Rapportage- Activiteitenbesluit en Het Platform Duurzame H…

8/3/2019 Rapportage- Activiteitenbesluit en Het Platform Duurzame H

1/41

HET PLATFORM DUURZAME HUISVESTING

Energiebesparing enhet Activiteitenbesluit

RapportageWerksessie 22 november 2011

Datum 30 november 2011Status Definitief

Pagina 1 van 1


2/41

OPENBAAR| Definitief | Energiebesparing en het Activiteitenbesluit | 30 november 2011

Pagina 2 van 41


3/41


Pagina 3 van 41

Colofon

Contactpersoon Hans Scherpenzeel

Dit rapport is totstand gekomen in

samenwerking met:

Het Platform Duurzame Huisvesting

Hoewel dit rapport met de grootst mogelijke zorg is samengesteld kan

Agentschap NL geen enkele aansprakelijkheid aanvaarden voor eventuele fouten.


4/41


5/41


Pagina 5 van 41

Inhoud

Colofon31 Managementsamenvatting72 Werksessie82.1 Aanleiding voor de werksessie82.2 Vijf presentaties82.3

Knelpunten en oplossingen10

2.4 Uitwerking en toets123 Constateringen134 Conclusies en aanbevelingen145 Bijlagen155.1 Programma werksessie155.2 Deelnemers165.3 Presentaties17


6/41


7/41


Pagina 7 van 41

1 Managementsamenvatting

Op 22 november 2011 heeft Agentschap NL (AgNL) voor de leden van het PlatformDuurzame Huisvesting en het Ministerie van BZK een werksessie georganiseerdover het Activiteitenbesluit en energiebesparing. Deze rapportage beschrijft debevindingen en aanbevelingen van deze interactieve sessie. In de bijlagen staanhet programma, de deelnemers en de presentaties.

AanleidingIn het Platform Duurzame Huisvesting is gesproken over het Activiteitenbesluit(Wet Milieubeheer). Het ministerie van BZK wil met de partijen van het Platformaan de slag om een beter beeld te krijgen van de knelpunten, te zoeken naaroplossingen en deze toetsen in de markt.

Opzet van de werksessie

Onderleiding van Hans Korbee (AgNL) werd de werksessie uitgevoerd om devolgende vraag te beantwoorden:- welke mogelijkheden zijn er en welke partijen spelen daarbij een rol, om bij te

dragen aan het oogsten van het laaghangend fruit en hoe kan hetactiviteitenbesluit daarbij effectiever worden ingezet.

In het inhoudelijke deel van de werksessie kwamen aan de hand van een vijftalpresentaties knelpunten naar voren en werden er oplossingsrichtingen geschetst.Deze zijn in het interactieve deel van de sessie verder uitgewerkt, om zevervolgens te toetsen en te prioriteren.

Conclusies en aanbevelingen

Op basis van de bevindingen vanuit deze werksessie blijkt er een voorkeur te zijnvoor oplossingen die vooral duidelijkheid en feedback geven en een gelijkspeelveld creren voor bedrijven en instellingen die moeten voldoen aan hetactiviteitenbesluit.

De drie belangrijkste aanbevelingen zijn:

1. Juridisch verankerde lijst met energiebesparende maatregelen (TVT < 5 jaar),die onbetwist is en te gebruiken door drijvers als toezichthouders.

2. De inzet van Slimme Meters voor feedback naar eigenaren en gebruikers.3. Meldingsplicht voor bedrijven al vanaf een verbruik vanaf 50.000 kWh of

25.000 m3 aan aardgasequvalenten. Het biedt gelijk speelveld voor iedereenen mogelijkheden voor commissioning.

In vervolgsessies zal het platform deze aanbevelingen verder vormgeven.


8/41


Pagina 8 van 41

Overheid

Eigenaar

Intermediair

Gebruiker

2 Werksessie

2.1 Aanleiding voor de werksessie

In de utiliteitsbouw ligt een groot energiebesparingpotentieel. De bestaande wet-en regelgeving biedt mogelijkheden om een groot deel aan te boren. Zo is er deWet milieubeheer en het Activiteitenbesluit die bedrijven/instellingen verplicht omenergiebesparende maatregelen te nemen met een terugverdientijd van 5 jaar ofminder. Echter er zijn knelpunten bij de uitvoering van deze wetgeving.Knelpunten bij het toezicht van het Activiteitenbesluit, maar ook knelpunten bij de

bedrijven en instellingen waar deze wetgeving op van toepassing is. En er zijnkansen om de huisvestingslasten structureel te verlagen door het treffen vanenergiebesparende maatregelen.

Als onderdeel van het Plan van Aanpak Energiebesparing gebouwde omgeving(minister Donner) gaan de ministeries I&M en BZK gezamenlijk aan de slag om totverbeterde handhaving en naleving van de Wet milieubeheer te komen voorenergiebesparing.

