PROTOCOL VAN OPDRACHTEN, TRANSPORTEN, RENTBRIEVEN ...

PROTOCOL

VAN

OPDRACHTEN, TRANSPORTEN, RENTBRIEVEN

UYTCOOPEN EN VERTINGEN

TESTAMENTEN, HUWELIJCXE VOORWAERDEN

PROCURATIEN EN CONTRACTEN

WERCKENDAM

1639 - 1660DEEL 1

Transcriptie: Hermanus W. van Elzelingen.Correctie: Valentine C. Wikaart-Derkzen.

3

Deze transcriptie van het 2e transportaktenboek van Werkendam (SLHA- ORA inventaris nr.2100 ) is gedaan door een amateur en gezien de omvang van het boek zullen lees- entypefouten ongetwijfeld aanwezig zijn. Hiervoor bij voorbaat mijn excuses.Doordat Nederland pas in 1804 een officieel, voor elk woord, gestandaardiseerde spellingkreeg zult u merken dat hier sprake is van een sterk fonetische spelling. Omdat de stukkendoor de overheidsinstanties werden opgemaakt, die een eigen vakjargon hadden, kan het somsmoeilijk zijn om de tekst te begrijpen; (met dit probleem heeft de hedendaagse burger nogsteeds te maken als hij een stuk van een officiële instantie ontvangt). Daarom is er achter inhet boek een verklarende woordenlijst opgenomen van de meeste vreemde of verouderdewoorden.

De in de akten gebruikte afkortingen van woorden zijn door mij VET aangevuld, behalve depatronymica.De getallen welke in sommige akten in Romeinse cijfers voorkomen zijn "vertaald" naar onzeArabische cijfersEen namenindex staat achterin het boek, maar hierin zijn niet de namen van de schouten enschepenen opgenomen

De schouten in dit boek zijn:- Chistiaan Snellen, ook Heer van Werkendam, 1639-1644- Jacob van der Valk, substituut schout, 1645-1646- Nicolaas Pietersen de Vlieger, sustituut schout, 1649-1654- David van der sluijs, substituut schout en secretaris, 1649-1654- Gerardt van Houweningen, substituut schout en secretaris, 1654-165- Reijnier Lambrechtsen Vervoorn, sustituut schout, 1658-1667

De secretarissen zijn:- Sebastiaen Willemsen Moerman, 1639-1645- Gerard Marcelissen van den Oever, 1645-1649, 1658-1661- David van der Sluijs, ook substituut schout, 1649-1658- Gerardt van Houweningen, ook sustituut schout, 1654-1658

De schepenen zijn:Daen Corsten Adriaen Pietersen, Willem Janzn Coyman Cornelis Nichielzn van Es Isbrandt Adriaenzn de Vries Dierck Jansen Gelder Gijsbert Claesen Lou Wouter Bastiaensen Adriaen Corsten Anthonis Jansen Schilt Cuijnder Stoffelsen Heijmen Adriaenzn Floris Jacobsen de Vries Adriaen Jacobsen van den Heuvel Jan Adriaenzn de Greef Lambert Bastiaensen Cornelis Isbrantsen de Vries Adriaen Jansen Cloots Korst Jacobsen van den Heuvel Jan Claesen Lou Lambert Dorksen Gelder Gerardt Jansen Seggert Berent Berentsen Absil Adriaen Florissen van der StaelHermen Hendriksen van der Kuijl alias Baggerman

H.W.van ElzelingenMaart 1999.

4

Koop en verkoop van huizen

0

2

4

6

1623

1625

1627

1629

1631

1633

1635

1637

1639

1641

1643

1645

1647

1649

Koop en verkoop van erven

012345

1623

1625

1627

1629

1631

1633

1635

1637

1639

1641

1643

1645

1647

1649

Koop en verkoop van land

0

2

4

6

8

1623

1625

1627

1629

1631

1633

1635

1637

1639

1641

1643

1645

1647

1649

Leningen

0

1

2

3

1623

1625

1627

1629

1631

1633

1635

1637

1639

1641

1643

1645

1647

1649

Rente op leningen

4,50%5,00%5,50%6,00%6,50%

1623

1625

1627

1629

1631

1633

1635

1637

1639

1641

1643

1645

1647

1649

Grafische weergave van transporten en leningen

folio 6Wij Christiaen Snellen ambachtsheer Jacob Adriaensen

5

van den Heuvel ende Dirck Janssen Gelder schepenen totWerckendam oorconden met desen brieff besegelt met onsensegelen als dat voor ons selffs in persoon gecompareert isMatthijs Pijpers sodaet in der compangie van cappeteijnHendrik ende droech op cedeerde ende transporteerdegelijck hij opdraecht cedeert ende transporteert midtsdesen met handt halm ende mondt naer costuijmevan Suijthollandt op aen ende ten behoeve Jan Adriaensznden Greeff woonende tot Werckendam voorschreven den vrijenvrijen eijgendom van seeckere een erve gelegen binnenWerckendam voorschreven metter uijt ende inganck door denstege soo groot ende cleijn als die nu tegenwoordichaen de westsijde ende recht voor het voorschreven ervegelegen is tot aen de 's Heerenstraet toe op welckenvoorschreven stege niemandten sal mogen lossen ofte laeijendan met expres consent van Isack Janssen ofte denvoorschreven Jan Adriaenssen de Greef welck voorschreven erveten oosten gehuijst ende geerft is Cornelis Micghielssenende ten westen den voorschreven stege gelegen streckendevoor van de paelen die daer nu tegenwoordich geslagensijn noortwaert op tot aen de havencant toe metalsulcken vrijheden servetuten ende gerechticheijdenals het voorschreven erve van outs ende nu tegenwoordich heeftoock met de lasten van eenen duit jaerluicx dieden ambachtsheer voornoemt daer op heeft spreeckendebeloovende den voorchreven Matthijs Pijpers in qualite als voorenhet voorschreven erve te vrijen ende te waren ende allenvoorcommer ende voorplicht aff te doen stellende deroerende en omroerende onder 't verbant van allen heerenhoven bancken rechters en gerechte alles sonder froudedes 't oirconden der waerheijt soo wij ambachtsheerende schepenen voornoemt onse segelen hier onder aen desenbrieff gehangen op de 16e maert 1639 in kennisse van mij B. Willemssen Moermans

secretaris tot Werckendam Huisnummering Couvée collectie nr. 103 ??

Wij Christiaen Snellen ambachtsheer der heerlicheijt van Werckendam Jacob Adriaenssen van den Heuvel endeDirck Janssen Gelder schepenen tot Werckendamoorconden met desen brieff besegelt met onse segelenals dat voor ons selffs in persoon gecompareert is JanTheunissen als erffgenaam van sijne zaliger vader ende moederwoonende tot Werkendam voorschrevenende droech op cedeerdeende transporteerden gelijck hij opdraecht cedeert entransporteert midts desen met hant halm ende mondt naerden costuijme van Suijthollandt op aen ende ten behoeveWouter Janssen Verheij mede woonende tot Werckendamvoorschreven den vrijen eijgendom van seecker een erve endehuijs daer op staende gelegen binnen Werkendam voorschrevenmette een in ende uijtganck soo groot ende cleijn als hettegenwoordich aen de somerdijck gelegen is aen welckerve naest geerft is ten noorden Adriaen Corstiaenssen endesuijtwaert tot den vijver toe ten westen Eeuwout Michielssenende dat met alsulcken vrijheijden servituijten ende gerechticheijden

6

folio 6 versus1639

als het voorschreven erve van outs ende nu tegenwoordichheeft mits dat Adriaen Corstiaen over ofteop dit voorschreven erve mach gebruijcken eenen d....... ...... pat van ses voeten tot de sloot toe en d... aende denvoornoemde Jan Thomassen in qualite als voorschreven het voorschreven ervete vrijen ende te waren ende allen voorcommer aff te doenstellende den selven daer voor ten onderpant specialijcksijns persoon ende generalijcken alle sijne roerendeende onroerende goederen onder het verbandt van allen heerenheeren hoven bancken rechten en rechteren alles sonderbedroch arch ofte list des 't oorconde der waerheijdtsoo hebben wij ambachtsheer ende schepenen voornoemt onsesegelen hier onder aen dese brieff gehangenop den 18 aprill 1639 in kennisse van mij

B. Willemssen Moermans Huisnummering Couvée Collectie nr. 3-4-5KIck ondergeschreven stadthouder van Werckendam attestereende verclaren midts desen dat ick ten versoecke vanWouter Janssen Verheij hebben gedaen drie sondachssekerkgebode aen malkander daer men gewoon ispubblicatie te doen van sijn huijs ende erve daer denvoornoemde Wouter Janssen tegenwoordich in woont welckhij in coope vercregen heeft van Jan Thomassen woonendetot Werckendam voorschreven waer van het eerste gebodt gedaenis op sondach wesende den achtsten dach van meij ano 1639ende het tweede op sondach wesende den vijftiende meij endehet derde ende laatste gebodt op sondach wesendeden 22e dach meij ano 1639 voorschreven verclaren dat aender voorschrevengeboden niemandten is gecomen die eenige actien schuldenofte renten en heeft te pretenderen ofte ietwat op hetvoorschreven huijs met den aencleven van dien en hadden tepretenderen des 't oirconde der waerheijdt soo hebbe ickdese acte onderteecent den 25e dach van meij 1639 bij mij Huisnummering Couvée collectie nr. 3-4-5K

B. Willemssen Moermans Stadthouder en secretaris Ick ondergeschreven stadhouder van Werckendam attestereende verclaren midts desen voor de gerechte waerheijtwaerachtich te wesen dat ick ten versoecken van JanAdriaenzn de Greeff hebben gedaen drie sondaechsenkerckgeboden aen malcanderen daer men gewoon is pubblicatiete doen van seecker erve gelegen aende noortsijde van de's Heerenstraet waer naest te oosten geerft is CornelisMichielzn het welcke de voorschreven Jan de Greeff incoope vercregen heeft van Matthijs Pijpers ende daervan is het eerste gebodt gedaen op sondach wesendede 29e dach van meij 1639 ende het tweede gebodtis gedaen op sondach wesende den 5e dach vanjunij 1639 voorschreven ende het derde gebodt is gedaen dentweede picsterdach wesende den dartiende dach junijano voorschreven soo is 't dat ick oock mede verclaeredat in de voorschreven drie kerkgeboden niemaendten isverschenen die eenige actien schulden renten creditenofte servetuten en heeft te pretendeeren ofte iet-was op dit voorschreven erve en heeft te spreecken't oirconde desen soo hebben ick dese acteonderteeckent desen 24e junij 1639 bij mijsecretaris B. Willemssen Moerman Stadthouder

Huisnummering Couvée colletie nr. 103 ?

7

folio 7Wij Bastiaen Snellen ambachtsheer van WerckendamJacob Adriaenssen van den Heuvel ende Dirck JansenGelder schepenen aldaer doen condt allen luijden datvoor ons gecompareert is selffs in persone d' eerbareNeeltgen Willemsdr wedewe wijlen Anthonis Adriaensende Munck zaliger gaende ende staende ende staende gezondtvan lichaem huer verstandt ende vijff sinnen wel hebbendesoo wij conden betuijgen ende eenen iegelijcken haer condenaenschouwen de welcke ons te kennen gaff uijt haerenvrijen onbedwongen wille te disponeeren gelijck sij disponeerdemits desen van hare tijtlijcken goederen haer bij godtalmachtich op deser werelt verleent ten ende tot behoefthare twee kijnderen ende een kints kindt ende datvan alsulcken redenen die sij verclaerde haer daer toebevlogen hebbende ingesien hebbende de broosheijdtende verdorventheijt van des menschen leven van voor tecomen seeckere questie tussen de kinderen naer haredoot souden comen onstaen, soo ist dat de voornoemde NeeltkenWillemsdr om redenen gelijck voorschreven staet geeft endemaeckt gelijck sij geeft ende maeckt midts desen ineijgendom te behouden eeuwelijck aen ende tot behoeffWillem Anthonissen van den Heuvel haren soon secerenhuijs ende erve staende ende gelegen binnen de dorpe van Werckendamvoorschreven waer naest ten oosten geerft ende gegoijt is PeeterClaessen met sijne stege ende ten westen naest geerft endegegoijt Willem Janssen Coijman streckende voor van‘s Heerenstraet aff noortwaerts op tot de halve haventoe ende dat soo groot ende cleijn als het selvealdaer in sijnen limiten gelegen is, ende dat daer aert endenagelvast op is dat blijft tot behoeff Willem Anthonissenvoorschreven ende dat met alle sijnen appendentien ende gerechtic-heijden tot het voornoemde huijs ende erve behoorende allesvolgende ende uijtwijsende de brieven daer van sijndemidts dat den voornoemde Willem Anthonissen sijne erven endenacomelingen naer het overlijden van sijne moeder sullenuijtreijcken de somme van twee hondert rijns gulden tot40 grooten vlaems den gulden gerekent ende die dan brengen in den gelijckenboedel ende den selven paerten paert paerts gelijck deneenen van de erffgenamen niet meerder als den anderen waermede Willem Anthonissen verclaerde mede te vrede te wesenende nam het alsoo aen midts dat den voornoemde Willem Anthonissenhet voorschreven huijs ende erve sal aenveerden terstondt oftebinnen veertien dagen onbegrepen, voorders soo geeft en mackt de voorschreven wedewe gelijck sij geeft en maecktmaeckt midts desen aen ende tot behoeff van CornelisIsbrantsen wesende eenen soon van Joosten Teunisvier hondt lants genaemt de Hoochte gelegen aen denVijsie in de banne van de Wercken daer naest ten oostengeerft is Isbrandt Adriaenssen de Vries ende ten Westennaest geerft ende gelandt de kinderen van BaesjenJanssen Schrieck ende ten suijden Peeter Bastiaensenmet sijnen mergen ende ten noorden de Vijssie voorschrevenoock sal de voornoemde Cornelis Isbrantszn moeten gedogendat Peeter Bastiaenssen sijne beesten over denvoorschreven Hoochte in sijnen mergen sal leijden sonder eenigschade te doen ende voornoemde Peeter Bastiaensensal met wagen ende peerden in ofte op sijnen mergenrijden daer het met recht uijt ende in behoort te ...egenHuisnummering Couvée collectie nr. 96-97

8

folio 7 versusvoorders soo geeft ende maeckt de voornoemde comparantgelijck sij geeft ende maeckt midts desen aen endetot behoeff van Peeter Bastiaenssen ende Anneken Teunisdochter van de voornoemde comparante seecker eenenmergen weijlandts gelegen in de banne van de Werckenvoorschreven waer naest ten oosten geerft ende gelandt isIsbrand Adriaenssen de Vries ten westen naest geerftCornelis Corsten ten noorden Cornelis Isbrantssen met sijnenvier hondt ende dat soo groot ende cleijn als hetselve in sijne limiten gelegen is alles uijtwijsendede brieven daer van sijnde, soo ist dat de voornoemdecomparante wilt ende begeert dat een ijegelijckvan hure kinderen oock haer dochters kindt sullentevreden wesen met het gene sij gedisponeert heeftende dat deselve heure nakomelingen sal naergecomenwerden onwederroepelijck ofte soo ijmandt daer nietmede tevreden waer ende ietwat daer tegen wildeaenvechten sal van sijne eigenen portie verstockenwesen eeuwelijck want uijt consideratie voor verhaeltis dit gedaen oock belooffden den voorschreven haren soonende haren swager ende haer dochters soon voorschreven de voornoemden Neeltgen Willems te goeden ende te betalenalle jaer precies in den eersten Willem Anthonissen harensoon de somme van dartich gulden alle jaer ende datgedeurende sijns moeders leven lanck sonder daer naermeer te betalen dan de tweehondert gulden eens diehier voor verhaelt staen die hij sal uijtreijcken van hethuijs gelijck voorschreven is ende de voornoemde dartich guldengelooffden den voornoemde haren soon ondertusschen aende ..ltemet te geven als sij sijne moeder het eijst endedat tot dartich gulden toe alle jaers gelijck voorschrevenstaet ende Peeter Bastiaenssen ende Cornelis Isbrandtsoon belooffden elck voor haer selve alle jaer uijtte reijcken aen ende tot behoeff de comparantenvoorschreven elck de somme van twijntich gulden alle jaers preciesiedere gulden gerekent tot 20 stuijvers het stuck endeoock belooffden sij haer dat ondertusschen ende altemette geven als sij haer dat selve eijst om haer selvendaer mede te onderhouden haer leven lanck endenaer het overlijden van de comparanten aen sullen ofte envergoeden aen niemandt meer te geven van den jaerlijckssenpenningen midts conditien dat de voornoemde kinderen ende kindts kinderennieten sullen vermogen eenigen der voorschreven goederen vercoopenveralineeren ofte ten minste niet mogen beswaren gedeurendehaers moeder leven lanck alsoo de selve sullen blijven totalenen rechten onderpandt van bij gebreken het gene voorschreven ismet reatie excutietie daer aen te mogen verhalen belooffdenWillem Anthonissen den soon ende Cornelis Isbrantssengeassisteert met Isbrandt Adriaenszn de Vries sijnenvader ende Peeter Bastiaenszn voor hem selven endevan wegen sijn huijsvrou daer niet tegen te doen oftedoen doen in rechten ofte daer buijten endebelooffden oock daer beneffens alle het genede voorschreven comparante gemaeckt ende gedaen heeftte houden onverbreckelijck ende voorders begeerde devoorschreven comparante elck van haer dat dese heden desendispositie sal plaets hebben ende onverbrekelijcknaer gecomen werden op ..ene van versteck van hare portievoorschreven alles sonder bedroch ofte list 't oirconde derwaerheijdt soo hebben wij ambachtsheer en schepenen voornoemtdit met onsen segelen besegelt desen 16e juli 1639mij selfs secretaris B. Willemssen Moermans

9

folio 8Compareerde voor ons Christiaan Snellen ambachtsheervan Werckendam Jacob Adriaenzn van den Heuvel endeDirck Janssen Gelder schepenen aldaer Goosen Janssen Schaekschout van de Wercken ende heeft hij comparant met handthalm ende mondt naer rechten ende costuijme van denlande van Suijthollandt opgedragen gecedeert ende getrans-porteert mits desen aen ende ten behoeve van CuijnderStoffelszn ende Willem Bastiaenszn alias Schoor denvrijen eijgendom van seecker twee mergen griendingengelegen onder Werckendam voorschreven bedeelt ende gecaveltin een stuck griendingen genaemt het Breetweerte weten eenen mergen gelegen ten suijden de scheijtgrippelvoort van de voorschreven grippel aff suijtwaert totter halver kill toewaer naest ten oosten geerft ende gegoijt is SebastiaenStoffelssen ende ten westen Peeter Claeszn ende denoordensten mergen is streckende van de scheijtgrippelofte dwarsgrippel aff noortwaerts op tot den halvensoomsloot toe die achter de huijsten legt waernaest ten oosten geerft is Peeter Claessen ende ten westenhet Nonnenweer van Dort alsoo het selve tegenwoordiggecavelt is uijtwijsens de cavelceel daer van sijndeende dat met alle appendentien sevetuten vrijheijdenende gerechticheijden van outs tot de voorschreven twee mergengrienden behoorende, ende vertheech hij comparant in devoorschreven qualiteijt van de voorschreven twee mergen grienden endeverhalmde daer nae op ende tot behoeve van CuijnderStoffelszn ende Willem Bastiaenszn Schoor voornoemt sondereenich recht actie ofte toeseggen daer aen ofte op meer te behouden soo vonnisse der schepenen wijsde enderecht is voorts belooffden de voorschreven comparant de voornoemdetwee mergen grienden te vrijen ende te waren ende tewaren ende allen voorcommer aff te doen tot desen dagentoe die hij comparant voorschreven met recht schuldich isaff te doen dat is vrij goet vrij gelt alles sonder froudearch ofte list gedaen ende geschiet op huijden desen vijftiendedecember 1639 stilo novo in kennisse van mij B. Willemssen Moermanssen Secretaris Renvooi: Compareerde voor mij onderwijser van Werckendam Willem Anthoniszn van den Heuvel en Peeter Bastiaenzn enCornelis Isbrandtszn pertisitanten in de boec ofte testamente hier voor geschreven bekenden de voorschreven comparantenin de voorschreven deelinge ofte makinge in 't hooft van desen gestelt bij haer ........ moeder gemaeckt tevreden te wesen envan malcanderen voldaen te sijn belovende sij comparanten het gene hier is te............ tevreeden te weesen sonder desen oftden anderen ee.ge...ctaent te te doen bij mij als secretaris B. Willemssen Moermanss

(Copie) Op huijden den 19e aprill des jaers 1639 compareerdevoor mij Abraham Kemp openbaer notaris bij de hovevan Hollandt geadmiteert binnen Gorinchem residerendeende den getuigen onder genoemt Jan Blommertswinckelier lakenkooper Cornelis Wouterszn schoenmackerende Nelken Geerts wedewe van Govert Adriaenszn Suidtalte samen crediteuren van Geert Gijsbertszn in sijneleven smit tot Werckendam de welcken hebben geconstitueertende machtich gemaeckt soo sij doen midts desen Mr. AdriaenBerentszn de Vries chierurgijn woonende tot Werckendamvoornoemt specialijck omme van ...... wegen teposeteren request aende gerechten aldaer omme gesteltte werden tot qurator over den naergelaten boedel vanvoorschreven Geert Ghijsbertszn zaliger ende hem daer vante verleenen acte in commaij forme dat voorts uijtcrachte van dien den voornoemde Mr. Adriaen de goederen desbroeders zo roerende als onroerende vercoopen ende opdragensoo benificeeren tot gelt maecken de penningen ontfangensetentie van proserentie sien te becomen endeachtervolgen dien de penningen te distrubueren soot behoort

10

folio 8 versusaldus verleden ende gepasseert voor mij notarisvoornoemt in presentie van Peeter van M....klis ende Peeter vanHeuckelum burgers alhier als lastweerdigen getuijgenhier toe versocht onder stont mij 't oirconden notaris pubbelijck Kemp

aldus is o.... tegen het princepalen ende is bevonden daer mede te accorderen van woort tot woort desen 24e januarij 1640 actum mij eijgen handt B. Willemssen Moermanssen

secretaris Wij Sebastiaen Willemsen Moerman stadthoudervan Werckendam Jacob Adriaenszn van den Heuvel DierckJansen Gelder schepenen aldaer oirconde ende getuijgenmet desen brieff besegelt met onsen segelen dat voorons selffs in persone gecompareert ende verchenen isAdriaen Beerentszn de Vries wonende tot Werckendam voornoemtals speciale last ende procuratie hebbende van decrediteuren van de desolten boedel achtergelaten bij GeeritGijsbertszn Smidt ende sijne huijsvrou zaliger ende devoorschreven procuratie gepasseert dato den 19e aprill1639 voor Abraham Kemp openbaer notaris residerendebinnen der stede Gorinchem ende den getuijgen Peetervan M.....klis ende Peeter Heukelum borgers aldaerals voor stadthouder ende schepenen vertoont endegebleken is ende heeft de voornoemde comparant uijt crachtevan de voorschreven procuratie ende in dier qualiteijt met hanthalm ende mondt opgedragen gecedeert ende getransporteertgelijck hij opdraecht cedeert ende transporteert midtsdesen aen ende tot behoeff van den eerbare heer Christiaen Snellenheer van Werckendam voornoemt den vrijen eijgendom van eenhuijs ende erve staende ende gelegen binnen Werckendamvoornoemt daer aen de oostsijde naest geerft is de wedewevan Willem Adriaenszn van den Heuvel zaliger ende ten westende Kerckenstege streckende van Adriaen Beerentssensijne heijninge aff suijtwaerts op tot het kerckhoff toealles volgende ende uijtwijsende de brieven daer van sijndedaer desen onsen jegenwoordigen brieff besegelt met onsensegelen deurgesteken ende getransfixceert is ende dat metalle sijnen appendentien servetuten vrijheijden ende gerechtigh-eijden van outs ende tegenwoordich daer toe behoorendeende verteech hij comparant in de voorschreven qualiteijt van 'tvoorschreven huijs ende erve ende verhalmde daer naer op entot behoeff van den heer van Werckendan voornoemt sondereenich recht actie ofte toeseggen daer aen ofte op meer te behouden soo vonnisse der schepenen wijsde enrecht is voorts gelooffden hij comparant voorschreven 't voorschrevenhuijs ende erve te vrijen ende te waren ende alle voorcom-mer aff te doen die hij comparant met recht schuldichis aff te doen tot desen dage toe uijtgesondert twee duijtenjaerlijx die den heer voornoemt daer op sprekende heeftwaer van den eenen duijt comt van seeckeren stuck een ervensal den voornoemde Adriaen Beerentszn van sijn erff de..... gedaenaen dit huijs ende erff hier voor geschreven ende heeft daermede den duijt daer sijn huijs ende erve mede belast wasaffgelost met consent van den heer voornoemt alledinck sonder arch en bedroch 't oircnde der waerheijdtsoo hebben wij stadthouder ende schepenen voornoemtonse segelen hier onder aen gehangen desen 24e januarij1640 mij stadthouder B. Willemsen Moermans

mede als secretaris

Huisnummering Couvée collectie nr. 11

11

folio 9(Copie) Compareerde voor mij Jan Geeritszn van Overmeer notarispubbelijck bij den hove van Hollandt geadmitteert residerendebinnen Woudrichem ende getuijgen onder genommeertde oudt burgemeester der stede Woudrichem Jan Philpissen van Nederveen constitueerde ende maeckt magtich bij deseAdriaen Corstiaenszn heemraat van woonende in Werckendamspecialijck omme uijt sijns comparants namen in vrijeneijgendom op te dragen aen ende tot behoeve van PeeterClaessen woonende in Werckendam twee mergen griendingenwesende de helft van 't Breetweer also 't selve gecaveltende gedeelt is met Goosen Janszn Schrieck schout in deWercken die d' ander helft daervan is competerende oftesoo groot ende cleijn de selve twee mergen aldaer gelegensijn ende bekende uijt sijns comparants name daer vanvoldaen ende betaelt te sijn ende belooffde hij comparantvoor goet vast ende van weerden te houden alle 't geenbij sijns comparants geconstitueerden in desen gedaen endegehandelt sal werden in allen schijn off hij comparant selffspresent waer onder verbant als naer rechten aldus gedaenende gepasseert binnen Woudrichem ter presentie van JanLambrechtszn ende Ghijsbert Adriaenszn de jonge tetuijgen van geloven die desen neffens den comparant onderteekenthebben op den 29e janearij 1640 't oirconde Jan Overmeer notaris pubbelijck 1640

Gecollatoneert jegens de princepalenende bevonden van woort tot woortaccorderen actum mijn eijgen handt dese30e janearij 1640B. Willemssen Moermanss Secretaris

Compareerde voor ons Chirstiaen Snellen heere vanWerckendam Jacob Adriaenszn van den Heuvel ende DierckJanssen Gelder schepenen aldaer oirconden ende getuijgen met desen brief besegelt met onse segelen dat voor onsselfs in persoone gecompareert ende verschenen is AdriaenCorstiaenssen woonende tot Werckendam voornoemt met specialenlast ende procuratie hebbende van Jan Philssen van Nederveen woonende binnen Woudrichem welcken procuratieis gepasseert voor Jan Geertszn van Overmeer notaris pubbelijcxkresiderende binnen Woudrichem voorschreven gepasseert in dataden 29e janearij 1640 de welcke voor ons heer endeschepenen voornoemt getoont ende gebleken is ende heeft denvoornoemde comparante uijt crachte van de procuratie endein dier qualiteijt met handt halm ende mondt opgedragengecedeert ende getransporteert midts desen aen endeten behoeve van Peeter Claessen mede wonende totWerckendam voorschreven de vrijen eijgendom van seecker tweemergen grienden ofte soo groot ende cleijn als de selve gelegensijn in 't Breetweer gelegen onder Werckendam bedeelt endegecavelt uijtwijser de cavelceel daarvan sijnde teweten de eene mergen gelegen ten suijden de scheijtgrippel voorvan de voornoemde aff suijtwaert tot de halver Backerskill toewaer naest te oosten geerft ende gegoijt sijn CuijnderStoffelszn ende Willem Bastiaenszn Schoor ende ten westen hetNonnenweer van Dordrecht en den noordensten mergen is streckendevan de voorschreven scheijtgrippel noortwaerts op tot den soom-sloot toe waer naest ten oosten geerft ende gegoijt is denvoorschreven Peeter Claessen selfs ende ten westen CuijnderStoffelszn ende Willem Bastiaenszn Schoor voornoemt oock meteenen mergen uijtwijsens de brieven daer van sijnde ende oock decavelceel ende dat met alle sijne appendentien servetutenvrijheijden ende gerechticheijden van outs tot deselvetwee mergen griendingen behoorende ende vertheech hij

12

folio 9 versuscomparant in de voorschreven qualiteijt van de voornoemde tweemergen grienden ende verhalmde daer naer op endetot behoeff van Peeter Claessen voorschreven sonder enich rechtactie ofte toeseggen daer aen ofte op meer te behoudensoo vonnisse der voorschreven schepenen wijsden ende recht is voortsgeloofde hij comparant in qualite als vooren de voornoemdetwee mergen grienden te vrijen ende te waren ende allenvoorcommer aff te doen tot desen dage toe die hij metrecht schuldich is af te doen alles sonder bedroch archofte list 't oirconden desen soo hebben wij Christiaen Snellenheer voornoemt ende Jacob Adriaenszn van den Heuvel ende DierckJanssen Gelder schepenen voornoemt onse segelen aen desenbrieff gehangen desen 30e janearij 1640 in kennis van mij

B. Willemssen Moermans secretarisIck Sebastiaen Willemssen Moermans stadthouder vanWerckendam attestere ende verclare voor de gerechtewaerheijt waerachtich te wesen dat ick ten versoeckevan Peeter Claeszn hebbe gegeven drie sondachse kerckgeboden aen malcander daer men gewoon is pubblicatiete doen van secker twee mergen griendingen gelegen in 'tBreetweer onder Werckendam voorschreven met noch eenenmergen grienden gelegen in 't Goutse breetweeroock onder Werckendam voorschreven de welcke PeeterClaessen in coop vercregen heeft van Jan Philiszn vanNederveen woonende tot Woudrichem waer van het eerstekerckgebodt gedaen ende gepubbliceert is op sondach wesendeden 15 janearij 1640 soo als dat ick oock mede verclaredat in de drie kerckgeboden niemanten heeft gesproken dieeenich actie schulden renten crediten ofte servitutenheeft te pretenderen op dese voornoemde drie mergen griendenoirconden der waerheijt soo hebben ick deseacte onderteeckent desen 11e februarij ano 1640 voorschreven bij mij

B. Willemssen Moermanss stadthouder en secretarisIck ondergeschreven stadthouder van Werckendam attesterenende verclare voor en midts desn voor de gerechte waerheijtwaerachtich te wesen dat ick ten versoeke van Jan Jansznde Haen hebbe gedaen drie sondachsse kerckgeboden aenmalcander daer men gewoon is pubblicatie te doen vanseecker een erve ende huijs daer op staende staende ende gelegenbinnen den ambachte van Werckendan voorschreven het welcke hijin coop vercregen heeft van Cornelis Tijssen waer van heteerste gebodt is gedaen op sondach wesende den 29e april1640 ende het tweede gebodt is gedaen op sondach wesendeden 6e meij ano voorschreven ende het derde ende laatstegebodt is gedaen op sondach wesende 13e meij ano 1640 v.....soo ist ick verclare datter niemandten is gecomen dieeenich actie schulden renten crediten ofte servituten heeft te pretenderen 't oirconden der waerheijt soo hebbenick dese acte onderteeckent desen 18e meij 1640 bij mijmede als secretaris B. Willemssen Moermans stadhouder Huisnummering Couvée collectie nr. 4bWij Christiaen Snellen heere van Werckendamende Jacob Adriaenszn van den Heuvel ende Dierck JansznGelder schepenen aldaer oirconden ende getuijgen met desenbrieff gesegelt met onse segelen dat op huijden daten datoondergeschreven voor ons gethoont ende geexhibaat is seckerprocuratie aen Jan Pieterszn van Bra.... Jan Aeijen woonendeaen de Dussen gepasseert in date den 12e junij 1640 endeheeft den selve Jan Pieterszn in qualite als vooren overgedragengecedeert ende getransporteert midts desen seeckeralsulcke gedeelte ofte aenpaert van het huijs ende erffdaer Geerit Govertszn nu tegenwoordich in woont endedracht het selve over aen ende tot behoeff vanGeerit Govertszn voornoemt met alle alsulce gerechticheijdenende servetuten en vrijheijden van outs ende met recht daertoe behoorende volgens ende uijtwijsens desen brieff daer

13

folio 10desen onsen jegenwoordigen brieff besegelt deurgestekenende getransficxeert is ende verteech den voornoemde Jan Pietersznvan het voornoemde huijs ende erff ende verhalmde daer naer op ende tot behoeff van Geerit Govertszn voornoemt endebelooffde hij comparant volgens de procuratie dit voornoemdepaert in dit voorschreven huijs ende erff te vrijen ende te waren enalle voorcommer aff te doen naer den rechten ende costuijmevan Suijthollandt alles sonder bedroch arch ofte list 't oircondendesen soo hebben wij heer ende schepenen voornoemt onsesegelen aen desen brieff gehangen desen 11e junij 1640 stilonovo in kennisse van mij B. Willemssen Moermans secretarisWij Christiaen Snellen heere van Werckendam endeJacob Adriaenssen van den Heuvel Dierck Janssen Gelderschepenen aldaer verconden ende getuijgen met desen brieffbesegelt met onse segelen dat voor ons selffs in persoonvoor ons gecompareert ende verschenen is Cornelis Tijssenwoonende tot Schravenmoer ende heeft hij comparant metin qualite als voren met hant halm ende mondt opgedragengecedeert ende getransporteert gelijck hij opdrachtcedeert ende transporteert midts desen aen ende tot behoeffvan Jan Janssen de Haen, den vrijen eijgendom van een huijsende erve staende ende gelegen binnen Werckendam voorschrevendaer aende oostsijde naest geerft is Jan Willemssen Quantisende ten westen het dorps erff daer het schoolhuijs op staetstreckende voor van 's Heerenstraet aff suitwaerts op totden Wiel toe ofte soo groot ende cleijn als het voorschrevenhuijs ende erv aldaer in sijne limiten staende ende gelegenis ende dat met alle sijne appendentien servituten vrijheijdenende gerechticheijden van outs daer toe behoorende endeverteech hij comparant in de voorschreven qualiteijt van 't voorschrevenhuijs ende erve ende verhalmde daer na op ende totbehoeff van de voornoemde Jan Janszn de Haen sonder eenich rechtactie ofte toeseggen daer aen ofte op meer te behoudensoo vonnisse der voorschreven schepenen wijsden ende recht is voortsbelooffden hij comparante het voorschreven huijs ende ervete vrijen ende waren ende allen voorcommer ende voorplichtaff te doen uijtgesondert eenen duijt jaerlijcx die den heervan Werckendam daer op is sprekende ende altijdt op sintMertensavont betaelt werdt die hout den cooper totsijnen last alles uijtwijsens den ouden brieff daer desen onsenjegenwoordigen brieff besegelt met onse segelen deurge-steken ende getransficxeert is ende dit alles onder verbandtals naer rechten daer toe staende ende behoorende allessonder arch ofte list des 't oiconden der waerheijdt soohebben wij heer ende schepenen voornoemt elcx onse segelenhier onder aen gehangen desen lesten julij 1640 in kennissevan mij B. Willemssen Moermans secretaris Huisnummering Couvée collectie nr. 4bWij Christiaen Snelen heere van Werckendam GhijsbertClaessen Lou Wouter Bastiaenssen heemraden aldaer oircondenende getuijgen met desen brieff besegelt met onse segelen datvoor ons selfs is gecompareert d' eerbare Aenken Jans wedewe wijlen Marcelis Peeterszn zaliger geassisteert met SebastiaenWillemssen Moerman secretaris van Werckendam haren gecorenvoocht in desen ende hebben de voornoemde comparanten metharen voorschreven voocht in qualite als vooren met handt halmende met mondt naer costuijme van Suijthollandtopgedragen gecedeert ende getransporteert midts desenaen ende ten behoeve van Jan Marcelissen hare soonden vrijen eijgendom van seecker een erve gelegen binnenWerckendam voornoemt # daer aen de oostsijde naest geerft en # voornoemde comparantgegoijt is Govert Janssen van de Camp tot sijnen oosendrop haere soontoe sulcx het geen voor desen met palen affgestekenende affgereet is ende ten westen is geerft ende gegoijt


14

folio 10 versusCornelis Michielssen van Gos # sijnen oosendrop toe midts conditien dat de voornoemde Jan Marcelissen oftesijne nacomelingen neffens den voornoemde Govert Janssenvan der Camp een schuijt in de sloot achter het voorschrevenerve mach houden niet tegenstaende het ervesmalder is als het Govert Janssen volgens den oudenbrieff daer desen onsen brieff besegelt met onsesegelen deurgesteken ende getransficxeert isende dat met alsulcken servetuten vrijheijden endegerechticheijden van outs tot het voorschreven erve behoorendeende verteech sij comparantess voorschreven van het voorschrevenerve ende verhalmde daer naer op aen ende tot behoeffvan de voorschreven Jan Marceliszn haeren soon sonder eenich rechtactie oftetoeseggen daer aen ofte op meer te behoudensoo vonnisse der voorschreven heemraden wijsde ende recht isdat alles sonder bedroch arch ofte list 't oirconde desessoo hebben wij heer ende heemraden voornoemt desenbrieff besegelt met onse segelen desen 10e septemberano 1640 nieuwen stijl in kennisse van mij

B. Willemssen Moermanssecretaris 1640

# mede tot sijnen oosendrop

Ick ondergeschreven stadthouder van Werckendamattestere ende verclare voor de gerechtewaerheijt waerachtich te wesen dat ick tenversoeken van Jan Selen hebben gedaen drie sondachsekerckgeboden ter plaetse daer men gewoon ispubblicatie van het erve dat den selve Jan Selenin coop gecocht heeft van Aenken Jans sijnenmoeder waer van het eerst gebodt is gedaenop sondach wesende den negende julij 1641 endehet tweede gebodt is gedaen op sondach wesendeden setiende julij ano voorschreven ende het derdeende laetste gebodt is gedaen op den 23e julijano voorschreven soo ist dat ick mede verclare dattein de dese geboden niemanten is gecomendie eenige actie schulden renten creditenofte sevituten heeft te spreken ofte tepretenderen 't oirconde der waerheijt soo hebben ick dese acte onderteeckent den 29e

junij 1641 voorschreven bij mijB. Willemssen Moermansstadthouder en secretarisvan Werckendam


15

folio 11Wij Christiaen Snellen heere van Werckendam metmij Wouter Bastiaenssen ende Ghijsbert Claeszn Lou schepenenaldaer oirconden ende getuijgen met desen brieff besegeltmet onse segelen dat voor ons is gecompareert selffs inpersoon den eersamen Dirck Janssen Gelder woonende in denheerlicheit van Werckendam voornoemt ende heeft hij comparantmet handt halm ende mondt naer den costuijme van Suithollantopgedragen gecedeert ende getransporteert gelijck hijhij opdracht cedeert ende transporteert midts desen aen entot behoeff van Eeuwout Micghielszn mede onsen inwoonderden vrijen eijgendom van een erffken gelegen achter aen het erff daer het huijs op staet dat Eeuwout Michgielszn vanDirck Janszn in mangelinge vercregen heeft daer aen deoostsijde naest gehuijst ende gegoijt is de weewe vanAnthonis Commerszn zaliger ende ten westen Geert Janssen Seggertdat streckende van het leen aff noortwaert tot den Slicksloottoe ofte soo groot ende cleij als het selve aldaer inin sijne limiten ende bepalingen gelegen is alles volgens enuijtwijsens den brieven daer desen onsen brieff deurgestekenende getransficxeert is ende vertheech hij comparantvan dit voorschreven erff en verhalmde daer naer op ende tenbehoeve van de voorschreven Eeuwout Micghielszn sijne erven endenakomelingen sonder eenich recht actie ofte toeseggen daeraen ofte op meer te behouden soo vonnisse der voorschreven schepenenwijsden ende recht is voorts belooffden hij comparant 't voorschrevenerff te vrijen ende te waren ende allen voorcommer endevoorplicht aff te doen dien hij comparant van rechts wegenschuldich is aff te doen onder verbant van sijnen persoon engoederen makende deselve subie.... voor allen heeren hovenbancken rechten ende rechteren alles sonder bedroch archofte list 't oirconde deses hebben wij heer ende schepenenvoornoemt onse segelen aen desen brieff gehangen in 't jaer onsheeren een duijsent ses hondert ende veertich den 18e dachseptember stilo novo In kennis van mij

B. Willemssen Moermans Secretaris Huisnummering Couvée collectir nr. 33Compareerde voor ons Chritiaen Snellen heer vanWerckendam ende Wouter Bastiaenszn ende Ghijsbert ClaesznLou schepenen aldaer den eersamen Dirck Janszn Gelder onseninwoonder ende heeft hij comparant met handt halm enmondt overgedragen gecedeert ende getransporteert gelijckhij overdraecht cedeert ende transporteert midts desen aenende ten behoeve van Euwout Micghielszn sijn gedeelte inhet erffke dat de selve met Grietken Stoffelsen is hebbendedat den selve in Mangelingen vercregen heeft van de voornoemdeDirck Janssen Gelder het welck eertijts van het Slickgegraven is daer aen de oostsijde met de wederhelft gelegenis Grietken Stoffelsen wedewe wijlen Anthonis Commersznende aen de westsijde den Slicksloot toe ende dat soo grootende cleijn als het selve erve in sijne limiten aldaergelegen is alles volgens ende uijtwijsens den brieff onder denvoornoemde weduwe berustende ende verteech hij comparantvan dit voorschreven erff aen ende ten behoeff van Eeuwout Micghi-elssen sijnen erven nacomelingen sonder eenich recht actieofte toeseggen daer aen ofte op meer te behouden soo vonnisseder voorschreven schepenen wijsde ende recht is voorts belooffde dencomparant voornoemt 't voorschreven erffken te vrijen ende te waren endealle voorcommer aff te doen die hij van rechtswegen schuldichis aff te doen naer den rechten ende costuijme van Suithollantdaer onder vergijndende sijnen persoon ende goederen stellendedeselve onder 't verbant als naer rechten alles sonderbedroch arch ofte list 't oirconde der waerheijt soohebben wij heer ende schepenen voornoemt onse segelen aendesen brieff gehangen dese 18e september 1640 present

B.Willemssen Moermans Huisnummering Couvée collectie nr. 114secretaris 1640

16

folio 11 versusWij Christiaen Snellen heere van Werckendam Wouter Bastiaenssen ende Ghijsbert Claeszn Lou heemraden aldaeroirconden ende getuijgen met desen brieff besegelt metonse segelen dat voor ons ondergeschrevenvoor ons selffs in persoongecomen ende gecompareert is Micghielsznonsen inwoonder ende heeft hij comparant met handt halm ende mondt opgedragen gecedeert ende getransporteert midts desen aen ende ten behoeve van Dirck Jan Gelderden vrijen eijgendom van een huijs ende erve staende ende gelegenbinnen Werckendam voorchreven daer nu aende oostsijde geerft isJan Adriaensen de Greef ende aende westsijde naest methuijs ende erve Anthonis Adriaenszn een deel streckende voorvan 's Heerendijck aff suijtwaerts op tot den halver sloot toe dieachter het voorschreven erve loopt ende dat met alle sijnenappendentien servetuten vrijheden ende gerechticheijdenvan outs tot het selver huijs ende erve behoorende endeverteech hij comparant voornoemt van 't voorschreven huijs endeerve verhalmde daer naer op ende tot behoeffvan Dirck Janssen Gelder sijnen erven ende nacomelingensonder eenich recht actie ofte toeseggen daer aen ofte op meer te behouden soo vonnissen der heemraden wijsdenende recht is voorts belooffden hij comparant hetvoorschreven huijs ende erve te vrijen ende te waren endealle voorcommer ende voorplicht aff te doen die hij vanrechts wegen schuldich is aff te doen die tot dese dage toeuijtgesondert eenen duijt alle jaers die den heer vanWerckendam daer op is sprekende ende altijt Sint Meertenavont moet werden betaelt sonder iet meer alles volgensde uijtwijsens den brieff daer desen onsen jegenwoordigenbrieff besegelt met onse segelen deurgesteken endegetransficxeert is daer onder hij comparant verbintsijne persoon ende goederen stellende de selve onder 'tverbant van alle heeren hoven bancken rechten ende rechterenalles sonder bedroch ofte list 't oirconde desensoo hebben wij heer ende heemraden voornoem onse segelenhier onder aen desen brieff gehangen desen 28 september1640 In kennisse van mij

B. Willemssen Moermanssecretaris van Werkendam Huisnummering Couvée collectie nr. 30-31

Ick ondergeschreven stadthouder van Werckendamattestere ende verclare voor de gerechte waerheijdtwaerachtich te wesen dat ick ten versoeke vanJasper Geerartszn Cant hebbe gedaen drie sondaechssenkerkgeboden aen malcanderen ter plaetsn daer mengewoon is pubblicatie te doen te weten soo ijemandt eenigen actie schulden renten crediten ofte sevetutenheeft te spreken ofte te pretenderen op het erffdat den voornoemde Jasper Cant in coop geobtineert heeftvan Jan Pauwelszn het welck gelegen is in de ambachtevan Werckendam voornoemt waer naest ten oosten leijt's Heerendijck ende ten westen Jan Huijbertszn van derLinge het streckt voor van 's Heerenstraet aff noortwaerttot den paelen toe alreede geslagen ende dan van denvoorschreven paelen westwaert op met een stege aende westsijde een breete van ses voeten tot de haven toewaer van het eerste gebodt gedaen is op sondachwesende den 13e april 1640 ende het tweede gebot isgedaen op sondach wesende den 20e april ano voorschrevenende het derde ende laetste gebodt is gedaenop sondach wesende 27e april 1640 voorschreven soo istdat ick mede verclare datter in de voorschreven drie kerckgebodenniemanten is gecomen die eenige der voorschreven actien heeftte pretenderen 't oirconden der waerheijt soo hebben ickdese acte ondertekent desen 4e meij bij mij

B. Willemssen Mooermans Stadthouder Huisnummering Couvée collectie nr. 85

17

folio 12Wij Christiaen Snellen heere van Werckendam endeWouter Bastiaenssen ende Ghijsbert Claes Lou schepenenaldaer oirconden ende getuijgen met desen brieff besegeltmet onse segelen dat voor ons gecomen ende gecompar-eert is den eersamen Jan Pauwelszn woonende in de Wercken ende heeft hij comparant met handt halm endemondt opgedragen gecedeert ende getransporteertmidts desen aen ende ten behoeve van Jasper GeerartCant den vrijen eijgendom van seeckeren een erve gelegenbinnen Werckendam voornoemt waer naest aende oostsijdegelegen is 's Heerendijck ende aende westsijde JanGijsbertussen van de Linge met sijn huijs ende erff hetstreckende voor van 's Heerendijck aff noortwaerts optot den reepael aende oostsijde van het voorschreven erfftusschen den cooper ende vercooper gelegen ende voortsvan den voorschreven reepael aff reederecht westwaertsop tot Jan Huijbertssen voornoemt sijn erff toe midts dieconditie dat ten noorden van dit voors erff aende westsijdegemeijn blijft tusschen den cooper ende vercooper eenstege van ses voeten breet tot den halve haven toeomme deselve bij den cooper ende vercooper ofte hunnacomelingen s...... sonder becroon te sullen gebruijckensonder den eenen den anderen te verhinderen ende dat voortssoo groot oft ende cleijn als het selve aldaer in sijnenlimiten ende bepalinge gelegen is ende dat voorts metalle appendentien servetuten vrijheijden ende gerechtic-heijden van outs ende met recht tot het selve erffbehoorende alles volgens de brieven daer van sijndeende onder Jan Pauwelssen sijn berustende endeverteech hij comparant voornoemt voorschreven erff ende verhalmde daer naer op aen ende ten behoeve van JasperGeeraertssen Cant voornoemt sonder eenich recht actieofte toeseggen daer aen ofte op meer te behouden soovonnisse der voorschreven schepenen wijsden ende recht isvoorts belooffden hij comparant 't voorschreven ervete vrijen ende te waren ende alle voorcommer ende voorplicht aff te doen dien hij van rechts wegenschuldich is aff te doen ijtgesondert eenen duijt's jaers die den edele heer van Werckendam daer op issprekende dit alles onder verbant naer rechtendaer toe staende alles sonder bedroch arch oftelist 't oirconden der waerheijt soo hebben wij heer endeschepenen voornoemt onse segelen aen desen brieff gehangendesen 20e junij 1642 in kennisse van mij

B. Willemssen Moermans Huisnummering Couvée collectie nr. 85

Ick ondergeschreven stadthouder van Werckendamattestere ende verclare voor de gerechtewaarheijt waerachtich te wesen dat ick tenversoecke van Jan Adriaen de Greeff woonendebinnen Werckendam voornoemt hebbe gedaen drie sondachssenkerckgeboden aen malcanderen ter plaetsen daer mengewoon is pubblicatie te doen soo geen ....dt ee....genactie schulden ofte crediten ofte servetuten heeftte spreecken ofthans pretenderen op de gerechtenhelfte van het erff met de beterschap van dien hetwelck Jan Adriaenssen de Greeff in coop geobtineertheeft van Jesak Jansen Kieli waer naest ten oostengehuijst ende gegoijt is Cornelis Michgielszn

18

folio 12 versusende ten westen Iesak Janssen voorschreven het streckevoor van 's Heerendijck aff noortwaerts op tot denhalve haven toe waer van het eerste gebodt gedaenis op sondach wesende de 13e aprill 1642 ende het tweede gebodt is gedaen op sondach wesende20e dito ende het derde ende laetste gebodt isgedaen op sondach wesende den 27e aprill 1642 voornoemtvoorts soo verclaer ick datter in de drie sondachsekerkgeboden niemandten is gecomen die eenigeder voorschreven actien en heeft te pretenderen op hetvoorschreven erff 't oirconde der waerheijdt soo hebbenick dese acte onderteeckent desen 3e dach meij Huisnummering Couvée1642 voorschreven bij mij B. Willemssen Moermans Stadhouder en secretaris collectie nr. 103

Wij Christiaen Snellen heere van Werckendam endeWouter Bastiaenssen ende Gijsbert Claessen Lou schepenenaldaer oirconden ende getuijgen met dese brieff besegelt metonse segelen dat voor ons selff in persoon gecomen endegecompareert is Isack Janssen Kieli als man ende voocht vanAnna Peeters woonende binnen Werckendam voornoemt ende heefthij comparant # met handt halm ende mondt opgedragen # int bijwesen ende metgecedeert ende getransporteert midts desen aen ende consent van sijnne huijsvrouw ten behoeve van Jan Adriaenssen de Greeff ...... ende in qualitijt als voorenbinnen Werkendam voornoemt specialijcken de gerechtehelfte van het erff daer Iesack Jansen laets gewoont endebestaen heeft heeft waer naest aen de oostsijde gehuijst engegoijt is Cornelis Michielssen ende aen de westsijdeIsack Janssen Kieli voornoemt met sijn gelijck helfte endehelfte het streckt voor van 's Heerendijck aff noortwaertop tot der halver haven toe ende dat soo groot endecleijn als het selve in sijne limiten ende bepalingenaldaer gelegen is hier mede begrepen is het erffkenaende haven dat den voornoemde Jan Adriaenssen de Greeffvan eene Matthijs Pijpers gecocht heeft uijtwijsendeden brieff gepasseert den 26e maert 1639 den welcken hiermede gedoijt ende te niet gedaen wert alsoo Jan Adriaenssenvoornoemt nu met dat voorschreven erffken heeft de gerechte helftvan soo voor als achter gelijck voorschreven staet midts denconditie dat Jan Adriaenssen de Greeff van het voorschrevenerffken op de haven een weijnich heeft welcken alsoo 'ts...... is ende hier affgeheijt is ende dat met alle sijneappendentien vrijheijden ende gerechticheijden met rechttot het selve erve behoorende midts dat Isack Janssenop sijn erf behout alsulcken rente als de kerkevan Werckendam op het heele erff was sprekendeoock belooffde hij te weten Isack Janssen alsulkenrentebrieff als Bastiaen Stoffelsen op het erffwas sprekende aff te doen dat is dat hij comparantJan Adriaenssen voornoemt levert vrij goed om vrij geltsonder eenen duijt die den heer van Werckendamdes jaers daer op is sprekende met welcke duijt dit voorschrevenerff mede belast moet blijven ende verteech hij compa-rant van het voorschreven erff ende vrhalmde daer naer op aen ende tot behoeff Jan Adriaenssen de Greeffsonder eenich recht actie ofte toeseggen daer aen ofteop meer te behouden soo vonnisse der voorschreven schepenenwijsden ende recht is ende belooffde hij comparanthet voorschreven erff te vrijen ende te waren ende allenvoorcommer ende voorplicht aff te doen die daer voor deseop sijn geweest alles onder verbandt naer rechten daertoe staende ende bekende den voornoemde Isack Janssen hiervan ten volle betaelt te wesen de lesten penning metten eersten Huisnummering Couvéealles sonder bedroch arch ofte list 't oirconde der collectie nr. 103waerheijt soo hebben wij heer ende schepenen voornoemt onsesegelen aen dese brieff gehangen op den 2e juni 1642 Mij present CB Willemssen Moermans

