Raqs wa Risala · toestemming van de maker. Het in zijn geheel doormailen van het pdf bestand en...

23
Raqs wa Risala, nummer 29, september 2012, blz. 1 e Raqs wa Risala f Elektronisch buikdansvakblad voor Nederland en Vlaanderen Jaargang 5, nummer 29, september 2012 Colofon Raqs wa Risala verschijnt 6 x per jaar. Het blad wordt kosteloos per e-mail gestuurd aan abonnees en gepubliceerd op http://raqswarisala.wordpress.com . Aanmelden als abonnee kan door een bericht met als onderwerp ‘abonnement’ te sturen naar [email protected] . Redactie: Judith Scheepstra Vormgeving advies: Rosanne Pouw Aan dit nummer werkten mee: Peter Verzijl, Laudie Vrancken, Caroline Nuijts, Lineke Kooistra, John Wesseling De volgende deadline is 16 oktober 2012 Artikelen kunt u sturen naar [email protected] . De redactie beslist of een artikel wordt geplaatst. De evenementen in de agenda zijn gebaseerd op de kalender van www.buikdans.startpagina.nl . De redactie doet haar best om de informatie zo goed mogelijk in de agenda te verwerken, maar is op geen enkele wijze aansprakelijk voor schade die is ontstaan door eventuele fouten. Een vermelding in de agenda houdt niet in dat de redactie het evenement aanbeveelt. Het copyright van het materiaal in dit blad berust bij de makers. Niets uit het blad mag worden verveel- voudigd of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen, of op enige andere manier, zonder de voorafgaande schriftelijke toestemming van de maker. Het in zijn geheel doormailen van het pdf bestand en het maken van printjes voor eigen gebruik zijn toegestaan. ISSN: 2210-3074 Voorwoord Bezig zijn met buikdans kan voor ieder mens een andere betekenis en ook meerdere betekenissen hebben. In deze Raqs wa Risala vertelt danseres Nezjma over haar visie, ervaringen en ambities. Laudie Vrancken sprak met een redactrice van de LINDA over hetzelfde onderwerp. Een goed gesprek, maar daarna volgde een e-mail strijd om de tekst die naar aanleiding van dit gesprek in het blad zal verschijnen. Want de media ‘bestrijden’ graag vooroordelen door ze eerst nog eens helemaal in geuren en kleuren uit te tekenen. Over tekenen gesproken. Liefhebbers van sprookjes kennen ongetwijfeld de illustraties van Edmund Dulac. Ook de vertellingen van duizend-en-één nacht heeft hij geïllustreerd. Daarbij werd hij beïnvloed door Perzische miniaturen en Japanse prenten. In dit nummer van ons blad staan we kort stil bij leven en werk van de Turkse Özel Türkbas, die onlangs is overleden. Zonder deze bijzondere danseres had de hedendaagse buikdans er vooral in de Verenigde Staten heel anders uitgezien. Deze mooie, maar wat natte zomer was er een goede gelegenheid om een bijzondere dansvorm te verkennen: hoela. Een prachtige dans die lijkt op buikdans, maar toch duidelijk anders is. Caroline Nuijts bezocht de SOUK in Eindhoven. Een avond met klassieke westerse en traditionele Arabische muziek, poëzie en dans. En vooral ook zangeres Asala Nasri. Alleen jammer dat de organisatie op het laatste moment gratis kaartjes is gaan weggeven… Veel leesplezier. Judith Scheepstra Hoofdredacteur

Transcript of Raqs wa Risala · toestemming van de maker. Het in zijn geheel doormailen van het pdf bestand en...

Page 1: Raqs wa Risala · toestemming van de maker. Het in zijn geheel doormailen van het pdf bestand en het maken van printjes voor eigen gebruik zijn toegestaan. ISSN: 2210-3074 Voorwoord

Raqs wa Risala, nummer 29, september 2012, blz. 1

e Raqs wa RisalafElektronisch buikdansvakblad voor Nederland en Vlaanderen

Jaargang 5, nummer 29, september 2012

Colofon

Raqs wa Risala verschijnt 6 x perjaar. Het blad wordt kosteloos pere-mail gestuurd aan abonnees engepubliceerd ophttp://raqswarisala.wordpress.com.

Aanmelden als abonnee kan dooreen bericht met als onderwerp‘abonnement’ te sturen [email protected].

Redactie: Judith ScheepstraVormgeving advies: Rosanne Pouw

Aan dit nummer werkten mee:Peter Verzijl, Laudie Vrancken,Caroline Nuijts, Lineke Kooistra,John Wesseling

De volgende deadline is16 oktober 2012

Artikelen kunt u sturen [email protected] redactie beslist of een artikelwordt geplaatst.

De evenementen in de agenda zijngebaseerd op de kalender vanwww.buikdans.startpagina.nl.

De redactie doet haar best om deinformatie zo goed mogelijk in deagenda te verwerken, maar is opgeen enkele wijze aansprakelijkvoor schade die is ontstaan dooreventuele fouten. Een vermeldingin de agenda houdt niet in dat deredactie het evenement aanbeveelt.

Het copyright van het materiaal indit blad berust bij de makers. Nietsuit het blad mag worden verveel-voudigd of openbaar gemaakt, inenige vorm of op enige wijze, hetzijelektronisch, mechanisch, doorfotokopieën, opnamen, of op enigeandere manier, zonder devoorafgaande schriftelijketoestemming van de maker.

Het in zijn geheel doormailen vanhet pdf bestand en het maken vanprintjes voor eigen gebruik zijntoegestaan.

ISSN: 2210-3074

Voorwoord

Bezig zijn met buikdans kan voor ieder mens een anderebetekenis en ook meerdere betekenissen hebben. In dezeRaqs wa Risala vertelt danseres Nezjma over haar visie,ervaringen en ambities.

Laudie Vrancken sprak met een redactrice van de LINDAover hetzelfde onderwerp. Een goed gesprek, maar daarnavolgde een e-mail strijd om de tekst die naar aanleiding vandit gesprek in het blad zal verschijnen. Want de media‘bestrijden’ graag vooroordelen door ze eerst nog eenshelemaal in geuren en kleuren uit te tekenen.

Over tekenen gesproken. Liefhebbers van sprookjeskennen ongetwijfeld de illustraties van Edmund Dulac. Ookde vertellingen van duizend-en-één nacht heeft hijgeïllustreerd. Daarbij werd hij beïnvloed door Perzischeminiaturen en Japanse prenten.

In dit nummer van ons blad staan we kort stil bij leven enwerk van de Turkse Özel Türkbas, die onlangs isoverleden. Zonder deze bijzondere danseres had dehedendaagse buikdans er vooral in de Verenigde Statenheel anders uitgezien.

Deze mooie, maar wat natte zomer was er een goedegelegenheid om een bijzondere dansvorm te verkennen:hoela. Een prachtige dans die lijkt op buikdans, maar tochduidelijk anders is.

Caroline Nuijts bezocht de SOUK in Eindhoven. Een avondmet klassieke westerse en traditionele Arabische muziek,poëzie en dans. En vooral ook zangeres Asala Nasri.Alleen jammer dat de organisatie op het laatste momentgratis kaartjes is gaan weggeven…

Veel leesplezier.

Judith ScheepstraHoofdredacteur

Page 2: Raqs wa Risala · toestemming van de maker. Het in zijn geheel doormailen van het pdf bestand en het maken van printjes voor eigen gebruik zijn toegestaan. ISSN: 2210-3074 Voorwoord

Raqs wa Risala, nummer 29, september 2012, blz. 2

n Onze auteurs m

Peter VerzijlPeter Verzijl ( www.farouq.nl ) maakte begin 1989 kennis met deoriëntaalse dans. Hij behoort tot het handjevol mannen in Nederlanddat zich met deze dans bezighoudt en treedt op onder de naam Farouq.Sinds 1993 geeft hij lessen en workshops en sinds 2003 is hij een vande docenten van de Verdiepingscursus, een landelijke cursus voorgevorderde danseressen en leraressen die meer verdieping in hundans en lesgeven nastreven. Van 1990 tot 2002 schreef hij in hetbuikdansblad ‘Navel‘ vooral recensies, interviews en artikelen over deachtergronden van de oriëntaalse dans.

Laudie VranckenLaudie, ook wel bekend als Ahlem (oftewel ‘dromen’), raakte eind jarentachtig in de ban van de oriëntaalse dans. Zij studeerde lichamelijkeopvoeding en antropologie en begon na wekelijkse lessen, veleworkshops en optredens in 1997 met lesgeven. Sinds 2007 is zij eenvaste docent van de Verdiepingscursus. Zij schreef artikelen voor deNavel, organiseert dansreizen en maakt voorstellingen met amateursen professionals, onder wie Yousri en de Dalla Diva’s( www.buikdans.nl ). Op dit moment is brede erkenning voor deoriëntaalse dans als podiumkunst haar belangrijkste drijfveer.

Lineke KooistraLineke Kooistra (Layali Warda, www.layaliwarda.nl ): “Mijn eerstekennismaking met de oriëntaalse dans was in 1998. Ik heb vele lessenen workshops gevolgd bij docenten in Nederland en in het buitenlanden me gespecialiseerd in de Egyptische stijl en Egyptische folklore. Van2009 tot 2011 heb ik de docentenopleiding Oriental Dance andEgyptian Folklore gevolgd van professor dr. Hassan Khalil (ISOC,Cairo) gefaciliteerd door Nuriyya (ICODAC, Brussel)”.

Caroline NuijtsCaroline ( www.carolinenuijts.nl ) begon op jonge leeftijd al met dansenen heeft het nooit meer losgelaten. Zij gaf tijdens haar studie vier jaarles in dansexpressie en kreeg in 1997 haar eerste buikdansles. In deloop der jaren heeft ze menig workshop gevolgd in binnen- enbuitenland en deelgenomen aan de Verdiepingscursus. Ze geeft alenkele jaren wekelijks les i.s.m. Laetana en legt zich steeds meer toeop het geven van gastlessen waarin expressie en uitstraling eenbelangrijke rol spelen.

Judith ScheepstraJudith Scheepstra heeft sinds 1997 haar hart verpand aan de oriëntaal-se dans. Als amateur danseres is zij soms te zien op het podium en oplocatie. In 2002 startte ze met de website www.buikdans.startpagina.nlen onlangs is daar www.1001nacht.startpagina.nl bijgekomen.Daarnaast is Judith al ruim 20 jaar journalist. Als zodanig was zijredacteur van onder andere het Tijdschrift Vrouwen en Informatica enschreef zij voor Psychologie Magazine en Medisch Nieuws. Momenteelis zij vooral geïntrigeerd door de beeldvorming rond oriëntaalse dans:waar komt die vandaan en hoe kun je daar als danseres invloed opuitoefenen?

Page 3: Raqs wa Risala · toestemming van de maker. Het in zijn geheel doormailen van het pdf bestand en het maken van printjes voor eigen gebruik zijn toegestaan. ISSN: 2210-3074 Voorwoord

Raqs wa Risala, nummer 29, september 2012, blz. 3

n Groei en bewustzijn door de dans mHet zal zeker 18 jaar geleden zijn dat ik kennismaakte met Nezjma (Karin Dekker-Commandeur)uit Zuid-Scharwoude. Ze was net met dansen begonnen, maar trad al op in de groep Shuruuk.Haar leergierigheid, haar vriendelijkheid en haar hartelijkheid vielen op. In de loop der jarenheeft Nezjma een interessante ontwikkeling doorgemaakt waar ze in dit interview over vertelt.

Hoe kwam je met buikdans in aanraking?Door een beginnerscursus bij Will Neumann(Habiba) heb ik de buikdans leren kennen. Willwas rond 1994 een van de weinige vrouwenboven het Noordzeekanaal die met oriëntaalsedans bezig was. Mijn man en ik zijn altijd lief-hebbers van dans geweest, dus we beslotenzelfs beiden bij Will op cursus te gaan!

