Rapportage Villamedia community v 1 - Stimuleringsfonds voor de … · 2018. 9. 30. · Social...

27
1 Rapportage Villamedia community v 1.0 Inhoudsopgave: 1. Inleiding 2 2. Social media – de hype voorbij 4 3. De onderzoeksvragen 6 4. Techniek, bouw en aansturing 8 5. Ervaringen gebruikers 12 6. Huidige status in cijfers 14 7. Plannen voor de toekomst 15 8. Conclusie 19 9. Bijlagen: a. Financiële verantwoording b. Resultaten enquête c. Diagnostics

Transcript of Rapportage Villamedia community v 1 - Stimuleringsfonds voor de … · 2018. 9. 30. · Social...

Page 1: Rapportage Villamedia community v 1 - Stimuleringsfonds voor de … · 2018. 9. 30. · Social media – de hype voorbij Om de pilot goed te kunnen waarderen en de uitkomsten van

1

Rapportage Villamedia community v 1.0

Inhoudsopgave:

1. Inleiding 2 2. Social media – de hype voorbij 4 3. De onderzoeksvragen 6 4. Techniek, bouw en aansturing 8 5. Ervaringen gebruikers 12 6. Huidige status in cijfers 14 7. Plannen voor de toekomst 15 8. Conclusie 19

9. Bijlagen:

a. Financiële verantwoording b. Resultaten enquête c. Diagnostics

Page 2: Rapportage Villamedia community v 1 - Stimuleringsfonds voor de … · 2018. 9. 30. · Social media – de hype voorbij Om de pilot goed te kunnen waarderen en de uitkomsten van

2

Inleiding Ruim drie jaar geleden verzocht de NVJ en haar uitgeverij Villamedia het Stimuleringsfonds voor de media om een financiële ondersteuning bij het opbouwen van een digitale community voor professionals. De bedoeling was om zelf een online gemeenschap te bouwen als een pilot, die inzicht moest verschaffen in de hindernissen en successen in journalistieke uitwerking, moderatie en techniek die bij zo’n project aan het licht zouden komen. Het project moest antwoord geven op de volgende onderzoeksvragen:

1. In hoeverre leidt het deelnemen aan een community tot een andere waardering van de journalistieke activiteiten van het bijbehorende medium?

En, als belangrijke tweede vraag:

2. In hoeverre is een professionele community een adequate manier om de service- en debatfunctie van een journalistiek medium invulling te geven?

De eerste vraag naar waardering is een marketinggerichte vraag naar de binding met de lezersgroep, een vraag die met kwalitatieve interviews van communityleden en controlegroep is onderzocht.

De tweede vraag onderzoekt het nut van een community vanuit een journalistiek redactioneel oogpunt: levert een digitale gemeenschap een inhoudelijke bijdrage aan blad of site? Kwantitatieve gegevens over deelname aan de site, bezoekgegevens en een telling van de diverse output vanuit de community naar Villamedia en (voorheen) De Journalist hebben – samen met de kwalitatieve gegevens – interessante inzichten opgeleverd.

Om de vragen goed te kunnen beantwoorden is er destijds voor gekozen om zelf te gaan bouwen en niet aan te haken bij de toen al bestaande netwerken zoals LinkedIn. Daarvoor werd een aantal belangrijke overwegingen gegeven.

Ten eerste werden de bestaande communities geacht niet voldoende toegesneden te zijn op de communicatie die tussen journalisten zou moeten ontstaan. LinkedIn was destijds bijvoorbeeld nog weinig communicatief, en Hyves gold als minder geschikt voor professionals. De stormachtige groei van Facebook en Twitter was drie jaar geleden niet te voorzien. FB werd vooral gezien als succesvolle tegenhanger van Hyves in Amerika. Twitter bestond helemaal nog niet. Journalisten in Nederland, zo was de gedachte, vormen een zeer specifieke groep die op maat bediend moet worden om effectief te kunnen zijn. Voorbeelden voor die specifieke behoeften waren een journalistieke agenda, het al of niet afschermen van de identiteit van een deelnemer, de eventuele koppeling met een freelance vacaturebank, het coachen van jonge journalisten door ervaren rotten, het verkrijgen van juridisch advies online en het bij elkaar checken van bronnen in een afgeschermde omgeving.

Daarnaast moest de site ook een toegevoegde journalistieke waarde hebben voor Villamedia en De Journalist. Daarvan kan alleen sprake zijn als die gemeenschap ook is toegesneden op die media. Daardoor kan de site ook in de toekomst een kraamkamer worden van specifiek journalistieke ICT-toepassingen. Ook werd voorzien dat bouwen en hosten van een eigen journalistieke community bestendiger zou zijn: de doelgroep zou in

Page 3: Rapportage Villamedia community v 1 - Stimuleringsfonds voor de … · 2018. 9. 30. · Social media – de hype voorbij Om de pilot goed te kunnen waarderen en de uitkomsten van

3

een passende omgeving verkeren en de continuïteit zou beter gewaarborgd zijn door de coördinerende rol van beroepsorganisatie en uitgever NVJ. Bovendien zou het door de overzichtelijke groep deelnemers gemakkelijk zijn om meningen over gebruik, nut en gemak te peilen en dat zou dan bijdragen aan antwoord op de onderzoeksvragen.

Het bouwen van een community van professionals, zo dachten de projectleiders, is niet meer uniek maar was ten tijde van de start ook zeker geen gesneden koek. Naast de geslaagde voorbeelden heeft een online gemeenschap als journalistiek middel ook een experimenteel karakter, een risico dat nu nog vaak voor een uitgever in zijn geheel niet te dragen is. Met die vaststelling werd meteen beargumenteerd dat juist de Villa/DJ-community als een onderzoeksproject van het Stimuleringsfonds kon dienen, om uiteindelijk voor alle Nederlandse journalisten ten nutte te zijn. De bouwfase maakt dan ook integraal onderdeel uit van het onderzoek.