2.2 Vijf presentaties

Het eerste deel van de werksessie bestond uit inhoudelijke presentaties over:

1. Waarom worden rendabele maatregelen niet getroffen?Energie- en kostenbesparingen in de utiliteitsbouw (Hans Scherpenzeel, AgNL)

Het technisch besparingspotentieel in de utiliteitsbouw, met een terugverdientijdvan maximaal 5 jaar bedraagt (laaghangend fruit) volgens een studie van CEDelft, ECN en DCMR 70 PJ. Hiervan is 47 PJ te realiseren door handhaving van dehuidige Wet milieubeheer. 70 PJ is ongeveer 15% van het totale energiegebruik inde utiliteitsbouw. Als dit in de periode 2012 2020 zou worden gerealiseerd, isbijna in n klap voldaan aan de CO2-reductiedoelstelling.De prijzen van gas en elektra zijn in de utiliteitsbouw sterk afhankelijk van deafname. Bij een gemiddelde prijs voor grotere gebruikers van 10 ct/kWh en 40ct/m3 gas geeft een verbruik van 70 PJ een jaarlijkse verliespost van 840 miljoen

euro. Jaar in jaar uit. Om dit verlies te voorkomen is een investering nodig van 2,5miljard euro ofwel gemiddeld 300 miljoen per jaar tot medio 2020. Tegenoverdeze investering staan tot 2020 al 4 miljardaan besparingen.

In het merendeel van de utiliteitsgebouwenzijn gebruik en eigendom gescheiden. Deenergierekening wordt meestal betaalddoor de gebruiker. In de praktijk spelennaar de gebruiker en de eigenaar van hetvastgoed ook de diverse overheden en talvan intermediaire marktpartijen een rol als

het gaat om het realiseren van een groteremate van energie-efficiency.


9/41


Pagina 9 van 41

2. Wat houdt energie in het activiteitenbesluit in?Uitleg over het Activiteitenbesluit (Wendy Simonse, Kenniscentrum INFOMIL)

Het activiteitenbesluit is de naamgeving voor het Besluit algemene regels voorinrichtingen. Dit besluit is gebaseerd op de Wet Milieubeheer, welke sinds januari2008 van kracht is. Het activiteitenbesluit stelt algemene regels voor bedrijven dieonder de Wet Milieubeheer vallen. Deze bedrijven hadden voorheen eenmilieuvergunning nodig. In het activiteitenbesluit worden bedrijven ingedeeld ineen type A, B of C, afhankelijk van hun milieubelasting. Wanneer een bedrijf inType A valt, dan dient het bedrijf wel te voldoen aan de regels van hetactiviteitenbesluit, maar hoeft het bedrijf zijn activiteiten niet te vermelden.Bedrijven uit Type B dienen hun activiteiten wel te melden. Bedrijven van Type Cdienen nog steeds een milieuvergunning aan te vragen.In het activiteitenbesluit staat vermeld dat ondernemers een zorgplicht hebben ophet gebied van energieverbruik. Bij een verbruik tussen 50.000 en 200.000 kWhstroom kan het bevoegd gezag eisen om energiebesparende maatregelen tetreffen welke een bewezen terugverdientijd van 5 jaar of minder hebben. Bij meerdan 200.000 kWh stroomverbruik kan de handhaver verplichten eenenergiebesparingsonderzoek te laten uitvoeren.

3. Hoe werkt het activiteitenbesluit in de Praktijk?Ervaringen uit de zorgpraktijk (Roberto Traversari, TNO zorg en bouw)

Op basis van de ervaringen die TNO heeft in de zorgsector blijkt dat op

bestuurlijkniveau er veelal geen natuurlijk incentive is om met energiebesparingaan de gang te gaan. Daarnaast zijn de energiekosten slechts marginaal op detotale exploitatie van een zorginstelling en zijn er onzekerheden over de echtebesparingen. Omdat men vindt dat zorginstellingen al een maatschappelijke rolvervullen (nm. zorg bieden en betaalbaar houden) leeft MVO niet echt.Waar het gaat om Handhaving wordt er door het bevoegd gezag niet of nauwelijksgehandhaafd. Het is vaak onduidelijk hoe gehandhaafd wordt en hoe debesparingen bepaald worden. Lijstjes met maatregelen zouden te simpel enmisleidend zijn.Er vindt geen of zeer beperkte monitoring plaats in de zorgsector waardoor deeffectiviteit van maatregelen niet helder wordt en onzekerheid over werkelijk teverwachten besparingen blijft bestaan. Energiebesparing moet er vaak even bij

worden gedaan. Daarnaast moeten activiteiten/investeringen in een bestaandmasterplan/planning passen om ze uit te voeren.De volgende oplossingsrichtingen worden door TNO voorgesteld: Begeleidinstellingen bij het (verplicht) opzetten van energieplannen via een regionaalmasterclass traject. Maar zorg voor een goede vergelijkingsbasis waardoor er eenincentive bij bestuurders ontstaat. En stel een energieparagraaf als verplichtonderdeel in het jaarverslag. Maak het toetsingskader voor het bevoegd gezageenduidiger m.b.t. artikel 2.15. Dit alles kan wellicht via een Green Deal.

4. Toezicht en handhaving in AmsterdamErvaringen bij toezicht (Patrick Teunissen, DMB Amsterdam)

Amsterdam wil in 2025 onder meer een CO2 reductie van 40 procent realiserenten opzichte van de uitstoot in 1990. Energiebesparing bij bedrijven heeft hierbijspeciale aandacht. Er zijn 22.000 bedrijven in totaal, waarvan 17.000 moetenvoldoen aan Wet milieubeheer. 14.000 van deze bedrijven geldt alleen de


10/41


Pagina 10 van 41

zorgplicht en 3.000 moeten alle maatregelen met tvt < 5 jaar nemen. 850bedrijven is onderzoekverplichting mogelijk (> 200.000 kWh of >75.000 m3 gas)De K2H-aanpak die ontwikkeld is bestaat uit Kennis, knoet en honing. Duidelijkcommuniceren naar bedrijven op basis van de Circulaire energie in demilieuvergunning, de Handreiking Wegen naar preventie en Uniforme leidraadenergiebesparing. Inzet van instrumenten, zoals de IPS. Maar geadviseerd wordtom de IPS uit te breiden tot alle energiefacetten en te verplichten (1x per 4 jaar).Gebruik voor toezicht de natuurlijke momenten, zoals bij de aanvraag van eenWabo of de overdracht van een pand. In het laatste geval is een energielabel enEPA-U beschikbaar. Bij de Bedrijven die geen initiatief nemen is er veel discussieover terugverdientijd. Maak een in ieder geval lijstje en geef deze een juridischestatus. Maak daarnaast helder wanneer er wel gehandhaafd wordt. En maakafspraken, zoals MJA, Zorg, supermarkten en Green Key, aangevuld metkeurmerken, zoals Breeam-NL.

