-

folio 85 versus

zuijden Gerrit Joriszn weder noch vier hondtgiendinge gelegen in ‘t Kerkeweer belentten oosten ‘t gemeenelandt van de Werkenten westen Maerten den Hollander ten noordenStoffel Cuijndertzn de Grondt nagelaten griendenten suijden capteijn de Gelder voortsmette vrijdome servituten ende geregtichedenvan outs ende jegenwoordigh daer toebehoorende vrij van hooft somme rentenen thijnsen gevrijt van ordinare enextra ordinare verpondinge soo voorschreven deselvete betalen staen geloovende over sulcx desetransporte te vrijen en waren als regt isonder verbandt van sijn comparants persoonende goederen die subiet makende alleheere hove regten ende regteren ende specialijckden edele hove van Hollandt en isde voorschreven parceele griendt vercoft voor eensomme van drie hondert en vier gulden aldusbij ons schepenen onderteekent binnen Werkendam op den 17 februarij 1702

40e penning f – 7 – 12 – 0 – 10e verhoogh f – 0 – 15 – 8 – f – 8 – 7– 8 –

Jan de GelderBastiaen Jorisse de Grondt

-165-

folio 86

Wij Piter van der Ham schout van Werkendam Corstiaen de Vries en Bastiaen Joris de Grondt schepenenvan den selven dorpe, oirconden dat voor onsquam en compareerde Jop Peters woonendebinnen de voorschreven dorpe en heeft na regteen constume van Zuijthollandt gecedeertin vollen en vrijen eijgendom overgedragenaen en ten behoeven van Teunis Korsten van denHeuvel drie partijties griendingen waer vanhet eerste gelegen is in ‘t Biliouw westerse weeren dat soo groot en klijn ‘t zelve aldaer isleggende al waer naest gelegen is ten westen de voorschrevenJop Peterszn te oosten Dirck Lannen ten noordende Backerskil ten zuijden de weduwe van BoudewijnBastiaenzn de tweede partij gelegen ontrent in ‘t middevan ‘t weer soo groot en cleijn ‘t selve aldaermede lijdt belent ten oosten Jan de Vries ende tenwesten de Graeffelijckheijdt te noorden Aert Buijck tensuijden de weduwe van Boudewijn Bastiaenzn de derde enlaetste partij groot twee hondert en twee roedenlandts gelegen in Droevendael ten oosten JanJoris erfgenamen ten westen juffrouw van Hardinxveltten suijen de Vries en ten noorden de heer Pompe

-166-

folio 86 versus

voorts met soodanigh vrijdom servitutenende geregtigheden van outs ende jegenwoordighdaer toe behoorende vrij van hooftsomme rentenen thijnsen geloovende den comparant desentransporte te vrijen en waren als regt isonder verbandt van sijn persoon endegoederen die subiet makende alle heere hoveregten ende regteren ende specialijck denhove van Hollandt sijnde de voorschreven parceellesgriendinge vercoft voor een somme van drie hondert guldenwaervan de verkooper bekent voldaen te sijnsonder froude is dese bij schout enschepenen onderteekent binnen Werkendam op den 28 februarij 1702

40e penning f – 7 – 10 – P. van der Ham10e verhoogingh f – 0 – 15 –

f – 8 – 5 – Corstiaen de VriesBastiaen Jorissen de Grondt

-167-

folio 87

Wij Piter van der Ham schout vanWerkendam Corstiaen de Vries en Lambert Koijmanschepenen aldaer oirconden dat voor onssijn gecompareert Adriaen Hagoort de Jongenotaris en procureur tot Dordrecht ende ArieStoffelen de Grondt onsen inwoonder in qualiteijtals bij den hove en hooge vierschaer vanZuijthollandt aengestelde curatuer over den boedelen goederen van Stoffel Cuijndertzn de Grondtoverleden in den voorschreven dorpe ende hebben sijcomparanten in de voorschreven qualiteijt vercoft ende gecedeert in volleen vrijen eijgendom overgedragen aen enten behoeven van Cornelis van Hemertmede onsen inwoonder de nombre vanontrent eenen morgen griendt landtgelegen onder de jurisdictie van ‘t voorschreven dorpeter plaets genaemt het Goutse breedweerbelent ............................................. weduwe vanBastiaen van den Heuvel aen de oost en suijtsijdeten noorden de Molensloot en ten westenCornelis Floris en dat mette vrijdommenservituten ende geregtigheden van wegenwateringe van outs ende jegenwoordighdaer toe behoorende mitsgaarders lasten en servituten

-168-

folio 87 versus

als deselve van outs hebbende en lijdende isvolgens de oude brieven daer van sijndeen wijders agter volgens de coop conditieen soo als den voornoemde Stoffel Cuijndertzndeselve heeft beseten en gepossideert bekennendesij comparanten van den belooffde cooppenningen ter sommevan ses hondert en tien gulden voldaen enbetaelt te sijn beloovende sij comparanten inhare voorschreven qualiteijt het getransporteerde goette sullen vrijen en waren voor allecommer en aentalen door het doenpromiteeren van sententie van preferentieoff concurentie van de voorschreven hove en hooge vierschaervolgens welke de pennningen sulle werdegedestribueert onder cautie ten oircondeis dese gepasseert en overgegeven voor onsschout en schepenen voornoemt op de 24e maert 1702

Coop f – 610 – 0 – P. van der Ham

40e penning f – 15 – 5 – 0 – Cortiaen de Vries10e verhoogh f – 1 – 10 – 8 – L. Cooijmansen

f – 16 – 15 – 8 –

-169-

folio 88

Wij Corstiaen de Vries en Lamert Koijmanschepenen van de dorpe van Werkendam oirconden dat voor ons sijn gecompareertAdriaen Hagoort de Jonge notaris en prcureurtot Dordrecht en Arie Stoffels de Grondt onseninwoonder in qualiteijt als bij de hove en hooge vierschaervan Zuijthollandt aengestelde curatuers over denboedel en goederen van Stoffel Cuijnders deGrondt overleden in de voorschreven dorpe en hebbensij comparanten in de voorschreven qualiteijt vercoft en gecedeertin vollen en vrijen eijgendom overgedragenaen en ten behoeven van Piter van deHam schout en secretaris binnen desen dorpede nombre van ontrent vier hondt griendtlandt gelegen onder de jurisdictie van de voorschrevendorpe ter plaets genaemt het Kerkeweerbelent ten ooste ‘t gemeenlantten westen Maerten den Hollander ten noordenden edele heer deses plaets en ten suijden de verkrijger deseen dat mette vrijdome servituten endegeregtigheden van wegen weteringe van outsen jegenwoordigh daer toe behoorende mitsgaders

-170-

folio 88 versus

lasten en servituten als deselve van outshebbende en lijdende is volgens de oude brievendaer van sijnde en wijders agtervolgensde koopconditie en soo als den voornoemde StoffelCuijnderts in sijn leven heeft beseeten engepossideert bekennende sij comparanten van debelooffde kooppenningen ter somme van tweehondert vijff en ‘t seventigh gulden voldaenen betaelt te sijn beloovende sij comparanten inhare voorschreven qaliteijt het getransporteerde goette sullen vrijen en waren voor alle commeren aentalen door het doen pronutieerenvan sententie van preferentie off concu-rentie van den voorschreven hove en hooge vierschaervolgens welke de penningen sulle werdengedestribueert onder coutie ten oircondeis dese gepasseert en overgegeven voor onsschepenen voornoemt op den 24 maert1702

Coop f – 275 – 0 –

40e penning +10e verhoogh f – 7 – 11 – 8 – Corstiaen de Vries

L. Cooijmansen

-171-

folio 89

Wij Piter van der Ham schout van Werkendam Goosen Schriek en Bastiaen Joriszn de Grondtschepenen aldaer oirconden dat voor ons isgecompareert Willem Joncker en heeft naerregten en constumen van Suijthollandt gecedeertin vollen en vrijen eijgendom overgedragenaen en ten behoeven van Ambrosius van Hooftvijff hondt griendinge ofte soo groot en cleijn ‘t selvegelegen lijdt in de Ses Roeijen belent ten oostende heer Wevelinckhoven ten westen Cors Aertzn de Waertten noorden Jan Quantis en ten suijden GeertienAriens en dat mette vrijdomme servituten endegeregtigheden van outs ende jegenwoordigh daertoe behoorende vrij van hooft somme rentenen thijnsen en gevrijt van ordinare en extraordinare verpondinge totte jaren 1701 incluijs geloovendeden comparant dese transporte te vrijen en warenals regt is onder verbandt van sijn persoonende goederen die subiet makende alle heere hoveregten ende regteren ende specialijck den hovevan Hollandt en is den voorschreven griendt

-172-

folio 89 versus

vercoft voor een somme van tweehondertgulden ..................................................................... sonder froude is dese voor ons schouten schepenen voornoemt gepasseert op den6e april 1702

Coop 200 gulden P. van der Ham40e penning +10e verhoogh f – 5 – 10 – Coosen Schriek

Bastiaen Jorisse de Grondt

-173-

folio 90

Wij Piter van der Ham schout vanWerkendam Goosen Schriek en astiaen Jorisse de Grondtoirconde dat voor ons gecompareert Ambrosiusvan Hooft, Jitie Jans en Arie Apsil enhebbe na regte en constume van Zuijthollandtgecedeert in vollen en vrijen eijgendom overgedragenaen en ten behoeve van Willem DirxenCoijman een huijs ende erve daer toebehoorendestaende ende gelegen binnen desen dorpe aen denoortsijde van de straet belent ten oosten degemeene steegh ten westen de geregtichijdt van de steeghten noorden de sloot en ten zuijden de straetvan outs ende jegenwoordigh noch genaemt het‘s Lants Welvaren en dat in alle vrijdomservituten ende geregtigheden van outs endejegenwoordigh daer toe behoorende vrij van hooftsomme rente en thijnsen uijtgesondert dorpsopgenome capitalen mitsgaders eenen jaerlijcxen SinteMaertens duijt ten behoeve van desen edeleheer deser plaets welke den kooper tot sijnenlaste is neemende verders ............................................................ gevrijt van verpondingevolgens de conditie van vercoopinge daer van sijndeende bekennende sij comparanten aen de voorschrevenhuijse geen meer regt actie ofte toesegginge


-174-

folio 90 versus

te hebben ofte te behouden maer daer vante renuntieeren aen en ten behoeve van alsvooren geloovende oversulcx dese transporte te vrijenen waren als regt is onder verbandt vanhaer comparanten persoon ende goederen diesubiet makende alle heere hove regten ende regterenen specialijck den hove van Hollandt en is voorschreven huijs vercoft voor een somme van elff hondertvijfftien gulden sonder froude is desen voor onsschout en schepenen voornoemt gepasseert op den22e april 1702

Coop f – 1115 – 0 –

40e penning f – 27 – 17 – 8 – Goosen Schriek10e verhoogh f – 2 – 16 – 0 – Bastiaen Jorissen de Grondt

f – 30 – 13 – 8 –

-175-

folio 91

Wij Piter van der Ham Schout vanWerkendam Goosen Schriek en Bastiaen Jorisse de Grondtschepenen aldaer, oirconde dat voor ons quamen compareerde Joost Janzn Louw inwoonderalhier en bekende wel en deugdelijck schuldighte wesen aen en ten behoeven van LijsbetAdriaens Schriek Hagoort weduwe van Bastiaenvan den Heuvel ofte die gene die haer regtenactie verkrijgen mogten de somme vaneen hondert gulden capitael spruijtende uijtsaecke van een obligatie van een hondert gulden capitaelmet agt jaer en nege maenden interesttegens vijff gulden van ‘t hondert in ‘t jaer daer opverloope van dato den 15 julij 1675 door dencomparant gepasseert ten behoeve van de voorschrevenBastiaen van den Heuvel zaliger die hier medewert gehouden voor gecasseert en vernietigtals mede den koste over het passeeren vandese brieff gevallen ende belooffde de voorschrevencomparant de voorschreven somme van hondert gulden mitsgadersagt en vijfftigh gulden sestien stuijvers herkomstigh oververloopen intreste en ‘t passeeren deses makendete samen hondert acht en vijftige gulden sestien stuijvers aen devoornoemde weduwe van Bastiaen van den Heuvel