Sindsdien heeft het fenomeen social media een vlucht genomen die niemand had kunnen voorzien. Tegen een decor van die explosieve groei moeten de resultaten van de pilot worden gewogen. Aspecten van gebruikerservaring, toegankelijkheid en marktplaats worden sterk beïnvloed door de ervaringen die gebruikers op andere communities opdoen. Dat heeft overigens een behoorlijke groei van de community niet in de weg gestaan - zij het na een aarzelende start.

Voor de NVJ is het hele traject niet alleen boeiend, maar ook uiterst leerzaam geweest. Met de ervaringen en met vallen en opstaan is een strategie ontwikkeld voor goede communicatie met de achterban en met de hele journalistieke gemeenschap, en voor social media in het algemeen. Daar heeft het project community een onmisbare bijdrage aan geleverd.

Page 4: Rapportage Villamedia community v 1 - Stimuleringsfonds voor de … · 2018. 9. 30. · Social media – de hype voorbij Om de pilot goed te kunnen waarderen en de uitkomsten van

4

Social media – de hype voorbij Om de pilot goed te kunnen waarderen en de uitkomsten van het onderzoek in het juiste perspectief te zetten, geven we eerst een indruk van de parallelle ontwikkeling van social media in bredere zin. We willen de rap voortschrijdende inzichten graag delen als onderdeel van de complete beoordeling, maar zeker ook voor breder nut in de beroepsgroep.

Voor elke instantie, vereniging, bedrijf of andere groep personen bestaan zeer uiteenlopende redenen om actief te worden op social media, en een online community te vormen. We lichten er een paar uit.

1. Contact

De meest voor de hand liggende reden: men gebruikt internet om een groep mensen te bereiken en die in staat te stellen met elkaar in contact te komen.

2. Een gedeelde passie Hier is de samenbindende factor een gezamenlijk beleefde passie als een hobby zoals vissen of een club mensen die houdt van een bepaald automerk.

3. Vragen of gedeelde smart Het domein waar bijvoorbeeld patiëntenverenigingen actief zijn. Ingezet voor uitwisseling van informatie voor en door lotgenoten. Ook consumentenplatforms horen hierbij.

4. Krachten bundelen Vaak ingezet bij vrijwilligersorganisaties, die social media gebruiken als verbinding voor bijvoorbeeld actievoeren.

5. Erkenning Sites die gebruikers de status van goede leverancier van informatie kunnen verlenen. Gaat vaak over deskundigheid op gebied van apparaten, IT en software

6. Beloning Samen goedkoper inkopen, aanbiedingen.

Een levendige community combineert zoveel mogelijk van deze elementen, zeker als het om een afgesloten community voor professionals gaat. Bouw en gebruik van de villamedia community en goed screenen van het umfeld heeft ook inzicht opgeleverd in de voordelen voor organisaties die een community willen starten.

• Meer binding, meer contact, meer bereik • Dialoog met leden en sector • Betere diensten, innovatie • Zichtbaar vooruitstrevend • Meer content dan je zelf kunt leveren • Betere contacten, sneller inzicht • Snellere communicatie • Mogelijkheden om te besparen op kosten • Actief kennis van de achterban benutten • Weten wat er speelt en hoe er over je gesproken wordt.

Page 5: Rapportage Villamedia community v 1 - Stimuleringsfonds voor de … · 2018. 9. 30. · Social media – de hype voorbij Om de pilot goed te kunnen waarderen en de uitkomsten van

5

Al deze inzichten waren nog niet bekend toen Villamedia haar community ging opzetten. Ze zijn nog steeds niet wijdverbreid bekend, maar mogen voor de waardering van het eindresultaat niet ontbreken. Uiteindelijk kunnen journalisten worden gezien als early adopters van alle nieuwe media, die snel en vaak doeltreffend beoordelen of een netwerk bruikbaar is. Bruikbaar laat zich in dit verband omschrijven als nuttig in de directe zin: levert leads naar werk op, biedt de mogelijkheid jezelf in de markt te zetten, biedt inzicht in professionele mogelijkheden; geeft voordeeltjes. Voor diepe vak discussies of puur voor het aspect van verbinden en verkeren onder je “peers” is de Villamedia community niet top of mind in de beroepsgroep.

Voor de NVJ als organisatie zijn een aantal strategische doelstellingen te beschrijven in relatie tot social media en het in stand houden van een online community.

Op termijn zijn er nog meer mogelijkheden die tot versterking van de organisatie kunnen leiden en waar aan te verdienen valt.

• Ledenwinst • Continu campagne voor werving • Exploitatie van bereik • Kickback op marktplaats • Exploitatie van bereik • Verkoop van relevante artikelen

Inzicht in het verloop van de pilot en inzicht in de ontwikkeling van social media hebben er in de NVJ toe geleid dat beleid is ontwikkeld voor het verder doorbouwen aan de community, het verder professionaliseren van de uitgeverij en het inrichten van een beleid op gebied van social media in het algemeen.

Page 6: Rapportage Villamedia community v 1 - Stimuleringsfonds voor de … · 2018. 9. 30. · Social media – de hype voorbij Om de pilot goed te kunnen waarderen en de uitkomsten van

6

De vragen van het onderzoek – en de antwoorden De eerste vraag ging over waardering, in hoeverre deelnemen aan een community tot een andere waardering van de journalistieke activiteiten van het bijbehorende medium zou leiden. Deze vraag laat zich analyseren als marketinggerichte vraag naar de binding met de lezersgroep. Die vraag is door het houden van kwalitatieve interviews met communityleden en controlegroep onderzocht.

