1

VER

SCH

IJNT

NIE

T IN

AU

GU

STU

S | F

OTO

: FIL

IP C

LAES

SEN

S

Maandblad voor de inwoners van de vlaaMse rand juli 2009 | jaargang 13 | #07

FR DE EN traductions | Übersetzungen | translations

‘Als iets niet plezant is, doe ik het niet’

Brosella organisator Henri Vandenberghe

Inburgering komt op kruissnelheid

Een schrijfkraam vol gedichten op bestelling

ArtselingenWandelen t ussen

kunst en poëzie

+ agENDa

‘De baasjes moet je heropvoeden’

Hondentherapeut Vina Druwé

2

mijngedacht

Onlangs maakte ik beroepshalve een praatje met Guido Fonteyn naar aanleiding van het verschijnen van zijn jongste boek Over de taalgrens. Brusselaar Guido Fonteyn is jour-nalist, notoir kenner van Franstalig België en medewerker van dit blad. Zoals al zijn boeken is ook Over de taalgrens een interessante en nuttige publicatie omdat zijn genuanceerde standpunten stof tot nadenken en discussie bieden. Hij laat de lezer nu en dan eens door een Waalse bril kijken en dat wordt in bepaal-de flamingante middens niet altijd op applaus onthaald. In Over de taalgrens schrijft Guido Fonteyn dat het Belgische compromis van ‘62-’63 – want wat is de taalgrens anders? – ach-teraf gezien misschien zo slecht nog niet was. Alles wel beschouwd is het nu relatief rustig langs de taalgrens. Ze wordt vandaag door de meeste Vlamingen en Walen beschouwd als een voldongen feit, aldus Guido Fonteyn.

Het interview vindt plaats in Bever, een klein dorp dat bij het vastleggen van de taalgrens werd overgeheveld van Henegou-wen naar de toenmalige unitaire provincie Brabant. Na het officiële gesprek, bij een don-kere Ename en een Romy Pils in café B-Side, bomen we nog even door, over taalgrenzen en zo. Plots, na mijn tweede Romy Pils komt, samen met een boertje, de kunstenaar in mij boven. In mijn jonge jaren heb ik Sint-Lukas in Brussel gefrequenteerd, maar omdat mijn penselen en verftubes al geruime tijd onaan-geroerd blijven wegens te veel andere drukke bezigheden, kun je me tegenwoordig veeleer beschouwen als een conceptuele kunstenaar: af en toe iets leuks bedenken en voor de rest het werk door een ander laten doen.

‘Ik wil de taalgrens visualiseren door een tijdelijke ingreep in het landschap’, zeg ik

tegen Guido. ‘Een eerbetoon aan Flor Gram-mens en andere taalgrensstrijders van het eerste uur. Het moet ook een symbool zijn van wederzijds respect tussen de taalge-meenschappen van ons land: de taalgrens ligt hier en nergens anders. Maar je kunt tussen de stippen doorwandelen want con-tacten en uitwisselingen met de overkant moeten mogelijk blijven. Pure land art met een sterke boodschap.’

‘Mmm, best een interessant idee,’ zegt Guido. ‘Ik zou daar toch eens serieus over nadenken. Maar geen muur, hè!’ Natuurlijk geen muur, en ook geen ijzeren gordijn. Wel een stippellijn. Niet zo’n belachelijk, mieze-rig lijntje als op een landkaart, wel een dikke, onderbroken rode streep die goed zichtbaar is van op elke heuvelkam. Kilometers lang, slingerend door het golvende landschap. Van in Overijse langs Hoeilaart, Sint-Genesius-Rode, Beersel, Halle, Pepingen en Herne tot in Bever. Rakelings langs Wallonië maar nog net op Vlaams grondgebied, kwestie van de subsidies van de nieuwe minister van Cul-tuur niet te mislopen.

Ik heb er geen flauw benul van hoe mijn project uiteindelijk moet worden gerealiseerd, maar als er één of andere Fabre of Delvoye zich geroepen voelt om mijn idee in te pikken en te laten uitvoeren, dan zal ik dat niet tegen-houden. Hij mag er wel op rekenen dat ik om mijn percentje kom, want het is tenslotte mijn concept. Het kost hem ook een bak donkere Ename. Voor Guido Fonteyn, want zonder zijn boek was ik er wellicht nooit opgekomen.

tekst Tom Serkeyn foto Filip Claessens

i

13

AGENDA

JULI-AUGUSTUS 2009

Rituele maskers in dialoog

met hedendaagse kunstWie een masker op-

zet, wordt een andere

persoon. De techniek

werd veelvuldig toegepast in het

Griekse theater en vormt ook de kern

van vele Afrikaanse en Aziatische ritu-

elen. De maskerdrager vereenzelvigt

zich met een godheid, een demon of één

van zijn voorouders.

De 180 maskers, die Anne-Marie Bouttiaux

voor de tentoonstelling Persona. Verborgen

en ontsluierde identiteiten uitkoos, vervulden

ooit deze magische functie. Ditmaal treden

ze op een merkwaardige manier in dialoog

met hedendaagse kunstwerken. De meeste

maskers dwingen eerbied af. Wanneer ze jou

aankijken, wekken ze soms ook angst op.

Heel wat exemplaren vervulden een functie

tijdens initiatieriten. Ze verwijzen naar de

oermoeder of de beschermgeesten van de

stam. Van een ander kaliber zijn de begrafe-

nismaskers. Zij moesten dood en ziekte op

afstand houden of de overledene begeleiden

naar het hiernamaals. Meer dan de helft van

de geëxposeerde maskers is afkomstig uit de

eigen collectie. De rest is ontleend uit andere

musea of werd tijdelijk afgestaan door parti-

culiere verzamelaars.

De Congolese kunstenaar Sami Baloji

toont in zijn fotoprojectie het masker in zijn

oorspronkelijke functie. Dominique Zinkpè

uit Benin ontwierp maskers, die deels zijn ge-

inspireerd op het gelede model bij de Yoruba.

Romuald Hazoumé fabriceert maskers met

afgedankte objecten zoals plastic spuitbus-

sen, jerrycans en batterijen en toont op die

manier de verspilzucht van onze consump-

tiemaatschappij aan. Zijn Senegalese collega

Ndary Lo construeerde met recyclagemateri-

aal een zwangere pop, die het multiculturele

moederschap verbeeldt. Haar toekomstige

kinderen behoren niet tot hetzelfde ras. De

kunstenaar geeft toe dat hij schatplichtig is

aan het Europees dadaïsme. Zijn Onbegrepe-

ne lijkt zijn hoofd te breken over belangrijke

levensvragen.

Aimé Mpané, die vanuit Kinshasa naar

Brussel emigreerde, zinspeelt in zijn kunst-

installatie op het moeizame inburgerings-

proces van de inwijkeling. Wie als vreemde-

ling aanvaard wil worden, mag in de meeste

gevallen niet langer zichzelf zijn, maar moet

zich verbergen achter het masker van de

gelijkgestemde. Toch verloochent niemand

graag zijn wortels. Mustapha Dimé uit Se-

negal vervaardigt met keukengerei antro-

pomorfe vrouwensculpturen. Zijn naakte

fi guren missen een hoofd en de ledematen.

Omdat ze aan een spijker zijn opgehangen

kunnen deze creaturen toch dansen, al ver-

schillen hun macabere bewegingen nauwe-

lijks van Pietje de Dood. ludo dosogne

TOT 3 JAN 2010 · DI TOT VR VAN

10.00 TOT 17.00, ZA EN ZO TOT 18.00

Persona Rituele maskers en hedendaagse kunst

Tervuren, Koninklijk Museum van Midden-Afrika,

02 769 52 00, www.africamuseum.be/persona

EXPO

Absurdistische

gekteDe elektropopgroep A Brand

werd ooit de Monty Python

van de alternatieve rock ge-

noemd. Met hun aanstekelijke humor jaagt dit

energiek vijftal echter niemand de gordijnen

in. Hun Judas album is volgestouwd met natte

muzikale kussen en vette knipogen. De Gentse

band Barbie Bangkok gaat met New Delhi de

Indiase toer op. Hun Paranoid Parenting zou

niet misstaan in een kitscherige Bollywoodfi lm.

Zanger Tom Goethals neemt zichzelf alles-

behalve ernstig als hij beweert dat hij een brand-

weerwagen zou willen zijn. Als no-nonsensefor-

matie fl irt De Fanfaar met het Brusselse dialect.

Nadat Jeroen en Sybren Camerlynck Gigippeke

van Muilebeik coverden, besloten ze ook andere

Nederlandstalige klassiekers te verbrusselen.

Het vroegrijpe groentje Jasper Erkens uit Diest,

die tweede werd in de Rock Rally, voelt zich niet

te beroerd om zijn Waiting like a dog aan zijn

grilligste liefjes op te dragen. ld

ZA · 11 JUL

Vijverfestival

Dilbeek, Park, www.vijverfestival.be

FESTIVAL

Jasper Erkens © rob walbers

13 agENDa biNNENiN

inhoud

Tom Serkeyn is journalist bij

Ring-tv en violist bij de Vilvoordse

muziekgroep Zakdoek. Hij is geboren

in Brussel en woont in Peutie.

Voor RandKrant schrijft hij

afwisselend met Dirk Volckaerts,

Joris Hintjens en Fatima Ualgasi

de column mijn gedacht.

Taalgrensart

Reacties? Mail naar randkrant@derand.be

10

2824

3

agENDa biNNENiN

colofon RandKrant verschijnt maandelijks op 176.000 exemplaren voor de inwoners van de Vlaamse Rand rond Brussel. Het is een uitgave van de Vlaamse Gemeenschap en de provincie Vlaams-Brabant | Realisatie vzw ‘de Rand’ | Hoofdredactie Geert Selleslach | Eindredactie en coördinatie Ingrid Laporte | Vormgeving Jansen & Janssen, Gent | Fotografie Filip Claessens en Kris Mouchaers | Druk A. De Cuyper-Robberecht, Zele | Redactieadres Kaasmarkt 75, 1780 Wemmel, tel 02-767 57 89, fax 02-767 57 86, e-mail randkrant@derand.be, website www.derand.be | Verantwoordelijke uitgever Jan de Bock, Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap, Boudewijnlaan 30, 1000 Brussel | uit in de Rand wordt gerealiseerd met de financiële steun van de provincie Vlaams-Brabant en de Vlaamse Gemeenschap.

23‘ De baasjes moet je heropvoeden’

‘Wij leren de baasjes hoe hun hond in elkaar zit. Als ze weten hoe hun hond denkt, functioneert en leert, gaat de samenwerking veel vlotter.’ Dat is de basisstelling van

hondentherapeut Vina Druwé uit Asse.

26 Dienstensector trotseert voorlopig de crisisDe economische crisis slaat genadeloos toe. De Rand blijft voorlopig wat gespaard. Hier stijgt het aantal mensen zonder werk trager omdat velen actief zijn in de dienstensector.

Maar misschien moet het ergste nog komen?

06 vanassetotzaventem

24 opstap

25 huizentuinen

26 natuurlijk

29 restaurandt

30 beeldverhaal

32 gemengdegevoelens

12Spitsvondige ambtenarenEen systeem om het verkeer te tellen, een natuur simulator die inzicht geeft in de ontwikkeling van natuur en bos, en een website met actuele onderzoeksinformatie wonnen de Spitsprijs 2009, de innovatieprijs van de Vlaamse overheid.

‘Leven en dood bevinden zich gewoon samen op dezelfde plek. En zo hoort het.’ boswachter dirk raes over zijn project met kadavers in het Zoniënwoud.

04

© fc

© fc

© km

© fc

FR DE

4

Ik kan iedereen een inburgeringscursus aan-raden. Het is een prettige ervaring om je hier niet langer een vreemdeling te voelen’, zegt Maria, een jonge Marokkaanse vrouw, die

het inburgeringsattest haalde. Het inburgeringsbeleid dat Vlaanderen in

2004 opstartte, kwam in Vlaams-Brabant slechts moeizaam op gang. En ondanks het feit dat het aantal contracten steeg van 429 in 2006 tot 1165 in 2008, blijft de achterstand met de rest van Vlaanderen nog steeds groot. In heel Vlaanderen werden in 2008 immers 13.973 nieuwe contrac-ten afgesloten. Vlaams-Brabant kreeg vorig jaar 14 procent van de nieuwkomers over de vloer, maar sloot slechts 8,3 procent van de contrac-ten af. Er is wel een verbetering merkbaar, want in 2007 bedroeg het aandeel slechts 6,8 procent.

‘ iedereen zou dit moeten doen’

Voor 2009 mikt Vlaams-Brabant op 1400 contracten. Het lagere aantal contracten in Vlaams-Brabant kan onder meer verklaard worden door het feit dat er zich onder de nieuwkomers meer eu-burgers bevinden die tewerkgesteld zijn in internationale instel-lingen of bedrijven. Maar ook de overheid pikte bij de start slechts langzaam in op het nieuwe beleid.

‘De Vlaamse overheid gaf de provincies de opdracht om het inburgeringsbeleid uit te voeren. De vorige deputatie van Vlaams-Brabant heeft daar echter nauwelijks iets mee gedaan. Ook de weigering van enkele faciliteitengemeenten om mee te werken, speelde een rol in de trage start. Bij het begin van de nieuwe legislatuur ben ik dat allemaal

bij de bevoegde minister Keulen gaan uitleg-gen om te verhinderen dat we subsidies zou-den moeten terugbetalen. Sindsdien hebben we een inhaaloperatie uitgevoerd, het aantal medewerkers van het provinciale Onthaal-bureau Inburgering nagenoeg verdubbeld en de infrastructuur voor de verschillende vesti-gingsplaatsen vernieuwd. Vorig jaar zijn we dan op kruissnelheid gekomen’, aldus Karin Jiroflée (sp.a), sinds eind 2006 als gedepu-teerde bevoegd voor migranten.

De weg zoekenMet het inburgeringsbeleid wil Vlaanderen vreemdelingen die zich hier komen vesti-gen, helpen om actief aan de samenleving deel te nemen. Een inburgeringstraject om-vat cursussen Nederlands, maatschappelijke oriën tatie en een loopbaanbegeleiding. De cursus maatschappelijke oriëntatie maakt de betrokkene wegwijs in onze samenleving, onze basiswaarden en normen. De loop-baanbegeleiding steunt de mensen in hun zoektocht naar een baan. Wie afkomstig is van buiten de eu is op enkele uitzonderin-gen na verplicht dit traject te volgen. Wie weigert of de inburgering stopzet, riskeert een administratieve boete. Nieuwkomers uit de eu of vreemdelingen die al langer in ons land wonen, kunnen het inburgeringstraject gratis volgen.

In 2008 vestigden zich 3397 nieuwkomers in Vlaams-Brabant. Het is bij aankomst niet altijd meteen duidelijk of ze verplicht zijn een inburgeringstraject te volgen. 2009 men-sen gingen vorig jaar in op de vraag van het onthaalbureau voor een gesprek. 1701 moes-ten verplicht het traject volgen of hadden er recht op. In totaal werden 1165 contracten (68,4 procent) afgesloten. 847 onder hen wa-ren hiertoe verplicht, de anderen hadden er recht op. Van de 849 inburgeringsattesten die in de loop van 2008 werden uitgereikt was dat respectievelijk 671 en 178. Marok-kanen (66) behaalden vorig jaar de meeste

Inburgering komt op kruissnelheid

Mensen van vreemde afkomst kansen geven en actief laten deelnemen

aan onze maatschappij. dat is de bedoeling van het vlaamse

inburgeringsbeleid. op 11 mei tekende vlaams minister Marino Keulen

(open vld) het 50.000 e inburgeringscontract met de amerikaanse

sarah lindsey scott. Hoe is de situatie in vlaams-brabant?

tekst Luc Vanheerentals foto Kris Mouchaers

Johan Bellen

5

inburgeringsattesten, gevolgd door Russen (48), Congolezen (45), Irakezen (41) en Rwan-dezen (31). Ook 50 Belgen haalden een attest. Dat zijn Belgen van vreemde afkomst die al een tijd in ons land verblijven.

Het is onduidelijk hoeveel nieuwkomers de verplichte inburgeringscursus weigeren. ‘Het is pas vanaf 1 januari dat wij de brie-ven naar de nieuwkomers zelf versturen en bijgevolg zelf kunnen nagaan of de betrok-kenen opdagen of niet. Voordien werden de nieuwkomers aangeschreven door de ge-meentebesturen. Inbreuken moeten wij pas vanaf dit jaar voorleggen aan de Vlaamse handhavingsambtenaar. Bij een eerste over-treding bedraagt de boete 50 euro, maar als verplichte inburgeraars blijven weigeren of onvoldoende aanwezig zijn op de cursussen kan dat tot het honderdvoudige oplopen. Ook rechthebbenden die een contract stop-zetten, riskeren een boete’, aldus Johan Bel-len, hoofd van het Onthaalbureau Inburge-ring Vlaams-Brabant. Ook op Vlaams niveau beschikt men niet over cijfers over het aantal weigeringen.

aangepaste begeleidingEen inburgeringstraject duurt meestal twaalf maanden. Het onderdeel maatschappelijke oriëntatie wordt gegeven door medewerkers van het onthaalbureau. ‘In twintig sessies van drie uren trachten we de mensen weg-wijs te maken in onze westerse maatschap-pij. De sessies worden in Leuven, Vilvoorde, Asse, Halle en Diest gegeven in groepen van twaalf tot zestien mensen’, aldus Bellen. De Vlaamse overheid werkte voor alle centra in Vlaanderen een gemeenschappelijke leer-methode uit en maakte aparte cursussen voor hoog- of laaggeschoolden. Voor de les-sen Nederlands wordt eerst in het Huis van het Nederlands een taaltest afgelegd om te bepalen over welk taalniveau de betrokkene beschikt. Afhankelijk daarvan wordt hij of zij naar een centrum voor basiseducatie,

een centrum voor volwassenenonderwijs of een universitair taalcentrum gestuurd. Het aantal lesuren ligt tussen de 120 en 600 uren. Voor de loopbaanbegeleiding wordt samen-gewerkt met de vdab.

