02

mark jenkins • brainwash • broke art • berlijn

02 REFILL 02

03REFILL 02

VoorwoorDBeste lezer,

met trots presenteren we je de derde editie van REFILL. In deze

editie geven we je opnieuw een kijkje in de prachtige wereld van de

straatkunst.

Dat er ook een risico aan deze prachtige wereld kleefde bleek vorige

week, toen ik samen met streetartist Sale werd aangehouden in

Amsterdam. Ook voor Sale was dit nogal een schok, want hij was nog

niet eerder met de politie in aanraking gekomen. Ik was aanwezig als

beeldredacteur, om de foto’s en video’s te verzorgen. Zodoende werd ik

als ‘medeplichtige’ gearresteerd en werden al mijn spullen doorzocht

en werd ik grondig gefouilleerd. Jammer genoeg werd mijn camera ook

ingenomen en was het nog maar de vraag wat de officier van justitie

hiermee zou willen doen.

Tien minuten na de inname, kwam er een agent terug. “Waar is de

geheugenkaart?”, vroeg hij aan mij, terwijl zijn andere collega via een

tweede deur binnenkwam. “Weggegooid”, zei ik. Vervolgens vroegen

ze naar de exacte plek, maar die kon ik me jammer genoeg niet meer

‘herinneren’, dus gingen ze zelf maar kijken op de plaats waar we

waren aangehouden. Wat ze niet wisten was dat ik de geheugenkaart

al uit de camera had verwijderd op straat, na de aanhouding. Om te

voorkomen dat ze hem in handen zouden krijgen, verstopte ik hem aan

de binnenkant van het elastiek aan de bovenzijde van mijn boxershort.

Dat bleek achteraf een ideale plaats, want nadat ik de eerste fouillering

had overleefd, heb ik hem constant bij me kunnen houden. Ondanks dat

ik daarna nog tweemaal werd gefouilleerd en door een detectiepoortje

moest lopen, na overplaatsing naar een cellencomplex in de Bijlmer.

Een geluk bij een ongeluk zal ik het maar noemen. Want het had ervoor

kunnen zorgen dat de politie veel meer informatie over Sale had kunnen

krijgen uit het interview, dat ze beelden hadden van zijn daad en dat

ze duidelijk bewijs hadden dat hij assistentie kreeg. Gelukkig is dit

uiteindelijk niet gebeurd en hebben wij de vorige applicatie van REFILL

kunnen voorzien van 2 video’s.

Geniet van deze derde editie en vergeet de digitale applicatie niet te

checken, want ook dit keer kun je daar extra content vinden, die niet in

dit tijdschrift te zien zal zijn.

Luuk Simonse,

Hoofdredacteur

04 REFILL 02

12

06 10

05REFILL 02

inhoUD

HoofdredacteurLuuk Simonse

VormgevingRenée de JongLexington Baly

Digital publisherVishal Gangadin

BeeldredactieMischa LoppiesTjeerd de Jong

TekstredactieNick RensenGerben LofKris Androg

DrukkerResponse Network

UitgeverHogeschool Utrecht

Colofon

BROKE ARTHet verhaal over een jongen van de straat, die van zijn hobby als straatkunstenaar zijn beroep heeft weten te maken.

BERLIJNReis mee naar de grootste openlucht galerie ter wereld, waar we je de vetste spots, kunst en artiesten tonen.

06 18BRAINWASHHij wordt door sommigen de marionet van Banksy en Shepard Fairey genoemd. Maar wat is nu eigenlijk het verhaal van Mr. Brainwash?

INZENDINGENHier staat iedere uitgave door lezers ingezonden werk. Deze keer laten wij het werk zien van freehand kunstenaar SIL.

10 21MARK JENKINSHet werk van deze artiest staat, ligt of zit letterlijk op de straat. Je zal zeker raar opkijken als je zijn werk tegenkomt.

TECHNIEKIn deze REFILL laten wij je stap voor stap zien hoe je zelf door middel van wheatpasting de straat kunt verfraaien.

RECENSIEDe ongekroonde koning van de straatkunst toont zijn visie vanuit de regisseursstoel. Met een onverwachte twist.

MEDIAAls je alle straatkunst gezien denkt te hebben, dan komen wij hier met iets nieuws.Straatkunst in de media.

12

16

22

23

06 REFILL 02

Zijn eerste expositie bij ‘Henxs’, zijn favoriete graffitiwinkel in Amsterdam. (aangeleverd door BrokeArt)

07 REFILL 02

Van straatjoChie tot professioneel kUnstenaarBrokeArt is het bedrijf van voormalig streetartist Broke.

Wanneer hij in 2007 zijn studie tot grafisch vormgever heeft

afgerond vond hij het tijd om van zijn hobby zijn beroep te

maken. Hij begon samen met zijn vriendin een eigen bedrijf

genaamd BrokeArt waarmee zij zijn kunst op canvas en

t-shirt’s aan de man proberen te brengen.

Nadat wij door de fotostudio van zijn vriendin de weg zijn gewezen,

komen we aan in een ietwat rommelig atelier van de nu 26 jarige

Michiel Fook bekend onder de naam BrokeArt.

Het begon allemaal vele jaren geleden toen hij als 13 jarige jongen

op de vmbo van het Grafisch Lyceum Amsterdam zat. Samen met een

aantal vrienden was hij vaak op straat te vinden, waar zij hun tags

verspreidden. Veelal waren deze te vinden in de vorm van stickers.