5. Knelpunten aanpakken Te beginnen vanuit de overheid.Aanpak van knelpunten door het ministerie. (Kristel Wattel-Meijers, BZK)

Het kabinet heeft in het kader van het Plan van Aanpak energiebesparinggebouwde omgeving (maart 2011) besloten om de naleving en handhaving van deWet milieubeheer en het Activiteitenbesluit te verbeteren en de belemmeringenweg te nemen. Onderzoek van CE en ECN eind 2010 heeft aangetoond dat hettechnisch energiebesparingspotentieel in de utiliteitsbouw, met eenterugverdientijd van maximaal 5 jaar, rond de 70 PJ ligt en 47 PJ hiervan te

realiseren is door handhaving van de huidige Wet milieubeheer.Bij veel eigenaren en gebruikers van utiliteitsgebouwen is echter niet bekend datdeze wettelijke verplichting ook van toepassing is voor utiliteitsgebouwen. De Wetmilieubeheer spreekt over inrichtingen waarbij in eerste instantie aan industrilebedrijven wordt gedacht. Daarnaast is onduidelijk met welke maatregelengebouweigenaren en huurders invulling kunnen geven aan deze wettelijkeverplichting en wat de opbrengst van deze maatregelen is.Ook gemeenten hebben moeite met de handhaving van deze wet, omdat er geenduidelijk beeld is van het aantal utiliteitsgebouwen dat onder deze verplichting valten niet duidelijk is welke maatregelen effectief genomen kunnen worden. Hierdoorblijft veel energie- en kostenbesparing op de plank liggen. Vandaar om devolgende oplossingen te toetsen in de markt:

1. het thema energie op te nemen in de categorie-indeling bedrijven engrootverbruikers van energie eenmalig een melding te laten indienen bij hetbevoegd gezag;

2. een maatregelenlijst te ontwikkelen, wettelijk vast te leggen in hetActiviteitenbesluit en beschikbaar te stellen.

2.3 Knelpunten en oplossingen

De genoemde knelpunten en oplossingen zijn als volgt te ordenen:

Instellingen/Bedrijven

- energiebesparing heeft geen prioriteit. Alleen grote organisatie doen aan MVO- energiekosten marginaal deel van de bedrijfsvoering- sluit niet aan op (onderhouds)planning en/of bedrijfsprocesIn de presentaites genoemde oplossingsrichtingen:


11/41


Pagina 11 van 41

- Zorg voor een goede vergelijkingsbasis waardoor er een incentive bijbestuurders ontstaat (we willen niet negatief opvallen/uitschieten).

- Begeleid instellingen bij het (verplicht) opzetten van energieplannen via eenregionaal masterclass traject (traject DCMR/Agentschap NL/TNO) als eerstestap in de keten van handhaving.

- Stel een energieparagraaf als verplicht onderdeel in het jaarverslag.

Split incentive

- wie draait op voor de kosten. O.a. discussie wie drijver inrichting is- wie heeft de voordelen. Bijv.:Multi-tentant gebouw: meerdere huurdersGenoemde oplossingsrichtingen:- Meer keurmerken: (Green Deal?): Horeca, Detailhandel en Kantoren

Regelgeving

- onbekendheid. ontbreken van n duidelijke folder/website voor bedrijven- onduidelijkheid. Bijvoorbeeld: Wat is zorgplicht, welk categorieGenoemde oplossingsrichtingen:- 1 circulaire voor bedrijven.- Duidelijkheid over zorgplicht!

Maatregelen

- onduidelijkheid/onzekerheid, zoals geen objectieve invulling aan de eisen TVT- welke maatregelen. Lijstjes zijn te simpel/misleidend. n instrument nodig.- toetsing noodzakelijk. Business cases ontbreken

- monitoring nodig om de effectiviteit van de maatregel te weten.Genoemde oplossingsrichtingen:- Energiebesparing en winst, Een lijst met relevante technieken en maatregelen,

bestaande uit een checklist en naslagwerk.- 1 IPS met alle aspecten. Neem verplichting op; IPS uitvoeren 1x per 4 jaar.- Maak een in ieder geval lijstje en geef deze een juridische status. (Lokale

Klimaat Akkoord)- Consistente maatregelenlijst- Piketpaaltjes slaan: Open gevels detailhandel, Onnodige verlichting s nachts,

Prestatiemaat datacenters, Oude verlichting (>20 jaar) = vervanging, Oudeketel > 20 jaar = vervanging

Toezicht- onvoldoende prioriteit. Prioriteiten milieudiensten verschillend- welke bedrijven. Geen overzicht besparingspotentieel- wanneer benaderen en handhaven. Piketpaaltjes ontbreken voor doelstelling.Genoemde oplossingsrichtingen:- Uniforme leidraad; Leidraad om toezicht te ondersteunen bij de uitvoering.- Maak het toetsingskader voor het bevoegd gezag eenduidiger m.b.t. artikel

2.15. => reik een methode aan om de besparingen te bepalen het is nuonvoldoende eenduidig of aan de criteria wordt voldaan.