Ik wist meteen dat deze dansvorm goed voormij was. Het voelde als thuiskomen, want ingeen enkele stijl had ik deze kracht en passiegevoeld. Mijn man was minder gecharmeerd,maar ging later percussie spelen. Ik wildegraag van alles leren, maar in die tijd was hetsteeds schipperen tussen de kinderen, het(thuis)werk en de dans.

Waarom ben je deze dans blijven doen enwat was of is je fascinatie voor buikdans?De buikdans heeft mij onder andere door veel'persoonlijke moeites' heen geholpen.

Allereerst kan de muziek me zeer inspireren,blij maken en hij nodigt uit om te bewegen. Dathelpt me door het leven heen bij problemen ofnare gebeurtenissen. Door dans en muziek blijfik meer in mijn kracht staan, meer ontspannen,gezonder, reëler en aardser. Ten tweede kanik in de dans emoties en stemmingen kwijt.Ook krijgen mijn fantasie en mijn beeldendvermogen altijd een 'boost' tijdens het dansen.

Ik houd van de ronde, vrouwelijke bewegingenwaarin het hele lichaam mee doet; ik houd vanhet spelen daarmee en het zoeken naaruitdrukkingsvormen. Dans en beweginghouden geest en lichaam jong, alert, flexibel.Als 'mijn lichaam danst', beweegt de geestmee. Soms wordt even in een moment hetinnerlijke rust- en stiltepunt geraakt, dat zijnmagische momenten. Het lijkt me bijnaondenkbaar dat ik ooit zal stoppen. Ook bij hetouder worden hoop ik ermee door te gaan.

Wat of wie inspireert je in de dans?Er zijn veel buitenlandse en Nederlandsedansers, danseressen en docenten die meinspireerden en van wie ik veel heb geleerd -en nog steeds! - het houdt niet op. In hetallereerste begin was het Will natuurlijk diedoceerde, vertelde en uitdroeg van wat zij toen

wist en ervaren had. Ik ben haar dankbaar datze mij zo enthousiast heeft gemaakt. Later zijner door het volgen van workshops en lessen bijanderen natuurlijk docenten bij gekomen.

Zo ook heb ik de Verdiepingscursus als heelfijn en leerzaam ervaren, mede door deverschillende (gast)docenten en de goedebegeleiding van Mariska, Peter, Letty en laterook zeker Laudie. Ik draai graag dvd’s engeniet erg van de klassiekers; Taheya Cariocavind ik bijvoorbeeld iets magisch hebben. Zoook Nagua Fouad en Soheir Zaki uit de jaren'70. Maar ik kijk ook naar de Amerikaanse stijlmet zijn shows en wel eens op YouTube.Hierdoor ontwikkel je 'smaak' en weet ik nuwelke voorkeuren ik heb.

Er worden tegenwoordig veel internationaledansers binnengehaald, dus kunnen we diehier zien en ervaren. In de toekomst hoop iknog veel meer mee te maken, vooral in hetbuitenland. Naast oriëntaalse dans kijk ik ook

Page 4: Raqs wa Risala · toestemming van de maker. Het in zijn geheel doormailen van het pdf bestand en het maken van printjes voor eigen gebruik zijn toegestaan. ISSN: 2210-3074 Voorwoord

Raqs wa Risala, nummer 29, september 2012, blz. 4

graag naar ballet, moderne dans, stijldans,kortom alles kan me boeien, zolang ik maar ziedat er wordt gedanst met hart en ziel, vanbinnenuit. Alleen door met een emotie en/ofintentie te dansen kun je blijven boeien eninspireren. Ik bewonder de dansers endocenten die dit kunnen! Op dit gebied wil ikgraag nog heel veel leren en gelukkig kan dat,want er zijn momenteel veel docenten bezigmet deze thema’s.

Zijn je inspiratiebronnen in de loop der jarenveranderd?Ja, zeker! Voorheen wilde ik het liefst alleenbuikdans zien, maar nu kijk ik voor inspiratiedus ook naar andere dansvormen. Onderandere zijn Mariska Assink en Peter Verzijlbehulpzame en inspirerende docenten ge-weest en dat zijn ze nog. Laatst volgde ik deworkshop Oum Kalthoum bij Laudie (Ahlem),die zeer inspirerend was, juist rondom hetthema betekenis, emotie en gevoel. Laudie ishier veel mee bezig en ze doceert dit fantas-tisch. Ook wil ik graag buitenlandse docentenmeemaken, de laatste jaren waren dat ondermeer Rana Miras, Orit Maftsir, Randa Kamelen docenten op het Asli Sharqi en Orientali-cious Festival. Van al deze docenten bewon-der ik hun eigen stijl, creativiteit en vooral dekracht waarmee ze zichzelf neerzetten.

Je hebt natuurgeneeskunde en medischeastrologie gestudeerdNatuurgeneeskunde heb ik gestudeerd toenhet nog in de kinderschoenen stond. Na eenjaar studie ben ik in de praktijk gaan werken,omdat het me goed leek theorie toe te passenen te praktiseren. Daarna heb ik lessen

gegeven en lezingen gehouden over dit vak endeze thema’s. De natuur blijft me boeien enhoud ik als reële leidraad. Nadat ik met mijnhuidige man veel had gereisd, ben ik pas in1986 Medische Astrologie gaan studeren opde school "Asclepios", indertijd een prachtigeopleiding met fantastische docenten. In deastrologie heb ik veel les gegeven en horos-coopduidingen gedaan, wat ik nog steeds doe.Vooral de astrologie van de "Zwarte Lichten"inspireert me zeer en ik denk dat ik astrologiemijn hele leven zal blijven beoefenen.

Ja, de link met buikdansen: jezelf blijven en opeen natuurlijke, aan jouw karakter verwantemanier blijven dansen. Niet zomaar iets over-nemen omdat je denkt dat het 'modern' of 'in' isof op commercieel gebied iets oplevert. Ookondersteun ik mijn lichaam met goede voeding,frisse lucht en een natuurlijke levenswijze,omdat intensief dansen veel energie vraagt!Buikdans en astrologie vinden allebei hun oor-sprong in de landen rondom de MiddellandseZee, het Oude India, Egypte en Mesopotamië.Als we meerdere incarnaties zouden leven hebik een verleden in deze landen liggen. Jarengeleden heb ik in een regressie een Egyptis-che staf gezien die ik heb uitgetekend engebruikt als logo. Een staf met een cobrakopen de beweging van een sluier er om heen.

Wat is je leukste ervaring met optreden?Ik ben veel te vroeg met optreden begonnen,slik… Dat zeg ik natuurlijk achteraf. Het was inde tijd dat buikdans nog relatief onbekend was.Vooral in onze omgeving West-Friesland enNoord-Holland Noord. Ik danste bij buikdans-groep Shuruuk in Heerhugowaard, onder

Page 5: Raqs wa Risala · toestemming van de maker. Het in zijn geheel doormailen van het pdf bestand en het maken van printjes voor eigen gebruik zijn toegestaan. ISSN: 2210-3074 Voorwoord

Raqs wa Risala, nummer 29, september 2012, blz. 5

leiding van Will Neumann.

Het samen dansen heeft me altijd veel plezieren verbondenheid gebracht. Samen metanderen creëer je meer dan in je eentje. Ikhoud van solo's dansen, maar samen metanderen kun je meer uitwisselen en het plezierdelen. Het was een unieke tijd, want er warenniet zoveel dansgroepen die echt showsgaven, nog steeds niet. We kwamen opbijzondere feestjes en plaatsen terecht. Heelleuke en mooie ervaringen waren de verhalendie we dansten, waar ook de heren (onzeechtgenoten) in meespeelden.

Waar moet volgens jou een goede danseresaan voldoen bij een optreden?Een danseres moet kunnen entertainen,boeien en met haar mimiek kunnen spelen. Ja,dat zeg ik nu, want als ik mezelf terug zie opfilmpjes, dan vind ik dat ik dat veel te weinigdoe en vooral vroeger te weinig deed. Met eenoptreden kun je ook een spel, een emotie, eendrama neerzetten, of blijdschap brengen enlaten zien dat je ervan geniet. Er zijnverschillende thema's uit te drukken en aan teroeren, maar altijd gaat het erom: staat zij of hijdaar echt helemaal - totaal - met liefde voor dedans én het publiek?

Je geeft ook les, wat vind je daarbij hetleukst of fascinerends? En waar moet eengoede lerares aan voldoen?Het mooiste van lesgeven vind ik dat je jeeigen enthousiasme en passie voor dezedansstijl doorgeeft. Hopelijk pikken de leerlin-gen daar iets van op. Ik wil hen het liefst eenzo eigen mogelijke manier van dansen leren,waarin ze kunnen genieten van ontwikkeldesoepelheid en bewegingsmogelijkheden. Ieder

vrouwenlichaam is anders en heeft een eigenvoorkeur in de bewegingen.

Het leren improviseren vind ik heel belangrijk,ook omdat deze dans van oorsprong een im-provisatiedans is! Dus ik doceer graag technie-ken om leerlingen bewust te maken van hunhele lichaam. Daarna kunnen ze zelf met delesstof oefenen op de muziek. Choreografieëndansen is een kunst apart, maar het vindenvan je eigen danstechniek en -mogelijkhedenhoud ik als belangrijker onderdeel van delessen. Een goede lerares is inspirerend enenthousiast, leert de technieken goed aan,maar kijkt vooral naar de danshouding van deleerlingen. Daarmee bedoel ik niet alleen delichaamshouding maar ook het bewustzijn vande wijze waarop de dans wordt gebracht: debetekenis en de uitstraling.

Is er een bepaalde stijl die je graag doet?Zoals gezegd ben ik meer liefde gaanontwikkelen voor de klassieke buikdans.Misschien omdat ik als jong meisje klassiekballet altijd als mijn droom zag?? Ook baladivind ik heerlijk om te doen. In beide stijlen zouik nog graag meer willen leren.

Hoe wordt buikdans in het Noorden vanNoord-Holland ervaren?In West-Friesland, waar ik vandaan kom, isbuikdans voor velen nog iets nieuws. Er zijnnog steeds vooroordelen door onwetendheid,maar als mensen eenmaal een show hebbengezien, is er veel openheid en waardering tevinden. De leerlingen hier zijn leergierig, openen heel respectvol. Tot nu toe heb ik in dezeomgeving heel plezierig les gegeven.

Je danst nu 18 jaar. Wat is er in jezelf en inje leven veranderd?In 18 jaar gebeurt er veel. Eerst wilde ik zoveelmogelijk ‘bewegen met het lichaam’, veelisolaties leren, spectaculair grondwerk doen,enzovoort. Dat is in de loop van de tijd flinkveranderd. Ongeveer 8 jaar geleden heb ikeen diepe persoonlijke crisis meegemaakt.Sindsdien ben ik heel anders naar het leven,mijn lichaam en mijn dansstijl gaan kijken. Ikwilde meer met gevoel, meer vrouwelijk enminder presterend gaan dansen. Ook vooralgenieten en meer mijn eigen stijl ontwikkelen.Misschien komt dat ook door het ouderworden, de vijftig passeren, in de overgang zijnen merken dat je lichaam vergankelijk is inschoonheid, maar dat dansen altijd kan.

Buikdans heeft veel teweeggebracht in mijnleven. Ik ben er sterker door geworden,vrouwelijker en ben mezelf en mijn lichaam

Page 6: Raqs wa Risala · toestemming van de maker. Het in zijn geheel doormailen van het pdf bestand en het maken van printjes voor eigen gebruik zijn toegestaan. ISSN: 2210-3074 Voorwoord

Raqs wa Risala, nummer 29, september 2012, blz. 6

meer gaan accepteren. En als ik regelmatigdans blijf ik vrolijker, meer alert en in mijnkracht staan.

Wat is er in de buikdansscène veranderd?In de laatste jaren zijn er veel meer openingengekomen naar vernieuwing en is er onderzoeknaar vormen die aanvullend kunnen zijn. Ikvind het belangrijk om open te staan voorexperimenten, zonder de oorsprong en traditievan de dans te vergeten. Door de tijd engeschiedenis heen evolueert en verandert erveel, maar respect voor het 'origineel' vind ikessentieel.