De tweede vraag onderzoekt het nut van een community vanuit een journalistiek redactioneel oogpunt.

Bij het beantwoorden van de eerste vraag, en bij het wegen van de ontwikkeling van de Villamedia community is die invloed naar wij vermoeden van negatief of ten minste verwachtingen temperend karakter.

Ofschoon ook van invloed op de tweede vraag in het onderzoek, is daar eerder een positieve beïnvloeding waar te nemen. Immers, naarmate men meer gewoon raakt aan het fenomeen social media, neemt het gebruik in frequentie en intensiteit toe. Daarmee groeit het belang van het platform als kanaal voor het aanbieden van diensten en uitwisselen van meningen.

De argumentatie wordt verderop in deze rapportage uitgediept, maar de antwoorden op de onderzoeksvragen zijn in kort bestek al hier te geven.

Op de vraag of het initiëren van een community leidt tot een andere waardering van de journalistieke activiteiten van het bijbehorend medium past een korte beantwoording: dat is niet het geval. Journalisten (leden van de community) leggen geen verband tussen de uitgever en de community, of hooguit als afzender. De community wordt vooral beoordeeld op het nut voor de individuele gebruiker, op het gemak van toegang en posting, en op de waarde van bijdragen van anderen. Het nut voor de beroepsgroep in het algemeen speelt wellicht nog mee, maar niet meer dan marginaal. Met andere woorden: Villamedia als uitgeverij wordt niet anders beoordeeld sinds ze een community heeft opgericht. De community moet het hebben van haar eigen merites.

De verwachtingen over de bruikbaarheid van bijdragen in een community waren bij de start hoog gespannen, zoals ook blijkt uit de adviesaanvraag. De redactie van Villamedia verwachtte voor het vullen van blad en de al hooggewaardeerde en drukbezochte nieuwssite ruim gebruik te kunnen maken van user generated content die op de community zou worden geplaatst. De blogs en portfolio´s zouden snel inzicht geven in wat er leeft in de professionele mediawereld, de community als een voelspriet voor de trends. De redactie verwachtte dus in direct contact te komen met bronnen.

Die functie heeft de community nooit gekregen. Het nieuws dat journalisten onderling uitwisselen vormt een groot deel van het Twitter-verkeer, enorm populair onder journalisten. Sociale netwerken worden populair als gebruikers hun professionele

Page 7: Rapportage Villamedia community v 1 - Stimuleringsfonds voor de … · 2018. 9. 30. · Social media – de hype voorbij Om de pilot goed te kunnen waarderen en de uitkomsten van

7

contacten kunnen mengen met hun persoonlijke contacten en nieuws, en een community die alleen professioneel gebruik toelaat verliest een deel van zijn kracht.

De tweede vraag in het onderzoek was samengesteld uit twee vragen, namelijk of een professionele community een adequate manier is om de service- en debatfunctie van een journalistiek medium invulling te geven. Voor het beantwoorden van die vraag moeten we hem weer uit elkaar trekken. De debatfunctie is aanzienlijk minder uit de verf gekomen dan de service functie. We stellen vast dat de debatfunctie van de Villamedia site al zodanig goed werkt dat er geen behoefte was aan een nieuw podium in een afgeschermde professionele omgeving. Het aanbieden van diensten en het creëren van een marktplaats voor opdrachten blijkt beter aan te sluiten bij de behoeften in de beroepsgroep, vooral voor free lancers. Die conclusies zijn beiden basis geweest voor de vormgeving na de pilotfase in eigen NVJ-beheer.

Page 8: Rapportage Villamedia community v 1 - Stimuleringsfonds voor de … · 2018. 9. 30. · Social media – de hype voorbij Om de pilot goed te kunnen waarderen en de uitkomsten van

8

Techniek, bouw en aansturing

Na het besluit zelf een community te bouwen is al snel het besluit gevolgd om dat met een derde (en een vierde en vijfde ) partij te doen.

De specificaties en het ontwerp zijn in een aparte bijlage opgenomen.

Voor deze rapportage is van belang om de ervaringen te delen. Vooropgesteld zij dat Villamedia in terugblik niet onverdeeld gelukkig is met de keuze, noch met de samenwerking, noch met de uitwerking. Maar wel weer gelukkig met de lessen die geleerd zijn.

De keuze om naar buiten te gaan was voor de hand liggend omdat de NVJ en Villamedia menskracht en expertise miste om een dergelijk project te bouwen. Om de look and feel te beschermen en invulling van de inhoudelijke specificaties te borgen is er wel voor gekozen om de aansturing bij de (hoofd)redactie van Villamedia neer te leggen. Het apparaat van de NVJ vervulde ondersteunende diensten. Voor een innovatief project als de community ontstaat daarmee een zekere afhankelijkheid van derde partijen, die het project naar eigen inzicht dan wel binnen eigen beperkingen of mogelijkheden kunnen bijsturen.

Bij de ontwikkeling van de community hebben drie externe partijen een rol gespeeld:

1. The Crowds

Tekende voor het functioneel ontwerp en de bouwbegeleiding. Het bedrijf is gespecialiseerd in het bouwen van social media sites. The Crowds heeft het project ‘turn key’ opgeleverd. Vooraf was een globale beschrijving gemaakt van wat er geleverd zou worden. Dat was zodanig globaal dat tijdens het proces nog veel aandacht van de opdrachtgevers nodig was, en er nog veel invloed van Villamedia is geweest op het uiteindelijke product.