- Benut natuurlijk moment optimaal door:- Energielabel, EPA-U rapport vrijgeven per gemeente = natuurlijk moment- Bij melding: eisen energiebesparing

- Meldingensysteem aanpassen- Geef invulling aan zorgplicht bij kleine bedrijven < 50.000 kWh


12/41


Pagina 12 van 41

2.4 Uitwerking en toets

In een drietal groepen (overheid, gebruiker en eigenaar) werden deoplossingsrichtingen verder uitgewerkt, om deze vervolgens te toetsen.

Overheid

Maatregelenlijst (score: 12 positief, 1 negatief)- Volledige lijst t/m 5jaar, Juridische verankering in Activiteitenbesluit- Onbetwist op basis van bestaande lijsten (zowel primair proces als gebouw)

Meldingsplicht (score: 11 positief)- Al vanaf 50000 kWh

- Biedt duidelijkheid en gelijk speelveld en mogelijkheden voor commissioning

Uitfasering van maatregelen (score: 6 positief)- Net zoals bij de gloeilamp- bijvoorbeeld: geen VR-ketel of geen open gevels

Gebruikers

Elk gebruiker/gebouw heeft een slimme meter (score: 13 positief)- Bewustwording verhogen

Business cases delen (8 positief)- Met elkaar delen van rendabele maatregelen- Later toevoegen aan Infomillijst

Gebruikers moeten per eenheid gaan huren (score: 3 positief, 2 negatief))- Werkplek, bed, schoolbank

Ranking van duurzame bedrijven, ook voor klein en middel (score: 1 positief)- Gedrag is moeilijker te implementeren dan technische maatregelen- Regionaal of branche

Eigenaar

Vrijblijvendheid ontsnappingsruimte = huidige aanpak eruit (score: 10 positief)- n heldere lijst met verplichte maatregelen. Voor drijver en handhaver- Fasering per doelgroep bij invoering. Zorg, Retail, etc.

- Ook vooral midden- en kleingebruikers (volgen grote broers)

IPS+ (score: 7 positief)- Elke 4 jaar n integraal advies incl. uitvoeringsverplichting- Een positieve incentive voor opvolgers

Uitwerking weten regelgeving (score: 3 positief)Structureel en toekomstgericht vastgoedbeleid:- Label C bij inkoop en aanschaf- Samenwerking partijen bij verduurzamen- consensus over waar te slopen, waar te herbestemmen- Huidige perverse prikkels voor nieuwbouw verwijderen


13/41


Pagina 13 van 41

3 Constateringen

Het Platform DH geconstateerd dat er meer oplossingen zijn dan in het kader vande werksessie aan bod zijn gekomen. Ook kunnen er een aantal oplossingenverder uitgewerkt worden. In een vervolgbijeenkomst is er ruimte vooralternatieve benaderingen. Naar aanleiding van de werksessie volgen er eenaantal constateringen die aandacht behoeven:

- Het formuleren van een maatregelenlijst moet niet onderschat worden. Een

basis hiervoor kan bijv. Energie en Winst van Infomil zoals die nu wordtgenoemd in de nota van toelichting. Maar hoe vindt controle plaats?Maatregelen, Terugverdientijden, bepalingsmethoden/berekeningsmethodenetc. moeten onbetwist zijn, controleerbaar en verifieerbaar.

- Een uitbreiding van de meldingsplicht biedt mogelijkheden voor het (Verplicht)instellen van een onafhankelijke commissioner zoals in de UK. Ook betekentdat o.a. het AIM (Activiteitenbesluit internet module) hiervoor zal moetworden aangepast. Ook de oplossing rond de inzet van Slimme Meters dientverder te worden uitgewerkt.

- Het Platform DH constateert dat het (beter) opleiden van personeel in dekolom van steeds groter belang wordt. Dit geldt m.n. voor installateurs, dievanwege de verschuiving van het accent van nieuwbouw op de bestaandebouwvoorraad steeds vaker om (deskundig) advies wordt gevraagd enuniforme/ gelijkluidende adviezen van wezenlijk belang zijn voor hetvertrouwen van de opdrachtgever. Ook hier geldt weer: Het advies moetonomstreden zijn.

- Hoe kan er meer honing worden ingezet, en minder de knoet? Werktbelonen niet beter dan straffen om iets voor elkaar te krijgen? Nu is er hetmechanisme dat hoe hoger het energieverbruik in m3 aardgas of kWhs, deste lager de prijs per eenheid. Moeten we dit mechanisme niet juist omdraaien(na bv. een toets op een normaal verbruik?).

- Wat kunnen we leren van het buitenland? Allemaal koken we per slot metwater. Ook in Duitsland zal laaghangend fruit beschikbaar zijn. Wat zijn demaatregelen die elders getroffen zijn om dit te plukken? Hoe streelt en straftmen buiten NL? Hoe succesvol is dat?


14/41


Pagina 14 van 41

4 Conclusies en aanbevelingen

Uit het voorgaande blijkt dat door de waardering drie groepen van oplossingen zijnvast te stellen. Oplossingen met draagvlak:

Hoog:

1. Maatregellijst (bij overheid en eigenaar),2. Slimme meter en3. meldingsplicht op basis van energieverbruik.

Middel:

4. het delen Business cases,5. n instrument (IPS+) en6. uitfasering maatregelen.