Je hebt de Cursus in Wonderen gedaanDe Cursus doe ik nog steeds en ik zal hetblijven beoefenen. Het is een cursus voorontwikkeling in bewustzijn, waarvan ik vind dathet voor ieder mens noodzakelijk is. Waartoezijn wij op aarde? Wij zijn spirituele wezens dieervaringen opdoen op aarde, en de weg isvergeving. De Cursus geeft een weg aan(zoals er meer zijn) naar innerlijke vrede,vergelijkbaar met de houding die de Boeddhis-tische leer aanhoudt. Je leert kijken naar deego-persoonlijkheid die een belangrijke functieheeft, maar steeds weer om vergeving ofacceptatie vraagt.

Deze innerlijke houding helpt goed bij hetdansen. Onbevangen durven zijn, zelfaccep-tatie, vertrouwen, bewust naar jezelf kijken, inhet Nu zijn, weten dat je bent waar je bent -niet verder - en weten dat je één bent metelkaar, zijn heel helpend. Door de Cursus krijgik meer durf en zelfvertrouwen en ben ik milderin mijn oordeel, vooral over mezelf. Vanuit despirituele dimensie gezien kun je geen foutenmaken zoals we die beoordelen vanuit aardsebegrippen, maar vergissen we ons alleen. Wezijn op aarde om ervaringen op te doen en wekrijgen de gelegenheid om onze ego-persoonlijkheid steeds weer te corrigeren viade weg van vergeving.

Hoe zie jij de toekomst van de buikdans inNederland?De buikdans in Nederland zal zich blijvenontwikkelen. Er is zoveel meer kennis, goedonderwijs, uniek materiaal en ook openheidvoor vernieuwing, dat ik daar heel positief overben. We kunnen kijken naar een meer samenorganiseren van activiteiten en workshopswant de ‘overorganisatie’ viert hoogtij. Eenduidelijke oplossing heb ik niet zo snel… Derealiteit is dat de podiumkunst en hetdansonderwijs nu te maken hebben met het‘dicht houden van de portemonnee’, deeconomische crisis. Die is nog niet voorbij.

Collectief worden we tot bezinning geroepen!We mogen ons afvragen waar we mee bezigzijn en welke prioriteiten we stellen, zowelpersoonlijk als collectief. Hopelijk wordt heteen bezinning op de weggooimaatschappij,waar ik zelf natuurlijk aan mee doe. Er zal inde danswereld zal als 'vanzelf' selectieplaatsvinden en daar is niets mis mee.

Welke plannen en wensen heb je voor detoekomst?Allereerst wil ik graag les blijven geven. Dithoudt in dat ik zelf ook regelmatig lessen enworkshops bezoek die me weer nieuweinspiratie geven. Dus actief blijven! Maar ook ikheb te maken met de economische teruggangen ga het komende seizoen kijken hoe het methet leerlingenaantal verloopt!! Daarnaast hoopik samen met anderen te kunnen blijven dan-sen, omdat het samen dansen en eventueeloptreden zo leerzaam en plezierig is.

Zijn er dingen die ik niet gevraagd hebmaar die je toch wilt vertellen?Ik hoop en wens dat nog veel mensen hier inNederland de blijdschap en vreugde van danszullen ervaren. Dat de oriëntaalse dans nogvelen mag helpen in groei en bewustzijn vanlichaam en geest. Mijn allergrootste wens gaatuit naar dat iedereen die de dans beoefentelkaar met liefde en respect benadert, wantalles wat we elkaar geven, geven we aanonszelf én de wereld.

Peter Verzijl

Page 7: Raqs wa Risala · toestemming van de maker. Het in zijn geheel doormailen van het pdf bestand en het maken van printjes voor eigen gebruik zijn toegestaan. ISSN: 2210-3074 Voorwoord

Raqs wa Risala, nummer 29, september 2012, blz. 7

n Een herinnering aan Özel Türkbas mOp 22 juli 2012 is Özel Türkbas, pionier van de Turkse buikdans in de Verenigde Staten, op 73-jarige leeftijd overleden, een verdrietige gebeurtenis voor fans van vintage Amerikaansebuikdans. Özel groeide op in Turkije en werd daar beroemd als buikdanseres, model en actrice,voordat ze in 1959 naar Amerika vertrok. Ze maakte films, cd’s, schreef in 1976 het boek “TheBellydancer in you” (nog steeds te koop via Amazon.com) en een Turks kookboek.

Özel werd op 1 september 1938 geboren (eenandere bron meldt 1936). Haar moeder waseen professionele danseres en bespeelde ookde oud. Vrouwen in Ankara traden voor elkaarop op bruiloften en andere festiviteiten en opjonge leeftijd nam Özel’s moeder haar mee omook op te treden. Özel was 5 jaar toen haarmoeder haar de kneepjes leerde van de buik-dans. Een ideale start voor jong talent. ToenÖzel 13 jaar was scheidden haar ouders envertrok zij met haar moeder naar Istanbul,waar zij haar talenten verder ontwikkelde. Zesloten zich aan bij een folkloristische dans-groep en tourden gedurende 2 jaar door heelTurkije. Daarna werd Özel model en actrice. Integenstelling tot Egyptische danseressen heeftze nooit gedanst in een van haar veertienfilms; ze had acteerrollen en soms een rol alszangeres. Ze vertegenwoordigde Turkije bij defilmfestivals van Cannes en Venetië. En zebegon te dansen in nachtclubs in cabaretkostuums.

In 1959 vertrok Özel naar Amerika en introdu-ceerde daar de Turkse dans en muziek. Sinds-dien is buikdans niet meer weg te denken in deVerenigde Staten. Özel is beroemd vanwegehaar techniek, haar hoge energieniveau en niette vergeten haar exotische en glamoureuzeuiterlijk. Ook haar zillsgebruik is uniek.

Özel tourde door heel Amerika en haaroptredens waren altijd uitverkocht. Het Turksepubliek vond haar geweldig, het Amerikaansepubliek reageerde anders; het duurde evenvoordat ook zij gewend waren aan ditexotische evenement. Özel heeft het moeilijkgehad in de beginjaren. Haar moeder overleedkort voordat Özel haar volgende succesboekte: ze was uitgenodigd voor de rol van LaOrientale in de opera Thaïs van JulesMassenet in Dallas.

Özel ging na haar theatersucces weer tourendoor de USA. Haar muziek vormde een groteuitdaging. In die tijd had iedere club zijn eigenband of orkest en deze Amerikaanseensembles kenden geen Turkse liedjes. Özelliet de muzikanten rumba's en ritmes in 2/4 en4/4 spelen - het karakteristieke 9/8 ritme begonze maar niet aan -, zodat haar dansshows tochnog een bijzondere sound hadden. Gewoonlijkdeed Özel op een avond drie shows van elk 45minuten. Ze begon haar show met Turksemuziek waarin ze zelf zong, entertainde hetpubliek met grappen over harems en sultansen andere aspecten van de Turkse cultuur,speelde zills gedurende haar hele show, deedvloerwerk en drumsolo’s.

Page 8: Raqs wa Risala · toestemming van de maker. Het in zijn geheel doormailen van het pdf bestand en het maken van printjes voor eigen gebruik zijn toegestaan. ISSN: 2210-3074 Voorwoord

Raqs wa Risala, nummer 29, september 2012, blz. 8

Özel introduceerde Turkse buikdans in deVerenigde Staten en samen met de andereTurkse danseressen Samra en Nejla Ates wasze de eerste oriëntaalse danseres die daaroptrad sinds Little Egypt op de ChicagoWereldtentoonstelling in 1893. De Amerikanenhebben haar omarmd vanwege haar Turkseauthenticiteit. Na haar tour ging Özel met haarman in New York wonen en het was in de jaren'60 dat de buikdansscène op Eight Avenuefloreerde met artiesten uit het Midden-Oosten.Buikdans was heel populair, zowel de Turkseals de Egyptische stijl, en van elke dansereswerd verwacht dat ze beide stijlen kondendansen.

Özel’s kostuums waren altijd authentiek,gemaakt van zijde, chiffon en lamé en zwaarversierd, met laag uitgesneden bh’s en rokkenmet diepe splitten. Ze liet ze altijd in Turkijemaken, maar de reparaties deed Özel zelf.Ook heeft ze altijd gedanst op schoenen methoge hakken voor een glamoureuze uitstralingen als bescherming tegen vuile vloeren. Maarvoor een drumsolo deed ze haar schoenenaltijd uit en ze eindigde haar show altijdblootsvoets. Typisch voor Özel is ook hetgebruik van zwarte eyeliner.

Özel heeft een instructievideo gemaakt: "Howto Belly Dance". Daarin geeft ze uitleg overhaar danstechniek. Ze laat ook een aantaldansen zien. Maar ze is misschien het beste

bekend van haar cd "How to Make YourHusband a Sultan". Haar bijdrage aan depopulariteit van buikdans in Amerika in dejaren '60 en '70 is aanzienlijk.

In 2001 is Özel gestopt met dansen, haargezondheid liet dit niet meer toe. Ze is welblijven zingen: haar geliefde Turkse muziek.

In Nederland is Özel bekend onder de eerstegeneratie buikdanseressen. Haar muziek spraktot de verbeelding. Dat er überhaupt buikdans-muziek beschikbaar was, was ongekend. Pasin 2004 zijn er cd’s met muziek van Özelbeschikbaar gekomen. Soraya Sultan’s eerstedocente, Mubarika uit Heerlen, was een oudevriendin van Özel: "Ik heb nog een authentiekÖzel Türkbas kostuum gekocht van Mubarika,en ook de boeken en langspeelplaten.Mubarika sprak altijd vol lof over haar vriendinals we appelthee dronken in het naar wierookgeurende appartement waar we les kregen indeze oude traditionele dans”.

Tin Tin Tini Mini Hanim

Oh mijn kleine, kleine dameMijn ziel is verliefd op jouOh mijn kleine, kleine dameMijn ziel is verliefd op jou

Perziken bloeienMet zoveel bloemenHaar gebogen wenkbrauwenVerbranden mij tot as

In de tuin groeien rankenZo lang en zo slankAls twee zielen zo verstrengeld warenZou zelf de sultan ze niet kunnen scheiden

In de tuin groeit selderijMaar ik zal het niet etenIn sta bekend als een jongen van SinopEn we beminnen de schonen.

Zelf heb ik ooit eens een liedje van Özelgebruikt voor een zillsdans. Dit was toevallighet bekende liedje "Tin Tin". Ik heb desongtekst opgezocht op het Internet; er blijkenveel varianten van te bestaan.

Layali Warda

BronnenÖzel Türkbas, Turkish Bellydance TrailblazerGilded Serpent http://tinyurl.com/turkbas001http://dancipedia.org/index.php?title=Ozel_TurkbasÖzel Türkbas - How to Belly Dance, DVDBhuz.com http://tinyurl.com/turkbas002Gesprek met Soraya Sultan, augustus 2012

Page 9: Raqs wa Risala · toestemming van de maker. Het in zijn geheel doormailen van het pdf bestand en het maken van printjes voor eigen gebruik zijn toegestaan. ISSN: 2210-3074 Voorwoord

Raqs wa Risala, nummer 29, september 2012, blz. 9

n SOUK 2012 Eindhoven mSOUK is een concert en feest waarbij grote sterren uit de Arabische wereld het podium delenmet symfonieorkest Holland Symfonia, solisten van Het Nationale Ballet en andereNederlandse artiesten. Een avond met een mix van (klassieke) westerse muziek en traditioneleArabische muziek, poëzie en dans. Publiekstrekker was de Syrische zangeres Asala, die voorhet eerst optrad in Nederland. Samen met symfonieorkest Holland Symfonia, jazzpianistMichiel Borstlap, de Nederlandse band Moss en Het Nationale Ballet kon het een avond wordenom nog lang over na te praten. Caroline Nuijts was erbij.