2. DOP

De firma DOP heeft de database van de community ingericht en het Content Management Systeem (CMS) ingericht in het CMS-systeem Drupal. DOP heeft veel ervaring met social media sites. Dutch Open Projects is een web development bedrijf, gericht op ontwikkeling en toepassing van Open Source software. DOP was zeker toentertijd een zeer jong bedrijf, opgericht in 2004. De communicatie met DOP verliep niet rechtstreeks, maar via The Crowds die ze ook voor dit onderdeel van het project heeft aanbevolen en aangebracht.

3. CISIN

CISIN is een IT-bedrijf in India, gespecialiseerd in het onderhouden van een CMS. CISIN is uiteindelijk ingezet voor relatief eenvoudig onderhoud aan de community. De uurtarieven in Nederland zijn daarvoor te hoog; veel bedrijven in het westen maken gebruik van dit soort `offshore` IT bedrijven.

Page 9: Rapportage Villamedia community v 1 - Stimuleringsfonds voor de … · 2018. 9. 30. · Social media – de hype voorbij Om de pilot goed te kunnen waarderen en de uitkomsten van

9

De ervaringen met de externe partijen zijn niet onverdeeld positief. Vooral de vorm van aanbesteding bij The Crowds is achteraf niet gelukkig gebleken. Het zogeheten turn-key opleveren klinkt mooi, maar leidt in de praktijk tot het door elkaar heen lopen van de ontwerp- en de bouwfase. Voor een opdrachtgever ligt dan het gevaar op de loer dat hij het overzicht verliest en geconfronteerd wordt met beperkingen die voorheen nog niet zichtbaar waren. Gebrek aan overzicht is een andere complicatie. Een opdrachtgever kan een dergelijk project alleen uit handen geven als er glasheldere afspraken zijn over wat geleverd moet worden, en wie er in welke fase van het project verantwoordelijk is voor welk onderdeel. Omdat ontwerp en bouw in een hand lagen ontbrak dat overzicht aan de kant van de opdrachtgever, en werd die op een te laat moment in de bouw geconfronteerd met aanpassingen in het ontwerp die al waren geaccepteerd.

Als er dan spanningen ontstaan, worden discussies snel vertroebeld door een discussie over geld. Dan is het risico groot dat de kosten van de bouw, als ze uit de hand gaan lopen, aanpassingen aan het ontwerp gaan afdwingen. De ontwerper zal immers altijd proberen de turn-key oplevering binnen de gestelde begroting te laten plaatsvinden, anders gaat dat ten koste van zijn eigen marge. In plaats van het project in het geheel in een keer aan te besteden, is het beter deelverplichtingen aan te gaan met duidelijke doelstellingen en budgets. Als de ontwerper klaar is en afscheid neemt, moeten opdrachtgever en bouwer samen verder terwijl er geen relatie is opgebouwd.

Terugkijkend is The Crowds te snel met een oplossing gekomen, en heeft Villamedia die ook te snel geaccepteerd. De oplossing ‘een hele losse site’ blijkt nu in de basis verkeerd. Die in het begin snel en niet heel goed beargumenteerd genomen beslissing heeft grote gevolgen gehad. De community is zowel feitelijk als gevoelsmatig op afstand geplaatst en altijd een apart project gebleven. Ook wat betreft de interne betrokkenheid is het niet integreren van de community een hinderpaal gebleken.

Met Dutch Open Projects was bij de start en tijdens de eerste ontwerp- en bouwfase geen rechtstreeks contact. Alle communicatie liep via The Crowds. Dat leidde tot hernieuwde discussies over geld, toen na het vertrek van The Crowds nog wat losse eindjes boven tafel kwamen. DOP wilde eerst discussie over de vraag wie de losse eindjes had veroorzaakt. Toen daar na het vertrek van The Crowds inzicht in kwam, bleek de prijs/kwaliteit verhouding van DOP niet optimaal. Het bedrijf was nogal duur, zeker voor relatief eenvoudige aanpassingen van de site.

Met CISIN zijn de ervaringen identiek aan soortgelijke projecten. De verschillen in taal, cultuur en tijd maken communicatie met de ict’ers in India lastig. Simpele verzoeken worden weliswaar goedkoper opgelost, maar altijd langzamer. Bij problemen is de vertraging vele malen groter dan met Nederlandse partners. Voor Villamedia is het leerpunt dat een dergelijke offshore samenwerking alleen werkt als daar zeker in het begin veel tijd in wordt gestoken, en het projectmanagement strak is ingericht. En daar is een vereniging noch een kleine uitgeverij in eerste aanleg op toegesneden.

Page 10: Rapportage Villamedia community v 1 - Stimuleringsfonds voor de … · 2018. 9. 30. · Social media – de hype voorbij Om de pilot goed te kunnen waarderen en de uitkomsten van

10

Interne aansturing

Voortschrijdend inzicht bij de honderden social media projecten met online communities die sinds de oprichting van de Villamedia Community het licht hebben gezien, wil dat aansturing vanuit de organisatie van groot belang is voor het welslagen er van. De meest succesvolle communities zijn niet gebouwd maar ontstaan en met het succes meegegroeid. Er is geen succesrecept, wel een aantal voorwaarden voor succes. Veel community sites zijn veel te ingewikkeld, het gebruik ervan is niet `intuïtief`. Dat is op te lossen door eenvoudig te beginnen en de gebruikers interface niet te veranderen. Te veel functies maakt een site minder aantrekkelijk in plaats van andersom. En zeer belangrijk is om juist in de ontwikkelfase, de gebruiker te laten meepraten en meebeslissen.