Laag:7. Uitwerking weten regelgeving,8. per eenheid huren en9. ranking van bedrijven.

Op basis van deze toets blijkt er een voorkeur te zijn voor oplossingen die

vooral duidelijkheid en feedback geven en een gelijk speelveld te creren

voor bedrijven en instellingen die moeten voldoen aan het

activiteitenbesluit. Bedrijven en instellingen willen gewoon weten waar

ze aan toe zijn.

Het platform Duurzame Huisvesting wil zijn bijdragen leveren aan het oplossenvan knelpunten die in de invloedsfeer liggen van de leden van het platform.Vandaar dat het platform:

initiatieven zal ondernemen om invulling te geven aan oplossingen vervolgsessies zal houden om aanvullende oplossingen te benoemen de uitkomsten zal communiceren naar de achterban en de markt de aanbevelingen zal aanbieden aan Alexandra van Huffelen (voorzitter

Themateam Duurzame bedrijven).


15/41


Pagina 15 van 41

5 Bijlagen

5.1 Programma werksessie

Activiteitenbesluit en Het Platform Duurzame Huisvesting22 november van 9.30 - 12.30 (met aansluitende lunch) in UtrechtJaarbeurs - Beatrixgebouw

In de laatste vergadering van het Platform Duurzame Huisvesting is er gesproken

over het Activiteitenbesluit (Wet Milieubeheer). Het ministerie van BZK vindt hetActiviteitenbesluit een belangrijk onderwerp en wil graag met de partijen van hetPlatform aan de slag.

In de utiliteitsbouw ligt een groot energiebesparingspotentieel. De bestaande wet-en regelgeving biedt mogelijkheden om een groot deel aan te boren. Zo is er deWet milieubeheer en het Activiteitenbesluit die bedrijven/instellingen verplicht omenergiebesparende maatregelen te nemen met een terugverdientijd van 5 jaar ofminder. Echter er zijn knelpunten bij de uitvoering van deze wetgeving.Knelpunten bij het toezicht van het Activiteitenbesluit, maar ook knelpunten bij debedrijven en instellingen waar deze wetgeving op van toepassing is. En er zijnkansen om de huisvestingslasten structureel te verlagen door het treffen van

energiebesparende maatregelen.

Als onderdeel van het Plan van Aanpak Energiebesparing gebouwde omgeving(minister Donner) gaan I&M en BZK gezamenlijk aan de slag om tot verbeterdehandhaving en naleving van de Wet milieubeheer te komen voorenergiebesparing.

Om een beter beeld van te krijgen van de knelpunten en om naar oplossingen tezoeken organiseert Agentschap NL (AgNL) met de leden van het Platform en hetMinisterie van BZK deze bijeenkomst.

Programma

09.30 Introductie en kennismaken- Hans Korbee (AgNL)

09.45 Waarom worden rendabele maatregelen niet getroffen?- Hans Scherpenzeel (AgNL)

10.00 Wat houdt energie in het activiteiten besluit in?- Wendy Simonse (Kenniscentrum INFOMIL)

10.15 Hoe werkt het activiteitenbesluit in de Praktijk?- Patrick Teunissen (Dienst Milieu en Bouwtoezicht Amsterdam)

- Roberto Traversari (Centrum Zorg en Bouw, TNO)

11.00 Knelpunten aanpakken Te beginnen vanuit de overheid.- Kristel Wattel-Meijers (Ministerie BZK)

11.20 Welke rol kunnen de leden van het platform vervullen?

12.00 Afspraken maken.

12.30 Lunch


16/41


Pagina 16 van 41

5.2 Deelnemers

- TNO Zorg en Bouw: Roberto Traversari

- VGM NL: Han Machielsen

- VGM NL: Paulien Freh

- Vastgoedbelang: Cees Jonker

- ISSO: Rob van Bergen

- FMN: Vincent le Noble

- TVVL: Jan Aufderheijde

- DGBC: Maarten Dansen- DMB Amsterdam: Patrick Teunissen

- BZK: Kristel Wattel-Meijers

- AgNL (INFOMIL): Wendy Simonse

- AgNL: Selina Roskam

- AgNL: Hans Korbee

- AgNL: Hans Scherpenzeel


17/41


Pagina 17 van 41

5.3 Presentaties

1. IntroductieHans Korbee (AgNL)

22 november 2011

Activiteitenbesluit

Platform Duurzame Huisvesting

Hans Korbee, Selina Roskam enHans Scherpenzeel

2

Programma09.30 Introductie en kennismaken

- Hans Korbee (AgNL)

09.45 Waarom worden rendabele maatregelen niet getroffen?- Hans Scherpenzeel(AgNL)

10.00 Wat houdt energie in het activiteitenbesluit in?- Wendy Simonse (Kenniscentrum INFOMIL)

10.15 Hoe werkt het activiteitenbesluit in de Praktijk?- Patrick Teunissen (Dienst Milieu en Bouwtoezicht Amsterdam)- Roberto Traversari(Centrum Zorg en Bouw, TNO)

11.00 Knelpunten aanpakken Te beginnen vanuit de overheid.- Kristel Wattel-Meijers (Ministerie BZK)

11.20 Welke rol kunnen de leden van het platform vervullen?Afspraken maken.

12.30 Lunch


18/41


Pagina 18 van 41

2. Waarom worden rendabele maatregelen niet getroffen?Hans Scherpenzeel (AgNL)

3

Warmte- en/of koudeopslag in debodem toepassen

Terugverdientijd: 3 tot 7 jaar

Energie Investeringsaftrek (EIA)

Gloeilampen doorspaarlampen vervangen

Terugverdientijd: 0 tot 1 jaar

Waarom worden rendabele maatregelen niet getroffen?