Souk 2012 was te bezoeken in Rotterdam,Amsterdam en Eindhoven. Ik bezocht op 3 meihet Muziekgebouw in Eindhoven.

VoorprogrammaDe avond startte met een uitgebreid voorpro-gramma in de foyer. De foyers waren omge-bouwd tot een Arabische markt (souk) metmuziek, verhalenvertellers, mode, poëzie endans. Deze foyerprogrammering wisselde perstad, maar bevatte steeds al deze elementen.

In Eindhoven zouden buikdanseressen vandansschool Halima optredens verzorgen. Erwas een hoog podium opgesteld in hetprachtige Frits Philips muziekcentrum en defoyer ademde een mooie, oriëntaalse sfeer uit.Toch kon dit niet voldoende bijdragen aan deoptredens van de leerlingen van Halima. Ze

dansten in diverse stijlen, maar waren niet stijl-vast te noemen. Jammer genoeg kwam het ergonprofessioneel over en wisten de danseres-sen niet te overtuigen of de aandacht vast tehouden.

ConcertAbderrahim Souiri startte de avond met eenprachtige mawal. Tevergeefs zocht hij contactmet het orkest, omdat het niet goed leek tegaan in de ritmiek van het orkest. De tabla enkanunspeler stonden op een apart podiumsamen met Michiel Borstlap achter de piano.Ze waren op deze manier afgezonderd vanrest van het orkest, waardoor ik de symbiosemiste. Daarbij was hun instrument nooit echtduidelijk te horen, omdat de drummer van hetsymfonieorkest alles leek te overstemmen.

Page 10: Raqs wa Risala · toestemming van de maker. Het in zijn geheel doormailen van het pdf bestand en het maken van printjes voor eigen gebruik zijn toegestaan. ISSN: 2210-3074 Voorwoord

Raqs wa Risala, nummer 29, september 2012, blz. 10

Asala voor het eerst in Nederland! Asala, éénvan de iconen van de Arabische muziek, werdgeboren in Damascus, Syrië. Als dochter vande gerespecteerde Syrische componist enzanger Mostafa Nasri, groeide zij op in eenzeer muzikaal gezin. Haar talent werd al snelontdekt. Asala begon haar carrière in 1991 methet album Law Ta'rafou, waarna ruim twintigalbums volgden. Vanwege haar zeerbijzondere stemgeluid en beheersing van veleArabische dialecten, groeide zij uit tot één vande meest succesvolle Arabische zangeressen.Het album Hayati (2006), was het tweedebeste verkopende album van Rotana Records,de grootste platenmaatschappij in het Midden-Oosten. Asala won talloze prijzen, waaronderde prestigieuze Murex D'Or voor besteVrouwelijke Arabische Kunstenaar van 2006.

Tijdens SOUK werd Asala begeleid doorHolland Symfonia en zong ze onder meer YaMagnoun, Nos Hala, Awaat en Saedny. Asalazag er prachtig uit, zong prachtig, wist teroeren met haar stem, trakteerde ons op diebijzondere emotionele uithalen, maar tot een‘ultieme performance’ kwam het niet. En datwas niet te wijten aan Asala; tevergeefs zochtze steeds contact met de dirigent, maar inNederland staat die met zijn rug naar het pu-bliek en kijkt hij alleen naar zijn orkestleden…Onderwijl herinnerde ik mij het concert vanAmal Maher waarbij de dirigent ‘schuin’ op hetpodium stond, om het contact met orkest enzangeres te waarborgen.

GekletsTijdens het concert werd ik omringd doorvrouwen die door de zang van Asala heenkletsten. Na menigmaal gevraagd te hebben ofhet stiller kon, mondde dit na het concert uit ineen heftige discussie. Ik heb me zo geërgerd…Het verpestte mijn avond. Later hoorde ik vananderen dat ze zich ook stoorden aan hetgeklets van omringende bezoekers. Is ditgebruikelijk? Tja, soms zie ik ook een clip vaneen bruiloft waarbij de danseres tijdens haaroptreden geen aandacht krijgt en mensen enkleine kinderen door de dans lopen… Daarkwam nog bij dat de zaal gevuld was met nietbetalende gasten. Op de dag van het concertben ik menig keer gebeld door kennissen dieme vertelden dat ze twee gratis kaartjeshadden gekregen! SOUK kreeg de zaal nietvol, dus dan maar iedereen een gratis kaartjegeven. Ik voelde me bekocht en het leek me

niet bevorderlijk voor de sfeer van de avond.Nog nooit heb ik tijdens een concert zoveelgeloop naast het podium, achter het podium,op de tribune meegemaakt van medewerkersvan SOUK.

Toch maakten niet alleen de stem en perfor-mance van Asala veel goed, ook de klassiekepas-de-deux van het Nationale Ballet trof me inhet hart. Onder leiding van choreograaf PeterLeung werd een treffende dans neergezet meteen oriëntaals sausje overgoten; dans op hoogniveau. Vooral in het handengebruik en hetframen van het lichaam kwam het oriëntaalseterug.

Napraten of dansenDe eerlijkheid gebiedt me te zeggen dat ikweinig zin had in de after-party. Ik voelde meeen beetje bedrogen. De goesting kwam eventerug toen Souiri wederom het podium beklommet het orkest Ismaila, maar nee… ik wildegewoon naar huis… Wat ontzettend jammerdat zo’n bijzonder evenement organisatorischzo een wassen neus bleek te zijn….

Caroline Nuijts

Page 11: Raqs wa Risala · toestemming van de maker. Het in zijn geheel doormailen van het pdf bestand en het maken van printjes voor eigen gebruik zijn toegestaan. ISSN: 2210-3074 Voorwoord

Raqs wa Risala, nummer 29, september 2012, blz. 11

n 1001 nacht in de LINDA, deel 1 mDit najaar komt de ‘LINDA’ uit met het thema 1001 nacht. Het leek de redactie leuk om daarportretten van Nederlandse vrouwen in op te nemen die buikdansen: jong, oud, amateur enprofessioneel. Een redactrice ging op onderzoek uit en voerde telefoongesprekken metdansers en danseressen. Zo kreeg ik haar een uur aan de telefoon. Een goed gesprek over watde dans wel en niet is, waarom het clichébeeld zo hardnekkig is, maar vooral over deschoonheid van de dans. Over wat het voor mij als vrouw betekent en wat het met mijnleerlingen doet, over opleidingen, festivals, producties, dat ik vind dat het eigenlijk in eentheater thuis hoort, enzovoort. Het gesprek voelde goed, eindelijk iemand die werkelijkeinteresse toonde en zich meer verdiepte in de materie dan de gemiddelde journalist. Niet teveelgezeur over erotiek of insinuerende vragen; het ging vooral over de positieve waarde van deoriëntaalse dans. Mij werd gevraagd wat foto’s op te sturen en eind mei ontving ik eenfelicitatie. Samen met vijf andere danseressen was ik uitgekozen voor de LINDA. Maar toen…

vrijdag 1 juni 2012 17:39Hoi Laudie,Iets later dan gedacht, maar hier is ie dan:jouw verhaal voor LINDA.'s portrettengalerij.Zoals gezegd: ik heb dus maar een paarelementen uit je verhaal gepikt. 250 woorden ishelaas niet veel. En het is geschreven in deLINDA.stijl: stevig, direct met hier en daar eenknipoog. Ben benieuwd wat je ervan vindt. Enhoor graag of er onjuistheden inzitten. Zou jemij uiterlijk morgen eind van de dag ietskunnen laten weten? Ik moet het zondag naarde eindredacteur sturen. Fijne avond en veelleesplezier!groetjes, I.

Versie 1. Laudie Vrancken (48 jaar) danst al25 jaar. Ze treedt op met haar dansgroepDalla Diva’s en geeft een avond per weekles.Ik trad eens op in een Egyptisch restaurant.Solo. Aan een van de tafels zat een echtpaar.Toen ik opkwam loerde de man hitsig naar me,zo van ‘kom maar op met je rollende buik’. Devrouw leunde stijfjes achterover. Op haargezicht een sceptische blik. Ik begon tedansen. Maakte bewust oogcontact. Na afloopkwamen de man en vrouw naar me toe. Dieponder de indruk en duidelijk geroerd. Ze wistenniet dat het zo’n mooie dans was. Hier doe ikhet voor. Dit is het unieke van buikdansen: hetcontact met je publiek. Er zijn veel anderesensuele dansen, zoals salsa, flamenco of detango, maar daar zijn de dansers vooral metelkaar bezig. Ik dans niet voor, maar met mijnpubliek. Letterlijk. Het geeft je als danseresook macht. Ik bepaal wat er gebeurd. Ik hebcontrole. Girlpower.

Ik begrijp overigens wel dat buikdansengeassocieerd wordt met erotiek. Er zijn helaasdanseressen, die dat beeld bevestigen door ineen vier maten te kleine bh wulps met hun kontte gaan staan schudden. Maar het is veelmeer. Het gaat over sierlijkheid, kwetsbaarheid

en kracht. Het gaat over vrouw zijn in allefacetten.

Ook in de Arabische wereld heeft buikdanseneen slecht imago. Toen mijn Tunesischeschoonfamilie ontdekte dat ik buikdanste,deden meteen de wildste geruchten de ronde.Ik zou zelfs strippen. Op aandringen van mijnman ben ik op de bruiloft van zijn broer gaandansen. Trillend als een rietje. Sindsdien ismijn schoonmoeder mijn grootste fan.

Vrijdag 1 juni 2012, 19:29Ha I., ik ga mijn best doen, maar woorden alshitsig, wulps en schudden... dat hoeft tochniet?Grjts, Laudie

Vrijdag 1 juni 2012 20:19Hoi Laudie,Ik hoor graag van je! Maar denk dat dit soortwoorden juist heel goed het contrast neerzet-ten tussen de vooroordelen, die mensen overbuikdansen hebben en wat het echt is: eenmooie dans. Zeker omdat het zo'n kort stukjeis moet het in een keer duidelijk zijn. Ik wachtje reactie in spanning af.Fijne avond! I.

Zaterdag 2 juni 2012 11.52Ha I.,Ik ben er mee bezig, maar het is nogalingewikkeld. Ik probeer het kort, krachtig endirect te houden op een manier waar ik achterkan staan. Als achtergrondinformatie stuur ik jeeen recent artikel uit Dans Magazine enreacties daarop (zie Raqs wa Risala 28, red.)Het benoemen van de vooroordelen alscontrast, maakt dat de associatie weer isgelegd. En dat woorden als wulps en hitsig inrelatie tot buikdans toch tussen de oren blijvenhangen. En zo komen we nooit van de clichésaf, waar ik nu intussen dus al 25 jaar tegenaan het vechten ben. Ik hoop dat je daar in

Page 12: Raqs wa Risala · toestemming van de maker. Het in zijn geheel doormailen van het pdf bestand en het maken van printjes voor eigen gebruik zijn toegestaan. ISSN: 2210-3074 Voorwoord

Raqs wa Risala, nummer 29, september 2012, blz. 12

mee wilt gaan.Grtjs, Laudie Vrancken (Ahlem)

Ha I.,Het was niet mijn bedoeling, maar uiteindelijkben ik nogal grondig te werk gegaan. Volgensmij is ‘t nog steeds stevig, direct en met eenkleine knipoog ... in evenveel woorden. Kijkmaar of je met deze nieuwe versie kunt leven,ik kan niet leven met de eerste versie en hoopdat het goed komt. Succes en ik hoor graagweer van je.Grtjs, Laudie

Versie 2. Laudie Vrancken (48 jaar) danst al25 jaar. Ze treedt op met de Dalla Diva’s,geeft wekelijkse lessen, is docent van eenbuikdansopleiding, maakt theatervoorstel-lingen en organiseert een internationaalfestival: Asli SharqiIk trad eens op in een Egyptisch restaurant.Solo. Aan een van de tafels zat een nogal stijfogend echtpaar met een blik van: “Oh help,een buikdanseres … dooreten!”. Maar naenige tijd ontspanden ze zich. Het bestek werdneergelegd. Het eten werd koud. Na afloopkwamen de man en vrouw naar me toe. Dieponder de indruk en duidelijk geroerd. Ze wistenniet dat het zo’n mooie dans kon zijn. Hier doeik het voor. Dit is het unieke van oriëntaalsedans: communiceren met je publiek. Ik dansniet alleen voor, maar met mijn publiek. Neemze mee in de muziek en het gevoel. Het geeftje als danseres controle. Jij bepaalt wat ergebeurt. Vrouwenpower.