Op deze stickers stond een character waar hij later ook zijn logo van

heeft gemaakt. Één keer waren ze samen een piece aan het zetten

in een tunnel, toen plotseling meerdere politiewagens de uitgangen

blokkeerden. Ze probeerde nog te ontvluchten waarbij één agent een

maglite naar Michiel zijn hoofd toe wierp. Helaas werden zij alsnog

gepakt, met een straf van bureau halt als gevolg.

Op het moment dat hij op het MBO terecht kwam, werd hij al snel

volwassen en stelde hij andere prioriteiten,. “Rond mijn 18e was het

allemaal wel een beetje afgelopen, er was simpelweg geen tijd meer

voor.” Toch bleef het zijn hobby om te tekenen en kunst te maken.

Tijdens zijn studie had hij besloten kunstenaar te worden. Dit zou hij

doen onder Broke; zijn pseudoniem van die tijd toen. Maar wanneer hij

deze naam wilde gaan vastleggen kwam hij er al snel achter dat dit al

een bekend Italiaans kledingmerk was. Hij is toen hij uitgeweken naar

BrokeArt. Helaas was dit domein op internet ook al bezet. Op een dag

vertelde hij zijn plannen tegen een van zijn vrienden en liet hem zien

dat het domein al bezet was. Tot zijn verbazing was hij pas weer vrij

komen te staan, waarna hij deze meteen heeft vastgelegd. Nadat hij

zijn studie had afgerond, meldde hij zich meteen aan bij de Kamer van

Koophandel als kunstenaar. Zijn eerste echte project heette ‘art on the

run’ hierbij was het concept dat je een schilderij kreeg en een shirt met

dezelfde opdruk zodat wanneer je het huis uitging je toch nog gewoon

je kunt mee kon dragen.

Om dit te promoten heeft hij een expositie mogen houden bij de winkel

waar hij ook altijd zijn materialen vandaan haalde: Henxs (graffiti shop).

Hierbij heeft hij een muurschildering gemaakt en een aantal van zijn

schilderijen opgehangen. Op de foto links kun je hier goed het resultaat

van bekijken.

In 2010 heeft hij een jaar lang iedere dag online filmpjes gepost van de

kleine kunstwerkjes die hij met zijn character Deelie bedacht. Achteraf

kijkt hij terug naar een heel zwaar jaar waarbij hij niet echt rekening

had gehouden met ziektes en pijntjes. Zelfs op zijn vakantie naar

Barcelona werd er tijd vrijgemaakt om verder te gaan met zijn project.

BrokeArt’s deelie (daily) project, waar hij een jaar lang elke dag een schilderij maakte.(geschoten door Mischa Loppies)

08 REFILL 02

En alsof het allemaal nog niet zwaar genoeg was bleek zijn vriendin

ook nog in blije verwachting van zijn prachtige dochter Miley. Die naar

het einde van het project op de wereld werd gezet. Nachten lang niet

slapen om een kind te onderhouden en toch zijn werkzaamheden voort

zetten voor zijn project was vrijwel ondoenlijk, maar het is hem toch

gelukt. Het was een zeer grote opluchting toen toch eindelijk de laatste

Deelie was gepost. “Nooit

meer, 52 schilderijtjes

per jaar zou nog wel te

doen zijn maar 365, wat

bezielde me?” De filmpjes

werden van over de hele

wereld bekeken. Van Dubai tot de V.S. en bijna geheel Europa keek

mee hoe hij zijn kunstwerkjes maakte. Tot op heden heeft hij al bijna

de helft van zijn werken verkocht. Aan het begin van het project had hij

in gedachte dat 20 euro per week uiteindelijk wel wat zou opleveren

maar hij had nog niet bedacht wat voor werk het zou zijn om iedere dag

een kunstwerk te maken; deze op te nemen; en hiervan een filmpje te

monteren dat slechts 90 seconden duurt.

Momenteel richt hij zich op realistische kunst. Er hangt een groot

doek van 160 x 170 cm aan de muur waar hij mee bezig is. Helaas is

dit pas het eerste werk uit zijn nieuwe collectie en is het nog niet af.

Maar hij heeft ons op zijn computer een met Photoshop gemaakte

schets laten zien wat de uiteindelijke bedoeling zal gaan worden.

Hiervan zijn binnenkort foto’s te zien op zijn website www.brokeart.

com. Ook is hij met een vriend bezig een nieuw project van de grond

te krijgen, genaamd El Cubo, een nieuw character waarmee hij een

‘superheld’ comic wilt maken waarbij realistische tekeningen worden

samengevoegd met dit abstracte nieuwe character. We zijn benieuwd!

Voor meer werk en filmpjes van het Deelie project kun je

terecht op onze App.

Tekst: Gerben Lof

Beeld: Mischa Loppies

BrokeArt en zijn favoriete werk. (geschoten door Mischa Loppies)

BrokeArt aan het werk. (Geschoten door Mischa Loppies)

“ik DAcHT, ik HeB BesT Wel WAT TijD, lAAT ik elke DAg een scHilDerij mAken”

09 REFILL 0209

10 REFILL 0210

Veel mensen zeggen dat hij niet bestaat.