Het onthaalbureau begeleidt de persoon die wil inburgeren individueel vanaf de aan-melding tot het behalen van het attest. De trajectbegeleider zorgt onder meer voor aan-

gepaste vormingsprogramma’s en hulp op andere terreinen zoals ondersteuning bij het gelijkschakelen van het diploma dat men in het land van oorsprong behaalde. De traject-begeleider volgt ook de aanwezigheid in de cursussen op. Wie verplicht moet inburge-ren, moet minstens 80 procent van de cur-sustijd aanwezig zijn. Voor rechthebbenden is dat 50 procent. Voor minderjarigen is er een aparte begeleiding waarin het accent ligt op de hulp bij de inschrijving in een school of in het onthaalonderwijs met lessen Ne-derlands. In het Onthaalbureau Inburgering Vlaams-Brabant zijn momenteel zeventien medewerkers aan de slag. Het hoofdbureau is in Leuven gevestigd, maar er worden ook permanenties georganiseerd in de infopun-ten in Sint-Pieters-Leeuw, Dilbeek, Wolver-tem, Tienen, Zaventem en Aarschot.

Niet langer een vreemdelingDe tevredenheid bij de mensen die inburge-ren is nog niet systematisch gemeten, maar de meeste mensen die het inburgeringstra-ject volgden, zijn blij met wat zij leerden. ‘Toen de medewerkers van het onthaalbu-reau uitlegden wat het inburgeringstraject betekent, leek het mij eerst een behoorlijk zware dobber. Ik besefte echter dat ik mij

als ik in Vlaanderen wilde blijven moest aan-passen aan de taal en de cultuur. Precies die mogelijkheid bood het onthaalbureau mij’, vertelt Maria. Zo heeft de cursus Nederlands haar naar eigen zeggen in staat gesteld al heel wat te begrijpen van het Nederlands en een eenvoudig gesprek te voeren. ‘De cursus maatschappelijke oriëntatie leerde mij wat de gebruiken zijn in dit land, de ge-dragscodes, de typische Belgische keuken en bij welke officiële diensten je terecht kunt voor vragen en problemen.’ Op basis van de gesprekken met de vdab over haar loop-baanoriëntatie gaat Maria een jaar intensief Nederlands leren en een opleiding volgen voor assistent-verpleegkundige.

‘ iedereen zou dit moeten doen’

FR L’intégration civique en régime de croisière

Maria vient d’achever son parcours d’intégra-tion civique et s’en dit satisfaite. ‘Je ne puis que le recommander à tous. C’est une expérience particu-lièrement agréable de ne plus se sentir un étranger dans ce pays’, affirme la jeune Marocaine. Bien que le Brabant flamand ait mis du temps à se mettre au jeu, l’intégration civique atteint petit à petit son régime de croisière dans notre province également. En 2009, le Brabant flamand entend réaliser 1400 contrats d’insertion. En proposant des parcours d’intégra-tion civique, la Flandre veut offrir aux ressortissants étrangers la possibilité de participer activement à notre société. Ils suivent des cours de néerlandais, d’orientation sociale et d’accompagnement de la carrière professionnelle. La plupart des partici-pants se réjouissent de pouvoir ainsi s’intégrer dans notre société. ‘Lorsque les collaborateurs du bureau d’accueil m’ont présenté le programme d’insertion, je me suis dit que ce serait très dur. Mais j’étais bien consciente que si je veux rester en Flandre, je dois m’adapter à la langue et la culture.’

Inburgering komt op kruissnelheid

‘we maken de mensen wegwijs in onze westerse maatschappij.’

6

Op zeven strategische plaatsen op de grote ring zijn borden geïn-stalleerd om de automobilisten te informeren over alle mogelijke verkeersproblemen in de hoofd-stad. In Grimbergen is de herstel-de oevermuur van het Zeekanaal Brussel-Schelde (1,1 miljoen euro) officieel in gebruik genomen. Vier jaar geleden was de oevermuur

ingestort. Met de zomer in zicht stelt de Vlaamse Gemeenschap nieuwe tenten ter beschikking. Alle Vlaamse jeugdverenigingen kunnen bij de uitleendienst in Machelen tenten huren. Op Brussels Airport is het aantal pas-sagiers in april met 5,4 procent gedaald in vergelijking met vorig jaar. Voor het vrachtvervoer was er

zelfs een verlies van ruim 40 pro-cent. Op het terrein van de vroe-gere ijsfabriek in het centrum van Strombeek-Bever zal een project-ontwikkelaar 77 woningen, 19 win-kels en 114 ondergrondse parkeer-plaatsen bouwen. De inwoners van Asse, Kapelle o/d Bos, Londer-zeel, Meise, Merchtem, Opwijk, Vilvoorde en Wemmel kunnen bij

demaand

vanassetotzaventem

groen landen ZAVENTEM Op de luchthaven van Zaventem is men gestart met zogenaamde groene landingen. Bij groene landingen begint het vliegtuig al lang-zaam te dalen vanaf ongeveer 50 kilometer van de luchthaven. Daardoor verloopt de landing ge-leidelijker. ‘Dankzij de groene landingen verbrui-ken de vliegtuigen minder kerosine. Dat betekent een flinke besparing voor de luchtvaartmaat-schappijen’, zegt staatssecretaris voor Mobiliteit Etienne Schouppe (cd&v). ‘Het is ook beter voor het milieu. De co

2-uitstoot is substantieel lager

dan bij een klassieke landing. De groene landin-gen hebben ook een gunstig effect op de geluids-hinder in de regio rond de luchthaven. Mensen die tussen 12 en 50 kilometer van de luchthaven wonen, zullen het verschil merken. De weers-omstandigheden moeten dergelijke landingen natuurlijk toelaten. De groene landingen zullen voornamelijk ’s nachts en tijdens het weekend worden uitgevoerd, wanneer het minder druk is. Het zal in elk geval een substantiële verbetering zijn voor de omwonenden.’ TD

Koffie zonder cafeïneMEISE Het International Institute for Species Exploration heeft de nieuwe soort koffiestruik, die werd beschreven door een onderzoeker van de plantentuin van Meise, opgenomen in de lijst van de tien meest belangwekkende nieuw ontdekte soorten van het voorbije jaar. ‘Het gaat om de Charrierkoffie’, zegt Piet Stoffelen, de onderzoeker van de plantentuin die de soort beschreef. ‘De soort werd in Kameroen ontdekt door onderzoekers van de universiteit van Montpellier. Aangezien ik gespecialiseerd ben in koffiesoorten uit Centraal- en West-Afrika, kwamen de Franse onderzoekers bij mij terecht. De Charrierkoffie-boon bleek van nature geen cafeïne te bevatten. De kof-fiesoort zal waarschijnlijk gebruikt worden in veredelings-programma’s om de bestaande commerciële koffiesoorten te verbeteren of hun cafeïnegehalte te verlagen.’ TD

Erfgoed in kaart gebrachtVLAAMS-BRABANT De provincies Vlaams-Brabant en Limburg hebben samen een nieuwe website ontwik-keld voor cultureel erfgoed: www.erfgoedplus.be brengt het erfgoed-landschap in kaart voor het ruime publiek. ‘Je kan erfgoedplus.be ge-bruiken voor je werk, voor een taak voor school, voor een toeristische brochure of een rondleiding. Gaan-deweg zullen steeds meer collecties

International Institute for heeft de nieuwe soort

koffiestruik, die werd beschreven door een onderzoeker van de plantentuin van Meise, opgenomen in de lijst van de tien meest belangwekkende nieuw ontdekte soorten van het voorbije

VILVOORDE Verenigingen uit Vilvoorde kunnen voortaan hun drukwerk laten ronddragen door Bike & Mail, een initiatief van de stad en het Fietspunt. ‘De stad Vilvoorde en Groep Intro, dat het Fietspunt aan het station uitbaat, hebben voor Bike & Mail de handen in elkaar geslagen. Het drukwerk van de verenigingen en van de stad wordt met de fiets gebust’, legt ocmw-voorzitter en schepen van Sociale Zaken Hans Bonte (sp.a) uit. ‘We hebben in Vilvoorde al heel wat projecten in de sociale economie. Met dit nieuwe initiatief creëren we een aantal jobs voor mensen die op onze reguliere arbeidsmarkt weinig kansen krijgen en het is tege-lijk een extra stimulans voor het verenigingsleven. Hun drukwerk wordt aan een voordelig tarief in de 6700 brievenbussen van Vil-voorde verspreid.’ TD

Post per fiets

© patrick de spiegelaere

7

de gemeente gratis een stappen-teller lenen. Met het initiatief wil-len de gemeenten en de provincie de mensen aanzetten om meer te bewegen. Het gemeentebestuur van Sint-Genesius-Rode duidde tien Franstalige gemeenteraads-leden aan voor de verspreiding van de oproepingsbrieven voor de regionale verkiezingen van 7

juni. Een nieuwe truc om de wet-geving te omzeilen en Franstalige brieven te kunnen verzenden. Zestig luchtvaartmaatschappijen dagvaarden Brussels Airport. Ze vinden dat ze te veel moeten betalen voor het gebruik van de luchthaven. In Buizingen is de eerste steen gelegd van een nieuwe brandweer kazerne. Die

moet eind 2010 operationeel zijn en zal 10 miljoen euro kos-ten. De brandweerkazerne zal de gemeenten Halle, Pepin-gen, Sint- Pieters-Leeuw, Sint-Genesius- Rode, Beersel, Linke-beek en Drogenbos bedienen. Cargo B, de enige Belgische vrachtluchtvaartmaatschappij verhuist nu zeker van de luchtha-

ven van Zaventem naar die van Bierset bij Luik. De veiligheids-controles op de luchthaven van Zaventem laten te wensen over, concluderen de Belgische en de Europese luchtvaartautoriteiten. Grimbergen heeft een nieuwe beiaardier: Twan Bearda. Overij-se stelde een gids samen met praktische informatie over het

vanassetotzaventem Grimbergen

Vilvoorde

Zaventem

Overijse

Hoeilaart

Sint-Genesius-Rode

Beersel

Sint-Pieters- Leeuw

Meise

Asse

Dilbeek

Tervuren

Machelen

Wemmel

Kraainem

Wezembeek-Oppem

Drogenbos

Linkebeek

Merchtem

VLAAMS-BRABANT Wist je dat er in Vilvoorde een vereniging van Afrikaanse moeders actief is? Of dat je in Halle meer te weten kunt komen over carnaval in Latijns-Amerika? In Vlaams-Brabant zijn namelijk een 80-tal organisaties van etnisch-cultu-rele minderheden actief. ‘Vlaams-Brabant is een kleurrijke pro-vincie. Niet minder dan 170 nationaliteiten leven er samen. Dat vertaalt zich ook in het verenigingsleven. De vele activiteiten van de allochtone verenigingen zorgen voor een frisse wind en bieden mogelijkheden tot uitwisseling en ontmoeting. Om de wereld te zien, hoef je de provincie niet meer uit’, zegt Karin Jiroflée (sp.a), gedeputeerde voor diversiteit en gelijke kan-sen. ‘Daarom geeft de provincie de nieuwe brochure Allemaal Vlaams-Brabanders, een kleurrijke gids over het allochtone verenigingsleven in Vlaams-Brabant uit. In de brochure wor-den deze organisaties uitgebreid voorgesteld. Zo kunnen ze zich beter bekend maken en contact leggen met andere in-woners en verenigingen.’ TD

Je kunt de gratis brochure bestellen of downloaden via http://mediatheek.vlaamsbrabant.be.

Brabant zijn namelijk een 80-tal organisaties van etnisch-cultu-rele minderheden actief. ‘Vlaams-Brabant is een kleurrijke pro-vincie. Niet minder dan 170 nationaliteiten leven er samen. Dat vertaalt zich ook in het verenigingsleven. De vele activiteiten van de allochtone verenigingen zorgen voor een frisse wind en bieden mogelijkheden tot uitwisseling en ontmoeting. Om de wereld te zien, hoef je de provincie niet meer uit’, zegt Karin

), gedeputeerde voor diversiteit en gelijke kan-llemaal

, een kleurrijke gids over het allochtone verenigingsleven in Vlaams-Brabant uit. In de brochure wor-den deze organisaties uitgebreid voorgesteld. Zo kunnen ze zich beter bekend maken en contact leggen met andere in-

Zakwoordenboekje voor ziekenhuizenBRUSSEL Het Huis van het Nederlands Brussel heeft in samenwerking met Pro Medicis Brussel een zakwoordenboekje ontwikkeld voor zieken-huizen. ‘Het boekje heet Opération nl / Opera-tie FR en komt er na het succes van de zakwoor-denboekjes voor de horeca en de winkeliers’, zegt Els Deslé van het Huis van het Nederlands Brussel. ‘We werken met de Brusselse zieken-huizen al enkele jaren aan de tweetaligheid in de ziekenhuissector. Zo organiseren we onder meer cursussen Nederlands voor het zieken-huispersoneel. Om de dienstverlening nog te vergemakkelijken, hebben we nu een zakwoor-denboekje ontwikkeld met daarin sleutelzin-nen en uitdrukkingen die de verpleegkundigen kunnen gebruiken in het contact met patiën-ten en bezoekers. Het boekje volgt het traject

Erfgoed in kaart gebracht

allemaal Vlaams-brabanders

dat de patiënt aflegt vanaf het moment dat hij in het ziekenhuis wordt opgenomen. Zo wordt er onder meer aandacht besteed aan het onthaal, de kamer, de diagnose en de behandeling. Opération nl / Operatie fr is in eerste instantie ontwikkeld voor verplegend en verzorgend personeel in ziekenhuizen, maar het is ook interessant voor de thuisver-pleging, de rusthuizen en de opleidings-instellingen.’ TD

Je kunt het zakwoordenboekje

Opération nl / Operatie fr downloaden op

www.huisnederlandsbrussel.be of bestellen via

02 501 66 60 of info@huisnederlandsbrussel.be

(2,50 euro per stuk).

i

i

i

en objecten raadpleegbaar zijn via de website. We werken samen met onder meer musea, verenigingen, kerkfabrieken en heemkundige krin-gen. Erfgoedplus.be moet dé digitale erfgoedinventaris worden’, zegt Goe-dele Deseyn van de cel Erfgoed van de provincie Vlaams-Brabant. TD

Gemeenten, musea, verenigingen, kerkfabrieken en heemkundige kringen die hun collectie online willen plaatsen op www.erfgoedplus.be kunnen contact opnemen met Goedele Deseyn, goedele.deseyn@vlaamsbrabant.be, 016 26 76 77.

8

organiseren van fuiven. De stad Vilvoorde stelde Greenmills voor, na Watersite een tweede groot stadsvernieuwingsproject op het terrein van het voormalige bedrijf Molens Drie Fonteinen. Greenmills zal tegen 2020 zo’n 1000 woon-eenheden tellen. De realisatie start in 2013. Merchtem heeft een nieuw bier. Naar aanleiding

van Merchtem op Stelten stelde de Peizegemse brouwerij De Block het Steltenbier voor. Op de E40 komt er volgend jaar fluisteras-falt tussen Bertem en Sterrebeek. Om overstromingen in het centrum van Buizingen tegen te gaan, is Halle begonnen met de bouw van een wachtbekken in de Vandenpeereboomstraat. Kabel-

maatschappij en telecomoperator Numericable, het vroegere Coditel, actief in Drogenbos en Wemmel, scoort slecht voor de behandeling van klachten. ‘Vooral de Neder-landstalige klanten worden niet goed geholpen’, stelt de ombuds-dienst voor de telecommunicatie. In het parkdomein Groenenberg in Sint-Pieters-Leeuw kun je de

hele zomer rode, gele en groene pinguïns van kunstenaar William Sweetlove bewonderen. Met de verkoop van deze gerecycleerde kunst wil men de levensomstan-digheden van de inwoners uit Da-kar verbeteren. In Halle-Vilvoorde zijn 240.000 exemplaren van het tijdschrift De Zes verspreid. Daar-mee sluit het blad, dat opkomt

Honderd jaar bijtjesSINT-PIETERS-LEEUW Het revalidatiezieken-huis Inkendaal in Vlezenbeek, een deelge-meente van Sint-Pieters-Leeuw, ook bekend als De Bijtjes, viert dit jaar zijn honderdste verjaardag. Inkendaal is de voorbije eeuw uitgegroeid van een kleine organisatie die aan voedselbedeling deed tot een gespecia-liseerd revalidatieziekenhuis. ‘In 1909 zetten twee jonge meisjes een hulpactie op poten. Les Petites Abeilles hielpen in Waals-Brabant arme gezinnen om de ergste honger te ver-lichten. Kinderen uit arme gezinnen kregen vaak ziekten zoals tuberculose. Zo groeide De Bijtjes uit tot een sanatorium en later tot een heelkundig instituut. Toen de Tweede Wereldoorlog uitbrak, moest het zieken-huis om veiligheidsredenen weg uit Brus-sel. In 1949 kwam er een nieuw ziekenhuis op het domein Inkendaal in Vlezenbeek. In de loop der jaren heeft Inkendaal zich ver-

der gespecialiseerd tot een revalidatiecen-trum. Kinderen en later ook volwassenen kwamen hier na een operatie revalideren’, vertelt directeur Marc Van Steerteghem. ‘Inkendaal telt nu 178 ziekenhuisbedden en 350 personeelsleden. Het ziekenhuis heeft grootse plannen met een nieuw gebouw voor ambulante revalidatie van kinderen, waar tegelijk ook onderwijs zal gegeven worden. Momenteel zit onze school voor kinderen die in het ziekenhuis verblijven of overdag op revalidatie komen in con-tainerlokalen. In september start de bouw van een complex van 5000 vierkante meter met aangepaste lokalen en een sporthal’, zegt Marc Van Steerteghem. ‘Over twee jaar moet de ziekenhuisschool klaar zijn. We dromen ook van een revalidatietuin, die patiënten de kans moet geven om ook in open lucht te revalideren.’ TD

PAJOTTENLAND Het Regionaal Landschap Zen-ne, Zuun en Zoniën, vvv Markvallei en Geuze-streek en de Landelijke Gilde van Heikruis heb-ben een fietszoektocht door het Pajottenland uitgestippeld. Tijdens de zoektocht ontdek je stille hoekjes en adembenemende vergezich-ten. Een folder met een uitgestippeld traject en een vragenlijst loodst je langs prachtige Pa-jotse plekken in Oetingen, Galmaarden en Vol-lezele. De fietszoektocht is 35 kilometer, maar je hoeft die afstand niet in één keer uit te rij-den. Je kunt de lus op eigen tempo doorfietsen en vertrekken waar je wil. Wie zijn formulier na afloop inlevert op de onderstaande adres-sen maakt kans op de prijzenpot. Daarin zitten

Vlaamse Rand wordt internationalerVLAAMSE RAND Ook de nieuwe Vlaamse Regering moet bijzondere aandacht hebben voor de speci-fieke noden van de Vlaamse Rand. Tot dat besluit komen Vlaams minister Frank Vandenbroucke (sp.a), in de vorige regering bevoegd voor de Rand en Kris Peeters (cd&v), minister-president in de vorige regering. Uit het eindverslag van de Task-force Vlaamse Rand, de ambtelijke werkgroep van de Rand, blijkt dat er de voorbije jaren be-langrijke inspanningen zijn geleverd om de leef-baarheid in de Vlaamse Rand te versterken. Maar de druk op het Nederlandstalige karakter van de regio blijft groot. Dat heeft vooral te maken © inkendaal

Zomerzoektocht

9

voor het Nederlandstalige karakter van de zes faciliteitengemeenten en de Vlaamse Rand rond Brussel, zijn 20e jaargang af. Het raadsel van Jos De Fileklos is opgelost. De pop die langs sluipwegen rond de ring stond opge-steld, werd geplaatst door Voka Hal-le-Vilvoorde. Met die actie vraagt de werkgeversorganisatie aandacht voor de dagelijkse stilstand op de ring. JH

ZavenTeM op 5 juli 1958 opende koning boudewijn plechtig de nieuwe nationale luchthaven in Zaventem. net op tijd om de bezoekers van de wereldtentoonstelling te ontvangen.