19

folio 13Ick ondergeschreven stadthouder van Werckendam attestereende verclare voor den gerechte waerheijt dat ick tenversoeck van Willem Anthoniszn van den Heuvel hebbengedaen drie sondachsen kerkgeboden van het huijsende erve daer den selven tegenwoordich woontwaer van het eerste kerckgebodt gedaen is opsondach wesende den vierden januarij 1642 endehet tweede gebodts gedaen op sondach wesende den12e januarij ano voorschreven ende het derde ende laatstegebodt is gedaen op sondach wesende den 19e januarij1642 voorschreven soo ist dat ick verclare datter in dendrie kerckgeboden niemandten is gecomen die eenigactien schulden renten crediten ofte servetuten en haddete spreecken aldus sijn dese drie pubblicatien gedaendaer men gewoon is pubblicatie te doen 't oirconden derwaerheijt soo hebben ick dese acte onderteckentdesen achtsten dach maert 1642 voorschreven bij mij medeals secretaris B. Willemssen Moermans Huisnummering Couvée collectie nr. 96-97Wij Christiaen Snellen heer van Werckendam endeWouter Bastiaen ende Gijsbert Claessen lou schepenenaldaer oirconden ende getuijgen met desen brieff besegeltmet onse segelen dat voor ons gecomen ende gecompareertis selffs in persoon Willem Anthoniszn van den Heuvel woonendebinnen Werckendam voornoemt ende heeft hij comparantmet handt halm ende mondt opgedragen gecedeert endegetransporteert midts desen aen ende ten behoeve vanBeerent Beerentsen de Bruijn mede woonende binnenWerckendam voornoemt specialijcken de gerechte helftevan het erff met de beterschap van dien daer Willem Anthoniszntegenwoordich woont waer naest aende oostsijdegeerft is Willem Anthoniszn voorschreven met de gelijckenwederhelfte ende aende westsijde Willem Janssen Coijmanhet streckt voor van 's Heerendijck aff noortwaerts opmet vier voeten en eenen duijm westwaert tot hettuijnken toe dat Willem Anthoniszn buijten sijnen oosendropalreede geslagen heeft welverstaende dat BeerentBerentszn daer tegen stuijt met vier voeten min eenenduijm als voorschreven staet ende dan voorts westwaerts totmet de reste van de voeten tot der halver haven toe endedat voorts soo groot ende cleijn als het selve aldaergelegen en het aengemeten is ende dat met alle sijnenappendentien servetuten en vrijheden ende gerechticheijdenvan outs ende met recht tot dit voorschreven erve behorendevoorders belooffden hij comparant voornoemt dit voorschrevenerve te vrijen ende te waren ende allen voorcommerende voorplicht aff te doen die hij van rechtswegenschuldich is aff te doen dat is vrij goet om vrij geltuijtgesondert eenen duijt alle jaer die den edele heervan Werckendam daer op is spreckende die neemt dencooper tot sijnen laste ende verteech hij comparantvan het voorschreven erff ende verhalmde daer naer op aen entot behoeff van Beerent Beerentssen de Bruijn voorschrevensonder eenich recht actie ofte toeseggen daer aenofte op meer te behouden soo vonnisse der voorschrevenschepenen wijsden ende recht is aldus gedaen endegeschiet sonder eenich bedroch arch ofte list't oirconden der waerheijt soo hebben wij heer ende schepenen voornoemt onse segelen aen desen brieff gehangendesen 28e junij 1642 mij present secrtaris

SB Willemssen Moermans Huisnummering Couvée collectie nr. 97Den coop hier van is vierhondert gulden op drie termijnen waer van den eersten termijn is 200 gulden ende een hondertgulden alle jaerOp huijden desen 18e julij 1644 compareerde voor mij Willem Anthonis van den Heuvel den welcken bekenden van dencoop hier vooren geschreven ten vollen vermiecht ende voldaen te wesen den lesten penning metten eersten mij present B.Willemssen Moermans Secretaris

20

folio 13 versusWij Christiaan Snellen heere van Werckendam endeGijsbert Claessen Lou ende Daen Corstiaenssen schepenenaldaer oirconden ende getuijgen midts desen brieff besegeltmet onse segelen dat voor ons sijn gecomen ende gecompareertin eijgen personen Adriaen Adriaenssen Laerman woonendebinnen Werckendam voornoemt ende Anthonis Goosen Schrieckwoonende tot Sleeuwijk ende hebben sij comparantenelk voor hen selve naer den costuijme van Suijthollandtmet handt halm ende mondt opgedragen gecedeerdtgetransporteert gelijck sij opdragen cederen ende transporterenmidts dese aen ende tot behoeff van Cuijnder Stoffelssenmede woonende binnen Werckendam voornoemt specialijkeneenen mergen grienden gelegen onder Werckendam voornoemtover de Backerskille ende over Heijnmolenaars gaetkenin een weerlandts van outs genaemt Goutsen-breetweer waer naest ten oosten geerft sijn de kinderenvan Euwout Michielzn ende ten westen de Graeffelijkheijtvan Hollandt ende noorden is geerft Neeltken Wilssenmet gelijck eenen mergen ende ten suijden de kinderen vanEeuwout Gielen voornoemt voorts soo groot ende cleijnals den selve mergen grienden aldaer in sijnen limitengelegen is welcken mergen grienden den voornoemde AdriaenAdriaenssen Laerman ende Anthonis Goosens aenbedeelt....s voor haer huijsvrouen vaders goet ende dat metalle sijnen appendentien servetuten vrijheijden ende gerechtic-heijden van outs ende met recht tot den selve mergengriende behorende volgende ende uijtwijsende oudebrieven daer van sijnde ende Neeltken Wilssen zijnb..... ende waer van hier copie beneffens aengehechtis ende voorts beloofden sij comparanten voornoemtdesen voorschreven mergen grienden te vrijen ende te waren endealle voorcommer ende voorplicht aff te doen tot desendage toe die sij van rechtswegen schuldich sijnaff te doen te weten vrij goet om vrij gelt endeverteegen sij comparanten van desen mergen grienden enverhalmde daer naer op aen ende tot behoeff Cuijnder Stoffelssen voornoemt sondereenich recht actien ofte toeseggen daer aen ofte op meerte behouden soo vonnisse der voorschreven schepenen wijsdenende recht is alles sonder bedroch arch ofte list't oirconden der waerheijt soo hebben wij heer endeschepenen voornoemt onse segelen aen desen brieff gehangendesen eersten dach der maent julij 1643 mij presentSB Willemssen Moermans secretaris CW Snellen Daen Korsten Gijsbert Claessen Lou

Den coop hier van is 978 gulden op twee termijnen Adriaen Adriaenssen Laerman bekende van den coop hier boven geheelvoldaen te wesen den lesten penning metten eersten op huijden desen 1e augustij 1643 mij present SB Willemssen Moermanssecretaris

Op huijden desen 12e september 1643 compareerde voor mij secretaris hier onderschreven Anthonis GoosenSchrieck den welcken bekenden van den coop hierboven gestelt te weeten voor sijn helfte ten vollevermiecht ende voldaen te wesen den lesten penningmetten eersten 't oirconde desen bij mij ondertekendtdach datum als boven SB Willemssen Moermans secretaris

21

folio 14Ik Sebastiaen Willem Moerman stadthoudervan Werckendam attestere ende verclare voor dengerechte waarheijt waerachtich te wesen datick ten ten versoeken van Sebastiaen Joostenhebben gedaen drie sondaechssen kerkgeboden terplaetsen daer men gewoon is pubblicatie te doensoo daer ijmandt is die eenige actien schuldenrenten crediten ofte servetuten heeft te sprekenofte te pretenderen op het erf dat SebastiaenJoosten in de de gemeijnte van Werckendam incoop geobtineert hebben van Lambert Bastiaenssenende Wouter Bastiaenssen ende Jan Pauwels waernaest aend oostsijde geerft is ende aen de west-sijde Jacob Adriaenssen van den Heuvel het strecktvoor van 's Heerendijck aff noortwaerts op totden halver haven toe waer van de eerstegebodt gedaen is op sondach wesende den 13e julij1642 ende het tweede gebodt is gedaen op sondachwesende den 20e julij 1642 ende het derdegebodt is gedaen op sondach wesende den 27e julij1642 soo ist dat ick mede verclare datter niemandt-en is gecomen die eenige actien er voorschreven actienen heeft te pretenderen 't oirconde desen soo hebbenick dese acte met mijn persoonlijck singnatuerondertekent desen 22e april 1643 bij mijSB Willemssen Moermans stadthouder en secretaris Huisnummering Couvée collectie nr. 138a

Wij Sebastiaen Willemssen Moerman stadthouder van Werckendam enDaen Corsten ende Heijmen Adriaenzn schepenenaldaer oirconden ende getuijgen met desen brieffbesegelt met onsen segelen dat voor ons gecomenende gecompareert sijn selfs in personen JanPauwelzn woonende in de Wercken ende Lambert Bastiaensznende Wouter Bastiaenszn woonende binnen Werckendamvoornoemt ende hebben sij comparanten elck voor hemselve naer costuijme ende rechte van Suijthollandtmet handt halm ende mondt opgedragen gecedeertende getransporteert gelijck sij opdragen cederen endetransporteren midts desen aen ende ten behoeve vanSebastiaen Joosten mede woonende binnen Werckendamvoornoemt specialijck de gerechte helft van alsulckenerve als sij comparanten met haer drien haddenliggen binnen Werckendam voornoemt daer naest aen deoostsijde geerft is Sebastiaen Joosten selfs enaen de westsijde de gemeijnte van Werckendam metde gelijcke wederhelft het streckt voor van's Heerendijck aff noortwaert op tot der halverhaven toe ende dat soo groot ende cleijn als hetselve aldaer in sijne limiten gelegen is endetegenwoordich aengewesen ende met palen gereetis ende dat met alle sijne appendentienservetuten vrijheden ende gerechticheijden van outsende met recht tot het selve erve behoorende# ende voorts belooffden sij comparant en allenvoorcommer ende voorplicht aff te doen soo vonnisteder voorschreven schepenen wijsden ende recht is dat is tenverstaen vrij goed en vrij gelt ende vertegen sijcomparanten van dit voorschreven erve ende ende

# Midts die condita dat de gemeijnte van Werckendam de heijninge tusschen beijde de voornoemde erve heeft op harencosten moeten maecken. Den coop hier van is 75 gulden

22

folio 14 versusverhalmde daer naer op aen ende tot behoeffvan Sebastiaen Joosten voornoemt sonder dat sij eenigactien recht ofte toeseggen daer aen ofte op meer tebehouden maer bekende hier van ten vollen vermiechtbetaelt ende voldaen te wesen den lesten penning metten eerstenalles sonder bedroch arch ofte list 't oirconden derwaerheijt soo hebben wij stadthouder ende schepenen voornoemt onsensegelen aen desen brieff gehangen # desen 5e julij 1642mij present SB Willemssen Moermans secrtaris Daen Korsten# ende alsoo Heijmen Adriaenssen geenen segelen heeft soo heeft hij Gijsbert Claeszn mede sepenenaldaer gebeden dat desen brieff voor hem te willen besegelen welck ik Gijsbert Claessen geernegedaen hebbe Huisnummering Couvée collectie nr. 138a

Wij Sebastiaen Willemssen Moerman stadthoudervan Werckendam ende Heijmen Adriaenssen ende DaenCorstiaenssen schepenen aldaer oirconden ende getuijgen metdesen brieff besegelt met onse segelen dat voor ons sijngecomen ende gecompareert selfs in personen JanPauwelsssen woonende in de Wercken ende Lambert Bastiaenssenende Wouter Bastiaenssen woonende binnen Werckendamvoornoemt ende hebben sij comparanten elck voor hem selvenaer costuijme van Suithollandt met handt halm enmondt opgedragen gecedeert ende getransporteert gelijck sij opdragen cederen ende transporteren midts desenaen de edele heer Christiaan Snellen heere van Werckendamtot behoeff van de geheele gemeijnte van Werckendamspeciaalijcken de gerechte helfte van alsulcken erveals sij comparanten met hun drie hadden liggen binnenWerckendam voornoemt waer naest aender oostsijde geerft isSebastiaen Joosten met de gelijcken helfte ende aen dewestsijde Jacob Adriaenssen van den Heuvel het strecktvoor van 's Heerendijck aff noortwaert op tot derhalver haven toe ende dat soo groot ende cleijn alshet selve aldaer in sijne limiten gelegen is endetegenwoordich aengewesen ende met palen gereedt isende dat met alle sijnen appendentien servetuten vrijheijdenende gerechticheijden van outs ende met recht tot hetselve erve behoorende ende voorts belooffden sijcomparanten voornoemt allen voorcommer ende voorplichtaff te doen die sij met recht schuldich sijn af tedoen soo vonnisse der voorschreven wijsden ende recht is dat iste verstaen vrij goet om vrij gelt ende verteegen sijcomparanten van dit voorschreven erff ende verhalmde daer opaen de heer voornoemt ende tot behoeff van de geheelegemeijnte voorschreven sonder dat sij comparanten eenichrecht actie ofte toeseggen daer op ofte aen meerbehouden maer bekende hier ten volle vermiechtende voldaen te wesen de leste penning metten eerstenalles sonder bedroch arch ofte list 't oirconde derwaerheijt soo hebben wij stadthouder ende schepenenvoornoemt onse segelen hier onder aen desen brieff Huisnummering Couvée collectie nr. 138bgehangen dese vijffden julij 1642 mij presentmede als secretaris SB Willemssen Moermans Daen Korsten

23

folio 15Compareerde voor ons Christiaen Snellen heerevan Werckendam ende Daen Corsten ende GijsbertClaessen Lou schepenen aldaer Cornelis Gielen van Nesonsen inwoonder ende bekende hij comparant in devoorschreven qualiteijt voor hem ende sijnen nacomelingen welende deuchdelijck schuldich te wesen ende belovete betalen aen de diakenen van Werckendam dienu regeren ofte die naer haer in de selve dienst soudenmogen comen ende tot behoeff van de gemeene armenvan Werckendam ofte met believe van de dieakenen allegerechten thoonders desen ofte houder desen brieffter somme van twee hondert ende twee ende 't sestichgulden tien stuijvers, ijdere gulden gerekent tot 40grooten vlaems dese penning spruijtende ten caussenvan deuchdelijcken geleende ende aengetelde penningenbij hem comparant tot sijne wille ende contentementontfangen welcke 262 gulden tien stuijvers hij CornelisGielen van Nes voornoemt op intrest sal mogen houdentegen den penning 20 dat is vijff gulden van ijedere hondertgulden alle jaers waervan het eerste jaer intresteverschijnen sal den eersten dach van october 1643 ende soovoorts van jaer tot jaer den voorschreven intrest te betalen totteafflossinge van de voorschreven hooftsom toe waer vooren hijcomparant voornoemt verbijndt ende verhipotequeert gelijckhij verbijndt ende verhipotequeert mits desen specialijcksijn huijs ende erve staende ende gelegen aen de noortsijdevan 's Heerendijck waer naest aende oostsijdegeerft is Adriaen Bastiaenssen ende aen de westsijdeJan Adriaenssen de Greeff het streckt voor van's Heerendijck aff noortwaets op totter halverhaven toe ende voorts specialijck alle sijnenandere goederen present ende toecomende geen van derselve uijtgesondert submitteerende deselveonder 't verbandt van alle heeren hoven rechten enderechteren alles sonder arch ofte list 't oirconden derwaerheijt soo hebben wij heer ende schepenen voornoemtonse segelen hier onder aen dese brieff gehangendesen 16e janvarij 1643 mij presentSB Willemssen Moermans secretaris Daen Korsten Gijsbert Claesen Lou

Bij ons ondergeschreven secretaris een schepenen hebben bevonden den inhout van desenbrief voldaan en betaalt is met den causse van dien actum den 1e julij 1657Gerardt van Houweninge Cornelis Isbrantzn de Vries

Huisnimmering Couvée collectie nr. 102

24

folio 15 versusWij Christiaan Snellen heere van Werckendam WouterBastiaenssen ende Gijsbert Claessen Lou schepenen alhieroirconden ende getuijgen met desen brieff besegelt metonse dat voor ons gecomen ende gecompareert isAnthonis Wouterssen mede woonende binnen Werckendamvoornoemt ende heeft hij comparant met handt halm ende mondt opgedragen gecedeert ende getransporteertgelijck hij opdraecht ende transporteert midts desenaen ende tot behoeff van Cornelis Cornelissen Croonden vrijen eijgendom van een erve gelegen binnen Werckendamvoorschreven waer naest aen de oostsijde gelegen is deWercken ofte het gescheijt van Altena ende tenwesten Anthonis Jansen Schilt het streckt voorvan 's Heerendijck aff noortwaert op tot seeckeren sloottoe ofte soo groot ende cleijn als het aldaer in sijnenlimiten gelegen is ende dat met alle appendentien servetutenvrijheijden ende gerechticheijden van outs tot het voornoemdeeve behoorende ende verteech hij comparant van 'tvoorschreven erve ende verhalmde daer naer op aen en tenbehoeve van Cornelis Cornelissen Croon voornoemt sondereenich recht actie ofte toeseggen daer aen ofteop meer te behouden soo vonnissen der voorschrevenschepenen wijsden ende recht is voorts belooffde hijcomparant het voorschreven erff te vrijen ende te warenende allen voorcommer en aff te doen die hijcomparant van rechts wegen schuldich is aff te doen dit alles onder verbandt als naer rechten daertoe staende alles sonder bedroch arch ofte list't oirconde der waerheijt soo hebben wij heer endeschepenen voornoemt onse segelen aen desen brieff gehangenden 27e april ano 1643 mij present SB Willemssen Moermans secretarisCW Snellen Wouter Bastiaenssen Gijsbert Claessen Huisnummering Couvée collectie nr. 77

Den coop hier van is 127 gulden op drie termijnen waervan den eerste betaelt meij 1643

Compareerde voor ons Christiaen Snellen heere van Werckendamende Daen Corsten ende Wouter Bastiaenssen schepenenaldaer Adriaen Janssen Verheij onsen inwoonder endebekende hij comparant in de voorschreven qualiteijt voorhem ende sijne nacomelingen wel ende deuchdelijckschuldich te wesen ende beloven te betalen aen handenvan de kinderen van zaliger Jacob Florissen de Vriesofte met believe van huer aen aen de houderdesen brieff ter somme van hondert gulden hooftsommeijederen gulden gerekent tot 40 grooten vlaems desenpenningen spruijtende ter causse van deuchdelijck geleendepenningen bij hem comparant tot sijnen contentementontvangen welke 100 gulden hij Adriaen Janssen Verheijvoornoemt op intrest sal mogen houden tegen den penning sestichdat is ses gulden vijff stuijvers van 't hondert alle jaerwaer van het eerste jaer intreste verschijnen salmeij 1643 ende soo voorts van jaer tot jaer denvoorschreven intreste te betalen totte afflossinge van devoorschreven hooftsomme toe waer vooren hij comparantmeer genoempt verbijndt ende verhijpotequeert gelijckhij verbijndt ende verhijpotequeert mits desen specialsijn huijs ende erve staende ende gelegen aen denoortsijde van 's Heerendijck waer naest aen de oostsijdegeerft is Jacob Aertssen de Weert ende aen dewestsijde Crijn Wouters het streckt voor van 's Heeren-dijck aff noortwaerts op tot den Slicksloot toe


25

folio 16ende voorts alle sijne andere goederen presentende toecomende egeen van de selve uijtgesondertsubmitterende alle de selve onder 't verbandt vanalle heeren hoven bancken rechten ende rechterenende is hier mede gedoodt seecker obligatievan vijftich gulden hooftsomme die IJsbrandt Adriaenssende Vries van wegen de voorschreven kinderen op hemwas sprekende alles sonder bedroch arch ofte list 't oirconden der waerheit soo hebben wij heerende schepenen voornoemt onse segelen aen deserbrieff gehangen desen 4e april 1643 mij presentSB Willemssen Moermans secretaris CW Snellen Daen Korsten Wouter Bastiaenssen

Wij Christiaan Snellen heere van Werckendamende Daen Corsten ende Heijmen Adriaenssen schepenen aldaer oircondenende getuijgen dat voor ons sijn gecomen endegecompareert selfs in persoon Joris Janssen endeJoris Anthonissen 't Ros als man en voocht vanBarber Jansdr ende Cornelis Goossen Schrieckals man en voocht van Maeijken Jansdrende Isbrant Adriaenssen de Vries als transporthebbende van Mathijs Janssen voor zijn portie allenerffgenamen van Jan Stoffelen zaliger de welcken alleende elck voor hem zelven ten volle vermicht endevoldaen te wesen van seeckeren obligatie diede selve op het dorp van Werckendam warenspreckende inhoudende tweehondert gulden hooftsomsdie altijt verscheen op den 12e januarijwaer van te weten van de obligatie houder wasIsbrant Adriaenssen de Vries voornoemt de welckenverclaerden dat deselve obligatie in de brant anno1641 verbrant is gelovende # de gemeijnte daer # voor haer en voor hare nacomelingenvan niet meer te molesteren maer bedanckendederhalve de gemeijnten voor de selve sommemet een intreste van dien haer goede ende volderbetalingen alles sonder bedroch arch ofte list 't oircondendesen soo hebben wij heer ende schepenen voornoemtdit onderteekent desen 30e junij 1643 Mij presentSB Willemssen Moermans secretaris CW Snellen Heijmen Adriaenssen Daen Korsten

Ick Sebastiaen Willemssen Moerman stadthoudervan Werckendam attestere ende verclare dat ickten versoecken van de heer Christiaen Snellen heerevan Werckendam hebben gedaen drie sondachssenkerckgeboden aen malcanderen ter plaetsen daer mengewoon is pubblicatie te doen soo daer ijemandtis die eenige actie schulden renten crediten ofteservetuten heeft sprekende ofte te pretenderen ophet landt dat den heer voornoemt in coop vercregenheeft van de erffgenamen van Cuijnder Teunissen waernaest aen de oostsijde gelandt is cappeteijn van Nesende aen de westsijde de putten van de Westschenckelende soo ijemandt eenigen der voorschreven actien op hetselve landt hadde te spreken dat se het selvebij tijdts tot den stadthouder aenbrengen oftenamaels swijgen waer van het

26

folio 16 versuseerste kerkgebodt gedaen is op sondach wesendeden tiende dach meij 1643 ende het tweede gebodtop den 17e meij ende het derde ende laatste gebodt is gedaen op sondach wesende den 24e meij 1643voorschreven soo ist dat ick mede verclare datter niemandt-en is gecomen die eeniger voorschreven actien heeftgepretendeert alles sonder bedroch arch ofte list't oirconden de waerheit soo hebbe ick dese acteonderteeckent desen 17e juni 1643 bij mij mede alssecretaris SB Willemssen Moermans stadthouder

Wij Sebastiaen Willemssen Moerman stadthoudervan Werckendam ende Wouter Bastiaenssen endeGhijsbert Claessen Lou schepenen aldaer oircondenende getuijgen met desen brieff besegelt met onsesegelen dat voor ons sijn gecomen ende gecompareertselfs in persoonen Willem Bastiaenssen als man endevoocht van Lijsbeth Cuijndersdr ende Dirk Janssenals man ende voocht van Adriaenken Cuijndersdrwoonende op de Oudendijck alle als rechte erffgenamenvan zaliger Cuijnder Teunissen ende hebben de voornoemde comparantenelcx voor haer selve, in de voorschreven qualiteijt naer dencostuijme van Suithollandt met handt halm ende mondtopgedragen gecedeert ende getransporteert gelijcksij opdragen cederen ende transporteren midts desenende ten behoeve van de eersamen heer Christiaen Snellenheere van Werckendam voornoemt specialijcken een erffhoeffken landts gelegen onder Werckendam voornoemt grootontrent vijf talven mergen waer aen de oostsijdegelandt is cappeteijn van Nes ende aen de westsijdede putten van de Gemeijnlantsdijck het streckt voorvan de erven aff suitwaerts tot het Smalweer toeende van het eijnt van het Smalweer voorts suijtwaertop tot de halver Backerskill toe welck hoeffkenlandts den heer voornoemt in coop vercregen heeftvan de comparanten voornoemt ende dat met alle appendentien dependentien sevetuten vrijheijden ende gerechticheijdenvan outs ende met recht tot het selve landt behorendealles uitwijsens den brieff daer desen onsen tegenwoor-digen brieff deurgesteken ende getransficxeert iswelck landt de voornoemde comparanten aengecomen isdoor doode ende overlijden van Cuijnder Teunissenhuer comparanten huijsvrouen vader zaliger ende verteegensij comparanten van dit voorschreven landt ende verhalmdedaer naer op aen ende tot behoeff van den edele heerChristiaen Snellen voornoemt sonder dat sij comparantendaer eenich recht actien ofte toeseggen daer op ofteaen meer te behouden soo recht is ende voortsbelooffden sij comparanten voornoemt allen voorcommer endevoorplicht aff te doen tot desen dagen toe naerden rechten ende costuijme van Suijthollandt allessonder bedroch arch ofte list 't oirconde der waerheijtsoo hebben wij stadthouder ende schepenen voornoemtonse segelen aen desen brieff gehangen op de 17e junij 1643 mij presentmede als secretaris SB Willemssen Moermans stadthouder en secretarisWouter Bastiaensen Ghijsbert Claesen Loou

Den coop hiervan is sestien hondert ende vijftich gulden op twee gelijcken termijnen den eersten termijn was opden 17e junij 1643 en den tweeden een jaer daer aen waer op den eersten termijn betaelt is

27

folio 17Ick Sebastiaen Willemssen Moermans stadthoudervan Werckendam attestere ende verclare voor dengerechte waarheijt waarachtich te wesen datick ten versoecke van de edele heer Christiaen Snellen heerevan Werckendam hebbe gedaen drie sondachssekerckgeboden aen malcanderen ter plaetsen daer mengewoon is publicatie te doen te weten sooijemandt eenige actien schulden renten creditenofte servetuten heeft te spreken ofte te pretenderenop het Slick van outs alsoo genaemt gelegen binnenWerckendam het streckt van de erve aff noortwaerttot der halver haven toe waeraen het eerstekerckgebodt gadaen is op den 19e julij 1643 endehet tweede op den 26e julij ende het derde enlaetste gebodt is gedaen op den 2e augustij 1643 voorschrevenende hebben een ijeder veradverteert die eenigeder voorschreven actien had te pretenderen dat se datdat selve souden aenbrengen binnen behoorlijcken tijdtaen de stadthouder voornoemt ofte hier naemaels swijgenvoorders verclare ick mede datter niemandtenis gecomen die eenige der voorschreven actien en heeftaengebracht alles sonder bedroch arch ofte list't oirconden der waerheijt soo hebben ick desenacte onderteckent desen 7e augustij 1643bij mij mede als secretaris SB Willemssen Moermans stadthouder en secretaris 1643

Wij Sebastiaen Willemssen Moerman stadthoudervan Werckendam Wouter Bastiaenssen ende GijsbertClaessen Lou schepenen aldaer oirconden endegetuijgen met desen brieff besegelt met onsensegelen dat voor ons is gecomen ende gecompar-eert selffs in persoon Jan Philipssen out borgemeesterder stede Woudrichem ende in dier qualiteijtals man ende voocht van Maeijken Heijmensdrende heeft hij comparant voornoemt naer costuijmevan Suijthollandt met handt halm ende mondtopgedragen met een der vrijen gifte gecedeertende getransporteert gelijck hij opdraechtcedeert ende transporteert midts desen aen endeten behoeve van den edele heer Christiaen Snellenheer van Werckendam voornoemt specialijcken eencamp landts gelegen onder Werckendam van outsgenaempt het groot ende cleijn Slick metde caden ende watergangen ofte slooten daeraen behoorende het welcke streckt van deerve aff noortwaert totter halver haven toeende dat voorts soo groot ende cleijn als hetselve nu tegenwoordich in sijne beheijningen gelegen is ende dat met alle wegen ende stegenende nabuers rechten met recht tot het voorschrevenSlick behorende voorts met alle appendentiendependentien servetuten vrijheijden ende gerechticheijdenvan outs ende tegenwoordich daer toe behoorendehet welck den edele heer voornoemt in coop geobtimeertheeft van Jan Philipssen voornoemt ende voorts belooffdenhij comparant desen voornoemden camp lants met den

28

folio 17 versusgevolge van dien te vrijen ende te waren endeallen voorcommer ende voorplicht aff te doentot desen dagen hier verder gestelt toe dien hijvan rechts wegen schuldich is aff te doen endeverteech hij comparant van dit voorschreven landtmette gevolge ende verhalmde daer naer op aenende tot behoeff van den edele heer Christiaen Snellenvoornoemt sonder eenich recht actie oftetoeseggen daer aen ofte op meer te behoudensoo vonnisse der voorschreven wijsden ende recht isvoorts soo droech hij comparant noch overaen de edele heer voornoemt alsulcken leen als hijcomparant binnen Werckendam voornoemt gelegenwaer naest ten oosten geerft is Jan PieterssenRoijboll ende aen de westsijde Jacob Aertssen deWeert daer goetebuer tegenwoordich op woontalles sonder bedroch arch ofte list 't oirconde derwaerheijt soo hebben wij heer ende stadthouderende schepenen voornoemt onse segelen aen desebrieff gehangen gedaen ende gesegeldt op huijdendesen sevenden augustus ano 1643 mij presentals secretaris SB Willemssen Moermans stadthouder 1643 Huisnummering Couvée collectie nr. 122

(Slikstraat)Compareerden voor ons Christiaen Snellen heervan Werckendam Ghijsbert Claessen Lou ende CuijndertStoffelssen schepenen aldaer Eeuwout Gielen van Nesonsen inwoonder ende bekende hij comparant in devoorschreven qualiteijt voor hem ende voor sijne nacomelin-gen wel ende deuchdelijck schuldich te wesenende belove te betalen aen handen van SebastiaenWillemssen Moerman in qualiteijt stadthouder endesecretaris van Werckendam voornoemt ofte met sijnen willebelieve den gerechten t houder desen ter somme vaneen hondert ende vijftich gulden hooftsoms ijederengulden gerekent tot 40 grooten vlaems dese penningenspruijtende ter causse van deuchdelijck geleendepenningen bij hem comparant tot sijnen contentementeontfangen renuncierende 't be..leficium de non-numerato pecunia welcke voorschreven eenhondert endevijftich gulden den voornoemde Eewout Gielen op intrestsal mogen houden tegen den penning sestien van 't hondertalle jaer waer van het eerste jaer intrestenverschijnen sal den eersten dach der maent meij 1644precies ende soo voorts van jaer tot jaer deintreste te betalen totte volle ende eff afflossingvan de hooftsom toe ende sal den voornoemde comparantde voorschreven somme van penningen te weten de hooftsom mogenafflossen met vijftien gulden 't sessens ende den sommeintrest daer naer advenant den tijdt voor welksvoldoeninge het gene voorschreven is hij comparant verbijndtende verhipotequeert gelijck hij verbijndt ende verhipotequeertmidts desen specialijcken sijn huijs ende erve selveals eijgen erff daer den selve tegenwoordich woontgelegen aen de noortsijde van 's Heerendijck waer naestaen de oostsijde gehuijst ende gegoijt GrietkenStoffels ende aen de westsijde Geerit JanssenSeggert het streckt voor van 's Heerendijck aff noortwaertstot den Slicksloot toe ende voorts alle sijne andere goederen present ende toecomende subsisterendealle de selve onder 't verbandt van alle heeren

8 junij ano 1647 is den inhout van desen met den intrest voldaen, als blijckt bij de quitantie van den Mr. Sebastiaen dato alsboven 't oirconde dese geteeckent GM van den Oever


29

folio 18hoven bancken rechten ende rechteren om bij foutenvan voldoeningen het gene voorschreven is daer aen te mogenverhullen met alsulcken recht als thoonder desen belevenclade goetduncken sal sonder dat hij comparant daeriet tegen sal doen in rechten ofte daer buijten allessonder bedroch ofte list 't oirconden der waerheijdtsoo hebben wij heer ende schepenen voornoemt onsesegelen hier onder aen gehangen desen 11e augustij1643 ende alsoo heeft Ghijbert Claessen Lou dit medeover hem besegelt mij present SB Willemssen Moermans secretarisCW Snellen Ghijbert Lou Dit is het hantmerk van Cuijnder Stoffelsen

Wij Christiaen Snellen heere van Werckendamen Gijsbert Claessen Lou ende Cuijnder Stoffelen schepenenaldaer oirconden ende getuijgen met desen brieff besegeltmet onse segelen dat voor ons is gecomen ende gecompareertWillem Anthonissen van den Heuvel onsen inwoonder endeheeft hij comparant met handt halm ende mondt naer dencostuijme van Suijthollandt opgedragen gecedeert ende getransporteert gelijck hij opdracht cedeert ende transporteertmidts desen aen ende tot behoeff van SebastiaenWillemssen Moerman stadthouder ende secretaris vanWerckendam den vrijen eijgendom van een erve gelegenbinnen Werckendam daer aen de oostsijde naest gehuijstende geerft is Steven Pieterssen ende aen de westsijde den voornoemde Sebastiaen Willemsen Moerman selfs streckende voor van 's Heerendijck aff noortwaert tot den sloot toevoorts soo groot ende cleijn als het selve aldaer gelegenis ende dat met alle appendentien dependentien vrijheijdenende gerechticheijden tot het selve erve behoorende voortsmet sulcken conditien ende formen uijtwijsens d' oudebrieven daer desen onsen tegenwoordigen brieff deurgestekenende getransfixceert is uijtgesondert den duijt allejaer waer mee dit voornoemde erff belast is die heeft den edele heervan Werckendam voornoemt aen den stadthouder ende secretaris tot een teecken van vrientschappen vereert vooreeuwelijck sonder den selve duijt meer te betalen dat ishem vrij goet om gelt vrij gelt ende verteech hijcomparant van dit voorschreven erve ende verhalmde daer naer op aen ende tot behoeff van Sebastiaen Willemssen Moermanvoornoemt sonder eenich recht actie ofte toeseggen daer aenofte op meer te behouden soo vonnisse der voorschreven schepenenwijsden ende recht is voorts belooffde hij comparant hetvoorschreven erve te vrijen ende te waren ende allen voor-commer ende voorplicht aff te doen die hij comparantvan rechtswegen schuldich is aff te doen dit alles onderverbant van rechten daer toe staende oock bekende hijcomparant voornoemt van den coop ten volle vermiecht endevoldaen te wesen den lesten penning metten eersten alles sonderbedroch arch ofte list 't oirconden der waerheijdt soo hebbenwij heer ende schepenen voornoemt onse segelen aen dese brieffgehangen ende also Cuijnder Stoffelen gene segelen heeftsoo heeft Ghijsbert Claessen dit ....chen besegelt desenelffden augustes 1643 Stilo novo mij present SB Willemssen Moermans secretarisSW Snellen Ghijsbert Claessen Lou


30

folio 18 versusWij Christiaen Snellen heere van Werckendamende Wouter Bastiaenssen ende Ghijsbert ClaessenLou schepenen aldaer oirconden ende getuijgenmet desen brieff besegelt met onse segelendat voor ons sijn gecomen ende gecompareertselffs in personen Geerit Herberssen ende JanHerberssen kinderen ende erffgenamen van NeeltjeCornelisdr geassisteert met Cornelis Cornelissenden jongenheer haren voocht ende hebben devoornoemde comparanten in de voorschreven qualiteijt methandt halm ende mondt opgedragen gecedeertende getransporteert gelijck sij opdragen cederenende transporteren midts desen aen ende tenbehoeve Peeter Jacobssen des voornoemde tweecomparanten huer swager den vrijen eijgendomvan een erve # met de beterschap van dien gelegenaen de suijtsijde van 's Heerendijck waer naestaen de oostsijde geerft is Peter Janssen Boocksende aende westsijde het ermhuijs het strecktvoor van 's Heerendijck aff suitwaerts op totden sloot van Jan Cloots boomgaert toe endedat voorts soo groot ende cleijn als het selvealdaer in sijne limiten gelegen is ende dat voortsmet alle appendentien servetuten vrijheijdengerechticheijden van outs ende met rechtenhet selve erve behorende ende dat volgensden ouden brieff daer desen onsen tegenwoordigebrieff besegelt deurgesteken ende getransfix-ceert is onder die conditie dat dit erffbelast blijft met eenen duijt alle jaer die denedele heer van Werckendam daer op is sprekendeende altijdt op sinte Mertens avont moetbetaelt werden ende verteegen sij comparantenvan dit voorschreven erve aen ende tot behoevenvan Peeter Jacobssen ende verhalmde daer naer van dit voorschreven erve sonder eenich rechtactie ofte toeseggen daer aen ofte op meerte behouden soo vonnisse der voorschreven schepenenwijsden ende recht is alles sonder bedrocharch ofte list 't oirconden der waerheijdthebben wij heer ende voornoemt onse segelen aendese brieff gehangen dese 11e november 1643mij present SB Willemssen Moerman secetaris CW Snellen Wouter Bastiaensen Ghijsbert Claessen Lou Huisnummering Couvée collectie nr. 20

# elck voor sijn paert dat hun aengecomen door doode en overlijden van haere moeder zaliger

Den coop hier van is 66 gulden 16 sessen en veertich den 18 november compareerde Jan Herberssen met sijnen voocht voornoemt ende bekendeten vollen voor sijn aenpaert van dit erf betaelt en voldaen te wesen 't oirconde bij mij onderteekent: GM van denOever secretaris Werckendam

Compareerde voor mij ondergeschrevensecretaris van Werckendam GerretHeerbert de welcke bekende medevoor sijn aenpart voldaen ende betaeltte wesen van het voorschreven huijs soo datvolle betaelt is actum desen 11e novemberano 1653 van der Sluijs secretaris

31

folio 19Wij Sebastiaen Willemssen Moerman stadthoudervan Werckendam, ende Wouter Bastiaenssen endeGhijsbert Claessen Lou schepenen aldaer oircondenende getuijgen met desen brieff besegelt met onsesegelen dat voor ons gecomen ende gecom-pareert selff in persoonen Willem Bastiaenssen alsman ende voocht van Ariaenken LijskenCuijndersdr ende Dirck Janssen als man endevoocht van Ariaenken Cuijndersdr woonendeop den Oudendijck, alle als rechte erffgenamenvan zaliger Cuijnder Teunissen, ende hebben de voornoemdecomparanten elcx voor hem zelve in de voorschrevenqualiteijt naer den costuijme van Suijthollandtmet handt halm ende mondt opgedragen gecedeertende getransporteert midts desen aen ende tenbehoeve van den edele heer Christiaen Snellenheere van Werckendam voornoemt specialijckeneen hoeffken landts gelegen onder Werckendamvoornoemt groot ontrent vijf talven mergen waernaest aende oostsijde gelandt is cappeteijn vanNesch ende aen de westsijde de putten van denGemeijnlandtdijck het streckent voor van de ervenaff suijtwaerts tot het Smalweer toe ende vanhet eijndt van het Smallweer voorts suijtwaertsop tot de halver Backerskill toe welcke hoeffkenlandts den voornoemde heer in coop vercregen heeftvan de comparanten voornoemt ende dat met alle appen-dentien dependentien servetuten vrijheijden endegerechticheijden van outs ende met recht tot het selvelandt behoorende alles uijtwijsens den brieff daerdesen onse jegenwoordigen brieff deurgesteken engetransfixceert is welcke landt de voornoemde comparantenaengekomen is door doode ende overlijden van CuijnderTeunisse hure comparants huijsvrouwen vader zaliger endeverhalmde daer naer op aen ende ten behoeff van denedele heer voornoemt sonder dat sij comparanten daer eenichrecht actie ofte toeseggen daer op ofte aen meer tebehouden soo recht is ende voorts belooffden sijcomparanten voornoemt alle voorcommer ende voor-plicht aff te doen tot dese dage toe naer den rechtenende costuijme van Suijthollandt alles sonder bedrocharch ofte list 't oirconden der waerheijt soo hebbenwij stadthouder ende schepenen voornoemt onse segelenaen desen brieff gehangen op den 7e junij 1643mij present mede als secretaris SB Willemssen Moermans stadthouder en secretarisWouter Bastiaensen Ghijsbert Claesen Lou

32

folio 19 versusWij Sebastiaen Willemssen Moerman stadthouder van Werckendam ende Wouter Bastiaenssen endeGhijsbert Claessen Lou schepenen aldaer oircondenende getuijge met desen brieff besegelt met onse segelendat voor ons is gecomen ende gecompareert selfsin persoon Jan Philipssen out borgemeester der stadtWoudrichem ende in dier qualiteijt als man endevoocht van Maeijken Heijmansdr ende heeft hijcomparant voornoemt naer costuijme van Suijthollandtmet handt halm ende met mondt opgedragen gecedeertmet eender vrijen gifte gecedeert ende getrans-porteert midts desen aen ende ten behoeve van denheer Christiaen Snellen heere van Werckendamvoornoemt specialijcken eene camp landts gelegenonder Werckendam van outs genaemt het grootenende het cleijn Slick met de caden ende watergangenofte slooten daer aen behoorende het welckestreckt van de erven aff noortwaerts totter halverhaven toe ende dat voorts soo groot ende cleijnals het selve nu tegenwoordich in sijne beheijningengelegen is ende dat met alle wegen ende stegen endenabueren rechten tot het voorschreven Slick behoorende endevoorts met alle appendentien dependentien sevetutenvrijheijden ende gerechticheijden van outs ende met rechttegenwoordich daer toe behoorende het welck denedele heer voornoemt in coop geobtimeert heeft vanJan Philipssen voornoemt ende voort belooffde hijcomparant desen voornoemde camp lants met dengevolgen van dien te vrijen ende te waren ende allevoorcommer ende voorplicht aff te doen tot desendage hier onderschreven toe dien hij van rechts wegenschuldich is aff te doen ende verteech hij comparantvan dit voorschreven landt met den gevolgen van dienende verhalmde daer naer op aen ende tot behoeffvan de edele heer voornoemt sonder eenich recht actieofte toeseggen daer aen ofte op meer te behoudensoo vonnisse der voorschreven schepenen wijsden ende rechtis voorts soo droech hij comparant noch overaen de edele heer voornoemt alsulcken leen als hij comparantbinnen Werckendam voornoemt had liggen waer naestaen de oostsijde geerft is Jan Pieterssen Roijbollende aen de westsijde Jacob Aertssen de Weertdaer Grietebuer tegenwoordich op woont alles sonderbedroch arch ofte list 't oirconden der waerheijdtsoo hebben wij stadthouder ende schepenen voornoemtonse segelen aen desen brieff gehangen desen 7e

augustij 1643 mij present mede als secretarisSB Willemssen Moermans stadthouder en secretarisWouter Bastiaensen Ghijsbert Claessen LouDen Coop hier van is 1600 gulden

33

folio 20Copie 1643

Wij burgemeester schepenen ende raedt der stadtvan Liere doen te weten allen ende eenen igelijckendien dese tegenwoordige letteren getoont endevoorgehouden sullen worden dat voor ons gecompareertis in properen persone Mertten van Cruchte soldaette peerde dienende onder de companie van den heerebaron Bois Dels...ni houdende garnisoen binnende voorschreven stadt van Liere ende heeft wettelijckenende onwederroepelijcken geconstitueert machtichgemaect ende in sijne stede gestelt constitueertmaect machtich ende stelt in sijne stede midtsdesen IJken Lauweris sijne wettige huijsvrouweomme in sijne name ende van sijns constituantswegen op te dragen te cederen ende te trans-porteren aen ende ten behoeve van Dirck Cornelisden Heer alsulcke gronde van erven met allesijne toebehorten als die voorschreven Dirck Cornelissen desgeleden eenige jaren heeft gecocht tegens AertLeenders hare gecostitueerde lest overleden manzaliger waer op eenige penningen soomen verstaet sijn geteltmaer niet all, deselve erve gelegen tot Werckendamontrent de wilmstadt met macht omme den voorschrevenDirck Cornelissen ofte ijmandt anders die hijnoemen soude mogen ..inne te goijen te vestigenende te erven voor heer en hoff competent endehem comparant ende sijne voorschreven huijsvrouwe voorsoo veele hem des aengaet 't ontbestagen't ontgoijen ende 't onteruen bij wittigen bescheedeofte andersints soo naer der bancken recht daer devoorschreven opdracht ende goijnisse geschieden sal beho-ort hem te schieten wittigen gifte te gevewarentschap te doen, ende te geloven, denresterende penningen van de voorschreven coopsomme te ontfangenende daer van quijtantie onder hare singnaturedes versocht sinde te verleenen ende voorts meeralles generalijck ende specialijck daer inne tedoen en te hanteren wes hij constituant al ommepresent ende voor oogen sijnde selver soude cunnenofte mogen doen al waert soo dat de saeckespeciaelder bevel behoeffden als voorschreven staetgelovende te houden over goet vast gesendichende van weerden 't allen dagen onverbrekelijck't gene des bij de voorschreven constitueerde sijne huijsvrouwin 't gene voorschreven voorts gekeert ende gebestigneertsal sijn onder verbintenisse van sijn persoonende allen sijne goederen roerende ende onroerendetegenwoordige ende toecomende al sonderfraude ende argelist ende des 't oirconde hebbenwij borgemeester schepenen ende raedt des

34

folio 20 versusstadt van Liere voorschreven der selver stadts segelten saecken hier onder op 't spacium deser letterendoen drucken ende bij onse gesworen secretarisin de jare van sestienhondert en drie en veertichonder stondt ....hechts ter sijden stondt eenenrooten segel Naer gedane collectie is dat verbant

met het princepael te accordacten mijn eijgen handt dese 10e

augustij 1643SB Willemssen Moermans secretaris

Wij christiaen Snellen heere Van Werckendam ende Wouter Bastiaenssen ende Gijsbert Claessen Louschepenen aldaer oirconden ende getuijgen met desebrieff besegelt met onse segelen dat voor ons is gecomenende gecompareert IJken Lauweris huijsvrouw van Mertenvan Cruchten soldaer te peert binnen der stadt Lier alsvolcomen last ende procuratie hebbende van haerwettelijcken man voornoemt gepasseert voor burgemeester endewethouderen van Lier in date den eerste junij 1643voor ons verthoont ende gebleken ende in onsen registergeregistreert, ende heeft de voornoemde comparanteuijt crachte van de selve procuratie ende in devoorschreven qualiteijt naer den rechte ende costuijmevan Suijthollant met handt halm ende met mondtopgedragen gecedeert ende getransporteertgelijck sij opdracht cedeert ende transporteertmidts desen aen ende ten behoeve van DirckCornelissen den Heer specialijcken alsulcken erveals den voornoemde Dirck Cornelissen hadde gecocht vanAert Leenders de voornoemde comparante haeren overle-nen man welcke erve gelegen is binnen Werckendamover de haven waer naest aen de oostsijde geerft isMaeijken Aerts ende aen de westsijde Jan Peters endeAriaen ende Cornelis Peeters gebroeders het strecktvoor van den sloot ontrent de haven aff noortwaertop tot Geert Govertssen sijn erve toe ende datvoorts soo groot ende cleijn als het selve aldaerin sijne limiten gelegen is het welck de voornoemdeAert Leenders # aengekomen was door doode ende overlijdenvan Aert Leenderssen voornoemt ende dat met alle appenden-tien servetuten vrijheijden ende gerechticheijden vanouts ende met recht tot het selve erve behorendealles uijtwijsens de brieff daer desen jegenwoordigenbrieff deurgesteken ende getransfixceert is endeverteech sij comparantesse van dit voorschreven erffende verhalmde daer naer op aen ende ten behoeffvan Dirck Cornelissen voornoemt ende sijnen erve sondereenich recht actie ofte toeseggen daer aen ofteop meer te behouden ende belooffde sij comparantessevoornoemt dit voorschreven erff te vrijen ende te warenende alle voorcommer ende voorplicht aff te

# sijne gewesen huijsvrouw

Den coop hier van is 237 gulden en sijn betaalt

Huisnummering Couvée colletie nr. 9H

35

folio 21sij van rechts wegen schuldich was aff te doensoo schepenen wijsden ende recht is onder verbantvan alle hare comparantesse roerende endeonroerende goederen present ende toecomendealles sonder bedroch arch ofte list 't oircondendese soo hebben wij heer ende schepenen voornoemtonse segelen aen desen brieff gehangen dese 15e

dach junij 1643 mij present SB Willemssen Moermans secretarisC.W. Snellen Wouter Bastiaensen Ghijsbert Claessen Lou

Wij Sebastiaen Willemssen Moerman stadthoudervan Werckendam ende Wouter Bastiaenssenende Ghijsbert Claessen Lou schepenen aldaeroirconden ende getuijgen met desen brieff besegeltmet onse segelen dat voor ons is gecomen endegecompareert selffs in persoon Willem AdriaenssenLocks als man ende voocht van Adriaenken Eeuwoutsdr ende heeft hij comparant naer costumevan Suithollandt opgedragen gecedeert ende getran-sporteert gelijck hij opdraecht cedeert ende trans-porteert midts desen aen ende in handen van AdriaenFlorissen van der Staell voor ende tot behoeff deronmondige weeskinderen van zaliger Janneken Floorenmet namen Neeltken Eeuwoutsdr ende MaeijkenEeuwoutsdr den vrijen eijgendom van alsulcken gerechtegedeelt ende derde paert in seeckre rijswaert gelegenonder Werckendam over Heijnmolenaers gaetkenvan outs genaempt Beerendeweert waer vande andere twee derdepaerten competeren de selve wees-kijnderen hier voor genoempt waer naest aen de oost-sijde gelandt is den Ambachtsheerweert van outsalsoo genaemt ende aen de westsijde de weij ende CuijnderStoffelen het streckt van het Molenaersgaetken affsuijtwaerts tot Bruijnenkill toe en dat soo groot ende cleijnals hij comparant daer in gerecht was ende hem voor sijn paerthuijsvrouwen moeders erffenisse aenbedeelt is ende verteechhij comparant van dit voornoemde goet ende verhalmde daer naerop aen ende tot behoeff van de weeskinderen voornoemt sondereenich recht actie ofte toeseggen daer op ofte aen meerte behouden voorts soo belooffde hij comparant dit voorschrevenderde paert te vrijen en te waren ende alle voorcommerende voorplicht aff te doen dien hij van rechtswegenschuldich is aff te doen soo vonissen der voorchreven schepenenwijsden ende recht is alles sonder bedroch arch oftelist 't oirconde des 't oirconde deses soo hebben wijstadthouder ende schepenen voornoemt onse segelen aendesen brieff gehangen desen veertienden november 1643mij present secretaris SB Willemssen Moermans stadthouder ende secretarisWouter Bastiaensen Ghijsbert Claesen Lou