-176-

folio 91 versus

ofte den regten toonder deses te sullen opleggen en betalen over een jaer na datodeses metten interest, geteeckent ten ordoenantsvan vijff ten hondert jaerlijcx ‘t sedert datodeses tot effectueele betalinge en restitutievan het voorschreven capitael toe daer voor den comparantspecialijck heeft verbonden en ten hipoteequegestelt een grientie groot ontrent twee hondtgelegen onder desen dorpe ter plaetse genaemtBilious goet belent ten noorden Jan de Vries ende ten suijden AertJacob de Waert ten oosten Bastiaen Joriszn en ten westen ............ende voorts generalijck sijn comparants persoonende goederen hebbende off verkrijgende die onderwerpende ‘t verbandt en indicature van alleregten en regteren aldus gepasseert en overgegevenbinnen Werkendam op den 26e april 1702

Capitael – 158 – 16 – P. van der Ham

40e penning f – 3 – 19 – 8 – 10e verhoogigh f – 0 – 8 – 0 – Goosen Schriek

f – 4 – 7 – 8 – Bastiaen Jorissen de Grondt

-177-

folio 92

Compareerde voor ons Piter van der Hamschout van Werkendam Goosen Schriek en Wouter Hanegraeffschepenen aldaer Piter Aertzn Visser enheeft na regten en costume van Suijthollandtgecedeert in volle en vrijen eijgendomopgedraegen aen en ten behoeven van TeunisPiterzn Roest een huijs en erff staende endegelegen over de haven binnen dese dorpe belentten noorden Adriaentie Kuijk ten suijden Cornelis Verhijten oosten Gijsbertie Swets ten westen Cornelisde Waert en dat met vrijdom servitutenende geregtigheden van outs ende jegen-woordigh daer toe behoorende vrij van hooftsomme rente en thijnsen en gevrijt vanordinare en extra ordinare verpondinge totten jare1701 incluijs geloovende dese transporte te vrijenen waren als regt is onder verbandtvan sijn comparanten persoon ende goederendie subiet makende alle heere hove regtenende regteren ende specialijck den hove

Huisnummering Couvée collectie nr. 10H b

-178-

folio 92 versus

van Hollandt bekennende de comparant ‘t voorschrevenhuijs en erff vercoft te hebebn voor hondertvijff en sestigh gulden sonder froude is desevoor ons schout en schepenen overgegevenbinnen Werkendam op den 8e meij 1702

Coop f – 165 – 0 --P. van der Ham

40e penning en 10e

verhoogh f – 4 – 6 – 8 – Goosen SchriekWouter Bastiaenzn Hanegraeff

-179-

folio 93

Wij Piter van der Ham schout van Werkendam Jan de Gelder en Bastiaen Joriszn deGrondt schepenen aldaer oirconde dat voorons sijn gecompareert Bastiaen Boude-wijn en Hendrik Corneliszn Kuijken hebben na regte en constumevan Zuijthollandt getransporteert invollen en vrijen eijgendom overgedragenaen en ten behoeve van Anneke Dirx Febriseen huijsie mette het erff daer toebehoorende soo verre ‘t selve is streckendenagelaten bij de weduwe van Joost de Prinsen bij haer tot haer overlijden bewoondten dat mette vrijdom servituteende geregtigheden van outs endejegenwoordigh daer toe behorende vrijvan hooft somme rente en thijnseningesondert dorps opgenomen capitaelengeloovende dese transporte te vrijenen waren als regt is onderverbant als na regten enis ‘t voorschreven huijsie en erf vercoft

Huisnummering Couvée collectie nr. ??

-180-

folio 93 versus

voor een somme van vijff entagtigh gulden sonder froude is desegepasseert binnen Werkendam opden 6e augustij 1702

40e penning + 10e verhoogh f – 2 – 7 – P. van der Ham

Jan de GelderBastiaen Jorissen de Grondt

-181-

folio 94

Wij Piter van der Ham schout vanWerkendam Goosen Schriek en Bastiaen Jorisde Grondt schepenen aldaer oirconden dat voor ons isgecompareert Jan Janzn Louw inwoonderalhier en bekende deselve wel en deugdelijk schuldigh te wesen aen enten behoeven van Gerit Korstede somme van hondert en vijftigh guldenspruijtende uijt deugdelijcke en hem ten dancke ontfange penningen geleenderenuntieerende oversulcx van de exceptiede non numeratie pecunia gelovendedeselve somme wederom te restitueerenover een jaer off ten allen tijdendaer na mits den ander drie maenden te voorenwaerschouwende, lopende het voorschrevencapitael tegens vijff vier gulden van ‘t hondertin ‘t jaer te reekenen voor welkesomme mitsgaders verloope interest den comparant

-182-

folio 94 versus

specialijck is verbindende een huijs en ervestaende ende gelegen binnen desen dorpebelent ten ooste Lamert Koijmanen ten westen Aert Janzn de Waertende voorts generalijck sijn comparantspersoon ende goederen die subietmakende alle heere hove regten enderegteren ende specialijck de hovevan Hollandt sonder froude is desegepasseert binnen Werkendam op den 7e augustij 1702

40e penning enhet verhoog – 4 – 1 – 8 – P. van der Ham

Goosen SchriekBastiaen Jorissen de Grondt

Is mij gebleecken in dorso van de orginele brieff dat het capitaem met de verloopen interestevan dien bij acommodatie aen Jan Schrieck jonge als vader ende voorts van sijne kinderenmet de somme van een hondert en tachtigh gulden is voldaen, Actum desen 4 november 1709G. Rietvelt

Huisnummering Couvée collectie nr. 59 en 59a

-183-

folio 95

Wij Piter van der Ham schoutvan Werkendam Bastiaen Joriszn de Grondt enMatteus Gerritzn van Gils schepenen aldaer oircondendat voor ons is gecompareert TeunisBos onsen inwoonder alhier ende heeft naregten en constume van Zuijt-hollandt gecedeert in vollen en vrijeneijgendom overgedragen aen en tenbehoeve van Claes Janzn Louw eenenmorge griendinge ofte soo groot en klijn‘t selve is leggende ter plaetse genaemthet Goutse breetweer mette geregtighijdtvan het water daer toe behoorendebelent ten ooste Hijbertie Buijs endeten westen Lijske van den Heuvel ten suijden de Backerskil endeten noorden de voorschreven weduwe van den Heuvel ende dat mettevrijdome servituten ende geregtighedenvan outs ende jegenwoordigh daer toe be-hoorende vrij van hooft somme rentenen thijnsen uijtgesondert dorps genoomencapitaelen die den kooper tot sijnen

-184-

folio 95 versus

laste is neemende geloovende dencomparant dese transporte te vrijen en warenals regt is onder verbandt van sijn persoonende goederen die subiet makende alleheeren hove regten ende regteren endespecialijck den edele hove van Hollandten is den voorschreven griendt vercoft voorden somme van vierhondert enveertigh gulden Werkendam den 25e augustij 1702

40e penning f – 11 – 0 – P. van der Ham10e verhoogh f – 1 – 2 –

f – 12 – 2 –

Bastiaen Jorisse de GrondtMatteus van Gils

-185-

folio 96

Compareerde voor ons Piter van der Hamschout van Werkendam Bastiaen Joris de Grondten Matteus Gerritzn van Gils schepenen aldaer Jop Petersinwoonder alhier en heeft na regte en constumevan Zuijthollandt gecedeert in vollen envijen eijgendom overgedragen aen en tenbehoeve van Tunis Korste van den Heuveltwee hondt griendinge ofte soo groot enklijn ‘t selve is leggende in ‘t Biljoes goetbelent ten oosten de voorschreven Tunis Korste ten westende Graefflijckheijt ten noorden de Backerskilen ten suijden de weduwe Boudewijn voorts mettevrijdomme servituten ende geregtigheden vanouts ende jegenwoordigh daer toe behoorendevrij van hooft somme en thijnsenuijtgesondert dorps opgenomen capitaelen die denkooper tot sijnen laste is neemende geloovendeden comparant dese transporte te vrijen en warenals regt is onder verbandt van sijn persoonende goederen die subiet makende alle heerehove regten en regteren ende specialijck deedele hove van Hollandt sijnde de voorschreven goedtvercoft voor een somme van hondert vijff en twintighgulden sonder froude is dese voor ons schout en schepenenovergegeven binnen Werkendam op 30e septenber 1702

Coop f – 125 – 0 – P. van der Ham

40e penning enverhoogh f – 3 – 9 – 8 –

Bastiaen Jorisse de GrondtMatteus Gerritzn van Gils

-186-

folio 96 versus

Compareerde voor ons Piter van der Hamschout van Werkendam Goosen Schriek en Mateus Gerritznvan Gils schepenen aldaer Corst Floris, Claes Peters als getrout hebbendeAriaentie Corst van Trigt en Augustijn Joppen Hackker als getroutEva Corst van Trigt welke het navolgende transport ....................... hebben na regte en constume van Zuijthollantgecedeert in volle en vrijen eijgendom overgedragenaen en ten behoeven van Joris Jochen Brieving eerstelijck eenenmorgen griendt landt ofte soo groot en klijn‘t selve is leggende in ‘t Nonneweer belentten oosten Lijsken Ariens ........... westen Corst de Vries enGeertien de Vries ten suijden streckende tot halven Backerskil ten noorden de Molenslootnoch ontrent eenen halven morgen gelegen in Aek......... weer belentvoorschreven en dat mette vrijdomme servituten endegeregtigheden van outs ende jegenwoordighdaer tot behoorende sijnde den selve griendtvrij van hooft somme renten en thijnsengeloovende de comparanten oversulcx dese transportete vrijen en waren als regt is onder verbantvan hare comparanten persoonen ende goederen diesubiet makende alle heere hove regten enderegteren ende specialijck de hove van Hollandten is den voorschreven griendt verkoft voor een somme vanseven hondert en vijfftigh gulden ten oirconde desesbij schout en schepenen van Werkendam onderteekent op30 december 1702

40e penning f – 18 – 15 – P. van der Ham19e verhoogh f – 1 – 17 – 8 –

f – 20 – 12 – 8 –

Goosen SchriekMatteus Gerritzn van Gils

# en gelegen aen de Eenen morgen ende groot en klijn ‘t selve aldaer is leggende strekkendemede tot halver Backerskil

-187-

folio 97

Compareerde voor ons Piter van der Ham schoutvan Werkendam Matteus Gerrits en Wouter Hanegraeffschepenen aldaer Piter van den Heuvel woonendebinnen den voorschreven dorpe en bekende bij dese welen deugdelijck schuldigh te wesen aen en ten behoevenvan de heer Mattijs Pompe heer van Dorsmondewoonende binnen der stede Dordrecht de sommevan seven hondert carolus gulden spruijtende uijtseekere verreekeningh mette voorschreven heer Pompe gedaenrenuntieerende dierhalven de exceptie van onaengeteldegelde geloovende deselve somme aen gemelte heer Pompete sullen restitueeren heeden over een jaermetten intereste van dien tegen vier gulden van ‘t hondert in ‘t jaer te rekenenofte ten alle tijde daer naer mits den andere maende te voorengeregtelijck waerschauwinge doende voor elke sommeden comparant specialijck is veronderpande en hipothekeerendeeen huijs en erve staende ende gelegen binnen desendorpe aen de zuijtsijde van de straet belent tenoosten Dirske Cornelis ten westen de weduwe vanCors Backer ten noorden de straet en ten suijdende sloot ende voorts generalijck sijn comparants persoonende goederen die subiet makende alle heeren hove regtenende regteren ende specialijk den hove van Hollandtsonder froude is dese bij schout en schepenen onderteekentbinnen Werkendam op den 14e februarij 1703