Ik begrijp overigens wel dat buikdansen vaakverkeerd begrepen wordt. Er zijn helaasdanseressen, die zonder enige kennis enkunde in een te bloot glitterkostuum op hetpodium springen. Maar het is zo veel meer.Het gaat over sierlijkheid, kwetsbaarheid enkracht. Het gaat over vrouw zijn in allefacetten. Een ideale uitlaatklep, waar je al jecreativiteit en emoties in kwijt kunt.

Ook in de Arabische wereld heeft buikdanseneen slecht imago. Toen mijn Tunesischeschoonfamilie ontdekte dat ik buikdanste,deden meteen de wildste geruchten de ronde.Ik zou zelfs strippen. Op aandringen van mijnman heb ik op de bruiloft van zijn jongste broereen optreden verzorgd. Trillend als een rietje.Sindsdien is mijn schoonmoeder mijn grootstefan.

Zaterdag 2 juni 2012 13.40Hoi Laudie,Bedankt voor het artikel en jouw reactiedaarop. Ik begrijp je strijd. Zal kijken of ik

dingen anders kan zeggen. Maar je hebt meletterlijk deze dingen verteld. Okay, ipv. hitsigzei je wellustig. ;-) (Laudie: wellustig komt nietin mijn vocabulaire voor). Vond het juist zomooi om te laten zien dat de dans iets heelanders is dan mensen eerst denken. Ik wachtje reactie even af. En zal dan kijken hoe we hetgaan doen. Het komt goed.Groetjes, I.

Zaterdag 2 juni 2012 17.12Hoi Laudie,Ik heb jouw aangepaste tekst bekeken en heren der nog wat herschreven, zodat ie watstrakker is.Hoop dat je begrijpt dat het in eerste instantieom de foto gaat, die we van je gaan maken.Het is een portretserie. Het beeld is hetbelangrijkst. En zal ook het meest bij de lezerblijven hangen. De tekst is een kort bijschrift,dat in een keer moet staan. Niet alle nuanceskunnen verteld worden en ik kan niet volledigzijn. Wat uiteraard niet wegneemt dat jij jehelemaal moet kunnen vinden in het verhaal.Bij ieder van de zes vrouwen probeer ik eenaantal elementen te benadrukken, zodat er inz'n totaliteit een compleet beeld van watbuikdansen is ontstaat. Nog even een paardingen:1. Bij jouw introductie, het dikgedrukte stukje,kan ik echt niet alles vermelden wat je doet.We moeten daarin een keuze maken.Maximaal twee dingen.2. In het eerste gedeelte van de tekst wilde iklaten zien dat het direct oogcontact met hetpubliek buikdansen zo uniek maakt. Iederedanser communiceert volgens mij met zijnpubliek, maar bijna nooit direct. Dit is wat jij mijvol enthousiasme vertelde. Daarom heb ik hetmaken van oogcontact iets explicieter vermeld.3. Begrijp je strijd tegen de associatie meterotiek, waardoor je allergisch bent voorwoorden als sensualiteit, wulps e.d. Toch vindik het echt noodzakelijk om in het zinnetje overrondspringende danseressen in een blootglitterkostuum het woord wulps te gebruiken.Omdat ook in veel andere dansen in eenschaars glitterkostuum wordt rondgesprongen.Hoop dat je dit begrijpt.Ik hoor graag van je! Samen komen we eruit ;-)groetjes, I.

Versie 3. Laudie Vrancken (48 jaar) danst al25 jaar. Ze treedt regelmatig op en is docentvan een buikdansopleiding.Ik trad eens op in een Egyptisch restaurant.Solo. Aan een van de tafels zat een echtpaar.De man en vrouw wierpen elkaar eenverschrikte blik toe, zo van ‘O nee, eenbuikdanseres! Dooreten en wegwezen.’ Ik

Page 13: Raqs wa Risala · toestemming van de maker. Het in zijn geheel doormailen van het pdf bestand en het maken van printjes voor eigen gebruik zijn toegestaan. ISSN: 2210-3074 Voorwoord

Raqs wa Risala, nummer 29, september 2012, blz. 13

begon te dansen. Maakte zo nu en danoogcontact. Het bestek werd neergelegd. Heteten werd koud. Na afloop kwam het stel naarme toe. Diep onder de indruk en duidelijkgeroerd. Ze wisten niet dat het zo’n mooiedans kon zijn. Hier doe ik het voor. Dit is hetunieke van oriëntaalse dans: direct communi-ceren met je publiek. Ik dans niet alleen voor,maar ook met mijn publiek. Soms letterlijk.Neem ze mee in de muziek en mijn gevoel.Het geeft mij als danseres ook volledige con-trole. Ik bepaal wat er gebeurt. Vrouwenpower.

Ik begrijp overigens wel die vreselijkevooroordelen over buikdansen. Er zijn nogaltijd danseressen, die dat beeld bevestigendoor in een te bloot glitterkostuum wulps opeen podium rondspringen. Helaas. Maar het isveel meer. Het gaat over sierlijkheid,kwetsbaarheid en kracht. Het gaat over vrouwzijn in alle facetten. Een ideale uitlaatklep,waar ik mezelf helemaal in kwijt kan.

Ook in de Arabische wereld…

Zondag 3 juni 2012 13.21Ha I.,Laatste loodjes ... Ik ben benieuwd of je met deteksten van deze portrettenserie net zoveelheen-en-weer-gemail hebt als met andereseries. Je zult gemerkt hebben hoe wij (moe-ten) knokken voor de juiste beeldvorming, dusik vind het fijn dat je daar begrip voor hebt. Ikheb nog een paar kleine dingetjes aangepastmet een toelichting erbij. Hoop dat je dat zoover kunt nemen. Nog wel een vraagje: Hetkan toch niet zo zijn dat de eindredacteurstraks het woord uitdagend weer wijzigt inwulps? Want daar heb ik echt problemen mee.Succes met de afronding en groetjes,Laudie

Versie 4. Laudie Vrancken (48 jaar) danst al25 jaar. Ze choreografeert danstheatervoor-stellingen (om de professionaliteit aan tegeven) en is docent van een buikdans-opleiding.Ik trad eens op in een Egyptisch restaurant.Solo. Aan een van de tafels zat een echtpaar.De man en vrouw wierpen elkaar eenverschrikte blik toe, zo van ‘O help, eenbuikdanseres! Dooreten!’ (misschien heb jehet niet zelf meegemaakt, maar wat ik vaakhoor is letterlijk ‘O help, een buikdanseres!’.Het is zeker voor nietsvermoedende klantenvan een restaurant een soort overval. Wat ikvaak heb gezien is dat mensen zich danoverdreven focussen op hun bord, drankje ofelkaar, in de hoop dat het snel voorbij is. Eenoptreden in een restaurant duurt vaak maar 15

minuten, dus wegwezen/vluchten hoeft niet.Het is ook zo weer voorbij en je laat je toch jetoetje niet ontnemen .) Ik begon te dansen.Maakte voorzichtig (je tast als danseres jepubliek af, en probeert ze heel subtiel tebetrekken in wat je ze komt brengen)oogcontact. Het bestek werd neergelegd. Heteten werd koud. Na afloop kwam het stel naarme toe. Diep onder de indruk en duidelijkgeroerd. Ze wisten niet dat het zo’n mooiedans kon zijn. Hier doe ik het voor. Dit is hetunieke van oriëntaalse dans: directcommuniceren met je publiek. Ik dans nietalleen voor, maar ook met mijn publiek. Somsletterlijk. (dat komt een enkele keer voor,maar het kan verkeerd gelezen worden) Neemze mee in de muziek en mijn gevoel. Het geeftmij als danseres ook volledige controle. Ikbepaal wat er gebeurt. Vrouwenpower.

Ik begrijp overigens die vreselijke vooroordelenover buikdansen wel. Er zijn nog altijd‘dames’, die dat beeld bevestigen dooruitdagend te entertainen in een te blootglitterkostuum (het woord wulps wil er vanwe-ge de seksuele lading echt niet in. Met dezewoordkeuze is denk ik het niveau ook goedduidelijk). Helaas. Maar het is veel meer. Hetgaat over sierlijkheid, kwetsbaarheid en kracht.Het gaat over vrouw zijn in alle facetten. Eenideale uitlaatklep, waar ik mezelf helemaal inkwijt kan.

Ook in de Arabische wereld…

Zondag 3 juni 2012 14:52Hoi Laudie,Nou, inderdaad. Dit eindeloos puzzelen komtniet zo heel vaak voor. ;-) Maar ik begrijp hetwel. Zal alles verder overnemen. Nog tweedingen:1. ik vind de zin 'ze choreografeertdanstheatervoorstellingen' niet mooi en als jezegt dat je les geeft op een buikdansopleidingsnappen mensen wel dat je professioneel bent.Zullen we er dan toch van maken: ze treedt opmet haar dansgroep Dalla Diva's en ….Dan weten mensen dat je zowel optreedt alsdoceert.2. Ik zal wulps veranderen in uitdagend. Maarhou het wel bij rondspringen op een podium, jeeigen suggestie, want entertainen zegt nietgenoeg.De eindredacteur kijkt naar de grote lijnen enzal mij, mocht dat nodig zijn, vragen eventueleveranderingen te maken. Er kijkt wel altijd nogeen tekstredacteur naar. Is bij ieder blad zo.Maar die let vooral op taalfouten en of hetgrammaticaal lekker loopt. Zij behandelt detekst met respect.

Page 14: Raqs wa Risala · toestemming van de maker. Het in zijn geheel doormailen van het pdf bestand en het maken van printjes voor eigen gebruik zijn toegestaan. ISSN: 2210-3074 Voorwoord

Raqs wa Risala, nummer 29, september 2012, blz. 14

Hoop dat je er nu ook een beetje vertrouwen inhebt.Groetjes, I.

Zondag 3 juni 2012 15:55Hoi Laudie, HA I.,BEDANKT, TUSSEN DE TEKST DOOR MIJNREACTIES. KUN JE VOOR MIJN GEMOEDSRUSTDE DEFINITIEVE VERSIE DAN NOG EENKEERTJE MAILEN?Nou, inderdaad. Dit eindeloos puzzelen komtniet zo heel vaak voor. ;-) Maar ik begrijp hetwel. Zal alles verder overnemen. Nog tweedingen:1. ik vind de zin 'ze choreografeertdanstheatervoorstellingen' niet mooi en als jezeg dat je les geeft op een buikdansopleidingsnappen mensen wel dat je professioneel bent.MAAR OP HET MOMENT BESTEED IK DE HELFTVAN MIJN DANSTIJD AAN HET MAKEN VANDANSVOORSTELLINGEN EN TREED IK MET DEDALLA DIVA’S NAUWELIJKS OP, DUS VOORMIJN GEVOEL IS DE TEKST DAN NIET WAT IKNU BEN. WAT VIND JE VAN 'ze is choreografeen geeft les op een buikdansopleiding' of 'zemaakt dansvoorstellingen en geeft les op eenbuikdansopleiding'. HET EERSTE INTRO WASTE SMAL, DE TWEEDE TE LANG, DUS ALS HETEEN COMPROMIS MOET WORDEN VIND IK HETBELANGRIJK DAT DE BELANGRIJKSTE DINGENERIN STAAN. TER ILLUSTRATIE:www.youtube.com/watch?v=ab385il9zYAZullen we er dan toch van maken: ze treedt opmet haar dansgroep Dalla Diva's en ….Dan weten mensen dat je zowel optreedt alsdoceert. DAT IK DANS STAAT EIGENLIJK AL INDE EERSTE ZIN EN ZIT GENOEG IN DE TEKST.2. Ik zal wulps veranderen in uitdagend. Maarhou het wel bij rondspringen op een podium, jeeigen suggestie, want entertainen zegt nietgenoeg. ... VOORUIT, MAAR MOGEN IN DIE ZINdanseressen DAN WEL 'dames' WORDEN.De eindredacteur kijkt naar de grote lijnen enzal mij, mocht dat nodig zijn, vragen eventueleveranderingen te maken. Er kijkt wel altijd nogeen tekstredacteur naar. Is bij ieder blad zo.Maar die let vooral op taalfouten en of hetgrammaticaal lekker loopt. Zij behandelt detekst met respect.Hoop dat je er nu ook een beetje vertrouwen inhebt. JA HOOR, EEN BEETJE WEL. HELAAS ZIJNWE DOOR SCHADE EN SCHANDE WIJSGEWORDEN, HET ORIENTALISME EN DECLICHÉS ZIJN ERG HARDNEKKIG. IK WACHTNOG EVEN OP DE LAATSTE VERSIE.GRTJS, LAUDIEGroetjes, I.