36

folio 21 versus1644

Wij Christiaen Snellen heere van Werckendamende Dalm Corsten ende Isbrandt Adriaenssen deVries schepenen aldaer oirconden ende getuijgen metdesen brieff besegelt met onse segelen dat ophuijden desen 22e meert 1644 voor ons gecomenende gecompareert is den eersamen Adriaen Corsten woonende binnen Werckendam ende heefthij comparant naer costume van Suijthollantmet handt halm ende met mondt opgedragengecedeert ende getransporteert midtsdesen aen ende ten behoeve van Meerten lenkert Adriaenssende Bie mede woonende binnen Werckendam voornoemt den vrijen eijgendom van ses hondt landtmet de beplantinge daer op staende geleegen binnenWerkendam voornoemt aen de suijtsijde van Backers-kill waer naest aen de oostsijde gelandt sijnde nonnen van Dordrecht ende aen de westsijdeCornelis Samuelssen van Nesch, het streckt voor van Adriaen Corsten sijn landt aff suijtwaerts optot Wouter Bastiaenssen sijn landt toe gelijckhet selve alrede bij den cooper ende vercoopergereedt ende aangewesen is ende dat vrijgoet om vrij gelt voort met alle appendentiendependentien servetuten vrijheijden ende gerechticheij-den van outs ende met recht tot de voornoemdeses hondt landts behoorende volgens decoopcedull daer van sijnde het welck de voorschrevenAdriaen Corsten aengecomen is door doode endeoverlijden van Anneken Damen des vercoopers vrouwzaliger volgens de cavelceel daer van sijnde endein onse register van de vertichtingen gerigestreert isvoorts belooffde hij comparant dit voornoemdegoet te vrijen ende te waren ende alle voor-commer ende alle voorplicht aff te doen totdese dagen toe, ende verteech hij comparantvoornoemt van dit voorschreven goed ende verhalmde daernaer op aen ende ten behoeve van Lenaet Adriaenssende Bie ende sijne nacomelingen sonder dat hijcomparant voornoemt daer eenich recht actien oftetoeseggen daer aen ofte op meer behoudt soovonnisse der voorschreven wijsde ende recht is alles onderverbant als naer rechten daer toe staende aldusgedaen ende gepasseert desen 22e dach dermaent maert een duijsent seshondert vieren veertich't oirconden deses soo hebben wij heer endeschepenen voornoemt onse segelen aen desen brieffgehangen maer alsoo Isbrandt Adriaenssen deVries gene segelen heeft soo heeft DaenCorsten desen brieff mede over hem besegeltmij present SB Willemssen Moermans secretarisCW SnellenDen Coop hiervan is elff hondert gulden in twee egale termijnen den eersten meij 1644

37

folio 22Wij Christiaen Snellen heere van Werckendamende Daen Corsten ende Isbrandt Adriaenssen deVries schepenen aldaer oirconden ende getuijgen metdesen brieff besegelt met onse segelen datop huijden desen 22e dach meert 1644 voorons gecomen ende gecompareert is deneersamen Adriaen Corsten woonende binnen Wercken-dam voornoemt ende heeft hij comparant naerden costuijme van Suijthollandt overgedragengecedeert ende getransporteert midts desenaen ende ten behoeve van Meerten Adriaenssen deBie mede woonende binnen Werckendam voornoemtden vrijen eijgendom van ontrent vijff hondtlandts ofte soo groot ende cleijn als het selvegelegen is binnen Backerskill waer naest aen deoostsijde gelant sijn de nonnen van Dordrechtende aen de westsijde Cornelis Samuelssen van Neschhet streckt van de Backerskill aff noortwaertsop tot Adriaen Corsten voornoemt sijne tweehont toe gelijck het selve alreede bij de cooperende de vercooper gereedt ende aengewesen is endedat vrij goet om vrij gelt voort met alle appendentiendependentien sevetuten vrijheijden ende gerechticheijdenvan outs ende met recht tot het selve goet behoor-rende volgens de coopcedulle daer van sijndehet welck Adriaen Corsten aengecomen was is doordoode ende overlijden van Anneken Damen desvercoopers moeder zaliger volgens de cavelceel daervan sijnde ende in onsen register van de vertichtingengereisteert voorts belooffde hij comparantdit voorschreven goet te vrijen ende te waren end allevoorcommer ende voorplicht aff te doen tot desendage toe ende verteech hij comparant voornoemtvan dit voorschreven goet ende verhalmde daer naer op aen ende ten behoeve van Meerten Adriaenssende Bie sonder dat hij comparant voornoemt daereenich recht actie ofte toeseggen daer aen ofteop meer behout soo vonnisse der voorschreven schepenenwijsde ende recht is alles onder verbant als naerrechten daer toe staende aldus gedaen endegepasseert desen 22e dach der maent meerteen duijsent seshondert vier en veertich 't oircondedeses soo hebben wij heer ende schepenenvoornoemt onse segelen aen desen brieffgehangen maer alsoo Isbrandt Adriaenssende Vries geene segelen heeft soo heeftDaen Corsten desen brief over hem medebesegelt mij present SB Willemssen Moermans secretarisCW SnellenDen coop hier van is achthondert gulden in twee egale termijnen den eerste termijn meij 1644

38

folio 22 versusCompareerde voor ons Sebastiaen Willemssen Moer-man stadthouder van Werckendam ende Daen Corstenende Heijmen Adriaenssen schepenen aldaer, EeuwoutMicghielssen van Nesch onsen inwoonder ende bekendehij comparant in de voorschreven qualiteijt voorr hem envoor sijne nacomelingen wel ende deuchdelijck schuldichte wesen ende belove te betalen, aen handen vanChristoffel Luijckassen woonende binnen der stedeDordrecht ofte met believe van hem aen de gerechtethoonder deses ter somme van van een hondert endeses ende 't zeventich rijns gulden in welckevoorschreven som Geertken Cornelis Messians is competerendeveertich rijns gulden ijedere gulden ad 40 grootenvlaems dese voorschreven penningen spruijtende ter causse vangeleverde eetwaren ende geleende penningen bij hemcomparant tot sijne contentement ontfangen remucreerde hij comparant 't beneficium dennon mumerato pecunia welcke voorschreven een hondert176 gulden den voornoemde Eeuwout Mighielssen belooftte betalen van huijden desen derden dach meij 1644aff binnen twee jaren eerstcomende jaren endeachtereenvolgende jaren sonder intrest maerhij comparant voornoemt de voornoemde penningen nietenbetaelt sullen de voorschreven penningen blijven staen ophuijs ende erven soo eijgen als leenen daer hij comparanttegenwoordich woont midts, ende als dan te betalenbehoorlijcken intrest tegens de penning sestien in 't jaertotte affcortinge van de hooftpenningen toe voor welckevoldoeningen het alle het gene voorschreven is hijcomparant verbijndt ende verhijpotequeertgelijck hij verbijndt en verhijpotequeert midts desenspecialijcken sijn huijs ende erve soo leenen alsleenen eijgen gelegen binnen Werckendam in eenbeheijninge waer naest aen de oostsijde gehuijstende gegoijt is Grietken Stoffelen ende aen dewestsijde Geert Janssen Seggert het strecktvoor van 's Heerendijck aff noortwaerts op totde Slicksloot toe waer op den secretaris van Werckendamalrede op gestipeleert is ende voorts alle sijnenandere soo roerende als onroerende goederenpresent ende toekomende stellende alle deselvedaer voor ten onderpandt omme bij foute vanvoldoeningen de belooffde penningen met den intrestedaer aen te mogen verhalen met sulcken recht alstoe staende alles sonder bedroch arch ofte list't oirconde der waerheijt soo hebben wij stadthouderen schepenen voornoemt onse segelen aen dese brieffgehangen desn 3e dach der maent meij 1644stilo novo mij present mede als secretaris SB Willemssen Moermans

Den inhout van dese meede vercoofte intreste is betaelt ten handen van Christoffel Lucassen door ArienCornelissen als blijckt bij de quitantie in 't dato den 20e junij 1647

En is bekent te weten de voornoemde Christoffel Luijcassen het in present is van mij D. van de Sluijs schoutvan Werckendam en Geraets Michiels van Nes Dirck Jans Gelder schepenen aldaer dat inhout van dese brieffmet den intresten van dien ten volle betaelt is ende dat de brieff hier van verlooren was en dats van nul engeender waerden is in diens gevonden wort actum den ... november 1650 in presentie van mij D. van der SluijssecretarisHuisnummering Couvée collectie nr. 114

39

folio 23Compareerde voor ons Sebastiaen WillemssenMoerman stadthouder van Werckendam ende DalmCorsten ende Heijmen Adriaenssen schepenenalhier, Cornelis Eeverden mede woonendetot Werckendam voornoemt den welcke bekendenvoor hem ende voor sijne nacomelingen ten vollevermiecht ende betaelt te wesen den lestenpenning metten eersten van een som van ses hondertende veertich carolus gulden die denselve waren competerende van DirckAdriaenssen woonende in de Wercken ende JanHuijbertssen van der Lingen woonende binnen Werck-endam voorchreven, welcke som van penningen wasspruijtende van eenen hou rijs bij den voornoemdeDirck Adriaenssen ende Jan Huijbertssen vanCornelis Eeverden gecocht, welcke penningenverschenen waren meij 1644 welcke hourijs was staende op den Middelweert onderWerckendam, volgens de conditie daer vangemaeckt, welcke conditie hij comparantvoor ons verclaert, ende bij eedt versterckt heeftvermist te wesen ende nieten weet waer dieis, ende off de voorschreven conditie noch mochtegevonden werden ende in handen bleeff soo verclaerdehij comparant de voorschreven noch hare nacome-lingen daer niet meer mede te moijen alsoohij comparant ten vollen bekende voldaen tewesen ende belooffde oock soo de conditiehem ter handt compt te leveren in handen vanDirck Adriaenssen ende Jan Huijbertssen voorschreven sondereenige actie te mogen moveren directelijck ofteindirectelijcke onder verbandt daer toe staendestondt hij comparandt oock toe dat dese quijtantie ten registere sal werden gesteltalles sonder bedroch arch ofte list 't oircondedeses soo hebben wij stadthouder ende schepenenonse segelen hier onder op 't spatium gedrucktdesen eersten dach der maent van junij 1644mij present SB Willemssen Moermans mede als secretarisDaen Corsten Heijmen Adriaensen

40

folio 23 versusCompareerde voor ons Sebastiaen WillemssenMoerman stadthouder van Werckendam ende HeijmenAdriaenssen ende Floris Jacobssen de Vries schepenenaldaer, Cornelis Eeverden onsen inwoonder denwelcken voor ons bekenden voor hem ende voorsijne nacomelingen ten volle vermiecht betaelt endevoldaen te wesen van ende uijt handen van Herman Hendricksen van der Cuijlvan alle het gene den voornoemde Cornelis EeverdenHerman Hendrickssen tot dese dage ende maent toeinclus was competerende soo van de pachten van deDwarsweert als anders waer mede dat hij comparantcasseert doodt ende te niete doet alle schulten endehuercedullen als ander bescheijden voor date desestusschen partijen gemaeckt ofte gepasseert belooffdenhij comparant Herman Hendrickssen ofte egeen sijner nacome-lingen meer te bemoijen maer bekent ten vollen voldaente wesen lesten penning metten eersten alles sonder bedrocharch ofte list 't oirconden deses soo hebben wij stadthouderende schepenen voornoemt onse segelen hier op 't spatiumgedruckt in 't jaer ons heeren een duijsent seshondert endevier en veertich den 23e dach october 1644 stilo novomij present mede als secretaris SB Willemssen Moermans

CopieOp huijden den negentiende november 1644 compar-eerde voor mij Johan Schoormans Henricx openbaernotaris bij den hoven van Hollandt geadmitteert binnen derstadt Dordrecht resedeerende in presentie van getuijgennaer genoempt d' heeren Matthijs Berck raedt-pesionaris ende secretaris deser stadt Dordrecht end heeftgeconstitueert ende machtich gemaeckt sulcx hijdoet midts desen Floris Jacobssen de Vries gevende den selvevolcomen macht authoriteijt ende speciael bevelomme te compareeren voor de gerechten off schepenenvan Werckendam ofte geven dient behooren sal endealdaer wettelijcken opdragen cederen ende transporterenaen ende ten behouve van Isbrant Arijensen de VriesDirck Janssen Gelder Arijen Evertsen ende Jan ClaessenLou een gerechte vierde paert van den griendt ongegrontcavelt gemeen leggende ende met de voorschreven personen die d'eenehelft daer van toe be....... tot Werckendam genaemptQueeckelwaert bij den heere comparant aen de voornoemdepersonen vercoft bij de hoop sonder in metingen gehoudente sijn ende op andere conditien volgens de voorwaerden

41

folio 24daer van sijnde den heere comparant daer vante ontgoeden onterven ende te ontvesten ende de voornoemdecoopers daer inne te goeden erffven ende vesten tebekennen daer van voldaen ende betaelt te sijnbehoorlijcke brieven van transport ende opdrachtendaer van te passeren ende verlijden als naer costuijme aldaergebruijckelijk ende in soodanigen saecken gerguireertmidts dat de voorschreven coopers te samen ende elcx eenvoor all als principael onder renunchiete van denbenefitien van rechten ten behouve van den heerecomparant verlijden sullen eenen schultbrieff van debelooffde cooppenningen ter somme van seven duijsentcarlolus gulden te betalen met tien hondert gulden telkenswel meerdere maer niet minder 't hier der believen midtsden heere comparant drie maenden te vooren daer vanwaershouwende ende dat telcken als oock jaerlijcxmetten intreste jegens ses ten hondert in 't jaer ingegaensijnde den eersten september voorleden ende geduerendetotte volle aflossinge betalinge ende afflossinge toe met't elcker afflossinge een goede soodoende brade stellende tot speciale hipoteecq 't voorschreven vercofte vierdepaert midtsgaders de helft van voornoemde griendingen decoopers toebehoorende ende voorts volgens de coop-voorwaerden ende generalijck alles daer inne meerte doen wes de saecke vereijschen sal ende gelijck denedele heere comparant selver present sijnde soude comendeoff 't geene bij den voorschreven geconstitueerde uijt crachtedeser gedaen sal werden onder verbande als naerrechten versoeckende hier van bij mij notaris gemaecktte werden acte forma aldus gedaen ende gepasseertbinnen Dordrecht ter presentie van Pieter Bastiaenssenende Qurijnat van der Tas als getuijgen hier toeversocht die de minute neffens mij notaris medehebben ondertekent datum als vooren onder stondt accordeertmette minute 't welck ick getuijgen lager stondt JohanSchoormans notaris publieck 1644

Naer gedaene collentie isdese bevonden met de princepaelevan woort tot woort te accorderenactum mijn eijgen handt desennaest lesten november 1644SB Willemssen Moermans secretaris

42

folio 24 versusWij Christiaen Snellen heere van Werckendam endeDirck Janssen Gelder ende Heijmen Adriaenssen schepenender heerlijcheijt voornoemt oirconden ende getuijgen met desebrieff besegelt met onse segelen dat voor ons gecomengecompareert is Floris Jacobssen de Vries mede woonendealdaer als volcomen last ende procuratie hebbendevan de edele heer Mr. Matthijs Berck raetpensionaris endesecretaris der stadt Dordrecht welcke procuratie gepasseertis voor Johan Schoormans Henricx notaris residerende binnenDordrecht ende getuijgen in de voorschreven procuratie genoemptgedateert de negentiende november 1644 voor ons verthoontende gebleken ende in onsen register geregisteert endeheeft hij comparant uijt crachte van de voornoemde procuratienaer den rechte en costuijme van Suijthollant met handthalm ende met mondt opgedragen gecedeert endegetransporteert gelijck hij opdracht cedeert ende transpor-teert midts desen aen ende ten behouve van IsbrandtAdriaenssen de Vries ende Jan Claessen Lou beijde woonendebinnen Werckendam ende Ariaen Eeverden woonende in deWercken haren erven ende nacomelingen den vrijeneijgendom van de gerechte helfte van een derde paert voorschrevengriendt ongegront cavelen gemeen leggende metDirck Janssen Gelder ende Isbrandt Adriaenssen de Vries endePieter de Roover Balliou van Suijthollant voor soo veelsijn vierde paert belangt van outs genaemt Queeckels-weert gelegen onder Werckendam ende dat bij den hoopsonder in eenige metingen ofte begrootingen gehouden tewesen alles volgens ende uijtwijsende de voorwaerdenofte coopcedul daer van gemaeckt ende dat met alleappendentien dependentien sevetuten vrijheijden ende gerecht-icheijden van outs ende met recht tot het voorschreven goetbehoorende voorts belooffde hij comparant in de voorschrevenqualiteijt dit voorschreven goet te vrijen ende waren endeallen voorcommer ende alle voorplicht aff te doen totdesen dage toe die hij van rechts wegen schuldich isaff te doen, ende verteech hij comparant van in qualiteijtals voren van dese voorschreven helfte van 't voorschreven vierde paertende verhalmde daer naer op aen ende ten behoeve vanIsbrant Adriaenssen de Vries ende Jan Claessen Lou endeAdriaen Eeverden voornoemt sonder eenich recht actie oftetoeseggen daer aen ofte op meer te behouden soo schepenenwijsden ende recht is # alles sonder bedroch arch oftelist 't oirconden deses soo hebben wij wij heer endeschepenen voornoemt onse segelen aen desen brieff gehangendesen naest lesten november 1644 mij present SB Willemssen MoermansCW Snellen Heijmen Adriaenssen en ‘t merck van Dirck Janssen Gelder

# ende bekende hij comparant van desen coop ten volle vermiecht ende betaelt te wesen delesten penning met de eerstenDen coop is 3500 gulden contant

43

folio 25Wij Christiaen Snellen heere van Werckendam enIsbrandt Adriaenssen de Vries ende Heijmen Adriaenssenschepenen der heerlicheidt voornoemt oirconden endegetuijgen met desen brieff besegelt met onse segelendat voor ons gecomen en gecompareert is FlorisJacobssen de Vries mede woonende aldaer als volcomenlast en procuratie hebbende van d' heer Mr. MatthijsBerck raetpensionaris ende secretaris der stadt Dordrecht welcke procuratie gepasseert is voorJohan Schoormans Hendricx notaris residerendebinnen Dordrecht ende getuijgen in de voorschreven procu-ratie genoempt gedateert den negentiende november1644 voor ons vertoont ende gebleken ende in onsenregisters geregisteert, ende heeft hij comparant uijtcrachte van de voorschreven procuratie naer den rechte endecosttuijme van Suijthollant met hant halm ende met montopgedragen gecedeert ende getransporteert gelijck hijopdracht cedeert ende transporteert midts desen aen en tenbehouve van Dirck Janssen Gelder sijnen erven endenacomelingen, den vrijen eijgendom van de gerechtehelfte van een vierde paert van den griendt ongegrontcavelt gemeen leggende met Isbrandt Adriaenssen deVries ende Jan Claessen Lou ende Arijen Eeverden enDirck Janssen selffs ende met d' heer Pieter de Rooverballiou van Suijthollant soo veel sijn vierde paert belengtvan outs genaempt Queeckelsweert gelegenonder Werckendam voornoemt ende dat bij den hoop sonderin eenige metingen ofte begroetingen gehouden te sijnvolgens ende uijtwijsende de voorwaerde ofte coopce-dul daer van gemaeckt ende dat met alle appendentiendependentien servetuten vrijheijden ende gerechtigheij-den van outs ende met recht tot het voorschreven goet behorendevoorts belooffde hij comparant in de voorschreven qualiteijtdit voorschreven goet te vrijen ende te waren ende allen voor-commer ende voorplicht aff te doen tot desen dage toedie hij van rechtswegen schuldich is aff te doen, endeverteech hij comparant van in de voorschreven qualiteijt van desevoorschreven helfte van 't voorschreven vierde paert ende verhalmde daernaer op aen en ten behouve van Dirck Janssen Geldervoornoemt sonder eenich recht actie ofte toeseggen daeraen ofte op meer te behouden soo schepenen voornoemt wijsdenende recht is # alles sonder bedroch arch ofte list 't oircondedeses soo hebben wij heer ende schepenen voornoemt onsesegelen aen desen brieff gehangen dese naest lestennovember 1644 ende alsoo Isbrant Adriaenssen noch geenesegelen heeft soo heeft Heijmen Adriaenssen desenbrieff voor Isbrant Adriaenssen mede besegeltmij present SB Willemssen Moermans secretarisCW Snellen Heijmen Adriaenssen Isbrandt Adiaens de Vries

# ende bekende hij comparant van desen coop ten volle vermiecht ende betaelt te wesen den lestenpenning met den eerstenDen coop is 3500 gulden contant

44

folio 25 versusCompareerde voor ons Christiaan Snellen heere vanWerckendam ende Heijmen Adriaenssen ende Floris Janssende Vries schepenen aldaer, Dirck Janssen Gelder endeIsbrant Adriaenssen de Vries, ende Jan Claessen Lou # endeArijen Eeverden woonende in de Wercken, ende bekendesij comparanten voor huer ende huren erven vooral ende als princepael schuldenaer wel ende deugdelijck schuldich te wesen ende beloven te betalen aen handenvan d' heer Mr. Matthijs Berck raetpensionaris endesecretaris der stadt Dordrecht ofte met believen van hem aen degerechte thoonder deses ter somme van seven duijsentrijns gulden ijedere gulden gerekent tot 40 grooten vlaemsdese voorschreven som van penningen spruijtende ter oorsaeckevan den coop van het gerechte vierde paert in eenengriendt van outs genaempt Queekelsweert gelegenonder Werckendam, ende belooffden sij comparantedese voorschreven som van penningen te betaelen aen handen voornoemttelckens tien hondert gulden teffens wel meerdereniet minder 't haarder believen midts d' heer Berck voordrie maenden te vooren daer van te waerschouwendat telckens als oock jaerlijcx met den intreste jegensses ten hondert in 't jaer ingegaen den eersten september deses jaers1644 ende geduerende totte volle ender effectuelebetalingen ende afflossingen toe met elcker afflossingeeen goede soo de ende brave voor welcke betalingenende voldoeningen hij comparanten voorschreven een voor allenals princepael schuldenaer ende de remmuciatie van 't beni-fitium ordinis de besonis et excusonis stellende tenonderpant en tot een vasten hipoteecq stellende tenonderpant ende verhipotequeren midts desen specialijckenhet voorschreven vercochte vierde paert ende generalijckenalle huere roerende ende onroerende goederen presentende toecomende van bij ge..... van stellende alledeselve daer voor onder bedwanck van alle heere hovebancken rechten ende rechteren van bijhoute vanbetalingen de voorschreven som met de verloopen intreste daeraen te mogen verhalen sonder daer tegen te doen oftelaten geschieden in rechten ofte daer buijten alles sonderbedroch ofte list 't oirconde desen soo hebben wijheer ende schepenen voornoemt onse segelen aen desenbrieff gehangen desen naest lesten november 1644mij present SB Willemssen Moermans secretarisCW Snellen Heijmen Adriaenssen Floris Jacobssen de Vries

# alle woonende binnen Werckendam voornoemt

45

folio 26Wij Sebastiaen Willemssen Moerman stadthou-der van Werckendam ende Floris Jacobssen de Vries ende Adriaen Jacobssen van den Heuvelschepenen aldaer oirconden ende getuijgen metdese brieff besegelt met onse segelen dat voor onsis gecomen ende gecompareert den edele heerChristiaen Snellen ende heeft hij comparant naerden rechte ende costume van Suijthollant met hanthalm ende met mondt opgedragen gecedeertende getransporteert gelijck hij opdraecht cedeertende transporteert midts desen in handen van Mr.Cornelis Cant maer ten prouffijte ende behouvevan den weleedelen heer Johan Oom Wijgerdenpresident van 't hoff se....... van justie van HollantZeelandt ende Vrieslant specialijcken een hoeffkenlandts gelegen onder Werckendam voorschreven grootomtrent vijfftalven mergen waer naest aen deoostsijde gelandt is cappeteijn van Nesch endeaen de westsijde de putten van den gemeijnlantsdijck het streckt voor van de erve aff suijtwaertsop tot het Smalweer toe ende van het zuijt van het Smalweertvoorts suijtwaerts op tot de halver Backerskill toevoorts soo groot ende cleijn als het selve aldaerin sijne beheijningen gelegen is ende dat voorts metalle wegen stegen dijcken dammen en gemeijnlandts gevolge van outs ende met recht tot hetvoorschreven landt behoorende alles uijtwijsens de brievendaer van sijnde ende verteech hij comparant van ditvoorschreven landt ende verhalmde daer naer op aen endeten behoeve van weleedelen heer Johan OomWijngaerden voornoemt sonder dat hij comparant eenichrecht actie ofte toeseggen daer aen ofte op meerbehoudt ende belooffde hij comparant dit voorschrevenlandt te vrijen ende te waeren ende allen voorcommerende voorplicht aff te doen tot desen dage toedie hij van rechts wegen schuldich is aff te doensoo schepenen voornoemt wijsden en recht is alles sonderbedroch arch ofte list 't oiconden deses hebben wijstadthouder ende schepenen voornoemt onse segelen aendesen brieff gehangen maer alsoo ick Adriaen Jacobssennoch geenen segelen gebruijck hebbe ick FlorisJacobssen gebeden desen brieff over mij medte te willenbesegelen 't welck ick Floris Jacobssen geerne gedaenhebbe aldus gedaan ende gepasseert dese lestendecember 1644 mij present als secretarisSB Willemssen Moermans stadthouderFloris Jacobsen de Vries Adriaen Jacobzn van den Heuvel

Op den tienden maert 1645 bij Adriaen Jacobssen ende Floris Jacobssen de Vries getaxeert op 2000gulden contant

46

folio 26 versusWij Sebastiaen Willem Moerman Stadthouder vanWerckendam ende Floris Jacobssen de Vries ende AdriaenJacobssen van den Heuvel schepenen aldaer oircondenende getuijgen met dese brieff besegelt met onse segelen dat voor ons gecomen ende gecompareertis den edele heer Christiaen Snellen ende heeft hijcomparant naer den rechte ende costuijme vanZuijthollant met handt halm ende mondt opgedragengecedeert ende getransporteert midts desen in handen van Mr. Cornelis Cant ten proffijteende behouve van den weleedelen heer Johan Oomsmijnheer president van 't hoff van justitie van HollandtZeelandt ende Vrieslandt ende specialijcken eenencamp lants gelegen onder Werckendam voornoemt van outs genaempt het groot ende het cleijn Slick endede cade ende watergangen ofte slooten daer aen behoorendehet welck is streckende van de erve aff noortwaertop totter halver haven toe ende dat voorts soo grootende cleijn als het selve nu in sijne beheijningengelegen is ende dat met alle wegen stegen endena brieven rechten tot het selve landt behoorendewaer aen is behoorende het erve aen de noortsijdevan 's Heerendijck daer aen oostsijde belent isJan Peterssen Roijbolt ende aen de westsijde JacobAertssen de Weert het welk hij comparant ..........opdracht sonder....... voorts belooffde hij comparantdit voorschreven goet te vrijen ende te waren endealle voorcommer ende voorplicht af te doen totdesen dage toe die hij van rechts wegen schuldichis aff te doen ende verteech hij comparant van ditvoorschreven Slick ende ende erve met de gevolge en aenclevenvan dien ende verhalmde daer naer op ende ten behoevevan de weleedele heer Johan van Wijngaarden voornoemtsonder dat hij comparant eenich recht actie oftetoeseggen daer aen ofte op meer behout soo schepenen wijsde en recht is alles sonder bedroch arch ofte list 't oirconden deses hebben wij stadthouder endeschepenen voornoemt onse segelen aen desen brieff gehangenmaer alsoo ick Adriaen Jacobssen noch geenen sege-len gebruijck soo hebben ick Floris Jacobssen gebeden dese brieff voor mij mede te willensegelen 't welck ik Floris Jacobssen gaernegedaen hebbe aldus gedaen ende gepasseert deselesten dach van december 1644 mij present alssecretaris SB Willemssen Moermans stadthouderFloris Jacobssen de Vries Adriaen Jacobzn van den HeuvelOp den 20e meert 1645 bij de schepenen hier onderschreven getaxceert op 2400 guldenHuisnummering Couvée collectie nr. 122

47

folio 27Wij Sebastiaen Willemssen Moerman stadthoudervan Werckendam ende Floris Jacobsen de Vries en Adriaen Jacobssen van den Heuvel schepenen aldaer doenoirconden ende getuijgen met desen brieff besegeltmet onse segelen dat voor ons gecomen ende gecompareertis Mr. Cornelis Geeratssen Cant ende heeft hij comparantnaer den rechten ende costuijme van Suijthollant methant halm ende mondt opgedragen gecedeertende getransporteert midts desen aen ende tenbehouve van Jan Janssen de Lou den vrijen eijgendomvan zeecker erve daer den voornoemde Jan de Lou nutegenwoordich op woont gelegen in de dorpe voornoemtwaer naest aen de oostsijde gelegen is denGemeijnlandtsdijck ende aen de westsijdeAdriaen Corsten het streckt voor van 's Heerendijckaff suijtwaerts op tot waer tot Adriaen Corsten sijnerff toe voorts soo groot ende cleijn als het selvealdaer in sijne limiten gelegen is ende dat met allesijne appendentien servetuten vrijheden ende gerechtich-eijden van outs tot het selve erve behoorendespecialijck dat den voornoemde Jan Janssen de Lou sijnenerve ende nacomelingen erffelijck ende eeuwelijcksullen mogen hebben ende gebruijken ende behoudenhunnen vrijen uijt ende inganck van eenen padt vanses voeten breet over het erff van Adriaen Corstenende dat van vooren tot achteren op de sloot toewelverstaende dat Jan de Lou voornoemt ende sijnen erveende nacomelingen nieten sullen vermogen de voorschreven padtte beplanten ofte betimmeren maer allenlijckgebruijken gelijck voorschreven is ende verteech hij comparantvan dit voorschreven erff ende verhalmde daer naer op aen enten behoeve van Jan Janssen de Lou voornoemt sonder eenichrecht actie ofte toeseggen daer aen op meer te behouden.......... soo schepenen wijsden en recht is voorts belooffdenhij comparant dit voornoemde erff te vrijen ende te warenende alle voorcommer ende voorplicht aff te doen diehij comparant van rechts wegen schuldich is aff tedoen uijtgesondert eenen duijt jaerlijck die den heervan Werckendam daer op is heffende die altijdt verschijntop sint Meertens avondt die neemt den voornoemde coopermede tot sijnen last alles sonder bedroch arch oftelist 't oirconde desen soo hebben wij stadthouder enschepenen voornoemt onsen segelen aen desen brieff gehangenaldus gedaen ende gepasseert desen lesten dach vandecember 1644 mij present mede als secretarisSB Willemssen Moermans stadthouder en secretarisAdriaen Jacobzn van den Heuvel Floris Jacobssen de VriesDen coop is .... gulden contant

Huisnummering Couvée collectie nr. 25b

48

folio 27 versusCompareerde voor ons Dirck Janssen Gelder endeHeijmen Adriaenssen schepenen der ambachtheerlijcheijtvan Werckendam Sebastiaen Willemsen Moerman secretarisaldaer den welcken voor ons bekende voor hemsijnen erven ende nacomelingen wel ende deugdelijckschuldich te wesen ende belooffde te betalen aen handenvan Jan Claessen woonende onder den gerechte van Eetenin qualiteijt als bloetvoocht van het naergelatenweeskijnt van zaliger Heijlken Claesdr ofte aen den gerechtehouder deses tot behoeff van Maeijken Bastiaensdrweeskijnt voorschreven ter som van 't zestich carolus guldentot 40 grooten vlaems 't stuck dese penningen spruijtendeofte hercomende ter saecke van het voorschreven weeskijntsmoeder zaliger erffenisse ende besterffenisse voorschreven schoutende gerechte van de Dussen Muijlkerk belooft heeftende op seecker sijn comparants huijs in dier tijdt ge.....was ende belooffden hij comparant voornoemt dese voorschrevensestich gulden te betalen aen Maeijken Bastiaensdrvoornoemt wanneer sij tot haren mondigen gecomen sal sijnsonder nochtans intrest te betalen maer sal hijcomparant de voorschreven penningen mochen gebruijcken tot desvoorschreven weeskijnt mondigen dagen daer toe gel......den voornoemde voocht bekende indt conditie soo hetvoorschreven weeskijnt afflijvich quame te werden voorsijne mondige dage dat hij comparant als dan salmogen volstaen aen des voorschreven weeskijnts vrienden van's moeders sijde met dertich gulden eens volgens hetende uijtwijsens het accoordt aende Dussen voornoemtdaer aff gemaeckt ende in het register aldaergeregistreert ende hier mede is de voornoemde voocht teb....... dat affgelost is de voornoemde 't zestich gulden isop het voorschreven voorhuijs aende Dussen bij Mr Lambrecht vandesen gecocht gevest waren ende stelt hij comparantin plaetsse van dien tot ......... en rechten onderpandende hypeteecq sijn huijs ende erve staende endegelegen binnen binnen Werckendam voorschreven waer naestaende oostsijde geerft is Steven Pieterssen ende aen dewestsijde Wouter Bastiaenssen het streckt voor van's Heerendijck aff noortwaerts op tot der halver haventoe ende voorts alle sijnen roerende ende onroerendegoederen present ende toecomende onderwerpende alledeselfs 't recht ende excecutie van alle hoven banckenrechten ende rechthoven van bij fouten van betalingen hethem voorschreven is daer aen te mogen verhalen met alsulckenrecht als de gerechten thoonder deses dat believen salen goetduncken sal alles sonder bedroch arch of list't oirconden deses soo hebben wij schepenen voornoemt onsesegelen aen desen brieff gehangen desen 23e janvarij 1645SB Willemssen Moermans secretaris 1645Dirck Janssen Gelder Heijmen Adriaenzn

Volgens door handen van mijn schoonmoeder zelfe zijners breeder in de brieff gementioneert den eerstenpenning meten lesten volgend de quijtanti bij desse mij secretaris vertoont sijnde bijgehant .uderts vanMaeijken Bastiaens op den 31 meij anno 1662 Mij tegenwoordig als secretaris B Boenes

Huisnummering Couvée collectie nr. 106-107

49

folio 28Wij Sebastiaen Willemszn Moerman stadthoudervan Werckendam Dierck Janssen Gelder ende AdriaenJacobsssen van den Heuvel schepenen aldaer oirconden engetuijgen met desen brief besegelt met onse segelendat voor ons gecomen ende gecompareert is heerChistiaen Snellen ende heeft hij comparant naer denrechte ende costuijme van Suijthollant met hanthalm en met mondt opgedragen gecedeert ende getran-porteert midts desen aen ende ten behoeve van JanDircksssen Smidt wonende tot Werckendam voornoemt specialijck een huis ende erve staende ende gelegenbinnen Werckendam voorschreven waernaest aende oostsijde geerft is Neeltgen Dircksen ende aende westsijdeis gelegen de Kerckstege het streckt van AdriaenBerendsen sijne heijninge aff suijtwaerts op tothet kerckhoff toe voorts soo groot ende cleijn alshet selve aldaer in sijne limiten staende ende gelegenis ende dat met alle appendentien dependentienservetuten vrijheijden en gerechticheijden van outs enmet recht tot het voorschreven huijs ende erve behoorendeende beloofde hij comparant dit voorschreven huijs endeerve te vrijen ende te waren ende alle voorcoommerende voorplicht aff te doen die hij van rechts wegenschuldich is aff te doen dat is vrij goet om vrij gelduijtgesondert twee duijten alle jaer die den edeleHeer van Werckendam daer op is sprekende ende altijdop sint Mertens avond moeten betaelt worden dieneempt den cooper mede tot sijnen laste alles uijt wij-sens de brieven die daer van sijn ende vertheech hijcomparant van dit voorschreven huijs ende erve endeverhalmde daer naer op aen ende tot behoeff vanJan Dirckssen Smidt voornoemt sonder dat hij comparantvoornoemt eenich recht actie ofte toeseggen daer opofte aen meer behout soo schepenen wijsden wijsdenende recht is alles sonder bedroch arch oft list't oirconde der waerheijdt soo hebben wij stadthouderende schepenen voornoemt onse segelen aen dese brieffgehangen dese dartienden dach der maent maertano 1645 stilo novo mij schout mede als secretarisSB Willemssen Moermans stadthouder en secretarisDirck Janssen Gelder Adriaen Jacobzn van den Heuvel


50

folio 28 versusWij Sebastiaen Willemssen Moerman stadthouder vanWerckendam ende Dirck Janssen Gelder en Adriaen Jacobssen van denHeuvel schepenen aldaer oirconden en getuijgen met desen brieffbesegelt met onse segelen dat voor ons gecomen en gecompareertis Janneken Geerartsdr weduwe wijlen Aert CornelissenBruijnswijcker zaliger geassisteert met Geerit Aertssen Bruijnswijckerharen gecoren voocht in desen ende heeft de voornoemde comparant endecomparante met haren gecoren voocht in dese in de voorschrevenqualiteijt naer den rechten ende costuijme van Zuijthollandt methant halm en met mondt opgedragen gecedeert ende getrans-porteert midts desen aen ende ten behoeve van Aert TeunissenHeerschup woonende binnen Werckendam voorschreven den vrijeneijgendom van de helfte van het huijs ende de gerechte helffte vanhet erff aen het voorschreven huijs gelegen ende behoorende midts desende helfte van de stege aen het voornoemde huijs en erve behoorendestaande ende gelegen aen de noortsijde van 's Heerendijckwaer naest aen de oostsijde gegoijt is is Bastiaen Bastiaenssenende aen de westsijde Peeter Claessen het huijs streckt voor van demiddelmuer tusschen Daniel Bastiaenssen ende voornoemde helftvan voorschreven huijs achterwaert ofte noortwaerts op tot de lootstoe welcke loots Aert Teunissen ende Daniel Bastiaenssen samensullen gebruijcken sonder den eenen den anderen te versarren maerAert Teunissen sal in de voornoemde loots mogen setten een bedtstedesonder iemandts becroon ende de voorschreven helfte in 't voorschreven erffonverscheijden en onbedeeld van Daniel Bastiaenssen is strecktvan voornoemde loots aff noortwaerts op tot der halver haven toeende dat soo groot ende cleijn als het voornoemde huijs ende erff aldaerin sijne limiten staende ende gelegen is midts die conditiedat Aert Teunissen Heerschup ende Daniel Bastiaenssen de gootte weeten d' een helfte van de selve malcanderen sullen moetenhelpen onderhouden soo voor als achterwaerts van de ander helftmoet onderhouden werden ende bij Bastiaen Bastiaenssen ende dat voorts metalle wegen ende stegen scheijdingen ende nabueren rechten vanouts ende met recht tot de voorschreven helfte behoorende ende datvrij goet en vrij gelt sonder de gerechticheijt van den duijt sjaersdie de edele heer van Werckendam daer op is sprekende die neemtden cooper mede tot sijne last voort belooffde de voornoemdecomparante de voornoemde helfte in 't huijs en erff te vrijen endete waren en allen voorcommer ende voorplicht aff te doentot desen dage toe die sij van rechts wegen schuldich isaff te doen ende verteech sij comparante in de voorschreven qualiteijtvan de voorschreven helfte in 't huijs erff ende loots ende stege endeverhalmde daer naer op aen ende ten behoeve van AertTeunissen Heerschup voorschreven sonder dat sij eenich recht actieofte toeseggen daer aen ofte op meer te behouden sooschepenen wijsden ende recht is alles sonder bedroch archofte list 't oirconden deses soo hebben wij stadthouder en schepenen voornoemt onse segelen aen dese brieff gehangen desendartienden dach meert ano 1645 mij present mede als secretarisSB Willemssen Moermans stadthouder en secretarisDirck Janssen Gelder Adriaen Jacobzn van den Heuvel


51

folio 29Wij Sebastiaen Moerman stadthoudervan Werckendam ende Dirck Janssen Gelder endeAdriaen Jacobssen van den Heuvel schepenen aldaeroirconden ende getuijgen met desen brieff besegeltmet onse segelen dat voor ons gecomen ende gecompar-eert is Janneken Geeretsdr weduwe wijlen Aert CornelisBruijnswijcker zaliger geassisteert met Geerit AertssenBruijnswijcker haren soon ende gecoren voocht in desenende hebben de voornoemde comparanten in de voorschreven quali-teijt met handt halm ende met mondt naer den costumevan Suijthollandt opgedragen gecedeert end getrans-porteert midts desen aen en ten behoeve van DanielBastiaenssen Cuijken specialijck de gerechte voorstehelfte van het huijs staende binnen Werckendam waernaest aen de oostsijde gehuijst is Bastiaen Bastiaenssenende aen de westsijde Peeter Claessen het streckt voorvan 's Heerendijck aff noortwaerts op tot denmiddelmeur tusschen Aert Teunissen Heerschup endeDaniel Bastiaenssen voornoemt toe ende de gerechtehelfte van het erff ende loots achter aen het voonoemdehuijs onverscheijden ende onbedeelt is staende endegelegen midts dat Aert Teunissen voornoemt in de voornoemdeloots mach maecken een bedtstede sonder tegenseggenvan Daniel Bastiaenssen voornoemt ende het voornoemde erffis streckende van de voornoemde loots aff noortwaerts op tot denhalver haven toe item dat Daniel Bastiaenssen voorschrevende stege mede mach gebruijken beneffens AertTeunissen voornoemt ende dat oock den een den ofte denanderen en vermach niemants te verhuren door de voorschrevenstege te wegen als die daer met recht door behoorensonder huer beijde consent en believe welverstaende endedat Daniel Bastiaenssen ende Aert Teunissen Heerschupvoornoemt de goot aen de oostsijde van 't voorschreven huijs voord' een gelt malcanderen moeten helpen onderhoudensoo voor als achter daer het van noode wesen sal endat dat voorts met alle appendentien dependentien sevetutenvrijheijden ende gerechticheijden van outs ende met rechttot het voornoemde huijs ende erff behoorende ende datvrij goet om vrij gelt sonder de gerechticheit van de duijtjaerlijcx die de edele heer van Werckendam daer op issprekende die neempt den voornoemde Daniel Bastiaenssen medetot sijnen last voorts belooffde sij comparanten dese voornoemdehelfte in 't voorschreven huijs ende loots ende erff endestege te vrijen ende te waren ende alle voorcommeren voorplicht aff te doen tot desen dage toe die sij vanrechts wegen schuldich is aff te doen ende verteechsij comparante in de voornoemde qualiteijt van de voornoemde helftensoo van 't huijs erff loots ende stege ende verhalmdedaer naer op aen en tot behoeff van Daniel Bastiaenssenvoornoemt sonder dat sij eenich recht actie ofte toeseggendaer aen ofte op meer behout soo schepenen wijsdenen recht is alles sonder bedroch arch ofte list't oirconden deses soo hebben wij stadthouder endeschepenen voornoemt onse segelen aen desen brieff gehangendesen 13e dach meert 1645 mij presentSB Willemsen Moermans mede als secretarisDirck Janssen Gelder Adriaen Jacobzn van Den HeuvelHuisnummering Couvée collectie nr. 94

52

folio 29 versusWij Sebastiaen Willemssen Moerman stadthoudervan Werckendam ende Floris Jacobssen de Vries endeHeijmen Adriaenssen schepenen aldaer oirconden endegetuijgen met dese brieff besegelt met onse segelen datvoor ons gecomen ende gecompareert Dirck Janssen Gelderende Dirck Adriaenssen woonende in de Wercken endehebben sij comparanten voornoemt met handt halm en met mondtnaer rechte ende costuijme van Zuijthollant opgedra-gen gecedeert ende getranspoteert gelijck sij opdragen endecedeeren ende transporteeren midts desen aen ende tenbehoeven van Cornelis Janssen Gelder woonende binnenWerckendam, den vrijen eijgendom van seeckere een huijsende erve staende ende gelegen binnen Werckendam daeraen de oostsijde naest gelegen is Jacob Adriaenssen van denHeuvel met sijn erff ende aen de westsijde CornelisSamuelssen van Esch strekkende van der halver haven affsuijtwaerts op tot 's Heerenstraet toe ende voortsvan 's Heerenstraet aff suitwaerts op tot den halvensloot toe die tegenwoordich achter dit voorschreven erffleijt welcken sloot bij den voornoemde Cornelis Janssen medemoet onderhouden werden beneffens d' andere nabeurenende den selven oock mede gebruijcken ende dat voortsmet alle appendentien dependentien vrijheijden ende gerechticheijden van outs ende met recht tot het voorschrevenhuijs ende erve behoorende volgens ende uijtwijsensd' oude brieven daer desen onsen jegenwoordige brieffdeurgesteken ende getansficxeert ende verteegen sijcomparanten van dit voorschreven huijs ende erff ende verhalmdedaer naer op aen ende ten behoeve van Cornelis JanssenGelder voornoemt sonder eenich recht actie ofte toeseggendaer aen ofte op meer te behouden soo vonnisse dervoorschreven schepenen wijsde en recht is voorts belooffdensij comparanten het voorschreven huijs ende erff te vrijen en tewaren ende alle voorcommer ende voorplicht aff tedoen die sij comparanten van rechts wegen schuldichsijn aff te doen dat alles onder verbant als naer rechtendaer toe staende ende bekende sij comparantenvoornoemt van den coop ten volle vermiecht voldaen endebetaelt te wesen den lesten pennick metteneersten alles sonder bedroch arch ofte list 't oircondender waerheijt soo hebben wij stadthouder endeschepenen voornoemt onse segelen aen desen brieffgehangen desen 22e appril 1645 mij present medeals secretaris SB Willemssen MoermansHeijmen Adriaenzn Floris Jacobsen de Vries


53

folio 301645

Wij Sebastiaen Willemssen Moerman stadthoudervan Werckendam ende Dirck Janssen Gelder endeAdriaen Jacobssen van den Heuvel schepenen aldaeroirconden ende getuijgen met desen brieff besegeltmet onse segelen dat voor ons gecomen ende gecom-pareert selffs in persoon Eeuwout Micghielssen, endeheeft hij comparant naer den rechte ende costuijmevan Zuijthollant met handt halm ende mondtopgedragen gecedeert ende getransporteert gelijckhij opdracht cedeert ende transporteert midts desenaen ende ten behoeve van Adriaen Cornelis Thijssenden vrijen eijgendom van een erffken gelegen achteraen het erve sijnde leenroerich daer het huijs opstaet waernaest ten oosten gehuijst ende gegoijtis Greetken Stoffelen weduwe wijlen AnthonisCommerssen zaliger ende aen de westsijde Geeurt JanssenSegert het streckt van het voornoemde leen aff noortwaertsop tot den Slicksloot toe voorts soo groot endecleijn als het selve erffken aldaer in sijne limitengelegen is volgens ende uijtwijsende d' oude brievendaer desen onsen jegenwoordigen brieff deurgestekenende getransfixceert is ende verteecg hij comparantvoornoemt van dit voornoemde erffken ende verhalmde daernaer op aen ende ten behoeve van Adriaen Cornelissenvoornoemt sijnen erven ende nacomelingen sondereenich recht actie ofte toeseggen daer aen ofte opop meer te behouden soo vonnisse der voorschreven schepenenwijsden en recht is voorts belooffde hij comparantvoornoemt dit voorschreven erffken te vrijen ende te warenende alle voorcommer ende voorplicht aff teaff te doen tot desen dage toe die hij van rechtswegen schuldich is aff te doen onder verbandt vansijn persoon ende goederen mackende deselve subiectvoor allen heeren hoven bancken rechten ende rechterenalles sonder bedroch arch ofte list 't oircondendeses soo hebben wij stadthouder ende schepenenvoornoemt onse segelen aen desen brieff gehangendesen naest lesten april ano 1645 mij present medeals secretaris SB Willemssen moermans stadthouder en secretarisDirck Janssen Gelder Adriaen Jacobzn van den Heuvel


54

folio 30 versusCompareerde voor ons Sebastiaen Willemssen Moer-man stadthouder van Werckendam ende Dirck JanssenGelder ende Adriaen Jacobssen van den Heuvel schepenenaldaer Eeuwout Michielssen ende heeft hij compar-ant naer den costume van Zuijthollant overgedragengecedeert ende getransporteert midts desen aenende ten behoeve van Adriaen Cornelissen Thijssen denvrijen eijgendom van een erffken gelegen 't eijndenhet leen, het welck eertijts van het Slick gecochtende gegraven is daer aen de oostsijde met de wederhelft gelegen is Grietken Stoffelen weduwe wijlenAnthonis Commerssen zaliger ende aende westsijde denSlicksloot toe dat soo groot ende cleijn alshet selve aldaer in sijne limiten gelegen is allesvolgens ende uijtwijsende den brieff onder de voornoemdeGrietken Stoffelen berustende ende verteech hij comparantvoornoemt van dit voorschreven erve ende verhalmde daer naer op aen ende ten behoeve van Adriaen Cornelissen voorschrevensijne erven ende nacomelingen sonder eenich rechtactie ofte toeseggen daer aen ofte op meer te behoudensoo vonnisse der voorschreven schepenen wijsden ende rechtis voorts belooffde hij comparant voornoemt 't voorschrevenerffken te vrijen ende te waren ende alle voorcommerende alle voorplicht af te doen tot desen dage toedie hij van rechtswegen schuldich is aff te doendaer onder verbijnde sijn persoon roerende endeonroerende goederen stellende deselve onder verbantvan allen heeren hoven bancken rechten ende rechterenalles sonder bedroch arch ofte list 't oirconden derwaerheijt soo hebben wij stadhouder ende schepenenvoornoemt onse segelen aen desen brieff gehangen desennaest lesten aprill 1645 mij present als secretarisSB Willemssen Moermans stadthouder en secretarisDirk Janssen de Gelder Adriaen Jacopzn van den Heuvel


55

folio 31Op huijden desen naest lesten apprill 1645soo hebben wij Sebastiaen Willemssen Moerman sadthouder van Werckendam endeDirck Janssen Gelder ende Adriaen Jacobssen van denHeuvel schepenen aldaer ten versoecke van dencollecteur van den 20e ende 40e penning geweerdertde gerechte helfte van twee mergen griendengelegen onder Werckendam in een weerlandtsvan outs genaempt het Goutsse Breetweerwaer naest aen de oostsijde gelandt leijt denweleedelen heer van Werckendam ende aen dewestsijde Dirck Schildensloot, het streckt uijt dennoorden van den sloot aff suijtwaerts op tot derhalver Backerskill toe het welck WillemkenJacobsdr van haren zaliger man Bastiaen Stoffelenin lijfftochte gemaeckt is heur leven lanckgeduerende geweerdeert op seshondert guldencompt hier voor den 20e penning dartich gulden dieden collecteur van voornoemde 20e penning bekent ontfangente hebben 't oirconden der waerheijt soo hebbenwij dese acte onderteekent dach datum alsboven mij present mede als secretarisSB Willemssen Moermans stadthouder en secretarisDirck Janssen Gelder Adriaen Jacobzn van den Heuvel

Op den selven dito soo hebben wijSebastiaen Willemssen Moerman stadthouder vanWerckendam ende Dirck Janssen Gelder ende AdriaenJacobssen van den Heuvel schepenen aldaer tenversoecke van den collecteur van den 20e ende 40e penning geweerdeert de gerechte helftte van tweemergen grienden gelegen onder Werckendam over denBackerskill in den weer landts van outs genaempthet Goutse Breetweer waer naest aen de oostsijdegelandt sijn Ghijsbert Claessen ende Jan Claessen Lougebroeders ende Wouter Bastiaenssen ende BastiaenkenPauwels ende aen de westsijde Neeltken Wilssen cum-sius het streckt uijt de Backerskill aff suijtwaertsop tot de weeskijnder van Eeuwout Gielen huerlandt tot het welck Willemken Jacobdr van haerenzaliger man in tochte gemackt is heur leven lanckgeduerende ende d' ander helft van dese ende van de voornoemdetwee mergen hier in eijgendom sijn competerende endeis dese helfte voornoemt geweerdeert op gelijcke seshondertgulden compt hier voor den 20e penning 30 gulden die den colleteurvan voornoemde 20e penning ontfangen te hebben 't oirconde derwaerheijt soo hebben wij desen ondertekent dach datum als boven mij pressent als secretaris SB Willemssen Moermans stadthouder

56

folio 31 versus1645

Op huijden desen naest lesten aprill 1645soo hebben wij Sebastiaen Willemssen Moermanstadthouder van Werckendam ende Dirck Janssen Gelderende Adriaen Jacobssen van den Heuvel ten versoeckenvan den collecteur van den 20e ende 40e penning geweerdertde gerechte helfte van twee mergen grienden gelegenbinnen Werckendam in een parceel landts van outsgenaempt Heermansweer gelegen in vier parceelengelijck ende alsoo het selve met Jacob Adriaenssen van denHeuvel ende met Maeij Claesdr begrondt cavelt leijthet welck wert geweerdeert weerdich te wesenseshondert gulden het welck Willemken Jacobdr inlijftochte gemaeckt is van haren zaliger man BastiaenStoffelsen ende de wedergelt is hier in eijgendomcompeterende comp hier voor den 20e penning dartich guldende welcke den collecteur van den voornoemde 20e penning betaeltontfangen te hebben alles sonder bedroch arch oftelist 't oirconden deses soo hebben wij stadthouder endeschepenen voornoemt dese acte onderteekent dachdatum als boven mij present mede als secretarisSB Willemssen Moermans stadthouder en secretarisJacobssen van den Heuvel Dirck Janssen Gelder Adriaen

folio 27 De huijsen staen in 't register van denleenen also die leenroerich sijndient hier voor memorij