40e penning van f – 700 – P. van der Hamf – 17 – 10 – f – 1 – 15 – f – 19 – 5 –

Matteus van GilsWouter Hanegraeff


-188-

folio 97 versus

Compareerde voor ons Piter van der Ham schouten secretaris tot Werkendam Willem Korsten van den HeuvelBastiaen Joriszn de Grondt schepenen aldaerGerit Janzn van Gale als getrout hebbende Lijsbeth Corst Kantwoonende tot Uijtwijck in de lande vanAltena ......................................... Joost Corst Kantde............. ende den voorschreven schout als oppervoogt van alleonmondige .............................................sijn edele bedrijf en hebbe na regteende constume van Zuijthollandt gecedeert in volleen vrijen eijgendom overgedragen aen en ten behoeve van Cors Kant twee derdeparte in de huijsing nagelaten bij Cors Kant harenoverleden vader staende ende gelegen binnen desedorpe belent ten oosten weduwe van Piter Foppe ten westenArie Huijg ten suijden de Werken en ten noordenden voornoemde Arie Huijg en dat mette vrijdomme servitutenende geregtigheden die de voornoemde comparanten op devoorschreven huijsinge hebben te pretendeeren geloovendedierhalven de comparanten dese transporte te vrijen en warenals regt is onder verbant van hare persoonenen goederen deselve subieteerende als regteen sijn de voorschreven twee derde partenverkoft voor een somme van twe en vijfftigh guldenten oirconde dese bij schout en schepenenonderteeckent binnen Werkendam op den 27 maert 1703

P. van der HamBastiaen Jorissen de GrondtWillem van den Heuvel


-189-

folio 98

Compareerde voor ons Piter van der Hamschout tot Werkendam Joost Schriek enWouter Hanegraeff schepenen aldaer HuijbertGijsbertzn Vermeulen woonende tot Werke ende Marie Gijsberts Vermeulenwonende in Willemstadt en verclaerde bij desevolgens verdeelinge met haren vader Bastiaen Bastiaenznvan de huijsinge bij hem bewoondt werdende ‘t selvedese voor de helfte te transporteeren # sijndehet voorste gedeelte van het selve huijs strekendevan de voorgevel aff tot den middel muur toeboven en beneden als mede de helfte van het erffen de helfte van het schuertie met een vrijen doorganksijnde ‘t voorschreven huijs staende ende gelegen binnen desedorpe aen de suijtsijde van de straet belent ten oostenArien Janzn van den Wensen ten westen het schoolhuijs deser plaetsten noorden de straet en ten zuijden het kerkhoffen dat mette vrijdom servituten ende geregtighedenvan outs en jegenwoordigh daer toe behoorende vrij vanhooft somme renten en thijnsen gevrijt vanverpondinge soo verre deselve betaelt sijn geloovendeoversulcx dese transporte te vrijen en warenals regt is onder verbant van hare comparantspersoonen ende goederen die subietteerendealle heere hove regten ende regteren ende

# aen en ten behoeven van Geertie Juriaense weduwe van Peter van Driel


-190-

folio 98 versus

specialijck den edele hove van Hollandt en is‘t selve half huijs verkoft voor een somme vanhondert agt en vijfftigh gulden Werkendam den 11 meij1703

f – 158 – 40e penning en de10e verhoogh f – 3 – 10 – 8 – P. van der Ham

Goosen SchriekWouter Hanegraeff

-191-

folio 99

Compareerde voor ons Piter van der Ham schoutvan Werkendam Floris Baggerman en Piter Bastiaenznschepenen aldaer Dirk Steeman inwoonder vanWerkendam en bekende bij dese wel en deugdelijckschuldigh te weese aen en ten behoeve vanHuijbert Coene ofte desselfs erffgenamen de sommevan vier hondert carolus gulden spruijtende uijt deugdelijckende hem ten danck aengetelde penningen renuntieerendedierhalven van de exceptie de non renuratie pecuniageloovende deselve somme weder te restitueeren hedenover een jaer ofte ten allen tijde daer naer mits denander drie maende soo wel in ‘t afleggen alsopeijssen te vooren waerschouwende sullende hetselve capitael loopende tegens vier en een halffpercent van ‘t hondert in ‘t jaer te rekenen voorwelke hem den comparant specialijck is verbindendesijn persoon ende goederen die subieteerende alleheere hove regten en regteren ende welspecialijck tot securitijt van ‘t gemelte capitaelsijn comparants persoon ende huijsinge staende endegelegen binnen desen dorpe belent ten oosten

-192-

folio 99 versus

‘t mannen huijs deser plaets ten westen Lijsbeth de Graeffen Geret Jilis ten noorden dorpstraet ten zuijde‘t kerkhoff ende generalijck onder verbant en subieteerendeals vooren aldus gepasseert en overgegeven binnen desedorpe op den 8 junij 1703

f – 400 – P. van der Ham40e penning en10e verhoogh f – 11 – 0 – Floris Baggerman

Dit is de hanteekeningh vanPiter Bastiaen


-193-

folio 100

Wij Piter van der Ham schout vanWerkendam Floris Bastiaen Baggerman en Jan Cors Febrisschepenen oirconde dat voor ons quam encompareerde Jop Peters inwoonder alhier endeheeft na regte ende constume van Zuijthollandtgecedeert in vollen en vrijen eijgendom overgedragenaen ende ten behoeve van Hijltie Peters Pijperontrent eenen halven morge griendt landt oftegroot en klijn het gelegen lijt in de Ses Roeijen belent ten oostenden Brouwersweert ten westen Cors Bastiaen Aert de Weerten ten suijden Jan Quantis ende ten noorden de Kilende dat mette vrijdom servituten endegeregtigheden van oudts ende jegenwoordigh daertoe behoorende vrij van hooft somme rente endethijnsen uijtgesondert dorps opgenoome capitaelendie de koopster tot haren laste laste is neemendegeloovende verder dese transporte te vrijenende te waren als regt is onder verbandt vansijn comparants persoon ende goederen diesubiet makende alle heere hove regten enderegteren ende specialijck de edele hove

-194-

folio 100 versus

van Hollandt en is den voorschreven griendtvercoft voor een somme van hondert envijfftigh gulden aldus dese een gepasseert enovergegeven binnen Werkendam binnen Werkendam op den 7e

september 1703

40e penning f – 3 – 15 – 0 P. van der Ham10e verhoogh f – 0 – 7 – 8

f – 4 – 2 – 8 Floris Bastiaense BaggermanJan Cornelis Febris

-195-

folio 101

Compareerde voor ons Piter van derHam schout van Werkendam Cornelis Verdoelen Matteus Gerrits van Gils schepenen aldaer Magtel-tie Damen bejaerde en ongehoude dogter woonendealhier ende bekende wijder wel en deugdelijckschuldigh te weesen aen en ten behoevenvan Maijke Jans Blijenborgh de somme vanvierhondert en veertigh carolus gulden spruijtendeuijt deugdelijcke ende ten dancke aengeteldegelde renutieerende over sulck van de exceptiede non numerata pecunia sijnde de voorschrevensomme van vierhondert en veertigh gulden opinterest geschoote tegens vijff gulden van ‘t hondertin ‘t jaer te rekenen welke voorschreven hooft somme sijn geconditioneert den den tijt van drie jaresullen moete blijven staen alvoorens deselve mogenopgeeijst worden maer de interest egter allejare precies van ‘t meergemelte capitael sullenmoeten werde betaelt # ingaende op dato van desepasseringe en naer dat de gemelte die jare sullen sijn verstreekensoo sullen partijen malkanderen soo in ‘t opeijsenvan ‘t capitael als afleggen drie maende te voorenregtelijk opsegginge gehouden sijn doen voor welkegemelte somme met sijn verloopen intrest capitaelspecialijck is verbindende en hipoteeguerende een huijsende erve staende ende gelegen binnen dese dorpebelent ten oosten Bernardus van Helden

# in dien het de comparante hen bijbrengen sullen onder ede drie jare d’intereste magverloopen maer langer niet

Is mij ondergeschreven in drosse van orgineele brief gebleecken dat het capitael en interestevan dese is voldaen ende betaelt. Actum desen 29e julij 1711Mij als secretaris G. Rietvelt

-196-

folio 101 versus

ten westen Berent Damen ten noorden de straetten zuijden het pastorij erff ende voorts generaelijckhaer comparantes persoon ende goederen die subiet makendealle heere hove regten ende regteren ende speciaelijckden edele hove van Hollant sonder froude isdese gepasseert voor ons schout en schepenen voorschrevenop den 5 october 1703

40e penning f – 11 – 0 – 10e verhoogh f – 1 – 2 – P. van der Ham

f – 12 – 2 – Matteus van GilsCornelis Verdoel


-197-

folio 102

Wij Piter van der Ham schout vamWerkendam Willem Korst van den Heuvel en Cornelis Verdoelschepenen aldaer oirconde dat voor onsquam en compareerde Piter Gijsbertzn van Hou...ende heeft na regte ende costume vanZuijthollandt gecedeert in vollen en vrijeneijgendeom overgedragen aen ende ten behoevevan Isebrandt de Vries ontrent tweehondt griendtlandt ofte soo groot ende klijn‘t selve is leggende in Wouter Teunisweer belentten oosten Bocelsweer ten westen Brouwersweer ten zuijden Wouter Maertens ten noordenCornelis van Hooff ende dat mette vrijdomservituten ende geregtigheden van outs endejegenwoordigh daer toe behoorende vrij van hooftsomme renten ende thijnsen uijtgesondert dorpsopgenomen capitaelen die den kooper tot sijnenlaste is neemende geloovende dese transportete vrijen en waren als regt is onder verbandt vanheere sijn comparants persoon ende goederen diesubietmakende alle heere hove regten enderegteren ende specialijck den edele hovevan Hollandt sijnde den voorschreven griendt

-198-

folio 102 versus

vercoft voor een somme van hondertvijff en ‘t seventigh gulden sonder froudeis dese voor ons schout en schepenenvoornoemt gepasseert binnen Werkendam op den 11e december 1703

Koop 175 gulden40e penning +10e verhoogh f – 4 – 16 – 4 – P. van der Ham

40e penning f – 4 – 7 – 8 – Willem van den Heuvel10e verhoogh f – 0 – 8 – 12 – Cornelis den Doel

4 – 16 – 4 –

-199-

folio 103

Wij Piter van der Ham schout van Werkendam Corstiaen de Vries en Bastiaen Joriszn schepenenaldaer oirconden dat voor ons quam encompareerde Aert Jacobzn de Waert getrout met Neeltie JansLouw, Ariens Jordens uijt ten naem van Claes Janzn Louw en Neeltie #en hebben na regte en constume van ZuijtHollandt overgedragen en getransporteert eerstelijckaen en ten behoeven van Cornelis Aertzn de Geldereen erffpagt van vier ponde jaerlijcx totveertigh grooten ‘t pondt staende op seker erffgelegen boven en beneden het hooft volgensden ouden brieff daer van sijnde van datoden 28 maert 1627 mitsgaders noch een erff-pagt van ses ponden tot veertigh grooten‘t pondt staende weder op soodanig erffvolgens den oude brieff daer van sijnde vandato den 10 junij 1645 voorts bekendeden comparante aen de voorschreven erffpagten geenmeer regt actie ofte toeseggen te hebbenofte te behouden maer daer van geheel enal te renuntieeren aen en ten behoeve vanvoorschreven Aertszn de Gelder geloovende