4

Energiegebruik in utiliteitsgebouwenUtiliteitsgebouwen vragen bijna 500 PJ per jaar.

Dit is 10% van het totale energiegebruik in Nederland

Dit is bijna 50% van het energiegebruik in de gebouwde omgevingenhet stijgt

woningbouw

534 PJutiliteitsbouw

488 PJ

0

200

400

600

800

1000

1200

1990 1994 1998 2002 2006

diensten en overheid

woningbouw


19/41


Pagina 19 van 41

5

Technisch besparingspotentieel

70 PJ

Terugverdientijd van maximaal 5 jaar (laaghangend fruit)

15% van het totale energiegebruik in de utiliteitsbouw

47 PJ door Handhaving Wm

CO2-reductiedoelstelling 2012 2020

6

Geld

Verbruik van 70 PJ een jaarlijkse verliespost van

840 miljoen euro

investering nodig van 2,5 miljard euro

ofwel gemiddeld 300 miljoen per jaar tot medio 2020

4 miljard aan besparingen


20/41


Pagina 20 van 41

7

Partijen

Gebruiker Eigenaar

Intermediair

Overheid

8


21/41


Pagina 21 van 41

9

Partijen

Gebruiker Eigenaar

Intermediair

Overheid

BZK: Kristel Wattel-MeijersDMB Amsterdam: Patrick TeunissenTVVL: Jan AufderheijdeAgNL (INFOMIL): Wendy SimonseAgNL: Hans Scherpenzeel

TNO Zorg en Bouw: Roberto TraversariVGM NL: Han MachielsenFMN: Vincent le NobleDGBC: Maarten DansenAgNL: Selina Roskam

VGM NL: Paulien FrehVastgoedbelang: Cees JonkerUneto VNI: Harm van den OeverISSO: Rob van BergenAgNL: Hans Korbee


22/41


Pagina 22 van 41

3. Wat houdt energie in het activiteiten besluit in?Wendy Simonse (Kenniscentrum INFOMIL)

NL Milieu en leefomgeving stimuleert de realisatie vanduurzame ambities door het verbinden van partijen, detoetsing aan milieuwetgeving en met financiering, informatieen advies.

>> Als het gaat om milieu en leefomgeving

Energiebesparingin het

Activiteitenbesluit

Platform duurzame huisvesting

Wendy Simonse

Kenniscentrum InfoMil

>> Als het gaat om milieu en leefomgeving2

Inhoud

Activiteitenbesluit 5 minuten

Energiebesparing en Winst 3 minuten

Uniforme leidraad 2 minuten

Meer informatie 1 minuut

Vragen 4 minuten


23/41


Pagina 23 van 41


Activiteitenbesluit systematiek

Inrichting type A en inrichting type B

Afdeling 1.2 Melding

Afdeling 2.1 Zorgplicht

Afdeling 2.6 Energiebesparing

Energiegebruik is geen norm bij het categoriseren van type A/B



Verantwoordelijkheid drijver inrichting

Realisatie energiebesparende maatregelen

Initiatief vaststellen relevante maatregelen

Nadruk op zelfredzaamheid

Drijfveer is veelal het verlagen van energiekosten


24/41


Pagina 24 van 41



Verantwoordelijkheid bevoegd gezag

Toetsen invulling zelfredzaamheid ondernemer

Inzicht in de typen energiegebruikers

Inzicht in energieverbruik

Inzicht in relevante maatregelen

Inschatten besparingspotentieel

Inzicht in (toekomstige) realisatie technische maatregelen


Activiteitenbesluit afdeling 2.6 energiebesparing

Artikel 2.15

1. Degene die de inrichting drijft neemt alle energiebesparendemaatregelen met een terugverdientijd van vijf jaar o f minder ofalle energiebesparende maatregelen die een positieve nettocontante waarde hebben bij een interne rentevoet van 15%.

2. Indien aannemelijk is dat niet wordt voldaan aan het eerstelid, kan het bevoegd gezag degene die de inrichting drijftwaarvan het energieverbruik in enig kalenderjaar groter is dan200.000 kilowatt uur aan elektriciteit of groter is dan 75.000kubieke meter aardgasequivalenten aan brandstoffen,

verplichten om binnen een door het bevoegd gezag te bepalentermijn, onderzoek te verrichten of te laten verrichten waaruitblijkt of aan het eerste lid wordt voldaan.

3. Indien uit het onderzoek, bedoeld in het tweede lid, blijkt datniet wordt voldaan aan het eerste lid, neemt degene die deinrichting drijft de in het eerste lid bedoelde maatregelen binneneen door het bevoegd gezag te bepalen redelijke termijn.

4. Het eerste lid is niet van toepassing indien het energiegebruikin de inrichting in enig kalenderjaar kleiner is dan 50.000kilowatt uur aan elektriciteit en kleiner is dan 25.000 kubiekemeter aardgasequivalenten aan brandstoffen.


