diest n het Vredegerecht

0303

HistoriekDe vrederechter is een kind van de Franse revolutie. In de geest van de Verlichting

was er nood aan een rechter, die dicht bij het volk stond, voor wie bemiddeling en

verzoening een eerste taak zou zijn. Een drempelloze opstap naar justitie.

Nederland maakte kennis met het vredegerecht in 1811. De bevoegdheden werden

ondertussen wat herschikt en thans spreekt men bij onze Noorderburen van de

kantonrechter.

In den beginne was de vrederechter meestal een man, vaak van adel, hij hoefde

geen jurist te zijn, maar iemand die gezag uitstraalde en aldus een verzoening kon

“forceren”.

Door de eeuwen heen heeft de Belgische wetgever de vrederechter vaak behandeld

als zijn “chouchou”: talrijke bijzondere bevoegdheden werden hem/haar toegedicht,

zoals in een recent verleden het consumentenkrediet en de wetten op de voorlopige

bewindvoering en de geesteszieken.

Vandaag de dag is de vrederechter vaak een vrouw, een gediplomeerd jurist, die een

brede waaier aan burgerrechtelijke thema’s, gepaard gaande met tal van bijzondere

procedures, dient te beheersen.

Desondanks is, op een uitzonderlijke situatie na, nooit sprake van gerechtelijke

achterstand op een vredegerecht, wellicht omdat er over het algemeen per

vredegerecht maar één vrederechter actief is en alzo een grote verantwoordelijkheid

rust op zijn/haar schouders.

‘Juge de Paix’ in Frankrijk, ‘giudice di pace’ in Italië, ‘juzgado de paz’ in Spanje. De

lading dekt nog steeds de vlag, hoewel tegenwoordig ook vaak verwezen wordt naar

het nabijheidsaspect van de vrederechter. Vandaar in het Frans de naam ‘juge de

proximité’, wat eerder vertaald had kunnen worden als ‘de buurtrechter’.

diest het Vredegerecht

De inkomhal met zicht op de oude funderingen via de glazen vloer

Het Vredegerecht in Diest

De Belgische vrederechters vertegenwoordigen amper 4% van alle magistraten maar zijn wel verantwoordelijk voor ongeveer 11% van alle gerechtelijke uitspraken. De Belgische vrederechter staat gemiddeld in voor zo’n 56.000 inwoners, abstractie nog gemaakt van de psychiatrische instellingen en rustoorden, die meer en meer dossiers genereren. Het vredegerecht van Diest heeft jaarlijks te maken met zo’n 2.000 nieuwe dossiers, wat neerkomt op zo’n 2.700 beslissingen per jaar of ongeveer 10 beslissingen per werkdag.

De vrederechter van Diest is bevoegd voor Diest, Scherpenheuvel-Zichem en Bekkevoort. Het algemeen principe is dat de woonplaats van de verweerder bepaalt welke vrederechter kennis neemt van het geschil. In geschillen over huur, erfdienstbaarheden, onteigeningen, … is de ligging van het goed bepalend. En tussen handelaars gelden de factuurvoorwaarden.

De vrederechter is ratione summae bevoegd voor geschillen tot 1.860 €, behalve in zaken zoals huur, onderhoudsgeld, onteigening, consumentenkrediet, ...

De vrederechter is bevoegd ratione materiae voor onder meer de volgende burgerlijke geschillen: facturen, schadegevallen (behalve verkeersongevallen : politierechtbank), bescherming van minderjarigen (voogdij, geen adoptie !), openbare verkopingen (met gefailleerden, onder voorlopig bewind geplaatste personen en minderjarigen), voorlopig bewind, geesteszieken, burenruzies (= overhangende takken, geschillen over grensscheiding, lawaai van dieren en kinderen), verkiezingen, …

Het vredegerecht van Diest heeft zich ingeschreven in het PRORELA-protocol, waarbij getracht wordt om te bemiddelen in burenconflicten met een sociaal-strafrechtelijk aspect.

0305

De kantoren stralen veel sfeer uit dankzij de vakkundige restauratie en het behoud van de oorspronkelijke bouwelementen

Het kantoor van de hoofdgriffier

03

Restauratie van

het sint-elisabethgasthuis

het vredegerecht is gehuisvest in het voormalige Sint-elisabethgasthuis aan de Koning Albertstraat 12. het beschermde pand is vakkundig door de regie der gebouwen gerestaureerd. een gedeelte van het pand wordt gebruikt door de stad diest voor de huisvesting van de toeristische dienst en de preventiedienst van de stad. de ingang hiervan bevindt zich aan de Koning Albertstraat 18.

het Sint-elisabethgasthuis behoort tot één van de meest opmerkelijke historische gebouwen in de stad. het gasthuis werd in 1205 opgericht met de hulp van Arnold II, de heer van diest en viel onder de bescherming van paus Innocentius IV. het bevond zich oorspronkelijk in Webbekom en verhuisde in 1250 naar de huidige Koning Albertstraat.