# Gerrits wegens haer moeder Meggeltie Jans Louw tesamen erffgenamen van de ..................

-200-

folio 103 versusdese transporte en overgifte te vrijenwaren als regt is onder verbandt vanhare comparants persoon ende goederen diesubiet makende alle heere hove regten enderegteren ende specialijck de hove vanHollandt bekennende van de overgifte entransporte deses voldaen te sijn met de sommevan hondert carolus gulden aldus bij ons schouten schepenen onderteeckent en overgegevenbinnen Werkendam op den 3 januarij 1702


f – 2 – 15 –

Corstiaen de VriesBastiaen Jorissen de Grondt

-201-

folio 104

Wij Piter van der Ham schout vanWerkendam Cornelis Verdoel en Floris Baggermanschepenen aldaer oirconden dat voor ons quamen compareerde Wouter Hanegraeff jegenwoordighmede schepen alhier en heeft na regte en costumevan Zuijthollandt gecedeert in volle en vrijeneigendom overgedragen aen en ten behoeve vanLeendert van Pelt inwoonder alhier een huijsinge endeerve staende ende gelegen binnen dese dorpeaen de noortsijde van de straet belent ten oostende verkooper selfs ten noorden westen Arie Stoffels de Grondtten suijden de straet en ten noorden de heer ..............................................................................................ende en dat mete vrijdom servituten endegeregtigheden van outs ende jegenwoordigh daer toebehoorende vrij van hooft somme rente ende thijnsenuijtgesondert dorps opgenomen capitaelen die den koopertot sijnen laste is nemende geloovende verdersden comparant dese transporte te vrijen ende warenals regt is onder verbant van sijn comparants persoonende goederen die subiet makende alle heere hoveende regteren ende specialijck den edele hove


-202-

folio 104 versus

van Hollandt en is ‘t voorschreven huijs verkoftvoor een somme van vier hondert vijffen twintigh gulden sonder froude is dese voorons schout en schepenen voornoemt gepasseert binnenWerkendam op den 2 januarij 1704

10e verhoogh f – 425 – P. van der ham40e penning f – 10 – 12 – 8 – 10e verhoogh f – 1 – 1 – 4 – Cornelis Verdoel

f – 10 – 13 – 12 – Floris Bastiaen Baggerman

-203-

folio 105

Compareerde voor ons Piter van der Ham schoutvan Werkendam Matteus van Gils en Cornelis Verdoel schepenen aldaer Jan Gijsbertzn Swetsen heeft na regte en costume van Zuijthollandtgecedeert in vollen en vrijen eijgendom overgedragenaen en ten behoeve van Piter Joppe de helfte van een huijsinge ende erve staende endegelegen binen desen dorpe waer van de gemelte PiterJoppen de wederhelfte is compiteerende staendeende gelegen binnen dese dorpe belent ten oostende Ka ten noorden Wouter Joppe ten suijden JanTeunissen van Rijswijck ten noorden dorpstraeten dat mette vrijdomme servituten ende geregtighedenvan outs ende jegenwoordigh daer toe behoorendevrij van hooft somme rente en thijnsen uijtgesondertdorps opgenomen capitaelen ende een jaarlijcxen sinte Maertensduijt ten behoeven van de heer deser plaetse die dekooper tot sijnen laste is nemende geloovendeverder dese transporte te vrijen en waren als regtis onder verbant van sijn comparants persoon ende goederendie subietmakende alle heere hove regten en regterenen specialijck de edele hove van Hollandt en is ‘t voorschreven halffhuijs vercoft voor een somme van vijff en negentigh guldenten oirconde is dese bij ons schout en schepenenonderteekent binnen den voorschreven dorpe op den 8 maert 1704

Koop f – 95 – 0 – 40e penning f – 2 – 7 – 8 – P. van der Ham10e verhoogh f – 0 – 5 – 0 –

f – 2 – 12 – 8 –

Matteus van GilsCornelis Verdoel

Huisnummering Couvée collectie nr. 25 b

-204-

folio 105 versus

Compareerde voor ons schout en schepenen voornoemtPiter Joppe woonende binnen desen dorpe de welkeverklaerde bij dese wel en deugdelijck schuldigh te wesenaen en ten behoeven van Hijltie Peters weduwe ...................de somme van hondert vijff en ‘t seventigh guldenspruijtende uijt saeke van deugdelijck en hemcomparant ten danke aengetelde gelde remuntieerendeoversulke van de exceptie de nonnumerata pecuniageloovende deselve somme wederom te restitueeren heden over eenjaer ofte ten allen tijde daer naer ende mits mal-kanders drie maende te vooren waerschouwende en datmetten interest van dien tegens vijff gulden van ‘thondert in ;t jaer te rekenen waer vooren den comparantis verbindende en hipoteekerende een huijsing en ervestaende en gelegen binen desen dorpe belent tenoosten de Ka ten weste Wouter Joppe ten suijdenJanTeunisse en ten noorden de straet voortsgeneralijck sijn comparants persoon ende geoderen diesubietmakende alle heere hove regten ende regterenende specialijck den edele hove van Hollandtsonder froude is dese voor ons schout en schepenengepasseert binnen Werkendam op den 8 maert1704

40e penning f – 4 – 7 – 8 – P. van der Ham10e verhoogh f – 0 – 8 – 12 –



-205-

folio 106

Wij Piter van der Ham schout vanWerkendam Matteus van Gils en Cornelis Verdoelde voornoemde Matteus van Gils schepenen aldaer oirconde dat voor ons quamen compareerde Willem van der Stelt als getrouwthebbende Lijsbeth de Graeff en heeft na regte enconstume van Zuijthollandt gecedeert in volleen vrijen eijgendom overgedragen aen endeten behoeve van Barnardus van Helden eenhuijs ende erve daer toe behoorende staendeende gelegen binnen desen dorpe belent tenooste Dirk Steeman ten westen de Kerksteeghten noorden de straet en ten zuijden de straet voornoemdeSteeman en dat mette vrijdome servituten ende geregtighedenvan outs ende jegenwoordigh daer toe behoorendevrij van hooft somme en thijnsen uijtgesondertdorps opgenomen capitaelen die den kooper tot sijnenlaste is neemende en gevrijt van ordinare 1702 enextra ordinare verpondinge 1703 incluijs geloovende decomparant dese transporte te vrijen en waren als regt isonder verbant van sijn persoon ende goederen diesubiet makende alle heere hove regten enderegteren ende specialijck den edele hove van Hollandt


-206-

folio 106 versus

en is ‘t voorschreven huijs verkoft voor een sommevan vierhondert en ‘t seventigh gulden sonderfroude is dese gepasseert ende overgegeven binnenWerkendam op de 20e maert 1704 ten overstaenvan schout en schepenen in ‘t hooft deses vermelt beken-den comparant van de kooppenningen voldaen te sijn

40e pennning van 270 – 0 – P. van der Ham

10e verhoog f – 11 – 15 – Cornelis Verdoel10e verhoogh f – 1 – 2 – 8

f – 12 – 2 – 8

-207-

folio 107

Wij Piter van der Ham schout vanWerkendam Cornelis Verdoel en Matteus vanGils schepenen aldaer oirconde dat voor onsquam en compareerde de weduwe van Aert Cornelis vanWijngaert en heeft na regte en costume van Zuijtholladtgecedeert in vollen en vrijen eijgendom overgedragenaen en ten behoeve van Willem Backer eenhuijs en erve staende ende gelegen binnen desen dorpebelent ten oosten Maijke Tunis ten westen de steegvan school ten zuijden de Wielen ten noorden de straet en dat mettevrijdom servituten ende geregtigheden van outsende jegenwoordigh daer toe behoorende vrijvan hooft somme rente en thijnsen uijtgesondertdorps opgenomen capitaelen die den kooper tot sijnlaste is nemende gelovende dese transportete vrijen en waren als regt is onder verbant vanhaer comparants persoon ende goederen die subietmakende alle heere hove regten ende regteren enspecialijck de edele hove van Hollandt sijnde ‘t voorschrevenhuijs verkoft voor een somme van driehondert vijffgulden en tien stuijvers voorschreven ten overstaen van schout en schepenenin ‘t hooft deses vermelt op den 12 april 1704

40e penning f – 7 – 10 – 0 – P. van der Ham 2 – 8 –


Huisnummering Couvée collectie nr. 4 b

-208-

folio 107 versus

Compareerde voor ons Piter van der Ham schoutvan Werkendam Cornelis Verdoel en Bastiaen Joriszn de Grondtschepenen aldaer Wiggert Maertenzn als in huwelijckgehadt hebbende Lijntie Jans Schriek ende Willem Korstenvan den Heuvel in qualiteijt als administrerende voogt van hetminderjarige kint van den voorschreven Lijntie Jans Schriek die ‘t selveheeft verwekt bij Cornelis Willemzn Koijman en hebbenna regten en constume van Zuijthollandt gecedeertin vollen en vrijen eijgendom overgedragen aen enten behoeve van Griettie Willems Koijman weduwe van den Heuvel seker helftevan het van het huijs staende ende gelegenbinnen desen dorpe ten oosten Willem Korsten vanden Heuvel ten westen Dirk Kuijk ten zuijden den slooten ten noorden dorpstraet en dat mette vrijdomservituten ende geregtigheden van outs ende jegen-woordigh daer toe behoorende vrij van hooftsomme rente en thijnsen .................................................................................................................................................................................... uijtgesonderttweehondert gulden die den armen deser plaets daer opspreekende heeft geloovende derhalve verder desetransporte te vrijen en waren als regt is onder verbantvan haer comparanten persoon ende goederen diesubiet makende alle heere hove regte ende regteren

Huisnummering Couvée collectie nr. 98 - 99

-209-

folio 108

en specialijk den hove van Hollandt sijnde‘t voorschreven huijs vercoft voor den somme van vijff hondertgulden binnen Werkendam den 9 april 1704


Cornelis VerdoelBastiaen Jorissen de Grondt

-210-

Index op familienamen

ApsilArie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -173-

AriensGeertien . . . . . . . . . . . . . . . . . -171-Greetgen . . . . . . . . . . . . . . . . . . -40-Janneken . . . . . . . . . . . . . . . . . . -81-Lijsken . . . . . . . . . . . . . . . . . . -186-

Ariens Lijntgen . . . . . . . . . . . . . . . . . . -36-

Arienszn Jorden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -35-

ArienznHuijgh . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -4-

BackerCornelis . . . . . . . . . . . . . . . . . -125-Cors . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -187-Jan den . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -48-schout . . . . . . . . . . . . . . . . -52-, -62-Willem . . . . . . . . . . . . . . . . . . -207-Willem den . . . . . . . . . . . . -29-, -30-

Backersschout . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -33-

BaggermanArie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -163-Claes . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -159-Hermen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -38-

BakkerTeuntie Cornelisdr . . . . . . . . . . -72-

BalaertPhilips . . . . . . . . . . . . . . . . . . -147-

BastiaansLijntge . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -28-

Bastiaens Bastiaen . . . . . . . . . . . . . . . . . -149-Boudewijn . . . . . . . . . . . -123-, -149-Piter . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -137-

BastiaenseBoudewijn . . . . . . . . . . . . . . . . -103-Pieter . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -144-

BastiaenznBoudewijn . . . . . . . . . . . . . . . . -165-Bastiaen . . . . . . . . . . . . . . . . . -189-