25/41


Pagina 25 van 41


Activiteitenbesluit afdeling 2.6 energiebesparing


Energiebesparing en Winst

Relevante technieken en maatregelen

Checklist en naslagwerk

Kantoren

Supermarkten

Zorginstellingen

Hotels

Detailhandel Horeca

Metaalbewerkende bedrijven

Houtbewerkende bedrijven

TankstationsOpslag- en transportbedrijven

Autobranche

OnderwijsSport

www.infomil.nl/energie


26/41


Pagina 26 van 41



1

2

3






27/41


Pagina 27 van 41


Uniforme leidraad

Artikel 2.15 is van toepassing

Beroep op zelfredzaamheid

Toetsingkader = Energiebesparing en Winst

Energiebesparingsonderzoek (grooteverbruiker)

Vastleggen van de afspraken

Aansturen op natuurlijke momenten!

Focus realisatie maatregelen (grootverbruiker)


Uniforme leidraad



28/41


Pagina 28 van 41


Meer Informatie

Uniforme leidraad energiebesparing



https://lokaalklimaatbeleid.viadesk.com


Vragen?

Wendy Simonse (Kenniscentrum InfoMil)

Bedankt voor jullie aandacht!


29/41


Pagina 29 van 41

- Hoe werkt het activiteitenbesluit in de Praktijk?

4. Beelden van toepassing binnen de zorgsectorRoberto Traversari (Centrum Zorg en Bouw, TNO)

Het activiteitenbesluit

Beelden van toepassing binnen de zorgsector

Roberto Traversari

Bestuurlijk

Er is veelal geen natuurlijk incentive voor bestuurdersom met energie energiebesparing aan de gangte gaan

Energiekosten zijn slechts marginaal op de totale exploitatie van eenzorginstelling

Onzekerheid over de echte besparingen

MVO leeft niet omdat men vindt dat zorginstellingen al eenmaatschappelijke rol vervullen => zorg bieden en betaalbaar houden

Roberto Traversari

1

Roberto Traversari Het activiteitenbesluit

22 november 2011


30/41


Pagina 30 van 41

Handhaving

Er wordt door het bevoegd gezag niet of nauwelijks gehandhaafd

Het is onduidelijk hoe gehandhaafd kan worden op basis van Artikel2.15

terugverdientijd van vijf jaar of minder of alle maatregelen die eenpositieve netto contante waarde hebben bij een interne rentevoetvan 15%.

Hoe worden de besparingen bepaald: lijstjes met maatregelen zijnte simpel en misleidend

Roberto Traversari

2


22 november 2011

Inhoudelijk

Er vindt geen of zeer beperkte monitoring plaats waardoor de

effectiviteit van maatregelen niet helder wordt en onzekerheid overwerkelijk te verwachten besparingen blijft bestaan

Binnen artikel 2.15 kan alleen het laaghangend fruit geplukt wordeninvesteringen in hardware zijn lastig

Activiteiten/investeringen moeten in een bestaandmasterplan/planning passen

Energiebesparing moet er vaak even bij worden gedaan

Roberto Traversari

3


22 november 2011


31/41


Pagina 31 van 41

Oplossingsrichtingen

Begeleid instellingen bij het (verplicht) opzetten van energieplannenvia een regionaal masterclass traject (traject DCMR/AgentschapNL/TNO) als eerste stap in de keten van handhaving.

Zorg voor een goede vergelijkingsbasis waardoor er een incentive bijbestuurders ontstaat (we willen niet negatief opvallen/uitschieten).

Stel een energieparagraaf als verplicht onderdeel in het jaarverslag.

Maak het toetsingskader voor het bevoegd gezag eenduidiger m.b.t.artikel 2.15. => reik een methode aan om de besparingen te bepalenhet is nu onvoldoende eenduidig of aan de criteria wordt voldaan.

Bovenstaande wellicht via een Green Deal??

Roberto Traversari

4


22 november 2011

Voor meer informatie:

E. [email protected]. 088 8662 208M. 0653 194 752

5

Roberto Traversari

5


22 november 2011


32/41


Pagina 32 van 41

5. Activiteitenbesluit en de K2H-aanpakPatrick Teunissen (Dienst Milieu en Bouwtoezicht Amsterdam)

Activiteitenbesluit

en de K2H-aanpak

Platform duurzame huisvesting 22 november 2011

[email protected]

CO2 Ambitie Amsterdam

2


33/41


Pagina 33 van 41

3

Amsterdamse bedrijven

22.000 bedrijven in totaal

17.000 bedrijven moeten voldoen aan Wet milieubeheer

Waarvan

14.000 bedrijven alleen de zorgplicht geldt

3.000 bedrijven Verplichting tot nemen alle maatregelen

met terugverdientijd < 5 jaar

850 bedrijven Onderzoekverplichting mogelijk

> 200.000 kWh of >75.000 m3 gas

4

Kennis, knoet en honingversie

Doel:

Bedrijven zijn goed op de hoogte van de regelgevingMogelijkheden tot zelfregulering

Maximale CO2 reductie

K2H-aanpak


34/41


Pagina 34 van 41

Kennis

Landelijke informatiebronnen:

- Circulaire energie in de milieuvergunning

- Handreiking Wegen naar preventie

- Uniforme leidraad energiebesparing

Hoe hier een heldere folder van te maken voor het bedrijf?

Nodig

1 circulaire voor bedrijven.

Duidelijkheid over zorgplicht!

Kennis

Landelijke instrumenten:

- Installatie Performance Scan

- Taskforce verlichting

- SWKO

Nodig

1 IPS met alle aspecten

Neem verplichting op voor uitvoeren IPS 1x per 4 jaar.