Een community laat zich niet dwingen. Dat is ook bij Villamedia gebleken. Het bezoek en het aantal leden is lang achtergebleven bij de verwachtingen. Ook daar zijn een aantal handgrepen voor, zoals het zorgen voor verwijzingen en het schaamteloos maken van reclame. Zorgen dat mensen zich welkom voelen lijkt een open deur, maar verrassend vaak wordt dat devies genegeerd omdat organisaties de tijd en de mensen er niet in steken om dat welkom daadwerkelijk te realiseren.

De community heeft ook geleden onder de vraag of de zoveelste community nog welk aan een behoefte voldoet. De ervaringen leren dat het bieden van onderscheidende kenmerken en het laten zien van je toegevoegde waarde belangrijk kunnen bijdragen aan het bezoek. Te veel sites negeren deze vraag en moeten dat bekopen met teruglopende bezoekersaantallen en weinig levendigheid op de site.

Bij de NVJ en Villamedia is het project Community intern nooit echt gaan leven. De vereniging is de community mondjesmaat tot niet gaan gebruiken voor communicatie met de leden. De redactie is de community niet gaan gebruiken om haar redactionele proces aan te passen. De commerciële kansen zijn niet onderzocht en dus ook niet benut. Hier speelt de fatale vicieuze cirkel: als je niet veel mensen naar de site trekt, is er alle reden om de bestaande kanalen te blijven gebruiken. Bij minder traffic komen er minder leden en bij minder leden ontstaat er geen community. En als er geen community is, kan de site niet dienen als nieuw communicatiekanaal. Waardoor de site nog minder interessant wordt om je in te schrijven.

De redenen liggen besloten in dit rapport. Er is een losstaande site gebouwd door een externe partij die vooral naar eigen inzichten heeft geopereerd zonder op zoek te gaan naar interne steun. Evenmin zijn de interne processen bekeken. Vanuit de organisatie is daar overigens ook niet op aangedrongen. Die constructie leent zich meer voor een uitontwikkelde commerciële opdracht dan een experiment dat bedoeld is om een aantal onderzoeksvragen te beantwoorden.

Al evaluerend en al kennis nemend van overige ontwikkelingen met social media is dat inzicht wel ontstaan, waardoor bij de nieuwe aanpassingen de leerpunten wel worden meegenomen.

De NVJ en Villamedia zijn al een community. Die had dus niet gebouwd hoeven worden. Wel kan die community met enkele digitale instrumenten ook uitgroeien tot een digitale

Page 11: Rapportage Villamedia community v 1 - Stimuleringsfonds voor de … · 2018. 9. 30. · Social media – de hype voorbij Om de pilot goed te kunnen waarderen en de uitkomsten van

11

community. Die moet naadloos aansluiten op bestaande processen, en als daar aanpassingen nodig zijn moet heel duidelijk worden waarom. Dat het een leuk experiment is, mag niet gelden als voldoende reden. Met het primaire proces van de vereniging experimenteren is te riskant.

Zo bezien heeft het op afstand plaatsen van het project in elk geval veel nieuwe inzichten gebracht zonder dat er schade is toegebracht. De lessen kunnen nu worden gebruikt in het uitbouwen van de NVJ en Villamedia naar ook een digitale community. De eerste twee jaar waren uiterst waardevol en alle ervaring en inzicht kan nu worden ingezet bij een heldere strategie voor de toekomst.

Page 12: Rapportage Villamedia community v 1 - Stimuleringsfonds voor de … · 2018. 9. 30. · Social media – de hype voorbij Om de pilot goed te kunnen waarderen en de uitkomsten van

12

De mening van de gebruikers

In september 2010 is onder gebruikers en niet-gebruikers een onderzoek uitgevoerd naar de bekendheid en het gebruik van de Villamedia Community. Het onderzoek werd geheel via Internet uitgevoerd door een NVJ medewerker met inzet van de webtool Survey World. De onderzoekers legden vijf vragen voor aan de gehele NVJ populatie. 23 procent van de gebruikers reageerde, en 3 procent van de niet-gebruikers. Het totale reactiepercentage kwam daarmee op 26 procent oftewel 1779 deelnemers.

In het algemeen wordt de site ervaren als langzaam. Dat komt omdat de pagina moet worden opgebouwd uit veel verschillende elementen, die allemaal moeten worden geladen. Dat is zonde omdat niet iedereen alle elementen altijd gebruikt. Een aantal van de mogelijkheden uit het oorspronkelijk ontwerp worden zo weinig gebruikt dat ze kunnen worden uitgezet.

Het gebruikersgemak is laag. De vele mogelijkheden van de site zorgen er voor dat gebruikers door de bomen het bos niet meer zien. De keuze voor een professionele uitstraling met professionele mogelijkheden is destijds weliswaar weloverwogen gemaakt, maar in de praktijk blijkt dat het gemak en de gebruikersondersteuning van andere social sites als standaard zijn gaan gelden.

De gebruikerservaring verschilt uiteraard per onderdeel van de community.

Profiel

Gebruikers kunnen in hun profiel persoonlijke gegevens kwijt en in contact komen met anderen. Werkt naar behoren. Alleen het in contact komen werkt onvoldoende.

Portfolio

Gebruikers kunnen foto’s, audio, video en tekst uploaden in een eigen map, en laten zien op een pagina die aan hun profiel is gekoppeld. Het is niet bedoeld als (foto)archief, maar als etalage. Ervaringen zijn goed. Vormgeving kan beter.