57

folio 32Wij Sebastiaen Willemssen Moerman stadthoudervan Werckendam ende Dirck Janssen Gelder endeAdriaen Jacobssen van den Heuvel schepenen aldaer oircondenende getuijgen met desen brieff besegelt met onsesegelen dat voor ons gecomen ende gecompareert sijnJohan Vervoorn van Lamberts ende Geerit AnthonissenStockmans ende Anthonis Janssen Rijswijck diaconenende versorgers van den armen tot Werckendam voornoemtende hebben sij comparanten in de voornoemde qualiteijtende van wegen den armen voornoemt naer den rechteende costume van Zuijthollant met handt halm endemet mondt opgedragen gecedeert ende getransporteertgelijck sij opdragen cedeeren ende transporteerenmidts desen aen ende ten behoeve van CornelisWouterssen van Teeteringen woonende binnen Wercken-dam voornoemt specialijcken alsulcken huijs ende erffwesende erffthijns dat Adriaen Janssen Dachgelt zaligermetter doodt geruijmt ende achtergelaten heefthet welck aen den aen den armen van Werckendam vervallenis alsoo Adriaen Janssen Dachgelt lange jaren van dearmen aelmoesen aldaer heeft geleeft welck voorschrevenhuijs ende erff is staende ende gelegen over de havenwaer naest ten oosten gegoijt sijn d' erffgenamen vanMaaij Peeters zaliger ende aen de westsijde Aert Aertssende Weert het streckt ten deele voor van der halverhaven aff noortwaerts op soo verre ende soo grootende cleijn als het bij Adriaen Janssen Dachgelt nu altijtgebruijckt is geweest ende dat voort met alleappendentien dependentien servetuten vrijheijden enende gerechticheijden van outs ende met recht tot hetvoornoemde huijs ende erff behoorende, ende verteegen sijcomparanten in de voorschreven qualiteijt ende verhalmde daernaer op aen ende ten behoeve van Cornelis Woutersenvan Teeteringen voornoemt sonder eenich rechtactie ofte toeseggen daer aen ofte op meer behoudenvoorts belooffden sij comparanten dit voorschreven huijs enerff te vrijen ende te waren ende alle voorcommerende voorplicht aff te doen tot desen dage toe die sij vanrechts wegen schuldich sijn aff te doen uijtgesondertses gulden alle jaers tot betalingen van de erffthijnsdie neempt Cornelis Wouterssen mede tot sijnenlaste sonder dat de voornoemde diaconien in een ge-waerboerg gehouden sijn staat ende het selve medevoor alles sonder bedroch arch ofte list 't oircondendeses soo hebben wij stadthouder ende schepenen voornoemtonse segelen aen desen brieff gehangen desennaest lesten aprill 1645 mij present mede als secretaris Huisnummering CouvéeSB Willemssen Moermans stadthouder en secretaris collectie nr. 11HDirck Jansen Gelder Adriaen Jacobssen van den HeuvelDen coop is 429 gulden op drie egale termijnen waer van den eerste termijn betaelt is

58

folio 32 versusConditien ende voorwaerden waer op denontfanger Dirck van Schilperoort ten overstaen van de heeren Cornelis van Teresteijn ende Eeuwout vanDussen gecommitteerde raden van de Staaten vanHollant ende Westvrieslandt voor de ene helft endeBastiaen Snellen mett kerckmeesters van Werckendamvoor d' ander helft vercoopen willen seecker percheelgriendts soo groot ende cleijn't selve gelegen sij inWerckendam buijtdijcx binnen zijne limiten toecomended' pastorije ende d' kercke van Werckendam elcx halff ende halff ende dat aen drie parceelen hier naerdistintelijck uijtgedruckt ende dat uijt crachtevan zeeckere apposstille den date den 4e martij1643 eerst zul.... de voorschreven griendingen vercoopenbij den hoop sonder maet ende mette voetgestootensonder dat arger begrootingen word gedaen dencoopers sullen voorhen hunnen erven ende nacomelingenofte actie van hen vercrijgende in vrijen eijgendomd' gecochte partijen van griendingen gebruijcken endebesitten sonder dat daer aff voor dese reijse eenichrecht van naecoop naestinge of lossinge sal mogengeschieden, de coopers sullen de gerechte percheelvrij ende zonder eenich tegensprecken van ijemandenterstondt mogen aenvaerden als sijnde tegenwoordichuitter huere welverstaendee dat den coopers sullenmoeten gedoogen dat het hout daer op alreede staendeende houbaer zijnde daer van sal moeten werdengethuelt tot halff april eerstcomende als voor desendien hout vercoft zijnde ende dat met de meesteaccomoditeijt ten wederzijden als doenlijck zijmen sal den coop van de voorschreven griendingen voor zoo-veel het gemeene landt belangt bij all tractatenvan paijse houden staen ende doen approbeerengelijck men den coopers huren erven ende nacomelingenofte actie van huer hebbende garenderen costeloosende schuldeloos houden zal van alle actie aenspraekpretensie ende becommernisse die den zelve soudenmogen gemobeert werden ter cause van den voorschrevencoop ende voor de onderhoudingen van alle dese voorschreven pointen sullen de staten verbijnden alle degoederen ende incomsten van 't gemeene landtvan Hollandt en Westvrieslandt tot welcken eijndende coopers behoorlijcke brieven innehoudende allede voorschreven clausullen ende belooffen bij den staten onderhuren zegel gelevert werden buijten huren costenvoor zoo veel het gemeene landt bel....gt denkerckmeesteren zullen mede niet gehouden zijn eenigwaerborgen te stellen met sodanige gerechticgenals 't selve gecompeteert heeft gehadt, de cooperszullen desen bij h..... belooft sonder eenige cortingebetaelen als d' eene helfte in handen van den ontfangerSchilperoort binnen d' elfte ende wederhelfte aen dekerckmeesteren van Werckendam ofte die daer lest

folio 33soude mogen hebben te weeten een derde paert

59

gereet ofte uijtterlijck ten dage van 't verlij van de brievenhet welck genomen werd voor meij eerstcomendehet tweede derde paert meij daer aen # alle precijsie # volgende enop peijne dat men naer elcken verschijndach van de selve vercoste derde paertcustingen zal moeten betalen den intrest jegens een jaer daer aenden penning twijntich naer beloop des tijdt sondernochtans onder dat pretext de penning langer onderhen te houden ende alsoo de gifte brieven died' heeren staten jegenwoordich sijn hebbendewerden gecomprehendeert ende begrepen medein de coopbrieven selffs onder haren segel soo sullend' selve brieven den coopers worden gelevert op debetalingen van den lesten termijn van hunne belooffdecooppenningen waer van de betalingen dese van deselve brieven zullen werden gestelt welckebrieven ter secretarije daer onder de parceelengelegen sullen zijn werden gedomincieert naerelcken verschijndach sullen de coopers haren erven endenacomelingen ofte haerluijder borgen als princepaelenschuldenaers in personen en hare goederen eenlijckende metterdaet daer vooren mogen werdergeexcuteert bij gebreke van betalingen ende sullende gecochte perceelen mede voor de betalingenvan de custinhg penningen verbonden blijven ter tijdt endewijlen toe de selve ten vollen voldaen endebetaelt sullen wesen in alle manieren aff daer vande custinhgbrieven voor den gerechte daer onderde selve grienden gelegen sijn waren gepasseertde coopers sullen binnen somerschijns nae dencoope stellen twee goede ende sufficente borgenvoor de betalingen van de custingh penningen op peijnevan de vercoctte geoderen partijen wederomme opgeveijlt te werden tot laste van de voorschreven coopersende indien het meerder gelt sal daer van geenproffijt hebben ende wat het minder gelt soudemogen geven sullen 't selve terstondt moeten op-leggen ende betaelen ende daer vooren als boven werdengeexcuteert, de coopers zullen van elcken guldendie zijluijden beloven te betalen eenen stuijvertot e....mtsoen sonder verminderinge van deprincepale cooppenningen gelijck de selve mede sullenbetalen voor de pastorije helfte in plaetse van de40e penning alleenlijck den 80e penning ende voor d' anderhelfte den 40e penning, ende ofte uijttet mijneneenige questie gebiet sal 't selve staan terdecusie van de heeren gecommitteerdens overdese vercoopingen staende ende een iegelijck salsijn bodt staende moeten doen tot der s...nnenonderh....ck, eijntelijck sullen de coopers

60

folio 33 versusrestitueren alle het treckgelt het welck op de coopers sullen niet elke partije opgesteeken ende getrocken sal worden gehouden sijn eenich mede sonder veranderinge van de princepale treckgelt te restuerencooppenningen

De pastorije ende kerckvan Werckendam

Een stuck griendts genaempt 't Kercken-griendt gelegen buijtendijcx binnen sijne limitenverongelt werdende voor negen mergen aen de wetalhier geveijlt soo groot ende cleijn 't selve gelegesij sijnde in geheel lest gebruijckt voor 20 januarijbij Huijbert Geertsen ende Hendrick HermanssenBaggerman wordende verdeelt in drie parceelenhiernaer volgende het eerste perceel wert geseijtontrent groot te wesen dardalve margen soogroot ende cleijn 't zelve gelegen zij mette voet gestotenjegenwoordich ten deele tweejarich hou strekkendevan de affmetinge aff noortwaerts op tot Heijn-molenaers gaetken toe gelandt oostwaerts JacobAdriaenssen van den Heuvel ende westwaerts GrietkenCornelis Pouwels 't gene op dit perceel jegenwoordichhoubaer ende alrede vercocht is wert gereserveertende sal den coopers van 't selve volgen die op debehoorlijcke tijdt 't selve oock sullen houwen # in den # ingezet den hoop om 1300 pondaffslach gemijnt bij Cuijndert Stoffelen tot bij de heer GeerardtWerckendam Cuijndert Stoffelen tot Werckendam Mercelis ende getrockenvoor de 2e derde parten ende Jan Peterssen Roijbol borgen 2 ducatonsJan Claessen Lou ende Gijsbert Claessen Lou beijdentot Werckendam tweede percheel groot omtrentdarhalve mergen mede soo groot ende cleijn 't selvegelegen sij streckende van Heijnmolenaers gaetkenaff noortwaerts op tot tot halver Backerskilltoe belent ten oosten de weeskinderen van HuijbrechtHerbertssen ende ten westen Grietken Pauwels't hout op dese parcheel alreede houbaar zijnde wordtmede gereserveert als sijnde alrede vercochtingeset den koop om 1660 pond bij Bastiaen Dircxssenvan Werckendam ende getrocken 2 ducatonsin den affslach ghemijnt bij Cuijnder Stoffelen voornoemtvoor Chijsbert Claessen ende Jan Claessen Lou dencoop om bij 1715 pond borgen Jan Claessen Lou ende JanPieterssen Roijboll ende het derde percheelgroot zijn 2 margen mede groot ende cleijn't selve gelegen sij streckende van de halve Backers-kill af noortwaerts op tot den Ambachtsheersgriendt toe belendt ten oosten de gemeijnlandtsdijck ende ten westen Thonis Jacobssen vanHerdincxvelt ingeseth op 975 pond den hoop bij Dirck..el..ck ende getrocken 2 ducatons in de affslachgemijnt bij Cuijnder Stoffels voornoemt CuijndertStoffelssen voor de twee derde parten ende JanPieterssen Roijbol voort ander 3e paert den hoop om1068 pond borgen Gijsbert Claessen Lou endeJoris Cuijndertssen

61

folio 34aldus vercocht in't openbaer binnen der stedevan Dordrecht in sint Joris Doelen op den 14e

martij 1643 ende dat op de conditien ende voorwaerdehier vooren gestelt ende sijn cooppenningen bij ijederparceel ..t getrocken mette namen van de coopersende hure borgen als ten overstaen ende metkennisse van de heeren Cornelis van Teresteijn enEeuwout van der Dussen van wegen het comptoirende d' ambachtsheer met kerckmeesters van Werckendamwegen de kercke aldaer die alle 't samen dese totkennisse hebben ondertekent desen 24e aprill 1643onder stondt alsoo d' heere Teresteijn voort spruijtendeser rolle deser weerelt is comen teoverlijden soo is dese bij d' heer Eeuwout van denDussen alleen ondertekent in dien tijt was ambachtsheerChristiaen Snellen ende kerckmeesters de Floris Jacobssen deVries ende Adriaen Bastiaenssen

Colletie accordeert met hetprincepael mij ter handt gecomenuijtgesondert de namen van de heerende kerckmeesters die ick tot memorijhure namen daer bij gevoecht hebbeActum mijn eijgen handt desen naest lestenaprill ano 1643 bij mij

SB Willemssen Moermans

CopieDe ridderschap eedelen ende stedenvan Hollandt ende Westvrieslandt representerendeden staten van den selve ende doen te weetendat wij tot vermeerdering van de incomsten van degeestelijcken goederen tot onderhout van de dienarendes goddelijcken woorts, gedestineert ten eijndeop de betalingen der selve te beter voorsien mochtewerden noodich bevonden en geordoneert hebbendat tot vercoopinge van eenige der selver goederenals noch geprocedeert soude werden midts dat depenningen daer van procederende oprecht jegensden penning twijntich souden beleijt ende bewaertwerden ten meesten dienste ende onderhout endeCornelis van Teresteijn ende Eeuwout van der Dussenonse gecommitterde raden voor d' eene helft endeChristiaen Snellen met kerckmeesteren van Werckendamvoor d' andere helft, hebben vercocht ende vercoopen midtsdesen een strook landts genaempt Kerckengriendt

62

folio 34 versusgelegen buijtendijx binnen sijne limiten verongeltwordende voor negen mergen gecomen van de pastorijeende kerck van Werckendam, ende dat aen drie paertente weten aen Ghijsbert Claessen Louw ende JacobClaessen Louw het tweede parcheel mede soo grootende cleijn 't selve gelegen sij streckende van hetMolenaers gaetken aff noortwaerts op totter halverBackerskill toe belendt ten oosten de weeskijndervan Huijbert Gerbertssen ende ten westen GrietkenPauwels voor de somme van zeventien hondert negen-tich ponden ende is het eerste ende derde parcheelvercocht aen Cuijnder Stoffelssen tot Werckendamtwee derde paerten ende Jan Pieterssen Roijboll voort......ander derde paert volgens den coopbrieff mede daervan sijnde ende alsoo wij de voornoemde coopers beloofthebben vrijen brieff van de voorschreven landen te passeerensoo vertijlen wij ten behouve ende proffijte van devoorschreven coopers van alle recht actie ende toeseggendat ons ofte de voornoemde pastorije ofte kerckmeesterenvoorschreven daer aen gecompetteert heeft ofte competerendeis rederende overdragende ende hebbende alle tsel......recht actie en toeseggen den voorschreven coopers hunneeerfgenamen ofte actie van de selve crijgende van .......voor.... ten eeuwigen dagen ...................als hier vrij eijgen goet te mogen aenvaerdengebruijcken ende heeren daermede haren wille doensonder dat wij ofte de voornoemde kerckmeesteren daeraenreserveeren nochte bij ijemandt anders voor dese ........eerste reijse gepretendeert sal mogen werden eenrecht van nacoop naestinge lossinge ofte andersvrij gelijck buijrlandt sonder opstal van eenigenrenten uijtgesondert de thijnssen chijnssen pachtenniet hebbende natuijr van erffpachten ofte anderediergelijcke cleijne beswaernisse de welcke comensullen tot laste van de voornoemde coopers ende sulden coopersvrij sijn nopende d' eene helft van 10e penning voor sooveel 't landt ofte den comtore belangt ende allegehouden sijn te betalen den tachtichsten penning ende datvoor dese reijse alleen eende voorder niet de voorschrevenlanden werden voorts verchocht met soo danige voorgerale voorwaerde is mede breengende item metsulcke lijsten van dijckagie l...wercken ende anderonge..den als 't selve van outs heeft moeten dragendat oock den coopers hen sullen moeten reguleerennopende de huijsinge schier ofte andere get.......als mede 't gunt daer inne besaijt soude mogenwesen achtervolgende de voor hem conditien daer toemen sich in cortheijts wille is resereerendebelovend voorts dese vercoopinge te doen aprobeerenende staende te houden bij alle tractaten van ..eijseofte trefus oft anders oock tegens eeneniegelijck

63

folio 35ende dat wij deselve landen te eeuwigwen dagenvoor alle lasten calangen ende becommeringen 't sijgenerale ofte speetiael voor dat deses daer op gesteltsullen vrijen ende waren ende den eijgenaers in 'tvrijen gebruijck ende prossessie mainteneeren tegen eenenijegelijcken nemende tot onse lasten alle feijtelijckenende rechtelijcken bewaernissen die tot eenigen tijdensouden mogen opcomen aff te weerden ende den eijgenaerscosteloos ende schuldeloos te houden tegens eenen ijegelijck verbindende voor d' onderhoudenisse van alle ende een ijederde voorschreven pointen de goederen ende incomsten van degemeenen lande van Hollandt en Westvrieslandt tellendede selve en elck van dien tot bedwinck van allenrechten ende rechteren belovende alle 't gene voorschreven isbetrouwelijck te onderhouden en 't gewijsde van allenrechteren te voldoen renuntieerende tot dien ijndealle priveligen rechten ende rechteren alle 't genetot wederlegginge ende ener bata van desen ofteeenige point van dien soude mogen bedacht oftevoorgestelt werden ende sonderlinge de rechten segendedat gemelde remuntiatie van geender waerde ten sijdespetiale remuntratie voorgaen ende gemerckt dat naervoorgaende ordonatie ende placcaten op de verbreendingenvan de onroerende goederen gemaeckt voorschreven vercochtelandt behoort getransporteert ofte overgedragente worden voor den gerechten daer 't selve gelegen issoo hebben wij nochtans verstaen ende verstaen midts desendat de voornoemde coopers genoech sal wesen midts desendat de voornoemde coopers sal wesen d' opdrachtedie wij hen midts desen jegenwoordigen sijn doendealleenlijcken dat sij desen onsen brieff sullen denincieerenaen die van den gerechte daer onder d' voorschreven landengelegen sijn om van desen onse opdrachte en transpoortekennisse te hebben ende 't selve in haer register te stellendoen registeeren des 't oirconden hebben wij onsengrooten segelen aen desen doen hangen ende bij onsegecommitteerde raden en secretaris gedaen teijckenen in deHage op den 24e aprill in 't jaer ons heere duijsentseshondert drie en veertich ende alsoo de behoeftetot desen dienende ter secretarij van harengrootmogende in de maent van meij 1645 sijn overgelevertis desen bij onse gecommitteerde raden op den achtstenjuli 16 vijf ende veertich onderschreven onder stondtCats van der Camert Duijs van Voorhout onderaen desen brieff was uijtgehangen eenen grootensegel in rooden waschen op den omslach stondt terordonnantie van de staten Herb van Beemondt 1645

Colatie gedaen ende accordeertmet den

princepaal tot mijn eijgenhant S.B. Willemssen Moermans

64

folio 35 versusCopieDe ridderschap eedelen ende stede van Hollandtende Westvrieslandt representeerende den statenvan den selve lande doen te weten dat wij tenvermeerdering van den incoomsten van de geestelijckengoederen tot onderhout van de dienaren des godtlijckenwoorts gedestineert ten eijnde op de betalingen derselver te beter voorsien nochte werden nodichgevonden ende geordonneert hebben dat tot vercoopvan eenige der selver goederen als noch geproceedeertsoude werden midts de penningen daer van procederendeop pointen jegens den penning twijntich souden beleijt werdenende beheert werden ten meesten diensten ende onder-hout van de selve dienaren ende dat wij daer op deur deheeren Cornelis van Teresteijn ende Eeuwout van denDussen onse gecommitterde raden voor d' eene helftChristiaen Snellen met kerckmeesteren van Werckendamvoor d' andere helft hebbende vercocht ende vercoopen midts deseneen stuck landts genaempt Kerckengriendt gelegenbuijtendijcx binnen sijnen limiten verongelt wordende voornegen mergen gecomen van de pastorije van kerck van Werckendam ende dat aen drie parcheelen te wetenaen Cuijnder Stoffelssen tot Werckendam voor tweederde paerten ende Jan Pieterssen Roijbol voor 't andere derdepaert het eerste parcheel, soo groot ende cleijn 't selvegelegen sij mette voet gestooten streckende van de affmeetingenaff noortwaerts op tot Heijnmolenaers gaetken toebelent oostwaerts Jacob Adriaenssen van den Heuvel endewestwaerts Grietken Pauwels voor de somme vanveertien hondert 't negentich gulden item het derdeperceel mede soo groot ende cleijn 't selve gelegen sijstreckende van de halve Backerskill af noortwaertsop tot den Ambachtsheers griend toe belendt ten oostenden Gemeijnlandtsdijck ende ten westen Teunis Jacobsenvan Herdincxvelt voor de somme van tienhondert achtent sestich ponden ende is het tweede parcheelgecocht bij Ghijsbert Claessen Lou ende Jan ClaessenLouw volgens den coopbrieff mede daer van sijndeende alsoo 't bij voornoemde coopers belooft hebben vrijenbrieff van de voorschreven landen te passeren soo vertijenten behouve ende prouffijte van de voorschreven coopersvan alle recht actie ende toeseggen dat ofte de voornoemdepastorije ofte kerckmeesteren voorschreven daer gecom-peteert heeft ofte competerende is cederende hedenoverdragende ende gevende alle 't selve recht actienen toeseggen den voornoemde coopers haeren erffgenamenofte actie van de selve crijgende van nu voortaenten eeuwigen dagen omme 't voornoemde landt als haer vrijeijgen goet te mogen aenvaerden gebruijcken ende daermede haren wille doen sonder dat wij ofte dekerckmeesteren daer aen reserveren, nochteanders voor dese d' eerste reijse gepretendeert sal mogenwerden eenich recht van nacoop naestinge lossingeanders vrij gelijck buijrlandt onder opstal vaneenige rechten uitgesondert de thijnssen .........plichten niet hebbende natuijr van erffpacht ofteandere dergelijcken cleijne beswaeren de welckcommen sullen tot laste van de voorschreven coopers endesal den cooper vrij sijn nopende deene helft van den

65

folio 36voort..chten penningen voor soo veel 't landt ofte den comto........belangt ende alleen gehouden sijn te betalen den 10e

penning ende dat voor dese reijse alleen ende voorder nietde voorschreven landen werden voorts vercoogt met soodanigevoordelen ende lasten van servetuijten ende anders als degenerale voorwaerde en mede brengende item met sulckelasten van dijckagie bunwerken ende andere ongelden als't selve van outs heeft moeten dragen dat oock dencoopers hen sullen moeten reguleeren nopende de huijsingeschuere ofte ander getimmert als mede 't gunt daerinne besuijt soude mogen wesen achtervolgende devoormelde conditien daer toe men sich aen cortheijtswille is reformeerende belovende voorts dese vercoopingete doen approbeeren ende staende te houden bij alletractaten van paijse treses of anders oock tegens eeneniegelijcken ende dat wij deselve landen ten eeuwigendagen voor alle lasten calongien ende becommelingen't sij generael ofte speciael voor date deses daer op-gestelt, sullen vrijen ende waren ende den eijgenaersin 't vrij gebruijck ende posepe mainteneeren jegenseenen ijegelijcken nemende tot onsen lasten alle feijtelijckende rechtelijcken beswaernisse die tot eenigen tijdensoude mogen opcomen aff te weeren ende den eijgenaarscosteloos ende schadeloos te houden tegens eenen ijegelijckverbijndende voor d' onderhoudenisse van alle ende ijederder voorschreven pointen de goederen ende incomsten van dengemeijnen landen van Hollandt ende Westvrieslandt stellendede selve ende elck van dien tot bedwanck van allenrechten ende rechteren belovende alle 't gene voorschrevengetrouwelijcken te onderhouden ende 't gewijsde van allenrechteren te voldoen renuceerende tot den eijnde allepreveligien rechten ende alle 't gene dat tot wederseggingeende enervatie van desen ofte eenich point van diensoude mogen bedacht ofte voorgestelt werden endesonderlingen den rechten seggende dat generale remuntiatievan geender weerde is ten sij dat speciale remuntiatievoorgaen ende gemerckt dat naer voorgaende cordon-natie en placcaten op te vervreemdingen van de on-roerende goederen gemaeckt 't voorschreven vercochte landtbehoort getransporteert ofte overgedragen te werdenvoor den gerechten daer 't selve gelegen is soo hebbenwij nochtans verstaen ende verstaen midts desen dat devoornoemde coopers genoech sal wesen d' opdrachten diewij hem midts desen jegenwoordigen sijn doende alleenlijckdat sij desen onsen brieff sullen demucieeren aen die van degerechten daer onder de voorschreven landen gelegen sijnom van dese onse opdrachte en transpoort kennissete hebben ende 't selve in haer register doen registerendes 't oirconden hebben wij onse grooten segeleaen desen doen hangen ende bij onse gecomenteerderaden ende secretaris gedoen teijckenen in den Hageop den vier en twijntichsten aprill in 't jaer onsheeren duisent seshondert drie en veertigende alsoo de behoeften tot desen dienende ter

66

folio 36 versussecretarije van hare edele groot imo..... in de maentvan meij 1645 sijn overgelevert is desen bij onsengecommetteerde raden op ten achtsten julij16 vijff en veertich onderteeckent er onder stontCats Johan de Lou van der Gamets Duijs vanVoorhout op den omslag stondt ter ...ecad.......van staten Herb van Deamoudt 1645

Collatie gedaen accordeertprincepalen actum mijn eijgenhandt SB Willenssen Moermans

Compareerden voor ons Sebastiaen Willemssen Moermanstadthouder van Werckendam ende Dirck Willemssen Gelderende Adriaen Jacobssen van den Heuvel schepenen aldaer CuijnderStoffelen ende Jan Pieterssen Roijbol ende Gijsbert ClaessenLouw ende Jan Claessen Louw alle woonende binnenWerckendam voornoemt ende sijn sij comparanten voornoemt metmalcanderen in 't minnen en vriendtschappen met malcanderen verdragende endegeaccordeert ende gegrontcavelt te sijn voor nu endeeeuwelijck alsulcken stuck griendingen gelegen onderden gerechte van Werckendam voornoemt buijtendijcxouts genaempt Kerckengriendt welcken voornoemde griendtsij comparanten met consent ende toestaen van hoveheeren staten van Hollandt ende Westvrieslant ende den edele heer ende gerechte van Werckendam gecocht hebbenrakende voor d' eene helfte het cantoor van de pastorijegoederen ende d' andere helfte de kercke van Werckendamvolgens de conditie ende brieven daer van sijnde en inonsen register hier vooren geregisteert welcken grientin 't geheel is streckende uijt den noorden van den Ambach-theer griendt aff suijtwaerts op tot des Graefflijckheijtgrondt toe ende ten oosten ende westen als hiervolgt in den eersten is Cuijnder Stoffelen bedeeltop het stuck goets gelegen binnen de Backerskillete weten met twee derde paerten het eene derdepaert is streckende van den Ambachtsheers grientaff suijtwaerts op tot Jan Pieterssen Roijbol sijnrechte derde paert toe ende het tweede derde paert isstreckende van Jan Pieterssen Roijbol sijn derde paert afftot de Backerskill toe ende belangende de halverkill blijft gemeijn om die bij Jan Pieterssen ende CuijnderStoffelen samen te gebruijcken naer advenant van deheer en waer naest aen de oostsijde gelegen sijn deGemeijnlandts putten ende aen de westsijde Jan Janssenvan Herdincxvelt ende Jan Pieterssen Roijbol is metden gelijcken derde paert bedeelt in 't voornoemde stuck

67

folio 37het welck is streckende van Cuijnder Stoffelen sijn eerstederde paert aff suijtwaerts op tot Cuijnder Stoffelen sijntweede derde paert toe oost ende west belendt alsvoorschreven staet onder expresse conditien dat sij comparantenin desen bedeelt langs dit voorschreven stuck goets moetenlaten onbeteult eenen padt van vier voeten d' een totdes anderen gerieff ende den sloot analcanderen helpen onder-houden ende opmaecken desnoodt sijnde portie portie gelijckitem sijn Cuijnder Stoffelen ende Jan Pieterssen Roijbolbedeelt op het stuck goets gelegen in 't selve stuckover Heijnmolenaers gaetken te weten Cuijnder Stoffelenis bedeelt met twee gerechte derde paerten t' eijndenmalcanderen beginnende uijt den noorden van het halverHeijnmolenaers gaetken aff suijtwaerts op tot JanPieterssen Roijbol sijn gerechte derde paert in dit stuck toewaer naest ten oosten belendt is Jacob Adriaenssenvan den Heuvel ende aen de westsijde Grietken Cornelisdr endeJan Pieterssen Roijbol is bedeelt op het suijder eijndtvan dit voornoemde stuck het streckt van Cuijnder Stoffelensijn derde paerten aff suijtwaerts op tot des Graeffelijch-eijts grondt toe ten oosten ende westen belendt alshet voorgeschreven staet ende sullen dese voorschreven comparantenmalcanderen de slooten helpen onderhouden ende opmaeckenportie portie gelijck, ende, Gijsbert Claessen Louwende Jan Claessen Louw sijn bedeelt op het stuck over deBackerskill in 't selve weer ende dat in ses egale endegelijcke looten waervan het eerste lot ofte seste paertte deel gevallen is Jan Claessen Louw beginnende van deBackerskill aff suijtwaerts op tot Gijsbert Claesse Lou sijneerste lot toe ende Gijsbert Claessen met sijn eerstelot ofte sesde paert beginnende van Jan Claessens sijn eerstelot aff suijtwaerts op tot Jan Claessen tweede lot toeende Jan Claessen sijn tweede lodt ofte seste paert isbeginnende van Gijsbert Claessen Louw sijn eerste lotaff tot Gijsbert Claessen sijn tweede lot toe endeGijsbert Claessen sijn tweede lot ofte deel isbeginnende van Jan Claessen Louw sijn tweede lodt affsuijtwaerts op tot sijn derde seste paert tot endeende Jan Claessen Louw is sijn leste lot ofte gelijcke sestepaert beginnende van Gijsbert Claessen sijn tweede lodtaff suijtwaerts op tot Gijbert Claessen sijn derde sestepaert toe ende Gijsbert Claessen sijn derde seste paertis streckende van Jan Claessen sijn leste lodt affsuijtwaerts op tot het halver Heijnmolenaers gaetken toenaest alle dese voornoemde parceelen sijn ten oosten belendtde kijnderen van Huijbert Herberssen ende aen de westsijdeGrietien Cornelisdr is conditien ende wel besprokendat Jan Claessen Louw ende Gijsbert Claessen Louw voornoemtde helft van de kill samen sullen gebruijcken sonder den eenenden anderen te beschuldigen ende oock de slootenaen dit voornoemde goet dependerende malcanderen tehelpen onderhouden ende opmaecken des noodt sijnde

68

folio 37 versusende hier mede bekende parthijen ende comparantenvoornoemt met malcanderen overcomen verdragen endegegrondtcavelt te sijn belooffden alle het gene voorschrevenis te houden over goet vast bundicg ende van waerdeneen alle het selve getrouwelijck t' onderhouden endedoen onderhouden onwederroepelijck sonder d' eend' ander eenich actie te reserveeren onder verbandals naer rechte daer toe staende alles sonder bedrocharch ofte list 't oirconde der waerheijdt soo hebbenwij stadthouder ende schepenen voornoemt onse segelen hieronder op 't spatium gedruckt dese 29e april 1645present mede als secretaris SB Willemssen MoermansDirck Janssen Gelder Adriaen Jacobzn van den Heuvel

Wij Sebastiaen Willemssen Moerman stadthoudervan Werckendam ende Dirck Janssen Gelder ende AdriaenJacobssen van den Heuvel schepenen aldaer oirconden ende getuijgenmet desen brieff besegelt met onse segelen dat voor onssijn gecomen ende gecompareert Willem Janssen Coijmanende Meerten Adriaenssen de Bie regerende kerckmeesterenin desen tijdt, ende hebben sij comparanten in de voorschrevenqualiteijt ende uijt crachte van seecker appostiel vanhoogmogende heeren staten in dato 7e meert 1643 methandt halm ende met mondt naer den costuijmevan Zuijthollandt opgedragen gecedeert ende getranspor-teert gelijck sij doen midts desen aen ende tenbehoeff van Jan Pieterssen Roijbol sijnen erven ende nacomelingen den vrijen eijgendom van de gerechtehelfte van een gerechte derde paert in een stuckbuijtendijckssen griendt gelegen onder den gerechtevan Werckendam voornoemt binnen de Backerskillvan outs genaempt Kerckengriendt waer naest aen deoostsijde gelegen sijn de Gemeijnlants puttenende aen de westsijde Jan Jacobssen van Herdincxveldthet streckt uijt den noorden van Cuijnder Stoffelensijn een derde paert aff suijtwaerts op tot CuijnderStoffelen sijn ander derde paert toe item den vrijeneijgendom van de gerechten helfte in een rechte derde paertgrients in 't selve weer gelegen over Heijnmolenaers gaetken waer naest aen de oostsijde belendt JacobAdriaenssen van den Heuvel ende aen de westsijdeGrietken Cornelisdr het streckt uijt de noorden vanCuijnder Stoffelen sijn twee derde paert aff suijtwaertsop tot des Graeffleijcheijts van Hollandt grondt toewaer van de wederhelfte van dese voornoemde tweederde paerten opgedragen sijn bij de edele heeren statenvan Hollandt ende Westvrieslandt uijtwijsende de brieffdaer van sijnde ende in onsen register geregisteertwelcke voorschreven perceelen van landen met consentende toestaen van hoogmogende heeren staten voornoemt ende den edele heer van Werckendam ende desselffs gerechtenende kerckmeesteren die in dier tijdt regeerden vercochte

69

folio 38parceelen aldaer gelegen sijn alles volgens decavelceel daer van gemaeckt ende in onsen registergeregisteert ende dat met alle appendentien depen-dentien vrijheijden ende gerechticheijden tot den voornoemde landenbehoorende ende verteegen sij comparanten voornoemt endein de voornoemde qualiteijt van dese voorschreven perseelen landtsend ofte grienden ende verhalmde daer naer op aen ende totbehoeff van Jan Pieterssen Roijbol voornoemt sonder dat sijofte de kercke eenich recht actie ofte toeseggendaer aen ofte op meer behouden ende belooffden sijcomparanten voornoemt in de voorschreven qualiteijten 't voornoemdegoet te vrijen ende te waren ende alle voorplicht affte doen tot desen dage toe naer den recht van de landesoo schepenen wijsde ende recht is alles sonder bedrocharch ofte list 't oirconden der waerheijt soo hebbenwij stadthouder ende schepenen voornoemt onse segelenaen desen brieff gehangen desen naest lesten april ano 1645mij present mede als secretaris SB Willemssen MoermansDirck Jansen Gelder Adriaen Jacobzn van den Heuvel

Wij Sebastiaen Willemssen Moerman stadhoudervan Werckendam ende Dirck Janssen Gelder ende AdriaenJacobssen van den Heuvel schepenen aldaer oirconden engetuijgen met dese brieff besegelt met onse segelen datvoor ons gecomen en gecompareert sijn Willem Coij-man ende Meerten Adriaenssen de Bie regeerende kerck-meesters in desen tijdt, ende hebben sij comparanten in devoorschreven qualiteijt ende uijt crachte van seecker appostielvan hoogmogende heeren staten in date den 7e maert 1643 methandt halm ende met mondt naer den rechten ende costuijmevan Zuijthollandt opgedragen gecedeert ende getransporteertgelijck sij doen midts desen aen ende tot behoeff vanCuijnder Stoffelen sijnen erven ende nacomelingen denvrijen eijgendom van de gerechte helfte van de gerechtetwee derde paerten in seeckeren buijtendijckssen grientgelegen onder den gerechte van Werckendam voornoemtbinnen de Backerskill van outs genaempt Kercken-griendt welcke voorschreven twee derde paerten gelegen sijnhet een derde paert aen het noort eijnt ende gelandenaen het suijden eijnt van Jan Pieterssen Roijbol sijnderde paert, gelegen in 't midden het is in 't geheel strecktvan den Ambachtsheers grient aff suijtwaerts op totder halver Backerskill toe ten oosten is gelegen denGemeijnlandts putten ende aen de westsijde Jan Jacobsvan Herdincxvelt item den vrijen eijgendom van dengerechte helfte van twee derde paerten griets gelegenaen malcanderen over het Heijnmolenaers gaetkenin 't weer voorschreven streckende van het halver Heijn-molenaers gaetken aff suijtwaerts op tot Jan PieterssenRoijbol sijn rechte derde paert toe waer naest tenoosten aen de oostsijde belendt is Jacob Adriaenssenvan den Heuvel ende aen de westsijde Grietken Cornelisdr

70

folio 38 versuswaer van de wederhelft van dese voorschreven perseelenopgedragen sijn bij de deele heeren staten uijtwijsens denbrieven daer van sijnde ende in onsen register geregist-eert welcke voorschreven perceelen van landen met consentvan de hoogmoogende heeren staten van Hollandt ende Westvrieslandtende den edele heer van Werckendam ende des selffs gerechtenende kerckmeesters die in dier tijdt regeerden vercochtsijn, ende dat soo groot ende cleijn als de voornoemde perceelenaldaer gelegen sijn, ende dat met alle appendentien allesvolgens ende uijtwijsens de brieven die daer van sijnende de cavelceel daer van gemaeckt ende in onseregister geregisteert ende dat met alle appendentiendependentien vrijheijden ende gerechticheijden tot den voorschrevenparceelen behoorende, ende verteegen sij comparantenin de voorschreven qualiteijt van dese voorschreven perceelenlandts ende verhalmde daer naer op aen ende tot behoevevan Cuijnder Stoffelen voornoemt sonder dat sij ofte de kerckmeestereneenich rechtactie ofte toeseggen daer aen ofte op meerbehout ende belooffden sij comparanten in de voornoemdequaliteijt dit voornoemde goet te vrijen ende te waren ende allevoorplicht aff te doen tot desen dage toe soo schepenenwijsden ende recht is alles sonder bedroch arch ofte list't oirconde der waerheijdt soo hebben wij stadthouder endeschepenen voornoemt onse segelen aen desen brieff gehangendesen naest lesten aprill 1645 mij condich mede als secretarisSB Willemssen MoermansDirck Janssen Gelder Adriaen Jacobzn van den Heuvel

Wij Sebastiaen Willemssen Moerman stadthouder van Wercken-dam ende Dirck Janssen Gelder ende Adriaen Jacobssen van denHeuvel schepenen aldaer oirconden ende getuijgen met desen brieffbesegelt met onse segelen dat voor ons gecomen ende gecompareerdtsijn Willem Janssen Coijman Meerten Adriaenssen de Bieregerende kerckmeesters binnen Werckendam voornoemt ende hebbensij comparanten in de voorschreven qaliteijt ende uijt crachte van seeckereappostill van de hoogmoogende heeren staten van Hollandt ende Westvrieslandt anoden 7e meert 1643 met handt halm ende met mondt opgedragengecedeert ende getransporteert gelijck sij doen midts desen ende totbehoeff van Jan Claessen Louw, den vrijen eijgendom van seeckerenhelfte drie seste paerten in een stuck grienden gelegen over deBackerskill onder de gerechte van Werckendam voornoemt van oudsgenaempt Kerckengrient waer naest aen de oost sijde gelandtsijn de kijnderen van Huijbert Herbertssen ende aen dewestsijde Grietken Cornelisdr waer van het eerste lot ofteseste paert voorschreven is streckende van de Backerskill aff suijtwaertsop tot Gijsbert Claessen Louw sijn eerste ses lot toe endeende het tweede lot is streckende van Ghijsbert Claessen sijn eerstelot aff suijtwaerts op tot Ghijsbert Claessen Louw sijn tweedeseste paert toe ende het derde lot is ofte paert is streckende vanGijsbert Claessen Lou sijn tweede lot aff suijtwaerts op tot GijsbertClaessen sijn derde lot toe waer van de wederhelfte van desenvoornoemde drie perceelen hen opgedragen sijn bij de edele heeren statenvan Hollandt ende Westvrieslandt uijtwijsens de brievendaer van sijnde ende in onsen register geregisteert welckenvoornoemde perceelen van landen met consent van ende toestaen van deedele heeren staten voornoemt ende den edele heer van Werckendam ende desselfs gerechten ende kerckmeesters die in dier tijdt regeerdenvercocht sijn ende dat soo groot ende cleijn als de selve aldaergelegen sijn alles volgens ende uijtwijsende de cavelceel daervan gemaeckt ende in onse register geregisteert ende datvoorts met alle appendentien dependentien vrijheijden endegerechticheijden tot de voornoemde perceelen behoorende ende verteegensij comparanten voornoemt in de voorschreven qualiteijt van dese voorschrevenhelfte van de drie perceelen lants voorschreven ende verhalmde daernaer op aen ende tot behoeff van Jan Claessen Louw voornoemt

71

folio 39sonder dat sij ofte de kercke eenich recht actie oftetoeseggen daer aen ofte op meer behouden ende belooffden sijcomparanten in de voorschreven qualiteijt dit voornoemde goet te vrijen ente waren ende allen voorcommer en voorplicht aff te doen tot desendagen toe soo schepenen wijsden ende recht is alles sonder bedrocharch ofte list 't oirconde der waerheijt soo hebben wij stadt-houder ende schepenen voornoemt onse segelen aen desen brieff gehangendesen naest lesten appril 1645 stilo novo mij condich mede als secretaris SB Willemssen Moermans Dirck Janssen Gelder Adriaen Jacobzn van den Heuvel

Wij Sebastiaen Willemssen Moerman stadthouder van Werc-kendam ende Dirck Janssen Gelder ende Adriaen Jacobssenvan den Heuvel schepenen aldaer oirconden ende getuijgenmet desen brieff besegelt met onse segelen dat voor onssijn gecomen ende gecompareert Willem Janssen Coijman endeMeerten Adriaenssen de Bie tegenwoordich regeerende kerck-meesters binnen Werckendam voornoemt ende hebben sij comparantenin de voorschreven qualiteijt ende uijt crachte van seecker appostielvan de hoogmoogende heeren staten van Hollandt ende Westvrieslandt in datoden 7e meert 1643 met handt halm ende met mondt naerden rechte ende costuijme van Zuijthollandt opgedragen gecedeerten getransporteert gelijck sij doen midts desen aen ende totbehoeff van Ghijsbert Claessen Louw den vrijen eijgendom van dehelfte van drie seste paert in een stuck grienden gelegen overde Backerskill onder den gerechte van Werckendam van outsgenaempt Kerckengriendt waer naest aen de oostsijdegelandt sijn de kijnderen van Huijbert Herbertssen ende aen dewestsijde Grietken Cornelisdr waer van het eerste lot ofteperceel is streckende van Jan Claessen Louw sijn eerste lot affsuijtwaerts op tot Jan Claessens Lou sijn tweede seste paert toeende het tweede seste paert is streckende van Jan Claessenssijn derde seste paert toe ende het derde seste paert isstreckende van Jan Claessen sijn derde seste paert aff suijt-waerts op tot het halver Heijnmolenaer gaetken toe waervan de wederhelft opgedragen is bij de hoogmoogende heeren statenvan Hollandt ende Westvrieslandt uijtwijsens de brieven daervan sijnde ende in onsen register geregisteert welckevoornoemde perceelen van landen met concent ende toestaen van dehoogmoogende heeren staten ende den edele heer van Werckendamende des selffs gerechten ende kerckmeesters die in dier tijtregeerden vercocht sijn endedat soo groot ende cleijn als de selve aldaer gelegen sijn allesvolgens ende uijtwijsens de cavelceel daer van gemaecktende in onsen register geregisteert ende dat voorts met alleappendentien dependentien servetuten vrijheijden endeende gerechticheijden tot de voornoemde perceelen behoorendeende vertegen sij comparanten voornoemt in qualite voorschrevenvan voornoemde helfte van de voornoemde drie perceelen landts endeverhalmde daer naer op aen ende tot behoeff van GhijsbertClaessen Louw voornoemt sonder dat sij ofte de kercke eenichrecht actie ofte toeseggen daer aen ofte op meer behoutende belooffden sij comparanten in de voornoemde qualiteijt ditvoornoemde landt te vrijen ende te waren ende allen voorplicht affte doen tot desen dage toe naer recht van de landen soo schepenenwijsden en recht is alles sonder bedroch arch ofte list 't oircondeder waerheijt soo hebben wij stadthouder ende schepenen voornoemtonse segelen aen desen brieff gehangen desen naest lesten apprill1645 mij condich mede als secretaris SB Willemssen MoermansDirck Janssen Gelder Adriaen Jacobzn van den Heuvel

72

folio 39 versusWij Geraerdt Marcelis van den Oever stadthouder tot Wercken-daem Corste ende Heijmen Adriaense schepenen aldaerende getuijgen dat voor ons gecompareert is Cornelisjonge heer woonende tot werckendam de welcke bekendevoor hem zijne erven ende nacomelingen in een versuijmelijckenerfpacht genoomen te hebben gelijck hij neemt midts deesevan den heer Pieter de Roover baljou van Zuijthollant voor eenvierde paerti volgens sijn missive dato 5 junij 1645 ons getoontDirck Janse Gelder voor drij achte paert Isebrant Adriaense de Vriesvoor een achte paert Jan Claese Louw voor een achte paert AdriaenEvertse voor een achte paert midts dat met deese genulleertende te niet gedaen is den brief hier van verleent in 't jaer16 ses en twintige den 28e maert aen de eerbaere juffrouMaria van der Heijde, Dirck Janse Gelder Isebrant Adriaense Jan Claese Louw, Adriaen Evertse ende Cornelis Cornelissenden ouden heer mitsgaeders alle oude brieven die van deesevoornoemde erfpacht, soude mooge bevonde worde daer vande voornoemde heer Pieter de Roover baljou van Zuijthollant DirckJanse Gelder, Isebrant Adriaense de Vries Jan Claese Louw, AdriaenEvertse de voornoemde Cornelis Cornelisse jonge heer beloove vooralle naemaninge te bevrijden, de welcke hem deese erfpachtbekende zeeckere erf, geleege benede ende boven hethooft dat de stadt van Dordrecht tot Werckendamvoornoemt heeft laete maecken beginnende oostwaerts vanhet erf dat Jan Willemse Quantus in erfpacht heeft genoomenheeft tot westwaert op de breete van negen roede achterende voor even breet, voor van de haeve tot noortwaertop tot de halver sloot om bij hem ofte sijne actie hebbendegebruijckt gebaent betuelt ofte betimment te wordent' zijne meeste profijt en oirbaer waer van hij ofte denbesitter van 't voorschreven erf gehouden wesen elckx te betaelenden erfpacht aen de eijgenaers voorschreven den erfpacht vanses ponden tot veertigh grooten vlaems 't pont vrij geltsonder eenige cortinge als erfpachts recht is te betaelenalle jaer op sint Jacob dage, ofte binnen twee jaerenae de verschijndagh, daer van het eerste jaer in-gegaen is op sint Jacob dage ano 16 vieren veertich ensoo voorts erffelijck op versuijm vervallen te sijn van deerfpacht voorschreven indien hij ofte actie vanhem hebbende binnen de voorschreven tijt, nietenbetaelen, sonder te verwachten eenige, dominiciatieofte maeninge ende ingevalle van versuijm in dejaerlijckse betaelinge te weeten dat Cornelis Cornelissevoornoemt ofte sijne erve ende naecomelinge drij jaereonbetaelt lieten loopen dat het voorschreeven erf met

Huisnummering Couvée collectie nr. 15-16-17H ?