In 1258 werd het gasthuis voor de eerste maal grondig verbouwd waarbij nieuwe ziekenzalen werden gebouwd. In 1619 kreeg het zijn actuele naam ‘Sint-elisabethgasthuis’ en werd de vierkante binnentuin aangelegd. het complex breidde gestaag uit tot in 1982 de ziekenhuisactiviteiten op deze site werden stop gezet.

het Sint-elisabethgasthuis is om minstens twee verschillende redenen een waardevol monument:

het gaat hier niet louter om een gebouw maar ook om één van de oudste stadskernen van diest: een gasthuis kon maar groeien onder de bescherming van de wereldlijke en geestelijke machthebbers en vormde eeuwenlang een zeer belangrijke schakel in de stedelijke ziekenzorg. de kleine kapel is door de eeuwen heen het hart geweest én gebleven van het stelselmatig uitgebreide complex dat uiteindelijk de omvang van een quasi autonoom functionerend stadskwartier aannam met z’n eigen bakkerij , boerderij, brouwerij , wasserij , moestuinen én begraafplaats. de meeste en belangrijkste gebouwen zijn nog steeds aanwezig maar een aantal dienstgebouwen werden spijtig genoeg reeds in de 19de eeuw afgebroken en vervangen door een nieuwe ziekenvleugel die op z’n beurt werd afgebroken voor de recente nieuwbouw. Maar in vergelijking met andere gasthuizen is het oorspronkelijke bouwprogramma, zelfs met al de noodzakelijke aanpassingen, nog vrij goed afleesbaar op de site waarvan de omtrek nog steeds intact is gebleven.

het gaat hier niet om een gebouw in één bepaalde stijl uit één bepaalde periode : tijdens de restauratie werden in de hoofdzakelijk 17de en 19de eeuwse gebouwen nog talrijke restanten terug gevonden van de oudste middeleeuwse bouwkernen en van de oorspronkelijke vakwerkstructuren die een beter inzicht geven in de schaalvergroting van het gasthuis door de eeuwen heen. Men vindt dus in dit monument een brede waaier aan bouwstijlen terug die tijdens de restauratie allemaal een specifieke aanpak vergden zodat z’n architecturale diversiteit bewaard bleef en het duidelijker afleesbaar kon blijven als een organisch gegroeid complex.

een restauratie draait niet alleen om het herstel en behoud van bouwkundige elementen: minstens even belangrijk is de reconversie van het gasthuis dat sinds 1982 niet langer geen medische zorg functie meer heeft.

het is belangrijk dat het complex in het begin door de regie der gebouwen als één geheel werd bewaard en dat er opnieuw gezocht werd naar een belangrijke publieke functionele invulling zodat het gebouw net als vroeger een openbaar gebouw is gebleven dat z’n plaats opeist in het stedelijk programma.

het is moeilijk om een compleet nieuw programma te implementeren zonder te raken aan bestaande structuren. Maar zoals bij elke restauratie bestaat de echte uitdaging er in om het organigram, in de mate van het haalbare, in te passen in de te behouden ruimtelijke entiteiten. Om die reden bevindt bijvoorbeeld de zittingszaal van het vredegerecht zich in de vroegere refter van de hospitaalzusters. Of werden de archieven ondergebracht in de stapelruimte van de gasthuisschuur. en waar vroeger de zorgbehoeftigen zich moesten aanmelden bij de tafel van de heilige geest, kunnen vandaag op die plaats de naar informatie zoekende toeristen terecht voor hulp….

In het restauratiedossier werd getracht alle historisch gegroeide verbindingen tussen de gebouwen te respecteren én concreet zichtbaar te laten, ook al moest er een strikte functionele scheiding tussen de verschillende zones doorgevoerd worden om praktische en veiligheidstechnische redenen.

0307

De zittingszaal van de vrederechter bevindt zich in de vroegere refter van de hospitaalzusters

De binnenkoer met de in glas uitgevoerd verbindingsgang die het vredegerecht met de toeristische dienst verbindt

100310

Hoe maak ik een

zaak aanhangig bij de

vrederechter?

Een zaak kan voor de vrederechter aanhangig gemaakt worden via:

- verzoening waarvoor geen formaliteiten (zelfs mondeling) zijn vereist en kosteloos is;

- verzoekschrift in een beperkt aantal materies (huur, onderhoudsgeld na echtscheiding, voorlopig bewind, geesteszieke) en waarvoor de kostprijs 0, 25 of 35 € bedraagt;

- dagvaarding door een gerechtsdeurwaarder (eventueel met medewerking van advocaat) met een kostprijs tussen 100 tot 200 € (kosteloze rechtspleging is mogelijk);

- vrijwillige verschijning waarbij de partijen op gezamenlijk verzoek hun geschil aanbrengen bij de vrederechter. Hier bedraagt de kostprijs 25 of 35 €.