Een commissie stelde de regering voor om de uitwerking van het luchthavengebouw toe te ver-trouwen aan de architecten Maxi-me Brunfaut, Georges Bontinck en Joseph Moutschen. Waar-schijnlijk niet toevallig een Brus-selaar, een Vlaming en een Waal.

De wereldtentoonstelling van 1958 in Brussel speelde een be-langrijke rol in de uitbouw van de luchthaven. Alleen al uit Amerika werden er twee miljoen bezoekers verwacht, waarvan er 850.000 via Zaventem het land zouden binnenkomen. Op zo’n aantal-len was de infrastructuur van de oude luchthaven in Melsbroek niet voorzien, dus moest Brussel- Nationaal uitbreiden.

Het domein van de lucht-haven op het grondgebied van de gemeenten Melsbroek, Steen-

okkerzeel, Nossegem, Diegem, Machelen en Zaventem kreeg een oppervlakte van 1025 ha. Na de noodzakelijke onteigeningen begon men in april 1956 met de aanleg van de 2300 meter lange landingsbaan. Voordien waren tussen 1948 en 1956 al drie vlieg-tuigloodsen, zes werkplaatsen en verschillende gebouwen aan de kant van Melsbroek opgericht. In 1955 werd de spoorlijn van het centrum van Brussel naar Mels-broek aangelegd.

De nieuwe terminal kwam op het grondgebeid van Zaventem, de gemeente die zijn naam aan de luchthaven gaf. Op 30 mei 1958 werd het nieuwe luchtha-vencomplex door de toenmalige minister van Transport, Edward Anseele jr., overgedragen aan de Regie der Luchtwegen. Op 15 juni werden alle technische diensten vanuit Melsbroek overgebracht. Zaventem ging voor het publiek open op 29 juni. Op 5 juli 1958 volgde de officiële opening.

De nieuwe Sky Hall is een pareltje van naoorlogse archi-tectuur. Het werd ‘de trots van de natie’ genoemd. Voor het

gebouw werd volop gebruik ge-maakt van materialen als alu-minium, beton, staal en glas. De transithal, een ruimte van 100 m lang, 55 m breed en 18 m hoog, is overspannen door een gebogen dakstructuur uit aluminium. Deze transparante hal geeft zicht op de het tarmac. Op de terras-sen van de twee pieren kunnen wandelaars tot vrijwel vlak bij de vliegtuigen komen om verwan-ten uit te wuiven.

Wat een verschil met de hou-ten barakken van het vliegveld van Haren, waar in 1910 Duitse zeppelins waren gestationeerd en met het door de Duitsers ge-bouwde militaire vliegveld Flie-gerhorst in Melsbroek. Die Duitse militaire infrastructuur werd in 1948 overgedragen aan de Regie der Luchtwegen, maar was vol-strekt ongeschikt om de toene-mende luchtvaartactiviteiten te slikken. Vooral toen de nationale luchtvaartmaatschappij Sabena in december 1955 voor een Boeing B707 koos, was het duidelijk dat Melsbroek niet meer voldeed.

tekst Jaak Ockeley foto Belga

oudnieuws

5 juli 1958

luchthaven Zaventem

opent de deuren

onder meer een duo-ballonvaart over het Pajottenland ter waarde van 300 euro, tickets voor een kanaaltocht, boeken en wandelkaarten. TD

Je kunt de fietszoektocht afleggen tot 30 september. Het reglement en alle nodige informatie kun je gratis downloaden op www.rlzzz.be of afhalen op de volgende adressen: vvv Markvallei, Brusselstraat 1b, Galmaarden, rlzzz, Donkerstraat 21, Gaasbeek of bij de cultuurdienst, de bibliotheek of de sporthal van Herne. Meer info: 02 452 60 45.

Vlaamse Rand wordt internationalermet de verdere verstedelijking en interna-tionalisering van de Vlaamse Rand. Frank Vandenbroucke wil de Taskforce Vlaamse Rand omvormen tot een permanent coör-dinatieplatform dat het beleid in de ruime regio moet opvolgen en erop moet toezien dat er voldoende middelen worden vrijge-maakt voor de realisatie van het beleid in de Rand. Samen met Kris Peeters vraagt hij bijzondere aandacht voor de realisatie van 2520 nieuwe sociale woningen die in het grond- en pandendecreet voor de Vlaamse Rand staan ingeschreven. TD

i

Zomerzoektocht© toerisme vlaams-brabant

10

figurandt

Brosella organisator Henri Vandenberghe

op 11 en 12 juli vindt de 33e editie van brosella Folk & Jazz plaats

in het Groentheater, dichtbij het atomium in brussel. Het idee

is eenvoudig: twee dagen gratis muziek. de ene dag staat in het

teken van folk, de andere dag is het jazz. ‘Met een vriendenclub

en een uitgebreid netwerk van vrijwilligers organiseren we al

jaren het festival’, zegt organisator Henri vandenberghe (62).

tekst Ines Minten foto Filip Claessens

V an ‘s namiddags tot ’s avonds pas-seren gerenommeerde en minder bekende groepen de revue. ‘Op 11 juli komt de zevenkoppige Belgi-

sche groep Aranis langs. We wilden hen al lang op het programma en dit jaar is het eindelijk gelukt. De muzikanten hebben een unieke sound van rock, folk en jazz ontwikkeld. Later op de dag staan Martin Simpson en Danny Thompson, twee groten uit de folk, samen op de planken. Na hen is het de beurt aan No Blues en Sophie Cavez. Ze stonden apart op ons kandidatenlijstje, maar vertelden dat ze eens samen wilden spelen. Zo’n kans laten we niet voorbijgaan’, zegt Henri Vandenberghe.

Vriendschap, warmte en sympathieBrosella presenteert elk jaar ook een gloed-nieuw project waarin muzikanten een van hun dromen mogen verwezenlijken. ‘Zo’n nieuw project is plezant voor ons, voor de artiesten en voor het publiek. Het is iets wat je elders niet vindt.’ Dit jaar heet het jazz-project Free Desmyter and the family. ‘We vroegen Free of hij iets wou uitwerken. Na rijp beraad kwam hij op de proppen met een programma over vriendschap en samenho-righeid.’ De Belgische jazzpianist vult zijn eigen kwartet aan met John Ruoco (USA), Manolo Cabras (Italië), Marek Patrman (Tsjechië), Dirk Van Der Harst (Nederland) en Bassem Hawar (Irak). Ze creëren zes com-posities waarin plaats is voor de genres en invloeden van heel het collectief. ‘Een the-ma als vriendschap, warmte en sympathie

‘als iets niet plezant is, doe ik het niet’

past perfect bij het opzet van Brosella’, vindt Henri Vandenberghe.

iets in het groentheaterHoe het begon? ‘In het begin van de jaren 70 trok ik met enkele vrienden naar het Cam-bridge Folkfestival. We hadden het plan om een vergelijkbaar initiatief op te zetten. We praatten er met allerhande mensen en kregen een blik achter de schermen. Daarna hebben we twaalf uur vergaderd over wat we zouden doen en besloten dat het financiële risico op dat moment té groot was. Het plan ging de lade in.’ Even later kon Vandenberghe aan de slag als animator bij de jeugddienst van de stad Brussel. Daar kreeg hij onder meer de opdracht om iets te doen in het Groentheater, dat er sinds Expo 58 verwaarloosd bij lag. Een folkfestival kon, maar Henri moest wel de mid-delen en de medewerkers zelf op de kop zien te tikken. ‘Gelukkig waren er in Brussel vier jeugd-huizen die begaan waren met folk. Ze mochten elk een stand met eten of drank uitbaten en de winst houden zolang ze maar voldoende vrijwilligers konden leveren om te helpen op het festival. We hadden een ploeg nodig voor de schoonmaak, een voor de veiligheid, enzo-voort. Om te voorkomen dat de boel ’s nachts gepikt zou worden, sliepen we letterlijk onder de piano ... Ja, dat was de pionierstijd.’

grote variëteitStap voor stap groeide het festival. Er kwam een budget en meer en meer samenwerking. Vanaf 1982 bestaat het festival uit een twee-

luik: folk én jazz. ‘Toen ik met dat idee aan-kwam, vonden veel mensen het een onmoge-lijke combinatie. Ondertussen maakt niemand nog bezwaar. Zelf heb ik altijd gezocht naar interessante combinaties van genres en muzi-kanten. Neem bijvoorbeeld Valentin Clastrier. Hij speelt jazz op een typisch folkinstrument als de draailier. Door hem op de jazzdag te pro-grammeren, lokten we ook folkliefhebbers.’

De eerste dertig jaar stelde Henri Vanden-berghe het programma in zijn eentje samen. De laatste jaren stelt hij het op prijs als hij zelf al eens een optreden kan bekijken en dus verdeelt hij het werk. ‘Sinds twee jaar werken we met een commissie die het programma samenstelt. We hebben allemaal een an-dere smaak en een ander temperament. In het programma weerspiegelt zich dat door een grote variëteit. We bieden voor elk wat wils en geven zowel gevestigde namen als jong talent een plaats. Om ervoor te zorgen dat ook de minder bekende artiesten een publiek hebben, passen we een truc toe. We brengen een grote naam in het begin van de dag en niet alleen op het eind zoals je op de meeste festivals ziet. In het begin konden de beroemdheden daar niet mee lachen. Maar als ik ze uitlegde waarom voelden ze zich vereerd om zo vroeg te mogen spelen.’

gelukkige mens‘Ik sta op en ga slapen met muziek’, vertelt Henri Vandenberghe. Hij komt niet uit een muzikale familie, maar heeft wel veel te dan-ken aan zijn moeder. ‘Zij wou altijd graag piano spelen. Om mij de kans te geven, die ze zelf nooit heeft gehad, is ze beginnen schoonmaken bij de dokter in onze straat. Met dat geld heeft ze een piano gekocht. Ik moest vooral Bach en Strauss spelen, maar ik was een eigenzinnig manneke en dus deed ik toch zo veel mogelijk mijn eigen ding. Vier jaar ging dat goed. Mijn leraars noemden mij een groot talent, maar in mijn vijfde jaar kreeg ik een bullebak van een docent en heb ik het verknoeid. Ik ben gestopt.’ Vanden-berghe heeft nadien vervelende mensen uit

figurandt naam Henri Vandeberghewoonplaats Grimbergen

beroep Oprichter Brosella, Djangofollies en Brosella Guitar Fair

‘als iets niet plezant is, doe ik het niet’

zijn buurt gehouden. Vandaar dat Brosella drijft op vriendschap. ‘Als iets niet plezant is, doe ik het niet. Uiteindelijk heeft die aanpak van mij een gelukkige mens gemaakt.’

De radio speelde eveneens een cruciale rol in zijn muzikale ontwikkeling. Als tiener sleepte hij overal een draagbaar radiootje met zich mee, waarop hij onder meer de ver-boden zenders Veronica en Luxemburg be-luisterde. ‘En op Omroep Brabant hoorde ik voor het eerst folkmuziek en begon er meer van te zoeken. Nu is zoiets gemakkelijk: je grasduint wat op MySpace en je bent met-een waar je moet zijn. Toen kon je uitsluitend in platenzaken rondsnuffelen. Londen was daarvoor één keer per jaar de bestemming. Ik spaarde een jaar lang en kocht dan zo veel platen dat de koffer van mijn autootje op de terugweg gevaarlijk doorzakte. In Engeland hadden ze toen een aanbod dat je in ons land nergens vond.’ Zo merkte Vandenberghe al snel dat hij vooral de hedendaagse folk kon smaken. ‘Ik ging op zoek naar wat muzikan-ten aan nieuwigheden in het genre bedach-ten. Precies wat ik later voor Brosella ook zou doen.’ De liefde voor jazz is langzamer ge-groeid. ‘Ik stuitte op groepen die jazzelemen-ten in hun folk- of bluesmuziek integreerden. Zo ben ik uiteindelijk bij de pure jazz beland.’

Bij hem thuis heeft hij nog een piano en een gitaar, maar spelen doet hij niet meer. ‘Ik heb me altijd voor te veel verschillende dingen geïnteresseerd. Als je muzikant wil worden, kan dat niet. Dan moet je je volledig op je in-strument toeleggen. In plaats van mensen te teisteren met wat ik speel, organiseer ik liever een evenement waar je goede dingen kunt horen.’ Henri Vandenberghe is geboren in Tienen, groeide op in Schaarbeek en Sint-Stevens-Woluwe en belandde meer dan der-tig jaar geleden in Grimbergen, waar hij nog altijd woont. ‘Eind jaren zeventig kochten we hier een oud kot dat we volledig verbouwden. Elke baksteen is door onze handen gegaan. Dan blijf je wel even hangen op zo’n plek. Bo-vendien krijgen we elke zondag een gratis bei-aardconcert. Dat is toch mooi meegenomen?’

ZATERDAg 11 JULI (fOLk) 15.00 Eduardo Trassierra

Flamenco Project (Spanje)16.00 Altan (Ierland) 17.00 Aranis (België) 18.00 Harman (Turkije/België) 19.00 Martin Simpson &

Danny Thompson (UK) 20.00 Lena Willemark Group

(Zweden) 21.00 No Blues & Sophie Cavez

(Nederland/België)

22.00 Kocani Orkestar & Esma Redzepova (Macedonië)

23.00 Bal Folk: Naragonia Quartet (België)

ZONDAg 12 JULI (JAZZ) 15.00 Eve Beuvens Quartet

(België) 16.00 Jazz Orchestra of

the Concertgebouw (Nederland)

17.00 Tutu Puoane Quartet (Zuid-Afrika/België)

18.00 Anour Brahem Trio (Tunesië)

19.00 Free Desmyter (België, Nederland, USA, Italië, Tsjechië, Irak)

20.00 Henri Texier Quartet (Frankrijk) & Carlo Nardozza (België)

21.00 Raphaël Fays Trio (Frankrijk) 22.00 David Linx Sextet met

Maria Joao (België/Portugal)

EN ‘if it's not pleasant, then i don't do it’

‘If it's not pleasant, then I don't do it. In the final analysis, this approach has made me a happy man’, claims Henri Vandenberghe, the person in charge of organising Brosella Folk & Jazz. Brosella, too, thrives on friendship. ‘We have been organising this festival for 33 years now thanks to the help of a friends' as-sociation and an extensive network of volun-teers.’ The idea is quite straightforward: two days of free music. The one day is focused on folk music whilst the other one is dedicated to jazz. ‘The festival programme features a wide variety of performers: established names, young talent and interesting combi-nations of styles and musicians,’ according to Vandenberghe. Radio and London played a key role in his musical development. ‘We didn't have MySpace in the 1970s. Back then the only option was to nose around in the record shops to discover something new. I would sometimes buy so many recordings in London my car boot would be sagging dan-gerously on the way back.’

brosella 2009 Groentheater brussel

11

12

Het oordeel over ambtenaren is vaak negatief: ze zijn met

te veel, ze zijn vastgeroest en ze werken in verkokerde

diensten. dit beeld klopt niet. voor spits 2009, de

innovatieprijs van de vlaamse overheid, werden niet

minder dan 37 projecten ingediend, waarvan er drie

bekroond werden. vlaamse ambtenaren spelen daarin

een sleutelrol om overheidsdiensten te vernieuwen en

klantgerichter te maken. tekst Gerard Hautekeur foto Kris Mouchaers

V olgens Falke Meyers van het Agentschap voor Overheidsper-soneel slaat het thema innova-tie aan. ‘Er werden gevarieerde

projecten ingediend vanuit verschillende teams uit diverse beleidsdomeinen. Innova-tie beperkt zich volgens ons niet tot techno-logische vernieuwing, maar het gaat om elke vernieuwing of verbetering aan een product, dienst of proces die de bestaande dienstver-lening naar een hoger niveau tilt.’