Dat hij een marionet is van Banksy en

shepard Fairey. sommigen beweren

dat hij wel degelijk bestaat en noemen

hem Banksy’s protegé. Weer anderen

noemen hem talentloos en zijn van

mening dat hij zijn roem alleen aan

Banksy te danken heeft. maar hoe je

het ook went of keert, mr. Brainwash en

Banksy zijn met elkaar verbonden. Hoog

tijd dus dat deze man en zijn verhaal

eens wat beter bekeken worden.

Mr. Brainwash is het pseudoniem van Thierry

Guetta. Een Fransman uit Los Angeles met

een obsessie voor het filmen. Tijdens een

familiebezoek in Frankrijk ontdekt hij bij toeval

dat zijn neef mozaïektegeltjes maakt met

al het filmmateriaal. Hij geeft aan bezig te

zijn met een documentaire over straatkunst.

De waarheid is echter dat alle volgeschoten

tapes in plastic bakken belanden die

vervolgens weggestopt worden op zolder.

Thierry besluit zelf ook te experimenteren met

het maken van straatkunst. Hij ontwerpt een

kleine sticker van zichzelf met een camera in

zijn hand en deze plaatst hij op willekeurige

plekken in L.A. Maar Thierry wil meer. Hij

merkt dat hij niet meer genoeg voldoening

haalt uit zijn stickers en de nachtelijke

avonturen met zijn nieuwe vrienden. Dan

hoort hij over Banksy, de ongekroonde koning

van de straatkunst. Thierry wil koste wat het

kost in contact komen met Banksy en dat lukt.

Bij toeval wordt hij aangesteld om Banksy te

begeleiden bij het zetten van een piece in L.A.

en zo begint Thierry de vooralsnog ongefilmde

kunstenaar vast te leggen op tape. Banksy

raakt gefascineerd door het idee van een

documentaire over straatkunst. Volgens hem

is het de perfecte manier om mensen meer

inzicht te geven in de wereld van straatkunst.

En dus begint Thierry eindelijk aan de

documentaire waar hij al jaren voor aan het

filmen is.

CommerCieel Vs. illeGaal

karakters uit het computerspel Space Invaders

erop. Zijn neef blijkt straatkunstenaar Invader

te zijn.

Thierry raakt gefascineerd door het werk

van zijn neef en besluit met hem mee op

pad te gaan om hem te filmen. Zo komt hij in

aanraking met andere artiesten uit de scene

en ontmoet hij onder andere Monsieur André

en Zevs, twee grote namen in de Franse

straatkunst. Invader reist samen met Thierry

terug naar L.A. om ook hier een paar pieces

te zetten. Invader heeft een flinke reputatie

opgebouwd en komt dus al snel in contact

met grote namen uit Amerika. En Thierry, die

blijft alles braaf filmen.

Invader stelt Thierry voor aan Shepard

Fairey. De man achter de OBEY posters en de

HOPE posters van Obama. Als Invader weer

vertrokken is besluit Fairey om Thierry ook

mee te nemen als cameraman en uitkijkpost.

Wederom komt Thierry weer in aanraking met

een hoop grote namen zoals Swoon, Borf,

Neck Face en Buffmonster. Na verloop van tijd

kijkt niemand meer op van de kleine Fransman

die altijd met zijn camera rondloopt. Toch

begint hij langzaamaan steeds meer vragen

te krijgen wat hij nu eigenlijk van plan is met

Een werk van Mr. Brainwash en Warhol geïnspireerd door Jackass (according2g.com)

Mr. Brainwash (according2g.com)

11 REFILL 0211

Het resultaat is ‘Life Remote Control’. Een

aaneenschakeling van flitsen die vergelijkbaar

is met het zappen langs honderden kanalen

met een afstandbediening. Als Thierry

het resultaat aan Banksy toont is deze zo

teleurgesteld dat hij een ruil voorstelt. Banksy

neemt Thierry’s rol over als regisseur en laat

hem zelf straatkunst maken om een kleine

tentoonstelling mee te houden.

Maar Thierry heeft andere plannen. Hij wil

geschiedenis schrijven en dat kan niet met

een kleine tentoonstelling. Hij neemt de naam

Mr. Brainwash aan en trommelt een legertje

kunstenaars op om op grote schaal kunst te

maken. Brainwash laat zich inspireren door

het werk van vrienden en door grote namen

uit de geschiedenis zoals Andy Warhol.

Zo maakt hij een spraycan van Warhol’s

bekende soepblik van Campbell. Ook maakt

hij gebruik van Warhol’s portret van Monroe

door bekende mensen op dezelfde manier

af te beelden. Hij huurt een studio en bouwt

de ruimte om voor zijn tentoonstelling ‘Life

Is Beautiful’. Het is een groot succes en hij

verkoopt zijn werk voor veel geld.

In Londen heeft Banksy ondertussen het doel

van de documentaire aangepast. Het gaat niet

meer over hardwerkende straatkunstenaars

maar over hoe iemand zonder al te veel

talent, toch door kan breken met werken

die geïnspireerd zijn op het werk van echte

kunstenaars. De hoofdrol in de documentaire

is weggelegd voor niemand anders dan Mr.

Brainwash. Banksy vindt dat Brainwash zich

onterecht een kunstenaar noemt en geeft

aan spijt te hebben dat hij Thierry heeft

aangemoedigd om eigen werk te maken.