Het vredegerecht mag geen advies geven; alleen informatie mag verstrekt worden. Zij is dermate laagdrempelig, dat niet steeds een beroep op een advocaat dient gedaan te worden.

UUrrEgEling vrEdEgErEcHt diEst

Maandagnamiddag: openbare zitting

Donderdagvoormiddag: verzoeningen

overige werkdagen: op afspraak hetzij op het vredegerecht, hetzij op het terrein (onder meer sint-Annendael, het AZ, de rusthuizen, openbare verkopingen, plaatsopnemingen)

De archiefruimte is ondergebracht in de stapelruimte van de vroegere schuur

De binnenkoer van het vredegerecht

tecHniscHe ficHe

Adres: Koning Albertstraat 12, 3290 Diest

Eigenaar: Belgische StaatBouwheer: Regie der Gebouwen Gebruiker: Fod Justitie (Vredegerecht)Bezetter ter bede: Stad Diest (toeristische dienst en preventiedienst)Architect restauratie: Arat BVBA – ArchitectenRuwbouw en afwerking: NV Algemene Ondernemingen Verstraete & Vanhecke (Wilrijk)Elektriciteit: NV Electro Corbeels (Holsbeek)HVAC: Plees Roger (Ham)Liften: Kone Belgium (Evere)Duur van de werken: 2003-2004 (gevels en dak), 2008-2011 (binnen afwerking en technieken)Kostprijs restauratie Sint-Elisabethgasthuis: ca. € 7,8 miljoenJaarlijkse bezettingsvergoeding: 48.330 € ten laste van de Stad Diest

de Regie der GebouwenDe vastgoedexpert van de federale staat

De Regie der Gebouwen zorgt dat de federale ambtenaren in kwalitatieve kantoren kunnen werken en houdt ook het federale architecturaal patrimonium in stand.

Integriteit, professionalisme, samenhorigheidsgevoel, teamgeest en verantwoordelijkheid zijn haar kernwaarden.

Haar vastgoedportefeuille omvat zo’n 8 miljoen m2 verspreid over een 1.420 tal gebouwen. Hiervan zijn circa 948 gebouwen eigendom van de federale staat (ongeveer 4,9 miljoen m2) terwijl zo’n 484 gebouwen worden gehuurd (ca. 2,9 miljoen m2).

Voor de federale ambtenaren huurt zij kwalitatieve kantoren of treedt zij zelf op als bouwheer. Bij het huren van kantoren wordt nauwlettend rekening gehouden met de specifieke behoeften van haar klanten. Bij nieuwbouw besteedt zij bijzondere aandacht aan de globaal bouwkundige kwaliteit van de bouwplannen. Deze kwaliteit wordt onder andere bepaald door de functionele geschiktheid van het gebouw, de beoogde levensduur, de esthetische kwaliteit en de stedenbouwkundige inplanting in de bestaande omgeving, de kostprijs, de onderhoudskosten en het duurzaam energiegebruik.

Op architecturaal en historisch vlak omvat het beheerde patrimonium enkele schitterende pareltjes, zoals de site van het Jubelpark met de Koninklijke Musea voor Kunst en Geschiedenis, Autoworld en het Koninklijk Museum van het Leger en de Krijgsgeschiedenis. De Regie der Gebouwen waakt als beheerder van dit patrimonium over het behoud van deze monumenten en opmerkelijke gebouwen die een getuige zijn van ons rijk verleden en een weerspiegeling zijn van onze cultuur.

Sinds jaren breidt de Regie der Gebouwen haar knowhow uit in restauratie- en conservatietechnieken. Elk jaar slaagt zij erin om enkele waardevolle gebouwen en monumenten in ere te herstellen. Denk maar aan de Koninklijke Muntschouwburg, het Paleis der Academiën, het Muziekinstrumentenmuseum, de Koninklijke Musea voor Schone Kunsten van België, de Hallepoort, de Japanse toren, het Chinees paviljoen, het Paleis voor Schone Kunsten, enz.

De Regie der Gebouwen voert ook de verbintenissen uit die de Belgische staat is aangegaan met internationale instellingen met betrekking tot gebouweninfrastructuur, zoals de Europese Scholen (Europese Commissie) of de Raad van de Europese Unie.

Dankzij haar kwalitatieve dienstverlening en haar specifieke en unieke knowhow op het vlak van bouw, restauratie en vastgoedbeheer, is de Regie der Gebouwen de vastgoedexpert van de federale overheid.

Realisatiev.u.: regie der gebouwen - Persdienstgulden Vlieslaan 87 bus 2 - 1060 Brusseltel.: +32(0)2 541 70 66 - Fax: +32(0)2 541 70 70pers@regiedergebouwenwww.regiedergebouwen.beJuni 2012Wettelijk depot: d/2012/10945/6