Verkeer meten‘Een onafhankelijke commissie beoordeelt de projecten. Ze kijkt naar het vernieuwende karakter. Ze zoekt naar aantoonbare resul-taten en hun impact op de efficiëntie, de kwaliteit, de kosten en de tevredenheid van de klanten en het personeel. De commis-sie gaat ook na in welke mate teamleden samenwerken en oog hebben voor interne en externe partnerschappen. Een ander cri-terium is de overdraagbaarheid. Kan het el-ders toegepast worden? Even belangrijk is de duurzaamheid. Blijven de effecten ook op langere termijn doorwerken?’

‘Bij de drie bekroonde projecten zijn die elementen duidelijk aanwezig,’ stelt Falke Meyers. ‘Zo verbeterde het Agentschap We-gen en Verkeer een bestaand systeem om ver-

keerstellingen uit te voeren. Over heel Vlaan-deren verspreid liggen kabels over de weg die het aantal voertuigen tellen en registreren welk type voertuig tegen welke snelheid over de weg rijdt. Om het telsysteem te optima-liseren, maakte de Cel Verkeersparameters gebruik van de expertise van de eigen mede-werkers en werd een partnerschap aangegaan met de Katholieke Hogeschool Gent en een privéfirma. Dat resulteerde in een verbeterde meetmethode. Het is nu een erg geschikt in-strument om het verkeersbeleid af te stem-men op de reële verkeerssituatie. Het illus-treert hoe je met een beperkt budget toch een aanzienlijke verbetering kunt verwezenlijken.’

invloeden op bos en natuur‘Het tweede bekroonde project is de natuur-simulator van het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek (inbo). Daarmee krijg je een zicht op allerlei factoren die een invloed hebben op de ontwikkeling van bos en na-tuur, zoals onze manier van wonen en ver-plaatsen. De natuursimulator schetst aan de hand van computermodellen een scenario voor de toekomst. Bij het ontwikkelen van de natuursimulator vond inbo inspiratie bij andere partners. Het vroeg aan het KMI een klimaatmodel voor 2030 en deed een beroep op de Vlaamse Instelling voor Technologisch

Onderzoek om een rekenmodel te ontwer-pen voor het toekomstige landgebruik. De natuursimulator is een pioniersproject in Vlaanderen waarbij verschillende beleids-domeinen samen vooruit kijken. Het is een middel om de effecten van een beleidskeuze te evalueren en visueel voor te stellen.’

Onderzoeksinformatie toegankelijk maken‘Er is behoefte aan een up-to-date inventa-ris van wetenschappelijk en technologisch onderzoek in Vlaanderen. De afdeling Ken-nisbeheer van het Departement Economie, Wetenschap en Innovatie ontwikkelde een portaalsite die actuele onderzoeksinfor-matie toegankelijk maakt voor de overheid, bedrijven en organisaties. Dit derde project past perfect in het innovatieconcept van de Vlaamse overheid. Het verbetert de kwaliteit, het verhoogt de efficiëntie en het versterkt het imago op de arbeidsmarkt.’ De bekroon-de projecten dragen volgens Falke Meyers bij tot een slagkrachtige overheid, die essentieel is om de welvaart en het welzijn in Vlaande-ren te verzekeren.

www.vlaanderen.be/innovatieprijs

spitsvondige ambtenarenFalke Meyers

Creatieve ondernemingen

13

AgendA juli-Augustus

2009

rituele maskers in dialoog met hedendaagse kunst

wie een masker op-zet, wordt een andere persoon. de techniek

werd veelvuldig toegepast in het Griekse theater en vormt ook de kern van vele afrikaanse en aziatische ritu-elen. de maskerdrager vereenzelvigt zich met een godheid, een demon of één van zijn voorouders.

De 180 maskers, die Anne-Marie Bouttiaux voor de tentoonstelling Persona. Verborgen en ontsluierde identiteiten uitkoos, vervulden ooit deze magische functie. Ditmaal treden ze op een merkwaardige manier in dialoog met hedendaagse kunstwerken. De meeste maskers dwingen eerbied af. Wanneer ze jou aankijken, wekken ze soms ook angst op. Heel wat exemplaren vervulden een functie tijdens initiatieriten. Ze verwijzen naar de oermoeder of de beschermgeesten van de stam. Van een ander kaliber zijn de begrafe-nismaskers. Zij moesten dood en ziekte op afstand houden of de overledene begeleiden naar het hiernamaals. Meer dan de helft van de geëxposeerde maskers is afkomstig uit de eigen collectie. De rest is ontleend uit andere musea of werd tijdelijk afgestaan door parti-culiere verzamelaars.

De Congolese kunstenaar Sami Baloji toont in zijn fotoprojectie het masker in zijn oorspronkelijke functie. Dominique Zinkpè uit Benin ontwierp maskers, die deels zijn ge-inspireerd op het gelede model bij de Yoruba.

Romuald Hazoumé fabriceert maskers met afgedankte objecten zoals plastic spuitbus-sen, jerrycans en batterijen en toont op die manier de verspilzucht van onze consump-tiemaatschappij aan. Zijn Senegalese collega Ndary Lo construeerde met recyclagemateri-aal een zwangere pop, die het multiculturele moederschap verbeeldt. Haar toekomstige kinderen behoren niet tot hetzelfde ras. De kunstenaar geeft toe dat hij schatplichtig is aan het Europees dadaïsme. Zijn Onbegrepe-ne lijkt zijn hoofd te breken over belangrijke levensvragen.

Aimé Mpané, die vanuit Kinshasa naar Brussel emigreerde, zinspeelt in zijn kunst-installatie op het moeizame inburgerings-proces van de inwijkeling. Wie als vreemde-ling aanvaard wil worden, mag in de meeste gevallen niet langer zichzelf zijn, maar moet zich verbergen achter het masker van de gelijkgestemde. Toch verloochent niemand graag zijn wortels. Mustapha Dimé uit Se-negal vervaardigt met keukengerei antro-pomorfe vrouwensculpturen. Zijn naakte figuren missen een hoofd en de ledematen. Omdat ze aan een spijker zijn opgehangen kunnen deze creaturen toch dansen, al ver-schillen hun macabere bewegingen nauwe-lijks van Pietje de Dood. ludo dosogne

tOt 3 jAn 2010 · di tOt VR VAn 10.00 tOt 17.00, ZA en ZO tOt 18.00Persona Rituele maskers en hedendaagse kunstTervuren, Koninklijk Museum van Midden-Afrika, 02 769 52 00, www.africamuseum.be/persona

EX PO

absurdistische gekte

De elektropopgroep A Brand werd ooit de Monty Python van de alternatieve rock ge-

noemd. Met hun aanstekelijke humor jaagt dit energiek vijftal echter niemand de gordijnen in. Hun Judas album is volgestouwd met natte muzikale kussen en vette knipogen. De Gentse band Barbie Bangkok gaat met New Delhi de Indiase toer op. Hun Paranoid Parenting zou niet misstaan in een kitscherige Bollywoodfilm. Zanger Tom goethals neemt zichzelf alles-behalve ernstig als hij beweert dat hij een brand-weerwagen zou willen zijn. Als no-nonsensefor-matie flirt De fanfaar met het Brusselse dialect. Nadat Jeroen en Sybren Camerlynck Gigippeke van Muilebeik coverden, besloten ze ook andere Nederlandstalige klassiekers te verbrusselen. Het vroegrijpe groentje Jasper Erkens uit Diest, die tweede werd in de Rock Rally, voelt zich niet te beroerd om zijn Waiting like a dog aan zijn grilligste liefjes op te dragen. ld

ZA · 11 julVijverfestival Dilbeek, Park, www.vijverfestival.be

fEstIVal

Jasper Erkens © rob walbers

14

Zomaar Zomert

Het jaarlijkse feestweekend van jeugdclub Zomaar en Chiro Itterbeek opent op vrij-

dag 24 juli met de Shelternight. Dj’s mixen cd’s en toveren bezwerende klanken uit hun vinylpla-ten, ondersteund door beeldprojecties en licht-effecten. Tijdens het voetbaltoernooi op zater-dag 25 juli nemen Itterbeekse ploegen het tegen elkaar op. Sax the DJ, Zaki en The Smiley Beats Brüders combineren ’s avonds dansklassiekers met verassend nieuw muzikaal materiaal.

Mountainbikers kunnen zondag 26 juli vanaf 8 uur hun hart ophalen. Ook wie niet de eind-streep haalt, is ’s middags welkom op de bar-becue. De komische Franse film Bienvenue chez les Ch’tis van Dany Boon wordt op de Kotteekoer vertoond. Smulpapen worden op maandag 27 juli opnieuw met brochetten verwend. Een vuur-werk en een ouderwets kampvuur sluiten de driedaagse af, die ter gelegenheid van Sint-Anna kermis wordt georganiseerd. ld

VAn ZA 25 tOt MA 27 julZomaar ZomertSint-Anna-Pede, weide naast de kerk

fEstIVal

In de atria van het nieuwe hoofdkantoor van de mivb worden deze zomer

de voorbereidende schetsen en maquet-tes geëxposeerd van de 80 kunstenaars die de voorbije jaren een Brussels metrostation hebben gedecoreerd. Ook hun briefwisse-ling met de opdrachtgevers is grotendeels bewaard. Weinig Europese grootsteden kunnen pronken met zoveel ronkende na-men. Alechinsky, Pol Bury, Paul Delvaux, Berlinde de Bruyckere, Roger Somville, al-lemaal hapten ze gretig toe. Ze hebben het ondergrondse netwerk van het openbaar vervoer getransformeerd in een levende galerie. Naast de perrons werden vaak ook zelfs de mezzanines en de belendende gan-gen bij het project betrokken. In elk station werd een ander concept ontwikkeld. Haast

EX PO

alle hedendaagse artistieke stijlen, genres en materialen komen aan bod. Het koele zwart-wit minimalisme van Benoit in Maalbeek is niet te vergelijken met de surrealistische aanpak van françois Schuiten in Hallepoort. In metrostation Eddy Merckx duiken zowel mensen en dieren als struikgewassen uit de droomwereld van Camille de Taeye op. Roger Raveel treedt in station Merode in inter actie met de passagiers. Ook zijn personages lopen af en aan zonder dat we hun bestem-ming kennen. ld

tOt 26 sePMetro art Memory Retrospectieve van 40 jaar kunst in de Brusselse metroBrussel, nieuwe kantoren mivb, Koloniënstraat 62

De boomvertellingen en dansinitiaties zullen dit jaar ongetwijfeld veel

gegadigden naar gc de Boesdaalhoeve lok-ken. Maar er zijn ook danslessen en circus-initiaties, terwijl de allerkleinsten zich kunnen uitleven op het springkasteel. Het podiumprogramma start om kwart voor vier. Hannelore Bedert verwoordt dan in haar gezapig Nederlands wat haar beroert. Sinds ze op Nekka haar hart wegschonk, is haar aanhang dagelijks gegroeid. Omdat gili zijn grappen met goochelacts animeert, is hij de handigste stand-up comedian in Vlaanderen.

In onvervalste Boombalstijl stoomt het folk-rock sextet Peut-être Demain, dat twee jaar geleden op Gooikoorts debuteerde, een nieuwe versie klaar van Julie. Snakes in Exile combineert Keltische folk met eigen werk. Urban Trad bleef na zijn gesmaakt optreden op het Eurovisiesongfestival in 2003 niet op zijn lauweren rusten. Zij brengen een selectie uit hun drie jongste albums Kerua, Elem en Erbalunga met opvallend veel aandacht voor de Corsicaanse muziek. ld

ZA · 15 Aug · VAnAF 15.00Folkin’Ro (gratis)Sint-Genesius-Rode, 02 381 14 51, www.folkinro.be

fEstIVal

Metro zet kunst in de verf

volksanimatie met folksausje

Sax the dj

S. Vandercam in station Joséphine-Charlotte

15

cultkids

avonturen in openlucht In de zomer moet je buiten spelen. Dat kan – zelfs in groep – tot eind september met het avonturenspel De Betovering in de bossen van Neder-over-Heembeek. De Betovering is een geanimeerde groepsactiviteit in de na-tuur waarmee je bijna drie uur zoet bent. Het spel heeft zijn deugdelijkheid bovendien al bewezen, want het is al aan zijn vijfde edi-tie toe. Voorheen werd het gespeeld aan het Rood Klooster in Oudergem, nu strijkt het voor het eerst neer in het Begijnenbosdal in Neder-over-Heembeek. Het spel kadert in het jaar van de strip, want het is geïnspireerd op de Robin-strips van Turk en Degroot. Deel-nemende groepen hebben de keuze tussen twee ridderverhalen die hen volgens de route op hun avonturierkaart langs personages als de sheriff, de tovenares D. Mona of de kluize-naar brengen. Op die wegen langs labyrinten, burchten en onderaardse kerkers moeten heel wat proeven en opdrachten (zwaardvechten, boogschieten) uitgevoerd worden, terwijl je ook riskeert in aanvaring te komen met an-dere groepen die het op je vaandel gemunt hebben. Dit spel is zeer geschikt voor verjaar-dagsfeestjes en gezinsuitstapjes. Je reser-veert best, maar je kunt ook onaangekondigd bij de schildwacht aan de toegangspoort aan-kloppen. Doe misschien een lange broek aan tegen de netels? mb

tOt 28 sePteMbeR VAn 13.00 tOt 18.30 uuR OP VAstgestelde dAgenDe Betovering, Trasserweg 347, Neder-over-Heembeek, 02 332 04 28, www.betovering.be

ASSEVAn 2 juli tOt 28 Augustus Speelplein ’t Mallepietje, van 2,5 tot 14 jaar. 0473 44 99 72, kinderwerking@skynet.be, www.jeugdinasse.be

BEERSELVAn 1 juli tOt 28 Augustus (niet op 21 juli) Speelplein Bricout, van 3 tot 12 jaar. 02 359 18 38, www.beersel.be

DILBEEkVAn 6 juli tOt 28 Augustus (niet op 20 en 21 juli)Speelplein Begijnborre, van 3 tot 15 jaar.02 582 46 20, speelplein@dilbeek.be, www.jeugd.dilbeek.be

DROgENBOSVAn 6 juli tOt 26 AugustusSpeelplein De Krabbers, van 2,5 tot 12 jaar. 0474 44 52 00

gRIMBERgENVAn 6 juli tOt 26 AugustusSpeelplein De Piereman, van 2,5 tot 12 jaar. 02 260 12 69

HOEILAARTVAn 6 tOt 24 juli (niet op 20 en 21 juli) en VAn 3 tOt 21 AugustusSpeelplein Boemerang, van 2,5 tot 11. 02 657 98 38 (inschrijven tot 10 juni), jeugddienst@hoeilaart.be

kRAAINEMVAn 6 juli tOt 21 AugustusSpeelplein ’t Tolleke, van 3 tot 12 jaar. 02 725 46 33, speelpleintolleke@hotmail.com

LINkEBEEkVAn 1 juli tOt 28 Augustus (niet op 20 en 21 juli)Speelplein Hoeve ’t Holleken, van 3 tot 12 jaar. 02 380 62 15, info@linkebeek.be

MACHELENVAn 3 tOt 17 juli en VAn 3 tOt 28 AugustusSpeelplein Machelen-Diegem, van 2,5 tot 15 jaar. 02 254 12 03, 0499 05 02 53, ellen.deboeck@machelen.be

MEISEVAn 6 tOt 14 juliSpeelplein De Spin, van 2,5 jaar tot 12 jaar. 02 272 00 30, anke.deschouwer@meise.be

MERCHTEMVAn 2 juli tOt 28 AugustusSpeelplein Tuinbouwschool, van 2,5 tot 12 jaar.www.merchtem.be

OVERIJSEVAn 6 juli tOt 14 AugustusSpeelplein JC Solheide, van 3 tot 15 jaar. www.overijse.be

SINT-gENESIUS-RODEVAn 13 juli tOt 21 AugustusSpeelplein Wauterbos, van 3 tot 12 jaar. 02 397 99 99, www.pantarheivzw.be

SINT-PIETERS-LEEUWVAn 6 tOt 17 juli en VAn 27 juli tOt 21 AugustusSpeelplein De Leeuwtjes, van 2,5 tot 14 jaar. 02 370 28 80

TERVURENVAn 6 juli tOt 28 AugustusSpeelplein Katapult, van 2,5 tot 12 jaar. 02 769 20 83, jeugddienst@tervuren.be

VILVOORDEVAn 6 juli tOt 14 AugustusSpeelplein 3 Fonteinen, van 3 tot 15 jaar. 02 255 46 92, www.vilvoorde.be

WEMMELVAn 6 juli tOt 26 AugustusSpeelplein 3sje, van 2,5 tot 14 jaar.0486 47 69 45, speelplein3sje@gmail.com, www.speelplein3sje.be

WEZEMBEEk-OPPEMVAn 6 tOt 17 juli en VAn 3 tOt 14 Augustus (niet op 10 augustus)Speelplein De Pagadder, van 2,5 tot 12 jaar. 0476 74 45 52, www.depagadder.be

ZAVENTEMVAn 1 juli tOt 31 AugustusSpeelplein Zaventem, van 3 tot 15 jaar. 02 717 89 29, jeugddienst@zaventem.be

Zomerspeelpleinen in de Rand

16

musea

bELvue

Het BELvue museum kreeg de Museumprijs 2009 omwille van de vernieuwing en de be-trokkenheid van een opvallend jong publiek. Dit museum in hartje Brussel gooide let-terlijk en figuurlijk zijn deuren open. De afgelopen vier jaar telde BELvue 250.000 bezoekers en is op korte tijd uitgegroeid tot een activiteitencentrum voor democratie. De bezoekers krijgen unieke historische do-cumenten, opmerkelijke filmfragmenten, frappante foto’s en cartoons te zien over de bewogen geschiedenis van België. Naast de permanente tentoonstelling zijn er tijdelijke projecten die te maken hebben met geschie-denis, democratie of cultureel erfgoed.