Hoi Laudie,Zal er choreografe van maken. En 'dames'. Ikzal je de definitieve versie sturen, maar datduurt nog even, want de tekstredacteur kijkt

pas naar de tekst als het hele LINDA nummerklaar is. En ik weet niet wanneer dat is. Zal pasergens in juli zijn. Maar je kunt eropvertrouwen dat het de versie wordt zoals ie nuis. En anders hoor je het echt van mij.Alsjeblieft: heb ook een klein beetje vertrouwenin mij. Ik heb echt nog nooit zoveelaanpassingen moeten doen, en ook gedaan.De moed begint me nu echt een beetje in deschoenen te zakken.Groetjes, I.

Zondag 3 juni 2012 22:37Ha I.,Graag wil ik je uitnodigen voor een voorstellingin Utrecht op 24 juni aanstaande om 15.30 uurin Theater Kikker. Laat me even weten of jedaar gebruik van wilt maken, dan zet ik je mettwee kaartjes op de gastenlijst. Hier een linkjemet de informatie: www.buikdans.nl/agenda/Stuur je mij de tekst van de laatste versie nogeven door? Moed in de schoenen is herken-baar, dat gevoel hebben wij regelmatig, maargelukkig bestaat er (dankzij of ondanks deoriëntaalse dans) zoiets als vrouwenpower ;-).Take care!Groetjes, Laudie

Dinsdag 5 juni 2012 11:33Hoi Laudie,Allereerst hartelijk dank voor de uitnodiging.Heel leuk! Helaas kan ik niet, omdat ik datweekend met een vriendin in de Franse Arden-nen aan het wandelen ben. Ook prettig. Maarwie weet komt er nog een ander moment… Ikheb contact gehad met de eindredacteur. Ze iszeer enthousiast over je verhaal. Ze vindt hetgedeelte over het maken van oogcontact methet publiek erg mooi. Ze begrijpt de gevoelig-heden. Vindt zelfs dat we de vooroordelen nogiets meer mogen benadrukken. Heb de zin: 'ikbegrijp die vreselijke vooroordelen etc'veranderd in : 'helaas hebben we nog steedste maken met….' Zie bijlage. Heb met haarafgesproken dat als de tekstredacteur ernaargekeken heeft de tekst aan mij wordtteruggestuurd. Ik mail hem dan naar jou dankun jij er nog even naar kijken. Dit zal wel pasin de loop van juli worden. De serie komt nietin het september, maar in het oktober nummer.Er zijn twee thema's omgedraaid. Hetoktobernummer ligt overigens half septemberin de winkel. Ik ben heel erg benieuwd naar defoto's. Hoop op een mooie en kleurrijke seriemet prachtige, enthousiaste vrouwen. Als hetgoed is word je binnenkort benaderd voor deshoot. Ik wens je in ieder geval heel veelplezier! Laat je lekker in de watten leggen engeniet ervan!Groetjes, I.

Page 15: Raqs wa Risala · toestemming van de maker. Het in zijn geheel doormailen van het pdf bestand en het maken van printjes voor eigen gebruik zijn toegestaan. ISSN: 2210-3074 Voorwoord

Raqs wa Risala, nummer 29, september 2012, blz. 15

Versie 5. Laudie Vrancken (48 jaar) danst al25 jaar. Ze maakt dansvoorstellingen engeeft les op een buikdansopleiding.Ik trad eens op in een Egyptisch restaurant.Aan een van de tafels zat een echtpaar. Deman en vrouw wierpen elkaar een verschrikteblik toe, zo van ‘O help, een buikdanseres!Gauw dooreten!’ Ik begon te dansen. Maaktesubtiel oogcontact. Het bestek werdneergelegd. Het eten werd koud. Na afloopkwam het stel naar me toe. Diep onder deindruk en duidelijk geroerd. Ze wisten niet dathet zo’n mooie dans was. Hier doe ik het voor.Dit is het unieke van oriëntaalse dans:communiceren met je publiek. Ik dans nietalleen voor, maar ook met mijn publiek. Neemze mee in de muziek en mijn gevoel. Het geeftmij als danseres ook volledige controle. Ikbepaal wat er gebeurt. Vrouwenpower.

Helaas hebben we nog altijd te maken methardnekkige vooroordelen. En er zijn ‘dames’,die deze clichés bevestigen door uitdagend opeen podium rond te springen in een te blootglitterkostuum. Maar buikdansen is veel meer.Het gaat over sierlijkheid, kwetsbaarheid enkracht. Het gaat over vrouw-zijn in allefacetten. De ideale uitlaatklep, waar ik mezelfhelemaal in kwijt kan.

Ook in de Arabische wereld heeft buikdanseneen slecht imago. Toen mijn Tunesischeschoonfamilie ontdekte dat ik buikdanste,deden meteen de wildste geruchten de ronde.Ik zou zelfs strippen. Op aandringen van mijnman heb ik op de bruiloft van zijn jongste broereen optreden verzorgd. Trillend als een rietje.Sindsdien is mijn schoonmoeder m’n grootstefan.

Intussen heeft de fotoshoot plaatsgevonden. Ikmoet ervan uitgaan dat de tekst niet meerverandert en hopen dat ik kan leven met defoto die gekozen is uit 150 plaatjes in eenkwartiertje. Op zich een bijzondere ervaring ineen professionele fotostudio met een visagisteen alles erop en eraan, die ik samen met mijndanscollega Mariska kon delen. Wat wij ookdeelden was de discussie met de tekstschrijf-ster. In de volgende Raqs wa Risala meer overde woordenstrijd van Mariska.

In september verschijnt het oktobernummermet het 1001 nachtthema. Ik ben benieuwd.

Laudie Vrancken (Ahlem)

Advertentie

Een dansproject als ode aan delegendarischeOum Kalthoum

Voor de pauze optredens van artiestenen leerlingen uit heel Nederland: Ahlem,

Caroline, Chadina & groep e.a.In het tweede deel een choreografie opde originele versie van het nummer van

Oum Kalthoum ‘Alf Leila Wa Leila’oftewel Duizend-en-één-nacht

gedanst door Farah, Isandria, Kyria,Noor & Sahar

Zondag 25 november, 15:30 uur,Kumulustheater, Maastricht,

www.kumulus.nl

Entree € 16,-. Online kaartverkoop vanaf1 oktober via www.aslisharqi.nl

Reserveren kan via [email protected]

Page 16: Raqs wa Risala · toestemming van de maker. Het in zijn geheel doormailen van het pdf bestand en het maken van printjes voor eigen gebruik zijn toegestaan. ISSN: 2210-3074 Voorwoord

Raqs wa Risala, nummer 29, september 2012, blz. 16

n Niet de heupen maar de handen mHoela of hula is een Polynesische dansvorm die onder andere wordt gedanst in Hawaii enTahiti. Sommige van de bewegingen vertonen sterke gelijkenis met die van de buikdans, maarer zijn ook opmerkelijke verschillen. Reden genoeg om deze zomer eens een workshop hoelate volgen. Een leuke en leerzame ervaring.

"Don’t keep your eyes on her hips, her naughtyhula hips, keep your eyes on the hands".

Het is nu al weer weken geleden dat ik deworkshop volgde, maar dit aanstekelijke liedjespookt nog steeds door mijn hoofd. Het waséén van de muziekjes die buikdansdocenteDebbie gebruikte tijdens haar drie uur durende"Workshop huladans voor buikdanseressen" ineen gymzaaltje van een school aan de randvan Amersfoort. Gastvrouw Maaike Prüst hadde zaal sfeervol aangekleed met voile enorganza en er stonden kleine snackjes enonbeperkte hoeveelheden thee. Die kwamgoed van pas in de zomers warme zaal.

De eerste tien minuten van de les konden deleerlingen toekijken hoe onze docente zichhulde in een tribal-fusion stijl oefenkostuum,heel anders dan de raffia rokjes en bloemigetopjes die zij voor ons had meegebracht. Dezetijd werd aan het einde van de les niet

ingehaald. Ook de pauzes vond ik aan delange kant, maar daarmee is meteen het enigenegatieve gezegd dat er over deze workshopte melden valt.

Twee verschillende soorten hoela zijn de revuegepasseerd, die van Tahiti en die van Hawaii.Het precieze onderscheid tussen beide is meniet helemaal duidelijk geworden, maar vooreen eerste kennismaking vond ik het prima zo.

We leerden een paar basis passencombinatiesen hand- en armbewegingen. Alleen devoeten, heupen, armen en handen doen meeaan de hoeladans, het bovenlichaam niet.

BasispassenDe meest elementaire passen zijn, te beginnenmet gewoon rechtop staan met de voetennaast elkaar: stap naar rechts, sluit aan, stapnaar rechts, tik aan met links en hetzelfde weerterug. Tijdens de stappen worden de heupen

Page 17: Raqs wa Risala · toestemming van de maker. Het in zijn geheel doormailen van het pdf bestand en het maken van printjes voor eigen gebruik zijn toegestaan. ISSN: 2210-3074 Voorwoord

Raqs wa Risala, nummer 29, september 2012, blz. 17

meebewogen en bij de 'tik' krijgt de heup vanhet standbeen nog een extra zwiepje mee,waarbij de hiel van het speelbeen iets naarbinnen draait. Deze basispas kan ook wordengedaan met in plaats van een gewone stapeen halve heupcirkel naar voren.

Verder deden we met onze heupen verticaleachten naar binnen, horizontale achten naarbuiten in verschillende snelheden, waarondergrote snelheden die je bij buikdans niet ziet. Endan waren er allerlei gewone heupcirkels,klein, middengroot, langzaam, sneller, kleinesnelle cirkeltjes in één grote. Plus een heup-cirkel waarbij de billen iets naar achteren gaan,een beweging die bij buikdans niet wordtgebruikt. En een andere horizontale acht naarbuiten, waarbij één been afwisselend naarvoren en naar achteren stapt. Een vertrouwdbeeld was de heupcirkel naar buiten aan éénkant, die ik zelf karakteristiek vind voor debekende Egyptische danseres Soheir Zaki.

Dan de horizontale twist met de heupen, terwijlde heupen ook nog naar voren gaan, naarachteren, in een rondje, schuin naar voren,enzovoort, en combinaties van dat alles, met afen toe een kwart draai. En last but not least deshimmy’s die we al kenden van onze buikdans.

Armen en gebarenDe meest basale armbeweging begint metbeide armen iets onder schouderhoogte,ellebogen naar buiten en de vingertoppen vanbeide handen naar elkaar wijzend. De handenzijn ontspannen maar niet slap, de vingersnaast elkaar met de duim tegenover dewijsvinger. Bij de passen naar rechts strekt derechterarm zich in de looprichting, bij depassen naar links de linkerarm. Als alternatiefis er een bij buikdans bekende armstand: deene arm in de looprichting gestrekt, de anderenaar boven. Er was nog iets met de stand vande handen, maar dat ben ik helaas vergeten.