De documentaire is een hit maar heeft als

gevolg dat veel mensen zich gaan afvragen

hoe echt het verhaal van Mr. Brainwash nou

eigenlijk echt is. Sommigen denken zelfs dat

Thierry eigenlijk Banksy zelf is omdat het werk

van Brainwash erg dicht in de buurt komt van

het werk van Banksy. Thierry maakt echter

slim gebruik van al deze speculatie door

altijd vage antwoorden te geven als er naar

gevraagd wordt in interviews. Dit zorgt ervoor

dat het mysterie rond Mr. Brainwash groeit en

zijn werk snel populair wordt.

Brainwash wordt regelmatig door

artiesten gevraagd om wat te ontwerpen.

Zo heeft hij voor Madonna de cover van

haar verzamelalbum ontworpen en is hij

momenteel bezig voor de Red Hot Chili

Peppers. Recent heeft hij een limited edition

fles ontworpen voor wodkamerk Absolut.

Ook komt zijn werk regelmatig in het nieuws

doordat hij een guerrilla-achtige methode

hanteert waarbij hij plotseling op grote schaal

zijn werk uitvoert. Een voorbeeld hiervan is

het spektakel ‘Under Construction’. In het

centrum van Miami plaatste hij een monster

gemaakt van afzettingsmateriaal omringt

door Storm Troopers. Op de vraag of hij een

echte artiest is antwoord hij dat tijd het zal

aantonen. Een ding is zeker, mede door alle

commotie en de vraag of hij nu wel of niet

oprecht is, Mr. Brainwash is een fenomeen en

zal nog vaak van zich laten horen.

Tekst: Nick Rensen

Charlie Chaplin afgebeeld als straatkunstenaar, gemaakt door Mr. Brainwash (according2g.com)

Jack Nicholson portret (flickr.com)

12 REFILL 02

mark jenkins

xmarkjenkinsx.com

13 REFILL 02

14 REFILL 02

De straat is zijn poDiUmAls de meeste mensen aan straatkunst denken, is graffiti het

eerste wat er bij ze opkomt.

natuurlijk weten jullie als lezers van reFill onderhand wel

beter dat het niet alleen om tags en pieces gaat in de wereld

van straatkunst. een artiest die een totaal andere vorm van

straatkunst beoefend is de 3D straat artiest, mark jenkins.

een beroemd artiest, wereldwijd bekend.

Als je in Amerika woont en dan met name in Washington D.C., heb je

vast wel eens van deze man gehoord.

Er is dan zelfs een grote kans dat je het werk gezien hebt van Mark

Jenkins, een groot straatkunstenaar die wereldberoemd is. Mark

groeit op in Alexandria (Virginia) in de jaren ’70 en ontwikkeld zich

daar tot straatkunstenaar. Echte bekendheid krijgt hij echter pas als

hij naar Washington verhuist. In 2001 bezoekt hij daar een 3D kunst

expositie van Juan Muñoz waardoor hij zo geïnspireerd raakt om zelf

ook 3 dimensionaal aan de slag te gaan. De straat is het podium, de

voorbijgangers de acteurs. Hij zegt dan ook: ”A good live show for me

is a lot like my street work in that it causes people to react, interact, or

even get on stage”.

Toen Mark in Washington kwam als beginnende artiest zag hij dat de

stad saai was, de mensen er als ‘zombies’ bij liepen en de straten kaal

waren. De mensen die hij sprak hadden het gevoel dat ze in een ‘klein

dorpje’ leefden terwijl de stad de hoofdstad is van de Verenigde Staten.

Dat was iets wat hij met zijn werk wilde veranderen.

Hij wist dat het opvallend moest zijn om de aandacht te trekken en dat

is hem meer dan goed gelukt.

Hij begint levensgrote poppen te maken die geheel uit plakband

bestaan en deze plaatst hij vervolgens op straat. Voor de poppen

gebruikt hij zijn eigen lichaam en hij noemt het werk “an out of the

body experience”.

Mark wilde natuurlijk dat het aansloeg bij de ‘acteurs’ in Washington,

dus probeerde hij het eerst in een geheel ander continent, Zuid

Amerika. In Rio de Janeiro plaatst hij de ‘tapepoppen’ van zichzelf en

kijkt toe hoe het publiek reageert. Als reacties lovend zijn besluit hij

terug te gaan naar D.C. Ook hier plaatst hij de sculpturen van tape op

de straten en wederom bewijzen de geschrokken reacties het succes.

Op een gegeven moment komt hij in aanraking met straatkunstenares

Sandra Fernandez, ook gespecialiseerd in 3D straatkunst, en samen

Het werk van Mark Jenkins is vaak shockerend, zo ook dit kunstwerk. (flickr.com)

15REFILL 02

bedelend voor geld, head-first in de vuilnisbak

of ingepakt in vuilniszakken met alleen hun

benen eruit. Dit zorgde natuurlijk voor een

grote oproer onder de mensen. De politie

werd constant gebeld door het publiek op

straat dat dacht dat het echte mensen waren.

De overheid stak hier snel een stokje voor

omdat het voor een kleine chaos zorgde in

Washington. En dus werden de kunstwerken

weggehaald waarbij de grootste shockfactor

zat. Door deze projecten heeft Jenkins

wereldwijde bekendheid gekregen en heeft

hij zijn doel bereikt om de straten van onder

komen ze tot een nieuw project: ‘Het Storker

Project’.

In dit project hebben de twee artiesten

beelden van baby’s ontworpen, uiteraard

van tape, en op schokkende plekken in D.C.

gedropt. Dit waren soms haast onmogelijke

plekken waar je als voorbijganger erg van

zou kunnen schrikken als je daar een baby

zou zien. Dit project was een hit en werd ook

in andere steden zoals Lissabon en Tokyo

uitgevoerd.