De educatieve activiteiten en de anima-tie richten zich tot jongeren. Zo kan een klas uit het lager en het secundair onder-wijs zich inschrijven voor de daganimatie. Leerlingen bouwen een stad op basis van zelfgemaakte politieke programma’s. De daganimatie in BELvue wordt gekoppeld aan een bezoek of een reportage in het Vlaams, federaal of Europees parlement. De leerkracht kan met de zelfgemaakte video van de ‘jonge reporters van de democra-tie’ nadien verder aan de slag in de les. Het nieuwste initiatief is de spelkoffer Vakantie in eigen land, speciaal voor gezinnen met kinderen van 8 tot 12 jaar. Op een ludieke en interactieve manier ontdekken gezinnen de geschiedenis van het eigen land. Ze kunnen het BELvue museum combineren met een bezoek aan de archeologische site Couden-berg. Voor kinderen en jongeren tot 18 jaar is de toegang gratis. gh

www.belvue.be of 070 22 04 92

in de donjon van de nationale Planten-tuin in Meise worden

deze zomer merkwaardige overgangs-habijten uit moerbeibast en kimono’s vervaardigd uit magnoliabladeren geëxposeerd.

De Cambodjaanse kunstenares Phet Cheng Suor inspireert zich op de Chinese filosofie. De cirkel in de verschillende zaaltjes onder-streept het cyclische verloop. In de crypte verwijst ze naar de aarde. Op de eerste ver-dieping staat de mens centraal. Een donkere Icarus domineert de bovenste ruimte die met de hemel wordt geassocieerd.

Van de I Tjing of het Boek der Verande-ringen en de Tau Te Tjing of het Boek van de Deugd en de Weg, die aan Lao Tse worden toegeschreven, fabriceerde ze plantaardige kunstboeken. Ze ging ook aan de slag met het Hooglied van Salomon, dat uit de joods-

Plantaardige kunstboeken en ki mono’s

christelijke traditie stamt. De techniek om de papierpulp te verwerken en de bladeren aan elkaar te naaien, leerde ze bij een meester in Parijs. Voor haar doorschijnende ramen, die vergelijkbaar zijn met de glasramen of ro-zetten in veel Franse kathedralen kookte ze bladeren van de beuk en de magnolia zodat de mousse eruit verdween en enkel de nerven overbleven, die vervolgens in blauwe en rode verf werden gedrenkt.

Vier kamiko’s – zoals ze haar plantaardige kimono’s noemt – werden speciaal voor deze tentoonstelling ontworpen. De kimono voor de medicijnman of de sjamaan bevat hon-derd zakjes in doorschijnend papiervezel, die gevuld zijn met gedroogde geneeskrachtige planten uit de Nationale Plantentuin. Een tweede exemplaar bevat evenveel zakjes, die gevuld zijn met de letters van de Latijnse namen van deze planten. ‘Phet Cheng Suor zinspeelt op het zaaien van kennis’, legt plantkundige Koen Es uit. ‘Wie de kracht van de planten kent, kan ze gebruiken om te ge-nezen.’

EX PO

overijse op zijn kopMet het openluchtcon-cert Overijse Zingt trek-ken de Smosmojevs de

58e editie van de Druivenfeesten op gang. De huisband rekent alleszins op een forse medewerking van het publiek. Pas wan-neer niemand nog bij stem is, treden op

deze Vlaamse avond Sam gooris, Christoff en Eddy Wally aan.

Na de Druivenstoet op zon-dag 23 augustus krijgen zangfreaks nog een tweede kans. Anna grace, die vroe-

fEstIVal

© fc

17

Plantaardige kunstboeken en ki mono’s

broeierige dansmuziekOm met een kwalitatief hoogstaande affiche op het jaarlijkse festival uit

te pakken organiseerde Jeugd Ontmoeting Schepdaal (kortweg jos) al maanden vooraf een rockrally voor muziekgroepen en een wed-strijd voor deejays. md en het platendraaiers-duo Serdeau & Bobby D staken hun rivalen de loef af en kunnen bijgevolg hun broeierige dansmuziek loslaten op het grote publiek.

Waren het nu hits uit de jaren 80 of 90? Dat is de beklemmende vraag die iedereen zich zal stellen op vrijdag 28 augustus. Bij de vorige editie was deze Studio Brussel format nog toegespitst op de seventies en de eigh-ties, maar de radiojongens zien er nog goed uit en zijn voor hun oldies een decennium opgeschoven.

Op de festivalweide aan de IJsbergstraat opent md op zaterdag 29 augustus met Em-

bracing en The Disease uit de beloftevolle debuut-cd. The galacticos hebben al het hele melkwegstelsel verkend. De vier Lim-burgse poprockers verraden met Humble Crumble hoe ze tegelijkertijd link en grappig kunnen zijn. freaky Age uit Ternat draait de volumeknop helemaal open. Toen ze drie jaar geleden de finale haalden van Humo’s Rock Rally waren ze amper 14, maar ook nu nog teren deze ado’s op hun jonge leeftijd. fredo & Thang drinken normaal hun huissoepjes in de Gentse Culture Club. Maar wij zijn ervan overtuigd dat hun muzikale cocktail ook in Schepdaal vlot wordt verteerd. ld

VR · 28 Aug, ZA · 29 AugJospopSchepdaal, festivalweide IJsbergstraat, www.jospop.com

Op de binnenkant van de derde kimono zijn de 64 karakters van de taal afgedrukt, waarmee de drager zijn wijsheid kan uit-testen. Ten slotte is er nog een kimono met papiertjes, waarop silhouetten van takken zijn getekend. De bomen, die de kunstena-res hiervoor selecteerde, zijn in de Nationale Plantentuin gemerkt met rode linten.

De crypte is gereserveerd voor overgangs-habijten die refereren naar belangrijke mo-menten uit het leven van de drager. Deze kimono’s waren ooit het omhulsel van het lichaam en de ziel van een persoon. Nu zijn ze nog het enige wat er van overblijft. De uitvergrote zaden – graines de mémoire – herinneren aan de plantentuinen in Cambod-ja, het land waaruit de kunstenares om poli-tieke redenen moest vluchten. ludo dosogne

tOt ZO 18 OKt dAgelijKs VAn 9.30 tOt 18.30graines de mémoireNationale Plantentuin Meise, 02 260 09 69

overijse op zijn kopger als Ian Van Dahl dansavonden met dis-cohits opluisterde, steekt Gloria Gaynor en Aretha Franklin naar de kroon. Jelle Van Dael en Lasgo voeren met Hold Me Now en Out Of My Mind het tempo op. Pat Crimson en 2 fa-biola hopen met Blow Me Away de climax te bereiken. Dat kan enkel als hun instructies worden genegeerd.

Op algemeen verzoek zijn op maandag 24 augustus Les Truttes in hun glamourpakjes opnieuw van de partij. Nicole & Hugo verzor-gen op dinsdag 25 augustus de seniorenna-middag. Hun huppelpasjes onderbreken ze

voor hun bejubelde cover van Pastorale. Will Tura bevordert al voor de 42e keer het samen-horigheids gevoel op deze Druivenfeesten.

Sportliefhebbers kunnen op woensdag 26 augustus hun wielerhelden opjutten tij-dens de Druivenkoers. Wanneer het zweet is weggespoeld, palmen Coco Jr. en Truep-honic de Markthal in voor een aanstekelijk dansconcert. Sinds hun comeback in het Ant-werpse Sportpaleis zijn Jan Leyers en Paul Michiels weer onafscheidelijk als Soulsister. Op donderdag 27 augustus staan ze in Overij-se op het podium.

De ketnet Band troost op vrijdagmid-dag de kinderen, die nog niet naar school willen. ’s Avonds plannen de Magical flying Thunderbirds een spetterende fuif.

Souldiva Jaela Jesz en gene Thomas bereiden op zaterdag 29 augustus de potentiële missen voor op de verkiezing van de Druivenkoningin. ld

VAn ZA 22 tOt ZO 30 Aug DruivenfeestenDiverse locaties in Overijse, www.druivenfeesten.be

fEstIVal

18

rond in pofbroek en met een witte tulband. Eer-der toevallig erfde hij het kasteel en het prestigi-euze Hotel op het Koningsplein, dat tegenwoor-dig het Rekenhof huisvest.’ Op een familieportret is Paul Arconati als vierjarige de jongste telg. Voor zijn Grand Tour, die de bekroning van zijn opvoeding was, reisde hij naar Engeland, Lap-land en Sint-Petersburg. Dankzij zijn adelbrieven had hij toegang tot de hoogste kringen. Brieven en paspoorten zijn niet de enige stille getuigen. Gewoontegetrouw werden er ook veel cadeaus uitgewisseld. Van de Russische grootvorst kreeg hij een Byzantijns kruis.

Vooral brieven uit privé-collecties bevatten een schat aan informatie en onderstrepen zijn breed interesseveld. Voor Gaasbeek bestelde hij een telegraafkantoor! Hij correspondeerde met

Wanneer Paul Arconati in Turkse kleren naar de Muntschouwburg afzakte, had hij zoveel bekijks dat het operapubliek werd afgeleid van de eigen-lijke voorstelling. Tussen 1803 en 1810 zou hij het Ottomaanse rijk hebben bezocht. Bij een Door-nikse uurwerkmaker had hij een astronomische klok besteld, die hij aan de Oosterse bewinds-man wilde schenken. Maar omdat zijn geschenk niet tijdig klaar was, bleef het in ons land. Nu is het een pronkstuk op de expositie. Een andere sfeervolle blikvanger is de vergulde klok met oda-lisk of haremvrouw, die zichzelf koelte toewuift. Op een flat screen zijn beelden te zien uit Die Ent-führung aus dem Serail. Deze oriëntaalse opera van Mozart dateert uit dezelfde periode.

‘Gaasbeek leek klein Turkije indertijd’, grapt directeur Luc Vanackere. ‘Arconati liep daar vaak

Oriëntaalse sporen

Het bevree mdende alledaagse

Ingekaderde teksten be-schrijven gedetailleerd de belangrijkste gebeurte-

nissen in het leven van Sophie Calle. Ze wor-den aangevuld met geënsceneerde foto’s, documenten, persoonlijke spullen en artis-tieke creaties. De Franse kunstenares laat zich door het toeval leiden, maar bepaalt ook zelf de regels van het spel. Een waar-zegster, een detective, de schrijver Paul Aus-ter en een onbekende voorbijganger zetten haar op het spoor. Door hen te schaduwen of in andere gevallen hun raad of instructies op te volgen, belandt ze op onverwachte plekken. Lourdes, New York en Californië horen bij die avontuurlijke bestemmingen. Op deze vermakelijke retrospectieve ligt een immens pak met haar beddengoed. Volgens haar getuigenissen heeft ze het per post ver-zonden aan een man die gekweld werd door liefdesverdriet. In de cyclus Douleur exquise vertelt ze hoe ze haar eigen geestelijke pijn heeft overwonnen. Ze vroeg aan tientallen reizigers om haar hun meest traumatische

EX PO

een Montgolfière ballonvaarder. Op het einde van zijn leven verdiepte hij zich in de kabbala. Als vegetariër experimenteerde hij met aftreksels van berkenbladeren. Voor zijn personeel bedacht hij exclusieve recepten, onder meer met abriko-zenconfituur. Oosterse specerijen worden zelfs taalkundig toegelicht. Zo vernemen we waar de uitdrukking peperduur vandaan komt.

In navolging van het Philantropium in Dessau richtte hij in Gaasbeek het Gymnasium Parvulo-rum op, waar kansarme jongeren op een bijzon-dere manier werden opgevoed. In het park voor het kasteel plande hij zelfs atletiekpistes en Ro-meinse baden. Hoe sterk de aantrekkingskracht van het Oosten in Paul Arconati’s tijd was, blijkt uit het aanbod 18e eeuwse prenten en aquarel-len, waarop de minaretten, sinaasappelbomen en krullende schoentjes de sfeer van duizend-en-één-nacht oproepen. ludo dosogne

tOt ZO 16 Augustus dAgelijKs VAn 10.00 tOt 18.00Paul & Cie. Oriëntaalse sporen in GaasbeekKasteel van Gaasbeek, www.kasteelvangaasbeek.be

NiEt tE MiSSEN

Het kasteel van Gaasbeek heeft heel wat extravagante bewoners gekend. Paul arconati-visconti (1754-1821) spande ongetwijfeld de kroon. de sultan van het Topkapipaleis in istanbul was zijn grote voorbeeld. Maar hij bewonderde ook

keizer napoleon. in het zevende jaar van de republiek werd hij zelfs burgemeester van brus-sel. aan hem wordt deze zomer een exotische tentoonstelling met historische documenten en uitzonderlijke kunstschatten gewijd.

EX PO

19

onvergetelijke driedaagseMet een mix van hard en soft rock bijt Hushed op vrijdag 3 juli de spits af. De Belpop

Bastards plukken madeliefjes, margrieten en gladiolen uit de tuin van de Belgische popge-schiedenis. We zijn benieuwd welk boeket Bea Van der Maat, kloot Per W, Wimmeke Punk en Luckas Vander Taelen zullen samenstellen. De zes weirdo’s, die als Les Truttes de podia onvei-lig maken, pakken uit met een nieuw repertoire. Naast disco en camp is er ook veel soul en bub-blegum. Peter en Maarten Verhulst animeren de nachtparty.

Op zaterdag 4 juli start het podiumfeestje ’s namiddags met The Boogerman en The galac-ticos. De Dilbeekse rockformatie The Black Box Revelation injecteert garagerock met stevige blues. Gitarist Jan Paternoster en drummer Dries Van Dijck krijgen geen rode oortjes als ze zichzelf bewonderen in hun Mirror of Imagination. Jasper

Met energieke indiepop haakt Team William in op de worldmusic traditie van dit

driedaagse festival in Overijse. The galacticos hebben hun instrumenten voor hun okselfrisse songs opgeblonken. Sinds ze in de finale van Humo’s Rock Rally zaten, zijn ze niet meer van de Vlaamse podia weg te slaan. Tot het buitenland lonkt natuurlijk. Ook Elien plukt voor de Leeg-heidsfeesten de opzichtigste outfit uit haar gar-derobe. Clement Peerens Explosition resideerde tijdens het uitbreken van de financiële crisis in het Leugenpaleis. Frontman Hugo Matthysen is gelukkig van zijn lichamelijke kwalen hersteld

zodat hij het weer kan opnemen tegen Vettige Swa (Bart Peeters) en Ronny Mosuse. Ook het populaire Vlaamse lied komt ditmaal ruim aan bod. Wat dacht je van Sam gooris, Danny fabri en Salim Seghers? Yves Segers uit Halle stu-deerde van zijn muzikale boezemvrienden enkele covers in. Schrapen we dan maar allemaal onze kelen? ld

VAn VR 24 tOt ZO 26 julLeegheidsfeestenOverijse, terrein basisschool ’t Kasteeltje,www.leegheidsfeesten.com

okselfrisse rock en vlaams populair

fEstIVal

Het bevree mdende alledaagse

fEstIVal

Erkens toont hoe zijn tenen al in zijn pubertijd krulden. freaky Age en A Brand blijven met beide voeten op de grond. Monza ploegt lekker door, al vergeet frontman Stijn Meuris niet in de sterren te kijken. Discosluts zorgt voor de nodige satur-day night fever.

De Droombrigade serveert op zondag 5 juli (15.00) een interactieve show voor de hele familie. Veronique Leysen, Rob Teuwen en Daphné Pae-linck halen piloten, dierenverzorgers, prinsessen en steracteurs voor het voetlicht. Tijdens de ju-nioreditie van Vlaanderen Zingt kunnen jong en oud de keel schrapen op jeugdklassiekers. Kroon-getuigen Willy Sommers en Will Tura sparen hun stem voor de finale. ld

VAn VR 3 tOt ZO 5 jul Hee tervuren (gratis)Tervuren, Markplein Tervuren, www.heetervuren.be

ervaringen te onthullen. Toen ze een adres-boekje vond, nam ze contact op met alle personen die erin werden vermeld. In een biechtstoel horen we de Franse televisiepre-sentator frédéric Mitterand commentaar leveren op haar werk dat eerder werd ge-toond op de Biënnale van Venetië en in het Parijse Centre Pompidou. ld

tOt 13 sePteMbeR · di tOt ZO10.00 tOt 18.00Sophie CalleBrussel, Bozar, 02 507 82 00

CPEx © koen bauters

The Black Box Revelation

2020

Angels and demons (12/7)Ronja de Roversdochter (13 t.e.m. 30/8) Graines de mémoire (t.e.m. 18/10) Peipelwandeling (2/8)

20

agenda

Kids

ZO · 26 jul · 11.45Prinsessenberenbal met amarylis temmermanHoeilaart, Tuin van GC Felix Sohie, 02 657 05 04

VAn 13 t.e.M. 30 AugRonja de RoversdochterHoeilaart, station/parking Groenendaal, 02 247 61 77, www.ronjaroversdochter.be

muzIEk

ZA · 4 jul · 20.00Vlaanderen zingt!Hoeilaart, Jan van Ruusbroecpark, 02 657 05 04

VAn 8 jul tOt 26 Aug elKe wOensdAg · 20.30Far-Westconcerten Vilvoorde, wereldmuziek, telkens op andere locatie, 02 255 46 91

VR · 10 jul · 21.00MoesjebaazconcertenAlsemberg, CC de Meent, 02 359 16 00

ZO · 12 jul · 11.45Kathleen VandenhoudtHoeilaart, Tuin van GC Felix Sohie, 02 657 05 04

24, 25 en 26 julLeegheidsfeesten Basisschool ’t Kasteeltje, Overijse, www.leegheidsfeesten.com

VAn 24 tOt 27 julZomaar ZomertItterbeek, wei naast kerk Sint-Anna-Pede

ZO · 10 Aug · 11.45barbara DexHoeilaart, Tuin van GC Felix Sohie, 02 657 05 04

ZA · 15 Aug · 15.00Folkin'RoSint-Genesius-Rode, GC de Boesdaalhoeve, 02 381 14 51

VAn 22 tOt 30 AugDruivenfeesten OverijseOverijse, Markthal, Stationsplein, www.druivenfeesten.be

29 en 30 Aug JospopSchepdaal, festivalweide Ijsbergstraat, www.jospop.com

MA · 17 Aug · 17.00HH festivalWemmel, De Raedemaekerlaan, achter eetcafé Hooghuis, 02 460 73 24

fIlm

ZO · 5 jul · 20.00HomeAlsemberg, CC de Meent, 02 359 16 00

wO · 8 jul · 15.00brendan and the secret of KellsAlsemberg, CC de Meent, 02 359 16 00