Het eerste deel van de workshop deden wedansbewegingen die meer karakteristiek zijnvoor Tahiti. Het tweede deel was gewijd aanHawaiiaanse dans. Hierbij kwam het accentnog meer op de amen en handen te liggen.Een paar van de gebaren en hun betekenis:

Bergen: beiden armen wijzen naarachteren en omhoog, de ene hoger dan deandere, gecombineerd met een stap naarachteren;Land: beide armen spreiden zich, naarbeneden wijzend met de handpalmen naarbeneden, in combinatie met een stap naarachteren;Regen: wapperende handen naar benedenbewegen, de vingers gespreid;Sterren: met armen en handen naar bovenwijzen, terwijl de vingers zich openen ensluiten;Maan: armen als een losse omlijsting omhet hoofd, handpalmen naar voren;God: armen gestrekt naar boven methandpalmen naar binnen;Zonsopgang: beide armen eerst gestrektnaar één zijkant, één van de armen steektmet een grote boog bovenlangs over naarde andere kant;Wind: één arm in een boog over het hoofdheen;Kleine golfjes: met beide handen tegelijkgolfbeweginkjes naar voren maken;Grote rollende golven: armen maken grotecirkels naar voren en rollen daarbij overelkaar heen.Emotie: kleine rollende golfjes aan delinkerkant;Romantiek: armen omhelzen het lichaam;

Bewegingen die het plukken van bloemensymboliseren, hooghangende bloesem ofeen laag groeiende bloem die we dan opeen elegante manier in ons haar staken.

En een box die ik moeilijk vind om tebeschrijven, waarbij de ene voet de grondaantikt en de tegengestelde elleboog naarboven gaat.

Verder verkennenDeze en meer bewegingen vormden hetmateriaal voor de rest van de middag. Eenkennismaking met een dans die op het eerstegezicht eenvoudig lijkt, maar het niet is. Voormezelf vond ik hem zelfs enigszins confronte-rend: ik merkte hoe de bewegingen van mijnvoeten en heupen steeds slordig werden ophet moment dat ik mijn aandacht verplaatstenaar mijn handen. Een kwestie van veeloefenen, lijkt me, en ook heel belangrijk voormijn buikdansen.

Page 18: Raqs wa Risala · toestemming van de maker. Het in zijn geheel doormailen van het pdf bestand en het maken van printjes voor eigen gebruik zijn toegestaan. ISSN: 2210-3074 Voorwoord

Raqs wa Risala, nummer 29, september 2012, blz. 18

Keep your eyes on the hands

Whenever you’re watching a hula girl dance,You gotta be careful, you’re tempting romance.Don’t keep your eyes on her hips, her naughtyhula hips,Keep your eyes on the hands.

Remember she’s telling a story to you.Her opu is swaying, but don’t watch the view.Don’t concentrate on the swing, it doesn’tmean a thing.Keep your eyes on the hands.

And when her grass skirt goes a-swishing,keep your head and don’t go wishing,That you would like to mow the lawn.

Just keep your eyes on the hands.

Deze workshop heeft mijn eigen belangstellingvoor deze dans, vooral de Hawaiiaanse versie,verder aangewakkerd. Hoe zit het bijvoorbeeldmet deze dans binnen de Hawaiiaansecultuur? Wat betekent het om danseres te zijnop Hawaii? Enzovoort. Ik ga vast nog eens eenworkshop hoela volgen en geniet intussen vande prachtige filmpjes op het Internet. Een paarvoorbeelden:Het dansje dat we hebben ingestudeerd:www.youtube.com/watch?v=LtH3ua38wrUHetzelfde liedje met een andere danseres:www.youtube.com/watch?v=ud7VUHfjDc8

Hier nog een elegante danseres:www.youtube.com/watch?v=zCyj58nImNs

Voor de mooiste hoelafilmpjes kun je het bestebeginnen met googlen op "merrie monarchhula". Het "Merrie Monarch Festival" eert deHawaiiaanse Koning David Kal kaua die dedans, die aan het begin van de 19e eeuw doormissionarissen te erotisch werd gevonden endaarom werd verboden, in ere heeft hersteld.Maar daarover in een volgend artikel meer.

ZelfspotEn tot slot nog iets over dat liedje dat me nietloslaat. Hiernaast is een deel van de song-tekst te lezen.

Ik vraag me namelijk af of er een buikdans-liedje bestaat of zou kunnen bestaan dat opdezelfde manier de spot drijft met het sensuelevan de dans en waarop toch door Hawaiianenserieus wordt gedanst. De Hawaiianen hebbeneen tijd gekend dat 'hun' dans echt verboden isgeweest. Zou dat er iets mee te makenhebben?

Judith Scheepstra(Foto’s, niet van de workshop, © Catatoniqueen Ron Ardis)

BronnenWikipedia http://en.wikipedia.org/wiki/Hulahttp://nl.wikipedia.org/wiki/HulaWikimedia Commonshttp://commons.wikimedia.org/wiki/Category:HulaOfficial Web Site of Merrie Monarch Festivalwww.merriemonarch.com

Page 19: Raqs wa Risala · toestemming van de maker. Het in zijn geheel doormailen van het pdf bestand en het maken van printjes voor eigen gebruik zijn toegestaan. ISSN: 2210-3074 Voorwoord

Raqs wa Risala, nummer 29, september 2012, blz. 19

n Oosterse Art Nouveau in aquarel mDe Frans-Britse Edmund Dulac is één van de bekendste Europese illustratoren van detwintigste eeuw. Hij heeft meerdere boeken met vertellingen van duizend-en-één nacht op zijnnaam staan. Deze illustraties en ook andere werken van zijn hand zijn zeer de moeite waard.Waarom dat zo is, kunnen we zelf zien op de vele websites waar werk van hem wordt verkocht,maar vooral ook aan de prachtige gedigitaliseerde boeken die op het Internet te vinden zijn.

Edmond Dulac werd op 22 oktober 1882geboren in het Franse Toulouse en was hetenige kind van Pierre Henri Aristide Dulac enMarie Catherine Pauline Rieu. Tijdens zijnopleiding aan het Lycée de Toulouse werdduidelijk dat Dulac talent had voor tekenen. Alszestienjarige was hij al zover dat hij professio-neel Art Nouveau werk kon maken.

Na twee jaar rechten te hebben gestudeerdaan de Universiteit van Toulouse ging Dulac in1900 fulltime studeren aan de École desBeaux Arts. He won in 1901 en 1903 dejaarlijkse Grand Prix van de school. In 1903won hij een beurs voor een korte studie aan deAcadémie Julien in Parijs. Zijn huwelijk met deAmerikaanse Alice May de Marini liep op deklippen en hij vertrok in 1904 naar Engeland.Als rechtgeaarde anglofiel veranderde hij despelling van zijn voornaam in "Edmund".

Jane EyreDulac had in Engeland meteen succes. Kort nazijn aankomst sloot hij zich aan bij de LondonSketch Club en later bij de St. John's Art Club.Zijn eerste opdracht was het illustreren van hetboek "Jane Eyre" van Charlotte Brontë vooruitgeverij J.M. Dent. Daarna startte hij zijnsamenwerking met de Leicester Gallery anduitgever Hodder & Stoughton. Het was dezelaatste samenwerking die leidde tot depublicatie van onder meer "Stories from TheArabian Nights" (1907) met 50 kleurenplaten,William Shakespeare's “The Tempest” (1908)met 40 illustraties in kleur, "The Rubaiyat ofOmar Khayyam” (1909), "Stories from HansChristian Andersen" (1911) en "The Bells andOther Poems by Edgar Allan Poe" (1912).

De aquarel was zijn favoriete medium. Van1890 tot 1920 floreerde de Britse boekillustra-tiekunst en met Dulac's carrière ging hetuitstekend. Hij werkte ook samen met zijnvrienden W. B. Yeats and Sir ThomasBeecham aan diverse theaterprojecten. In1920 componeerde hij music voor eenproductie of Yeats's "At the Hawk's Well".Yeats, Dulac en Ezra Pound produceerdenJapanse No-spelen, waarvoor Dulac deontwerpen voor de kostuums, sets en make-upvoor zijn rekening nam en de muziekcomponeerde. Het no-spel, of kortweg no is

een vorm van klassiek Japans muzikaal dramadie sinds de 14e eeuw wordt uitgevoerd.

In april 1911 trouwde Dulac met de Duits-Italiaanse Elsa Arnalice Bignardi. Hij verkreegop 17 februari 1912 de Britse nationaliteit.

Gouden tijd voorbijTijdens de Eerste Wereldoorlog werkte Dulaconder andere aan een boek dat bedoeld wasom fondsen te werven voor een liefdadigheids-instelling: ''Edmund Dulac's Picture Book forthe French Red Cross''. In 1920 werden degevolgen van de Eerste Wereldoorlog voel-baar. De gouden tijd voor Britse boekillustratiewas voorbij; het geïllustreerde boek voorvolwassenen had zijn langste tijd gehad.Dulac's was nu niet meer zeker van een vastinkomen, vooral toen ook "The Outlook" stoptemet het publiceren van Dulac's cartoons.Hoewel hij nog in zijn levensonderhoud konvoorzien met het maken van portretten enregelmatige opdrachten voor de omslagen van

Page 20: Raqs wa Risala · toestemming van de maker. Het in zijn geheel doormailen van het pdf bestand en het maken van printjes voor eigen gebruik zijn toegestaan. ISSN: 2210-3074 Voorwoord

Raqs wa Risala, nummer 29, september 2012, blz. 20

de "American Weekly" en voor postzegels,bleef geld een probleem in zijn leven. Inaugustus 1923 gingen Dulac en Elsa uit elkaaren binnen een jaar trok zijn goede vriendinHelen de Vere Beauclerk bij hem in. Zij zou totaan zijn dood zijn levenspartner blijven.

Tegen de tijd dat de Tweede Wereldoorloguitbrak, was Dulac een autoriteit geworden inhet ontwerpen van postzegels. Zijn werk in deoorlog culmineerde in een overwinningspost-zegel voor Frankrijk, waarbij hij Léa Rixens,weduwe van Émile Rixens vroeg om model testaan van Marianne de Londres. Ook ontwierphij bankbiljetten voor het vrije Frankrijk, speel-kaarten, chocoladedozen, medailles en nogveel meer.

Tegen het einde van zijn loopbaan keerdeDulac terug naar het illustreren van kinder-boeken, met hetzelfde perfectionisme dat zokarakteristiek was voor zijn werk. Hij was metéén van dergelijke projecten bezig, toen hij op25 mei 1953, op zeventigjarige leeftijd overleedaan een hartaanval.

Dans en 1001 nachtOp het internet zijn verschillende duizend-en-één nacht boeken te vinden met illustraties vanEdmund Dulac, zoals: "Stories From TheArabian Nights" (1907), "Stories From TheArabian Nights" (1911), "Princess Badoura, aTale From The Arabian Nights” (1913),"Sinbad The Sailor & Other Stories From TheArabian Nights" (1914). Ze zijn stuk voor stukprachtig om te zien, hoewel de Art Nouveauvrouwen er in zijn eerste twee duizend-en-éénnacht boeken stukken beter vanaf komen dande mannen, die meestal meer doen denkenaan een Arabische versie van Paulus deBoskabouter.

Zoals in vrijwel alle duizend-en-één nachtboeken die ik tot nu toe heb gezien, wordt deslavin Morgiana dansend afgebeeld in hetverhaal van Ali Baba en de veertig rovers.Andere dansende personages komen over hetalgemeen niet voor, maar wel bij Dulac. In hetboek "Sinbad the sailor & other stories fromthe Arabian nights" vinden we een Aladdin diedanst met zijn bruid en bij het “Verhaal van dederde derwisj” zien we entertainment metmuziek en dans.