73

folio 40met den erfpacht van dien wederom los ende vrij coomen salaen de voorschreven .... ge....ers ofte actie van haer hebbende met alle.........ringen en verbeteringen ende wat daer op staende is nietuitgesondert ende dat mette daet sonder enich recht daerom tespreecken ofte te maecken maer bekende de voorschreven CornelisCornelissen voor hem selven ende sijn naecomelinge in gevallevan versuijm als voore daer van vervalle versteecken tesijn tot profijt van de ijgenaers om daer meede te wordengedaen bij hen luijden als met haer vrij goetende sonder eenich bekroon ende ingevalle de voorschrevenCornelis Cornelissen het voorschreven erf aen ijmant anderswieder overgeve ofte dat het bij verstefenisse ofandersints op een ander quaeme, sal in sulcken gevallede eijgenaers daer in kennen ende doen verboecke endedaer voor betaale als erfpachts recht is, alles tengoede verstande ende sal den besitter gehoudensijn de straet over dit erf ter plaetse daer bevondensal worden best..... te behoore te maecken ter breetevan anderhalve roede, ende haere nacomelingen naer deneijsen van 't werck sullen bevinden te behooren endeoft de eijgenaers tot eeniger tijt goet vonde dattot gerief van de beure twee draeijboome mostetoegemaeckt worden soo sal den besitter van diterf neffens de gemeene beure voor sijn portiedaer toe meede betaele, den besitter van diterf sal tot alle tijden de deurvaert van den sloot meedemoge gebruijcken sonder dat de eijgenaers van Queeckel-waert hun het selfde sal mooge belaste in eenigermaniere ende oftgeviel dat de reede t' eenigertijtworden getrocken ende de besitter iet quaeme teprofijteere ofte verliese sal hij die schade endebaat hebbe sonder eenige vergeldinge is voortsbesproocke dat oft geviele dat de gemeeneinwoonders door openbaer oorloge moste verloopensulcks dat de lande nieten conde gebruijckt en denerfpacht betaelt worden soo sullen de eijgenaers in sulckengevallen het recht van versuijm niet vervolgen maer daerinne discreti gebruijcken naer behoore 't oirconde desessijn hier twee alleens luijdende brieven van gemaeckten met de stadthouder en scheepend voornoemt haere segelengesegelt dato Werckendam den 10 junij in 't jaer onses heeren 1645

Daen Korsten Heijmen Adriaenzn

74

folio 40 versusWij Jacob van der Valck schout tot Werckendam Daen Korstenende Dirck Jansen Gelder scheepenen aldaer oirconde ende tuijgendat voor ons gecompareert ende verscheenen is Eustatius Mollensecretaris in puersoon als volcomen last ende procuratie hebbendevan den edele heer capiteijn Franchois van Nes welcke procuratiegepasseert is den 13 junij 1645 voor Abram Cemp openbaernotaris binnen der stadt Gorinchem ende voor ons schout endeschepenen voornoemt gebleecken is 't welcke de voornoemde EustatiusMollen naer de costuijme van Zuijthollant met hant halmen mondt overgedraegen gecedeert ende getransporteertheeft gelijck hij opdracht cedeert ende transporteert mitsdeesen aen ende ten behoeve van Jan Teunissen van We-velinckhove brouwer woonende tot Gorinchem denvrijen eijgendom van een buijtendijckse grient soo grootende kleijn als de selve geleegen is in de gerechte vanWerckendam, daer aen de oostsijde gelant is WouterTeunissen cumsuis, ten westen het Smalweer van deerfgenaeme van Paulus Adriaense streckende voor van dehalve Backerskille zuijtwaerts op soo verre de voorschrevenFranchois van Nes daer in gerechticht is tot des Graef-elijckheijts goederen toe met alle appendentien servituijtenvrijdommen ende gerechticheeden van ouwts ende jegenwoordichtot den voorschreven griendt behoorende volgens de oude brieven endecavelcedul daer van sijnde ende verteegen de voornoemdecomparant in de voorschreven qualiteijt en verhalmde daer naerop en ten behoeve van Jan Teunissen van Wevelinckhovevoornoemt sonder eenigen recht actie ofte toeseggen daeraen ofte op meer te behoude soo vonnisse der voorschrevenscheepenen wijsde ende recht is, voorts geloofde hijcomparant in qualite als voore de voorschreven griendtte vrijen ende te waeren en alle en alle voorplicht en voor-commer af te doen die de voorschreven capiteijn Franchoisvan Nes van rechts wegen schuldich is af te doenalles onder verbant en naer rechte daer toestaende sonder froude 't oirconde der waerheijthebben wij schout ende scheepenen voornoemt onsensegelen ten desen open brief gehangen op den 30 junijin 't jaer onsen heeren 16 vijf en veertig

J.v.d. Valck Daen Korsten Dirck Jansse Gelder

De coop hier vanis 137 guldenontvangen bij mijnedeclaratie voor...... .....1645

75

folio 41Wij Jacob van der Valk schout tot WerckendamDirck Janse Gelder ende Adriaen Jacobse van den Heuvelscheepenen aldaer, oirconde ende getuijgen dat voorons gecompareert ende verscheene is Willem BastiaenseSchoor ende Jonas Hendricksen als man ende voochtvan Sijken Bastiaens ende hebben de voornoemde comparantenmet hant halm ende mont naer de costume van denlande van Zuijthollant opgedraege gecedeert endegetransporteert gelijck sij opdragen cederen endetransporteeren midts deese aen ende ten behoevevan de diakenij ofte gemeene arme tot Werckendamde vrije eijgendom van een erf soo groot en kleijnals het selve gelegen is binne de dorpe van Werck-endam voornoemt, daer aen de oostsijde geerft isPeeter Jacobse van Canasel, aen de westsijdeSaerken Adriaenes weduwe van zaliger Hendrick Cametsennu getrout sijnde met Jacob Pleune woonachtigeaen de Dussen het streckt voor van ‘s Heerendijcksuijdtwaerts op tot de sloot van de boogert toebehoorendeGrietjen Tomas weduwe van zaliger Jan Cloots met alle gerechticheede die sij comparante voornoemt daer aen sijncompeterende, ende dat met alle sijne appendentienservituijten vrijdomme ende gerechticheeden van outs en tegen-woordige tot het voorschreven erf behoorende alles volgensoude brieven daer van sijnde ende verhalmde daernaer op ende ten behoeve van de arme voorschrevensonder eenich recht actie ofte toeseggen daeraen ofte op meer te behoude soo vonnisse dervoorschreve scheepenen wijsde ende recht is voorts geloo-fde sij comparante voornoemt dit voorschreven erfte vrijen en te waere allen voorplichten voorcommer af te doen, die sij van rechts-wegen schuldig sijn af te doen, daer ondersij comparante voornoemt sijn verbindendehaer persoon ende alle haere goederenroerende ende onroerende present en toecomende stellende

Den veertichstenpenninck h.e... verantwoorthalf april 1646


76

folio 41 versusstellende de selve ofte de heure van dien tenonder verbant van alle heere hove rechte enderechteren alles sonder bedroch arch ofte list 't oircondeder waerheijt soo hebbe wij schout en scheepenen voornoemtelckx aen dese brief gehangen gegeven ende geschietop den 10 juli 't jaer onses heeren 16 vijf en veertigeDirck Janssen Gelder Adriaen Jacobse van den HeuvelMij present G.M.van den Oever secretaris

1646Wij Jacob van der Valck schout tot Werckendam CornelisMichielse van Esch ende Gijsbert Claesen Louw scheepenen aldaeroirconde ende tuijgen dat voor ons gecompareert en verscheenen isWillem Jansen Cooijman inwoonder binnen onse dorpe voornoemten bekende voor hem sijnen erve en nacomelingen wel endeuchdelijck schuldige te wesen aen Grietgen CornelisMetiasdr woonende tot Dordrecht ofte met believevan haer aen de thoonder des briefs de somme vantwee hondert en vijftig gulden ieder gulden gereeckent totveertige grooten vlaems spruijtende spruijtende ter saeckevan pachte ofte verschoote gelden voor mij door Grietgen Cornelis voornoemt aen het cantoor van de edele heerCornelis van Beveren rentmeester van de graeffelijckheit van Hollant etcbetaelt ende beloofde Willem Janse voornoemt de voorschreven sommevan tweehondert ende vijftige gulden te betaelen aenGrietgen Cornelis voornoemt van datoo deses over twaelfmaenden in goet gesalueert gelt meede intreste van dientegens vijf van 't hondert in 't jaer die als dan nae beloop des tijtsomgecomen en niet voldaen sal weesen tot de volle ende effectueelebetaellinge toe waer voor den comparant verbinde is als eenspeciael hipoteecq sijn huijs ende erf geleegen binnen Werckendamvoornoemt daer ten oosten geerft is Berent Berentsen de Bruijnten westen Bastiaen Cruijnen het streckt voor van 's Heeren-dijck noortwaerts op tot de halve haeve mitsgaedersalle sijne vordere landrije ende goederen roerende en onroerendepresent en toecomende geen van dien uitgesondertsubmitteerende de selve alle raede en paraet executje van alle heere hovebancke rechte en rechteren met renontiaetje op de exepsorien alle andere exeptien en benifitie van rechten dien hemhier tegens eenige sulx soude comen patroeneeren sonder fraude't oirconde der waerheijt hebben wij schout en scheepenenonse segelen aen dese brieff gehangen op den 19e januarij 1646 Cornelis Michielsen Mij presentGijsbert Claesen Lou G.M.van den Oever250 gulden hooftsoms den 40 penningen van deese verantwoort 1 april 1646Den inhoude van dese brieff is betaelt door handen van Goutge Cornelis die den brieff alhierdoor ges.... Voor mij ondergeschreven secretaris heeft getoont Actum den 23e marti ano 1662 Mij jegenwoordig B. BoenesHuisnummering Couvée collectie nr. 99

77

folio 42

Coram Jacob van de Valck schouttot Werckendam Gijsbert ClaessenLouw en Jan Adriaense de Greefscheepenen aldaer

Compareerde Janneken Geraerts weduwe ende boel-houdster van Aert Cornelissen Bronswijcker zaliger wesendegeassisteert met Meester Sebastiaen WillemseMoermans substituijt secretaris van 't dorpvan de Wercke gelegen in de lande van Althenaals haere gecooren voocht in deese voor soo veel desnoot zij, ende transporteerde ten behoeff van Jan DircksenSmit haeren schoonsoon, woonende onder dese ambacht-heerlicheid, alsulcke somme van vijf en tachtentigecaerolus gulden elf stuijvers die de erfhuijsceelvan haere vercochte goederen in dato den 23e novemberano 16 vijf en veertige inhoudendess, mits daer vanaff gaen sal voornoemt maenen vier gulden, blijven oversulckx nocheenentachtentige guldens elf stuijvers en nochalsulcke penninge als bij afreeckeninge bevonden sullenworden over te schieten van drijhondert vijftigen guldendie Daniel Bastiaense over de laeste penninge vancoop ende overdracht van de helft van haere huijs-singe ende erve staende en gelegen in deese ambachtheerlijcheithaer meij eerst coomende deses jaers schuldige salworden volgens de coop cedulle in dato den 7e martano 16 vijf en veertige welcke voorschreve somavan drijhondert vijftige guldens zij comparandesseten behoeff van Peeter Claese ende Wils Janse Heestgetransporteert, om daer met betaelt te wesenalsulcke somme van tweehondert vijftign guldencapitaal met de onbetaelde intreste daervooren den voornoemde Peeter Claessen ende Wils Jansenvoor haer competeresse borge gebleven sijn


78

folio 42 versus

aen Hendrick Claesen Tack woonende tot sint Geertruiden-berge volgende de obligaetie daer van zijnde ende dit ombij de voornoemde Jan Dircksen Smidt haer conpeteerende schoonsoonvoorschreven haere getransporteerde te ontfangen in minde-ringe van inhout van vonnis bij scheepenen desheerlijckheijt tot laste van Daniel Bastiaensenvoorschreven ende voordeel van de voornoemde haeren schoonsoongewesen in dato den 8e juli ano 16 vijf en veertigende verteege de voornoemde comparantesse met haervoornoemde gecooren voocht van alle 't geene voorschrevenis ende verhalmde daer naer op ende ten behoeffvan Jan Dircksen Smidt voornoemt, sonder eenige rechtofte actie daer aen meer te behouden alsrecht is sonder fraude 't oirconde so hebben wij schout en scheepenen voornoemt onse segelen op 't spatium gedrucktop den 24 februarij 1646Dit hantmerk is bij Jan Adriaense Gijsbert Claessen Lou de Greef selfs gestelt

Wij Dirck Janse Gelder ende Gijsbert Claese Louw schepenentot Werckendam, oirconde ende tuijgen dat voor ons ge-compareert ende verscheenen sijn Jasper Geraerts Kant, JanMarcelissen, Gillis Pietersen Roest ende Jan Adriaense allemaets metten anderen van seeckere partijen weerden endepijpen, soo sij de selve van de Graeffelelijckheijt gepacht ende gebruijkthebben ende bekende de comparanten voornoemt in minne endevrientschappe, gecavelt geloot ende van den anderen gescheijdente sijn als volcht

Jasper Geraets Kant neemt aen voor sijn part ende gedeelteKeijsers Guldenweert de andere drij blijven alnoch gemeenop Cornelis Manneweert, ende sal Jasper Kant voornoemt daervan uitreijken als volcht

In den eerste soo sal Jasper Kant aen de partijen vanCornelis Manneweert uitreijcken ofte laeten gemeteneens den houw van het Ouwtweertje welck houvercocht is voor de somme van een hondert ses en dartigengulden tot veertige grooten vlaems, maerwanneer dat het voorschreven weertje weder houbaer issal tot profijte van Jasper Kant voornoemt weese

79

folio 43

vorder sal Jasper Kant voornoemt genieten het riet houtrijs ende bominge met de voogel ende alle dat in de jaereano 1645 gevangen ende gewasse is, mits soo sal JasperKant voorschreven betaele de jaerlijckse pacht aen hetcantoor van de edele rentmeester heer Cornelis van Beveren rentmeester van Zuijthollant, sonder dat de borge sullen hebbente draegen aen de deurwaerder sullen hebben te draegeneenige costen, maer sullen alle tot laste van JasperKant voornoemt coome als meede de verpondinge van jaeretot jaere mede alle oncoste ende laste die de heeredaer op soude mooge coomen te eijssche sullen alle totlaste van Jasper Kant voorschreven coome, noch neemtJasper kant voornoemt tot sijne laste de twintige voogel tebetaelen alle jaere aen Adriaen Cornelisse Buijck hetstootersgelt dat van beijde weerden weijen oftepijpen, als Cornelis Manneweert ende Keijsers Guldenweertbetaelt sal worden, sal Jasper Kant voornoemt het vierde-part in dragen

Noch is espresselijce geconditioneert dat den e.den vanbeijde de paertijen 't eijnde de pacht jaere met haerevieren gemeen sullen weesen

Die van Cornelis Manneweert en mooge op denHennip maer brengen twee pijpe een tegen Kijc.....ende de ander in het Cromgaetje ofte Bore-kante pijpken bij de sloot

Noch sal Jasper Kant voorschreven het hout tegende pijpen in het Cromgaetje op sijne Hennip ten westeop de kant laeten staen gedeurende de tijt van depacht jaere

Noch west geconditionneert dat Jasper Kantvoornoemt het voederkoorn dat op alle leggende vastgevoedert sal worde, op het gat tussen denHennip ende het Oudegoet gedeurende de pachtjaere op alle leggende vaste met dievan Cornelis Manneweert half ende half be-taelen sal

80

folio 43 versus

is geconditioneert dat Jasper Geraerts Kant, als voorschreven sal aenneeme Keijsers Guldenweert in de pacht gelijck jaer-lijckx verpacht is ende om de oude pachters ende borgen vanweege haere pachte ende borgtochte te verseeckerensoo verbint Jasper Kant voornoemt daer voor als een spesiaelhijpoteeck sijn huijs ende erf staende ende gelegen binnenWerckendam alwaer ten oosten geleegen is 's Heeren-dijck ten westen Jan Huijbertse van der Lingehet streckt voor van 's Heerendijck noortwaerts optot het erf van Jan Pauwelsen toe mitsgaeders denvorder goederen roerende ende onroerende presentende toecoomende geen uitgesondert submitteerendede selve neffens sijn comparants persoon, allereaele ende paraet executje van alle heere hovebancken rechten ende rechteren, met vernontiaetjeop dexeptiefer ende alle andere exeptien endebenifitien van rechten, die hem hier tegenseenigsints soude comen patrocineeren alles sonderbedroch arch ofte list

Jan Marcelissen Gillis Pietersen Roest, en Jan Adriaen-se neemen aen Cornelis Manneweert in pachtgelijck jaerlijcks verpacht is ende om de onderpachtvan de pacht te ontlaste ende bevrijde soo verbind-de partijen van Cornelis Manneweert elck voor denpacht als principale tot een spesiael hijpotheeckals Jan Mercelissen sijn huijs en erff staendeen geleegen binnen Werckendam daer ten oostegeerft is Govert Janse van den Camp ten westede erfgenaeme van zaliger Cornelis Michielse hetstreckt voor van 's Heerendijck noortwaerts op sooverre Jan Mercelisse voornoemt daer inne ge-rechticht is Gillis Pietersen Roest sijn huijs endeerf gelijck hij selve van Jan HendricksenTimmerman gecocht heeft ende hem, hetselve noch op gedraegen sal worden alwaer ten oostengeerft is Cornelis Adriaense ten weste JanPieterse Roobol, voor van 's Cheerendijck af

Huisnummering Couvée collectie nr. 85 - nr. 129 - nr. 41

81

folio 44

zuijtwaerts op soo verre Jan Hendricksen voornoemt daerinne gerechticht is, soo belooft Gillis Pietersen Roestdit t' allen tijden ten volle en van weerden te houdenals of het voorschreven huijs hem voor dato op gedraegen waereJan Adriaensen verbint tot een spesial hijpoteeck, tweemerge lants gelegen in de heerlijckheijt van Meuwealwaer ten ooste geerft is Jacob Arisen tenweste de weduwe van Teunis Verdoorn aen deDusse van den dijck zuijtwaerts op tot de cappel toemitsgaeders elck van de partijen comparanten van CornelisManneweert voornoemt, alle haere vorder roerende endeonroerende present en toecoomende geen uitgesondertsubmitteerende deselve neffens haere comparantspersoonen, alle reaele ende paraet executje en en benefitien van rechten, van alle heere hoove bancken rechteen rechteren, met renuntiaetie op dexeptie ferien alle andere exeptien en benifitien van rechtendie hem hier tegens eenigesints soude comenpatrocineeren, sonder eenig bedrog arch ofte list

Noch is geconditionneert of komt in den tijt van depachtinge het goet wilde overlaeten aen ijmande daerde borge ofte sijn oude maets haeren voorkeur van deweert ofte pijpen moeten hebben ende van gelijckeJasper Kant in de andere weert ofte pijpen behou-delijck of een van drijen van Cornelis Manne-weert wilde scheijde dat se als dan het goetaen de ander twee sullen laeten sonder contradictjevan ijmanden maer wanneer sij een ander in 't haereplaetse wilde laete soo sal Jasper Kant alsverhaelt de voorkeure hebben

Paertijen beloove van weder sijde dit te houden vast bondig envan waerde, als meede alle andere camelinge van dato van hoeijvelden als andere voor dato ende nu gecavelt oftegeloot ende draege de een, den andere over als voorschreven iswaermede partijen bekende vermicht ende te vreede te sijnen de coste van dese part a paerts gelijck te dragensonder haer met eenige exeptien ofte benifitien te be-helpen alles sonder bedrog arge ofte list 't oircondedeses hebben wij scheepenen voornoemt onse segelen op't spatium gedruckt in Werckendam den 17e febuarij 1646Dirck Janssen Gelder Gijsbert Claessen Lou

Mij presentG.M.van den Oeversecretaris Werckendam

82

folio 44 versus

Wij Jacob van der Valck schout tot Werckendam Dirck JanseGelder ende Gijsbert Claese Louw schepenen aldaer oir-conde ende tuigen met desen brief besegelt met onsesegelen dat voor ons in propre persoon gecompareert endeverschenen is, Willem Teunissen van den Heuvel woonendein de Wercke gelegen in den lande van Althenae ende heeftmet handt halm en mondt naer de rechte ende costtuijmevan Zuijthollant opgedrage, gecedeert ende getransporteertgelijck hij opdraecht cedeert ende transporteert midts deseaen ende ten behoeve van Cornelis Isbrants de Vrieswoonende tot Werckendam, voornoemt, den vrijen eijgendomvan seeckere een huijs ende erf staende ende gelegenbinnen Werckendam, daer Cornelis Isbrants voornoemt tegen-woordige in woont, alwaer ten oosten geleegen is Peeter Claeseten weste Berent Berentse de Bruijn, het streckt voorvan Scheerendijck af noortwaerts op tot de halve haeventoe, ende dat met alle sijne appendentien dependentienservituijte vrijdommen ende gerechticheeden vanouts ende jegenswoordige tot het voorschreve huijs endeerf behoorende ende verteegh Willem Teunissevoornoemt van dit voorschreven huijs ende erf ende verhalmdedaer naer op aen ende ten behoeve van CornelisIsbrandt voornoemt, sonder eenigh recht actie oftetoesegge, daer aen ofte op meer te behoudensoo vonnisse der voorschreven scheepen wijsde enderecht is voorts beloofde Willem Teunisse voornoemthet voorschreven huijs ende erf te vrijen ende te waerealle voorplicht en voorcommer af te doen diehij van rechts weege schuldigh is af te doen behalveeen duit jaerlijckx die de edele heere van Werc-kendam daer op is heffende dit alles onder verbandtals naer rechten daer toe staende allessonder bedroch argh ofte list 't oirconde derwaerheijt hebben wij schout en scheepenenvoornoemt, onse segelen aen desen open brief gehangein Werckendam den 26e april ano 1646Dirck Janssen Gelder Ghijsbert Claessen Lou Mij present G.M. van den Oever

De coop hier van is 1400 gulden in 3 paeijen aen staende meij 250 soo dat noch maer 250gulden restVerantwoort in mijn declaratie van den eerst april 1646


83

folio 45

Wij Jacob van der Valck schout tot Werckendam DirckJanse Gelder ende Gijsbert Claese Louw scheepenen aldaeroirconde ende tuige met desen brief besegelt met onsesegelen, dat voor ons gecompareert ende verscheenenis Paulus Cornelissen woonende in Sliedrechtals man en voocht van Lijsbetje Jansdr en heeftmet handt halm en mondt naer de rechte endecostuijme van Zuijthollant, opgedraege, gecedeertende getransporteert, gelijck hij opdraechtcedeert ende transporteert midts deese, aen endeten behoeve van Adriaen Dircksen de Heer, endeMeerten Wouterse beijde woonende binnenWerckendam voornoemt, den vrijen eijgendom van seeckereeen huijs en erf staende ende geleegen binnenWerckendam voornoemt, streckende van den aesdropvan Teunis Jansen Schilt sijn huis af, westwaertop tot het erf van Adriaen Florissen van der Stael toevoor van 's Cheerendijck af noortwaerts op tot het erfvan Baltes Hendricksen, ende Cornelis Jansen Schippertoe, ende dat met alle sijne appendentien, dependentienservituijten, vrijdommen ende gerechticheeden van outsende jegenwoordigh tot het voorschreeve huijs ende erfbehoorende, en verteegh Poulus Cornelissen voornoemtvan dit voorschreve huijs ende erf, ende verhalmdedaer naer op ende ten behoeve van Adriaen Dircksenen Meerten Wouterse voornoemt, sonder eenich rechtactie ofte toesegge daer aen ofte op meer tebehoude soo vonnisse der voorschreve scheepenwijsde ende recht is, voorts beloofde Poulus Cornelissenvoornoemt het voorschreve huijs ende erf te vrijen endete waeren alle voorplicht en voorcommer af te doendie hij van rechtsweege schuldigh is af te doenbehalven een duijt jaerlijckx, die de edele heerevan Werckendam daer op is heffende, dit allesonder verbant als naer rechten daer toe staendealles sonder bedroch argh ofte list ‘t oircondedeses hebben wij schout ende scheepenen voornoemtonse segelen aen desen open brief gehange inWerckendam den 26e april ano 1646Dirck Janssen Gelder Ghijsbert Claesen Lou Mij present G.M. van den Oever

Den coop hier van is 800 gulden te meij eerst coomende 200 gulden voorts alle jaers 100guldenDen veerstchsten pennick is betaelt ende in reekeninge gebracht in desen in mijn declarativan half october


84

folio 45 versus

Wij Jacob van der Valck schout tot Werckendam DirckJanse Gelder ende Cornelis Michielsen van Esch scheepenen aldaaroirconden ende tuijgen dat voor ons in propere persoon gecompa-reert ende verscheenen is Arien Corsten onse inwoonder binnenonsen voorschreve dorpe woonachtige ende heeft naer denrechte ende costuijme van Zuijthollant, met hanthalm ende mondt, opgedrage gecedeerten getransporteert, gelijck hij opdraecht cedeertende transporteert midts deese aen ende ten behoevevan Commer Teunissen Brievingh, den vrijen eijgendomvan een erf geleegen binnen Werckendam voornoemtover de haeve alwaer ten oosten geleegen is JanAdriaense de Greef cumsuis ten weste Cornelis Samuelsevan Esch, het streckt noortwaerts van den haeventot zuijtwaerts op tot de halve haeve toe breet achterende voor twee en dertigh voeten ofte soo groot en cleijnals Arien Corsten voornoemt daer inne gerechticht isen dat met alle sijne appendentien dependentienvrijdommen servituijten en vrijdommen ende gerechticheedenvan outs ende jegenwoordige tot het voorschreve erfbehoorende ende verteegh Arien Corsten voornoemt aen het voor-schreve erf ende verhalmde daer naer op aen en ten be-hoeve van Commer Teunissen voornoemt sonder eenigh rechtactie ofte toesegge daer aen ofte op meer tebehoude soo vonnisse der voorschreven scheepen wijsdeende recht is, voorts beloofde Arien Corsten voornoemtdit voorschreve erf te vrijen ende te waeren alle voor-plicht ende voorcommer af te doen die hij vanrechts weege schuldigh is af te doen tot dato desetoe dit alles onder verbant als naer rechtendaer toe staende alles sonder bedrogh arghofte list ‘t oirconde deses, hebben wij schoutende scheepenen voornoemt, onse segelen aen desenopen brief gehangen in Werckendam den 30e aprilano 1646Dirck Janssen Gelder Cornelis Michielsen Mij present G.M. van den Oever secretaris Werckendam

Den coop hier van is 190 pond in twee maeij paeijenDen veertichsten penning betaelt en in mijn declarati van den 15e october 1646 gebracht

Huisnummering Couvée collectie nr. 3H

85

folio 46Wij Jacob van der Valck schout tot Werckendam DirckJansen Gelder, ende Cornelis Michielsen van Esch schepenentot Werckendam voornoemt, oirconden ende tuijgen dat voorons in propre persoon gecompareert ende ver-scheenen is, Commer Teunissen Brievingh onsen inwoonderbinnen onsen voornoemde dorpe ende bekende voor hem sijnenerve ende nacomelinge wel ende deuchdelijck schuldichte weese aen Arien Corsten # woonende tot Werc-kendam, de somme van een hondert ende t negentighguldens ider gulden gereeckent tot veertigh grootenvlaems deese penninge spruijtende van coop vaneen erf alwaer ten oosten geleegen is Jan Adriaensede Greef cumsuis, ten weste Cornelis Samuelsevan Esch ten suijden en noorden tot de halve haeve toegelijck Arien Corsten voornoemt, het voorschreeve erfaen Commer Teunissen voornoemt op dato opgedraegenheeft, ende belooft Commer Teunissen voornoemt devoorschreve somme van een hondert en t negentichgulden te betaelen sonder eenige cortinge te doenen dat in twee paeijen ofte termijne als maeij eerstcoomende ano 16 ses en veertigh de somme van eenhondert carolus guldens, ende de resteerende t negentighguldens op meij 16 zeven en veertigh wel ende tenvollen betaelt ofte bij als dien, soo Commer Teunissenvoornoemt, de voorschreven somme niet betaelt op behoorlijcken tijtals voorschreven, soo belooft Commer Teunissen voornoemtdaer van te betaelen alle jaer presies de intrest tegensden penninck twintigh ofte vijf van 't hondert in 't jaerdie naer beloop des tijts omgecoome ende niet betaelt sijnsal tot de effectueel ende volle betaelinge toe vooralle geene voorschreven is, is Commer Teunissenvoornoemt verbindende sijn persoon, ende het voorschrevenerf stellende het selve tot een spetiale hijpoteeckende vorder alle sijne roerende ende onroerende goederenpresent en toecomende geen uitgesondert, submitteerendede selve ten bedwanck van alle heere hoove rechtenen rechteren, renontieerende van alle exeptienen benefitien van rechten, die hier tegens eenighsintssoude comen patrecimeere alles sonder bedroch argh ofte't oirconde deses hebben wij schout ende scheepenenvoornoemt onse segelen aen desen open brief gehangenin Werckendam den 30e april 1646Dirck Janssen Gelder Cornelis Michielsen Mij present G.M. van den Oever

# ofte den rechten toonder deser briefs1646 Den 17 juni heeft Commer Teunissen aen Arien Corsten betaelt de somme van 100gulden tot volle betaelinge van den eerste paije van deese neffens staendeIn kennisse van mij G.M. van den Oever secretaris van Werckendam


86

folio 46 versus

Wij Jacob van der Valck schout tot Werckendam Dirck JanssenGelder ende Cornelis Michielse van Nes scheepenen aldaeroirconde ende tuigen dat voor ons in propre personen gecompareertende verscheenen sijn Pieter Cornelissen op Hardincxveltende Willem Claesen meede woonende aldaer, voor hemselve als meede vervangende ende hem sterck maeckendevoor alle sijne mondige en onmondige susters en broedersen hebben de comparanten voornoemt in quaeliteijt als vooremet hant halm en mondt naer de rechten en costuijme van Zuijthollant opgedragen gecedeert ende getransporteertgelijck sij opdraege cedeere ende transporteere midts deseaen ende ten behoeve van Teunis Jansen Schilt woonende tot Werckendam voornoemt den vrijen eijgendom van eenenmergen buijtendijckse griende ofte soo groot ende kleijnals het selve geleegen is in de heerlijckheijt van Werckendamgenaemt de Vier Roeden alwaer ten oosten geleegenis het Kerckenweer competeerende Cuijnder Stoffelencumsuis ten westen de edele heere van Werckendamvoor van de halve Backerskille noortwaerts op tot de heg-ge toe ofte soo verre sij comparanten voornoemt daer innegerechticht sijn alles volgens ende uitweisens de oude brievendaer van sijnde daer desen jegenwoordigen getransficeert endedoorgesteecken is ende verteegen Pieter Cornelissen voornoemtende Willem Claesen voornoemt in quaeliteijt als voore van devoorschreve merge griende ende verhalmde daer naer op aen ende ten behoeve van Teunis Jansen voornoemt sondereenigh recht actie ofte toesegginge daer aen ofte opmeer te behoude soo vonnisse der voorschreve scheepenenwijsde ende recht is voorts geloofde Pieter Cornelissenende Willem Claesen voornoemt in quaeliteijt als vooreden voorschreve merge grienden te vrijen en te waeren alle voorplicht ende voorcommer af te doen die sijvan rechts weegen schuldige sijn af te doen tot datodeses toe dit alles onder verbandt als naer rechtendaer toe staende, alles sonder bedroch argh oftelist 't oirconde deses hebben, wij schout endescheepenen voornoemt, onse segelen aen desen open briefgehangen, in Werckendam den 30e april 1646Dirck Janssen Gelder Cornelis Michielsen Mij present G.M. van den Oever

secretaris Werckedam

De coop hier van is 825 gulden in 3 paeijen 325 gereet en de rest in twee paeien

De veertichten penninck is betaelt en in mijn declaratie van den 15 october gebracht

87

folio 47

Wij Jacob van der Valck schout tot Werckendam DirckJansen Gelder ende Cornelis Michielse van Esch scheepenenaldaer, oirconden ende tuijge dat voor ons in propre persoongecompareert ende verscheenen is, Gillis Pietersen Roestwoonende binnen Werckendam, ende heeft naer denrechte ende costume van Zuijthollant met handthalm en mondt opgedraege gecedeert ende getransporteertgelijck hij opdraegt cedeert ende transporteert mitsdeese aen ende ten behoeve van Adriaen Willemsevan den Heuvel, den vrijen eijgendom, van een huijsende erf geleegen binnen Werckendam soo groot endekleijn als de cavelceel daer van sijnde voor datomet Jan Huijbertje van der Linge gecavelt alwaerten oosten geleegen is het erf van Pauwelsenten westen de gemeijne steege ten zuijden tot dereepale tusschen Jan Huijbertse van der Linge geslaegeten noorden tot de halve haeve toe ofte soo verreGillis Pietersen voornoemt daer inne gerechticht is ende datmet alle sijne appendentien, servituijtevrijdomme ende gerechticheede van outs ende jegen-woordigh tot het voorschreve huijs ende erf behoo-rende ende verteegh Gillis Pietersen voornoemt van hetvoorschreven huijs ende erf, ende verhalmde daernaer op aen ende ten behoeve van Arien Willemsevoornoemt sonder eenich recht actie ofte toesegge daeraen ofte op meer te behouden soo vonnisse dervoorschreven scheepenen wijsde en recht is voorts geloofdeGillis Pietersen voornoemt dit voorschreve huijs ende erfte vrijen ende te waeren alle voorplicht en voorcommeraf te doen, die hij van rechts weege schuldigh is af te doenbehalve een duijt jaerlijckx die den edele heere vanWerckendam daer op is heffende die den cooper totsijnen lasten nemen sal, als meede de leijhorde voorJan Huijbertse van der Linge te maecke alles gelijckhet van outs ende jegenwoordigh gebruijckelijck isen dat alles onder verbant als naer rechten daer toestaende, alles sonder bedroch arch ofte list‘t oirconde deses hebben wij schout en scheepenen voornoemtonse segelen aen desen open brief gehangen inWerckendam den 21e maeij ano 1646Dirck Janssen Gelder Cornelis Michielsen Mij present G.M. van den Oever

secretaris Werckendam

Den coop hier van is 550 gulden in twee maeij paeijen waer van den eerste maeij 1647verscheenen is

Den veertichsten penninck is betaelt en in mijne reeckeninge van den 15e october ged.....1646


88

folio 47 versus

Wij Dirck Jansen ende Jan Adriaense de Greefscheepenen tot Werckendam, oirconde ende tuijge dat voorons in propre persoon gecompeereert ende verscheenen is Cor-nelis Michielsen van Nes onse meede scheepen en bekendevoor hem sijne erve ende nacomelinge wel ende deuchdelijckschuldich te weese aen Jan Teunissen van Wevelinckhovebrouwer tot Gorcom, de somme van twee hondert endedartigh guldens ieder gulden gereeckent tot veertigh grootenvlaems dese somma spruijtende van contante penningemij te danck op dato aengetelt ende beloofde CornelisMichielsen voornoemt, de voorschreve somma van 230 guldente betaelen aen Jan Teunissen voornoemt ofte met believevan hem aen de rechten thoonder deses briefs vandato deses over twaelf maenden in goet ganghbaeregelt met den intrest van die tegens denpenninck sestien ofte ses gulden van ider hondertin ‘t jaer, die als dan nae beloop des tijts omgecoomenende niet voldaen sal weese tot de volle ende effec-tueele betaelinge toe waer voor den compeerantverbindende is tot een spetiael hijpoteeck sijn huijsen erf staende ende geleege binnen Werckendamvoornoemt alwaer ten oosten geleegen is Adriaen Bastiaenseten westen Jan Adriaense de Greef het strecktvoor van Scheerendijck af noortwaerts op totde halve haeve toe mitsgaeders alle sijne landrijen ende goederen roerende ende onroerende presentende toecoomende geen van dien uitgesondertsubmitteerende de selve ten bedwanck vanalle heere hoove, bancken rechten en rechteren metrenontiaetie op dexeptie feri en alle andere exeptienen benefitien van rechten die hier tegens eenig-sints soude commen patrocineeren, sonder fraude 't oirconde deses hebben wij scheepenen voornoemtonse segelen aen desen open brief gehangen inWerckendam de 2e augusti 1646Dirck Janssen Gelder Dit is het hantmerck vanFloris Jacobse de Vries Jan Adriaense de Greef

Bij ons ondergeschreven secretaris en scheepenen bekenen in houden van dese briefsvoldaen en betaelt is met den intrest van dien actum den 18 julij 1657Cornelis Isbrant de Vries

230 inpost soris 5/15 stuijvers 40 penningen


89

folio 48

Wij Cornelis Michielse van Nes stadthouder van deedele heere van Werckendam, Floris Jacobsen de Vriesen Jan Adriaense de Greef, scheepenen in Werckendam, oircondeende tuijgen dat voor ons in eijgen persoone gecom-pareert ende verscheenen sijn Aert Teunissen Heer-schop en Daniel Bastiaense, met Peeter Claesen allewoonachtige binnen onse voorschreve dorpe, welckein minne ende vrientschape te saeme een reedegetrocke hebbe tussen Peeter Claesens huijs endeerf ende het huijs ende erf van Aert Teunissen endeDaniel Bastiaensen voornoemt, naementlijck datPeeter Claesen sal genieten een asendrop van negen endeeen halven duijm, van sijne meur af temeeten ende soo voorts noortwaerts reerecht, tot dehaeve toe volgens drij reepaelen daer geslaegewelcke ree de comparanten voornoemt beloove voorvast en bondige te houden voor nu en ten eeuwi-gen daege onwederroepelijck waer de compa-ranten voornoemt, elcks in ‘t particulier, sijn verbindendehaer persoon, ende alle haer roerende ende onroerendepresent ende toecoomende goederen geen uijtgesondertsubmitteerende de selve ofte de heure van dien tenbedwanck van alle heere hove bancken rechtenen rechteren, renontieerende van alle exeptien endebenifitien van rechten, die hier tegens eenichsintssoude comen stecken, alles sonder bedroch arghofte list, ‘t oirconde deses sijn hier twee alleensluijdende cavelceelen van gemaeckt ende bijstadthouder ende scheepenen voornoemt gesegeltin Werckendam den 5e september ano 1646Cornelis Michielsen Dit hantmerk is bij Jan Adriaensenvan Nes de Greef self gestelt

Floris Jacobsende Vries


90

folio 48 versus

Wij Cornelis Michielse van Nes ende Dirck Jansen GelderScheepenen tot Werckendam oirconden ende tuijgen datvoor ons selfs in persoon, gecompareert ende verscheenenis Adriaen Adriaense Laerman, welcke bekende ende ver-claerde dat sijne betsteede ende allewort hij in de meurvan Geraerdt Marcelis van den Oever gemaeckt, ende geslaegeheeft, geschiet is sonder nochtans eenig eijgendomaen de voorschreve meur te hebben, ende daerniet in te maecken ofte brengen, sonder ken-nisse ofte lasten van de voornoemde van den Oeverende vorder sal blijven den aesdrop met de guete daeronder aen den afhangh van het camerken van devoornoemde van den Oever, soo lange de voornoemde van den Oeveren Adriaen Laerman buerluijden weesen sullen allessonder bedrogh argh ofte list ‘t oirconde deses hebbenwij scheepenen voornoemt deese geteeckent in Werc-kendam desen insepleus ano 16 ses en veertighCornelis Michielsen Dirck Janssen Geldervan Nes

Wij Cornelis Michielsen van Nes stadthoudervan den edele heere van Werckendam Isbrant Adriaensede Vries en Jan Adriaense de Greef scheepenen tot Wercken-dam oirconde ende tuijgen dat wij ten huijse van Mr. Arienvan Gelder chirugijn in onse voorschreve dorpe gevi-siteert hebben twee wonden die Lijntje Aerts huijsvrouvan Willem Jansen woonende in den dorpe van de Werckeop haer hooft hadde, welck waeren ront gekontuij-sioneert, penetreerende tot op het prerikranium te weete een wonde aen het voorhooft ende de anderop het s lincker paritalibeen van 't hooft en verclaerdede Lijntjen Aerts de voorschreven wonde haer gegeven te sijnofte gecregen te hebben op den 18e meert ano 1647van Lijntje Floors huijsvrou van Jasper GerraerdtsKandt, woonende tot Werckendam alle geenevoorschreve is hebben wij stadthouder en scheepenenvoornoemt gehoort en gesien, alles sonder froude 't oir-conde hebben wij stadthouder en scheepenen deese geteeckent in Werckendam den 19e meert ano 1647Cornelis Michielsen Isbrandt Adriaens

de VriesDit hantmerck is bijJan de Greef selfegestelt

91

folio 49

Wij Isbrandt Adriaense de Vries ende Jan Adriaense deGreef scheepenen in Werckendam oirconden ende tuijgen datCornelis Miechielse van Nes stadhouder van de weledele heere van Werckendam gerechtelijck naer costuij-me van Zuijthollant besteet heeft aen MeesterArien van Helden chirugijn binnen onsen voorschrevedorpe ten gerechtelijck versoeck van Lijntje Aerts dewonden die Lijntje Aerts in 't hooft hadde welckewonden door den voornoemde Mr. Arien van Helden gecureertsijnde daer voor soude genieten ter soma van twaelfgulden en tien stuijvers onder fralide 't oirconde hebben wij scheepenendesen geteeckent in Werckendam dese 20e meert 1647Isbrant Adriaens Dit hantmerk is bij Jan Adriaensede Vries de Greef selfs gestelt

Ick ondergeschreve secretaris tot Werckendam attesteere endeverclaere midts dese, dat ick ten versoecke vanWillem Lambertsen, soldaet onder de compangnievan capiteijn Beaumont, gepubliceert hebbe binnenWerkendam, ter plaetse daer men gewoon is publicatiete doen een biljet luijdende aldusWillem Lambertsen soldaet onder de compangnie van capi-teijn Beaumont, wacht houdende op de redoute tot Werckendamheeft gecocht van Jan Adriaense de Greef cumsuis eenerf geleegen over de haeven tot Werkendam alwaerten oosten geleegen is Maeijken Claesdr ten westenCommer Teunissen Brievingh ten zuijden ende noorden dehaeven van Werckendam, die op het voorschreve erfeenige pretentie oft hijpoteeck brieve ofte andereactien heeft, die spreeke nu loopende deesedrij sondaeghse kerck gebooden, op peene van een eeuwigeswijge ende selentio Segget voort

Het eerste gebodt is gedaen op den 24e junij ano16 ses en veertige, het tweede gebodt den eersten julijano 1646 het derde ende laatste gebodt den 8e julijano 1646 verclaere ick ondergeschreve, dat in geve vandeese drij voorschreve kerckgebooden noch oock totdato deses zich niemant heeft bekent gemaeckt't oirconde deses soo hebbe ick deese geteeckent inWerckendam desen eerste april 16e seven en veertige

Bij mij G.M. van den Oeversecretaris

92

folio 49 versus1647

Wij Cornelis Michielse van Nes stadthouder van de weledeleheere van Werckendam, Dirck Jansen Gelder ende Gijsbert ClaesenLouw, scheepenen aldaer oirconde ende tuijgen dat voor ons in proprepersoonen gecompareert ende verscheenen sijn, Lambert BastiaenseJan Adriaense de Greef Wouter Bastiaense woonachtigetot Werckendam, Jan Pauwelsen woonende in de Werckeende hebben de comparanten voornoemt met handthalm ende mondt naer de rechte ende costuijmevan Zuijthollant opgedraegen gecedeert endegetransporteert gelijck sij opdraegen cedeeren endetransporteeren midts deese aen ende ten behoeve vanWillem Lambertsen, soldaet onder de compangnievan capiteijn Beaumont, wacht houdende op de redoutetot Werckendam, spetiaelijken een erf geleegen overde haeven tot Werckendam, alwaer ten oosten gelegenis Maeijken Claes en ten westen Commer AntonisseBrievinge ten zuijden ende noorden de haevens van Werc-kendam ofte wie met recht alomme geleegen sou-de mooge weesen ende dat met alle sijne appendentien dependentien, servituijten, vrijdomme ende gerechtic-heeden van outs ende jegenwoordige tot het voorschreeveerf behoorende ende verteege de comparanten voornoemtvan het voorschreve erf ende verhalmde daer naestop aen ende ten behoeve van Willem Lambertsenvoornoemt sonder eenige recht actie ofte toeseggingedaer aen ofte op meer te behoude soo vonnisse dervoorschreve scheepenen wijsde ende recht is voortsbeloofde sij comparanten voornoemt het voorschreeve huijsende erf te vrijen en te waeren alle voorplicht ende voorcommer af te doen die sij comparanten vanrechtsweege schuldige sijn af te doen, waer voor sijcomparanten voornoemt elcx sijn verbindende haer persoonroerende ende onroerende goederen, onder verbandtals naer rechten daer toe staende, alles sonderbedroch argh ofte list ‘t oirconde deses hebbenwij stadthouder ende scheepenen voornoemt, onsensegelen aen desen open brief gehangen in Werckendam desen 29 april ano 16 seven en veertighCornelis Michielsen Dirck Jansen Geldervan Nes Gijsbert Claesen Lou

Den coop hier van is ... gulden beloopt den 40 Penning 4 gulden 10 stuijversdie bij mij ontfangen den 4 meij en wort in mijne declaratie van 1 october ano 1647verantwoort


93

folio 501647

Wij Cornelis Michielse van Nes stadthouder van de weledele heere van Werckendam Floeris Jacobsen de Vries endeAdriaen Jacobsen van de Heuvel scheepenen tot Werckendamoirconde en tuijgen dat voor ons in propre persoon gecompareertende verscheenen is, Cornelis Cornelissen Croon onse in-woonder, ende heeft hij comparant voornoemt met handthalm ende mondt naer de rechte ende costuijme vanZuijthollant opgedraege gecedeert ende getransporteertgelijck hij opdraecht cedeert ende transporteert midtsdeese, aen Cornelis Gerritsen Cant, maer ten behoeveende profijte van de heer Cornelis van Nes scheepender stadt Dordrecht, de vrijen eijgendom van eenhuijs ende erve staende ende geleegen binnen Werc-kendam waer naest aen de oostsijde geleegen is deWercken ofte het gescheijt van Altenae ten westenAntonis Jansen Schilt het streckt voor van Scheeren-dijck aff noortwaerts op tot seecker sloot toe, soo grootende kleijn als het selve aldaer in sijne lemiten geleegenis ende dat met alle sijne appendentien dependentienservituijten vrijdommen ende gerechticheeden van outsende jegenwoordige tot het voorschreeven huijs endeerf behoorende, alles volgens de oude brieven daer vansijnde daer jegenwoordigen getransficeert endedeurgesteecken is, ende verteegh hij comparant voornoemt vanhet voorschreve huijs ende erf ende verhalmde daer naeraen Cornelis Cant voornoemt, maer ten behoeve van de heer Cornelisvan Nes voornoemt sonder eenich recht actie ofte toeseggingedaer aen ofte op meer te behouden, soo vonniste de voorschrevenscheepen wijsde en recht is voorts geloofde hij comparantvoornoemt het voorschreeve huijs ende erf te vrijen endete waeren alle voorplicht ende voorcommer af te doendie hij van rechtsweege schuldigh is af te doenonder verbandt als naer rechten daer toe staendealles sonder bedroch argh ofte list ‘t oirconde deseshebben wij stadthouder ende scheepenen voornoemtonse segelen aen desen open brief gehange in Werc-kendam desen 29e april ano 1647Cornelis Michielsen Adriaen Jacobsenvan Nes van den HeuvelForis Jacobsende Vries

Den coop hier van is 453 gulden contant Beloopt den 40e penning 11 gulden 6 stuijvers 8 penning


94

folio 50 versus1647

Wij Niclaes Pietersen Vlieger schout tot Werckendam GijsbertClaesen Louw ende Janariaense de Greef scheepenen aldaer oircondenende tuijgen dat voor ons in eijgene persoonen gecompareert endeverscheenen sijn Isaak Jansen Kielxij weduwenaer van AnnekenPeeters zaliger Cornelis Corsten Verdoorn soone van Anneken Peetersvoornoemt Antonij Adriaense van der Colf als man ende voocht vanGooltjen Corsten Verdoorn, Jan Adriaense Stam, als man ende voochtvan Maeijcken Corsten Verdoorn, Aert Teunissen Vos als man endevoocht van Grietjen Corsten Verdoorn Cornelis Paulussen Muil.....als man ende voocht van Jacobmina Corsten Jacob Corstenvan Schoonderwoert als man ende voocht van Neelken Corstenende Lijsbetje Corsten geassisteert sijnde met CornelisCorsten voornoemt, haeren broeder ende gecooren voocht in desen ensijn in quaeliteit voornoemt kinderen ende erfgenaemen vanAnneken Peetersdr ende hebben de comparanten voornoemt elcker inquaeliteijt als voore naer de rechten ende costuijme van Zuijthollantmet handt halm en mondt opgedraegen gecedeert ende getranspor-teert gelijck sij opdraegen cedeeren ende transporteren mits deeseaen ende ten behoeve van Meerten Berense soldaet ondercapiteijn Beaumont wacht houdende op de redoute tot Werc-kendam, den vrijen eijgendom van een huijs ende erf staendeende geleegen binnen Werckendam alwaer ten oosten gelegenis Jan Adriaense de Greef, ten westen Steven Pietersen tensuijden 's Cheerendijck, ten noorden tot de halver haeve toeofte soo verre het selve van outs streckende is, midtsdat Meerten Berentse voornoemt ofte op wien het voorschreevehuijs ende erf soude mooge coomen te succedeere, gehoudensullen sijn, te betaelen alle jaere op Sinte Martensavonteen duit aen de wel edele heere van Werckendam endetien stuijvers aen de kercke van Werckendam, behalve hetvoornoemde sullen de comparanten voornoemt het voorschreve huijsende erf vrij leveren, alle voorplicht ende voorcommerafdoen, die sij comparanten van rechtsweege schuldige sijnaf te doen, ende verteege de comparanten voornoemt, van hetvoorschreve huijs ende erf, en verhalmde daer naer opaen ende ten behoeve van Meerten Berentse voornoemtsonder eenige recht actie ofte toesegge daer aen ofte opmeer te behouden soo vonnisse der voorschreven scheepenenwijsde ende recht is, alles sonder bedroch argh ofte list't oirconde deses hebben wij schout ende scheepenen voornoemtonse segelen aen desen open brief gehangen in Wercken-dam desn 8e junij 1647Niclaes Pieter Vlieger Ghijsbert Claesen Lou Dit hantmerck is bij Adriaense de Greef selfs gesteltMij present G.H.van den Oever secretaris WerckendamDen coop hier van is 830 gulden in 3 paeijen als meij 1649 den lesten is contant 788 gulden11 stuijvers bedraecht den 40 penning 19 gulden 19 stuijvers 9 penning


95

folio 51Wij Claes Vlieger schout tot Werckendam IsbrantAdriaense de Vries ende Floris Jacobsen de Vries, scheepenen al-daer oirconde ende tuijgen dat voor ons gecompareert endeverscheenen is Jan Woutersen schoolmeester tot Hardinxveltals volcomen last en procuratie hebbende van de edele manhaftecapiteijn Franchois van Nes welcke procuratie ons schoutende scheepenen voornoemt getoont en gebleecken is, gepasseertin Schravenhaege den 13e juli ano 1647 voor Garbrant vanWarmenhuijsen notaris publiek ter presentie van Pieter La Febre ende Gerardtvan den Oever, ende heeft hij comparant voornoemt in qualiteijt alsvoore, met hant halm ende mondt naer de rechten endecostuijme van Zuijthollant opgedraege gecedeert endegetransporteert, gelijck hij opdraegt cedeert ende trans-porteert midts deese aen Cornelis Michielse van Nes maerten behoeve, en profijte van de wel edele heere Jockheer Johan Oemvan Wijngaerde heere van Werckendam president van 't hoffvan Hollant Zeelant ende Vrieslant, den vrijen eijgendom vanseecker weer lants, groot in schot ende lot seven merge tweehondt acht en tachtentigen roeden mitsgaeders de verbeterschapvan seecker campken lants groot in schot ende lot twee hontdrij en vijftige roeden, het welcke de voornoemde capiteijn van denkercke van Werckendam, in erfpacht is gebruijckende desjaers voor twee gulden ende 10 stuijvers, geleegen in de buijtenbedijckten soomer polder in de gerechte van Werckendamdaer aen d' oostsijde naest gelant is de edele heerecapiteijn van Nes selfs ten westen de steege van hetvoorschreve weer lants streeckende van de steege Voorhooftgeleegen zuijtwaerts op het voorschreve weer toemitsgaeders een weer lants gelegen ten ooste van hetvoorschreven weer groot in schot ende lot seven mergevijf hondt drij en vijftige roeden mitsgaeders het derde part vantwee mergen vijf hondt landts t' eijnde het voorschrevelandt geleegen genaemt het Oulant met de gerech-ticheijt in de wiel, daer toe behoorende welcke twee mergenlants geleegen sijn neffens het voorschreven Oulant, in 't buijtenbedijckte soomerlant in de gerechte van Werckendamalwaer te oosten geleegen is de edele heere capiteijn Franchoisvan Nes sijn landts in de Wercken, en de Graeffelijkheijt vanHollant, ten westen de wel edele heere van Werckendamsijn lant ende Daniel van Bockxsel streckende voor van denzeedijck af ende het voorschreven campken zuijtwaerts optot de halve Backerskille toe, soo groot ende kleijn als hetvoorschreve landt aldaer in sijne lemiten geleege is, endedat met alle sijne apendentien, servituijten vrijheijdenende gerechticheeden soo van outs dijcken, dammen, slootenvlieten, steegen, weegen ende alle ‘s lants gevolge van dien

96

folio 51 versusvan outs ende jegenwoordige tot het voorschreve landt behoo-rende spetiaelijck dat de wel edele heere van Werckendam vandese twee voorschreven lants, gehouden te betaelendraegen alle de ongelden van verpondinge ende andere inpositieals meede de soomerdijck voorhooft, alles volgens de oudebrieve, daer dese jegenwoordige getraxfixeert ende deurgesteeckenis, ende den verticht brief gepasseert was scheepenen derstadt Gorinchem, in dato 9 mati 1582 ende verteege decomparant voornoemt in de voorschreve quaeliteijt van hetvoorschreve lant metten aencleve van dien mitsgaedersde verbeterschap, van het voorschreven campken ende ver-halmde daer naer aen Cornelis Michielse voornoemtmaer ten behoeve ende profijte van de wel edele heere vanWerckendam voornoemt, sonder eenige recht actie ofte toeseggingdaer aen ofte op meer te behouden soo vonnisse der voorschrevenscheepen wijsde ende recht is, voorts geloofde hij comparantvoornoemt, in quaeliteijt als voore het voorschreve landtmet de verbeterschap van het voorschreve campken tevrijen ende te waeren alle voorplicht ende voorcommer af doendie hij comparant van rechts weege schuldige is af te doenbehalve een knip rent van twee carulus gulde des jaers't elck weer, sijnde elck weer een gerechte derde partvan een rente van ses carolus gulden die de kercke vanDordrecht (van outs ende over ses maenden) op de drij weerden spreekende heeft, ende de voor-schrevenerfpacht van twee carolus gulden tien stuijvers des jaers diede kercke van Werckendam op het voorschreven campkenspreeckende heeft, volgens den erfpacht brief daer van sijnde welcke rente ende met erfpacht de wel edele heerevan Werckendam voornoemt gehouden is tot sijne lastete neemen, sonder eenige verder laste ofte commerdaer onder hij comparant in qualiteijt als voore isverbindende sijn persoon ende alle sijne goederen roerende endeonroerende present ende toecomende, de selve onderwerpendet' bedwanck van alle heere hoove bancken rechten enderechteren alles sonder froude 't oirconde deses hebbenwij schout ende scheepenen voornoemt onse segelen aen deseopen brief gehangen ende vermidts Isbrant Adriaensede Vries bij gebreck sijns segelen heeft de scholtusdeese ter bede gesegelt dese 15 juli ano 1647Floris Jacobse Isbrant Adriaensede Vries de Vries

Den Coop hier van is 480 gulden de mergen in 2 paeijen de.... is 16 mergen 1 hondt 7760 gulden compleet 7768 gulden bedraegt der 40 penning 191 gulden 14 stuijvers wort in mijne declaratie 1october al...... verantwoort