Blogs

Gebruikers kunnen tekst, foto’s, audio en video laten zien op een pagina die gekoppeld is aan hun profiel. De blogs zijn ook apart vindbaar. De blogs werken goed. Er zijn weinig klachten over. Inmiddels is het mogelijk categorieën toe te kennen aan blogs, waardoor een extra zoekingang is gecreëerd en gebruikers een inhoudsopgave van hun blog kunnen weergeven.

Werk

Bevat onder meer de cv-databank, freelancer gezocht, fotograaf gezocht en marktplaats. Voor alle diensten geldt dat ze te ingewikkeld zijn wat invoer van gegevens betreft en

Page 13: Rapportage Villamedia community v 1 - Stimuleringsfonds voor de … · 2018. 9. 30. · Social media – de hype voorbij Om de pilot goed te kunnen waarderen en de uitkomsten van

13

vervolgens het ook te lastig is gegevens er uit te halen. Beide aspecten zijn in 2010 verbeterd en worden in de loop van 2011 verder verbeterd.

Marktplaats

Gebruikers kunnen zich aanbieden. Opdrachtgevers kunnen opdrachten aanbieden. Populair onder gebruikers, nog niet populair onder opdrachtgevers.

Vraag & Antwoord

Gebruikers kunnen vragen aan elkaar stellen en antwoorden geven op gestelde vragen. Wordt sporadisch gebruikt en vooral om vragen te stellen over het gebruik van de community.

Forum

Standaard forum, zoals vele sites die kennen. Wordt niet gebruikt. Reden: via blogs, vraag & antwoord, contactbeheer etc. is het ook mogelijk vragen aan elkaar te stellen.

Bedrijven

Is als laatste toegevoegd en moet nog verder worden uitgewerkt. Bedoeling is dat werkgevers tegen betaling een bedrijfsprofiel kunnen openen en tegen betaling de cv-databank kunnen doorzoeken. Dat laatste kan al. We maken er nog geen reclame voor.

Page 14: Rapportage Villamedia community v 1 - Stimuleringsfonds voor de … · 2018. 9. 30. · Social media – de hype voorbij Om de pilot goed te kunnen waarderen en de uitkomsten van

14

Huidige status in cijfers We zijn niet helemaal gekomen waar de initiatiefnemers hadden verwacht, maar het resultaat is zeker niets om je voor te schamen. Een paar cijfers: De website is tot nu toe 246.000 keer bezocht met 950.000 pageviews

5610 mensen hebben een profiel aangemaakt;

6560 portfolio-items als boek, foto, artikel, en video zijn toegevoegd;

790 blogs werden gepubliceerd;

60 groepen zijn aangemaakt.

Van die groepen waren het meest populair:

tijdschriften met 2,079 leden internet met 2,077 leden lokale media met 1700 leden dagbladen met 1666 leden zo vind je content online met 1526 leden omroep met 1377 leden

300 mensen geven op de marktplaats aan op zoek te zijn naar losse opdrachten, 340 freelancers zijn ingeschreven in de freelancedatabase, 90 fotografen zijn ingeschreven in de fotografendatabase, 1860 mensen hebben hun CV achtergelaten in de CV databank, en 87 bedrijven hebben zich aangemeld als bedrijf binnen de community De top tien van best bezochte pagina’s

1. de homepage met 82,317 pageviews, 2. profiel/blueprint met 40.697, 3. werk/marktplaats/aanbod met 38.636 4. profiel/personalia 27.221 5. user/register 22.150 6. personen 17.290 7. werk/zoek/fotojournalist 16.885 8. werk/marktplaats/vraag 16.484 9. werk/zoek/freelancer 13.586 10. portfolio 12.627

Voor een volledig overzicht verwijzen we naar de diagnostics, die in bijlage is meegenomen.

Page 15: Rapportage Villamedia community v 1 - Stimuleringsfonds voor de … · 2018. 9. 30. · Social media – de hype voorbij Om de pilot goed te kunnen waarderen en de uitkomsten van

15

Toekomst

Het project Community Villamedia wacht de komende tijd een aantal stappen die

Integratie met nieuws en vacatures Villamedia Techniek onder controle krijgen Rendabel maken Samenwerken

De community is tot nu toe als stand alone project opgezet met een eigen, losstaande site. Dat levert allerlei problemen in de communicatie op en daarmee onduidelijkheid bij de gebruikers. Gebruikers worden niet op een vanzelfsprekende manier naar de functionaliteiten van de community geleid. Dat is een basisfout in het design, en die moet ook in de basis worden hersteld.

Als begin van een oplossing verdwijnt de homepage van de community. Inloggen gebeurt voortaan rechtstreeks vanaf de homepage van Villamedia. Daar worden onderdelen van de community in de navigatie opgenomen, zodat het belang direct duidelijk wordt. De community-onderdelen worden als een premium gepresenteerd bij het bezoek en gebruik van Villamedia.

Zo komen bij de pagina vacatures de onderdelen CV-databank , fotograaf gezocht en freelancer gezocht in de hoofdnavigatie, en op alle pagina’s van de site. Ook wordt het gemakkelijker om te reageren; daar moet een profiel voor worden aangemaakt dat tegelijk geldt als profiel voor de community. Nu moet een gebruiker tweemaal een profiel aanmaken; om te reageren en om deel te nemen. En de gebruiker krijgt ook na het inloggen te zien welke nieuwe dingen er zijn gebeurd of geplaatst.

Inhoudelijk is, naast de bovenvermelde aanpassingen, de volgende stap het toevoegen van experts. Namen uit de media, die in blogs en opiniestukken hun inzichten delen en gebruikers kunnen trekken.