Met het Storker project wordt Mark in een

klap wereldberoemd. Maar hij wil nog een

stap verder om de straten in een podium te

veranderen waarbij de ‘acteurs’ reageren

op de door de artiest gecreëerde situatie.

Daarom komt hij in 2006 met een nieuwe

serie poppen genaamd de ‘Embed Series’.

De poppen zijn levensgroot en gekleed als

echte mensen. Deze ‘mensen’ kleedt hij

als zwervers of mensen met casual kleding

waarbij het gezicht verborgen is door een

pruik of capuchon. Hij plaatst ze op plekken

zoals randen van gebouwen, op de grond

andere D.C. zijn theater te maken en het

publiek te laten reageren op zijn kunst. Hij wil

het publiek laten lachen en zich beter laten

voelen op straat.

Zijn werk heeft soms ook een achterliggende

gedachte maar het merendeel van zijn werk is

vooral voor een lach op de straten van D.C.

Momenteel is Jenkins vooral bezig met

workshops geven in steden rond de wereld

hoe zij tapepoppen kunnen maken en zelf

aan de slag kunnen met de aparte techniek.

Zijn eigen kunst blijft uiteraard wel op straat

staan, hoewel er vaak iets meegenomen

wordt als het binnen handbereik is. De kunst

buiten handbereik blijft zonder meer nog lang

te bekijken, want als een plastic flesje al

duizend jaar nodig heeft voordat het vergaat,

dan heeft het werk van Mark Jenkins ook nog

wel even te gaan.

Voor meer werk van mark jenkins,

check de reFill App!

Tekst: Kris Androg

Drie kinderen vermaken zich prima met een kunstwerk van Jenkins. (flickr.com)

Een van Jenkins zijn werken van het project ‘Embed series’. (flickr.com)

De oVerHeiD sTAk Hier een sTokje Voor, omDAT HeT Voor een kleine cHAos zorgDe in WAsHingTon

16 REFILL 02

teChniek

Maak de afbeelding vrijstaand met gebruik van Photoshop. Je

kunt alles gaan gummen maar meestal is het veel makkelijker een

knipmasker aan te maken.

Wanneer je hiermee klaar bent kun je wanneer gewenst de afbeelding

bewerken. Bij deze afbeelding zijn enkele filters toegepast en hebben

we het contrast nog stevig omhoog gegooid.

stap 2stap 1Maak een afbeelding naar keuze, dit kun je doen door digitaal een

afbeelding te maken of te bewerken met bijvoorbeeld Illustrator of

Photoshop. Zelf handmatig met bijvoorbeeld verf een poster maken

is ook een optie. Wij hebben er voor gekozen om een afbeelding te

bewerken met Photoshop.

Bij wheatpasting (ook wel poster bombing, postering of street poster art genoemd) verfraait men de straten met art door posters

aan te brengen in de openbare ruimte. Hiervoor kun je eerst zelf handmatig op een vel kunst maken.

ook kun je een afbeelding bewerken op je computer en deze vervolgens printen. Deze breng je dan aan met behulp van lijm. De

meeste straatkunst artiesten maken deze lijm zelf, dit is erg gemakkelijk en bespaart bovendien geld.

stap 3Op de website blockposters.com kun je in drie zeer eenvoudige stappen

je afbeelding afdrukken over verschillende pagina’s, Deze kun je later

weer aan elkaar plakken. 1: Upload je art. 2: Stel de uiteindelijke

grootte van je poster in. 3: Maak een pdf. Deze zal in een volgorde van

linksboven naar rechtsonder de afbeelding de pagina’s aanmaken.

how to wheatpaste

17REFILL 02

Wanneer je gebruik maakt van een vrijstaande afbeelding is het

natuurlijk wel de bedoeling dat je deze uitsnijdt en of knipt. Let er wel

op dat de pagina’s in de juiste volgorde blijven liggen het zou natuurlijk

erg vervelend zijn als je een uur loopt te kloten wanneer je op de

locatie bent waar je de piece gaat bomben.

Je kunt natuurlijk behanglijm kopen in de winkel, maar het is makkelijk

zelf te maken. 1: Breng 1 glas (250 ml) water aan de kook. 2: Vermeng

3 eetlepels bloem en 0,5 glas (125 ml) koud water tot de klontjes eruit

zijn. 3: Voeg de mix toe bij het verwarmde water. Breng dit samen al

roerend aan de kook. 4: Om het geheel niet te laten schiften voeg je

nog een bindmiddel toe, bijvoorbeeld maizena of suiker.

Zoek een spot waar iedereen jouw art kan aanschouwen! Breng hier de

lijm aan. Plak vervolgens stuk voor stuk je pagina’s van linksboven naar

rechtsonder aan elkaar. Maak het geheel weerbestendig door het nog

een keer goed met de lijm in te smeren. En je kunstwerk hangt.

Tekst en beeld: Gerben Lof

stap 5

stap 6

stap 4

18 REFILL 0218

nog niet zo heel lang geleden was straatkunst al in volle gang in new York. langzaam waaide het over naar europa waar het

vooral in Berlijn razendsnel populair werd. met straatkunst kregen mensen een anonieme stem om hun ontevredenheid te tonen.

een immense muur die de stad in tweeën splitste was daarvoor het perfecte canvas van gewapend beton.