97

folio 52

CopieOp huijden den 13e julius ano 16e zeven en veertigecompareerde voor mij Garbrant van Warmenhuijsen noteeris publijeq bij de hoove van Hollant geadmiteertresideerende in Schraevenhaege, ende getuijge naer genoemtdd' edele manhafte Franchois van Nes capiteijn ten dienste deserlande de welck verclaerde geconstitueert ende volcomenlaste ende procuratie gegeven te hebben gelijck hij doetmidts deese aen Jan Wouterse schoolmeester tot Hardincx-velt, spetiaelijck omme uijtten naeme, ende van weegen genoemdecomparant, aende edele heere Jocheer Johan Oem van Wijngaerdeheere van Werckendam op te draegen ende te transporteere, soo danigepartije van landen als hij comparandt op den 21 junij desesjaers 16 zeven en veertige aen de gemelte heere van Werckendamheeft vercocht, alles breeder volgens de conditie daer van op datovoorschreven gemaeckt, ende dien volgende te compareeren voorde gerechte daer het behoort ende alsoo daenige brieve vanopdrachte ende in restituere, te verlijde als volgens costuij-me van plaetse ende naer vereijse van saecke noodigesal sijn, alles in sulcken voege, als off hij comparantselfs present sijnde, selfs soude coomen ofte moogedoen, beloovende 't selve voorgoet ende van waerde tehouden, onder verbandt als naer rechten aldus gedaen ende ge-passeert, in Schraevenhaege ter presentie van GerritMarcelis van den Oever secretaris tot Werckendam voorschrevenende capiteijn Pieter La Febre als getuijge die d' origeneelemenute van deese onder mij notaris voornoemt berustendebeneffens d' voorschreven comparanten meede onderteeckenthebben

Met welcke minute dese is accordeertWarmehuijse Notaris

Naer gedaene collatie is deesemet de origeneele bevonden teacordeeren in Werckendamdese 1 augusti ano 1647G.M. van den Oever

98

folio 52 versus

Wij Niclaes Pietersen Vlieger schout tot WerckendamFloris Jacobsen de Vries ende Cornelis Michielsen van Nesscheepenen aldaer oirconde ende tuijgen dat voor ons selvein eijgene persoon gecompareert ende verscheenenis Maeijken Claesdr weduwe van zaliger Teunis Arise ‘t Vosgeassisteert sijnde met Cornelis Michielsen voornoemthaeren gecooren voocht in deese, voor soo veel desnootssij ende heeft sij comparantesse voornoemt met handthalm ende mondt naer de rechte en costuijmevan Zuijthollandt opgedraegen gecedeert ende getranspor-teert, gelijck sij opdraecht cedeert ende transporteertmits deese, aen Joost Joosten haere soone, spetiaelijckeeen erf, geleegen over de haeven tot Werckendamalwaer ten oosten geleegen is, de heer Cornelis vanNes scheepen der stadt Dordrecht, ten westenMaeijken Aertsdr streckende noortwaerts van de oudehalver haeve zuijtwaerts op tot de halver nieuwe haevetoe, ende dat met alle sijne appendentien dependentien, ser-vituijten vrijdommen ende gerechticheeden, van outs ende jegen-woordigen tot het voorschreeve erf behoorende, endeverteegh de comparantesse voornoemt van het voorschrevenerf ende verhalmde daer naer op aen ende ten behoeve vanJoosten Joosten voornoemt, sonder eenigh eenigh recht actieofte toesegginge daer aen ofte op meer te behou-de soo vonnisse der voorschreven scheepen wijsde ende recht is( vorder begeert sij comparantesse dat naer haer overlijdenhaeren soone Joost Joosten voornoemt niet meedesal paecten ende deijlen in een erf geleegen over dehaeven tot Werckendam, alwaer ten oosten geleegenis Gerardt van den Oever met den aanwasse ten westenWillem Lambertsen soldaet onder de compangie vancapiteijn Beaumont, streckende noortwaertsvan de halver oude haeve zuijtwaerts op tot dehalver nieuwe haeve toe, het welcke sij welexpresselijck begeert, alles sonder bedrogh argh ofte list't oirconde deses hebben wij schout ende scheepenen voornoemtonse segelen aen desen open brief gehangen inWerckendam den 20 juli ano 16 ses en veertighNicolaes Piet Vlieger Cornelis Michielsen Floris Jacobsen de Vries

Maeijken Claes verclaerden dit voorschreve erf haere soone vererft te hebben is oversulx bijmij geen 40 penning van ontfangen


99

folio 53

Wij Claes Pietersen Vlieger schoudt tot Werckendam IsbrantAdriaense de Vries, ende Dirck Jansen Gelder scheepenen aldaeroirconde ende tuigen dat voor ons in eijgene persoongecompareert ende verscheenen is, Jan Huijbertsen van derLingen, onsen inwoonder, welcke bekende voor hem sijnenerve ende nacomelinge wel ende deuchdelijck schuldighte weesen aen sijn huijsvrouwe Eeltje Abram voorkinderenmet naeme Abram Petersen ende Peterken Petersdr te saemeneen soma van drij hondert drij ent negentigh gulden15 stuijvers spruijtende van coop van sijn huijsdaer hij tegenwoordigh in woont, als bij de ver-tichtinge daer van gemaeckt, tusschen sijn huijsvrou-we ende haere kinderen voor scheepenen van Werckendamin dato den 5 meij ano 1633 te sien is bedraegende 250 guldenen 10 jaeren verloopen intereste, is tegens 5 3/4 gulden van‘t hondert in ‘t jaer, ter soma van een hondert drijen veertige gulden 15 stuijvers maeckt geheel met de250 gulden aen capitael te saemen ter soma van drij hondertdrij ent negentigh gulden 15 stuijvers, van welcke somanou 393 gulden 15 stuijvers Jan Huijbertse voornoemt, alle jaerenpresies, belooft te betaelen den intrest tegen vijf guldenende 15 stuijvers van ‘t hondert in ‘t jaer welcke ingegaen isden 5 julio lest leeden ende soo voorts van jaere totjaere tot de volle ende effectueele betaelingetoe, ende is de voorschreeve vertichtinghbrief met devoorschreeve somma gedoot, waer voor Jan Huijbertsevoornoemt is verbindende tot een spetiael hijpoteecksijn huijs ende erf daer hij tegenwoordigh in woontalwaer ten oosten gelegen is Jasper Gerraerts Cantten westen Isbrand Adriaense de Vries mitsgaedersalle sijne vorders roerende ende onroerende presentende toecoomende goederen, geen uitgesondert stellendede selve ten bedwanck van alle heeren hoovebancken rechten ende rechteren renontieerendevan alle exeptie ende benefitien van rechten diehier tegens eenighsints soude connen streckenalles sonder bedroch argh ofte list ‘t oircondedeses hebben wij schout ende scheepenen voornoemtonse segelen aen desen open brieff gehangen inWerckendam desen 3 december ano 1647Nicolaes den Vlieger Isbrandt Adriaensen de VriesDirck Janssen Gelder Mij present GM van den Oever

Dit geld met de intereste van dien is ......... op een grient van Jan Huijbert van der lingenvolgens de het bewijs daer van sijnde Actum den eerste april ano 1651 D. van der Sluijs

393 gulden 15 stuijvers is den 40 penning 9 gulden 16 stuijvers 14 penning die in mijndeclaeratie van 1e october als ........ verantwoort isHuisnummering Couvée collectie nr. 86

100

folio 53 versusCopieAccoort getroffen den 27 jannuari ano 1648 tusschen CorstBastiaensen jongeman ende Sijke Wouters jonge dochterbeijde woonachtigh tot Werckendam door tusschen spreecken en inductie van den predicantaldaer, ende Cornelis Michielsen, Dirck Jansen, IsebrandtAdriaense als onpartijdige mediaturen

Alsso men uit cracht van alle goede cristelijcken vermaninge schuldighis naer vrede ende gerustheijt te trachte om alle on-heijle ende swaerricheeden voor te coomen, soo is 't datwij Corst Bastiaensen voornoemt ende Sijken Wouters, inproces sijnde voor de politicque rechter nopendestutten ende op houden, van houwelijckse proclamatietusschen Arien Jansen Cloots, ende Sijken Wouters voornoemtgegaen, renoncieerende van alle gepasseerde actesoo in prive als publick voor den rechter gedaencoomen ende verclaere, ende dat door inductie vanonpartijdige ende vroome luijden, die door een goede ijvergedreven sijnde, van wedersijdts ons hebben bewoogenom te verclaeren gelijck wij doen midts deese, vooreerst dat ick Corst Bastiaensen sonder de saeckevan ons different ten principaelen, off ten aensien vaneenige omstandicheeden te roeren, off in 't minste te haelen, verclaere ende houde de voornoemde SijkenWouters voor een eerlijcken dochter, niet gelovendenoch aennemende 't geen ick van desen door eenigequa tonge soude mooge hebben gelooft ende dewijl haergenegentheijt tot mijn persoon nu nieten is gelijckick mij voor deesen wel soude moogen hebben laetenvoorstaen magh wel lijde dat in de staetdes houwelijckx werde ingesegent, waer op ickSijken Wouters voornoemt oock meede sonder eenigedifferente, ofte circumstantien op te haelenom vreede ende gerustheijtshalven van onsrecht afstaende, verclaere gelijck ick verclaermidts deese den voornoemde Corst Bastiaensenvoor een eerlijck jonghman, belovende vanwedersijde, ick Corst Bastiaensen ende Sijken Wouters in 't algemeen op malcanderen nietmeer hebben te pretenderen ook malcanderen

101

folio 54

noch met woorden noch met wercken in 't min....noch in presentie, noch in absentie, niet te sulleninjurieeren, noch geen quaede of stekende tonge dietusschen beijde soude moogen coomen te sullenlichtelijck geloove geven, belovende malcanderenniet te sullen molesteeren noch malcanderen vriendenende maegen, oock dat wij wedersijdts alle processenende pleijdoejen sullen stuijten, beloovende verdersdat alle schriften tot injurien van partije wedersijtsgepasseert in vergetenheijt, sullen werdengebracht als niet geschiet, belovende verderdat de costen, alreede gedaen wedersijdts sullenwerden gecompenseert ende dat wij ons onderwerpensoo daenige censieure ende straffe off boete vanmeijn eedigheijt als oock een amendo, van twintigh popont ‘t een derde aen de officier, ende de twee derdeparte aen de armen in dien een van beijde dit accoortquaeme te breecken welcke schrift wij geleesenende geapprobeert hebbende, belooven wedersijdtsnaer te coomen waeromme wij 't selve ter goedertrouwe met onse assistenten ende vrienden hebbenonderteeckentsijnde van deese gemaeckt twee gelijck luijdendeschriften, actum ut supra

was onderteeckentCorsten Bastiaensen - Sijken Wouters - Wouter BastiaensenIsterense Crillaerts - Arien Jansen Cloots - Adriaen CorstenDaen Corsten - Cornelis Isbrants de VriesHet hantmerk van Jan Adriaense de GreefHet hantmerk van Daemken BastiaensMaeijken Corsten - Amieken Tomas - Aentgen BastiaensJan Vervoorn - S.Willemsen Moerman - Pieter Davitsen... Vervoorn als middelaer - Dirck Janse GelderCornelis Michielsen van Nes - Isbrandt Adriaense de VriesJohannes Vrecheum

Uit gessreeve voor copie autentiek naergedaene collatie is deese met de princi-paele bevonden t' accordeeren 't oircondehebbe ick deese geteeckent inWerckendam den 21 febrewari 1648

102

folio 54 versus

Wij Niclaes Pietersen Vlieger schoudt tot WerckendamAdriaen Jacobsen van den Heuvel ende Cornelis Michielsenvan Nes en Gijsbert Claesen Louw scheepenen aldaer, oirconden ende tuijgen dat voorons in eijgene persoonen gecompareert ende versche-nen sijn Cornelis Eelisen van Hemert ende MeertenAdriaense de Bie, welcke ter presentie van onsschoudt ende scheepenen voornoemt, met den anderenin minne ende vrientschappe een reede getrockenhebben tusschen het huijs en erf dat Meertende Bie voornoemt gecocht heeft, van Grietgen Cor-nelisdr ende het huijs ende erf van Cornelis vanvan Hemerts muer is bevonden van het oude fonda-ment van Grietgen Cornelisdr ter wijte van drijvoet tien duijm achter van de muer van Cornelisvan Hemert sijn huijs, tot den pael is bevonden terwijte van twee voet tien duijm volcht nugelijck de paelen geslaegen sijn, van den eersten tottetweeden, twee roeije vijf voet van den tweeden tot denderde twee roeije twee voet van den derde tot denvierden twee roeije vier voet van de vierde tot denvijfden, twee roeije seven voet, van den vijfde tot den sestenelf voet van den sesten tot den sevenden een roeije tien voetvan den sevenden tot den achtste, een roeije drij voet van denachtsten tot den negenden een roeije drij voet, van dennegenden tot den tienden een roeije van den tienden tot hetendt van 't erf, een roeije welcke reede de comparan-ten voornoemt, belooven voor vast bondigh en vanwaerde te houden voor nu ende ten eeuwigen daege onwe-roepelijck, waer voor sij comparanten voornoemt elck in't particulier sijn verbindende haere respective per-soene de twee voorschreve huijse ende erve mitsgaedersalle haere vorder roerende en onroerende present ende toecomende goederen geen uitgesondert submitteeren-de selve ten bedwanck van alle heere hoove, banckenrechtenende rechteren renontieerende van alle exeptienende benifitie van rechten die hier tegens eenighsinssoude comen strecken alles sonder bedroch argh oftelist 't oirconde deses hebben wij schout ende scheepenenvoornoemt hier van twee alleens luijdende acte laeten.schrijven ende onse segelen op 't spatium gedruckt Werckendam 5 februarij 1648Adriaen Jacobs Gijsbert Claesenvan den Heuvel Lou


103

folio 55Wij Claes Pietersen Vlieger schout tot WerckendamDirck Jansen Gelder ende Adriaen Jacobsen van den Heuvelscheepenen aldaer oirconden ende tuijgen voor ons ineijgene persoon gecompareert ende verscheenen is GrietgenCornelisdr geassisteert met Cornelis Adriaensenhaeren soone ende gecooren voocht in deese ende heeft sijcomparantesse voornoemt met handt halm ende mondtnaer de rechte ende costuijme van Zuijthollandtafgedraege gecedeert ende getransporteert midts deeseaen ende ten behoeve van Meerten Adriaense de Biewoonende tot Werckendam, een huijs ende erf staendeende geleegen binnen Werckendam voornoemt alwaer tenoosten geleegen is Cornelis Corsten, ten westenCornelis van Hemert streckende voor van Scheeren-straete aff suijtwaerts op tot de sloot van de predicantboomgaert toe, mitsgaeders de gerechticheijt die sijcomparantesse heeft in een stege bij noordenvan de straet tusschen Jan Stevense Crillaertsten oosten ende Bastiaen Bastiaense ten westen, endeverteegh Grietge Cornelis voornoemt met haeren gecoorenvoocht van het voorschreve huijs erf ende steegeen verhalmde daer naer op aen ende ten behoeve vanMeerten Adriaense voornoemt sonder eenich recht actieofte toesegginge daer aen ofte op meer te behoudensoo vonnisse der voorschreve scheepenen wijsde ende rechtis, voorts geloofde sij comparantesse dit voorschrevenhuijs ende erf te vrijen ende te waeren ende alle voor-plicht ende voorcommer aff te doen tot desen daegen toe diesij van rechtsweege schuldigh is aff is doen, behalveneen duijt jaerlijckx die verschijnt op sint Martensavont aen de edele heere van Werckendam waer voorsij comparantesse verbint haer persoon ende allehaere goederen present ende toecomende, geen uitge-sondert, submitteerende de selve ten bedwanck van alleheere hoove bancken rechten ende rechteren renontieer-ende van alle exeptien ende benifitien van rechtendie hier tegen eenichsints soude moogen streckenalles sonder froude 't oirconde deses hebben wijschoudt ende scheepenen voornoemt onse segelenaen desen open brief gehangen in Werckendam desen 1e meij ano 1648Nicolaes de Vlieger Dirck Jansen Adriaen Jacobsen Mij present

Gelder van den Heuvel G M van Nes Den coop is 900 gulden in drij paeijen is 855 gulden bedraegt 40e penning 21 gulden 6stuijvers 8 penningen


104

folio 55 versusWij Cornelis Michielse van Nes stadthouder in absentievan den schoudt tot Werckendam Dirck Janse GelderGijsbert Claesen Louw scheepenen aldaer oirconde ende tuijgendat voor ons in eijgene persoone gecompareert endeverscheenen sijn, Arien Jansen Cloots voor hem selve endemeede als voocht en lasthebbende neffens MichielWillemse van Nes, van de onmondige kinderen van zaliger MaeckenJans Cloots ende hebben de comparanten, voornoemt, inqualiteijt als voore met handt halm ende mondt naerde rechte ende costuijme van Zuijthollandt, opgedraegen.gecedeert ende getransporteert, gelijck sij opdraegencederen ende transporteeren midts deese aen ende tenbehoeve van Cornelis Janse Cloots de vrijen eijgendomvan een huijs en boomgaert, staende ende geleegenbinnen Werckendam alwaer ten oosten gelegen isCornelis van Hemert ende de predikants boomgaertten westen de soomerdijck van de Wercke ten zuijdende steegh van den heer van Werckendam, ten noordenJacob Pleunen en het armhuijs, ofte soo grootende kleijn als het selve aldaer in sijne lemitten gelegen isofte wie met recht alomme gelegen soude mogensijn, ende dat met alle sijne appendentien, dependentiensteege ende weegen van outs ende jegenwoordigh daer toebehoorende, alles volgens de oude brieven daer van sijnde daerdesen jegenwoordigen getransfixeert ende deurgesteecken is endevertegen de comparanten voornoemt, in de voorschreven qualiteijtvan het voorschreven huijs ende boomgaert ende verhalmdedaer naer op aen ende ten behoeve van Cornelis Janse voornoemtsonder eenigh recht actie ofte toeseggen daer aen ofte op meerte behouden soo vonnisse der voorschreve scheepenen wijsdeende recht is, voorts geloofde sij comparanten voornoemt hetvoorschreven huijs ende boomgaert te vrijen ende te waerenalle voorplicht ende voorcommer aff te doen, die sij comparantenvan rechts weege schuldigh sijn af te doen, behalve een rentevan seven gulden jaerlijckx die Cornelis Janse Cloots totsijne laste neeme sal waer voor sij comparantenvoornoemt sijn verbindende, haere respective personen, roerendeende onroerende present ende toecomende goederen, geenuitgesondert submitteerende de selve ten bedwanckvan alle heere hoove bancken rechten ende rechterenvan rechten, die deese eenichsints soude comendeses hebben wij stadhouder ende scheepenen voornoemt Huisnummering Couvéeonse segelen aen desen open brief gehangen in Werckendam collectie nr. 24den 5 meij ano 1648Cornelis Michielse Dirck Janse Gijsbert Claesen Mij presentvan Nes Gelder Lou G M van den Nes

Den Coop hier van is 1275 gulden in drie paije meij 1650 den lesten is contant 121 gulden 5stuijvers bedraecht 40 penning die mijn declaratie van 1e october 1648 verantwoort

105

folio 56Wij Claes Pietersen Vlieger schoudt tot WerckendamDirck Jansen Gelder ende Gijsbert Claesen Louw schepenen inWerckendam aldaer oirconden ende tuijgen, dat voor ons in eijgen persoon gecompareert ende verscheenen is Gerardt van den Oeveronsen secretaris als man ende voocht van Willemken Jacobswelcke bekende voor hem sijnen erve endenacomelinge wel ende deuchdelijck schuldigh te weesen aenKuijnder Stoffelsen woonende tot Werckendam, een somevan negenhondert vijf en seventigh gulden ende dat ...restevoor sijn gedeelte van seecker contract den 22e

november ano 1647 voor commissarissen in Schaevenhaegegemaeckt nopende de leengoederen, bij Bastiaen Stoffel-se zaliger met de doot geruijmt ende achter gelaten van welckesomme van negenhondert vijf en zeventigh gulden den voornoemdevan den Oever ende Willemken Jacobs voornoemt belooft te betaelen den intrestop den eersten dage jannewari tegens vijf van 't hondertin 't jaer tot de volle betaelinge ende aflossingewelke ingaen is op den eersten jannewari lest leedenalles volgens het voorschreeve contract voor com-missarissen gemaeckt voor voldoeninge van het selve stelt alle het geene voorschreve is ende tot voldoeninge van het selve steltden voornoemde van den Oever ende Willemken Jacobs tot een spetiael hijpoteeck, degerechte helft van ses mergen grienden geleegenbinnen de heerlijckheijt van Werckendam, onver-scheijden ende onverdeelt met de gemeene erfgenaemevan zaliger Bastiaen Stoffelsen, waer van twee mergengeleegen sijn binnen de Backerskille, twee mergenover de Backerskille, ende twee mergen in eenweer, met de weduwe van zaliger Joost Joosten Bastiaense ende denweduwe ende erfgenaeme van zaliger Jacob van den Heuvelstellende de selve ten bedwanck van alle heerehoove bancken, rechten ende rechteren, renontieerendevan alle exeptien ende benifitien van rechten die hiertegens soude commen strecken alles sonderbedroch argh ofte list 't oirconde deses hebbenwij schoudt ende scheepenen voornoemt onse segelen aen desen brieff gehangen in Werckendamdesen 3 augusti ano 1648Claes den VliegerDirck Janssen Gijsbert Claesen G.H. van den OeverGelder Lou secretaris

1648Op den 3 augusti is Joris Jansen ende Tijs Jansen ende Joris T.....s Cornelis .............. inpresentie van de scheepenen boven renontieert van leengoederen voldaen en betaelt

107

folio 57

Op huiden deeses 20 october ano 1648, soo sijn schout endeheemraden tot Werckendam met schout en heemraden tot Sliedrecht overcoomen ende verackordeert noopendeseekre questie ende geshiel van innaemen ofte gaerenvan seeckern visserije ende waerden den jaerlijckse verpondingedat op sulcke conditie ende manier als volcht eerstelijcksoo sullen die van Werckendam voorschreven ontfangen ende inne-men de verpondingen van de Westkil ende Kruijskil beloopt's jaers vijefthien gulden twee stuijvers van de Draep 't jaerselff gulden elff stuijvers van de Keijsers 's jaers elff guldenvan de Bruijnekil t 's jaers sestich gulden loopende 's jaersjaers seven ent negentich gulden darthien stuijvers het welckbijdien van Slidrecht plach onfangen te worden waertegens die van Slidrecht weederom sullen ontfangenalle jaer de verpondingen bij bijdien van Werckendamplach ontfangen te worden hier naer gespecificeerteerstelijck over geheel Cort ambacht bedrachtcijns en veertich gulden achtien stuijvers 's jaers van LouwSijmens waerdichgen vijefthien gulden twaelff stuijversAert Loijen Bosch 's jaers negen gulden drij stuijvers twaelffpenningen Imerden Pleeck 's jaers elff gulden negen stuijverstwaelff penningen het bijlant 's jaers ses gulden belooptt' saemen t 's jaers seventachtentich gulden drije stuijversacht penning ende sullen schout ende gerechte van Wercken-dam noch jaerlijckx aen schout en gerechte vanSlidrecht uijtrijecken ter somme van eelff guldennegen stuijvers acht penning ende oft 't geviel dat de parteijesoo van waerden als van visserij ten wedersijeden's jaerlijckx soo veel niet qaem op te brengen alsvoorschreven staet soo belooven schout en gerechterespectieve ten wederzijede het 't selfde totalle tijeden te restutuweeren ende te voldoen alledat voorschreven is belooven parteijen ter wedersijedete achtervolgen ende naer te coemen in alle sijnnenpoijnten ende dat onder verbant van haer persoonenen goederen ende ten wedersijede alle des dorps

incomste

108

folio 57 versus

incomste alles sonder fraude soo hebben wij schoutende heemraden al te saemen van Werckendam endeschout van Sliedrecht ende Gelijen Ariense endeHuijbert Thonissen als heemraden van Sliedrecht onder vangende ende haer steerck selven sterckmaeckende voor alle de ander heemraden deselfde elckx met haer eijgen hant onderteijkentop dato als boven

Als ondertijekent bij schout Nicolaes de Vlieger : Dirck Jansen en gerechte van Werckendam Gelder : Adriaen Jacobs van dendese naervolgende persoonen Heuvel : Cornelis Michielse

Gijsbert Claesen : Giels van N…. Louw : Jan Ariensen de Greef Lambert Bastiaensen

Ende was ondertijkent Pieter Aerts ....bij schout ende heemraden Gelijen Ariensevan Sliedrecht dese naer Huijbert Thonissenvolgende persoonen

Aldus geregisteertin present van mijNicolaes de Vliegersecretaris totWerckendamano 1649

109

folio 58

Wij Niclaes Pietersen Vlieger schout tot Werckendam en DirckJansen Gelder en Gijbert Claesen Louw scheepenen aldaerattesteren dat voor ons gecompareert ende verscheenenis Jan Steevense Crilaerts en Maeijken Corsten sijn echtehuijsvrou onsen inwoonders tot Werckendam welckecomparanten bekennen voor hem en sijnen erve endenaecoemelingen wel ende duchtdelijck schuldich tewesen aen Jan Thuenissen van Wevelinckhoven brauwer totGorinchgem de somme van ses hondert carolus guldenider gulden gerekent tot 40 grooten vlaems welcksomme is spruijtende van contante penningen mij ten dankop dato aengetelt en belooft Jan Steevense Crilaertvoornoemt de voorschreven somme van ses hondert guldenste betaelen aen Jan Thuenissen voornoemt ofte met believen van hem aen de rechten thoonder deses brieffs vandato deses soo wanneer den comparant het hem doenlijckis de voorschreven somme af te leggen in goet ganckbaer geltmet den intrest van dien tegens den penning ses ten hondertvan ider hondert int 't jaer die als daen naer beloop destijts omgecoemen ende niet voldaen sal wesen tot de volleende effectueele betalinge toe waervoor de comparantverbindende is tot een speciael hijpoteeck sijn huijsen erve staande ende gelegen binnen Werckendam voornoemtaldaer ten oosten gelegen is Cuijs Stoffelen en ten westenCornelis Corsten ende Merten Ariense de Bie met een steege het welckevoor van 't Scheerendijck af noortwaerts op tot de halvehaven toe welck voorschreven huijs en erf den comparantsubmitteert het 't selfde ten bedwanckt van alle heerenhoven bancken rechten en rechteren naer remontiallenop ..... seri ende alle andere eceptien en benifitienvan rechten die hier tegens eenichsins soude comenpatrocineeren alles sonder froude 't oirconde deseshebben schout en scheepenen onse segelen hier opspatium gedruckt actum Werckendam desen 24februarij ano 1649N.P. de Vlieger Dirck Jansen Gelder Gijsbert Claesen LouN.P. de Vlieger secretaris

Dese hipoteekbrief is in kennisse van mij secretaris van Werckendam bevonden van allesvoldaen en betaelt te wesen door Cornelis Isbrant de Vries ten verconde bij mij onderteijkentactum den 3 september 1655 In kennisse van mij Gerard van Houweninge

Hier op bij mij secretaris vand 40 penninck ontvangen 15 gulden


110

folio 59Wij Nieclaes Pieters Vlieger Schout van WerckendamCornelis Michielsen van Nes en Arien Jacobsen van denHeuvel scheepenen aldaer oirconden ende getuijgenmet desen brieff besegelt met onse segelen dat op huij-den dato deses voor ons selfs in propern persoongecompareert ende verscheenen sijn Thuenis Cornelis Croonende Jacob Ariense Dachgelt voochden van de weeskinderenvan Mels Cornelise de welcke opgedragen en gecedeertende getransporteert hebben gelijck sij doen mits desen aenende tot behoeff van Pieter Janse Backx den vrijen eijgendomvan een huijs ende erve staende ende gelegen binnen Werckendamvoorschreven daer aen oostsijde met huijs ende erve naest gelegenis Cornelis van Hemert ende ten westen Peter Jacobsenstreckende voor vant 's Heerenstraete af zuijdwaertsop tot de sloot van Jan Ariense Cloots boomgaerttoe ofte soo groot ende cleijn als het voorschreven huijs ende ervealdaer in sijnne lemieten gelegen is ende vertegen sij cornparantenvant voorschreven huijs ende erve ende verhalmde daer op ende tenbehoeve van Pieter Jansen voornoemt sonder eenich recht-actie ofte toeseggen daer op ofte aen meer te behoudensoo vonnisse der voorschreven scheepenen wijsde ende recht is voortsbeloofden sij comparanten 't voorschreven huijs ende erve tevrijen ende te waeren ende alle voorcommer ende voorplichtaf te doen die sij van rechtswegen schuldich sijn af te doenuitgesondert eenen duijt jaerlijckx die den heer van Werckendam daer op spreeckende heeft ende altijtop sint Meertens avont betaelt wort stellende ‘t voorschrevenhuijs ende erve over met de brieven daer van sijnde sondergehouden te sijn eenige voordern waernisse daer onder testellende dit alles onder verbintenisse van haer persoonende goederen present ende toecoemende geen uijtgesondertstellende de selve ten bedwanck van alle heeren hovenbancken rechte ende rechteren sonder argh ofte liest des ten oirconde der waerheijt soo hebben wij schoutende scheepenen voornoemt elckx onsen segel hier onder aendesen brief gehangen gegeven ende geschiet op den 17e aprilano 1649Cornelis Michielse Adriaen Jacobs N.P. de Vliegervan Nes van den Heuvel schout en secretaris

Den coop is hondert vijftich gulden bedracht den 40 penning 3 gulden 15 stuijvers is bij mijsecretaris

Ick ondergeschreven secretaris hebbe ontfangen uit handen van voorgaende secretaris desom van drie gulden vijftien stuijvers

D. van der Sluijs secretaris


111

folio 60Wij Cornelis Pieters Vlieger schout tot WerckendamCornelis Michgielse van Nes ende Arien Jacobsen van den Heuvelscheepenen aldaer oirconden ende getuijgen dat voor onsgecoemen ende gecompareert is Pieter Janse Backxonse inwoonder alhier in onse dorpe voorschreven de welckebekende voor hem en sijnen erve wel duchtelijck schuldichte wesen aen de heer Christian Snellen de somme van drijhondert ende twijntich carolus guldens tegen twintichstuijvers den gulden gerekent spruijtende de voorschreven sommevan 320 gulden uijt sacke van gellende ende afgerekendepenningen welck voorschreven penningen met den intreste van dientegen den penninck twintich bij comparant voornoemtbelooft te restitureeren aen handen van ChistiaenSnellen voornoemt t' allen tijden als hij sulcke sal willen op-leggen mits daer van drij maenden te vooren gewaerschoutsijnde hier onder verbindende generalijcken alle sijnnegoederen ende specialijcken tot onderpant stellende seeckersijnne huijs en erve tot een speciael hijpoteecq staendeen gelegen binnen Werckendam voornoemt alwaer tenoostzijde met huijs en erve naest gellegen is Cornelisvan Hemert ende te westen Peeter Jacobsen streckendevoor van 't Sheerenstraet af zuijdwaerts op tot densloot van Jan Ariense Kloots boemgaert toe ofte soogroot ende cleijn als het voorschreven huijs ende erve in sijne lemitenstaende ende gelegen is welck voorschreeven huijs en erve dencomparant submiteert het selfde te bedwancktvan alle heeren hoven bancken rechte ende rechteren ende enoncieert van alleandere exeptien benifitien van rechten die hier tegenseenichsins soude comen patrocineeren alles sonderbedroch arch ofte list 't oirconde deses hebben wijschout ende scheepenen voornoemt onse segelen hier op 'tspatium gedruckt actum Werckendam deses seventiende april ano 1649Cornelis Michielse Adriaen Jacobs N.P.de Vliegervan Nes van den Heuvel schout en secretaris

Desen briefs is bevonden voor schout en scheepenen te wesen van alles voldaen en betaelt tewesen ten oorconden hebben wij desen bet..... actum den 13 maij 1654 Gerardt vanHouweninge Cornelis Isbrantse de Vries Lambert Dirckse Gelder

Den 40 penning bij mij secretaris betaelt 8 gulden

Ick ondergeschreven secretaris hebbe ontfangen uijt handen van de voorgaende secretarisVlieger de som van acht gulden


112

folio 60 versusWij Niclaes Pieter Vlieger schout van de edele heerevan Werckendam Cornelis Michielsen van Nes ende DirckJansen Gelder schepenen aldaer oirconde ende tuijgen datvoor ons in proper persoon gecompareert ende verschenensijn Arien Corsten woonendt tot Werckendam ende heeft dencomparant met hant halm ende mont naer de rechte ende costu-me van Zuijthollant opgedragen gecedeert ende getrans-porteert gelijck hij opdraecht cedeert ende transporteertmits desen aen ende ten behoeve van Jan Merceelis meedewoonachtich tot Werckendam specialijcken een seeckerstueck grindingen gelegen in Keerckenweer groot twee hontlants ofte soo groot ende cleijn 't selve in sijn lemiten gelegenis in de heerlijcheijt van Werckendam alwaer ten westengelegen is Cornelis Samuelsen van Nes ten oosten het Nonne-weer van Dort ten zuijden Meerten Ariensen de Bie ten noordenCornelis Jansen Gelder ende Geerit Jansen Sechgert oft wiemet recht allomme gelegen soude moegen wesen ende datmet alle sijnen appendentien dependentien servetuijten vrij-domme ende gerechticheden van outs ende jegenwoordich tothet voorschreven stuck grindingh behoorende uitgesondertdat Arien Corsten den sloot bij noorden van de grint machgebruijcken ende sijnen erfgenaemen nae hem huer leven lanck #wort voorder gestipuleert dat Jan Merceelisen sondertijt uitgesondert alle jaer presis aen Arien Corsenof aen sijn erfgenaemen nae hem sal uijtrijck vijf ent veer-tich stuijvers tot de verpondingh bij aldien de verpondingverswaert wort naevenant meer ende verticht wert na-vernant min ende verteegen de comparanten voornoemthet voorschreven stuck grindinge ende verhalmde daer naer opaen ten behoeve van Jan Merceelise voornoemt sondereenich recht actie ofte toesegginge daer aen ofteop meer te behouden soo vonnisse der voorschreven scheepenenwijsde ende recht is voorts beloofen Arien Corsten voonoemthet voorschreven stuck grindinge te vrijen ende te waeren allevoorplicht ende voorcommer af te doen die hij comparantvan rechts wegen schuldich is af te doen waer voorsij comparanten voornoemt elck sijn verbindende haerpersoon roerende ende onroerende # goederen onderverbandt als naer rechten daer toe staende allessonder bedroch argh ofte list 't oirconde deses hebbenwij schout ende scheepenen voornoemt onsen segelen aendesen open brieff gehangen actum Werckendam desennegenthienden april ano 1649Cornelis Michielse Dirck Janssen N.P.Vliegervan Nes Gelder schout en secretaris# mits dat Arien Corsen de sloot mede moet onderhouden soo niet sal daer van versteeckenwesen# present ende toecomende goederen gene uitgesondertDen coop is 375 gulden waer van de 40e penning beloopt negen gulden .... stuijvers en is bijmij secretaris ontvangen op den 3 november 1650 D. van der Sluijs

113

folio 61Wij Niclaes Pieter Vlieger schout van de wel edele heervan Werckendam Dirck Jansen Gelder ende GijsbertClaesen Louw scheepenen aldaer oirconden ende getuigenmet desen brieff besegelt met onse segelen dat voor onsgecompareert ende verscheenen is Flooris Jacobsen de Vriesonsen inwoonder alhier in onsen dorpe voorschreven welcke comparantmet hant halm ende mont overgedragen gecedeert endegetransporteert heeft gelijck hij overdracht cedeert endetransporteert mits desen aen ende ten behoeve van ArienBastiaen Cloeckert hem en sijnnen erven naecoemelingende vrijen eijgendom van een huijs ende erve met een steech aende oostsijde van ‘t voorschreven huijs ende erve gelegen met alsulckeconditie dat de edele heer van Werckendam ofte sijnne erfgena-men ende Anneken Pieters oock acgthien c........... die daer recht overgeerft zijn erffelijcken ende eeuwiclijcken sullen moegen hebbenen behouden het gebruijck ofte den vrijen uijt ende inganck van devoorschreven steege om daer met een schuijt aen te lossen ende laedensonder die daer te moegen laeten leggen dan met extoresconsent van den voornoemt Arien Bastiaensen ofte sijnnen erff-genaemen sonder ooc de selve steege met hout hoeij ofte eeni-gen mateerie van goederen te besetten maer alleen den duer-ganck daer door te hebben als voor selfs sonder eenigenvoorder eijgendomme daer aen te prendeere gelijc metde de voornoemt Anneken Pieters weeduwe van zaliger HenrickThomissen gehouden is den sloot daer teijnden is neffens denvoornoemt Arien Bastiaensen erffelijck ende altos in goede repa-ratie te onderhouden volgens d’ oude brieven daer van sijndeaen welck voorschreven huijs en erve met de steegen ten oostengehuijst ende geerft is Corstaen Jacopsen van den Heuvel ende tenwesten Leendert Adriaensen de Bie streckende voorschrevenstraet af noortwaert op tot de gerechticheit van Slick toeende verhalmde daer naer Flooris Jacobsen voornoemt het voornoemdehuijs ende erve met de steege op aen ende ten behoeve van devoornoemde Arien Bastiaensen met hant halm ende mont naerde costume van Zuijdhollant soo vonnissen der voorsschrevenscheepenen wijsde ende recht is ende dat met alsulcke vrijheijdeende gerechticheden als het voorschreven huijs en erve met de steechvan outs ende nu jegenwoordich heeft sonder dat nochtans‘t selve eenigh eerffcijs ofte leen subijecht sijn salbeloffende Flooris Jacopsen voornoemt het voorschreven huijs endeerve met de steech te vrijen ende te waeren dat daer op i..........ende alle voorcommer ende voorplicht af te doen waervoor hij comparant is verbindende sijns persoon roeren-de ende onroerende present ende toecoemende goederengeen uijtgesondert ende stelle de selve ten bedwanck vanalle heeren hoven bancken rechten ende rechteren renunc-eerende van alle exeptien benifitien van rechten die hiertegens eenichsins soude moegen tegen contrarieeren alles Huisnummering Couvée sonder bedroch argh ofte list ‘t oirconde deses soo hebben collectie nr. 119wij schout ende scheepenen onse segelen hier onder aen desen openbrief gehangen actum Werckendam den 29 april ano 1649Dirck Jansen Gijsbert Claesen N.P. de ViegerGelder Lou schout en secretaris

115

folio 62Wij Niclaes Pieter Vlieger schout van de edele heer van Wercken-dam Cornelis Michielsen van Nes en Daen Corsten scheepenen aldaeroirconden ende tuijgen met desen brieff besegelt met onse segelen datvoor ons gecompareert ende verscheenen is Flooris Jacopsen de Vriesonse inwoonder alhier in onse dorpe voorschreven welcke comparantmet hant halm ende mont overgedragen gecedeert ende getransporteertgelijck hij overdraecht cedeert ende transporteert mits desen aen endeten behoeve van Geerit Jansen Sechgert hem sijnen erve endenaercoemelingen den vrijen eijgendom van een erve gelegen binnenWerckendam voorschreven daer aen de oostsijde met huijs ende erve naestgelegen is Herman Hendricks Baggerman ende ten westen CornelisJansen Gelder streckende voor van 't Sheerenstraete af suijdwaertsop tot der halver sloot soo die nu jegenwoordich gegraven is toeofte soo groot ende cleijn als 't voorschreven erve aldaer in sijne lemitengelegen is ende dat met alle sijnne appendentien dependentien servituijtenvrijdommen ende gerechticheden van outs tot het voorschreven erve behoorendewelverstaende dat Geerit Janse Sechgert voornoemt sijnnen erve endenaecoemelingen gehouden sijn soo sij t' eenigertijt quaemen hetvoorschreven erve te betimmeren aen de sijde van Cornelis Jansen Gelderte laeten een steege van vijff voet breet te weeten ider zijde derdehalve voet ende oft gebuerd dat den put tusschen 't Sheerenstraeteen de haeven gehooght ofte gevult werden dat Geerit Janse Sechgertvoornoemt ofte sijnen erfgenamen daer een steech sal hebben ende behoudente weeten tusschen dit erve en Cornelis Jansens erve streckendevan de voorschreven straet aff noortwaerts op tot de Nieuwe haventoe ende ter breette van vijff voet als vooren ende verteegh hijcomparant van 't voorschreven erve ende verhalmde daer naer open ten behoeve van den vooroemt Geerit Jansen Sechgert sondereenich recht actie ofte toeseggen daer aen ofte op meer te behoudensoo vonnisse der voorschreven scheepenen wijsde ende recht is voortsbeloofde hij comparant dit voorschreven erve te vrijen ende tewaeren ende alle voorcommer ende voorplicht aff te doen diedie hij van rechts swegen schuldich is af te doen tot den dachvan leverantie toe naer de rechte van Zuijdhollant waervoor sij comparanten voornoemt elckx sijn verbindende haerpersoone roerende ende onroerende present ende toecomendegoederen geen uitgesondeert onder verbant van alleheeren hoeven bancken rechten ende rechteren die hier tegenseenichsins soude comen patrocineeren alles sonderbedroch argh ofte list 't oirconde deses hebben wij schoutende scheepenen voornoemt onse segelen hier op 't spciumgedruckt actum Werckendam desen 24 aprilanno 1649Cornelis Michielsen Daen N.P. de Vliegervan Nes Korsten schout en secretaris De 40e penning mits aftrecken het redumptie gelt bedraech ter somme van 24 gulden 'twelcke is betaalt en bij mij ontvangen D. van der Sluijs secretaris


116

folio 62 versusWij Niclaes Vlieger schout van de edele heer van Wercken-dam Cornelis Michielsen van Nes ende Daen Corsten scheepenen al-daer oirconden ende tuijgen met desen brieff besegelt metonse segelen dat voor ons gecompareert ende verscheenenis Arien Bastiaensen Kloekert onsen inwoonder alhier in onsedorpe voorschreven welck comparant met hant halm ende montovergedragen geecedeert ende getransporteert heeft gelijckhij overdraecht cedeert ende transporteert mits desen aenen ten behoeve van Flooris Jacobsen de Vries hem ende sijneerve ende naecoemelingen de vrijen eijgendom van een huijsende erve staende ende gelegen binnen den dorpe van Werckendamalwaer ten oosten met huijs ende erve naest gegoeijt en geerftis Bastiaen Crijnen ende ten westen Cornelis Michielsen van Nesstreckende voor van ‘t Sheerenstraet af noortwaerts optot der halver haeven toe ofte soo groot ende cleijn ‘t selvein sijn lemiten gelegen is met alle sijnnen appendentien depen-dentienservituijten vrijdommen ende gerechtichheden volgensde brieven daer van sijnde ende verteech hij comparantvan ‘t voorschreven huijs ende erve ende verhalmde daer naer opende ten behoeve van de voornoemt Flooris Jacopsen de Vriessonder eenich recht ofte actie daer meer aen te behoudenals recht is soo vonnisse der voorschreven scheepenen wijsdenvoorts beloofde de comparant ‘t voorschreven huijs en ervete vrijen ende te waeren ende alle voorcommer ende voorplichtaf te doen tot den dach van leverantie toe uijtgeson-deert eenen duijt ‘t jaerlijckx die den heer van Werckendam daer op spreeckende heeft ende altijt op sint Meertensavont moet betaelt wesen waer onder de persoonnenvoornoemt elckx voor heur selven verbindende haerpersoon ende goederen present ende toecoemende stellendeden selve ten bedwanck van alle heeren hoeven banckenrechte ende rechteren renoncieerende van alle excep-tien benifitien van rechten die hier tegens eenichsintssoude moegen tegen contrarieeren alles sonderbedroch argh ofte list ‘t oirconde deses hebbenwij schout ende scheepenen voornoemt onse segelen hieronder aen desen open brieff gehangen aldus gepasseertin Werckendam desen 29 april ano 1649Cornelis Michielsen Daen Nicolaes de Vliegervan Nes Korsten schout en secretaris

Den 40e penning bij secretaris ontfangen op den 8e november 1649 en het redumpti geltafgetrocken te somme van 25 gulden 17 stuijvers 8 penning folio 63


117

folio 63Wij Niclaes Pieter Vlieger schout van de edele heer vanWerckendam Cornelis Michielsen van Nes ende Arien Jacobsen van denHeuvel scheepenen aldaer oirconden ende tuijgen met desenbrieff gesegelt met onse segelen dat voor ons gecompareertende verscheenen is Arien Corsten woonachtich in onsendorpe van Werckendam welck comparant met hanthalm ende mont overgedragen gecedeert ende getranspor-teert heeft gelijck hij overdracht cedeert transporteertmits deses aen en ten behoeve van Jan Jansen de Jonge Cremermeede onse ingesetenen den vrijen eijgendom van een huijsen erve staende en gelegen in den dorpe van Werckendamvoorschreven alwaer ten oosten gelegen gehuijst ende gegoeijt is JanJansen de Louw ten westen Adriaen Jansen Cloots streckendevoor van t Sheerenstraete af suijdwaerts op tot den reedropvan Arien Corstens huijs en erve toe ofte soo groot ende cleijn't voorschreven huijs en erve aldaer in sijne lemieten staende endegeleegen is volgens de brieven daer van sijnde ende dat met allesijnne appendentien dependentien servituijten vrijdommenende gerechticheden tot het voorschreven huijs ende erve toebehoorendende verteech den comparant voornoemt van 't voorschreven huijs enerve ende verhalmde daer naer op ende ten behoeve aen Jan Jansende Jongen Cremer voornoemt sonder eenich recht ofteactie toeseggen daer aen ofte op meer te behouden soovonnissen der voorschreven scheepenen wijsden en recht is voortsbeloofde den voornoemt comparant voorschreven huijs en ervete vrijen ende te waeren ende alle voorcommer ende voorplichtaf te doen die hij comparant van rechts swegen schuldichis af te doen uitgesondert een duijt die den heer van Werc-kendam daer op spreeckende heeft ende altijt op sint Meertensavont verschijnt ende betaalt wort waer voor den compa-rant is verbindende sijns persoons roerende ende onroerendepresent en toecoemende goederen geen uitgesondeert endestellende de selve ten bedwanck van alle heeren hoven banckenrechten ende rechteren renoncieerende van alle exeptienbenifitien van rechten die hier tegens eenichsins soudencomen tegen contrarieeren alles sonder bedroch arghofte list 't oirconde deses soo hebben wij schout endescheepenen voornoemt onse segelen hier aen desen open briefgehangen aldus gepasseert in Werckendam desen 29 aprilano 1649Cornelis Michielsen Adriaen Jacobsen Nicolaes de Vliegervan Nes van den Heuvel schout ende secretaris

Den coop hier van is geweest 900 gulden den redumtie afgetrocken kompt de 40e penning 21gulden 19 stuijvers 8 penning is bij secretaris ontfangen D. van der Sluijs secretaris


118

folio 63 versusWij Niclaes Pieter Vlieger schout tot WerckendamCornelis Michielsen van Nes ende Daen Corsten scheepenenaldaer oirconden ende tuijgen met desen brieff besegeltmet onse segelen dat voor ons gecompareert endeverscheenen sijn Jan Merceelisen woonende tot Werc-kendam ende heeft de comparant voornoemt met hanthalm ende mont naer de rechte ende costuijme van Zuijt-hollant opgedragen gecedeert ende getransporteertgelijck hij opdracht cedeert ende transporteertmits desen aen en ten behoeven van Jan Steevensen van Dijckmeede woonachtich in onsen dorpe voorschreven de vrijeneijgendom van een seecker huijs staende en gelegenbinnen Werckendam alwaer ten oosten gelegen is GovertJansen van der Camp ten westen de weduwe vanCornelis Michielsen van den Bos zaliger streckende voorvan t Sheerenstraet af tot de gerechticheijt vanSlieck toe ofte soo groot en cleijn 't selve in sijnlemieten gelegen is ende dat met alle sijnnen appendentiendependentien sevituijten vrijdommen ende gerechtichedenvan outs ende jegenwoordich tot het voorschreven huijs enerve toebehoorende is mits die conditie datvoornoemt Jan Steevensen van Dijck ofte sijnnen naeco-melingen neffens den voornoemt Goevert Jansen van denCamp een schuijt in de sloot achter het voorschreven erfmach houden niet tegenstaende het erve smalder is alshet Govert Jansens wegens den ouden brieff daerdesen onse jegenwoordigen brieff doorgesteeckenende getransfixeert is ende verteech hij comparantvoornoemt van het voorschreven huijs ende erve ende verhalmdedaer naer op aen ten behoeve van Jan Steevensen voornoemtsonder eenich recht actie ofte toeseggingen daer aenofte op meer te behouden soo vonnisse der voorschreven scheepenen wijsde ende recht is dit alles onder 't verbandt naerrechten daer toe staende alles sonder bedroch archofte list 't oirconde deses soo hebben wij schoutende scheepenen voornoemt onse segelen hier op 't spaciumgedrueckt actum Werckendam desen 30 april ano 1649Cornelis Michielsen Daen N.P. de Vliegervan Nes Korsten schout en secretaris

Den 40e penning van de eerste paij is hier aff betaelt op den 28 december 1649Den coop is hier van acht hondert gulden te betaelen in drie paijen en is betaelt op vijffgulden nae welck vijff gulden bij mij secretaris noch sijn ontfangen D. van der Sluijssecretaris


119

folio 64

Op huijden den 3 junius 1649 compareerde voormij D. van de Sluijs schout van de edele heer vanWerckendam en Dirck Jans Gelder en Arien Jacobsvan den Heuvel schepenen aldaer de eersamenAriaen Jacobs de Vries weduwenaer van LijskenJansdr en Jan Aertzn de Graef vaeder van devoorschreven Lijsken Jans de welcken sijnde in minneen vrietschap geaccordeert van de naegelatenweeskinderen met namen Anneken Ariaents enLijsbet Adriaents van den voornoemde Lijsken Jansmits dat den voornoemde vaeder Ariaen Jacobznde Vries belooft de voorschreven naegelatenkinderen van de voornoemde Lijsken Jans zaliger op tebrengen van kost en dranck en kleen en reen tot haer mondigen dagen toe en haerlaeten leeren lesen schrijven en naijen naer sijnvermogen ....en belooft nog daeren boven te schietenofte te geven aen de voornoemde naegelaten kinderenwanneer het jonghste kint tot sijn sestienjaren gecomen is de som van hondert gulden eenste weten ider kint vijftich gulden en off hetaflijvich kompt te werden soo sal de voorschreven 100gulden op het langhst levend comen en soo sijalle beijde comen te sterven soo sal de naestevrinden van dese voorschreven weeskinderen de voornoemt100 gulden erven alle het gene voorschreven is belovendese aen wedersijde vast en bondich te houdenaldus gedaen gepasseert sonder arch oft list tendage jare voorschreven in presentie van mij schouten schepenen in hoofden gemencioneersD. van de Dirck Janssen Adriaen JacobsenSluijs Gelder van den Heuvel

121

folio 65

Compareerde voor mij D. van der Sluijsschout van de edele heer van Werckendam en DirckJansen Gelder en Adriaen Jacobsen van den Heuvel schepenenaldaer den eerbare Baettje Ariaens weduwe vanAert Ariaens van Heerewijnen woonende totCorichum en den eersamen Willem LambertznSlangh woonende tot Werckendam welckevoorschreven Willem Lambertzn bekende voor hem ensijne erven en naecomelingen wel en deuchdelijckschuldich te wesen aen en ten behoeve van denvoornoemd Baettje Ariaens de somme van vijffen-seventich carolus guldens ieder gulden gerekenttot 40 grooten vlaems welcke somme is spruijtendevan contante penningen mij ten dancke op den 2 februarij1649 aengetelt en belooft Willem Lambrechtznvoornoemt de voorschreven somme van 75 gulden te betalenaen Baettje Ariaens voornoemt ofte met believevan haer aen den rechten thoonder desen briefssoo wanneer den comparant het hem doenlijckis de voorschreven som af te leggen in goet ganck-baer gelt met den intrest van dien tegenden penning ses gulden van der hondert in 't jaerdie als dan nae beloops des tijts omgecomenen niet voldaen sal wesen tot de volle en effectuelebetaelinge toe waer voor de comparant isverbindende tot een speciael hijpotheeq sijnhuijs en erf staende en gelegen binnen den dorpevan Werckendam voornoemt alwaer ten westengelegen is Commer Teunnissen Brievingh tenoosten Maijken Claes streckende terzuijden van halver haven af tot den noorderter halver haven tot welcke voorschreven huijs enerff den comparant submitteert het selve

Compareerde voor mij ondergeschreven secretaris van Werckendam Arien ....... ....... enheeft desen rentebrief alhier ten secretarie vertoont en is daer recht van preverentie daer opgehouden recht van preverentie en is de selve g....... gedaen met den intrest van dienderhalven voldaen actum den 22e junij 1664 Mij jegenwoordigh als secretaris B. Boenes