BlijenborghMaijke Jans . . . . . . . . . . . . . . . -195-

BockWillem . . . . . . . . . . . . . . . . . . -109-

Bocx Christina . . . . . . . . . . . . . . . . . . -87-

Bocxcelde heer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -18-

BoenesBoudewijn . . . . . . . . . -19-,-24-,-26-schout . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -52-

BoerCornelis . . . . . . . . . . . . . . . . . . -33-Cornelis Stoffelzn . . . . . . . . . . . . -3-

BootArien . . . . . . . . -23-,-24-, -25-, -64-Arien Teuniszn . . . . . . . . . . . . . -22-Maarten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -64-

Bos Teunis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -183-

BotPieter Abraham de . . . . . . . . . . -10-

BoudewijnBastiaen . . . . . . . . . . . . . . . . . -179-

BouwinghMaeijke Denis . . . . . . . . . . . . . . -15-

BoxClaes . . . . . . . . . . . -87-,-108-, -109-Lourens . . . . . . . . . . . . . . . . . . -108-

BrantJan Tijssen . . . . . . . . . . . . . . . -104-Tijs Jansen . . . . . . . . . . . . . . . -104-

BraschHenrick . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -36-

BreeS. Warnart de . . . . . . . . . . . . . . . -7-

BrievingJoris Jochen . . . . . . . . . . . . . . -186-

BroukhuijsenHendrik van . . . . . . . . . . . . . . . -66-

BrouwerJohan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -113-Johannes . . . . . . . . . . . . . . . . . . -96-

BruijnArien de . . . . . . . . . . . . . . . . . . -88-Eeltie de . . . . . . . . . . . . . . -84, -88-Hendrik de . . . . . . . . . . . . -84-, -88-

BuijckAert . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -165-Piter Joosten . . . . . . . . . . . . . . -161-

-211-

BuijsHijbertie . . . . . . . . . . . . . . . . . -183-

BuijsertJan Cornelizn . . . . . . . . . . . . . . -11-

CampCrijn Claes . . . . . . . . . . . . . . . . . -1-

CempAnna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -5-

ClaesTeuntgen . . . . . . . . . . . . . . . . . . -35-

CloensJohan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -50-

ClootsAriaentie Ariens . . . . . . . . . . . -129-Arien . . . . . . . . . . . . . . . . -10-, -13-Arien Janzn . . . . . . . . . -127-, -129-Bastiaen . . . . . . . . . . . . . . . . . -129-Bastiaan Arienszn . . . . . . . . . . . -35-Griettie Ariens . . . . . . . . . . . . -129-Jan . . . . . . . -35-, -118-, -127-, -129-Jan Arienzn . . . . . . . . . . . . . . . . -93-Johanna Ariens . . . . . . . . . . . -129-Lijsbeth . . . . . . . . . . . . . . . . . . -129-Maijke Ariens . . . . . . . . . . . . . -129-Pieter Cornelissen . . . . . . . . . . -101-

CnoppenAnneke . . . . . . . . . . . . . . -80-, -82-Anneken . . . . . . . . . . . -105-, -107-Cornelia . . . . . . . . . . . . . . . . . . -82-Hermen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -82-

CoeneHuijbert . . . . . . . . . . . . . . . . . . -191-

CoijmanCornelis Willems . . . . . . . . . . -124-Jan Willemse . . . . . . . . . . . . . -124-Joostie Willems . . . . . . . . . . . -124-Willem Dirxen . . . . . . . . . . . . -173-Willem Janse . . . . . . . . . . . . . -124-

CoksMarrij . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -109-

CommerseArie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -131-

CooijmanDirck Willemzn . . . . . . . -21-, -27-Grietge Willems . . . . . . . . . . . . -38-Lambert Dircxzn . . . . . . . . -49-,-99-Lambert Dirkse . . . . . . . . . . . . -91-

CopAriaentie . . . . . . . . . . . . . . . . . . -95-Arientie Wouterse . . . . . . . . . . . -95-Maria Wouterse . . . . . . . . . . . . -95-

CoppeJenneken . . . . . . . . . . . . . . . . -108-

CornelisAert . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -153-Corst . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -151-Dientie . . . . . . . . . . . . . . . . . . -151-Dirske . . . . . . . . . . . . . . . . . . -187-Gonda . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -124-

CornelissenCorst . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -101-

CornelisznAert . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -43-Nuijt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -21-

CorsteStouke . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -137-

CorstenAnneke . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -13-Gerrit Corneliszn . . . . . . . . . . . -79-Lijntgen . . . . . . . . . . . . . . . . . . -28-Ruttger . . . . . . . . . . . . . . . . . . -140-Stoutge . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -13-Teuntge . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -30-Willem . . . . . . . . . . . . . . . . . . -124-

CorstiaenseGerrit . . . . . . . . . . . . . . . . -85-, -86-

CorstjaensParidan . . . . . . . . . . . . . . . . . . -108-

CraaijveltCornelis . . . . . . . . . . . . -106-, -107-

Crijne Wouter . . . . . . . . . . . . . . . . . . -133-

CrijnenDirk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -99-

CrillaertAdriaen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -96-

CroonGijsbert Melse . . . . . . . . . . . . -144-Lijntge . . . . . . . . . . . . . . . -59-, -60-

CruijneDirck . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -46-

CuijckAert . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -103-

-212-

CuijckenAert . . . . . . . . . . . -1-, -9-, -26-, -33- -44-, -46-, -47-Aert Corneliszn . . . . . . . . . -8-, -13-

CuijndertsStoffel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -170-

CuijndertznStoffel . . . . . . . . . . . . . . . -32-,-168-

Cuijne Stoffel . . . . . . . . . . . . . . . . . . -153-

CuijnenDirck . . . . -9-, -21-, -40-, -41-, -51-Dirk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -142-Stoffel . . . . . . . . . . -42-, -51-, -142-

DaamenCorst . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -110-

DaensWillem . . . . . . . . . . . . . . . . . . -109-

DaenseNelis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -108-Willem . . . . . . . . . . . . . . . . . . -108-

DamenBastiaan . . . . . . . . . . . . . -11-, -40-Bastiaen . . . . . . . . . . . . -95-, -115-Berent . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -196-Corst . . . . . . . . . . -13-, -129-,-137-Corste . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -127-

Damen Bastiaen . . . . . . . . . . . . . . . . . . -13-Magteltie . . . . . . . . . . . . . . . . . -195-

DelAdam van . . . . . . . . . . . . . . . . -129-

DielisHuijbert . . . . . . . . . . . . . . . . . -108-

DircxznLambert . . . . . . . . . . . . . . . -9-, -44-

DoornCarel van . . . . . . . . . . . . . . . . . -113-

DoverenBastiaen van . . . . . . . . . . . . . . -101-

DrielPeter van . . . . . . . . . . . . . . . . . -189-

EijgenaerChristiaen Juriaenzn . . . . . . . . -59-Teunis Christiaenzn . . . . . . . . . -60-Teunis Juriaenzn . . . . . . . . . . . . -61-

EmmichovenPeter Jansen . . . . . . . . . . . . . . -110-Piter van . . . . . . . . . . . . . . . . . -144-

EmminckhovenPieter Janzn . . . . . . . . . . . . . . . . -21-

EsArien Chielen van . . . . . . . . . . . -33-

EschArien Ghielen van . . . . . . . . . . . -3-Johan van . . . . . . . . . . . . . . . . . -66-

FebrisAnneke Dirx . . . . . . . . . . . . . . -179-Dirk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -90-

Flooren Cornelis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -1-

FlorisCornelis . . . . . . . . . . . . . . . . . -167-Corst . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -186-

FoppePiter . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -188-

FoppenLijske . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -35-

GaelJan van . . . . . . . . . . . . . . . . . . -108-

GaleGerit Janzn van . . . . . . . . . . . . -188-

GeerridsJan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -122-

GelderAertszn de . . . . . . . . . . . . . . . . -199-Capiteijn de . . . . -9-, -34-, -52-, -62-capteijn de . . . . . . . . . . . -163-,-164-Cornelia de . . . . . . . . . . . . . . . -116-Cornelis Aertzn de . . . . . . . . . -199-Cornelis de . . . . . . . . . . . . . . . -135-Cornelis Lambert de . . . . . . . . -116-Corst Lenerts de . . . . . . . . . . . -119-Dirk Lamberts de . . . . . . . . . . . -99-Dirks Lambertsen de . . . . . . . . . -97-Dirxse Lambertse de . . . . . . . . . -79-Hendrick de . . . . . . . . . . . . . . -135-Hendrik de . . -33-, -41-, -85-, -119-Henrick de . . . . . . . . . . . . -23-, -46-

Lambert Dircx de . . . . . . . . . . . . . . . . -49-Lambert Dirksen . . . . . . . . . . . . -92-Teuniszn de . . . . . . . . . . . . . . . . -19-

-213-

GerritsNeeltie . . . . . . . . . . . . -122-, -199-

GeusAert de . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -15-Claes Aertzn de . . . . . . . . . . . . -31-Claes de . . . . . . . . . . . . . . . . . -153-Clasen de . . . . . . . . . . . . . . . . . -67-Cornelis de . . . . . . . . . . . . . . . . -67-Macheltie Janse de . . . . . . . . . . -68-

GieseJan Peterzn van de . . . . . . . . . -111-

GijsbertsWillem . . . . . . . . . . . . . . . . . . -108-

GijssenJan van . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -52-

GilsArie Gerritsen van . . . . . . . . . . -81-Arien Gerritse van . . . . . . . . . -105-Gerrit Peterse van . . . . . . . . . . . -81-Gerrit Pieterse van . . . . . -80-,-105-Mattheus Gerritse van . . . . . . -105-Mattheus Gerritsen . . . . . . . . . -81-Pieternella Gerritsen van -81-,-105-

GovertsMaaijke . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -44-

GraaffBastiaen de . . . . . . . . . . . . . . . . . -7-Lijsbet Bastiaens de . . . . . . . . . -37-

GraeffBastiaan de . . . . . . . . . . . . . . . . -37-Lijsbeth de . . . . . . . . . . -192-,-205-

GroenJan Barentse . . . . . . . . . . . . . . . -68-

GroeneveltJan Barentzn . . . . . . . . . . . -15-,-16-

GrondArie Stoffel de . . . . . . . . . . . . -153-Cuijndert Stoffel de . . . . . . . . -153-Stoffel Cuijnen de . . . . . . . . . . -153-

GrondtArie Stoffelen de . . . . . . . . . . . -167-Arie Stoffels de . . . . . . . -169-,-201-Arien Stoffels de . . . . . . . . . . . -131-Dirck Cuijnen de . . . . . . . . . . -158-Stoffel Cuijnders de . . . . . . . . -169-Stoffel Cuijndertzn de -164-, -167-

GrontBastiaen Joris de . . . . . . . . . . . -120-Dirck Cuijne de . . . . . . . . . . . -155-Dirck de . . . . . . . . . . . . . . -31-, -33-Dirk Cijnen de . . . . . . . . . . . . -111-Dirk de . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -84-Jan Joriszn de . . . . . . . . . . . . . . -56-Stoffel Cuijnderzn de . . . . -24-, -32-

HaaghoortAdriaan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -17-

HaanCornelis de . . . . . . . . . . . . . . . . -60-Jan Willemzn de . . . . . . . . . . . . -48-

HackerGijsbert . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -23-

HackkerAugustijn Joppen . . . . . . . . . . -186-

HaenJan Willemzn de . . . . . . . . . . . . -47-

HagenDirk ten . . . . . . . . . . . . . . . . . . -110-

HagoortAdriaen . . . . . . . . . . . . . -167-,-169-Lijsbet Adriaens . . . . . . . . . . . -175-Lijske Ariens . . . . . . . . . . . . . -115-