VAn 10 jul tOt 28 Aug elKe VRijdAg · 22.00Open air Movie Vilvoorde, openluchtfilmvoorstelling, telkens op andere locatie, 02 255 46 92

ZO · 12 jul · 20.00angels and demonsAlsemberg, CC de Meent, 02 359 16 00

VAn 5 jul t.e.M. 30 AugartselingenElingen, Kunstencentrum Mansveld, 02 532 57 11, www.mansveld.be

t.e.M. 16 AugPaul & CieGaasbeek, Kasteel van Gaasbeek, 02 531 01 30, www.kasteelvangaasbeek.be

t.e.M. 30 AugOmo. Herders & DesignTervuren, Koninklijk Museum voor Midden-Afrika, 02 769 52 11

t.e.M. 1 sePatelier de la Dolce VitaTom VermeirKraainem, Foyer van GC de Lijsterbes, 02 721 28 06

tOt 13 sePtSophie CalleBrussel, PSK, 02 507 82 00, www.bozar.be

tOt 26 sePtMetro art MemoryBrussel, Koloniënstraat 62, 02 515 20 52, www.mivb.be

tOt 27 sePJan Cobbaert 100Tervuren, Hof van Melijn, 02 769 20 13MET STEUN VAN DE VLAAMSE OVERHEID

t.e.M. 30 seP De smid. baas van ijzer en vuurGrimbergen, Museum voor de Oudere Technieken, www.mot.be

t.e.M. 18 OKt graines de mémoire Meise, Nationale Plantentuin van België, 02 260 09 20

t.e.M. 31 deC De groene kant van Darwin Darwinjaar in de Nationale Plantentuin in MeiseMeise, Nationale Plantentuin van België, 02 260 09 20

t.e.M. 3 jAn Persona. Rituele maskers en hedendaagse kunstTervuren, Koninklijk Museum voor Midden-Afrika, 02 769 52 11

tOt 31 deC Keizerin Charlotte, een tiental jaren inwoonster van tervurenTervuren, Hof van Melijn, 02 769 20 13

VAn 2 jul tOt 20 Aug elKe dOndeRdAg · 19.00Zomerse avondwandelingenVilvoorde, telkens vanuit andere wijk, 02 255 47 42, www.vilvoorde.be

ZA · 4 jul · 20.30Vleermuizen en glimwormwandeling Dworp, vormingscentrum Destelheide, 02 380 17 52

ZO · 2 Aug · 14.30PeipelwandelingDworp, Rilroheidestraat, 02 380 17 52

2121

Gastgezinnen Jazz Hoeilaart (23 tot 27/9)

21

De agenda wordt samengesteld met gegevens uit de UiTdatabank. Organisaties en verenigingen die hun activiteiten opgenomen willen zien in de volgende agenda die de periode van 1 tot en met 30 september bestrijkt, moeten ons de nodige informatie bezorgen voor 27 juli a.s. Je kunt de gegevens mailen naar randkrant@derand.be, per brief sturen naar ons redactieadres (RandKrant – UiT in de Rand Agenda, Kaasmarkt 75, 1780 Wemmel) of invoeren in de UiTdatabank via www.uitdatabank.be. Gezien het beperkte aantal beschikbare pagina’s wordt bij de aankondigingen prio-riteit verleend aan de activiteiten in de gemeenschaps- en cultuurcentra in de Rand. Om voor plaatsing in aan-merking te komen, worden de andere activiteiten vooral beoordeeld op hun uitstraling naar alle inwoners van de Rand. Het volledige vormingsaanbod van Arch’educ vind je op www.archeduc.be.

VAn 5 jul tOt 23 Aug elKe ZOndAg · 14.00WandelingenreeksVilvoorde, Toerisme Vilvoorde vzw, 02 769 20 81, toerisme@vilvoorde.be

dO · 6 Aug · 10.00Multiculturele wandelingVilvoorde, station van Vilvoorde, www.vilvoorde.be

VR · 28 Aug · 19.30VleermuizenwandelingHuizingen, Provinciaal domein, Torleylaan 100, 02 380 17 52

t.e.M. 31 Aug Fotowedstrijd HoogstamboomgaardenRegionaal Landschap Groene Corridor vzw Grimbergen, Charleroyhoeve, www.rlgc.be

VAn 23 tOt 27 sePtgastgezinnenEind september ontvangt Jazz Hoeilaart jong internationaal talent. De organisatie is op zoek naar gastgezinnen om de jonge muzikanten een onderdak te geven. In ruil voor je gastvrijheid, krijg je een duoticket voor drie dagen Jazz Hoeilaart.info@debosuil.be, 02 657 31 79

aSSEVR 3 jul · VAnAF 19.00 grote Markt: straattheater Froe Froe met billy the tit, buurman

ZA 4 jul · 10.30Kiosk Zellik: aperitief concert en demonstratie oude ambachten02 454 19 12, www.asse.be

bEERSELZA 27 en ZO 28 jun VAnAF 14.00Kasteel van beersel: animatie, Kate Ryan, Suske en Wiske band en guldensporenworp 02 359 17 31

DiLbEEKVR 10 jul · VAnAF 19.00Centrum: optreden Dilbeekse koren en Jan De Wildewww.dilbeek.be

gRiMbERgENZA 4, ZO 5 en MA 6 julHumbeek: Kanaalfeesten met animatie, ambachtenmarkt en optredens

ZO 5 jul · VAnAF 11.00Officiële feestzitting met toespraken, muziek en receptie, vanaf 19.00 samenzang grimbergen Zingtwww.grimbergen.be

HOEiLaaRtZA 4 jul · VAnAF 20.00 Jan van Ruusbroecpark: Vlaanderen Zingt02 657 05 04

KRaaiNEMZO 5 jul · 11.30gC de Lijsterbes: feestzitting met Marc Reynebeau, vanaf 13.00 barbecue met kinderanimatiewww.delijsterbes.be

MaCHELENZA 4 julgemeentelijk park Heirbaan: MaK-festival met Les truttes

ZO 5 jul · VAnAF 15.00gemeentelijk park Heirbaan: volksfeest, www.machelen.be

MEiSEVAn 1 tOt 11 julbuurtfeesten op verschillende locaties

ZA 11 jul · VAnAF 12.00Neromhof: picknick en optredens, 16.00 samenzang, 18.00 beiaardconcert, centrum Meise, www.meise.be

OVERiJSEZA 27 en ZO 28 junStationsplein: tropiscalawww.tropiscala.be

SiNt-gENESiUS-RODEZA 4 jul · 20.00gC de boesdaalhoeve: Rode Zingt , www.deboesdaalhoeve.be

SiNt-PiEtERS-LEEUWZO 5 jul · VAnAF15.30Colomapark: 11 juli-toespraak burgemeester 16.00 Eva De Rooverewww.sint-pieters-leeuw.be

Hieronder vind je de meeste activiteiten die in de vlaamse rand op getouw gezet worden in het kader van het feest van de vlaamse Gemeenschap.

tERVURENVR 3, ZA 4 en ZO 5 julMarktplein: Hee tervuren www.heetervuren.be

ViLVOORDEZA 27 jungrote MarktZo is er maar Eén met Jackobond Dana Winner Roel Vanderstukken en isabelle a www.vilvoorde.be

WEMMELZO 5 jul · 13.30gC de Zandloper: wandeling 14.00 familiefietstocht 15.30 taart en koffie 17.00 Zakdoek 18.00 barbecue0477 19 71 84

WEZEMbEEK-OPPEMZA 4 jul · 20.00gC de Kam: brussels Volkstejoeter

di 7 jul · 20.00gespreksavond

dO 9 jul · 20.00academische zitting

ZA 11 jul · VAnAF 18.00Volksfeest met barbecue, om 23.00 vuurwerkwww.dekam.be ZaVENtEMZO 12 jul · 20.30Hippodroom Sterrebeek: Raymond van het groenewoudwww.zaventem.be

22

interview

artselingenWandelen tussen kunst en poëzie

In een lus van 4,5 of 8,5 kilometer loop je over groene, glooiende landwegen tot aan het Kasteel van Gaasbeek en weer terug naar het kunstencentrum. ‘De langste wandeling is de mooiste’, vindt Jos De Decker. ‘Vanuit Elingen loop je via Sint-Laureins-Berchem naar Gaas-beek en via een andere weg weer terug. Het kortere parcours hebben we uitgestippeld om mensen die iets minder goed te been zijn ook de kans te geven om deel te nemen. Het begint op dezelfde manier als de andere wan-deling, maar snijdt na het kasteel een aan-zienlijk stuk van de route af.’

Aan de kant van de weg en in de binnen-tuin van het kasteel staan verschillende pa-nelen met gedichten. ‘We hebben voor twee soorten poëzie gekozen’, legt De Decker uit. ‘Om te beginnen schenken we aandacht aan de haiku. Werk van de belangrijkste Japanse haikudichters, zoals Basho, de grondlegger van het genre, plaatsen we naast dat van de Haikukern Vlaams-Brabant.’ De overige pa-nelen tonen gedichten uit de wereldpoëzie. Jos De Decker koos onder meer uit het oeu-vre van Emily Dickinson, Paul Van Ostaijen, Hubert Van Herreweghen, Herman Leenders, Octavia Paz en Charles Ducal. Ook dit aanbod blinkt uit in diversiteit. ‘Een van mijn per-soonlijke favorieten is de Argentijnse dichter Roberto Juarroz. Nobelprijswinnares Octa-vio Paz noemde hem één van honderd beste dichters ooit. De jonge Belgische dichter Peter Holvoet-Hanssen levert dan weer een nieuw, tot nu toe ongepubliceerd gedicht. En ja ... Paul Van Ostaijen, daar kun je in ons land

Het jaarlijkse kunstenevenement Artselingen

biedt deze zomer opnieuw een stevig pro-

gramma: een lange en een kortere poëziewan-

deling, de Codadag met poëzie en muziek en

twee haikumiddagen. in het kunstencentrum

Mansveld in elingen (Pepingen) zetten Jos de

decker en zijn collega-kunstliefhebbers alles

op het juiste spoor. TEKST Ines Minten FOTO Filip Claessens

E lke zondag van juli en augustus heet Artselingen jong en oud wel-kom. Het kunstuitje begint bij het kunstencentrum Mansveld in de

Oudenaaksestraat in Elingen. Daar kun je de tentoonstelling Gisteren in Bozar … nu in Mansveld bekijken. ‘In de eerste plaats zal er werk te zien zijn van acht laureaten van de Canvascollectie’, vertelt Jos De Decker, die zelf ook bij dat groepje hoort. ‘Er zitten heel uiteenlopende dingen bij, van eerder traditi-onele schilderijen tot controversiële video-kunst.’ Om het aanbod te verruimen, krijgt ook werk van acht andere kunstenaars een plek op de expositie.

PoëzieparcoursDe tentoonstelling kun je doorspoelen aan de bar. Daarna kies je een kort of een iets langer poëzieparcours dat het schitterende Pajotse landschap combineert met kunst en poëzie.

niet buiten. Hij blijft in mijn ogen ongeëve-naard.’ Eenmaal bij het Kasteel van Gaasbeek aangekomen, wacht je nog meer kunst. Op het domein organiseert het bevriende col-lectief Pep-In-Gen namelijk een extra wan-delparcours voorbij allerhande hedendaagse beeldende kunst.

gezelle gezongenOp 26 juli vindt de Codadag plaats. Deelne-mende dichters Lut De Block en Johan De Boose lezen voor uit eigen werk. Hun poëzie wordt afgewisseld met Gezelle gezongen: een muzikale hommage aan de West- Vlaamse priester-dichter. ‘Wat weinig mensen weten, is dat van de gedichten van Gezelle meer dan 2000 muziekarrangementen bestaan’, vertelt Jos De Decker. Daaruit hebben de muzikanten een selectie gemaakt, die ze combineren met eigen bewerkingen. ‘Ze hebben bijvoorbeeld een jazzversie van Boerke Naas gemaakt.’ Op 16 en 23 augustus laat de haikukern je kennis-maken met haar favoriete genre.

Elke zondag van juli en augustus

van 14.00 tot 18.00 uur.

Groepen zijn na afspraak ook

welkom op weekdagen.

Kunstencentrum Mansveld

Oudenaaksestraat 4, 1671 Elingen

02 532 57 11

joz.dedecker@belgacom.net

www.mansveld.be

23

baasjes heropvoeden en hun honden niet straffen maar belonen.

dat is de basisregel van hondentherapeut vina druwé van de

Martin Gaus hondenschool in asse. de methode is populair.

Honden uit het vrt-programma Dieren in nesten kwamen er een

jaar in therapie. tekst Joris Herpol foto Filip Claessens

t huis hebben we altijd honden ge-had’, vertelt Vina Druwé. ‘Toen een van mijn zonen in 2000 met een rottweilerpup naar huis kwam, gaf

me dat niet bepaald een veilig gevoel en ik besloot om met die hond naar een honden-school te gaan. Ik heb er verschillende be-zocht, maar dat was geen succes. Tot ik een Martin Gaus hondenschool leerde kennen. Hond gehoorzaam in 10 lessen stond er op de kennismakingsfolder. Een wat goedkope slogan, maar de methode bleek te werken. Ik raakte er zo door gefascineerd dat ik zelf een Martin Gaus hondenschool heb opgericht. Het is de enige in Vlaams-Brabant.’

beestenpsychologieIn tegenstelling tot andere hondenscholen, richt een Martin Gaus hondenschool zich in de eerste plaats op de eigenaar. ‘Wij leren de baasjes hoe hun hond in elkaar zit. Als ze weten hoe hun hond denkt, functioneert en leert, gaat de samenwerking veel vlotter. Een hond iets afleren, lukt niet, want een hond maakt geen verschil tussen goed en kwaad. Je kunt het gedrag van je hond wel sturen door hem te belonen, niet door hem te straf-fen. Geef hem bijvoorbeeld een aai als hij gaat zitten’, zegt Vina Druwé.

De opvoeding van een hond moet vroeg beginnen. Dat kan al vanaf acht weken. ‘Een goede opvoeding is niet overbodig, want per jaar zijn er in ons land zo’n 40.000 ernstige bijtincidenten met honden. Het overgrote deel daarvan is het gevolg van een reactie

van een bange hond, en helaas zijn er vaak kinderen bij betrokken. Net zoals bij volwas-sen baasjes leer ik kinderen hoe ze moeten omgaan met een hond. Ik leg aan de hand van spelletjes bijvoorbeeld uit wat een goed moment is om je hond te knuffelen. Kinde-ren moeten worden bijgebracht wat ze met hun hond mogen doen en wat niet.‘

‘Hoewel je er best zo vroeg mogelijk mee be-gint, is het nooit te laat om te leren. Ik heb zelfs een 13-jarige hond gehad die na tien lessen deed wat zijn baasje vroeg. In de zes jaar dat ik de hondenschool uitbaat, heb ik nog geen enkele hond gekend die ik qua karakter en ge-drag niet heb kunnen helpen. En ik krijg heel wat honden met problemen binnen: agres-sieve, onzindelijke of vernielzuchtige honden. Met een heropvoeding van de baasjes kunnen we ook het gedrag van hun hond verbeteren.’

Denk na voor je een hond kooptMensen die een hond willen kopen, krijgen het eerste uur gratis raad. ‘Ik maak hen dui-delijk dat je goed moet nadenken vooraleer je een hond koopt. Tegenwoordig is de bor-dercollie in. Als mensen zich zo’n hond wil-len aanschaffen, vraag ik meteen hoeveel schapen ze hebben. Twee keer per dag met een bordercollie het blokje omlopen, is niet voldoende. Je moet voortdurend in de weer zijn voor die hond en hij moet veel ruimte hebben. Ik krijg baasjes over de vloer die me vragen of ik hun jachthond niet kan le-ren om thuis te blijven. Neen, dat gaat niet. Een jachthond zal altijd op speurtocht wil-

‘il faut rééduquer les maîtres’

Rééduquer les maîtres et non pas punir mais au contraire, récompenser leurs chiens. Telle est la règle de base de la psychologue canine, Vina Druwé de l’école Martin Gaus à Asse. Une bonne éducation n’est pas inutile, comme en témoignent les quelque 40.000 incidents de morsures graves étant répertoriés en Belgique chaque année. Une école Martin Gaus s’adresse en premier lieu au propriétaire. ‘Les maîtres doivent apprendre à mieux comprendre le com-portement de leur chien. S’ils savent comment leur chien réagit, pense et apprend, les deux ne peuvent que mieux s’entendre. Inutile d’inter-dire un comportement indésirable car le chien ne fait pas de différence entre le bien et le mal. Vous pouvez toutefois diriger le comportement de votre chien en le récompensant, non pas en le punissant’, ajoute Vina Druwé.

FR

len gaan. Ik probeer de eigenaars duidelijk te maken dat ze nuttige, objectieve criteria moeten hanteren. Wil je een hond met lang of kort haar? Wil je ermee kunnen wandelen of moet hij vooral waken? Wil je ermee aan hondensport doen? Heb je een tuin? Wil je een grote of een kleine hond? Eenmaal we daar uit zijn, zoek ik samen met de eigenaar een goeie fokker voor dat specifieke ras.’

Vina Druwé, Pullewouwe 65, 1730 Asse,

0484 730 730, www.martingaus-brussel.be

‘ de baasjes moet je heropvoeden’

24

opstap vervoer treinstation Groenendaal ligt vlakbij

startplaats bosmuseum Jan van Ruusbroec

lengte wandeling2,8km

schoeisel goede stapschoenen

dood = leven

D e dood bij de mens is onder-tussen minder een taboe dan pakweg tien jaar geleden. Maar grote dode dieren als een ree of

een everzwijn in hun leefgebied laten rotten, een natuurproces zoals dat reeds duizenden jaren gebeurt, wordt door een deel van de publieke opinie nog steeds niet gesmaakt. In Nederland lopen al enkele jaren verschillende projecten om kadavers van grote grazers op het terrein te laten verteren. Daar worden zelfs webcams op gezet zodat alle geïnte-resseerden het aftakelingsproces van nabij kunnen volgen.