De techniek

De techniek is voor Villamedia in de breedte aangepakt. Zowel de site van Villamedia als de community zijn bij de start met externe expertise opgezet, waarbij ook het projectmanagement en klein onderhoud buiten de deur is geplaatst. Die beide onderdelen zijn nu in huis gehaald met de aanstelling van 2 parttimers (2x 0,2 fte). Daarmee is er structureel aandacht voor beheer en onderhoud, kunnen kleine zaken direct worden aangepakt en is er een infrastructuur om grotere projecten, zoals een nieuw ontwerp voor de homepage, aan te pakken. Dit jaar worden een aantal elementen en mogelijkheden uitgezet die te weinig gebruikt worden. Dat geldt voor het forum, voor vraag en antwoord en voor de dialoog tussen gebruikers.

Page 16: Rapportage Villamedia community v 1 - Stimuleringsfonds voor de … · 2018. 9. 30. · Social media – de hype voorbij Om de pilot goed te kunnen waarderen en de uitkomsten van

16

Rentabiliteit

Verbeteren van het rendement kan in de eerste plaats door beheersing van de kosten. Door de community wat onderhoud en beheer in het totaal op te nemen en de site niet langer als een stand alone project te zien, nemen de kosten af. De kosten van dagelijkse onderhoud zijn beperkt en veranderingen komen er alleen als die passen in Villamedia als geheel. De investering in mensen geeft het belang aan dat de organisatie hecht aan de site en aan een actieve participatie in social media.

Wat betreft de opbrengsten geeft de community Villamedia de kans om een volgende stap te zetten in haar ontwikkeling door exploitatie van databases voor de zakelijke markt. De community telt inmiddels 4 databases: leden, cv-databank, fotografen, free lancers. Aangevuld met een databank voor het versturen van persberichten, kan Villamedia verder uitgroeien tot een platform waar journalisten elkaar vinden en de zakelijke markt journalisten weet te vinden. Voor dat laatste zal de zakelijke markt moeten betalen om zo het platform in stand te houden.

Page 17: Rapportage Villamedia community v 1 - Stimuleringsfonds voor de … · 2018. 9. 30. · Social media – de hype voorbij Om de pilot goed te kunnen waarderen en de uitkomsten van

17

Samenwerken met aanpalende partijen

Het project community Villamedia is door de buitenwacht, zeker de naastgelegen buren, opgemerkt en geidentificeerd als mogelijke samenwerkingspartner. En bij Villamedia bestonden soortgelijke ideeen. Dat heeft het afgelopen jaar geleid tot een aantal verkende gesprekken over samenwerking, met als rode draad de vraag hoe het bereik van sites gecombineerd kan worden om samen sterker te staan.

Verkennende gesprekken zijn gevoerd met:

De Perslijst Journalist.nl Nederlandse Sport Pers (NSP) JP Douma/ http://www.theinsidestory.co/ PhotoQ Logeion

De Perslijst is een site waar bedrijven hun perscontacten bijhouden. Met deze site zijn we een systeem aan het ontwikkelen waarbij bedrijven persberichten kunnen versturen aan journalisten en persberichten worden gepubliceerd op Villamedia.nl Journalist.nl is een vraag- en aanbodsite voor journalistiek werk, met een betere marktplaats dan de community. Is niet tot samenwerking gekomen wegens een verschil min visie: onze analyse is dat geen markt is voor een commerciële marktplaats. De Nederlandse Sport Pers organiseert sportjournalisten en levert hen diensten. Met de NSP wordt gekeken of de websites geïntegreerd kunnen worden. Het zou de community 1000 nieuwe leden opleveren en de NSP een moderne site. Die gesprekken lopen nog. theinsidestory is een website waar journalisten werk kunnen publiceren, verkopen en elkaar ontmoeten. Met JP Douma van het bedrijf is gesproken over samenwerking omdat businessmodellen op elkaar lijken. Theinsidestory wil internationaal bereiken wat Villamedia deels al in Nederland heeft bereikt. Is (nog) niet tot samenwerking gekomen, Vooral omdat Villamedia niet wil overstappen op platform theinsidestory. PhotoQ is een website en community over fotografie. Daarmee wordt gesproken over vergaande samenwerking om zo kosten te delen en bereik te vergroten. Blijkt in najaar hoe dat gaat lopen. Logeion is een vereniging van voorlichters en communicatiemensen. De belangen lopen vooralsnog te ver uiteen om tot samenwerking te komen. In de toekomst is samenwerking zeker mogelijk als het gaat om het creëren van een groter bereik onder beide doelgroepen.

Page 18: Rapportage Villamedia community v 1 - Stimuleringsfonds voor de … · 2018. 9. 30. · Social media – de hype voorbij Om de pilot goed te kunnen waarderen en de uitkomsten van

18

Gevolgen voor strategie NVJ

Bij de NVJ als beroepsorganisatie heeft het ontwikkelen van en het debat over de community bijgedragen aan een beraad op de eigen positie met betrekking tot social media. Er is nog een andere reden om social media als NVJ zeer serieus te nemen: het is voor de organisatie haast ondenkbaar om er niet actief mee bezig te zijn. De NVJ wil journalisten actief ondersteunen in de uitoefening van hun vak, en daarbij rekening houden met de veranderingen van het vak, de werkpraktijk en maatschappij. Het inzetten van en actief zijn op social media vloeit daar rechtstreeks uit voort. Als de NVJ een voortrekkersrol wil blijven spelen is een stevige aanwezigheid op alle relevante platforms een vanzelfsprekendheid. Sterker, de NVJ zou alle nieuwe mediatypen op relevantie voor de beroepsgroep moeten bekijken en beoordelen, en daarmee het debat over de rol van de journalistiek blijven aanvoeren.