HakkerJop Peterse . . . . . . . . . . . . . . . . -99-

HamPiter van de . . . . . . . . . . . . . . . -169-Piter van der . . . -141-, -143-, -163-

HanegraafBastiaan Wouter . . . . . . . . . . . . -11-Bastiaen Wouterzn . . . . . . . . . . . -4-

HanegraefFijke Wouters . . . . . . . . . . . . . -129-

Hanegraef Wouter Bastiaen . . . . . . . . . . . . -84-

HanegraeffAnna Bastiaense . . . . . . . . . . . . -88-Bastiaen Wouters . . . . . . . . . . . -88-Fijke Wouters . . . . . . . . . . . . . -127-Teunis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -97-Wouter . . . . . . . . . . . . . . . . . . -201-Wouter Bastiaense . . . . . -88-,-131-

Hardincxveltvrou van . . . . . . . . . . . . . . . . . . -56-

-214-

HardinxveltJuffrouw van . . . . . . . . . . . . . . -165-Juffrouwe van . . . . . . . . . . . . . . -75-

HardixveltJuffrouw van . . . . . . . . . -77-, -150-

HasselHuijbert Jansen van . . . . . . . . . -91-

HeerDirk Ariense de . . . . . . . . . . . -104-Dirk de . . . . . . . . . . . . . . . . . . -163-Grietie Cornelis de . . . . . . . . . -104-

HeerschopAert Huijbertse . . . . . . . . . . . . . -70-Arriaentie . . . . . . . . . . . . . . . . . -70-Huibert Aertzn . . . . . . . . . . . . . -42-Huijbert Aerts . . . . . . . . . . . . . . -70-Huijbert Aertse . . . . . . . . . . . . . -84-Jannichie . . . . . . . . . . . . . . . . . . -70-

HeijmansJacob . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -27-

HeldenAdriaan van . . . . . . . . . . . . . . . -36-Barent van . . . . . . . . . . . . . . . . . . -4-Barnardus van . . -111-, -151-, -205-Bernardus van . . . . . . . . . . . . . -195-Lijntgen Ariens van . . . . . . . . . -36-

HemertCornelis van . . . . . . . . . . . . . . -167-

HendricxMaijken . . . . . . . . . . . . . . . . . . -117-

HendrikWillem . . . . . . . . . . . . . . . . . . -108-

HerberseGerit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -119-

HerwaerdeMaria . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -6-

HeusAert de . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -4-

HeuvelArie Corsten van den . . -10-, -127- -129-, -131-Arien Ariense van den . . . . . . -102-Arien Corsten van den . . . . . . . -39-Arien van den . . . . . . -9-, -11-, -46-Bastiaan van den . . . . . . . -15-, -32-Bastiaen van den . . . . . -18-,-21-,-68-

-115-, -175-

HeuvelCorstiaan van den . . . . . . . . . . . -38-Henrick van den -44-, -49-,-52-, -53-Jacob van den . . . . -42-, -95-, -119-Jan van de . . . . . . . . . . . . . . . . -105-Jan van den -9-, -18-, -21-, -33-, -46-Lijske van den . . . . . . . . . . . . -183-Lijsken Ariense van den . . . . . -103-Maeijken Corstiaans van den . . -39-Piter van den . . . . . . . . . -140-, -187-Teunis Korsten van den . . . . . -165-Teunis van den . . . . . . . . . . . . . -39-Tunis Korste van den . . . . . . . -185-Willem Korsten van den . . . . . -208-Willem van den . . . . . . . . . -28-, -39-

HeuvenHendrick van . . . . . . . . . . . . . -123-Henrick van . . . . . . . . . . . . . . . -62-Pieter Hendrik van . . . . . . . . . -103-

HijmanArie Aertse . . . . . . . . . . . . . . . -125-

HijmansAert . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -105-

Hoeff . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -55-Pieter Gijsbertzn van den . . . . . -55-

HollanderGerrit Pieterzn . . . . . . . . . . . . . -31-Maarten Maartenzn . -62-, -64-, -65-Maerten den . . . . . . . . . -164-, -169-

HooffAmbrosius van . . . . . . . . . . . . -161-Cornelis van . -54-, -84-, -99-, -197-Gijsbertzn van . . . . . . . . . . . . . . -54-Hendrik van . . . . . . . . . . . . . . -126-

Hooff Cornelis van . . . . . . . . . . -84-, -197-

HooftAmbrosius van . . . . . . . . . . . . -171-Ambrosius van . . . . . . . . . . . . -173-

Houve Pieter van . . . . . . . . . . . . . . . . . -54-

HuijbertsDielis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -108-

Huijg Arie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -188-

HuijgeJohanna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -33-

-215-

HuijgenArien . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -33-Johanna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -3-Leijchtgen . . . . . . . . . . . . . . . . . . -3-Leijghtgen . . . . . . . . . . . . . . . . . -33-

JansFijtge . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -13-Francintie . . . . . . . . . . . . . . . . -147-Jitie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -173-

JanseHendrik . . . . . . . . . . . . . . . . . . -108-

JanznHenrick . . . . . . . . . . . . . . -56-, -58-

JilisGeret . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -192-

JonckerHendrick Willemzn . . . . . . . . -163-Jacob Willemzn . . . . . . . . . . . -163-Lijntie Willems . . . . . . . . . . . . -163-Rijnier Willemzn . . . . . . . . . . -163-Willem . . . . . . . . -25-, -163-, -171-

JongeHendrik de . . . . . . . . . . . . . . . -108-

JoostenBastiaan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -1-Neeltge . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -54-Neeltgen . . . . . . . . . . . . . . . . . . -54-

JoppePiter . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -203-Wouter . . . . . . . . . . . . -203-, -204-

JoppenWouter . . . . . . . . . . . . . . . . . . -129-

Joppen Piter . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -118-Wouter . . . . . . . . . . . . . . . . . . -118-

JordensAriens . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -199-Cijtge . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -35-

Jordens Aeghtgen . . . . . . . . . . . . . . . . . . -35-

JordenznArien . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -35-Joris Jan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -165-

JorisseJan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -75-, 77-

JorisznBastiaen . . . . . . . . . . . . -123-, -176-Gerrit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -164-Jan . . . . . . . . . . . . . . . . . . -27-, -150-Quint . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -12-

Juriaense Geertie . . . . . . . . . . . . . . . . . . -189-

JuriensznChristiaan . . . . . . . . . . . . . . . . . -60-

Kant Joost Corst . . . . . . . . . . . . . . . -188-Cors . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -188-Gerrit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -60-Lijsbeth Corst . . . . . . . . . . . . . -188-

KeijserJacob Cornelis . . . . . . . . . . . . . . -3-Jacob Corneliszn . . . . . . . . . . . . -33-Teunis Cornelis . . . . . . . . -28-, -159-Teunis Corneliszn . . . . . . . . . . . -30-

KerckwijckCristoffel van . . . . . . . . . . . . . . . -6-

KijserTeunis Corneliszn . . . . . -155-, -157-

KloekertNiclaes . . . . . . . . . . . . . . . . . . -121-

Klootsweduwe . . . . . . . . . . . . . . . . . . -147-

KoijmanCornelis Willemzn . . . . . . . . . -208-Griettie Willems . . . . . . . . . . . -208-Lamert . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -182-

KopArientie Wouters . . . . . . . . . . -115-

KorsteGerit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -181-

KroonGijsbert Melle . . . . . . . . . . . . . -139-

KuijkAdriaentie . . . . . . . . . . . . . . . . -177-Dirk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -208-Hendrik Corneliszn . . . . . . . . . -179-

KuijkeAert . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -78-

KuijnenStoffel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -64-

LambertDirktge . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -21-

-216-

LambertsDircktgen . . . . . . . . . -9-, -46-, -56-Gerrichje . . . . . . . . . . . . . . . . . . -70-

LambertseJordaen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -70-

LambertznHenrick . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -54-Teunis . . . . . . . . . . . . . . . -32-, -42-

LamertsDries . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -120-

LammerdsDries . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -123-

LannenDirck . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -165-

LeeuwaardenMathijs van . . . . . . . . . . . . . . . . -42-

Leuwaerden Mathijs Clasen van . . . . . . . . . -133-

LimborghCatelijntie van . . . . . . . . . . . . . -101-

LombenJan Janzn . . . . . . . . . . . . . . . . . . -55-Maeijke Jans . . . . . . . . . . . . . . . -56-

LoonCatalijnke van . . . . . . . . . . . . . -159-Catalina van . . . . . . . . . . . . . . . -29-Cathalina van . . . . . . . . . . . . . . -30-

LouArien Janzn . . . . . . . . . . . . . . . . -58-Jan Gijsbertzn . . . . . . . . . . . . . . -26-Maaijke Jans . . . . . . . . . . . . . . . -58-

LouwArien Janssen . . . . . . . . . . . . . . -56-Claas Janse . . . . . . . . . . . . . . . . -90-Claes Janzn . . . . . . . . . -183-, -199-Jan Claeszn . . . . . . . . . . . . . . . . -49-Jan Clasen . . . . . . . . . . . . . . . . . -92-Jan de . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -44-Jan Janzn . . . . . . . . . -56--58-, -181-Joost Janzn . . . . . . . . . . . . . . . -175-Maeijken Janse . . . . . . . . . . . . -100-Megeltie Jans . . . . . . . . . . . . . -119-Meggeltie Jans . . . . . . . . . . . . -199-Neeltie Jans . . . . . . . . . -122-, -199-

LuchterhoffHendrik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -66-Nicolaes . . . . . . . . . . . . . . . . . . -66-

LulliusDavid . . . . . . . . . . . . . . . -66-, -139-Davit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -39-

MaartenznHuijbert . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -7-Wouter . . . . . . . . . . . . . . . -52-, -62-

MaertensDingeman . . . . . . . . . . . . . . . -147-Wiggert . . . . . . . . . . . . . . . . . . -124-Wouter . . . . . . . -121-, -144-, -197-

MaertenznDingeman . . . . . . . . . . . . . . . . -135-Wiggert . . . . . . . . . . . . . . . . . . -208-

MaesCornelia van der . . -93-, -94-, -145-

MaetensWouter . . . . . . . . . . . . . . . . . . -140-

MaetersAertie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -151-

MelsenGijsbert . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -93-

MijdenDiderick van der . . . . . . . . . . . -111-

NobelAntonij de . . . . . . . . . . . . . . . . . -96-

NolstJan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -5-

PauwelznJoost . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -40-

PeerboomJacomina . . . . . . . . . . . . . . . . . . -66-

PeltLeendert van . . . . . . . . . . . . . . -201-

PetersClaes . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -186-Hijltie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -204-Jan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -121-Jop . . . . . . -149-, -165-, -185-, -193-

PetersznJop . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -165-

PieterJop . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -2-

PietersJannetge . . . . . . . . . . . . . . . -7-, -37-

PieterznJob . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -3-

-217-

PijlArien Floren van der . . . . . . . . -101-Claes van der . . . . . . . . . . . . . -110-Niclaes van der . . . . . . . . . . . . -135-

PijperHijltie Peters . . . . . . . . . . . . . . -193-

PilaersWillem . . . . . . . . . . . . . . . . . . -147-

PilaetsWillem . . . . . . . . . . . . . . . . . . -159-

PitersGeertien . . . . . . . . . . . . . . . . . -117-

Pompeheer . . . . . . . . . . . -79-, -150-, -165-Mathijs . . . . . . -35-, -58-, -76-, -78-Mattijs . . . . . . . . . . . . . . -75-, -187-Meerten Mathijs . . . . . . . . . . . . -56-

PonsCornelis . . . . . . . . . -47-, -48-, -52-Cuijnder . . . . . . . . . . . . . . . . . . -52-