40e penning is bij ondergescheeven secretaris ontfangen den 8 october 1649 D. van derSluijs


122

folio 65 versus

ten bedwanck van alle heeren hoven bancken rechtenen regteren met renontiatie op dexeptienalle anderen exeptien benefitien van rechtenhier tegen eenichsins soude comen patroniceerenalles sonder froude arch ofte list soo hebbenwij schout en scheepenen voornoemt dit met onsegewoonlijcke hant onderteeckent actumWerckendam den 18 junius ano 1649D. van der Sluijs Dirck Janssen Adriaen JacobznSluijs Gelder van den Heuvel

123

folio 66

Compareerde voor mij D. van der Sluijs schout vanedele heer van Werckendam Dirck Janssen Gelder, enCornelis Michielsen van Nes schepenen aldaer, deneersamen Aert Tomissen Heerschop de welcke bekendevoor hem ende sijnne naercomelinge deuchdelijck en oprechttelijck schuldich te wesen aen ende ten behoevevan Walterus Leveque wonende in Dordrechtde somme van drie hondert carolus guldens idergulden tegen 40 groten vlaems gerekent, welkesomma is spruijten van contante penningen aen JannichgeGerrits den comparant sijn schoonmoeder in dankeaengetelt en belooft Aert Tonissen Heer-schop voornoemt de voorschreven somme van 300 guldente betalen aen Valterus Leveque ofte metsijns believe aen de thoonder deses brieffssoo wanneer den comparant het hem doenlijck is devoorschreven soma af te leggen in goet gangbaer geltmet den intrest van dien tegen den penning 6 gulden 5stuijvers van ijder hondert in 't jaer die als dannae beloops des tijts omgecomen ende niet voldaensal wesen tot den volle ende effectuele betalingetoe waer voor den comparant is verbindende tot eenspeciael hijpoteecq sijn huijs ende erff staendeen gelegen binnen de dorpe van Werckendam voornoemtalwaer ten westen is gelegen Pieter Claesznten oosten Bastiaen Bastiaenznwelck voorschreven huijs ende erff den comparant submitteerthet selve ten bedwank van alle heeren hovenrechten ende rechteren met renontiatie op d' eck-ceptie ende alle anderen exceptien endebenefitien van rechten die hier tegen eenichsintssoude comen te patrocieneeren alles sonderfroude arch ofte list soo hebben wijschout ende schepenen voornoemt dit met onse gewoonlijckenhant ondertekent actum in Werckendam den... augustius 1649Cornelis Michielsen Dirck Jansen D. van dervan Nes Gelder Sluijs

Desen brief be......den ter precentie van schout en schepens ....... van alles voldaen en betaeltte wesen alsoo den brief prinsepaele brief gevrijt wort vermits en vertoo... te wesen en oftgeviel dat den prinsipaelen brief voor de hant mocht comen sal de selve voor nul en den geereder waerde geacht sal werden alsoo de quitantie voor ons schout en scheepenen vertoonactum den 10 october 16 vier en vijftich Gerardt van Houweningen schout tot Werckendam Cornelis Isbrants de Vries Cornelis Michielsen van Nes


124

folio 67

Wij D. van der Sluijs schout van de edele heer vanWerckendam en Dirck Jansen Gelder en Cornelis Michielsenvan Nes scheepenen aldaer oirconden en getuijgenmits dese dat voor ons selfs in persoone ge-compareert en verscheenen is Cornelis Dirckzn de Heerweduwenaer van zaliger Marrichgen Aertsdr bijwelcke hij in staende houwelijck heeft geproclameertseeckre kinderen daer noch eene soon en tweedochters van in 't leven sijn met namen DirckCorneliszn de Heer en Grietje en Neeltje Cornelissende Heer geassisteert sijnde met Pieter AertznAert Aertzn en Cornelis Aertzn de Weert als oomen gerechte bloetvoochden van de voorschreven weeskinderenen bekende de voornoemde comparanten in de voorschreven qualiteteijt met believen en consent van mij scholtusvoornoemt in de qualiteijt als oppervoocht vanalle weduwe en weesen onder de voorschreven dorpe be-hoorende met den anderen in mine en vrientschapgeaccordeert in voegen hier naer volgende teweten dat de voornoemde Cornelis Dirckzn de Heer salblijven in 't vollen besit van de boedel 't sij huijshof alle de landen soo griendinge als andersen alle de hoeffelijcken goederen so koijen en jonge beestenitem alle het touwwerck iserwerck cooper-werck en houtwerck voorts gelt gout silver gemunt en ongemunt oock mede alle de incomende schulden en voorts alles, uijtgesondert dekleederen stij wollen linnen silverwerck als andersdie de voornoemde Marrichgen Aerts metter dootgeruijmt heeft ofte alles dat tot haer lijvenwas behoorende sal comen aende voornoemde sijne wees-kinderen welcke kleeren de voornoemde voochden naerhaer sal mogen nemen en vercoopen tot proffijtenvan de voornoemde weeskinderen wanneer 't haer be-lieven en goetduncken sal dies de voornoemde KornelisDirck de Heer noch tot sijne lasten sal nemen

125

folio 68

alle de schulden die tot lasten van de boedel staente betaelen sonder dat de voorschreven weeskinderen daermede belast ofte beswaert sullen mogen wesen daeren boven is de voornoemde Cornelis Dirckzn de Heer gehoudende voorschreven weeskinderen tot haeren mondigen dagen opte brengen en te onderhouden het sij in cost en dranckkleen en reen soo in linnen en wolle alles naer sijnenstaet en vermogen en te laten leeren lesen en schrijvende dochterkens te laten leeren naijen ofte eenen anderhantwerck daer sij bequaem toe soude mogenwesen en voorts de voorschreven weeskinderen soo haestde selve tot haer mondige dagen gecomen sullensijn voor haer zaliger moeders erffenisse uijt tereijcken aen ider der voorschreven weeskinderen ter somme vanvijf gulden en oft saecke waere dat eene der voorschrevenweeskinderen afflijvich komen te werden soo sal de voorschrevenvijf gulden komen op de langhst levend van de voorschreven weeskinderenbelovend al 't gene voorschreven is te houden voor vast envan weerden nu ende ten eeuwigen dagen sonder daertegens te doen ofte laeten geschieden onder verbantvan haerluijder respective persoon en goederenroerende en onroerende present en toecomende submitterendede selve onder verbant van alle heere hove rechtenen rechteren alles sonder arch ofte list des tenoirconde soo hebben wij schout en schepenen voornoemtneffens paertijen dit accoort onderteeckentop de 13 november 1649Cornelis Michielsen Dirck Janssen D. van der Sluijsvan Nes Gelder schout

126

folio 69

Wij D. van der Sluijs schout van de edele heer vanWerckendam en Dirck Jansen Gelder en Kornelis Mich-gielse van Nes schepenen aldaer oirconde engetuijgen mits dese dat voor ons gecompareerten verschenen is Arien Pieterzn weduwnaer van zaligerMaijken Jacobsdr bij de welcke hij in staendehouwelijck heeft geproclameert seeckere kindersdaer noch 5 soons en twee dochters van in 't levensijn met namen Pieter Jacob HendrickWillem en Wouter Arienzn en Lijsken en MaijkenAriendr geassisteert sijnde met schriftelijck vertoonvan Arien Jacobzn als oom en gerechte bloet-voocht van de voorschreven naegelaten weeskinderenen en Jan Pieterzn en bekende de voorschreven comparantenin der voorschreven qualiteijt met beliven en consentvan mij scholtus voornoemt in de qualiteijt alsoppervoocht van alle weduwe en weesen onder de voorschrevendorpe behoorende met den andere in minne en vrint-schap geaccordeert in voegen hier naer volgende teweten dat de voornoemde Arien Pieterzn sal blijven in ‘tvolle besit van den boedel 't sij huijs hoff lant oftesant egeen uijtgesondert gout silver gemuntofte ongemunt dies de voornoemde Arien Pieterzntot sijne lasten sal nemen alle de schulden diede voorschreven weeskinderen daer mede belast oftebeswaert soude mogen wesen daer en boven is denvoornoemde Arien Pieterzn gehouden de voorschreven wees-kinderen tot haeren mondige dagen op te brengenen t' onderhouden 't sij in cost en dranck kleen enreen soo in linnen en wolle alles naer sijnestaet en vermogen en te laten leeren lesen enschrijven de dochterkens te laten leeren naijen

127

folio 70

ofte eenich ander hantwerck daer sij bequaemtoe soude mogen wesen en voorts de voorschreven wees-kinderen soo haest de selve tot haer mondige da-gen gecomen sullen sijn voor haar zaliger moederserffenisse uijt te reijcken aen ider der voorschrevenweeskinderen ter somme van twee gulden oft saeckewaere dat eenige van dese voorschreven weeskinderenaflijvich komen te werden soo sal de voorschreven 2 guldenkomen op de langhst levend van dese voorschreven wees-kinderen belovend al 't gene voorschreven is te houdenvoor vast en van waerde nu en ten eeuwigendage sonder daer tegens te doen ofte laetengeschieden onder verbant van haer luijder res-pective persoon en goederen roerende en onroerendepresent en toecomende submitteert de selve onderverbant van alle heere hoven rechten en rechteren allessonder arch ofte list des ten oirconde soo hebbenwij schout en scheepens voornoemt neffens partijendit accoort onderteeckent op den 20 jannearij1650Cornelis Michielsen Dirck Janssen D. van der Sluijsvan Nes Gelder schout

128

folio 70 versus - 71 - 71 versus - 72 - 72 versus -73 en 73 versus ontbreken.

129

folio 74 Wij Cornelis Michielsen van Nes stadthouder vanWerckendam Lambert Bastiaensen Daen Corsten schepenenaldaer oirconde en tuijgen dat voor ons in eijgen per-soon gecompareert ende verschenen sijn BastiaenJacobzn van den Heuvel weewenaer van zaliger LeijskenAriaens bij de welcke hij in staende houwelijck ge-prospereert heeft een kint bij naemen Maijken Bastiaende voorschreven weewenaer ter eenre en Joris Arien Backerals oom en gerechte bloetvoocht van 't voorschreven wees-kint van 's moeders wegen welcke comparanten voornoemtmetten anderen in minne en vrintschap geaccordeert informe van boelscheijdinge namentlijck dat den voornoemdeweewenaer sal blijven in 't volle besit van lantsant griendinge viswant gelt gout en silvergemunt en ongemunt meubelen en inboedel enverders roerende en onroerende goederen soo alsLeijsken Ariaens de selve metter doodt geruijmten achtergelaten heeft mits soo sal de voorschrevenweewenaer dit voorschreven kint opbrengen tot haeremondige dagen toe de selve alimeneeren in costen dranck soo sieck als gesont kleeden en reedende selve te laten leeren leesen en schrijven en telaten leeren naijen en voorts te leeren en te stierenin de vreese des heeren als een godt vreesendevader sijn kint schuldich is en behoort te doenvorders soo sal de voorschreven weewenaer aen ditvoorschreven weeskint soo ras als het selve totsijne mondige dagen gecomen sal sijn uijt reijcken

130

folio 75

en te betalen eens de somme van vijfhondert carolus guldenswaer mede de partijen bekennen van de andere ver-ticht en vertegen te sijn en belooven al 't gene voorschrevenis te houden voor goet vast en bondich en van waerdeonwederroepelijck voor nu ten eeuwigen dagentot dien eijnde verbinden haer respectiven persoonen goederen roerende en onroerende goederen gene uit-gesondert stellen de selve ter bedwackt vanvan alle heeren hooven rechten en rechteren renontieerendevan alle exeptien benefitien van rechten die hiertegens eenichsins soude comen te strijden allessonder bedroch arch ofte list 't oiconde deses hebben wij stadthouder en schepenen voornoemt desesgeteeckent in Werckendam den 25e april 1650

131

folio 76

Wij Davids van der Sluijs schout van Werckendamen Kornelis Michielsen van Nes ende Dirck Jansen Gelderschepenen aldaer oirconde en tuijgen met dese brieffbesegelt met onse segelen dat voor ons gecompa-reert en verscheenen is, Willem Dirckzn en Jan Dirckznde Heer beijde broeders en inwoonders in onse voorschrevendorpe welcke comparanten met mont en hant halmnaer de costume van Zuijthollant overgedragengecedeert en getransporteert gelijck sij overdraegencedeert en transporteert mits desen aen en ten behoevevan Cuijnder Stoffelen den vrijen eijgendom van eenmergen griendinge ofte soo groot en kleijn als de voorschrevengrient over de Backerskil in sijn limiten gelegen isdaer aen de oostsijde te weten binnen Heijnmolenaersgaetje naest gelant ende gelegen is Gerret Marce-lis van den Oever en ten westen de Graeffelijcheijtvan Hollant ten noorden den voornoemde van den Oever en tenzuijden de voorschreven Cuijnder Stoffelen volgens d' oudebrieven daer van sinde en verteech sij comparantenvoornoemt van de voorschreven griendinge en verhalmde daernaer op en ten behoeven van de voornoemde CuijnderStoffelen sonder eenige actie rechte ofte toeseg-ginge daer aen ofte op meer te behouden en bekendesij comparanten van de coop van dese grient tenvolle voldaen en betaelt te sijn en voorts be-looffen sij de voorschreven grientdinge te vrijen en allevoorcommer en voorplicht af te doen die sijvan rechts wegen schuldich sijn af te doen

Den coop hier van is 900 hondert gulden te betaelen in twee termijnen en den 40e pennningis bij mij secretaris van werckendam ontfangen D. van der Sluijs actum den eerste augustus

132

folio 77

tot den dach van leverantie toe nae de rechtevan Zuijthollant waer voor sij comparantenvoornoemt elck sijn verbindende haeren persoon endegoederen roerende en onroerende present ende toe-comende egeen uijtgesonders en stellende de selve onderverbant van alle heere hove rechten en rechterendie hier tegens eenichsins soude comen te patro-sineeren alles sonder bedroch arch ofte list 't oir-conde deses hebben wij schout en schepenen voornoemtonse segelen op 't spacium deses gedruckt op den26e maij 1650Cornelis Michielsen Dirck Janssen D. van der Sluijsvan Nes Gelder Schout

133

folio 78

Wij D. van der Sluijs schout van Werckendam endeCornelis Michielsen van Nes en Dirck Jansen Gelder sche-penen aldaer oirconden en tuijgen mits desen brieffbesegelt met onse segelen dat voor mij gecompa-reert en verscheenen is Maijken Aertsdr weduwe vanwijlen Hendrick Hermenzn Baggerman zaligen geassi-steert sijnde met Hermen Hendrickzn van der Kuijlalias Baggerman haer oom en gecoren vocht indeses en hebben sij comparant in de voornoemde qualiteijtnaer de rechte costume van Suijthollant methant halm overgedragen gecedeert en getranspor-teert gelijck sij overdragen cedeeren en trans-porteeren mits desen aen en ten behoeven van GijsbertWillemsen van den Heuvel en Willem Aertsen Bruijnswijc-ker een seeckren erff gelegen binnen Werckendam daerten oosten belent is Joost Joosten en ten westen denvercooper selfs streckende halver oude haven afftot de gerchticheijt van 's Heerenmans waert toevolgens d' oude brieven daer van sijnde en isgeconditioneert dat de coopers voornoemt sullenvan haren erve eenen steech laten sullen en beijdehuijse ofte aen de sijde daer de vercooper geerftis van ses voeten breet behalve de naes en dropvan 't eene ent tot het ander toe tot gebruijckvan beijde de erve en de coopers en vermogen nietvorders te timmeren als de vercooper sijnehuijs jegenwoordich staet en vertegen sij comparantenin de voorschreven qualiteijt van dit voorschreven erff endtverhalmde daer naer op en ten behoeve van devoornoemden Gijsbert Willemsen van den Heuvel ende

Den coop hier van is ses hondert gulden te betalen in ses paijen elck paij 100 gulden ‘t welckbij secretaris is ontfangen ......... betaalt den 40e penning D. van der Sluijs


134

folio 79

Willem Aerstzn Bruijnswijcker haeren erve ende nacome-lingen sonder dat sij comparanten daer aen op eenichactie ofte toeseggen meer op te behouden voortsbelooffde sij comparante alle voorplicht ende voor-commer af te doen die van rechtswegen schuldich isaf te doen onder verbant naer rechten daer toestaende alles sonder bedroch arch ofte list 't oircondeder waerheijt hebben wij schout en schepenenvoornoemt dit met onse segelen gesegelt actum den2 juni 1650Cornelis Miechielsen Dirck Janssen D. van dervan Nes Gelder Sluijs schout

135

folio 80

Wij Davit van der Sluijs schout van Werckendam endeCornelis Michielsen van Nes ende Dirck Janszn Gelder schepenen aldaeroirconde en tuijgen mits desen brieff besegelt met onsezegelen dat voor ons gecompareert en verschenen is ArienCorsten onsen inwoonder alhier welcke comparant met monten hant halm naer de rechte costume van Suijthollant over-gedragen gecedeert ende getransporteert gelijck hijoverdraecht cedeert ende transporteert mits desenaen en ten behoeve van Willem Bastiaenzn Schoor hemsijne erve ende naecomelingen de vrijen eijgendom vaneen hoeckje griendinge gelegen over de Bruijnekilstreckende van de halver kil suijtwaert op tot de Suijt-hollantse graeff toe ende ten oosten gelegen het Nonnenweermet de Graeffelijckheijt en ten westen Kornelis van Nesen ten noorden Adriaen Corsten voorschreven welverstaende in hetwaeter dat daer aen den grient gelegen is sal WouterBastiaenzn en Claes Janzn mede gebruijcken beijde haergerechticheijt volgens de cavelceel daer van sijndenen verteech hij comparant van 't voorschreven grientje verhalmdedaer naer op ende ten behoeve van den voornoemde Willem Bas-tiaenzn Schoor sonder eenigen recht actie ofte toeseg-ginge daer aen op meer meer te behouden voortsbelooffde hij comparant dit voorschreven grient te vrijen endealle voorcommer en voorplicht af te doen tot dendach van de leverantie toe nae de rechte van Suijt-hollant waer voor sij comparanten voornoemt elck sijn verbindendehaer persoon ende goederen roerenden en onroeren presenten toecomende egeen uijtgesondert onder verbant van alleheeren hoven rechten en rechteren alles sonder bedroch archofte list 't oirconde deses hebben wij schout en sche-pens voornoemt onse segelen op 't pacium gedrucktin Werckendam op den 26e Maij 1650Cornelis Michielsen Dirck Janssen D. van dervan Nes Gelder Sluijs schout

Den coop hier van is drie hondert achtien gulden contant de 40e pennning is bij mij secretarisontfangen actum de 3e augustus D. van der Sluijs secretaris

136

folio 81

Wij D. van der Sluijs schout van Werckendam en DirckJanzn Gelder en Cornelis Michielsen van Nes schepenen aldaeroirconde en tuigen mits desen brieff besegelt met onsesegelen dat voor ons gecompareert en verschenen is WoutertjeKornelisdr weduwe van wijlen Steven Pieterzn geassis-steert met Mr. Cornelis Cant haere soon en gecooren voochtin dese en hebben sij comparanten in voornoemde qualiteijt naerde rechten costume van Suijthollant met mont en hanthalm overgedragen gecedeert ende getransporteert gelijcksij overdragen cederen ende transporteeren mits desen aen en tenbehoeve van Jan Janzn de Haen een seeckre huijs ende ervegelegen binnen Werckendam voornoemt daer aen de oosten belentis Meerten Berentzn ende ten westen Bastiaen Moermansstreckende voor van 's Heerenstraet aff tot den halve oudehaven toe volgens d' oude brieven daer van sijnde endeverteegen sij comparanten volgens vollen last van Pieter Stevenszn met sijnen eijgen hant geteeckent ‘t welckvoor ons schout ende schepens voornoemt getoont ende gebleekenis elx in de voorschreven qualiteijt van dit voornoemde huijs endeerve ende verhalmde daer naer op ten behoeve van de voornoemdeJan Janzn de Haen sijnen erve ende nacomelingen sonder datsij comparanten daer aen op eenige actie ofte toeseggen meer op behouden voorts belooffde sij comparanten alle voorcommer ende voorplicht af te doen die se van rechtswegen schuldich sijn aff te doen onder verbant naer rechten daertoe staende alles sonder bedroch arch ofte list 't oircondeder waerheijt hebben wij schout ende schepens voornoemt ditmet onse segelen gesegelt op den 28e junius 1650Dirck Janssen Cornelis Michielsen D. van derGelder van Nes Sluijs Schout

De helft van dese coop is geweest 625 gulden ende den ander helft is sij haer lieden bewesenvan haer moeder waer van de 40e penning beloopt 15 gulden 12 stuijvers 8 penningen en ishij mij secretars van Werckendam onfangen D. van der Sluijs


137

folio 82 - 82 versus - 83 en 83 versus ontbrekenfolio 84

Wij D. van der Sluijs schout van Werckendam endeDirck Janzn Gelder en Cornelis Michielsen van Nesschepenen aldaer oirconden ende tuijgen mits desen brieffbesegelt met onse segelen dat voor ons gecompareerten verschenen is Cornelis Isbrantzn de Vries welckecomparant met mont en hant halm naer de rechten costumevan Suijthollant overdragen gecedeert en getransporteertheeft gelijck hij overdracht cedeert en transporteertmits desen aen en ten behoeve van Lambert Dirckzn Geldereen seeckre huijs ende erven staende en gelegen binnen dedorpe van Werckendam daer ten oosten naest belent isPieter Claeszn de Geus en ten westen Berent Berentznde Bruijn streckende voor van 's Heerenstraet afftot de halver haven toe volgens de oude brievendaer van sijnde ende verteech hij comparant van dit voorschrevenhuijs en erff en verhalmde daer naer op en ten behoevevan de voornoemde Lambert Dirckzn sijne erve en naecomelingensonder dat hij comparant voornoemt daer op eenige actieofte toesegginge meer op behouden voorts belooffde hijcomparant alle voorcommer en voorplicht af te doen tot dendach van de leverantie toe dat hij van rechts wegenschuldich is af te doen behalve een duijt 's jaers die dedie d' heer van Werckendam daer op spreeckent heeftwelcke verschijnt sint Maertens avont alles sonder bedrocharch oft list 't oirconde der waerheijt hebben wijschout en schepens voornoemt dit met onse segelen gese-gelt op den 5 november 1650Dirck Janssen Cornelis Michielsen D. van der Gelder van Nes Sluijs schout secretaris

Den coop is sestien hondert en vijffenseventich gulden te betalen in drie gelijckepaijen waer van de 40e penning is betaalt op den lesten december 1650 te weten maijeerstcomende over een jaer een gelijcke derdepaert ende soo voort van maij tot maij waer vande 40e penning de redumctie afgetroken beloopt ter som van 39 gulden 5 stuijvers


138

folio 85

Wij D. van der Sluijs schout van Werckendam en KornelisMichielsen van Nes en Dirck Janszn Gelder schepenen aldaeroirconden en tuijgen mits desen brieff besegelt met onsenzegelen dat voor ons gecompareert en verschenen isJan Stevenzn Krielaers wecke comparant met mont endehant en halm overgedragen gecedeert ende getransporteertheeft gelijck hij overdraecht cedeert ende transporteertmits desen aen ende ten behoeven van Cornelis Isbrantzn deVries een seecker huijs en erve staende en gelegen binnende dorpe van Werckendam daer ten oosten belent isCuijnder Stoffelen ende ten westen de steech toebehoorende aendeCorsten en Meerten Ariszn de Bie streckende voor van ‘s Heeren-straet aff noodewaert op tot der halver haven toevolgens de oude brieven daer van sijnde en verteechhij comparant van dit voorschreven huijs en erff en verhalmdedaere naer op en ten behoeve van den voornoemde CornelisIsbrantzn de Vries sijn erve ende naecomelingen sonderdat hij comparant daer aen op eenige actie ofte toeseghingge meer op behouden voorts belooffde hij comparant allevoorcommer en voorplicht aff te doen tot de dach van deleverantie toe uijtgesondert een duijt een duijt die deheer van Werckendam daer daer op spreeckendeheeft 't welck verschijnt sinte Maertensavont allessonder bedroch arch ofte list 't oirconde der waer-heijt hebben wij schout en schepens voornoemt dit metonse segelen gesegelt op den 5 november 1650Dirck Janssen Cornelis Michielsen D. van der SluijsGelder van Nes schout en secretaris

Den coop hier van is 2000 gulden 1000 gulden contant en dan der 1000 gulden te betaelen intien gelijcke paijen waer van 40e penning bij mij secretaris is ontfangen op den 12 novenber1650 D. van der Sluijs secretaris


139

folio 86

Compareerde voor mij D. van der Sluijs schoutvan Werckendam ende Dirck Janzn Gelder endeKornelis Michielsen van Nes schepenen aldaeroirconden ende getuijgen mits desen brief besegeltmet onsen segelen dat voor ons gecompareertende verscheenen is Kornelis Jansen Kloots welckecomparant met mont en hant halm overgedrae-gen gecedeert getransporteert heeft gelijckhij cedeert transporteert ende overdraecht mitsdesen aen ende ten behoeve van Arien JanznKloots den vrijen eijgendom van een huijs endeboomgaert staende ende gelegen binnen Wercken-dam belent aen de oostsijde Cornelis van Heemertende ten delen den boomgaert van de predikantaen de westsijde den gemeenlansdijck ende tendele Jakop Dircksen Cock streckt uijt desuijde van de steege aff noortwaerts optot Jacob Pleunen het aermerf PieterJacobzn weerde ende tot Pieter Janzn Backxerve toe soo groot ende kleijn als selve aldaerin sijn limiten is geleegen ende dat met alleappendentien dependentien servituijten van outsdaer toe staende volgens d' oude brieven daer vansijnde ende beloofden voornoemde Cornelis Jansen Klootsalle voorcommer ende voorplicht aff te doen tot dendach van leverantie toe uijtgesondert een rentedie de kerck van Werckendam daer op is hebbendeofte het hellige kruijs ende verteech hij comparantvan desen voorschreven huijs en boomgaert endeverhalmde daer naer op ende ten behoeven van devoornoemde Arien Kloots sonder dat hij comparantdaer ofte op meer behoude alles sonder bedrocharch ofte list 't oirconde der waerheijt hebbenwij schout ende scheepenen voornoemt dit metonse segelen gesegelt op den 29e november1650Dirck Janssen D. van der Sluijs Presentie van mijGelder Schout Thomas Ad Beurman

secretaris

Den coop hier van is viertien hondert gulden te betaelen in 12 paijen en den 40e penning ismij secrtaris ontfangen den lesten december 1650 kompt den 40e penning D. van der Sluijs secretaris


140

folio 86 versus - 87 en 87 versus ontbreken.

141

folio 88

Wij D. van der Sluijs schout van Werckendam endeDaen Korsten en Kornelis Michielsen van Nes schepenenaldaer hebben ons selven getransporteert tenhuijse van Pieter Claeszn ten versoecke van sijnhuijsvrouw Machteltje Willemsdr die wij aldaervan de sieck te bedde legge nochtans haer ver-stant memorie ende vijff sinnen wel hebbende endeten volle gebruijckende soo wij ende een ider condeaenschouwen welcke ons verclaerde op hethoochte beswaert te sijn over 't maecken vaneen testament tussen haer ende haeren man ge-maeckt bij Abram Kemp notaris pubijcq totGorrichum op data den elffde april 1647welcke voornoemde Machteltje Willems uijt oor-saecke haer geruste concientie ende andrereden haer daer toe moverende dit voorschreven testa-ment te niet doen ende verclaerde dit voornoemdetestament van nul ende geender waerde te sijngelijck sij ook van nul ende geender waerde endeachte alle condicill testament voor dato desengemaeckt ende voorts verclaerde de voorschreven Mach-teltje Willems dit haers testament ende uijterstewille te sijn van 't gene sij metter doodt salcomen te ruijmen ofte achter te laeten dathaere jonchste soone met namen Wouter endeJan Pieterzn sullen genieten ter somme van eensacht hondert gulden vooruijt van haere moederssterffenisse tegen het gene de andere ten hou-welijcks genooten hebben te weten Claes Willem en Arien Pieterzn van welcke acht hondert gulden

142

folio 88 versus

Wouter Pieterzn hebben sal vijf hondert guldenende Jan Pieterzn drie hondert gulden ende daer ende bovensullen dese voorschreven kinderen deijlen haer portieneffens de andere kinderen van de naegelatengoederen aldus gedaen ende den inhouden desen den voornoemdeMachteltje Willems tot twee malen voorgelesende welcke verclaerde dit haere uiterste willeende testament te sijn 't oirconde der waer-heijt hebben wij schout ende schepens voornoemt ditonderteekent nefens de voorschreven MachteltjeWillems ende de princepale gesegelt op denvijfden december 1650Daen Korsten Cornelis Michielsen D. van der Sluijs

van Nes schout en secretaris

143

foilo 89

Wij D. van der Sluijs schout van Werckendamen Cornelis Michielsen van Nes ende Gijsbert ClaesznLou schepenen aldaer oirconden ende tuijgen dat voorons in eijgen persoon gecompareert ende ver-schenen sijn Pouwlis Wouterzn weduwenaerwijlen zaliger Arientjen Joosten bij de welcke hijin staende houwelijck geprocreert heeft vijffkinderen met namen Joost en Wouter Pouwlisznen Bastiaen en Wouter Pouwliszn ende een dochterken metnamen Maijken Pouwlis ende Pieter Joosten als oomen gerechte bloedvoocht van de voorschreven weeskinderenvan 's moeders wegen geassisteert met Maijken Claes-dr moeder van Arientje Joosten voornoemt ende hebbende comparanten voorschreven met den andere in 't minne endevrintschap geaccordeert in fforma van boel-scheijdinge namentlijck dat de voornoemde wede-wenaer sal blijven in 't volle besit van huijshof lant sant griendinge viswant gelt gouten silver gemunt ende ongemunt als meubelenen vorder alle roeren ende onroerende goederen sooals Ariaentje Joosten zaliger de selve met de doodgeruijmt ende achtergelaten heeft mits soo sal devoorschreven weduwenaer de de vijf voornoemde weeskin-deren op brengen tot haere mondige dagen toede selve alimenteeren en cost ende dranck soo sieck alsgesont sijnde cleeden ende reden de selve te laten leerenlesen en schrijven te stieren in de vreese des heeren als een godtvruchtige vader sijn kinderen schuldich is ende be-hoort te doen en sal de voorschreven weduwenaer vordergehouden wesen als de kinderen tot haeren mon-digen dagen sijn gecomen elx uijt te reijcken ende

144

folio 89 versus

betalen aen ijder kint de som van sestien guldenswaer mede de voornoemde partijen van de anderen vertichten vertegen sijn ende belooven al 't geen voorschreven iste houden voor goet vast bond ende van waerdeomwederoepelijck, voor nu ende ten eeuwigen dagentot dien eijnde verbindende haere respectivepersoone roerende ende onroerende goederen presentende toecomende geen uijtgesonders stellen de selveten bedwanck van alle heeren hoven rechten ende rechterenrenotieeren van alle exeptien beneffitie vanrechten die hier tegen eenichsins soude comenstrecken alles sonder bedroch ofte list tenoirconde deses hebben wij schout ende schepenenvoornoemt deses geteeckent in Werckendam13 december 1649Cornelis Michielsen Dirck Janssen D. van dervan Nes Gelder Sluijs schout

145

folio 90

Wij David van der Sluijs schout van WerckendamCornelis Michielsen van Nes ende Dirck JanssenGelder schepenen aldaer oirconden ende tuijgen alsdat voor ons is gecompareert ende verschenen CornelisAriaensen van Hemert, welcke bekende deuchdelijckende ter goeder trouwen schuldigh te wesen aen endeten behoeve van Jan van Wevelinckhovenbrouwer tot Gorcum ofte de selfs recht vercrijgendeeen capitael van vierhondert vijftigh guldensden gulden tot 20 stuijvers, spruijtende uijtsake van geleende ende verstreckte penningen bij hemcomparant ten genoegen op intrest genotenwaer van hij belooft gelijck hij doet mitsdesen jaerlijcks intrest te sullen geven tegens5 gulden van 't hondert bedragende jaerlijcks achtienguldens, daer van het eerste jaer rente sijnbegin ende coers heeft genomen van huijden datoaff, ende sal dienvolgende verschenen wesen op den20e februarij 1652 ende soo voorts vervol-gens van jare tot jare tot de effectuele re-stitutie ende voldoeninge toe, doch sijn conditiedat soo lange de voornoemde Cornelis Adriaenssenhet hijpoteecq hier onder uijtgedruckt sefscompeteert de voorschreven intrest moe salbetalen, maer ingevalle hij het selve hij-poteeq quame te vercoopen, ofte naer sijn dootsijne erffgenamen dat dan de eijgenaers van deselve huijsinge ende erve sullen gehouden wesenden intrest te betaelen tegens des penninghvijf ofte 20e hondert, soude noghtans

De 40e penning is bij mij secretaris van Werckendam ontfangen op den 19e meert 1651D. van der Sluijs

146

folio 90 versus

de ...... niet langer op intrest te mogen houdendan met believe van de selve jan van Weve-linckhoven, mits malcanderen een halff jaervan te voren sulen waerschouwen, ende hijcomparant hijpotequeerde tot sekerheit van degoede betalingen ende de rente daer op comende teloopen, specialijck op sijn huijsinge ende erve staendebinnen Werckendam, daer hij jegenwoordighin woont, belent ten oosten Maerten Ariaenznde Bie, ende ten westen Pieter Janzn Bax, endewijders met soodanige servituijten als de opdrachtbrieff is mede brengende, ende voorts generael op allesijne roerende en onroerende goederen egeen exentstellende de selve ende sijn persoon subiet hetbedwanck alle rechten, sonder list des tenoirconde hebben wij schout ende schepenenvoornoemt desen bevesticht met onsen onder uijtge-hangen zegelen de 22e februarij 1651


147

folio 91

Compareerde voor ons D. van der Sluijs schoutvan Werckendam ende Dirck Janzn Gelder endeKornelis Michielsen van Nes schepenen aldaer TeuntjeKornelis Kuijcken weduwe van zaliger Dirck Kornelisde Heer de welcke bekende voor haere ende haerennaecomelingen deuchdelijck en oprechtelijckschuldig te wesen aen ende ten behoeven van KorneKornelis Dirck Korneliszn de Heer ter somme van hondertgulden spruijtende van geleende penningen aende voornoemde Teuntje Kornelis op intrestegedaen tegens de penning twintich oftevijff gulden van 't hondert in 't jaer voor welckesomme met den intreste van dien de voorschrevenTeuntje Kornelis verbindt specialijck haerhuijs en erve daer sij jegenwoordich in woontgelegen over de haaven daer aen de oostsijdegelegen is de weduwe van zaliger HermenBaggerman ende ten westen Arien PieterznPoijerman ten zuijden tot aen de haaven ende tennoorden Gerret Govertzn ende voorts alle haregoederen stellen de selve onder verbantvan alle heere hooven rechten ende rechteren 't oirconde der waerheijt hebben wijschout en schepenen voornoemt dit met onsesegelen gesegelt op den 23e maij 1651Cornelis Michielsen D. van der van Nes Sluijs schout

Den 40e penning is bij mij secretaris ontvangen

Den 7e junij betaelt 't capitael van deese rest noch intreste

Den intreste voldaen in de jaere ano 1660 als blijckt bij de reeckeninge 40 gulden voor 8jaere


148

folio 91 versus

Compareerde voor mij D. van der Sluijs schoutvan Werckendam ende Kornelis Michielsen vanNes en Daen Korsten schepenen aldaer de eersame Anneken Aertsen als schriftelijck vollemacht en proceratie is hebbende vanhaer man Claes Pieterzn de Geus welckaen ons schout ende schepens voornoemt getoonten gebleecken is welcke verclaarde voorhaer en haere naecomelingen wel ende deuch-delijck gecedeert getransporteert ende invrijen eijgendom vergegeven te hebbengelijck hij doen is mits desen aen ende tenbehoeven van Jan Dirckzn Smit woonachtichin Werckendam alle soo danige erffenisseende besterffenisse soo roerende als onroerendeatie ende crediten mitsgaders in ende uijt-schulden soo als den voornoemde Anneken Aertseenichsins door 't dooden ende afflijvicheijt vanMechgeltje Wilsen haere mans moeder zaligeraenbestorven is bekennende sij comparantvan de totalen cooppenningen der selver, ten volle voldaen, vernocht, ende gecontenteertte sijn renincierende mits dien vanalle de selve effenissen ende besterffenisseten behoeve van de voornoemde Jan Dirckzn metbelofte van vrijinge waringe als naerstilo locael verseckerde sij comparant

149

folio 92

hier van acte gemaeckt en gelevertte worden de welcke is desen aldus gedaenen gepasseert ten overstaen als vooren't oirconde der waerheijt hebbenwij schout en schepens voornoemt dit metonse gewoonlijcken sinchnateur onder-teekent op den lesten maij 1651

Compareerde voor mij D. van derSluijs schout van Werckendam ende Kornelis Michielsenvan Nes ende Daen Korsten schepenen aldaer den eer-samen Willem Pieterzn de Geus welcke ver-claerde voor hem sijne erve en naecomelingenwel ende deuchdelijck gecedeert, getranspor-teert, ende in vrijen eijgendom overge-geven te hebben gelijck hij doen ismits desen aen ende ten behoeven van JordenAriszn woonachtich in de Wercken alle soodanigeerffenisse ende besterffenisse soo roerendeals onroerende actie en crediten mitsgadersin ende uijtschulden soo als de voornoemde Willem Pieterzn de Geus door doode ende afflijvicheijtvan Mechteltje Wilsen sijne zaliger moeder

150

folio 92 versus

aenbestorven is bekennende hij comparant van detotale cooppenninge der selve ten vollevoldaen vernoecht ende gecontenteert te sijnremincierende mits dien van alle de selvenerffenisse ende besterffenisse ten behoeve vanvoornoemde Jorden Ariszn met belofte van vrijingewaringe als nae stile locael versoeckendehij comparant hier van acte gemaeckten gelevert te werden de welcke is dese aldus gedaen ende gepasseert ten overstaen als vooren 't oirconde der waer-heijt hebben wij schout ende schepens voornoemtdit met onse gewoonlijcken sinchnateuronderteijckent op den lesten maij 1651

151

folio 93

Wij D. van der Sluijs schout van Werckendamende Dirck Janzn Gelder en Arien Jacobzn van denHeuvel schepenen aldaer oirconden ende tuijgenmet desen brieff besegelt met onse zegelendat voor ons gecompareert ende verscheenen isPieter Joosten ende Corst Jacobzn van den Heuvelals oom ende bloetvoochden van de onmondigenweeskinderen van zaliger Bastiaen Joosten en WillemkenJacobs welcke comparanten in presentie vanJoost Bastiaenzn zoon van Bastiaen Joostenovergedragen gecedeert ende getransporteertheeft gelijck sij overdragen sedeeren ende trans-porteeren mits desen aen ende ten behoeven vanClaes Janzn de Weert een seecker huijs endeerve gelegen binnen Werckendam voornoemt daer aen deoostsijde belent is Bastiaen Joosten ende aen dewestsijde de gemijnt van Werckendamstreckende van 's Heerenstraet aff noortwaertsop tot der halver haven toe ende dat met alle sijnappendentien dependentien servituten ende vrij-heden volgens de oude brieven daer van sijndedie door desen jegenwoordigen doorgesteeckenende getransfficeert is welcke comparanten vertegenvertegen van dit voorschreven huijs neffens de ervevoornoemt ende verhalmde daer naer op ende ten behoevevan de voorschreven Claes Janzn de Weert sijne erve endenacomelingen sonder dat sij comparanten daer aenofte op meer behouden ende voorts belooffde decomparanten alle voorcommer ende voorplicht aff te doendie sij van rechtswegen schuldich sijn af te doen totden dage van leverantie toe 't oirconde derwaerheijt hebben wij schout ende schepens voornoemt ditmet onse segelen gesegelt op den 4e junius 1651Ariaen Jacobszn Dirck Janssen D. van dervan den Heuvel Gelder Sluijs schout

Den 40e penning is bij mij secretaris ontfangen waer van de coop is 2400 gulden is betaelt indrie gelijcken paijen waer van de 40e penning den redu..... is aftgetrocken tegens vijff komt57 gulden segge seven en vijftig gulden actum den 8e augustus 1651 D. van der Sluijssecretaris

Huisnummering Couvée collectie nr. 137-138a

152

folio 93 versus

Compareerde voor ons Davidt van der Sluijs schoutvan Werckendam Arien Jacobzn van den Heuvel ende DirckJanzn Gelder schepenen aldaer den eersamen Kornelis Michgielsenvan Nes welcke bekende voor hem sijne erveende nacomelingen well ende deuchdelijck schuldich tewesen aen ende ten behoeven van Johan Teunesen vanWevelinckhooven brouwer tot Gorinchum de sommevan hondert seventich carolus gulden ider gulden tot40 grooten vlaems welcke somme is spruijtende vancontanten penningen aen de voornoemde comparant op intrestgedaen tegens ses van gulden van ider hondertin 't jaer welcke somme met den intrest vandien de voornoemde comparant beloove te betaelenwanneer het de voorschreven Johan van Wevelinck-hooven believen ofte goet duncken sal ofte metsijn content aen de toonder deses waer voor den comparantverbindende is tot een speciael hijpoteeck sijnhuijs ende erve staende ende gelegen binnen Werckendamvoornoemt daer ten oosten belent is Floris Jacobzn de Vriesen ten westen Jan Ariszn de Graeff streckende voor van's Heerenstraet aff noortwaerts op tot de halve haventoe volgens de oude brieven daer van sijnde welckevoorschreven huijs ende erve de voornoemde comparant submiteerthet selve ten bedwaeck van alle heere hoven banckenrechten ende rechteren alles sonder bedroch arch oftelist 't oirconde der waerheijt hebben wijschout ende schepens voornoemt dit met onse segelengesegelt op den 7e junius 1651Adriaen Jacobzn Dirck Janssen D. van der Sluijsvan den Heuvel Gelder schout ende secretaris

Den 40e penning mij secretaris ontfangen op den 8e october 1651 D. van der Sluijs

Bij ons onderschreven secretaris ende schepenen bekenne den inhout van dese briefs vanalles voldaen ende betaelt te sijn met den intrest van dien actum den 18 juli 1657 Gerardt van Houweningen Cornelis Isbrants de Vries


153

folio 94

Wij D. van der Sluijs schout van de edele heer vanWerckendam ende Dirck Janzn Gelder ende Cornelis Michielsenvan Nes schepenen aldaer oirconden ende getuijgen mitsmits desen dat voor ons gecompareert ende verschenenis Jan Pieterzn Roobol wedewenaer van zaligerEeltjen Ariensdr bij welcke hij in staende houwe-lijck heeft geproclaneert seeckre kinderen daernoch twee soons en drie dochters van in 't levensijn met namen Pieter ende Arien Jans ende AnnekenMaijken ende Judick Jans geassisteert sijnde met haeregerechte bloetvoocht Meerten Ariszn de Bie ende be-kende de voorschreven comparante in der voorschreven qualitemet believen ende consent van mij scholtus voornoemtin qualiteijt als oppervoocht van alle weduwe endeweesen onder de voorschreven dorpe behoorende met denandere in minne ende vrintschap geaccordeert invoegen hier naer volgende te weten dat de voornoemdeJan Pieterzn sal blijven in 't besit van deboedel 't sij huijs hoff lant sant mitsgaders denhoefflijcken goederen soo koijen ende jonge beesten itemalle het tinnewerck iserwerck als anders voortsgout ende silver gemunt ende ongemunt egeenuijtgesondert, behalven de kleeren 't sij wollenlinnen silverwerck als anders die den voornoemdeEeltje Ariens zaliger metter doot geruimt heeftofte alles dat tot haer lijve was behoorendesal comen aende voornoemde sijnen weeskinderen welckekleeren de voornoemde voochden naer haer sal mogennemen ende vercoopen tot proffijten van de voornoemdeweeskinderen wanneer of haer believen ende goet-duncken sal, dien den voornoemde Jan Pieterzn nochtot sijne lasten nemen sal alle de schulden

154

folio 94 versus

die tot lasten van de boedel staen te betalensonder dat de voorschreven weeskinderen daer mede be-last ofte beswaert sullen mogen wesen daer ende bovenis den voornoemde Jan Pieterzn gehouden de voorschreven wees-kinderen tot haere mondige dagen op te brengenende te onderhouden 't sij in kost ende dranck kleen ende reensoo in linnen ende wollen alles naer sijn vermogen ende telaeten leeren lesen ende schrijven de dochterkens telaten leeren naijen ofte eenich ander hantwerckdaer sij bequaem toe souden mogen wesen ende voortsde voorschreven weeskinderen soo haest de selve tothaer mondige dagen gecomen sullen sijn voor haerzaligen moeders erffenisse uijt te reijcken aen iderder voorschreven weeskinderen ter somme van tween.twintich carolus gulden ende oft saecke waere dateene der voorschreven weeskinderen afflijvich comen te werden soo sal de voorschreven 22 gulden komen op delanckst levende van de voorschreven weeskinderen beloovendeal 't gene voorschreven is te houden voor vast ende van weerden nu ende ten eeuwige dagen sonder daer te-gens te doen ofte laeten geschieden onder verbantvan haerluijder respective persoon ende goederenroerende ende onroerende submitteert de selve onder verbant van alle heere hoven rechten ende rechterensonder arch ofte list des ten oirconde soo hebbenwij schout ende schepens voornoemt neffens partijendit accoort onderteeckent op denCornelis Michielsen Dirck Janssen D. van der Sluijsvan Nes Gelder Schout en secretaris

155

folio 95

Loot cedulleCompareerde voor mij Davidtvan der Sluijs schout van Werckendam alsmede oppervoocht van alle weduwe ende weesen on-der de selve dorpe behoorende Kornelis Michielsenvan Nes Daen Corsten schepenen aldaerPieter Claeszn weduwenaer van MachteltjeWillems zaliger geassisteert met SebastiaenMoerman ter eenre ende Claes Willem endeende Arien Pieterzn ende Jan ende Wouter Pieterznselfs present alle als kinderen ende erfgenamenvan de voornoemde Machteltje Willems geassisteertGerret van Rietvelt procureur ende ReijnierVervoorn als arrebiter in desen ter andresijde ende sijn sij comparanten voornoemd elx in devoorschreven qualiteijt in 't min ende vrintschapin forme van boelscheijdinge geschift ge-scheijden ende gedeelt noopende alle soodanigegoederen roerende als onroerende soo alsde voornoemde Machteltje Willems zaligermetter doodt ontruijmt ende naegelatenheeft egeenen van dien exempt, vooreerst is de voornoemde Pieter Claesen be-deelt op eenen margen griendinge gelegen achter de meulen in 't Goutse Breetweervan outs alsoo genaemt streckende uijtden noorden van de Swemsloot aff suijt-waerts op tot Gerret Marceliszn van denOever sijn grient toe waer naest oost

Op dese lootceel is is betaelt in presentien van de schout van Werckendam CornelisMichielsen van Nes Gijsbert Claeszn nu schepenen te weten Claes Pieterzn heeft betaalttachtich gulden Willem Pieterzn heeft betaalt aen Wouter Pieterzn negentich gulden ende aenJan ende Arien Pieterzn .... 't seventich gulden actum den derde december 1651 D. van derSluijs schout

156

folio 95 versus

belent is de heer van Werckendamende aen de westsijde Willem Pieterzn sijnensoon item is den selve bedeelt op eenenmorgen lants met eenen griendinchje aen...... gelegen in de binnenban van de Werckenvan outs genaemt de Booterkamp daer toe noch een griendinchje groottwee hont gelegen in de buijtenbanvan de Wercken waer naest oost belent is de steech van Lambert Bas-tiaenzn cumsius ende ten westen de steechvan Haverman ofte Snellen het strecktvan de Hoogendijck af suijtwaerts optot der halver Voorste Vliet ofte OudeWercken toe item een hont lants in debinnenban van de Wercken gelegenwaer naest oost belent is JanStevenszn Krilaarts ten westen het kerck-hoff van de Wercken streckt uitten suijdenvan den Hoogendijck aff noortwaerts op totJan Stevenzn sijn lant toe item is deselve bedeelt de gerechte helft van vierd alff morgen lants gelegen in de binnen-ban van de Wercken sijnde de oostsijdenwaer naest oost belent is MeertenWouterzn ende ten deelen Huijbert Joriszn

157

folio 96

ende aen de westsijde Jan ende ArienPieterzn het streckt uijt den suijdenvan der halver vliet aff noortwaertop tot de Vijssie ofte waterkeeringetoe, item is de selve bedeelt hethuijs ende erve staende ende geleegen binnenWerckendam waer naest aen de west-sijde belent is Lambert Dirckzn Gelderende ten oosten Aert Teuneszn Heerschop endeDaniel Bastiaenzn soo groot ende kleijnals het selve in sijn beheijningen jegenwoordichgelegen is, streckende uijt de suijden van's Heerenstraet aff noortwaerts op tot derhalver haven toe onder de conditie dat PieterClasen voornoemt aen Jan ende Wouter Pieterznsijnen twee jonchste soonen sal uijtreijckenter somme van acht hondert gulden eens tot40 grooten stuck gereeckent, item is deselve bedeelt op alle de meubelen diejegenwoordich in het voorschreven huijs sijnuijtgescheijt de helft van de tooten ende kooren't welck deijlbaer gestelt is mits dat denvoornoemde Pieter Clasen aen sijen samente-lijcken kinderen sal uijtreijcken een hondertende dertich gulden eens, item is bijblinde lootinge ten deele gevallenWillem Pieterzn eenen mergen grindinge


158

folio 96 versus

gelegen in Werckendam waer naest oostbelent is Pieter Clasen voorschreven ende ten westenCuijnder Stoffelen streckende van den Swem-sloot aff suijtwaerts op tot Willem Bastiaengrient toe onder conditie van uijt tereijcken aen Wouter Pieterzn ter somme van‘t negentich gulden item aen Jan ende ArienPieterzn te samen ter somme van hondertende veertich gulden item is ten deele gevallenClaes Pieterzn eenen mergen griendinge gelegenop Backerskill waer naest oost belentis Willem Bastiaen Schoor ende aen de west-sijde de Kruijsbroeders van Dordrecht hetstreckt uijt den noorden van Cuijnder Stoffelengrient af suijtwaerts op ter halverBackerskill toe volgens de brieven daervan sijnde ende heeft uijt te reijcken aenWouter Pieterzn sijne broeder ter sommevan tachtich gulden sonder meer item isWouter Pieterzn ten deele gevalle als vorenenen mergen griendinge gelegen in de buijten-ban van de Wercken waer naest oost belentis Wouter Teuneszn ende ten westen de kerckvan Werckendam streckende van de Hoogen-

159

folio 97

dijck af suijtwaert op ter halve VoorsteVliet ofte Oude Wercken toe ende moet ont-ffangen van Willem Pieterzn negentich guldenende van Claes Pieterzn tachtich gulden, itemis Jan ende Arien Pieterzn ten deele gevallensijnde een dubbelt lott de gerechte helftvan vierdalff mergen lants gelegen in debinnenban van de Wercken waer naestoost belent is Pieter Clasen harenvader ende ten westen Arien Floriszn van derStael het streckt uijt den suijden van der halvervliet aff noortwaerts op tot de Vijssieofte waterkeringe toe waer op sijluijdenmoeten ontffangen van Willem Pieterzn eenhondert ende veertich gulden ende a 40 grooten stuckvorders is geresolveert dat partijen haerwedersijts in dese gementioneert haer vol-cometlijck sullen hebben te reguleeren naeden inhouden van de inventaris mitsgaderssententie in regard van Claes endeWillem Pieterzn voor de gerechte vanWerckendam geprononcieert in dat den27e october 1651 vorders bij schout endeschepens van Werckendam dese aengaendeop den vierden november 1651 wettelijck ge-maeckt ende opgerecht ende bekende sij

160

folio 97 versus

comparanten in 't hooft van dese gementioneertvan den andren bij blinde lootinge geschiftgescheijden ende gegront cavelt te sijn voornu ende ten eeuwige dagen beloovende sijcomparanten bij ver ende vromicheijt daer tegensniet te doen ofte laten geschieden direcktelijckofte indirecktelijck onder verbant vanonse respecktive persoonen ende goederende selve onderwerpende alle heeren hoovenbancken rechten ende rechteren sonder daer tegenseenich relieff ofte reducktie ter verwerkenversoeckende hier van ackte de welcke isdeses, aldus gedaen ende gepasseert voor schoutende schepens voornoemt actum den 7 novemberano 1651Corneis Michielsen Mede present als secretarisvan Nes D. van der Sluijs schout en secretaris

161

folio 98

Compareerde voor mij Davidtvan der Sluijs schout van WerckendamKornelis Michielsen van Nes ende Gijsbert ClasenLou schepenen aldaer, Claes Pieterzn woonendein de Wercken de welcke bekende voorhem sijen erve ende nacomelingen wel endedeuchdelijck schuldich te wesen aen ende tenbehoeven van Jan Dirck Smit woonachtichin Werckendam ter somme van vierhondertcarolus guldde spruijtende van aengeteldepenningen aen de voornoemde Claes Pieterzn opintreste gedaen waer voor hij beloovete betalen voor intrest vijf guldenvier stuijvers van 't hondert in 't jaeren belooven de voorneomde somme met denintrest van dien te betalen wanneerhet de voorschreven Jan Dirck ofte denrechten thoonder deser believen oftegoetdunken sal mits het doenlijckis waer voor hij stelt tot een vastehijpoteeck oft verbintenisse spe-cialijck eenen mergen griendingegelegen onder Werckendam op de

Den 40e penning is bij mij secretaris ontfangen beloopt tien gulden en ....................