35/41


Pagina 35 van 41

7

kennis

Bedrijven vragen Wabo vergunning aan:

- Voor een deel van de bedrijven geen melding nodig

- Bij melding Activiteitenbesluit geen energie eisen

- Bij overdracht pand wordt EPA-U opgesteld

Nodig

Benut natuurlijk moment optimaal door:

- EPA-U rapport vrij geven per gemeente = natuurlijk moment

- Bij melding: eisen energiebesparing

- Geef invulling aan zorgplicht bij kleine bedrijven < 50.000 kWh

8

Knoet

Bedrijven die geen initiatief nemen:

Veel discussie over terugverdientijd

- Voorbeeld: deur op koelmeubel: tvt varieert van 20 tot 600 jaar

- Voorbeeld kosten tijdschakelaar: 15 tot 200

Nodig

Maak een in ieder geval lijstje en geef deze een juridische

status. (Lokale Klimaat Akkoord)


36/41


Pagina 36 van 41

Knoet

Stimuleren, maar op welk moment overgang naar handhaving

Nodig

Piketpaaltjes slaan- Open gevels detailhandel

- Onnodige verlichting s nachts

- Prestatiemaat datacenters

- Oude verlichting (>20 jaar) = vervanging

- Oude ketel > 20 jaar = vervanging

Honing

Supermarkten

Green Key

Zorg

MJA3

Nodig

Meer keurmerken: (Green Deal?)

- Horeca

- Detailhandel

- Kantoren


37/41


Pagina 37 van 41

6. Knelpunten aanpakken Te beginnen vanuit de overheid.Kristel Wattel-Meijers (Ministerie BZK)

1 december 2011

Energiebesparing inde Utiliteitsbouw

Kristel Wattel-Meijers,

BZK/WWI/EGO,beleidsmedewerkerEnergiebeleid gebouwdeomgeving

Platform Duurzame Huisvesting

2

Energiebeleid gebouwde omgeving

Nederlandse doelen in lijn met Europa: 20% CO2-reductie 2020

14% duurzame energie 2020

Uitwerking energiebesparingsbeleidgebouwde omgeving:

Energielasten verlagen

Stimulans voor bouwsector

CO2-reductie

1 december 2011


38/41


Pagina 38 van 41

3

Plan van aanpak februari 2011

Sporen utiliteitsbouw: Wet milieubeheer

Voorbeeldrol rijksoverheid

Rolverdeling: rijk: goede uitwerkingregelgeving

marktpartijen: zorgvuldigeuitvoering

gemeenten: controle op naleving

ondersteuning van AgentschapNl

1 december 2011

4

Achtergrond

Onderzoek van CE en ECN eind 2010 heeftaangetoond dat het technischbesparingspotentieel met een terugverdientijd< 5 jaar 70 PJ is en 47 PJ hiervan te realiserenis door naleving en handhaving van de Wetmilieubeheer

Aanpak: naleving en handhaving verbeteren enbelemmeringen wegnemen

Interdepartementaal: I&M, EL&I en BZK

Plan van Aanpak EGO

Lokale Klimaat Agenda

Green Deal DCMR

1 december 2011


39/41


Pagina 39 van 41

5

Knelpunten

Veel besparing in bestaande gebouwen blijft op de plank liggen!

1.Gemeenten hebben moeite met handhaving;- kennis ontbreekt vaak- prioriteiten liggen elders

- persoons- en situatieafhankelijk- geen overzicht van besparingsparingspotentieel- verschillen tussen gemeenten

2.Onbekendheid bij gebouweigenaren en gebruikers- is de Wet milieubeheer van toepassing?- wat is de verplichting?Onduidelijkheid- welke maatregelen zijn rendabel?- wat is de opbrengst?

1 december 2011

6

Voornemen 1: Consistente maatregelenlijst

Eenduidige maatregelenlijst ontwikkelen vanrendabele maatregelen:

-databank InfoMil

-meerjarenafspraken energie-efficintie

-energielabel-maatwerkadvies

Directe verwijzing in het Activiteitenbesluit

(nu is er een verwijzing in de toelichting)

- duidelijkheid

- als de maatregelen zijn gerealiseerd is aande Wet milieubeheer voldaan

- gelijkwaardigheid blijft bestaan

1 december 2011


40/41


Pagina 40 van 41

7

Voornemen 2: Meldingensysteem aanpassen

1 december 2011

1.Activiteitenbesluit van toepassing?> 1,5 kW elektrisch vermogen en> 130 kW thermisch vermogen

2.Verplichting tot nemen van rendabele maatregelen (>50.000 kWh en/of 25.000 m3 gas)

3.Melden indien volgende activiteiten van toepassingzijn:- parkeergarage > 30 autos- bereiden van voedingsmiddelen voor derden- .

4.Voorstel: opnemen grootverbruikers grens als aparteactiviteit voor melding: > 200.000 kWh/jaar en/of75.000 m3 gas

5.Handhaving focussen op grootverbruikers

8

Draagvlak toets

I&M is verantwoordelijk voor de Wetmilieubeheer en het Activiteitenbesluit,

maar wil weten wat de ministeries vanELI en BZK hiervan vinden.

Is er draagvlak voor:

1.consistente maatregelenlijst

2.melden als activiteit voorgrootverbruikers

1 december 2011


41/41


9

Planning

Verwijzing naar de maatregelenlijst zou meegeliftkunnen worden met de 4e wijzigingstranche vanhet Activiteitenbesluit in juli 2012

1 december 2011

Rapportage- Activiteitenbesluit en Het Platform Duurzame H…

Documents

Transcript of Rapportage- Activiteitenbesluit en Het Platform Duurzame H…