PouwelsJannetge . . . . . . . . . . . . . . . . . . -54-

PrinsHenrick Janzn . . . . . . . . . . . . . . -60-Joost de . . . . . . . . . . . . . . . . . . -179-

QuantisJan . . . . . . . . -18-, -23-, -171-, -193-Jan Willemse . . . . . . . . . . . . . -105-Maijken Tunis . . . . . . . . . . . . . -145-Willem . . . . . . . . . . . . . . . . . . -161-

RijersTeuntie . . . . . . . . . . . . . . . . . . -163-

RijkeHuijbert Janzn . . . . . . . . . . . . . -157-

RijswijckJan Teunis . . . . . . . . . . . . . . . . -127-Jan Teunis van . . . . . . -118-, -129-Jan Teunissen van . . . . . . . . . . -203-

RoessingeElias . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -108-

RoestPieter . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -1-Pieter Gilliszn . . . . . . . . . . . -2-, -3-Teunis Piterzn . . . . . . . . . . . . . -177-

RooverBalliuw de . . . . . . . . . . . . . . . . . -49-Balliuws de . . . . . . . . . . . . . . . . -44-

Roover Pompejus de . . . . . . . . . . . . . . . -92-

Roverheer Balliuw de . . . . . . . . . . . . . . -9-

Roveremevrouw de . . . . . . . . . . . . . . . -84-

SchiltDirk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -124-Dirk Ariens . . . . . . . . . . . . . . . -135-Matijs Teuszn . . . . . . . . . . . . . -129-

SchoenmaackerAert Corneliszn . . . . . . . . . . . . . . -8-

SchoenmackerAert Cornelis . . . . . . . . . . . . . . -45-

SchoenmaeckerAert Cornelis . . . . . . . . . . . . . . -44-Aert de . . . . . . . . . . . . . . . . . . -46-

SchrieckJan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -182-

SchriekGoossen Cornelis . . . . . . . . . . -105-Lijntie Jans . . . . . . . . . . -124-, -208-

SchuijtGerrit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -161-Gerrit van der . . . . -26-, -40-, -111-Rutter Cornelissen van der . . . . -93-

SeggerGerrit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -85-

SeggersJan Gerritse . . . . . . . . . . . . . . . . -85-

SmitJan de . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -37-Jan Dirxzn . . . . . . . . . . . . . . . . . -63-

Snoeck Johan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -6-

SouwenCloudi . . . . . . . . . -87-, -108-, -109-

StaelArie Flore van der . . . . . . . . . . -135-Floris van der . . . -110-, -135-, 137-

-140-, -143-Stam

Aegtie Corste . . . . . . . . . . . . . -133-Arie Jans . . . . . . . . . . . . . . . . . -133-Joost . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -42-Joost Corsten . . . . . . . . . -28-, -133-

-218-

StamJoost Corsten . . . . . . . . . . . . . -153-Teuntge Corsten . . . . . . . . . . . . -28-

SteemanDirk . . . . . . . . . . . . . . . . -191-, 205-

SteenberghMichiel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -1-

SteltWillem van der . . . . . . . . . . . . -205-

StemanDirk Janse . . . . . . . . . . . . . . . . -105-

StoffelenAnneke . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -31-Cijnder . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -31-Neeltge . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -31-Pietertge . . . . . . . . . . . . . . . . . . -31-

StoffelsAnneke . . . . . . . . . . . . . . . . . . -153-Arie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -129-Pitertie . . . . . . . . . . . . . . . . . . -153-

Strien Clara van . . . . . . . . . . . . . . . . . -139-

SwetsBastiaen Gerritse . . . . . . . . . . . -97-Geerrit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -95-Gijsbertie . . . . . . . . . . . . . . . . -177-Jan Gijsbertzn . . . . . . . . . . . . . -203-

TeunisseJan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -204-

TeuterenCornelis van . . . . . . . . . . . . . . . -90-

TielAdam van . . . . . . . . . . . . . . . . . -10-

TielensJacob . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -109-

TimmermanAdriaen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -68-Arien Jacobse . . . . . . . . . . . . . . -75-Bastiaen Bastiaense . . . . . . . . . -75-Bastiaen de . . . . . . . . . . . . . . . . -35-Teunis den . . . . . . . . . . . . . . . . -40-

TrigtAriaentie Corst van . . . . . . . . . -186-Eva Corst van . . . . . . . . . . . . . -186-

TristHenrick van . . . . . . . . . . . . . . . . -1-Maria van . . . . . . . . . . . . . . -1-, -2-

TunisMaijke . . . . . . . . . . . . . . . . . . -207-

Velthuijsen Samuel . . . . . . . . . . . . . . . . . . -145-

VerdoornAechtgen Corsten . . . . . . . . . . . -28-Cornelis Corste . . . . . . . . . . . . -151-Cornelis Corsten . . . . . . . . . . . . -90-Corstiaan . . . . . . . . . . . . . . . . . -28-Niesken Corsten . . . . . . . . . . . -28-

VerheijCornelis . . . . . . . . . . . . . . . . . . -90-Leentge Woutes . . . . . . . . . . . . -64-Wouterse . . . . . . . . . . . . . . . . . -116-

VerhijCornelis . . . . . . . . . . . . . . . . . -177-

VermeulenGuijsbert Gijsbertzn . . . . . . . . -153-Huijbert Gijsbertzn -155-,-157-, -189-Marie Gijsberts . . . . . . . . . . . . -189-

VermolenAnthonij Servaes . . . . . . . . . . . -15-Grietge Servaes . . . . . . . . . . . . . -15-Servaes . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -15-Wouter . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -15-

VerschoorCornelis . . . . . . . . . . . . . . . . . . -42-

VisserArien Pieterse . . . . . . . . . . . . . . -90-Piter Aertzn . . . . . . . . . . . . . . . -177-Pouwels Janzn . . . . . . . . . -12-, -52-Wouter Maartenzn . . . . . . . . . . -17-

VoltenPieter . . . . . . . . . . . . . . . . . -29-, -30-VriesBastiaen de -97-, -141-, -153-, -155-Cornelis de . . . . . . . . . . . . . . . . -50-Cornelis Isbrantzn de . . . . . . . . -32-Corst de . . . . . . . . . . . . . . . . . . -186-Corstiaen de . . . . . . . . . . . . . . . -72-Geertien de . . . . . . . . . . . . . . . -186-Isebrandt de . . . . . . . . . . . . . . -197-Jan de . . . . . . . -46-, -58-, -75-, -77-

-97-, -149-, -165-Vries

Jan de . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -176-

-219-

WaartAert Jacobzn de . . . -55-, -56-, -57-

-58-, -199-Aert Janzn de . . . . . . . . . . . . . -182-Cornelis Aertse de . . . . . . . . . -105-Cornelis de . . . . . . . . . . . . . . . -177-Cors Aertzn de . . . . . . . . . . . . -171-Maerten de . . . . . . . . . . . . . . . -147-

Waert Aert Jacob de . . . . . . . . . . . . . -176-

WanterooijAdam van . . . . . . . . . . . . . . . . -110-

Weert Cornelis Aertzn de . . . . . . . . . -121-

WensAnneken Hendrikse van . . . . . -100-Hendrik Janse van . . . . . . . . . -100-Jan Hendrikse . . . . . . . . . . . . . -100-Neltie Hendriks . . . . . . . . . . . . -100-

WensenArien Janzn van den . . . . . . . . -189-

Wevelinchovende heer . . . . . . . . . . . . . . . . . . -111-

Wevelinckhovende heer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -11-heer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -171-

WevelinckhovenHendrick Balthazar . . . . . . . . . -118-juffrouw . . . . . . . . . . . . . . . . . . -18-

WijdenDiderik van der . . . . . . . . . . . . -113-

Wijden Theodorus van der . . . . . . . . . -113-

WijngaertAert Cornelis van . . . . . . . . . . -207-

Wijngaert Aert Cornelis van de . . . . . . . . -145-

WikusGriettie . . . . . . . . . . . . . . . . . . -115-

WillemsDirck . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -27-Huijbertge . . . . . . . . . . . . . . . . . -11-

Willems Dirske . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -149-

WillemseJan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -108-

WoutersCijtgen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -4-

WoutersSijtge . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -10-

WouterznBastiaen . . . . . . . . . . . . . . . . . . -13-

-220-

Index op Topografische namen

Almkerk . . . . . . . . . . . . . -39-, -66-, -139-Altena . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -66-Amerkamp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -64-Amsterdam . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -129-Backerskil . . . . . . -22-, -58-, -121-, -149-

-165-, -183-, -85-, -186-Bailluws goet . . . . . . . . . . . . . -99-, -103-Bakkerskil . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -113-Bakkerskille . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -88-Baliouws goet . . . . . . . . . . . . . . . . . -120-Ballius goet . . . . . . . . . . . . -2-, -56-, -84-Balliuws goet . . . . -1-, -9-,-44-, -46-,-49-Bilious goet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -176-Biliouw westerse weer . . . . . . . . . . . -165-Biljoes goet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -185-Bocelsweer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -197-Brakele, . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -108-Breda . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -95-Brouwerswaert . . . . . . . . . . . . -22-, -113-Brouwersweer . . . . . . . . . . . . -54-, -197-Brouwersweert . . . . . . . . . . . . . . . . . -193-Bruijnekil . . . . . . . . . -9-, -41-, -49-, -135-Bruijnekille . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -92-Bruijnenkil . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -1-Capitijnswaert . . . . . . . . . . . . . . . . . -111-Cappel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -91-Deenmarken . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -113-domenees booghaert . . . . . . . . . . . . . . -30-domenees booghgaert . . . . . . . . . . . . . -29-Doorenbos . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -9-Dordrecht -10-, -11-,-17-, -35-, -56-, -58- -75-, -76-, -78-, -129-, -167-, -169-, -187-Droevendael . . . . . -75-, -77-, -150-, -165-Eeuwitten waart . . . . . . . . . . . . -35-, -58-Eeuwitten weert . . . . . . . . . . . . . . . . . -56-Eeuwoutweert . . . . . . . . . . . . . . . . . . -78-Eijnhoven . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -108-Euwittenwaart . . . . . . . . . . . . . . . . . . -21-Ewoutewaert . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -75-Ewoutswaert . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -77-Gat int Hooft . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -79-Gestel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -108-Giessen Nieuwenkerk . . . . . . . . . . . . -88-Gorcum . . . . . . . . . . . . . . . . . . -1-, -106-Gorinchem . . . . . . . . . . . -5-, -113-, -118-

Goutse breedweer . . . . . . . . . -167-, -183-Graeffelijckheijdt . . . . . . . . . . . . . . . -165-Graeffelijckheijt . . . -1-, -2-, -9-, -46-, -52--58-, -62-, -123-, -161-, -163-, -165-, -185-Graeffelijkheijt . . . -77-, -89-, -103-, -149-Hardinxvelt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -54-Heerenstaet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -105-Heerenstraat . . . . . . . -29-, -30-, -32-, -40-Heerenstraet . . . . . . . . -4-, -13-, -93-, -95- -97-, -105-, -118-, -142-, -145-, -147-Heerenstrate . . . . . . . . . . . . . . . . . . -110-Heermansweer . . . . . . . . . . -21-, -40-, -41-Hees . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -87-Heese . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -108-, -109-Heijeneijnde . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -108-Hertogenbos . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -87-Hese . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -109-Honthangers hoecktge . . . . . . . . . . . . -56-Ka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -203-Keijsersstraet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -27-Kerckenweer . . . . . . . . . . . . -9-, -23-, -46-Kerckeweer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -25-Kercksteegh . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -37-Kerckstraat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -4-Kerkenweer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -121-Kerkeweer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -169-Kerkeweer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -164-Kerkewiel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -137-kerkhoff . . . . . . . . . . . . . . . . . -189-, -192-Kerksteegh . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -205-koornmolen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -15-Krel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -108-Lants Welvaren . . . . . . . . . . . . . . . . -173-Leende . . . . . . . . . . . . . . . . . . -108-, -109-Leerdam . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -133-Mannenhuis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .-192-Meijerije . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -87-Meruwe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -56-Molensloot . . . . . . . . . . . . . . . -167-, -186-Muijssenbroek . . . . . . . . . . . . . . . . . . -88-Namen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -96-Nonneweer . . -12-, -52-, -62-, -163-, -186-Nuenen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -108-Oosterseweer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -56-pastorij erff . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -196-pastorijde . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -159-