Compareerde ter secretarije van Werckendam Jan Dircksen Smidt bekennende uijt handenvan Bastiaen van den Heuvel als losser van 't hijpotheeck voldaen te sijn Werckendam den 12e juli 1659 G.M. van den Oever

162

folio 98 versus

Backerskill waer naest oost belentis Willem Bastiaenzn Schoor ende aen dewestsijde de Kruijsbroeders vanDordrecht het streckt uijt de noordenvan Cuijnder Stoffelen grient aff suijt-waerts op ter halver Backerskill toeWaer naest oost belent is Willem BastiaenSchoor volgens de brieven daer van sijndemitsgaders alle sijne goederen soo roerendeals onroerende present ende toecomende stellendede selve ten bedwanck van alle heeren hoovenbancken rechten ende rechteren 't oirconde derwaerheijt hebben wij schout ende schepensvoornoemt onse segelen op 't spatium desesgedruckt op den 18e november 1651Cornelis Michielsen D. van der Sluijsvan Nes schout en secretaris

163

folio 99

Wij David van der Sluijs schout vanWerckendam ende Cornelis Michielsen vanNes ende Gijsbert Claesen Lou schepenenaldaer oirconde ende tuijgen met desenbrieff besegelt met onse zegelen datvoor ons gecompareert ende verschenen isClaes Petersen de Geus welckecomparant met mont ende hant halmovergedragen gecedeert ende getranspor-teert gelijck hij overdraecht cedeertende transporteert mits desen aen endeten behoeven van Bastiaen Jacobsenvan den Heuvel eenen mergen griendingeofte soo groot ende kleijn alst 't selvegelegen is, hem comparant bij blindelotinge ten deele gevalle van sijnzaliger moeders erffenisse gelegenonder Werckendam op de Backers-kill waer oost belent is WillemBastiaen Schoor ende aen de westsijdede Kruijsbroeders van Dordrechthet streckt uijt der noorden vanCuijnder Stoffels grient aff suijt-waert op ter halver Backers-kill toe met alle appendentiendependentien alles volgens de oudebrieven daer van sijnde voortsverteech hij comparant van dese voorschreven

40e penning beloopt ..... Den coop hier van is geweest 480 gulden welcke 40e penningen bijmij secretaris is ontfangen op den 21e jannewarie 1652D. van der Sluijs secretaris

164

folio 99 versus

merge grindinge ende verhalmde daer naer op ende ten behoeve van devoornoemde Bastiaen van den Heuvel sijneerve ende nacomelingen sonder dathij comparant daer aen ofte op eenigeactie ofte toesegginge meer opbehouden, voorts gelooffde hij comparantalle voorcommer ende verplicht aftte doen tot de dach van leverantietoe, alles sonder bedroch arch oftelist 't oirconde der waerheijt hebben wij schout ende schepensvoornoemt dit met onse zegelen besegelt op 17e jarij ano 1652Cornelis Michielsen Gijsbert Claesenvan Nes Lou

165

folio 100

Compareerde voor mij Davidtvan der Sluijs schout van Werckendam Kor-nelis Michielsen van Nes Gijsbert ClaesenLou schepenen aldaer Willem Pietersenwoonachtich in de Wercken de welcke be-kende voor hem sijne erve ende nacomelingenwell ende deuchdelijck schuldich te wesen aenende ten behoeven van Beatris van Houwenin-ge weduwe van wijlen Johannes van Houweningewoonachtich in Werckendam ter sommevan vierhondert ende vijftich carolus guldensider gulden tot 40 grooten vlaems gereec-kent spruijtende van aengetelde penningenaen den voornoemde Willem Pietersen op intrestgedaen tegens de penning sestien ofte sesgulden vijf stuijvers van ider hondert in 't jaerwelcke voornoemde somme met de vervallende intrestevan dien hij comparant beloove te betalen wanneerhet de voornoemde Beatris van Houweningeofte met haer consent den rechtenthoonder deses believe ofte goet dunckensal mits het hem doenlijck is waervoor hij stelt tot een hijpoteeck oftevaste verbintenisse specialijck eenenmorgen griendinge gelegen onderWerckendam waer naest oostbelent is Pieter Claesen sijne vader

Den 40e penning is bij mij secretaris ontfangen op den derden december ano 1651D. van der Sluijs secretaris

Desen brief is bij Bastiaen Jacobzn van den Heuvel voldaen ende van alles betaelt inkennissevan mij Gerrert van Houweningen schout tot Werckendam

166

folio 100 versus

ende aen de westsijde Cuijnder Stoffelsensteckende van de Swemsloot af suijt-waerts op tot Willem Bastiaens grienttoe volgens de brieven daer van sijndemitsgaders alle sijnen goederen soo roerendeals onroerende present ende toecomendestellende de selve ten bedwanck van alleheeren hooven bancken rechten ende rechteren't oirconde der waerheijt hebben wij schout en schepenen voornoemt dese geteeckenten de copijn gesegelt op den derdendecember ano 1651Cornelis Michielsen D. van dervan Nes Sluijs schout en secretarisCijsbert Claasen Lou

168

INDEX OP FAMILIENAMENAbram

Eeltje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 99Adriaenes

Saerken . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 75Adriaense

Cornelis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 80Isebrandt . . . . . . . . . . . . . . . . . . 100Jan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 78, 80Paulus . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 74

AdriaensenCornelis . . . . . . . . . . . . . . . . . . 103Jan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 81

AdriaenssenDirck . . . . . . . . . . . . . . . . . . 39, 52

AdriaensznAnthonis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16Gijsbert (de jonge) . . . . . . . . . . . 11

AdriaentsLijsbet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 119

AeijenJan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12

AertsLijntje . . . . . . . . . . . . . . . . . . 90, 91Maeijken . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34

AertsdrMaeijken . . . . . . . . . . . . . . . . . . 98Maijken . . . . . . . . . . . . . . . . . . 133Marrichgen . . . . . . . . . . . . . . . . 124

AertsenAnneken . . . . . . . . . . . . . . . . . . 148

AnthonissenWillem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8

AriaensBaettje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 121Leijsken . . . . . . . . . . . . . . . . . . 129

AriaentsAnneken . . . . . . . . . . . . . . . . . . 119

AriendrLijsken . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 126Maijken . . . . . . . . . . . . . . . . . . 126

AriensdrEeltjen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 153

ArienseGelijen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 108

ArienznHendrick . . . . . . . . . . . . . . . . . . 126Jacob . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 126Pieter . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 126Willem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 126Wouter . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 126

ArisenJacob . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 81

ArisznJorden . . . . . . . . . . . . . . 149, 150

BackerJoris Arien . . . . . . . . . . . . . . 129

BackxPieter Janse . . . . . . . . . 110, 111Pieter Janzn . . . . . . . . . . . . . 139

BaggermanHendrick Hermanssen . . . . . . 60Hendrick Hermenzn . . . . . . . 133Hermen . . . . . . . . . . . . . . . . . 147

BastiaenMaijken . . . . . . . . . . . . . . . . 129Willem . . . . . . . . . . . . . . . . . 158

BastiaensAentgen . . . . . . . . . . . . . . . . 101Daemken . . . . . . . . . . . . . . . 101Sijken . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 75

BastiaensdrMaeijken . . . . . . . . . . . . . . . . 48

BastiaenseAdriaen . . . . . . . . . . . . . . . . . . 88Bastiaen . . . . . . . . . . . . . . . . 103Daniel . . . . . . . . . . . . . . . . 77, 89Joost . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 105Lambert . . . . . . . . . . . . . . . . . 92Wouter . . . . . . . . . . . . . . . . . . 92

BastiaensenCorst . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 100Corsten . . . . . . . . . . . . . . . . . 101Daniel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 78Peeter . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7Wouter . . . . . . . . . . . . . . . . . 101

BastiaenssenAdriaen . . . . . . . . . . . . . . . 23, 61Bastiaen . . . . . . . . . . . . . . 50, 51Daniel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 50Lambert . . . . . . . . . . . . . . . . . 21Peeter . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8Willem . . . . . . . . . . . . . . . 26, 31Wouter . . . . . . . . . 21, 36, 48, 55

BastiaensznWillem (Schoor) . . . . . . . . . . . . 9

BastiaenznDaniel . . . . . . . . . . . . . . . . . . 157Joost . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 151Lambert . . . . . . . . . . . . . . . . 156Peeter . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9Wouter . . . . . . . . . . . . . . . . . 135

169

BaxPieter Janzn . . . . . . . . . . . . . . . 146

Beaumont(capiteijn) . . . . . . . . . 91, 92, 94, 98

BeemondtHerb van . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 63

BeerentssenAdriaen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10

BerckMatthijs . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40Mr. Matthijs . . . . . . . . . . 42, 43, 44

BerendsenAdriaen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49

BerenseMeerten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 94

BerentznMeerten . . . . . . . . . . . . . . . . . . 136

BeverenCornelis van . . . . . . . . . . . . . 76, 79

BieCorsten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 138Lenkert Adriaenssen de . . . . . . . 36Maerten Ariaenzn de . . . . . . . . 146Meerten Adriaense de . . . 102, 103Meerten Adriaenssen de . . . 37, 68,

70, 71Meerten Ariensen de . . . . . . . . 112Meerten Ariszn de . . . . . . 138, 153Merten Ariense de . . . . . . . . . . 109

BlommertsJan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9

BockxselDaniel van . . . . . . . . . . . . . . . . . 95

BoocksPeter Janssen . . . . . . . . . . . . . . . 30

BosCornelis Michielsen van den . . 118

BoschAert Loijen . . . . . . . . . . . . . . . . 107

BrantJasper Gerraerts . . . . . . . . . . . . . 99

BrievingeCommer Antonisse . . . . . . . . . . . 92

BrievinghCommer Teunissen . . . . 84, 85, 91Commer Teunnissen . . . . . . . . 121

BronswijckerAert Cornelissen . . . . . . . . . . . . 77

BruijnBeerentsen de . . . . . . . . . . . . . . . 19Berent Berentse de . . . . . . . . . . . 82

BruijnBerent Berentsen de . . . . . . . . 76Berent Berentzn de . . . . . . . . 137

BruijnenBastiaen . . . . . . . . . . . . . . . . . 76

BruijnswijckerAert Cornelis . . . . . . . . . . . . . 51Aert Cornelissen . . . . . . . . . . 50Geerit Aertssen . . . . . . . . 50, 51Willem Aerstzn . . . . . . . . . . 134Willem Aertsen . . . . . . . . . . 133

BuijckAdriaen Cornelisse . . . . . . . . . 79

CametsenHendrick . . . . . . . . . . . . . . . . . 75

CampGovert Janse van den . . . . . . . 80Govert Jansen van der . . . . . 118Govert Janssen van der . . . . . 14

CanaselPeeter Jacobse van . . . . . . . . . 75

CantCornelis . . . . . . . . . . . . . . . . . 45Cornelis Geeratssen Mr. . . . . 47Cornelis Gerritsen . . . . . . . . . 93Jasper Geerart . . . . . . . . . . . . 17Jasper Geerartszn . . . . . . . . . . 16Mr. Cornelis . . . . . . . . . . . . . . 46

CempAbram . . . . . . . . . . . . . . . . . . 74

ClaesMaeijken . . . . . . . . . . . . . . . . 92Maijken . . . . . . . . . . . . . . . . 121

ClaesdrHeijlken . . . . . . . . . . . . . . . . . 48Maeij . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 56Maeijken . . . . . . . . . . . . . 91, 98Maijken . . . . . . . . . . . . . . . . 143

ClaesePeeter . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 82Peeter . . . . . . . . . . . . . . . . . . 77

ClaesenPeeter . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 89Pieter . . . . . . . . . . . . . . . . . . 165Willem . . . . . . . . . . . . . . . . . . 86

ClaessenGhijsbert . . . . . . . . . . . . . . . . . 55Jan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 48Peeter . . . . . . . . 7, 11, 12, 50, 51

ClaesznPeeter . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9Pieter . . . . . . . . . . 123, 141, 155

170

ClasenPieter . . . . . . . . . . . . . . . . 158, 159

CloeckertArien Bastiaen . . . . . . . . . . . . . 113

ClootsAdriaen Jansen . . . . . . . . . . . . . 117Arien Jansen . . . . . . . 100, 101, 104Cornelis Janse . . . . . . . . . . . . . 104Jan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30, 75Jan Ariense . . . . . . . . . . . . . . . . 110Maecken Jans . . . . . . . . . . . . . . 104

CockJakop Dircksen . . . . . . . . . . . . . 139

CoijmanWillem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 69Willem Janssen . . . . . 7, 19, 70, 71

ColfAntonij Adriaense van der . . . . . 94

CommerssenAnthonis . . . . . . . . . . . . . . . . 53, 54

CommersznAnthonis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15

CooijmanWillem Jansen . . . . . . . . . . . . . . 76

CornelisGoutge . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 76

CornelisdrGrietgen . . . . . . . . . . . . . . 102, 103Grietken . . . . . . . 67, 68, 69, 70, 71Neeltje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30

CorneliseMels . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 110

CornelissenAdriaen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 53Arien . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38Cornelis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30Cornelis (den jonge heer) . . . . . . 73Cornelis (den oude heer) . . . . . . 72Cornelisse (den jonge heer) . . . . 72Paulus . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 83Pieter . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 86

CorstenAdriaen . . . . . . 36, 37, 47, 101, 135Arien . . . . . . 84, 85, 112, 117, 135Cornelis . . . . . . . . . . . . . . 103, 109Daen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 101Jacobmina . . . . . . . . . . . . . . . . . 94Lijsbetje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 94

CorstenMaeijken . . . . . . . . . . . . . 101, 109Neelken . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 94

CorstiaenAdriaen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6

CorstiaenssenAdriaen . . . . . . . . . . . . . . . . 5, 11

CorstiaensznAdriaen . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11

CremerJan Jansen de Jonge . . . . . . . 117

CrijnenBastiaen . . . . . . . . . . . . . . . . 116

CrilaertsJan Steevense . . . . . . . . . . . . 109

CrillaertsIsterense . . . . . . . . . . . . . . . . 101Jan Stevense . . . . . . . . . . . . . 103

CroonCornelis Cornelissen . . . . 24, 93Thuenis Cornelis . . . . . . . . . 110

CruchteMertten . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33

CruchtenMerten van . . . . . . . . . . . . . . . 34

CuijkenDaniel Bastiaenssen . . . . . . . . 51

CuijlHerman Hendricksen van der . 40

CuijndersdrAdriaenken . . . . . . . . . . . . . . . 26Ariaenken . . . . . . . . . . . . . . . . 31Lijsbeth . . . . . . . . . . . . . . . . . 26Lijsken . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31

CuijndertssenJoris . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 60

DachgeltAdriaen Janssen . . . . . . . . . . . 57Jacob Ariense . . . . . . . . . . . . 110

DamenAnneken . . . . . . . . . . . . . . 36, 37

DavitsenPieter . . . . . . . . . . . . . . . . . . 101

DeamoudtHerb van . . . . . . . . . . . . . . . . . 66

DijckJan Steevensen van . . . . . . . 118

DircksenNeeltgen . . . . . . . . . . . . . . . . . 49

DircxssenBastiaen . . . . . . . . . . . . . . . . . 60

DussenEeuwout van . . . . . . . . . . . . . . 58Eeuwout van der . . . . . . . . . . 61

171

EeuwoutsdrMaeijken . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35Neeltken . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35

EeverdenAriaen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42Arijen . . . . . . . . . . . . . . . . . . 43, 44Cornelis . . . . . . . . . . . . . . . . 39, 40

EschCornelis Samuelse van . . . . . 84, 85Cornelis Samuelssen van . . . . . . 52

EvertseAdriaen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 72

EvertsenArijen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40

FebrePieter La . . . . . . . . . . . . . . . . 95, 97

FloorenJanneken . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35

FloorsLijntje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 90

GeerartsdrJanneken . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 50

GeeretsdrJanneken . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 51

GeertsNelken . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9

GeertsenHuijbert . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 60

GelderArien van Mr. . . . . . . . . . . . . . . . 90Cornelis Jansen . . . . . . . . 112, 115Cornelis Janssen . . . . . . . . . . . . . 52Dirck Jan . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16Dirck Janse . . . . . . . . . . . . . 72, 101Dirck Janssen . . . 15, 42, 43, 44, 52Dirck Janssen . . . . . . . . . . . . . . 40Lambert Dirckzn . . . . . . . 137, 157

GeraertsJanneken . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 77

GerbertssenHuijbert . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 62

GerritsJannichge . . . . . . . . . . . . . . . . . 123

GeusClaes Petersen de . . . . . . . . . . . 163Claes Pieterzn de . . . . . . . . . . . 148Pieter Claeszn de . . . . . . . . . . . 137Willem Pieterzn de . . . . . . . . . . 149

GielenEeuwout . . . . . . . . . . . . . . . . 20, 55

GijsbertsznGeert . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9

GosCornelis Michielssen van . . . . 14

GovertssenGeert . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34

GovertsznGeerit . . . . . . . . . . . . . . . . 12, 13

GovertznGerrit . . . . . . . . . . . . . . . . . . 147

GraefJan Aertzn de . . . . . . . . . . . . 119Jan Ariszn de . . . . . . . . . . . . 152

GreefJan Adriaense de . 84, 85, 88, 91,

92, 94, 101Jan Adriaensen de . . . . . . . . . 16

GreeffJan Adriaen de . . . . . . . . . . . . 17Jan Adriaenssen de . . 5, 6, 18, 23

HaenJan Janssen de . . . . . . . . . . . . 13Jan Janszn de . . . . . . . . . . . . . 12Jan Janzn de . . . . . . . . . . . . . 136

Haverman (ofte Snellen) . . . . . . . . . 156Heemert

Cornelis van . . . . . . . . . . . . . 139Heer

Adriaen Dircksen de . . . . . . . 83Cornelis Dirckzn de . . . 124, 125Corneliszn de . . . . . . . . . . . . 124Dirck Cornelis de . . . . . . . . . . 33Dirck Cornelissen den . . . . . . 34Dirck Kornelis de . . . . . . . . . 147Grietje Cornelissen de . . . . . 124Jan Dirckzn de . . . . . . . . . . . 131Kornelis Korneliszn de . . . . 147Neeltje Cornelissen de . . . . . 124Willem Dirckzn de . . . . . . . . 131

HeerewijnenAert Ariaens van . . . . . . . . . 121

HeerschopAert Teuneszn . . . . . . . . . . . 157Aert Teunissen . . . . . . . . . . . . 89Aert Tomissen . . . . . . . . . . . 123Aert Tonissen . . . . . . . . . . . . 123

HeerschupAert Teunissen . . . . . . . . . . . . 50

Heerschup Aert Teunissen . . . . . . . . . . . . 51

HeestWils Janse . . . . . . . . . . . . . . . 77

172

HeijdeMaria van der . . . . . . . . . . . . . . . 72

HeijmansdrMaeijken . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32

HeijmensdrMaeijken . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27

HeldenArien van Mr. . . . . . . . . . . . . . . . 91

HemertCornelis . . . . . . . . . . . . . . . . . . 111Cornelis Ariaensen van . . . . . . 145Cornelis Eelisen van . . . . . . . . 102Cornelis van . . . . . . . 103, 104, 110

HendricksenBaltes . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 83Jan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 81Jonas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 75

HerberssenGeerit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30Huijbert . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 67Jan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30

HerbertssenHuijbert . . . . . . . . . . . . . . . . 70, 71Huijbrecht . . . . . . . . . . . . . . . . . 60

HerdincxveldtJan Jacobssen van . . . . . . . . . . . 68

HerdincxveltJan Jacobs van . . . . . . . . . . . . . . 69Jan Janssen van . . . . . . . . . . . . . 66Teunis Jacobsen van . . . . . . . . . 64

HeuckelumPeeter van . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10

HeuvelCorstaen Jacopsen van den . . . 113Adriaen Willemse van den . . . . . 87Bastiaen Jacobsen van den . . . . 163Bastiaen Jacobzn van den . . . . 129Bastiaen van den . . . . . . . 161, 164Corst Jacobzn van den . . . . . . . 151Gijsbert Willemsen van den . . . 133Jacob Adriaenssen van den 21, 22,

52, 56, 60, 64, 67, 68, 69Jacob van den . . . . . . . . . . . . . . 105Willem Adriaenszn van den . . . . 10Willem Anthonissen van den . 7, 29Willem Anthoniszn van den . . 9, 19Willem Teunissen van den . . . . . 82

HouweningenBeatris van . . . . . . . . . . . . . . . . 165Johannes . . . . . . . . . . . . . . . . . . 165

HuijbertssenJan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17

HuijbertsznJan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16

IsbrandtsznCornelis . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9

IsbrantsCornelis . . . . . . . . . . . . . . . . . 82

IsbrantsenCornelis . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7

IsbrantssenCornelis . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8

JacobdrWillemken . . . . . . . . . . . . . . . 56

JacobsWillemken . . . . . . . . . . 105, 151

JacobsdrMaijken . . . . . . . . . . . . . . . . 126Willemken . . . . . . . . . . . . . . . 55

JacobsenPeeter . . . . . . . . . . . . . . . . . . 111

JacobssenAdriaen . . . . . . . . . . . . . . . . . . 45Peeter . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30

JacobznArien . . . . . . . . . . . . . . . . . . 126

JansAenken . . . . . . . . . . . . . . . 13, 14

JansdrBarber . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25Lijsbetje . . . . . . . . . . . . . . . . . 83Lijsken . . . . . . . . . . . . . . . . . 119Maeijken . . . . . . . . . . . . . . . . 25

JansenDirck . . . . . . . . . . . . . . . . . . 100Joris . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 105Tijs . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 105Willem . . . . . . . . . . . . . . . . . . 90

JanssenDirck . . . . . . . . . . . . . 26, 31, 43Isack . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5Joris . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25Mathijs . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25

JanznClaes . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 135

JoostenArientjen . . . . . . . . . . . . . . . 143Bastiaen . . . . . . . . . . . . . . . . 151

JoostenJoost . . . . . . . . . . . . . . . . 98, 133Pieter . . . . . . . . . . . . . . 143, 151Sebastiaen . . . . . . . . . . . . 21, 22

JorisznHuijbert . . . . . . . . . . . . . . . . 156

173

KandtJasper Gerraerdts . . . . . . . . . . . . 90

KantJasper . . . . . . . . . . . . . . . . . . 79, 81Jasper Geraerts . . . . . . . . . . . 78, 80

KempAbraham . . . . . . . . . . . . . . . . . 9, 10Abram . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 141

KieliIsack Janssen . . . . . . . . . . . . . . . 18

KielxijIsaak Jansen . . . . . . . . . . . . . . . . 94

KloekertArien Bastiaensen . . . . . . . . . . 116

KlootsArien Janzn . . . . . . . . . . . . . . . 139Jan Ariense . . . . . . . . . . . . . . . . 111Kornelis Jansen . . . . . . . . . . . . 139

KornelisdrWoutertje . . . . . . . . . . . . . . . . . 136

KrielaersJan Stevenzn . . . . . . . . . . . . . . 138

KrilaartsJan Stevenszn . . . . . . . . . . . . . . 156

KuijckenTeuntje Kornelis . . . . . . . . . . . 147

KuijlHermen Hendrickzn van der, alias

Baggerman . . . . . . . . . . 133Laerman

Adriaen Adriaense . . . . . . . . . . . 90Adriaen Adriaenssen . . . . . . . . . 20

LambertsJohan Vervoorn van . . . . . . . . . . 57

LambertsenWillem . . . . . . . . . . . . . . . . . 91, 92Willem (soldaet) . . . . . . . . . . . . . 98

LambrechtMr. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 48

LambrechtsznJan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11

LauwerisIJken . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33, 34

LeendersAert . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33, 34

LevequeWalterus . . . . . . . . . . . . . . . . . . 123

LingeJan Gijsberttussen van de . . . . . . 17Jan Huijbertje van der . . . . . . . . 87Jan Huijbertse van der . . . . . . . . 80

LingenHuijbertssen van der . . . . . . . 39Jan Huijbertsen van der . . . . . 99

LocksWillem Adriaenssen . . . . . . . . 35

LouGhijsbert Claessen . . . . . . . . . 64Gijsbert Claessen . . . . . . . . . . 60Jan Claessen . . 40, 42, 43, 44, 55Jan Janssen de . . . . . . . . . . . . 47

Lou Jan Claessen . . . . . . . . . . . . . . 60

Louw Gijsbert Claessen . . . . . . . . . 70Ghijsbert Claessen . . . . . . . . . 71Gijsbert Claessen . . . . . . . 66, 67Jacob Claessen . . . . . . . . . . . . 62Jan Claese . . . . . . . . . . . . . . . 72Jan Claessen . . 64, 66, 67, 70, 71Jan Jansen de . . . . . . . . . . . . 117

Louw Ghijsbert Claessen . . . . . . . . . 62

LuijckassenChristoffel . . . . . . . . . . . . . . . 38

MarcelissenJan . . . . . . . . . . . . 13, 14, 78, 80

MerceelisJan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 112

MerceelisenJan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 118

MercelisGeerardt . . . . . . . . . . . . . . . . . 60

MessiansGeertken Cornelis . . . . . . . . . 38

MetiasdrGrietgen Cornelis . . . . . . . . . . 76

MicghielssenCornelis . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5

MicghielsznEeuwout . . . . . . . . . . . . . . . . 16

MicgielsznEeuwout . . . . . . . . . . . . . . . . . 15

MichgielsznCornelis . . . . . . . . . . . . . . . . . 17

MichhielssenEeuwout . . . . . . . . . . . . . . . . . 53

MichielseCornelis . . . . . . . . . . . . . . 80, 96

MichielsenCornelis . . . . . . . . . . . . . 98, 100

174

MichielssenCornelis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18Eeuwout . . . . . . . . . . . . . . . . . 5, 54

MichielznCornelis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6Euwout . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20

MoermanS.Willemsen . . . . . . . . . . . . . . . 101Sebastiaen . . . . . . . . . . . . . . . . 155Sebastiaen Willemssen . 13, 28, 29,

48Moermans . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 136

Sebastiaen Willemse Mr. . . . . . . 77Mollen

Eustatius . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 74Muil....

Cornelis Paulussen . . . . . . . . . . . 94Munck

Anthonis Adriaensen de . . . . . . . . 7Nederveen

Jan Philipssen van . . . . . . . . . . . 11Jan Philipszn van . . . . . . . . . . . . 12

NesCornelis Gielen van . . . . . . . . . . 23Cornelis Michielse van . . . . . . . 95Cornelis Michielsen . . . . . . . . . 116Cornelis Michielsen van . . 88, 101Cornelis Samuelsen van . . . . . . 112Cornelis van . . . . . . . . . . . . . 93, 98Eeuwout Gielen van . . . . . . . . . . 28Franchois van . . . . . . . . . 74, 95, 97Kornelis Michgielsen van . . . . 152Kornelis van . . . . . . . . . . . . . . . 135Michiel Willemse van . . . . . . . 104van (cappeteijn) . . . . . . . . . . . . . 26van (cappetein) . . . . . . . . . . . . . . 25

NeschCornelis Samuelssen van . . . 36, 37Eeuwout Mieghielssen van . . . . 38van (cappeteijn) . . . . . . . . . . 31, 45

OeverGeraerdt Marcelis van den . . . . . 90Gerardt van den . . . . . . 95, 98, 105Gerret Marcelis van den . . . . . . 131Gerret Marceliszn van den . . . . 155

OeverGerrit Marcelis van den . . . . . . . 97

OomsJohan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 46

OvermeerJan Geeritszn van . . . . . . . . . . . . 11

PauwelsBastiaenken . . . . . . . . . . . . . . 55Grietken . . . . . . . . . . . 60, 62, 64Jan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21

PauwelsenJan . . . . . . . . . . . . . . . 80, 87, 92

PauwelsssenLambert Bastiaenssen . . . . . . 22

PauwelsznJan . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16, 17

PeetersAnna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18Anneken . . . . . . . . . . . . . . . . . 94Ariaen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34Cornelis . . . . . . . . . . . . . . . . . 34Maaij . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 57

PeetersdrAnneken . . . . . . . . . . . . . . . . . 94

PeetersznMarcelis . . . . . . . . . . . . . . . . . 13

PetersJan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34

PetersdrPeterken . . . . . . . . . . . . . . . . . 99

PetersenAbram . . . . . . . . . . . . . . . . . . 99

PhilipssenJan . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27, 32

PietersAnneken . . . . . . . . . . . . . . . . 113

PietersenSteven . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 94Willem . . . . . . . . . . . . . . . . . 165

PieterssenSteven . . . . . . . . . . . . . . . . 29, 48

PietersznJan . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12, 13

PieterznArien . . 126, 141, 155, 157, 158Claes . . . . . . . . . . . 141, 158, 159Cornelis . . . . . . . . . . . . . . . . 136Jan . . . . 126, 141, 142, 154, 157,

158, 159Steven . . . . . . . . . . . . . . . . . . 136Willem . . . . . . . . . 156, 157, 159

PieterznWillem . . . . . . . . . . . . . . . . . 141Wouter . . . . . 141, 142, 155, 158

PijpersMatthijs . . . . . . . . . . . . . 5, 6, 18

PleuneJacob . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 75

175

PleunenJacob . . . . . . . . . . . . . . . . 104, 139

PoijermanArien Pieterzn . . . . . . . . . . . . . 147

PouwelsGrietken . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 60

PouwlisMaijken . . . . . . . . . . . . . . . . . . 143

PouwlisznBastiaen . . . . . . . . . . . . . . . . . . 143Joost . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 143Wouter . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 143

QuantisJan Willemssen . . . . . . . . . . . . . 13

QuantusJan Willemse . . . . . . . . . . . . . . . 72

RietveltGerret van . . . . . . . . . . . . . . . . 155

RijswijckAnthonis Janssen van . . . . . . . . . 57

RoestGillis Pietersen . . . . . 78, 80, 81, 87

RoijbolGijsbert Claessen . . . . . . . . . . . . 66Jan Peterssen . . . . . . . . . . . . . . . 60Jan Pieterssen . . . . . . 64, 66, 67, 68

Roijbol Jan Pieterssen . . . . . . . . . . . . . . . 69

RoijbollJan Pieterssen . . . . . . . . . 28, 32, 62

RoijboltJan Peterssen . . . . . . . . . . . . . . . 46

RoobolAnneken . . . . . . . . . . . . . . . . . . 153Arien Jans . . . . . . . . . . . . . . . . 153Jan Pieterzn . . . . . . . . . . . . . . . 153Judick Jans . . . . . . . . . . . . . . . . 153Maijken . . . . . . . . . . . . . . . . . . 153Pieter . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 153Pieterse . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 80

RooverPieter de . . . . . . . . . . . . . 42, 43, 72

RosJoris Anthonissen 't . . . . . . . . . . 25

SchaekGoosen Janssen . . . . . . . . . . . . . . 9

SchildenslootDirck . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 55

SchilperoortDirck van . . . . . . . . . . . . . . . . . . 58

SchiltAnthonis Jansen . . . . . . . . . . . 24Antonis Jansen . . . . . . . . . . . . 93Teunis Jansen . . . . . . . . . . 83, 86

SchipperCornelis Jansen . . . . . . . . . . . 83

SchoonderwoertJacob Corsten van . . . . . . . . . 94

SchoorWillem Bastiaen . . . . . . 158, 163Willem Bastiaense . . . . . . . . . 75Willem Bastiaenszn . . . . . . . . 11Willem Bastiaenzn . . . . 135, 162

SchoormansJohan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41Johan Hendricx . . . . . . . . . . . 43Johan Henricx . . . . . . . . . 40, 42

SchrieckAnthonis Goosen . . . . . . . . . . 20Baesjen Janssen . . . . . . . . . . . . 7Cornelis Goossen . . . . . . . . . . 25Goosen Janszn . . . . . . . . . . . . 11

SechgertGeerit Jansen . . . . . . . . 112, 115

SegertGeeurt Janssen . . . . . . . . . . . . 53

SeggerGeert Janssen . . . . . . . . . . . . . 15

SeggertGeerit Janssen . . . . . . . . . . . . 28Geert Janssen . . . . . . . . . . . . . 38

SelenJan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14

SijmensLouw . . . . . . . . . . . . . . . . . . 107

SlanghWillem Lambertzn . . . . . . . . 121

SmidtGeerit Gijsbertszn . . . . . . . . . 10Jan Dircksen . . . . . . . . . . . . . . 78Jan Dirckssen . . . . . . . . . . . . . 49

SmitJan Dirck . . . . . . . . . . . . . . . 161Jan Dircksen . . . . . . . . . . . . . . 77Jan Dirckzn . . . . . . . . . . . . . 148

SnellenBastiaen . . . . . . . . . . . . . . . . . 58Christiaen . 10, 22, 25, 26, 27, 28,

31, 32, 45, 46, 49, 61Christian . . . . . . . . . . . . . . . . 111

176

StaelAdriaen Florissen van der . . . . . 83Arien Floriszn van der . . . . . . . 159

StaellAdriaen Florissen van der . . . . . 35

StamJan Adriaense . . . . . . . . . . . . . . . 94

StevensznPieter . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 136

StevenznJan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 156

StockmansGeerit Anthonissen . . . . . . . . . . 57

StoffelenBastiaen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 55Cuijnder . . . 35, 66, 67, 68, 69, 70,

86, 131, 138, 158Cuijndert . . . . . . . . . . . . . . . . . . 60Cuijs . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 109Greetken . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 53Grietken . . . . . . . . . . . . . . . . 38, 54Jan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25

StoffelsGrietken . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28

StoffelseBastiaen . . . . . . . . . . . . . . . . . . 105

StoffelsenBastiaen . . . . . . . . . . . . . . . . 18, 56Cuijnder . . . . . . . . . . . . . . . . . . 166Grietken . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15Kuijnder . . . . . . . . . . . . . . . . . . 105

StoffelssenCuijnder . . . . . . . . . . . . . . . . 20, 62Sebastiaen . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9

Stoffelssen Cuijnder . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 64

StoffelsznCuijnder . . . . . . . . . . . . . . . . . 9, 11

SuidtGovert Adriaenzn . . . . . . . . . . . . . 9

TackHendrick Claesen . . . . . . . . . . . . 78

TasQurijnat van der . . . . . . . . . . . . . 41

TeeteringenCornelis Wouterssen van . . . . . . 57

TeresteijnCornelis van . . . . . . . . . . . . . 58, 61

TeunesznWouter . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 158

TeunisJoosten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7

TeunisdrAnneken . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8

TeunissenAert . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 50Cuijnder . . . . . . . . . . . 25, 26, 31Wouter . . . . . . . . . . . . . . . . . . 74

TheunissenJan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5

ThijssenAdriaen Cornelis . . . . . . . . . . 53Adriaen Cornelissen . . . . . . . . 54

ThomassenJan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6

ThomissenHenrick . . . . . . . . . . . . . . . . . 113

ThonissenHuijbert . . . . . . . . . . . . . . . . 108

TijssenCornelis . . . . . . . . . . . . . . 12, 13

TimmermanJan Hendricksen . . . . . . . . . . . 80

TomasAmieken . . . . . . . . . . . . . . . . 101Grietjen . . . . . . . . . . . . . . . . . 75

VerdoornCornelis Corsten . . . . . . . . . . 94Gooltjen Corsten . . . . . . . . . . 94Grietjen Corsten . . . . . . . . . . . 94Maeijcken Corsten . . . . . . . . . 94Teunis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 81

VerheijAdriaen Janssen . . . . . . . . . . . 24Wouter Janssen . . . . . . . . . . 5, 6

Vervoorn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 101Reijnier . . . . . . . . . . . . . . . . . 155

VoorhoutCats Johan de Lou van der GametsDuijs van . . . . . . . . . . . . . . . . 66Cats van der Camert Duijs van

. . . . . . . . . . . . . . . . . . 63Vos

Aert Teunissen . . . . . . . . . . . . 94Teunis Arise . . . . . . . . . . . . . . 98

VrecheumJohannes . . . . . . . . . . . . . . . . 101

Vries Flooris Jacobsen de Vries . . 116Adriaen Beerentszn de . . . . . . 10Ariaen Jacobs de . . . . . . . . . 119Cornelis Isbrant de . . . . . . . . 109

177

VriesCornelis Isbrants de . . . . . . 82, 101Cornelis Isbrantzn de . . . . 137, 138Flooris Jacobsen de . . . . . . . . . 113Flooris Jacopsen de . . . . . . . . . 115Floris Jacobssen de 40, 42, 43, 45,

61Floris Jacobzn de . . . . . . . . . . . 152IJsbrandt Adriaenssen de . . . . . . 25Isbrand Adriaense de . . . . . . . . . 99Isbrandt Adriaense de . . . . . . . 101Isbrandt Adriaenssen de . . 7, 8, 42,

43, 44Isbrant Arijensen de . . . . . . . . . . 40Isebrant Adriaense de . . . . . . . . . 72Jacob Florissen de . . . . . . . . . . . 24Mr. Adriaen Berentszn de . . . . . . 9

WarmenhuijsenGarbrant van . . . . . . . . . . . . 95, 97

WeertAert Aertssen de . . . . . . . . . . . . . 57Aert Aertzn de . . . . . . . . . . . . . 124Claes Janzn de . . . . . . . . . . . . . 151Cornelis Aertzn de . . . . . . . . . . 124Crijn Aertssen de . . . . . . . . . . . . 24Jacob Aertssen de . . . . . . 28, 32, 46Pieter Aertzn de . . . . . . . . . . . . 124

WevelinckhoovenJohan van . . . . . . . . . . . . . . . . . 152

WevelinckhoveJan Teunissen van . . . . . . . . 74, 88

WevelinckhovenJan Thuenissen van . . . . . . . . . 109Jan van . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 145

WijgerdenJohan Oom . . . . . . . . . . . . . . . . . 45

WijngaardenJohan van . . . . . . . . . . . . . . . . . . 46

WijngaerdeJohan Oem van . . . . . . . . . . . 95, 97

WillemClaes . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 155

WillemsMachteltje . . . . . . . . . . . . 142, 155Neeltgen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8

WillemsdrMachteltje . . . . . . . . . . . . . . . . 141Neeltgen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7

WilsenMechgeltje . . . . . . . . . . . . . . . . 148Mechteltje . . . . . . . . . . . . . . . . 149

WilssenNeeltken . . . . . . . . . . . . . . 20, 55

WoutersCrijn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24Sijke . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 100Sijken . . . . . . . . . . . . . . . . . . 101

WouterseJan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 97Meerten . . . . . . . . . . . . . . . . . 83

WoutersenJan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 95

WouterssenAnthonis . . . . . . . . . . . . . . . . . 24

WoutersznCornelis . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9

WouterznMeerten . . . . . . . . . . . . . . . . 156Pouwlis . . . . . . . . . . . . . . . . . 143

178

Index op topografische namen

Breetweer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9 Heerendijck . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19 Heerenstraet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6 kerck van Werckendam . . . . . . . . . . . . 139 Slick . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 113 somerdijck . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5aermerf . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 139Altena, het gescheijt van . . . . . . . . . . . . 24Altenae . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 93Althena . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 77Althenae . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 82Ambachtheer griendt . . . . . . . . . . . . . . . 66Ambachtsheers griend . . . . . . . . . . . . . . 64Ambachtsheers grient . . . . . . . . . . . . . . 69Ambachtsheersgriendt . . . . . . . . . . . . . . 60Ambachtsheerweert . . . . . . . . . . . . . . . . 35armhuijs . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 104Backerskil . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 131Backerskill . . 11, 26, 31, 36, 37, 45,55, 60 62, 64, 67, 68, 69,70, 71, 158, 162, 163Backerskille . . . . . . 20, 66, 74, 86, 95, 105Beerendeweert . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35Booterkamp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 156Borekante pijpken . . . . . . . . . . . . . . . . . 79Breetweer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11, 12Bruijnekil . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 107, 135Bruijnenkill . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35Cheerendijck . . . . . . . . . . . . . . . . . . 83, 94Cornelis Manneweert . . . . . . 78, 79, 80, 81Corrichum . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 121Cort ambacht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 107Cromgaetje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 79Cuijnder Stoffelen grient . . . . . . . . . . . 162Cuijnder Stoffels grient . . . . . . . . . . . . 163Dordrecht . . . . . . . . . . . . 36, 37, 38, 40, 41 42,43, 44, 61, 72, 76, 93, 98, 123Dordrecht (kerke van) . . . . . . . . . . . . . . 96dorps erff . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13Draep . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 107Dusse . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 81Dussen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12, 48, 75Dussen Muijlkerk . . . . . . . . . . . . . . . . . . 48Dwarsweert . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40Eeten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 48ermhuijs . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30Geertruidenberge . . . . . . . . . . . . . . . . . . 78gemeenlansdijck . . . . . . . . . . . . . . . . . . 139Gemeijne steege . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 87Gemeijnlandtdijck . . . . . . . . . . . . . . . . . 31Gemeijnlandts putten . . . . . . . . . . . . 66, 69

Gemeijnlandtsdijck . . . . . . . . 47, 60, 64Gemeijnlants putten . . . . . . . . . . . . . . 68Gemeijnlantsdijck . . . . . . . . . . . . 26, 45gemijnt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 151Gorcom . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 88Gorcum . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 145Gorinchem . . . . . . . . . . . . . 9, 10, 74, 96Gorinchgem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 109Gorinchum . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 152Gorrichum . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 141Goutse Breetweer . . . . . . . . . . . . . . . 155Goutsen breedweer . . . . . . . . . . . . . . 20Goutsse Breetweer . . . . . . . . . . . . . . . 55Graefelijckheijts . . . . . . . . . . . . . . . . 74Graeffelelijckheijt . . . . . . . . . . . . . . . 78Graeffelijcheijt van Hollant . . . . . . . 131Graeffelijcheijts . . . . . . . . . . . . . . . . . 67Graeffelijckheijt . . . . . . . . . . . . . . . . 135Graeffelijkheijt . . . . . . . . . . . . . . . . . . 95Graeffelijkheijt van Hollandt . . . . . . . 20Graeffleijcheijts van Hollandt . . . . . . 68Graefflijckheijt . . . . . . . . . . . . . . . . . . 66Hage de . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 63Hage den . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 65Hardincxvelt . . . . . . . . . . . . . . . . . 86, 97Hardinxvelt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 95Heerendijck . . 16, 17, 18, 21, 22, 23, 24

28, 29, 30, 38, 46, 4748, 50, 51, 75, 76, 80

Heerenmans waert . . . . . . . . . . . . . . 133Heerenstraet . . . . . . 5, 7, 13, 52, 136,137 138, 151, 152, 157Heerenstraete . . . . . . . . . . . . . . . . . . 110Heermansweer . . . . . . . . . . . . . . . . . . 56Heijnmolenaars gaetken . . . . . . . . . . . 20Heijnmolenaer gaetken . . . . . . . . . . . 71Heijnmolenaers . . . . . . . . . . . . . . . . 131Heijnmolenaers gaetken . . . . . . 35, 60,64 67, 68, 69Hennip . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 79Hoochte . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7Hoogendijck . . . . . . . . . . . . . . . 156, 158Imerden Pleeck . . . . . . . . . . . . . . . . . 107Keerckenweer . . . . . . . . . . . . . . . . . 112Keijsers . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 107Keijsers Guldenweert . . . . . . . 78, 79, 80Kerck van Werckendam . . . . . . . . . . . 60kercke van Werckendam . . . . . 58, 66,95Kerckengriendt . . . . 60, 61, 64, 66, 69,71Kerckengrient . . . . . . . . . . . . . . . . . . 70Kerckenstege . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10Kerckenweer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 86

179

kerckhoff . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10kerckhoff van de Wercken . . . . . . . . . . 156Kerckstege . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49Kruijsbroeders van Dordrecht 158, 162, 163Kruijskil . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 107Liere . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33, 34Meuwe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 81Middelweert . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 39Molenaers gaetken . . . . . . . . . . . . . . . . . 62Nieuwe haven . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 115Nonnenweer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 135Nonnenweer van Dordrecht . . . . . . . . . . 11Nonnenweer van Dort . . . . . . . . . . . . . . . 9Nonneweer van Dort . . . . . . . . . . . . . . 112Oude Wercken . . . . . . . . . . . . . . . 156, 159Oudegoet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 79Oudendijck . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26, 31Oulant . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 95Ouwtweertje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 78Pieter Jacobzn weerde . . . . . . . . . . . . . 139Queeckelsweert . . . . . . . . . . . . . . . . 42, 43Queeckelwaert . . . . . . . . . . . . . . . . . 40, 73Queekelsweert . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44Redoute . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 91, 92, 94Schaevenhaege . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 105Scheerendijck . . . . . . . . . . . 82, 88, 93, 109Scheerenstraete . . . . . . . . . . . . . . . . . . 103schoolhuijs . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13Schraevenhaege . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 97Schravenhaege . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 95Schravenmoer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13Sheerenstraet . . . . . . . . . . . . 111, 116, 118Sheerenstraete . . . . . . . . . . . . . . . 115, 117sint Joris doelen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 61Sleeuwijk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20Slick . . . . . . . . . . . . . . . . 15, 27, 32, 46, 54Slicksloot . . . . . . . . . 15, 24, 28, 38, 53, 54Slieck . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 118Sliedrecht . . . . . . . . . . . . . . . . 83, 107, 108Smalweer . . . . . . . . . . . . . . . 26, 31, 45, 74Suijthollantse graef . . . . . . . . . . . . . . . .135Swemsloot . . . . . . . . . . . . . . 155, 158, 166Vier Roeden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 86Vijsie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7Vijssie ofte waterkeeringe . . . . . . 157,159Voorhooft . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 95Voorste Vliet . . . . . . . . . . . . . . . . 156, 159Wercke . . . . . . . . . . . . . 77, 82, 90, 92, 104

Wercken . . . . . . . . . 7, 8, 9, 11, 17, 21, 22,24, 42, 44, 93, 95, 149, 156,

158, 159, 161, 165

Westkil . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 107Westschenckel, putten van de . . . . . . 25Wiel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13Willem Bastiaens grient . . . . . . . . . . 166wilmstadt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33Woudrichem . . . . . . . . . . . . . . 11, 12, 27zeedijck . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 95

180

VERKLARENDE WOORDENLIJST

Accommodabel = inschikkelijk, meegaandAccorderen = tot overeenstemming komen, een vergelijk treffenActum = gedaan, opgemaakt, gepasseerd (een akte of een brief)Actum ut supra = gedaan als boven (op de zelfde datum)Admitteren = toestaan, toegang verlenenAdvenant = in evenredigheidAenbesterven = door erfenis (dood) in eigendom krijgenAflijvig = doodAp- en dependentie = met al wat tot het huis en zijn erf behoortAppointement = bezoldiging, voorlopige rechtelijke beschikkingApprobatie = goedkeuring door enig hoger gezagAutoriseren = volmacht geven, vergunning verlenenAveling = land naast een dijkBeneficiëren = een weldaad of gunst bewijzen (aan)Brief (open) = (openbare) akte of oorkondeCausa = zaak, oorzaak, grondCautie = zekerheid, feitelijke garantie, borgsomCavelinge = gedeelte van het land (b.v. bij verkoop)Cederen = afstand doen vanCijns = belasting, schatting, ook wel pacht, renteCircumstantie = gesteldheid, omstandigheidCollationeren = vergelijken met de oorspronkelijken tekstCommer = beslag op goederen wegens schuldCommitteren = last geven, afvaardigen, delegerenCompareren = ter vergadering komenCompetere = rechtens toekomenComprehensie = bevattingsvermogenConfirmeren = bekrachtigen, bevestigen b.v. van een akte of rechtstoestandConsenteren = toestaan, vergunnen, toestemmenConstitueren = benoemen van een bepaald persoonContrarieren = dwarsbomen, tegenwerkenCoram = ten overstaan vanCostume van Z.H. = oud gebruik, gewoonte recht in Z.H.Cum suis = met de zijnenDerogeren = inbreuk maken op, afwijkenDestineren = bestemmen, beschikkenDispositie = beschikkingDukaton = oud Hollandse zilveren munt van drie gulden en drie stuiversExceptie = uitzonderingFolio = blad, Recto (voorzijde) Verso (ommezijde)Generaelijck = in het algemeen; Specialijck = in het bijzonderGerechtigdheid = historisch recht ‘t Gunt = hetgeenImpost = belasting, heffingInjuriëren = beledigen, honen, scheldenInstitueren = instellen, stichten, oprichtenMainteneren = in stand houden, handhavenMediateur = bemiddelaar, scheidsmanMelioratie = grondverbeteringNumerair = naar getal; ook gemunt geld

181

Observeren = nakomen, naleven, navolgen (van een regel, wet, of overeenkomst)Onmondig = onhandelingsbekwaam, onbevoegd tot het verrichten van een

rechtshandeling bv kinderen en gehuwde vrouwenOorkonde = openbare, uitgaande versie van een akteOpdragen = in eigendom overdragenOppositie = tegenstand biedenOverkomen = overeenkomenPatrocinium = bescherming die de bezitter van een landgoed zijn onderhorigen

verleende, die zich daartoe van hem afhankelijk maakenPecunia = vermogen, geld, betaalmiddelPretentie = aanspraakPrincipaal = lastgever, volmachtgeverProcederen = handelen, te werk gaanPronuntiatie = uitspraakReciprocite = wederkerigheidRedderen = regelen, schikken, in orde brengenRedigeren = in behoorlijke vorm; op schrift; onder woorden brengenRemuneratie = vergelden, beloning, betalingRemunereren = vergelden, belonenRenoceren = afstand doen van, opgevenRenunciëren = afstand doen, afzien vanRequireren = leveringen of dienstverlening eisenRevoceren = herroepen, intrekken, terugnemenSchepen = lid van het met bestuur en wetgeving belaste collegeScholtus = schoutSchout = bestuursambtenaarSententie = uitspraakServituijten = zakelijke last waarmee b.v. een erf bezwaard is ten nutte van een anderSolemniteit = plechtige handeling of gebeurtenisSolvit = hij heeft betaaldSpatium = tussenruimte (spatie)Specie = gemunt geld, klinkende muntStilo novo = nieuwe stijl, t.w. kalenderhervorming van 1582Stipuleren = voorwaarde, beperking of uitbreiding in een contract vastleggenSubmitteren = onderwerpenSubsisteren = blijven bestaan, zijn levensonderhoud vindenSubstituut = plaatsvervangerSuccederen = opvolgenSuppliant = indiener van een verzoek of requestTeijsen = belasting, schatting, pacht of rente betalenTransfixeren = stuk door middel van insnijding aan een andere oorconde bevestigenUt supra = als boven (genoemd), als hiervoorVerponding = belasting op onroerende goederenVerteegen = in rechte afstand doen van iets (eigendom, onroerend goed)Vertichtingen = boedelscheiding nodzakelijk bij een 2e huwelijkVrijdommen = ontheffing of vrijstellingVrijen ende waren = bij eigendomsoverdracht instaan dat de nieuwe eigenaar ook

werkelijke eigenaar isWeer = stuk land tussen twee sloten

PROTOCOL VAN OPDRACHTEN, TRANSPORTEN, RENTBRIEVEN ...

Documents

Transcript of PROTOCOL VAN OPDRACHTEN, TRANSPORTEN, RENTBRIEVEN ...