Vooral het Oosten van Berlijn is bedekt met

teksten en afbeeldingen die laten zien wat de

mensen van Berlijn wilden, vrijheid. Sinds de

val van de muur is straatkunst niet meer te

stoppen. En vandaag de dag is het nou juist

deze kunstvorm die de stad zo kenmerkend

maakt als een bruisende metropool.

Toch is er wel wat veranderd in de afgelopen

jaren. Het gaat nu minder om de drang naar

vrijheid en meer om het individu en hoe deze

zich onderscheidt van de samenleving. Als het

ware een zichtbaar commentaar op de huidige

maatschappij. Iets wat erg kenmerkend is

voor het nog steeds duidelijk armere Oosten.

In het Westen zijn de straten schoner omdat

straatkunst hier wordt verwijderd. Het

Westen is rijker en hier bevinden zich de grote

bedrijven en multinationals. En die moeten

niks hebben van al die verf en plakkaten op

hun panden. En dus laten we het Westen even

voor wat het is en pakken we de U-bahn naar

het Oosten.

Waar kunnen we nou beter onze zoektocht

naar kunst beginnen dan in de wijk Kreuzberg.

Deze wijk wordt als alternatief beschouwt

omdat er veel kunstenaars wonen. Maar wij

zijn er met een andere reden, de East Side

Gallery. Met een lengte van meer dan 1,3

km is dit het langste en bekendste stuk van

de Berlijnse muur dat nog overeind staat.

Er is geen kale spot te ontdekken aangezien

de muur helemaal bedekt is met stencils en

graffiti. Deze laten de over het algemeen

politieke meningen van de kunstenaars uit de

jaren 90 zien. Helaas blijft er steeds minder

over van de originele werken op de muur

omdat veel nieuwe artiesten en amateurs over

elkaars werk heen blijven spuiten. En toch

geeft ook dit weer een stukje extra sfeer aan

de muur. Veel vette afbeeldingen en harde

teksten waar elke keer weer een nieuwe laag

geschiedenis overheen wordt geplakt.

We trekken wat dieper het Oosten in. Wat

opvalt is de hoeveelheid oude kantoorpanden

en huizen die leeg staan en helemaal bedekt

zijn met graffiti. Toch zijn deze panden niet

totaal verlaten. Ze worden opnieuw bevolkt

door kunstenaars met allerlei verschillende

passies, van filmmakers tot straatkunstenaars

en van interieurdesigners tot muzikanten. De

panden worden door de stad aangeboden

zodat de kunstenaars er voor langere tijd,

De Grootste kUnstGalerij Van De berlijn

werelD

East Side Gallery. (wikimedia.org)

19REFILL 02

goedkoop kunnen wonen en werken. Vandaar

dat vooral het Oosten zo bekend staat om z’n

creativiteit. Een van de bekendste panden

is het Tacheles. De muren en trappen van

het pand zijn volledig bedekt met vele lagen

graffiti. Het staat vooral bekend als een

cultureel centrum voor kunstenaars die er hun

nieuwe werken komen maken en verspreiden.

Het bijzondere aan deze plek is dat het open

is voor toeristen. Het komt dan dus ook

regelmatig voor dat een kunstenaar opeens

wordt gefotografeerd terwijl hij aan het werk

is.

Het is duidelijk dat het niveau van de

kunstenaars bijzonder hoog ligt in Berlijn.

Ze zijn vooral grafisch erg sterk ontwikkeld,

maken gebruik van zoveel mogelijk technieken

en lijken elkaar onderling naar een hoger

niveau te tillen. Op de vloeren van het

Tacheles zijn een hoop inspirerende teksten

geschreven. Een hiervan is: “Broeders en

zusters, het is hier waar wij beginnen met het

persoonlijk herontwerpen van de stad.”

Panden als het Tacheles zijn een broedplaats

voor talent. Vele kunstenaars in Berlijn zijn op

dat soort plekken begonnen. We gaan terug

de straat op om wat vette kunst te spotten. Al

snel valt ons op dat er bij verschillende pieces

steeds X’en en O’s terug te zien zijn. De artiest

verantwoordelijk noemt zichzelf XOOOOX

(spreek uit als Koeks). Voor zijn werk gebruikt

hij stencils van modellen uit tijdschriften. De

dames zijn dan ook door de hele stad terug

te vinden. XOOOOX beschouwt zijn werk als

een hommage aan vrouwen en de strijd die ze

elke dag aangaan met zichzelf om de perfecte

outfit aan te trekken. In het verleden werkte

hij met de plaatjes die hij uit de tijdschriften

had geknipt. Tegenwoordig werkt hij met

stencils zodat hij sneller kan werken en de

pieces langer blijven hangen.

“HeT is Hier WAAr Wij Beginnen meT HeT persoonlijk HeronTWerpen VAn De sTAD”

Kunsthaus Tachales, een huis vol met werken van verschillende kunstenaars. (writingthroughthefog.com)

Eén van de werken van XOOOOX met de welbekende X en O. (circleculture-magazine.com)

20 REFILL 0220

Een andere opvallende artiest is EVOL.

Zijn werkwijze bestaat voornamelijk uit het

werken met karton en stencils. Hij maakt

miniaturen van flatgebouwen en plaatst

deze door de stand heen. Het begon als een

soort van grap waarbij hij perspectieven

fotografeerde maar al snel begon hij groter

te denken. Zo begon hij elektriciteitskasten

en bloembakken in miniatuurgebouwen te

veranderen. Compleet met mini formaat

graffiti op de muren.