Perzische miniaturen en Japanse prentenBij het maken van zijn duizend-en-één nachtillustraties kwam het goed van pas dat Dulac

Page 21: Raqs wa Risala · toestemming van de maker. Het in zijn geheel doormailen van het pdf bestand en het maken van printjes voor eigen gebruik zijn toegestaan. ISSN: 2210-3074 Voorwoord

Raqs wa Risala, nummer 29, september 2012, blz. 21

al heel jong had kunnen kennismaken metoosterse kunst. Zijn vader reisde veel en namdaarbij oriëntaalse kunst mee die de jongeEdmond kon bestuderen en kopiëren. Zijn oomin Toulouse importeerde goederen uit hetVerre Oosten en handelde in Japanse prenten.Vooral in de plaatjes van "Princess Badoura"en "Sinbad The Sailor" zijn de invloeden vanPerzische miniaturen en Japanse prentenduidelijk herkenbaar. (Net als er westerseinvloeden zichtbaar waren in het Perzischewerk van Sani ol-Molk; zie Raqs wa Risala 25)

De illustraties bij dit artikel zijn natuurlijk maareen fractie van alles dat Dulac in zijnwerkzame leven heeft gemaakt. Ik zou zeggen:klik eens op een paar van de links in de lijstmet bronnen en geniet van de kleurige,fantasierijke plaatjes.

Judith Scheepstra(Illustraties met toestemming overgenomenvan http://chestofbooks.com)

Bronnenhttp://en.wikipedia.org/wiki/Edmund_Dulachttp://nl.wikipedia.org/wiki/Edmund_DulacJVJ Publishing www.bpib.com/illustrat/dulac.htmEdmund Dulac: An Inventory of His Collection at theHarry Ransom Humanities Research Centerhttp://tinyurl.com/dulac001Edmund Dulac: Art for Fairy Tales, Myths andLegends http://tinyurl.com/dulac002Laurence Housman - Stories From The ArabianNights, Hodder & Stoughton, 1907http://archive.org/details/storiesarabian00housmissLaurence Housman - Stories From The ArabianNights, Hodder & Stoughton, 1911http://chestofbooks.com/fairy-tale/Arabian-NightsLaurence Housman - Princess Badoura, a TaleFrom The Arabian Nights, Hodder & Stoughton,1913http://archive.org/details/princessbadourat00housEdmund Dulac - Sinbad The Sailor & Other StoriesFrom The Arabian Nights, Hodder & Stoughton,1914http://archive.org/details/sinbadsailorothe00dulaRobert Irwin - Visions of the Jinn, Illustrators of theArabian Nights, The Arcadian Library Studies in theArcadian Library, 2011Jeff A. Menges - Arabian Nights Illustrated: Art ofDulac, Folkard, Parrish and Others, DoverPublications, 2008

Page 22: Raqs wa Risala · toestemming van de maker. Het in zijn geheel doormailen van het pdf bestand en het maken van printjes voor eigen gebruik zijn toegestaan. ISSN: 2210-3074 Voorwoord

Raqs wa Risala, nummer 29, september 2012, blz. 22

n Agenda m

Thema workshops

Start: Woensdag 8 augustus 2012 om 19:30 uurEinde: Woensdag 5 september 2012 om 22:00 uurLocatie: a2o-cultuur(t)huis Antwerpen-Deurne:August Van de Wielelei 65Kosten: € 25Website: www.buikdans.net

5 woensdagavonden voor (half)gevorderden,telkens rond 1 specifiek thema en begeleid doorVera van Amana Dance Theatre. Achtereenvolgenskomen aan bod: Saaidi (8/8), Klassiek (15/8), Baladi(22/8), Shaabi & Pop (29/8), Taksim & drumsolo(5/9). De workshops zijn als reeks of elk afzonderlijkte volgen.

Kennismaking met Buikdansen

Start: Zaterdag 1 september 2012 om 11:00 uurEinde: Zaterdag 1 september 2012 om 13:00 uurLocatie: Buikdansstudio, Eikenweg 66, 1092 CBAmsterdamKosten: € 30Website:www.buikdanslijn.nl/buikdans_workshop.html

Buikdanseres Shaheen geeft in de Buikdansstudioin Amsterdam Oost een gevarieerde introductieworkshop voor beginsters, waarin je basis-buikdansbewegingen en eenvoudigepassencombinaties leert en uitleg krijgt over degeschiedenis en achtergronden van de buikdans.Deze workshop bereidt je voor op een wekelijkseBuikdanscursus voor (Absolute) Beginsters opdonderdagavonden 19.00u (volwassenen). Startnieuwe buikdanslessen in de week van 17september.

Klassiek & Sluier

Start: Zondag 9 september 2012 om 14:00 uurEinde: Zondag 9 september 2012 om 18:00 uurLocatie: Antwerpen, August Van de Wielelei 65Kosten: € 40Website: www.buikdans.net

Klassieke stijl is de gegroeid tijdens de hoogtijdagenvan de buikdans en de Egyptische musicals. Metlyrische en gracieuze bewegingen. Sierlijk, verfijnden poëtisch. Sluierdans is daarbij een mooieaanvulling: een mysterieus spel van onthullen enverhullen, en van dansen met de lucht. Met Vera(Amana Dance Theatre).

Belly Dance Gala Show

Start: Zaterdag 15 september 2012 om 21:40 uurEinde: Zaterdag 15 september 2012 om 22:15 uurLocatie: Claudius Prinsenlaan 8 Breda CentrumKosten: gratisWebsite: www.badra.nl

De 30ste editie van KAM belooft weer een bijzonderwaardevol, gezellig en leuk evenement te worden.Tijdens dit evenement kunnen mensen kennismaken met verschillende kunstvormen. Ook BadraFalak samen met speciale gasten uit AmsterdamAisa Lafour and Deyy el Amar Ensemble, zullen ditjaar meedoen aan dit prachtige evenement in deChasse Theater Breda.

HABAIB Festival Cairo

Start: Maandag 17 september 2012Einde: Dinsdag 25 september 2012Locatie: Pyramids Park Resort, Cairo, EgyptWebsite: www.alisherif.com

From my many years of teaching and performanceexperience, it is with pleasure that I, Ali Sherif, inviteyou to join me as I present Habaib Festival. WithProfessional Experienced Quality Instructors forEgyptian, Folk & Oriental Dance. Enter my world ofEgyptian Dance and Culture and experience thedifference! Teachers and Guest Performers: AbdelFettah Naeem Aida Amar Lammar AnuschAlawerdian Atef Metkal Chronis Taxidis CocoEvelina Papazova Fereshteh Hosseini HassaanSaber Hassan Afifi Ines Karu Jacy Leyla Amir LiaVerra Mervet Zaza Mohamed Helmy Nabil MabroukRaafat Abou Hagar Saffaa Samira Sitara WaelToork Ali Sherif. Gala Stars: Hegazy Metkal, MonaEl Said, Saad El Sogheyar

Gentle Oriental

Start: Donderdag 20 september 2012 om 19:00 uurEinde: Donderdag 20 september 2012 om 20:25uurLocatie: Buikdansstudio, Eikenweg 66, 1092 CBAmsterdamKosten: € 16,-Website: www.buikdanslijn.nl

Shaheen geeft een buikdansworkshop in rustigertempo, lekker relaxed bewegen, voor 50 dames envoor wie niet heel intensief kan/wil dansen. Niveau:alle niveaus. inschrijven: bel ons 020-6868677 ofstuur een mailtje [email protected]

Page 23: Raqs wa Risala · toestemming van de maker. Het in zijn geheel doormailen van het pdf bestand en het maken van printjes voor eigen gebruik zijn toegestaan. ISSN: 2210-3074 Voorwoord

Raqs wa Risala, nummer 29, september 2012, blz. 23

Asli Sharqi 2012

Start: Vrijdag 28 september 2012Einde: Zondag 30 september 2012Locatie: Theater De Regentes, Den HaagWebsite: www.aslisharqi.nl

Internationaal festival voor originele oriëntaalsebuikdans. Van traditioneel tot experimenteel en allesdaartussen; gevarieerd en inspirerend. Metworkshops, voorstellingen, film en documentaire,debat, meet and greet, open podium, bazaar, partymet DJ en dat alles in een prettige oriëntaalse sfeer.

Brussel Ya Salam Festival 2012

Start: Vrijdag 12 oktober 2012Einde: Vrijdag 12 oktober 2012Locatie: Show: Theatre des 2 Gares in Brussels/Workshop: Centre Sportif Brussels-EtterbeekKosten: gratisWebsite: www.yasalamfestival.org

The 12th International Oriental Dance Festival ,presented by Nuriyya and organized bu ICODACasbl. Starring: Mohamed El Hosseny ( Egypt/Finland) Aleya (USA/Egypt)) Raed Abdelghany(Egypt/ France) Stellar Azhir ( Greece) Anusch(Netherlands) Naila (France) Kayla (Belgium) andProf Dr Hassan Khalil (Egypt/ Belgium) 2 FestivalShows (Fri 12 & Sat 14 October) at Theatre des 2Gares in Brussels, Workshop program Fri, Sat &Sun at Centre Sportif Brussels-Etterbeek

Workshop BollyBelly met Anusch

Start: Zondag 14 oktober 2012 om 15:00 uurEinde: Zondag 14 oktober 2012 om 18:00 uurLocatie: Danshuis Nitsanim, Genemuidenstraat208, Den HaagKosten: € 35,00

Weleens aan BollyBelly gedaan? Nee? Dan is diteen mooie kans om er kennis mee te maken. Heb jewel al aan BollyBelly gedaan, ook dan is dezeworkshop een aanrader. Anusch zal ons een mooiechoreografie leren. BollyBelly is een combinatie vanBollywood en Bellydance, beide dansvormenontmoeten elkaar tijdens deze workshop. En diecombinatie maakt BollyBelly tot een boeiende,verrassende en vrolijke dans, die je zal inspireren.De workshop is inclusief catering. Informatie enopgeven bij Shahira-Linda, tel. 06-12226454, e-mail: [email protected].

Dansreis Turkije

Start: Donderdag 18 oktober 2012Einde: Donderdag 25 oktober 2012Locatie: TurkijeKosten: € 750Website: http://sheherazade-bazaar.nl

Van 18 tot 25 oktober 2012 is er opnieuw eenbuikdansreis naar midden Turkije; Cappadocië.Voor verdere info: [email protected]

Workshops met prof. dr. Hassan Khalil

Start: Zaterdag 17 november 2012 om 11:00 uurEinde: Zondag 18 november 2012 om 15:45 uurLocatie: Danshuis Nitsanim, Genemuidenstraat208, Den HaagKosten: € 60

Ook dit jaar komt prof. dr. Hassan Khalil naarNederland. Met drie geweldige workshops. Op 17november: workshop 1, 11.00-14.00 uur: MelayaLeff - Idella Ya Rashtu, (folklore, dans is uit PortSaid). Workshop 2, 15.00-18.00 uur: Khaleegy -Fatouma 'injer', (Khaleegy uit Koeweit). 18november, 11.00-15.45 uur: Nieuw ModernOriëntaals. Extra: het is mogelijk om op vrijdag 16november, op afspraak, een privéles bij HassanKhalil te volgen. Prijs op aanvraag. Voor cateringtijdens de workshops wordt gezorgd. Informatie:Shahira-Linda, mobiel 06-12226454, e-mail:[email protected].

In-Spiritual Oriental Party Amsterdam

Start: Zondag 18 november 2012Einde: Zondag 18 november 2012Locatie: Global DanceLab, AmsterdamWebsite: www.buikdans.nl

Kijk op de website voor meer informatie.

Dansreis naar Zuid-Egypte

Start: Donderdag 10 januari 2013 om 12:25 uurEinde: Donderdag 17 januari 2013 om 23:30 uurLocatie: Luxor, EgypteKosten: € 600/1000Website: www.bellydancetravel.nl

Dansreis vol dansfeesten en lessen in zuid-egyptische danstradities, zoals Nubisch, Ghawazeeen Saïdi. We bezoeken tempels, graven en deplaatselijke bevolking, maken fietstochten en wie wilkan schilderen.