Leven op een kadaverIn Vlaanderen loopt op dit ogenblik wel geteld één dergelijk project. In juni 2008 startte Dirk Raes, boswachter in het Zoniënwoud, in de buurt van het Bosmuseum aan de Duboislaan in Hoeilaart zo’n project op. ‘De reeën, vossen of everzwijnen zijn verkeersslachtoffers die de klap niet hebben overleefd. Jaarlijks sterven er heel wat dieren op de Brusselse invalswegen.

Het project heeft onder meer tot doel een beeld te krijgen van waar de meeste ongeval-len gebeuren, met welke diersoorten, enzo-voort. Afhankelijk van de resultaten kan een ecoduct over een belangrijke verkeersader een oplossing zijn.’ Dieren van allerlei slag kunnen dan via zo’n groene overspanning gemakkelijk de weg oversteken zonder het risico te lopen

dat ze aangereden worden. Ook voor de auto-mobilisten is het een opsteker, want zo'n klap is meestal een traumatische ervaring. Aan de Naamsesteenweg in het Meerdaalwoud in Leuven is er al zo’n ecoduct aangelegd.

Dirk Raes bezorgt de verongelukte dieren een laatste rustplaats. ‘Een fotocamera re-gistreert wat er overdag en ’s nachts in de

buurt van de kadavers zoal beweegt. Zo zijn er al beelden gemaakt van buizerds, vossen en everzwijnen die het lijk aanpakken.’ Zoals te verwachten, komen ook talloze insecten-soorten, zoals de zeldzame lederloopkever, zich te goed doen aan een overheerlijke maal-tijd. Omdat er veel soorten necrofage vliegen bestaan en omdat de identificatie niet altijd met het blote oog kan gebeuren, identificeert een team van het Nationaal Instituut voor Cri-minalistiek en Criminologie (nicc) deze soor-ten. De gegevens leveren extra informatie die toegepast kan worden tijdens het onderzoek op menselijke lichamen. En met de gegevens over dierenharen is het onderzoek naar stro-perij dan weer gebaat, want daarmee legt men een referentieverzameling aan van diersoor-ten waarop illegaal wordt gejaagd.

‘Afhankelijk van de plaats en het seizoen blijft van de dode dieren na enkele weken niets meer over. In het winterseizoen kunnen daar enkele maanden overheen gaan, maar verte-ren doen ze in ieder geval’, weet Dirk. ‘Bij elke locatie hangen we een thermometer omdat temperatuur een grote invloed heeft op het verteringsproces. Door kadavers te leggen op plaatsen met verschillende vochtigheid en ve-getatie krijgen we zicht op de invloed hiervan.’

Met eigen ogen‘Ons project hecht veel belang aan educa-tie en praktijkervaring. Vanaf maandag 6

deze maand presenteren we een heel speciale en tijdelijke wandeling in het

Zoniënwoud. op het uitgetekende pad in de buurt van het bosmuseum in

Hoeilaart kun je deze zomer… kadavers bekijken. Je ziet met eigen ogen hoe

de natuur werkt. luguber? neen. speciaal? Ja. tekst Herman Dierickx foto Filip Claessens

‘Afhankelijk van de plaats en het seizoen blijft van de dode dieren na enkele weken niets meer over.’

opstap waard om te zien bosmuseum, arboretum, dode ree

25

Het meer dan 50 ha grote Drie Fonteinen was één van de eerste parken in ons land dat op het einde van de 18e eeuw werd aangelegd in de toen modieuze Engelse landschaps-stijl, met glooiende grasvelden en mooie boomgroepen. Dat gebeurde door de ban-kier Jozef Walckiers de Gammerage wiens neef, hofbankier Walckiers de Tronchiennes, een belangrijke rol speelde bij de aanleg van het huidige koninklijke park in Laken door de toenmalige gouverneurs-generaal van de Oostenrijkse Nederlanden. Later werd het park uitgebreid met twee andere kasteeldo-meinen, Fontigny en het Château de l’Ecluse. Het park is sinds 1956 eigendom van de stad Vilvoorde en is sinds 1976 een beschermd landschap. Enkele jaren geleden werd het in erfpacht gegeven aan het Agentschap voor Natuur en Bos (anb) van de Vlaamse Ge-meenschap dat de restauratie op zich nam.

Eerst werd de neoklassieke Franse tuin in zijn oude glorie hersteld. Die tuin dateert van het einde van de 19e eeuw. Het vermoe-den bestaat dat hij werd ontworpen door de Franse architect Lainé, die ook de formele tuinen bij het Museum van Tervuren ont-wierp, maar zekerheid daarover bestaat niet. De tuin bestaat uit geometrische grasperken met broderies van buxushaagjes en bego-nia’s, in kegelvorm gesnoeide taxussen, twee standbeelden die de godin van de overvloed moeten verbeelden en in het centrum een ronde vijver. Hij wordt aan één kant begrensd door een halfronde balustrade versierd met

van basiliek tot basiliek

juli wordt er een wandelparkoers van drie kilometer uitgetekend waarlangs je de ver-tering van een dood dier met eigen ogen kunt volgen. Op een infobord vind je meer informatie. De verwachting is dat het dier in kwestie minstens gedurende een volledige maand te zien zal zijn. Het is wel de bedoe-ling dat de wandelaars respect hebben voor het lokale leven in het bos en dat ze hun hond niet meebrengen. Zo kan iedereen het verteringsproces helemaal volgen. Het is een deel van de natuur. Leven en dood bevinden zich gewoon samen op dezelfde plek. En zo hoort het.’

standbeelden. De steile helling aan de an-dere kant vormt een soort amfitheater met opeenvolgende rijen hagen van haagbeuk en leilinden, met daartussen rododendrons. De monumentale trap naar het voormalige rui-terijcomplex wordt onderbroken door twee achthoekige terrasjes en eindigt bij een rond terras met een hoge taxushaag met een an-tiek godenbeeld.

De volgende stap was de restauratie van de vijvers, het herstellen van de wegen en van een aantal belangrijke zichtassen en de integratie van de vroegere dierenweide in het park. Waar ooit de moestuin lag, is nu een boomgaard van kerselaars aangeplant. De parking aan de vroegere orangerie, nu om-gevormd tot brasserie, werd heraangelegd en de oude serres en kwekerij van de stad Vilvoorde werden grotendeels in het park geïntegreerd.

De laatste fase was het herstellen in de oorspronkelijke 18e eeuwse staat van de toe-gangsbrug tot het kasteel over de holle weg, die het park een ongekende grandeur geeft. Ook de historische kastanje- of beukendreef, die uitgeeft op de gebouwen van VTM, werd in ere hersteld. De zieke paardenkastanjes werden vervangen door nieuwe beuken en de dreef werd ruim 600 m langer, waardoor ze nu 1,2 km lang is. Tussen de holle weg en de VTM-gebouwen is een avontuurlijk speel-bos aangelegd. Verder werd een vier kilome-ter lange wandel- en fietsverbinding met het Tangebeekbos gemaakt. In de toekomst komt er nog een wandel- en fietsbrug over het kanaal, die Drie Fonteinen verbindt met het Watersite project aan de andere kant van het Zeekanaal. Hierdoor zal een groene wan-deling ontstaan van de Sint-Servaasbasiliek van Grimbergen tot de Troostbasiliek van Vilvoorde.

tekst Paul Geerts foto Hendrik Vandewinkel

huizentuinen

eind mei werd het gerestaureerde Park drie Fonteinen in vilvoorde plechtig ingehuldigd. de bedoeling is dat er één groene wandeling ontstaat van Grimbergen naar vilvoorde, van basiliek tot basiliek.

Je kunt je ervaring en commentaar kwijt op:

dirk.raes@lne.vlaanderen.be

Zin om deel te nemen aan de weten schappelijke

controle van het kadaver? Dat kan op woensdag

8 juli om 13.00, 14.00 en 15.00 uur.

Vooraf inschrijven op bovenstaand

e-mailadres is verplicht.

Op zondag 1 november 2009 is er een voordracht

over dit onderwerp. Inschrijven is gewenst:

www.inverde.be/inverde/zvhm_dood_brengt_leven

Info over projecten in Nederland:

www.dooddoetleven.nl

Info over het project in het Zoniënwoud:

www.natuurenbos.be

Het plannetje is verkrijgbaar op

www.natuurenbos.be of in het Bosmuseum

Jan van Ruusbroec, Duboislaan 6,

1560 Hoeilaart.

natuurlijkhet liefst in een vochtige bodem en geldt zelfs als een indicator van kwelwater. Dat is water dat vooral in valleigebieden aan de op-pervlakte komt, nadat het vele honderden meters of zelfs enkele kilometers verderop als regenwater in de bodem is getrokken. Het uittredende water heeft meestal een bijzon-dere mineralensamenstelling die de moes-distel weet te appreciëren.

Als de plant zich daar goed voelt, kan hij bladeren ontwikkelen van meer dan een halve meter en zijn bloeistengels naar een hoogte sturen van bijna twee meter. De diep ingesneden, weinig stekelige bladschijf is makkelijk te herkennen, en als de bloemen

tevoorschijn komen, is er helemaal geen twijfel meer mogelijk. De moesdistel is be-kend als een echte honingplant, waar talloze insecten op afkomen om hun energievoor-raad op te doen. In de bladeren die de bloe-men omgeven zoeken vele insectensoorten, zoals hommels en andere vliesvleugeligen, een schuilplaats of onderkomen. Als je deze blaadjes voorzichtig openmaakt, vind je dikwijls ettelijke soorten insecten knus bij elkaar. Als je de blaadjes daarna weer dicht laat, zetten die insecten hun leven rustig ver-der. De moesdistel is een echte zomerplant, die bloeit vanaf half juni tot eind september. Als de kwel wegvalt, bijvoorbeeld door ont-

De distelflora in de Rand is niet zo gevarieerd. Slechts vijf vertegenwoordigers op vijftien Belgische soorten vinden we hier terug. Vier daarvan staan voorlopig nog op de lijst van distels die in principe verwijderd moeten wor-den, al krijgen natuurgebieden elk jaar een uitzondering op die regel (behalve voor de akkerdistel). Deze vier hebben allemaal rode, roze of paarse bloemen, die zich verenigen in een zogenaamd hoofdje. Enkel de moesdistel is getooid met geelwitte bloempjes. Hij staat

witte distel

26

de werkloosheidsgraad in de gemeenten van de rand is op een

jaar tijd met 0,5 procent gestegen tot 5,9 procent in februari.

dat is een meevaller. de rand doet het beter dan de rest van

vlaanderen omdat er veel bedrijven in de dienstensector actief

zijn. Hoelang blijven zij nog gespaard? tekst Johan De Crom foto Kris Mouchaers

D e Vlaamse werkloosheid lag in februari 2009 op 6,48 procent. Dat is 0,84 procent hoger dan een jaar eerder (5,64 %). Er zijn

nu 189.226 niet-werkende werkzoekenden; een stijging met 15 procent. Het banenver-lies is meer dan andere jaren het gevolg van bedrijfssluitingen en zal zich dus jammer genoeg moeilijker herstellen. In 2008 gingen in België 8512 bedrijven failliet, een abso-luut record en 10 procent meer dan in 2007. In Vlaanderen gingen 3897 ondernemingen over de kop (46 % van totaal), in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest 2196 (26 %) en in Wal-lonië 2419 (28 %).

gespaardDe werkloosheid in Vlaanderen is ongelijk gespreid, met een concentratie in Limburg en de Kempen en in de steden Antwerpen, Gent, Oostende, Turnhout en Genk. Vlaams-Brabant scoort veel beter, mede dankzij de tewerkstelling die Brussel biedt.

De crisis heeft de geografische verschillen nog aangescherpt. Limburg is internationaal gericht en afhankelijk van de auto-industrie en ook de Kempen is gericht op industrie. Topregio Kortrijk-Roeselare deelde ook in de klappen, met name in de textielsector. Vlaams-Brabant en de Rand bleven tamelijk gespaard. Het aantal werklozen in de Rand is op jaarbasis met 8,3 procent toegenomen (zie tabel). In werkloosheidsgraad betekent dit een stijging met 0,5 procentpunten tot 5,9 procent. De werkloosheidsgraad drukt het aandeel uit van de niet-werkende werk-zoekenden op de totale beroepsbevolking tussen 18 en 64 jaar.

Noord verschilt van zuidDe noordelijke randgemeenten voelen de crisis het meest. Het al geteisterde Vil-voorde ziet de werkloosheidsgraad met

dienstensector trotseert voorlopig de crisis

Willem Vansina

27

natuurlijkwateringswerken, verdwijnt hij na een tiental jaren en komt hij in principe niet meer terug.

Deze distel is een tweejarige plant. Het eerste jaar vormt hij een bladrozet waar-door de plant zich stevig verankert. Het jaar erop steekt hij zijn energie in de bloem- en zaadvorming zodat het nageslacht verzekerd is. Enkel langtongige insecten kunnen de nectar bereiken die meer dan twee centimeter diep in de bloem zit. Dat is de reden waarom vooral hommels en vlin-ders voedsel zoeken op deze distelbloemen. De bekendste daarvan is ongetwijfeld de dis-telvlinder die bij ons een immigrant is. Som-mige jaren – zoals dit jaar – komt hij massaal

1 procentpunt stijgen, tot 8,6 procent. Ma-chelen (6,7 %) en Zaventem (6,6 %) naderen de kritieke grens van 7 procent en ook voor Wezembeek-Oppem (6,4 %) wordt het peni-bel. De gemeenten in het zuiden van de Rand voeren als vanouds het werkloosheidslijstje aan, maar de situatie wordt er gelukkig niet erger. Zij blijven voorlopig het best gespaard van verder leed. ‘Dat is mogelijk te verklaren door het feit dat de inwoners van de zuide-lijke, Franstalige gemeenten zich meer op de Waalse arbeidsmarkt richten, waar de werk-loosheidscijfers minder snel de evolutie van de conjunctuur volgen dan in Vlaanderen’, zegt Willem Vansina van de studiedienst van de vdab. Hij heeft ook een verklaring voor de toch blijvende hoge werkloosheid in de zuid-rand. ‘Vier van de zes faciliteitengemeenten voeren die weinig benijdenswaardige rang-lijst aan. Dat is geen toeval. De gebrekkige kennis van het Nederlands in deze gemeen-

aanvliegen vanuit zuidelijke regionen, soms zie je hem bijna niet.

In onze regio is de moesdistel een belangrijke waardplant van de frequent voor komende dis-telschildpadtor. Dat is een sterk afgeplat, groen bladhaantje dat karakteristieke gaten eet in de distelbladeren. Het dier is goed gecamoufleerd want het heeft dezelfde kleur als het blad, maar de kenmerkende gaten kun je niet missen. Als je uiteindelijk het haantje zelf ziet, verdwijnt het meestal snel in zo'n gat om zich aan de onder-kant van het blad te verschuilen. Als je het daar belaagt, laat het zich op de grond vallen.

tekst Herman Dierickx foto Herman Dierickx

GEMEENTE ABSOLUTE CIJFERS WERKLOOSHEIDSGRAAD

feb-08 feb-09 verschil % verschil % feb-08 % feb-09 % verschil

ASSE 724 840 116 16,0 5,2 6,0 0,8

BEERSEL 496 482 -14 -2,8 4,7 4,5 -0,1

DILBEEK 852 977 125 14,7 4,7 5,5 0,7

DROGENBOS 195 192 -3 -1,5 9,1 9,1 -0,1

GRIMBERGEN 795 900 105 13,2 5,0 5,6 0,6

HOEILAART 202 203 1 0,5 4,7 4,7 0,0

KRAAINEM 292 272 -20 -6,8 6,5 6,1 -0,4

LINKEBEEK 142 127 -15 -10,6 7,2 6,4 -0,8

MACHELEN 352 404 52 14,8 5,9 6,7 0,7

MEISE 339 363 24 7,1 3,7 4,0 0,3

MERCHTEM 223 239 16 7,2 3,1 3,3 0,2

OVERIJSE 407 450 43 10,6 4,3 4,7 0,4

SINT-GENESIUS-RODE 419 403 -16 -3,8 5,8 5,5 -0,3

SINT-PIETERS-LEEUW 877 939 62 7,1 6,2 6,7 0,5

TERVUREN 350 363 13 3,7 4,4 4,5 0,1

VILVOORDE 1.301 1.496 195 15,0 7,6 8,6 1,0

WEMMEL 470 452 -18 -3,8 7,1 6,8 -0,3

WEZEMBEEK-OPPEM 281 311 30 10,7 5,8 6,4 0,5

ZAVENTEM 727 818 91 12,5 5,9 6,6 0,7

TOTAAL RAND 2779 3077 298 10,7 5,4 5,9 0,5

Dienstleistungssektor trotzt vorläufig der KriseDie nördlichen Randgemeinden Vilvoorde, Machelen und Zaventem bekommen die Krise am stärksten zu spüren. Aber trotz der Schließung einiger Unter-nehmen bleibt der flämische Rand vorläufig vor den schlimmsten Folgen der Wirtschaftskrise bewahrt. Die Arbeitslosenquote in den Randgemeinden ist im letzten Jahr zwar um 0,5 % gestiegen und betrug im Februar 2009 5,9 %. Das ist aber kein schlechtes Ergebnis. Der Rand schneidet damit besser ab als der Rest Flanderns, da viele Unternehmen hier im Dienstleistungsbereich tätig sind. Aber wie lange noch? Denn allmählich bekommt auch der Dienst-leistungssektor die Krise zu spüren.