ALIAS is een artiest die vooral in Berlijn wat

commerciëler bekend is. Zijn werk is namelijk

niet alleen op gebouwen en de Berlijnse muur

te zien. Samen met een handjevol andere

artiesten stelt hij, onder de naam 500GODZ,

zijn ontwerpen beschikbaar voor T-shirts.

Voor zijn werk maakt hij gebruik van eigen

foto’s, afbeeldingen van films en soms een

plaatje van het internet. Vervolgens bewerkt

hij ze, maakt hij er een stencil van en die

verspreidt hij door de stad. Zijn werk valt op

doordat hij gebruik maakt van een afwisseling

van scherpe humor en confronterende

boodschappen. Als laatste bezoeken we de

overblijfselen van twee bijzondere werken.

IEPE is een van oorsprong Nederlandse

artiest met een voorliefde voor Berlijn en

hij is er dan ook regelmatig te vinden. Voor

zijn werk ‘Painting Reality’ heeft hij op een

druk kruispunt grote bakken verf geleegd

en de auto’s als het ware laten verven. De

meeste verf is al verdwenen maar hier en

daar zijn nog resten te zien. Een ander werk

is de installatie ‘Miracle Tree’. Dit kunstwerk

verschijnt en verdwijnt om de zoveel tijd op

willekeurige plekken in de stad en reist zelfs

de wereld over. Wat dit werk zo bijzonder

maakt is dat het een boom is waarbij er regen

uit de bladeren valt.

Berlijn is zo’n stad die je tenminste een

keer gezien moet hebben. Zo’n stad die

voor iedereen wel wat te bieden heeft en

waarvan geen enkele straat hetzelfde is.

Je kan er letterlijk de hoek omlopen en je

opeens in een hele andere wereld bevinden

door het verschil tussen het Westen en het

Oosten. Elke liefhebber van straatkunst moet

tenminste een keer in zijn leven de straten

van Oost-Berlijn hebben bewandeld. “Durf te

dwalen, het zijn de verborgen plekken die je

het meest zullen verbazen”, aldus de vloer van

het Tacheles.

kijk voor nog meer vette Berlijnse

straatkunst op de reFill App!

Tekst: Nick Rensen

Een werk van Evol; van beton blokken maakt hij een stad. (flickr.com)

Baghead van ALIAS. (cultureaddicts.com) Painting Reality van IEPE. (flickr.com)

HeT gAAT nU minDer om De DrAng nAAr VrijHeiD en meer om HeT inDiViDU

21REFILL 02

Yo REFILLers! Ik ben een beginnende freehand graffiti artiest onder de

naam SIL. De afgelopen jaren heb ik al her en der wat pieces gezet. De

piece waar ik persoonlijk het meest trots op ben, is tevens mijn laatste

werk. Een soort huilende poppetjes. Dit werk is geïspireerd op de

poppetjes van de artiest Broke tegenwoordig bekend als de kunstenaar

BrokeArt.

Mijn pieces verschillen allemaal behoorlijk van stijl. Ik haal mijn

inspiratie dan ook eigenlijk overal vandaan. Ik kijk naar werken van

anderen en vind zo nu en dan wat leuks in boeken of kom toevallig wat

tegen op internet.

Momenteel ben ik bezig met het ontwerpen van mijn nieuwste piece.

Het is bijna af en vroeg mij af wat jullie ervan vinden? Zelf zat ik nog

een beetje te dubben met het hoorntje. Wat vinden jullie hiervan?

Hebben jullie misschien tips om dit te verbeteren?

inzenDinGen

Als REFILL magazine willen we jou graag inspireren om zelf ook

straatkunst te gaan maken. Maar hoe krijgen wij jou daar nog meer bij

betrokken? Inzendingen!

Je kunt je eigen werk naar ons opsturen en wij zullen op onze beurt

dan weer jouw werk in ons magazine zetten. Naast dat jouw werk

vereeuwigd zal worden in het magazine komt jouw werk ook in de

galerij te staan die te vinden is in onze iPad app. Zo kan je er dus voor

zorgen dat jouw werk door veel verschillende mensen wordt gezien.

Er is ook een mogelijkheid voor feedback, als je dat natuurlijk wilt

ontvangen.

Bekijk de werken van veel verschillende talenten. Heb je geen werk dat

je wilt delen maar zoek je juist die ene stijl? Die bepaalde kleurstelling?

Of advies over welke techniek je het beste zou kunnen gebruiken? Dan

kan je ook hier terecht!

Je kunt jouw werk opsturen naar:

inzendingen@refillmagazine.nl

Heb je feedback? Stuur ons dan gerust een mailtje met vermelding van

de desbetreffende artiest.

wil jij ook je werk showen?

22 REFILL 02

exit throUGh the Gift shop

Door: BanksyDuur: 97 min.

De documentaire vertelt het verhaal van Fransman Thierry Guetta die

bij toeval in de wereld van straatkunst terecht komt. Hij komt in contact

met de grote namen en hij legt alles vast met zijn camera. Als mensen

vragen waarom hij filmt zegt hij bezig te zijn met een documentaire over

straatkunst. De waarheid is echter net even anders. Na maanden van

filmen heeft Thierry bakken met volgeschoten tapes thuis liggen waar

vervolgens niets mee gedaan wordt.