-221-

Riel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -108-schoolhuijs . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -189-Ses Roeijen . . . . . . . . . -22-, -171-, -193-Sevenhuijsen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -90-Sleeuwijk . . . . . . . . . . . . . . . . -29-, -115-Slick . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -25-Slik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -105-somerdijck . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -59-Somerkade . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -47-Strijen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -11-swemsloot . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -27-Swijndrecht . . . . . . . . . . . . -8-, -43-, -45-

Uijttregt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -113-Uijtwijck . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -188-Uijtwijk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -84-Vier Roeijen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -64-Werken . . . . . . . . . . . . . . . . . . -137-, -188-Westerse weer . . . . . -1-, -2-, -103-, -149-Wiel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -207-Willemstadt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -189-Woudrichem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -110-Wouter Teunisweer . . . . . . . . . -18-, -197-Woutertinsweer . . . . . . . . . . . . . . . . -161-

-222-

VERKLARENDE WOORDENLIJST

Accommodabel = inschikkelijk, meegaandAccorderen = tot overeenstemming komen, een vergelijk treffenActum = gedaan, opgemaakt, gepasseerd (een akte of een brief)Actum ut supra = gedaan als boven (op de zelfde datum)Admitteren = toestaan, toegang verlenenAdvenant = in evenredigheidAenbesterven = door erfenis (dood) in eigendom krijgenAflijvig = doodAggreatie = toestemming, bestemmingAliëneren = vervreemdenAllodiaal = niet leenroerig, eigendomAngelot = gouden munt uit Frankrijk die in Werkendam gebruikt werd als

munteenheid in een leenovereenkomstAnte = als voorAp- en dependentie = met al wat tot het huis en zijn erf behoortAppointement = bezoldiging, voorlopige rechtelijke beschikkingApprobatie = goedkeuring door enig hoger gezagAssertie = verzekering, bewering in rechteAssignatie = schriftelijke aanwijzing dat een ander iemand een som geld kan voldoenAutoriseren = volmacht geven, vergunning verlenenAveling = buitendijks landBaljuw = ambtenaar, door de landsheer of de heer van een heerlijkheid met de

rechtspraak in een landstreek belastBejaarde dochter = ongehuwde (oudere) vrouwBeneficiëren = een weldaad of gunst bewijzen (aan)Biljet = een geschreven of gedrukt papier dienende hetzij tot aankondiging of

= mededelingBrief (open) = (openbare) akte of oorkondeBrieven (oude) = in dit geval oude transport akten Carolusgulden = genoemd naar Karel v (Carolus) die deze munt invoerdeCausa = zaak, oorzaak, grondCautie = geldelijke zekerheid, feitelijke garantie, borgsomCavelinge = gedeelte van het land (b.v. bij verkoop)Caveren = 1) borg blijven 2) partij voor iemand trekkenCederen = afstand doen vanCedulle = schuldbriefCijns = belasting, schatting, ook wel pacht, renteCircumstantie = gesteldheid, omstandigheidCollationeren = vergelijken met de oorspronkelijken tekstCommer = beslag op goederen wegens schuldCommissoriaal = behorende tot een commissieCommitteren = last geven, afvaardigen, delegerenCompareren = ter vergadering komenCompeteren = rechtens toekomenComprehensie = bevattingsvermogenComptoir = schrijfkamer, rekenkamer (kantoor)Computatie = berekening van de verwantschapsgradenConcerneren = betreffen, aangaan

-223-

Condemnatie = veroordelingConditioneren = als voorwaarden stellenConfedereeren = verbond maken, verbindenConfirmeren = bekrachtigen, bevestigen b.v. van een akte of rechtstoestandConfiguratie = onderlinge verhouding of gesteldheid van vormen, zaken of toestandenConfrater = ambtgenoot, vakgenootConsenteren = toestaan, vergunnen, toestemmenConcerneren = betreffen, aangaanConthoralen = echtgenoten, bedgenotenContrasigneren = medeondertekenenConstitueren = benoemen van een bepaald persoonContrariëren = dwarsbomen, tegenwerkenCoram = ten overstaan vanCore = de keus van een verwant persoon die ten gunste van iemand optreedCostume van Z.H. = oud gebruik, gewoonte recht in Z.H.Cum suis = met de zijnenDerogeren = inbreuk maken op, afwijkenDescendenten = afstammelingenDesolate (boedel) = insolvent, faillietDestineren = bestemmen, beschikkenDevolveren = toevallen door versterfDijkstal = smal stuk land langs de dijkDimissie = ontslagDingboek = gerechtsboekDisparatie = ongelijkheidDispositie = beschikkingDorso = op de achterzijde, op de rug (van wissels of akten enz.)Dukaton = oud Hollandse zilveren munt van drie gulden en drie stuiversErfdienstbaarheid = last waarmee een onroerend goed bezwaard isEvictie = uitwinningExceptie = uitzonderingExhiberen = overleggen van een stukExhibitum = in rechte overlegd stukExpireren = aflopen, vervallenFolio = blad, Recto (voorzijde) Verso of versus (ommezijde)Geconditioneert = afhankelijk van zekere voorwaardenGemeijn = gemeenschappelijkGeneraelijck = in het algemeen; Specialijck = in het bijzonderGerechtigdheid = historisch recht Groot = zilverstuk sinds de 13e eeuw. In de 15e eeuw werd groot de benaming

voor een halve stuiver‘t Gunt = het geenHeerlijkheid = gebied van een heerHont = landmaat, groot honderd vierkante roedenHuerwere = het bezit van een vast goed als huurderImpost = belasting, heffingIndemniseren = schadeloos stellenIndicatie = grond van verdenkingIndicatuur = rechtspraak, berechtingIndictie = kerkelijke oproeping

-224-

Injuriëren = beledigen, honen, scheldenInsertie = overneming in een ambtelijk geschrift van een extract of een kopieInstitueren = instellen, stichten, oprichtenIntestato = zonder getuigen, zonder testamentIrrevocable = onherroepelijkJurisdictie = rechts gebiedKavel = 1) wat iemand (door het lot) toegedeeld wordt 2) perceel waarin land ver-

deeld wordt voor een verkoopKavel ceel = Lijst (schriftelijk) van percelen landKerkgeboden = openbare afkondiging in de kerkLeenrecht = bepalingen betreffende het in leen geven van goederenLeenroerig = leengoed, afkomstig en afhankelijk van een leenheerLicentiaat = academische graad aan verschillende universiteitenLimite = grenslijn, afpalingMainteneren = in stand houden, handhavenMediateur = bemiddelaar, scheidsmanMelioratie = grondverbeteringMentioneren = melding makenMergen = ook morgen, landmaat, namelijk zoveel men op een morgen kon ploegenMomboor = voogd, verzorger van een wezenMunicipaliteit = gemeentelijk bestuurNumerair = naar getal, ook gemunt geldObserveren = nakomen, naleven, navolgen (van een regel, wet, of overeenkomst)Obtineren = verwerven, behouden, verkrijgenOfficie = ambt, betrekkingOnmondig = onhandelingsbekwaam, onbevoegd tot het verrichten van een

rechtshandeling bv kinderen en gehuwde vrouwenOorkonde = openbare, uitgaande versie van een akteOpdragen = in eigendom overdragenOppositie = tegenstand biedenOrdonnantie = voorschrift, bevelOrdonneren = gelasten, bevelenOverkomen = overeenkomenPatrocinium = bescherming die de bezitter van een landgoed zijn onderhorigen

verleende, die zich daartoe van hem afhankelijk makenPayement = betalingPecunia = vermogen, geld, betaalmiddelPenning 20e en 40e = belasting, 20e = 5% en 40e =2,5 %Plakkaat = een van de overheid uitgaande open brief, gewaarmerkt door het

opgedrukte zegel van degene van wie het uitgaatPosideren = bezittenPossessie = bezit (in’t bijzonder) vast goed, landbezitPostuleren = optreden, werkzaam zijn als procureur bij een bep. rechtbankPreferentie = voorkeurPretentie = aanspraakPrevenieëren = voorkomenPrincipaal = lastgever, volmachtgeverProcederen = handelen, te werk gaanProcreëeren = teilen, voortbrengenProcureeren = verzorgen

-225-

Promitteren = toezeggenPronuntiatie = uitspraakProtestatie = het protesterenRato caveren = naar evenredigheid borg blijvenReciprocite = wederkerigheidRedderen = regelen, schikken, in orde brengenRedigeren = in behoorlijke vorm, op schrift, onder woorden brengenReguleren = zich richten naarRemuneratie = vergelden, beloning, betalingRemunereren = vergelden, belonenRenoceren = afstand doen van, opgevenRenunciëren = afstand doen, afzien vanRequireren = leveringen of dienstverlening eisenResolutie = besluit van de overheid, van een ambtelijk college of een hoge

functionarisRevoceren = herroepen, intrekken, terugnemenSchepen = lid van het met bestuur en wetgeving belaste collegeScholtus = schoutSchout = bestuursambtenaarSententie = rechterlijke uitspraakServituijten = zakelijke last waarmee b.v. een erf bezwaard is ten nutte van een anderSustineren = zich beroepen opRoeper = (dorps) omroeperSolemneel = ieder jaar terugkerendSolemniteit = plechtige handeling of gebeurtenisSolvit = hij heeft betaaldSpatium = tussenruimte (spatie)Specie = gemunt geld, klinkende muntStilo novo = nieuwe stijl, t.w. kalenderhervorming van 1582Stipuleren = voorwaarde, beperking of uitbreiding in een contract vastleggenSubiet = dadelijk, onmiddellijk, directSubmitteren = onderwerpenSubrogatie = plaatsvervangingSubsisteren = blijven bestaan, zijn levensonderhoud vindenSubstituut = plaatsvervangerSuccederen = opvolgenSuffisant = toereikend, voldoendeSuppliant = indiener van een verzoek of rekwestSustineren = zich beroepen opTeijsen = belasting, schatting, pacht of rente betalenThesaurier = iemand die belast is met het beheer van geldmiddelenToten = prikkorvenTransfixeren = stuk door middel van insnijding aan een andere oorkonde bevestigen Ut supra = als boven (genoemd), als hiervoor, ook UTSValideren = (rechts)geldig zijn, van kracht zijnVerleien = in leen gevenVerlijden = akte of testament laten opmaken door de schout en schepenen of notarisVermicht = voldaan, tevreden zijnVerponding = belasting op onroerende goederenVerteegen = in rechte afstand doen van iets (eigendom, onroerend goed)

-226-

Vertichtingen = boedelscheiding noodzakelijk bij een 2e huwelijkVierschaar = rechtbankVrijdommen = ontheffing of vrijstellingVrijen ende waren = bij eigendomsoverdracht instaan dat de nieuwe eigenaar ook werkelijke

eigenaar isWaringe = waarborgWeer = stuk land tussen twee slotenWederzeggen = tegenspraak

Register van protocolen en opdrachten, transporten...

Documents

Transcript of Register van protocolen en opdrachten, transporten...