DE

ten verkleint de kans op een baan. De manke kennis van de andere landstaal is trouwens in alle randgemeenten een probleem’, zegt de vdab-specialist.

bang afwachtenDe Vlaamse Rand krijgt links en rechts een dreun door de crisis, maar blijft toch over-eind. De meeste bedrijven in de regio, en ei-genlijk in heel Vlaams-Brabant, behoren tot de dienstensector. Met de nabijheid van de hoofdstad, de aanwezigheid van de lucht-haven en de kenniswereld rond de univer-siteit van Leuven, is het niet verwonderlijk dat dienstensectoren er overheersen. ‘De dienstensector ontspringt voorlopig min of meer de dans. Het is in de eerste plaats de se-cundaire sector, de industrie, die de terugval van de internationale economie ondervindt’, weet Willem Vansina. Tijdelijke werkkrachten zijn daarin de eerste slachtoffers en bij uit-

breiding de uitzendkantoren. Die zijn in de Rand (15 %) duidelijk minder aanwezig dan in de rest van Vlaanderen (25 %).

Het is mogelijk dat deze voorlopige cijfers niet de hele waarheid tonen. ‘De tertiaire sector telt veel bedienden en die hebben een langere opzegtermijn. Bedienden die nu al ontslagen zouden zijn, duiken pas later op in de werkloosheidsstatistieken’, zegt Willem Vansina. Met andere woorden: het kwaad is misschien al geschied, maar we zien het nog niet in de cijfers. Of het kwaad moet nog geschieden. De dienstensector deint hoe dan ook mee op de economische golven, zij het met vertraging. Als fabrieken stilvallen, hebben die geen nood aan trans-port en dienstverlening. ‘De sector trans-port en logistiek begint de crisis wel de-gelijk te voelen’, zegt Vansina. De grootste klappen in de Rand moeten dus misschien nog komen.

aantal werklozen in de Rand

28

V ele eeuwen geleden, toen men-senvingers vooral door aarde wroetten en nog niet over toet-senborden tokkelden, deed men

een beroep op een geletterd iemand om brie-ven en andere teksten te schrijven. Het feno-meen van die zogenaamde écrivains publics bestaat nog steeds in sommige landen van Zuid-Amerika’, vertelt Josien De Brandt (23), écrivain public en lid van Jeugd en Poëzie. ‘Vandaag kan in onze streken bijna iedereen lezen en schrijven, en toch zoeken we soms vergeefs naar een bijzondere manier om iets over te brengen. Ons project speelt daar op een ludieke manier op in. Je bestelt een ge-dicht aan ons schrijfkraam en een half uur later wordt het geleverd.’

Een gedicht voor elk gevoelDe VerSlingerbende is een groep jongeren van 16 jaar en ouder die verslingerd zijn aan taal in al haar facetten. Vorig jaar schreef de VerSlingerbende gedichten op bestelling tij-dens onder meer de Gentse Feesten en het Dranouterfestival. ‘Mensen vragen ons om poëzie te schrijven over de gekste onder-werpen. Dat maakt het voor ons moeilijk maar ook extra plezant. Het gedicht kan romantisch, pikant of absurd zijn’, zegt Jo-sien De Brandt. ‘Als écrivain public moet je een open geest hebben en met taal kun-nen spelen. De reacties die we krijgen, zijn heel positief. Mensen moeten vaak lachen

VerSlinger, de jongerenbende van de vzw Jeugd en Poëzie uit Merchtem,

trekt deze zomer door vlaanderen met het project Ecrivains Publics. de

jonge woordkunstenaars schrijven gedichten op bestelling: voor een lief

met tweede zit, voor een oom met haaruitval, voor een vrouw die haar

man verloor. tekst Tina Deneyer foto Filip Claessens

als ze ons gedicht horen of soms huilen ze als het over gevoelige onderwerpen gaat. Zo schreven we ooit een gedicht voor een vrouw wiens man erg ziek was. De tranen liepen over haar wangen toen ze het hoorde, omdat we er blijkbaar in geslaagd waren te verwoorden hoe ze zich voelde. Met poëzie kun je mensen raken en dat geeft veel vol-doening. Veel mensen vragen ons of ze niets moeten betalen voor het gedicht, maar neen, het is gratis. Wij willen geen geld, wij willen de mensen tonen dat poëzie niet saai of moeilijk is maar een toffe manier om je gevoelens uit te drukken.’

Creatief met taalEcrivains Publics is een van de vele projecten van de Merchtemse vzw Jeugd en Poëzie. De vereniging werd in 1981 opgericht door Ben Reynders. Hij fietste jarenlang door Vlaanderen om jongeren van poëzie te laten proeven. Tijdens zijn ateliers ontstak hij bij velen de vonk om poëzie te gaan schrijven. In 2001 overleed Ben Reynders, maar zijn medewerkers zetten zijn levenswerk voort. ‘Ons doel is nog steeds hetzelfde. We wil-len kinderen, jongeren en jongvolwassenen die met poëzie bezig zijn, aanmoedigen en ondersteunen. We helpen ook met de publi-catie van hun werk. We willen zo veel mo-gelijk jonge mensen in contact brengen met poëzie. Dat doen we via onze workshops die we in scholen en verenigingen geven’,

een schrijfkraam vol gedichten op bestelling

het geurt hiernog steedsnaar jou

we leken bijelkaar te passenzoals bizonmelken een zomerse salade

je noemde mejouw zetmeelkorrel

- altijd gewetendat de liefdevan de mandoor de maag gaat -

en ik was geenkeukenprinses

(Ecrivain Public Josien,

op bestelling geschreven over

bizonmelk en een zetmeelkorrel)

legt Josien De Brandt uit. ‘We willen poëzie begrijpbaar maken voor kinderen door hen kennis te laten maken met werk van hun leeftijdsgenoten en hen zo aanzetten om creatief met taal aan de slag te gaan. We trekken naar kleuterscholen, lagere scholen en secundaire scholen om schrijfateliers te geven. We leren kinderen en jongeren hoe ze hun gevoelens kunnen omzetten in een ge-dicht. Ze ontdekken de poëtische kracht van woord, beeld en klank.’ Sinds de oprichting is Jeugd en Poëzie uitgegroeid tot een be-grip in het poëzielandschap van Vlaanderen en Nederland. Dat bewijst het succes van de Soetendaellewedstijd, de poëziewedstrijd die Jeugd en Poëzie elk jaar organiseert en waarvoor telkens zo’n 7000 gedichten wor-den ingezonden uit alle hoeken van Vlaan-deren en Nederland.

www.jeugdenpoezie.be

29

verandering van spijs doet eten, fi-guurlijk maar ook letterlijk. de geraf-fineerde Thaise keuken staat vooral bekend om zijn frisse gerechten met prikkelende aroma’s. belangrijke in-grediënten in deze keuken zijn onder andere verse gember, citroengras, chili, limoenblaadjes en jasmijn. in sawadee proefden we de culinaire geneugten van Thailand.

Sawadee of hallo in het Thais is sinds 1997 de naam van een gezellig restaurant in hartje Zaventem. Eigenares Dadarananda Rarinthip is afkomstig uit Bangkok en wil haar klanten meenemen op een exotische, culinaire reis. ‘Onze gerechten worden bereid en geparfu-meerd met het grootste respect voor de alou-de tradities van mijn vaderland. Liefhebbers van de echte Thaise keuken komen hier aan hun trekken’, zegt Dadarananda.

Sawadee serveert maar liefst honderd (!) betaalbare schotels, die je zowel ter plaatse kunt eten als meenemen. Een moeilijke keuze, dus besluiten we – op aanraden van de serveerster – voor het Menu Prestige (€ 45) te gaan. Starten doen we met Kung Pla, een slaatje van rauwe scampi (€ 9,80). Een kleine tegenvaller, want ik ben helaas geen echte fan van rauwe vis en schelpdieren. De Tom Kha Kai of exotische kippensoep met kokos-notenmelk en citroengras (€ 8,40) smaakt veel beter. De pikante toets kan zelfs mij be-koren. Vervolgens krijgen we Kiow Tod of ge-frituurde ravioli (€ 7,80) en een assortiment van vier verschillende voorgerechtjes of Dim Sum (€ 11,20) voorgeschoteld. Als hoofdge-recht kies ik voor de Kary Ped, eendenborst met gele kerrie (€ 14,80). Het vlees blijkt wat taai, maar gelukkig fleuren de kerriesaus en

de welriekende jasmijnrijst het gerecht op. Als dessert kies ik iets wat ik nog nooit ge-proefd heb: warme jasmijntaart met vanilleijs (€ 7,20). Zeer lekker, maar wel wat zwaar na zo’n uitgebreide maaltijd.

alles is specialiteitEen echte specialiteit heeft Sawadee niet. Volgens Dadarananda is alles een speciali-teit, omdat alles met verse Thaise producten gemaakt wordt. ‘Als ik dan toch een gerechtje moet noemen, dan kies ik Kaeng Kai Noh Mai of kip met rode kerrie en bamboe. Dat eet ikzelf het liefst. Lekker pikant’, lacht ze. Naarmate het later wordt, loopt het restau-rant vol. We zien ook vaak koeriers binnen en buiten lopen. ‘Dikwijls zijn we voor de lunch ‘s middags volgeboekt. Vooral zakenmensen komen dan bij ons eten omdat ze weten dat ze snel bediend worden. ’s Avonds komen er meer gezinnen, waarvan het merendeel in het restaurant blijft eten.’

Terwijl wij rustig onze maaltijd beëindigen, entertainen de goedlachse serveersters mijn driejarige zoon. Zelfs al sneuvelt er een glas fruitsap, die schitterende glimlach is niet van de Thaise dames hun gezicht te krijgen. Ze zien hier duidelijk graag kinderen. En hoewel het personeel misschien nog wel een extra cursus Nederlands kan gebruiken, slagen ze met glans voor onze vriendelijkheidstest.

TEKST Sandra Szondi FOTO Kris Mouchaers

Sawadee,

Vilvoordelaan 21, 1930 Zaventem, 02 721 64 60

Open van maandag tot vrijdag van 11.30 tot

14 uur en van 18.30 tot 22 uur, zaterdag van

18.30 tot 22 uur, gesloten op zon- en feestdagen.

in het land van de eeuwige glimlach

restaurandt

EN

Writing poems to order‘You order a poem from us and 30 minutes later you have it delivered to your door’, explains Josien De Brandt. VerSlinger, a group of young people from the Mer-chtem-based non-profit-making body Jeugd en Poëzie is travelling through Flanders this summer to showcase its Ecrivains Publics project. These young ver-sifiers write poems to order: for a loved one poised to resit an exam, for an uncle losing his hair, for a woman who lost her husband. 'People ask for poems on the craziest subjects. The style may be ro-mantic, absurd or spicy. We do not want any financial reward for our poems, we simply want to show people that poetry is not boring or difficult but is a great way of expressing your feelings. The reaction has been most positive. It affects people, because even today we sometimes strug-gle in vain to discover a special way of conveying something.’

Josien De Brandt

beeldverhaal

30

Een fotograaf spreekt in beelden. Maar achter elke foto schuilt dikwijls ook een persoonlijk verhaal, waardoor we de foto soms met andere ogen bekijken. In beeldverhaal geven we een jaar lang het beeld en het woord aan een foto-graaf. Eerste in de rij is persfotograaf Michiel Hendryckx, die zijn eigenzinnige versie van de Rand heeft gefotografeerd. Onze medewerker Michaël Bellon tekende zijn verhaal op.

Hoeilaart

De druivenkwekerij van Roger Deneef en Jeanne Bollens dateert uit 1920. In de zomer van 2008 werd er voor het laatst geoogst. De zoon wenst het bedrijf niet verder te zetten.

Bij deze druivenkweker was ik welkom. De foto is mij zeer dierbaar. Er is zeer veel op te lezen. In die zin is het ook een didactische beeld zoals ik ze graag maak. Het oude koppel dat hier zo mooi in het kader staat, stopt ermee. Hun zoon klust in een school en zet de zaak niet verder.

Je kunt mooi het technische aspect van zo’n serre bekijken, met het systeem van tegen-gewichten om de ramen te openen. Leuke details zijn die schop, de winterprei vooraan en dat ene raampje dat om een of andere re-den ooit gekalkt is geweest. Zeer mooi is ook die windwijzer die nodig is om te kunnen zien welke raampjes kunnen worden geopend voor de verluchting. Een vriend van mij maakte aan de hand van de foto een kopietje van die wind-wijzer voor op zijn serre.

De man heeft net de druiven gesnoeid en de ranken samengebonden in een bussel om het vuur mee aan te maken. Lang voor het ecologi-sche denken van vandaag waren deze mensen natuurlijk al zuinig. Die zuinigheid is gewoon de manier om respectvol om te gaan met de wereld. Een zorgzame mentaliteit die in die vorm praktisch niet meer bestaat.

michiel hendryckx

31

gemengdegevoelens naam Mimoun Benamarnationaliteit Marokkaan

beroep Jeugdwerker Vilvoorde

rake klappen en goede zorgen‘Thaiboksen is agressief, maar het blijft een sport. de spelers

moeten zich aan regels houden en elkaar respecteren’, zegt

jeugdwerker Mimoun benamar (34) uit vilvoorde. in trefpunt

Planet Zinga zorgt hij voor ontspanning op jongensmaat. Zijn

pupil Mohammed akichouh werd belgisch vice-kampioen

thaiboksen. TeKsT Johan de Crom FoTo Filip Claessens

H et jeugdhuis Planet Zinga ligt tegenover de brandweer-kazerne en is, zo schatten wij, geen 25 m2 groot. Hier staan

twee computers met internetaansluiting en een elektronische speelkas. De voetbal- en poolbiljarttafels moeten maandag en vrijdag wijken voor de trainingen thaiboksen. Na een flinke beenveeg beland je dan net niet tegen de deurklink. ‘We beredderen ons met de middelen die we hebben. Ik zou graag een vaste plek hebben in de sporthal, maar voor-lopig zijn daar geen haken om de bokszakken aan op te hangen en er is geen ruimte om ons materiaal op te bergen’, zegt Mimoun. Zijn Planet Zinga telt officieel tweehonderd leden, waarvan een dertigtal regelmatig in het jeugdhuis binnenspringt. De meeste jongeren zijn van allochtone afkomst, maar iedereen is er welkom.

Naast thaiboksen, kunnen de jongeren van Planet Zinga op woensdag en zondag zaalvoetballen in de nabijgelegen sporthal. ‘Thaiboksen en voetballen, dat doen die jon-gens graag. Maar Planet Zinga is vooral een

plek waar ze elkaar ontmoeten. Wij proberen hen te helpen als ze met vragen zitten. Heeft zo’n jonge gast liefdesverdriet, dan kan hij daar evengoed iets over kwijt’, zegt de jeugd-werker. ‘In de Marokkaanse gemeenschap is dat iets waar je niet zomaar over spreekt. Hier kan het wel.’

Knock-outMohammed Akichouh (15) heeft al veel aan Mimouns hulp gehad. Na een slecht rapport durfde hij niet naar huis en hij vroeg raad aan Mimoun, die met zijn ouders ging praten. ‘Dat heeft mij geholpen’, zegt Mohammed. ‘Ik ken ook jongens die op het verkeerde pad waren terechtgekomen en zich nu dankzij Planet Zinga weer gedragen.’

Mohammed werd dit jaar in zijn ge-wichts- en leeftijdscategorie tweede op het Belgisch kampioenschap thaiboksen. Hij beantwoordt niet aan het beeld van de op-gepompte vechtersbaas. Hier zit een vriende-lijke, bescheiden, magere jongen die gewoon weinig angst kent voor wat stampen in de maagstreek. Hij houdt van zijn sport. ‘Een

wedstrijd duurt drie rondes van één minuut waarin je wint op punten of door een knock-out. Je mag geen kopstoot geven, met de el-leboog stoten of met je knie op de ander zijn hoofd slaan. Bij de jeugd is het ook verboden om iemand op het hoofd knock-out te slaan’, legt Mohammed uit. Zijn zilveren plek op het kampioenschap bereikte Mohammed door in de aanloop naar de wedstrijd vijf keer per week te sporten. ‘Van maandag tot vrijdag ga ik zwemmen, lopen en fietsen.’

StadsmensMimoun Benamar vindt voldoening in het jeugdwerk bij Planet Zinga. Hij is een be-kende buurtbewoner en een toonbeeld van integratie. Toch herinnert hij zich zijn eer-ste stappen op Belgische bodem nog goed. ‘Mijn vader werkte hier al enkele jaren toen onze familie in 1983 naar België verhuisde. Ik was acht jaar en trok grote ogen. In Marokko woonden we in een klein dorp nabij Nador. Hier in Vilvoorde waren er ineens zebrapaden en verkeerslichten. Ik wist niet wat dat was, laat staan waarvoor ze dienen. Al de huizen waren ook zo verzorgd. Dat was allemaal heel vreemd’, lacht Mimoun. Vandaag kan hij zich geen ander leven voorstellen dan in de stad. ‘In een dorp zou ik stikken. Ik moet mensen om mij heen hebben, liefst heel ver-schillende mensen van alle kleuren en met heel uiteenlopende gewoonten en culturen’, zegt Mimoun in vlekkeloos Nederlands. Hij spreekt ook Frans, Berbers en Arabisch.

gezielte Schläge und gute Sorgen

Der Jugendpfleger Mimoun Benamar (34) aus Vilvoorde sorgt im Treffpunkt Planet Zinga für maβgeschneiderte Erholung für seine Jungs. ‚ Thaiboxen und Fußball spielen, das mögen die Jungs ganz gerne. Aber Planet Zinga ist vor allem dazu da, sich regelmäßig zu treffen. Wir versuchen, ihnen zu helfen, wenn sie bestimmte Fragen ha-ben. Auch wenn beispielsweise so ein junger Kerl Liebeskummer hat, hört man ihm hier zu‘, so Mi-moun. Sein Schützling Mohammed Akichouh wur-de belgischer Vizemeister Thaiboxen. Er entspricht bestimmt nicht dem Bild des aufgehetzten Schlä-gertyps. Hier sitzt ein netter, bescheidener, mage-rer Junge, der einfach wenig Angst davor hat, einige Schläge in den Magen zu bekommen. Er liebt seinen Sport und ist bereit, sehr vieles dafür zu tun. ‘In der Vorbereitungsphase vor einem Kampf trainiere ich fünfmal in der Woche.’

DE

mooiste plek in belgiëHet centrum van Brussel en de Grote Marktmooiste plek in marokkoJemla El Fna, de historische marktplaats in Marrakech