Als hij bij toeval in contact komt met Banksy wordt hij de eerste

persoon ooit die Banksy tijdens het werk mag filmen. Banksy stemt

hiermee in omdat hij de documentaire als een perfect middel ziet om

een andere kant van straatkunst te tonen aan de wereld. Hij zorgt er

dan ook voor dat Thierry eindelijk al zijn geschoten materiaal in elkaar

gaat zetten tot een waardige documentaire. Maar als Thierry het

resultaat aan Banksy laat zien valt het zo tegen dat Banksy besluit te

ruilen met Thierry. Banksy maakt de documentaire en Thierry wordt

straatkunstenaar.

Enthousiast doopt Thierry zichzelf om tot Mr. Brainwash en gaat aan

de slag. Banksy gebruikt dit moment om het doel van de documentaire

te veranderen. Hij toont aan hoe belangrijk ‘echt talent’ is omdat het

zonde is dat zelfs mensen met amper talent een hype kunnen worden.

En zo zet hij Mr. Brainwash plotseling neer als een nepkunstenaar

wiens werk een slap aftreksel is van het werk van echte artiesten.

Er gaan veel geruchten over de documentaire. Zo zou het allemaal in

scene zijn gezet door Banksy zelf. Maar hoe je het ook went of keert,

het is een super vette documentaire geworden vol met de vetste

artiesten en de hardste werken.

Ook beschikt de schijf nog over wat vette features. Een stukje van de

oorspronkelijke documentaire ‘Life Remote Control’, een korte film over

Banksy zelf en een komische video waarin Mr. Brainwash onbedoeld

alle aandacht op eist tijdens een tentoonstelling van grote artiesten

waar hij alleen mocht komen filmen.

Een absolute must-see voor elke liefhebber van straatkunst!

Tekst: Nick Rensen

reCensie

Schermafbeelding van Exit through the gift shop.

Een werk van Bansky op Alcatraz. (kylelester)

23REFILL 02

meDia

TAlking WAllsTalking Walls is een serie van zestien

afleveringen over straatkunst artiesten in

Argentinië, Brazilië en Mexico. Het geeft

je een kijkje in het dagelijks leven van de

kunstenaars, zoals zijn huis, familie, studio en

natuurlijk het leven op de straat.

Er komen erg veel beginnende artiesten

in voor, maar ook ervaren artiesten die

statements maken op het ‘stadscanvas’ in hun

eigen stad. De serie is te zien op Vimeo en is

ook te downloaden op het web.

grAFFiTi WorlDDit boek Graffiti World staat vol met

straatkunst, in de vorm van graffiti, vanuit

de hele wereld. De vele stijlen die gebruikt

worden met graffiti worden er ook in

uitgelegd. Meer dan 2000 afbeeldingen van

werken van meer dan 150 artiesten rond de

hele wereld staan in dit boek. Je kijkt je ogen

uit.

Graffiti World: Street Art from five continents

– Nicholas Ganz. € 19,99

sTreeT ArT WAlking ToUrsAls je de beste straatkunst van Londen wilt

zien, wanneer je er bijvoorbeeld op vakantie

bent, kun je een tour nemen langs de

straatkunst van Londen. Je kunt een tour van

twee of van vier uur nemen, wat dan 10 of 15

pond kost. Natuurlijk kun je niet heel Londen

doorlopen dus krijg je maar een paar buurten

te zien. Je kunt ook met de fiets de tour doen,

waarbij je een fiets krijgt en geheel Oost-

Londen ziet. Voor meer informatie ga naar:

www.streetartlondon.co.uk/tours/bookings/

THe sTreeT ArT BlogDeze website is een blog waar je overspoeld

wordt met straatkunst van uit de hele wereld.

Alle bekende straatkunst artiesten die je maar

kunt bedenken, staan op deze site met een

groot deel van hun werk, info en links naar

hun websites. Het is oorspronkelijk een Franse

site, maar er wordt in het Engels gepost. Met

deze site zit je uren achter je beeldscherm.

Dus ga snel naar:

http://www.thestreetartblog.net

opening eXposiTie VAnDAl ArTDe expositie Vandal Art wordt gehouden

in een bibliotheek genaamd Dommeldal

in Mierlo. In deze expositie laten bekende

Nederlandse artiesten zoals Lempke, Space 3,

LukeDaDuke, ByteDust, Sapo, Nol, Earworm

en een paar artiesten uit het buitenland hun

werk zien en maken ze samen nieuwe pieces

om aan het publiek de samenwerking te laten

zien. De expo is geopend van 8 januari t/m 15

februari.

BAnksY - locATions AppDe Banksy-Locations app is een applicatie

voor de iPhone waarbij je makkelijker langs de

kunstwerken van Banksy geleid kan worden.

Het laat een kaart zien, waar de werken van

hem staan en als je liever thuis wilt blijven

zitten, staan er ook nog talloze filmpjes (Ik

heb geen filmpje gezien) en foto’s op van zijn

werken.

De app kost € 0,79 en is te downloaden in de

Apple App Store.

(smosh.com)

streetartlondon.co.uk) (theshemanfoundation)

straatkunst valt niet altijd even goed op, heel af en toe komt er iets over op de tv of

is er iets in de krant te lezen. op internet daarentegen is hier wel erg veel over te

vinden. onze media pagina geeft een overzicht hiervan.

(fotolog.com) (thestreetartblog.net)

Under any circumstance.VANS ERA