Zo bezien kan het goed inzetten van social media en het zelf actief blijven werken aan een professionele journalistieke community bijdragen aan het realiseren van de strategische doelstellingen. Uiteindelijk maakt de Villamedia Community ook deel uit van het hele spectrum aan social media. Zolang die er is en zich ontwikkelt, is het een kanaal waarvan de NVJ naast alle andere kanalen gebruik kan maken. Van de community hoeft niet te worden verwacht dat zij zich ontwikkelt tot een soort Facebook voor de mediawereld. Dat kun je ook helemaal niet afdwingen, zelfs als je die doelstelling zou hebben.

De belangrijkste invulling van het moment is het creëren van een marktplaats voor freelancers en fotografen. Gezien het feit dat in de markt meerdere initiatieven ontstaan met hetzelfde doel zou het erg zonde zijn om de al gedane investering in tijd en geld verloren te laten gaan. De dienstverlening ligt er, en als de NVJ daar niet verder in investeert maakt de markt zich er van meester en verliezen we een mogelijkheid om voor dit type (moeilijk te organiseren) leden iets onderscheidends te doen.

Page 19: Rapportage Villamedia community v 1 - Stimuleringsfonds voor de … · 2018. 9. 30. · Social media – de hype voorbij Om de pilot goed te kunnen waarderen en de uitkomsten van

19

Conclusie

De NVJ heeft met het project Villamedia Community zeer waardevolle inzichten verworven in het fenomeen social media en in het gebruiken van een dergelijk platform voor contact met achterban en beroepsgroep. Samenvattend: Villamedia is al een community en met online tools is die community te versterken en uit te bouwen.

De pilotfase heeft inzicht gegeven in het gedrag van de journalistieke wereld in communicatie met collega’s en andere stakeholders in de media, zoals werkgevers. De NVJ heeft de uitgeverij, Villamedia, dan ook gevraagd de community vast onderdeel te maken en toe te voegen aan de kanalen die de uitgeverij al gewend was te bedienen.

Ten aanzien van de hoofdvragen van het onderzoek, kan de eerste vraag (leidt deelneming aan de community tot een andere waardering) met ‘nee’ worden beantwoord.

De tweede vraag (is een professionele community een adequate manier om de service- en debatfunctie van een journalistiek medium invulling te geven?) is met ‘ja’ te beantwoorden.

Dit onderzoeksproject heeft er toe geleid, dat met name het antwoord op die tweede vraag verder worden gegaan. De de community wordt geintegreerd in de nieuws- en vacaturesite waardoor Villamedia als community wordt versterkt. Ook worden de community-onderdelen voortaan als integraal onderdeel van het uitgeefplan gezien.

Page 20: Rapportage Villamedia community v 1 - Stimuleringsfonds voor de … · 2018. 9. 30. · Social media – de hype voorbij Om de pilot goed te kunnen waarderen en de uitkomsten van

20

Page 21: Rapportage Villamedia community v 1 - Stimuleringsfonds voor de … · 2018. 9. 30. · Social media – de hype voorbij Om de pilot goed te kunnen waarderen en de uitkomsten van

21

Page 22: Rapportage Villamedia community v 1 - Stimuleringsfonds voor de … · 2018. 9. 30. · Social media – de hype voorbij Om de pilot goed te kunnen waarderen en de uitkomsten van

22

Bijlage: onderzoek

Resultaten voor: Enquête Villamedia Community Aantal deelnemers: 472 (18% van totaal), 65% na eerste verzoek, 35% na herinnering Totaal via universele link: 0

Relatief Absoluut

Pagina 1/2 >>

Vraag 1 Waar denkt u het eerste aan bij de naam Villamedia?

Vraag 2 Van welke sociale netwerken bent u lid?

Page 23: Rapportage Villamedia community v 1 - Stimuleringsfonds voor de … · 2018. 9. 30. · Social media – de hype voorbij Om de pilot goed te kunnen waarderen en de uitkomsten van

23

Vraag 3 Welke diensten van de Villamedia Community gebruikt u?

Vraag 4 Bent u weleens een discussie gestart op de Community?

Page 24: Rapportage Villamedia community v 1 - Stimuleringsfonds voor de … · 2018. 9. 30. · Social media – de hype voorbij Om de pilot goed te kunnen waarderen en de uitkomsten van

24

Vraag 5 Heeft u weleens deelgenomen aan een discussie op de Community?

Page 25: Rapportage Villamedia community v 1 - Stimuleringsfonds voor de … · 2018. 9. 30. · Social media – de hype voorbij Om de pilot goed te kunnen waarderen en de uitkomsten van

25

Bijlage

Resultaten voor: Enquête Villamedia Community Aantal deelnemers: 1547 (23% van totaal), 64% na eerste verzoek, 36% na herinnering Totaal via universele link: 0

Relatief Absoluut

Pagina 1/1

Vraag 1 Waar denkt u het eerste aan bij de naam Villamedia?

Vraag 2 Van welke sociale netwerken bent u lid?

Page 26: Rapportage Villamedia community v 1 - Stimuleringsfonds voor de … · 2018. 9. 30. · Social media – de hype voorbij Om de pilot goed te kunnen waarderen en de uitkomsten van

26

Vraag 3 Kent u de Villamedia Community?

Vraag 4 Heeft u ooit overwogen een profiel aan te maken bij de Villamedia Community?

Page 27: Rapportage Villamedia community v 1 - Stimuleringsfonds voor de … · 2018. 9. 30. · Social media – de hype voorbij Om de pilot goed te kunnen waarderen en de uitkomsten van

27